EXAMENREGLEMENT 2011-2012 Leerjaar 3
alle leerwegen VMBO MAVO
In het volgende gedeelte van het PTA vind je:
Het examenreglement, waarin regels staan voor de voortgangstoetsen, het schoolexamen en het centraal examen Informatie over: - de twee grote praktische opdrachten - het handelingsgedeelte - het sectorwerkstuk (voor GL en MAVO) - bijzonderheden Een vakgedeelte, waarin de toetsen, opdrachten en de weging van de onderdelen, enz.
Het is belangrijk om vooral dit algemene gedeelte goed te lezen.
Lijst van gebruikte afkortingen *
Leerwegen
* * * *
SE PO CKV CE
2
BB Basisberoepsgerichte leerweg KB Kaderberoepsgerichte leerweg GL Gemengde leerweg TL/MAVO Theoretische leerweg / MAVO Schoolexamen grote Praktische opdracht Culturele en Kunstzinnige Vorming = Kunstvakken Centraal Examen: > CSE = Centraal Schriftelijk Examen > CSPE = Centraal Schriftelijk en Praktisch Examen (beroepsgerichte vakken) > CDE = Centraal Digitaal Examen (algemene vakken BB en KB)
Examenreglement
EXAMENREGLEMENT 1.
Algemene bepalingen
Inhoud en doel van Examenreglement en PTA Het Examenreglement en het Programma van Toetsing en Afsluiting (PTA) bevatten de algemene regels voor schoolexamen en centraal examen en een overzicht per vak van het schoolexamenprogramma. Het bevat bovendien de regels voor de toetsen en de doorstroming van leerjaar drie naar leerjaar vier. Het reglement en het PTA wordt vastgesteld door het bevoegd gezag en moet jaarlijks voor één oktober aan de kandidaten worden uitgereikt. Het bevoegd gezag baseert het reglement en het PTA op de wet en op bepalingen die door de minister zijn voorgeschreven. Het Examenreglement / PTA en de wet Omdat een officieel Examenreglement en het PTA veel wettelijke teksten bevatten en daarom moeilijk leesbaar zijn, ontvangen de kandidaten een vereenvoudigde versie. Daarin staan alle voor hen belangrijke onderdelen. Zij of hun ouders/wettelijke vertegenwoordigers kunnen wel op verzoek de wettelijke bepalingen over het examen inzien op school. Het formele Examenreglement / PTA en Examen- en inrichtingsbesluit liggen op de school ter inzage. Deze zijn op te vragen bij de examensecretaris. Geheimhouding Iedereen die betrokken is bij de uitvoering van het examenbesluit en daarbij de beschikking krijgt over vertrouwelijke gegevens, is verplicht tot geheimhouding daarvan. Dit geldt niet wanneer een wettelijk voorschrift hem of haar tot bekendmaking verplicht. Bijzondere gevallen In gevallen waarin dit reglement niet voorziet, beslist de examencommissie. Gebruikte termen In dit PTA worden steeds dezelfde woorden gebruikt. Enkele lichten we hier toe: Bevoegd gezag: Kandidaat: Examen: Examinator:
het bestuur van de SKVOB e.o. elke leerling die tot het eindexamen wordt toegelaten. hiermee worden zowel het schoolexamen als het centraal examen bedoeld. de docent die belast is met het geven van onderwijs in het jaar of de jaren waarin (school)examen wordt gedaan, is examinator in dat jaar of die jaren. Toetsen, opdrachten, verslagen, handelingsdeel of gedeelten ervan, werkstukken, enz.: alle door de kandidaat af te leggen onderdelen van het examen. Examendossier: omvat alle onderdelen van het schoolexamen, zoals deze in het voorlaatste en laatste leerjaar van de opleiding worden opgebouwd. Dit geldt ook voor die vakken die hetzij niet centraal worden geëxamineerd, hetzij reeds in het derde leerjaar worden afgesloten. 2.
Inrichting van het onderwijs
De belangrijkste kenmerken van het VMBO zijn: alle leerwegen kennen centrale examens en schoolexamens.
Een centraal examen aan het eind van het vierde leerjaar in april, mei, juni. In principe begint het schoolexamen in het derde leerjaar van de opleiding met de opbouw van het examendossier, waarin de resultaten van alle vakken over het derde en vierde leerjaar zijn meegenomen. Bij uitzondering kan hiervan worden afgeweken.
Examenreglement
3
In alle leerwegen bepalen het cijfer voor het schoolexamen en het cijfer voor het centraal examen elk de helft (1/2) van het eindresultaat. De resultaten van de toetsen, opdrachten, enz. worden vastgelegd in het examendossier dat leerjaar drie en vier beslaat.
3.
Schoolexamen
Het schoolexamen bevat Schriftelijke en/of mondelinge toetsen Praktische opdrachten die worden beoordeeld met een cijfer Handelingsdelen. In het handelingsdeel gaat het om opdrachten waarvan per kandidaat door de examinator (vakleerkracht) moet worden vastgesteld of deze naar behoren zijn uitgevoerd Sectorwerkstuk voor de kandidaten van de gemengde en de theoretische leerweg/MAVO. Het schoolexamen heeft de vorm van een examendossier.
Het examendossier bevat Een overzicht van de afgelegde toetsen en uitgevoerde opdrachten Een overzicht van de behaalde resultaten en vorderingen Informatie over het handelingsdeel. Voor de gemengde en de theoretische leerweg maakt ook het sectorwerkstuk deel uit van het examendossier. Iedere leerling bouwt een eigen examendossier op met schriftelijke en mondelinge toetsen, praktische opdrachten en handelingopdrachten die in het programma van toetsing en afsluiting (PTA) zijn opgenomen. Het examendossier wordt gespreid over het derde en vierde leerjaar opgebouwd.
