Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
Studiegebied Handelswetenschappen en Bedrijfskunde
Opleiding Bachelor in het Toerisme en het Recreatiemanagement
Academiejaar 2012-2013
Promotor Mevrouw Karin Lecluyze
Studente Ellen Vergauwen
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
Studiegebied Handelswetenschappen en Bedrijfskunde
Opleiding Bachelor in het Toerisme en het Recreatiemanagement
Academiejaar 2012-2013
Promotor Mevrouw Karin Lecluyze
Studente Ellen Vergauwen
Woord vooraf Aan het begin van het schrijven van deze bachelorproef vroeg ik om een persoonlijk gesprek met de regiocoördinator van Toerisme Leiestreek vzw, Dieter Depraetere. Het was immers hij die het thema ‘een riviercruise in de Leiestreek’ aangebracht had als mogelijk onderwerp voor een bachelorproef in de opleiding Toerisme en Recreatiemanagement. Met dit gesprek wou ik meer te weten te komen over zijn visie rond dit onderwerp. Tijdens dit gesprek kreeg ik van Dieter Depraetere de uitnodiging om mijn stage bij Toerisme Leiestreek vzw te vervullen, waarop ik graag ben ingegaan. Zo kon ik, zonder mijn dagjob als zelfstandige te moeten opgeven, zevenentwintig weken lang ’s avonds gemiddeld vier uur stage lopen. Het was voor mij meteen een kans om in de juiste omgeving regelmatig aan mijn bachelorproef te kunnen werken. Daarom zou ik eerst en vooral Dieter Depraetere willen bedanken voor deze opportuniteit. Het ligt voor de hand dat ik dit traject niet tot een goed einde had kunnen brengen zonder de hulp van vele anderen. Graag zou ik iedereen van het team van Toerisme Leiestreek vzw willen bedanken voor de aangename samenwerking: Emmanuel Derdeyn, Fien Vandenheede, Anne Mouton, Loes Dewulf, Lien Vanhaverbeke en stagiair Jentel Withouck. Emmanuel Derdeyn wil ik extra bedanken voor het nalezen van mijn bachelorproef. Daarnaast wil ik zeker niet vergeten om alle mensen te bedanken die in het Streekhuis Zuid-West-Vlaanderen werken, voor de vriendschap en de bezorgdheid die ik van hen gekregen heb tijdens mijn stage. Een speciaal dankwoord gaat uit naar Rudy Van der Ween, coördinator watertoerisme bij de stad Gent, voor de nuttige informatie die hij mij gaf aangaande het onderwerp van deze case-study. Verder wil ik een woord van dank richten aan alle docenten uit de opleiding Toerisme en Recreatiemanagement in afstandsonderwijs. Tijdens de opleiding hebben zij mij veel kennis bijgebracht. Ik dank voornamelijk mevrouw Lecluyze, mijn promotor, voor het lezen en bijsturen van mijn bachelorproef. Tevens wil ik mijn collega-studenten bedanken. Tijdens deze vierjarige @Home-opleiding hebben we veel steun aan elkaar gehad. Tot slot wil ik mijn familie en vrienden bedanken. In het bijzonder wil ik mijn ouders bedanken voor de onvoorwaardelijke steun en liefde die zij mij altijd geven. Mijn papa voor het nalezen van mijn bachelorproef. Mijn broer Steven en zijn vriendin Liesbeth wil ik bedanken voor de goede raad en steun. Als laatste bedank ik mijn beste vriend Bjorn.
Inleiding Vanuit Toerisme Leiestreek vzw kwam de vraag om een case-study te maken over de mogelijkheid om een riviercruise in de Leiestreek te organiseren. Deze bachelorproef heeft dan ook tot doel: een algemeen overzicht te brengen van het toeristisch product ‘riviercruise’ en de werking ervan. Een analyse maken van hoe het er nu aan toegaat op de riviercruisemarkt en hoe we met Toerisme Leiestreek verandering kunnen brengen met een innovatief product. Daarnaast levert deze case-study ook een voorstel, met welke rederij kan samengewerkt worden. De keuze om deze vraag van Toerisme Leiestreek vzw te willen beantwoorden, komt uit mijn brede interesse voor het watertoerisme. Een boottocht maken op een rivier is zeer ontspannend. Ik heb dit zelf al enkele malen ondervonden. Het trage varen van de boot brengt rust, terwijl je geniet van het landschap dat stilletjes voorbij glijdt. Riviercruises werden in onze opleiding niet uitvoerig besproken. Deze case-study was dus voor mij een mogelijkheid om dit toeristisch product te leren kennen via zelfstudie. Niet onbelangrijk dat ik mij verdiept heb in deze materie, gezien de populariteit, maar vooral door de toekomstmogelijkheden van dit product. Het concept kan nog steeds uitbreiden. Het is ook een deel van de toeristische markt waar een leuke, toekomstige job te vinden is. Het eerste hoofdstuk beantwoordt de vraag: “Wat verstaan we onder de term ‘riviercruise’?” Een duidelijke omschrijving van dit toeristisch concept wordt gegeven. Daarnaast beschrijft dit hoofdstuk de soorten riviercruises, de duur van een riviercruise, het publiek dat een riviercruise boekt, het type schepen en de kostprijs van een riviercruise. Een overzicht van de aanbieders van riviercruises vinden we terug in hoofdstuk twee. Enerzijds wordt een onderscheid gemaakt tussen rederijen die België als bestemming in hun aanbod hebben. Anderzijds worden nog enkele andere belangrijke wereldspelers op het vlak van riviercruises besproken. Tijdens de opstelling van dit overzicht wordt ook nagegaan welk aanbod ze hebben, welke vloot en op welke (innoverende) manier ze zich willen onderscheiden van de concurrentie. In hoofdstuk drie zoeken we twee best practices van een riviercruise op. Aan de hand van de eerste best practice kunnen we een analyse maken van het verloop van een standaard riviercruise. De tweede best practice is een fietsriviercruise. Deze riviercruise zal als voorbeeld dienen voor de uitwerking van een riviercruise voor de Leiestreek. Hoofdstuk drie wordt afgesloten met extra informatie over de aanpak rond bezienswaardigheden en activiteiten, en rond transfers en busservices. Door bezoeken aan openvlootdagen bij enkele rederijen en door het raadplegen van vakliteratuur, proberen we in hoofdstuk vier nog extra informatie in te winnen omtrent het publiek, de excursies, de vaarroute en de promotie van een riviercruise.
Hoofdstuk vijf handelt over het potentieel van de Leiestreek voor het aanbieden van een riviercruise. Er wordt nagegaan welke steden en bezienswaardigheden interessant kunnen zijn tijdens de vaarroute langs de Leie en de aansluitende rivieren. In hoofdstuk zes worden drie riviercruises voor de Leiestreek uitgewerkt: een standaard riviercruise, een kerstcruise en een actieve, gastronomische riviercruise. Een grote bron van informatie waren de bezoeken aan de ‘Open Dagen’ van Feenstra Rijn Lijn en CroisiEurope; en de infodag van All Ways Cruises. Tijdens de rondleidingen en uit de gesprekken met het aanwezige personeel heb ik meer informatie bekomen aangaande riviercruise. Om een inzicht te krijgen in het aanbod van riviercruises heb ik verscheidene brochures van rederijen geraadpleegd, zoals van Feenstra Rijn Lijn, CroisiEurope, Sea Cloud Cruises, maar ook van reisorganisaties zoals All Ways Cruises en Lauwers. Daarnaast heb ik zoveel mogelijk websites bezocht van aanbieders van riviercruises. Vakliteratuur bracht mij eveneens veel kennis bij. Zo kwam ik door Rudy Van der Ween, coördinator watertoerisme bij de stad Gent, veel te weten over het watertoerisme in België. Voor de informatie over de waterwegen in Vlaanderen, raadpleegde ik de brochure ‘VareninVlaanderen.be’, die ik tijdens de beurs Belgian Boat Show in Flanders Expo Gent bekwam. Uit de brochure ‘Bedieningstijden voor sluizen en beweegbare bruggen op de Vlaamse Waterwegen’ haalde ik de informatie over de sluizen op de Leie en de BovenSchelde.
Abstract Titel
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
Auteur
Ellen Vergauwen
Opleiding
Toerisme- en Recreatiemanagement@Home
Stageplaats
Toerisme Leiestreek vzw Doorniksesteenweg 218 8500 Kortrijk
Contact
Dieter Depraetere
Academiejaar 2012-2013
Riviercruises vormen de snelst groeiende markt in de reissector. Deze trend zal naar alle verwachting niet snel stoppen. Jaarlijks bezoeken een groot aantal toeristen, via een riviercruise, verschillende streken en steden in de wereld. Deze bachelorproef onderzoekt of dit toeristisch product in de Leiestreek kan geïntroduceerd worden en succesvol kan zijn. Allereerst wordt een omschrijving van het toeristisch product ‘riviercruise’ gegeven. Vervolgens wordt nagegaan welke aanbieders op de riviercruisemarkt zijn en wat hun huidig aanbod is. Twee riviercruises worden van dichtbij bekeken als best practices. Tevens worden personen en literatuur uit het vakgebied geraadpleegd. Eveneens wordt een enquête afgenomen bij een publiek dat interesse toont voor riviercruises. Daarna is er een overzicht van de Leiestreek en zijn toeristische mogelijkheden voor een riviercruise. Tot slot is gezocht naar een voorstel tot een riviercruise in de Leiestreek.
Trefwoorden: riviercruises – Leiestreek
Inhoudstafel Woord vooraf......................................................................................................................................... 4! Inleiding ................................................................................................................................................. 5! Abstract................................................................................................................................................... 7! Inhoudstafel ........................................................................................................................................... 8! 1! Wat verstaan we onder de term ‘riviercruise’? ........................................................................ 13! 1.1! Omschrijving riviercruise .................................................................................................... 13! 1.1.1! Voordelen van een riviercruise .................................................................................... 13! 1.1.2! Nadelen ........................................................................................................................... 14! 1.2! Soorten riviercruises ............................................................................................................. 14! 1.2.1! Mini-riviercruise ............................................................................................................ 14! 1.2.2! Boutique riviercruise ..................................................................................................... 15! 1.2.3! Luxueuze riviercruise .................................................................................................... 15! 1.2.4! Thematische riviercruises ............................................................................................. 15! 1.3! Duur ........................................................................................................................................ 15! 1.4 ! Publiek ................................................................................................................................... 15! 1.5! Type schepen ......................................................................................................................... 16! 1.5.1! Standaard riviercruiseschip .......................................................................................... 16! 1.5.1.1! Voorbeelden van een standaard riviercruiseschip bij Feenstra Rijn Lijn ....... 16! 1.5.1.2! Voorbeeld van een standaard riviercruiseschip bij CroisiEurope................... 23! 1.5.2! Modern riviercruiseschip .............................................................................................. 26! 1.5.2.1! Voorbeeld van een modern riviercruiseschip bij Lüftner ................................. 26! 1.5.3! Riveryacht ....................................................................................................................... 28! 1.5.3.1! Voorbeeld van een riveryacht bij Sea Cloud Cruises ........................................ 28! 1.6! Kostprijs van een riviercruise .............................................................................................. 30! 1.7! Conclusie ................................................................................................................................ 31! 2! Wie zijn de aanbieders van riviercruises? ................................................................................. 32! 2.1! Rederijen met riviercruises op België ................................................................................. 32! 2.1.1! Adelle Cruises ................................................................................................................ 32! 2.1.2! A-Rosa ............................................................................................................................. 32! 2.1.3! CroisiEurope ................................................................................................................... 33! 2.1.4! Feenstra Rijn Lijn ........................................................................................................... 34! 2.1.5! Lüftner ............................................................................................................................. 34! 2.1.6! Scylla ................................................................................................................................ 35! 2.1.7! Sea Cloud Rivercruises.................................................................................................. 35! 2.1.8! Tauck................................................................................................................................ 35! 2.1.9! Viking River Cruises...................................................................................................... 35! 2.2! Andere belangrijke rederijen op de riviercruisemarkt .................................................... 36! 2.2.1! AMA Waterways ........................................................................................................... 36!
2.2.2! 2.2.3! 2.2.4! 2.3!
Avalon Waterways ........................................................................................................ 36! Scenic Tours .................................................................................................................... 37! Uniworld Boutique River Cruises ............................................................................... 37! Conclusie ................................................................................................................................ 37!
3! Wat zijn de kenmerken bij best practices? ................................................................................ 38! 3.1! Een standaard riviercruise in België bij CroisiEurope ..................................................... 38! 3.1.1! 5-daagse riviercruise ‘Van de Noordzee tot aan de Belgische hoofdstad’ ............ 38! 3.2! Wat kunnen we leren uit de besproken best practice? .................................................... 40! 3.2.1! Verloop van een riviercruise ........................................................................................ 40! 3.3! Bijkomende informatie over de aanpak ............................................................................. 41! 3.3.1! Welke soorten bezienswaardigheden of activiteiten? .............................................. 41! 3.3.1.1! In België.................................................................................................................... 41! 3.3.1.2! In het buitenland..................................................................................................... 41! 3.3.2! Wat met transfers en busservices naar de plaats van vertrek? ............................... 42! 3.3.2.1! Transfers .................................................................................................................. 42! 3.3.2.2! Busservice ................................................................................................................ 42! 3.3.2.3! Ophaaldienst ........................................................................................................... 43! 3.4! Fietsriviercruise als best practice ........................................................................................ 43! 3.4.1! Verloop van een fietsriviercruise ................................................................................. 44! 3.5! Conclusie ................................................................................................................................ 44! 4! Infodagen bij rederijen en vakliteratuur ................................................................................... 45! 4.1! Overzicht van bezoeken aan rederijen en aanbieders ..................................................... 45! 4.1.1! Bezoek aan ‘Open Dagen’ All Ways Cruises en Feenstra Rijn Lijn ........................ 45! 4.1.2! Infodag All Ways Cruises ............................................................................................. 45! 4.1.2.1! Samenvatting van hun PowerPointpresentatie.................................................. 45! 4.1.2.2! Aanbod ‘Exclusieve All Ways Riviercruises’ ..................................................... 46! 4.1.2.3! Resultaten van de enquête onder de aanwezigen ............................................. 47! 4.1.3! Bezoek aan opendeurdag CroisiEurope ..................................................................... 54! 4.1.3.1! Neemt elke passagier deel aan de excursies? ..................................................... 54! 4.1.3.2! Wie zijn jullie klanten? ........................................................................................... 54! 4.1.3.3! Gaat een riviercruise altijd door? ......................................................................... 54! 4.1.3.4! Nieuwigheden? ....................................................................................................... 55! 4.2! Wat kunnen we leren uit vakliteratuur? ............................................................................ 55! 4.2.1! Interview in Travel Magazine met Gualtiero Togneri.............................................. 55! 4.2.1.1! In verband met het publiek ................................................................................... 55! 4.2.1.2! In verband met de vaarroute ................................................................................ 55! 4.2.1.3! Hoe bereik je de klant, langs welk kanaal? ......................................................... 56! 4.2.1.4! Zeer interessant voor Toerisme Leiestreek vzw ................................................ 56! 4.2.1.5! Hoe de reisagentschappen nog overtuigen? ...................................................... 56! 4.2.2! Uit een artikel in Travel Magazine .............................................................................. 57! 4.3! Conclusie ................................................................................................................................ 57!
5 ! Heeft de Leiestreek potentieel voor riviercruises? ................................................................. 59! 5.1! Beschrijving Leiestreek ......................................................................................................... 59! 5.1.1 ! De Franse Leiestreek..................................................................................................... 60! 5.2 ! Analyse van de Leiestreek .................................................................................................. 61! 5.2.1! Gent .................................................................................................................................. 61! 5.2.1.1! Musea ....................................................................................................................... 61! 5.2.1.2! Erfgoed ..................................................................................................................... 61! 5.2.1.3! Gastronomie ............................................................................................................ 62! 5.2.1.4! Evenementen ........................................................................................................... 62! 5.2.2! Sint-Martens-Latem en Deurle ..................................................................................... 63! 5.2.2.1! Musea ....................................................................................................................... 63! 5.2.3! Deinze .............................................................................................................................. 63! 5.2.3.1! Museum ................................................................................................................... 63! 5.2.3.2! Erfgoed ..................................................................................................................... 64! 5.2.3.3! Gastronomie ............................................................................................................ 64! 5.2.4! Zulte ................................................................................................................................. 65! 5.2.4.1! Machelen-aan-de-Leie ............................................................................................ 65! 5.2.5! Harelbeke ........................................................................................................................ 65! 5.2.5.1! Brouwerij Bavik ...................................................................................................... 65! 5.2.6! Kortrijk............................................................................................................................. 66! 5.2.6.1! Musea ....................................................................................................................... 66! 5.2.6.2! Erfgoed ..................................................................................................................... 67! 5.2.6.3! Streekspecialiteiten ................................................................................................. 67! 5.2.6.4! Evenementen ........................................................................................................... 68! 5.2.6.5! Recreatie ................................................................................................................... 68! 5.2.7! Wevelgem ....................................................................................................................... 69! 5.2.7.1! Bezienswaardigheden ............................................................................................ 69! 5.2.7.2! Streekspecialiteiten ................................................................................................. 69! 5.2.7.3! Evenement ............................................................................................................... 69! 5.2.8! Menen .............................................................................................................................. 69! 5.2.8.1! Musea ....................................................................................................................... 69! 5.2.8.2! WO I en II ................................................................................................................. 70! 5.2.9! Wervik ............................................................................................................................. 70! 5.2.9.1! Museum ................................................................................................................... 70! 5.3! Extra steden en bezienswaardigheden, niet langs de Leie .............................................. 71! 5.3.1! Roeselare ......................................................................................................................... 71! 5.3.1.1! Museum ................................................................................................................... 71! 5.3.1.2! Erfgoed ..................................................................................................................... 71! 5.3.1.3! Streekspecialiteiten ................................................................................................. 71! 5.3.2! Rijsel ................................................................................................................................. 72! 5.3.2.1! Museum ................................................................................................................... 72! 5.3.2.2! Erfgoed ..................................................................................................................... 72! 5.3.3! Doornik ............................................................................................................................ 73! 5.3.3.1! Erfgoed ..................................................................................................................... 73!
5.3.4! 5.3.4.1! 5.4! 5.4.1! 5.4.2! 5.5! 5.5.1! 5.5.2! 5.6! 5.6.1! 5.6.2! 5.6.3! 5.6.4! 5.7! 5.7.1! 5.7.2! 5.8!
Oudenaarde .................................................................................................................... 74! Museum ................................................................................................................... 74! Waterwegen in de Leiestreek .............................................................................................. 75! Het Afleidingskanaal van de Leie ............................................................................... 76! Aanpassingen aan de Leie ............................................................................................ 77! Aanlegsteigers........................................................................................................................ 77! Aanlegsteigers in de Leiestreek ................................................................................... 77! Aanlegsteiger op de Leie in Machelen (Zulte) ........................................................... 77! Sluizen ..................................................................................................................................... 79! Sluizen langs de Leie ..................................................................................................... 79! Sluizen langs la Deûle ................................................................................................... 79! Sluizen langs l’Escaut .................................................................................................... 79! Sluizen langs de Schelde ............................................................................................... 80! Fietsen langs de Leie en aansluitende rivieren ................................................................. 80! Fietsen langs de Leie ...................................................................................................... 80! Fietsen langs de Schelde ............................................................................................... 82! Conclusie ................................................................................................................................ 82!
6! Een riviercruise in de Leiestreek ................................................................................................ 83! 6.1! Waarom een riviercruise in de Leiestreek organiseren? ................................................. 83! 6.1.1! Meerwaarde van een riviercruise voor de Leiestreek .............................................. 84! 6.2! Hoe zou het product er kunnen uitzien? ........................................................................... 85! 6.2.1! Standaard riviercruise in de Leiestreek ...................................................................... 85! 6.2.1.1! Vaarroute ................................................................................................................. 85! 6.2.1.2! Dagprogramma ....................................................................................................... 85! 6.2.1.3! Doelgroep ................................................................................................................ 86! 6.2.1.4! Periode ..................................................................................................................... 86! 6.2.1.5! Formule .................................................................................................................... 86! 6.2.1.6! Vraagprijs................................................................................................................. 87! 6.2.2! Kerstcruise van Gent naar Rijsel .................................................................................. 87! 6.2.2.1! Vaarroute ................................................................................................................. 87! 6.2.2.2! Dagprogramma ....................................................................................................... 87! 6.2.2.3! Doelgroep ................................................................................................................ 88! 6.2.2.4! Periode ..................................................................................................................... 88! 6.2.2.5! Formule .................................................................................................................... 88! 6.2.2.6! Vraagprijs................................................................................................................. 88! 6.2.3! Gastronomische riviercruise met fietstochten in en rond de Leiestreek ............... 89! 6.2.3.1! Vaarroute ................................................................................................................. 89! 6.2.3.2! Dagprogramma ....................................................................................................... 89! 6.2.3.3! Doelgroep ................................................................................................................ 91! 6.2.3.4! Periode ..................................................................................................................... 91! 6.2.3.5! Formule .................................................................................................................... 92! 6.2.3.6! Vraagprijs................................................................................................................. 92!
6.3! 6.3.1! 6.3.2!
Hoe promoten? ...................................................................................................................... 92! Voor wie is dit product interessant? ........................................................................... 92! Hoe promoten naar de rederij toe?.............................................................................. 92!
Conclusie .............................................................................................................................................. 93! Lijst met figuren .................................................................................................................................. 95! Lijst met tabellen ................................................................................................................................. 96! Bibliografie ........................................................................................................................................... 97! Websites en artikels ............................................................................................................................ 97! Brochures............................................................................................................................................ 103! Bijlagen ............................................................................................................................................... 104!
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
1
13
Wat verstaan we onder de term ‘riviercruise’?
Het is een segment van de cruise-industrie dat een grote groei kent. De oceaancruises vormen nog steeds het grootste deel, maar de riviercruises winnen aan populariteit. Dit hoofdstuk beschrijft een populair toeristisch concept, met al zijn aspecten.
1.1
Omschrijving riviercruise
Een riviercruise zorgt voor een meer ontspannen manier om een vakantie door te brengen. Het is een georganiseerde rondreis maar er zijn geen lange busritten, verschillende hotels of koffers die in- en uitgepakt moeten worden. Men reist van de ene naar de andere bestemming in een drijvend hotel. Terwijl men relaxt op het zonnedek, kan men het prachtige panorama van het voorbij glijdende landschap bewonderen. Riviercruises in Europa zijn pas echt van start gegaan toen het Main-Donaukanaal in 1992 opende. Het kanaal is 171 kilometer lang. Zestien sluizen werden gebouwd om de hoogteverschillen te overbruggen. Zo werden de rivieren Rijn en Donau met elkaar verbonden, met als positief gevolg dat de riviercruiseschepen nu kunnen varen van de Noordzee (Amsterdam) tot aan de Zwarte Zee. Men vaart ondertussen al op veel ‘oude waterwegen’ van Europa, waaronder dus de Donau en de Rijn, maar ook op de Douro, de Elbe, de Moezel, de Po, de Rhône, de Schelde, de Seine, enzovoort. Buiten Europa zijn er onder andere riviercruises op de Nijl, de Mekong, de Brahmaputra of de Yangtze. In tegenstelling tot wat men misschien zou denken, valt er tijdens een riviercruise heel wat te beleven. Tijdens de verschillende excursies die men kan ondernemen naar historische en culturele sites, komt men meer te weten over kastelen, burchten, musea, wijngaarden, natuurparken,… uit de streek. De mogelijkheid bestaat om bij het boeken van de riviercruise eveneens georganiseerde excursies te boeken. 1 Daarnaast helpt het personeel, aan boord, zijn passagiers met het plannen van een vrij bezoek aan een stad. Zij kunnen interessante informatie geven over bezienswaardigheden die men zeker moet bezoeken, musea, restaurants,… De maaltijden, aan boord, zijn in de prijs begrepen. Meestal wordt het ontbijt en de lunch gepresenteerd in buffetstijl. Het diner wordt geserveerd en bestaat uit drie tot vier gangen. Koffie en thee kunnen de passagiers heel de dag door verkrijgen. Aan de bar kan men andere dranken verkrijgen, maar deze zijn meestal niet in de prijs begrepen.
1.1.1
Voordelen van een riviercruise
Bij een riviercruise wordt vooral op de belangrijkste waterwegen gevaren, waarlangs de meest interessante bezienswaardigheden gelegen zijn. De meeste belangrijke steden, in de wereld, ontstonden trouwens langs een rivier.
1
voorbeelden en prijzen van excursies bij All Ways Cruises: zie bijlage 1, p. 105
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
14
Wanneer het riviercruiseschip aanmeert bij een stad, kan de toerist onmiddellijk aan wal gaan en bevindt hij zich dikwijls in het hart van de stad, dichtbij de bezienswaardigheden. Zo moeten er niet altijd busritten vanuit de haven naar de stad georganiseerd worden. Eveneens kan de toerist ’s avonds gemakkelijk de stad verkennen, genieten van het nachtleven en zelf kiezen wanneer hij zich terug naar het schip begeeft om de nacht door te brengen. Een riviercruise biedt nog andere voordelen in vergelijking met een oceaancruise. Meestal richt een riviercruise zich op het beleven van één of meerdere unieke ervaringen voor de passagier: bezoeken van authentieke bezienswaardigheden, streekspecialiteiten proeven, enzovoort. Tijdens een riviercruise kan men op één dag eigenlijk meerdere bestemmingen aandoen, omdat de afstand ertussen vrij kort is. In de ochtend wordt bijvoorbeeld een museum bezocht, men luncht ’s middags aan boord terwijl er verder gevaren wordt naar de volgende bestemming voor een volgend bezoek of activiteit. Een ander voordeel van riviercruises is dat men vanop het dek kan genieten van de regio die men bezoekt. Landschappen, kastelen, wijngaarden, monumenten,… glijden aan een matig tempo, aan het zicht, voorbij.
1.1.2
Nadelen
Een nadeel, dat evenwel niet in elke regio voorkomt, is dat het niveau van de rivieren dramatisch stijgt en daalt, vanwege de klimaatsverandering. Wanneer ze dalen door droogte, kunnen rivierschepen soms vast raken in de modder en kunnen ze niet verder. Wanneer het niveau stijgt, door hevige regenval, kunnen rivierschepen soms niet passeren onder lage bruggen en moeten passagiers met bussen een deel van hun reis afleggen.
1.2
Soorten riviercruises
De standaard riviercruise werd hierboven uitvoerig beschreven. Meer en meer probeert men innovatief te werken rond dit toeristisch product.
1.2.1
Mini-riviercruise
Deze hebben vooral de bedoeling om de klanten te laten kennismaken met het fenomeen ‘riviercruise’. Een mini-riviercruise vertrekt op zaterdag en keert zondagavond al terug. Meestal wordt er tijdens zo een cruise rond een bepaald thema gewerkt en wordt het eerder voor de reiziger een feestelijk weekend op een riviercruiseschip. Het onderliggende doel van zo een mini-riviercruise is dat de reizigers de smaak te pakken krijgen om in de toekomst nog riviercruises te boeken.
