Gehoorbeschadiging door lawaai
Dr. Litiere Luc KNO-arts Tienen
Anatomie binnenoor
Spiraal ligament
modiolus
4000
12000
Tonotopie van de haarcellen
basale membraan.MP4
Electro-mechanische transductie
lat.
med.
Fine tuning door buitenste haarcellen
Cochleaire versterker: de BHC versterken de beweging van het basilaire membraanOAE
Kopie van haarcel.MP4
Lawaai
Onaangenaam en (meestal)ongewenst geluid Veroorzaakt binnenoorschade afhankelijk van duur en intensiteit (dB) van de blootstelling. Onderscheid tussen impulslawaai en chronisch lawaai. Gevoeligheid voor lawaai is individueel verschillend. Toxische stoffen versterken de lawaaibeschadiging van het binnenoor
Duur
Intensiteit 3dB = intensiteit x2
Lawaaibeschadiging haarcel Mechanisch: impulslawaai Scheurtjes, ruptuur, Necrose Biochemisch:chron.lawaai Metabole stress Vrije radicalenoedeem Necrose
Gevolgen van lawaaibeschadiging
Gehoorverlies: neuro-sensoriëel temporary threshold shift ( reversibel) evolueert naar permanent threshold shift (irreversibel) en permanent hearing loss Tinnitus. Recruitment:abnormale geluidheidstoename. Spraakverstaanbaarheidsproblemen in lawaai door verlies hoge tonen. Gestoorde sociale omgang.
Audiometrie Lawaaibeschadiging presbyacousis
Beschadiging buitenste haarcellen
Wegvallen cochleaire versterking
Recruitment
Tinnitus
OAE
Recruitment of abnormale geluidsheidstoename
Slechte spraakverstaanbaarheid door recruitment en verlies hoge tonen
Verstaan van spraak Stilte
40dB
55dB
zacht
normaal
70dB luid
te luid
Ik versta
100 %
50 %
Met HA Slecht horend
SRT S/N
Norma a l horend 0%
dB
Voorkomen is beter dan genezen
Wetgeving lawaai op het werk
Vroeger: ARAB (algemeen reglement arbeidsbescherming): Codex welzijn op het werk. Richtlijn 2003/10/EG van 6 februari 2003 Omzetting in Belgisch recht van EU richtlijn: KB van 16 januari 2006 (BS 15/2/2006) Het besluit voert een grenswaarde voor blootstelling in van 87dB en verlaagt de huidige actiewaarden van 90dB en 85dB naar respectievelijk 85dB en 80dB Gevolgen voor:bescherming,toezicht en voorlichting
Vernieuwde wetgeving
Grens en actiewaarden Verplichtingen werkgever
dBA versus dBC wegingscurve ijking van dB meter
Een norm weerspiegelt de regels van goed vakmanschap met betrekking tot een product, dienst of productieproces.
NBN EN 458 : 2004
Demping gehoorbeschermers
Behandeling perceptiedoofheid
hoortoestellen
analoog
digitaal
Tussenkomst ziekenfonds Ouder dan 18 jaar
Jonger dan 18 jaar
Recht op vernieuwing om de 5 jaar
Recht op vernieuwing om de 3 jaar
Mono (679136)
€ 615,50
Gemiddeld verlies ≥ 40 dBHL voor 1, 2 en 4 kHz aan het toe te rusten oor
Stereo (679173)
Mono (679151)
€ 1.049,97
Gemiddeld verlies ≥ 40 dBHL voor 1, 2 en 4 kHz aan het toe te rusten oor
€ 1.218,32
Gemiddeld verlies ≥ 40 dBHL voor 1, 2 en 4 kHz aan beide oren
Min. 5% winst ICA
Stereo (679195)
€ 2.079,75
Gemiddeld verlies ≥ 40 dBHL voor 1, 2 en 4 kHz aan beide oren
lokalisatietest stereo > mono
I.C.A.(%verstaan):0+20+70/3=30% Stilte
40dB
zacht
55 dB
normaal
70dB luid
100 %
70
Ik versta
70
70 50 %
Norma a l horend 0%
Slecht horend
eB
10 0
20
ICA met hoorapparaat: 10+70+70/3 = 50%
te luid
Keuze oorstuk o Audioloog bepaalt dit o.b.v. het gehoorverlies o Open aanpassing: • gehoor lage frequenties ≤ 45 dB HL • verhoging draagcomfort • geen / weinig occlusie
o Gesloten aanpassing: • nodig bij zwaardere gehoorverliezen • Kan occlusie geven
