ffi
I
n
t
i
ĺ
ĺ
il
l
ľ !,
z,
t
I
tt-i
t
i": -
il
1
'
.)
|ľ g
' í L:12
r5 íÉ
4578S
^
,t?0gl
'.
I
?l
!
I
, .1
,.
II
ĺ iiľ i
.-j"-i J
!)
ŕ .á
..-
á
&",,-_
?L tq 1'l
l.
ĺ.
lJltl'tlltltl1lrr cĺ .l:tr'i.jtlcil zlrgctl llt't ltliIltitl tlccIllclllcI's tic ltl'gu'ltl1lctl .jltI'cll ttlccI' dltll l cl-tlrtbllt'lctt. Ĺ)Ilgcr'ccr l..l llliliĺ lcrl \ctlcrlltrltle I's ltl1"lcll ri ctlstľ i.jclcIl. l)u' lllť ť stCil tltlcll ĺ -lltt riii hct ciucll bcclrijl'ĺ ll'ĺ lllrtitt-tĺ ltligiĺ lgrlttl cctl l..]lttlt. 13ctll i.j rt'rl hicclcrl llttll lr e ľ ktlclllcr',. Illtl'tlItltll)tl'itiIlill9ť l1 ltl'tIt. ''\ls.je Ilict illr-c]()()l)t. hĺ lrll-.jc cI Ilict llij.' l. tltl.'l ,ll]r Ll.r.','ll,'n
lngÍ id van der chijs
rr,:l
a Lll'L].1']]i,1i1.iť ) ,.i1]l
J.' l)illll lL)ĺ
l,r,t \\r\tJr lral \,rl
[),tr]]
hr'rr,,\.rrl.\\.rrrl Jlť I) itlll .1lt:1ha\ i
BlllnL'll .llll |]!l r\ .lť h,rlL]l lr,tlrrLd.:rijtl jtl.,'i,titllhrt l'\ar|. 'Jl]1. Jľ l:l.llli 'l,tllhlrrjjrr'll r ,r l,''
,,ť l] .',,1]l
,lfi \air .'.1t. l, r:r,r L.n lllll
H.l ..!. '': ': . ;; rlttrLrn.rl.t.r'!if ! \r i :.L.rr :ll:.lltl rlllrcrl ,'L l l. tl n.':l jl '.' ''r -'l i ll r,,l tĺ .': .rllr:c].',lcrl
.
L
LrLr:
r
.ĺ lLll \\'i1LL'lll
,lll
.Lltl l
\1!]J.lrljjl'
lliĺ lll' Ll l ILlI llll|l''..'
jllnrl \.1ll
LIliľ
l'.
.J:L,1. ]].1J'!l]t'L]Ir.\.Ilť
J, lr:nl,'rl,l \Illr.:1l],lĹ.n Jť \lll't.t]l,nl \1..:'llil],li
frarrr('rr,rrllLni'aa:1. r,'rl . l]ť ] .rill]ll1l hitl
ltLl:
('h,rill
J](]l.|.
ln \..'J;: L.Lll,l
I{.Llrr
nlclrll
.ri .rt.':l''l' \,]]!ť n\ J.ht,''ll.i' ]ij,Ll \ť l\ahL' tl.'ĺ l ll.ii,l, 'lĺ li-J. 5/',]ii ''lrj/] ,.Ln iltt 5,,.i.Ll.l ill ( u 1.llľ ;l I'l.rtll.Ltlll'Ll . il.,lJ],,lcr, .l,'
\ilť l.i .!l(].lan!]a .ll,]ĺ ( )n!ť \tal a.lj Irl.:ll il l1'ľ ('il r .rtr .l,: l.ti L'll ]:-! 1!'j1 !rl.!L']J ]]]ll ']
\'\i,,lL,!ť ]] .l,:''|'.'ll r.,ll |':l] L!\|!'d. l'
.:..,.1
..t
l)ir
:...-:
l\,,'l!,,11 r.,l.rt Lir:rlrr','l,,LrL,t,rLL*.tt tttLLlL p.11 \lll.L: r't l' ll(l! aal] 1ť a'Lhll 'lť nL'll\\' ll.ll(j,,]lai. .L|'ť n lllli'..1.li lllať lr.,n h.rlLt],'"I ť .i\li']!lť n /', Iltl,''.llri. !l.l \(].jttl(]!Ĺ'lj !l. '\ l.'ltll lrr,',',j.' l,','i,l,'li rlrlrk \ť |\nll]]ť ĺ lt](\)| jl ]' ]l\ll\]l iť \ allť I]]ť lliť l]!Ll]1
L). l11!ti(]|ť ]r lĺ ť ll jl.Lll] il.l .r.lrlt.'] J.rl
nemers aan de 25 grootste hardloopevene mentetr met ó0 procent toe, blijkt uit onderzoek van het Mulier Instituut. centrum voor
sociaal wetenschappelijk sportonderzoek. Eé n op de drie lopers _ ongeveeĺ l,3 miljoen
Nederlanders - doet mee aan wedstrijden. De cijfers zouden hoger zijn als de gĺ ote e\enementen uit veiligheidsoverwegingen niet een maximumaantal deelnemers hadden. Voor de 16,1 kilometer lange Dam tot Damloop, de populairste wedstrijd in Nederland. wordt onder meeÍ een dee| van de binnenstad van Amsteľ dam afgezet' Er moet niet alleen rekening worden gehouden met 40.000 deelnemers. maar ook met zo'n 200.000 bezoekers.