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
1.2.2
15
Boutique riviercruise
De riviercruisemaatschappij Uniworld1 werkt samen met haar zusterbedrijf Red Carnation Hotel Collection om als enige ter wereld een boutique cruisemaatschapij te zijn. Dergelijk boutique riviercruiseschip is te vergelijken met een ‘boutique hotel’2 in de hotelwereld.
1.2.3
Luxueuze riviercruise
Tauck River Cruises3 zijn gekend voor hun luxueuze riviercruises. Alles is tot in de details verzorgd en de schepen zijn erg luxueus ingericht.
1.2.4
Thematische riviercruises
Sommige aanbieders van riviercruises werken rond een bepaald thema. In het najaar is het meest gekende onder de thematische riviercruises: ‘Kerstmis en Nieuwjaar per cruise’. Bij de meeste aanbieders kan je al zo een cruise boeken. Enkele aanbieders hebben cruises rond het thema muziek, rond het thema wijn en rond het thema gastronomie op de markt gebracht. CroisiEurope heeft het ruimste aanbod thematische riviercruises. Bij hen kan je ook nog golfcruises, wandelcruises, gezinscruises, feestelijke weekends per cruise, culturele cruises en festival cruises boeken.4
1.3
Duur
De duur van een riviercruise varieert enorm. Dit kan gaan van vier tot achtentwintig dagen. De gemiddelde duur van een riviercruise is zeven tot acht dagen.
1.4
Publiek
Het publiek voor een riviercruise is aan het veranderen. In het algemeen is het nog altijd de babyboomer5, tussen de 55 en 70 jaar die de grootste groep vormt om riviercruises te ondernemen. Bij mijn bezoeken aan de opendeurdagen bij Feenstra Rijn Lijn en CroisiEurope bestond het publiek, dat daar telkens aanwezig was, uit gepensioneerden. Uit mijn persoonlijke gesprekken, op deze dagen, met de sales verantwoordelijken blijkt dat ze vooral te maken krijgen met een ouder en trouw publiek. Het aantal repeaters is nergens zo groot als bij riviercruises. Maar toch zouden meer en meer veertigers en vijftigers gewonnen zijn om hun vakantie door te brengen op een riviercruise. 1
voor meer informatie: http: //www.uniworld.com/boutique-ships ‘boutique hotel’: een boetiekhotel is in het algemeen niet aangesloten tot een hotelketen en heeft niet meer dan 100 kamers. Dit soort hotel heeft een intiem en stijlvol interieur; uniek qua architectuur, ontwerp of thema. Hun gasten bieden ze een onberispelijke service en exclusieve, luxueuze faciliteiten aan. 3 voor meer informatie: http://www.tauck.com/river-cruises.aspx 4 voor meer informatie over het aanbod: www.croisieurope.be 5 babyboomer: afkomstig van ‘babyboom’: demografische term, hiermee wordt verwezen naar de geboortegolf die optrad vlak na WO II, tussen 1946 en 1964 2
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
16
Nico Arnts, directeur bij Feenstra Rijn Lijn, stelt: “Door de vele voordelen van het cruisen zie ik het cruisepubliek langzaam veranderen. De samenstelling van de deelnemers is dikwijls zeer gevarieerd. Betekent dat tijdens de reis altijd wel aansluiting te vinden is met andere gelijkgezinde passagiers. Wat iedereen in elk geval gemeen heeft, is een voorkeur voor varen en een goede dienstverlening.”1 Volgens Axel Araszkiewicz, persverantwoordelijke bij rederij CroisiEurope, is de bezetting van riviercruises in een constante, verjongende evolutie. "Allereerst tellen we aan boord 40% repeaters. Je kan dus gerust spreken van trouwe klanten. Maar we constateren tevens een verjonging van onze portfolio met 40- en 50-jarigen aan boord, alsook kunnen we stoelen op een 'meer cultureel stadspubliek'. De reden daarvoor moeten we vooral zoeken bij de uitbreiding en diversificatie van onze producten. Voortaan organiseren we meer thematische cruises die gericht zijn op wandelen, golf, wellness, muziek, families, Bordeaux-wijnen,..."2
1.5
Type schepen
De riviercruiseschepen zijn in het algemeen veel kleiner dan de schepen die men voor oceaancruises gebruikt. Vooral de schepen die men tijdens riviercruises in Europa gebruikt, zijn smaller en compacter omdat zij in staat moeten zijn om door sluizen en onder bruggen te passeren. Om die reden beschikken deze schepen niet over een ruimte voor casino’s, cinemazalen, theatershows of verscheidene restaurants. De schepen beschikken over één restaurant, een bar met lounge, een groot zonnedek en soms een fitnessruimte. Ze bieden plaats aan ongeveer 100 tot 200 passagiers. De kajuiten zijn vrij smal. De banken in de kajuiten vormt men ’s avonds om tot bedden om de nacht door te brengen.
1.5.1
Standaard riviercruiseschip
1.5.1.1$ Voorbeelden$van$een$standaard$riviercruiseschip$bij$Feenstra$Rijn$Lijn$ MS Salvinia
Afbeelding 1: Schip MS Salvinia
1
Lifestyle (2012), Riviercruisen nieuwe stijl, Geraadpleegd op 21 december 2012 via http://www.lifestyle.nl/index.php?option=com_content&view=article&id=129:feenstra&catid=6:zomer2012&Itemid=1 2 Op de Beeck, G. (2013), Travel Magazine, nr. 328, p. 10 – 11, Het onbekende potentieel van de riviercruises
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
17
Het MS Salvinia biedt plaats aan 124 passagiers en beschikt over drie dekken. De ruime lounge bevindt zich op het salondek. Het restaurant bevindt zich één dek lager en heeft grote ramen. In het voorschip, op het hoofddek, bevindt zich een ontspanningsruimte met grote whirlpool, infrarood sauna, 4-persoons Turks bad, zonnecabine, toilet en een grote douche. Kajuiten Alle kajuiten aan boord zijn voorzien van een douche en toilet, aparte wastafel, flatscreen televisie, een kluisje, voldoende bergruimte en individueel regelbare airconditioning. De MS Salvinia beschikt maar liefst over zeven éénpersoonshutten. De tweepersoonshutten op het promenadedek zijn voorzien van grotere ramen dan die op het hoofddek. Alle hutten zijn voorzien van twee aparte bedden waarvan er één overdag wordt omgebouwd tot een bankje. De hutten 130 en 131 hebben dezelfde faciliteiten als de andere hutten, maar zijn extra ruim en hebben een vrijstaand tweepersoonsbed. Het derde bed in de driepersoonshutten is een bovenbed (geschikt voor kinderen). Bereikbaarheid Tussen de verschillende dekken is een normale lift, voor 6 personen, aanwezig.
Scheepsindeling
Afbeelding 2: Scheepsindeling MS Salvinia
Salondek - lounge met dansvloer en bar Zonnedek - lift naar de lager gelegen dekken
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
Promenadedek - 25 tweepersoonshutten - 1 driepersoonshut (bovenbed) - 4 eenpersoonshutten - restaurant en keuken - hal met receptie en souvenirverkoop, grote boekenkast, lift naar de andere dekken Hoofddek - 29 tweepersoonshutten - 2 driepersoonshutten (bovenbed) - 3 eenpersoonshutten - lift naar de hoger gelegen dekken - zonnecabine, whirlpool, infrarood sauna, grote doucheruimte, toilet Technische gegevens - lengte: 91,50 m - breedte: 10,00 m - diepgang: 1,50 m
$
Afbeelding 3 (linksboven): het restaurant Afbeelding 4 (rechtsboven): het salon Afbeelding 5 (linksonder): een kajuit Afbeelding 6 (rechtsonder): het achtersteven van het schip MS Salvinia
18
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
19
MS Poseidon
Afbeelding 7: Schip MS Poseidon
Rondom de dansvloer in het salon zijn er vele zetels geplaatst en er is een gezellige bar. De receptie bevindt zich in de centraal gelegen hal. Het restaurant op het lager gelegen hoofddek heeft grote ramen. Op het zonnedek kan de passagier zich ontspannen in een ligstoel of aan de conditie werken op één van de fitnessapparaten. Kajuiten Alle kajuiten en openbare ruimten zijn voorzien van airconditioning. In de kajuit is er een douche en toilet, televisie, kluis en een klein bureau. In de kajuit is voldoende kastruimte. Overdag wordt één van de twee bedden opgeklapt en het andere omgebouwd tot een bank. Toegankelijkheid Vanuit de centraal gelegen hal is er een stoellift naar het zonnedek en naar het restaurant. De kajuiten op het hoofddek zijn alleen via de trap te bereiken. Scheepsindeling
Afbeelding 8: Scheepsindeling MS Poseidon
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
Zonnedek - fitnessapparatuur - stoellift naar het promenadedek Promenadek - 25 persoonshutten - 1 driepersoonshut (bovenbed) - hal met receptie - lounge met bar en dansvloer - stoellift naar het restaurant Hoofddek - 22 tweepersoonshutten - 1 driepersoonshut - restaurant en keuken Technische gegevens - lengte: 78 m - breedte: 10, 50 m
Afbeelding 9 (linksboven): het salon Afbeelding 10 (rechtsboven): het restaurant Afbeelding 11 (linksonder): de inkomhal van het schip Afbeelding 12 (rechtsonder): een kajuit
20
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
21
De twee schepen, MS Salvinia en MS Poseidon heb ik zelf kunnen bezoeken tijdens de ‘Open Dagen’ van All Ways Cruises en Feenstra Rijn Lijn in Antwerpen, op 26 januari 2013. Op deze en de volgende bladzijde vind je foto’s die ik toen van deze twee riviercruiseschepen heb genomen.
Afbeelding 13 (linksboven): de schepen MS Poseidon en MS Salvinia Afbeelding 14 (rechtsboven): de ingang van het schip MS Salvinia Afbeelding 15 (midden links): het zonnedek van het schip MS Salvinia Afbeelding 16 (midden rechts): het restaurant van het schip MS Salvinia Afbeelding 17 (linksonder): een kajuit van het schip MS Salvinia Afbeelding 18 (rechtsonder): het salon van het schip MS Salvinia
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
22
Afbeelding 19 (linksboven): het restaurant van het schip MS Poseidon Afbeelding 20 (midden links): het salon van het schip MS Poseidon Afbeelding 21 (midden rechts): gang met kajuiten van het schip MS Poseidon Afbeelding 22 (linksonder): een kajuit van het schip MS Poseidon, waarvan één bed is opgeklapt en het andere is omgevormd tot bank Afbeelding 23 (midden onder): een kajuit van het schip MS Poseidon, waarvan één bed is omgevormd tot een bank en één bed is uitgeklapt Afbeelding 24 (rechtsonder): een kajuit van het schip MS Poseidon, waarvan de beide bedden zijn uitgeklapt
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
23
1.5.1.2$ Voorbeeld$van$een$standaard$riviercruiseschip$bij$CroisiEurope$ Dit is een algemeen plan van een riviercruiseschip bij CroisiEurope.
Afbeelding 25: algemeen plan van een riviercruiseschip bij CroisiEurope
Natuurlijk heeft elk schip zijn eigen specifieke kenmerken.
MS Leonardo da Vinci
Afbeelding 26: Schip MS Leonard da Vinci
Dit schip heb ik zelf bezocht. Op 26 maart 2013, tijdens de openvlootdagen van CroisiEurope in Gent, kreeg iedereen de mogelijkheid om het riviercruiseschip MS Leonardo da Vinci te bezoeken. Ik kreeg een persoonlijke rondleiding van Louis, de kapitein van het schip. Hij liet me zowel het technische gedeelte van het schip (de motoren en de stuurcabine) alsook de kajuiten, het salon, het restaurant en het zonnedek zien. Bij dit schip kan de stuurcabine volledig in de ‘buik’ van het schip zakken. Daarnaast laten ze de mast, die vooraan op het schip staat, zakken alsook de overkapping op het zonnedek. Zo kan dit schip in principe onder alle bruggen passeren. Terwijl ik samen met de kapitein in de stuurcabine stond, heeft hij dit gedemonstreerd. Het schip is dan nog 5,10 m hoog.
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
24
De MS Leonardo da Vinci biedt plaats aan 144 passagiers. De faciliteiten aan boord van dit schip zijn: salon met dansvloer, eetzaal, groot zonnedek met ligstoelen en een souvenirshop. In de souvenirshop vinden passagiers postkaarten, postzegels, souvenirs en praktische zaken. Kajuiten Al de kajuiten liggen boven het waterniveau en bieden een panoramisch uitzicht op de landschappen. De ruime en comfortabele kajuiten zijn ingericht met twee bedden of één groot bed, en een badkamerruimte (douche, wc en wastafels). Ze zijn bovendien uitgerust met satelliet tv, radio, haardroger en kluis. Scheepsindeling
Afbeelding 27: Scheepsindeling MS Leonardo da Vinci
Bovendek - 23 tweepersoonskajuiten Standaarddek - 43 tweepersoonskajuiten - 3 eenpersoonskajuiten - 2 kajuiten met groot bed - 1 suite Technische gegevens - lengte: 105 m - breedte: 11,40 m
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
25
Foto’s van mijn bezoek aan de MS Leonardo da Vinci, op 26 maart 2013, in Gent. Afbeeldingen bovenste helft van deze pagina Afbeelding 28 (linksboven): het schip MS Leonardo da Vinci Afbeelding 29 (linksonder): stuurcabine op het zonnedek Afbeelding 30 (rechtsonder): zonnedek Afbeeldingen onderste helft van deze pagina Afbeelding 31 (linksboven): een kajuit Afbeelding 32 (midden boven): een kajuit Afbeelding 33 (rechtsboven): douche en wc van een kajuit Afbeelding 34 (linksonder): het salon Afbeelding 35 (rechtsonder): het restaurant
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
1.5.2
26
Modern riviercruiseschip
1.5.2.1$ Voorbeeld$van$een$modern$riviercruiseschip$bij$Lüftner$ MS Amadeus Brilliant
Afbeelding 36: Schip MS Amadeus Brilliant
Kajuiten Al de kajuiten zijn uitgerust met een panoramisch raam en een balkon. Andere faciliteiten zijn: tv, douche, wc, wastafel, telefoon, bureau, stoelen en een kluis. Technische gegevens - lengte: 110 m - breedte: 11,40 m - diepgang: 1,30 m
Afbeelding 37 (linksboven): de inkomhal van het schip met trap naar het bovendek Afbeelding 38 (rechtsboven): het salon Afbeelding 39 en afbeelding 40 (onderaan): de ruime kajuiten
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
27
Scheepsindeling
Afbeelding 41: Scheepsindeling MS Amadeus Brilliant
Zoals je kan zien, is dit riviercruiseschip veel moderner ingericht dan de schepen die we konden zien bij Feenstra Rijn Lijn en CroisiEurope. De kajuiten zijn ook veel ruimer.
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
1.5.3
28
Riveryacht
1.5.3.1$ Voorbeeld$van$een$riveryacht$bij$Sea$Cloud$Cruises$ River Cloud II
Afbeelding 42: Schip River Cloud II
Dit is niet zomaar een schip, het is een yacht, zoals ze het zelf noemen. Het is een exclusief en elegant schip. De cabines zijn veel luxueuzer dan bij Feenstra Rijn Lijn of bij CroisiEurope. Het yacht heeft een maximum capaciteit van 88 passagiers. Om voor elke passagier de reis zo aangenaam mogelijk te maken, is er een bemanning van 35 personen aan boord. Cabines Het yacht beschikt over 44 cabines. Elke cabine heeft een douche, wc, telefoon, individueel regelbare airconditioning, privé kluis, tv (met dvd-speler) en mini-bar. Publieke ruimte - restaurant (90 plaatsen), panoramische view - lounge met bar en een Steinway piano - bibliotheek met één laptop ter beschikking - boetiek aan boord - kapsalon (massages en manicures) - luxueus zonnedek met teaken stoelen, schaakbord, shuffleboard en lido bar - fietsen zijn gratis aan boord te verkrijgen Technische gegevens - lengte: 103 m - breedte: 9,80 m - diepgang: 1,30 m
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
Scheepsindeling
Afbeelding 43: Scheepsindeling River Cloud II
29
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
30
Afbeelding 44 (linksboven): het salon van de River Cloud II Afbeelding 45 (rechtsboven): de boetiek Afbeelding 46 (linksonder): het zonnedek Afbeelding 47 (rechtsonder): een ruime, luxueuze cabine
1.6
Kostprijs van een riviercruise
In eerste instantie zou je kunnen denken dat een riviercruise behoorlijk prijzig is. Vooral als je kijkt naar riviercruises in verre bestemmingen.1 Maar bij die reizen betaal je niet alleen voor de riviercruise zelf, maar ook voor het vliegticket heen en terug. Toch zijn riviercruises niet alleen weggelegd voor de jetset. De prijzen van een riviercruise zijn bijna altijd all-inclusive: de overnachtingen en de maaltijden zijn inbegrepen. Algemene richtlijnen voor de kostprijs van een riviercruise zijn moeilijk te bepalen. De prijs is afhankelijk van de bestemming, de luxe en of er deelgenomen wordt aan excursies of niet. Vooraleer iemand een riviercruise boekt, is het aan te raden om bij verschillende rederijen de prijzen voor soortgelijke riviercruises na te kijken.
1
voorbeeld van de kostprijs voor een riviercruise op een verre bestemming: zie bijlage 2, p. 106 t.e.m. 108
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
1.7
31
Conclusie
Via een riviercruise kan men op een ontspannen manier steden en bezienswaardigheden langs de belangrijkste waterwegen van de wereld ontdekken. Een riviercruise bevat steeds een all-inclusive formule: de maaltijden en overnachtingen zijn inbegrepen in de prijs. Enkel voor de excursies die tijdens de riviercruises worden ondernomen, moet men extra betalen. Dit maakt dat een riviercruise een zeer aanvaardbare kostprijs heeft. Sinds het ontstaan van de riviercruises is het aanbod van verschillende soorten riviercruises uitgebreid. De belangrijkste zijn de thematische riviercruises. Deze cruises hebben steeds een bepaald thema waarrond de riviercruise is opgebouwd. Dit kan gaan van golfcruises tot kerst- en nieuwjaarscruises; voor elk wat wils. De duur van een riviercruise varieert enorm. Over het algemeen zijn het senioren die een riviercruise boeken maar men ziet hier toch verandering in komen. De veertigers en vijftigers tonen meer en meer interesse in dit soort reizen. De schepen die worden ingezet voor de riviercruises zijn smaller en compacter. Ze moeten immers langs sluizen en onder bruggen kunnen passeren. De schepen beschikken over één restaurant, een bar met lounge en een groot zonnedek. Het aantal kajuiten van een riviercruiseschip biedt plaats aan 100 tot 200 passagiers.
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
2
32
Wie zijn de aanbieders van riviercruises?
In dit hoofdstuk krijg je een overzicht van rederijen die riviercruises aanbieden, waarbij België in het programma zit. Anderzijds worden de belangrijkste spelers op de riviercruisemarkt besproken. Er zijn nog veel andere rederijen maar zij opereren op veel kleinschaliger vlak of leggen zich niet volledig toe op riviercruises. Het aanbod en de vloot wordt kort bekeken om na te gaan of er rederijen zijn die innovatief te werk gaan binnen dit toeristisch concept.
2.1
Rederijen met riviercruises op België
2.1.1
Adelle Cruises1
Adelle Cruises is een jonge onderneming uit Nederland, die opgericht werd in 2009. Het personeel beschikt over meer dan 20 jaar ervaring in de riviercruisebranche. Ze beschikken over vier unieke riviercruiseschepen: MS2 Rügen, MS Princess, MS Fluvius en MS Alegria. Dit laatste schip is geschikt voor passagiers die gebruik maken van een rolstoel. Het schip beschikt over diverse faciliteiten die het verblijf aan boord aangenaam maken voor een rolstoelpassagier, zoals bijvoorbeeld een grote lift naar het zonnedek en ruime douches die ook voor andersvaliden toegankelijk zijn. De passagier kan kiezen uit cruises over de Elbe en zijn zijrivieren, de Moldau, de Oder, de Rijn en Moezel of een riviercruise in Nederland en België. Tevens spelen zij in op themacruises in de winter, zoals de kerstcruises. Uniek in hun aanbod In samenwerking met een gespecialiseerde fietstouroperator ontwikkelden ze een aantal fietsvaarvakanties, speciaal voor de sportieve passagier.
2.1.2
A-Rosa3
A-Rosa is een Duitse riviercruisemaatschappij met een moderne vloot van 10 schepen. Deze rederij heeft het concept ‘riviercruise’ grondig herdacht. Ze houdt rekening met de wensen van de huidige moderne en actieve toerist en probeert dit te integreren in het klassieke rivierconcept. Met hun 4-sterren schepen willen ze tevens een jonger publiek aanspreken. Aan boord van het schip is er een ‘Biking Station’ met 50 fietsen, waarmee fietstochten aan land georganiseerd worden (in groep of individueel). Zo kunnen de passagiers, bijvoorbeeld langsheen de Donau het schip even volgen per fiets. Het buffetrestaurant heeft een zeer uitgebreid aanbod en er zijn geen vaste maaltijduren. Daarnaast hebben de schepen een groot zonnedek en buitenzwembad, buitenhutten met balkon, Turks stoombad, golfcourt en wellnessfaciliteiten.
1 2 3
http://www.adelle.nl MS = afkorting voor ‘a motorship’; een schip aangedreven door een dieselmotor http://www.a-rosa.de
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
2.1.3
33
CroisiEurope1
CroisiEurope is een pionier op het vlak van riviercruises. In 1976 werd de maatschappij opgericht in Frankrijk door Gérard Schmitter. Hij was de eerste die het concept 'rivierschip met kajuiten' lanceerde. Ze zijn de onbetwistbare marktleider voor georganiseerde riviercruises in Europa. Met meer dan 20 moderne rivierschepen biedt CroisiEurope topklasse riviercruises op de belangrijkste stromen en rivieren in Frankrijk, Duitsland, Oostenrijk, Portugal, Griekenland, Kroatië, Rusland, enzovoort maar ook buiten Europa zoals in Senegal, Egypte, of China. Bij hen kan je riviercruises boeken op de Gironde, de Garonne, de Guadiana, de Guadalquivir of de Po; cruises op deze rivieren vind je niet snel terug bij andere organisatoren van riviercruises. De mogelijkheden voor een riviercruise bij CroisiEurope zijn eindeloos. Waarschijnlijk zijn ze de enige met zo een gevarieerd aanbod. Uniek in hun aanbod ‘Feestelijke weekends per cruise’ CroisiEurope biedt haar klanten, met deze mini-cruises, een feestweekend op één van hun riviercruiseschepen aan en dit op verschillende rivieren: de Seine, de Rhône, de Rijn of de Gironde. Ze worden ook georganiseerd in België. De reisweg is: Brussel – Antwerpen – Brussel. Met deze mini-cruises willen ze het publiek warm maken voor het concept ‘riviercruises’. Men vertrekt op zaterdag om 15 u. en keert terug in de late namiddag op zondag. Tijdens de cruise staat er telkens één thema centraal. De thema’s voor dit seizoen zijn: ‘De jaren 60’, ‘De jaren 80’, ‘Viva España’, ‘De succesjaren’, ‘De tijd van de Yé-Yé’, ‘Saturday Night Fever’, ‘Bella Italia’, ‘ABBA tribute’, ‘Themaweekend Cloclo for ever’, ‘De solden in Parijs’. Deze mini-cruises omvatten: - de themacruise - het diner en de dansavond - een overnachting aan boord - het ontbijt - het middagmaal - de thema-animatie - de haventaksen - de bijstand van een hostess van CroisiEurope aan boord (niet-inbegrepen: de dranken – de verzekeringen – de persoonlijke uitgaven) De prijs voor zo’n minicruise begint vanaf € 109 per persoon. Ze worden georganiseerd in oktober, november, december en maart. Daarnaast biedt CroisiEurope een zeer uitgebreid aanbod aan kerstcruises en nieuwjaarscruises aan: in de Elzas; langs de Donau, de Rijn, de Seine, de Rhône, de Gironde, de Garonne; in België; in de lagune van Venetië of langs de Guadalquivir en de baai van Cadiz. Een zeer uitgebreide keuze om de kerst- en eindejaarsperiode via een riviercruise door te brengen.
1
http://www.croisieurope.com
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
34
Eveneens uniek in hun aanbod zijn de reizen waarbij cruise en trekking gecombineerd worden. Tijdens de riviercruise worden elke dag wandeltochten georganiseerd van een twee- tot drietal uur. Telkens is er een officiële gids die voor de begeleiding tijdens de wandeltochten zorgt. Vaak worden de wandelaars per autocar naar het beginpunt van de wandeling gebracht en achteraf ook terug naar het schip. De wandelingen kunnen gaan van wandelingen door wijngaarden, nationale parken, valleien tot uitgebreide stadswandelingen.
2.1.4
Feenstra Rijn Lijn1
Met een vloot van dertien schepen is Feenstra Rijn Lijn de grootste aanbieder van riviercruises in Nederland. Het cruiseprogramma van Feenstra Rijn Lijn bestrijkt landen als Nederland, Duitsland, België, Zwitserland, Oostenrijk, Slowakije en Hongarije. De reizen variëren van vier tot zelfs achtentwintig dagen. De meeste van deze riviercruises vertrekken vanuit Arnhem. Speciale riviercruises in hun aanbod Je kan bij Feenstra Rijn Lijn in het najaar en in de maand december verschillende themariviercruises boeken. Dit kan gaan van een kerstmarktcruise tot een kerst- en nieuwjaarcruise. Deze soort riviercruises zijn in het algemeen veel korter: 3, 5 tot 11 dagen.
2.1.5
Lüftner2
Deze Oostenrijkse rederij heeft al meer dan 30 jaar ervaring en is in het bezit van 5-sterren riviercruiseschepen. Met hun Amadeus vloot staan ze bekend voor hun stijlvolle inrichting, uitstekende keuken en onberispelijke service. Het zijn als het ware drijvende luxehotels. Lüftner Cruises biedt exclusieve riviercruises aan op de belangrijkste waterwegen van Europa: de Belgische en Nederlandse rivieren, de Donau, de Main, de Moezel, de Rhône en de Rijn. Vanaf 2014 komen ze met een aanbod op de Ganges, Mekong en Irrawaddy op de markt. Themacruises bij Lüftner Cruises Wie van klassieke muziek houdt, moet bij Lüftner Cruises zijn voor een 'Classical Music Cruise' op de Donau of op de Rijn. Tijdens de riviercruise zorgt een muziekensemble voor het muzikale entertainment. Een bezoek aan het huis van Beethoven, een pianoconcert of een avondconcert in de Clarisse kerk in Bratislava zijn enkele van de activiteiten die inbegrepen zijn in deze riviercruises. Deze cruises met als thema klassieke muziek staan garant voor een educatief en cultureel verrijkende ervaring. Adventscruises, Kerstcruises en Nieuwjaarscruises behoren eveneens tot hun aanbod.
