2013
jaarverslag
Een belangrijke bijdrage leveren aan de ontwikkelingen in de maatschappij. “Laaggeletterdheid kost de samenleving elk jaar meer dan een half miljard”.
“1 op de 9 Nederlanders is laaggeletterd”. “Alles valt of staat met lezen, wie dat niet goed kan, komt op enorme achterstand te staan”. “Leren begint bij lezen: wie kan lezen en teksten begrijpt, kan kennis verwerven en zich ontwikkelen”.
“De Nederlandse taal goed beheersen is echt de basis voor alles in het leven en daar is veel aandacht voor nodig”.
“Bezuinigen op de bibliotheek is het slechtste wat je als gemeente nu kunt doen, dat gaat je op de lange termijn veel schade opleveren”. Terwijl we dit jaarverslag schrijven verschijnen er vele onderzoeksrapporten over (laag)geletterdheid in Nederland, de noodzaak voor leesbevordering en de bibliotheek van de toekomst, waarin bovenstaande uitspraken worden gedaan en conclusies worden getrokken. 1 op de 9 Nederlanders is laaggeletterd, dat zijn 1,3 miljoen volwassenen waarvan het merendeel, ongeveer twee derde, autochtoon is. De cijfers zijn behalve confronterend ook schrikbarend te noemen en benadrukken eens te meer de grote noodzaak voor de aanpak van laaggeletterdheid, waarbij leesbevordering een grote rol speelt.
2
Jaarverslag 2013 - Bibliotheek Heusden
En laat de bibliotheek nu nét de expert zijn op dat gebied. Al jarenlang is de bibliotheek daarin de belangrijkste partner voor het onderwijs maar ook vóórdat kinderen leerplichtig zijn bieden we al activiteiten aan op het gebied van leesbevordering. Gebleken is dat kinderen die al vanaf jonge leeftijd spelenderwijs in aanraking komen met lezen, hun woordenschat gigantisch vergroten en dat op die manier taalachterstand voorkomen wordt. De bibliotheek stimuleert vervolgens een leven lang lezen door ook activiteiten te bieden voor volwassenen en senioren, waarmee we bijdragen aan het vergroten van de eigen kracht en zelfredzaamheid, belangrijke thema’s in de samenleving.
Kunnen lezen is belangrijk om geschreven informatie te kunnen begrijpen, maar door de digitalisering zijn deze vaardigheden breder geworden: mediawijsheid is de competentie van de 21e eeuw. Mediawijsheid is alle kennis en vaardigheden en de mentaliteit die mensen nodig hebben om bewust kritisch, veilig en actief mee te doen in de wereld van vandaag en morgen, waarin media een bepalende hoofdrol spelen. Raad voor Cultuur Leesbevordering en mediawijsheid zijn dan ook twee belangrijke pijlers binnen de functies van de bibliotheek. Veel van onze activiteiten hebben die begrippen als basis. Het gaat om het stimuleren van een leven lang lezen en een leven lang leren.
dragen daaraan bij en vormen de basis. Zoals Prinses Laurentien zei “als geletterdheid in het hart staat van de maatschappij, dan mogen bibliotheken nooit ver weg zijn.”
Resultaten 2013
Het was een belangrijk jaar voor Bibliotheek Heusden. We zijn allereerst trots op het behalen van de certificering met een totaalscore van 9,7. We hadden onze pijlen verder gericht op het samenwerken met culturele partners om een nieuw cultureel centrum in te richten in de Voorste Venne, maar helaas vonden die plannen uiteindelijk toch geen doorgang. Dit heeft er toe geleid dat we ons momenteel beraden op de toekomstige functie en positie van de bibliotheek in de gemeente.