Beoordeling en weging Per toets en per praktische opdracht wordt de beoordeling uitgedrukt in een getal dat ligt tussen 10 en 100. Het gemiddelde cijfer van een reeks toetsen wordt berekend met één (1) decimaal. De handelingsopdracht wordt niet met een cijfer beoordeeld, maar met de beoordeling “goed” of “voldoende”. Indien naar het oordeel van de examinator deze opdracht niet met tenminste “voldoende” beoordeeld kan worden, wordt de kandidaat nog éénmaal in de gelegenheid gesteld deze beoordeling te scoren. Het sectorwerkstuk, Kunstvakken-I en Lichamelijke Opvoeding worden beoordeeld met “goed” of “voldoende”. In het vak-PTA wordt bij alle vakken de weging per toets en per praktische opdracht aangegeven. Beroep tegen cijfers 1. Indien getwijfeld wordt aan de juistheid van een cijfer voor een onderdeel van het schoolexamen, kan de kandidaat binnen 5 dagen na het bekend worden van het cijfer een verzoek tot herziening van het cijfer indienen. Dit verzoek dient mede ondertekend te zijn door zijn ouders. 2. Indien getwijfeld wordt aan de juistheid van de berekening van het eindcijfer van het schoolexamen kan de kandidaat binnen 5 dagen na het bekend worden van dit cijfer een verzoek tot herziening van eindcijfer indienen. Dit verzoek dient mede ondertekend te zijn door zijn ouders. 3. De genoemde verzoeken dienen schriftelijk ingediend te worden bij de examensecretaris. 4. Binnen 10 dagen na ontvangst van een verzoek om herziening van het cijfer beslist de examencommissie over het verzoek. 5. In geval het een verzoek betreft aangaande punt 1 treedt een collega-vakdocent op als adviseur van de examencommissie.
4
Examenreglement
4.
Beoordeling van het schoolexamen
Wijze van beoordelen De wijze van beoordelen wordt gezamenlijk vastgesteld door alle docenten die in een bepaald vak les geven; zij wordt vastgelegd voor de toetsen in correctievoorschriften, voor de overige onderdelen in beoordelingsformulieren. Bij praktische opdrachten wordt zowel het proces van de totstandkoming, het product zelf als de presentatie in de beoordeling betrokken. De normen worden vooraf aan de kandidaat bekend gemaakt. De som van de behaalde cijfers per vak in leerjaar drie en vier tezamen, gedeeld door het aantal cijfers, met in achtneming van de weegfactoren, is het eindcijfer voor het schoolexamen. Examinatoren Beoordelingen worden uitgevoerd door de docent die het vak verzorgt. Praktische opdrachten die vakoverstijgend worden gegeven (meerdere vakken met gezamenlijke opdrachten), worden gezamenlijk beoordeeld door twee of meer docenten die de totstandkoming hebben begeleid. De in deze bepaling bedoelde docenten worden beschouwd als de examinatoren. 5.
Doorstroming
Doorstroming van leerjaar drie naar leerjaar vier De behaalde resultaten vermeld in het examendossier zullen bij de overgang van leerjaar drie naar leerjaar vier gehanteerd worden om te bepalen of leerlingen kunnen worden bevorderd naar leerjaar vier. Bevorderingsnormen 2011-2012 1. Er moet worden voldaan aan de eisen in onderstaande tabel:
Leerweg BB KB GL MAVO
Overzicht aantal vakken per leerweg Aantal vakken tenminste Voor de vakken waarin Aantal vakken “voldoende” of 6 eindexamen wordt afgelegd 8 5 9 6 slechts 1 vak lager dan “5” of 2 vakken lager dan “6” 11 8 11 8
2. alle vakken tellen 1x 3. Kunstvakken 1 (CKV) moet met minimaal “voldoende” worden beoordeeld. 4. De examencommissie is bevoegd om tijdens de rapportenvergadering in afzonderlijke gevallen in positieve zin af te wijken van bovenstaande eisen. Andere examenkandidaten kunnen aan een dergelijke beslissing geen rechten ontlenen. 6.
Herkansing, afwezigheid en niet tijdig inleveren
Recht op herkansing De onderdelen van het handelingsdeel die niet met ‘naar behoren’, ‘voldoende’ of ‘goed’ zijn afgerond, moeten alle geheel of gedeeltelijk herkanst worden voordat aan het centraal examen kan worden deelgenomen. Onderdelen van het schoolexamen die met een cijfer beoordeeld worden zijn niet altijd herkansbaar. Dit kan per vak of deelvak verschillen. Bij alle vakken of deelvakken is in het PTA aangegeven of de toetsing herkansbaar is of niet. De momenten van herkansing en het aantal herkansingen worden per vak bepaald.
Examenreglement
5
Inhoud van de herkansing Praktische opdrachten kunnen alleen worden herkanst door het aanvullen of opnieuw uitvoeren van de oorspronkelijke opdracht; toetsen moeten in hun geheel worden herkanst. Herkansingstoetsen hebben in beginsel dezelfde vorm, duur en zwaarte als de oorspronkelijke toetsen. Bij handelingsdelen bestaat de herkansing uit het alsnog of nogmaals deelnemen aan een activiteit en/of het nogmaals inleveren van een verslag van een activiteit. Bijzondere gevallen In bijzondere gevallen kan het bevoegd gezag een individuele kandidaat een extra gelegenheid tot herkansing bieden na de inspectie op de hoogte te hebben gesteld. Indien voor Maatschappijleer een eindcijfer lager dan 6.0 behaald is, heeft de kandidaat het recht op herkansing. Beoordeling van schoolexamentoetsen ingeval van herkansing Voor toetsen die herkanst worden, geldt dat het hoogst behaalde cijfer het definitieve cijfer wordt. Er is sprake van herkansing wanneer de kandidaat daadwerkelijk heeft deelgenomen aan de eerste toetsing. Afwezigheid Bij afwezigheid is er geen sprake van herkansing, maar van recht op inhalen van toetsen of handelingsdelen. Of een toets mag worden ingehaald is afhankelijk van de reden van afwezigheid op het moment van de toets. De afwezigheid moet in ieder geval tijdig en vooraf door de ouders/verzorgers zijn gemeld. Een praktische opdracht moet, indien een kandidaat op de inleverdatum afwezig is, door of namens de kandidaat worden ingeleverd op de eerstvolgende schooldag. Niet tijdig inleveren Praktische opdrachten (leesverslagen, onderzoeksverslagen, enz.) die niet worden ingeleverd op of voor de door de vakdocent vastgestelde inleverdatum of, bij afwezigheid, op de eerstvolgende schooldag, kunnen beoordeeld worden met een wettelijk cijfer één (1). Dit geldt alleen voor praktische opdrachten of gedeelten daarvan die als huiswerk zijn opgegeven. 7.