Paul van Sprang (52) begon anderhalf jaar geleden met hardlopen toen een oud-
collega hem overhaalde de halve mamthon van Leiden te lopen. 'lk kwam als een lijk over de finish.' zegt Van Sprang, partner bij IMS de gruijter meijerink & partners, een buľ eau voor stlategisch advies en interim-
'Ditiaarwon ik YooÍ hď eerst' Lineke Kroon ĺ 33) Be]o€ p
Poectmedewerker
provincie Noord-Holland Loopt
had ďnds 2008
fiid 10 km 41.50 minuten Motivatie'Het is de ideale manier om mijn hoofd leeg te maken. LeUk ĺ s dat het me gemakkelijk afgaat. De eerste keerdat ik
ieder
een voorbij rende, dacht ik dat
hettoevalwas, maar
ik blrjk aanlegte hebben.
Ditjaar won ikvoorhet eelst een wedsÚijd] ELSEV ER 20 AUGUSTUS 201] . 69
CULTU
U
R OMS LAGARTII(E L
management. Hij besloot seňeus te gaan tĺ ainen' Sindsdien loopt hij geľ egeld wedstrijden, van l0 kilometer tot een hele maÍ athon (42,195 kilometer). In oktober staat opnieuw de Amsterdam Marathon op het programrna. Volgens het onderzoek Eveaenentenlopeĺ s in bee,ld van het Mulieĺ InstĹ tuut is ongeveer de helft van de Nederlandse wedstrijdlopers net als Vaĺ Spĺ ang de afgelopen vijfjaar met haĺ dlopen begonnen.
'lk begin traag, maar korn veť Abd€ lkadeÍ
B€ nali (35l
B.ĺ oep schrijver loopt haÍ d dí d. Jeugd
Í ĺ ll0 tm 34.40
minuten
olivrlic'VmegeÍ liep ik te hard en maaKe ik van
lndlYadualastisch
elke training een wed'
De populariteit van de wedshijden is op het eerste gezicht opmeÍ kelijk, want van haĺ dlopen woĺ dt ďtijd gezegd dat het bij uitstek een individualistische spoí is. Dat was het aanvantelijk nieĺ . Tot eindjľ en zestig. beginja-
strijd.0m wat te bereiken, moetje ie lichaam temmen.lk hou van competitie, tijdens een wedstrijd
ren zeventig liepen alleen leden van atletiekclubs hľ d' In het 'wild' lopen langs de kant
ontdekje wat Voor lopeÍ je bent.lk hoor bĺ de olie_
gevonden. De Amerikaanse hardloopgoeroe Geoĺ ge Sheehan, die een veĺ woed maĺ athonloper was, durfde begin jaĺ en zestig alleen haÍ d te lopen van de weg werd onbeschaďd
tankeÍ s: ik begn traag' maar kom heelverl
Niď de snelste' rvel de bercemdste lVaarcm iedercen mee rvil doen met de Nerľ Yoĺ k GiB Marathon DledoÍ lk Yan HooEFtÍ aten ln NewYork
fip
de eerste zondag van november verrs aan dÉ vo€t vatr schijncn 45'000lop€ ĺ le Verľ azano-brug op Strten Island' een
!|
stadsdeel van New Yort Opeengepakt wachlen ze ureĺ lang neneus op het strÍ tn kanoD. Het is koud en de rijen schot van e€
vooĺ
wc's zijn lang. Maar geHaag klinkt
er zelden in bet staĺ tgebied. Zo bijzonĺ ler is
Ne