De bibliotheek is het instituut met een laagdrempelig, niet-commercieel en betrouwbaar karakter en vormt dé partner voor bv. de gemeente en het onderwijs. De culturele, educatieve en economische waarde van de bibliotheek is groot. De bibliotheek bevordert lezen en schrijven, draagt bij aan mediawijsheid en biedt mensen de kans volwaardig deel te nemen aan het maatschappelijk leven, door een onmisbare schakel te zijn in een voor vele mensen steeds complexere wereld. Toegankelijk, evenwichtig & pluriform, onafhankelijk en kwaliteit dat zijn de kernwaarden van de bibliotheek, die van groot belang zijn bij dat eerder genoemde versterken van de eigen kracht en zelfredzaamheid van de inwoners. Ook door middel van de diverse educatieprojecten draagt de bibliotheek hieraan bij, dat begint al in het eerste levensjaar. Daarnaast toont de bibliotheek een grote maatschappelijke betrokkenheid, juist richting de kwetsbare groepen in de samenleving zoals laaggeletterden, nieuwkomers, kinderen & jongeren en senioren. Van een organisatie die boeken uitleent is de bibliotheek de afgelopen jaren veranderd in een centrum voor informatie, educatie, cultuur, ontmoeting & debat, waarbij met name informatie en educatie de grote speerpunten zijn van de bibliotheek. Bibliotheek Heusden maakt zich dan ook verder klaar voor de toekomst. In 2025 leven we nog meer in een kennis- en informatiesamenleving en de bibliotheken
3
Jaarverslag 2013 - Bibliotheek Heusden
In 2013 hebben we onze vestiging in Oudheusden kunnen restylen waardoor we nu nog meer aan de wensen van de klant kunnen voldoen. De resultaten van de restyling zijn meteen terug te zien in het aantal bezoekers en de uitleencijfers (zie verderop in dit jaarverslag bij “Feiten en cijfers 2013”). 2013 was het derde jaar van uitvoering van het beleidsplan 2011-2014. Daarin staan de 5 kernfuncties centraal op basis waarvan producten en diensten worden ontwikkeld en uitgevoerd. Zowel ten behoeve van de individuele klant als het onderwijs en onze partners in het maatschappelijke en culturele veld in de gemeente Heusden. Om in dit jaarverslag alle activiteiten van de bibliotheek weer te geven is ondoenlijk, het zijn er simpelweg te veel om op te noemen. Daarom geven we een selectie per kernfunctie.
Warenhuis van informatie en kennis: Bibliotheek Heusden is een onafhankelijk en objectief kenniscentrum, dat helpt bij het vinden van informatie en het versterken van mediawijsheid. Informatie is weliswaar meer en meer voor iedereen beschikbaar vanuit zijn luie stoel, maar veel mensen zien door de bomen het bos niet meer. De bibliotheek is dan bij uitstek de plek die toegang biedt tot kwalitatieve, onafhankelijke informatie, zowel digitaal via databanken als via de fysieke collectie.
De bibliotheek heeft hierin duidelijk een gidsfunctie. Goed opgeleide professionals helpen mensen op weg om antwoord op hun vraag te vinden, om kennis op te doen en zo hun zelfstandigheid om te functioneren in de maatschappij te vergroten. De bibliotheek is daarmee niet alleen een kenniscentrum -onafhankelijk en objectief- dat helpt bij het vinden van kwalitatief goede informatie, maar biedt ook mogelijkheden voor het leren omgaan met alle nieuwe media. Belangrijk voor het versterken van de eigen kracht en de zelfredzaamheid van de inwoners is het verbeteren van de toegang tot informatie, advies, bemiddeling en zorg; de bibliotheek is een van de weinige publieke instellingen die écht voor iedereen toegankelijk is, ongeacht leeftijd, achtergrond of afkomst. Een plek waar iedereen welkom is én zich welkom voelt, getuige het hoge percentage van de inwoners dat gebruik maakt van de bibliotheek. De bibliotheek biedt daarbij betrouwbare, onafhankelijke informatie die de basis vormt voor individuele en maatschappelijke ontwikkeling.
