Startnotitie MVT 2014-04-02
Aan kaderleden MVT en de collega’s
Eerste ideeën cao onderhandelingen Motorvoertuigen en Tweewielerbedrijf Inleiding De cao voor het Motorvoertuigen en Tweewielerbedrijf (MVT) loopt af op 31 oktober 2014. In het najaar starten we met de onderhandelingen voor een nieuwe cao. In deze startnotitie komen algemene thema’s en ideeën aan de orde, die als suggesties dienen voor de discussies over mogelijke cao-voorstellen in de kadergroepen in de regio en in bedrijven. Op de Bosdag in mei 2014 komen alle suggesties tezamen. De kaderleden, die uit alle regio’s zijn afgevaardigd, maken een selectie en benoemen prioriteiten, zodat er een bondige voorstellenlijst ontstaat. Deze conceptvoorstellen worden opgenomen in een caokrant en in een raadpleging voorgelegd aan alle FNV leden in de MVT. Op basis van de uitkomsten van de ledenraadpleging stelt in september stelt de Bedrijfsgroepraad MVT, i.c. de cao commissie, de voorstellenbrief vast. Omgeving Deze onderhandelingen vinden plaats in economisch wat betere tijden. Na jaren van crisis kruipt de Nederlandse economie langzaam uit het dal. In 2014 verwacht het Centraal Plan Bureau een groei van ¾%, in 2015 1¼%. De inflatie bedraagt naar verwachting 1,5% in beide jaren. Na jaren van koopkrachtdaling ziet het er in 2014 weer iets beter uit voor de Nederlandse huishoudens. Ook in de MVT verbeteren de vooruitzichten. Zo wordt voor 2014 een toename van de autoverkopen verwacht van 5% ten opzichte van vorig jaar. Door fiscale maatregelen sloot december 2013 nog af met een eindsprint in de zakelijke markt. Ook in 2014 moet de zakelijke vervangingscyclus bijdragen aan herstel. De particuliere markt was zwak in 2013 en blijft een zorgenkind in 2014. Dat heeft alles te maken met de dalende koopkracht van de consumenten. De verwachting is dat de sector structureel zal krimpen, onder meer door overcapaciteit, een toename van verkoop via internet, duurzaamheid van auto’s en concurrentie op mobiliteit vanuit andere sectoren. De FNV zet dit jaar in op koopkracht en echte banen. We willen een fatsoenlijke loonsverhoging zodat de economie een impuls krijgt. Verder zetten wij voluit in op de gewoon goed werk agenda. Alleen echte banen met voldoende zekerheid, veilig en gezond werk, perspectief en groeimogelijkheden zullen leiden tot stijging van het vertrouwen in de economie en daarmee een verdere impuls geven aan economische groei. De werknemers in de MVT hebben de afgelopen jaren door loonmatiging een grote bijdrage geleverd aan het bestrijden van de crisis in de sector. Het aantal leerlingen is de afgelopen periode flink gedaald. En hoewel de gemiddelde medewerker relatief jong is, speelt de vergrijzing ook in onze branche een steeds belangrijkere rol. Onze inzet zal daarom vooral gericht zijn op verbetering van de koopkracht, instroom en het behoud van vakmensen. Om onze inzet te realiseren is een krachtige bond nodig van krachtige mensen. Samen met en dichtbij mensen gaan we ophalen wat welke wensen en behoeften leven op de werkvloer. Zo willen we ook nieuwe leden aan ons binden. De komende periode gaan we daar extra inspanningen op leveren. Zodat we samen een goede cao kunnen afsluiten.