Examendossier, schoolexamen
rapportage
over
de
voortgang
en
afronding
van
het
Examendossier Het examendossier bevat alle onderdelen van het schoolexamen; het bestaat uit een door de school en een door de kandidaat zelf te bewaren gedeelte. De school bewaart een overzicht van alle beoordelingen en alle opgaven, correctievoorschriften, toetsen en ingevulde beoordelingsformulieren die op schoolexamen, handelingsdelen en sectorwerkstukken van de kandidaat betrekking hebben. De kandidaat bewaart alle overzichten van zijn beoordelingen, zijn leesdossier, kunstdossier, toekomstdossier, en sectorwerkstuk in overleg met de betrokken examinatoren in papieren vorm tot 6 weken na afloop van de examenuitslag. Het al of niet bewaren van praktische opdrachten wordt aan de kandidaat overgelaten. Voor het eventueel verlies van dossiers, sectorwerkstuk of praktische opdrachten is de kandidaat zelf verantwoordelijk. Rapportage over de voortgang Op Tessenderlandt ontvangen alle examenkandidaten vier maal per schooljaar een scoreoverzicht examendossier. Wanneer het SE volledig is afgelegd, ontvangt de kandidaat het totaaloverzicht van de eindcijfers Schoolexamen. Op het scoreoverzicht kunnen mededelingen met betrekking tot inzet en gedrag toegevoegd worden.
6
Examenreglement
Ondertekening van het scoreoverzicht door de kandidaat (of diens ouders/verzorgers) geschiedt op de omslag en betekent dat men akkoord gaat met de toegekende definitieve beoordelingen, c.q. cijfers. Beroep tegen deze beoordelingen is dan niet meer mogelijk. Indien de omslag van het scoreoverzicht ter ondertekening aan de kandidaat is meegegeven en voor of op een van tevoren bekend gemaakte datum niet wordt ingeleverd, wordt verondersteld dat zowel de kandidaat als de ouder/verzorger akkoord gaat met de toegekende beoordeling. Beroep tegen deze beoordeling is dan niet meer mogelijk.
Afronding van het schoolexamen Een kandidaat heeft het schoolexamen afgerond als alle toetsen en praktische opdrachten zijn gemaakt en beoordeeld en het sectorwerkstuk (GL en MAVO) en alle handelingsdelen met ‘naar behoren’ zijn afgesloten. Indien het schoolexamen niet volledig is afgerond, kan de kandidaat niet aan het centraal examen deelnemen. Bijzondere bepalingen: * Indien een toets niet is afgelegd op het vastgestelde tijdstip of binnen de vastgestelde termijn zonder een geldige reden kan de examencommissie, alvorens een van de maatregelen genoemd in hoofdstuk 9 te treffen, de kandidaat verplichten het ontbrekende onderdeel binnen 14 dagen alsnog af te leggen. In deze termijn worden vakantiedagen niet meegerekend. * Indien een kandidaat niet voldoet aan de hierboven gestelde verplichting kan de examencommissie, na alle betrokkenen gehoord te hebben, de kandidaat uitsluiten van verdere deelname aan het schoolexamen of een van de andere maatregelen treffen, genoemd in hoofdstuk 9. 8.
Centrale examens
Algemeen Het centraal examen wordt afgenomen zoals beschreven in de artikelen 36 t/m 44 van het Eindexamenbesluit vwo-havo-mavo-vbo. Een kandidaat kan pas deelnemen aan het Centraal Examen indien hij/zij aan de eisen van het Schoolexamen heeft voldaan. Dit betekent dat onderstaande onderdelen -indien van toepassing- moeten voldoen aan: * de beoordeling van het sectorwerkstuk met “goed” of “voldoende” * de beoordeling van Kunstvakken-I en Lichamelijke Oefening met “goed” of “voldoende” * het handelingsdeel “naar behoren” is afgesloten. * het verkregen hebben van een eindcijfer voor alle onderdelen van de overige vakken. Ten minste 14 dagen voor de aanvang van het centraal examen ontvangen de kandidaten het rooster van het centraal examen. In dit rooster staat in elk geval vermeld: a. de plaats waar de toetsen van het centraal examen worden afgenomen b. het tijdstip waarop de toetsen worden afgenomen c. de duur van de toetsen. Het centraal digitaal examen algemene vakken voor de basisberoepsgerichte en de kaderberoepsgerichte leerweg Elders in dit reglement is sprake van het CDE. De examens voor alle algemene vakken worden met de computer afgenomen. De betreffende kandidaten en hun ouders/verzorgers zullen van de gehele gang van zaken aangaande deze vorm van examinering nauwkeurig op de hoogte worden gehouden. Gang van zaken tijdens het Centraal Examen Tijd en plaats De tijdstippen waarop en de lokalen waarin de examenzittingen beginnen, staan in het examenrooster. Kandidaten en toezichthouders dienen tijdig in de examenzaal aanwezig te zijn. Een kandidaat die te laat komt, mag uiterlijk tot een half uur na het begin van de zitting tot het examenlokaal worden toegelaten. Wie te laat komt, mag uiterlijk doorwerken tot het tijdstip dat het einde van het examen aangeeft. Kandidaten die meer dan een half uur na de aanvang van de zitting aankomen mogen niet meer deelnemen aan deze zitting. Examenreglement
7
