en levensmiddelenrecht

en levensmiddelenrecht ‘A fine blend (of een moeilijk te verteren emulsie)? Studiemiddag NVLR – 14 November 2013 – Amsterdam Misha G. Lutje Beerenbroek

Baker & McKenzie Amsterdam N.V. is een vennootschap van Baker & McKenzie Internationaal, een Zwitserse Verein waarvan vennootschappen over de gehele wereld lid zijn. In overeenstemming met de in de professionele dienstverlening gebruikelijke terminologie wordt met de term "partner" bedoeld personen die partner zijn van een dergelijke vennootschap of een daaraan gelijkwaardige functie bekleden. De term "kantoor" wordt gebruikt om te verwijzen naar een vestiging van een dergelijke vennootschap. © 2012 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.

Reclame Code Commissie (RCC) –

RCC bevordert verantwoord reclamemaken met als doel de betrouwbaarheid en geloofwaardigheid van reclame te waarborgen;

–

Zelfregulering;

–

Deelnemers: Bond van Adverteerders; STER; Consumentenbond; Federatie Nederlandse Levensmiddelen Industrie;

–

Procedure:

–

Handhaving: Compliance formulier. Inlichten van toezichthouders

klacht indienen; zitting; uitspraak (aanbeveling / Alert); hoger beroep;

© 2012 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.

2

Reclame Code Commissie (RCC) –

Nederlandse Reclame Code (Algemeen Deel) Onder reclame wordt verstaan: iedere openbare en/of systematische directe dan wel indirecte aanprijzing van goederen, diensten en/of denkbeelden door een adverteerder of geheel of deels ten behoeve van deze, al dan niet met behulp van derden. Onder reclame wordt mede verstaan het vragen van diensten.

–

ReclameCode voor Voedingsmiddelen (Bijzondere Codes) Artikel 2: Op een reclame-uiting voor een voedingsmiddel zijn naast de bepalingen van deze code de bestaande wet- en regelgeving op het gebied van etikettering, voedingswaardeaanduidingen en voedings- en gezondheidsclaims van toepassing.


3

RCC 2010-2013, enkele cijfers: – Levensmiddelenverpakkingen in 22 zaken voorwerp van klacht (voeding algemeen bijna 100 zaken) – Afwijzing klacht in 14 zaken – Toewijzing/aanbeveling (evt gedeeltelijk) in 8 zaken – Beroep in 3 zaken (geen ander oordeel) – Toepassing levensmiddelenrecht: WEL (8 zaken), ClaimsVo. (9 zaken), Vo. 510/2006 (1 zaak), Voedingswaarde (1 zaak), GMO beschikking (1 zaak), geen toepassing recht (4 zaken) © 2012 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.

4

Jordans Crunchy Naturel - 27 mei 2010 – Klacht: belangrijk ingrediënt (25%) verzwegen (rietsuiker), toegevoegde honing minimaal en zet consument op verkeerde been – Verweer: verpakking/etiket voldoet aan WEL – RCC: niet in het geding dat verpakking/etiket voldoet aan WEL, desondanks toetsen op misleiding. Gemiddelde consument begrijpt dat product meerdere ingrediënten bevat en kan uit de ingrediëntedeclaratie en voedingswaardetabel opmaken dat er veel rietsuiker inzit => afwijzing © 2012 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.

5

Hongaarse cake – 29 juni 2010 – Klacht (na NIB Vz): verpakking vermeldt “ambachtelijk 100% roomboter”, maar ingrediëntelijst vermeldt slechts “boterolie” en zonder percentage – Verweer: product bevat “boterconcentraat” en etiket is aangepast. – RCC: aanduiding “100% roomboter” is juist, daar product boterconcentraat bevat, maar KWID niet in acht genomen => vernietigt NIB Vz en aanbeveling


6

Campina halfvolle melk – 23 maart 2011 – Klacht: “betere voedingswaarde”, “lekker gezond”, “betere vetzuursamenstelling”, ergo Campina wekt de indruk dat haar melk gezond is en gezonder dan vergelijkbare producten (quod non) + niet toegelaten gezondheidsclaim – Verweer: product heeft betere voedingswaarde (vergelijking op pak), maar “gezonder dan” wordt niet beweerd + advies bij EFSA voor claim, dus OK onder overgangsregime – RCC: overgangsregime geldt en consument kan vergelijken via tabel op pak => afwijzing © 2012 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.