1 2
http://www.feenstrarijnlijn.nl http://www.lueftner-cruises.com
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
2.1.6
35
Scylla1
In 1974 werd Scylla opgericht. Dit Zwitsers familiebedrijf, uit Basel, heeft sinds dan hun vloot tot 17 hotelschepen uitgebouwd. Op één van hun luxueuze schepen kan je genieten van een riviercruise op alle belangrijke Europese rivieren.
2.1.7
Sea Cloud Rivercruises2
Sea Cloud heeft binnen haar vloot één 5-sterren rivierschip, namelijk de River Cloud II. De Duitse rederij biedt met dit uniek schip de meeste luxueuze riviercruises aan die je kan vinden op de Donau, de Rijn, de Moezel en de Main. De schepen zijn zeer stijlvol ingericht met veel oog voor detail.
2.1.8
Tauck3
Tauck werd in 1925 opgericht door Arthur Tauck en is nog steeds een Amerikaans familiebedrijf. Enkele jaren geleden werd de afdeling Tauck River Cruising gelanceerd. Met hun huidig aanbod, kunnen passagiers genieten van all-inclusive riviercruises op de Donau, de Rijn, de Rhône en de Seine. Tauck River Cruising heeft vijf luxe en innovatieve riviercruiseschepen. Passagiers kunnen genieten van hightech faciliteiten. De kajuiten zijn veel ruimer dan normaal en luxueus ingericht. Thematische riviercruises - ‘Musical Magic Along the Blue Danube’ - ‘A Taste of France’ - ‘Artistic Impressions: Monte-Carlo to Paris’ - ‘Christmas Markets Along the Danube’ - ‘Christmas Markets Along the Rhine’ Gezinscruises - ‘Blue Danube: Family Riverboat Adventure’ - ‘Bon Voyage! France Family River Cruise’
2.1.9
Viking River Cruises4
Deze rederij, opgericht in 1927, heeft in de loop der jaren al vele awards in ontvangst mogen nemen als beste aanbieder van riviercruises. Als Amerikaanse rederij zijn ze de grootste ter wereld op het vlak van riviercruises. Hun aanbod aan riviercruises is zeer divers: naast de gekende riviercruises in Europa hebben ze ook originele routes in Rusland, Oekraïne, China, Zuid-Oost Azië en Egypte.
1 2 3 4
http://www.scylla.ch http://www.seacloud.com http://www.tauck.com http://www.vikingrivercruises.com
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
36
Ze hebben ook een basis in Europa, namelijk in Keulen, waardoor de voertaal op de schepen Duits is. Maar het zijn voornamelijk Engelssprekende passagiers die hun reizen boeken. Deze rederij probeert zeer vernieuwend te zijn met hun schepen: zo zijn de hutten uitgerust met éénpersoonsbedden of een volwaardig tweepersoonsbed. Dit wil zeggen dat er niets moet omgebouwd worden voor de nacht of geen bedden moeten opgeklapt worden overdag; net zoals in een hotelkamer.
2.2
Andere belangrijke rederijen op de riviercruisemarkt
Onderstaande rederijen behoren tot de belangrijkste spelers op de riviercruisemarkt. Deze aanbieders worden het vaakst vermeld in artikels.1 Ook deze rederijen proberen te voldoen aan de trends binnen de riviercruisemarkt, door vernieuwender te werken op het vlak van hun vloot of door speciale riviercruises aan te bieden.
2.2.1
AMA Waterways2
De vloot van AMA Waterways bestaat uit veertien luxueuze schepen. De schepen beschikken over al het benodigde comfort. Alle hutten van de schepen zijn buitenhutten, voorzien van een raam en soms een balkon. Zo geniet de passagier steeds van het beste uitzicht. Eén van hun nieuwste schepen, de MS Amacerto, vertoont de laatste trends in het design van riviercruiseschepen.3 Het opmerkelijkste aan dit schip is dat het twee restaurants heeft, in tegenstelling tot de standaard riviercruiseschepen, die maar één restaurant op het einde van het schip hebben. Dit restaurant overspant één dek volledig. De passagiers kunnen de chef zien koken in de keuken en kunnen een keuze maken uit de menukaart. Dit laatste is in het restaurant van standaard riviercruiseschepen niet mogelijk. Daar wordt gewerkt met een vast menu dat de rederij vooraf bepaald heeft. Amerikanen en internationale reizigers behoren tot hun klanten. Hun basis is in Californië. Hun vaargebied strekt zich uit over de Europese rivieren, Rusland, Vietnam en Cambodja.
2.2.2
Avalon Waterways4
Avalon Waterways maakt deel uit van de Globus familie. Ze hebben meer dan 80 jaar ervaring in het plannen van routes en begeleiden van vakanties over de hele wereld. Ze willen een ander soort riviercruises aanbieden, één die volledig in het teken staat van juist die manier van reizen. Hiermee zijn ze gestart in 2004. Bij hun innovaties behoren: van vloer tot plafond ramen, balkons op twee dekken van elk schip. Ze ontwikkelden een Silent Drive System voor de achtersteven van het schip zodat de reizigers kunnen genieten van de meest rustige cruise-ervaring. Ze zijn ook de eersten die op elk van hun schepen grotere hutten 1
Baran, M. (2011), Budget Travel, 6 Best River Cruise Lines, Geraadpleegd op 28 april 2013 via http://www.budgettravel.com/feature/6-best-river-cruise-lines,8012/ 2 http://www.amawaterways.com 3 Baran, M. (2012), Travel Weekly, Amacerto showcases the latest trends in river ship design Geraadpleegd op 5 mei 2013 via http://www.travelweekly.com/River-Cruising/Amacerto-showcases-the-latesttrends-in-river-ship-design/ 4 http://www.avalonwaterways.com
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
37
voorzien hebben met luxueuze voorzieningen zoals in een hotel. Daarnaast kiezen ze voor een mooi, hedendaags en licht interieur, in plaats van het klassieke en traditionele interieur dat over het algemeen bij de concurrentie terug te vinden is. In totaal hebben ze twaalf schepen ter beschikking. Hun aanbod bevat voornamelijk Europese rivieren. In hun aanbod zijn ook routes langs de Nijl of op de Yangtze terug te vinden. Het cliënteel van Avalon Waterways Rivercruises bestaat uit internationale en Amerikaanse passagiers.
2.2.3
Scenic Tours1
Dit is een Australische rederij. Hun schepen zijn pure luxe! De kajuiten zijn modern en ruim. Alles is tot in de puntjes verzorgd. Tijdens een all-inclusive riviercruise in Europa of Rusland krijgt elke passagier van deze rederij een 5-sterren behandeling.
2.2.4
Uniworld Boutique River Cruises2
Uniworld River Cruises biedt boutique riviercruises aan in Rusland, Oekraïne, Vietnam, Cambodja, China en Egypte, maar de voornaamste focus ligt op de Europese waterwegen. Hun vloot bestaat uit 11 schepen. Engelstalige reizigers, die op zoek zijn naar kwalitatief hoogwaardige accommodatie, lekker eten en een goede service, vinden hier zeker hun gading.
2.3
Conclusie
Uit het overzicht van het aantal rederijen hierboven kunnen we besluiten dat België toch al vaak in het aanbod wordt opgenomen. Enkele van deze rederijen gaan innovatief te werk op het vlak van hun riviercruises. Ze willen de riviercruisemarkt uitbreiden met riviercruises naar exotischere landen, met riviercruises gericht op een thema of zorgen ervoor dat hun vloot een moderne look krijgt. Aan de hand van dit overzicht kan Toerisme Leiestreek vzw bepalen met welke rederij ze willen samenwerken op het vlak van hoe het riviercruiseschip er moet uitzien. Kiezen voor het gebruikelijke standaard riviercruiseschip of liever een modern riviercruisesschip over de Leie zien varen.
1 2
http://www.scenictours.com http://www.uniworld.com
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
3
38
Wat zijn de kenmerken bij best practices?
In het vorige hoofdstuk heb je kunnen ontdekken dat België al vaak bij rederijen in hun aanbod riviercruises is opgenomen. Nu is het vooral de bedoeling om na te gaan hoe rederijen op het huidige moment deze riviercruises in België aanpakken. Wat vinden zij belangrijk om te bezoeken in onze steden of tijdens het varen?1 We kijken ook naar een best practice van een fietsriviercruise, omdat we voor Toerisme Leiestreek een dergelijke riviercruise willen uitwerken.
3.1
Een standaard riviercruise in België bij CroisiEurope
3.1.1
5-daagse riviercruise ‘Van de Noordzee tot aan de Belgische hoofdstad’
Oostende - Brugge - Gent - Antwerpen - Rupelmonde - Brussel Prijs vanaf € 549,00 per persoon toeslagen: - bovendek: € 67,00 - éénpersoonscabine: € 160,00 Periode van 26 tot 30 september 2013 omgekeerde richting van 2 tot 6 september 2013 Inbegrepen - de autocartransfer Brussel/Oostende - de cruise in volpension van het avondmaal van de eerste dag tot het ontbijt van de laatste dag - de dranken inbegrepen in de prijs betreffen uitsluitend het water, de wijn, het bier, het fruitsap naar believen en een koffie geschonken door CroisiEurope bij de maaltijden aan boord - het verblijf in een dubbele cabine met airco, douche en wc - de animatie - de bijstand van de hostess aan boord - de welkomstdrank - de gala-avond - de bijstands- en repatriëringsverzekering - de haventaksen
1
voorbeelden van riviercruises op België: zie bijlagen 3 t.e.m. 6, p. 109 t.e.m. 116
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
39
Niet-inbegrepen - de dranken besteld aan de bar, vermeld op de wijnkaart alsook de dranken bij de maaltijden tijdens excursies of transfers - de annulatie- en bagageverzekering - de facultatieve uitstappen (te boeken en te betalen aan boord of in het agentschap) - de persoonlijke uitgaven
Dag 1 Brussel - Oostende Afspraak in Brussel, in de vroege namiddag en transfer per autocar richting Oostende. Inscheping in Oostende om 17 u. Installatie in de hut. Afvaart van de cruise om 18 u. Voorstelling van de bemanning en welkomstdrankje. Avondmaal aan boord. Tijdens de nacht aanleggen. Dag 2 Brugge - Gent Ontbijtbuffet tijdens de vaart. Aankomst in Brugge omstreeks 9 u. Voormiddag: facultatief geleid bezoek aan Brugge. Terugkeer aan boord en middagmaal om 12 u. Namiddag: vertrek per autocar voor een facultatieve excursie naar Gent. Terugkeer aan boord in Lovendegem omstreeks 17 u. en voortzetting van de cruise naar Gent. Avondmaal en dansavond aan boord. Aankomst in Gent in de loop van de avond. Aanlegplaats voor de nacht. Dag 3 Gent - Antwerpen Ontbijtbuffet tijdens de vaart. Varen over het zeekanaal van Gent, vooraleer door de sluis van Terneuzen te varen. Vervolgens, half de zee op varen langs de monding van de Westerschelde. Middagmaal aan boord. Aankomst in Antwerpen. Ontdekking van de stad in het gezelschap van de hostess van CroisiEurope. Terugkeer aan boord. Avondmaal. Vrije avond. Aanlegplaats voor de nacht. Dag 4 Antwerpen - Rupelmonde - Brussel Ontbijtbuffet tijdens de vaart. Via de Schelde naar Rupelmonde. Door de sluis en via het zeekanaal van Brussel. Middagmaal aan boord. Aankomst in Brussel. Facultatief geleid bezoek aan de stad. Terugkeer aan boord. Avondmaal en gala-avond. Aanlegplaats voor de nacht. Dag 5 Brussel Ontbijtbuffet aan boord. Ontscheping om 9 u.
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
3.2
Wat kunnen we leren uit de besproken best practice?
3.2.1
Verloop van een riviercruise
40
De passagiers komen individueel aan. Het kan zijn dat men eerst afspreekt op een bepaalde plaats en dan de passagiers per autocar naar de plaats van inscheping brengt. Bij buitenlandse passagiers kan er nog eerst een vlucht of een andere transfer aan vooraf gegaan zijn. De inscheping gebeurt voornamelijk in de late namiddag. De passagiers krijgen hun hut toegewezen voor de duur van de riviercruise. Daarna stelt men het personeel voor bij een welkomstdrankje. Het schip vaart af en legt even verderop aan voor het doorbrengen van de eerste nacht. Over het algemeen zal er ’s nachts niet gevaren worden. Bij een riviercruise zijn steeds alle maaltijden inbegrepen. Dus na de inscheping krijgen de passagiers ook een avondmaal aangeboden. Meestal kan men kiezen uit verschillende hoofdgerechten. Sommige dranken tijdens de maaltijden zijn inbegrepen. Extra consumpties worden op het nummer van de kajuit geboekt. ’s Morgens is er een ontbijtbuffet in het restaurant. Daarna kunnen de passagiers deelnemen aan een excursie. Hiervoor kunnen ze zich al inschrijven wanneer ze de reis boeken in een agentschap of bij de rederij zelf. Maar ze kunnen evenzeer aan boord nog inschrijven voor een excursie. Per autocar brengt men de passagiers naar de plaats van de excursie. Na de excursie keren de passagiers terug naar het schip voor het middagmaal. In de namiddag is er terug de mogelijkheid voor deelname aan een excursie. De passagiers die niet wensen deel te nemen aan een excursie, kunnen genieten van een rustig moment op het schip. Bij de best practice 5-daagse riviercruise ‘Van de Noordzee tot aan de Belgische hoofdstad’ wordt een excursie naar Gent aangeboden vanuit Brugge. Deze rit per touringcar duurt niet langer dan een uur. We veronderstellen dat dit het gebruikelijke is. Wanneer afgeweken wordt van de rivier om uitstappen te doen, mag de rit per touringcar niet langer dan een uur bedragen. Het is ook mogelijk dat er geen excursie is in de voor- of namiddag, omdat dan gevaren wordt naar de volgende bestemming. Op de eerste dag en de laatste dag van de riviercruise is geen excursie voorzien. Dit wil zeggen dat bijvoorbeeld voor een riviercruise van zes dagen, gemiddeld twee excursies per dag aangeboden worden. Na het diner kunnen er activiteiten georganiseerd zijn of zijn de passagiers vrij om de avond door te brengen. De activiteiten kunnen gaan van bingo, livemuziek, dansavond tot een quiz.
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
41
Het diner op het einde van de riviercruise is vaak in de vorm van een gala-avond, ter afsluiting van de reis. Op de laatste dag van de riviercruise geniet men ’s morgens van een laatste ontbijt en volgt daarna de ontscheping.
3.3
Bijkomende informatie over de aanpak
Om nog een beter idee te krijgen van de aanpak rond riviercruises, gaan we bij andere riviercruises en aanbieders eens een kijkje nemen.
3.3.1
Welke soorten bezienswaardigheden of activiteiten?
3.3.1.1$ In$België$$ In België bezoekt men vooral de steden in de vorm van een stadswandeling. Bij het doornemen van brochures van rederijen merken we ook op dat men zich vaak focust op één specifieke bezienswaardigheid. Bijvoorbeeld de kathedraal van Antwerpen of het kasteel van Belœil.
3.3.1.2$ In$het$buitenland$ De tabel hieronder geeft een overzicht van welke soorten bezienswaardigheden er kunnen bezocht worden tijdens een excursie. Tabel 1: Mogelijke soorten bezienswaardigheden tijdens een excursie, bij een riviercruise Soort bezienswaardigheid
Voorbeeld
kastelen
Schönbrunn in Wenen Kasteel van Cormatin
klooster
Klooster van Melk Klooster van Bassarbavo (Bulgarije)
museum
Paprikamuseum in Kalocsa (Hongarije)
slot
Tsarenslot Veliko Tarnovo (Bulgarije)
paleis
Paleis van Mateus (Portugal) Pausenpaleis van Avignon
wijnhuis of wijngaard
Porto: Vila Nova de Gaia Manzanilla: Sanlucar de Barrameda Beaujolais: wijnhuis Georges Dubœuf
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
42
Tabel twee geeft weer welke activiteiten er kunnen georganiseerd worden. Tabel 2: Mogelijke activiteiten tijdens een riviercruise Soort activiteit
Voorbeeld
avondconcert
Wenen: ‘Sound of Vienna’
strandwandeling
Langs de Zwarte Zee (Saint Gheorghe, Roemenië)
rondrit per autocar
Pauillac en de kastelenroute van de Médoc Route de la Corniche De stranden van D-Day
kanaalcruise
Amsterdam by night
wijngaard
Rondrit met een toeristentreintje door de wijngaarden rond Rüdesheim
3.3.2
Wat met transfers en busservices naar de plaats van vertrek?
Vooraleer de toeristen die uit het buitenland komen, inschepen, hebben zij vooraf een vlucht of treinrit moeten ondernemen. De toeristen uit eigen land maken gebruik van een busservice of ophaaldienst.
3.3.2.1$ Transfers$ Bij riviercruises waarbij buitenlandse toeristen naar België komen, moet gezorgd worden voor een transfer: dit is een vlucht of een treinrit. Daarna brengt een touringcar de toeristen van de luchthaven of het treinstation naar het hotel of naar het schip. Vaak verblijven de toeristen de eerste nacht of twee nachten op hotel, in de stad van vertrek. Ze bezoeken nog eerst de stad op de tweede dag en/of derde dag, alvorens de passagiers aan boord gaan van het schip. Dit kunnen we bijvoorbeeld terugvinden bij een 8-daagse riviercruise op de Donau, aangeboden door Avalon Waterways1. Het is een Amerikaanse rederij. De meesten reizigers die deze cruise boeken, zullen van Amerika komen en een vlucht naar Boedapest nodig hebben. De eerste twee dagen verblijven ze in een hotel in Boedapest, vooraleer ze op de derde dag naar het schip gebracht worden voor de inscheping.
3.3.2.2$ Busservice$ Adelle Cruises2 heeft een busservice, dit wil zeggen dat de klant op verschillende plaatsen kan opstappen op een luxe touringcar om naar de vertrekplaats van de riviercruise te reizen, om daar dan aan boord te gaan van het schip. Na de reis kan de klant terug van deze dienst gebruiken maken om thuis te geraken. 1
Avalon Waterways, 8-daagse riviercruise ‘A Taste of the Danube WB’ Geraadpleegd op 14 april 2013 http://www.avalonwaterways.com/Product.aspx?trip=4WBV&content=overview&source=AW_Cruises_Danub 2 Adelle Cruises (2013), Riviercruises 2013, Bijzondere schepen voor bijzondere reizen
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
43
Bij reisorganisatie Lauwers wordt ook een gelijkaardige service aangeboden.1 Ze brengt haar klanten per touringcar naar de bestemming waar ze moeten inschepen. Is de bestemming te ver verwijderd, dan wordt een vlucht geboekt.
3.3.2.3$ Ophaaldienst$ Vanaf 2013 biedt Adelle Cruises2 de ‘thuis-ophaal en breng-service’-dienst aan. Hierbij krijgt de klant de mogelijkheid om aan het begin van zijn riviercruisevakantie, thuis opgehaald te worden en na de reis wordt de klant weer thuis gebracht.
3.4
Fietsriviercruise als best practice
Figuur 1: Fietsriviercruise bij Sea Cloud Cruises
1 2
http://www.lauwers.be Adelle Cruises (2013), Riviercruises 2013, Bijzondere schepen voor bijzondere reizen
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
3.4.1
44
Verloop van een fietsriviercruise
De fietsriviercruise ‘Maritime cities on Lake IJssel and small, enchanting kingdoms bathed in the glow of spring’ van Sea Cloud Cruises geeft ons een inzicht over hoe zij een dergelijke cruise ontwerpen. De riviercruise duurt acht dagen, waarvan vijf dagen voorzien zijn van een begeleide fietstocht. De gemiddelde afstand van de fietstochten schommelt tussen de 25 en 30 km. De totale som van alle fietstochten bedraagt 146 km. In de brochure van Sea Cloud Cruises1 lezen we waaruit het pakket van de fietsriviercruise bestaat: - 5 begeleide fietstochten langs geselecteerde routes - gebruik van een fiets gedurende de reis, inclusief onderhoud van de fiets - volgwagen voor fietstransport en passagiersvervoer - alle excursies en stadswandelingen opgenomen in het programma - alle inkomstgelden en begeleide rondleidingen door professionele gidsen - alle transfers opgenomen in het programma - bijkomstige diensten inclusief drinkpauzes en substantiële picknicken - reisinformatie - open bar-pakket aan boord van de River Cloud II (inclusief dranken aan de bar) Er moeten minimum acht deelnemers ingeschreven zijn en maximum twintig.
3.5
Conclusie
Op basis van deze analyse zal er voor Toerisme Leiestreek vzw een riviercruise worden uitgewerkt. We hebben nu een idee van hoe een riviercruise verloopt. Een riviercruise heeft een vast stramien. Kort samengevat is er ’s morgens ontbijtbuffet, een excursie, middagmaal aan boord, een excursie in de namiddag, diner aan boord, avondactiviteiten aan boord of vrije avond op de plaats van bestemming. In dit hoofdstuk zijn we ook te weten gekomen welke soorten bezienswaardigheden men bezoekt en hoe ver afgeweken wordt van de rivier om uitstappen te doen. Er wordt op verschillende plaatsen aangemeerd. Dan worden verdere uitstappen per touringcar gedaan. We kunnen stellen dat de rit per autocar niet meer dan één uur bedraagt. De fietsriviercruise van Sea Cloud Cruises toont aan dat er niet elke dag een fietstocht moet voorzien worden en dat de gemiddelde afstand van de fietstochten niet meer dan 30 km moeten bedragen. In hoofdstuk vijf gaan we na wat de Leiestreek op het vlak van bezienswaardigheden kan bieden en welke interessant kunnen zijn om te integreren in een riviercruise.
1
Sea Cloud Cruises (2013), Sailing and River Cruises
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
4
45
Infodagen bij rederijen en vakliteratuur
Eerst willen we in dit hoofdstuk nog te rade gaan bij de professionelen, die dagelijks in het vakgebied werken en extra informatie kunnen leveren; alsook vakliteratuur raadplegen. Tijdens een infodag van All Ways Cruises werd er een enquête afgenomen bij het aanwezige publiek.
4.1
Overzicht van bezoeken aan rederijen en aanbieders
4.1.1
Bezoek aan ‘Open Dagen’ All Ways Cruises en Feenstra Rijn Lijn
Op zaterdag 26 januari 2013, kon je als geïnteresseerde op scheepsbezoek bij All Ways Cruises en bij de rederij Feenstra Rijn Lijn, in Antwerpen aan de Kattendijkdok. Twee schepen konden bezocht worden, namelijk de MS Poseidon en de MS Salvinia. Het initiatief kwam van All Ways Cruises. Zo willen ze mensen die nog nooit een riviercruise geboekt hebben, laten kennismaken met dit concept van reizen. Ze kregen een rondleiding op het schip en konden vragen stellen over het schip en over hoe een riviercruise verloopt. Achteraf werd in het salon van het schip een drankje aangeboden. Zo een scheepsbezoek organiseren zij meerdere malen per jaar in samenwerking met verschillende rederijen waarmee zij samenwerken.
4.1.2
Infodag All Ways Cruises
Een andere mogelijkheid om kennis te maken met de riviercruises van All Ways Cruises is via hun infodagen. Op dinsdag 26 februari 2013, werd een dergelijke infodag georganiseerd in het Hotel Damier te Kortrijk. De geïnteresseerden waren vooral mensen op leeftijd. Vier afgevaardigden van All Ways Cruises waren aanwezig. Wie dit wenste, kon na de presentatie bij één van deze verantwoordelijken terecht voor verdere vragen of voor zijn riviercruise te boeken.
4.1.2.1$ Samenvatting$van$hun$PowerPointpresentatie$ Ze beweren dé cruisespecialist te zijn in België en bieden exclusieve riviercruises aan. Ze bestaan meer dan 20 jaar, hebben vijf kantoren in België en hun zesde kantoor is hun website. Met exclusieve riviercruises bedoelen ze dat er alleen maar Belgische toeristen op het schip aanwezig zijn; een uniek concept. De riviercruises die ze aanbieden, zijn pakketreizen. Dit wil zeggen dat het vervoer altijd inbegrepen is: TGV, autocar of vliegtuig. Van begin tot het einde is alles georganiseerd. De service aan boord is fantastisch, dankzij het ervaren All Ways-team, dat tweetalig is. Alle info op het schip wordt in beide landstalen gegeven: zoals menu’s, kranten, films, voordrachten, info over de excursies,...
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
46
Soms organiseert men thematische excursies. Hiervoor zijn een beperkt aantal plaatsen beschikbaar. Per excursie wordt de moeilijkheidsgraad aangegeven. Op de locaties die ze aandoen, zijn het steeds Nederlandstalige gidsen die de rondleiding geven. In het begin van de reis kan men andere mensen op het schip leren kennen tijdens een All Ways Cocktail. Overdag en 's avonds worden leuke activiteiten georganiseerd. Dit kan gaan van een muzikale avond, bingo, quiz, cocktail met de kapitein tot ochtendgymnastiek. De bar is hierbij steeds de ontmoetingsplaats. Vaak reizen gespecialiseerde voordrachtgevers mee. Zij kunnen over een bepaald onderwerp boeiend spreken. Deze personen zijn bijvoorbeeld historici, wijnkenners, gastronomen, zangers of natuurwetenschappers. Bekende gezichten zijn Dirk De Prins, Nicole en Hugo of Udo. Bij groepsriviercruises zullen ook andere nationaliteiten aan boord zijn. Toch proberen ze om ervoor te zorgen dat steeds een Nederlandstalige begeleider meegaat en dat excursies met een Nederlandstalige gids voorzien zijn.
4.1.2.2$ Aanbod$‘Exclusieve$All$Ways$Riviercruises’$ In het aanbod dit jaar hebben ze exclusieve riviercruises op de Donau, Dordogne, Douro, Gironde, Garonne, Guadalquivir, Rhône, Rijn, Saône en Seine voorzien. Het seizoen voor deze riviercruises start in april en eindigt in oktober. Voor de riviercruises op de Douro werken ze samen met de rederij Douro Azul. Zes afreisdata zijn voorzien. Tijdens de laatste twee data bestaat de mogelijkheid om aan een excursie deel te nemen tijdens de druivenpluk. De passagiers kunnen zelfs even helpen plukken. Een wijnspecialist reist mee, wijndegustaties en voordrachten over wijn worden eveneens georganiseerd. Op elke riviercruise is er een Fado-avond voorzien. Een zangeres komt op de laatste avond van de cruise aan boord van het schip. De transfer naar het vertrekpunt van deze riviercruises is steeds per vliegtuig; in samenwerking met SN Brussels Airlines. Uitstappen gebeuren per autocar. De toeristen die willen, kunnen een verlenging boeken in Porto. Bij boeking regelt All Ways Cruises een hotel in Porto voor de klant. Daarnaast werken ze samen met Lüftner voor onder andere de riviercruises op de Donau, Rhône en Saône. In juni is er bijvoorbeeld een riviercruise op de Rhône en Saône voorzien. De passagiers reizen met de TGV naar Lyon en terug. Dirk De Prins zal de passagiers tijdens deze reis vergezellen en voordrachten geven over wijn. Daarnaast zullen met hem enkele culinaire excursies ondernomen worden. Andere excursies zijn: bezoek aan de abdij van Cluny, een wandeling in het natuurreservaat van de Camargues, een excursie naar Nîmes en naar de vallei van de Ardèche.
