Een watersnoodramp verwacht je niet in Tuindorp Oostzaan!

Dinsdag 10 januari 2012

Koningin Juliana bezoekt het rampgebied Dat de watersnoodramp in 1960 in Tuindorp Oostzaan in Noord veel impact had, blijkt wel uit het hoge bezoek. Koningin Juliana begaf zich op 15 januari 1950 naar het rampgebied. Zij bezocht de dijk, het St. Rosa-schoolcomplex dat

was ingericht als noodopvangcentrum en het m.s. ‘Zuiderkruis’, dat beschikbaar was voor langdurig verblijf van Amsterdammers die voor langere tijd hun woning moesten verlaten. Vicepremier drs. H. A. Korthals was haar een

dag eerder al voorgegaan en minister van Binnenlandse Zaken mr. E. H. Toxopeus kwam op 20 januari. De laatste was Prins Bernhard. Hij kwam op 29 januari op laarzen, de dag dat de bewoners weer terugkeerden naar hun woning.

Deze week onder meer: • Onverwoestbare winkels Koningin Juliana op de dijk.

Een watersnoodramp verwacht je niet in Tuindorp Oostzaan! Dramatisch, maar absoluut niet te vergelijken met de grote watersnoodramp in 1953. Al is het alleen al omdat er maar een dode was te betreuren: een vrouw die een hartaanval kreeg. Dit vinden vrijwel alle betrokkenen die zich de overstroming op 14 januari 1960 van Tuindorp Oostzaan nog herinneren. De schade was 8 miljoen gulden. Een reconstructie, waarbij vooral de saamhorigheid onder de bewoners nog steeds wordt gekoesterd. 14 januari 1960, half zeven in de ochtend. Het sneeuwt, waait stevig en het vriest een graad of 3 wanneer een militaire patrouille van de 420ste compagnie van HeutzMobiel in de dijk van het Zijkanaal van de Noorder-IJpoIder (de Oostzanerdijk) bij het zogeheten Barnegat een gat van een meter of dertig ontdekt. Korporaal Boers meldt via de telefoon: “In de Oostzanerdijk zit een gat van 50 meter waar ik bijna met mijn auto ingereden ben.” Het water gutst er met hectoliters tegelijk door en het is al snel duidelijk dat Hans Brinkers hier zelfs met twee handen geen heil in zou zien. Nadat

politie, brandweer, gemeente, de Dienst Bescherming Bevolking (BB), het waterschap en allerlei andere organisaties zijn gewaarschuwd, rijden vanaf 7.30 uur geluidswagens door de wijk om het probleem bij de burgers bekend te maken. Toch dringt het echte gevaar niet door tot de bewoners. “Je kunt me nog meer vertellen, ik ga weer naar bed”, krijgen de militairen te horen van bewoners die zij van de toestand op de hoogte brengen. Er heerst ongeloof: een watersnoodramp verwacht je in Zeeland en Friesland, maar toch niet in Tuindorp Oostzaan!

Prins Bernhard komt naar het rampgebied op de dag dat de bewoners weer terugkeren.

pagina 5 • Henk Poort: “Ik

www.deoudamhou van deze smeltkroes” sterdammer.nl pagina 7

• Van ‘nooit naar West’ naar ‘nooit meer ergens anders’ pagina 9 • Een Rotterdammer in Mokum pagina 11

www.deoudamsterdammer.nl

Volgende editie dinsdag 24 januari Bewoners worden weggevoerd uit het onder water gelopen gebied. Communicatie De communicatie liep ook niet echt denderend in het begin. In het brandweerrapport staat onder meer te lezen: “De eerste berichten, ook die over de radio, waren vaag en gaven de indruk dat een en ander niet zo ernstig was. Eerst door nadere berichten, na onderzoek ter plaatse, werd de ernst van de situatie duidelijk. Om ongeveer 9.00 uur waren de verschillende instanties van de werkelijke toestand op de hoogte”, zo valt in het officiële brandweerrapport te lezen. Inmiddels hadden politie, brandweer en ook burgemeester Van Hall poolshoogte genomen bij de dijk en men kwam tot de conclusie dat het gat in de dijk niet gedicht kon worden. Het water stroomt dan ook hard de polder in: om 10.00 uur staat het water al tot kruishoogte en de verwachting is dat de maximale hoogte tussen 1.60 en 2 meter zal

worden. Het is helder dat de bewoners hun huizen moeten verlaten. Dat wordt wél een hele operatie, want het gaat om een gebied van 222 ha grond dat onder water komt te staan, waarvan 70 ha bebouwd. Er wonen 11.250 personen (650 in de polder, de rest in de wijk) in 2.600 woningen. De BB neemt de coördinatie van de evacuatie op zich. Dat gebeurt vanuit de kantine van voetbalvereniging ‘De Meteoor’ die aan het Perenpad op een uitgelezen locatie ligt. Bewoners worden uit hun huis gehaald en onder andere ondergebracht bij kantines van de NDSM, Shell en het Marine-complex, in schoolcomplex St. Rosa, op het schip de ‘Zuiderkruis’ en in jeugdherberg de Stadsdoelen. De capaciteit is ruim voldoende, temeer daar allerlei hulp uit het land wordt geboden. Maar bijna 95 procent van de bewoners slaagt erin zelf onderdak te vinden. Lees verder op pagina 3.

Lever uw (oude) gouden/zilveren sieraden of munten NU in!!

Amsterdam in de winter Bij het ter perse gaan van deze editie van De Oud-Amsterdammer wees niets in de richting van vrieskou en sneeuwpret op bijvoorbeeld de Amsterdamse grachten. Dat laat onverlet dat Amsterdam er prachtig uitziet onder een sneeuwdeken en dat schaatsen op natuurijs, waar dan ook, altijd leuk is. In de volgende editie van De Oud-Amsterdammer besteden we daarom aandacht aan echte winters in de hoofdstad. Heeft u ook een leuke herinnering die u wilt delen met de lezers? Schrijf of mail ons (de adresgegevens staan op pagina 3). De leukste inzendingen worden beloond met de DVD-box ‘Een eeuw Amsterdam.’

IJskraam bij het CS.

Meer dan 1 miljoen lezers!

NU extra aantrekkelijk. Al jaren uw VERTROUWDE adres!

Winkelcentrum Diemerplein Diemen 020-6903727

www.puttmann.nl

Adverteren in De Oud-Amsterdammer? Neem contact op via 020-716 39 79 of kijk op www.deoudamsterdammer.nl.

dinsdag 10 januari 2012

pagina 2

Haus am Kurpark *** Annie en Stefan wensen U allen een gezond en gelukkig 2012

D-56841Traben-Trarbach

Uw vakantie adres aan de Moezel

6-daags luxe verwenarrangement bij aankomst fruit en sekt op de kamer 5 x logies/ontbijt, 5 x diner, incl. wijn 1 x bootreis naar Bernkastel vv. 1 x Kaffee mit Kuchen 1 x stadstour door Cochem 1 x wijnproeverij, incl. wijncertificaat

€ 349,-pp. obv. 2 p.kamer

meer info en mogelijkheden:

0049 6541 819820 [email protected] www.moezelmosel.nl

Geen vervoer? Informeer naar onze Seniorenreizen. Wij kunnen U ophalen.

dé gratis krant voor de echte Amsterdammer - De Oud-Amsterdammer

De Oud-Amsterdammer is krant voor 50-plusser Zet twee 50-plussers bij elkaar en binnen vijf minuten gaat het over vroeger. Weet je nog, toen en toen? Ken je die en die nog? Heb jij daar óók gewoond? Hoe vaak zeggen we het niet tegen elkaar en vertellen we elkaar de verhalen uit onze jeugd? Dat zijn vaak prachtige verhalen, waarbij we allemaal onze eigen herinneringen hebben. In de Oud-Amsterdammer kunt u uw hart ophalen, want de nostalgie staat in deze krant centraal. De Oud-Amsterdammer vindt namelijk dat deze nostalgische verhalen een veel breder podium verdienen. Want er zijn zoveel meer mensen die hiervan kunnen genieten en er hun eigen herinneringen bij kunnen plaatsen. Dat podium willen wij bieden. Even heerlijk wegdromen naar vroeger en het eigen geheugen weer wat opfrissen. Met uw eigen verhalen en die van de andere lezers. Maar zonder oorlogen, economische malaise, politiek gekonkel en andere narigheid die dagelijks over ons wordt uitgestort.

De Oud-Amsterdammer verschijnt eenmaal per veertien dagen en wordt via 400 adressen verspreid. 50-plussers kunnen de krant onder meer vinden in winkelcentra en supermarkten in de regio Amsterdam en gratis meenemen. En als u wilt reageren op artikelen in de krant, bent u uiteraard ook van harte welkom. Wij staan open voor uw verhalen, foto’s, suggesties, of wat dan ook. De OudAmsterdammer is namelijk een krant voor u, maar ook door u.

Dinsdag 13 december 2011 - Jaargang

De boom uit Trondheim werd

De kerstboom op de Dam heeft een geschiedenis die teruggaat tot in elk geval de periode vlak na de Tweede Wereldoorlog, maar in 1963 werd rond de boom een mooie traditie geboren. In dat jaar strandde een jeugdorkest uit het Noorse Trondheim in Amsterdam. De or-

kestleden konden echter rekenen op een warme ontvangst door de gemeente in samenwerking met het Leger des Heils. Als dank schonk Trondheim elk jaar trouw aan de gemeente een grote kerstboom. De gemeente op

haar beurt droeg de kerstboom over aan het Leger des Heils. Deze traditie hield stand tot 2000, maar de sleet kwam er in de jaren negentig in. De bomen werden steeds kariger en hadden steeds vaker afgebroken takken. De laatste jaren komt de kerstboom uit Duitsland.

Deze week onder meer: • Onverwoestbare winkels pagina 5

Bevroren voeten bij de kerstboom op de Dam

De meters hoge kerstboom op de Dam is een begrip in de stad en wijde omtrek. Heilsoldaten Henny en Koos Tinga bewaren sinds het eind van de jaren vijftig warme herinneringen aan de boom en de kerstpotten. Henny blikt terug.

Samenzang rond de kerstpot op de Dam. Foto:

Leger des heils.

Henny Tinga weet niet beter dan dat er op de Dam een kerstboom staat en altijd was het Leger des Heils erbij betrokken. Uit de archieven duiken we een foto op uit 1957 waar al gewag wordt gemaakt van de boom. Henny weet niet wie de boom schonk, maar ze weet wél dat de heilsoldaten er altijd zongen en muziek maakten. Dat was en is nog steeds sfeervol en karakteristiek voor de stad, maar er waren ook belangrijkere dingen: de kerstpotten. Deze collectebussen hangen aan een bescheiden stellage (eerst van hout, later van metaal) en zijn er om geld in te zamelen voor het kerstfeest van arme Amsterdammers. “Jarenlang stonden we er twee weken achtereen, iedere dag van ‘s morgens vroeg tot ’s avonds laat. Je stond altijd twee uur achter elkaar en daarna werd je afgelost. Later werden onze activiteiten teruggedraaid. Onder andere In 1957 stond deze kerstboom op de Dam. omdat we nu nog maar voor één week een collectevergunning krijgen. Tegenwoordig vroren er zowat vanaf, zo koud was het. Ik worden we al na één uur afgelost. Ach ja, mocht toen van mijn oma bij een restaurant tijden veranderen.” op de Nieuwendijk een kop erwtensoep halen. Volgens mij heette het restaurant Heck Een van de koudste winters en volgens mijn man Ruteks of zoiets, we Toen Henny een jaar of 13 jaar was (“dat weten dat niet zo goed meer. Dat restaurant moet in 1957 of ‘58 zijn geweest”), beleefde was een begrip in Amsterdam, dat weet ik ze een van de koudste winters rond de kerstnog wel. Hier zaten mensen niet, maar ze boom. “Die zal me altijd bijblijven”, zegt stonden aan hoge tafels met een formica ze. “In dat jaar heb ik voor het eerst samen bovenblad. Voor mijn oma was dat echt een met mijn oma bij de kerstpot gestaan. Ik rib uit haar lijf, maar ze had zo met me te kom uit een gezin waar niet veel geld was doen. Dat soort herinneringen neem je voor en bovendien waren de kleren van toen veel altijd mee.” minder warm dan die van nu. Ik had een paar rubberen laarzen aan en mijn tenen Lees verder op pagina 3.

Lever uw (oude) gouden/zilveren sieraden of munten NU in!!

IJskraam bij het CS.

Dus kom maar op!

Meer dan 1 miljoen lezers!

1, nr. 2

steeds kariger

NU extra aantrekkelijk. Al jaren uw VERTROUWDE adres!

Winkelcentrum Diemerplein Diemen 020-6903727

www.puttmann.nl

• Feestverlichting

www.deoudam in de hele stad pagina 7 sterdammer.nl • Spekkoper in de Westelijke Tuinsteden pagina 9 • Koningin Juliana bezoekt schooltuintjes in Noord pagina 11

www.deoudamsterdammer.nl

De brand erin Kerstboomverbrandingen. In Amsterdam-Noord waren de meest bekende (beruchte zelfs), maar ook in de rest van de stad zijn in de loop der decennia heel wat kerstbomen de brand gegaan. Want niets mooier dan een mooi begin van het nieuwe jaar. Heeft u herinneringen aan de kerstboomverbrandingen in Noord of ergens anders en wilt u dat delen met de lezers? Schrijf of mail ons (de adresgegevens staan in het colofon onderaan pagina 3). De mooiste verhalen belonen we met de DVD ‘Een eeuw Amsterdam.’

Let op: volgende editie dinsdag 10 januari

Adverteren in De OudAmsterdammer? Neem contact op met 020 – 716 39 79 of kijk op www.deoudamsterdammer.nl.