Aanwezigheid Vóór de zitting dient gecontroleerd te worden, of elke kandidaat aanwezig is. Aanvang zitting Voor de Centraal Schriftelijke examens geldt: nadat alle kandidaten hun plaats hebben ingenomen, controleert een daartoe aangewezen toezichthouder aan de hand van de op de enveloppe vermelde gegevens omtrent schooltype, vak, datum en tijdstip of de enveloppe de juiste is. Deze en eventueel andere op de enveloppe vermelde gegevens worden daarna aan de kandidaten voorgelezen. Eerst als alle gegevens in orde zijn bevonden, wordt de enveloppe geopend. Het verdient aanbeveling vóór het openen de enveloppe aan de kandidaten te tonen en een van hen de tekst te laten (mee)lezen. Voor de digitale examens geldt: nadat alle kandidaten hun plaats hebben ingenomen, controleert een daartoe aangewezen toezichthouder of op de juiste manier wordt/is ingelogd: juiste inlognaam en juiste versie van het digitaal examen. De eventueel daarbij behorende bijlage(n) worden uitgedeeld. Tijdens het inloggen en/of het uitdelen van de examens en de bijlagen dient er volkomen rust in het examenlokaal te heersen. De toezichthouders mogen aan de kandidaten geen enkele mededeling doen. Materiaal en hulpmiddelen Tassen e.d. mogen niet in de examenzaal meegenomen worden. Mobiele telefoons dienen bij de toezichthouders te worden ingeleverd. Alle schriftelijke examens dienen met balpen te worden gemaakt. Bij het maken van tekeningen en grafieken op eventuele bijlage(n) mag potlood worden gebruikt. Er mogen geen andere boeken, tabellen of hulpmiddelen gebruikt worden dan in het overzicht van hulpmiddelen voor de verschillende vakken vermeld staan. Tijdens het examen Een kandidaat die tijdens een zitting onwel wordt, kan onder begeleiding het examenlokaal verlaten. In overleg met de kandidaat beoordeelt de examensecretaris of de kandidaat na enige tijd het werk kan hervatten. Zij die bij het examen toezicht hebben gehouden, maken over het verloop van het examen een proces-verbaal op. Elke toezichthouder dient het proces-verbaal te tekenen. Op het proces-verbaal wordt het tijdstip vermeld waarop elke kandidaat het lokaal verlaat, als ook het tijdstip waarop de kandidaten die te laat zijn gekomen, zijn begonnen. Een toezichthouder controleert of de kandidaat op de juiste manier uitlogt, waarna hij de kandidaat toestaat het examenlokaal te verlaten. De toezichthouders gaan tevens na of kandidaten niet iets vergeten in te leveren waarbij in het bijzonder op eventuele bijlagen gelet moet worden. Gedurende het eerste half uur van de zitting mag de kandidaat niet vertrekken, ook al zou het werk al af zijn. Een kwartier voor het einde van de zitting geeft een daartoe aangewezen toezichthouder dit tijdstip aan. Tijdens het laatste kwartier van de zitting mogen geen kandidaten meer vertrekken. Aan het einde van de zitting blijven de kandidaten zitten, totdat een toezichthouder het sein geeft om het examenlokaal te verlaten. Eventuele bijlagen worden door de toezichthouders onmiddellijk aan de correctoren overhandigd. Het getekende proces-verbaal wordt bij de examensecretaris ingeleverd. Het CSPE voor de basisberoepsgerichte en de kaderberoepsgerichte leerweg Het cspe is een samentrekking van cpe (centraal praktisch examen, BB) c.q. cie (centraal integratieve eindtoets, KB) en cse (centraal schriftelijk examen), waarbij de vaktheorie rechtstreeks gekoppeld is aan de praktijkopdrachten. 8
Examenreglement
Beoordeling CSPE De directeur draagt er zorg voor dat bij het maken van het praktisch gedeelte van het CSPE de examinator in het desbetreffende vak aanwezig is. Een tweede examinator fungeert als gecommitteerde. De examinatoren beoordelen de prestaties tijdens het afleggen van toetsen en legt zijn bevindingen van de verrichtingen van de kandidaat schriftelijk vast, volgens daartoe door de CEVO gegeven richtlijnen. De examinatoren beoordelen het werk zo spoedig mogelijk en passen daarbij de door de CEVO vastgestelde beoordelingsnormen toe. De examinatoren drukken hun beoordeling uit in een score. De examinatoren zenden de score en voor zover mogelijk het beoordeelde werk aan de examensecretaris. Uitslag van het eindexamen 1. a. b. c.
d.
De kandidaat die eindexamen heeft afgelegd is geslaagd, indien hij: voor één van zijn examenvakken het eindcijfer 5 heeft behaald en voor zijn overige examenvakken eindcijfers heeft behaald van 6 of hoger, of voor één van zijn examenvakken het eindcijfer 4 heeft behaald, voor zijn overige examenvakken een 6 of hoger waarvan ten minste een 7 of hoger voor twee van zijn examenvakken het eindcijfer 5 heeft behaald, voor zijn overige examenvakken een 6 of hoger waarvan ten minste een 7 of hoger, met dien verstande dat het eindcijfer voor het afdelingsvak of intrasectorale programma in de basisberoepsgerichte en de kaderberoepsgerichte leerweg wordt meegerekend als twee eindcijfers. Met ingang van het examenjaar 2011-2012 geldt tevens: de leerlingen in het hele voortgezet onderwijs kunnen alleen slagen als het gemiddelde van de cijfers die zijn behaald voor de algemene vakken bij het centraal schriftelijk examen voldoende is. het gemiddelde voor het centraal examen algemene vakken moet tenminste 5,5 zijn. Dus: 4 examenvakken totaal 22 punten 5 examenvakken totaal 27,5 punten 6 examenvakken totaal 33 punten 7 examenvakken totaal 38,5 punten.