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
47
Voor de riviercruises op onder meer de Rijn, beroept All Ways Cruises zich op Feenstra Rijn Lijn. Steeds zal een touringcar ingezet worden om de klanten naar de plaats van vertrek en inscheping te brengen. Het voordeel bij de samenwerking met deze rederij is dat een stoellift aanwezig is op de schepen, zodat het schip voor iedereen toegankelijk is.
Afbeelding 48 (links): Voorstelling All Ways Cruises tijdens infodag Afbeelding 49 (rechts): Aanwezig publiek tijdens infodag All Ways Cruises
4.1.2.3$ Resultaten$van$de$enquête$onder$de$aanwezigen$ Na de presentatie van All Ways Cruises heb ik onder de aanwezigen een enquête 1 afgenomen om een idee te verkrijgen wie het publiek is, dat riviercruises boekt en wat ze belangrijk vinden bij een riviercruise. In de volgende tabellen krijg je een samenvatting. De vragen werden voornamelijk per koppel beantwoord. Tabel 3: Antwoorden op vraag 1: “In welke stad of dorp woont u?” Antwoord Haaltert
1
Harelbeke
1
Kortrijk
5
Liedekerke
1
Lochristi
1
Marke
1
Tiegem
1
Wingene
1
Zingem
1
Zwevegem
1
Conclusie De meeste aanwezigen (14 koppels) waren uit de Leiestreek afkomstig. 1
Aantal
Enquête: zie bijlage 7, p. 117 t.e.m. 119
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
48
Tabel 4: Antwoorden op vraag 2: “Tot welke leeftijdscategorie behoort u?” Antwoord
Aantal
20 – 29 jaar 30 – 39 jaar 40 – 49 jaar 50 – 59 jaar
1
60 – 69 jaar
8
70 – 79 jaar
5
Conclusie Hieruit moet blijken dat eerder mensen boven de 60 jaar geïnteresseerd zijn in riviercruises. Maar het zou een onvolledige en foute conclusie zijn omdat de infodag van All Ways Cruises overdag werd georganiseerd. Mensen die niet gepensioneerd zijn, moeten overdag werken en dus is het voor hen niet altijd even gemakkelijk om aanwezig te zijn. Daarnaast is zo een infodag volgens mij eerder een manier om het ouder publiek te kunnen bereiken. De jongere generatie maakt eerder gebruik van het internet om informatie over reizen te verzamelen.
Tabel 5: Antwoorden op vraag 3: “Heeft u al een riviercruise ondernomen?” Antwoord
Aantal
Ja
7
Neen
7
Indien ja, wat was dan de laatste riviercruise die u gedaan heeft? - Riviercruise op de Guadalquivir - Wolgacruise - Donaucruise tot Boedapest met All Ways Cruises - Rijncruise (2x vermeld) - Nijlcruise - Dourocruise Conclusie De helft van de ondervraagden had al een riviercruise ondernomen. De cruises die ze gedaan hebben waren zeer uiteenlopend qua bestemming, maar niet op België gericht. De mensen zijn eerder geneigd om een buitenlandse riviercruise te maken.
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
49
Tabel 6: Antwoorden op vraag 4: “Stel dat u deelneemt aan een riviercruise, doet u dit dan (meerdere antwoorden mogelijk)” Antwoord
Aantal
alleen
1
samen met uw partner
11
samen met uw gezin samen met vrienden
6
samen met familie samen met een vereniging andere Conclusie Een riviercruise ondernemen deze mensen, logischerwijze, samen met hun partner. Sommigen gaan daarbij samen met hun vrienden op riviercruise.
Tabel 7: Antwoorden op vraag 5: “Wat is voor u de voornaamste reden om een riviercruise te boeken? (meerdere antwoorden mogelijk)” Antwoord om de streek te leren kennen
Aantal 11
om andere mensen te leren kennen voor de ontspanning die een riviercruise brengt
6
omdat het een reis per schip is
2
andere
2
Bij ‘andere’: - cultuur - geen vliegtuig meer, gezien herinnering aan meegemaakte crash Conclusie De voornaamste reden om een riviercruise te boeken is om de streek beter te leren kennen. Als volgende reden wordt de ontspanning die een riviercruise brengt, geapprecieerd. Sommigen kiezen voor een riviercruise omdat het een reis per schip is. Deze twee laatste redenen kunnen we volledig begrijpen omdat een ouder publiek een veel actievere manier van reizen op hun leeftijd niet meer boekt. Hun gezondheid kan dit niet altijd meer aan. Daarnaast zijn schepen tegenwoordig voorzien van faciliteiten voor mensen die niet goed meer te been zijn.
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
50
Tabel 8: Antwoorden op vraag 6: “Wat is uw belangrijkste wens en/of verwachting met betrekking tot een riviercruise? Verdeel 10 punten over de verschillende criteria: hoe belangrijker, hoe meer punten, maar de som moet gelijk zijn aan 10.” Mogelijke antwoorden a. een luxueus ingerichte kajuit b. een sfeervolle eetzaal of salon c. een aangename buitenruimte op het schip d. interessante bezienswaardigheden onderweg e. interessante gegidste bezoeken f. animatie aan boord g. mogelijkheid tot fietstocht h. andere Antwoord
a
2
b
1
c
d
3
5
1
3
3
5
3
3
2
5
3
4
4
1
9
4
4
2
2
3
1
5
5
4
2
4
3
5
3
2
40
7
2 2
2 2
2
2
4 3
Totaal
4
2
2
2
16
7
17
53
e
f
g
h
0
0
2
1
2
Conclusie Veruit de twee belangrijkste wensen en/of verwachtingen voor een riviercruise zijn de interessante bezienswaardigheden onderweg en interessante gegidste bezoeken. Dan volgen ‘een luxueus ingerichte kajuit’ en ‘een aangename buitenruimte op het schip’. Gevolgd door ‘een sfeervolle eetzaal of salon’ en ‘animatie aan boord’.
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
51
Tabel 9: Antwoorden op vraag 7: “Bent u al in de Leiestreek geweest?” Antwoord Ja
Aantal 14
Neen Conclusie Dit werd een irrelevante vraag, aangezien de meeste mensen die aanwezig waren, uit de streek afkomstig waren.
Tabel 10: Antwoorden op vraag 8: “We willen tijdens onze riviercruise de nadruk leggen op een bepaald thema. Welk thema spreekt u het meest aan voor deze riviercruise? (meerdere antwoorden mogelijk)” Antwoord
Aantal
een riviercruise gericht op gastronomie
4
een riviercruise gericht op natuur
10
een riviercruise gericht op kunst en cultuur
7
een riviercruise gericht op geschiedenis en erfgoed
8
een riviercruise gericht op het sportieve vlak andere Conclusie Een riviercruise gericht op het sportieve vlak is totaal niet aan dit publiek besteed. Logisch te verklaren gezien de leeftijd. Vooral belangrijk is ‘natuur’, gevolgd door ‘geschiedenis en erfgoed’ en ‘kunst en cultuur’. Iets minder interesse gaat uit naar een riviercruise gericht op gastronomie.
Tabel 11: Antwoorden op vraag 9: “Wat zou u tijdens deze riviercruise zeker willen gedaan hebben? (open vraag)” Verkregen antwoorden mensen ontmoeten mooie steden bezoeken bezoeken genieten van natuur en kunst ontspanning Conclusie Gezien de weinige respons op deze vraag, wordt geen conclusie opgenomen.
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
52
Tabel 12: Antwoorden op vraag 10: “Hoeveel dagen zou volgens u deze riviercruise moeten duren?” Antwoord
Aantal
3 dagen
4
5 dagen
1
7 dagen
2
10 dagen
4
12 dagen
1
Conclusie Er is een ex aequo tussen een riviercruise van 3 dagen en een riviercruise van 10 dagen. In het algemeen kunnen we stellen dat de meningen verdeeld zijn (2 personen geen respons).
Tabel 13: Antwoorden op vraag 11: “Stel dat we deze riviercruise aanbieden tegen een correcte prijs, zou u dan interesse hebben om zo een cruise te boeken op de Leie tussen Gent en Rijsel?” Antwoord
Aantal
zeker
2
waarschijnlijk
5
misschien wel
3
misschien niet
2
waarschijnlijk niet
1
zeker niet
1
Indien ‘zeker/waarschijnlijk/misschien wel’, waarom? - hangt af van conditie - mooie streek - prachtige streek - om iets meer te ontdekken dan met de fiets - om mijn eigen streek vanop het water te zien - om de streek beter te leren kennen Indien ‘misschien niet/waarschijnlijk niet/zeker niet’, waarom niet? - reeds veel bezocht in de streek; andere prioriteiten - iets minder interessant - de streek is gekend - kan het met de auto of individuele uitstap
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
53
Conclusie Over het algemeen tien positieve antwoorden en vier negatieve antwoorden. Bij de negatievere antwoorden kunnen we stellen dat het is omdat de mensen zelf uit de Leiestreek komen. Ze kennen de streek al.
Tabel 14: Antwoorden op vraag 12: “Wat zou u een interessante prijs vinden voor deze riviercruise? (open vraag)” Antwoord € 300 à € 400 Prijs-kwaliteit Dit is moeilijk te zeggen. Conclusie Uit de antwoorden op deze vraag is er moeilijk iets te concluderen.
Tabel 15: Antwoorden op vraag 13: “Hoe bent u terecht gekomen bij All Ways Cruises?” Antwoord
Aantal
website
3
brochure
4
door iemand aangeraden
6
andere
1
Bij ‘andere’: -
door publiciteit in de media
Conclusie De meeste mensen zijn via iemand anders terecht gekomen bij All Ways Cruises. Mond-aanmond reclame scoort hier goed. Het volgende medium zijn de brochures van All Ways Cruises, gevolgd door hun website.
Tabel 16: Antwoorden op vraag 14: “Langs welke weg boekt u meestal uw riviercruise?” Antwoord
Aantal
via een klassiek reisbureau
11
via een online reisagent of boekingssite
2
via een vereniging rechtsreeks bij de rederij andere
1
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
54
Bij ‘andere’: -
nog nooit een boeking gedaan
Conclusie Via het klassieke reisbureau boeken senioren nog steeds het vaakst hun reis.
4.1.3
Bezoek aan opendeurdag CroisiEurope
Op dinsdag 26 maart 2013, kon je aan de Rigakaai in Gent, een riviercruiseschip van CroisiEurope bezichtigen, namelijk het MS Leonardo da Vinci. Bij mijn bezoek, kreeg ik een persoonlijke rondleiding van Louis, de kapitein van het schip. Een kort verslag hierover, heb je al eerder kunnen lezen. Daarnaast had ik een persoonlijk gesprek met Kendra Maes, Sales Executive Belgium bij CroisiEurope. Haar stelde ik een aantal vragen.
4.1.3.1$ Neemt$elke$passagier$deel$aan$de$excursies?$ “Ongeveer 90 % van de passagiers zullen de excursies meedoen. Ze willen het land of de streek beleven. Ze willen erover bijleren. Het schip wordt maar gezien als een transportmiddel of een slaapplaats. Degenen die niet mee op excursie gaan, zijn ofwel niet goed te been of hebben geen zin.”
4.1.3.2$ Wie$zijn$jullie$klanten?$ “De riviercruises worden voornamelijk geboekt door groepen. Bijvoorbeeld de plaatselijke bridgeclub, OKRA, petanqueclub,… Het blijft dus een ouder publiek. Gezinnen met kinderen gaan eerder voor cruises langs de kust, of de standaard cruises op zee. Er wordt niet zo veel door individuelen geboekt. Gewoon omdat mensen op oudere leeftijd niet graag iets alleen ondernemen. Ze voelen zich niet zeker. Ze zijn niet zo mobiel.”
4.1.3.3$ Gaat$een$riviercruise$altijd$door?$ “Het kan zijn dat een riviercruise niet doorgaat. Bij CroisiEurope moeten er 80 personen ingeschreven zijn vooraleer de riviercruise doorgaat. Indien dit niet het geval is, wordt de riviercruise afgelast. De mensen die al geboekt hadden, krijgen ofwel hun geld terug ofwel wordt hen gevraagd of een latere datum past. Maar dit valt niet zoveel voor. Riviercruises zijn populair; aangeraden wordt om zeker drie maanden vooraf te boeken.”
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
55
4.1.3.4$ Nieuwigheden?$ “Iets nieuws dat CroisiEurope organiseert, zijn minicruises in België: zaterdagochtend vertrekken en zondagavond terug. Bijvoorbeeld Brussel – Antwerpen – Brussel. Deze minicruises zijn een groot succes. Ze werden vorig jaar ingevoerd en dit jaar worden ze opnieuw georganiseerd, in maart en ook in oktober.”
4.2
Wat kunnen we leren uit vakliteratuur?
4.2.1
Interview in Travel Magazine met Gualtiero Togneri1
In een interview met Gualtiero Togneri in Travel Magazine vertelt hij over het 'onbekende potentieel van de riviercruises'. Gualtiero Togneri is directeur van CroisiEurope en heeft acht jaar ervaring in de sector van de zeecruises. Hij gaat in tegen het oordeel van reisagenten die riviercruises een weinig 'trendy' product vinden. Volgens Togneri zullen riviercruises de nieuwste hype van de reissector worden.
4.2.1.1$ In$verband$met$het$publiek$ Het is in het algemeen een ouder publiek dat riviercruises aantrekt, maar volgens Togneri is dat niet erg, aangezien we te maken hebben met een vergrijzing van onze maatschappij. De senioren zijn tegenwoordig heel actief en hebben geld en tijd om reizen te maken. Met CroisiEurope richten ze zich vooral op senioren, dit is hun kerndoelgroep. Gezinnen proberen ze aan te spreken, in de zomerperiode, wanneer de senioren minder reizen. Senioren reizen vooral in mei, juni, september en oktober. Via promoties (bijvoorbeeld: kinderen onder de 16 jaar gratis aan boord in een kajuit naast die van hun ouders) proberen ze gezinnen aan te spreken. Zo proberen ze de riviercruises ook bij deze groep bekend te maken.
4.2.1.2$ In$verband$met$de$vaarroute$ Bij een riviercruise is de vaarroute van groot belang, in tegenstelling tot een zeecruise. Op zee valt niets te zien en wordt er dus 's nachts gevaren. Bij een riviercruise wordt overdag gevaren omdat juist vanop het zonnedek van het riviercruiseschip het landschap ontdekt wordt. Vanop het schip ontdekt men de streek waar men naartoe reist. Langs de route moeten juist steden en dorpen gelegen zijn die mogelijkheden bieden voor interessante excursies en bezoeken.
1
Op de Beeck, G. (2013), Travel Magazine, nr. 328, p. 10 – 11, Het onbekende potentieel van de riviercruises
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
56
4.2.1.3$ Hoe$bereik$je$de$klant,$langs$welk$kanaal?$ CroisiEurope bereikt haar klanten vooral via de reisagentschappen. Slechts een klein percentage van hun cliënteel zijn repeaters. Zij boeken altijd rechtstreeks bij hen. Vooral klanten uit de verenigingswereld boeken riviercruises. Ik kreeg dit ook te horen van Kendra Maes, Sales Executive Belgium voor CroisiEurope, uit een persoonlijk gesprek met haar op de openvlootdag van CroisiEurope in Gent. De markt is nog vrijwel jong. Het zijn vooral klanten uit Wallonië die momenteel riviercruises bij CroisiEurope boeken. Maar Togneri heeft Kendra Maes aangesteld om ook in Vlaanderen marktaandeel te veroveren. Zij zal de markt prospecteren.
4.2.1.4$ Zeer$interessant$voor$Toerisme$Leiestreek$vzw$ CroisiEurope ontwikkelt schepen op maat van bepaalde producten. Zo laten ze schepen bouwen met twee dekken in plaats van drie of laten ze een stuurcabine bouwen die verlaagd kan worden om onder bruggen door te kunnen varen. Dit heb ik ook zelf kunnen meemaken tijdens een privé-rondleiding van kapitein Louis op de openvlootdag van CroisiEurope in Gent. Hij liet de mast volledig zakken en de stuurcabine kon volledig naar beneden zakken, zeg maar tot in de ‘buik’ van het schip. In 2014 komen ze met een schip op de markt, speciaal ontwikkeld om op de Loire te kunnen varen. Het zal uitgerust zijn met een schoepenrad omdat de Loire een beperkte diepgang heeft. Daarnaast is MS Jeanine, een klein schip met 12 hutten, volledig vernieuwd. Het schip zal in 2013 ingezet worden op de kanalen in Frankrijk. Een schip dat eveneens kan ingezet worden voor incentives of gezinsuitstappen.
4.2.1.5$ Hoe$de$reisagentschappen$nog$overtuigen?$ Ik citeer uit het interview: "De reisagenten hebben er alle belang bij om in deze niche te investeren. Met riviercruises kunnen ze hun klanten niet alleen aan zich binden, maar het zijn ook producten die voor het ogenblik nooit tegen dumpingprijzen worden verkocht. Wanneer ze een riviercruise verkopen, kunnen ze er dus zeker van zijn dat hun klanten enkele weken voor vertrek niet zullen komen vertellen dat ze dezelfde cruise tegen een lastminuteprijs gevonden hebben."1 Dat komt dus niet voor bij riviercruises. Daarnaast moeten de reisagenten beseffen dat een riviercruise vaak een ideaal alternatief vormt voor hotelovernachtingen. De klant kan enerzijds heel dicht slapen bij de belangrijkste bezienswaardigheden en anderzijds aan zeer interessante tarieven. Terwijl je in het centrum van een grootstad voor een hotel in het algemeen, zeer hoge bedragen betaalt.
1
Op de Beeck, G. (2013), Travel Magazine, nr. 328, p. 10 – 11, Het onbekende potentieel van de riviercruises
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
4.2.2
57
Uit een artikel in Travel Magazine1
'2013 ook het jaar van de riviercruises' Om nog meer aan de stijgende vraag naar riviercruises te voldoen, zoeken de aanbieders steeds naar exclusievere bestemmingen. Zo biedt het bedrijf Riviercruises.be dit jaar riviercruises naar Vietnam, Laos en Cambodja. Imagine, VTB Reizen en Asteria Expeditions trekken richting Rusland. Pegase en Thomas Cook leggen zich toe op een gevarieerd aanbod in Egypte.
4.3
Conclusie
Het organiseren van infodagen en bezoeken aan de riviercruiseschepen is belangrijk om de mensen te laten kennismaken met het schip en met deze manier van reizen. Meteen breng je jouw rederij of reisorganisatie in de kijker. All Ways Cruises beseft dit ook en kan hierdoor later een ideale partner worden voor Toerisme Leiestreek vzw. Ze hebben zelfs een kantoor in Gent. Uit de afgenomen enquête kunnen we enkele zaken die we al wisten, bevestigd zien en enkele nieuwe zaken ontdekken. Het is inderdaad een ouder publiek dat op de infodag van All Ways Cruises aanwezig was. Kanttekening hierbij was dat de sessie overdag gegeven werd. Dus niet voor iedereen, die normaal gezien werkt, haalbaar om te komen. Dit publiek onderneemt een riviercruise samen met de partner en/of vrienden. Ze boeken dergelijke reizen om de streek beter te leren kennen en vinden het dus belangrijk dat er interessante bezienswaardigheden zijn onderweg en interessante gegidste bezoeken. Voor deze mensen mag een riviercruise in de Leiestreek bestaan uit een combinatie van natuur, kunst en cultuur, geschiedenis en erfgoed. Over het aantal dagen dat de riviercruise mag duren, was er geen eensluidend antwoord. Indien we bij dit publiek de riviercruise willen promoten, moeten we werken via brochures en de mond-aan-mondreclame zijn werk laten doen. Daarnaast mogen we verwachten dat de riviercruise voornamelijk via het klassiek reisbureau zal geboekt worden. All Ways Cruises kan hier een belangrijke rol spelen voor Toerisme Leiestreek vzw. Tot slot zal het belangrijk zijn voor de Leiestreek om met een innovatieve riviercruise naar buiten te komen, aangezien de rederijen en aanbieders steeds meer exotische riviercruises op de markt brengen. Om zich van deze concurrentie te kunnen onderscheiden, moet de riviercruise in de Leiestreek een zeer innovatief product zijn. Het gesprek met Kendra Maes van CroisiEurope geeft ons in eerste instantie meer informatie over de excursies. De passagiers zullen bijna altijd aan de excursies deelnemen. Het is dus belangrijk om boeiende uitstappen te organiseren. Over het ouder publiek dat een riviercruise boekt, kwamen we nog extra te weten dat het voornamelijk groepen zijn, meer bepaald verenigingen. Het kan zijn dat een riviercruise niet doorgaat; altijd moet een minimum aantal mensen ingeschreven zijn. Maar dit is eerder vrij uitzonderlijk gezien de gekende populariteit van de riviercruises. Men raadt de klanten dan ook aan om zeker drie maanden op voorhand te
1
Travel Magazine (2013), nr. 328, p. 36 – 42, 2013 ook het jaar van de riviercruises
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
58
boeken. Zeer snel reserveren van de riviercruise die je wil, is en blijft nog altijd de boodschap voor geïnteresseerden. Twee artikels vanuit Travel Magazine geven meer informatie over het publiek, de vaarroute, de promotie van riviercruises en de nieuwe evoluties op de riviercruisemarkt. CroisiEurope richt zich op haar kerndoelgroep, de senioren. Toch wil ze vanaf heden gezinnen aanspreken door onder andere promotionele acties in te voeren, zoals kinderen onder de 16 jaar, gratis aan boord laten. De vaarroute is zeer belangrijk bij een riviercruise. Uiteindelijk is dit het beginsel van waaruit het concept van een riviercruise vertrekt. Daarnaast moet een riviercruise een boeiend pakket aan excursies en bezoeken aanbieden. De klant bereikt men vooral via de reisagentschappen. Alleen moeten sommige reisagentschappen nog extra overtuigd worden om in deze niche te investeren. Riviercruises hebben een zeer trouw publiek en worden nooit tegen dumpingprijzen verkocht. Ze zijn voor de klant een mooi alternatief voor een soms zeer dure hotelovernachtingen in belangrijke Europese steden. CroisiEurope is voortdurend bezig met het innoveren van haar vloot in functie van het bevaren van zoveel mogelijk rivieren; zeker niet oninteressant voor de Leiestreek en haar rivier de Leie. De riviercruisemarkt zit niet stil. Juist omdat er zoveel vraag is naar riviercruises, komen er aanbieders met riviercruises op de markt die nieuwere oorden ontdekken.
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
5
59
Heeft de Leiestreek potentieel voor riviercruises?
We bespreken eerst de steden en de bezienswaardigheden langs de Leie. Vervolgens de steden en bezienswaardigheden die niet langs de Leie gelegen zijn, maar die zouden opgenomen worden in een mogelijke riviercruise voor de Leiestreek.
5.1
Beschrijving Leiestreek
,k
Afbeelding 50: Kaart van de Leiestreek
De Leiestreek is een toeristisch-recreatieve regio. Deze regio omvat 28 gemeenten, die zich in de provincies West-Vlaanderen en Oost-Vlaanderen bevinden. In de provincie West-Vlaanderen liggen volgende gemeenten in de Leiestreek: Anzegem Kuurne Spiere-Helkijn* Avelgem* Ledegem Waregem Deerlijk* Lendelede Wervik Dentergem Menen Wevelgem Harelbeke Meulebeke Wielsbeke Ingelmunster Moorslede Zwevegem* Izegem Oostrozebeke Kortrijk Roeselare
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
60
In de provincie Oost-Vlaanderen liggen deze gemeenten in de Leiestreek: Deinze De Pinte Gent Nazareth Sint-Martens-Latem Zulte * Avelgem, Deerlijk, Spiere-Helkijn en Zwevegem behoren tot de VVV West-Vlaamse Scheldestreek.
De streek heeft haar naam te danken aan de rivier, de Leie, en wordt verder ook gevormd door de Schelde en een aantal kanalen. De Leie heeft haar bron in Noord-Frankrijk in de buurt van het stadje Lisbourg. Van daaruit stroomt zij na een afstand van 93 km België binnen ter hoogte van Wervik. In het centrum van Gent mondt zij na 109 km uit in de Schelde. Het Kanaal Bossuit-Kortrijk werd in de 2e helft van de 19e eeuw gegraven. Het verbindt, tussen Bossuit en Kortrijk, de Leie met de Schelde. Het Kanaal Roeselare-Leie is in ongeveer dezelfde periode aangelegd en verbindt Roeselare met de Leie. Het kanaal volgt ongeveer de loop van de Mandel. De Leiestreek wordt omringd door andere toeristisch-recreatieve regio's: - het Brugse Ommeland en het Meetjesland in het noorden; - de Vlaamse Ardennen en de Schelde- en Denderstreek in het oosten; - de 'Pays des Collines' in Henegouwen ten zuidwesten en de 'Vallée de la Lys' in Frankrijk ten zuiden van de Leiestreek; - de Westhoek in het westen.
5.1.1
De Franse Leiestreek
De Leievallei strekt zich eigenlijk uit tussen Lisbourg in Frankrijk en Gent in België. Zo vormt zij in Frankrijk de Franse Leiestreek. Samen met haar Franse zusterorganisatie, Lys sans Frontières wil Toerisme Leiestreek van de grensoverschrijdende Leiestreek een leuke toeristische bestemming maken die bij een groot publiek bekendheid geniet. Gegevens van Lys Sans Frontières Lys sans Frontières" 3335, Rue de la Lys "62840 Sailly sur la Lys" Frankrijk telefoon: +33 (0)3 21 25 10 68 "fax: +33 (0)3 21 27 68 51 website: http://www.lys-sans-frontieres.org" e-mail: contact@lys-sans-frontières.org
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
5.2
61
Analyse van de Leiestreek
Welke bezienswaardigheden zijn aantrekkelijk of interessant genoeg om op te nemen in het programma van een riviercruise in de Leiestreek? Vanuit deze vraag is vertrokken om onderstaand overzicht te bekomen.