ALTIJD DE BESTE PRIJS

VOOR LOOP- SLOOP EN SCHADEAUTO’S! BEL BENNY REUVERS: 06 24 89 20 17

(advertorial) NOORDERHAVENWEG 2, 4004 JX TIEL (advertorial)

I TEL: 0344 - 63 37 41 I [email protected] I WWW.AUTORECYCLINGREUVERS.NL

HEEFT rEcHT HEEFT U U diT diT jaar jaar wEEr wEEr rEcHT op opniEUw niEUw zorgpasvoordEEl? zorgpasvoordEEl? CONTROLEER CONTROLEERUW UWVOORWAARDEN VOORWAARDEN AlsAlsu ueen eenbril brilofofcontactlenzen contactlenzenaanschaft aanschaftbij bij Specsavers, kan u dit veel voordeel Specsavers, kan u dit veel voordeelopleveren opleveren omdat omdat wijwijmet metbijna bijnaalle allezorgverzekeraars zorgverzekeraarssamenwerken. samenwerken. Specsavers Specsaversregelt regeltdedevergoeding vergoedingininde demeeste meeste gevallen gevallenrechtstreeks rechtstreeksmet metuw uwzorgverzekeraar: zorgverzekeraar: 1.1.Tot Tot30% 30%korting kortingop opuw uwbril brilnaast naast uwuwzorgvergoeding. zorgvergoeding. Dezekorting kortinggeldt geldtook ookals alsuualleen alleeneen eenbasisbasis2.2.Deze

verzekering heeft zonder zonderbrilvergoeding brilvergoedingofof verzekering heeft als u uw vergoeding al heeft gebruikt. als u uw vergoeding al heeft gebruikt. 3. In veel gevallen is uw bril of contactlen3. In veel gevallen is uw bril of contactlenzen door onze onze samenwerking samenwerkingmet metzorgzorgzen door verzekeraars helemaalgratis. gratis. verzekeraars helemaal Check nu uw totale totale zorgvoordeel zorgvoordeelen en onze beste zorgkortingen zorgkortingenooit ooitvia: via: www.specsavers.nl/zorgverzekeraars www.specsavers.nl/zorgverzekeraars

graTis nETvliEscHEck nETvliEscHEck graTis bijspEcsavErs spEcsavErs bij SigNALEERVROEgTijDig VROEgTijDig NETVLiES NETVLiESAfWijkiNgEN AfWijkiNgEN SigNALEER mETDE DEgRATiS gRATiSNETVLiESChECk NETVLiESChECk mET Vanaf de leeftijd van ongeveer 45 jaar komen Vanaf de leeftijd van ongeveer 45 jaar komen bepaalde oogziektes vaker voor. Deze kunnen vaak bepaalde oogziektes vaker voor. Deze kunnen vaak ongemerkt ontstaan en tegen de tijd dat de eerongemerkt ontstaan en tegen de tijdisdat eerste symptomen merkbaar worden, hetde proces stealsymptomen merkbaar worden, is het proces even aan de gang. Met de preventieve NetvliesalCheck even aan gang. Met de preventieve van de Specsavers kunnen mogelijke NetvliesnetvliesafCheck van Specsavers mogelijke netvliesafwijkingen vroegtijdig kunnen worden gesignaleerd en maatwijkingen vroegtijdig wordenHet gesignaleerd maatregelen worden genomen. is een extraen controle regelen genomen. is een extra controle van deworden gezondheid van uwHet ogen waarbij met een van de gezondheid van worden uw ogengemaakt waarbijvan metde een netvliescamera foto’s binnetvliescamera foto’s gemaakt van de binnenkant van uw oog,worden het netvlies. De foto’s worden altijd beoordeeld door en optometristen. nenkant van uw oog, hetoogartsen netvlies. De foto’s worden altijd beoordeeld door oogartsen en optometristen. Wat is de preventieve NetvliesCheck? Metisde NetvliesCheck maken we een Wat depreventieve preventieve NetvliesCheck? foto het netvlies (de binnenkant van het oog Met devan preventieve NetvliesCheck maken we een waar op binnenkomen en worden foto vanbeelden het netvlies (de binnenkant van hetdoorgeoog stuurd naar de en deenaderen in doorgehet oog. waar beelden ophersenen) binnenkomen worden Zo kunnen we bepaalde aandoeningen ontdekken stuurd naar de hersenen) en de aderen in het oog. die zouden kunnen wijzen op bijvoorbeeld hoge oogZo kunnen we bepaalde aandoeningen ontdekken druk, netvliesslijtage of complicaties door suikerdie zouden kunnen wijzen op bijvoorbeeld hoge oogziekte. Wanneer deze afwijkingen op tijd gesignadruk, netvliesslijtage of complicaties door suikerziekte. Wanneer deze afwijkingen op tijd gesigna-

NetvliesCheck NetvliesCheck leerd worden, is het mogelijk dat een behandeling leerd worden, is het mogelijk dat een behandeling van de oogarts of oogchirurg de aandoening kan van de oogarts of oogchirurg de aandoening kan verhelpen of verdere verslechtering kan voorkomen. verhelpen of verdere verslechtering kan voorkomen.

Hoe werkt het? Hoe werkt het? Als onderdeel van het uitgebreide oogonderzoek Als onderdeel van het uitgebreide in de Specsavers-winkel wordt met oogonderzoek een speciale in de Specsavers-winkel met eengemaakt. speciale camera van ieder oog éénwordt netvliesfoto camera oogmaken, één netvliesfoto Wanneervan we ieder de foto’s ziet u een gemaakt. flits in de Wanneer maken, een flitsfoto. in deDit ogen, net we als de bij foto’s het maken vanziet eenugewone ogen, net als het maken van een foto. Dit is pijnloos en bij geheel onschadelijk. Hetgewone is niet nodig depijnloos ogen te en druppelen en u kunt direct goed is geheel onschadelijk. Hetweer is niet nodig zien. De netvliesfoto’s worden vervolgens, samen de ogen te druppelen en u kunt direct weer goed met de resultaten van het oogonderzoek, zien. Deoverige netvliesfoto’s worden vervolgens, samen beoordeeld doorresultaten oogartsenvan en optometristen van met de overige het oogonderzoek, oogheelkundig centrum Besten Eyeoptometristen Care. Na maximaal beoordeeld door oogartsen van een week krijgt centrum u de uitslag beoordeling van oogheelkundig Bestvan EyedeCare. Na maximaal uw foto’s. Indien na zorgvuldige beoordeling blijkt een week krijgt u de uitslag van de beoordeling van dat verder onderzoek van uw ogen raadzaam is, uw foto’s. Indien na zorgvuldige beoordeling blijkt ontvangt u hierover een brief met verdere infordat verder onderzoek van uw ogen raadzaam is, matie en zult u tevens een verwijsbrief ontvangen ontvangt u hierover een brief met verdere inforwaarmee u een afspraak kunt maken bij uw oogarts. matie en zult u tevens een verwijsbrief ontvangen waarmee u een afspraak kunt maken bij uw oogarts.

UW speCsavers-WiNkel iN de bUUrt! amsterdam bijlmerplein UW speCsavers-WiNkel iN de bUUrt!

amsterdam koninginneweg Koninginneweg (tegenover ABN AMRO) 020 662 2651 Bijlmerplein 147bijlmerplein (Schuin tegenover Intertoys) 020 696 6700 amsterdam224 koninginneweg amsterdam Osdorp224 (tegenover ABN AMRO) 020 662 2651 amsterdam Noord Koninginneweg Bijlmerplein 147 (Schuin tegenover Intertoys) 020 696 6700amsterdam Buikslotermeerplein 286 (tussen C&A en Etos) 020 494 2828 Tussen Meer 58 (naast Multivlaai) 020 619 3001 amsterdam Osdorp amsterdam Noord amsterdam slotermeer amsterdam Ferdinand bol Buikslotermeerplein 286 (tussen C&A en Etos) 020 494 2828 Tussen Meer 58 (naast Multivlaai) 020 619 3001 Joop van Weezelhof 20 (Plein 40-45) 020 411 8729 Ferdinand Bolstraat 130 (tegenover Sacha) 020 662 5476 amsterdam slotermeer amsterdam Ferdinand bol amstelveen amsterdam kinkerstraat Joop van Weezelhof 20 (Plein 40-45) 020 411 8729 Ferdinand Bolstraat 130 (tegenover Sacha) 020 662 5476 Binnenhof 53/54 (naast Boekhandel Venstra) 020 345 2521 Kinkerstraat 193 (tegenover Etos) 020 616 5122 amstelveen amsterdam kinkerstraat Binnenhof 53/54 (naast Boekhandel Venstra) 020 345 2521 Kinkerstraat 193 (tegenover Etos) 020 616 5122 *Niet in combinatie met andere aanbiedingen. © 2012 Specsavers Optical Group. All rights reserved. *Niet in combinatie met andere aanbiedingen. © 2012 Specsavers Optical Group. All rights reserved.

De Oud-Amsterdammer - dé gratis krant voor de echte Amsterdammer

dinsdag 10 januari 2012

pagina 3

Grote Amsterdammers

Op internet is een speciale Hyves-pagina waar bewoners hun herinneringen aan de watersnoodramp in Tuindorp Oostzaan delen. Drie reacties:

“Het was geen grapje” Alie: “Ik was 10 jaar toen de dijk was doorgebroken. Ik woonde in de Maanstraat op 71. Een buurjongen kwam ons waarschuwen. Mijn vader had nachtdienst gehad en lag net in zijn bed en dacht dat hij de boel in de maling nam. Dat deed hij wel meer, maar hij had dit keer gelijk: het was geen grapje. Wij zijn naar de Oostzanerdijk gevlucht en zijn met het hele gezin en nog meer mensen weggebracht naar Noord op een melkwagen. Van daar zijn we bij mijn opoe in de Jordaan gebleven tot het water gezakt was. Mijn vader is nog teruggeweest om de kanaries die hij boven had gezet op te halen met een bootje. Toen was Koningin Juliana er ook om te kijken.”

Willy Alberti

“Het hele huis lag onder de blubber” Joke Verboom: “Ik woonde vroeger op het Castorplein 21. Tijdens de watersnoodramp was ik 10 jaar en mijn broertje Wim was 3 jaar. Wij hebben toen bij mijn oma en opa in Oostzaan gelogeerd. Toen wij terugkwamen in Tuindorp lag heel het huis onder de blubber. Er kwam altijd een auto van het Rode Kruis langs om eten uit te delen. Ik weet nog dat ik het ontzettend spannend vond allemaal, mijn ouders vonden het minder.”

“Leuk voor de kinderen, niet zo leuk voor de ouders” Hennie: “Zelf was ik 16 jaar dat het gebeurde. Langs het Noordzeekanaal liep een dijk, waar zwaar militair verkeer over kwam, iedere dag. Om goederen naar een depot te brengen. Dat lag bij een gebouw aan de overkant, dat wij de Vrede noemde. Op 14-1-1960 ontdekten enkele militairen de breuk en om half 9 was het gat al 25 meter breed. ’s Middags, toen het water tot rust was gekomen, was de dijk over een afstand van 40 meter weggeslagen en stond Tuindorp onder water. Wij woonden in het laagste gedeelte en daar stond het water 1.75 hoog. Mijn moeder is naar de St. Rosa school gebracht met twee zussen en een broer. Twee dagen later zijn ze op de Zuiderkruis geplaatst. Daar hebben ze 4 à 5 weken op gezeten. Voor de meeste kinderen was het een feest, maar niet voor de ouders. Mijn zus en ik zijn zes weken bij onze vriend in huis geweest.”

“De dijk is weg” Ook in De Legerkoerier van februari 1960 wordt aandacht besteed aan het voorval: “Chauffeur Bles speurt onraad, tuurt door de voorruit, gaat op zijn remmen staan. Wanneer hij uitstapt en naar voren loopt, staat hij even verbluft. De dijk is weg, de combi staat met zijn bumper boven een gat, waardoor het zijkanaal H en het Noordzeekanaal kolkend de 2,5 meter lage polder instroomt. Bles verstaat zijn soldatenplicht. Raast naar een dichtbijgelegen boerderij en begint te bellen.”

Kapperszoon Willem Wierstra staat op een richel boven de winkel van zijn vader. Op deze plek drijft Wiersma nog steeds een kapsalon.

Watersnoodramp Tuindorp Oostzaan Vervolg van de voorpagina. Nadat het gat is gedicht (zie kader), wordt het water met pompen en zuigers uit de wijk gepompt. Elk uur wordt er 31 miljoen liter water weggemalen. Het is een enorme capaciteit, maar dat mag ook wel, want er is uitgerekend dat er 4,5 miljard liter water in het gebied is doorgedrongen. Op maandag 18 januari maakt de gemeente plannen voor de terugkeer van de bewoners, maar het water is de wijk nog niet uit. Dat is pas het geval op 24 januari. Maar de dag dat de bewoners weer kunnen terugkeren, valt pas op

Machtig Mooi Mokum

Foto’s: Historisch archief Tuindorp Oostzaan\ Marten Wijbenga

Mijn vaders bijnaam was De Groene Hoed Mannenzaak. Wat mijn moeder betreft, zij was een lieve vrouw met veel humor, maar ging er altijd prat op dat ze niet uit een volksbuurt kwam. Zij was immers geboren op de hoek van de Marnixstraat en de Nieuwe Tuinstraat! Dan moet je niet verbaasd staan dat je al snel De Barones wordt genoemd. Jaren later kwam ik erachter dat bijnamen ook elders gebruikelijk waren. Zo werd mijn eerste manager Jan Buys in Volendam Jan Tuf genoemd, omdat hij zo van toffees hield. Op de voordeur van diens broer Jaap (de manager van Jan Smit) prijkt al jaren de naam Jaap Kas. Een goede verstaander begrijpt dat dat met Kassa te maken heeft. Afijn. Bij ons aan de overkant had je

indertijd Bep met de Bijl en Hein Bordewater. Bep had Hein met een bijl over de gracht nagezeten en Hein was zo’n zakkenwasser die voor zijn Beppie afwaste. En wie herinnert zich niet Na Hoededoos, die met tweedehands kleren op de Lindegracht stond? De nette verklaring voor haar naam was dat ze in een grijs verleden hoeden zou hebben verkocht. Maar het gerucht ging dat ze niet meer helemaal ‘compleet’ was, omdat een overenthousiaste Canadees tijdens de bevrijdingfeesten een hap uit haar doos genomen had. Ik neem maar aan dat de hoed van mijn vader nooit iets met Na’s hoedendoos te maken heeft gehad.

Aan het begin van de Tweede Wereldoorlog neemt hij zijn artiestennaam Willy Alberti aan en in die tijd maakt hij zijn eerste plaat onder de naam ‘Willy Alberti Tenore Napolitano’, puur vanwege het feit dat hij passie heeft voor Italiaanse muziek. Na de oorlog richt hij zich dan ook vooral op Italiaanse liedjes, ook als hij mag zingen in het waanzinnig populaire radioprogramma de Bonte Dinsdagavondtrein. In die periode zingt hij ook steeds meer Nederlandstalig werk, onder andere samen met de eveneens legendarische Max van Praag met wie hij het duo ‘De Straatzangers’ vormt.

Bronnen: Historisch archief Tuindorp Oostzaan\Hyves\ Tuindorp overstroomd januari 1960

Column Harry Slinger

Ik ben geboren in 1949 in een zijkamertje van kleermakerij Slinger op Bloemgracht 121 drie hoog. Het was een kleine woning aan de goudkust van de Jordaan, dat in die tijd nog een echte volksbuurt was. Het was toen gebruikelijk dat men elkaar een bijnaam gaf. Zo heette mijn vader bijvoorbeeld De Groene Hoed. Ik heb hem nooit anders gekend dan met een groene hoed. Waarom juist groen kan ik hem niet meer vragen, omdat hij al 46 jaar geleden ‘voor zijn eigen begonnen is’. Mijn vader kocht zijn hoeden altijd bij Smit, op de hoek van de Westerstraat en de Tweede Anjeliersdwarsstraat. Ik mocht dan vaak mee, wat ik heerlijk vond, want Smit was een echte

vrijdag 29 januari. Deze dag wordt ‘D-dag’ genoemd. De schade aan de huizen wordt opgenomen en bewoners krijgen van de gemeente een instructieboekje mee. De krant Het Vrije Volk bericht over de terugkeer: “Het was een intocht die herinnerde aan de oorlogsjaren. Huiverend sjouwden de slachtoffers van de watersnood door de scherpe wind en kille regen. Om half negen trok de trieste stoet op via de drie toegangswegen. En al gauw klonken daarna overal hamerslagen. Want geen enkele voordeur ging zo maar open.”