4
Jaarverslag 2013 - Bibliotheek Heusden
Belangrijk deel van het warenhuis van kennis en informatie blijft, ondanks de digitale ontwikkelingen, de fysieke collectie. Uit onderzoek blijkt dat dat ook in de toekomst nog het geval zal zijn. In het Beleidsplan 2011-2014 is gesproken over de vorming van collectieprofielen en het inzetten van een vernieuwingstraject. De collectieprofielen worden dan ook per vestiging jaarlijks geactualiseerd zodat deze aansluit bij de wensen, het leengedrag en het profiel van de klanten. Ook de invoering van het zgn. retailconcept versterkt het vraaggerichte aanbod. We bieden een collectie voor alle drie de vestigingen van 80 % fictie en 20 % non-fictie, waarbij we voor de non-fictie weten dat de interesse van de leden vooral bij een aantal specifieke rubrieken zitten; voor die rubrieken wordt dan ook met name aangeschaft. Uiteraard biedt de bibliotheek al jaren digitale diensten aan naast de fysieke collectie en geven we toegang tot digitale databanken waar veelvuldig gebruik van wordt gemaakt, bv. krantenbanken, encyclopedieën en de Consumentenbond. Kunnen lezen is belangrijk om geschreven informatie te kunnen begrijpen. Maar door de digitalisering zijn deze vaardigheden breder geworden: mediawijsheid is dé competentie van de 21e eeuw. Bibliotheek Heusden heeft dan ook een gecertificeerd Mediacoach in dienst en ondersteunt scholen bij het mediawijs maken van leerlingen, leerkrachten en ouders. De ontwikkelingen op dit gebied gaan razendsnel. Het is belangrijk dat de leerlingen mediawijs worden gemaakt, zodat ze bewust en kritisch omgaan met de nieuwe media. Er zijn in 2013 op diverse scholen bijvoorbeeld lessen in mediawijsheid gegeven en er zijn ouderavonden georganiseerd i.s.m. Halt en GGD Hart van Brabant met als thema: Mediawijsheid & Opvoeding.
Mediawijsheid heeft niet alleen betrekking op de jeugd. In samenwerking met andere partijen zoals Seniorweb biedt de bibliotheek cursussen aan in het kader van mediawijsheid voor ouderen om te leren omgaan met de nieuwe media. In 2013 heeft de bibliotheek in elke vestiging een multitouchtafel geïnstalleerd. Een multitouchtafel is een tafel met een ingebouwd touchscreen. Je kunt met meerdere mensen tegelijk audiovisueel materiaal bekijken en educatieve spellen doen. Er zijn o.a. presentaties gemaakt in samenwerking met de Heemkundekring Onsenoort en het Streekarchief en er zijn educatieve spellen aangekocht. In Heusden was de multitouchtafel ook onderdeel van het project Heusden in verhalen. In de verschillende vestigingen van de bibliotheek stond in het najaar de zgn. Mediabar om het publiek –zonder commercieel belang- kennis te laten maken met diverse moderne apparatuur: iPads, tablets, iBooks, Surface, Chrome book, Xbox 360 Kinect, etc. Hier is volop gebruik van gemaakt en de mediabar komt dan ook in 2014 terug. In 2013 was er uitleen van e-books mogelijk via projecten als Lees Meer, Luisterbieb en de Vakantiebieb. Er zijn afgelopen jaar de nodige voorbereidingen getroffen om aan te kunnen sluiten op de landelijke lancering van het ebookplatform, die in januari 2014 gepland staat en waarmee maar liefst 5.000 e-books beschikbaar komen voor de leden.