2. 3. 4.
In aanvulling op 1 geldt tevens dat voor de vakken lichamelijke opvoeding en het kunstvak uit het gemeenschappelijk deel en in de gemengde en theoretische leerweg het sectorwerkstuk de kwalificatie "voldoende" of "goed" is behaald. De kandidaat die deeleindexamen heeft afgelegd, is geslaagd voor dat deeleindexamen indien hij voor het desbetreffende vak een eindcijfer van 6 of meer heeft behaald. De kandidaat, die eindexamen dan wel deeleindexamen heeft afgelegd en die niet voldoet aan de voorwaarden, genoemd in 1, 2 en/of 3, is afgewezen, behoudens de mogelijkheid tot herkansing.
Herkansing centraal examen Kandidaten kunnen, Voor de BB geldt: Voor de KB geldt: Voor de GL geldt:
nadat zij een volledig examen hebben afgelegd, centraal herexamen doen. één algemeen vak én gedeelte(n) van het CSPE. één algemeen vak én gedeelte(n) van het CSPE. één algemeen vak óf gedeelte(n) van het CSPE. In totaliteit kan dus maar één vak worden herkanst. Voor TL/MAVO geldt:één algemeen vak. Wanneer een gedeelte van het CSPE als onvoldoende wordt beoordeeld, stelt de eerste corrector in overleg met de tweede corrector vast wat de kandidaat alsnog moet doen om te voldoen aan de eisen. Uitgestelde examens Indien naar het oordeel van de examensecretaris er geldige redenen zijn dat een kandidaat één of meerdere onderdelen van het centraal examen niet heeft kunnen afleggen, wordt de kandidaat in de gelegenheid gesteld de niet gemaakte onderdelen in een volgend tijdvak af te leggen. Examenreglement
9
Diploma en cijferlijst Aan elke voor het eindexamen geslaagde kandidaat wordt op grond van de definitieve uitslag een diploma uitgereikt. Op het diploma is de leerweg vermeld die bij de uitslag is betrokken. Op grond van de definitieve uitslag wordt aan elke kandidaat die eindexamen heeft afgelegd een cijferlijst uitgereikt waarop zijn vermeld: a. de cijfers voor het schoolexamen b. de cijfers voor het centraal examen c. de vakken d. het onderwerp of de titel van het sectorwerkstuk, alsmede de beoordeling van het sectorwerkstuk (GL/TL/MAVO) e. de beoordeling van CKV en het vak lichamelijke opvoeding f. de eindcijfers voor de examenvakken g. de uitslag van het eindexamen. Het model van diploma en cijferlijst wordt door het ministerie vastgesteld. Certificaat De kandidaat die op grond van de slaag-/zakregeling is afgewezen en aan wie derhalve geen diploma kan worden uitgereikt, ontvangt een certificaat , waarop zijn vermeld, voor zover van toepassing: a. het vak of de vakken waarvoor de kandidaat een eindcijfer 6 of meer heeft behaald, en b. de vakken, het onderwerp of de titel van het sectorwerkstuk, voor zover beoordeeld met "goed" of "voldoende". Het model van het certificaat wordt door het ministerie vastgesteld. Afwijkende wijze van examineren 1.
2.
De examencommissie kan toestaan dat een gehandicapte kandidaat het examen geheel of gedeeltelijk aflegt op een wijze die is aangepast aan de mogelijkheden van die kandidaat. Wanneer er sprake is van een objectief waarneembare lichamelijke handicap, geldt voor de bedoelde aangepaste wijze van examineren dat: a. er een deskundigenverklaring is die door een ter zake deskundige psycholoog of orthopedagoog is opgesteld, b. de aanpassing voor zover betrekking hebbend op het centraal examen in ieder geval kan bestaan uit een verlenging van de duur van de desbetreffende toets van het centraal examen met ten hoogste 30 minuten, en c. een andere aanpassing slechts kan worden toegestaan voor zover daartoe in de onder a genoemde deskundigenverklaring ten aanzien van betrokkene een voorstel wordt gedaan of dat de aanpassing aantoonbaar aansluit bij de begeleidingsadviezen, vermeld in die deskundigenverklaring. Het bevoegd gezag kan in verband met onvoldoende beheersing van de Nederlandse taal afwijken van de voorschriften voor het centraal examen. Dit is van toepassing voor een kandidaat die met inbegrip van het schooljaar waarin hij eindexamen aflegt, ten hoogste zes jaren onderwijs in Nederland heeft gevolgd en voor wie het Nederlands niet de moedertaal is.
De afwijking kan betrekking hebben op: a. het vak Nederlandse taal en letterkunde; b. het vak Nederlandse taal; c. enig ander vak waarbij het gebruik van de Nederlandse taal van overwegende betekenis is. 3. De in punt 2 bedoelde afwijking bestaat voor zover betrekking hebbend op het centraal examen slechts uit een verlenging van de duur van de desbetreffende toets van het centraal examen met ten hoogste 30 minuten en het verlenen van toestemming tot het gebruik van een verklarend woordenboek der Nederlandse taal. 4. Van elke afwijking t.a.v. het centraal examen wordt mededeling gedaan aan de inspectie.
10
Examenreglement
Wanneer het voorgeschreven correctiemodel of de normering aandacht schenken aan spel- en stijlfouten kan de normering voor bovengenoemde kandidaten enigszins worden aangepast naar het inzicht van de examinator en de gecommitteerde. De examinator draagt er zorg voor dat deze aanpassing aan de gecommitteerde bekend is.