oorstukjes
Afgesloten
2 mm venting
Open
Keuze: mono of stereo? o Goede lokalisatie
o Hoofdschaduw vermijden o Sommatie-effect o Squelch => beter verstaan in achtergrondlawaai o Sensorische deprivatie vermijden
Voordeel van twee oren
Stereo
Mono
Stereo
Belangrijke technologie o
Ruisonderdrukking
o
Windruisonderdrukking
o
Verschillende vormen van directionaliteit
Ruisonderdrukking
Geen ruisonderdrukking
Met ruisonderdrukking
Ruisonderdrukking o
Vermindert hinderlijke achtergrondgeluiden
o
Verhoogt luistercomfort en geluidskwaliteit
o
Beter concentreren op spraak
o
Spraak wordt maximaal versterkt en ruis wordt onderdrukt
o
Mate van ruisonderdrukking is instelbaar
Windruisonderdrukking o
Continu luistercomfort ook in open lucht
o
Door windruismanager • Reduceert actief windruis door een gainvermindering in voornamelijk de lagere frequenties
• o
Mate van onderdrukking is instelbaar
Door positie microfoon • Horizontale microfoonpositie bij RIE • Microfoonpositie in de anti-helix bij IOT
Windruismanager Active Wind Stop OFF
Active Wind Stop ON
Microfoonpositie: horizontaal
Microfoonpositie: in de anti-helix
microfoon
Directionaliteit o
Doel: beter spraakverstaan in achtergrond lawaai
o
2 microfoonsdirectionaliteit
Omnidirectionaliteit
Klassiek directioneel
2 microfoons-directionaliteit
Directionaliteit
Met ruis-onderdrukking
Ondanks alle technologie blijft een hoorapparaat maar een hulpmiddel
Schade tgv lawaai op het werk
Procedure FBZ Lawaai:1.603
Bewijs 1: blootstelling beroepsrisico
Beroepsrisico: blootstelling aan de schadelijke invloed is inherent aan de beroepsuitoefening en is beduidend groter dan de blootstelling van de bevolking in het algemeen. De blootstelling is volgens algemeen aanvaarde medische inzichten de oorzaak van de aandoening.
Bewijs 2 : overeenstemmende ziekte
Overeenstemmende ziekte: criteria van de technische commissie van het FBZ : AMA Guides 4th edition 1993 Tonaal audiogram met gewogen verlies op 1000, 2000 en 3000 Hz/3 met een low-fence ( minimaal vergoedbare drempel ) op -50dB Bij ongelijk verlies weging: 5x beste oor + 1x slechtste oor /6 Er wordt geen rekening gehouden met spraakverstaan, tinnitus en recruitment
Criteria FBZ: AMA guides 1000,2000en3000Hz/3
Niet aangetast door beroepsziekte ?
Criteria FBZ De volgende schaal is van toepassing : Gehoorverlies % arbeidsongeschiktheid van 50 tot 55 dB 1 tot 5 % van 55 tot 65 dB 5 tot 10 % van 65 tot 75 dB 10 tot 30 % van 75 tot 85 dB 30 tot 55 % van 85 tot 100 dB 55 tot 80 %
Frustratie KNO-arts
Door 4000hz niet te weerhouden in de berekening bereiken veel gehoorgestoorde niet de low-fence van -50dB( OBSI ) en zijn dus niet aangetast door de beroepsziekte, ondanks bewezen beroepsrisico. AMA-guides: % impairment voor ADL en geen disability, low-fence -25dB Er wordt geen rekening gehouden met tinnitus, recruitment en spraakverstaan.
Voorstel betere evaluatie gehoorschade in de toekomst
OAE
Spraak in ruis metingen
Toepassen europese invaliditeitschaal
Europese invaliditeitschaal gehoor Beoordeling in 2 fasen: - Gemiddeld gehoorverlies: 500 1000 2000 4000 Hz +wegingscoeff. x2 x4 x3 x1 max 60% en geen low-fence 10 - Auditieve vervorming (recruitment) verhoging ifv % spraakverstaan 0% bij 100%verstaan tot max 8% bij <50% verstaan. - Verhoging tot 3% bij tinnitus
Dank voor uw aandacht
