Fietsroutes in Vlaanderen. Goede praktijkvoorbeelden

Fietsroutes in Vlaanderen Goede praktijkvoorbeelden

Voorwoord We verplaatsen ons meer en meer en dat over korte afstanden. Ruim de helft van de verplaatsingen is korter dan vijf kilometer en 70% van onze afstanden blijft zelfs onder de tien kilometer. Helaas grijpen we ook voor die korte afstanden nog te veel naar de auto. Die korte afstanden zijn noFhtans perfeFt Àetsbaar. =eker met de komst van de elektrisFhe Àets De elektrisFhe Àets stelt jong en oud in staat om ziFh al trappend naar hun bestemming te begeven zonder al te zware f\sieke inspanningen. Door de opkomst van de elektrisFhe Àets wordt de Àetsbare afstand zelfs nog groter. Het potentieel om mensen aan te zetten tot het gebruik van de Àets blijft dus heel groot en daar moeten we ma[imaal op kunnen inzetten (en Àetsvriendelijk beleid is essentieel om ervoor te zorgen dat meer woon-werkverkeer en woon-sFhoolverplaatsingen met de Àets gebeuren. De 9laamse overheid investeert daarom in nieuwe verkeersveilige en Fomfortabele infrastruFtuur die het Àetsen aangenaam vlot en veilig maakt. Gemiddeld wordt er elk jaar opnieuw maar liefst 100 miljoen euro geïnvesteerd in Fomfortabele Àetspaden Àetstunnels Àetsbruggen en verharde jaagpaden. Door het ,ntegraal )iets,nvesteringsprogramma ,), kwam er tijdens deze legislatuur zelfs 1.70 kilometer nieuwe of vernieuwde Àetspaden bij. Dat is gelijk aan de afstand tussen %russel en 3orto. Ook bij de herinrichting van gevaarlijke punten, bij de aanleg van doortochten, bij het ontwerpen van kruispunten en bij de uitvoering van structureel onderhoud blijf ik vanzelfsprekend ook de nodige aandacht besteden aan de veiligheid en de kwaliteit van de Àetsvoorzieningen. )ietsers verdienen aandacht bij alle investeringsprojecten. Die investeringen zijn gebaseerd op een visie omtrent de uitwerking van Àetsroutes met het %ovenlokaal )unctioneel )ietsroutenetwerk %)) als basis. (r zullen ook de komende legislaturen nog ernstige inspanningen moeten worden gemaakt om dit %)) integraal aan te kunnen leggen. Maar we zetten steeds grotere stappen vooruit. Ook de missing links tussen verschillende delen van de Àetsroutes worden aangevat. Maar net als Rome wordt ook ons %)) niet in ppn dag gebouwd. %ij elke nieuwe investering gaan we evenwel uit van het Rome zoals we het voor ogen hebben geïntegreerde Àetsroutes binnen het globale netwerk. 6tap voor stap, Àetspad voor Àetspad. (ssentieel voor een goed Àetsbeleid is de positieve samenwerking op het terrein tussen de gemeenten, de provincies en 9laanderen. $lleen door samen een tandje bij te steken, zullen meer mensen de Àets gebruiken en kunnen we ongevallen met Àetsers voorkomen. Het verheugt me dat de afgelopen jaren zoveel investeringen gebeurden in Àetssnelwegen, de ruggengraat van het %)). (r gaat geen maand voorbij of er wordt ergens in ons land weer een e[tra stuk Àetssnelweg geopend. (en aantal van die Àetssnelwegen krijgen in deze brochure daarom – terecht – de nodige aandacht. ,n samenwerking met de )ietsersbond heb ik het initiatief genomen om deze brochure te verspreiden. ,n de brochure staan veel goede praktijkvoorbeelden van integrale Àetsroutes. Het is een wegwijzer om de theorie nu ook in de praktijk om te zetten aan de hand van concrete Àetsprojecten. De brochure toont, aan de hand van voorbeelden, hoe integrale Àetsroutes er kunnen uit zien. ,k hoop dat ze de administraties en de beleidsmakers inspireren om ook ter plaatse mee te werken aan een kwaliteitsvolle Àetsinfrastructuur. Ook de 9laamse Regering ondersteunt de gemeenten met een aantal subsidiemogelijkheden voor de aanleg of verbetering van Àetspaden langs gewestwegen en gemeentewegen. ,nformatie daarover kan u vinden op www.mobielvlaanderen.be. 7ot slot wens ik u veel leesgenot en nog vele jaren veilig Àetsplezier toe. Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken

Inhoud

VLMIYoorwDDrdHQYoorVXFFHVELMdHDDQOHJYDQÀHWVroXWHV Wat is een Àetsroute"

9ijf voorwaarden voor succes bij de aanleg van Àetsroutes

7

6amenhangend

7

Direct

8

$antrekkelijk

10

9eilig

12

Comfortabel

18

Opmerking bij de kwaliteitseisen

21

6amenvattende tabel

21

(en bijzondere Àetsroute de Àetssnelweg

22

*oHdHSrDNWLMNYoorEHHOdHQ Gent: Oost-West-route

28

Waregem: 1M%6-station naar industriezone 9ijverdam

2

%rugge: /oppem naar 1M%6-station %rugge

$ntwerpen: RingÀetspad

0

H67-route: %russels Hoofdstedelijk Gewest – /euven

$ntwerpen-Mechelen: )ietsostrade

8

=wevegem-.ortrijk: Guldensporenpad

2

Hasselt: 1M%6-station naar 8niversitaire campus Diepenbeek

Gent-$ntwerpen: )ietssnelweg

0

Colofon

Vijf voorwaarden voor succes bij de aanleg van fieWsrouWes

:aW is een fieWsrouWe"

(en Àetsroute verbindt attractiepolen via een aaneenschakeling van voorzieningen die het Àetsen aangenamer, veiliger en vlotter maken. Deze voorzieningen kunnen bestaan uit Àetspaden, Àetssnelwegen, Àetsstraten, autoluwe straten, woonerven, oversteekvoorzieningen, tunnels en bruggen« (en Àetsroute mag dus niet worden verward met een Àetspad. Het is van het allergrootste belang dat de Àetsroute continuïteit en een uniform kwaliteitsniveau biedt. Deze brochure focust enkel op IunFtionele Àetsroutes. Dat zijn met andere woorden routes die gebruikt worden voor utilitaire verplaatsingen zoals woon-werk, woon-school, woon-winkel etc. De criteria voor recreatieve routes – bedoeld voor Àetsen in de vrije tijd - zijn anders dan voor de functionele routes. Waar veiligheid bij beiden uiteraard van het grootste belang is, zal directheid bij functionele routes zwaarder doorwegen dan bijvoorbeeld aantrekkelijkheid, een criterium dat voor recreatieve routes wel erg van belang is.