De Amsterdamse volkszanger Willy Alberti (1926-1985) wordt als Carel Verbrugge geboren in de Konijnenstraat in de Jordaan. Het zingen zit er al vroeg in, want vanaf zijn vijfde zingt hij regelmatig op straathoeken, op het Leidse- of Rembrandtplein of bij C&A op het Damrak (het zijn plekken waar toeristen makkelijk geld geven), zoals het hem uitkomt. De ene keer is hij alleen, de andere keer wordt hij vergezeld door zijn neef Jantje van Musscher, die later bekend wordt als Johnny Jordaan.

De Vergeten Watersnood De Vergeten Watersnood is de titel van een boek dat over de watersnoodramp is gemaakt. Uitgever is de Vrienden van de Hondsbossche, kring voor Noord-Hollandse waterstaatsgeschiedenis. Het boek kost 15 euro en is onder andere verkrijgbaar bij de Stichting H.A.T.O, Steebokstraat 6-8, 1033 EH Amsterdam.

In 1958 is hij voor het eerst op televisie, bij het programma Dorus (Tom Manders). Hij zingt dat zijn nummer Marina, dat zelfs in de VS een hit is. In de jaren zestig treedt hij steeds vaker op met zijn dochter Willeke, met wie hij in 1965 een maandelijks tv-programma maakt. In die periode maakt hij ook de hits ‘Mooi Amsterdam’ (1968), ‘De glimlach van een kind’ (1968) en ‘Een reisje langs de Rijn’ (1969). In de jaren zeventig taant zijn populariteit, maar in 1983 scoort hij zijn bekendste Nederlandse hit ‘Niemand laat zijn eigen kind alleen’, samen met zijn dochter. Op 18 oktober 1985 overleed Willy Alberti veel te jong aan een hersenbloeding.

Colofon De Oud-Amsterdammer is een uitgave van De Oud-Amsterdammer BV. Verschijning is elke twee weken. Distributie vindt plaats via ruim 400 verspreidpunten in Amsterdam en regio. Hoofdredacteur: Hans Peijs De Oud-Amsterdammer BV Postbus 5003, 1380 GA Weesp T 020 – 716 39 79 E [email protected] I www.deoudamsterdammer.nl

Copyright Op de teksten, foto’s en het ontwerp van De Oud-Amsterdammer rust copyright. Niets mag op welke wijze dan ook worden overgenomen, verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt zonder toestemming van de uitgever.

HETRONIC b.v. | Rijnkade 15, 1382 GS Weesp Tel.: 0294 239870 www.hetronic.nl dinsdag 10 januari 2012

pagina 4

 

Tramedico Logistic Services B.V. is een logistiek dienstTramedico Logistic Services B.V. en is een logistiek dienstverlener inLogistic de farmaceutischemaakt Tramedico Services B.V. iszelfzorgmarkt een logistiek en dienstverlener in de farmaceutische- en zelfzorgmarkt en maakt onderdeel uit van de Tramedico Groep. Zij houdt zich bezig verlener inuit devan farmaceutischeen zelfzorgmarkt en maakt onderdeel de Tramedico Groep. Zij houdtdienstzich bezig Tramedico Logistic Services B.V. is eenhaar logistiek met distributie van goederen voor zusterbedrijven en onderdeel uit van Tramedico Groep. Zij houdt zichenbezig metindistributie vande goederen haar zusterbedrijven verlener de farmaceutischeenvoor zelfzorgmarkt en maakt en voor derden. met distributie van goederen voor haar zusterbedrijven Tramedico Logistic Services B.V. is een logistiek dienstvooruit derden. onderdeel van de Tramedico Groep. Zij houdt zich bezig voor derden. verlener in de farmaceutische- en zelfzorgmarkt en maakt met distributie van goederen voor haar zusterbedrijven en onderdeel vannaar de Tramedico Groep. Zij houdt zich bezig Wij zijn op opuit zoek een Wij zijn zoek naar een voor derden. met zijn distributie goederen voor haar zusterbedrijven en Wij op zoekvan naar een voor derden.

50PlusReizen Badkamers met een eigentegen gezicht BetaalbarePrijzen U ziet een badkamer als een verkwikkende start van de dag of juist

als een ontspannende afsluiting. Ongeacht wat u zoekt, u vindt het in onze badkamers. Klassiek, modern, luxe, functioneel of een com binatie, het zijn slechts enkele gezichten van een badkamer. Wij   ‘spelen’ net zolang met ruimte, objecten, accessoires, stijlen en  Winterzon SeniorHotels  kleuren tot we de badkamer hebben samengesteld die helemaal  Riviercruises voldoet aan uw specifieke situatie en wensen.

8daagsethemareisLasFallas CostaBlancaCalpe 

 

8dgMiddenNederlandcruise HanzeenVestingsteden

dé gratis krant voor de echte Amsterdammer - De Oud-Amsterdammer

MEDEWERK(ST)ER ORDERENTRY ENTRY MEDEWERK(ST)ER ORDER Wij zijn op zoek naar een MEDEWERK(ST)ER ORDER ENTRY voor 40 40 uur uurper perweek week

Wij zijn op zoek naar een voor 40 uur per week MEDEWERK(ST)ER ORDER ENTRY Werkzaamheden Werkzaamheden

MEDEWERK(ST)ER ORDER ENTRY

Dezebestaan bestaanondermeer ondermeer uit ontvangen en verkooporders inclusief Deze het ontvangen enverwerken verwerkenvan van verkooporders inclusief Werkzaamheden vooruit 40het uur per week EDI-orders, termijnorders, transferorders en webshoporders. Dagelijkse facturering van de EDI-orders, transferorders en webshoporders. Dagelijkse facturering Deze bestaantermijnorders, ondermeer uitvoor het ontvangen en verwerken van verkooporders inclusief 40orders uur en per week administratie. Onderhouden van van de uitleveringen, voortgangscontrole backorder uitleveringen, voortgangscontrole orders en webshoporders. backorder administratie. Onderhouden EDI-orders, termijnorders, transferorders Dagelijkse facturering van de Werkzaamheden contactenmet metklanten, klanten, opdrachtgevers opdrachtgevers en transporteurs. Onderhouden vanvan stambestanden contacten enverwerken Onderhouden stambestanden uitleveringen, voortgangscontrole orders entransporteurs. backorder administratie. Onderhouden van Werkzaamheden Deze bestaan ondermeer uit het ontvangen en van verkooporders inclusief in het ERP systeem. Aanspreekpunt voor en afhandeling van logistieke klachten. Verzorgen  in het ERP systeem. Aanspreekpunt voor en afhandeling van logistieke klachten. Verzorgen  contacten met klanten, opdrachtgevers en transporteurs. Onderhouden van stambestanden Deze bestaan ondermeer uit het ontvangen en verwerken van verkooporders inclusief EDI-orders, en webshoporders. Dagelijkse facturering van de vantermijnorders, rapportages mettransferorders betrekking tot Order Entry en klachtenen retourenadministratie. van metAanspreekpunt betrekking tot Order Entry en klachtenen retourenadministratie. in hetrapportages ERP systeem. voor en afhandeling van logistieke klachten. Verzorgen EDI-orders, termijnorders, transferorders en webshoporders. Dagelijkse facturering van de uitleveringen, voortgangscontrole orders en backorder administratie. Onderhouden van van rapportages met betrekking tot Order Entry en klachtenen retourenadministratie. uitleveringen, voortgangscontrole orders en backorder administratie. Onderhouden van Profi el contacten met klanten, opdrachtgevers en transporteurs. Onderhouden van stambestanden Profi el kandidaat contacten metAanspreekpunt klanten, opdrachtgevers en transporteurs. Onderhouden van stambestanden Onze heeft MBO niveau, is communicatief vaardig, accuraat, stressbestendig, in het ERP systeem. voor en afhandeling van logistieke klachten. Verzorgen Onze kandidaat heeftAanspreekpunt MBO niveau, voor is communicatief vaardig, accuraat, stressbestendig, Profi el in het ERP systeem. en afhandeling van logistieke klachten. Verzorgen zelfstandig en denkt oplossingsgericht. Vanzelfsprekend is goede kennis van de van rapportages met betrekking tot Order Entry en klachtenen retourenadministratie. zelfstandig en denkt oplossingsgericht. Vanzelfsprekend isengoede kennis van de Onze kandidaat heeft MBO niveau, is communicatief vaardig, stressbestendig, Nederlandseen Engelse taal, het Word en Excel belangrijk. van rapportages met betrekking totERP-systeem Order Entry(Navision) en klachtenenaccuraat, retourenadministratie. Nederlandseen Engelse taal, het ERP-systeem (Navision) en Word en Excel zelfstandig en denkt oplossingsgericht. Vanzelfsprekend is goede kennis van debelangrijk. Profiel Nederlandseen Engelse taal, het ERP-systeem (Navision) en Word en Excel belangrijk. Hebelje belangstelling?  Profi heeft MBO is communicatief vaardig,cvaccuraat, stressbestendig, Heb je belangstelling? Neem dan contact opniveau, met ofniveau, schrijf je aan:accuraat,  Onze kandidaat Onze kandidaat heeft MBO is sollicitatiebrief communicatiefmet vaardig, stressbestendig, zelfstandig en denkt oplossingsgericht. Vanzelfsprekend is goede kennis van de Neem dan contact op met of schrijf je sollicitatiebrief met cv aan:  Heb je belangstelling? zelfstandig en denkt oplossingsgericht. Vanzelfsprekend is goede kennis van de en Engelse taal, het en Word en Excel belangrijk. TRAMEDICO SERVICES B.V.(Navision)  NederlandseNeem dan contact op met ofERP-systeem schrijf je sollicitatiebrief met cvenaan: Nederlandseen LOGISTIC Engelse taal, het ERP-systeem (Navision) Word en Excel belangrijk. mevrouw S. van Kaam, Pampuslaan 186,B.V.  TRAMEDICO LOGISTIC SERVICES Postbus 39, 1380 AA Weesp. Telefoon 0294 Heb je TRAMEDICO belangstelling? mevrouw S. van Kaam, Pampuslaan 186, LOGISTIC SERVICES B.V. 46 11 22 Heb je belangstelling? [email protected]  Neem dan Postbus 39, 1380 AA Weesp. Telefoon 0294 46 11 contact op met of schrijf je sollicitatiebrief met22cv mevrouw S. van Kaam, Pampuslaan 186, Neem dan contact op met of schrijf je sollicitatiebrief metaan: cv aan:  [email protected] Postbus 39, 1380 AA Weesp. Telefoon 0294 46 11 22  TRAMEDICO [email protected] LOGISTIC SERVICES B.V. B.V. TRAMEDICO LOGISTIC SERVICES mevrouw S. van Kaam, Pampuslaan 186, mevrouw S. van Kaam, Pampuslaan 186,  PostbusPostbus 39, 1380 Weesp. Telefoon 0294 0294 46 1146 2211 22 39,AA 1380 AA Weesp. Telefoon Acquisitie naar aanleiding van deze advertentie     [email protected] [email protected] wordt niet op prijs gesteld.       

                              Operetteweg 42 • 1323 VB Almere • 036 - 531 43 02 • [email protected]

Acquisitie naar aanleiding van deze advertentie wordt nietnaar op prijs gesteld.van deze advertentie Acquisitie aanleiding wordt niet op prijs gesteld.

naar aanleiding deze advertentie AcquisitieAcquisitie naar aanleiding van dezevan advertentie wordt niet op prijs gesteld. wordt niet op prijs gesteld.



www.bogaard-keukens.nl

0555059500—WWW.BTRREIZEN.NL

DE RENAULT FLUENCE Z.E.

VOLLEDIG ELEKTRISCH. 0 GELUID. 0 EMISSIE. 0 BIJTELLING. nú BIj arenD auto amSterDam

Fluence z.e. al VanaF

0 WeGenBelaStInG 0 emISSIe 0 GeluID 0% BIjtellInG maxImum BereIK: 185 Km VolleDIG oPlaDen: 6 tot 8 uur 1.000 PuBlIeKe laaDPalen*** KracHtIGe acceleratIe one StoP SHoP Voor Full SerVIce BIj uW renault-Dealer SoePel rIjDen

E 25.990,-*

leaSePrIjS VanaF € 595,- Per maanD Huur BatterIj: VanaF € 82,- Per maanD**

Kijk voor de waarheid op renault-ze.com

AMSTERDAM WEST (NIEUW) DONAUWEG 11, TEL. (020) 561 96 00

*Bedrag is excl. BTW en excl. fiscale stimuleringsmogelijkheden. BPM en motorvoertuigenbelasting vrij en 0% belasting. **De huurprijs van de batterij is op basis van een contract van 10.000 km/jaar en een looptijd van minimaal 36 maanden (max. 84 maanden). ***Gratis publiek laadpunt op te vragen bij e-laad. Lees alle informatie op elektrisch rijden op www.renault-ze. com. Leasetarieven per 1 november 2011 o.b.v. Full Operational Lease via Renault Business Finance incl. batterijhuur en -verzekering excl. BTW, brandstof en vervangend vervoer bij een looptijd van 48 maanden en 15.000km per jaar. Genoemde prijzen zijn exclusief kosten leasing accupakket. Informeer bij Arend Auto Amsterdam naar de mogelijkheden en subsidiemogelijkheden.

De Oud-Amsterdammer - dé gratis krant voor de echte Amsterdammer

dinsdag 10 januari 2012

pagina 5

Onverwoestbare winkels Er zijn van die winkels waar hele generaties Amsterdammers voor omrijden. De Oud-Amsterdammer portretteert in deze rubriek iconen uit de winkelstraat.

Je gaat naar Nusselein voor een Blijmakertje Nusselein, juwelier, Burg. De Vlugtlaan 194-198 en Kinkerstraat 284-286, sinds 1966 ‘Uw Blije Juwelier’, in gekrulde letters want die maken blij. Dat is juwelier Nusselein. Naamgever Wim Nusselein startte de winkel aan de Burgemeester De Vlugtlaan in 1966, maar deed dat nog niet direct als ‘Uw Blije Juwelier.’ Dat gebeurde een paar jaar later, waarbij Nusselein zich liet inspireren door een reclame van Heineken. “Ik zag de reclame van Heerlijk Helder Heineken op tv en die sprankelde tot en met. Ik drink zelf geen druppel, maar zou bijna een pilsje gaan nemen, zo uitnodigend was het. Ik heb toen mijn reclameman, meneer Boon, gebeld en heb hem voorgesteld om zoiets te maken. Daar

kwam uiteindelijk het woord blij uit, want dat is heel erg van toepassing op een juwelier. Iedereen wordt blij van het kopen van een sieraad. Hij maakte toen een advertentie waar dertig keer het woord blij in voorkwam en die stond als een huis. Daarna is het woord blij altijd bij ons gebleven.” Het woord blij wordt ver doorgevoerd. Twee voorbeelden: in het doosje waarin een sieraad bij aanschaf zit, staat de tekst ‘Om blij mee te zijn.’ En aanbiedingen bij Nusselein heten Blijmakertjes. “Dat heeft mijn vrouw bedacht en die zijn een enorme hit. In no time zeiden klanten:

De huidige eigenaar Dirk Nusselein (rechts) met een klant, ergens in de jaren tachtig.

