Economische Agenda 2011 – 2014
Deel III
Toerisme & Recreatie
Voortgangsrapportage november 2013
Colofon Economische Agenda 2011-2014 Deel III Toerisme & Recreatie Voortgangsrapportage Gemeente Velsen november 2013
Economische Agenda 2011 – 2014 Deel III
Toerisme & Recreatie Voortgangsrapportage november 2013
Economische Agenda 2011 - 2014 Deel III Toerisme & Recreatie
2
Voortgangsrapportage november 2013
Inhoud Deel III
Toerisme & Recreatie
1. Inleiding 2. Voortgang thema’s en acties 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 2.9 2.10
Marketing en promotie Voortzetten uitnodigend evenementenbeleid Het avontuurlijke strand van de metropoolregio Amsterdam Het havengebied als toeristische attractie Beter inspelen op de groep passagiers ferry en cruises Uitbreiden en verbreden verblijfsmogelijkheden Uitbreiden en verbeteren recreatieve verbindingen Cultuurhistorisch erfgoed behouden en toeristisch beter benutten Recreatiegebied Spaarnwoude beter bereikbaar maken Nationaal Park Zuid-Kennemerland toegankelijker maken
3. Nieuwe thema’s 3.1 Duurzaam toerisme 3.2 Zakelijk toerisme
Inleiding
De verwachting is dat in 2013 ca. 2,5 miljoen Nederlanders de zomervakantie in eigen land zullen doorbrengen. Gezinnen bezuinigen door de crisis, ze gaan niet naar het buitenland en kiezen in plaats daarvan voor kortere vakanties in eigen land. In 2012 hebben zo’n 11,7 miljoen buitenlandse toeristen Nederland voor een of meerdere nachten bezocht. Ten opzichte van 2011 is dit +3%. Het inkomend toerisme is daarmee een van de weinige sectoren die, ondanks de crisis, een positieve ontwikkeling laat zien. Ook voor 2013 verwacht het NBTC 3% een groei van ruim 3%. De verwachting is dat de groei vanuit België en Duitsland doorzet. Dit laat zich met name vertalen in een toename van het aantal korte vakanties/stedentrips. De bestemming Nederland ondervindt grote en groeiende internationale concurrentie. Steeds meer landen, streken en steden werken actief aan een positieve beeldvorming en strijden om de bestedingen van internationale gasten. De marktsegmenten waar Nederland de grootste belangen heeft (steden, kust en zakelijk bezoek), worden getypeerd door de grootste concurrentie. Overheid en ondernemers moeten blijven werken aan het versterken van slag- en concurrentiekracht.
Voor u ligt de voortgangsrapportage van de Economische Agenda 2011-2014. Het is de laatste voortgangsrapportage van deze bestuursperiode, die maart 2014 eindigt. We kijken in deze rapportage terug op de economische ontwikkelingen van de afgelopen jaren en wat we samen met ondernemers en andere partners hebben weten te bereiken. Zoals gebruikelijk kent de voortgangsrapportage drie delen: deel I Haven & Industrie, deel II Detailhandel & Horeca, deel III Toerisme & Recreatie. Ze worden vanwege de overzichtelijkheid onderscheiden, maar staan natuurlijk niet los van elkaar. Net zo min als de economie los te zien is van de kwaliteit van wonen en leven, van het onderwijs in de regio en van de relatie met de metropoolregio Amsterdam. Dit is de rapportage van deel 3 Toerisme & Recreatie. Hierin staat omschreven welke acties van 2011-2014 samen met het toeristisch-recreatief bedrijfsleven in gang zijn gezet om het toerisme en de recreatie binnen de gemeente Velsen een stimulans te geven. Sommige acties zijn afgerond, andere acties hebben een langere doorlooptijd of blijven een continu proces. In hoofdstuk 2 passeren de thema’s en de resultaten van de acties de revue. Hoofdstuk 2 omschrijft de nieuwe thema’s duurzaam toerisme en zakelijk toerisme omschreven.