7

Becel meergranen volkoren brood – 31/3/11 – Klacht: IK KIES BEWUST logo is misleidend, omdat het brood gekaramelliseerde suiker en suiker bevat – Verweer: product voldoet aan richtlijnen van St.IKB en, voorts, bevat volkorenbrood normaal altijd suikers – RCC: niet gesuggereerd wordt dat het product in het geheel geen (toegevoegd) suikers bevat => afwijzing


8

Roosvicee Multi etc. – 29 juni 2011 – Klacht: vermelding “30% minder suikers dan vruchtensiroop en diksap” is misleidend, omdat diksap veel geconcentreerder is dan Roosvicee – Verweer: vergelijking geldt voor aangelengd product + vergelijking mag op grond van ClaimsVo. (referentie in Bijlage II) – RCC: etiket voldoet aan ClaimsVo. => afwijzing


9

Fruitflesje Aardbei-Peer – 22 juli 2011 – Klacht: opvolgmelk wordt “Fruitflesje genoemd” en bevat slechts 7% aardbeienpuree en 2% geconcentreerd perensap, product is eerder limonade – Verweer: meegenomen in oordeel RCC – RCC: geen strijd met etiketteringswetgeving gesteld, wel beoordeling verpakking; op zich kan naam “Fruitflesje” verkeerde indruk wekken, als slechts 7% en 2% fruit toegevoegd, maar rest van de verpakking verduidelijkt, waaronder de productbenaming “opvolgmelk met fruitsmaak” => afwijzing © 2012 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.

10

Limburgse asperge-crèmesoep – 22/7/2011 – Klacht: soep (in poedervorm) bevat slechts 0,5% asperges en heette voorheen ‘Franse aspergecrèmesoep’. De term ‘Frans’ of ‘Limburgs’ zegt niets over de aard van het product – Verweer: meegenomen in oordeel RCC – RCC: niet weersproken dat verpakking aan WEL voldoet, desondanks beoordeling op basis van NRC; de redelijke geïnformeerde consument zal de ingrediëntedeclaratie bekijken + “Limburgse” is geen beschermde oorsprongsbenaming => afwijzing © 2012 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.

11

Liga Fruitkick eXtra Framboos – 20/9/2011 – Klacht: “46% fruitvulling” is vooral glucosefructosestroop en vulstoffen; “30% minder suikers” is ongefundeerd; “5% GDA voedingsvezels” is onjuist, omdat voedingsvezels geen onderdeel van de GDA zijn en afgaande op advies van de Gezondheidsraad het product slechts 1,3% ipv 5% bevat; product is niet “verantwoord”, want bevat 1/3 suiker – Verweer: meegenomen in oordeel RCC – RCC: “46% fruitvulling” => gemiddelde consument leest ingrediëntedeclaratie (hier conform WEL) © 2012 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.

12

Liga Fruitkick eXtra Framboos (vervolg) – RCC: “voedingsvezels 5% GDA” => GDA is iniatief van CIAA en CIAA noemt voedingsvezels en geeft 25 gram als referentie aan, 5% is dan correct – RCC: “verantwoord” => moet als vergelijking met andere vruchtenrepen (met meer suiker) worden beschouwd, niet misleidend (ondanks Sultana) – RCC: “30% minder suiker” => vergelijking met andere repen en ClaimsVo. staat niet aan in de weg – RCC wijst klachten af © 2012 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.

13

Crystal Clear – 13 oktober 2011 – Klacht: 0,5 l Crystal Clear Shine Cranberry Vlierbloesem bevat slechts 1/100 theelepel cranberrysap en aanduiding “zuiverend bronwater” misleidt, omdat water van zichzelf niet zuiverend is; Aloë Vera veroorzaakt geen “shine” – Verweer: meegenomen in oordeel RCC – RCC: zuiverend vermogen water en effect op huid aloë vera vallen onder overgangsregime ClaimsVo. ; vwbt 1/100 cranberrysap: gemiddelde consument bekijkt ingrediëntendeclaratie => afwijzing © 2012 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.