“Ik ga nog even naar Nusselein voor een Blij makertje.” De zaak aan de Burgemeester De Vlugtlaan is door de jaren heen steeds verder uitgebreid (anno nu zijn er drie winkels aan elkaar gekoppeld met een etalage over twee verdiepingen van een meter of zestig) en altijd zorgde Nusselein voor reuring. “Op een goed moment, dat zal ergens halverwege de jaren tachtig zijn geweest, vroegen ze me om een jaarlijkse braderie te organiseren. Dat waren echte happenings waaraan alle winkeliers mee deden. Wij hadden dan altijd buiten een goudsmid zitten en je kon gratis sieraden laten repareren en schoonmaken. Er stonden rijen, dat wil je niet weten.” Later kwam er een winkel in de Kinkerstraat bij en ook heeft Nusselein vijf jaar bestaan in Den Haag. Feest rond de 100ste overval Zoals het nu gaat met juweliers, ging het vroeger ook: “We kregen veel ongewild bezoek”, zegt Nusselein. Dat is bepaald een eufemisme, want in 1994 haalde Nusselein de voorpagina van De Telegraaf met de mededeling dat de honderdste overval/diefstal werd gevierd. Nusselein: “We zaten op een gegeven moment op de negentig en toen ging De Telegraaf meetellen. Bij 99 belde een verslaggever op met de vraag ‘Denk je dat die honderdste keer een keer komt?’ Ik antwoordde: ‘Denk jij dat die dan niet komt?’ Natuurlijk zou die komen. Toen zei die verslaggever: ‘Je gaat dat dan zeker vieren.’ Dat was natuurlijk een raar idee, maar toen

De eerste gevel van Nusselein toen dit nog niet de Blije Juwelier was. kwam die honderdste keer, waarbij weer eens een auto dwars door de hekken heen was gereden. Belde Ruud ter Weijden van de AVRO en die zei: ‘Je hebt gezegd dat je nu een feest gaat geven.’ Dat lag helemaal niet in de bedoeling, maar ik heb toen spontaan gezegd: ‘Dat gaan we doen, volgende week vrijdag.’ Dat is makkelijker gezegd dan gedaan, maar we vonden het eigenlijk wel een uitdaging. Mijn vrouw stelde toen voor dat we als ‘Uw Blije Juwelier’ zouden vieren dat we blij zijn dat dit de laatste overval is. En

ook dat we blij zijn met de verzekering die elke keer weer meedenkt, de politie, de stadsreiniging en noem verder maar iedereen op die hier een rol in speelt. Dat was een groot succes.” Nusselein praat er luchtig over, maar er is geen overval die hem niet in zijn koude kleren is gaan zitten. “Wij woonden jarenlang boven de zaak en elke keer schrok je je dood. Ik heb vier hartinfarcten gehad en loop rond met een pacemaker, maar ik liet me mijn werk, wat ook mijn hobby was, niet afpakken door dat tuig.”

De Leeuw Zuurwaren inspireert Vincent van Gogh De Leeuw Zuurwaren, Amsterdamse zuren, Vrijheidslaan 78, sinds 1850 De geschiedenis van Van Leeuw Zuurwaren gaat ruim 160 jaar terug. Overgrootvader Isaac de Leeuw startte de zuurinleggerij, waar Amsterdams Jiddisch zuur (bekend als zoetzuur) wordt bereid. De Leeuw begon zijn handel op Rapenburg en trok elke donderdag, vrijdag en zondag de stad in met in pekel

geconcentreerde groenten (augurken en uien) en zogenoemde ’flauwe kul’ (zure leverworst). Hij was al snel een graag geziene figuur in de stad. Hier zit trouwens nog een mooi verhaal aan vast. Vincent van Gogh woonde in 1883 in Amsterdam vlak bij de zaak van De Leeuw op Rapenburg.

Isaac de Leeuw met zijn handkar vol potten met zuur.

Blijkbaar was Van Gogh geobsedeerd door het robijnrood van de rode kool in wijnazijn, want het blijkt dat de kleur rood die Van Gogh heeft gebruikt in enkele van zijn werken is terug te voeren naar deze kleur. Derde generatie Isaacs zoon Nathan nam het venten rond de eeuwwisseling over en daarna waren Nathans kinderen Isie, Gerrit en Greta gezichtsbepalend voor de zaak. Greta is de moeder van Fred de Leeuw, die als enige als derde generatie de zaak erfde. Isie en Gerrit hadden namelijk geen kinderen en Fred was enig kind. “Als kind was ik al vaak in de zaak, maar zag een carrière in augurken nog niet helemaal zitten. Pas toen ik 35 werd, nam ik de zaak over, samen met mijn vrouw Monique”, blikt Fred terug op 1986, het jaar waarin de stap werd gezet. Fred en Monique drijven de zaak nog steeds. De twee ondernemers hechten veel waarde aan traditie, want er is zo min mogelijk aan de succesvolle formule veranderd. En buiten staan nog steeds de zo kenmerkende houten vaten die belangrijk zijn voor de unieke smaak.

De pui van het winkeltje was voorheen niet uitnodigend, maar dat weerhield klanten, die van heinde en verre kwamen er niet van zoetzuur bij De Leeuw te kopen. De augurken komen uit Azië en worden hier verzadigd met zout. Dat houdt in dat ze in een groot vat gaan, gevuld met water en heel veel zout. Na het spoelen worden de augurken in azijn gelegd en wordenkruiden toegevoegd. De vaten met augurken, azijn en kruiden blijven minimaal zes weken staan voordat ze klaar zijn voor con-

sumptie. Ook kenmerkend is de schep. Bij De Leeuw wordt niet gewogen, maar gaat alles per schep (op gevoel dus). want ook dat is traditie. Om dezelfde traditionele reden is de winkel ook slechts drie dagen per week geopend, donderdag, vrijdag en zondag. Dat zijn namelijk de dagen dat grondlegger Isaac langs de deuren ging.

pagina 6

Plus 40Relatie.nl

Voor alle singles vanaf 40 jaar!

dinsdag 10 januari 2012

dé gratis krant voor de echte Amsterdammer - De Oud-Amsterdammer

Samen kan het leven veel leuker zijn

Hoe fijn is het om niet alleen thuis te komen, een arm om je heen te krijgen en gelukkige momenten te delen? Hoeveel gezelliger is het om samen dingen te ondernemen? Met de juiste partner zou het leven zomaar leuker kunnen worden. Maar waar vindt je die ander dan? 40PlusRelatie biedt in zo’n situatie uitkomst en kan hierin een unieke rol vervullen. 40PlusRelatie heeft een groot landelijk en regionaal bestand en zorgt op een persoonlijke en aangename manier voor ontmoetingen tussen singles. Door deze persoonlijke en betrokken bemiddeling neemt de kans op geslaagde ontmoeting toe. Als consulente van relatiebemiddelingsbureau 40PlusRelatie ben ik actief in de regio Amsterdam. Ontdek dat het leven leuker kan worden en neem contact op voor meer informatie of een vrijblijvend gesprek.

Wendy der Kinderen | 020-2050959 | www.40plusrelatie.nl Oplage: 120.000 ex.

Dé gratis krant voor de echte Amsterdammer

Dinsdag 5 oktober 2010 - Jaargang 2, nr. 9

Ontvang voortaan De Oud-Amsterdammer in uw brievenbus

Ja, ik wil een jaarabonnement op De Oud-Amsterdammer Ik ontvang hiervoor een factuur e 49,90 (in Nederland) e 75,00 (buitenland) Dhr./Mevr........................................... Voorletters......................Tussenvoegsel................Achternaam. Adres............................................................................................................................................ Postcode........................ Plaats.................................................................................................... Telefoon....................................................................................................................................... E-mail........................................................................................................................................... Ingangsdatum...........................................................................................................................

De boom uit

Trondheim werd

Dinsdag 13

december

De kerstbo om op de Dam heeft een geschie kestleden konden denis die terugga echter rekenen at tot in elk geval op een warme de periode haar beurt vlak na de ontvangst droeg de Tweede Wereld door de gemeente kerstboom oorlog, maar over aan het in samenw in 1963 Leger des Heils. werd rond de erking met het Leger des boom een mooie Deze traditie hield Heils. ditie gebore stand tot 2000, tran. In dat jaar maar de sleet kwam strandde een jeugdo er in de jaren Als dank rkest uit het gentig in. De neschonk Trondh Noorse bomen Trondheim eim elk jaar trouw in Amsterdam. kariger en hadden werden steeds aan de gemeen De orsteeds vaker te een grote kerstbo gebroken takken. afom. De gemeen De laatste te op jaren komt de kerstbo om uit Duitsla nd.

steeds kar iger

2011 - Jaarga

ng 1, nr. 2

Deze week

Bevroren kerstboomvoopeten bij de de Dam

De meters hoge kerstb oom op stad en wijde omtrek. Heilso de Dam is een begrip bewaren sinds ldaten Henny in de en Koos Tinga neringen aan het eind van de jaren vijftig de boom en terug. de kerstpotten. warme herinHenny blikt

Henny Tinga weet niet beter dan dat er op de Dam een kerstboo m staat en altijd het Leger des was Heils erbij betrokke n. Uit de archieven duiken we een foto op uit 1957 waar al gewag wordt gemaakt van de boom. Henny weet niet wie de boom schonk, ze weet wél dat maar de heilsoldaten er altijd zongen en muziek maakten. Dat was en is nog steeds sfeervol en karakteristiek voor de stad, maar er waren ook belangrijkere dingen: de kerstpott en. Deze collecteb hangen aan een ussen bescheiden stellage (eerst van hout, later van metaal) en zijn er om geld in te zamelen voor het kerstfees t van arme Amsterd ammers. “Jarenlan g stonden we er twee weken achtereen, iedere dag van ‘s morgens vroeg tot ’s avonds laat. Je stond altijd twee uur achter elkaar daarna werd je en afgelost. activiteiten terugged Later werden onze raaid. Onder andere omdat we nu In 1957 stond deze nog maar voor kerstboom op de één week een collectevergunnin Dam. g krijgen. Tegenwo ordig worden we al vroren er zowat na één uur afgelost. vanaf, zo koud Ach ja, tijden verander was het. Ik mocht toen van en.” mijn oma bij een restaurant op de Nieuwen dijk een kop erwtenso Een van de ep halen. Volgens mij koudste winter heette het restauran s Toen Henny een t Heck en volgens mijn jaar of 13 jaar man Ruteks of was (“dat moet in 1957 zoiets, we weten dat niet of ‘58 zijn geweest” zo goed meer. ), beleefde ze een van de Dat restauran was een begrip koudste winters t in Amsterdam, rond de kerstboom. “Die zal dat weet ik nog wel. Hier me altijd bijblijven zaten mensen ”, zegt ze. “In dat jaar niet, maar ze stonden aan hoge heb ik voor het tafels met een eerst samen met mijn oma formica bovenblad. Voor bij de kerstpot mijn oma was gestaan. Ik kom uit een gezin dat echt rib een uit haar lijf, maar waar niet veel ze had zo met geld was en bovendien me te doen. Dat soort waren de kleren herinneringen van toen veel minder warm neem altijd mee.” je voor dan die van nu. Ik had een paar rubberen laarzen aan en mijn tenen Lees verder op pagina 3.

Wilt u dit abonnement cadeau geven? Vul dan hieronder de gegevens in van de ontvanger. Dhr./Mevr........................................... Voorletters......................Tussenvoegsel................Achternaam. Adres............................................................................................................................................ Postcode........................ Plaats.................................................................................................... Samenzang rond de kerstpot

Deze bon kunt u opsturen naar: De Oud-Amsterdammer, Postbus 5003, 1380 GA Weesp of ga naar www.deoudamsterdammer.nl en vul de bon digitaal in.

op de Dam. Foto:

Leger des heils.

Lever uw (oude) gou den/zilveren sieraden of munten NU in!!

IJskraam bij het

CS.

Meer dan

1 miljoen

NU extra aantrekkeli jk. Al jaren uw VERTROUW DE adres!

lezers!

Winkelcentru m Diemer Diemen 020-69 plein 03727 www.p

uttmann.nl

onder meer:

• Onverwoestbare winkels pagina 5 • Feestver

lichting www.d eouda in de hele stadmpagina 7 sterda mmer.nl • Spekkoper in de Westelijke Tuinsteden

pagina 9 • Koningin Juliana bezoekt schooltuintjes in Noord

pagina 11

www.deouda msterdamme r.nl

De brand

erin

Kerstboomverb randingen. In Amsterdam-Noord waren de meest kende (beruch bete zelfs), maar ook in de rest van de stad zijn in de loop der decennia heel wat kerstbo men de brand gegaan . Want niets mooier dan een mooi begin van het nieuwe jaar. Heeft u herinneringen aan kerstboomverb de randingen in Noord of ergens anders en wilt u dat delen met de lezers? Schrijf of mail ons (de adresgegevens staan in het colofon onderaan pagina 3). De mooiste halen belonen verwe met de DVD ‘Een eeuw Amsterd am.’

Let op: volgende editie dinsdag 10 januari

Adverteren in De Oud Amsterdam mer Neem contact ? op met 020 – 716 39 79 of kijk op

De Oud-Amsterdammer is een uitgave van: De Oud-Amsterdammer bv

www.deouda msterdammer .nl.

Adres: Postbus 5003, 1380 GA Weesp Telefoon: (020) 7163979

Hierbij machtig ik De Oud-Amsterdammer om jaarlijks een bedrag van € 49,90 van onderstaand bank- of girorekening af te schrijven t.n.v. Enter Media Weesp:

Redactie: Hans Peijs, André Verheul



Advertenties: Irene Venneker, Myrna Bos

Handtekening............................................

Productie: Enter Media BV Oplage: 105.000 ex.

U

De Oud-Amsterdammer - dé gratis krant voor de echte Amsterdammer

dinsdag 10 januari 2012

‘Ik hou van deze smeltkroes van rassen en culturen’ ‘Jeugdherinneringen’ heet de theatervoorstelling waarmee ras-Amsterdammers Henk Poort en Danny de Munk door het land trekken. Dinsdag 24 januari doet de voorstelling Carré aan. Een mooie gelegenheid om eens stil te staan bij jeugdherinneringen van Henk Poort. Henk Poort (van 1956) en Danny de Munk (1970) dachten lange tijd dat ze elkaar aan het begin van de jaren negentig, bij de audities van musical Les Misérables, leerden kennen. Maar er was al veel eerder een contactmoment, in 1980 om exact te zijn. De Munk deed als 10-jarig straatschoffie mee aan een talentenjacht in De Klomp aan de Westerstraat. Daar zijn foto’s van, die twee jaar geleden bij een verhuizing van Danny onverwacht opdoken. Wat bleek: op één foto was Henk Poort als drummer te zien in het bandje dat de talenten muzikaal begeleidde. De Munk belde direct Poort op en dit is de oorsprong van ‘Jeugdherinneringen.’