Economische Agenda 2011 - 2014 Deel III Toerisme & Recreatie
4
Voortgangsrapportage november 2013
2.1 Marketing & promotie IJmuiden (aan Zee) is de afgelopen jaren op de kaart gezet in de metropoolregio Amsterdam. Aan de ene kant door de marketing en promotie met het profiel van avontuurlijke kustplaats en dynamische havenplaats (met vis). Aan de andere kant door als gemeente de samenwerking binnen de metropoolregio te intensiveren en deel te nemen aan diverse projecten zoals Amsterdam Bezoeken Holland Zien. Amsterdam Marketing voert, in opdracht van de gemeente Velsen, de marketing en promotieactiviteiten uit. De focus ligt hierbij vooral op de Metropool Regio Amsterdam (MRA). Daarnaast is specifiek ingezet op de ferry passagiers uit New Castle, via de brochure Going Dutch die aan boord van de ferry’s wordt verspreid en persreizen e.d. In 2013 is extra aandacht besteed aan het stoere spannende karakter van de haven en het thema vis. Hiermee is ingespeeld op de uitkomsten van het project DNA Kust/ Identity Matching van de Provincie Noord Holland (zie verder bij onderdeel avontuurlijke kust). Het profiel dat gepromoot wordt sluit goed aan bij de ambities uit de visie Kennisrijk Werken en de Strategische Agenda. Het Platform Toerisme, dat uit ondernemers van verschillende branches bestaat, komt 4 à 5 keer per jaar bij elkaar. De ondernemers denken met de gemeente mee over de marketing
Economische Agenda 2011 - 2014 Deel III Toerisme & Recreatie
en promotie voor de komende jaren. De afgelopen jaren is er extra ingezet op de digitale mogelijkheden zoals de website en de inzet van twitter en facebook. Belangrijk thema van de ( jaarlijkse) toeristische bijeenkomst van 2012 was de opkomst en mogelijkheden van de sociale media als Facebook en Twitter. Ondernemers zijn gestimuleerd om op deze trend in te spelen en hier met elkaar over van gedachte te wisselen. Ook is geïnventariseerd welke ondernemers draadloos internet aan hun klanten aanbieden. Amsterdam Bezoeken Holland Zien 2.0 2013-2016 Voor de internationale marketing neemt de gemeente deel aan het project Amsterdam Bezoeken Holland Zien 2.0 (20132016). Ten opzichte van het eerste project ligt nu meer de nadruk op de promotie van de regio bij internationale bezoekers die al in Amsterdam zijn. Uit het bezoekersonderzoek blijkt ook dat de internationale bezoekers kort van te voren pas bepalen of ze een bezoek aan de regio willen brengen. Daarnaast is het stimuleren van productontwikkeling wat past bij de karakters nu in het project opgenomen
5
Voortgangsrapportage november 2013
Opkomst social media en de invloed op marketing en promotie Het gebruik van social media is enorm gegroeid de afgelopen jaren en is nog steeds in opkomst. In 2011 was bijna tweederde van de internetters actief op een sociaal netwerk. Vooral jongeren van 12 tot 25 jaar maken veel gebruik van social media (95%). Social media spelen een steeds belangrijkere rol bij de vindbaarheid in de zoekmachines. Daarnaast gaan mensen ook steeds vaker sociale netwerken als zoekmachines gebruiken. Steeds minder mensen geloven nog in conventionele reclame. Meer hechten ze aan informatie die binnenkomt via familie en vrienden en de ervaringen van anderen. Voor de vrijetijdssector zijn media, zoals Zoover, waar ervaringen en beoordelingen op vermeld worden dan ook steeds belangrijker. Social media bieden kansen voor nieuwe manieren van adverteren. Consumenten lijken door de grote hoeveelheid van informatie die op hun afkomt steeds meer een focus te hebben op wat voor hen relevant is. Social media bieden kansen om klanten op te zoeken, hen te interesseren en met hen in contact te treden. (Uit: Trendrapport Toerisme, Recreatie en Vrije Tijd 2012, NRIT)
In Velsen hebben de evenementenorganisatoren zich ook extra ingespannen om de evenementen te kunnen blijven organiseren. Het Havenfestival heeft het evenement weliswaar naar 1 dag teruggebracht in 2013, maar het is toch gelukt om het evenement te continueren. De verschillende festivals (Dance Valley, Dutch Valley en Turn Up the Beach) zijn alle nagenoeg uitverkocht in 2013 en zijn goed verlopen.
Samenwerking evenementenorganisators Met evenementenorganisaties is intensief samengewerkt aan het vergroten van de economische spin off in Velsen en de regio en de promotie van Velsen/ IJmuiden aan Zee. Bij Dance Valley & Dutch Valley is in 2013 in samenwerking met Horeca Nederland een IJmuidens Food Festival gerealiseerd. Het evenement Turn Up The Beach biedt vooral promotionele mogelijkheden doordat het al op het strand van IJmuiden aan Zee plaatsvindt. De naam ‘IJmuiden aan Zee’ wordt op verschillende manieren tijdens het evenement van radio 538 gepromoot, zoals in verschillende radiospotjes. Het Havenfestival promoot op zichzelf al de stoere dynamische haven en het thema vis. In 2013 was het thema ‘IJmond maakt’, waarbij scholieren van het basis- en voortgezet onderwijs betrokken zijn geweest via activiteiten op het Techniekplein. Daarnaast was er voor het eerst een verbinding met een pontveer tussen de Beverwijkse haven en de haven in IJmuiden.