Centrum voor ontwikkeling en educatie: De bibliotheek heeft structurele programma’s omtrent leesbevordering, cultuureducatie en mediaeducatie voor vóór- en vroegschoolse educatie, basisen voortgezet onderwijs en volwasseneducatie. Onder de educatieve functie van de bibliotheek vallen alle activiteiten die het aanleren van vaardigheden en kennis tot doel hebben. De bibliotheek is het centrum voor ontwikkeling en educatie door mensen uit verschillende doelgroepen toegang te bieden tot cursus- en studiefaciliteiten, door een relevante collectie samen te stellen, door een Lees- en Schrijfplein voor laaggeletterden en door aantrekkelijke activiteiten te organiseren. Hiermee stellen we bibliotheekgebruikers en gebruikersgroepen in de gelegenheid op laagdrempelige wijze kennis en vaardigheden aan te leren op diverse gebieden, hen wegwijs te maken in
5
Jaarverslag 2013 - Bibliotheek Heusden
de dienstverlening van de bibliotheek en (in geval van leerkrachten in het onderwijs) te ondersteunen bij eigen media-educatieve activiteiten. De bibliotheek biedt aan het basisonderwijs een doorlopende leeslijn aan door middel van projecten afgestemd op de leeftijden 0-4 jaar en 4-12 jaar. Er zijn projecten als Boekstart, een project voor baby’s en peuters in samenwerking met gemeente en consultatiebureaus, het Voortouw dat we in samenwerking met kinderdagverblijven en peuterspeelzalen aanbieden en de Rode Draad voor de leerlingen van de basisschool. Doel bij al die projecten is kinderen continue in aanraking te laten komen met boeken en lezen –afgestemd op hun leeftijd en wensen- en zo spelenderwijs taalverbetering te stimuleren. Een speciale samenwerking heeft de bibliotheek met Brede school de Caleidoscoop in Vlijmen, daar is zelfs een eigen vestiging ingericht. Met de middelbare school in de gemeente, het d’Oultremontcollege, werkt de bibliotheek samen op het gebied van cultuureducatie, klassenbezoeken, voorleeswedstrijden en maatschappelijke stage. Voor wat betreft volwassenonderwijs werken we samen met het Koning Willem I College in Den Bosch. Het ROC heeft een Leerpunt in de bibliotheek Drunen waar lessen worden aangeboden voor taal, rekenen, luisteren, spreken en computervaardigheden. Na de
lessen kunnen leerlingen vervolgens doorstromen naar het reguliere onderwijs van het ROC. Bibliotheek Heusden heeft zoals eerder genoemd een “Lees- en Schrijfplein” dat materialen bevat voor mensen die de Nederlandse taal (nog) niet goed onder de knie hebben of een leesprobleem hebben. Bij het Lees- en Schrijfplein zijn naast educatieve boeken ook luisterboeken voor volwassenen te vinden, leesboeken in eenvoudige taal en materialen over inburgering. Het is tevens een computerwerkplek waar taal en kennis geoefend kunnen worden door middel van speciale software. Met behulp van het Lees- en Schrijfplein worden inwoners die inburgeren via het ROC in de bibliotheek ontvangen. Het plein is zodanig ingericht dat iedereen er iets van zijn gading kan vinden, ook degenen die de wereld van het lezen pas net zijn gaan ontdekken.
Activiteiten voor kinderen zijn behalve in schoolprojecten ook rondom de Kinderboekenweek georganiseerd met bv. verhalenvertellers in de bibliotheek en het Voorleesrecord. 2013 was het Jaar van het Voorlezen, en in het kader daarvan zijn er elke maand activiteiten georganiseerd, bv. de Voorleeswedstrijd. Nieuw dit jaar was het project Zomerlezen. Landelijk onderzoek heeft nl. aangetoond dat kinderen tijdens de zomervakantie minder gaan lezen waardoor het leesniveau afneemt. Onder het motto “Duik met een boek de zomer in!” werden kinderen van groep 1 tot en met 8 gestimuleerd om tijdens de zomervakantie boeken te blijven lezen. Hier hebben 2 scholen aan meegedaan, met een goed resultaat waardoor dit project in 2014 een vervolg krijgt.
Seniorweb is een landelijke vereniging met als missie ‘participatie én zelfontplooiing van alle senioren in de digitale samenleving’. Met Seniorweb Nederland en senioren sociëteit Hunenhof Drunen is een cursusprogramma opgezet onder de noemer “Kennisplein Heusden”. De bibliotheek biedt senioren (computer)cursussen aan, met (vrijwillige) docenten onder de vlag van Seniorweb. In 2013 werd de samenwerking gestart tussen de bibliotheken en de HEMA academie, een groot online opleidingsinstituut. Alle leden van de bibliotheek kunnen gratis online-cursussen doen bij de HEMAacademie, bijvoorbeeld fotografie, Windows 8, social media, cursus DJ, etc. Een hele mooie aanvulling op ons aanbod dus.
