Eindr
t n e m i r e p x e e g a t r o p ap
an H e d in n re e L t e m n e n in W
del
Mode- en Sportdetailhandel, Gemengde Branche en Bloemen - en Plantendetailhandel
Resultaten van het experiment Winnen met Leren Lisette Douw en Jet Thole Basis & Beleid Organisatieadviseurs Oktober 2013
1
Het experiment Winnen met Leren Aanleiding en doelstelling
Opzet van het experiment
In 2011 is FNV Bondgenoten met behulp van financiering vanuit de sociale fondsen van Mode- en Sportdetailhandel, Gemengde Branche en Bloemen- en Plantendetailhandel gestart met het experiment Winnen met Leren. Winnen met Leren heeft als doel om weknemers in een sterk geflexibiliseerde arbeidsmarkt hun positie te laten behouden of te verbeteren. De cao-partijen in de betreffende branches zijn van mening dat dit zowel voor werknemers als werkgevers van waarde is. Zij onderstrepen het belang van opleiden en ontwikkeling als middel om het doel te bereiken en erkennen dat Winnen met Leren een wezenlijke bijdrage kan leveren aan het bevorderen van een beter opleidingsen ontwikkelingsklimaat.
Winnen met Leren zet in op bewustwording van werknemers over hun leer- en ontwikkelmogelijkheden en hun positie op de arbeidsmarkt, om vervolgens te stimuleren daadwerkelijk een opleiding te volgen. Dit doet Winnen met Leren met behulp van ambassadeurs en een ontwikkelbudget.
Het experiment ‘Winnen met Leren in de Handel’ kent daarvoor drie doelen: 1. Toename van opleiding en ontwikkeling van werknemers in de drie betreffende branches van de handel. 2. Het stimuleren van gelijke toegang tot leermogelijkheden. 3. Beter gebruik maken van financiële middelen en de ontwikkelingsmogelijkheden die er zijn via de sociale fondsen en/of de bonden.
Voor het huidige experiment zijn in totaal, in de periode van 2011 tot en met 2013, 16 VakbondsAmbassadeurs Scholing (hierna: ambassadeurs) aangesteld, die werknemers actief opzoeken op hun werkplek en gesprekken voeren om hun opleidingswensen te bespreken. Daarbij mogen zij werknemers een Ontdekcheque aanbieden: een cheque die kan worden ingezet om tot € 750,- van een opleiding vergoed te krijgen. Deze opleiding moet bijdragen aan de versterking van de positie van de werknemer op de arbeidsmarkt. Daarmee bestaat de mogelijkheid voor het kiezen van een opleiding die niet primair op de huidige functie van de werknemers is gericht. Kenmerkend voor de ambassadeurs is dat zij bewust zijn geworven onder mensen die zelf in de branches werkzaam zijn. Ze hebben daardoor actuele kennis van de branches en het leidt tot herkenbaarheid voor de werknemers die zij spreken. Dit maakt de inzet van de ambassadeurs tot een krachtig middel om werknemers te stimuleren zich te ontwikkelen. In de uitoefening van hun werk worden de ambassadeurs ondersteund en gefaciliteerd door FNV Bondgenoten. Tijdens het experiment heeft twee keer een werkconferentie plaatsgevonden om de verschillende belanghebbenden (cao-partijen, ambassadeurs, gebruikers van de Ontdekcheque en belangstellenden) rond Winnen met Leren samen te brengen en gezamenlijk vooruit te blikken naar de toekomst. Het presenteren van de resultaten was daarbij een belangrijk middel.
2
Opzet van de eindmeting Doel van de eindmeting In deze eindmeting Winnen met Leren in de Handel wordt teruggeblikt op het experiment. Dit wordt gedaan door: 1. te toetsen of de gestelde doelen zijn gehaald en daardoor het opleidings- en ontwikkelingsklimaat in de branches is versterkt, en 2. de werkwijze van het experiment te beoordelen op zijn effectiviteit.