2.2 Voortzetten uitnodigend evenementenbeleid
Nieuwe ontwikkelingen Er zijn een aantal landelijke en regionale ontwikkelingen die van invloed zijn op de evenementen in Velsen. Zo is de trend dat de overheid meer kosten omtrent de inzet bij evenementen wil doorbelasten aan de organisator van het evenement. Tegelijkertijd is het voor de niet commerciële evenementen moeilijk om de sponsoring rond te krijgen en subsidieert de Provincie minder evenementen. Voor de festivals geldt dat er steeds meer concurrentie is van andere festivals. Gevolg is dat de evenementenorganisaties zich steeds meer moeten inspannen en creatieve oplossingen moeten zoeken om de evenementen te kunnen blijven organiseren. Daarbij kloppen ze ook vaker bij de gemeente aan voor subsidiemogelijkheden.
Economische Agenda 2011 - 2014 Deel III Toerisme & Recreatie
6
Voortgangsrapportage november 2013
Ook zijn er lokaal nieuwe evenementen ontwikkeld, zoals het Oldtimer festival op de Kennemerboulevard.
drie de paviljoens zich geheel gaan richten op horeca en geen ruimte meer bieden aan wind en watersport. Dan blijft alleen de 150m2 voor opslag over en kan in theorie de surfwinkel bijvoorbeeld verdwijnen. Het inwerking treden van het bestemmingsplan Zeezicht is vertraagd doordat er door gemeente Amsterdam en het Havenbedrijf Amsterdam een voorlopige voorziening is aangevraagd. Streven is het bestemmingsplan uiterlijk eind 2013 in werking te laten treden.
Dienstverlening & regelgeving De afgelopen jaren is ingezet op vereenvoudiging van de regelgeving en verbetering van de dienstverlening bij evenementen. Begin 2014 wordt de APV aangepast waarin een aantal van die wijzigingen zijn opgenomen. Er is een landelijke Handreiking Evenementenveiligheid opgesteld. De handreiking biedt een verbetering in het werkproces waardoor het voor een organisator transparanter en eenvoudiger wordt. Om goed op de handreiking in te kunnen spelen is het van belang dat er beleid wordt opgesteld. Daarin kan ook bekeken worden of het uitnodigende evenementenbeleid nog actueel is, hoe de regelgeving verder verminderd kan worden en de dienstverlening verder verbeterd. Het streven is dit beleid eind 2014 vast te stellen.
Wind Water Beach Om te benadrukken dat de stranden van Velsen hét avontuurlijke strand zijn van de metropoolregio Amsterdam zijn er welkomstborden nabij de strandopgangen geplaatst met het “Wind Water Beach” logo uit het project Amsterdam Bezoeken Holland Zien. Gemeente Velsen was daarbij de eerste gemeente die uitvoering heeft gegeven aan het opgestelde handboek bewegwijzering Metropoolregio Amsterdam. De verschillende activiteitenzones worden druk bezocht door tal van wind- en watersporters en evenementenbureaus. Deze tak van sport wordt, door de extra ruimte die er in bestemmingsplan voor gevonden is, extra gefaciliteerd. Om er voor te zorgen dat elke doelgroep van het strand veilig terecht kan is handhaving een belangrijk aandachtspunt.
2.3 Hét avontuurlijke strand van de metropoolregio Amsterdam
Bestemmingsplan Zeezicht In het bestemmingsplan is extra ruimte gezocht voor nieuwe functies en schaalvergroting voor de strandondernemers door globaler te bestemmen. Alle strandpaviljoens kunnen nu bijvoorbeeld ook wind en watersportmaterialen opslaan en ondersteunde detailhandel realiseren. Ook is er op alle drie de stranden 150m2 bebouwd oppervlak opgenomen voor de opslag van wind- en watersportmaterialen. Groot voordeel van globaler bestemmen is dat ondernemers meer zelf kunnen bepalen welke functies/ bestemmingen ze willen combineren en hoe ze op de ontwikkelingen in de markt in willen spelen. Mogelijk nadeel is dat de 3 verschillende stranden daardoor steeds meer op elkaar kunnen gaan lijken en minder onderscheidend worden. Strand Noordpier is momenteel het enige strand met een surfwinkel en mogelijkheden voor opslag van wind en watersportmaterialen gekoppeld aan een van de paviljoens. Door de globalere bestemming voor alle drie de paviljoens is een extra mogelijk nadeel dat er uiteindelijk minder ruimte overblijft voor wind en watersport. Dit kan gebeuren als alle Economische Agenda 2011 - 2014 Deel III Toerisme & Recreatie
7
Voortgangsrapportage november 2013
Dat laatste is niet gelukt: de ferryverbinding verdwijnt met ingang van 1 januari 2014. De Provincie zal nog wel onderzoek doen naar mogelijke alternatieve vormen van vervoer over het Noordzeekanaal.
