Energie- en eiwitrijke voeding Beste patiënt Deze brochure is opgesteld om te zorgen voor gewichtsoptimalisatie in de voorbereiding op uw operatie. Dit indien er sprake is van ongewenst gewichtsverlies of een te laag gewicht. Onderstaande adviezen zijn dus tijdelijk van aard. Na de operatie streven we naar een algemeen gezonde voeding. Indien er sprake is van individuele noden (diabetesdieet, zoutbeperking, lactosebeperking, …) zal de diëtiste hiervoor met u een individueel behandelplan opstellen. We wensen u een goed herstel toe. De diëtisten
1. Wat is ondervoeding? “Ondervoeding kan worden beschouwd als een voedingstoestand waarbij sprake is van een tekort of onevenwicht van energie, eiwit en/of andere voedingsstoffen.” Ondervoeding wordt vaak te laat herkend en behandeld. Ondervoede patiënten hebben vaak complexe problematiek. De signalen zoals van gewichtsverlies, een verminderde eetlust, een te lage voedingsinname worden vaak te laat opgepikt. Tijdige herkenning en behandeling voorkomen veel problemen.
2. Tips en advies
2.3. Avond
Indien u last hebt van verminderde eetlust en gewichtsverlies, maak dan gebruik van kleine frequente maaltijden. Welke voedingsmiddelen u het best gebruikt, kunt u in onderstaande lijst terugvinden. Daarnaast worden er ook tips gegeven om uw voeding zo energierijk mogelijk te maken.
• Dik besmeren met (bij voorkeur) goede boter • Dik besmeren met volle smeerkaas, kruidenkaas, vissalade, vleessalade, eiersalade, préparé, filet américain, paté • Dubbel beleggen met: kaas + hesp, kipfilet + kruidenkaas, gerookte zalm + kruidenkaas, volle smeerkaas + confituur, plakjes ei + kaas + hesp en mayonaise • Variatie op drank: koffie + volle melk en suiker, thee met honing, karnemelkpap, frisdrank, water + grenadine of vruchtensiroop, vanillepap, fruitsap, appelsap, soep + room, volle melk/chocomelk
2.1. Ontbijt • Als variatie op gewoon brood: koekebrood, rozijnenbrood, chocoladebrood, suikerbrood • Dik besmeren met (bij voorkeur) goede boter • Dik besmeren met confituur, choco, honing, speculaaspasta, Luikse stroop, kandijsiroop, volle smeerkaas, roerei, gekookt ei 2.2. Middag • Om voeding te verrijken, gebruik volle melk, room, boter of olie • Puree bereid met volle melk of room + toevoeging van boter en ei • Gebakken of gefrituurde aardappelbereidingen: frietjes, kroketten, gebakken aardappelen • Vetrijke vleessoorten: worst, schnitzel, cordon blue, gehaktbereidingen • Als alternatief voor vlees: vis, kaaskroket, garnaalkroket, eieren • Maak gebruik van saus: gebonden vleesjus, bearnaisesaus, roomsauzen,… • Groenten in witte saus of kaassaus bereid met volle melk of gegratineerde groenten • Ter afwisseling kan ook appelmoes, gestoofde peertjes, ingelegde perziken, …
2.4. Tussendoortjes • Koek, cake • Taartje, gebak • Milkshake bereid met volle melk en roomijs • Fruit in blik op siroop • Pannenkoek, wafel • Chocolade, praline • Pudding, flan bereid met volle melk • Chocomousse • Roomijs • Drinkyoghurt • Volle yoghurt of volle platte kaas • Zongedroogde tomaat, olijven, kaasjes, salami
3. Voorbeeld dagschema
4. Klinische voeding (bijvoeding)
• Ontbijt (8 uur) Brood besmeerd met goede boter en een dikke laag choco, koffie met suiker
Indien uw voedingsinname ontoereikend is, kan u kiezen voor medische bijvoeding. U vindt hieronder enkele alternatieven, die u bij de apotheek kan halen.
• Tussendoortje (10 uur) o Soep met room en beschuit of snee brood besmeerd met boter o Volle fruityoghurt o Pudding
4.1. Gebruikswijze?
• Middagmaal (12 uur) o Worst met vleessaus, puree en bloemkool in witte saus + cola/Fanta • Tussendoor (15 uur) o Ingelegd fruit o Cake, gebak o Thee/koffie met suiker, fruitsap • Avond (18 uur) Brood dik besmeerd met vissalade, appelsap • Laatavond snack (20 – 21 uur) Milkshake of roomijs
Het is belangrijk dat gebruik van bijvoeding wordt opgebouwd. Start met 1 flesje per dag. Drink regelmatig kleine slokjes verspreid tussen de hoofdmaaltijden. Vermijd het gebruik net voor de hoofdmaaltijden zodat deze niet in gedrang komen. Aanbevolen koel en droog te bewaren. Schudden voor gebruik. Smaakt het lekkerst gekoeld. Na openen, flesje afsluiten en in de koelkast niet langer dan 24 uur bewaren. 4.2. Gamma bijvoeding • Fortimel compact protein Bijvoeding op basis van melk. Bevat 300 kcal en 18 g eiwitten per 125ml. Bestaat in verschillende smaken: rode vruchten, aardbei, banaan, vanille, mokka, perzik/mango • Fortimel Jucy Bijvoeding op basis van fruitsap. Bevat 300 kcal en 8 g eiwitten per 200ml. Bestaat in verschillende smaken: aardbei, appel, bosvruchten en sinaasappel. Deze bijvoeding heeft als voordeel dat het geen effect heeft op eventuele slijmvorming.
• Fortimel Yog Bijvoeding op basis van yoghurt. Bevat 300 kcal en 12 g eiwitten per 200ml. Bestaat in verschillende smaken: framboos en vanille/citroen. De bijvoeding geeft een heel frisse smaak en heeft minder effect op eventuele slijmvorming. • Fortimel crème Bijvoeding op basis van pudding. Bevat 201 kcal en 12,4 g eiwitten per 125ml. Bestaat in verschillende smaken: vanille, mokka, chocolade, bosvruchten
5. Gewichtsevolutie
Het is aan te raden om uw gewicht wekelijks op te volgen. Probeer dit steeds in dezelfde omstandigheden te doen, om goed te kunnen vergelijken. Bijvoorbeeld: telkens bij het opstaan, in slaapkledij, na het urineren. Datum
Gewicht
....../....../............
................... kg
....../....../............
................... kg
....../....../............
................... kg
....../....../............
................... kg
....../....../............
................... kg
....../....../............
................... kg
....../....../............
................... kg
....../....../............
................... kg
....../....../............
................... kg
....../....../............
................... kg
....../....../............
................... kg
....../....../............
................... kg
....../....../............
................... kg
....../....../............
................... kg
6. Nota’s Datum
Hulpverlener
Opmerkingen
Datum
Hulpverlener
Opmerkingen
Datum
Hulpverlener
Opmerkingen
Datum
Hulpverlener
Opmerkingen
Datum
Hulpverlener
Opmerkingen
0520 1265 28/01/2016