Inspiratiebron voor lezen en literatuur: Literair lezen is een noodzakelijke basis voor begrijpend lezen. De bibliotheek wil op laagdrempelige wijze het leesplezier en de leesvaardigheid van de burger vergroten. Leesbevordering is een kerntaak van openbare bibliotheken en valt met name onder educatie. Maar de bibliotheek wil ook een inspiratiebron zijn voor lezen en literatuur en klanten uitnodigen te genieten van het lezen. Boeken zijn nog altijd populair als media voor ontspanning en wegdromen uit de realiteit. De bibliotheek is nu en in de toekomst dé plek om boeken te kunnen lenen en te lezen. Voor jong en oud een bron van plezier, maar het gaat ook om het inlopen van taalachterstanden van jeugdigen en het stimuleren van hun taalontwikkeling en woordenschat.
6
Jaarverslag 2013 - Bibliotheek Heusden
Leesbevordering gebeurt niet alleen door inzet van boeken maar ook via de digitale wereld. De bibliotheek biedt zgn. Bereslimme Boeken. Dit zijn interactieve animatiefilms van bekende prentenboeken voor kinderen van 3 tot 7 jaar. Kinderen beleven veel plezier aan de bewegende beelden, de muziek, de geluidseffecten en de mooie vertelstem. De digitale prentenboeken stimuleren de taalontwikkeling, kinderen leren op deze interactieve manier veel nieuwe woorden en begrippen. Door middel van allerlei activiteiten proberen we het lezen ook onder volwassenen extra te stimuleren. De bibliotheek zorgt ervoor dat mensen een leven lang in contact komen met taal en lezen. Tijdens de Boekenweek konden de bestaande leden een gratis
essay ophalen bij de bibliotheek en kregen nieuwe leden een boekenbon plus een tegoedbon voor het Boekenweekgeschenk bij de boekhandel. Ook heeft Jan Tromp schrijver Leon de Winter geïnterviewd in bibliotheek Vlijmen.
Het boek van Godfried Bomans: Erik, of het kleine insectenboek, stond dit jaar centraal bij de landelijke leespromotieactie in november Nederland Leest. Tijdens deze themamaand heeft schrijver Kader Abdolah een lezing gegeven.
In de maand juni stond het Spannende Boek centraal. Een mooie kans om deze boeken voor het voetlicht te brengen, het speciaal uitgebrachte Crimezone magazine aan onze leden uit te delen en in samenwerking met de boekhandels een schrijfwedstrijd te organiseren.
Podium voor ontmoeting en debat:
Om leden kennis te laten maken met diverse genres, schrijvers en materialen was er in de zomer van 2013 weer de ‘Blind Date’ actie. Leden lieten zich verrassen door een reeds gevulde bibliotheektas mee te nemen zonder de inhoud ervan te kunnen zien. Er kon slechts gekozen worden uit de omschrijving “spannend”, “romantisch” of “verrassend”. Maar liefst 237 tassen werden meegenomen en we kregen zeer enthousiaste reacties. De tassen, gevuld door de bibliotheekmedewerkers, waren een mooie manier om bijzondere boeken, tijdschriften en luisterboeken onder de aandacht te brengen.
De bibliotheek is een plek waar je altijd terecht kunt, waar je niets verplicht bent en waar je veilig (vertrouwd) bent. In de bibliotheek kun je burger zijn, deel uitmaken van een gemeenschap, kennis en informatie uitwisselen. Door de openbare toegankelijkheid en het feit dat inwoners zonder tijdsbeperking of bestedingsverplichting in de bibliotheek kunnen zijn vinden er ontmoetingen plaats. Als ontmoetingspunt speelt de bibliotheek dan ook een belangrijke rol. De bibliotheek biedt ruimte voor lokale initiatieven, voor debat over maatschappelijke thema’s, voor voorlichting over diverse onderwerpen en voor kennismaking met bijvoorbeeld schrijvers. Daarnaast vinden er in de bibliotheek diverse cursussen en evenementen plaats waar iedereen aan deel kan nemen. Daarmee draagt de bibliotheek ook bij aan het tegengaan van eenzaamheid. De bibliotheek is ook een veilige plek voor de jeugd om te verblijven en dat doen ze dan ook regelmatig. Niet alleen als ondersteuning van hun
In oktober stond het thema “Geschiedenis” centraal. Er waren speciale thematafels ingericht en er was een fotocollage op de multitouchtafels met materiaal van het Streekarchief Land van Heusden en Altena. Ook is er een lezing van schrijfster Conny Braam georganiseerd i.s.m. boekhandel de Veerpoort en Maatschappij tot Nut van ‘t Algemeen. 7
Jaarverslag 2013 - Bibliotheek Heusden
De bibliotheek is een ontmoetingsplek voor lokale initiatieven, maatschappelijk debat, voorlichting en kennismaking.
