Balance
Geluksgoeroe Sri Sri Ravi Shankar:
70
‘We zouden allemaal meer charme moeten toevoegen aan de wereld’
Gelukkig leven Interview
Sri Sri Ravi Shankar is in zijn thuisland India, het land van de yogi’s en de goeroes, heel populair. Ook daarbuiten weet deze ‘prediker van geluk’ met zijn ademhalings- en meditatietrainingen miljoenen mensen te bereiken. Wat maakt hem zo bijzonder en geliefd?
Hoe is het mogelijk dat één man zo veel mensen weet te bereiken? “Hoe is het mogelijk dat Microsoft de halve mensheid weet te bereiken?”, zegt hij terwijl hij z’n Iphone pakt. “Hoe is het mogelijk dat mensen over de hele wereld mobiele telefoons gebruiken? Omdat ze bruikbaar zijn! Wanneer je iets geeft wat mensen kunnen gebruiken, dan wil de hele wereld het.”
Kon u als kind vermoeden dat u zo veel mensen zou bereiken? “O ja. Ik zei als kind al dat zoiets zou gaan gebeuren. Maar ze geloofden me niet. Iedereen dacht dat ik te veel fantaseerde. De enige keer in mijn leven dat ik werd beschuldigd van het vertellen van leugens, was toen ik zei dat ik over de hele wereld familie zou hebben.”
De trainingen van Art of Living hebben een groot effect op miljoenen mensen: vrouwen, kinderen, gevangenen, oorlogsslachtoffers... Op wie hebben de trainingen meer effect: op arme mensen en gevange-
nen of op rijke, vrije, gezonde mensen? “Het effect is hetzelfde. Iedereen ademt dezelfde hoeveelheid lucht in. Het is niet zo dat je als je rijk bent meer inademt dan als je arm bent. Goed leren ademen, is goed voor iedereen. En ook je houding ten opzichte van het leven is belangrijk. Is je houding positief? Of is die egocentrisch en consumptiegericht? Als je alleen gericht bent op je eigen plezier dan zul je het niet krijgen. Maar wanneer je bent gericht op het dienen van de maatschappij, als je aandacht is gefocust op liefde en compassie, dan kríjg je niet alleen liefde en compassie, maar ben je ook in staat het te geven aan anderen.”
Balance
Sri Sri reist veel. Zijn missie om de wereld te verbinden en te verbeteren brengt hem overal. Nooit is hij ergens langer dan een paar dagen. Maar waar hij is, is hij met z’n volle aandacht. Hij luistert naar iedereen die wat van hem wil - en dat zijn er veel. Soms legt hij zegenend een hand op iemands schouder. Soms weet hij met één rake zin iemand op de goede weg te helpen. Soms kijkt hij iemand alleen maar even aardig aan. Nooit zie je hem oordelen, iedereen ontvangt hij in liefde. Guruji wordt hij liefkozend genoemd, goeroe. Dat voelt een beetje ongemakkelijk in onze nuchtere wereld waar velen wars zijn van leiders. “Maar”, zo zegt Sri Sri, “Guruji is niet meer en niet minder dan een afgeleide van het woord ‘gru’, dat ‘gever van wijsheid’ betekent. Het woord guide, gids, is er ook een afgeleide van, evenals coach. Een guru is niet meer dan iemand die leeft naar de boodschap die hij verkondigt.” En dat doet Sri Sri, in wiens ogen altijd een glimlach is te bespeuren, een glimlach die miljoenen mensen al heeft geraakt.
71 “Het Westen veroordeelde mannen zoals ik, met een baard, lang haar en een wit kleed aan” Vergeleken met armere delen van de wereld lijkt het Westen vaak veel egocentrischer en arroganter dan de derde wereld. “Ik denk niet dat het Westen arrogant is. Ik denk dat westerlingen heel gevoelig zijn voor het nemen van verantwoordelijkheid. Hun ogen zijn geopend voor wat er gaande is in de wereld.Voorheen hadden ze veel vooroordelen tegen alles wat niet westers was.” Hij lacht. “Toen we ons programma bijna dertig jaar geleden begonnen, hadden we te maken met veel vooroordelen. Het Westen veroordeelde mannen zoals ik, met een baard, lang haar en een wit kleed aan. Maar tegenwoordig zijn er steeds minder vooroordelen.”
Denkt u dat door de globalisering mensen gelijkwaardiger worden? “Er is in ieder geval meer bewustwording. Het heeft tijd nodig om die gelijkwaardigheid te voelen, maar ik denk dat we bewuster naar elkaar toe groeien en afhankelijker van elkaar worden. In de huidige wereld rekent het Oosten op het Westen en het Westen op het Oosten.”