Werkwijze In het kader van de eindmeting zijn de volgende activiteiten verricht. Er is een digitale vragenlijst uitgezet onder gebruikers van de Ontdekcheque (respons 288 werknemers). Vervolgens zijn er groepsgesprekken gehouden met de betrokken ambassadeurs en is gesproken met vakbondsbestuurders uit de betreffende branches. Ook zijn er gesprekken met de projectleiders van het experiment geweest (vakbondsbestuurders van FNV Bondgenoten). Tenslotte zijn er gesprekken met een aantal werkgevers uit de drie betreffende branches gevoerd en met de voorzitter van Inretail (werkgevers in de modeen sportdetailhandel). De werkgevers komen uit bedrijven waarvan meer dan 10 werknemers een aanvraag voor de Ontdekcheque hebben gedaan. In de rapportage is een onderscheid gemaakt tussen de meningen van de verschillende partijen (gedeelte ‘Bevindingen’) en de conclusies die daaruit worden getrokken door de onderzoekers. Vervolgens wordt de rapportage afgesloten met een aantal aanbevelingen om de potentie van Winnen met Leren in een volgende stap verder te benutten. De eindemeting is uitgevoerd door Jet Thole en Lisette Douw van Basis & Beleid Organisatieadviseurs.
3
Bevindingen Doelstelling 1: Toename van scho ling en ontwikkeling
Doelstelling 2: Gelijke toegang tot lee rmogelijkheden
Van mei 2012 tot half oktober 2013 zijn 1023 aanvragen voor een Ontdekcheque gedaan, waarvan er 86 zijn afgewezen (bijvoorbeeld omdat de aanvrager niet uit de betreffende branches komt of zelf ondernemer is). Dit betekent dat 937 aanvragen zijn gehonoreerd.
Achtergrond aanvragers Ontdekcheque
Uit de enquête onder aanvragers is gebleken dat bijna 60% van de werknemers in de afgelopen drie jaar buiten de opleiding met de Ontdekcheque, geen opleiding of cursus heeft gevolgd. Ook geeft 40% aan dat er binnen hun bedrijf geen mogelijkheden voor opleidingen zijn om beter te worden in de functie. Voor bijna 50% zijn er geen mogelijkheden voor een opleiding om een andere functie uit te kunnen voeren. De werkgevers uit de betreffende branches gaven aan dat er niet zozeer een opleidingscultuur is in hun bedrijven. De opleidingen die zij bieden zijn sterk functiegericht en zijn dan ook met name gericht op verkoop en leidinggeven. Grote werkgevers ontwikkelen soms ook zelf opleidingen hiervoor. Voor het volgen van opleidingen kunnen voorwaarden gelden zoals: contract voor onbepaalde tijd, minimaal aantal uren werken, geen werknemers die meerdere werkgevers hebben. Ook kan het zijn dat met name de ‘ster’-werknemers uit het bedrijf een opleiding mogen volgen, die dan ook gericht is op het bedrijf zelf. Dit is een aanbodgestuurde aanpak, zoals de voorzitter van de werkgevers uit de mode- en sportdetailhandel samenvat, waarbij er nauwelijks gekeken wordt naar wat de werknemer wil. Niet-functiegerichte opleidingen worden nauwelijks aangeboden en vinden de werkgevers die voor het onderzoek geïnterviewd werden ook lastig te plaatsen als direct relevant voor het bedrijf.
Het merendeel van de aanvragers komt uit de mode- en sportdetailhandel (67%), wat ook de grootste van de drie betreffende branches is. De helft van de aanvragers is tussen de 25 en 46 jaar oud, daarna is de grootste groep (31%) tot 26 jaar oud. De gemiddelde leeftijd van de aanvragers is dan ook 34,2. Bijna 70% van de aanvragers heeft als functie verkoopmedewerker. Nog eens 16% is leidinggevende; het overige deel heeft zeer diverse functies, van magazijnmedewerker tot callcentermedewerker en staffuncties. Een overgrote meerderheid (77%) werkt nog bij hetzelfde bedrijf als toen zij de Ontdekcheque aanvroegen. De aanvragers zijn afkomstig uit het hele land, waarbij er wel provincies zijn waaruit meer (Zuid-Holland, 20% van de aanvragers) en minder (Zeeland en Drenthe, beide 2%) aanvragen zijn gekomen. Meer dan de helft van de aanvragers (51%) heeft als opleidingsachtergrond mbo/havo/vwo, gevolgd door hbo/universiteit (28%) en vmbo (20%).