Vijf voorwaarden voor succes bij de aanleg van funcWionele fieWsrouWes

VadePecuP )ieWsvoor]ieningen ´%ij de aanleg van ÀeWsvoor]ieningen is heW van heW allergrooWsWe belang daW de gebruiNerseisen van de ÀeWsers heW uiWgangsSunW ]ijn (nNel dan is er Nans oS succes voor een verhoogd ÀeWsgebruiNµ 9ijf criteria zijn maatgevend voor de kwaliteit van de Àetsroute: samenhang, directheid, aantrekkelijkheid, veiligheid en comfort.

1. 6$M(1H$1G(1D VadePecuP )ieWsvoor]ieningen ´+eW sWelsel van ÀeWsvoor]ieningen vorPW een saPenhangend geheel ]onder onderbreNingen en geefW aansluiWing oS heW SunW waar ÀeWsers hun herNoPsW of besWePPing hebbenµ

9oor Àetsroutes is van belang dat ze attractiepolen verbinden. Daarnaast moet fragmentatie van materiaal en vormgeving zoveel mogelijk worden vermeden. 8niformiteit en continuïteit verhoogt het routegevoel.

Gebruik van steeds hetzelfde materiaal en vormgeving verhogen het routegevoel. Fietsers worden zo bijna automatisch de juiste weg gewezen.

) ietsroutes in 9 laanderen _ 9ijf voorwaarden voor succes bij de aanleg van fietsroutes

)ietsroutes in 9 laanderen _ 9ijf voorwaarden voor succes bij de aanleg van fietsroutes

7

2. D,R(C7 VadePecuP )ieWsvoor]ieningen ´+eW sWelsel van ÀeWsverbindingen biedW ÀeWsers een ]o direcW PogelijNe rouWe naar hun besWePPing waarbij heW oPrijden WoW een PiniPuP beSerNW blijfWµ

)ietsers willen een zo kort en zo snel mogelijke route rijden. =eker binnen de bebouwde kom is dit van belang, omdat dit de concurrentiepositie van de Àets ten opzichte van de auto versterkt. $ls de Àets sneller is dan de auto, zullen mensen sneller de Àets nemen. Omrijden moet zoveel mogelijk worden vermeden. De omrijfactor is de verhouding tussen de kortste afstand over de weg en de afstand in vogelvlucht. (en omrijfactor van ma[imaal 1,2 is aanvaardbaar voor Àetsroutes.

'e Àetsroute leidt Àetsers langs de kortste weg bijna gelijk aan de afstand in vogelvlucht.

'ankzij de Àetstunnel kunnen Àetsers snel en veilig doorÀetsen. Verkeerslichten vormen geen oponthoud.

Directheid heeft ook te maken met tijd, of met andere woorden, doorstroming. Het is van belang dat Àetsers zoveel mogelijk ongehinderd kunnen doorrijden. Dit kan door het aantal kruispunten waar Àetsers geen voorrang hebben zoveel mogelijk te vermijden mits een duidelijk leesbare en veilige inrichting. 8iteraard kan ook gekozen worden voor ongelijkgrondse kruisingen of een verkeerslichtenregeling die op maat van Àetsers is georganiseerd.

8



9

. $$17R(..(/,-. VadePecuP )ieWsvoor]ieningen

Een functionele bewegwijzering maakt de Àetsroute tegelijk zichtbaar en herkenbaar. =e duidt niet alleen de bestemming maar ook de eindbestemming van de route aan en in beide gevallen de afstand tot op 100 m. Dat laatste is een verbeterpunt bij onderstaande bewegwijzering.

´'e voor]ieningen ]ijn ]odanig vorPgegeven en in de oPgeving ingeSasW daW heW aanWreNNelijN wordW oP We gaan ÀeWsenµ

)unctionele Àetsroutes lopen bij voorkeur door bebouwd gebied met een goed onderhouden openbare ruimte en verlichting. (en Àetsroute wordt ook aantrekkelijker naarmate ze afwisseling biedt. (r is best ook iets te zien. $lleen maar langs monotone kantoorgebouwen of grote assen Àetsen is eerder saai. )ietsen langs bijvoorbeeld een groene residentiële zone of zones langs het water is een stuk prettiger. (en Àetsroute weg van het autoverkeer is aantrekkelijker dan ppn langs een drukke verkeersas. Een hoge intensiteit van het gemotoriseerd verkeer zorgt immers voor geluidshinder en een slechte luchtkwaliteit.

7ussen het groen of langs het water Àetsen of in de nabijheid van menselijke activiteiten is een stuk aangenamer dan Àetsen langs anonieme kantoorgebouwen of drukke verkeersaders.

10



11

. 9E,/,G VadePecuP )ieWsvoor]ieningen ´'e voor]ieningen waarborgen de veiligheid van de ÀeWsers en de overige weggebruiNers 1aasW verNeersveiligheid gaaW heW hier ooN oP sociale veiligheidµ

&onÁiFten ]oveel moJelijk vermijden ConÁicten met kruisend verkeer moeten zoveel mogelijk worden vermeden. Hoe groter het aantal potentiële conÁicten, hoe minder veilig de route wordt. ,deaal zijn ongelijkgrondse kruisingen. Waar ongelijkgronds kruisen niet kan, zijn degelijke Àetsoversteekplaatsen en aangepaste markering nodig, bij voorkeur met middeneiland en slechts ppn rijstrook per keer over te steken. Wanneer Àetsers grote verkeersassen moeten kruisen, zijn verkeerslichten met Àetslichten op ooghoogte van de Àetser geplaatst noodzakelijk. 9oldoende aandacht moet ook worden gegeven aan mogelijke conÁicten met afslaand gemotoriseerd verkeer.