5.2.1
Gent
Het is moeilijk om Gent in één dag te bezoeken en moeilijk om in de context van deze casestudy alle bezienswaardigheden te beschrijven. Gent is een bruisende stad waar verleden en heden elkaar ontmoeten. Enkele topbezienswaardigheden van de stad zijn de drie statige torens, het Gravensteen, de ‘Aanbidding van het Lams Gods’ in de Sint-Baafskathedraal en de Gentse Feesten. Gent werd, in 2005, uitgeroepen tot de ‘Gezelligste stad van Vlaanderen’.
5.2.1.1$ Musea$ Gent heeft veel hedendaagse musea: - het MIAT (Museum voor Industriële Archeologie en Textiel) - het Huis van Alijn (interieurs van vroeger) - het STAM (Stadsmuseum van Gent: culturele verkenningstocht door Gent) - het Design museum - het SMAK De stad heeft een museumpas ontwikkeld, die je toegang verleend tot 14 musea, het openbaar vervoer in de Gentse stadszone en een boottocht. Zeer interessant voor de toerist, die enkele musea wil bezoeken tijdens zijn verblijf.
5.2.1.2$ Erfgoed$ Tijdens een rondleiding door Gent, kom je meer te weten over het uitgebreide patrimonium van de stad: - het Gravensteen - de Gras- en Korenlei - de Donkersteeg - het Groot Vleeshuis - het Patershol - de Vrijdagmarkt - de Sint-Baafskathedraal - het Belfort - het Gentse stadhuis - de Begijnhoven
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
62
5.2.1.3$ Gastronomie$ Mosterd van Ferdinand Tierenteyn Aan de Groentemarkt in Gent, vind je de winkel van de ambachtelijke mosterdmaker Tierenteyn-Verlent. Het is niet alleen de moeite om hier heerlijke mosterd of pickles te komen kopen, het interieur van het pand is prachtig. Contactgegevens Groentemarkt 3, Gent http//www.tierenteyn.be Waterzooi Je kan Gent niet bezocht hebben, zonder dé specialiteit van de stad geproefd te hebben, namelijk de ‘Gentse waterzooi’. Dit gerecht kan gemaakt worden op basis van kip of vis. Gandaham De ham wordt op een traditionele wijze bereid en gezouten met droog zeezout. Het totale productieproces neemt 9 tot 14 maanden in beslag. Voor deze lekkernij moet je zeker eens langslopen in het Groot Vleeshuis van Gent. http://www.ganda.be Bruggeman Jenever Pieter Bruggeman startte in 1884 met het distilleren van zuivere jenever. Vandaag hebben ze niet alleen verschillende soorten jenevers in hun assortiment, ze breidden uit met whisky, rum, wodka en nog veel meer. Contactgegevens Wiedauwkaai 56, Gent http://www.bruggeman.be Stadsbrouwerij Gruut De brouwerij werd in 2009 opgericht door Annick De Splenter. Wat uniek is in het productieproces van het bier is het kruidenmengsel (gruut) dat ze gebruiken in plaats van het gebruikelijke hop. Contactgegevens http://www.gruut.be Groepen kunnen deze brouwerij bezoeken en eindigen met een proeverij, mits reservatie.
5.2.1.4$ Evenementen$ Gentse Feesten Tien dagen lang nemen deze feesten de stad in, telkens gehouden in de week van 21 juli.
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
5.2.2
63
Sint-Martens-Latem en Deurle
Sint-Martens-Latem en Deurle zijn twee kunstenaarsdorpen. De aanwezigheid van de prachtige meanders van de Leie en de bijhorende oeverlandschappen maakt van Latem een schilderachtig dorp. Latem, en ook deelgemeente Deurle, lijken zo van een ansichtkaart weggeplukt. Deurle werd zelfs verkozen tot het mooiste dorp van Oost-Vlaanderen. Nergens anders in de Leiestreek zijn kunst, natuur en de meanderende Leie zo dichtbij. Aan het begin van de 20e eeuw was hier een kunstenaarskolonie gevestigd. Stuk voor stuk meesters in impressionistische en expressionistische kunst.
5.2.2.1$ Musea$ Museum Dhondt-Dhaenens Het museum, gelegen vlakbij de dorpskern van Deurle en aan de Leie, bezit een rijke collectie Vlaamse kunst. De basiscollectie omvat kunstwerken van onder meer James Ensor, Gust en Leon De Smet, Valerius De Saedeleer, Constant Permeke en Albert Servaes. Contactgegevens Museumlaan 1, Deurle http://www.museumdd.be Museum Gust De Smet In de voormalige woning en werkruimte van Gust De Smet is nu een klein museum ondergebracht. Je ziet er schilderwerken van Gust De Smet uit de periode 1915 tot aan zijn dood in 1943, maar je ervaart vooral hoe de schilder woonde en werkte. Contactgegevens Gustaaf De Smetlaan 1, Deurle Museum Leon De Smet In het museum vind je werken terug van de gelijknamige Leieschilder. Contactgegevens Museumlaan 18, Deurle
5.2.3
Deinze
Tussen Gent en Deinze heeft de Leie zijn natuurlijke loop behouden en baant ze zich traagstromend een weg. Vanaf hier spreken we van de kronkelende Oude Leie.
5.2.3.1$ Museum$ Museum van Deinze en de Leiestreek Op het einde van de 19e eeuw verhuisden heel wat kunstenaars naar de Leiestreek en vonden in de Leie een inspiratiebron. Zoals de Latemse schilders Constant Permeke en Albert Servaes. Hun werken zijn in dit museum te bewonderen, naast een collectie
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
64
van de andere Leieschilders: Emile Claus, de gebroeders De Smet, Valerius De Saedeleer, Gustave van de Woestijne en George Minne. De hedendaagse kunstenaars Raoul De Keyser en Roger Raveel zijn hier ook vertegenwoordigd. Het museum geeft met andere woorden een volledig overzicht van die beroemde Leiekunst van circa 1875 tot heden. De bezoeker maakt eveneens kennis met de volkscultuur van de Leiestreek. Contactgegevens Lucien Matthyslaan 3-5, Deinze http://www.museumdeinze.be Prijs: € 2,75
5.2.3.2$ Erfgoed$ Kasteel Ooidonk Kasteel Ooidonk wordt omschreven als één van de mooiste kastelen van België en dikwijls als een juweel van de Vlaams-Spaanse 16e eeuwse bouwkunst. Het buitenaanzicht van het kasteel met zijn vele torentjes, trapgevels en schoorstenen roept een beeld op van de Loirekastelen. Het interieur laat je kennismaken met zeldzame meubelstukken, historische voorwerpen, tapijten en unieke verzamelingen. Het kasteel is volledig omringd door water, evenals door een prachtig park van 45 hectare. Contactgegevens Ooidonkdreef 9, Bachte-Maria-Leerne http://www.ooidonk.be Sas van Astene Het beschermde sas (sluis) op de Leie in Astene werd in 1861 gebouwd. Toen kreeg de Leie een doorsteek van 100 m om zowat 5 km bochten uit te sparen. Ook waar de Leie haar oorspronkelijk karakter bewaarde (tussen Deinze en Gent), is er dus een rechttrekking van de waterweg gebeurd. De houten ophaalbrug wordt nu nog met de hand bediend en is samen met de omgeving beschermd sinds 1995.
5.2.3.3$ Gastronomie$ Jeneverstokerij Filliers Deze graanstokerij, opgericht in 1880, heeft naast de vele gekende graan- en fruitjenevers, ook een Belgische whisky 'Goldlys' ontwikkeld, die naar de gouden rivier (de Leie) is genoemd. Contactgegevens Leernsesteenweg 3, Deinze http://www.filliers.be De stokerij kan in groep bezocht worden.
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
65
Huisbrouwerij Sint-Canarus Dit is één van de kleinste brouwerijen ter wereld. Hier worden de Sint-Canarus Tripel en het Potteloereke op ambachtelijke wijze gebrouwen. Contactgegevens Polderweg 2, Deinze http://www.sintcanarus.be Rondleiding van ongeveer 2 uur voor groepen. Chocolaterie 'De Zwarte Vos' Deze ambachtelijke chocolaterie is uniek in de streek. Niet alleen je smaakpapillen, maar ook je ogen worden verwend met de creaties van meester-chocolatier Vancauwenberghe. Contactgegevens Dorpsstraat 76, Deinze http://www.dezwartevos.be
5.2.4
Zulte
5.2.4.1$ Machelen\aan\de\Leie$ Roger Raveelmuseum Het Roger Raveelmuseum in Machelen huisvest zo'n 300 schilderijen, 2500 tekeningen en tal van andere objecten van de onlangs overleden Roger Raveel. Opvallend in al zijn werken is de aanwezigheid van de Leie, harde kleuren en spiegels. Contactgegevens Gildestraat 2-8, Machelen-aan-de-Leie (Zulte) http://www.rogerraveelmuseum.be Prijs: € 5,00
5.2.5
Harelbeke
Harelbeke is in eerste instantie een muziekstad, maar vooral gekend in de streek door de Brouwerij Bavik, die in een deelgemeente van Harelbeke ligt.
5.2.5.1$ Brouwerij$Bavik$ De brouwerij werd in 1894 opgericht. Ze brouwen 10 verschillende soorten bieren waaronder het Wittekerke bier, Petrus en de Kwaremont (blond). Contactgegevens Rijksweg 33, Bavikhove (Harelbeke) http://www.bavik.be
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
5.2.6
66
Kortrijk
5.2.6.1$ Musea$ Kortrijk 1302 Het verhaal over de Guldensporenslag, die plaatsvond op 11 juli 1302 op de Groeningekouter, kan je in dit belevingscentrum te weten komen. Voor kinderen vanaf 7 jaar is er een schatkist, de ‘Holder-de-Bolder-kar’, waarmee ze op een plezante manier de Kortrijkse middeleeuwen induiken. Contactgegevens Begijnhofpark Houtmarkt, Kortrijk http://www.kortrijk1302.be Nationaal Vlasmuseum Het oude Vlasmuseum, gelegen op de Etienne Sabbelaan, is sinds 3 december 2012 gesloten. Het verhuist naar een nieuwe locatie in de Noordstraat in Kortrijk. In 2014 zal het heropenen. Het museum zal gelegen zijn aan de Leieboorden, een ideale plaats dus voor fietsers die hier even willen stoppen. Er zal zelfs de mogelijkheid zijn om fietsen te huren en te picknicken in het museumcafé. Dankzij de Leie, de ‘Golden River’, groeide Kortrijk uit tot een belangrijke vlasstad. De geschiedenis over Kortrijk en het vlas zal je opnieuw, in het museum, kunnen ontdekken. Contactgegevens Noordstraat, Kortrijk http://www.vlasmuseum.be Het Broelmuseum Hier vind je een uitgebreide collectie beeldende en toegepaste kunst van de 16e eeuw tot nu van kunstenaars die verbonden zijn met Kortrijk. Een permanente collectie staat tentoon met topstukken van onder andere Roelandt Savery en Karel van Mander, maar ook tijdelijke tentoonstellingen met kunstwerken van actuele beeldende kunstenaars. Contactgegevens Broelkaai 6, Kortrijk http://www.broelmuseum.be Kunstencentrum Buda Jaarlijks komen hier een veertigtal kunstenaars of collectieven tijdelijk wonen en werken. Tijdens festivals presenteren ze hun werken aan het publiek. Contactgegevens Broelkaai 1b, Kortrijk http://www.budakortrijk.be
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
67
5.2.6.2$ Erfgoed$ Belfort Het Belfort van Kortrijk, UNESCO Werelderfgoed, is het enige restant van de vroegere lakenhalle die op de Grote Markt stond. Boven op de toren staan Mercurius, de god van de handel, en Manten en Kalle, de uurslagers. In de toren hangt een beiaard met 48 klokken. Begijnhof Net als het Belfort staat het Begijnhof op de UNESCO Werelderfgoedlijst. Op 14 april 2013 overleed op 92-jarige leeftijd, het laatste begijntje ter wereld, dat hier in het Kortrijkse Begijnhof woonde. Het Begijnhof bestaat uit een 40-tal 17e-eeuwse barokke huisjes, de St.-Mattheuskapel en de Sint-Annazaal met de ronde traptoren. Stadhuis Het Stadhuis van Kortrijk, gelegen aan de Grote Markt, dateert uit de laat-gotiekrenaissance. De voorgevel is versierd met de beelden van de Graven van Vlaanderen. Binnen in het stadhuis zijn de schepenzaal en de raadzaal zeker een bezoek waard. Broeltorens Deze torens zijn de enige restanten van de oude stadsvestingen van Kortrijk. De Speyetoren, de zuidelijke toren, maakte vroeger deel uit van de versterkte omheining van het grafelijk kasteel. De Ingelborchtoren, de noordelijke toren, werd gebruikt voor de verdediging, met primitief artilleriegeschut. Onze-Lieve-Vrouwekerk In deze kerk vind je nog ‘sporen’ terug van de Guldensporenslag. Ze bevat een aantal belangrijke kunstschatten waaronder de ‘Kruisoprichting‘ van Antoon Van Dijck. Men begon met de bouw van de kerk in de 13e eeuw. Het interieur werd dan weer in rijke barokstijl uitgevoerd. Dit zijn natuurlijk niet de enige bezienswaardigheden in Kortrijk. Tijdens een rondleiding in Kortrijk kunnen de toeristen nog vele andere bezienswaardigheden bewonderen, zoals het Groeningemonument, de Tacktoren, het Baggaertshof, enz.
5.2.6.3$ Streekspecialiteiten$ Brouwerij Bockor Brouwerij Bockor is de enige Belgische brouwerij die zijn brouwerijtoren nog gebruikt in het brouwerijproces. Deze brouwerijtoren werd in 1929 gebouwd en werd oorspronkelijk gebruikt om lagegistingsbieren te brouwen. Nu wordt hij nog enkel gebruikt voor de spontane gisting van lambiek, dus voor de Jacobins- en Maxbieren. Hun bier ‘Omer’, een traditioneel blond bier, is zeer populair. Dit bier won in 2010, een gouden medaille op de World Beer Cup.
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
68
Na een brouwerijbezoek van 2,5 uur krijgt de bezoeker een bierdegustatie en een geschenk. Contactgegevens Brouwerij Bockor Kwabrugstraat 5, Bellegem http://www.bockor.be Stokerij De Jans Sinds kort wordt er in deze stokerij terug op ambachtelijke wijze jenever gestookt, van korrel tot borrel. Contactgegevens Graanstokerij De Jans Gentsesteenweg 210, Kortrijk http://www.stokerijdejans.be Prijs rondleiding: € 5,00 (vanaf 15 personen) Een andere streekspecialiteit die Kortrijk biedt, is de Kalletaart, waarmee verwezen wordt naar het beroemde duo op het belfort. Deze taart kan je aankopen bij bakkerij Courcelles in de Doorniksestraat. Daarnaast heb je een gekende delicatessenzaak in Kortrijk, namelijk het Kortrijks Koffiehuis. Recentelijk verhuisd naar een nieuwe locatie op de Grote Markt van Kortrijk, onder de naam ‘Viva Sara’. Dit is niet zomaar een koffiehuis. Ze hebben liefst vijftig technieken onder de knie om koffie te zetten. Naast een overheerlijke koffie drinken of thee en koffie aankopen, kan je er terecht voor lezingen, workshops en tentoonstellingen. Maar zeer uniek is de koffieschool: hier willen ze de mensen kennis bijbrengen en opleiden. Contactgegevens Kortrijks Koffiehuis – Viva Sara Grote Markt, Kortrijk http://www.vivasara.be
5.2.6.4$ Evenementen$ Jaarlijks zijn er verschillende evenementen die veel mensen naar de binnenstad van Kortrijk brengen: Sinksenfeesten, Kortrijk Congé, Zomercarnaval, enz.
5.2.6.5$ Recreatie$ Vanuit Kortrijk vertrekken er verschillende themawandelingen met gids, zoals de ‘Guldensporenwandeling’ of ‘Sneukelen met stijl’. Maar ook thematische fietstochten met gids en culinaire fietstochten met gids. Daarnaast kan de toerist evengoed zelf op verkenning gaan te voet of per fiets.
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
5.2.7
69
Wevelgem
Vanaf Wevelgem tot Wervik spreken we over de Grensleie. Over een afstand van 11 kilometer vormt de Leie de fysieke grens tussen Vlaanderen en Frankrijk.
5.2.7.1$ Bezienswaardigheden$ Wevelgem heeft een eigen luchthaven. In 1916 werd deze door de Duitse troepen aangelegd. Nu vind je er ook het luchtvaartmuseum FAS-EXPO, met een overzicht van meer dan 100 jaar luchtvaartgeschiedenis.
5.2.7.2$ Streekspecialiteiten$ Grootmoeders Koffie Sinds 2006 is Grootmoeders Koffie uit Gullegem een streekproduct. Koffie die nog op de ambachtelijke wijze gebrand wordt. In groep kan je de koffiebranderij met het Koffiebelevingscentrum bezoeken. Contactgegevens Kleine Ieperstraat 11, Gullegem http://www.grootmoederskoffie.be Daarnaast heb je nog andere Wevelgemse specialiteiten, zoals een Wevelgemsen Tripel, Guldenbergbier, Netebukbier en de Netebukpaté.
5.2.7.3$ Evenement$ Gent-Wevelgem Deze wielerklassieker wordt elk jaar op de laatste zondag van maart gereden.
5.2.8
Menen
Menen heeft twee deelgemeenten, Lauwe en Rekkem en is een echte kunstminnende stad. In de straten van de stad kan je kunst bekijken. Zowel in Menen als in Lauwe en Rekkem, sieren verschillende beelden het straatbeeld.
5.2.8.1$ Musea$ Stadsmuseum 't Schippershof Eind 1998 opende het stadsmuseum 't Schippershof zijn deuren. 't Schippershof was eeuwenlang een rustplaats voor de schippers op de Leie. Het café is er nog steeds en daarbij een stadsmuseum. Tegenover het museum staat een monumentale sculptuur van beeldhouwer Johan Tahon.
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
70
In het museum zelf kan je een collectie beelden van de Meense beeldhouwers Yvonne Serruys, Georges Dobbels en Johan Taton bewonderen. Contactgegevens Rijselstraat 77, Menen http://www.menen.be/schippershof Prijs: € 2,00 Heel het jaar door bezoek mogelijk op afspraak. Jukeboxmuseum Het Jukeboxmuseum van Menen heeft een zeer uitgebreide collectie aan jukeboxen. Ze neemt je mee naar de tijd van de rock ‘n’ roll. Op een interactieve manier kom je als bezoeker te weten wat de jukebox vroeger betekende en welke rol hij nog steeds speelt. Contactgegevens Wervikstraat 192, 8930 Menen http://www.jukeboxmuseum.be Prijs: € 4,00 (vanaf 15 personen) Rondleiding met gids: € 35,00 Voor groepen heel het jaar door bezoek mogelijk op afspraak.
5.2.8.2$ WO$I$en$II$ Menenwald Op Menenwald liggen 48.000 militairen begraven. Het is één van de grootste Duitse militaire begraafplaatsen uit WO I.
5.2.9
Wervik
Via Wervik stroomt de Leie, Vlaanderen binnen. Door deze ligging aan de rivier en aan de grens met Frankrijk, was Wervik een ideale plaats voor grensarbeid en smokkel.
5.2.9.1$ Museum$ Nationaal Tabaksmuseum Sedert 1650 werd de streek rond Wervik een tabaksregio waar nu, weliswaar op beperkte schaal, nog altijd tabak verbouwd wordt. De ‘Wervikschen toebak’ was lange tijd het handelsmerk van de gemeente. In het Nationaal Tabaksmuseum krijg je een overzicht van alle facetten van deze rijke tabakscultuur: de magische wereld van het roken, het snuiven en het kauwen in alle geuren en kleuren, via tal van merkwaardige voorwerpen. Contactgegevens Koestraat 63, 8940 Wervik http://toerisme.wervik.be
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
5.3
71
Extra steden en bezienswaardigheden, niet langs de Leie
De steden en bezienswaardigheden die hieronder besproken worden, zijn interessant om in een toekomstige riviercruise voor de Leiestreek op te nemen.
5.3.1
Roeselare
Roeselare is een jonge, dynamische en innoverende stad. Ze heeft enkele toppers die we niet mogen missen tijdens een riviercruise in de Leiestreek. Via een rit per touringcar kan er even afgeweken worden van de vaarroute om deze stad te bezoeken.
5.3.1.1$ Museum$ WieMu Het WieMu is een museum voor de echte wielerliefhebber, je komt er werkelijk alles te weten over de ‘fiets’. Een verhaal zowel van gisteren als vandaag, van mannen en vrouwen, van de goden op de fiets en van de man langs de kant van de weg, zowel het technische als het sociale verhaal. De grootste momenten uit de wielersport worden verteld. Contactgegevens Wielermuseum Polenplein 15, Roeselare http://www.wielermuseum.be
5.3.1.2$ Erfgoed$ Kasteel van Rumbeke Het Kasteel van Rumbeke is gelegen in het provinciedomein Sterrebos, dat een mooi wandeldomein is. Het kasteel is occasioneel toegankelijk voor bezoekers. Contactgegevens Moorseelsesteenweg 2, Rumbeke Telefoon: 051 22 60 60
5.3.1.3$ Streekspecialiteiten$ Brouwerij Rodenbach De brouwerij is een uniek stuk industrieel erfgoed. Hier wordt het bekende bier, Rodenbach gebrouwen. Tijdens een 2 uur durende rondleiding kom je te weten wat de Rodenbachbieren speciaal en uniek maken. Je krijgt een rondleiding in de brouwerij, verkent het interactieve bezoekerscentrum en sluit af met een degustatie. Naast de klassieke Rodenbach heb je ook de ‘Special Vintage’, de Rodenbach Grand Cru; in beperkte hoeveelheid gebrouwen. Contactgegevens Spanjestraat 133-141, Roeselare http://www.rodenbach.be Een groepsbezoek kan steeds na reservatie.
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
72
Onlosmakelijk zijn er aan dit bier andere lekkernijen verbonden, zoals de Rodenbachtaart, de Rodenbachpaté en de Rodenbachkaas.
5.3.2
Rijsel
De stad Rijsel telt een aantal bouwwerken en pleinen die zeker het bezichtigen waard zijn. Het stadscentrum is vrij klein waardoor de bezienswaardigheden dicht bij elkaar liggen.
5.3.2.1$ Museum$ Palais des Beaux-Arts Na het Louvre is dit het belangrijkste museum van Frankrijk. Het gebouw zelf dateert uit de 19e eeuw. De prestigieuze collectie bestaat uit kunst vanuit de 17e en 18e eeuw. Contactgegevens 18 Rue de Valmy, Lille, Frankrijk http://www.pba-lille.fr
5.3.2.2$ Erfgoed$ Porte de Paris Deze triomfboog, ‘de poort van Parijs’, werd gebouwd ter ere van de viering van de inname van de stad door Lodewijck XIV. Hier stonden vroeger de vestingmuren van Rijsel. Contactgegevens 10 Place Simon Vollant, Lille, Frankrijk Chambre de Commerce et d’Industrie Het handelscentrum werd in 1909 geopend en is een ontwerp van de architect Louis-Marie Cordonnier, naar aanleiding van de industriële bloei tussen 1906 en 1921 in Lille, Tourcoing en Roubaix. Het belfort hoort bij de Kamer van Koophandel en Industrie. Deze prachtige klokkentoren stond symbool voor de macht van deze drie handelssteden. Contactgegevens Place du Théatre, Lille, Frankrijk http://www.grand-lille.cci.fr Opéra de Lille De opera, gelegen op de Place du Théatre, is gevestigd in een imposant, wit gebouw. Er worden nog steeds voorstellingen gegeven. Contactgegevens Place du Théatre, Lille, Frankrijk http://www.opera-lille.fr
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
73
Hôtel de Ville Het stadhuis van Rijsel, met zijn 104 m hoge klokkentoren, staat sinds 2005 geklasseerd op de UNESCO Werelderfgoedlijst. Het gebouw heeft een galerij van 143 m lang, met twee rijen zuilen in Art-Nouveau stijl. De trappenhuizen, gangen en sommige zalen werden versierd met een collectie van moderne kunst. In een prachtig fresco in het gebouw wordt de geschiedenis van de stad verteld. Contactgegevens Place Augustin Laurent, Rue du Réduit, Lille, Frankrijk La Vieille Bourse Het oude beursgebouw is het meest prestigieuze monument van Lille. Contactgegevens Place du Général de Gaulle, Lille, Frankrijk Saint-Maurice Deze imposante kerk van Saint-Maurice werd in de gotische stijl gebouwd. De bouw duurde van de 15e tot de 19e eeuw. Contactgegevens Rue de Paris, Lille, Frankrijk Citadelle Het vestingwerk werd opgetrokken tussen 1667 en 1672, ontworpen door Vauban. Dit is een mooi voorbeeld van 17e-eeuwse militaire architectuur. Rondom de Citadelle is er een mooi park, een (gratis) zoo, een klein pretpark voor kinderen en je kan er gezellig rondwandelen. Een bezoek aan de Citadelle is enkel mogelijk onder leiding van een gids.
5.3.3
Doornik
Tijdens een wandeling langs de prachtige gebouwen en monumenten van deze kleine, gezellige, historische stad Doornik, wandel je door de eeuwen heen. Ze weerspiegelen de rijke geschiedenis van deze stad.
5.3.3.1$ Erfgoed$ Belfort Het Belfort, op de Grote Markt, is het oudste Belfort van België; ze werd gebouwd in de 12e eeuw. Vanop de 70 m hoge toren heb je een prachtig panoramisch zicht op de stad. Onze-Lieve-Vrouw-Kathedraal Samen met het Belfort, is de Onze-Lieve-Vrouw-Kathedraal van Doornik op de UNESCO Werelderfgoedlijst gerangschikt. Dankzij haar enorme afmetingen, mooie afwerking en symmetrische opbouw behoort ze tot één van de belangrijkst gebouwen van België.
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
5.3.4
74
Oudenaarde
Oudenaarde ligt ten zuiden van Gent, aan de oevers van de Schelde. Vroeger was deze stad bekend voor haar wandtapijtenproductie, maar vandaag wordt deze stad de ‘parel van de Vlaamse Ardennen’ genoemd. Ze nodigt dan ook uit voor een stadswandeling langs de vele historische gebouwen.
5.3.4.1$ Museum$ Centrum Ronde van Vlaanderen In dit unieke fietsmuseum beleef je de beroemde wielerklassieker, de Ronde van Vlaanderen: de roem, de glorie, de spanning, het lijden en de emoties van de wielrenners, enzovoort. Men maakt gebruik van beeld- en geluidsmateriaal, projecties en computersimulaties. Contactgegevens Markt 43, Oudenaarde http://www.crvv.be
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
5.4
Waterwegen in de Leiestreek
De kaart1 hieronder geeft je een overzicht van de loop van de Leie.