Bewaren examenwerk Het werk van het centraal examen van de kandidaten wordt gedurende ten minste 6 maanden na de vaststelling van de uitslag bewaard door de examencommissie, ter inzage voor belanghebbenden. Spreiding examen dagschool Het bevoegd gezag van een dagschool kan, na overleg met de inspectie, toestaan dat kandidaten die in het laatste jaar langdurig ziek zijn en kandidaten die lange tijd niet in staat zijn geweest onderwijs in het laatste leerjaar te volgen het eindexamen gespreid over twee schooljaren wordt afgenomen.
9.
ONREGELMATIGHEDEN
Het hieronder vermelde is van toepassing op zowel Schoolexamen als Centraal examen. 1. Indien een kandidaat zich onttrekt aan (een onderdeel van) het centraal examen of schoolexamen, c.q. in strijd handelt (of heeft gehandeld) met het examenreglement, c.q. zich schuldig maakt (of zich schuldig heeft gemaakt) aan bedrog of enige andere onregelmatigheid kan de directeur maatregelen treffen. Onder “het zich onttrekken aan” wordt mede verstaan het zonder geldige redenen niet aanwezig zijn bij een toets, het niet tijdig inleveren van het (de) voorgeschreven werkstuk(ken), het zich onttrekken aan de werkstukbegeleiding, het niet tijdig inleveren van de boekenlijsten, het niet voldoen aan de eisen voor het handelingsdeel, kortom iedere afwijking van de in dit reglement of in de stofomschrijving vastgestelde regels. 2. De maatregelen die al dan niet in combinatie met elkaar genomen kunnen worden, kunnen zijn: a. het toekennen van het cijfer 1 voor een toets; b. het ontzeggen van verdere deelneming aan het examen; c. het ongeldig verklaren van de reeds afgenomen toetsen van het examen; d. het bepalen dat het diploma en de cijferlijst slechts kunnen worden uitgereikt na een hernieuwd examen in door de directeur aan te wijzen onderdelen. Indien het hernieuwd examen betrekking heeft op een of meer onderdelen van het centraal examen legt de kandidaat dat examen af in het volgend tijdvak van het centraal examen, dan wel ten overstaan van de staatsexamencommissie. 3. Indien de onregelmatigheid pas na afloop van het schoolexamen wordt ontdekt kan de directeur het schoolexamen ongeldig verklaren hetgeen tevens ontzegging van deelneming aan het centraal examen inhoudt, ofwel bepalen, dat het schoolexamen slechts geldig is na een hernieuwd schoolexamen in de door de directeur en examinatoren aan te wijzen onderdelen en op de door hen te bepalen wijze. 4. Alvorens een beslissing ingevolge 9.2 of 9.3 wordt genomen, hoort de directeur de kandidaat. De kandidaat kan zich door een door hem aan te wijzen meerderjarige laten bijstaan. De directeur deelt zijn beslissing mede aan de kandidaat, zo mogelijk mondeling en in ieder geval schriftelijk. In de schriftelijke mededeling wordt tevens gewezen op het bepaalde in Hoofdstuk 10.
Examenreglement
11
10.
Commissie van beroep in eindexamenzaken
De kandidaat kan tegen een beslissing van de eindexamencommissie in beroep gaan bij de commissie van beroep in eindexamenzaken. Het beroep wordt binnen drie dagen nadat de beslissing van de eindexamencommissie schriftelijk ter kennis van de kandidaat is gebracht, schriftelijk bij de commissie van beroep ingesteld. Deze commissie is als volgt samengesteld: - de voorzitter van het Algemeen Bestuur of diens plaatsvervanger; - twee bestuursgedelegeerden Adres van de Commissie van Beroep: Paardewei 5, 4824 EH Breda, tel. 076 – 514 11 08. De commissie stelt een onderzoek in en beslist binnen twee weken op het beroep tenzij zij de termijn met redenen omkleed heeft verlengd met ten hoogste twee weken. De commissie staat het vrij de hulp in te roepen van (externe) deskundigen. De commissie stelt zo nodig vast op welke wijze de kandidaat alsnog in de gelegenheid zal worden gesteld het eindexamen geheel of gedeeltelijk af te leggen. De commissie deelt haar beslissing schriftelijk mede aan de kandidaat, aan de examencommissie en aan de inspectie. Tegen een uitspraak van de commissie van beroep staat geen hoger beroep open.
12
Examenreglement
11.
Slotbepalingen
Van de schriftelijke toetsen van het Centraal Examen worden het gemaakte werk en de opgaven 6 maanden na de laatste dag van het examen op school bewaard. Daarna wordt het vernietigd. Waar in dit reglement gelezen wordt: de ouders, kan onder bepaalde omstandigheden ook gelezen worden: de verzorgers of voogden. Waar sprake is van (mede) ondertekening door de ouders van de kandidaat geldt dit voor leerlingen, die de leeftijd van 18 jaar nog niet hebben bereikt. Meerderjarigen (18 jaar en ouder) hebben in dezen zelf tekenbevoegdheid. De examensecretaris behoudt zich het recht voor de ouders van meerderjarigen over alle examenzaken inlichtingen te verschaffen, tenzij de meerderjarige schriftelijk kenbaar maakt dat hij dit niet wenst. Waar in dit reglement de examensecretaris, de examinatoren of de examencommissie vernoemd worden, gebeurt dit steeds onder het afleggen van verantwoording aan de directeur. Hij is de voorzitter van de examencommissie. Hoewel dit examenreglement/PTA met de grootste zorg is samengesteld, kunnen kandidaten en hun ouders/verzorgers aan deze vereenvoudigde versie van het reglement / PTA geen rechten ontlenen. Ten alle tijden geldt het formele examenreglement/PTA wat voor 1 oktober is verzonden aan de Inspectie en opvraagbaar is bij de examensecretaris.
Examenreglement
13
Aan de ouders/verzorgers van: ….............................................................................. ….............................................................................. …..............................................................................