studie, de bibliotheek is ook een ontmoetingscentrum en een plek van rust en inspiratie, die ondersteunt bij het uitbreiden van interesses en opdoen van nieuwe kennis. De bibliotheek biedt hiertoe ook gratis wifi en computers met Internet aan en hier wordt in toenemende mate gebruik van gemaakt.
fungeert als ontmoetingsplaats voor mensen met een iPad die vragen hebben, hulp nodig hebben, graag iets willen weten en kennis willen delen. Onder het genot van een kopje koffie en deskundige begeleiding van de bibliotheek, profileert de bibliotheek zich op een nieuw vlak van kennisoverdracht en ontmoeten, ook hier weer een mooie combinatie van 2 kernfuncties.
Encyclopedie voor kunst en cultuur: De bibliotheek vergroot het cultuurbereik in de gemeente door de bibliotheekbezoekers in aanraking te brengen met bekende en minder bekende kunstvormen.
Ook constateren we dat steeds meer mensen, zowel leden als niet-leden, dagelijks de bibliotheek weten te vinden voor het lezen van de dagbladen, én hierover met elkaar in gesprek raken. Veel activiteiten die al genoemd zijn, horen ook bij deze kernfunctie. We lichten hier een aantal van de initiatieven toe waarbij de bibliotheek ook een faciliterende rol heeft gespeeld. Zo heeft Stichting Modus diverse themaochtenden in bibliotheek Drunen georganiseerd en heeft de projectgroep ‘Ontmoeten’ naast losse bijeenkomsten ook de bibliotheek gebruikt voor de grote boekpresentatie Levensboek, een project waarin ouderen hun levensverhaal hebben laten optekenen. Rondom het project Boekstart is in 2013 gestart met het organiseren van het zgn. Babycafé. Ouders en verzorgers van baby’s en peuters ontmoeten elkaar en er wordt voorgelezen en informatie gegeven, maar er is ook volop gelegenheid om met elkaar ervaringen uit te wisselen. De eerdergenoemde computer/tablet cursussen met Seniorweb zijn zo’n daverend succes dat we in 2013 zelf aanvullende iPadcafé’s hebben georganiseerd. Dit
8
Jaarverslag 2013 - Bibliotheek Heusden
De bibliotheek wil de bezoekers in aanraking laten komen met bekende en minder bekende kunstvormen. De samenwerking met andere culturele instellingen is daarbij essentieel, de bibliotheek is daarin vaak een faciliterende factor. De bibliotheek neemt ook deel aan het Trefpunt voor Cultuureducatie en geeft daarmee een impuls aan cultuureducatie in het basis- en voortgezet onderwijs door middel van het aanbieden van workshops en andere activiteiten op of na school. In 2013 resulteerde dit in o.a. workshops illustreren, deelname aan de Cultoer en de Kick off.