Trends en ontwikkelingen strandpaviljoens De afgelopen vijf jaar is het aanbod van strandpaviljoens gestegen met 4,4 %. Volgens cijfers van bedrijfschap Horeca en Catering telde Nederland eind vorig jaar 379 strandpaviljoens. Opvallend is verder dat de gemiddelde oppervlakte van een strandpaviljoen de afgelopen tien jaar flink is toegenomen. De afgelopen tien jaar is de gemiddelde verkoopoppervlakte gestegen met 54% naar 156m2 per paviljoen, exclusief terras. De branche wordt steeds professioneler en steeds meer een grotere speler binnen de horeca. Echter is dit wel een sector die nog steeds weersafhankelijk is. Doordat steeds meer paviljoens jaarrond staan wordt de kwaliteit van de voorzieningen steeds verder verbeterd. Dit biedt kansen voor de zakelijke markt.
Met Connexxion zijn afspraken gemaakt dat er meer bussen worden ingezet op de dagen als er cruisepassagiers in de IJmondhaven aankomen. Ook is in de dienstregeling ruimte gevonden om in de ochtend en namiddag langs de Felison terminal te rijden. Deze regelingt gaat medio december in.
Identiteit IJmuiden aan Zee verscherpt Er is in 2013 geparticipeerd in het project DNA Kust/ Identity Matching van de Provincie Noord Holland. Via dat project is, door interactieve sessies met o.a. inwoners, ondernemers en ambtenaren de identiteit van de kust en het havengebied van IJmuiden aan Zee aangescherpt en d.m.v. een “Identity Board” vormgegeven (zie grijze kader). Daar is met de marketing en promotie in 2013 gelijk op ingespeeld door in de uitingen meer de nadruk te leggen op het stoere spannende karakter van IJmuiden aan Zee en het thema “Vis”.
IJmuiden aan Zee De gemeente en Kennemerstrand NV hebben zich de afgelopen jaren ingezet om met andere overheden en organisaties te onderzoeken welke mogelijkheden er zijn om de kustvisie in delen te kunnen realiseren. Daaruit is o.a. gebleken dat waterveiligheid ook per deel en met tijdelijke maatregelen opgelost kan worden. In 2014 investeren de gemeente en Kennemerstrand NV in diverse onderzoeken die o.a. verder inzicht kunnen bieden in de mogelijkheden de kustvisie in delen te kunnen realiseren. Vraagpunt daarbij is bijvoorbeeld hoe de kosten voor het opknappen van het openbare gebied dan het beste verrekend kunnen worden en welke subsidiemogelijkheden er zijn. Vanuit de ondernemers van de boulevard zijn nieuwe initiatieven ontwikkeld om in te kunnen spelen op de cruisepassagiers. Er zijn regelmatig evenementen en activiteiten op de boulevard georganiseerd, gekoppeld aan de aankomstdagen van cruiseschepen. Belangrijkste agendapunt van de ondernemers van IJmuiden aan Zee was het opknappen van de route naar het strand. In 2012 is de route naar het strand van IJmuiden aan Zee opgeknapt. De gemeente heeft zich verder hard gemaakt voor het behoud van het huidige aantal bussen naar IJmuiden aan Zee en de ferryverbinding tussen Velsen-Zuid en Amsterdam. Economische Agenda 2011 - 2014 Deel III Toerisme & Recreatie
8
Voortgangsrapportage november 2013
Strand Noordpier Het strand is populair en ook op doordeweekse mooie dagen zijn de parkeerplaatsen nabij de strandopgang al snel vol. De bereikbaarheid en doorstroming van de Reijndersweg blijven een aandachtspunt voor Strand Noordpier. De afgelopen jaren is daar op ingespeeld door de Reijndersweg te herstructureren en extra parkeerplaatsen te realiseren. Op drukke dagen worden verkeersregelaars ingezet in samenwerking met de gemeente Beverwijk.
Uitkomsten Identity Matching IJmuiden is een bijzondere plaats. Je zou kunnen zeggen dat de kern van IJmuiden ‘buitengaats’ ligt. Dat wil zeggen dat het meeste dat IJmuiden bereikt vóór de sluizen wordt afgehandeld. De entree ligt dus aan het water en het ‘vaste land’ is de achteruitgang. Vanaf buiten voel je je al snel een indringer in de bedrijvigheid van het ‘dorp’. IJmuiden aan Zee wil nadrukkelijk meer uitnodigend en gastvrijer zijn dan het in eerste instantie overkomt. Veel nieuwe bewoners gaven aan dat als je er eenmaal woont, je er nooit meer weg wil. Dat betekent dat IJmuiden unieke kwaliteiten heeft. Kwaliteiten qua wonen, werken én recreëren. Om die kwaliteiten beter te benutten zal de achterdeur open moeten worden gezet. Sterker, zal er met gepaste trots gepresenteerd moeten worden waar IJmuiden bijzonder in is. Dat bijzondere is zonder enige twijfel de relatie met de nautische wereld. Van vissersboot tot visverwerking, Cruiseterminal tot de sluizen; de toegangspoort tot de havens van Amsterdam. Van toeleverancier voor de offshoreindustrie tot aanbieder van stoer en ruig strandplezier. IJmuiden is er niet voor gemakzuchtige types, maar voor aanpakkers die ongeacht de omstandigheden er altijd wat van weten te maken. Want in een weerbarstig klimaat, voelt IJmuiden zich als een vis in het water.