Inzet middelen De ambassadeurs zijn geworven uit het hele land en zijn ook door het hele land op pad geweest voor gesprekken met werknemers. Ze zijn daarbij naar zowel grote als kleine bedrijven geweest.
Verlagen financiële drempel In de open antwoorden van de enquête blijkt dat de Ontdekcheque voor veel werknemers de enige mogelijkheid is om een opleiding te kunnen volgen. Werknemers in de betreffende branches verdienen niet ruim, en zelf een opleiding bekostigen is dan te zwaar.
4
Enkele quotes: Ik vond de bijdrage van de Ontdekcheque zeer prettig, anders had ik deze cursus niet kunnen doen. Door de Ontdekcheque is de drempel financieel gezien een stuk lager om een opleiding te gaan volgen. Ik heb mijzelf twee opleidingen cadeau gedaan die ik zonder Ontdekcheque niet zou zijn begonnen. Echt een cadeau dus! Omdat mijn bedrijf de opleiding niet steunt en ook niet financieel bijdraagt aan mijn opleiding is het fijn dat een derde partij hier wel aan mee wil werken. Dit werkt bij mij zeer motiverend. Het was voor mij een grote verrassing. Een opleiding kost veel geld en ik moest het allemaal zelf betalen. We weten allemaal dat werken in een winkel niet het best betaalde baantje is, dus het kwam mij heel goed uit. Echt super bedankt!!
Doelstelling 3: Beter gebruik maken van fin anciële middelen
Waarvoor wordt de Ontdekcheque ingezet? De meerderheid van de aanvragers (61%) zet de Ontdekcheque in voor een beroepsopleiding, die meestal niet direct te relateren is aan het werken in de drie betreffende branches. Het gaat dan bijvoorbeeld om een opleiding tot zorgmedewerker, interieurarchitectuur, muziekleraar, doktersassistent, telefoniste/receptioniste, nagelstyliste of fitnesstrainer. Naast de beroepsopleidingen zijn talen populair (en dan met name een buitenlandse taal) en workshops als fotografie. Aanvragers van de Ontdekcheque geven als belangrijkste redenen voor het volgen van de opleiding aan dat zij zich willen ontwikkelen, zonder directe relatie tot hun werk (39%). Daarna is de belangrijkste reden dat zij (op termijn) een andere functie buiten de sector Handel uit willen kunnen oefenen (36%). Dat kan ook een functie of zelfstandig ondernemerschap zijn naast hun werk in de handel. Ambassadeurs merken dat een cursus fotografie bijvoorbeeld privé-interesse
5
kan zijn en dat tegelijkertijd werknemers daardoor gaan fotograferen voor de webshop van hun werkgever. De ambassadeurs krijgen soms repliek van werkgevers dat de Ontdekcheque ervoor zorgt dat werknemers weg gaan. Zij benadrukken dat dit niet door de Ontdekcheque komt, het is een klein groepje werknemers dat graag nu weg zou willen bij hun werkgever, maar de grootste groep bereidt zich met de Ontdekcheque voor op mogelijk baanverlies. Daarnaast realiseren werknemers zich soms juist ook door studies hoe gelukkig ze zijn in hun werk, geven de ambassadeurs aan. En als mensen echt weg willen, houd je dit toch niet tegen. De voorzitter van de werkgevers in de modeen sportdetailhandel merkt op dat werkgevers aanvankelijk bang waren dat werknemers ‘onzinnige’ cursussen zouden gaan doen, maar dat het tegendeel waar blijkt te zijn. Werknemers zijn juist heel betrokken bij hun werk en werkgever en realiseren zich dat de opleiding die ze volgen met de Ontdekcheque ook voor hun baas enigszins relevant moet zijn, geeft hij aan.