12


Goede oversteekplaats die de attentie verhoogt bij de gemotoriseerde weggebruikers. 7evens zorgt ze ervoor dat Àetsers veilig en naadloos kunnen oversteken.


1

Voor]ien op piekverkeer De Àetsvoorzieningen – zowel de Àetspaden als de opstelstroken aan kruisingen en opstelruimtes bij oversteekplaatsen – moeten voldoende breed en lang zijn om piekverkeer op te vangen.

Verhoogd aanliggend Àetspad in een zone 0

Vrijliggend Àetspad rechts van de parkeerstrook in een zone 0

6FKeiden oI menJen" 9oor een optimale veiligheid moeten Àetsers en het gemotoriseerd verkeer bij een snelheid hoger dan 0 kmu zoveel mogelijk worden gescheiden. Mengen bij 0 kmu is mogelijk maar bij hoge verkeersintensiteit is scheiding zeker een optie. %ij 0 kmu is minstens een verhoogd aanliggend Àetspad aangewezen. %ij de aanwezigheid van een parkeerstrook met heel wat parkeerbewegingen, wordt het Àetspad best rechts van de parkeerstrook aangelegd. Waar er meer dan 0 kmu wordt gereden, is een vrijliggend Àetspad altijd noodzakelijk.

Vrijliggend Àetspad in een zone 0

Zone 30 in het centrum van Hasselt. De intensiteit van het gemotoriseerd verkeer en de snelheidsverschillen tussen alle weggebruikers zijn beperkt.

1



1

(en]ijdiJe ÀetsonJevallen voorkomen )ietsroutes moeten zo ingericht zijn dat het risico op eenzijdige Àetsongevallen zo klein mogelijk is. Dit betekent het oordeelkundig gebruik van paaltjes, een goed onderhoud van de infrastructuur, degelijke signalisatie en een functionele verlichting. Ook plotse asverschuivingen of te scherpe hoeken zijn ongewenst. Geleidelijke asverschuivingen, die de natuurlijke rijrichting van de Àetser volgen, zijn aanbevolen.

Een kritische massa van Àetsers zorgt voor een sociaal veilig samenhorigheidsgevoel.

Oordeelkundig geplaatst paaltje: Àetsers kunnen elkaar kruisen

Verwijderde paaltjes

Geveegd Àetspad na sneeuwval

Sociaal veilige omgeving

Vloeiende asverschuiving met bufferruimte tussen de stopplaats van de bus en het Àetspad

1


Een sociaal onveilige omgeving door verkokering en het ontbreken van verlichting

=orJ voor soFiale veiliJKeid )ietsers voelen zich het veiligste wanneer er ook andere Àetsers in de buurt zijn. Op eerder afgelegen functionele Àetsroutes is het dus zaak om zo snel mogelijk een kritische massa Àetsers te realiseren, zodat er veel beweging is. Dragen niet bij aan de sociale veiligheid: verkokering door blinde gevels, zones met enkel garagepoorten of blinde muren. ,ngangen van gebouwen moeten zichtbaar zijn vanaf de Àetsroute – je moet het gevoel hebben dat je contact hebt met de omgeving. Hoe meer functies langs de Àetsroute zijn gelegen, hoe groter het sociaal veiligheidsgevoel zal zijn. Hoge hagen en struiken, hoe nuttig en belangrijk ook om Àetspaden af te scheiden van de rijweg zijn bij Àetswegen in eigen bedding eerder te vermijden voor de sociale veiligheid.


17

. COM)OR7$%E/ VadePecuP )ieWsvoor]ieningen ´'e voor]ieningen PaNen een vloWWe en coPforWabele doorsWroPing van heW ÀeWsverNeer PogelijNµ

Gezaagde kasseien in een historisch centrum

Fietsinfrastructuur in comfortabel materiaal: dit is asfalt, of in sommige gevallen monolithisch cementbeton, maar dan met de nodige aandacht voor vlakheid. ,n historische centra kan gewerkt worden met comfortstroken in asfalt of beton, of moet er worden gekozen voor gezaagde kasseien, met voegen tot boven opgevuld. Ook overgangen bij kruisingen dienen naadloos aangelegd te worden.

Comfortstroken in cementbeton

Naadloos op- en afrijden 1aadloze overgang van het Àetspad

18

van het Àetspad in asfalt

Fietsroutes in 9 laanderen _ 9ijf voorwaarden voor succes bij de aanleg van fietsroutes

Fietspad in asfalt


19

O3MER.,1G %,- .W$/,7E,76E,6E1 VadePecuP )ieWsvoor]ieningen ´In de SraNWijN ]ullen de hoofdeisen af en Woe sWrijdig ]ijn PeW elNaar 'e PeesW direcWe rouWe looSW vaaN Sarallel PeW een druNNe verNeersweg en is daaroP Pinder aanWreNNelijN dan gewensW 'e PeesW veilige rouWe verlangW daW ÀeWsers oS enNele SlaaWsen PoeWen oPrijden en via Wunnels en bruggen wegen Nruisen heW eersWe is in sWrijd PeW de direcWheid heW Wweede hellingen PeW heW coPforW 'e PeesW aanWreNNelijNe rouWe gaaW soPs door een oPgeving PeW veel groen en weinig bewoning de]e rouWe is soPs een sociaal onveilige rouWeµ

Daarom is het van belang om blijvend werk te maken van een Àjnmazig netwerk van Àetsroutes. Ouders met kinderen zullen sneller kiezen voor de meest veilige route en daar wat voor omrijden. De meeste woon-werkÀetsers willen graag een snelle Àetsroute. 9eel mensen zullen overdag kiezen voor de route langs het groen, maar willen ’s avonds - zeker in de winterperiode - liever de route nemen die een sociaal veiliger gevoel geeft. Door een Àjnmazig netwerk te creëren kunnen alle Àetsers telkens de voor hen meest gewenste route kiezen, en dit is een stimulans voor meer Àetsgebruik.