Met de plannen voor de ontwikkeling van de Averijhaven is bekeken op welke wijze de inpassing een versterking zou kunnen zijn voor Strand Noordpier. Gemeente heeft bij RWS o.a. als te realiseren wensen doorgegeven; 100 extra parkeerplaatsen aan de zijde van Tata Steel, een keerkom ter bevordering van de doorstroming aan het einde van de Reijndersweg, een nieuw uitzichtpunt, ruimte voor de steiger van de watertaxi en het verbeteren van het entreegebied. Op dit moment is nog niet duidelijk of al deze wensen gerealiseerd kunnen worden.
Recreatief gebruik pieren Met Rijkswaterstaat is een overeenkomst aangegaan om de verantwoordelijkheid te regelen voor de pieren voor wat betreft het beheer en onderhoud; tot en met windkracht 6 ligt de verantwoordelijkheid bij de gemeente; vanaf windkracht 6 bij RWS. Hiermee is de openbare toegankelijkheid van beide pieren gewaarborgd en behoudt de gemeente haar toeristische trekpleisters. 2.4 Havengebied als toeristische attractie Initiatieven om het havengebied aantrekkelijker te maken voor toeristen, zijn voor een deel uitgevoerd. Zo lopen er verschillende fietsroutes door het havengebied. Verder heeft Amsterdam Marketing in de marketing- en promotieactiviteiten veel aandacht besteed aan het stoere, spannende imago van het havengebied en de mogelijkheden om er vis te eten. Het Havenfestival, dat elk jaar eind augustus wordt georganiseerd, laat de haven in al haar facetten zien. Dit festival trekt niet alleen de lokale en regionale bezoeker, maar ook vanuit andere delen in ons land toont men belangstelling voor dit veelzijdige evenement.
Economische Agenda 2011 - 2014 Deel III Toerisme & Recreatie
9
Voortgangsrapportage november 2013
Bij de Kop van de Haven is in samenwerking met KVSA, DFDS Seaways en lokale horecaondernemers een toeristische plattegrond geplaatst. Het bord geeft niet alleen toeristische informatie, maar verwijst ook naar verschillende horecagelegenheden in de directe omgeving van de haven. Alhoewel het havengebied verschillende dagbezoekers trekt om schepen te kijken en een lekker visje te eten kunnen we echter nog niet echt spreken van een toeristische attractie. Belangrijke reden is het feit dat de Halkade heeft zich nog niet verder ontwikkeld heeft tot goed lopende visboulevard. Hoewel er regelmatig interesse was van ondernemers, durfden weinigen de stap van pionier aan. De economische situatie en de noodzakelijke investeringen in de inrichting waren voor veel ‘versondernemers’ ook een hoge drempel. Goed nieuws is dat recent twee ondernemers hebben besloten zich hier te vestigen. De verwachting is dat de komst van de nieuwe ondernemers – en met name l’Amuse - een versterkend effect heeft op de uitstraling en de interesse van nieuwe ondernemers. Ook de aanpak van de openbare ruimte aan dit stuk van de Halkade wordt daarmee actueel. Het initiatief daarvoor ligt bij Zeehaven IJmuiden als beheerder van de openbare gebied. De directie wil samen met de gemeente een ontwerp voor de gewenste herinrichting maken, dat ook voorziet in ruimte voor terrassen aan het water en voldoende parkeren en terrassen. Met deze vernieuwde openbare ruimte verwachten we meer ondernemers te kunnen verleiden zich te vestigen op de Halkade. In veel vissersplaatsen zijn er de afgelopen jaren versevismarkten ontstaan. Een ‘vernieuwde’ Halkade zou daar een mooie plek voor zijn. Het vormt een extra attractie voor bezoekers aan IJmuiden en het college ziet dit als een kans om het profiel van ‘IJmuiden visstad’ te versterken.