Toegevoegde waarde voor de vakbond Uit de enquête onder aanvragers komt duidelijk naar voren dat de vakbond op een positieve manier zichtbaar wordt door Winnen met Leren. Bijna alle aanvragers (op 1% na) zijn op de hoogte dat de Ontdekcheques mede mogelijk worden gemaakt door FNV Bondgenoten. Nog eens 27% van de aanvragers weet door het project Winnen met Leren wat een vakbond is en doet. De toegevoegde waarde van Winnen met Leren komt voor de betrokken vakbondsbestuurders vooral tot uiting doordat er meer aandacht is voor scholing en ontwikkeling in de drie betreffende branches. Qua omvang is een cultuurverandering op het terrein van scholing en ontwikkeling lastiger te realiseren in een sector, ondanks het feit dat het aantal aangevraagde Ontdekcheque’s over de 1.000 gaat.
Versterking van opleidings - en ontwikkelingsklimaat Aanvragers van de Ontdekcheque zijn na het volgen van de opleiding enthousiaster over het volgen van opleidingen dan zij daarvoor waren (66%). Dat merken ook de ambassadeurs: door het volgen van een opleiding zijn mensen een drempel over. Daarnaast kennen zij voorbeelden van werknemers die door hun opleiding met de Ontdekcheque andere werkzaamheden naast hun werk in de branches hebben. Hierdoor verdienen zij meer en kunnen de extra inkomsten weer gebruikt worden voor volgende opleidingen.
Quotes die de waarde van de Ontdekcheque voor aanvragers goed uitdrukken: Ik ben zeer dankbaar dat ik dankzij de Ontdekcheque aanvullende opleidingen heb kunnen volgen. Ik ben daardoor gegroeid in mijn vak en heb mij inmiddels gevestigd als deeltijdondernemer. Nogmaals dank!! Mede door de Ontdekcheque heb ik de stap durven nemen om een opleiding te gaan doen die bij me past. Het is een heel nieuwe richting en ik ben er ontzettend blij mee! Omdat het mooi is je te blijven ontwikkelen. Het heeft mij uit een enorm dal geholpen en ik ben nu zeer tevreden met mijn huidige baan. Ik ben erg dankbaar dat ik de cursus vergoed heb gekregen. Zelf kon ik ‘m niet betalen. De cursus heeft geholpen met mijn doorzettingsvermogen. Ik ben daadkrachtiger geworden en luister meer naar mezelf. Dat pakt niemand me meer af.
6
Een kleine meerderheid van de aanvragers (53%) vindt het nu niet makkelijker om het op hun werk te hebben over het volgen van een opleiding of cursus. Daarnaast vindt 66% van de aanvragers het nu niet makkelijker om opleidingen te bespreken met hun leidinggevende. In beide gevallen komt dit ook omdat sommigen al geen problemen hadden met het bespreken van dit onderwerp. De positiviteit van aanvragers over de Ontdekcheque wordt gedeeld: maar liefst 87% heeft zijn of haar collega’s verteld over de Ontdekcheque, en 80% heeft collega’s aangeraden of gestimuleerd om ook een aanvraag te doen. Ook een grote meerderheid (73%) heeft zijn of haar leidinggevende verteld over de Ontdekcheque. De ambassadeurs merken dat het volgen van een opleiding zorgt voor enthousiasme bij werknemers, mensen zijn gemotiveerder en meer betrokken bij hun werk. Of werkgevers door Winnen met Leren echt doordrongen zijn van het nut van opleidingen, vinden ze de vraag. Werkgevers geven aan dat zij opleidingen met name interessant vinden als ze ingezet worden voor het bedrijf. Uiteraard zijn er hier uitzonderingen op, zoals bijvoorbeeld bij Wibra, waar de directeur doordrongen is van het belang van opleiden, ook voor mensen die weg willen gaan. Zoals eerder aangegeven vonden de werkgevers die geïnterviewd werden het lastig om de directe relevantie van het volgen van niet-functiegerelateerde opleidingen te zien. Wel werden er goede voorbeelden gegeven van opleidingen aanpalend aan de functie die heel interessant kunnen zijn voor het bedrijf, zoals styling, design en talen. Daarnaast was de algemene tendens uit onze gesprekken en ook uit de gesprekken van de ambassadeurs, dat werkgevers het fijn en positief vonden dat hun werknemers deze mogelijkheid werd geboden, een mogelijkheid die zij zelf niet kunnen bieden. Ook veel aanvragers van de Ontdekcheque geven dit in de enquête aan: ● Ze vond het een goed initiatief. ● Ze was positief dat ik me verder wilde ontwikkelen. ● Hij geloofde me eerst niet. Daarna vond hij het een goed initiatief. ● Ze is zelf ook een opleiding gaan volgen. ● Hij vond het erg leuk dat ik die kans kreeg. ● Ze vinden het heel fijn en ze gunnen mij een leuke toekomst. Het is ook niet mijn bedoeling om ontslag te nemen, maar om het parttime te gaan doen. Verder waren de werkgevers met wie gesproken is positief verrast over het aantal werknemers binnen hun bedrijf dat een Ontdekcheque had aangevraagd. Ze hadden niet verwacht dat er zo veel enthousiasme zou zijn. Op sectorniveau zorgt Winnen met Leren volgens de ambassadeurs voor gezonde doorstroom. Mensen die niet weg willen zijn energieker en voor mensen die het niet zo leuk vinden komt gemotiveerder personeel terug. Ook de voorzitter van de werkgeversorganisatie in de mode- en sportdetailhandel hoort alleen maar positieve geluiden en vindt het nuttige effect van Winnen met Leren bewezen.