6$ME19$77E1DE 7$%E/ Zachte helling naar een Àetsbrug

Fietsers moeten een fysieke inspanning leveren. Daarom zijn er best zo weinig mogelijk hellingen langs de Àetsroute, en moeten de aanwezige hellingen beperkt zijn qua hellingsgraad.

20


6amenhang

9erbindt attractiepolen 8niform en continu

Direct

• Direct in tijd • Direct in afstand

$antrekkelijk

• $fwisselende omgeving • Weg van drukke verkeersassen

9eilig

• ConÁicten zoveel mogelijk vermijden • Fietsers scheiden van gemotoriseerd verkeer • Eenzijdige Àetsongevallen voorkomen • 6ociale veiligheid

Comfortabel

• $sfalt • Hellingen beperken • %ewegwijzering


21

(en bij]ondere fieWsrouWe de fieWssnelweg

Naast gewone functionele Àetsroutes is het nodig aandacht te besteden aan een aparte categorie: de Àetssnelweg. De criteria voor een Àetssnelweg zijn strenger dan voor een gewone functionele route, omdat het hier echt over hoogwaardige Àetsverbindingen gaat die vlot en snel Àetsverkeer moeten garanderen.

Breedte minstens 3 meter, aanbevolen 4 meter. Een Àetssnelweg moet toelaten dat Àetsers elkaar ongehinderd kunnen inhalen, maar ze dient ook genoeg ruimte te voorzien zodat tragere Àetsers naast elkaar kunnen blijven rijden tijdens dat inhaalmanoeuvre.

Fietsers in de voorranJ Kouden op een Àetssnelweg is doorstroming en snelheid van groot belang. Daarom moet er naar worden gestreefd om oponthoud te vermijden en zoveel mogelijk te kiezen voor ongelijkgrondse kruisingen.

VerliFKtinJ op Àetssnelwegen is, onder meer voor de sociale veiligheid, aangewezen. 8itzonderingen kunnen in kwetsbare natuurgebieden. Daar kan gewerkt worden met sensors of bakenverlichting.

Zonnecelverlichting; bedrijfszekerheid moet wel gegarandeerd zijn.

$andaFKt voor trillinJsFomIort asfalt is absoluut aan te raden omdat deze ondergrond de laagste rolweerstand heeft. $sfalt is bij uitstek het meest comfortabele materiaal om over te Àetsen – gezien de vaak hogere snelheid op Àetssnelwegen is vlakheid nog belangrijker - en is eenvoudig in onderhoud. Enkel in een omgeving met veel bomen is cementbeton, met aandacht voor voldoende vlakheid, een betere keuze.

22


%eweJwij]erinJ op de Àetssnelweg is een noodzaak. Niet alleen de snelweg zelf, ook de routes die leiden naar de Àetssnelweg moeten worden bewegwijzerd. Op de bewegwijzering wordt zowel de bestemming als de afstand tot op de hectometer aangeduid. %orden die het volledige overzicht van de route geven, met afstand en geschatte tijd, zijn een mooie aanvulling.


2

8nimodaal er moet naar gestreefd worden om enkel Àetsers gebruik te laten maken van de Àetssnelweg. Gemotoriseerde tweewielers zijn niet toegestaan. Waar toch veel voetgangers zijn, dient de snelweg voldoende breed te zijn om een vlotte doorstroming van het Àetsverkeer altijd te garanderen ! , meter . Nog beter is in dat geval om naast de Àetssnelweg een voetpad aan te leggen.

2p ÀetssnelweJen rijden traJe, maar ook snelle Àetsers, bijvoorbeeld pendelaars die over langere afstand met de elektrische Àets naar het werk rijden. 9oor hen is het van belang dat ze kunnen doorÀetsen. Hiervoor zijn geleidelijke hellingen en zachte bochten waar je je snelheid kan aanhouden van belang binnenstraal minimum 20 meter .

Goede SraNWijNvoorbeelden

Zachte bocht

2


2ver]ichW van de fieWsrouWes in Vlaanderen

9

1

2 8

7

28

e 1 Gent: Oost-West-rout

rdam ion naar industriezone Vijve 2 Waregem: NMBS-stat e Brugg ion NMBS-stat Brugge: Loppem naar d $ntwerpen: 5ingÀetspa 7 8

elijk Gewest – Leuven HST-route: Brussels Hoofdsted ostrade Antwerpen-Mechelen: Fiets renpad Zwevegem-Kortrijk: Guldenspo k rsitaire campus Diepenbee Unive Hasselt: NMBS-station naar

eg 9 Gent-Antwerpen: Fietssnelw

2 0 8 2 0

Fietsroutes in 9 laanderen _ Goede praktijkvoorbeelden

27

GenW 2osW-:esW-rouWe 1

2

$F67$ND: , 8 km

De Àetsroute werd op enkele plaatsen geknipt voor het gemotoriseerd verkeer. Fietsers krijgen voldoende ruimte en een veilige omgeving.

Mariakerke dwars De Oost-West-route loopt van $mandsberg. Hier door Gent verder naar 6intvanaf het centrum bespreken we enkel het deel nplein tot en met Wilso drow van Gent het Woo

8 7

Mariakerke. vrije Woodrow WilsonDe route start op het auto engd verkeer gem plein en loopt verder via $andachtspunt zijn rum. cent risch histo ing richt n is er tijdens de hier de tramsporen. %ovendie waardoor eer verk auto spits soms erg veel rukking komen. Àetsers mogelijk in de verd raat en de =warte7er hoogte van de 9oldersst geknipt voor het e rout de zustersstraat werd route veiliger en aanautoverkeer, waardoor de e loopt verder langs trekkelijker wordt. De rout verkeer. engd gem met n autoluwe wege Àetsers het dubbel9ia een Àetsbrug bereiken ure. Met uitzonrichtingsÀetspad langs de Coup ing ter hoogte kruis ndse kgro gelij één dering van er conÁictverd je kan ling van de Nieuwewande in Mariakerke. vrij Àetsen tot de 7rekweg

28

2

1

2

1 1 Gent-Zuid 2 Centrum Gent Winkelstraat Hogeschool Universiteit Mariakerke


De route leidt langs plaatsen waar er iets te zien is of iets te beleven valt met veel sociale controle ook laat op de avond.