Balance
“Alles wat vrouwen doen, kunnen ze beter dan mannen” 72
U hebt vele projecten.Voor gevangenen, voor kinderen, voor oorlogsslachtoffers. Een van deze projecten richt zich op vrouwen-empowerment, waarbij vrouwen worden aangemoedigd hun bijdrage te leveren aan het ontwikkelen van de maatschappij.Waarom richt u zich juist op vrouwen? “Mannen en vrouwen zijn gelijk in de maatschappij. Ze dragen allebei evenveel bij aan het leven. Het leven kan niet bloeien zonder een van hen. En dus moeten ze ook een gelijk aandeel hebben in alles. De wereld moet niet worden gedomineerd door mannen, maar ook niet door vrouwen. Nu is het zo dat mannen het sociale leven buitenshuis domineren.Vrouwen domineren meestal het gezin.” Hij lacht. “Mannen hebben dus empowerment thuis nodig en vrouwen buitenshuis.”
Hoe geeft u die kracht, die empowerment? “Ik geef geen kracht. Het gaat allemaal om het nemen van eigen verantwoordelijkheden.Verwacht niet dat mannen vrouwen kracht zullen geven. De kracht is er, je hoeft hem alleen te pakken.”
In Nederland hebben de vrouwen eigenlijk best veel macht. Hebben zij empowerment nodig? “Ik denk dat vrouwen veel beter werk kunnen afleveren. Ze kunnen niet alleen goed kinderen ‘afleveren’, álles wat ze doen, kunnen ze beter. Ik denk dat vrouwen ergens in hun genen een groot verantwoordelijkheidsgevoel en een groot gevoel van commitment hebben. Meer dan mannen. Ze moeten er alleen richting aan geven.”
Wat is de kracht van mannen? Sri Sri lacht ondeugend. “Hun kracht is dat ze naar vrouwen luisteren. Ze luisteren meer naar vrouwen dan naar zichzelf.” Hij vervolgt serieus. “Ik ervaar dat mannen fysieke kracht hebben. Mannen zijn in het algemeen emotioneel stabiel. Ze zijn minder dan vrouwen een speelbal van hun emoties. De emoties van mannen zijn subtieler en stabieler. Het denkproces van een man is zakelijk en helder. Hij verwart emoties niet met het denken of zaken doen.Vrouwen raken verward in hun emoties bij alles wat ze doen, ook in hun werk. Als vrouwen íets van mannen moeten leren dan is dat emotionele stabiliteit. Ze moeten geestelijk helder worden. Daarmee bedoel ik: denk wanneer je denkt en voel wanneer je voelt. Als je deze twee dingen verwart, dan raak je erdoor in de problemen.”
U hebt jaren ervaring met mediteren, spiritualiteit en in hogere sferen verkeren. Zonder u te willen beledigen, maar voelt u zich mannelijk of vrouwelijk? “Beide. We zijn allemaal gemaakt van beide: mannelijke én vrouwelijke genen. Een Hindoe-wijsheid zegt: ‘Ieder menselijk wezen is deel van het goddelijke en het goddelijke is half mannelijk en half vrouwelijk.’ Zie jezelf niet als man of als vrouw. Zie jezelf als de geest die boven beiden staat. Want dan vind je vrede in jezelf. Dan voel je verbondenheid met iedereen, mannen en vrouwen.Vaak trekken vrouwen naar vrouwen toe en praten ze over mannen als monsters. Mannen trekken ook naar elkaar toe en kijken neer op vrouwen. Deze houding is ongezond voor een maatschappij. We moeten een bredere visie ontwikkelen en die is dat we deel zijn van iedereen en alles. Iedereen is mannelijk én vrouwelijk, kind en bejaarde, intelligent en niet zo slim… Jezelf als iemand identificeren, verkleint je denkbeelden. Ik zou willen zeggen dat de evolutie gaat van ‘iemand zijn’ tot ‘niemand zijn’ en vandaar naar ‘iedereen zijn’. Door iedereen te zijn, creëer je meer begrip. Je neemt helderder waar omdat je begrijpt, en door te begrijpen kun je anderen beter bereiken, beter helpen. Dát is spirituele wijsheid! En met Art of Living proberen we die wijsheid in een capsule te stoppen. Dat is zo’n algemene vorm dat iedereen, met welke achtergrond of religie dan ook, hem makkelijk kan ‘innemen’ en er z’n voordeel mee doen.”
Betekent dit ‘alles en iedereen zijn’ dat je je van je ego moet ontdoen? “Nee! Je ego is een deel van je systeem. Je hebt een ego, maar je moet er niet in gaan vastzitten, je moet er niet aan vasthouden.”