de New York City Mľ athon. 'De stad is heeft gelopen, wect waar de golven van gevool é é ndag jouw toneel,' zei Nina Kusc- luid te vindcn zijn. Kinĺ leren en live-bands sik, die de lace won in 1972. Ze omscbĺ eef langs 4th Avenue. Gospelkoĺ en en hippe deze marathon als 'eeĺ Í eis als de gÍ ote lite- jongeÍ en aan Lďayette Avenue. Dan vanú t Bĺ ooklyn via Queens ĺ a{Í Manhattán, waaÍ raire reizen', vol weerzin, sp'í ĺ ií g,rľ oÍ st€ e€ n wald vaĺ suppoÍ t€ rs de lopeĺ opwacht ling en ú teindelijk succes. 'Neĺ , York' is niet de snelste, wel de aan lstAvenue. In HaÍ lem woldt ľ auwe hip_ grootste en beroemdste maÍ athon teÍ we- bop gedraaid. Langs 5th Aveĺ ue jú chen de lden. Central Paĺ t kent gemene ĺ eld. Elk jaaĺ melĺ len zich spoĺ tievelingen welgest€ uit alle windsĺ eken, onder wie ĺ luizenĺ ĺ en heuvels en bochten' maaĺ ook ú einnige meut€ s dieje niet toestaan het hoofd !e laten hangen.
Bij de borden van 4fl), dan 200 meteÍ tot de finish dragen de mensen op de speciaal gebouwĺ ĺ e tibunes je het valse plat oP. De eindsreep is daaĺ waal gÍ ondlegger FÍ ed [ĺ bow de finishers wacbt. I'.ebow (1932-
1994) was een vreemde vogel, als Joďse immigÍ ant uit Roemenié . Zoals zoveel New Yoĺ ken kwam hij van elders, op zoek naaĺ e€ n b€ teÍ bestaan. Zoals mveel hardlopeĺ s had hij een ambitieuze droom waaĺ mensen hem gek om verklaarden: een eigen maratlron voor New York. lrboĺ , wilde een evenement olganiseÍ ĺ€ om de losse' veelal gewelddadige eĺ desolate wijken é é nkeeĺ peĺ jaaÍ met elkaaÍ te verbinden.
Het lukte. In 1970 organiseeĺ de hij n'Nerľ Yoĺ k'vooľ het eersÍ : ú elÍ ondjes c€
tral Park. Sinclsdien is de race gegroeid en veranderd. De wedsrijd is het voorbeeld geworden voor grot€ stadmanthons oveÍ al ter wercld' En eiĺ ďgt op de plek waaÍ het Ds
70.
to..clloltĺ l!
op dr
tibonr. iulchff
ELSEVIER 2O AUGUSTUS 2011
de badloport toé bii d€ finirh in
Ceĺ bal Palt
standbeeld van lcbow de vermoei<ĺ e lopen
verwelkomt,
É
cULĺ UUR in zijn eigen achteĺ uin. Wanneer hij zich op de openbare weg waagde, gingen auto's naaÍ hem toeteren, De 'evenementenlopers', zoals de moderne deelnemers aan wedstrijden wel
Populairc wďstrijden Nationaal en internationaal
worden genoemd, leggen zich liever niet vast bij een vereniging. Ongeveer de helft raint alleen. Een kwaĺ is wel verbonden aan een atletiekverenigin8, maaĺ daartoe woĺ den ook de haĺ dlopers gerekend die zijn aangesloten
r r
'Je traint nooit 100 procent.' ook om een andere ĺ eden zijn
hľ dloopwedĺ rijden motiverend. Dooĺ als individu deel te nemen aan dit'collectieve ritueel', kijg je volgens de Amerikaanse socioloog
Datum: tweede zondag maart LenEle: halve marathon
,/
-{.
.