Ras-Jordanees Henk Poort is een ras-Jordanees, maar anders dan bijvoorbeeld Johnny Jordaan en Willy Alberti is hij niet met een gouden strot geboren. “Als ik vroeger op school zong, vroegen ze altijd of ik mijn mond wilde houden want het leek nergens op. Maar dat viel uiteindelijk erg mee. Mijn moeder zat op de Operette Club en ik ging wel eens mee kijken. Toen ik een jaar of 16 was mocht ik een keer meezingen en toen kreeg ik meteen een rol. Maar in die tijd drumde ik vooral. Ik ben begonnen met een trommel van 1,50 gulden en een bekken van 1 gulden. Dat was mijn drumstel. Een paar vrienden

Lezersaanbieding Met korting naar ‘Jeugdherinneringen’ in Carré. Lezers van De Oud-Amsterdammer kunnen met korting naar de voorstelling ‘Jeugdherinneringen’ van Danny de Munk en Henk Poort op dinsdag 24 januari om 20.00 uur. Voor elke kaart op rang 1 en rang 2 geldt een korting van vijf euro. Rang 1 kost daardoor geen 35 maar 30 euro en rang 2 geen 30 maar 25 euro! Kaarten zijn te boeken bij de kassa, via Carrélijn 0900- 25 25 255 (1,30 euro p/g) en op www.carre.nl, in alle gevallen onder vermelding van DANNY OUD. Prijzen zijn exclusief 1 euro t.b.v. het restauratiefonds van Carré en eventuele overige reserveringskosten. Kijk voor meer over Jeudherinneringen op de agenda pagina.

pagina 7

met een gitaar erbij en zo zijn we een bandje begonnen.” Rozenschool Poort is geboren in de Bloemstraat, maar groeide op in de Westerstraat. “Ik zat op de Rozenschool. Daar woonde mijn oma vlak naast. Ik zal nooit vergeten dat zij compleet van de kaart was dat de buurman op 1 hoog het complete pand waar zij ook in woonde voor 30.000 gulden had gekocht. ‘Die man is niet goed bij zijn hoofd’, zei ze. Een tijdje terug stond dat pand te koop voor vier ton in euro’s en dan moest het ook nog voor een tonnetje of één, twee worden verbouwd. En dan hebben we het over een kippenhok hoor.” Na de lagere school ging hij naar de Meubelmakers Vakschool in de Anjelierstraat. “Mijn stiefbroer zat in parketvloeren en als jochie van een jaar of 15 ging ik mee om vloeren te leggen. Dat vond ik mooi werk en daarom ging ik daarheen om een vak te leren.” Naast muziek was sport Henks passie. “Ik judode vrij aardig en ben zelfs kampioen van Amsterdam en Noord-Holland geweest. En als het even kon, voetbalde ik. Je kon me met een bal aan de voeten in de Noorderspeeltuin uittekenen. Mijn vrienden uit die tijd? Onder anderen René Froger, die ik al van de kleuterschool ken. René woonde bij mij om de hoek. En Robbie Kok. Die heeft nog bij Ajax gespeeld. Ook Willem Holleeder en Cor van Hout voetbalden wel eens mee, maar toen waren we al ouder. Zij woonden in de Staatsliedenbuurt, maar ze hadden bij Café Arie aan de Westerstraat hun kantoor, zeg maar. Het waren geen vrienden van me, maar Café Arie was ook mijn stamkroeg en ik kwam ze daar regelmatig tegen. En ik kende ze van de krantenwijk, want zij liepen net als ik De Telegraaf en het Nieuws van de Dag. Flipper (Cor van Hout - red.) reed al op zijn 18de in een Porsche en iedereen snapte dat dat geen zuivere koffie was.” Conservatorium Toen Poort 26 was, nam zijn zangcarrière die bijzonder goed liep een opvallende wending: hij werd op die relatief hoge leeftijd aangenomen op het Sweelinck

Danny de Munk doet mee aan de talentenjacht waarbij Henk Poort (links met snor) aanwezig is. Conservatorium. “Tien jaar daarvoor hadden mensen in mijn omgeving me al aangeraden naar het conservatorium te gaan, maar dat deed je niet. Ik niet althans. Ik ging eerst een vak leren. De opleiding aan het conservatorium duurt in principe zes jaar. Maar omdat ik al veel optrad in Operahuizen in Ulm en Krefeld in Duitsland en ik ook het allereerste Christina Deutekom Concours had gewonnen, zei de schoolleiding in de vijfde klas: ‘Henk, het is belachelijk om je hier nog een jaar te houden, wil je dit jaar geen eindexamen doen?’ Dat heb ik toen gedaan.” Vier jaar later speelde hij de rol van Jean Valjean in Les Misérables, samen met onder anderen Danny de Munk. Nu zijn

ze vrienden voor het leven. Danny de Munk woont inmiddels in Purmerend, maar Henk Poort is Amsterdam trouw. “Ik heb in veel landen gewoond, maar in Nederland is Amsterdam mijn plekkie. Ik woon nu in de Rivierenbuurt waar veel meer ruimte is voor onze kinderen dan in de Jordaan. Maar ik wil de stad binnen handbereik hebben. Een paar minuten fietsen en ik sta op de Albert Cuyp of ik ben in de Jordaan. Ik ken er bijna niemand meer, maar het is nog steeds een bijzonder gevoel om daar te zijn. Wat het Mokumgevoel voor mij is? Ik hou van die stad omdat het een smeltkroes is van rassen en culturen. Al die kleuren en geuren, prachtig toch?”

Toen en nu: de drie oostelijke eilanden

De drie oostelijke eilanden Oostenburg, Kattenburg en Wittenburg horen bij elkaar als Kwik, Kwek en Kwak. Van oud-Amsterdammer Ad Bismeijer kregen we een foto toegespeeld waarop dit gebied in vogelvlucht is vastgelegd. Vermoedelijk is de foto genomen vanaf het dak van een opslag- of overslagloods die is verdwenen. Op ongeveer dezelfde plek staat nu wel een appartementencomplex, dat boven winkelcentrum Brazilië uit steekt. Vanaf de twaalfde verdieping in dat gebouw is de foto van de huidige situatie gemaakt. Er zijn veel te veel verschillen om er een zoekplaatje van te maken, maar duidelijk is wel dat ook dit deel van Amsterdam drastisch is veranderd. En let ook op de veranderingen in de skyline.

dinsdag 10 januari 2012

pagina 8

dé gratis krant voor de echte Amsterdammer - De Oud-Amsterdammer

Puzzel mee en win de unieke DVD-box ‘Een eeuw Amsterdam’ 1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

1

2 12

3

4

5 13

6

7

8 14

9

10

11

15

16

15 22

16

22 28

12

23 23

28

33

38

39

38

39

17 17

29 29

33

24 24

34 34

44

47

54

55

54

55 61

65

66

65 72

66

50

51

50

51

30

26 31

20

27

43

46

49

52 56

57

56

57

62

67

73

53

58 58

63 63

64 64

69

68

74

69

74

75

79

83

84

87

86

80 80

84

59

60

59

60

70 70

75

79

83

49

53

52

68

43

42

46

45

27

37

42

21

32

37

48

78

19

21

32

41

45

20

36

41

14

19

31

36

35

40

82

86

25

35

67 73

82

26

62

78

77

25

30

48

61

72 77

18

40

44

47

13

18

71 76 76

85

71

81 81

85 2

87

2

5

79

26

15

79 86

26 71

1

86

71

52

43

16

52 67

43 39

16

67

39

54

40

87

58

31

63

76

37

32

35

66

83

54 11

40

87

58

31

63

76

37

32

35

66

83

11

Horizontaal

Verticaal

1. mensaap; 7. groep wielrenners die in een wedstrijd bij elkaar rijden; 12. raad voor economische aangelegenheden (afk.); 13. soort leer; 14. wereldtaal; 15. ante christum (afk.); 17. schaapkameel; 19. toilet; 21. bataljons-commandant (afk.); 22. stap; 24. iemand die van zijn kapitaal leeft; 27. uitroep van afkeer; 28. Chinees koopvaardij- en oorlogsschip; 30. paragraaf (afk.); 31. eikenschors; 32. deel van zeilschip; 33. Spaanse uitroep; 35. karig (armoedig); 37. bloeiwijze; 38. teken in de huid door een slag met een zweep; 41. maart (afk.); 42. zoogdier van het geslacht der wezels; 44. oud slecht paard; 46. dreun (plof); 47. heldendicht; 48. nachtroofvogel; 49. geestdrift; 50. soort van look; 52. overjas van dunne stof; 54. offertafel; 56. absurd; 58. deel van breuk; 61. gemetselde of beschoeide waterkant; 62. genezen; 64. bladgroente; 65. ledemaat; 67. het wijfje van hoenderachtige vogels; 68. namaak; 70. reus; 72. internationale code Ierland; 73. plaats in Israël; 76. rivier in Engeland; 77. technisch ambtenaar (afk.); 78. North Atlantic Treaty Organization (afk.); 79. plaats in Duitsland; 81. meisjesnaam; 82. Pan America Airways (afk.); 83. dopheide; 84. Europese Economische Gemeenschap (afk.); 86. mechanisch rollende trap; 87. wild of vis stelen van verboden terrein.

1. grappenmaker; 2. Rolls Royce (afk.); 3. doorschijnend; 4. open plaats in een bos; 5. tropische saprijke vrucht; 6. grootmoeder; 7. schrijfgerei; 8. hijstoestel; 9. lofdicht; 10. technisch onderwijs (afk.); 11. niet beschonken; 16. collectieve arbeidsovereenkomst (afk.); 18. klap; 20. waterdoorlatend; 21. zangstem; 23. knevel; 25. slaginstrument; 26. luizenei; 27. jongensnaam; 29. iemand die pleegt te klikken; 32. plaats in Frankrijk; 34. lidwoord; 36. zware zijden stof met schering van goud- of zilverdraden; 37. voorzetsel; 39. speen; 40. zware vierkante hamer; 42. kartelijzer (wrijfsteen); 43. verdieping; 45. steensoort; 46. ora; 51. loopvogel; 53. snijwerktuig; 54. scheidsrechter; 55. telwoord; 56. spijskaart; 57. rivier in Rusland; 59. staat (natie); 60. schoolvak; 62. ambacht (stiel); 63. mondeling of schriftelijk betoog; 66. tijdperk; 67. lidwoord; 69. zwarte kleverige stof; 71. American Economic Association (afk.); 73. tijdmaat; 74. doek van sterk linnen; 75. binnenwater van enige omvang; 78. vochtig; 80. nieuw (in samenstelling); 82. int. autokenteken Polen; 85. geïllustreerde pers (afk.).

De oplossing van de vorige puzzel in De Oud-Amsterdammer is ‘Mokum wat maak je me nou?’. Elke keer komen er meer inzendingen binnen en dat doet ons natuurlijk deugd. Voor drie van hen lagen iedere twee vrijkaarten klaar voor de bijzondere balletvoorstelling van ‘De Notenkraker’ die op 1 januari in DeLaMar plaatsvond. De winnaars zijn: Ria Aarts, Purmerend A. Lamein, Amsterdam A. den Boer, Diemen

We hebben weer een nieuwe puzzel en traditiegetrouw (ook al klinkt dat vreemd voor een krant waarvan pas drie edities zijn verschenen) is het er één waarbij een die op Amsterdam slaat, moet worden opgelost. Stuur uw oplossing met uw naam en adres naar (e-mail) [email protected] of naar: De Oud-Amsterdammer, Postbus 5003, 1380 GA Weesp. Onder de goede inzenders verloten we vijf DVD-boxen ‘Een eeuw Amsterdam.’

De Oud-Amsterdammer - dé gratis krant voor de echte Amsterdammer

dinsdag 10 januari 2012

pagina 9

Van ‘nooit naar West’ naar ‘nooit meer ergens anders’ door Lia Ouwehand Mijn eerste kennismaking met West was bepaald niet positief. Ik fietste van m’n ouderlijk huis in Oost/grens Zuid, door de Kinkerbuurt en voelde me niks op m’n gemak. Die smalle, grauwe straten, die drukte en rotzooi overal, die verwaarloosde oude huizen. Bah, wat een groezeligheid, wat een naargeestige, armoedige troep, wat een rótbuurt. Daar wilde ik echt NOOIT wonen. Het was 1959, ik was 14 jaar en had weinig benul.

waar je zo vriendelijk geholpen werd, een praatje had, die vrolijke, recht-voor-z’nraap Ten Kate Markt én het Vondelpark èn het Leidseplein zo dichtbij. Ik vond het duizend keer leuker dan het mij nu véél te keurige, saaie, onpersoonlijke gebied rond het Amstelstation dat nog altijd mijn thuisbasis vormde. In West (heette het al Oud West?) rook en voelde ik vrijheid, ik zou daar DOLGRAAG willen wonen. Ik was 18 jaar, smachtte naar zelfstandigheid, maar moest voorlopig nog op kamers.

gossie, ... de huur bedroeg 34,40 gulden per maand. Zus en zwager hielpen bij het opknappen en ik, inmiddels dus wij, was in de wolken met ons paleisje dat bestond uit 1 kamer, waarin ook ons onderschuifbed, een keukentje zonder warm water en daarin de wc. Zat je op de pot, dan zat je met je knieën tegen de deur, dus die bleef open staan. Maar luxe: vanwege de hoek woonden we met slechts drie ‘gezinnen’ op een trap, geen voor of achter dus. Wij keken op het westen; lekker licht en hmmm, middag- en avondzon in huis! We trouwden in de zomer van 1968. Hoewel nog steeds innig tevreden met ons huisje, werd het te klein en ik dacht toch ook al eens aan kinderen. Najaar 1969 kreeg mijn man een 3-kamerwoning aangeboden in Bos en Lommer. Maar ja... een 3-kamerwoning, daar ben je ook zo uitgegroeid. En Bos en Lommer? Alsjeblieft niet zeg, wij wilden onze buurt niet uit! Toch aanvaardden we de woning, maar we bleven in de Tollensstraat. Via advertenties

De gezellige huiskamer in de Jan Tollensstraat. “Wilt u kleiner? Wij willen groter!” probeerden we Bos en Lommer te ruilen voor iets beters. Dat lukte, en hoe! We kwamen met mensen in de Nicolaas Beetsstraat tot overeenstemming. Zij naar Bos en Lommer, wij naar hun benedenhuis met tuin en 1e verdieping op amper 5 minuten lopen van ‘onze’ Tollensstraat! Dat hier ook geen douche was en de wc-deur niet

dicht kon, dat was van later zorg. Dit was een huis om nooit meer te verlaten, om met mijn man te spreken: alleen tussen zes plankjes. We hopen er tot onze dood te kunnen blijven. Bron: geheugenvanwest.nl. Foto’s: Stadsarchief Amsterdam\Lia Ouwehand\ geheugenvanwest.nl

De hoek van de Jacob van Lennepkade en de Ten Katestraat Vier jaar later trouwde mijn zusje want: via via via had ze een halve achterwoning in de Jacob van Lennepstraat te pakken. De euforie was dermate groot dat we geen woord vuil maakten aan het feit dat het in zo’n armetierige buurt was ‘op een woning’ zonder douche, de wc op de gang en een stoffig, uitgesleten, krakend trappenhuis. Ik was hartstikke blij voor m’n zus en ging vaak op bezoek. We deden dan samen boodschappen en zo raakte ik al snel vertrouwd met de buurt en... veranderde ik rigoureus van mening. Dat treurige West bleek een reuze gezellige, levendige buurt. Al die winkeltjes

Hokken Begin 1967 kreeg ook ik een halve woning aangeboden. Tollensstraat 115, bijna op de hoek van de Jacob van Lennepkade. En ik hoefde er niet voor te trouwen, ik kon er, ‘hokkend’ met mijn aanstaande echtgenoot, zo in. Mijn vreugde over juist deze plek in de stad is met geen pen te beschrijven. HOE uitgewoond het er ook uit zou zien en WAT de bewoners ook aan overname zouden vragen, ik nam het! Hoewel, op die overname heb ik nog wel afgedongen: “Neem die gordijnen en vloerbedekking maar rustig mee hoor”. Ah

Uitzicht op het terrein van het WG.