Gelukkig leven Interview
ervan dingen met stijl te doen. Het leven heeft charme nodig en fun. Het leven moet niet eenzijdig zijn. Het zijn stijl, lol, compassie, liefde, het gevoel hebben erbij te horen die het leven kleurrijker maken, en leuker. We zouden allemaal meer charme moeten toevoegen aan de wereld in plaats van de wereld naargeestiger te maken.Vrouwen proberen te charmeren met mooie kleding en make-up. Maar die brengen geen schoonheid. Wat echt mooi maakt, is de vredigheid van je geest, je ziel. Als je blij bent tot in je ziel, als je zielsblij bent, straal je schoonheid en geluk uit. In India zeggen we: schoonheid is erg goddelijk. Het godde lijke heeft drie aspecten: waarheid, transcendentie (boven een ervaring uitstijgen, red.) en schoonheid. En dus is mijn advies aan vrouwen: richt je blik naar binnen en ervaar dat gevoel van bloei vanuit je binnenste. Als je geest vredig en vrij is en lacht, dan straal je die schoonheid uit die uit je binnenste komt.”
Dus: Art of Living maakt mensen mooier. Maar wat denkt u: is het dé manier of een manier? “Ik zou zeggen dat het een weg is. Ik zal nooit zeggen dat het de enige weg is. Er zullen veel meer wegen zijn, maar dit is wel een makkelijke weg.”Voor zover ik het kan bekijken is het een goede manier, die heel effectief is.
Ik slaap drie of vier uur per nacht. Dat is het. En je ziet: ik ga gewoon door.”
Wie heeft the Art of Living het meest nodig? “Iedereen! Het is als frisse lucht, als fris water. Wie heeft er geen water nodig? Je kunt niet zeggen: dit deel van de mensen heeft geen water nodig.Voedsel, water, lucht, geluk, energie en ontspanning zijn behoeften die ieder individu heeft.”
“Wanneer je iets geeft wat mensen kunnen gebruiken, dan wil de hele wereld het” Is dat uw levensmissie: de wereld energie en geluk brengen? “Ik denk dat wat ik deze wereld al heb gegeven wat ik moest geven. Ik heb veel mensen getraind en die trainers hebben weer heel veel andere mensen getraind: ik ben best tevreden. Maar wat ik nog heel graag zou willen zien, is dat de maatschappij geweldloos wordt. Dat de wereld verenigd is in een grote familie. Als je me vraagt naar een levensmissie, dan is die: ik wil de wereld zien als één familie in een stressvrije en geweldloze maatschappij. Dat gebeurt al, gedeeltelijk, maar ik zou het graag nog meer zien gebeuren.”
Het kost wel tijd… “De tijd die ervoor nodig is, is te
INTERVIEW: Margreet Botter. FOTOGRAFIE: Art of Living.
verwaarlozen. Het kost je twee, drie dagen om het te leren. Dat is heel wat korter dan je rijbewijs halen. En je wint erzó veel mee!”
Maar met leren alleen ben je er niet. Je moet de oefeningen ook nog eens elke dag een half uur doen. En dat terwijl ik van mijn tandarts drie keer twee minuten moet poetsen, van mijn dokter degelijk moet ontbijten, van mijn baas acht uur moet werken. En dan heb ik het nog niet over m’n sociale leven. “Maar het levert je zó veel extra tijd op! De oefeningen voegen tijd toe aan je leven. Ze ‘eten’ niets van je tijd op! De korte tijd die je nodig hebt om je oefeningen te doen, geven je zo veel energie dat je je niet langer moe en uitgeput voelt.”
U reist veel, bent de hele dag in gesprek, veel mensen doen een beroep op u.Vermoeit u dat nooit? Hij lacht. “Zie ik er moe uit? Elke dag ben ik in een andere stad. Ik ontmoet dagelijks duizenden mensen.
Kijk voor een filmpje van de Art of Living en Sri Sri Ravi Shankar op www.libelle.nl/balance.
Wat is Art of Living? Art of Living is door Sri Sri Ravi Shankar gesticht en wordt met ruim drie miljoen vrijwilligers wel de grootste non-gouvernementele organisatie (ngo) genoemd. Art of Living heeft door middel van cursussen, trainingen en hulpprogramma’s inmiddels meer dan driehonderd miljoen mensen bereikt. Tijdens de basiscursus, die twee tot vier dagen duurt, wordt de krachtige, ritmische ademtechniek (de Sudarshan Kriya) aangeleerd. Deze ontstrest – dat is wetenschappelijk bewezen – en verhoogt het gevoel van welzijn. Naast het leren van ademhalingstechnieken krijgen de cursisten een pakketje inzichten mee, vanzelfsprekend als de tien geboden, en tegelijkertijd echte eyeopeners, zoals ‘Verwachtingen verminderen vreugde’ en ‘Accepteer het onvermijdelijke’.