site www.ijmuidenaanzee.nl. Er zijn echter nog veel meer kansen om hier op in te spelen. In de 2e fase van het project dat in 2014 wordt gestart, worden deze kansen verder in kaart gebracht. 2.5 Beter inspelen op de groep passagiers Ferry en Cruises De gestage groei van de afgelopen jaren is als gevolg van de recessie weliswaar afgevlakt, maar DFDS Seaways is er met een avontuurlijke programmering en slimme marketing wel in geslaagd om zijn marktpositie te versterken. De afgelopen jaren bewoog het aantal passagiers zich rond de 550.000. Een bezoek aan Amsterdam blijft uiteraard een belangrijk bezoekmotief voor de Engelse gasten. Er blijkt echter ook interesse te zijn voor het aanbod in Velsen/ IJmuiden zoals het strand, het Nationaal Park Zuid Kennemerland, Snowplanet en de IJmuidense rondvaartmaatschappij (afstudeeronderzoek). Daarom is o.a. de fietsroute die door het Nationaal Park Zuid-Kennemerland loopt aangesloten op de terminals in het havengebied zodat het duingebied beter toegankelijk is voor ferry en cruise passagiers. Sinds 3 jaar ligt er aan boord van de ferry en bij de terminals een brochure waarin het toeristische aanbod van IJmuiden onder de aandacht van de passagiers wordt gebracht. De cruisevaart is nog steeds groeiende. Vooral de Nederlandse mark, het Rijn/ Ruhrgebied, België en Noord Frankrijk zijn groeiende markten. In 2013 is het aantal afvaarten in IJmuiden, met de komst van de nieuwe cruiseterminal gestegen tot 42 calls, met in totaal ruim 60.000 passagiers en ruim 20.000
Uit het project van de Provincie “DNA Kust” kwam duidelijk naar voren dat IJmuiden zich goed kan onderscheiden met het thema “Vis”. Op dit moment is het voor een bezoeker nog lastig om de visrestaurants te kunnen vinden en de vis goed te kunnen beleven omdat de visveiling bijvoorbeeld niet geopend is voor publiek. Hier is o.a. op ingespeeld door de visrestaurants en viswinkels duidelijk op te nemen op de webEconomische Agenda 2011 - 2014 Deel III Toerisme & Recreatie
10
Voortgangsrapportage november 2013
bemanningsleden. Gemiddeld besteden passagiers en crewleden ruim 100 euro per persoon. Voor 2014 zijn al 50 cruiseschepen geboekt. Er is daarnaast een groei te zien in individuele reizigers, dit biedt kansen voor het lokale aanbod. Om de verbinding tussen de nieuwe cruiseterminal in de IJmondhaven en de Kennemerboulevard en het strand mogelijk te maken, is er een uitnodigende trap geplaatst. Deze trap is tot stand gekomen met financiële bijdragen van KVSA, Zeehaven IJmuiden, Kennemerstrand NV en de gemeente Velsen. Naast het toeristische bord dat bij de Felison terminal is geplaatst, is er een zelfde bord bij de nieuwe cruiseterminal in de IJmondhaven geplaatst. Ook dit bord is in stand gekomen door samenwerking met KVSA en lokale horecaondernemers in de omgeving. Tijdens de toeristische bijeenkomst van 2012, die jaarlijks door de gemeente wordt georganiseerd, hield de general manager van KVSA, een presentatie over de ontwikkelingen binnen de cruisevaart. Met deze presentatie werd duidelijk dat er voor ondernemers verschillende kansen liggen. Een aantal ondernemers hebben hier vervolgens op ingespeeld. Zo heeft
2.6 Uitbreiden en verbreden verblijfsmogelijkheden in Velsen Het nieuwe bed & breakfast(B&B-)beleid en een informatiebijeenkomst hebben mogelijk bijgedragen aan de realisatie van verschillende B&B-locaties en één kamer hotels. Niet alleen in of bij huis, maar ook op bijzondere locaties zoals het Belhuisje en de Seinpoststelling.
Ontwikkeling B&B’s Een bed & breakfast is kleinschalig en persoonlijk. Mensen zoeken iets speciaals, een bijzonder verhaal om thuis te vertellen. Een B&B staat daar garant voor: ieder B&B is anders, dus er is altijd een unieke beleving. Het is een trend die alleen maal sterker lijkt te worden, ten nadele van grootschalige hotels. Alle reden dus voor optimisme in de B&B-markt, die midden in een jarenlange crisis gestaag verder groeit. (Uit: Trendrapport Toerisme, Recreatie en Vrije Tijd 2012, NRIT) Het Bastion Hotel is uitgebreid met 48 kamers (nu totaal 87 kamers) en bij het Droompark Buitenhuizen in recreatiegebied Spaarnwoude zijn ca. 200 chalets gerealiseerd. Het besluit om het Fort benoorden Spaarndam met het bijbehorende munitiebos te herontwikkelen, heeft het Algemeen Bestuur van het Recreatieschap Spaarnwoude in april 2013 genomen. Als deze herontwikkeling is afgerond, zijn er 83 vakantiebungalows gerealiseerd.
een ondernemer ervoor gezorgd dat er op de dagen dat er een cruiseschip afmeert, elektrische fietsen klaar staan met verschillende themagerichte fietsroutes. Verder heeft een lokale ondernemer een plek in de cruiseterminal gekregen om toeristische souvenirs te verkopen. Het eenvoudig beschikbaar en toegankelijk maken van het toeristische aanbod van Velsen voor de passagiers, ook gecombineerd met vervoer (zoals bijvoorbeeld een tourbus) blijft een belangrijk aandachtspunt.