De Cultoer is de aftrap van het culturele seizoen voor de basisscholen. Er reisden twee karavanen rond met kunstenaars, muzikanten, dansers, en literaire (rap)helden. Op scholen en pleinen zetten zij allemaal tegelijk de school op zijn kop. De bieb had een quiz met bekende poppen/knuffels uit prentenboeken en het maken van Elfjes gedichten. In totaal namen 3800 leerlingen van het basisonderwijs deel aan de Cultoer, waarvan 1750 leerlingen aan het bibliotheekprogramma. De Kick off is de start van cultuureducatie in het nieuwe schooljaar voor de middelbare school. Op een donderdag in oktober fietsten jongeren uit het vierde jaar van het d’Oultremontcollege rond om kunst en cultuur te beleven en vooral te dóen. De hele dag waren er workshops. In de bibliotheek was een schrijfworkshop met Martijn Neggers en een workshop over verfilmde boeken door de schrijver Khalid Boudou. In totaal waren er ca. 160 leerlingen in de bibliotheek. Ook vond in 2013 de afronding plaats van het project Heusden in Verhalen. Dit project rondom geschiedenis en erfgoededucatie vond plaats in het kader van Cultuureducatie op de basisschool. Kinderen maakten zo op een aansprekende wijze kennis met het verleden dichtbij huis. Eind 2012 hebben basisschoolleerlingen verhalen verzameld in de wijk Oudheusden. Daarvoor hebben ze ouderen in de wijk geïnterviewd en deze verhalen zijn geplaatst op de Multitouchtafel (MTT) samen met foto’s van vroeger. Door middel van het project Voordeel met je Biebpas (vmjbp) krijgen leden landelijk allerlei voordelen, maar we bieden ook voordelen aan in samenwerking
met lokale culturele instellingen en bedrijven. Op een aantal voorstellingen in De Voorste Venne heeft men bijvoorbeeld op vertoon van de biebpas korting. Er zijn verder speciale kortingen bij boekhandel Sikkers, het Heusdens Bureau voor Toerisme, Filmhuis Raveleijn en lis viv’arte in Heusden en cursussen en lezingen van bibliotheek Heusden.
Op naar 2014!
De kernfuncties en het grote bereik van de bibliotheek liggen aan de basis van de maatschappelijke waarde van de bibliotheek. Een waarde die zich niet altijd in geld laat uitdrukken, maar die daardoor niet minder groot is. Het aantal bezoeken en uitleningen in dit jaarverslag laat zien dat de klantwaarde van de bibliotheek groot is. Juist doordat veel mensen de bibliotheek weten te vinden en haar diensten waarderen, is de maatschappelijke waarde van de bibliotheek groot. Dat maakt een investering in de bibliotheek een investering in mensen en dat betaalt zich terug. Bibliotheek Heusden werkt al jaren innovatief en ondernemend. Des te spijtiger is het dat het plan rondom de Voorste Venne op het laatste moment niet door is gegaan. De bibliotheek zet zich in om haar positie in de gemeente te verstevigen en een waardevolle maatschappelijke bijdrage te blijven leveren. We nemen onze rol in het kader van de bestrijding van laaggeletterdheid, het stimuleren van leesbevordering en het bevorderen van mediawijsheid en treden de komende jaren actief en ondernemend tegemoet!
9
Jaarverslag 2013 - Bibliotheek Heusden
Feiten en cijfers 2013 Kerngetallen 2013: Aantal leden:
10.516
Percentage leden/inwoners:
24%
Aantal uitleningen:
420.556
Aantal bezoekers bibliotheek:
140.836
Aantal bezoekers website:
62.054
De landelijke trend van het teruglopen van het aantal lidmaatschappen is helaas ook bij Bibliotheek Heusden merkbaar. Dit heeft zeker ook te maken met de voorkeur van gezinnen om niet meer alle kinderen apart lid te maken maar 1 pas te laten delen. Volwassenen delen vaak binnen het gezin 1 (uitgebreid) abonnement. De cijfers laten zien dat nog altijd 24% van de inwoners lid is van de bibliotheek, en dan hebben we de gebruikers van de bibliotheek die niet lid zijn dus nog niet meegeteld. Het aantal bezoekers van de Bibliotheek Heusden was in 2013 maar liefst 140.836. De 3 vestigingen trokken per maand gemiddeld 17.000 bezoekers in Drunen, 12.500 bezoekers in Vlijmen en 5.500 bezoekers in (Oud)Heusden.
