FUNCTIONEEL GROEN
HET JUISTE GROEN IN DE JUISTE FUNCTIE
2
HET JUISTE GROEN IN DE JUISTE FUNCTIE Groen werkt. Hard. Daarover is iedereen het eens. Regen of ontij, winter of zomer, groen staat altijd paraat. Haar takenlijstje is bijna eindeloos, waardoor deze kracht onvervangbaar wordt. Maar onze groene krachtpatser moet steeds meer functies vervullen. Lucht zuiveren, klimaat beheersen, water afvoeren, het groen moet het allemaal kunnen. We zijn daarom op zoek naar nieuwe collega’s voor deze nieuwe taken. Het INTERREG project Toepassing Functioneel Groen is de uitdaging aangegaan. Dit grensoverschrijdende project bracht de resultaten van wetenschappelijk en stedelijk onderzoek samen in praktische richtlijnen en technische fiches. Concrete pilotprojecten testten de weldaad van creatieve, goed gekozen aanplantingen. Hierdoor zijn we veel meer te weten gekomen over groen. Aan de vruchten kent men immers de boom. Maatwerk blijkt daarin de belangrijkste succesfactor. Groen is slechts één kleur, maar een palet aan planten en bomen met specifieke functies en talenten. Zet de juiste boom op de juiste plaats en je realiseert een ‘green capital’ van onschatbare waarde. Alles start dus bij de concrete jobomschrijving: wat wordt van jouw groene collega verwacht? Maar ook: hoe komt hij het best tot zijn recht? In deze brochure/website verklappen we je de juiste profielen voor elke functie en de gepaste selectieprocedure voor elke sollicitant. De referenties verwijzen naar projecten, die mogelijk nog afgerond moeten worden. Informatie hierover is te vinden via www.functioneelgroen.nl. Toch nog één gouden tip: Start tijdig met je zoektocht naar de ideale kandidaat. Ook hier leert jong talent het meest ‘on the job’.
3
VACATURE: SPECIALIST ZUIVERE LUCHT (M/V) Functie: uitstoten van zuurstof regelen van luchtbeweging verwijderen van luchtverontreiniging filteren van fijn stof en stikstofoxiden
Profiel: loofbomen naaldbomen groene schermen struiken planten (bodembedekkers, gras, mos en kruiden)
4
Jobomschrijving: Bomen en ander groen zijn tegelijk longen én luchtfilters van onze planeet. De juiste boom op de juiste plaats blaast zuurstof in de lucht en verwijdert luchtverontreiniging. Zo kan een dichte groenstructuur zorgen voor een beschermd gebied daarachter, waar de vervuilde lucht niet komt. Ook vangt één relatief kleine stadsboom (met een stam van 30 cm doorsnede) de hoeveelheid fijn stof in van 3.000 gereden autokilometers op per jaar. Gratis en voor niets. Ook struiken en zelfs allerlei bodembedekkers spelen hun rol bij het afvangen van uitlaatgassen, slijtage van banden en stofdeeltjes van wegen. Hoge bomen vangen veel wind. De plaats van je beplanting speelt een belangrijke rol. Waar erg weinig luchtstroming is - zoals in een smalle straat - kan je een dik scherm van gebladerte soms beter vermijden. Creatieve oplossingen als groendaken en gevels zijn dan een betere keuze, omdat ze wel filteren, maar de wind vrij spel laten. Natuurlijk is de ene boom de andere niet. Afhankelijk van het beoogde effect, ga je best met specifieke soorten aan de slag. Wil je gasvormige verontreiniging verwijderen, kies dan voor loofbomen met platte en brede bladeren. Eerder te kampen met fijn stof? Dan zijn naaldbomen de beste keuze. Groenblijvende soorten hebben het hele jaar effect op de vervuilde luchtstromen. Sommige locaties vragen om specifieke gebiedseigen soorten. Voor elke situatie een gepast groenplan! Deze specialist zuivere lucht stelt een team samen op maat van de klant.