14

Ekoland vruchtensappen – 22 februari 2012 – Klacht: aanduiding misleidend, omdat “peer en passievrucht” voor 79% uit appel- en sinasappelsap bestaat – Verweer: etitket voldoet aan toepasselijke wet- en regelgeving – Vz.RCC: van de gemiddelde consument mag je verwachten dat hij de ingrediëntedeclaratie bekijkt => Vz. afwijzing


15

Becel pro-activ – 16 oktober 2012 – Klacht: Becel pro-activ verlaagt actief cholesterol, maar niet meegedeeld wordt dat het product uitsluitend bedoeld is voor mensen met een verhoogd cholesterolgehalte (zoals Becel in Duitsland doet), waardoor consumenten uit voorzorg het product zouden kunnen gaan nuttigen – Verweer: verpakking conform bepaalde in de NF vergunningen en NFVo., Duitse verpakking anders want aldaar ook een dieetproduct – RCC: verpakking conform vergunning => afwijzing © 2012 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.

16

Kips theeworst – 21 november 2012 – Klacht: aanduiding “de onvervalst gerookte theeworst” is misleidend, want blijkens ingrediëntedeclaratie is slechts “rookaroma” toegevoegd. – Verweer: oeps…, zal niet meer doen – Vz. RCC: strijd met WEL, dus misleidend => Vz. toewijzing/aanbeveling


17

UNOX Extra Magere Rookworst–4/12/2012 – Klacht: “30% minder vet” en “extra mager” “dus extra vaak genieten” is stimulans om vaker te eten, terwijl van nature veel vet in rookworst en 30% is niet substantieel minder – Verweer: ClaimsVo. staat toe en vaker eten wordt niet gestimuleerd, wel vaker genieten, overigens eenmalige advertentie – Vz. RCC: 30% in overeenstemming met ClaimsVo., maar wèl aansporing tot meer eten => Vz. toewijzing


18

Cavalier Belgian Chocolate – 11 april 2013 – Klacht: gebezigde voedingsclaims suggereren dat steviachocolade gezond(er) is – Verweer: inhoudelijke verweer waarom product gezonder is, studies overgelegd – RCC: niet aangetoond dat 30% minder energetische waarde Cavalier chocolade, niet aangetoond arm aan vetzuren, niet aangetoond vezelrijk, dus 3 maal strijd met ClaimsVo.; geen verband tussen glycemische index en Cavalier chocolade => aanbeveling – CVB: vernietigt oordeel vezelrijk, voorts bekrachtigd © 2012 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.

19

Coop vastkokende aardappelen–12/9/2013 – Klacht: op verpakking foto Nederlands akker en molen, dus indruk dat Nederlandse aardappelen. Nicola aardappelen Spaans blijkens kleine lettertjes “L.v.H: Spanje” – Verweer: Nicola Nederlands ras, maar klein deel jaar in Spanje geproduceerd. Als Nederlandse Nicola, dan ‘van Hollandse bodem’, als Spaanse Nicola dan ‘L.v.H.: Spanje’. Overigens kent Spanje ook akkers en molens… – RCC: verpakking conform WEL en door toevoeging L.v.H: Spanje niet misleidend => afwijzing © 2012 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.

20

Healthy People – 26 augustus 2013 – Klacht: verpakking en website Healthy People blauwe bosbes en framboos misleidend, want product bevat slechts 10% en 4% van die vruchten – Verweer: bosbessen- en frambozensap is veel te duur, dus wordt appelsap en druivensap als smaakdrager gebruikt, fles zou anders € 15 kosten – RCC: verpakking voldoet aan WEL en Warenwetbesluit vruchtensappen, maar website misleidt want geen ingrediëntedeclaratie aldaar => gedeeltelijke aanbeveling © 2012 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.