Economische Agenda 2011 - 2014 Deel III Toerisme & Recreatie
11
Voortgangsrapportage november 2013
onder meer door het havengebied en de duinen; de wandelapp gaat onder meer langs de verschillende landgoederen en buitenplaatsen. Met Landschap Noord-Holland is overleg om te komen tot een wandelroute, het ‘IJmondpad’.
2.7.2 Fietsen De bewegwijzering van het fietsknooppuntennetwerk is aangepast doordat Haarlem ook is toegevoegd aan het netwerk. Er zijn diverse fietsroutes ontwikkeld en/of verbeterd: • De fietsroute van het Nationaal Park Zuid-Kennemerland is geactualiseerd en verbonden met de IJmondhaven (cruiseterminal) en het Pontplein. • Op initiatief van de provincie is de IJdijkenroute ontwikkeld en is voorzien van QR-codes. De gemeente is hierbij betrokken geweest om input te leveren. • Voor de IJmond is een app ontwikkeld, waarin naast 4 wandelroutes ook 4 fietsroutes en 1 vaarroute is opgenomen. • De Cornelis Vreeswijk fietsroute is gerealiseerd en voorzien van aanduidingsbordjes. In een later stadium worden de bordjes nog van een QR-code voorzien. • Tijdens het Jaar van de Historische Buitenplaats in 2012 is een fietsroute langs de landgoederen en buitenplaatsen gemaakt.
In bestemmingsplan Zeezicht is onderzocht op welke wijze ruimte geboden zou kunnen worden aan overnachten op het strand. Bij Strand Noordpier is een wijzigingsbevoegdheid opgenomen om strandhuisjes voor de verhuur mogelijk te maken. Op dit moment kunnen daar echter nog geen plannen voor ingediend worden omdat nog niet aan de voorwaarden van de wijzigingsbevoegdheid kan worden voldaan i.v.m. een overschrijding van de normen voor fijnstof. Daarnaast hebben een aantal strandpaviljoens de mogelijkheid om binnen de 1.200 m2 kavel waarvan maximaal 600 m2 bebouwd overnachtingsmogelijkheden te creëren Die overnachtingsmogelijkheid is echter ook onder voorwaarden van milieu. Het is nog niet duidelijk of dit bij het uiteindelijk in werking treden van het bestemmingsplan in stand blijft. 2.7 Uitbreiden en verbeteren recreatieve verbindingen
2.7.1 Wandelen Om recreëren dichtbij huis te stimuleren is in 2013 een quick scan uitgevoerd om een wandelnetwerk in Velsen te realiseren. Velsen is voor de realisatie van het wandelnetwerk aangehaakt bij het wandelnetwerk Midden- en Noord-Kennemerland. Voor deze regio inclusief Velsen is een subsidieaanvraag gedaan bij de provincie Noord-Holland. De verwachting is dat de provincie eind 2013 tot besluitvorming komt. Verder is voor de regio IJmond een app ontwikkeld die uit vier wandel- en vier fietsroutes bestaat inclusief een vaarroute tussen Amsterdam en Velsen. De fiets-app voor Velsen gaat Economische Agenda 2011 - 2014 Deel III Toerisme & Recreatie
12
Voortgangsrapportage november 2013
Velsen is voor 2014 samen met vier andere gemeenten genomineerd als Fietsstad van het Jaar. De afgelopen jaren zijn veel fietsvoorzieningen verbeterd, zoals de aanleg van nieuwe fietspaden en fietsverkeerslichten.
Landgoed Velserbeek is in 2012 en 2013 de locatie voor de Dag van het Park geweest, een evenement waarbij de gemeente een park extra in het zonnetje kan zetten. Verschillende natuurorganisaties en amateurverenigingen zijn betrokken geweest bij dit evenement. Eerder vond de Dag van het Park bij de buitenplaats Beeckestijn plaats. Bij Beeckestijn worden er regelmatig wisseltentoonstellingen in het hoofdhuis georganiseerd, die de landelijke pers halen. Ook evenementen in de tuinen stimuleren het bezoek aan de buitenplaats. De komst van de Brasserie/Restaurant Beeckestijn draagt zeker bij aan de toename van de bezoekers. Landgoed Duin & Kruidberg is verschillende malen het centrum van diverse buiten- en binnenactiviteiten geweest. In samenwerking met het nationaal park is hier het Zomerfestival georganiseerd. Verder speelt landgoed Duin & Kruidberg op de wensen van haar klanten in door meer sauna en wellness faciliteiten te realiseren. De gemeente heeft hierin meegedacht en gefaciliteerd. Om de landgoederen en buitenplaatsen gezamenlijk goed te kunnen promoten en verder te ontwikkelen bestaat de wens bij een aantal ondernemers om het aanbod met elkaar te verbinden via routes, arrangementen en thema-acties.