Datum: deÍ de zondag oktober
tLengte: marathon
, Dam tot Damloop Amsterdam-Zaandam - . Datum: deÍ de zondag september
a;l/ r Plaats: .
.O
Lengte: 10 Engelse mi.il (16,1 km)
a
. t
Datum: tweede zondaE april Lengte: maÍ athon
\
.
Datum: derde zondag ' 1 r Lengle: 15 km
november
!'
Datum: tweede
zondag oktober Lí }nden lvláŕ athon r Datum: deľ de zondag
april
- ,r+_;_) r
"
^al ,-O"o"
.4
o;(ý'
\'-
í
'
.
Randall Collins 'emotionele energie'. Een
-r
.:.
-
weekend september
Datu"m: in
ľ
''
\-
-
oKober -''1"i
._
Datum: derde
:,'.
maandag april
;.
I '
o
'''
Tokyo Marathon
t
t
Boston Maŕ athon
.
iľ :.l"-.
-- -- .,.:Ti-,::"---- -r Pckine Marathon 1t.a l r
'',.
iiŕ Á]aŤ ]:4'*:!
Datum: eerste
..-' ' '.'"'d"c .: Berliin Marathon . :- --. ; r Datum: laatste
Yoí k city lvlaľ ôthon Datum: eerste zondag
november
stockholm lMarathon
..
NeW
.
-
Zevenheuvelenloop t Plaats: Nijmegen
chicago lvĺ arathon
r
-'''
al
Rotterdam Marathon r Plaats: Rotterdam
week, waaĺ onder é é nkeer bij de atletiekclub. 'De wedstrijden motiveren me om te blijven lopen, ik heb een doel om voor te trainen,' geeft Ze als belangrijkste reden. Abdelkadeĺ
Benali (35)' auteur van onder meer MaÍ atbonloper eĺ de binnenkort te venchijnen Runner's Woĺ ld Haĺ dloopagenda 2012' gebruikt de wedstrijden om scherp te blijven.
ŕ'
Plaats: Den Haag
.
meeĺ haĺ d-
loopschema's en persoonlijke adviezen van tĺ ainers. Bijna eenvijfde taint in een informeel loopgroepje. Waarom willen deze individualisten meedo€ n aan wedstĺ ijden? Juist het vrijblijvende van haĺ dlopen spÍ ak Lineke Kĺ oon (33) aan' De projectmedewerker bij de provincie Noord-Holland zocht na de gebooĺ te van baaÍ eerste kind in 2008 een manieĺ om in conditie te komen' 'Je hoeft alleen maar haĺ dloopschoenen aan te doen en je kunt weg, ideaal als je werkt en kinderen hebt'' Inmiddels is het haĺ dlopen niet meer zo vrijblijvend. Kroon loopt zo'n tien wedstrijden perjaľ , waaronder de halve maÍ athon' Ze traint daarvoor drie keer per
.o
city'PieÍ -city Loop
bij Dutch Runneĺ s, eeĺ online-hardlooppakket van de At|etiekunie met onder
Amsterdam Marathon . Plaats: Amsterdam
-
Datum: laatste zondag februaÍ i
.
Parijs lvlarathon
r
Datum: eerste zondag april
deelnemeľ aan een wedstrijd heeft niet alleen het gevoel dat hÚ meer kan, hij kan volgens
Collins daadwerkelijk meeĹ Het heeft niet alleen met sociale druk te maken dat tijdens wedstrijden de beste tijden worden gelopen, het lopen gaat ook echt makkelijker mel tienduizenden anderen om je heen. De organisa toren bevoÍ deren dat grcepsgevoel met onder meer T-shirts, rugnummers en opzwepende muziek. 'De sfeertijdens grote hardloopwedstrijden is geweldig,' zegt de 25-jarige Olga van der Hammen. 'Soms staat bij het startnummer ook je naam en hoor ik iemand in het publiek opeens "Hup Olga!" sclreeuwen. Dat geeft vleugels.' De deelnemersaantallen van de haĺ dloopwedstĺ ijden gaan niet alleen oÍ nhoog doordat steeds meeĺ Nederlanders haĺ dlopen. Er zijn ook veel mensen die, net als Paul van Spnng, beginnen met haĺ dlopen omdat Ze aan een wedstrijd willen meedoen. 'De loopevenementen zijn zowel een uitirg als een stimulans van de tweede loopgolĹ' Zegt onderzoe' ker Paul Hover (35) van het Mulier Instituut. D€ evenementen spelen daaÍ op in met subca-
'Hand in hand oYer de finash' Paulvan sp.ang ĺ 52|
B€ í Ep
Partner lMs de
gruĺ jter meijeĺ ink & partneí s
Loopt hard ltnds
2009
fiid l0 km 48
manuten
ilotivatio
moment dat
'H et
ikvoor het eerst hand in hand met mĺ n hardlooppartner over de Í inish ging, zal ik nooit vergeten. Maar het echte doel is niet de
marathon, maar de weg eÍ naartoe. lk genietervan om twee, drie keer per
week lekkerte lopenl
FL
sFVlFR ?0 Ál]Gllslus 2011. 71
CULTUUR
OMSLAGARTIXEL
'lk ľ il de halve
van Ernst & Young denkt dat het helpt. 'lk hoor dat k]anten ons zien als "fiĺ e adú -
mrathon lopen'
seurs".'