21

Buisman koffie – 28 augustus 2013 – Klacht: “Nr. 1 in smaak” niet bewezen, en voorts geen gebruikelijk overdrijving – Verweer: betreft niet ongebruikelijke overdrijving – RCC: betreft niet ongebruikelijke overdrijving => afwijzing


22

CoolBest PowerFruit – 26 september 2013 – Klacht: verpakking Pomegranate & Raspberry bezigt 11 maal het woord pomegranate en vijf afbeeldingen ervan, doch drank bestaat uit slechts 20% granaatappel en 6% framboos. Hoofdbestanddeel appel komt alleen in ingrediëntedeclaratie voor. – Vz.RCC: NIB, want soortgelijke zaak (Ekoland) al eens beslist – RCC: product voldoet aan WEL, voorts niet misleidend => afwijzing – CVB: idem + gemiddelde consument => bevestiging © 2012 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.

23

TV reclame melk – 26 September 2013 – Klacht: TV reclame meldt ten onrechte dat het product “een van de meest voedingsrijke producten” is en ten onrechte wordt gesteld dat melk veilig is (terwijl melk ongezond is) – Verweer: uitleg omtrent nutrionele aard melk en Friesland Campina hanteert de hoogste veiligheidsstandaard – RCC: “een van de meest voedingsrijke” is een voedingsclaim, niet vermeld in Bijlage ClaimsVo.=> aanbeveling (rest afwijzing) – Friesland Campina in appèl (CVB) © 2012 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.

24

Friesland TV reclame melk (vervolg) – Grieven in appel: “een van de meest voedingsrijke producten” is geen voedingsclaim, want heliezame voedingseigenschappen ontbreken (ClaimsVo); zelfs indien als voedingsclaim aangemerkt toegestaan, want zelfde als “rijk aan voedingsstoffen”: het product bevat tenminste tweemaal de onder “bron van” bedoelde hoeveelheid voedingsstoffen, dus conform ClaimsVo. Voorts: eigenlijk ‘nutritious”, is voedzaam, naar voedingsrijk klinkt beter – Antwoord in appel: bestrijdt grieven en herhaalt dat melk ongezond is (want WHO concludeert gestegen aantal doden als gevolg van melkconsumptie) © 2012 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.

25

Friesland TV reclame melk (vervolg) – CVB: centraal staat uitleg term “voedingsrijk”; wordt in combinatie met voedingsmiddel gebruikt en ligt zeker claim in besloten => ClaimsVo van toepassing, zelfs indien geen specifieke nutritiënten worden genoemd waaraan heilzame voedingseigenschappen worden toegeschreven. “Voedingsrijk” is weliswaar geen Nederlands woord, maar roept wel associaties op en komt in de buurt van “rijk aan voedingsstoffen”. Niet vaststaat dat de gemiddelde consument “voedingsrijk” dezelfde betekenins zal toekennen als “rijk aan vitaminen en/of mineralen => bevestiging oordeel RCC © 2012 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.

26

RCC 2010-2013, enkele conclusies – RCC past levensmiddelenrecht wel degelijk toe, en veelvuldig dmv een eenvoudige verwijzing (vaak niet zwaar inhoudelijk) – Soms kan RCC een zaak eenvoudig afdoen met een beroep op de WEL, maar komt WEL niet aan bod – ClaimsVo. wordt veelvuldig toegepast en RCC haakt gemakkelijk aan bij het overgangsregime – Misleiding mogelijk als ingrediëntendeclaratie niet op website © 2012 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.

27

RCC 2010-2013, enkele discussiepunten – RCC dient zich zéér terughoudend op te stellen, waar toepasselijkheid levensmiddelenwetgeving gesteld (alle vormen van reclame) – gaat om Gemeenschapsrecht en is aan NVWA en rechter – RCC dient geheel af te blijven van verpakkingen van levensmiddelen – vergelijk JEP in België; evt. NIB Vz. met toezending beslissing aan NVWA – RCC dient beter opgeleid te worden in het levensmiddelenrecht (Summer Course Wageningen?)


28

en levensmiddelenrecht

Recommend Documents