Referenties: Het handboek “groen en lucht”: een samenvatting van de projecten met Luchtgroen. Het handboek geeft richtlijnen en bouwstenen voor het ontwerp en het gebruik van luchtgroen in de stedelijke omgeving, onderbouwd met modellen en ontwerpen Modellering effectiviteit luchtgroen langs industrie (grofstof) Rekentool kosten luchtgroen voor aanleg en beheer Methodiek kansenkaart luchtgroen Mogelijke tewerkstelling in... Maastricht, Tilburg, Heerlen, Izegem, Genk, Roosendaal, Ingelmunster, Oostrozebeke, Roeselare, Sittard-Geleen, Venlo en Wielsbeke
5
VACATURE: KLIMAATARBEIDER (M/V) Functie: verlagen van piektemperaturen bevochtigen van lucht tegengaan van verdroging maken van zonschaduw en windluwte
Profiel: bomen dak -en gevelgroen parken en waterpartijen gras, planten, natuur
6
Jobomschrijving: “In de schaduw van de loverboom...” is menig gedicht ontsproten. Geen zaliger of inspirerender bescherming tegen de volle zomerzon dan het bladerdak van een groenpartij. Nu de klimaatverandering onmiskenbaar een stempel drukt op onze leefomgeving, verandert poëzie in bittere noodzaak. Zomers worden heter, winters natter en tegen de huidige regenbuien is geen paraplu meer opgewassen. Vooral op plaatsen waar verharding en bebouwing overheersen, kan de zomertemperatuur vervaarlijk stijgen. Voorzichtige prognoses stellen dat onze steden de komende jaren 2 tot 6 graden warmer worden boven op de 6 tot 8 graden, die steden warmer zijn dan hun omgeving. Dit veroorzaakt vooral bij extreme hitte gezondheidsproblemen en andere hinder. Door onze sterk geïsoleerde woningen en gebouwen verschoven de hoogste energiekosten al van de winter naar de zomer door gulzige koelsystemen. Airco’s verergeren echter het hitteprobleem, doordat ze jouw huis koelen, maar de warmte naar je buren blazen. Ze voegen daar nog de warmte van hun eigen motor aan toe. Meer energieverbruik betekent bovendien meer CO2. Toch is de oplossing simpel: Eén juist gekozen en geplaatste boom vervangt een hele airco-installatie. Haar schaduw vermindert het contact tussen zon en beton, waardoor minder warmte wordt vastgehouden. Tegelijk verdampen haar blaadjes of naalden water, met een hogere luchtvochtigheid en een lagere omgevingstemperatuur tot gevolg. Je spaart dus in één klap een luchtbevochtiger, parasol en zuurstoftank uit. Ook gevel- en dakbedekkende struiken, planten en zelfs kruiden vervullen dezelfde functies. Laat maar komen die installateur! Bovendien, hoe meer bomen, hoe mooier en ook nog meer CO2 vastlegging, en daarmee minder broeikaseffect.
Referenties: Inspiratieboek klimaatgroen: een samenvatting van de volgende onderdelen van het project: Risicokaart hitte Toolbox klimaatgroen Groentoets klimaatgroen Kansenkaart klimaatgroen Effectanalyse klimaatgroen Ontwerpbegeleiding klimaatgroen Strategische alliantie Klimaatbureau Ontwerpprincipes klimaatgroen, niveau gebouw en openbare ruimte Mogelijke tewerkstelling in... Tilburg, Roosendaal en Sittard-Geleen (Dobbelsteen)
7
VACATURE: PENNINGMEESTER (M/V) Functie: besparen van energiekosten verhogen waarde onroerend goed verhogen van werkprestaties
Profiel: bomen planten grasveld water: vijver, fontein gevelgroen
8
Jobomschrijving: Het geld kun je letterlijk van de bomen schudden. Groen helpt bijvoorbeeld geld besparen. Als dakbedekking bloot staat aan extreme buitentemperaturen, gaat de kwaliteit van het materiaal met rasse schreden achteruit. Wie onderhoudsbeurten liever uitspaart, gaat met een groendak aan de slag. Deze fraaie boventuin werkt ook als extra isolatielaag voor je huis. Je kostbare warmte blijft beter binnen, extreme hitte dringt trager door. Tel uit je winst! Toch is groen meer dan een duurzaam bouwmateriaal. Het zorgt voor een onmiddellijke meerwaarde voor je huis, dat zelfs uit te drukken valt in concrete percentages. Wetenschappelijk onderzoek vergeleek de verkoopprijs van talloze huizen in verschillende steden, gemeenten en buurten. Daaruit bleken huiseigenaars met zicht op water 15% extra binnen te blijven. Wie uitkeek op open ruimte, sleepte 10% extra in de wacht. Park en plantsoen waren goed voor respectievelijk 6 en 5% bonus. Groen is ook goed voor je imago. Zowel bedrijven, maar ook steden worden gewaardeerd om hun groen uitstraling. En dat is goed voor de werkgelegenheid en economie. En een break in het groen in de werkomgeving of zelfs het uitzicht op groen tijdens het werk verhoogt de werkprestaties, direct kassa! Als dit zo doorgaat werken we straks alleen nog maar online in het naburige park. Wie zijn geld veilig wil beleggen, investeert dus het best in groen, al groeien bomen niet tot in de hemel.