oga van d€Í Hammen |25l
HooÉ opgeleid
l.'!.p
Medewe
man resourc€ s
Uit eeĺ der onderzoek van het Mulier Instituut naľ de populaĺ iteit van haĺ dlopen bleek ď
er hu-
cAK
vaď hoogopgeleid zijn en bovenmodaal verdienen. ook ondeĺ zoekers van de Katholieke Univeniteit Leuven krvamen in 2007 tot die conclusie en merkten op dat bijvoorbeeld fietsen juist laagopgeleiden tŤ ekt. Met zijn boek over de voordelen van baĺ dlopen tĺ ok de aÍ ts Kenneth Cooper io 1969 als eerste de aandacht van mannen uit de hogere sociale klasse, omdat die bang waren dat ze door hun kantoorbaan te weinig bewogen. Daamaast is het vooral vooĺ mensen in hogere posities belaogÍ ijk dat ze eľ Í eFesentatieĹ dus fit, uitzien. Ze moeten een voorbeeld zijn voor hun ondergeschikten. dat hardlopers
LooÉ h.rd ďndr 2009
Ť ií l0lm
52.30 minuten
ĺ ffiG'lk deed hele-
maal niet aan sport, hardlopen leek me gEzellig om mďcollega's te doen. oveÍ moedig gaf ik me met_ een op t/ooÍ de 10 teÍ .Toen ik die na
kĺ lom*
2,5
maand tľ ainen uiť iep' was ik he€ l
blĺ .ví ór2015 wil ik
de halw maľ athon lopen:
tegorieé n, zodat er voor iedere hardloper wat wils is. Ook de marathons hebben 'familie-
loopjes' en 'kd rurs'. De belaĺ grijkste sub_
categoňe is die voor bedrijven. De Dam tot Damloop was in 1988 een van de eerste met een 'bedrijveĺ loop'. Eĺ schreven zich toen 56
bedĺ ijventeams in. dit jaar zijn dat er ruim 3.000. De oĺ ganisatie reserveert inniddels nľ eedeĺ de van de stĺ ĺ tbewijzen voor bedrij_
ven. Met 3.000 deelnemers is Ahold dit jaaĺ de grootste aan de staÍ t. Andere gĺ ote deelne-
mers zijn bijvoorbeeld KLM, de geĺ neente Amsterdam, Politie Nederland en Nike.
Steeds meer bedrijven proberen hun werknemers aan het haldlopen te kÍ ijgen. zo biedt Emst & Young alle werknemers sinds 2007 het progĺ amma Fit4theJob aan' waal_ van Spoĺ 4You een belangrijk onderdeel is.