1
Sectorplan Op het moment van schrijven ligt het sectorplan van de MVT ter beoordeling voor bij het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Dit plan bevat veel van onze wensen op het gebied van de instroom en begeleiding van leerlingen (stages en leerwerkplekken), het ondersteunen van praktijkleermeesters, over duurzame inzetbaar, en over ontwikkeling en opleiding. Mocht SZW niet al onze wensen tegemoet (kunnen) komen, dan kan e.e.a. gevolgen hebben voor onze inzet voor de komende cao onderhandelingen. Hieronder volgt een aantal mogelijke thema,s die in ons ophaaltraject aan de orde kunnen komen. Mogelijke thema’s Koopkracht en Loon De Bondsraad van FNV Bondgenoten heeft de looneis voor 2014 gesteld op 3% op 12 maanden basis. Om de inkomenspositie van de vele jongeren die in de branche werken te verbeteren, willen we jeugdlonen verbeteren en op termijn afschaffen. Gewoon goed werk Nieuwe banen worden vandaag de dag vooral ingevuld in de vorm van tijdelijke contracten of op uitzendbasis. Dat heeft te maken met de behoefte van werkgevers aan flexibel inzetbaar personeel, maar ook heel vaak met kosten. Ook al hebben we in de cao afspraken gemaakt over gelijk werk, gelijk loon, het naleven van dergelijke afspraken blijft een lastig punt. En daarmee blijft concurrentie op arbeidsvoorwaarden bestaan. Samen met (kader)leden willen we aan de naleving van onze afspraken meer handen en voeten aan geven. Door nieuwe wetgeving worden tijdelijke contracten in duur beperkt. Dat betekent dat we de cao moeten aanpassen naar maximaal drie tijdelijke contracten in twee jaar. Volgt er een tijdelijk contract binnen zes maanden na het aflopen van het vorige contract dan gaat de telling door. Bij vacatures in bedrijven zouden tijdelijke en uitzend krachten voorrang moeten krijgen. Jongeren die werken met leren combineren (BBL-ers) vallen ook gewoon onder de arbeidsvoorwaarden van de cao, maar de praktijk laat hier nogal wat verschillen zien. Wensen die niet gerealiseerd zijn in de vorige cao: Uitzendkrachten moeten evenveel betaald krijgen als de vaste krachten in het bedrijf voor hetzelfde werk. Werkervaring van uitzendkrachten moet zich vertalen in bijbehorende periodieken. Naleving arbeidsvoorwaarden van BBL-ers. Pensioen Binnen nieuwe wettelijke kaders onderhandelen we in een apart traject met de werkgevers, verenigd in de FWT (Metaal en Techniek en Metalektro tezamen) en de BOVAG, over een nieuwe pensioenregeling. Onze inzet is een collectieve pensioenregeling die duurzaam is, crisisbestendig en die met name de lagere inkomensgroepen beschermt. Vroegpensioen In oktober 2013 is in de cao Metaal & Techniek afgesproken dat werkgevers voortaan de
2
gehele premie van het vroegpensioen betalen. Tot 2014 betaalden werknemers iets minder dan de helft van deze premie. Omdat de MVT deelneemt aan de pensioenregeling van het Pensioenfonds Metaal & Techniek, geldt deze afspraak ook voor de MVT. Werknemers in de MVT gaan er door deze afspraak gemiddeld 1,55% op vooruit in hun inkomen. Omdat dit bovenop de al bestaande cao afspraken zou komen, moesten we op zoek naar een vorm van compensatie voor deze extra werkgeverslasten, zoals we dat ook hadden vastgelegd in de cao. We hebben onze leden onlangs een aantal oplossingsrichtingen voorgelegd om deze compensatie inhoud te geven. Onze ledenraadpleging wijst uit dat zij in meerderheid de voorkeur geven aan een oplossing buiten de looptijd van de cao. Daarom hebben we in het overleg met de Bovag voorgesteld om de premieverschuiving van het vroegpensioen uit te stellen tot 1/1/2015, waardoor de huidige cao-afspraken onverkort van kracht kunnen blijven. De huidige gedoogconstructie, waarbij we de MVT tijdelijk uitzonderen van de afspraken die binnen PMT, gelden verlengen we dan tot 1/1/2015. Vanaf dat moment zouden ook de werkgevers in de MVT de vroegpensioenpremie geheel gaan betalen. De BOVAG is niet akkoord gegaan met ons voorstel. De werkgevers willen wel de intentie uitspreken dat zij in 2015 over gaan tot de nieuwe premieverdeling, maar dan als onderdeel van nieuwe cao afspraken. Dit betekent dat we dus niet tot overeenstemming zijn gekomen. De BOVAG heeft aangegeven hun te leden te instrueren de oude premieverdeling te blijven handhaven. Wij achten dat in strijd met de afspraken die in PMT-verband gelden. We beraden ons op vervolgstappen. Dit thema zal zeer waarschijnlijk weer op tafel liggen bij de onderhandelingen voor de nieuwe cao. Duurzame inzetbaarheid De resultaten van de Gewoon Goed Werk Meter van FNV Bondgenoten laten zien dat onze MVT leden het werk in de sector lichamelijk en geestelijk zwaar vinden. Er is sprake van hoge werkdruk. Daarnaast is er lang niet altijd een bedrijfsarts voorhanden bij wie zij terecht kunnen en de begeleiding bij ziekte door het bedrijf vinden zij onvoldoende. Om werknemers duurzaam inzetbaar te houden zijn gezonde en veilige arbeidsomstandigheden belangrijk. Momenteel zijn we bezig het