Referenties: Ontwerpprincipes klimaatgroen, niveau gebouw en openbare ruimte Masterplan functioneel groen Vaartkom Leuven Tilburg, stad van tuinen, functioneel groen in de Spoorzone Openbare toegankelijkheid privaat groen Mogelijke tewerkstelling in... Roosendaal, Sittard-Geleen (Dobbelsteen), Tilburg (Spoorzone)
9
VACATURE: WATERBEHEERDER (M/V) Functie: bergen van water vertragen van waterafvoer bij neerslag voorzien van waterpartijen zuiveren van water
Profiel: dakgroen gevelgroen boom waterpartij: vijver, fontein, ... planten (gras, kruiden, mos, ...)
10
Jobomschrijving: Hevige regenval veroorzaakt in steden vaak wateroverlast. Door de verharding van straten, trottoirs en de vele gebouwen, volstaat onze klassieke riolering niet altijd om al het water tijdig op te slokken. Groenzones bieden dan soelaas. Een deel van het regenwater bereikt niet de riolering, maar wordt afgevangen via bomen. Ook kan het groen water tijdelijk bergen en afvoeren via de bodem. Ook groendaken en gevels slorpen overtollig water op. In noodsituaties maakt dat talent een wereld van verschil! Vanzelfsprekend blijkt groen ook in deze functie veelzijdig inzetbaar. Het water dat in de bodem terecht komt, ondergaat namelijk een spontane zuiveringskuur. Hiervan profiteert de natuur en het groen zelf, die anders te veel te leiden zal hebben van de toenemende droogtes. Waar water plassen, vijvers of sloten vormt, ontstaat een afwisselend landschap als kalmerende stadsoase. Daar scholen mens en dier samen om te kabbelen, dobberen en bruisen van jewelste. Groen houdt dit water schoon door haar zuiverende eigenschappen. Alles samen dus geen druppel op de hete plaat!
Referenties: Inspiratieboek klimaatgroen: een samenvatting van de volgende onderdelen van het project: Toolbox klimaatgroen Groentoets klimaatgroen Kansenkaart klimaatgroen Effectanalyse klimaatgroen Ontwerpbegeleiding klimaatgroen Ontwerpprincipes klimaatgroen, niveau gebouw en openbare ruimte Mogelijke tewerkstelling in... Roosendaal, Sittard-Geleen (Dobbelsteen), Tilburg (Spoorzone)
11
VACATURE: NATUURBESCHERMER (M/V) Functie: verhogen biodiversiteit in de stad verbinden van stad met platteland
Profiel: teamplayer gastvrij parken bomen struiken natuurlijke oevers begroeide muren
12
Jobomschrijving: Biodiversiteit omvat alle soorten die er op aarde zijn, waaronder alle dieren, planten en genen. Op dit moment zijn bijna twee miljoen soorten bekend. Samen vormen ze kostbare ecosystemen, waarin alle elementen met elkaar verbonden zijn. Elk onderdeel heeft zijn eigen functie en helpt de overlevingskansen van de andere vooruit. Biodiversiteit is overal rondom ons en we maken er zelf deel van uit. Reden genoeg dus om extra voor haar te zorgen. Een bloemrijk balkon, natuurlijke berm of verwilderde tuin, ze dragen allemaal hun steentje bij. Meer nog: samen vormen ze het groene netwerk waarmee talloze planten-en diersoorten het sterkst gebaat zijn. Zelfs de ruiker aan je keukenraam kan de start zijn van een gloednieuwe keten. Eén van de bloemen krijgt zaadjes, de wind blaast de pluizen naar een stukje braakliggende grond, waarop de kiemen zich nestelen. Daar knagen insecten aan de frisse blaadjes, snoepen vogels van de larven en ontpoppen slakjes zich tot vlinders. Natuur is ook voor ons een weldaad. Voor de één inspireert de natuur, doordat het telkens afwisselt en verrast. Voor de ander ontspant de natuur door rustgevende beelden of geluiden. Ondanks onze hoogstaande cultuur blijft de natuur een onlosmakelijk onderdeel van ons. Doorvertaald naar onze samenleving bezorgt de natuur ons talloze diensten als medicijnen, textielsoorten, grond- en bouwstoffen, ingrediënten voor iedere keuken en inspiratie. Maar alles begint met één plant, één boom of één bloem. Neem jij er eentje in dienst?