Veel werknemers kiezen binnen Sport4You voor haĺ dlopeĺ .'omdat we merken dat de duurloop populair is, bieden we begeleiding aan bij het vooĺ bereiden op wedstĺ ijden,' zegt Caroliĺ e van der Berg, programmamanager Fit4theJob. 'Daaĺ voor hebben we onder auderen oud_kampioeĺ hardlopen Mľ ko Koers gevĺ aagd. We vinden het niet 8enoeg om werknemers in te scbĺ ijven voor een eyeĺ Í en ze een T-shiÍ t met de naam van het bedrijf te geven, maaĺ willen ze ook fit maken. ons doel is de duurzame inzetbaaĺ heid van mensen, zowel in werk als in sport.' Emst & Young traiDt onder meer voor de City-Pier-City Loop op 11 maart 2012 in Den Haag, waarvan het bedrijf ook sponsor is. Met 40ó lopen had Emst & Youĺ g er ď_ gelopen maart het grootste bedrijventeam. Hugo Hollander (47) is voorzitteÍ Yan het Emst & Young-kantooÍ in Den Haag, dat een grote ďvaaldiging stuurt. 'vijfjaal geleden liep ons kantoor de Ciý_Pieĺ _City Loop voor het eelst en ben ik zelf ook begonnen met lopen. Eĺ warcn altijd wel een stuk of denig
'2
. ELSEVIER
20 AUGUSTUS 2OI
I
fanatiekelingen b€ zig met haĺ ďopen. Ik vond dat ďt beter kon en ben me er actief voor gaan iDzetten. Sindsďen is het aantal lopers binnen het kantooÍ elk jaar verdubbeld. Als je niet meeloopt, boor je er eigenľ jk niet bij. Maaĺ aanmo€ďgen mag natuur-
ľ jk ook.'
ook olga vaĺ der Hammen is gaan hardlopen via haaĺ werk. Ze is medewerker human resources bij het cAK, dat verantwooĺ delijk is voor de eigen bijdragen vooĺ de Algemene wet Bijzondeľ e Ziektekosten eĺ d€ Wmo.In 2009 begon ze ermee bij haar vorige werkgever, uitzendbuĺ eau Content''DooI é é nkeer per week met collega's te lopen, leeĺ ik ze beter keonen.' Waĺ neer bedrijven meedoen aan hardloopwedstrijden, kunnen ze de buitenwereld meteen laten zien hoe gezond huĺ weĺ knemers zijn. Caroline van der Berg
Hardlopen is de sport van de baas. Klaas Knot van De Nederlandsche Bank, Hans smits van Havenbedĺ ijf Rotlerdam, Flans van Houten van Philips, het zijn allemaal fanatieke lopeľ s.
Het maakt haĺ dloopwedstrijden tot uitstekende netwerkgelegenheden. Accountant PwC bedacht daaĺ om het netwerkprogĺ amma ConnectedRunning. Daarbij mogen medeweĺ kers op koslen van de zaak trainen voor de hele of de halve marathon. maar alleen als ze ook een klant meebrengen. In het algemeen nodigen bedrijven altijd klanten uit voor het hardloopevenement dat ze sponsoIen. omdat netweÍ ken tijdens het rcnnen wat moeilijk gaat, ontstaat voorbij de finish van gÍ ote evenementen vaak een soon businessdoĺ p met accommodaties waal de sponsoren hun gasten kunnen ontvangen' Zo gebĺ uik Ahold een enorme cŕ custent bij de van Dam tot Dan oop. 'Die ľ icht bet bedrijfleuk in en
Schokdemping belangľ iik H'ldloop.drGr ĺ oÚ hEr aftt'rd.lr Een v8n de best verlopende haÍ dloopschoe_ nen vooí het lopen van langealstanden
dit momentde
lilmDB t3
van
isop
ASICS
(€ 149'95).\brkope6 in sportwinkels bepalen wat de me€ s1
geschikte schoen is voor een
klant onder meer door te kijken naaí het sliitpatÍ oon van zijn oude s€ hoen'
Aan de slijtage
aan de zo0l kan een veĺ lop€ r
ien
nee oĺ Ĺ en aan
hoe de voet
de voÍ m die de binnenkant
heeft gekÍ egen o' de voel stabiel is.steeds
meerwinkels hebben daamaast een loopbaan met een cameB waaÍ op ze de k]ant laten rennen. Die regisÚeert hoe de voet landt en ľ Jat
destand van de !,oet is na de landing. De Nimbus 13 heelt e€ n zool met geavanceeí de schokdemping. Belangdjk is ook dat deze schoen licht is, maartoch stabiel.