De Jacob van Lennepstraat vanaf de Bilderdijkkade.

Een bijzondere school in het Oosterpark door Yolande Jansen Ik ben opgegroeid in de Derde Oosterparkstraat. Het was een rustige buurt. Ik zat in de tweede klas van de Linnaeusschool toen ik vanwege mijn astma naar de Openluchtschool (de W.B. Noteboomschool) in het Oosterpark ging. Dit was voor mij letterlijk en figuurlijk een ‘verademing’. In het begin was het erg wennen op school. Het waren lange dagen van acht uur ’s ochtends tot vijf uur ’s middags. Later versoepelde dat en kregen we op woensdagmiddag vrij. Er werd een bepaald ritme aangehouden op school. Zo kregen we ‘s ochtends ontbijt, ’s middags warm eten en voor dat je naar huis ging nog een boterham. We aten heel gezond; fruit, dadels, vijgen en noten en dronken melk of room. We deden aan heilgymnastiek. ’s Middags moesten we rusten. Met mooi weer buiten op britsen of anders boven op de slaapzaal.

Het was geen buurtschool. Er zaten kinderen uit heel Amsterdam met allerlei aandoeningen: hartpatiënten, kinderen met

bloederziekte. Het kwam zelfs wel eens voor dat ernstig zieke kinderen overleden. Als kind sta je daar niet zo bij stil, pas la-

ter besefte ik wat dat betekende. Ondanks dat er een dokter en zuster op school waren, werd je niet als patiënt behandeld. Ik kreeg er doorzettingsvermogen, want er heerste de mentaliteit: ‘we mankeren hier allemaal wat’. Je leerde hoe je het beste met je ziekte kon omgaan. Buiten schooltijd speelde ik met kinderen uit de buurt. Het was dan ook niet zo dat ik werd gepest omdat ik op die school zat. Enige jaren geleden was er een reünie.

In werkelijkheid bleek alles veel kleiner te zijn dan in mijn herinnering. Ook de gymmeester was in mijn gedachten twee meter lang en twee meter breed en dan kom je binnen en bleek het eigenlijk een hele gewone man. De Openluchtschool in het Oosterpark is nog steeds mijn favoriete plek in Oost. (Het verhaal van Yolande Jansen is opgetekend door Louise van Lil).

Verhalenwandeling

De vijfde klas van de Openluchtschool. Yolande Jansen staat op de bovenste rij, tweede van links. Foto: Yolande Jansen. Bron: www.geheugenvanoost.nl

Zondag 22 januari wordt een verhalenwandeling gehouden rond de Muiderpoort en Oosterpark. Wandel mee en luister naar verhalen over deze omgeving. U kunt ook eigen verhalen delen met de medewandelaars. De wandeling begint om 11 uur en duurt tot ongeveer 13.00 uur. De kosten bedragen drie euro, inclusief een versnapering na afloop. Het vertrekpunt is bij de Muiderpoort aan de Sarphatistraat bij de tramhalte van lijn 9. Het parkeren is op zondag gratis. Tenminste, als je aan de kant van Amsterdam Oost blijft. Om teleurstelling te voorkomen, is het noodzakelijk u vooraf aan te melden bij Jo Haen, e-mail [email protected] of per telefoon 020-6920720.

pagina 10

dinsdag 10 januari 2012

dé gratis krant voor de echte Amsterdammer - De Oud-Amsterdammer

Eropuit! Kalender... Jeugdherinneringen

Verhalenwandeling Oost

Ras-Amsterdammers Danny de Munk en Henk Poort toeren met ‘Jeugdherinneringen’ door het land. Inmiddels hebben ze rond de veertig voorstellingen achter de rug en nog twintig voor de boeg, waarvan de eerstvolgende op 24 januari om 20.00 uur in Carré is. Het is een voorstelling waarin zang, en meer specifiek het Amsterdamse repertoire, centraal staat. Natuurlijk komen Willy Alberti, Johnny Jordaan, Manke Nelis en André Hazes voorbij, maar er worden ook een paar ‘moppies’ niet al te zware belcanto’s gezongen. Tussendoor dollen de twee met elkaar op het podium in plat Amsterdams, zoals Mokumse gabbers dat doen. ‘Jeugdherinneringen’ is daarmee een luchtig (er mag worden meegezongen en de polonaise mag ook worden gelopen, graag zelfs) theater vol sentiment. Lezers van De Oud-Amsterdammer kunnen met korting naar deze voorstelling. Voor elke kaart op rang 1 en rang 2 geldt een korting van vijf euro. Rang 1 kost daardoor geen 35 maar 30 euro en rang 2 geen 30 maar 25 euro! Kaarten zijn te boeken bij de kassa, via Carrélijn 0900 - 25 25 255 (1,30 euro p/g) en op www.carre.nl, in alle gevallen onder vermelding van DANNY OUD. (Prijzen zijn exclusief 1 euro t.b.v. het restauratiefonds van Carré en eventuele overige reserveringskosten).

Zondag 22 januari wordt een verhalenwandeling gehouden rond de Muiderpoort en Oosterpark. Wandel mee en luister naar verhalen over deze omgeving. U kunt ook uw eigen verhalen delen met de medewandelaars. De wandeling begint om 11 uur en duurt tot ongeveer 13.00 uur. De kosten bedragen drie euro, inclusief een versnapering na afloop. Het vertrekpunt is bij de Muiderpoort aan de Sarphatistraat bij de tramhalte van lijn 9. Het parkeren is op zondag gratis. Tenminste, als je aan de kant van Amsterdam Oost blijft. Om teleurstelling te voorkomen, is het noodzakelijk u vooraf aan te melden bij Jo Haen, e-mail [email protected] of per telefoon 020-6920720.

Verhalen uit West

Expositie Aat Veldhoen

Op 29 januari 2012 is er van 14.30 tot 16.30 uur in Vrouw en Vaart (President Allendelaan 733, Amsterdam-Osdorp) weer een Verhalenvertelbijeenkomst die door geheugenvanwest.nl wordt georganiseerd. Inwoners uit Nieuw-West vertellen dan vol passie hun zelfgeschreven verhalen over dit stadsdeel. Verhalen uit de oude doos komen voorbij, maar evengoed verhalen over pas geleden of zelfs nu. Tussen de verhalen door is er een kopje koffie of thee en bezoekers kunnen culinair genieten van lekkernijen die niet onderdoen voor een Engelse High Tea. Bovendien krijgt iedere bezoeker na afloop een boekje met verhalen die op de website staan. Als klap op de vuurpijl: het is allemaal gratis. Geheugenvanwest.nl houdt regelmatig dit soort bijeenkomsten en elke keer weer is er eigenlijk meer belangstelling dan dat er plek in de zaal is. Omdat de capaciteit van de zaal beperkt is (100 personen) en de organisatie graag wil weten met hoeveel man rekening moet worden gehouden, wordt gevraagd u aan te melden via e-mail: [email protected].

Nog tot en met 21 januari is bij het CBK Amsterdam (Oranje-Vrijstaatkade 71) werk te zien van de kunstenaar Aat Veldhoen. CBK Amsterdam biedt tijdelijk onderdak aan een selectie van zijn etsen, tekeningen, schilderijen, keramiek en beelden. Een deel van het werk is te koop. Het atelierhuis van Aat Veldhoen – HUIS VELDHOEN geheten – is een vrijstaat voor de kunst; Een bezoek aan het atelierhuis is een overweldigende ervaring. Geen plek is onbenut. Overal waar je kijkt, zie je werk van Veldhoen en voel je de vrijheid en rebellie van de kunstenaar. Veldhoens werk spreekt tot de verbeelding door het realisme, de technische uitvoering en de persoonlijke en trefzekere stijl van tekenen. Bijzonder werk, en voor het eerst te zien bij CBK Amsterdam, is de serie van de abri op de Wittenburgergracht. Vanuit zijn woonkamer op de 1e verdieping kijkt Veldhoen naar de abri van lijn 22. Door de jaren heen heeft Aat Veldhoen deze abri en de mensen die er wachten, geportretteerd. Deze serie met veel grafiek en tekeningen toont de verschillende Nederlandse weersomstandigheden en een grote variëteit aan buurtbewoners. Naast deze stadsgezichten spelen familie, vrienden, de vrouw en zijn maatschappelijke betrokkenheid een zichtbare rol in de expositie. Tijdens de tentoonstelling houdt CBK Amsterdam diverse activiteiten. Een rondleiding door Ruigoord-dichter Hans Plomp, een concert van Esther Apituley en Rie Tanake, een familieworkshop grafiek, een lezing door muze Natasja Rietdijk en een debat over de invloed van politiek op de kunstsector, in samenwerking met Hedy d’Ancona.

De tijd daarna

Hoe ervaren blinde mensen kleur?

‘ De tijd daarna’ brengt op unieke wijze de geschiedenis van 30 jaar hiv en aids in beeld. De expositie is nog tot en met 15 januari in de Melkweg aan de Lijnbaansgracht te zien. In 1982 - dertig jaar geleden alweer - werd het eerste hiv-geval in Nederland ontdekt. De tentoonstelling geeft zicht op de veranderingen rond hiv en aids, in 30 jaar van een dodelijke ziekte naar een chronische aandoening. Het laat een heel divers en uitgebreid beeldverhaal zien van veelbewogen jaren. De dramatiek van omgaan met ziekte en herstel, verlies en triomf, strijd en overgave, en leven en dood dwingt iedere kijker, bewust of onbewust, tot een eigen standpunt. De ervaringen en emoties van deze 30 mensen – allen met een totaal verschillende achtergrond en leeftijd – worden in de interviews treffend vastgelegd, wat in combinatie met de portretten een uniek tijdsbeeld oplevert. Van alle geportretteerden weet je dat ze hiv positief zijn. De foto’s maken nieuwsgierig naar de verhalen. De makers hopen dat de bezoekers bij zichzelf te rade zullen gaan. Hoe denken ze over hiv? Wat weten ze er van? Wat voelen ze erbij?

Hoe ervaren blinde mensen kleur? Hoe kan het maken van grappen oorlogen helpen voorkomen? Wat is emotie? De Mexicaanse kunstenaar Erick Beltrán is de drijvende kracht achter het kunstproject The World Explained, dat antwoord probeert te geven op deze en veel andere vragen. Deze tentoonstelling is nog tot en met 12 maart te zien is in de Parkzaal van het Tropenmuseum. Sinds september 2011 houdt Beltrán samen met een team van jonge antropologen interviews met inwoners van Amsterdam, die gebundeld worden in een hedendaagse encyclopedie. De resultaten van deze interviews zijn tot en met 11 maart 2012 te zien in de Parkzaal van het museum.

De Oud-Amsterdammer - dé gratis krant voor de echte Amsterdammer

dinsdag 10 januari 2012

pagina 11

Schrijvende lezers De Oud-Amsterdammer is meer een podium voor echte Amsterdamse 50-plussers dan een krant. Wij stimuleren lezers hun eigen verhalen in te zenden. Hieronder twee verhalen die recht uit het hart van de lezer geschreven zijn. Heeft u ook een bijzonder verhaal dat u met de lezer wilt delen? Mailen kan naar [email protected] en sturen naar De Oud-Amsterdammer, Postbus 5003, 1380 GA Weesp.

Een Rotterdammer in Mokum door Petra Notenboom

5, Barrie Stevens en Leen Jongewaard aan de Leidsegracht 62 en Henk Molenberg woonde boven het echtpaar Jansen-Van der Heuvel of Van Faasen-Van Duinhoven. Ja, dat krijg je na een beroerte, er vallen gaten in je geheugen!

Het zal wel niet veel voorkomen, maar bij mij is het gebeurd. Ik werd in de jaren ’60 verleid door Jan, een Amsterdammer uit de Jordaan. Kort daarna verruilde ik mijn geboortestad Rotterdam voor het gezellige Amsterdam, waar hij mij hielp bij het huren van een te dure zolderkamer aan de Nieuwezijds Voorburgwal, waarna hij voorgoed verdween. Terug naar huis was geen optie maar werd na een paar jaar met een hoop ellende toch een bittere noodzaak.

Gelukkig was Mokum niet de oorzaak voor mijn terugkeer naar Rotjeknor. Amsterdam heeft me ondanks alles meer gegeven in vergelijking met Rotterdam. Als dochter uit een artiestengezin hoopte mijn vader (componist-musicus) op een artistieke doorbraak als artieste in de theaterstad bij uitstek, hetgeen mij behoorlijk is gelukt. Ik vrat alles wat met theater te maken had en hing aan de lippen als oude artiesten hun verhaal vertelden; hetzelfde deed ik later ook tijdens mijn verblijf in Cannes, Parijs en Londen met een geheel ander resultaat omdat ook daar Amsterdam werd besproken. Mijn mooiste herinneringen aan Amsterdam zijn die aan de superdiscotheek Starclub, in de Lange Leidse dwarsstraat waar veel dansers uit de studio van

Historica Tegenwoordig ben ik als historica en biografe betrokken bij het leven van Emma Kirchner, een fotografe en feministe uit het midden van de negentiende eeuw, geboren in Leipzig in 1830 en werkzaam te Delft tussen 1863 en 1899. Emma Kirchner woonde vanaf 1903 bij haar kleindochter Dora de Louw en haar man, de Amsterdamse componist Bernard Zweers en overleed te Amsterdam in 1909. Ze werd begraven op Huis ter Vraag.

Helen de Clerq kwamen. Een van hen was de lichtgetinte superschone Erna, een ander was mijn tijdelijke stapvriendin Tilly, die verdween met mijn zelfgemaakte leren jas. Henk van der Meyden Verder heb ik zeer goede herinneringen aan de sociëteit van kunstenaars ‘de Kring’ aan het Kleine Gartmanplantsoen 7-9 waar ik door Lydia Polak werd geïntroduceerd en later aan Club Privé van Henk van der Meyden. Zijn vaste dj had als zangeres een hit met popgroep Full House met ‘Standing on the inside’, maar vond hun versie van ‘Baby Blue’ eveneens een cover van Neil Sedaka, mooier dan het origineel. Later ontmoette ik in Amsterdam de tekstschrijver van deze songs, Howard Greenfield, waar ik nog jaren mee

braille, en zag ik hun ster van de show Kees Terbruggen schitteren in de film ‘Moord in Extase’.

Als onderzoeker ben ik er 100 procent van overtuigd dat Emma Kirchner ergens een dagboek of brieven heeft nagelaten. Mijn verzoek aan alle Amsterdammers is simpel: help me met mijn zoektocht en wellicht kom ik in contact met al mijn oude kennissen uit vervlogen tijden.