7
Werkwijze in het experiment De Ontdekcheque De Ontdekcheque heeft in het experiment centraal gestaan, maar de ambassadeurs zijn duidelijk in hun stellingname dat Winnen met Leren meer is dan de Ontdekcheque. Ook zij blijven daarbij gericht op het individuele werknemers niveau: voor werknemers is Winnen met Leren als eerste nadenken over de toekomst en waar ze nu staan. Vervolgens is er een budget om ze te helpen bij hun ontwikkelwensen, en merken ze dat ze niet alleen staan. Ze krijgen hulp bij het maken van keuzes, ze krijgen de mogelijkheden te zien en het gesprek met de ambassadeurs maakt iets los. Er is vrijheid voor het individu: ze hoeven niet, maar ze mogen wel. De ambassadeurs dringen niets op maar kunnen wel iets doorbreken. Alleen daarmee al geef je mensen kracht en het zelfvertrouwen dat zij zelf richting kunnen geven aan werkzekerheid
Voor 36% van de aanvragers van de Ontdekcheque was de waarde daarvan voldoende om de kosten van de opleiding te dekken. Voor de werknemers waarvoor dit niet het geval was, heeft 5% een bijdrage van de werkgever gekregen.
Inzet van ambassadeurs Een vijfde van de aanvragers wist van de Ontdekcheque door een ambassadeur die langs kwam op het werk. De ambassadeurs waren daarmee niet de belangrijkste boodschapper: 24% van de aanvragers wist van de Ontdekcheque door een collega, en de meerderheid kreeg het nieuws via de Winnen met Leren krant die landelijk is verspreid (32%, en daarnaast is bijna de hele categorie ‘anders, namelijk’ – van 28% - gevuld met de Winnen met Leren krant). De mensen die met een ambassadeurs hebben gesproken, zeggen in 94% van de gevallen dat dit zeer waardevol is geweest.
Enkele quotes van aanvragers hierover over de waardevolle inbreng van de ambassadeurs: Ze vertelde mij precies wat ik wel of niet kan doen en hoe het werkt. Ik vind het super dat ze langs kwamen. Ik had nog nooit van de Ontdekcheque gehoord en het is voor mij een groot feest dat ik hem nu mag gebruiken. De uitleg die we er over kregen was zeer duidelijk. Geen ‘kleine lettertjes’ achteraf. Zij wist me over te halen een aanvraag in te dienen. Als ze niet langs waren geweest had ik ook niet de aanvraag voor de Ontdekcheque gedaan. ik had erover gelezen in de krant maar dacht dat het niet voor mij bedoelt was. Maar door de vakbondsambassadeurs en door mijn baas werd ik enthousiast en heb ik toch een aanvraag gedaan. Dat maakt het verhaal toch een stuk duidelijker dan dat je een brochure leest. Dan denk je gauw: wat is het addertje hier?