$
Ademondo lnlogool dle do Yorm de
v
YoCt
aaí nooĺ
Fjt'a laag solyré materi]a'l YooÍ me€ r comlolt Hot vooast6 godeolte do tussonzool blodt é xt o domping
wn
G€ l ln Yoorvoet en hak voor schokabsoŕ ptl€
lJďtg.'icht tu3s€tlrcol von solyt€ Sllitvaste rubbeĺ tn
bultoĺ tool
CULTUUR
Steeds meer
CU LTUREEL
Stijging marathons en deelnemers
-Deelnemeŕ s x mĺ lioen Ĺ,4 Ĺ,2
-Marathons x duizend 2,5
0,6
0t=
1960
2,0 1,5 1,0
SAMElIGEVAT
echtel nog gezocht naaÍ nauĺ ,keurige le_ z€ rs, om fout€ ĺ die bij het scaĺ nen Yaĺ de teksten zijn opgeneden te coÍ Í igeÍ en.
OPRAH De Am€ fikaanse
talkshowkoningin
oprah winftey komt deze heÍ fst met een
lĺ ofi.t í 8{boet met foto's
uit haaÍ beroemde praatprogÍ amma. De tiiel vatr het boek is Thc Winfrey Shou,: Reflections on n Ameĺ ican Legacy en toont de 25-jaÍ ige geschiedenis van het pĺ rrgľ amma
Wh
van het Europese zangfe$tijD weet t€ halen.
0,5
coľ sERvAToRlA Er zijn te veel conserva_ toria in NedeÍ land, en zeker z€ s van de ne-
gen opleidingsinstituten kuĺ nen woĺ den
2000 2008
opgrbcrcí . Het geld dat hieldooÍ vrijkom|
dan maken ze er een feestje van,' zegt oĺ ganisator Jan Willem Mijdeĺ wijk. 'Als je samen rood en bezweet over de finish bent gekomen,
is het daama makkelijkeĺ zakendoen,' vindt Hugo Hollander van Emst & Young. Behalve voor bedĺ ij ven houden de meeste grote hardloopevenementen ook startbewij-
zen apart voor goede doelen. Die bieden deelnemers het kaáí je aan in ruil vooĺ een extĺ a donatie. Daamaast kiezen deelnemers of bedrijven er vaak voor om op eigen initiatief geld in te zamelen. Sommige wedstrijden, zoals de Kikarun in Spaarnwoude, staan helemaál in het teken van een goed doel. War Child is een van de ongeveer vijftig goede doelen ďe zicb verbinden aan de Dam tot Daĺ nloop. 'Mensen vinden hardlopen per_ soonlijkeľ dan geld overmaken,' zegt eveltementenolganisatoÍ Sonja Wemeĺ s van Waĺ Child. 'We sturen ze van tevorcn een mailÚe om ze succes te wensen, zorgen voor een warming-up, delen staÍ tbewijzen uit'' De goede doelen profitereĺ van de populaĺ iteit van de evenementen, want het is vaak de enige manier om nog aan kaartjes te komen. Hardlopeĺ is een indusEie geworden, en
daar is niet iedeĺ een blij mee. 'Ik vind het weselijk, die mensenmassa in te strakke felgekleuĺ de broekjes,' zegt Paul van spÍ ang.
Gelukkig zijn er in Nedeĺ land veel meer
hľ dloopwedstrijden dan de paar overvolle die altijd worden genoemd. in totaal ruim tweeduizend' Steeds meer haĺ ďopers kiezen bewust voor ďe kleinere wedstrijden' Benali: 'Als je in een groepje van veertig of vijftig
man loopt, leerje de andere renneľ s kenĺ en. Ik heb het gevoel dat ik dan dichter bij ĺ nezelf kom. Ik leer wat ik wel en niet kan, wie ik ben' Het € chte haldlopen gebeurt in de provincie'' In plaats vanhossende to€schouweÍ s,
bieden deze wedstrijden de hardlopers ter motivatie een prachtige
schappij van lohn de ilol, gaat zich onďeÍ -
men over het Nationaal Songfestival. De heeft ĺ te nieuwe eigenaar van SBS gaľ aagd de verkiezing van het liedje dat mag meediĺ gen op bet Eurovisiesongfestival in Azert€ idzjan, meer allure te geven. De Mol heeft laten weten dat het Songfestival 'PuuÍ ďs t€levisiespektakel beter kan'. De bekende prďucent sprak t€vens de hoop uit
0,4 0,2
sol{GFEsTlvAt Talpa de pĺ ďuctiemaat-
TRoS
1,0
0,8
1{IEUWS
omgeving.