De te vlug vergeten Ronnie Bierman woonde in mijn tijd in de Jacob Obrechtstraat

(Petra Notenboom is ook wel bekend als Paula Castell en Peter Junior).

Aan onder anderen Ronie Bierman bewaart Petra Notenboom herinneringen. correspondeerde. Met weemoed denk ik terug aan theatergroepen als ‘Hauser Orkater’ en ‘Funhouse’ van Martin Putman waar medewerkster Dolly Vonk op slag blind werd en meteen begon met het leren van

Achter de meiden aan door Peter Karelsen Wat een leuke verrassing was dat om opeens De Oud-Amsterdammer te zien. Ik heb inmiddels begrepen dat deze krant ook in Rotterdam, Den Haag en Utrecht verschijnt en in dat rijtje hoort Amsterdam natuurlijk thuis. Ik woon niet meer in Amsterdam, maar krijg de krant van mijn broer opgestuurd en ben daar heel blij mee.

geschaatst. Of rondjes, dat waren het niet echt. Rondjes deden de mannen in de binnenbocht. Die konden echt schaatsen. Dat was altijd een machtig mooi gezicht, maar je liet het wel uit je hoofd om dichtbij te komen. Dat vond je gevaarlijk en anders schreeuwden die mannen (zaten er eigenlijk ook vrouwen tussen?) keihard tegen je. Ik vond ze eerlijk gezegd altijd een beetje arrogant, alsof die ijsbaan van hun was. Ikzelf reed altijd met mijn vrienden op de

De Jaap Edenbaan in de jaren zestig. Ik (uit 1956) woonde vroeger in Amsterdam-Oost en zit vol herinneringen. Een paar daarvan wil ik graag met de lezers delen en die gaan over de Jaap Edenbaan, omdat ik daarover een artikel zag in de eerste editie. Ik heb hier heel wat rondjes

buitenbaan en op het afgezette stuk voor de kleedkamer. Ik kon er weinig van, maar wat hebben we een plezier gehad. IJshockeyen – ik had geen noren maar ouwe ijshockeyschaatsen van mijn broer van zeker twee maten te groot van het merk CCM

- met zelfgemaakte sticks en een oud tennisballetje. Of achter de meisjes aan. Heel hard op een groep meiden afrijden en dan vlak voor ze stoppen, dat was pas stoer. Dan spatte het ijs namelijk zo mooi op. Het leukst was als je een meisje versierde (donkere Ria van de Laan, leef je nog?). En daarna een bak warme chocolademelk in het restaurant in de hal van Sjaak Swart. En maar hopen dat Sjaak zelf achter de bar stond, want om door hem geholpen te worden, dat was wat. We gingen ook altijd kijken bij het ijshockey in die hal. De Jaap Edenbaan is in 1961 Ook toen er nog geen hal was, werd er ijshockey gespeeld bij de Jaap Edenbaan. Foto’s: Stadsarchief Amsterdam geopend, maar volgens mij kwam die hal veel later (dat klopt, de hal is in 1973 gereed gekomen - red.). Er was voor die tijd Ron Berteling en bij Feenstra waren Larry sen en dat zag je af aan de toeschouwers: een onoverdekt baantje aan van Wieren en Corky de Graauw nog nooit zoveel bontjassen en nepblond de Radioweg, pal naast de helden. Er heerste ook per avond gezien! Inmiddels woon ik niet de ijsbaan, maar altijd een beetje agresmeer in Amsterdam, maar in Arnhem. Ik Een Mokums weetje daar heb ik nooit sieve sfeer als de Frie- ben een jaar of 20 geleden nog eens op de Het voortbestaan van ‘de Skeeve Skaes’ naar ijshockey zen kwamen, maar Jaap Edenbaan geweest, samen met mijn hangt aan een zijden draadje. Er is een gekeken. Het ik denk dat het in vrouw en twee kinderen, want die waren aantal rechtszaken geweest en de laatste zag er toen vergelijking met erg nieuwsgierig naar de stand van zaken is dat uitbater Jac Hoeve in wat troosteloos de voetbalsupJaap Edenbaan. Ik had het idee dat er cassatie is gegaan bij de Hoge Raad. Een uit allemaal. porters nog wel helemaal niets was veranderd. Toen wij er uitspraak valt niet binnen een jaar te verMaar met die meeviel, want schaatsten was het café de Skeeve Skaes wachten. De Vrienden van Jaap Eden willen dat de Skeeve Skaes blijft hal werd het we hebben nooit er nog niet, maar dat is inmiddels een bestaan, vanwege de leuk. Ik herinner gevochten. Ik was ook soort museum geworden. Ik heb begrepen unieke sfeer. me nog goed dat de altijd behoorlijk onder dat dat weg moet. Dat kun je toch niet wedstrijden tegen Feenstra de indruk van de bontjassen. maken? De Skeeve Skaes, dat is zowat Flyers het meest spectaculair waren. IJshockey was in die tijd (misschien nu cultuurgoed! Bij Amsterdam speelden Henk Hille en ook nog wel) geen sport voor arme men-

dinsdag 10 januari 2012

pagina 12

dé gratis krant voor de echte Amsterdammer - De Oud-Amsterdammer

‘We wonen niet in Amsterdam, maar in Betondorp’ Of je het nu leuk vindt of niet, maar één van de meest bekende Nederlanders wereldwijd is Johan Cruijff. Cruijff is geboren en getogen in Betondorp, dat weet bijna iedereen. Maar hoe was het leven in Betondorp?

“Als we de tram namen op de Middenweg hadden we echt het gevoel dat we naar een heel andere stad gingen. We voelden ons geen Amsterdammers, maar Betondorpers.” Lies van Mierlo (van 1930), die zowat haar hele leven in Betondorp woont, kan het Betondorp-gevoel niet beter verwoorden. Het witte Betondorp was met recht een dorp op zich. Aan het einde van de Middenweg (dichter bij Diemen eigenlijk dan bij de Middenweg), lag het dorp, met een heuse Brink in het midden. Jarenlang was Stadion De Meer het baken aan de Middenweg, hoewel dat in 1934 is gebouwd terwijl Betondorp zelf ouder is. Betondorp is namelijk gebouwd tussen 1923 en 1925. In die tijd stegen de prijzen voor bakstenen sky high en er was een tekort aan woningen; redenen om helemaal aan de rand van Watergraafsmeer een dorp met 900 woningen van beton (want dat was goedkoper dan baksteen) te bouwen. Han van Loghem en Dick Greiner ontwierpen het dorp, dat niet alleen opvalt door de witte muren, maar ook door de platte daken. De belangrijkste straten monden uit in de Brink, waar een aantal middenstandswoningen en centrale voorzieningen, zoals winkels, een bibliotheek en een verenigingsgebouw zijn gevestigd. Kerken en cafés ontbraken aanvankelijk. De straatnamen zijn ontleend aan dorpsen agrarische begrippen, zoals Landbouwstraat, Veeteeltstraat en dergelijke. Betondorp was een rood dorp. SDAP en later PvdA waren de partijen waarop werd gestemd en de communistische krant De

Waarheid en het socialistische Het Volk werden veel gelezen. Gevangenis Betondorp werd niet door iedereen even mooi gevonden en dat is een eufemisme. Toen Roos van der Water in 1955 hier een woning kreeg aangeboden, dacht ze: “Het lijkt wel een gevangenis.” Het was winter, er was weinig groen te bekennen en de rechthoekige betonnen, saai ogende woning had ook nog eens een heel kleine douche. “Je stootte daar geheid je armen, dat deed me nóg meer aan een gevangenis denken.” Roos besloot de woning toch te aanvaar-

Johan Cruijff in het shirt van het Nederlands elftal ergens aan het begin van de jaren zeventig.

dorp een netwerk van modderige laantjes, van straten, drie pleinen - waarvan de Brink het meest centraal was gelegen. Maar het belangrijkste was de speeltuin

‘De politiemacht bestond in Betondorp uit twee agenten op een zwarte dienstfiets’ den en kwam al snel tot de ontdekking dat het allemaal meeviel. Het viel haar bijvoorbeeld op dat er in de wijk altijd veel mensen thuis waren. “Er woonden hier veel oude en veel zieke mensen en volgens mij ook veel alcoholisten.” Netwerk van modderige laantjes Voor kinderen was Betondorp een paradijs, beschrijft bewoner Nico Paape zijn herinneringen. “Voor kinderen was Beton-

Speeltuin aan Onderlangs Tonny Snabel herinnert zich nog goed de grote speeltuin aan de Onderlangs. Bij een foto op www.hetgeheugenvanoost.nl schrijft hij: “De speeltuin aan de Onderlangs met op de voorgrond van links Robbie Angel. Woonde in de Tuinbouwstraat, schuin tegenover het eerste huis van Jopie Cruyff. Wimpie Lagerwaard. Woonde op het Huismanshof in de linkerachterhoek. Zijn zuster deed, tot onze stomme verbazing, ineens aan ‘buikdansen’. Op de achtergrond Freddie Kok, groot en sloom. Dan Niko Paape, Robbie Ouweneel uit Duivendrecht, Peter Visser van de Zaaiersweg en Robbie Stil uit Duivendrecht. Hoe korter je voetbalbroekje, des te stoerder was je.” Tekst en foto: www.geheugenvanoost.nl

aan de Onderlangs, waar Melis de scepter zwaaide. Een bruinig gezicht, scheve mond met sjekkie, en de volkstuinen die doorliepen tot aan de Weespertrekvaart en de Oosterbegraafplaats.” “Het territorium van de kinderen in mijn straat liep vanaf de Brink tot aan de Weespertrekvaart. Het Huismanshof was

ook ‘van ons’, alsmede een klein stukje Graanstraat en Zaaiersweg. De rest was het ‘buitenland’. Dat was het gebied van andere jongetjes. Kwam je in het ‘buitenland’, dan werd er regelmatig gevochten. Territoriumdrift. In het binnenland, die twee of drie straatjes, waren we heer en meestertjes.” “De laantjes waren smal en vaak modderig en afgescheiden van de aanliggende tuinen door heggen en heggetjes. Wij konden in dit labyrint blindelings onze weg vinden. Als wij aan het voetballen waren en de politie kwam vanaf de Brink de hoek om fietsen (met het doel onze bal af te pakken), stoven wij als schichten een laantje in om binnen no time drie straten verderop weer tevoorschijn te komen. Met bal.” “De politiemacht in Betondorp bestond uit twee agenten op een zwarte dienstfiets. Een hele grote dikke, Oliver

Hardy-formaat, en een kleine dunne, Stan Laurel-formaat. Vanwege hun postuur en vanwege hun fietsen konden de dienders onmogelijk de achtervolging inzetten in de laantjes van Betondorp. Ze hebben ons nooit te pakken gekregen.” Marianne kwam in 1940 in Betondorp wonen, op Brink 6. “De Brink was fijn om te spelen”, vertelt ze. “Een mooi groot plantsoen middenin, veel paadjes achter de huizen waar je je kon verstoppen.” In de buurt heerste saamhorigheid. “Betondorp was gezellig, je kende veel mensen.”

De tuin van de familie Hes Nico Paape (1944-2010) was een rasechte Betondorper en heeft veel van zijn herinneringen toevertrouwd aan www.geheugenvanoost.nl. Het zijn stuk voor stuk pareltjes met een hoog ‘O ja’- gehalte. Zoals deze: “Aan het eind van het modderlaantje achter ons huis woonde de familie Hes. Opoe Hes was de baas. Op een ochtend, vlak na de oorlog, kwam een oude vrachtauto de Veeteeltstraat in rijden en stopte voor de deur van de familie Hes bij de uitgang van ons laantje. Op zichzelf was dat al heel bijzonder want auto’s hadden wij in het dorp nog maar zelden gezien. In de daaropvolgende weken lag de jongste zoon, Jan Hes, onder de auto, klauterde erop en erin en sleutelde aan van alles en nog wat. De halve stoep was bezaaid met onderdelen. De tuin van de familie Hes diende als opslag. Uiteindelijk was de oude vrachtauto opgeknapt en op een goede dag reed Jan Hes ermee weg. Enkele dagen daarna stonden er twee oude vrachtwagens bij de familie Hes voor de deur. Het ritueel herhaalde zich onder grote belangstelling van alle jongetjes in de straat. Uiteindelijk bouwde Jan Hes een groot, internationaal transportbedrijf op.”

De Oud-Amsterdammer - dé gratis krant voor de echte Amsterdammer

dinsdag 10 januari 2012

pagina 13

Mijn straat: Borgerstraat

‘Het was de gewoonte dat men uit het raam hing’ Pim Hessing is geboren in de Borgerstraat, op 49 drie hoog. De foto is uit 1955. “We hadden uitzicht op de Ten Katemarkt. Het was de gewoonte dat men uit het raam hing. Wij keken vanuit het raam op de hele Borgerstraat. Er gebeurde heel veel op straat, daarom was het ook zo leuk om naar buiten te kijken. Wat ook heel

speciaal was: er woonden vele families in eenzelfde straat of vlak in de buurt. In de Borgerstraat woonden bijvoorbeeld: de familie Cock, Van Lent, Hessing, Van Duivenbooden, Pallada, Bezembinder. Ik herinner me dat in 1949/50 Koningin Juliana op bezoek kwam in de Kinkerbuurt. Van tevoren werd onze straat schoongemaakt. Ze kwam ook in de Borgerstraat en is bin-

De Borgerstraat kruist ook de Nicolaas Beetsstraat. Foto: Stadsarchief Amsterdam

nen geweest bij buurvrouw Van Lent.” Aaltje van Duivenbooden werkte hier in de bakkerszaak van haar familie. “Eerst bakten we ons brood zelf in de kelderbakkerij. Toen het grondwater steeg, liep de kelder onder en de oven was verzakt. Daarvoor waren we niet verzekerd en, ook gezien de leeftijd van mijn ouders en de sanering van de buurt, besloten we om voortaan brood van de firma Hoeve te nemen. Dat was een broodfabriek. Ze leverden verpakt gesneden brood, maar ook brood dat we zelf moesten snijden.” Ook André Tak woont in de Borgerstraat. De hoek van de Ten Katestraat en de Borgerstraat was altijd een levendige bedoening. Hij kwam er in 1969 op nummer 235 en woont er nu nog op 250. “Toen boven de olie/kolenhandel van de familie Teeseling. een draaiorgel in gehad en een mooie hen- knokploeg Kinkerbuurt had daar z’n Ome Karel en tante Nel. Toen de olienepplantage.” hoofdkwartier. Veel van de knapen kende handel terugliep heeft een zoon het “Begin zeventiger jaren was ik actief als ik wel, maar ik maakte geen deel uit van nog een tijdje voortgezet, maar het liep vrijwilliger op het toenmalige buurthuis die knokploeg.” alleen maar af. De loods is nog een tijd Borgheem. Dat zat in een heel oud schoolBronnen: www.verhalenvanvroeger.nl/ als stalling door hen uitgebaat, maar gebouw aan het begin van de Borgerwww.geheugenvanwest.nl uiteindelijk hebben we er een opslag voor straat. De harde kern van de zogenaamde

Het Mokumgevoel van André Kuipers

‘Mijn LP’s kocht ik onder andere bij Filters in de Eerste van Swindenstraat’ André Kuipers zweeft nu in de ruimte vanwaar hij uitzicht heeft op de aarde. Het moet magnifiek zijn voor de man die is geboren in Kattenburg en is getogen in Oost. Geboren “Ik ben in een noodhospitaaltje aan de Zeeburgerdijk geboren. Daarna woonde ik met mijn ouders een paar honderd meter van de kazerne in de Tweede Kattenburgerdwarsstraat 19 tweehoog achter.” Platanenweg “Van de Kattenburgtijd weet ik niet veel meer omdat we verhuisden naar Osdorp en snel daarna naar de Platanenweg in Oost. Wat me wel bijstaat, is dat ik als klein jongetje een winkel binnenliep waar net een glazen stolp stuk was gevallen. Waarschijnlijk zat er parfum in, want de scherpe lucht staat me nog bij.” “Heel mijn verleden verdwijnt langzaam maar zeker. De kleuterschool Doornroosje in Watergraafsmeer waar ik toen op zat, is ook al weg. Ik herinner me de houten gebouwtjes, de lieve Surinaamse juffrouw Kalf, de zandbak en ik was bang voor een lekkende wc.” Zwarte Riek “Op onze trap, boven ons, woonde Zwarte Riek, de Jordanese zangeres die bekend was van ‘Me wiegie was een stijfselkissie.’ Dat was een grote hit rond mijn geboortejaar. Ze heeft ook ‘Amsterdam huilt’ gezongen.”