29

Snel en aangenaam Àetsen langs het dubbelrichtingsÀetspad aan het water. Aandachtspunt is de verharding: asfalt Àetst comfortabeler dan betonklinkers. Dit Àetspad is inmiddels zo succesvol dat wordt bekeken hoe er meer ruimte voor de Àetsers kan worden gecreserd.

De route loopt langs autoluwe straten.

0

Een telpaal registreert elke Àetser. De route haalt gemakkelijk meer dan 000 Àetsers per dag.


7

Een Àetsonderdoorgang maakt snel en veilig kruisen mogelijk waarbij het verwijderen van het paaltje nog een verbeterpunt zou zijn.

Langs de route werd er ook ruimte voorzien voor voetgangers wat de kansen 8

op mogelijke conÁicten tussen voetgangers en Àetsers gevoelig vermindert.


1

:aregeP 10%6-sWaWion naar indusWrie]one VijverdaP

$F67$ND: km $ 1 Station Waregem 2 Industriezone

1 2

Vijverdam

1

1

2

7

2

2


De route begint aan de Àetsenstalling van het NMBS-station van Waregem.

Van begin tot einde is de route aangelegd in comfortabel asfalt. Het consequent gebruik van dezelfde verharding geeft de route een samenhangend karakter. Asfalt geeft het minste rolweerstand en is eenvoudig in onderhoud.

De route loopt over een oude spoor NM%6 het aan t begin die g wegbeddin station van Waregem en eindigt aan de industriezone ¶9ijverdam’. De volledige route ziet er homogeen het uit en is volledig gescheiden van autoverkeer. De Àetsweg is erg heren kenbaar door het uniform ontwerp . het consequent gebruik van asfalt Opvallend is dat er geen overbodige oor paaltjes staan op de route, waard aanallen ongev jdige eenzi op de kans zienlijk vermindert. , -e kan goed doorÀetsen op de route enkel de verkeerslichten en de kruin sing aan de E[presweg N82 zorge voor oponthoud.


Overbodige paaltjes zijn weggehaald. Paaltjes zijn soms nuttig om het autoverkeer te weren maar dienen in veel gevallen geen enkel doel. Integendeel ze zijn vaak aanleiding voor eenzijdige Àetsongevallen.

Aandachtspunt: Àetsers zoeken zelf de kortste weg. Waar er ¶olifantenpaadjes· ontstaan kan het interessant zijn om dat stukje te asfalteren zodat een nieuwe comfortabele toegang naar de

Op deze plaats blijven Àetsers in de voorrang. Ook hier zorgt een plateau met duidelijke verkeersborden voor de nodige beveiliging. Het gemotoriseerd verkeer en de Àetsers kunnen elkaar vanuit alle hoeken goed zien. De wegmarkering is echter niet conform.

Fietsers zijn niet in de voorrang; desalniettemin is de kruising wel goed beveiligd door middel van een plateau en signalisatie.

Een lange maar zeer geleidelijke helling

Over de volledige route is functionele

zodat deze gemakkelijk te nemen is.

Àetsverlichting geplaatst.

Àetsroute ontstaat. 7


8


%rugge /oSSeP naar 10%6-sWaWion %rugge

$F67$ND: ,8 km $

1 Biosoop 8

2 Hogeschool Ziekenhuis

Een tweerichtingsÀetspad breedte m op de Koning Albert I-laan brengt Àetsers in een rechte lijn naar Brugge. In de verte kan je de torens van Brugge al zien. Dit is een drukke verkeersas maar toch

NMBS-station

Brugge

7

1

2

2

1

2 1

nog vrij aantrekkelijk omwille van de groene omgeving. De verharding is in cementbeton.

De oversteek van de Koning Albert I-laan gebeurt met behulp van een middeneiland.

rum van /oppem De route loopt vanaf het cent aan de rotonde, 7ot n. ,-laa rt $lbe via de .oning ter hoogte van de ten zuiden van de E0, zou elijke aanwezigheid bedrijventerreinen de mog htingsÀetspad meer elric dubb het op ers van Àets de rotonde loopt Na en. word benadrukt kunnen verder tot aan de het dubbelrichtingsÀetspad ictpunten zijn hier zo E[presweg mogelijke conÁ g zelf is niet langer eswe E[pr De goed als afwezig. . Daarna loopt brug Àets een barriqre door de vork verder door wooneer verk engd gem in e rout de mgeving in %rugge. wijken tot aan de stationso te weg, maar is een De route biedt niet de korts ng $lbert ,-laan .oni de voor f natie alter veilig Àetsen op de door snel kan kant %rugge . -e afwezig. Door de route, verkeerslichten zijn is het eenvoudig om duidelijke bewegwijzering egwijzering zou nog bew De n. volge de route te nd tot de verschilbeter zijn mocht ook de afsta en aangeduid. lende attractiepolen word



7

De vorkÀetsbrug brengt Àetsers veilig over de E[presweg. De vorkÀetsbrug geeft het Àetsen e[tra prestige omwille van haar ontwerp haar uitstraling en haar verlichting.

De Àetsroute is niet de meest directe route in afstand maar wel een veilig alternatief voor de drukke Koning Albert I-laan die op de foto wordt getoond.

De Àetsroute loopt in gemengd verkeer en in een Zone 30 verder richting station. Er is weinig autoverkeer. Kruispunten zijn beveiligd met plateaus.