10
Jaarverslag 2013 - Bibliotheek Heusden
De website wordt ook veelvuldig bezocht: 62.054 keer totaal en zoals in grafiek 1 te zien is het aantal redelijk stabiel per kwartaal:
Grafiek 1: Bezoekers website 20000 18000 16000 12000 10000 8000 6000 4000 2000 0 1e
2012 2013
kw
l
aa
t ar
2e
kw
l
aa
t ar
3e
kw
l
aa
t ar
4e
kw
l
aa
t ar
De lichte daling ten opzichte van 2012 heeft bovendien te maken met de stijging van de populariteit van de BibliotheekApp, die ook gebruikt kan worden voor kijken, reserveren en verlengen. De bibliotheek zet verder ter aanvulling op de website ook social media in en is actief op Twitter, Wordpress en Facebook.
Grafiek 2: Totaal aantal uitleningen 120.000 115.000 110.000
2012
105.000
2013
100.000 95.000 1e
al
a rt
a
kw
2e
al
a rt
a
kw
3e
al
a rt
a
kw
4e
al
a rt
a
kw
Grafiek 4: Uitleningen Vlijmen
2012 2013
1e
al
a rt
a
kw
2e
al
a rt
a
kw
3e
al
a rt
a
kw
4e
NB. De uitleningen van de Caleidoscoop bibliotheek en projectcollecties staan niet apart genoemd maar worden meegenomen in de totale uitleningen van grafiek 2.
Grafiek 3: Uitleningen Drunen 52.000 51.000 50.000 49.000 48.000 47.000 46.000 45.000 44.000 43.000
Met name in het 2e kwartaal is het aantal uitleningen gedaald, sindsdien is er echter een zeer duidelijk stijgende lijn die we verwachten door te zetten in 2014.
al
a rt
a
kw
49.000 48.000 47.000 46.000 45.000 44.000 43.000 42.000 41.000 40.000 1e
2012 2013
kw
l
aa
t ar
2e
kw
l
aa
t ar
3e
kw
l
aa
t ar
4e
kw
l
aa
t ar
Grafiek 5: Uitleningen (Oud) Heusden 16.000 14.000 12.000 10.000 8.000 6.000 4.000 2.000 0 1e
2012 ta
ar
kw
al 2e
ta
ar
kw
al 3e
ta
ar
kw
al 4e
kw
ar
ta
al
2013
In verband met de restyling van de vestiging (Oud)Heusden is de bibliotheek een aantal weken gesloten waardoor de uitleencijfers zijn gedaald in het 3e kwartaal. De vestiging is heropend in september en de positieve gevolgen van de restyling zijn direct zichtbaar geworden: de neergaande lijn is dusdanig gestopt dat we zelfs bijna het niveau van eind 2012 voorbij streven!
De cijfers laten het zien: de bibliotheek is een zeer belangrijke voorziening voor de inwoners van de gemeente Heusden en de verwachtingen voor 2014 zijn positief! 11
Jaarverslag 2013 - Bibliotheek Heusden
Vestigingen Bibliotheek Heusden Drunen Rooseveltstraat 32, 5151 CR Drunen, T 0416 37 30 32 Maandag 14.00-20.00 uur Dinsdag 14.00-17.30 uur Woensdag 10.00-12.00 / 14.00-20.00 uur Donderdag 14.00-17.30 uur Vrijdag 10.00-12.00 / 14.00-20.00 uur Zaterdag 10.00-13.00 uur Heusden Kasteellaan 36, 5256 GV Heusden, T 0416 66 20 55 Maandag 14.00-20.00 uur Dinsdag 14.00-17.30 uur Woensdag 14.00-17.30 uur Donderdag 14.00-17.30 uur Vrijdag 14.00-17.30 uur Vlijmen Burg Zwaansweg 2, 5251 CJ Vlijmen, T 073 511 30 63 Maandag 14.00-20.00 uur Dinsdag 14.00-17.30 uur Woensdag 14.00-17.30 uur Donderdag 14.00-17.30 uur Vrijdag 14.00-20.00 uur Zaterdag 10.00-13.00 uur Bibliotheeklocatie Brede School Caleidoscoop, Jan Steenstraat 2a, 5251 NG Vlijmen
Ontwerp en druk: Dekoverdivas - Tilburg Fotografie: o.a. Dick Buskermolen, Frank Mensink en Bibliotheek Heusden
www.bibliotheekheusden.nl en www.uitinheusden.nl