Het Iepenplein “Op het Iepenplein zaten vroeger veel kleine winkeltjes, zoals een melkboer, een drogist, een bakker en een snackbar. Bij de slager haalde ik altijd voor vijftig cent biefstuktartaar. Niet voor mezelf, maar voor mijn moerasschildpadjes. Toen die schildpadden te groot waren, moest ik ze van mijn ouders naar Artis brengen. Alle winkels van vroeger zijn bijna weg. Alleen Foto Fransen zit nog steeds op de Beukenweg. Al sinds 1939.” Wim Suurbier “Op het Beukenplein liep ik op een goede dag Wim Suurbier tegen het lijf. Het waren de hoogtijdagen van Ajax. In de snackbar bestelde hij een moeselientje met slagroom: een roze glazuurkoek met slagroom ertussen. Een vreemde exotische bestelling, maar Wim Suurbier bestelde het dus het moest wel stoer zijn. Jarenlang

André Kuipers in zijn jonge jaren.

heb ik daarom ook moeselientjes met slagroom gegeten. Heerlijk.” LP’s “Mijn langspeelplaten kocht ik onder andere bij Filters in de Eerste van Swindenstraat, maar ook bij Boudisque op de Nieuwendijk. Het was echt een feestje voor mij als ik met mijn gespaarde geld naar Boudisque fietste om een lang begeerde plaat te kopen. Een importelpee van Vangelis bijvoorbeeld. Eén keer had ik een vervelende ervaring. Ik kom op de Nieuwendijk en jawel hoor: balletje, balletje. Ik kende dat fenomeen niet. Ik stond te kijken en elke keer had ik het goed. Het was voor mij onbegrijpelijk dat er mensen waren die geld verloren met dat spelletje. Je moest honderd gulden inzetten en ik had maar negentig gulden. Maar die man nam daar ook genoegen mee. Ik wees de beker aan waar het balletje volgens mij moest liggen, maar helaas. Ik was helemaal in shock. Daar gingen mijn platen.” Van der Waalsscholengemeenschap “Ik liep als kleine jongen wel eens samen met mijn ouders door het Oosterpark. Op een schemerige avond kwamen we bij de Mauritskade. Mijn vader wees naar een groot, donker gebouw en zei: “Misschien ga jij hier wel naar school als je wat ouder bent.” Het leek me niets, net een kostschool uit een Engelse film. Het was het Van der Waals waar ik later een prima tijd had. Als geen ander

wist mijn vader dat het toch handig was om een diploma te hebben in de maatschappij, zodat je niet zo hard hoefde te knokken als hij.” “Huininga was een biologieleraar die op zeer boeiende wijze over DNA kon spreken. Hij wees ook op de gebouwen

van de afdeling Virologie achter ons aan het Oosterpark. Daar werd met het virus DNA gewerkt. De verhalen van Huininga hebben me getriggerd om geneeskunde te gaan studeren en later heb ik hetzelfde labonderzoek gedaan naar het virus DNA.”

Lezersactie De Oud-Amsterdammer Amsterdam Bevalt! is een uitgave van Uitgeverij Kapstok en bevat verhalen met een groot aantal bekende Amsterdammers die vertellen waarom Amsterdam hen zo lief is. Onder anderen John Kraaijkamp, Ed van Thijn, Hans Wiegel, Frits Barend, Matthijs van Nieuwkerk, René Froger, Jaap van Zweden en Danny de Munk vertellen over hun leven in de hoofdstad. In de winkel kost Amsterdam Bevalt! 22,50 euro. Lezers van De Oud-Amsterdammer kunnen het boek kopen voor 5 of 8 euro*. *5 euro als het boek tegen inlevering van deze bon wordt opgehaald bij Uitgever Kapstok, Van Bossestraat 28-huis, 1051 JZ Amsterdam. Wel even bellen van tevoren naar 020-427 82 39. Het boek kost 8 euro als het wordt opgestuurd. Stuur dan onderstaande gegevens naar bovenstaand adres. Naam Adres Woonplaats wil … exemplaren bestellen van het boek Amsterdam Bevalt! Deze gegevens mailen naar [email protected]  is ook een mogelijkheid. Bij het boek (of de boeken) zit een factuur van 8 euro.

pagina 14

dinsdag 10 januari 2012

dé gratis krant voor de echte Amsterdammer - De Oud-Amsterdammer

Blijf niet rondlopen met uw vragen over kanker

Bel de KWF Kanker Infolijn: 0800-022 66 22 (gratis) Als u met kanker te maken krijgt, heeft u al genoeg zorgen. Blijf daarom niet rondlopen met vragen of onduidelijkheden over uw ziekte, maar bel ons. Wij helpen u graag verder.

De Oud-Amsterdammer - dé gratis krant voor de echte Amsterdammer

dinsdag 10 januari 2012

pagina 15

Sport: Herinneringen aan Ajax

‘Die staven lagen toevallig op de grond’ De aanval van Almeerder Wesley op AZ-keeper Esteban is de hele wereld overgegaan en daar is Ajax niet trots op. Het was een van de dieptepunten in een roerig jaar, maar was niet het diepste dal. Dat was al eerder bereikt, op 27 september 1989 om precies te zijn, de dag van het staafincident. Ajax speelde die avond tegen Austra Wien, voor de returnwedstrijd in de tweede ronde van de UEFA Cup. Niet in het Olympisch Stadion, maar in De Meer omdat er niet veel Oostenrijkse supporters waren. De sfeer was bij aanvang al grimmig en dat werd er niet beter op toen gastspeaker Freek de Jonge de boel opfokte. De Oostenrijkse staatsman Kurt Waldheim was in opspraak geraakt vanwege zijn oorlogsverleden en werd op de huid gezeten door nazi-jager Simon Wiesenthal. Voor Freek de Jonge was dit aanleiding door de microfoon te roepen” ‘Hallo, Hallo. Herr Waldheim soll Herr Wiesenthal anrufen.’ De vlak daarvoor als opvolger van Ton

Harmsen aangetreden voorzitter Michael van Praag had het niet meer. Van Praag toog op hoge poten naar de cabine waar De Jonge zat. “Ik heb Freek gevraagd: hoe kun je dat nu roepen? Maar hij deed het daarna nog eens. In een theater werkt zo’n grap, in het stadion was het volledig misplaatst.” Dat bleek, want het publiek scandeerde als reactie ‘Nazi’s, nazi’s’. Het kwam nooit meer goed. Vak laten ontruimen De wedstrijd was slecht, maar wel spannend. De stand was een voor Ajax desastreuze 1-1, toen plotseling vanaf de Fside een ijzeren staaf naar doelman Franz

De Oostenrijkse media vermoedden een hetze.

Keeper Wohlfahrt gaat naar de grond. Wohlfahrt werd gegooid. De Oostenrijker werd op zijn rug geraakt en zonk ineen. Scheidsrechter Galler staakte onmiddellijk de wedstrijd, hoewel Van Praag nog probeerde te redden wat er te redden viel. “Ik was nog bij scheidsrechter Galler in de kleedkamer geweest met het aanbod het vak te laten ontruimen. Later hoorde ik dat een UEFA-waarnemer achter me met beide handen het gebaar had gemaakt dat het was afgelopen.” Ajax werd door de UEFA vóór een jaar uitgesloten van Europees voetbal en werd tevens verplicht om het seizoen daarop de eerste drie Europese thuiswedstrijden op een grote afstand van Amsterdam af te werken. De schade van een half miljoen euro werd verhaald op dader Gerald P. De dader was toen 17 jaar. In 2004 deed hij voor het eerst en meteen voor het laatst zijn verhaal in

Diemenzijde was één van de korte zijden van stadion De Meer. Journalist Oscar Borghardt schrijft over zijn warme herinneringen.

Ik zag Ajax ooit in stadion De Meer zes doelpunten incasseren. Dat was op 20 april 1980. Ajax speelde toen de competitiewedstrijd tegen MVV en wij rekenden vooraf uiteraard op een doelpuntenfestijn. Wij zagen die middag negen treffers, maar de eindscore beviel ons allerminst. Bij de club uit de Limburgse

Veel goeds Achteraf heeft het incident Ajax veel goeds gebracht. Voor Van Praag stond al vast dat De Meer niet meer functioneerde en daarin werd hij bevestigd. “Mensen als Youp van ’t Hek wezen altijd op de vette worsten en de romantiek van De Meer. Maar zij beleefden het voetbal vanaf de eretribune of de Reynolds-tribune.” Het was de opmaat voor de bouw van de ArenA en de clubkaart waar Van Praag zich sterk voor heeft gemaakt.

Scheidsrechter Galler loopt met de staaf.

Een doelpuntfestijn Winterstop. Raar, een voetballoze tijd. Gelukkig is er nog de Premier League. Het is ook de tijd om vooruit te kijken en terug te blikken op de eerste seizoenshelft. De knotsgekke wedstrijd FC Utrecht-Ajax die in 6-4 eindigde, is de meest legendarische wedstrijd die Ajax heeft gespeeld. De wedstrijd zal vooral door supporters van FC Utrecht nog decennialang worden besproken. Supporters van Ajax willen het duel liever vergeten.

het supportersblad De Ajacied. Daarin bagatelliseerde hij zijn daad en verschool hij zich achter zijn jeugdige leeftijd. Hij gooide de staaf uit stoerdoenerij en hij dacht dat dit iedere jongen die zich in een groep bevindt en zich wil bewijzen, kan gebeuren. “Weet je, die staven lagen daar op de grond, ze waren uit het oude hek getrokken en op de of een andere manier is er één in mijn handen beland en heb ik die in een opwelling op het veld gegooid”, liet hij optekenen. “Het moest gewoon even. Er waren er meer die wat op het veld gooiden. Toevallig raakte mijn staaf die keeper en werd ik de klos.”

hoofdstad was Cees Schapendonk de grote man. Hij maakte drie doelpunten. Laatste man van MVV was veteraan Bert van Marwijk, die eerder in zijn loopbaan een snelle en technische linksbuiten van Go Ahead Eagles en AZ ’67 was geweest. Niemand in het stadion kon toen vermoeden dat Van Marwijk een jaar of dertig later tot een succesvolle bondscoach zou uitgroeien, die met het Nederlands elftal tot de WK-finale in Zuid-Afrika zou reiken.

zich die middag. Naast ons stond een vijftiger die wij al jaren van gezicht kenden. Wij noemden hem de ‘Ajax-gek’. De man was altijd gekleed in een rood jack met het woord ‘Ajax’ op de achterkant. Hij was enorm betrokken bij Ajax en hielp soms mee met het verkopen van programma’s. Vlak voor het eindsignaal van de scheidsrechter riep hij dat hij nooit meer een wedstrijd van Ajax zou bezoeken en verscheurde demonstratief zijn seizoenkaart.

Wij stonden die middag op onze vaste stek in vak P aan de stadszijde van het schitterende stadion. Er was aanvankelijk veel kritiek op het spel van Ajax, maar in de loop van de tweede helft maakte een soort gelatenheid zich meester van veel supporters. De spelers van Ajax blameerden

Twee weken later bezochten wij de volgende thuiswedstrijd van Ajax in De Meer. En ja hoor: vlak voor het begin beklom de man de trappen van de staantribune. Zijn liefde voor Ajax had het gewonnen van zijn woede van veertien dagen eerder. Hij had aan de kassa een los kaartje gekocht.

De Oud-Amsterdammer, gratis krant vol nostalgie De Oud-Amsterdammer is om meerdere redenen een unieke krant voor de Amsterdamse 50-plusser. In deze krant staat geen nieuws (dat is op zich al nieuws), maar er staan alleen verhalen over het Amsterdam van vroeger. Waarbij vroeger niet te ver terug is, want u moet erbij zijn geweest. De Oud-Amsterdammer gaat u raken omdat we terugkijken naar uw jeugd, naar het Amsterdam van toen het nog Amsterdam was. Een paar feiten over De Oud-Amsterdammer: • De Oud-Amsterdammer is gratis. • De Oud-Amsterdammer wordt in een oplage van 120.000 verspreid via ruim vierhonderd verspreidingsadressen waaronder verzorgingshuizen en diverse winkels. • De Oud-Amsterdammer wordt ook uitgegeven in onder andere Almere en Purmerend, want ook hier wonen veel echte Amsterdammers. • De doelgroep is iedere 50-plusser bij wie Amsterdam in de genen zit. • De Oud-Amsterdammer is er voor en door lezers. Verhalen en foto’s van Amsterdammers over hun geliefde stad zijn meer dan welkom. Sterker nog: daar drijven we op.

Uitgever: De Oud-Amsterdammer Postbus 5003 1380 GA Weesp Tel: 020 – 716 39 79 www.deoudamsterdammer.nl [email protected]

dinsdag 10 januari 2012

pagina 16

dé gratis krant voor de echte Amsterdammer - De Oud-Amsterdammer

ROBERT KRANENBORG

AMSTERDAM

20 OKTOBER T/M 26 FEBRUARI

U D N E R MOOISTE P E E V R E S LAATSE RE N VOOR DE BESTE DATA! SPECTACULAIRE, NIEUWE SHOW! BETOVERENDE LOCATIE!

SPECTACULINAIR DINER TOPCHEF ROBERT KRANENBORG! Iets te viere n? Bedrijfsu itje? Of gezellig met z’n twe etjes? PALAZZO I S EEN ONVERGE T ELIJKE AVO N D U I T!

(40 cpm ) 6 9 9 2 5 2 7 A 0 rena t 0 s 9 o o 0 Park/Am d i u L A A Z P Z . Z O m W a d s r t . e N W L W 10234_Palazzo_wk39_B2B Weesp.indd 1

27-09-11 12:54