Doorsteekjes geven Àetsers een korte en veilige route. Dit doorsteekje komt loodrecht uit op de ingang van de campus van

De bewegwijzering duidt de attractiepolen aan. Aandachtspunt: er is geen gebruik gemaakt van de wettelijk voorziene bewegwijzering en de afstanden ontbreken.

8

7

de hogeschool – Àetsers worden er als het ware naar gelokt.

In de toekomst zullen Àetsers langs de stationsomgeving kunnen Àetsen en de Àetsenstalling kunnen bereiken zonder ook maar

Mooie aanleg in asfalt met functionele verlichting.

één auto tegen te komen door de aanleg van de balkonrotonde.


8


9

$nWwerSen 5ingfieWsSad 1

2

1 Sportpaleis

6ilvertophet 6portpaleis tot aan de Het RingÀetspad loopt van pad langs de kaaien een Àets het met n same t blokken en vorm g in $ntwerpen aan de verbindin ringroute rond de kern van indt de verb pad Àets Ring Het rkt . het noorden wordt nog gewe de stad. belangrijkste Àetsroutes door

2 School Station Antwerpen-Berchem Antwerp E[po Station Antwerpen-Zuid

eg voor functie van snelle verdeelw Het RingÀetspad heeft de eg e maakt twee keer een omw rout De . nden afsta ere de lang t door de aansluitinword rmd gevo die ière barr omwille van de wordt E1 en de E19 op de R1. Dit gen van de autosnelwegen door ken plek die op ers rd door het feit dat Àets erd nsee ense mpe omp geco route is goed verlicht en De en. Àets en kunn en park e me enam gena aang zien. lijkgrondse kruisingen voor op veel plaatsen zijn er onge ge inrichveili een voor rgd gezo arr dit niet het geval is werd Waa op elijk geattendeerd worden g, zodat automobilisten duid ting, opnieuw geasfalteerd, nt rece werd e rout De e Àetsers. ende isend kruis de ig geruimd. Op piekuren is en bladeren worden regelmat oorzaikt. Dit heeft verschillende bere t citei capa de van s ens gren e n enerzijds ouders met jong n: het snelheidsverschil tusse ken: op andere ig wein die n liere scho en,, transportÀetsen, eren nder kind n, re en sportievere studente ers letten en anderzijds oude tsers Àets ers. of bromÀets

1

De route is aangelegd in comfortabel asfalt en is perfect onderhouden.

Veilig ingerichte oversteekplaats. Aandachtspunt: bochtstraal te scherp waardoor er rechts van het Àetspad een ¶olifantenpaadje· is ontstaan en nood aan een duidelijkere voorrangsregeling.

1 2

2

7

$F67$ND: 10 ,8 8 km k Een reeds bestaand Àetsviaduct werd gekoppeld aan het 5ingÀetspad waardoor het Àetsnetwerk Àjnmaziger werd gemaakt.

0



1

De geluidsoverlast en slechte luchtkwaliteit door de nabijheid van de Antwerpse Ring worden in de mate van het mogelijke beperkt door de bermbegroeiing.

Het RingÀetspad takt aan op lokale functionele Àetsroutes.

Ruime bochtstralen zorgen voor 7

een optimaal Àetscomfort.

De geleidelijke helling is voor de gemiddelde Àetser gemakkelijk te nemen.

2



+67-rouWe %russels +oofdsWedelijN GewesW ² /euven

1

Nog aan te leggen tracé 2

7

8 7

10

2

9 1

1

ct van de H67-spoorDe H67-route volgt het traje ntem, .ortenberg, =ave en lijn tussen de gemeent e loopt momenteel Herent en /euven. De rout die gemeenten, langs alle NM%6-stations van 7ussen het %rusm . ente =av em behalve in Dieg station van het en sels Hoofdstedelijk Gewest om via 6int-6tevensnu e rout de t loop ntem =ave en de provincie Woluwe. De 9laamse overheid geëngageerd om de 9laams-%rabant hebben zich spoor door te trekken route ook parallel aan het Machelen en Diegem in s zone ijven bedr vanaf de . De realisatie van ntem =ave in naar het station selse Ring die hiervoor een Àetsbrug over de %rus groen licht gekregen. nodig is, heeft in april 201 n wordt verwacht hede zaam werk de De start van provincie en de in 201. 9erder hebben de studie opgestart om gemeente .ortenberg een ongelijkgrondse voor en zorg te s eltje met tunn van .ortenberg es knikj drie kruisingen zodat de heeft de provincie worden weggewerkt. Tot slot agingen op de route in 2012 Àetstellingen en bevr dit onderzoek is over ort rapp eind uitgevoerd. Het link: terug te vinden via deze .beverkeermobiliteit Kttpwww.vlaamsbrabant uteinde[.jsp stro enK lweJ ÀetsÀetssne

$F67$ND: 2,8 km

De route heeft van begin tot einde een herkenbare bewegwijzering.

2

BelanJrijkste FonFlusies van B de d bevraJinJ bij de Jebruikers 7ROE9EN: 7 de H67-route is grotendeels autod luw, ze heeft een rustig karakter lu en is comfortabel goed wegdek e en genoeg ruimte om met twee e naast mekaar te Àetsen n 9 9ER%E7ER38N7EN: o ook bij doortochten langs dorpsk kernen zoals 9eltem wordt de vvoorkeur gegeven aan afgescheid den Àetspaden en de oversteek m met drukkere autowegen kan vverbeterd worden bijvoorbeeld h het voorzien van een middene eiland om in twee keer te k kunnen oversteken


1 Station Diegem 2 Station Zaventem Luchthaven Station Nossegem Station Kortenberg Station Erps-Kwerps 7 Station Veltem 8 Staton Herent 9 Station Leuven 10 Centrum Leuven

Dankzij de Àetstunnel die parallel loopt aan de Woluwelaan kan er veilig rechtstreeks en ongelijkgronds worden doorgestoken onder de ring rond Brussel RO en de afrit Zaventem-Henneaulaan.