8
Dat de krant succesvol is geweest merkten ook de ambassadeurs, het was een goed aanknopingspunt voor hun om de winkels mee in te gaan, het gaf geloofwaardigheid aan het project en de ambassadeurs, en bood overzicht in het aanvragen van een Ontdekcheque . Toch is alleen de krant niet voldoende voor zoveel aanvragen vinden zij: juist de ambassadeurs kunnen hun collega’s de drempel over brengen om een aanvraag voor de Ontdekcheque te doen. Ambassadeurs kunnen hun collega’s bewust maken van de kansen, helpen met het maken van een keuze en het persoonlijke contact is voor zowel ambassadeurs als collega heel waardevol. De kracht van de ambassadeurs is dat zij zelf in de betreffende branches van de Handel werken. Ze vinden daardoor snel raakvlakken (en: ‘als ik het kan, kan jij het ook’), ze weten waar ze het over hebben (zorgt voor herkenning) en doordat je de werkprocessen kent weet je wat je kan maken (wanneer loop je naar binnen, knoop je dat gesprek aan ed). De ambassadeurs zijn inmiddels bekend in de sector, en collega’s nemen dan ook rechtstreeks contact met hen op bijvoorbeeld naar aanleiding van de krant. De kracht van Winnen met Leren is herhaling vinden de ambassadeurs.
Netwerk rond opleiden en ontw ikkelen Voor FNV Bondgenoten is een vervolgstap voor Winnen met Leren het oprichten van een netwerk van aanvragers van de Ontdekcheque om zo het opleidings- en ontwikkelingsklimaat sectorbreed verder te stimuleren. In dit netwerk komen gebruikers en ambassadeurs van de Ontdekcheque samen, wisselen zij ervaringen uit en worden ze daardoor actief om opleiding en ontwikkeling in hun sector mogelijk te maken. Aan de aanvragers van de Ontdekcheque is gevraagd of zij mogelijk deel willen nemen aan zo’n netwerk. Ruim 10% zegt daarop ja, nog eens 32% overweegt dit.
9
Conclusies De mode- & sportdetailhandel, gemengde branche en de bloemen- en plantendetailhandel zijn branches waarin opleiden en ontwikkelen geen gemeengoed is vanuit werkgevers, zeker niet in het huidige economische klimaat. Daarnaast blijkt dat het voor werknemers zelf lastig is om opleidingen te financieren. In de afgelopen drie jaar heeft een groot deel van de werknemers dan ook geen opleiding gevolgd buiten de opleiding met de Ontdekcheque om. Winnen met Leren heeft op individueel niveau grote resultaten geboekt door zijn opzet: Het ontwikkelbudget gaf de financiële mogelijkheid voor werknemers om een opleiding te volgen. Het budget is vormgegeven in een concreet instrument (de Ontdekcheque) en kon zonder medewerking van de werkgever door werknemers worden ingezet. Daarbij was het ontwikkelbudget ruim in te zetten: de gevolgde opleiding hoefde niet direct gerelateerd te zijn aan de huidige functie van de werknemers. Dit alles maakte het ontwikkelbudget laagdrempelig inzetbaar voor werknemers en dat leidt tot de conclusie dat er daarom zo veel gebruik van is gemaakt.
De met ambassadeurs boden werknemers houvast en zorgden ervoor dat bewustwording en inzicht van werknemers werd gestimuleerd of op gang werd gebracht. Dat maakt dat zij een toegevoegde waarde hebben buiten het promoten van Winnen met Leren in de branches. Dat zij de branches kennen van binnenuit, is van essentieel belang. Een verandering in leerklimaat, op bedrijfsniveau en sectorniveau, is een volgende stap. De ingrediënten hiervoor zijn aanwezig: Het belang van opleiden en ontwikkelen voor zowel werknemers als werkgevers wordt door de cao-partijen gedeeld en krijgt concreet vorm door dit experiment. Op werknemersniveau is er een olievlekwerking rond Winnen met Leren gesignaleerd. En er zijn tal van voorbeelden van werkgevers die hun werknemers hebben gestimuleerd deel te nemen aan Winnen met Leren. Winnen met Leren heeft daarom de potentie om een verandering op bedrijfs- en sectorniveau teweeg te brengen. Om deze potentie te benutten doen wij de volgende aanbevelingen.
10
Aanbevelingen
1.