r
kan worden besteed aaĺ twe€ of drie
toP
G(EH Filmmaker Eddy Tcrstall heeft voor het eent een loncelsalk geschĺ even. Het stuk heeft als titel De vn Theo van cogh g'Elt ove' ĺ le vrijheid van me_ VAI{
dd
a
ningsú ting. Lucĺ etia van der Vloot zal de
ĺ ol van Ayaan Hirsi A-li vooĺ
haar ĺ ekening
conservatoria en begeleiding van jong talent. Dat hebbcn (oud-)
bestuurd€ rs en doccnten lalen weten in de yolbträ rĹ staats_ secÍ BtaÍ is Halb€ Zijlstra (wD' Cultuuĺ ) heeft al aangegeven dat hij het aantal studcnten op kunstopleidingen wil terugbrengen.
OMNJE Het Nederlands elftal
voeÍ t vooÍ het e€ rst in de ge-
schiedenis de FlFA.ľ eleldnlg.
dĺ nkrĺ de neder_ laag ďe wereldkampioen Spanje liiď aan. Mede
voĺ ige week woensdag leed te_ gen Italié (2-l) beĺ eitt oľ anje deze maand de cerste plaats.
Zeľ
L{cEtia
kwam ĺ le ploeg varr BeÍ t van MaÍ wĺ kniet in actie. De oefenwedsĺ ijd tegen Engeland oP wembley werd ďgelast vanĺ ,ege de onlusten in lĺ nden.
PoEÍ LAuREATE De Ameriľ aanse dichtcĺ Phllip Lť ilte mag het komende halfjaaĺ de tite| Poet LauÍ eate dÍ agen' Deze
eĺ efimctie
is het AmeÍ ikaaĺ se equivalent Yan d€ N€_
deÍ landse DchteÍ des Vaderlands. De 83jarige kvine won in 1995 de Puliuer Prize
vooĺ Eŕ zie. Andeĺ s dan zijn Nederlanĺ lse collega kijgt de Poet Laureate betaald voor het uitoefeĺ en van zijn functie: 35'000 dollaĺ (bijna 25.00 euĺ o) vooĺ zes maanden.
Dlcl(ELs De Britse scbrijveĺ Charles Dickens (1812-1870) begon in 1850 een tijdschĺ ift ondeĺ de ĺ azm Household ľ oĺ ds.Daaĺ in pubľ ceeÍ de hij ondeÍ meeÍ
de meesterrverken GÍ eat ExPeptations eĹ
Haĺ l Tunes.
InitiatiefnemeÍ s van het En-
gelse project Dickens Jouĺ nals online heb_ ben zicb tot doel gesteld het tijdscbÍ ift in 2012 online t€ laten veÍ schijnen. Er woÍ dt
van dsÍ Yloot
gr't Ä ymn ĺ lnf All3p€ l.n
van T.ľ a.ll zal in mič re beleven in cu]tu_ septenb€ Í zijn pÍ € Í e€ l centrum De Balie in AnsteÍ dan' en nemen. Het toD€ elstuk
gaat daarna op tournee door Nederland.
ĺ LAAsEil Alex Klaas€ ĺ heeft ách terugge_ ŕ okken vooÍ The Wd Paty, muĺ cal vaĺ M_[ab ďe in september in premič re
el
gaat. De cabaÍ € tieÍ , di€
Heĺ maĺ spĺ obeerde
ďgelopenjaar Toon in Too4 de
te imiteÍ n €
mugbal, heeft last vaĺ een bunFoú . KlaaseD zal Ú The wild PaÍ ty worden verr"angen doorAra Halici.
TUssAUDs nď.cl Y'n dcÍ th']t en zijn vĺ ouw Sylvie kijgen een beeld in het beel_ denmuseum Madame Tirssauds in Ansterí lqm. D€ voetbďlel en de presentaÍ ice poseerden in tnndcn. De beelden van het echpaaĺ zijn vanď eind septembeÍ in Amslerdam !e bewond€ Í en. Ga.ŕ y Y'n de] lJst vooÍ h€ t laalste
nie!ľ s:
ELSEVIER 20AUGUS]US
2011.'t