Afbeelding 51: Kaart van de Leie met bijrivieren en kanalen
1
Nieuwsbrief (2013), De milieuboot, Goud, zwart, blauw: de Leie en het afleidingskanaal van de Leie Geraadpleegd op 5 mei 2013 via http://www.milieuboot.be/images/mbnb70/MBNB70-T1-kaart-G.jpg
75
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
76
Beneden-
-
-
CI. De res
L’Espier
CI.
Nim y
ntre
CI. Du Ce
-Bla
ton
-Péron ne
s
april
LUXEMBOURG
Verbod door te varen
Afbeelding 52: Kaart van de waterwegen in Vlaanderen
Indien we nu de kaart van de loop van de Leie naast de kaart van de ‘Waterwegen in Vlaanderen’ leggen, kunnen we nagaan op welke waterwegen in Vlaanderen en Frankrijk de riviercruiseschepen zouden kunnen varen. Zo kunnen we nagaan welke vaarroute we zouden kunnen volgen voor de riviercruise(s) die we in de Leiestreek zouden organiseren. We vertrekken in de haven van Gent en volgen het ‘Afleidingskanaal van de Leie’ (in geel aangeduid), om ongeveer in Ooigem te arriveren. Dan gaat het over in een oranjekleur. Dus via Kortrijk, Menen en Wervik Frankrijk binnen. Voorbij Comines, slaan we af naar de rivier de Deûle om Lille te kunnen aandoen. Om naar Lille te varen, volgen we de in blauw aangeduide rivier en deze blijven we voorbij Lille ook volgen. Van de rivier ‘la Deûle’ gaat het over naar de rivier ‘la Scarpe’ en dan de rivier ‘l’Escaut’ om terug België binnen te varen. We zijn afgeweken van de Leiestreek maar op deze manier krijgen we een interessante vaarroute. Verder in België keren we ook nog niet terug naar de Leiestreek en varen we dus verder over de Schelde (in geel aangeduid) naar Gent toe.
5.4.1
Het Afleidingskanaal van de Leie
Vanaf Deinze, richting Gent, kronkelend de Leie door het landschap. Dit stuk wordt ook wel de ‘Toeristische Leie’ genoemd. Omdat dit stuk van de Leie niet bevaarbaar is voor grote schepen, werd er tussen 1843 en 1863 het Afleidingskanaal gegraven. Via dit kanaal en de Ringvaart om Gent verkreeg men verbinding met de haven van Antwerpen en met de Noordzee.
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
5.4.2
77
Aanpassingen aan de Leie
Aan de Leie werden reeds vele aanpassingen gedaan om de scheepvaart te bevorderen. Vroeger zijn meanders afgesneden zodat de rivier rechter en korter is. Verdiepingswerken werden uitgevoerd. Verschillende sluizen en stuwen werden gebouwd om het hoge verval op te vangen, zoals bijvoorbeeld in Menen en Harelbeke. Toekomstgericht staan er nog enkele aanpassingen voor de Leie gepland. Nieuwe sluizen zullen gebouwd worden. Bruggen zullen verhoogd of verbouwd worden. Passeerstroken worden aangelegd. Maar vooral het belangrijkste: de Leie zal gebaggerd worden, zodat die voor een grotere diepgang van meer dan 1 m zal zorgen. In Kortrijk is men reeds met deze werken bezig. Naast de aanpassingen aan de Leie, worden ook de aanliggende natuurgebieden van de Leie aangepakt. Allemaal ter bevordering van de scheepvaart op de Leie.
5.5
Aanlegsteigers
Uit een artikel in de ‘Gazet van Antwerpen’1 leren we wat meer over de veiligheid van de aanlegsteigers. De riviercruiseschepen liggen zeer laag in het water. Daarbij komt dat ze dikwijls ramen hebben tot bijna op de waterlijn. Wat maakt dat ze zeer kwetsbaar zijn. Het is dus belangrijk dat op de plaatsen waar we de riviercruiseschepen willen laten aanmeren, de aanlegsteigers hierop voorzien zijn.
5.5.1
Aanlegsteigers in de Leiestreek
Dit zijn de huidige aanlegsteigers in de Leiestreek2: - aanlegsteiger Bossuit - aanlegsteiger Harelbeke - aanlegsteiger Deinze – Leiedam - aanlegsteiger Menen - aanlegsteiger Ooigem – Wielsbeke - aanlegsteiger Sint-Martens-Latem - aanlegsteiger Spiere-Helkijn - aanlegsteiger Wervik - aanlegsteiger Zwevegem
5.5.2
Aanlegsteiger op de Leie in Machelen (Zulte)
Het nieuwsbericht van oktober 2012, op de website van Waterwegen en Zeekanaal, over de komst van een aanlegsteiger in Machelen (Zulte), is interessant nieuws met betrekking tot
1
PVB (2011), Strengere regels voor riviercruiseschepen in Antwerpen, Geraadpleegd op 31 maart 2013 via http://www.gva.be/antwerpen/strengere-regels-voor-cruiseschepen-in-antwerpen.aspx 2 http://www.toerisme-leiestreek.be
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
78
een riviercruise op de Leie. In de eerste plaats is het Roger Raveelmuseum in Machelen gelegen. Vervolgens zouden we een fietstocht kunnen voorzien langs de Leie (tussen Gent en Machelen) en kan deze aanlegsteiger dienen als ‘wachtplaats’ voor het riviercruiseschip. “Aanleg passeerstrook en aanlegsteiger op de Leie in Machelen (Zulte) Deze week start waterwegbeheerder Waterwegen en Zeekanaal NV met de aanleg van een passeerstrook voor grote duwkonvooien en een aanlegsteiger voor passagiersschepen op de Leie in Machelen. De werken situeren zich vlakbij Machelenbrug. Om kruisend verkeer van duwkonvooien mogelijk te maken, voorziet Waterwegen en Zeekanaal NV een aantal passeerstroken op de Leie en het Afleidingskanaal van de Leie. Zo’n passeerstrook is een aanmeerplaats van ongeveer 230 meter lang waar een duwkonvooi kan wachten tot een ander konvooi dat uit de andere richting komt, gepasseerd is. Ook in Machelen komt een passeerstrook. De passeerstrook zal gebouwd worden op de rechter-oever (kant Machelen) van de Leie stroomafwaarts van Machelenbrug en start ongeveer 150 meter voorbij de brug. Om de passeerstrook te realiseren moet de vaarweg verbreed worden. Het jaagpad moet daarvoor niet verlegd worden. Tegelijk met de passeerstrook wordt aan dezelfde kant van de Leie ook een aanlegsteiger voor passagiersschepen gebouwd. De gemeente zal zelf instaan voor 40% van de kosten van deze steiger. De steiger komt in een eerste verbreding van de Leie, op de rechteroever ongeveer 50 meter stroomafwaarts van Machelenbrug. Verloop van de werken Deze week wordt de werfzone ingericht. De eigenlijke werken starten op maandag 15 oktober 2012 en zullen afgerond zijn in het voorjaar van 2013. Tijdens de werken, dus vanaf half oktober, zal het jaagpad afgesloten worden. Er wordt een lokale wegomlegging voorzien. Voor landbouwers blijft de toegang tot percelen die enkel via het jaagpad bereikbaar zijn, verzekerd. Breder kader – het project Seine-Schelde De werken in Machelen kaderen in het project Seine-Schelde, een binnenvaartproject waarin Frankrijk, Wallonië en Vlaanderen samenwerken om de vaarweg tussen Seine en Schelde te verbeteren. In Vlaanderen loopt het traject hoofdzakelijk via de Leie en de Ringvaart rond Gent naar het kanaal GentTerneuzen. De Leie wordt de komende jaren uitgebouwd tot een belangrijke vaarweg voor schepen tot 4.500 ton. Op deze manier wordt het project een volwaardig alternatief voor het goederenvervoer op de weg – minder drukke wegen, meer veiligheid en een schoner milieu zijn het resultaat.”1
1
Waterwegen en Zeekanaal (2012), Aanleg passerstrook en aanlegsteiger op de Leie in Machelen (Zulte) Geraadpleegd op 10 mei 2012 via http://www.wenz.be/nl/nieuws/Aanleg-passeerstrook-en-aanlegsteiger-op-de-Leie-in-MachelenZulte/#.UZP0AL-KJ2A
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
5.6
79
Sluizen
Tijdens onze vaarroute komen we verschillende sluizen tegen. Hieronder een overzicht van de sluizen die we in België en een deel van de riviercruise in Frankrijk zullen tegenkomen.
5.6.1
Sluizen langs de Leie
De sluizen op de vaarroute langs de Leie zijn reeds voorzien op grote schepen. De afmetingen van de sluizen staan steeds tussenhaakjes vermeld. Een standaard riviercruiseschip kan hier zeker, met zijn afmetingen, passeren. Sluizen: - Sluis Sint-Baafs-Vijve (136 m x 16,00 m) - Sluis Harelbeke (115 m x 12,40 m) - Sluis Menen (195 m x 12,50 m) - Sluis Komen (195 m x 12,50 m)
Afbeelding 53: Kaart met sluizen op de Leie, Kanaal Roeselare-Leie en Afleidingskanaal van de Leie
5.6.2
Sluizen langs la Deûle
Tussen Deûlemont en Bauvin zijn er drie sluizen voor schepen met een maximale lengte van 110 m en een maximale breedte van 11,40 m. De diepgang van de sluis is 2,30 m.
5.6.3
Sluizen langs l’Escaut
Er zijn zes sluizen tussen Pont Malin en de Belgische grens voor schepen met een maximale lengte van 143 m en een maximale breedte van 11,40 m. De diepgang van de sluis is 2,50 m.
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
5.6.4
80
Sluizen langs de Schelde
Ook op de Boven-Schelde zijn de sluizen aangepast voor grote schepen: - Sluis Kain (124,50 m x 14 m) - Sluis Herinnes (125 m x 14 m) - Sluis Berchem-Kerkhove (124,45 m x 14,05 m) - Sluis Oudenaarde (125 m x 14 m) - Sluis Asper (125 m x 14 m)
Afbeelding 54: Kaart met sluizen op de Boven-Schelde en het Kanaal Bossuit-Kortrijk
5.7
Fietsen langs de Leie en aansluitende rivieren
De Leiestreek heeft een uitgebreid fietsnetwerk1: meer dan 900 km fietsplezier. Men kan kiezen uit dertien provinciale fietsroutes en vijf thematische fietstochten. Ook in de omgeving van de Boven-Schelde kan men kiezen uit verscheidene fietsroutes.
5.7.1
Fietsen langs de Leie
Men vindt twee soorten bewegwijzering om in de Leiestreek fietstochten te kunnen maken. Als eerste heb je de ‘doelenbewegwijzering’ die je langs de jaagpaden van de Leie, de Schelde of de kanalen brengt.
1
http://www.toerisme-leiestreek.be
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
81
Op deze pagina vind je enkele foto’s van hoe de jaagpaden langs de Leie er uitzien. Ze vormen een ideaal traject om te fietsen.
Afbeelding 55 (linksboven): Fietsen aan de Leie nabij Wielsbeke Afbeelding 56 (rechtsboven): Fietspad aan de brug van Olsene Afbeelding 57 (linksonder): Leie nabij Bavikhove Afbeelding 58 (rechtsonder): Leie met fietspad in Kortrijk
Daarnaast heb je de knooppunterbewegwijzering, waarbij je van knooppunt naar knooppunt fietst. We spreken van een knooppunt, als er twee of meer wegen elkaar kruisen. Elk knooppunt heeft een nummer gekregen. Aan de hand van die knooppunten kan je dus zelf je fietstocht samenstellen en fietsen langs de vele bezienswaardigheden in de streek. Op het fietsnetwerk vind je ook thematochten. Het zijn lusvormige routes die opgebouwd zijn rond één bepaald thema, zoals kunst of natuur. Tussen Gent en Deinze kan men de thematische fietstocht over de natuur, ‘Fietsen langs meersen en meanders’ 1 volgen. Deze fietstocht brengt de toerist langs de mooiste landschappen van de Leievallei. Men fietst langs de Assels, de Latemse Meeren, de Ooidonkmeersen in Deinze en de Keuzemeersen in Drongen. Onderweg komt men de pittoreske dorpen Afsnee, Sint-Martens-Latem en Deurle tegen, maar ook het Kasteel Ooidonk en het Sas van Astene.
1
Leieroute – ‘Fietsen langs meersen en meanders’: zie bijlage 8, p. 120 t.e.m. 122
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
5.7.2
82
Fietsen langs de Schelde
Hier geldt hetzelfde principe van de bewegwijzering als bij de Leie. Langs de Schelde kan men kiezen om een deel te fietsen van de ‘Sneukelfietsroute’1. Vanaf het Oude Pompgebouw in Bossuit fietst men eerst langs de rivier l’Escaut. Daarna kan men langs de Schelde tot aan het domein ‘de Ghellinck’ in Wortegem-Petegem fietsen. Voor een overzicht op kaart2, zie bijlage 9, p. 123.
5.8
Conclusie
De Leiestreek heeft heel wat te bieden op het vlak van bezienswaardigheden, gastronomie of recreatie. In het overzicht werd nog niet eens alles opgenomen. Om enerzijds de toekomstige riviercruise in de Leiestreek interessant te maken en anderzijds een logische en mooie vaarroute aan te bieden, zal er van de Leie worden afgeweken. Zo zullen Oudenaarde en Rijsel eveneens aangedaan worden. Deze route werd mede bepaald door de analyse van de kaarten van de waterwegen, aanlegsteigers en sluizen in België en Noord-Frankrijk. Op deze route kunnen de riviercruiseschepen immers varen. Om een actief karakter aan de riviercruise te geven werd er gekeken naar de mogelijkheden omtrent fietsen langs de Leie en aansluitende rivieren. De Leiestreek beschikt, net zoals de andere regio’s in Vlaanderen, over een uitgebreid fietsnetwerk, waarop we ons kunnen baseren bij het uitstippelen van een fietsriviercruise.
1
Vlaanderen Fietsland, Sneukelfietsroute, Geraadpleegd op 12 mei 2013 via http://www.vlaanderen-fietsland.be/fietsroute.php?id=272 2 ‘Sneukelfietsroute’: zie bijlage 9, p. 123
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
6
83
Een riviercruise in de Leiestreek
In dit hoofdstuk werken we drie riviercruises uit voor Toerisme Leiesteek vzw. Namelijk een standaard riviercruise, gericht op het publiek dat nog steeds het grootste aandeel heeft in het boeken van een riviercruise, de senioren. Een thematische riviercruise: ‘kerstcruise langs de Leie’, een cruise die iedereen kan bekoren. Tot slot een laatste riviercruise: een actieve en gastronomische riviercruise.
6.1
Waarom een riviercruise in de Leiestreek organiseren?
De riviercruises zitten nog steeds in de groeifase van de productlevenscyclus1. Dit wil zeggen dat er nog altijd aanbieders zijn die zich op de riviercruisemarkt beginnen toe te spitsen. Ze kopiëren het product omdat ze zien dat het zo succesvol is. In deze fase is het wel belangrijk om te laten zien dat jouw product beter is dan de concurrentie. Bij de riviercruises gaan de verschillende rederijen zich van elkaar onderscheiden door nieuwe oorden aan te bieden, door luxueuzere en grotere kajuiten aan te bieden of door thematische riviercruises te presenteren.
Figuur 2: Productlevenscyclus (van Veldhoven & van Weert, 2010)
Een peiling2 uit 2012, bij reisagenten, afgenomen door Travel Leaders Franchise Group, toont een enorme stijging aan, in riviercruises. Meer dan 75% van de reisagenten antwoordden dat ze een stijging zien in de interesse en boekingen voor internationale riviercruises. Aan de hand van grafieken uit een artikel over riviercruises op de website van River Cruise Info3 kunnen we eveneens de groei van de riviercruisemarkt herkennen.
1
van Veldhoven, R. & van Weert, J. (2010), Media Management trendwatching MB2 Geraadpleegd op 12 mei 2013 via http://mmtrendwatching.blogspot.be/2010/09/product-levenscyclus.html 2 Green, M. (2012), TravelAge West, Travel Leaders Poll Shows Dramatic Rise in River Cruising Geraadpleegd op 10 mei 2013 via http://www.travelagewest.com/Travel/River-Cruise/Info/Travel-LeadersPoll-Shows-Dramatic-Rise-in-River-Cruising/ 3 Eigen, I. (2012), River Cruise Info, River Cruising: A new trend comes of age, Geraadpleegd op 5 mei 2013 via http://www.rivercruiseinfo.com/content/river-cruising-new-trend-comes-age
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
84
Op het vlak van de riviercruiseschepen zien we dat veel nieuwe riviercruiseschepen gebouwd worden, en een minder aantal gerenoveerd worden. Het aantal bedden dat hierdoor gegenereerd werd, kende een enorme stijging. In België kunnen we de groei van de riviercruises merken in het aantal riviercruiseschepen die aanmeren in de Belgische steden, Antwerpen en Gent. Antwerpen is momenteel de stad in België, die tijdens een riviercruise het meeste wordt aangedaan. Meestal is dit in combinatie met Nederland. Bijvoorbeeld bij Adelle Cruises1 zijn dit jaar in hun aanbod twee riviercruises terug te vinden, waarbij België wordt opgenomen. Er is een 6-daagse cruise Zeeland en België (enkel Antwerpen) en een 5-daagse herfstcruise door Holland en België (enkel Antwerpen). In 2011 kwamen ongeveer 500 riviercruiseschepen2 naar de stad Antwerpen en het aantal is sindsdien alsmaar gestegen. Tot begin april van dit jaar, zijn al 38 riviercruiseschepen in Antwerpen aangemeerd.3 Ermee rekening houdend dat het seizoen van de riviercruises nog niet eens echt begonnen is. Het hoogseizoen voor riviercruises ligt namelijk tussen april en oktober. Uit een persoonlijk gesprek met Rudy Van der Ween, Coördinator Watertoerisme bij de stad Gent, kwam ik te weten dat dit jaar in Gent 195 riviercruiseschepen zullen aanmeren. Het zijn schepen van de rederijen: A-Rosa, CroisiEurope, Feenstra Rijn Lijn, Lüftner, Scylla en Sea Cloud Cruises. Uit bovenstaande blijkt dat we geen schrik moeten hebben dat dit toeristisch product ‘riviercruise’ snel zijn groei zal verliezen. We kunnen inspelen op deze trend bij Toerisme Leiestreek vzw en zeker zelf een riviercruise ontwerpen. De riviercruise kan alleen maar een meerwaarde betekenen voor de streek.
6.1.1
Meerwaarde van een riviercruise voor de Leiestreek
Voor diverse redenen kan een riviercruise een meerwaarde betekenen voor de Leiestreek. Allereerst brengen riviercruises meer toeristen naar de streek en haar steden. Voor een stad betekent dit meer toeristen die de stad bezoeken, maar ze moet hiervoor geen extra investering doen qua hotelkamers. De toeristen overnachten immers op het riviercruiseschip. Tijdens een riviercruise worden de steden niet uitgebreid bezocht, maar ze zorgen er wel voor dat de toerist een eerste indruk krijgt van de stad. Hierdoor kan er interesse opgewekt worden bij de toeristen om later, op eigen initiatief, de stad te bezoeken gedurende meerdere dagen. Hetzelfde geldt voor de streek zelf.
1
Aanbod riviercruises van Adelle Cruises terug te vinden op http://www.adelle.nl PVB (2011), Gazet van Antwerpen, Strengere regels voor riviercruiseschepen in Antwerpen, Geraadpleegd op 31 maart via http://www.gva.be/antwerpen/strengere-regels-voor- cruiseschepen-in-antwerpen.aspx 3 Visit Antwerpen, Geraadpleegd op 12 mei 2013 via http://www.visitantwerpen.be/docs/Stad/Bedrijven/Actieve_stad/as_tnc/Riviercruises2013.pdf 2
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
85
De riviercruises genereren extra inkomsten voor de lokale economie. Tijdens de excursies komen de toeristen in contact met streekspecialiteiten, waardoor ze deze specialiteiten aankopen, ter plaatse verbruiken en later thuis blijven aankopen. De streek raakt bekend door de vermelding in brochures en op websites. Daardoor zorg je dat niet alleen de bevolking in hun eigen land gaan reizen, maar trek je ook toeristen aan vanuit het buitenland. Tot slot zijn riviercruises een ecologische manier van reizen, dit brengt minder vervuiling voor de streek met zich mee. Enkel bezienswaardigheden die te ver van de rivier afliggen, worden per touringcar bezocht. Om ook deze vervuiling zoveel mogelijk in te beperken, is de beste oplossing de fietsriviercruise die we voor Toerisme Leiestreek vzw zouden uitwerken. Tijdens de begeleide fietstochten of tijdens de fietstochten langs de rivier komen de toeristen in contact met het fietsknooppunternetwerk. Zo raakt dit prachtig uitgestippeld netwerk ook bij de buitenlandse toerist bekend.
6.2
Hoe zou het product er kunnen uitzien?
6.2.1
Standaard riviercruise in de Leiestreek
6.2.1.1$ Vaarroute$ Gent – Kortrijk – Rijsel
6.2.1.2$ Dagprogramma$ Dag 1 Gent Afspraak in Gent. Inscheping omstreeks 17 u. Installatie in de kajuiten. Welkomstdrankje en voorstelling van de bemanning. Avondmaal en animatie aan boord van het schip. Aanlegplaats voor de nacht. Dag 2 Gent Ontbijtbuffet aan boord. Voormiddag: facultatief geleid bezoek aan Gent. Terugkeer naar het schip. Middagmaal aan boord. Namiddag: vrije namiddag in Gent. Avondmaal en animatie aan boord van het schip. Aanlegplaats voor de nacht.
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
86
Dag 3 Gent – Kortrijk – Rijsel Ontbijtbuffet aan boord van het schip. Afvaart richting Kortrijk. Middagmaal aan boord van het schip. Namiddag: facultatief geleid bezoek aan Kortrijk. Terugkeer naar het schip. Afvaart richting Rijsel. Avondmaal en animatie aan boord van het schip.
Dag 4 Rijsel – Gent Ontbijtbuffet aan boord van het schip. Voormiddag: facultatief geleid bezoek aan Rijsel. Middagmaal aan boord van het schip. Namiddag: vrije namiddag in Rijsel voor een museumbezoek of shopping. Avondmaal en gala-avond aan boord van het schip. ’s Nachts afvaart richting Gent. Dag 5 Gent Ontbijtbuffet aan boord. Ontscheping omstreeks 9 u.
6.2.1.3$ Doelgroep$ Het is niet onbelangrijk om voor senioren een riviercruise in de Leiestreek te ontwikkelen. Door de vergrijzing van de maatschappij vormen zij een groot marktsegment. Ze hebben tijd en geld, maar ze zijn vooral zeer actief en gretig om op reis te gaan.
6.2.1.4$ Periode$ Deze riviercruise kan tussen april en oktober, doorlopend aangeboden worden.
6.2.1.5$ Formule$ Inbegrepen - de riviercruise in volpension, vanaf het avondmaal op de eerste dag tot het ontbijt op de laatste dag - het verblijf in een tweepersoonscabine met douche en wc - de begeleiding van een hostess aan boord - het welkomstdrankje - de animatie - de haventaksen - de bijstands- en repatriëringsverzekering
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
87
Niet-inbegrepen - de persoonlijke uitgaven - de annulatie- en bagageverzekering - de dranken
6.2.1.6$ Vraagprijs$ Een richtprijs voor deze riviercruise zou tussen de € 700 en € 800 kunnen liggen.
6.2.2
Kerstcruise van Gent naar Rijsel
Tijdens deze 4-daagse kerstcruise kan men genieten van een gezellige kerstsfeer aan boord. De passagier kan kiezen of hij alvast kerstinkopen wil doen of gewoon lekker wil genieten van de gezelligheid van deze kerstcruise. Op een zeer comfortabele manier ontdekt de passagier de leuke kerstmarkten van Gent en Rijsel. Met een beetje geluk, geniet men van de sprookjesachtige winterlandschappen langs de Leie.
6.2.2.1$ Vaarroute$ Gent – Kortrijk – Rijsel – Gent
6.2.2.2$ Dagprogramma$ Dag 1 Bij aankomst van de passagiers in Brussels Airport of het treinstation van Brussel-Zuid, transfer per touringcar naar Gent. Inschepen rond 18 u. Installatie in de kajuiten. Welkomstdrankje en voorstelling van de bemanning. Avondmaal aan boord. Aanlegplaats voor de nacht. Dag 2 Ontbijtbuffet aan boord. Voormiddag: geleid bezoek aan Gent. Terugkeer aan boord voor het middagmaal. Vrije namiddag in Gent. Terugkeer voor een avondmaal in kerstsfeer. Keuze uit vrije avond in Gent of animatie aan boord. Dag 3 Vertrek ’s morgens vroeg richting Kortrijk. Ontbijtbuffet aan boord. Voormiddag: geleid bezoek aan Kortrijk. Terugkeer aan boord voor het middagmaal.
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
88
Verderzetting van de kerstcruise richting Rijsel. In de namiddag aankomst in Rijsel. Vrije namiddag in Rijsel om de gezellige kerstsfeer in deze stad op te snuiven. Terugkeer aan boord. Diner en gala-avond Afvaart van de cruise richting Gent. Dag 4 Ontbijtbuffet aan boord. Ontscheping rond 9 u.
6.2.2.3$ Doelgroep$ Dit is een type van kerstcruise die voor iedereen weggelegd is, allen die de gezelligheid van deze periode kunnen appreciëren.
6.2.2.4$ Periode$ Voor december 2013 zou deze riviercruise op de volgende data kunnen aangeboden worden: 9 tot 12 december - 12 tot 15 december - 16 tot 19 december - 19 tot 22 december
6.2.2.5$ Formule$ Inbegrepen - de riviercruise in volpension, vanaf het avondmaal op de eerste dag tot het ontbijt op de laatste dag - het verblijf in een tweepersoonscabine met douche en wc - de begeleiding door een hostess aan boord - het welkomstdrankje - de animatie - de geleide bezoeken aan Gent en Kortrijk - het kerstdiner - de gala-avond - de haventaksen - de bijstands- en repatriëringsverzekering Niet-inbegrepen - de persoonlijke uitgaven - de annulatie- en bagageverzekering - de dranken
6.2.2.6$ Vraagprijs$ De vraagprijs zou tussen de € 300 en € 400 per persoon schommelen.
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
6.2.3
89
Gastronomische riviercruise met fietstochten in en rond de Leiestreek
Deze 9-daagse riviercruise in het grootste deel van de Leiestreek staat in het teken van gastronomie, in combinatie met fietsen. Sinds 2009 wordt de Leiestreek als ‘Leielekkerland’1 gepromoot. Hier willen we met de riviercruise verder op inspelen. Bij alle maaltijden aan boord zullen zoveel mogelijk streekspecialiteiten geïntegreerd worden. Dit gaat van een Grootmoeders Koffie bij het ontbijt, een stukje Kalletaart als dessert, een voorgerechtje met Gandaham tot een Filliers jenevertje als digestief. Bij het diner ’s avonds kan telkens een streekbier gedronken worden. Het actieve aspect van deze riviercruise komt van de begeleide fietstochten die doorheen de streek en langs de rivieren en kanalen worden georganiseerd.