Referenties: Tijdelijke Natuur Ontwerpprincipes klimaatgroen, niveau gebouw en openbare ruimte Mogelijke tewerkstelling in Roosendaal Roosendaal (Stadsoevers), Sittard-Geleen (Dobbelsteen)
13
VACATURE: GASTHEER (M/V) Functie: verbeteren welzijn en algemene volksgezondheid verhogen van welbevinden door afschermen van lawaai, wind en luchtvervuiling verhogen welzijn door verfraaiing straat en wijk
Profiel: teamplayer, met collega’s aangename sfeer creëren met lucht- en klimaatspecialisten wegnemen van hinder groene begeleiding van wegen kleine groenplekken vlakbij woonomgeving groenstroken, (pocket)parken groene inrichting van pleinen tuinen, bloemperken
14
Jobomschrijving: Een gastheer maakt de buitenruimte mooi en aangenaam en uitnodigt je uit naar buiten. Een flinke brok groen heeft een weldadig effect op je welzijn. Een mooie bomenrij schermt minder mooie elementen af, een bloemperk brengt kleur in je wijk, een fraaie haag zorgt voor rust en een gezellig plantsoen lokt mensen op straat. Zo levert een gezellig groene buurt meteen zijn vruchten af voor je gezondheid. Want wie gelukkig door het leven gaat, kan sowieso tegen een stootje. Een goede gastheer zorgt met collega’s luchtspecialist en klimaatarbeider ook voor een zuurstofrijkere en gezondere leefomgeving. De laatste tijd komt dit team echter handen tekort. Klimaatveranderingen zorgen voor ongewone hittegolven in onze streken. Vooral in steden leidde dit tot tal van gezondheidsproblemen. Onderzoek wees uit dat per graad hoger dan het jaargemiddelde, wekelijks 31 meer mensen stierven. Voldoende groen helpt dit probleem letterlijk in te perken. (zie p. 6) De gastheer zorgt voor beweging en levert daarmee strijd tegen het overgewicht van de inwoners eromheen. Het is tenslotte leuker sporten en spelen in een uitnodigende, natuurlijke omgeving. Dat gegeven vertaalt zich in onverwacht harde cijfers: wijken met voldoende groen tellen tot 15% minder te zware kinderen. Wie als kind al dik is, heeft 80% kans om ook als volwassene obesitas te ontwikkelen. De appel valt tenslotte niet ver van de boom. Fietspaden die begeleid worden door groen worden als meer aangenaam ervaren dan wanneer ze langs grote industriecomplexen gaan. In de kanaalzone van Roeselare Leie is ondermeer gekeken hoe de recreatie van het gebied kan worden verbeterd door het inzetten van groene lijnen als verbindingen.
Referenties: Studie Groenvisie Roeselare Leie Masterplan functioneel groen, Vaartkom Leuven Ontwerp Engels Plein met functioneel groen Leuven Tilburg, stad van tuinen, functioneel groen in de Spoorzone Tijdelijke natuur, groenontwerp en geluidreductie Zuid Oost Kwartier, Technische analyse groen evenemententerrein, Openbare toegankelijkheid privaat groen Mogelijke tewerkstelling in... Roeselare Leie (Kanaalzone), Tilburg (Spoorzone), Leuven (Vaartkom), Roosendaal (Stadsoevers, Zuid Oost Kwartier)
15
Partners Heerlen - Ingelmunster - Izegem - Leuven - Maastricht Oostrozebeke - Provincie West Vlaanderen - RESOC - Roeselare Roosendaal - Sittard-Geleen - Tilburg - Venlo - Wielsbeke - Genk Financiers Europese Unie - Interreg Vlaanderen Nederland Provincie Noord-Brabant - Provincie Vlaams-Brabant - Provincie Limburg - Departement Leefmilieu, Natuur en Energie - Provincie West-Vlaanderen
Projectmanagement BELW advies Communicatie www.jusbox.be
YOUR MESSAGE MATTERS
www.functioneelgroen.nl