MEDEDELING BETREFFENDE HET (SCHOOL)EXAMEN VMBO
Breda, …......................................... Geachte ouders/verzorgers, Uw zoon/dochter:
heeft op d.d. …....................................
voor het vak ………………………………….
toets …………………………. (toetsnummer uit PTA) gemist en is de gemaakte afspraak om in te halen op d.d. .……...................................... niet nagekomen.
heeft gefraudeerd voor het vak ….……………………………………….........…….. op d.d. ………………………………….. tijdens een toets voor het SE tijdens het Centraal Examen
heeft het stageverslag de boekverslagen voor het vak ….........................……… het werkstuk ……………………. voor of op de gestelde einddatum niet ingeleverd.
Op grond van het examenreglement gaan wij over tot de berekening van het cijfer. Omdat uw zoon/dochter met betrekking tot bovengenoemd onderdeel in gebreke is gebleven, wordt voor het betreffende onderdeel het wettelijk cijfer één (1) toegekend (zie examenreglement). Erop vertrouwend u hiermede voldoende te hebben geïnformeerd, tekent, …............................................................
…………………………………………………
P, Stokla, examensecretaris.
vakdocent.
14
Examenreglement
PRAKTISCHE OPDRACHTEN Worden op Tessenderlandt in principe gemaakt in het derde leerjaar.
Gelden voor alle vakken en alle beroepsgerichte programma’s
Zowel proces als product worden beoordeeld
Kan de vorm hebben van een product, werkstuk of presentatie
Er worden 2 grote praktische opdrachten van elk ten minste 10 lesuren uitgevoerd.
Naast de 2 grote praktische opdrachten zullen er ook nog een aantal kleinere gemaakt worden van (veel) minder dan 10 lesuren om bepaalde eindtermen in de examenprogramma’s te toetsen
De cijfers voor praktische opdrachten bij andere vakken of programma’s kunnen in combinatie met andere opdrachten en/of toetsen één cijfer voor dat vak of programma voor het SE vormen
Oefenopdrachten tellen per definitie niet mee voor het SE
Beoordeling vindt plaats aan de hand van tevoren aan de kandidaat bekend gemaakte criteria
Vaardigheden: iets maken of onderzoeken is van het eerste belang, niet theoretische kennis en inhoud.
In het examenprogramma worden de algemene vaardigheden genoemd: Algemene vakken: - K/1 Oriëntatie op leren en werken - K/2 Basisvaardigheden -
-
Vakspecifieke vaardigheden worden genoemd in: K/3 Leervaardigheden per vak Verspreid over de exameneenheden Vorm: schriftelijke verslaglegging van een onderzoek producten zoals een collage presentatie: mondeling, poster, video, fotoreportage. Beroepsgerichte vakken: K/1 Oriëntatie op het betreffende programma K/2 Professionele vaardigheden Verdeeld over de overige examenheden Vorm: een product maken of een dienst verlenen.
Examenreglement
15
Voor Tessenderlandt geldt: Basisberoepsgerichte leerweg Een keuze uit : - het maken van een reclamefolder en een inschrijfformulier voor een pas opgerichte aerobicsclub - het maken van een poster en een inschrijfformulier bij het organiseren van een wielerwedstrijd. Kaderberoepsgerichte en gemengde leerweg: Het oprichten van een bedrijf, reclame maken voor het belangrijkste product, advertentie voor een vacature en een sollicitatiegesprek. GL/ MAVO 1 praktisch werkstuk bij Engelse taal 1 praktisch werkstuk bij een sectorvak: MAVO, sector Zorg en Welzijn Biologie Een keuze uit: - het voorbereiden, uitvoeren en de verslaglegging van een biologisch onderzoek - het maken van een herbarium - het maken van een werkstuk over een bedrijf/instituut waar een biologisch proces plaats vindt - een verslag over een bepaald ziekteproces - het maken van een bio-poster. MAVO, sector Economie Economie In overleg met de docent wordt een keuze gemaakt uit de opdrachten die in de methode na elk onderdeel worden gegeven. Dit onderwerp dient vervolgens uitgewerkt te worden als grote praktische opdracht. MAVO, sector Techniek Deze kandidaten kunnen kiezen uit: Natuurkunde In overleg met de docent wordt een natuurkundig onderwerp gekozen uit het dagelijks leven. Het onderwerp moet een relatie hebben met de behandelde onderwerpen uit de methode. Wiskunde Het onderwerp voor wiskunde heeft te maken met Statistieken. Voorbeelden: het houden van een enquête, een verkeerstelling, enz. Dit dient dan verder uitgewerkt te worden. BEROEPSGERICHTE VAKKEN Basisberoepsgerichte en kaderberoepsgerichte leerweg Bouwtechniek Het vervaardigen van een aan de bouw gerelateerd product, bijvoorbeeld een raam. Consumptief breed Het maken van een verslag over onderwerpen uit de vakonderdelen. Handel en administratie Het portfolio zoals dat wordt afgesloten in leerjaar 4. Instalektro Het maken van een gecombineerd product inhoudende onderdelen uit zowel de installatie- als de elektrotechniek. 16
Examenreglement
Voertuigentechniek Het maken van een werkstuk met als onderwerp: “Het autobedrijf en het milieu”. Met name het onderdeel “gevaarlijke stoffen” dient benadrukt te worden. Uiterlijke verzorging De werkstukonderdelen voor Haarverzorging, Schoonheidsverzorging, Gezondheidskunde en Verkooppraktijk worden per examenjaar zo snel mogelijk aan de kandidaten bekend gemaakt. Met name het praktisch gedeelte wordt uitgevoerd op de jaarlijkse zogenaamde “Moederverwendag”. Verzorging Een werkstuk dat gerelateerd is aan een onderwerp uit de dienstverlening of een praktisch uitgevoerde dienstverlenende opdracht. Zowel onderdelen uit huishoudkunde als gezondheidskunde dienen aan bod te komen.