6.2.3.1$ Vaarroute$ Gent – Kortrijk – Rijsel – Doornik – Oudenaarde – Gent 6.2.3.2$ Dagprogramma$ Dag 1 Gent Bij aankomst van de passagiers in Brussels Airport of het treinstation van Brussel-Zuid, transfer per touringcar naar Gent. Inscheping rond 17 u. Installatie in de kajuiten. Welkomstdrankje en voorstelling van de bemanning, gevolgd door het avondmaal aan boord. Mogelijkheid tot avondexcursie: een kanaalcruise in Gent, ‘Ghent by night’. Met de bootjes varen in het stadscentrum van Gent, om een eerste indruk te krijgen van de stad. De toeristen kunnen genieten van de lichtstad Gent, die elke avond prachtig verlicht is. Dag 2 Gent – Deinze Ontbijtbuffet aan boord. ’s Ochtends facultatieve excursie naar Gent. Terug aan boord voor de lunch. In de namiddag: begeleide fietstocht (35 km) langs de meanderende, toeristische Leie. Op onze fietstocht passeren we de kunstenaarsdorpen Sint-Martens-Latem en Deurle, met hun verschillende musea gewijd aan de Leieschilders. We houden halte aan het Kasteel Ooidonk en het Sas van Astene. Afspraak in Deinze waar het schip ons opwacht. Aanlegplaats voor de nacht. Diner aan boord. Dag 3 Deinze – Machelen – Roeselare – Kortrijk Ontbijtbuffet aan boord. In de ochtend facultatieve fietstocht (10 km) met bezoek aan de Jeneverstokerij Filliers.
1
De Vlieger, J. (2009), Het Nieuwsblad, Dieter Depraetere benadrukt de troeven van ‘Leielekkerland’ Geraadpleegd op 5 mei 2013 via http://www.nieuwsblad.be/article/detail.aspx?articleid=LN2A2BIJ
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
90
Vanaf de stokerij fietsen we verder langs de Leie richting Machelen. We houden halte aan het Roger Raveelmuseum. In Machelen wacht het schip op ons. Middagmaal aan boord. Namiddag: facultatieve excursie per touringcar naar Roeselare. Bezoek aan het WieMu en de Brouwerij Rodenbach. Hier genieten we na de rondleiding van een Rodenbach. Terugkeer naar het schip. Avondmaal aan boord. Voortzetting van de riviercruise richting Kortrijk. Aanlegplaats voor de nacht. Dag 4 Kortrijk – Bellegem – Menen Ontbijtbuffet aan boord. In de voormiddag is er de mogelijkheid tot een facultatieve geleide stadswandeling in Kortrijk, langs de belangrijkste bezienswaardigheden van deze stad. Middagmaal aan boord. Namiddag facultatieve fietstocht (25 km): vertrek per fiets richting Bellegem voor een bezoek aan Brouwerij Bockor. Het populaire bier Omer mogen we zeker niet vergeten te proeven. Vanaf de brouwerij fietsen we terug richting Kortrijk. Daar volgen we het schip per fiets langs de Leie tot in Menen. In Menen bezoeken we het Jukeboxmuseum. Terug aan boord van het schip, in Menen. Avondmaal aan boord. Aanlegplaats voor de nacht. Dag 5 Menen – Rijsel Ontbijtbuffet aan boord. Ons einddoel vandaag is Rijsel. Wie dit wenst kan langs de Leie Frankrijk binnen fietsen, terwijl het schip verder vaart. Of wie vandaag van een dagje rust wil genieten, kan vanop het zonnedek de streek aan zich laten voorbijglijden. Middagmaal aan boord. Aankomst in Rijsel in de late namiddag. Avondmaal aan boord. Vrije avond in Rijsel. Aanlegplaats voor de nacht. Dag 6 Rijsel Ontbijtbuffet aan boord. Vandaag verblijven we een dagje in Rijsel. In de ochtend staat er een facultatieve begeleide stadswandeling in Rijsel op het programma. Middagmaal aan boord van het schip. Vrije namiddag en avond in Rijsel. Diner aan boord. Aanlegplaats voor de nacht.
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
91
Dag 7 Rijsel - Doornik Ontbijtbuffet tijdens het varen. ’s Ochtends vroeg vertrekken we richting Doornik. Middagmaal aan boord van het schip. In de namiddag is de gezellige stad Doornik zeker een bezoek waard. Via een facultatieve geleide stadswandeling kom je alles te weten over de mooie gebouwen en monumenten. Avondmaal aan boord van het schip. Aanlegplaats voor de nacht Dag 8 Doornik – Oudenaarde - Gent Vandaag is er de mogelijkheid om langs de Boven-Schelde het schip per fiets te volgen. Ontbijtbuffet aan boord. In de voormiddag kan je vanuit Bossuit tot in Wortegem-Petegem een facultatieve begeleide fietstocht ondernemen. Middagmaal aan boord. In de namiddag facultatief geleid bezoek aan Oudenaarde. Eveneens heb je de mogelijkheid om het ‘Centrum Ronde van Vlaanderen’ te bezoeken. Om deze fietsriviercruise af te sluiten, wordt op deze laatste avond een gastronomisch diner aangeboden volledig in het teken van de streekspecialiteiten die we onderweg ontdekten. Tijdens dit diner vaart het schip verder richting Gent. Dag 9 Gent Ontbijtbuffet aan boord. Ontscheping omstreeks 9 u.
6.2.3.3$ Doelgroep$ Willen we met Toerisme Leiestreek vzw een ander marktsegment warm maken voor riviercruises, dan moeten we innoverend werken. Ons proberen te onderscheiden van de concurrentie door ons niet alleen te richten op het ouder publiek. Daarom is het doelpubliek hier de actieve toerist die van streekspecialiteiten houdt. Dit zouden passagiers kunnen zijn tussen de 30 en 50 jaar.
6.2.3.4$ Periode$ In samenspraak met de rederij, waarmee er wordt samengewerkt, kunnen er verschillende afreisdata worden aangeboden tussen april en oktober.
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
92
6.2.3.5$ Formule$ Inbegrepen - de riviercruise in volpension, vanaf het avondmaal op de eerste dag tot het ontbijt op de laatste dag - het verblijf in een tweepersoonscabine met douche en wc - de begeleiding van een hostess aan boord - het welkomstdrankje - de haventaksen - de bijstands- en repatriëringsverzekering - 4 begeleide fietstochten langs geselecteerde routes - gebruik van een fiets gedurende de reis, inclusief onderhoud van de fiets - volgwagen voor fietstransport en passagiersvervoer - alle excursies en stadswandelingen opgenomen in het programma - alle inkomstgelden en begeleide rondleidingen door professionele gidsen - alle transfers opgenomen in het programma - bijkomstige diensten inclusief drinkpauzes en substantiële picknicken - reisinformatie Niet-inbegrepen - de persoonlijke uitgaven - de annulatie- en bagageverzekering - de dranken
6.2.3.6$ Vraagprijs$ Een voorstel voor een vraagprijs voor deze cruise is moeilijk te bepalen. Er moet met veel zaken rekening gehouden worden voor het opmaken van de kostprijs van deze riviercruise, zoals bijvoorbeeld de kosten voor de excursies per fiets, de streekspecialiteiten, enzovoort.
6.3
Hoe promoten?
6.3.1
Voor wie is dit product interessant?
Deze uitgewerkte riviercruises zijn interessant voor alle rederijen die België in hun aanbod reeds hebben opgenomen. Toch zouden de rederijen uit buurlanden, degenen zijn, die het meest in aanmerking komen, om deze cruises te helpen ontwikkelen en aan te bieden.
6.3.2
Hoe promoten naar de rederij toe?
De volgende stap voor Toerisme Leiestreek vzw, is het aanschrijven van rederijen. Hierbij zouden de rederijen uitgenodigd worden voor een bezoek aan de streek. Achteraf kunnen de uitgewerkte riviercruises voor de Leiestreek, in deze case-study, voorgelegd worden aan de afgevaardigden van de rederijen.
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
93
Conclusie Riviercruises kan men tegenwoordig maken tijdens de winter, lente en herfst; en is niet enkel meer voor de zomer. Momenteel bloeit de markt van de riviercruise enorm. De riviercruises hebben niet meer dat oubollige imago. Tegenwoordig is veel veranderd omdat meer en meer reizigers deze intieme en gemakkelijke manier van reizen per schip beginnen te appreciëren. Naast de gekende bestemmingen zijn heel wat nieuwe, exotische bestemmingen bijgekomen en wordt een actievere toets aan de riviercruise toegevoegd, door wandeltochten en fietstochten in het programma van de riviercruise op te nemen. Verschillende rederijen beginnen eindelijk hun vloot van een frissere en modernere look te voorzien. Toerisme Leiestreek vzw kan zeker op deze trend inspelen en een riviercruise ontwikkelen. Via een riviercruise zet de Leiestreek zich weer op een totaal andere manier in de kijker. In de Leiestreek kan de lokale bevolking een boot huren om zelf op de Leie te varen of deelnemen aan één van de vele boottochten die er worden georganiseerd. Maar met een riviercruise zouden we ook de buitenlandse markt aanspreken, om de Leiestreek te ontdekken. Met niet veel aanpassingen kan voor de Leiestreek een innovatieve riviercruise uitgewerkt worden. De meeste voorzieningen zijn er al of de aanpassingen die moeten gebeuren zijn, via verscheidene projecten, al opgestart. De keuze aan rederijen om mee samen te werken, is groot. Ik zou daarom in eerste instantie Toerisme Leiestreek aanraden om te werken met een rederij die in Europa gevestigd is. Later kunnen ook rederijen gecontacteerd worden, die in Amerika hun hoofdkantoor hebben, en hier in Europa riviercruises organiseren. Om zeker ook de Amerikaanse toerist die, over het algemeen zeer geïnteresseerd is in België en Europa, aan te spreken. Mijn eerste voorkeur gaat uit naar de Franse rederij, CroisiEurope. Door hun zeer goede kennis van de riviercruisemarkt, zijn ze marktleider in Europa. Steeds willen zij innoveren op het vlak van hun schepen en riviercruises. Door hun jarenlange ervaring op de riviercruisemarkt, kunnen zij tips geven in verband met het ontwerp van de riviercruise die Toerisme Leiestreek vzw hen zal voorleggen. Daarnaast is de rederij in Frankrijk gevestigd, in Strasbourg; zij hebben dus zeker kennis over de waterwegen in het Noorden van Frankrijk. Aan de andere kant is het voor CroisiEurope een mogelijkheid om zich bekend te maken bij het Vlaamse publiek. Bij CroisiEurope is men op dit moment bezig de Vlaamse markt te prospecteren, om ook daar marktaandeel te winnen. Via een riviercruise in de Leiestreek kunnen de Vlaamse reizigers een eerste indruk krijgen van het concept 'riviercruises'. Verder is de Duitse rederij A-Rosa een zeer aantrekkelijke optie omdat hun vloot prachtig is. Met de inrichting van hun schepen brengen ze een totaal andere wending aan het riviercruisegebeuren.
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
94
Een andere optie is, Sea Cloud Cruises omwille van hun uniek riveryacht, de River Cloud II. Bij deze rederij mogen we niet vergeten dat zij fietsen voorzien aan boord, wat de samenwerking interessant kan maken voor de ‘Gastronomische riviercruise met fietstochten in en rond de Leiestreek’ die Toerisme Leiestreek vzw zou ontwikkelen. Het is dus voor Toerisme Leiestreek vzw een kwestie van interesse te wekken bij de rederijen aan de hand van de uitgewerkte riviercruises en een goede rondleiding in de streek te geven om de kwaliteiten, capaciteiten en mogelijkheden van de Leiestreek in de verf te zetten. Indien Toerisme Leiestreek vzw deze case-study verder willen uitwerken, ben ik zeker bereid om hieraan mee te werken.
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
95
Lijst met figuren Figuur 1: Fietsriviercruise bij Sea Cloud Cruises
p. 43
Figuur 1: Productlevenscyclus (van Veldhoven & van Weert, 2010)
p. 83
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
96
Lijst met tabellen Tabel 1: Mogelijke soorten bezienswaardigheden tijdens een excursie, bij een riviercruise
p. 41
Tabel 2: Mogelijke activiteiten tijdens een riviercruise
p. 42
Tabel 3: Antwoorden op vraag 1: “In welke stad of dorp woont u?”
p. 47
Tabel 4: Antwoorden op vraag 2: “Tot welke leeftijdscategorie behoort u?“
p. 48
Tabel 5: Antwoorden op vraag 3: “Heeft u al een riviercruise ondernomen?”
p. 48
Tabel 6: Antwoorden op vraag 4: “Stel dat u deelneemt aan een riviercruise, doet u dit dan (meerdere antwoorden mogelijk)”
p. 49
Tabel 7: Antwoorden op vraag 5: “Wat is voor u de voornaamste reden om een riviercruise te boeken? (meerdere antwoorden mogelijk)”
p. 49
Tabel 8: Antwoorden op vraag 6: “Wat is uw belangrijkste wens en/of verwachting met betrekking tot een riviercruise? Verdeel 10 punten over de verschillende criteria: hoe belangrijker, hoe meer punten, maar de som moet gelijk zijn aan 10” Tabel 9: Antwoorden op vraag 7: “Bent u al in de Leiestreek geweest?”
p. 50 p. 51
Tabel 10: Antwoorden op vraag 8: “We willen tijdens onze riviercruise de nadruk leggen op een bepaald thema. Welk thema spreekt u het meest aan voor deze riviercruise? (meerdere antwoorden mogelijk)”
p. 51
Tabel 11: Antwoorden op vraag 9: “Wat zou u tijdens deze riviercruise zeker willen gedaan hebben? (open vraag)”
p. 51
Tabel 12: Antwoorden op vraag 10: “Hoeveel dagen zou volgens u deze riviercruise moeten duren?”
p. 52
Tabel 13: Antwoorden op vraag 11: “Stel dat we deze riviercruise aanbieden tegen een correcte prijs, zou u dan interesse hebben om zo een cruise te boeken op de Leie tussen Gent en Rijsel?”
p. 52
Tabel 14: Antwoorden op vraag 12: “Wat zou u een interessante prijs vinden voor deze riviercruise? (open vraag)”
p. 53
Tabel 15: Antwoorden op vraag 13: “Hoe bent u terecht gekomen bij All Ways Cruises?”
p. 53
Tabel 16: Antwoorden op vraag 14: “Langs welke weg boekt u meestal uw riviercruise?”
p. 53
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
97
Bibliografie Websites en artikels Adelle Cruises, Geraadpleegd op 29 december 2012 via http://www.adelle.nl Admin (2010), Cruise Vakanties, Ontdek Europa op riviercruise Geraadpleegd op 14 december 2012 via http://www.cruise-vakanties.info/ontdek-europa-op-riviercruise/ AMA Waterways, Geraadpleegd op 29 december 2012 via http://www.amawaterways.com Antwerp Cruise Port, Geraadpleegd op 12 mei 2013 via http://www.visitantwerpen.be/BezoekerssiteEN/Publicatiekanalen/Stad/Antwerpenbe/Bezoekerssites/Bezoekerssite-EN/Bezoekerssite-ENBezoekerssite-EN/Bezoekerssite-EN-Bezoekerssite-EN-Doelgroepnavigatie/cruises/Cruise-calls.html A-Rosa, Geraadpleegd op 29 december 2012 via http://www.a-rosa.de Avalon Waterways, Geraadpleegd op 29 december 2012 via http://www.avalonwaterways.com Baran, M. (2011), Budget Travel, 6 Best River Cruise Lines, Geraadpleegd op 28 april 2013 via http://www.budgettravel.com/feature/6-best-river-cruise-lines,8012/ Baran, M. (2012), Travel Weekly, Amacerto showcases the latest trends in river ship design Geraadpleegd op 5 mei 2013 via http://www.travelweekly.com/River-Cruising/Amacerto-showcases-the-latest-trends-in-river-shipdesign/ Binnenvaart, Geraadpleegd op 5 mei 2013 http://www.binnenvaart.be Broelmuseum, Geraadpleegd op 28 april 2013 via http://www.broelmuseum.be Brouwerij Bavik, Geraadpleegd op 28 april 2013 via http://www.bavik.be Brouwerij Bockor, Geraadpleegd op 28 april 2013 via http://www.bockor.be
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
98
Brouwerij Rodenbach, Geraadpleegd op 28 april 2013 via http://www.rodenbach.be Bruggeman Jenever, Geraadpleegd op 28 april 2013 via http://www.bruggeman.be Buda Kunstencentrum Kortrijk, Geraadpleegd op 28 april 2013 via http://www.budakortrijk.be Centrum Ronde van Vlaanderen, Geraadpleegd op 28 april 2013 via http://www.crvv.be Chambre de Commerce et d’Industrie, Geraadpleegd op 28 april 2013 via http://www.grand-lille.cci.fr Chocolaterie ‘De Zwarte Vos’, Geraadpleegd op 28 april 2013 via http://www.dezwartevos.be CroisiEurope, Geraadpleegd op 21 december 2012 via http://www.croisieurope.com Cruiseschepen in Antwerpen, Geraadpleegd op 12 mei 2013 via http://www.cruiseschepeninantwerpen.be/#/riviercruises-dutch/4566351460 De Vlieger, J. (2009), Het Nieuwsblad, Dieter Depraetere benadrukt de troeven van ‘Leielekkerland’ Geraadpleegd op 5 mei 2013 via http://www.nieuwsblad.be/article/detail.aspx?articleid=LN2A2BIJ Eigen, I. (2012), River cruise info, River cruising: A new trend comes of age Geraadpleegd op 5 mei 2013 via http://www.rivercruiseinfo.com/content/river-cruising-new-trend-comes-age Feenstra Rijn Lijn, Geraadpleegd op 21 december 2012 via http://www.feenstrarijnlijn.nl Gandaham, Geraadpleegd op 28 april 2013 via http://www.ganda.be Green, M. (2012), TravelAge West, Travel Leaders Poll Shows Dramatic Rise in River Cruising Geraadpleegd op 10 mei 2013 via http://www.travelagewest.com/Travel/River-Cruise/Info/Travel-Leaders-Poll-Shows-DramaticRise-in-River-Cruising/
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
99
Grootmoeders Koffie, Geraadpleegd op 28 april 2013 via http://www.grootmoederskoffie.be Huisbrouwerij Sint-Canarus, Geraadpleegd op 28 april 2013 via http://www.sintcanarus.be Jeneverstokerij Filliers, Geraadpleegd op 28 april 2013 via http://www.filliers.be Jukeboxmuseum, Geraadpleegd op 28 april 2013 via http://www.jukeboxmuseum.be Kasteel Ooidonk, Geraadpleegd op 28 april 2013 via http://www.ooidonk.be Kortrijk 1302, Geraadpleegd op 28 april 2013 via http://www.kortrijk1302.be KRAS.NL, Geraadpleegd op 21 december 2012 via http://www.kras.nl Lauwers, Geraadpleegd op 29 december 2012 via http://www.lauwers.be Lifestyle (2012), Riviercruisen nieuwe stijl, Geraadpleegd op 21 december 2012 via http://www.lifestyle.nl/index.php?option=com_content&view=article&id=129:feenstra&catid=6:zo mer-2012&Itemid=1 Looking for Informed Opinions about River Cruises? (z.j.), Avid Cruiser Geraadpleegd op 15 december 2012 via http://www.avidcruiser.com/river-cruise-reviews/ Lüftner, Geraadpleegd op 21 december 2012 via http://www.lueftner-cruise.com Lys sans Frontières, Geraadpleegd op 28 april 2013 via http://www.lys-sans-frontieres.org" MD (2012), PRWeb, River Cruises – The New Trend Continues – A Different Way to Sail “Through” Europe Geraadpleegd op 24 februari 2013 via http://www.prweb.com/releases/2012/8/prweb9758601.htm
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
100
MN (2013), PRWeb, European River Cruises Selling Like Hot Apple Strudel: Fast Geraadpleegd op 24 februari 2013 via http://www.prweb.com/releases/rivercruise/trends/prweb10432776.htm Museum Dhondt-Dhaenens, Geraadpleegd op 28 april 2013 via http://www.museumdd.be Museum van Deinze en de Leiestreek, Geraadpleegd op 28 april 2013 via http://www.museumdeinze.be Nationaal Tabaksmuseum, Geraadpleegd op 28 april 2013 via http://www.toerisme.wervik.be Nieuwsbrief (2013), De milieuboot, Goud, zwart, blauw: de Leie en het Afleidingskanaal van de Leie Geraadpleegd op 5 mei 2013 via http://www.milieuboot.be/nieuwsbrieven/NBMB70_T1.html Opéra de Lille, Geraadpleegd op 28 april 2013 via http://www.opera-lille.fr Op de Beeck, G. (2013), Travel Magazine, nr. 328, p. 10 – 11, Het onbekende potentieel van de riviercruises Padykula, J. (2013), She Knows Travel, A Fresh Way to Cruise Geraadpleegd op 10 mei 2013 via http://www.sheknows.com/living/articles/992049/trend-alert-river-cruises Palais des Beaux-Arts, Geraadpleegd op 28 april 2013 via http://www.pba-lille.fr Parode, N. (z.j.), Senior Travel, What Is a River Cruise? Geraadpleegd op 14 december 2012 via http://seniortravel.about.com/od/cruises/a/What-Is-A-River-Cruise.htm Plum Auvil, J. & Sangiolo, A. (2012), Travel Channel, Cruise Trends Geraadpleegd op 24 februari 2013 via http://www.travelchannel.com/interests/cruises/articles/cruise-trends Promotie Binnenvaart Vlaanderen, Geraadpleegd op 5 mei 2013 via http://www.vareninvlaanderen.be PVB (2011), Strengere regels voor riviercruiseschepen in Antwerpen Geraadpleegd op 31 maart 2013 via http://www.gva.be/antwerpen/strengere-regels-voor-cruiseschepen-in-antwerpen.aspx
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
101
Reimer, P. (2013), The Vancouver Sun, River cruising is all bout the destination and fellow travellers Geraadpleegd op 5 mei 2013 via http://www.vancouversun.com/travel/River+cruising+about+destination+fellow+travellers/830508 2/story.html River Cruise Agent (z.j.), Information for First Time River Cruisers Geraadpleegd op 14 december 2012 via http://www.rivercruiseagent.com/default.asp?sid=19732&pid=42763 Roger Raveelmuseum, Geraadpleegd op 28 april 2013 via http://www.rogerraveelmuseum.be Scenic Tours, Geraadpleegd op 21 december 2012 via http://www.scenictours.com Scylla, Geraadpleegd op 21 december 2012 via http://www.scylla.ch Sea Cloud Cruises, Geraadpleegd op 21 december 2012 via http://www.seacloud.com Selinsky, D. (z.j.), Demand Media, USA Today, What is a River Cruise? Geraadpleegd op 15 december 2012 via http://traveltips.usatoday.com/river-cruise-59037.html Seniorennet (z.j.), Wat is een cruise? Geraadpleegd op 10 december 2012 via http://www.seniorennet.be/Dossier/Cruises/wat_is_een_cruise.php Spencer, C. (z.j.), Cruise Critic, River Cruise Basics Geraadpleegd op 14 december 2012 via http://www.cruisecritic.com/articles.cfm?ID=18 Stadsbrouwerij Gruut, Geraadpleegd op 28 april 2013 via http://www.gruut.be Stadsmuseum ’t Schippershof, Geraadpleegd op 5 mei 2013 via http://www.menen.be/schippershof Stokerij De Jans, Geraadpleegd op 28 april 2013 via http://www.stokerijdejans.be Tauck River Cruising, Geraadpleegd op 21 december 2012 via http://www.tauck.com
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
102
Tierenteyn mosterd, Geraadpleegd op 5 mei 2013 via http://www.tierenteyn.be Toerisme Leiestreek, Geraadpleegd op 15 december 2012 via http://www.toerisme-leiestreek.be Travel Magazine (2013), nr. 328, p. 36 – 42, 2013 ook het jaar van de riviercruises Uniworld, Geraadpleegd op 21 december 2012 via http://www.uniworld.com Van Lierde, G. (2013), Vijf fijne vaartochten over stromen en rivieren Geraadpleegd op 24 maart 2013 via http://www.standaard.be/cnt/DMF20130131_106 Viking River Cruises, Geraadpleegd op 21 december 2012 via http://www.vikingrivercruises.com Visit Antwerpen, Geraadpleegd op 12 mei 2013 via http://www.visitantwerpen.be/docs/Stad/Bedrijven/Actieve_stad/as_tnc/Riviercruises2013.pdf Viva Sara, Geraadpleegd op 28 april 2013 via http://www.vivasara.be Vlaanderen Fietsland, Sneukelfietsroute Geraadpleegd op 5 mei 2013 via http://www.vlaanderen-fietsland/fietsroute.php?id=272 Vlasmuseum, Geraadpleegd op 28 april 2013 via http://www.vlasmuseum.be Waterrecreatie, Geraadpleegd op 5 mei 2013 via http://www.waterrecreatie.be Waterwegen en Zeekanaal (2012), Aanleg passerstrook en aanlegsteiger op de Leie in Machelen Geraadpleegd op 10 mei 2013 via http://www.wenz.be/nl/nieuws/Aanleg-passeerstrook-en-aanlegsteiger-op-de-Leie-in-MachelenZulte/#.UZP0AL-KJ2A WieMu, Geraadpleegd op 5 mei 2013 via http://www.wielermuseum.be
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
103
Brochures Adelle Cruises (2013), Riviercruises 2013, Bijzondere schepen voor bijzondere reizen All Ways Cruises (2013), Exlusieve All Ways Riviercruises De Scheepvaart NV & Waterwegen en Zeekanaal NV (2012), Bedieningstijden voor sluizen en beweegbare bruggen op de Vlaamse waterwegen CroisiEurope (2013), Cruises de wereld rond – rivier- en kustcruises Feenstra Rijn Lijn (2013), Feenstra Riviercruises KRAS.NL (Zomer 2013), Riviercruises KRAS.NL Lauwers (2013), Autocarvakanties & Vliegvakanties Promotie Binnenvaart Vlaanderen (2013), VareninVlaanderen.be Sea Cloud Cruises (2013), Sailing and River Cruises Toerisme Leiestreek vzw (Lente – Zomer 2013), Leiestreek Magazine
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
104
Bijlagen Bijlage 1: Voorbeelden en prijzen van excursies bij All Ways Cruises
p. 105
Bijlage 2: Combicruise van 14 dagen ‘Langs de Yangtze Kiang’
p. 106
Bijlage 3: 13-daagse riviercruise Nederland en België bij Feenstra Rijn Lijn
p. 109
Bijlage 4: 8-daagse riviercruise ‘Belgium and the Netherlands – two small kingdoms overflowing with charm’ bij Sea Cloud Cruises
p. 111
Bijlage 5: 4-daagse riviercruise ‘Kerstmarkt in België’ bij CroisiEurope
p. 113
Bijlage 6: 5-daagse riviercruise ‘Ontdek Brussel en het magische Vlaanderen’
p. 115
Bijlage 7: Enquête
p. 117
Bijlage 8: De Leieroute – ‘Fietsen langs meersen en meanders’
p. 120
Bijlage 9: ‘Sneukelfietsroute’
p. 123
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
Bijlage 1 Voorbeelden en prijzen van excursies bij All Ways Cruises
105
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
Bijlage 2 Combicruise van 14 dagen ‘Langs de Yangtze Kiang’ Prijs per persoon in volpension met vertrek uit Parijs: vanaf € 2.720,00
Inlichtingen en boeking >02 514 11 54 maa-vrij 9u/12u30 - 13u30/18u - zat 9u/12u Ref : 9NC - Langs de Yangtze Kiang Van Peking naar Sjanghai ? combicruise van 14 dagen / 13 nachten Nb jours : 14 Dagen / 13 Nachten
DAG 1 Parijs – PEKING Lijnvlucht van Air France naar Peking. Overnachting aan boord.