De route is direct aantrekkelijk en comfortabel door het asfalt en de landelijke omgeving.

Naderen van een kruispunt: het doorgaand Àetsverkeer wordt afgetakt via de Àetsbrug waardoor het in de voorrang en met een miniem hoogteverschil kan doorrijden.

Bij het naderen en het verlaten van de kruispunten wordt de dubbele richting van het Àetsverkeer benadrukt.

Gelijkgrondse kruising met een uiterst brede Àetsoversteek in rode coating die het attentieniveau van de gemotoriseerde weggebruikers verhoogt. Verbeterpunt: het voorzien van een middeneiland om de oversteek in twee keer te kunnen doen en mogelijks aanbrengen van een plateau om indalen te vermijden en de snelheid van het gemotoriseerd verkeer te beperken.

7


De route loopt langs het kanaal met zicht op Leuven; aangenaam als visitekaartje


7

$nWwerSen-0echelen )ieWsosWrade

ntraal 1 Station Antwerpen-Centraal rchem 2 Station Antwerpen-Berchem God Station Mortsel-Oude-God

$F6T$ND: 18 , km

Station Hove Station Kontich

1

Station Duffel 7 Station Sint-Katelijne-Waver Waver

2

8 Station Mechelen-Nekkerspoel kerspoel

* Afstand tussen het station Antwerpen-Centraal en het station Sint-Katelijne-Waver

1

Mechelen s de spoorlijn $ntwerpen – Deze route situeert zich lang de provincie $ntwerpen. van ject tpro rpun spee en is een t verder 6tation in $ntwerpen en loop =e begint aan het Centraal .atelijne6inten el Duff ich, .ont , door %erchem, Mortsel, Hove stuk tussen Mechelen-Nekkerspoel. Het Waver naar het station van ter perse gaan van deze het bij is elen Mech en er 6int-.atelijne-Wav brochure nog niet voltooid. al en $nt6-stations $ntwerpen-Centra Het Àetspad tussen de NM% ,n de toekomst komt uikt. gebr sief inten erg t werpen-%erchem word se kruising, n-%erchem een ongelijkgrond er ter hoogte van $ntwerpe barrière een er lang niet %innensingel zodat de stedelijke ringweg door het eenvormig kter kara rm unifo een t vormt. De route heef aangelegde asfalt. Enkel op de oudere ontwerp en het gebruik van egen zijn er Omw . kers nklin beto liggen er stukken van de Àetsostrade de worden overgestoken naar er t moe ken stuk ige amper. Op somm kgrondse kruisingen gelij ig wein zijn Er . rweg andere kant van de spoo ingericht. zijn over het algemeen goed met het autoverkeer, en die dige volle de bijna verkeer zijn over Fietsers en gemotoriseerd egwijzering is duidelijk. bew De ar. elka van en Àetsostrade gescheid enstallingen dwars of zelfs door de Àets 3ositief is ook dat de route het Àetspunt ing, stall de nden ,n Hove bevi aan enkele stations loopt. nd van de route. ,n Mortsel afsta male mini een op en het station zich gecombide drukke N10 te vermijden is er een onderdoorgang om het station. tot ang toeg te direc g en een neerd met een Àetsenstallin ing aan de ongelijkgrondse kruis na pagi zie ti grafÀ de /euk detail: tief van de 3rovincie initia een is Hove in on ter hoogte van het stati en dat de gegeven en zo wordt voorkom $ntwerpen. =e is leuk vorm ti. grafÀ ongewenste Àetstunnel beklad wordt met

8


1

Dankzij de onderdoorgang aan het station kunnen Àetsers de drukke N0 ongelijkgronds kruisen en hebben ze tegelijkertijd toegang tot de Àetsenstalling.

2

7

Nog aan te leggen tracé N

8

De functionele bewegwijzering met aanduiding van afstand en tijd wijst Àetsers de weg.


9

Bakenverlichting duidt de lengte en de richting van de onderdoorgang aan.

Voor het comfort van de Àetser zijn details erg belangrijk. Het riooldeksel is perfect ingewerkt zodat schokken en putten vermeden worden.

De Àetsostrade takt aan op een lokale functionele Àetsroute.

Een nieuwe onderdoorgang langs het spoor in Duffel maakt omrijden voor Àetsers overbodig. Zo wordt de route korter sneller en veiliger.

0



1

=wevegeP-.orWrijN Guldensporenpad

$F6T$ND: , km

2

2

1 2 1

De route is direct aantrekkelijk en comfortabel door het asfalt de groene omgeving en de functionele verlichting. Blijkbaar is er een probleem van ongeoorloofd gebruik door gemotoriseerde tweewielers.

De N3 vormt niet langer een barriqre dankzij de Àetstunnel.

Nog No g aan te leggen tracé 1

van De route start in het centrum oude =wevegem, en loopt over een s het spoorwegbedding verder lang e. We station van .ortrijk tot Mark tot bespreken hier enkel het deel erg heraan het station. De route is t en kenbaar door gebruik van asfal r het veilig een uniform ontwerp. Waa rang op kan, blijven Àetsers in de voor Gewestde gelijkgrondse kruisingen. een brug wegen worden gekruist via of een tunnel.

2

1 Zwevegem 2 Industriezone Industriezone Station Kortrijk Centrum Kortrijk



Fietsers blijven in de voorrang. De paaltjes en een ander type verharding verhogen het attentieniveau van de Àetser. Aandachtspunt: de paaltjes staan te dicht bij elkaar om vlot te kunnen kruisen; ze zijn bovendien niet goed zichtbaar zonder geleidende markeringen en niet in buigzaam materiaal.

Vlakbij het centrum van Kortrijk kan de N ongelijkgronds worden gekruist. Zo hoeven Àetsers de rotonde niet te nemen. De Àetsbrug loopt op gelijke hoogte van de spoorwegbrug.

Vanuit een aanpalende woonkern is er een aantakking op de route

waardoor ook deze attractiepool wordt verbonden.

De route passeert langs de Àetsenstalling van het NMBS-station van Kortrijk. Ideaal voor pendelaars.