Examenreglement
17
HANDELINGSDEEL Voor Tessenderlandt geldt: één handelingsopdracht in de vorm van arbeidsoriëntatie. Deze vindt plaats in leerjaar 3 gedurende 5 en in leerjaar 4 gedurende 10 schooldagen. Alle benodigde gegevens worden aan het begin van het schooljaar aan de kandidaten verstrekt in de vorm van een opdrachtenmap. De vakdocenten zullen de map uitgebreid met de kandidaten bespreken. Wordt met een cijfer beoordeeld. Dit cijfer bepaalt of aan de kandidaat de kwalificatie “voldoende”, “goed” of “zeer goed” wordt toegekend. Deze kwalificatie wordt vermeld op het schoolcertificaat dat toegevoegd wordt aan het examendossier. Om toegelaten te worden tot het centraal examen moet de handelingsopdracht volledig en met tenminste een “voldoende” worden afgewerkt. Bij het niet voldoen aan dit criterium geeft de begeleider aanwijzingen voor herhaling of verbetering van de uitvoering. De afronding van de handelingsopdracht bestaat uit een schriftelijke evaluatie in de vorm van een verslag (opgenomen in de opdrachtenmap), waarin de leerling aangeeft wat hij van de opdracht vond, wat hij heeft geleerd, enz.
SECTORWERKSTUK Het sectorwerkstuk: geldt alleen voor kandidaten uit MAVO en GL is vakoverstijgend, heeft betrekking op een thema uit de betreffende sector er moet door de kandidaat minimaal 20 uur aan worden besteed wordt beoordeeld met “voldoende” of “goed”; de beoordeling geschiedt door twee docenten Bij een onvoldoende beoordeling mag niet worden deelgenomen aan het CE. het sectorwerkstuk moet met een voldoende worden afgesloten en wordt apart op de cijferlijst vermeld; het weegt niet mee in het cijfer voor het SE van afzonderlijke vakken De opdracht wordt aan het eind van leerjaar 3 verstrekt zodat de kandidaten voldoende tijd hebben om een en ander voor te bereiden. Voor het sectorwerkstuk wordt gebruikt gemaakt van een handleiding voor de kandidaten. Deze wordt uitgereikt bij de verstrekking van de opdracht en uitgebreid behandeld.
BIJZONDERHEDEN *
EXTRA INFORMATIE BIJ DE SLAAG-/ZAKREGELING
Het vak maatschappijleer is verplicht voor iedereen en wordt afgerond met een schoolexamen. Er is voor dit vak geen centraal examen, wel een examenprogramma. Bij de bepaling van de uitslag telt Maatschappijleer volwaardig mee. Dus: staat het eerste cijfer voor het bepalen van de uitslag al vast voor aanvang van het CE! 18
Examenreglement
Het beroepsgerichte programma in de beroepsgerichte leerwegen telt mee als twee vakken. Voor het beroepsgerichte programma moeten leerlingen daarom minimaal een vijf halen, die ze kunnen compenseren met twee compensatiepunten bij de algemene vakken. Omgekeerd compenseert één zeven voor het beroepsgerichte programma twee vijven of een vier voor de algemene vakken. Het sectorwerkstuk (GL+MAVO) wordt apart beoordeeld en telt niet mee bij de compensatieregeling. Maar … om te slagen moet de opdracht met minimaal “voldoende” beoordeeld zijn. * BEPALING EINDCIJFER EXAMEN In het examenreglement wordt de vaststelling van het eindcijfer voor de cijferlijst vernoemd. Hieronder wordt toegelicht hoe het eindcijfer wordt berekend. Leerweg ALLE
Weging Weging Centraal EINDCIJFER Schoolexamen Examen 1x 1x (1xSE+1xCE)/2
* HERKANSING SCHOOLEXAMEN Per vak is door de vakgroep bepaald welke toetsen herkanst kunnen worden. De kandidaten horen van de vakdocenten waar en wanneer herkanst kan worden. * MEDEDELING ONREGELMATIGHEDEN Het formulier dat gebruikt wordt wanneer toetsen niet ingehaald worden, er fraude wordt gepleegd of werkstukken, enz. niet tijdig worden ingeleverd (zie pagina 14).
Examenreglement
19
EXAMENPROGRAMMA’S VMBO De van toepassing zijnde examenprogramma’s zijn op te vragen op Examenblad.nl (www.examenblad.nl, kies jaarring 2011). Hier wordt per vak voor alle leerwegen de voor het Centraal Examen afvraagbare leerstof aangegeven. De syllabi zijn ook hier te raadplegen. De syllabi worden uitsluitend in digitale vorm gepubliceerd. In iedere syllabus zijn de wijzigingen ten opzichte van de vorige syllabus geel gemarkeerd. Voor veel vakken is de syllabus niet veranderd. Voor de vakken waarbij de syllabus wel is gewijzigd betreft het kleine wijzigingen. Meestal zijn dat verfijningen van de vorige syllabus.
20
Examenreglement
PROGRAMMA VAN TOETSING EN AFSLUITING Het programma van toetsing en afsluiting bevat informatie per examenvak: - wanneer en op welke manier de toetsen worden afgenomen - te kennen leerstof en/of te beheersen vaardigheden - de weging van de toetsen - eventuele opmerkingen. Het wordt rechtstreeks opgehaald uit Magister, ons administratieprogramma, en wordt toegevoegd als apart onderdeel. Opmerkingen: De PTA’s worden per vestiging, per leerweg en per leerjaar als PDF geplaatst op het beveiligde deel van de website van Tessenderlandt (http://www.tessenderlandt.nl). Kandidaten en ouders/verzorgers kunnen inloggen via de hun bekende procedure. Tevens wordt geïnventariseerd welke kandidaten niet beschikken over een internetaansluiting. Zij kunnen verzoeken om een papieren exemplaar van het van toepassing zijnde examenreglement en het persoonlijk PTA.
Examenreglement 21