DAG 2 PEKING Aankomst in Peking in de ochtend. Lunch. Bezoek aan de Hemelse Tempel, het symbool van de harmonie tussen hemel en aarde, met zijn intens blauwe ronde daken. Diner. Overnachting in Shenzhen 4* NL of gelijkwaardig hotel.
DAG 3 PEKING In de ochtend, bezoek aan het Tien An Menplein en de Verboden Stad, een heuse stad binnen de stad. Lunch. In de namiddag, bezoek aan het Zomerpaleis, de weelderige verblijfplaats van de laatste keizerin Tseu Hi. Bezichtiging van een manufactuur van zoetwaterparels, de enige die de Chinezen waardevol vinden omdat ze 'eeuwig' zijn. Diner en Kung-Fushow. Overnachting in Shenzhen 4* NL of gelijkwaardig hotel.
DAG 4 PEKING – LANGE MUUR – MING TOMBES – PEKING (160 km) Na het ontbijt vertrekken we erg vroeg naar de Lange Muur: "de lange muur van tienduizend li" (5.000 km) is ongetwijfeld hét monument dat symbool staat voor de Han-dynastie. Lunch. Bezoek aan een van de 13 Ming-tombes en wandeling langs de Heilige Weg. Terugkeer naar Peking en bezichtiging van een manufactuur van cloisonné. Diner "gelakte eend". Overnachting in Shenzhen 4* NL of gelijkwaardig hotel.
DAG 5 PEKING – XI'AN Rit met een tuk tuk door de straatjes van het historische Peking. Bezoek aan de Lamatempel en aan het Huis van Confucius. Lunch. Transfer naar de luchthaven van Peking en vlucht naar Xi"an, een bakermat van het Chinese keizerrijk. In deze keizerlijke stad, vol herinneringen aan een rijk verleden, volgden 11 dynastieën elkaar op. Bezoek aan de oude wallen van de stad Xi'an. Diner. Overnachting in Sunda Gentleman International 4* NL of gelijkwaardig hotel.
DAG 6 XI'AN Bezoek aan het Museum van de "bronzen" wagens en de Grote kelder met 6.000 strijders en paarden in terracotta van keizer Qin, Shi Huang Di, de meest verrassende archeologische ontdekking van de 20ste eeuw. Lunch. Bezoek aan de Kleine Pagode van de Wilde Gans en daarna aan het
106
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
Provinciaal museum van het Stèlewoud. U ziet er de grootste en oudste collectie Chinese stèles, onder meer de stèles "geschreven" door de discipelen van Confucius. Diner "dumplingbanket", een specialiteit van Xi'an. Show van dans en zang uit de Tang-periode. Overnachting in Sunda Gentleman International 4* NL of gelijkwaardig hotel.
DAG 7 XI'AN – CHONGQING 's Ochtends bezoekt u de Grote moskee van Xi'an, bij de ingang van de uitgestrekte moslimwijk in de stad, en een Jade-atelier. Lunch. Transfer naar de luchthaven van Xi'an en vlucht naar Chongqing. Bezoek aan de oude stad Ciqikou, vrije tijd voor shopping. Transfer naar de top van de Eilingberg, het hoogste panorama van Chongqing, de grootste stad van China. Diner. Overnachting in Eiling Park 4* NL of gelijkwaardig hotel.
DAG 8 CHONGQING – DAZU – CHONGQING We vertrekken erg vroeg per autocar naar Dazu. Bezoek aan de Baodingberg en de Beishanberg. Terugkeer naar Chongqing per autocar en diner. In de avond, transfer naar het schip, inscheping en installatie. Overnachting aan boord.
DAG 9 CRUISE OP DE YANGTZE KIANG Met de navigatie, bezoek aan de Fengdu of Shibaozhai of Wangzhou. Lunch, diner en overnachting aan boord.
DAG 10 CRUISE OP DE YANGTZE KIANG We varen door de adembenemende canyonlandschappen. Doorvaart door de Qutangkloof (8 km), de kortste en meest spectaculaire canyon. Lunch. We varen de Wukloof binnen en gaan met een sloep op excursie naar de Shennong- of Danningrivier, de "3 kleine canyons", een groen paradijs (hoewel ook daar duidelijk te merken valt dat het water van de Yangtze stijgt en men steeds verder stroomopwaarts in de rivieren moet gaan om helder water te vinden). Na de terugkeer aan boord zetten we de cruise voort. Lunch, diner en overnachting aan boord.
DAG 11 YICHANG – SJANGHAI Aankomst 's morgens bij de Drieklovendam in Sandouping. Bezoek aan de dam: excursie van ongeveer 2u: overloop, belvedère, maquettezaal. De cruise gaat verder langs de Xilingkloof, de langste van de 3 canyons (70 km). Aankomst in Yichang en ontscheping. Lunch aan boord of bij aankomst in Yichang. Transfer naar de luchthaven van Yichang en vlucht naar Sjanghai. Aankomst in Sjanghai in de namiddag. Onthaal, transfer en installatie in het hotel. In de late namiddag wandeling op de Bund en in de Nanjingstraat, langs de gebouwen uit de koloniale tijd die schitterend contrasteren met de Pudonggebouwen aan de overkant van de Huangpurivier. Diner. Overnachting in Graceland International 4* NL of gelijkwaardig hotel.
DAG 12 SJANGHAI Bezoek aan de "Tuin" van Mandarijn YU en wandeling in het historische centrum in de straatjes met de "oude houten huizen", nagebouwd in Ming-stijl en ondertussen een handelswijk. Lunch. Bezoek aan de Televisietoren: Parels van het Oosten. Vroeg diner gevolgd door een voorstelling van het Circus van Sjanghai. Overnachting in Graceland International 4* NL of gelijkwaardig hotel.
DAG 13 SJANGHAI
107
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
Provinciaal Provinciaal museum museum van het vanStèlewoud. het Stèlewoud. U zietUerziet de grootste er de grootste en oudste en oudste collectie collectie Chinese Chinese stèles,stèles, onder onder meer de meer stèles de stèles "geschreven" "geschreven" door de door discipelen de discipelen van Confucius. van Confucius. Diner Diner "dumplingbanket", "dumplingbanket", een specialiteit een specialiteit van Xi'an. van Xi'an. Show Show van dans van en dans zang en uit zang deuit Tang-periode. de Tang-periode. Overnachting Overnachting in Sunda in Sunda Gentleman Gentleman International International 4* NL4* ofNL gelijkwaardig of gelijkwaardig hotel. hotel.
DAGDAG 7 XI'AN 7 XI'AN – CHONGQING – CHONGQING 's Ochtends 's Ochtends bezoekt bezoekt u de Grote u de Grote moskee moskee van Xi'an, van Xi'an, bij de bij ingang de ingang van devan uitgestrekte de uitgestrekte moslimwijk moslimwijk in de in de stad, en stad, eenenJade-atelier. een Jade-atelier. Lunch.Lunch. Transfer Transfer naar de naar luchthaven de luchthaven van Xi'an van Xi'an en vlucht en vlucht naar Chongqing. naar Chongqing. Bezoek Bezoek aan deaan oude de stad oudeCiqikou, stad Ciqikou, vrije tijd vrije voor tijdshopping. voor shopping. Transfer Transfer naar de naar topde van topdevan Eilingberg, de Eilingberg, het het hoogste hoogste panorama panorama van Chongqing, van Chongqing, de grootste de grootste stad van stadChina. van China. Diner.Diner. Overnachting Overnachting in Eiling in Eiling Park 4* Park NL4* NL of gelijkwaardig of gelijkwaardig hotel. hotel.
DAGDAG 8 CHONGQING 8 CHONGQING – DAZU – DAZU – CHONGQING – CHONGQING We vertrekken We vertrekken erg vroeg erg vroeg per autocar per autocar naar Dazu. naar Dazu. Bezoek Bezoek aan deaan Baodingberg de Baodingberg en deenBeishanberg. de Beishanberg. Terugkeer Terugkeer naar Chongqing naar Chongqing per autocar per autocar en diner. en diner. In de In avond, de avond, transfer transfer naar het naarschip, het schip, inscheping inscheping en en installatie. installatie. Overnachting Overnachting aan boord. aan boord.
DAGDAG 9 CRUISE 9 CRUISE OP DE OPYANGTZE DE YANGTZE KIANG KIANG Met deMet navigatie, de navigatie, bezoek bezoek aan deaan Fengdu de Fengdu of Shibaozhai of Shibaozhai of Wangzhou. of Wangzhou. Lunch,Lunch, diner en diner overnachting en overnachting aan aan boord.boord.
DAGDAG 10 CRUISE 10 CRUISE OP DE OPYANGTZE DE YANGTZE KIANG KIANG We varen We varen door de door adembenemende de adembenemende canyonlandschappen. canyonlandschappen. Doorvaart Doorvaart door de door Qutangkloof de Qutangkloof (8 km), (8 de km), de kortstekortste en meest en meest spectaculaire spectaculaire canyon. canyon. Lunch.Lunch. We varen We varen de Wukloof de Wukloof binnenbinnen en gaan en met gaaneen metsloep een sloep op op excursie excursie naar de naar Shennongde Shennongof Danningrivier, of Danningrivier, de "3 de kleine "3 kleine canyons", canyons", een groen een groen paradijs paradijs (hoewel (hoewel ook ook daar duidelijk daar duidelijk te merken te merken valt dat valt hetdat water het water van devan Yangtze de Yangtze stijgt en stijgt men ensteeds men steeds verderverder stroomopwaarts stroomopwaarts in in de rivieren de rivieren moet gaan moet om gaanhelder om helder water water te vinden). te vinden). Na deNa terugkeer de terugkeer aan boord aan boord zettenzetten we dewe cruise de cruise voort. voort. Lunch,Lunch, diner en diner overnachting en overnachting aan boord. aan boord.
DAGDAG 11 YICHANG 11 YICHANG – SJANGHAI – SJANGHAI Aankomst Aankomst 's morgens 's morgens bij debijDrieklovendam de Drieklovendam in Sandouping. in Sandouping. Bezoek Bezoek aan de aandam: de dam: excursie excursie van van ongeveer ongeveer 2u: overloop, 2u: overloop, belvedère, belvedère, maquettezaal. maquettezaal. De cruise De cruise gaat verder gaat verder langs langs de Xilingkloof, de Xilingkloof, de langste de langste van devan 3 canyons de 3 canyons (70 km). (70 Aankomst km). Aankomst in Yichang in Yichang en ontscheping. en ontscheping. LunchLunch aan boord aan boord of bij of aankomst bij aankomst in in Yichang. Yichang. Transfer Transfer naar de naar luchthaven de luchthaven van Yichang van Yichang en vlucht en vlucht naar Sjanghai. naar Sjanghai. Aankomst Aankomst in Sjanghai in Sjanghai in de in de namiddag. namiddag. Onthaal, Onthaal, transfer transfer en installatie en installatie in het in hotel. het hotel. In de late In denamiddag late namiddag wandeling wandeling op de op Bund de Bund en in en in de Nanjingstraat, de Nanjingstraat, langs langs de gebouwen de gebouwen uit deuitkoloniale de koloniale tijd die tijd schitterend die schitterend contrasteren contrasteren met de met de Pudonggebouwen Pudonggebouwen aan deaan overkant de overkant van devan Huangpurivier. de Huangpurivier. Diner.Diner. Overnachting Overnachting in Graceland in Graceland International International 4* NL4* ofNL gelijkwaardig of gelijkwaardig hotel. hotel.
DAGDAG 12 SJANGHAI 12 SJANGHAI Bezoek Bezoek aan deaan "Tuin" de "Tuin" van Mandarijn van Mandarijn YU enYU wandeling en wandeling in hetin historische het historische centrum centrum in de straatjes in de straatjes met met de "oude de "oude houtenhouten huizen", huizen", nagebouwd nagebouwd in Ming-stijl in Ming-stijl en ondertussen en ondertussen een handelswijk. een handelswijk. Lunch.Lunch. Bezoek Bezoek aan deaan de Televisietoren: Televisietoren: ParelsParels van het vanOosten. het Oosten. VroegVroeg diner gevolgd diner gevolgd door een doorvoorstelling een voorstelling van het vanCircus het Circus van van Sjanghai. Sjanghai. Overnachting Overnachting in Graceland in Graceland International International 4* NL4* ofNL gelijkwaardig of gelijkwaardig hotel. hotel.
DAGDAG 13 SJANGHAI 13 SJANGHAI
108
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
109
Bijlage 3 13-daagse riviercruise Nederland en België bij Feenstra Rijn Lijn Arnhem – Gorinchem – Bergen op Zoom – Antwerpen – Hasselt – Huy – Dinant – Namen – Maastricht – Roermond – Venlo – Heusden – Wijk bij Duurstede - Arnhem Prijs vanaf € 1.155,00 per persoon minimum aantal personen: 65 Periode van 15 juli tot 27 juli 2013 In het aanbod - welkomstdrankje - meerdere excursiemogelijkheden - drie avonden met livemuziek - Captains Dinner
Dag 1: maandag 15 juli Arnhem – Gorinchem Vertrek om 09.30 u. uit Arnhem. Om 11 u. in Lobith-Tolkamer een korte stop om de buspassagiers aan boord te verwelkomen. Vervolgens richting Gorinchem. Wandeling door het historische centrum. Dag 2: dinsdag 16 juli Gorinchem – Bergen op Zoom ’s Morgens varen naar Bergen op Zoom. Bezoek aan de stad. Dag 3: woensdag 17 juli Bergen op Zoom – Antwerpen Via het Schelde-Rijnkanaal aankomst in het Antwerpse havengebied. Tijdens de lunch afmeren in Antwerpen. Bezoek aan de stad.
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
110
Dag 4: donderdag 18 juli Antwerpen – Hasselt Het Albertkanaal is de scheepvaartverbinding tussen West- en Oost-België. Tijdens de lunch aankomst in de handelsstad Hasselt. Bezoek aan de stad. Dag 5: vrijdag 19 juli Hasselt – Huy Via het Albertkanaal naar de Maas. In de loop van de namiddag aankomst in Huy. Dag 6: zaterdag 20 juli Huy – Dinant Bezoek aan Dinant. Dag 7: zondag 21 juli Dinant (hele dag) De ochtend is ter vrije besteding. Na de lunch is er de gelegenheid voor een prachtige excursie door de Ardennen. Dag 8: maandag 22 juli Dinant – Namen Namen is de volgende bestemming. Dag 9: dinsdag 23 juli Namen – Maastricht Vertrek in de vroege ochtend. Na een lange vaardag aankomst tegen het eind van de middag in Maastricht. ´s Avonds vrije avond in Maastricht. Dag 10: woensdag 24 juli Maastricht – Roermond – Venlo Al voor het ontbijt verlaten van Maastricht en rond het middaguur aankomst in de stad Roermond. Tijdens het diner verder varen naar Venlo voor de overnachting. Dag 11: donderdag 25 juli Venlo – Heusden In de ochtenduren koers richting Brabant voor een bezoek aan Heusden. Dag 12: vrijdag 26 juli Heusden – Wijk bij Duurstede Afvaart naar de laatste overnachtingsplaats, Wijk bij Duurstede. Dag 13: zaterdag 27 juli Wijk bij Duurstede – Arnhem Om 14 u. terug in Arnhem.
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
111
Bijlage 4 8-daagse riviercruise ‘Belgium and the Netherlands – two small kingdoms overflowing with charm’ bij Sea Cloud Cruises Amsterdam – Dordrecht – Willemstad – Middelburg – Gent – Antwerpen Prijs - kajuit met twee aparte bedden: € 2.295,00 per persoon - kajuit met tweepersoonsbed: € 2.745,00 per persoon - panoramische kajuit: € 3.845,00 per persoon Excursiepakket: € 150,00 per persoon Periode van 25 mei tot 1 juni 2013 Inbegrepen - fles champagne in de kajuit als verwelkoming - alle maaltijden (zes per dag) van het vroege ontbijt tot het uitstekende 4-gangen diner met keuze uit drie hoofdgerechten - twee 5-gangen galadiners tijdens de cruise - wijn en bier tijdens lunch en diner - alle frisdranken en fruitsappen tijdens de cruise - koffie en thee - water (fles) tijdens de excursies - verse fruitmand in de kajuit, dagelijks aangevuld - Engels sprekende gids - gebruik van de laptop aan boord voor het verzenden van e-mails - alle haventaksen - fietsen zijn gratis te verkrijgen aan boord van de River Cloud II - gratis laundry service voor passagiers in kajuiten categorie A
Dag 1: 25 mei Amsterdam Gasten komen individueel toe in Amsterdam. Inscheping op de River Cloud II om 16 u.
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
Dag 2: 26 mei Amsterdam Excursie: ‘Undiscovered Amsterdam’ Dag 3: 27 mei Dordrecht Excursie naar Schoonhoven met een uitstap naar de Zilvergalerie de Watertoren. Dag 4: 28 mei Willemstad – Middelburg Wandeling door Middelburg Dag 5: 29 mei Middelburg – Gent Keuze van excursie: ‘Historisch Brugge’ of ‘Bezoek aan een chocolatier in Gent’ Dag 6: 30 mei Gent – Antwerpen Excursie met gids: ‘Modern en historisch Antwerpen’ Dag 7: 31 mei Antwerpen Excursie: Antwerpen en zijn kunstwerken Dag 8: 1 juni Antwerpen Ontscheping om 9 u.
112
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
113
Bijlage 5 4-daagse riviercruise ‘Kerstmarkt in België’ bij CroisiEurope Brussel - Antwerpen - Brugge - Brussel Prijs vanaf € 379,00 per persoon toeslagen: - bovendek: € 42,00 - éénpersoonshut: € 66,00 Periode van 9 tot 12 december 2012 van 12 tot 15 december 2012 Inbegrepen - de cruise in volpension vanaf het avondmaal op de 1e dag tot het ontbijt op de laatste dag - de geleide bezoeken aan Brussel en Antwerpen - het verblijf in een tweepersoonshut met airco, douche en wc - de begeleiding door de hostess van CroisiEurope aan boord - de haventaksen - de bijstands- en repratiëringsverzekering Niet-inbegrepen - dranken - verzekeringen - persoonlijke uitgaven
Dag 1 Brussel Inschepen rond 18 u. Installatie aan boord. Voorstelling van de bemanning en welkomstdrankje. Avondmaal en animatie in het salon.
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
114
Dag 2 Brussel Ontbijtbuffet aan boord. Geleid bezoek aan Brussel. Terugkeer naar het schip voor het middagmaal aan boord. In de namiddag vertrek per autocar naar de Brusselse kerstmarkt. Vrije namiddag. Terugkeer naar het schip voor een avondmaal in kerstsfeer. Dag 3 Brussel - Antwerpen - Brussel Vertrek richting Antwerpen. Ontbijtbuffet tijdens de vaart. Aankomst in Antwerpen omstreeks 8 u. Vertrek per autocar voor een geleid bezoek aan de kathedraal van Antwerpen. Terugkeer naar het schip voor het middagmaal aan boord. In de namiddag, per autocar, naar de kerstmarkt in Brugge (in het gezelschap van de hostess van CroisiEurope) Terugkeer naar Antwerpen in de late namiddag. Afvaart van de cruise richting Brussel. Avondmaal aan boord. Dag 4 Brussel Ontbijtbuffet aan boord. Ontscheping om 9 u.
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
115
Bijlage 6 5-daagse riviercruise ‘Ontdek Brussel en het magische Vlaanderen’ bij CroisiEurope (Nieuwjaarscruise) Brussel - Antwerpen - Gent - Brussel Prijs € 595,00 per persoon toeslagen: - bovendek: € 62,00 - éénpersoonscabine: € 299,00 - extra halfpension aan boord: € 54,00 Periode van 28 december 2012 tot 1 januari 2013 Inbegrepen - de cruise in volpension vanaf het avondmaal op de 1e dag tot de brunch op de laatste dag - het verblijf in een tweepersoonshut met airco, douche en wc - de animatie aan boord - het welkomstdrankje - de gala-avond - de begeleiding door de hostess van CroisiEurope aan boord - het oudejaarsavonddiner inclusief wijn en een glaasje Champagne - de bijstands- en repatriëringsverzekering Niet-inbegrepen - dranken - annulatie- en bagageverzekering - facultatieve excursies (te boeken en te betalen aan boord of in het agentschap) - persoonlijke uitgaven Dag 1: 28 december Brussel Inschepen rond 18 u. Installatie in de hutten. Welkomstdrankje en voorstelling van de bemanning. Avondmaal aan boord. Vrije avond. Aanlegplaats voor de nacht. Dag 2: 29 december Brussel Ontbijt aan boord. Voormiddag: facultatief geleid bezoek aan Brussel. Terug aan boord voor het middagmaal.
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
116
Namiddag: facultatieve transfer per autocar naar de kerstmarkt van Brussel. Vrije tijd. Avondmaal in feestelijke sfeer aan boord. Dag 3: 30 december Brussel - Antwerpen - Gent Vertrek van het schip 's nachts richting Antwerpen. Ontbijt tijdens de vaart. Aankomst rond 8 u. in Antwerpen. Voormiddag: facultatief geleid bezoek aan Antwerpen. Terug aan boord voor het middagmaal en voortzetting van de cruise richting Gent. Tijdens de namiddag wordt er gevaren. Avondmaal en gala-avond aan boord. Dag 4: 31 december Gent Ontbijt aan boord. Voormiddag: facultatief geleid bezoek aan Gent. Middagmaal aan boord. Afvaart richting Brussel. Oudejaarsavonddiner aan boord: luxueus menu. Tijdens de nacht wordt er gevaren. Dag 5: 1 januari Brussel Aankomst 's morgens vroeg in Brussel. Tussen 8 u. en 11 u. wordt er een brunch opgediend. Ontscheping op het einde van de voormiddag. Mogelijkheid van een extra overnachting aan boord. Een formule in halfpension met avondmaal, overnachting en ontbijt.
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
117
Bijlage 7 Enquête 1. In welke stad of dorp woont u? … 2. Tot welke leeftijdscategorie behoort u? a. 20 – 29 jaar b. 30 – 39 jaar c. 40 – 49 jaar d. 50 – 59 jaar e. 60 – 69 jaar f. 70 – 79 jaar 3. Heeft u al een riviercruise ondernomen? a. ja b. nee Indien ja, wat was de laatste riviercruise die u gedaan heeft? … 4. Stel dat u deelneemt aan een riviercruise, doet u dit dan: (meerdere antwoorden mogelijk) a. alleen b. samen met uw partner c. samen met uw gezin d. samen met vrienden e. samen met familie f. samen met een vereniging g. andere: … 5. Wat is voor u de voornaamste reden om een riviercruise te boeken? (meerdere antwoorden mogelijk) a. om de streek te leren kennen b. om andere mensen te leren kennen c. voor de ontspanning dei een riviercruise brengt d. omdat het een reis per schip is e. andere: … 6. Wat is uw belangrijkste wens en/of verwachting met betrekking tot een riviercruise? Verdeel 10 punten over de verschillende criteria: hoe belangrijker, hoe meer punten, maar de som moet gelijk zijn aan 10. a. een luxueus ingerichte kajuit b. een sfeervolle eetzaal of salon c. een aangename buitenruimte op het schip d. interessante bezienswaardigheden onderweg e. interessante gegidste bezoeken f. animatie aan boord g. mogelijkheid tot fietstocht h. andere: …
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
118
We overwegen om een riviercruise te organiseren doorheen de Leiestreek tussen Gent en Rijsel. De volgende vragen gaan over deze cruise. 7. Bent u al in de Leiestreek geweest? a. ja b. nee 8. We willen tijdens onze riviercruise de nadruk leggen op een bepaald thema. Welk thema spreekt u het meest aan voor deze riviercruise? (meerdere antwoorden mogelijk) a. een riviercruise gericht op gastronomie b. een riviercruise gericht op natuur c. een riviercruise gericht op kunst en cultuur d. een riviercruise gericht op geschiedenis en erfgoed e. een riviercruise gericht op het sportieve vlak f. andere: …
9. Wat zou u tijdens deze riviercruise zeker willen gedaan hebben? … … 10. Hoeveel dagen zou volgens u deze riviercruise moeten duren? … 11. Stel dat we deze riviercruise aanbieden tegen een correcte prijs, zou u dan interesse hebben om zo een riviercruise te boeken op de Leie tussen Gent en Rijsel? a. zeker b. waarschijnlijk c. misschien wel d. misschien niet e. waarschijnlijk niet f. zeker niet Indien ‘zeker/waarschijnlijk’, waarom? … … Indien ‘waarschijnlijk niet/zeker niet’, waarom niet? … … 12. Wat zou u een interessante prijs vinden voor deze riviercruise? … 13. Hoe bent u terecht gekomen bij All Ways Cruises? a. website b. brochure c. door iemand aangeraden d. andere: …
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
14. Langs welke weg boekt u uw riviercruise? a. via een klassiek reisbureau b. via een online reisagent of boekingssite c. via een vereniging d. rechtstreeks bij de rederij e. andere: …
Hartelijk bedankt voor uw medewerking!
119
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
Bijlage 8 De Leieroute – ‘Fietsen langs meersen en meanders’
120
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
121
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek?
122
Startpunt 2 vvv Pompstation kantoor Bossuit
Daarna volgt u weer de
bordjes.
Enkel op de Sneukelfietsroutesplitsingen staan volgende bordjes:
Alle Sneukelfietsroutes zijn aangeduid met volgende bordjes:
Startpunt 1 Domein de Ghellinck
Een riviercruise: een toeristisch product met kansen voor de Leiestreek? 123
Bijlage 9 ‘Sneukelfietsroute’