+asselW 10%6-sWaWion naar 8niversiWaire caPpus 'iepenbeeN

2 1

1

2

1

7

EénrichtingsÀetspad langs de Koningin Astridlaan brengt de Àetsers tot in het centrum van Hasselt; breedte m

7

takt NM%6-station van Hasselt en De route vertrekt aan het t loop ns olge 9erv d. evar %oul ne onmiddellijk aan op de Groe t ze esweg en via de Demer kom e[pr een aan llel para e de rout ersitaire campus in 8niv de op uit ing bedd de in een vrijliggen Diepenbeek. relijke keuze van de wegbehee De route blinkt uit in een duid e brede Àetspaden oend vold en te ruim e der om een aangenam van 2,1 m tot ,7 m op de te voorzien. De breedtes gaan te de Àetsers hier de ruimte en dien al Ook d. evar %oul Groene fortabele situatie. com zeer een dit is ers delen met voetgang signiÀcant oponthoud: er zijn 9erder is er op de route geen de en slechts verkeerslichten n inge kruis se rond lijkg 2 onge ns conÁictvrij: dit wil teve zijn en punt kruis lde lichtengerege van n groentijd naast de groentijd zeggen dat Àetsers een eige

$F6T$ND: , km

1 Station Hasselt

de auto’s hebben.

2 Universiteit

$andaFKtspunten ne %oulevard is er nog geen $an het station en op de Groe zien. Tevens is het materiaal voor g zerin gwij bewe le functione rs, gaande van asfalt dive zeer d evar %oul ne gebruik op de Groe bij regen kasseien oncomfortabel en zeer goed tot klinkers en n. ente segm alde en op bepa gevaarlijk op de kruisingen

Administratief centrum

Hogeschool

Provinciehuis Bioscoop 7 Universitaire campus Diepenbeek

2


Ruime Àets-en voetgangersas op de Groene Boulevard; breedte: m


7

Dubbele richting voor het Àetsverkeer subtiel aangegeven; breedte m

EénrichtingsÀetspad in vrijliggende bedding parallel aan de e[presweg breedte m

Ideale situatie: vrijliggend tweerichtingsÀetspad mét een voetweg ernaast

7

Ongelijkgrondse kruising in twee richtingen; breedte m. Verlichting aanwezig. Verbeterpunt is het vermijden van fragmentering van het materiaal.

8


Fietsen in een groene

omgeving langs de Demer


9

GenW-$nWwerpen )ieWssnelweg

$F6T$ND: 2 , km

Nog aan te leggen tracé

7

9

2

8

1 2 1

Nog aan te leggen tracé

Fietsersbrug over de Durme die zorgt voor de verbinding met het NMBS-station van Lokeren; breedte Àetspad op aanloophellingen 3 m bovenop brug m

1

De Àetsroute loopt langs de spoor lijn tussen Gent en $ntwerpen. =e doorkruist deze steden en gemeenten : Gent, Destelbergen, /ochristi, /okeren, Waasmunster, 6int-Nikla as, %everen, =wijndrecht en $ntw erpen. 1 Station Gent-Dampoort 2 Station Lokeren Station Sinaai Station Belsele Station Sint-Niklaas Station Nieuwkerken-Waas 7 Station Beveren 8 Station Melsele 9 Station Zwijndrecht

* Afstand tussen Àetsbrug over de Durme in Lokeren en NMBS-station Beveren

Het deel tussen /okeren en %eve ren is nagenoeg volledig aangelegd . Tussen Gent en /okeren en tusse n %everen en $ntwerpen is de route bij het ter perse gaan van deze brochure nog niet voltooid. Deze route loopt parallel met de N70 en is derhalve een sneller en veiliger alternatief voor het Àetsverkee r richting werk en school. De mees te segmenten bestaan uit verkeersvr ije Àetswegen van meter breed te.

2

0


Tracé tussen Lokeren en Waasmunster in grijze cementbeton; breedte m


1

Tracé ter hoogte van Doornpark in Beveren. Goede breedte en bufferruimte Tracé in Waasmunster ter hoogte van de Schrijbergstraat in asfalt; breedte 3 m. Het aanbrengen van verlichting kan nog e[tra Àetsverkeer aantrekken.

tussen draadafsluiting en Àetspad. Verlichting met sensoren die werkt op zonneenergie. Attractief maar deze technologie dient nog verder te evolueren.

Tracé tussen de Haasdonkbaan en de achterzijde van het NMBS-station van Beveren in grijze cementbeton; ideale breedte van 3 m. Verbeterpunt: het gebrek aan bufferruimte tussen de draad en het Àetspad.

Stationswegel in Sint-Niklaas in grijze cementbeton; breedte 3 m

2



Colofon

´)ieWsrouWes in Vlaanderen ² Goede praNWijNvoorbeeldenµ is samengesteld door Fietsersbond vzw.

Concept, redactie en co|rdinatie Foto’s /ay-out Druk %ron wegenkaarten

_ _ _ _ _

Fietsersbond vzw Fietsersbond vzw Wils & 3eeters Graphic Design - /ier Drukkerij De %ie - Duffel N$96TREET6 Raster, 201. N$9TE4

Eerste druk _ maart 201 Wettelijk depot _ D20111.971

9erantwoordelijke 8itgever _ %runo Coessens Fietsersbond vzw Oude Graanmarkt 1000 %russel Tel.: 02 02 8 1 E-mail: info#Àetsersbond.be www.Àetsersbond.be

Het VadePecuP )ieWsvoor]ieningen vormt het referentiekader voor de aanleg van Àetsroutes. Het is een uitgave van de Vlaamse overheid. U kunt het Vademecum downloaden op www.mobielvlaanderen.be.

Fietsroutes in 9 laanderen _ C o l o f o n

Fietsersbond v]w Oude Graanmarkt - 1000 %russel tel. 02 02 8 1

info#Àetsersbond.be www.Àetsersbond.be

Fietsroutes in Vlaanderen. Goede praktijkvoorbeelden

Recommend Documents