W erk n e m er s al s v o or b e el d Werknemers die gebruik hebben gemaakt van de Ontdekcheque kunnen gestimuleerd worden om als goed voorbeeld voor Winnen met Leren zowel op bedrijfs- als sectorniveau een leerklimaat te creëren. Zo zou met de aanvragers van de Ontdekcheque na het volgen van de opleiding een gesprek kunnen worden gevoerd. Dit biedt de mogelijkheid om terug te kijken of de opleiding, wat dit met de werknemer heeft gedaan, wat het in zijn of haar werk betekent en met name hoe binnen het bedrijf ontwikkeling een plek kan krijgen (al dan niet via een opleiding) of besproken kan worden. Werknemers kunnen zo gestimuleerd worden om (samen met collega’s) binnen hun eigen organisatie het gesprek op gang te brengen over het belang en de mogelijkheden van opleiding en ontwikkeling. Ook over de grenzen van het eigen bedrijf van de aanvragers heen kunnen zij, door een voorbeeldfunctie, voet aan de grond krijgen voor Winnen met Leren – op sectorniveau. Daarvoor is een (digitaal) netwerk rond Winnen met Leren een goede mogelijkheid.
2.
H et af spr ek e n va n s tr uc t ur e el b u d ge t v o or o pl ei di ng e n o n tw ikk el i ng Op sectorniveau kunnen structurele budgetten voor opleiding en ontwikkeling worden afgesproken. Bijvoorbeeld door werknemers een vast budget te geven dat ingezet kan worden voor het volgen van opleidingen. Daarbij is aan te bevelen om de voordelen van het concrete instrument Ontdekcheque een plek te geven. Zowel werknemers als werkgevers zijn door het experiment op een positieve manier (al dan niet hernieuwd) in aanraking gekomen met opleidingen, die vaak niet direct aan de functie gerelateerd zijn, maar toch veel voor werknemers hebben betekend. Op deze goede stap kan nu worden voortgeborduurd.
11
3 . M e er sa m en w erki n g m e t in di vid u el e w e rkg e v er s In het experiment heeft het accent gelegen op het maken van verbinding met werknemers, vanuit een gezamenlijk belang voor werkgevers en werknemers. Op sectorniveau is het gezamenlijke belang uitgesproken en door beide kanten wordt Winnen met Leren dan ook ondersteund en van groot belang geacht. In de sector hebben individuele werkgevers met name via hun werknemers en de ambassadeurs die de winkels in zijn gegaan te maken gekregen met Winnen met Leren. Na het bereiken van werknemers is een accent op de verbinding leggen met individuele werkgevers een volgende stap. Door verbinding worden het belang en de voordelen van (ook niet direct functiegerelateerde) opleidingen meer inzichtelijk, kan een leerklimaat worden gecreëerd en kan ook de opleiding van de werknemer meer effect krijgen. Voor het leggen van verbinding kan op sectorniveau worden afgesproken om een rol te geven aan werkgevers in de aangesloten bedrijven, bijvoorbeeld een inhoudelijke rol of een rol in het proces. Hierbij moet wel worden meegewogen de Ontdekcheque voor werknemers laagdrempelig was, mede omdat zij hierover niet in gesprek hoefden te gaan met hun werkgever. Een rol voor individuele werkgevers vraagt handreikingen voor beide partijen.
4.
Ac c e nt v er sc h ui vi n g i n d e r ol va n am ba ss ad e ur s De opdracht die de ambassadeurs in het experiment hebben meegekregen hebben zij goed uitgevoerd: collega’s aanspreken op wat ze willen en kunnen, het belang van ontwikkeling naar voren brengen en de mogelijkheden van de Ontdekcheque promoten. Daardoor hebben ze reflectie gebracht bij collega’s en veel werknemers over een drempel gehaald om aan de slag te gaan met hun eigen ontwikkeling. Er is nu bekendheid met Winnen met Leren in de drie branches, waardoor het promoten van ontwikkeling en de Ontdekcheque meer overgelaten kan worden aan mond-tot-mondreclame en aan communicatiemiddelen als de Winnen met Leren krant. Ambassadeurs krijgen dan meer ruimte in hun functie om zich te richten op de aanbevelingen gericht op werknemers en werkgevers: de ambassadeurs kunnen een sleutelrol vervullen naar beide partijen, als stimulator, vraagbaak en verbindingleggers.
12