Balance
U zegt met enige regelmaat dat je dingen met stijl moet doen. Is ‘stylish’ doen dan geen egoding? “Ik houd
73
Column
Anne Teunis (45) is getrouwd met Ben en heeft twee kinderen: Charlotte en Matthijs. Ze is directeur van het trainings- en coachingsbureau Shared Progress.
Opgetild in Chartres
Art of Breathing: gezonder Een dynamisch en vitaal leven leiden vraagt om rust momenten. Hoe dieper we rust vinden in onszelf, des te dynamischer onze activiteit. Stichting Art of Living brengt in de cursus Art of Breathing de unieke en natuurlijke ademtechniek: de Sudarshan Kriya. Deze techniek reinigt ons lichaam van stress en is een ongekende bron van gezondheid en vitaliteit. Het verbetert bijvoorbeeld de hartfunctie, vermindert het slechte cholesterol (LDL), versterkt het immuunsysteem en geeft meer energie. Steeds meer artsen promoten deze ademtechnieken. De plezierige oefeningen kun je makkelijk in je dagelijkse leven integreren, geven je directe resultaten en vragen weinig tijd. Sri Sri Yoga: energieker Iedereen kan Sri Sri Yoga beoefenen. Deze speelse vorm van yoga is speciaal ontwikkeld voor deze tijd. Je doet het moeiteloos met een glimlach, binnen de mogelijkheden van het moment. Het lichaam wordt hierdoor energieker, soepeler en sterker. De geest wordt rustiger, helder en vreugdevol, de emoties stabieler. Kortom, je ervaart de vreugde en volheid van het in balans zijn, en een diepe ontspanning die waardevol is voor je hele gezondheid. De Art of Breathing en Sri Sri Yoga wordt door Art of Living op verschillende plekken in het land aangeboden. Als Balance-lezer(es) krijgt u 20% korting op een van de cursussen die plaatsvinden in juli, augustus en september. Inlichtingen: Noor Francken, 06-15 11 33 21 of Edith Rijken, 030-691 15 58. Of stuur een e-mail naar
[email protected]. Meer informatie: www.aofl.nl.
Balance
Gezonder en energieker (met 20% Balance-korting)
“O ja”, zegt mijn zoon, “en als je naar de kerk gaat, steek dan een kaarsje aan voor de hond, hij moet vandaag geopereerd worden aan zijn poot.” Nieuws van het thuisfront terwijl ik op mijn hotelkamer in Chartres zit, ten zuiden van Parijs. Ik ben hier voor de bijzondere kathedraal die werd gebouwd in de middeleeuwen. Door de frisse ochtend koers ik richting de kerk, rijzig en elegant tegelijkertijd. De buitenkant is rijk gedecoreerd. Ik ken geen kathedraal met zoveel vrouwenbeelden als deze, van verheven tot eenvoudig. Mannelijke en vrouwelijke krachten komen hier samen. Binnen stap ik 75 in een wereld die ik van huis uit niet ken, maar die me hier past als een jas. De blauwe gebrandschilderde ramen Ik koop twee geven de kerk een violette gloed. Ik hoor mezelf lok aarsen: een om pen op de oude stenen, mijn geliefde de stilte verbrekend. Bij te steunen het Maria-altaar staat een en een voor de vrouw met een bezem afdeling losjes de vloer te vegen. Maria kijkt glimlachend dagelijkse neer op het tafereel. Ik beslommeringen koop twee kaarsen: een om mijn geliefde te steunen in moeilijke tijden en een voor de afdeling dagelijkse beslommeringen: van repetities tot de operatie van de hond. Ik sta te hannesen met het aansteken. Toch te weinig ervaring. Eén kaars heeft wel een heel zielig lontje.Volgens het principe ‘niet goed, ruilen kan’, vis ik een andere kaars uit de bak. Rood, ook mooi. Mijn wens valt samen met de dankbaarheid die ik voel. Dankbaar dat ik daar sta, dat er dierbaren zijn met wie ik verbonden ben en die ik al het goede toewens. De vrouw met bezem trekt met een klap de zijdeur achter zich dicht. Haar werk zit erop. Ik ga naar buiten, even opgetild en nu weer met beide benen in de 21e eeuw. En ik denk: mijn spirituele werk begint maar net.