zgn. vitaliteitsloket, afgesproken in de vorige cao uit te bouwen. Dit loket is bedoeld als vraagbaak waar werknemers en bedrijven terecht kunnen met al hun vragen over zorg, verzuim, re-integratie en arbeidsongeschiktheid, uit te bouwen. Ook de Arbo activiteiten zijn voortgezet en geïntensiveerd. Om de hoge werkdruk terug te dringen zijn extra maatregelen nodig. Ook is het nodig om de begeleiding van zieke werknemers te verbeteren. Wensen die niet gerealiseerd zijn in de vorige cao: De werkgever en de werknemer stellen ten minste eens in de vijf jaar samen een plan op voor lange termijn inzetbaarheid van de werknemer. en vierdaagse werkweek mogelijk maken. Met gebruik van inzetbaarheidsdagen, vakantiedagen, atv en de bronnen genoemd in het cao artikel over ruilen en kiezen is het (in hoge mate) mogelijk om met behoud van een voltijds dienstverband een vierdaagse werkweek te realiseren. Dat zou betekenen dat loon en pensioenopbouw gebaseerd blijft op het voltijds dienstverband (80/100/100). Opleiding en ontwikkeling
3
Bijblijven en je verder ontwikkelen wordt steeds belangrijker door de technologische ontwikkelingen in de branche. De resultaten van de Gewoon Goed Werk Meter van FNV Bondgenoten laten echter zien dat onze MTV leden van mening zijn dat zij onvoldoende opleidings- en ontwikkelmogelijkheden krijgen. Regelmatige functionerings- en ontwikkelgesprekken tussen baas en medewerker zouden dit kunnen verbeteren. Bedrijfsopleidingsplannen dragen ertoe bij dat opleiding en ontwikkeling bewust en structureel een plek krijgen in het bedrijf. Zeggenschap van werknemers over hun eigen loopbaan en ontwikkelmogelijkheden vinden we van groot belang. We zijn inmiddels gestart met een pilot met opleidingsvouchers waarbij individuele werknemers een aanvraag voor kunnen indienen bij het opleidings- en scholingsfonds. De resultaten van de pilot wordt aan het einde geëvalueerd, op basis waarvan we verbeterpunten willen afspreken met de werkgevers. Wensen die niet gerealiseerd zijn in de vorige cao: Werkgever en werknemers houden jaarlijks een functionerings- en ontwikkelgesprek, dat onderdeel uitmaakt maakt van het duurzame inzetbaarheidsplan (zie boven). Kosten van verplichte cursussen kunnen niet door werkgever teruggevorderd worden bij einde dienstverband (ongeacht wie het dienstverband beëindigt), de opleidingsuren moeten tegen het reguliere loon doorbetaald worden, en de reiskosten gemaakt voor het volgen van opleidingen dienen vergoed te worden. Werkgelegenheid Gezien de ontwikkelingen in de sector blijft het ook de komende periode belangrijk om werknemers bij (dreigend) ontslag van werk naar werk te begeleiden en ondersteunen. Dat kan binnen de sector zijn, maar ook daarbuiten. Daarom vinden we het van belang dat het mobiliteitscentrum van de sector Blijfmobiel de komende jaren actief blijft, met voldoende middelen om werknemers te ondersteunen en waar nodig bij te scholen. Voor de bemiddeling en herplaatsing van medewerkers zoeken we ook aansluiting bij de regionale servicepunten techniek. WW Wij stellen voor om de afspraken zoals die in het sociaal akkoord van april 2013 rondom de WW zijn gemaakt na te komen. Deze afspraken zijn bekrachtigd door sociale partners en kabinet. Op dit moment werkt de SER aan het advies Toekomst Arbeidsmarkt en WW, waarin de afspraken uit het sociaal akkoord nader worden ingevuld. Dit advies in gereed in juni 2014. Cao-partijen zullen vanaf juni 2014 en gedurende de looptijd van de cao nadere afspraken maken om concrete invulling te geven aan afspraken in het sociaal akkoord. Onderdeel daarvan is de reparatie van de WW, het inzetten op: preventie van werkloosheid, re-integratie van werklozen en de uitvoering van de WW. Cao-partijen zullen afspraken maken over de premieverdeling. Cao-partijen zullen het advies van de SER Toekomst Arbeidsmarkt en WW betrekken bij de verdere invulling van de te maken afspraken. Ook de afspraken in de StAr rondom de WW worden hierin meegenomen. Werktijden en toeslagen Onze leden vinden het heel belangrijk dat de zaterdag geen gewone werkdag wordt, het moet een uitzonderlijke werkdag blijven. In de vorige cao hebben we afgesproken om te bekijken of we huidige artikelen over werktijden, dagvensters en werken op zaterdag kunnen verhelderen en verbeteren. Ook hebben we in de vorige cao afgesproken om te onderzoeken hoe we passende afspraken kunnen maken voor de takel- en bergingsbranche.
4
Dat is tot op heden nog niet gebeurd. Onze inzet blijft erop gericht om heldere afspraken te maken, zodat de naleving van de cao op deze thema’s verbeterd wordt. De resultaten van de Gewoon Goed Werk Meter van FNV Bondgenoten laten zien dat onze MVT leden vinden dat zij geen invloed hebben op hun werktijden en roosters. We willen de zeggenschap van werknemers op dit punt verbeteren en vastleggen in de cao. Andere thema’s? …………………………………………………………………………………………………
Tot zover een eerste aanzet tot de cao voorstellen 2014. Jacqie van Stigt Jos Brocken
5