2.7.3 Holland Route De Holland Route (auto- en fietsroute industrieel erfgoed) is uitgebreid met routepunten (Beeckestijn, De Zandhaas, Hoogovensmuseum, Zee- en Havenmuseum, Forteiland) en rustpunten (Augusta, Duin & Kruidberg, Theeschenkerij) in Velsen. De volledige route is voorzien van bewegwijzering. Daarnaast is er een website en App ontwikkeld met alle routes en informatie. 2.7.4 Paardrijden Binnen de gemeente Velsen en het recreatiegebied Spaarnwoude zijn verschillende ruiterroutes. In het kader van het visie op het groengebied Amsterdam-Haarlem is er intensief contact geweest met belanghebbenden. De aanbevelingen worden meegenomen in het uitvoeringsprogramma van de visie. Daarnaast zijn er contacten met het recreatieschap Spaarnwoude in gang gezet om een deel van de onderhoudswerkzaamheden in samenwerking met vrijwilligers te doen, zoals snoeiwerkzaamheden. Hierdoor worden de beheerkosten lager en kan Spaarnwoude bezuinigen op het onderhoud.
Forteiland heeft vele rondleidingen op het eiland verzorgd. Ook is er een re-enactmentweekend georganiseerd. In 2013 vierde het Forteiland haar 125ste verjaardag.
2.8 Cultuurhistorisch erfgoed behouden en toeristisch beter benutten Begin 2013 heeft het Algemeen Bestuur van het Recreatieschap Spaarnwoude besloten dat het Fort benoorden Spaarndam en het bijbehorende munitiebos zal worden herontwikkeld. De provincie Noord-Holland volgt hiermee haar visie “Behoud door ontwikkeling”. Uitgangspunten zijn het meer toegankelijk maken van het fort voor een breed publiek en de noodzakelijke restauratie van het dak van het fort. Het plan voor de herontwikkeling bestaat onder meer uit de realisatie van 83 bungalows in het munitiebos en een bezoekerscentrum in het fort zelf. De Stelling van Amsterdam zal dan over drie bezoekerscentra beschikken: één bij Pampus, één bij Fort Krommeniedijk en één bij Fort benoorden Spaarndam. Met deze ontwikkeling beschikt Velsen over een nieuwe toeristische attractie. Economische Agenda 2011 - 2014 Deel III Toerisme & Recreatie
13
Voortgangsrapportage november 2013
onderhouden kan worden is een belangrijk aandachtspunt. De Provincie heroriënteert zich momenteel op haar rol.
2.9 Recreatiegebied Spaarnwoude beter bereikbaar maken
Spaarnwoude als festivallocatie Het recreatieschap Spaarnwoude onderzoekt de mogelijkheid om de locatie van het evenemententerrein binnen Oosterbroek/Buitenhuizen (‘Velsen Valley’) uit te breiden. Daarmee kan worden ingespeeld op het aantrekken van meer verschillende evenementen. Dit initiatief sluit goed aan bij een van de uitgangspunten van de Visie Velsen 2025 en de Strategische Agenda: “Behoud en ontwikkelen van Spaarnwoude als festivallocatie voor de regio”. Verder werkt de Ondernemersvereniging Spaarndam en omstreken samen met de Kamer van Koophandel aan een plan om Spaarnwoude beter op de kaart te zetten. De identiteit van Spaarnwoude staat daarin centraal. In 2014 wordt, volgens de huidige planning, gestart met de marketing en promotie van het gebied. Ook de gemeente is hierbij betrokken.
Het beter bereikbaar maken van het recreatiegebied is (nog) niet gelukt. De afgelopen jaren hebben vooral in het teken van bezuinigingen gestaan. Het onderhoud en beheer van de kwaliteit van het recreatiegebied is daarmee onder druk komen te staan. Met een werkgroep zijn verschillende scenario’s tegen het licht gehouden. Het is duidelijk geworden dat er noodzakelijke keuzes moeten worden gemaakt om de huidige kwaliteit van het gebied te behouden. Zo wordt er ook onderzocht op welke wijze extra omzet kan worden gegenereerd zoals verhuur van de gronden voor evenementen en de plaatsing van windmolens. Wél is in 2013 het Tacitustunneltje – in de volksmond ‘CRMtunnel’ – officieel geopend. Het Tacitustunnelje loopt onder de snelweg A9-A22 en verbindt de Oostlaan in Velserbroek met de Oostbroekerweg in recreatiegebied Spaarnwoude. Fietsers en voetgangers uit Velserbroek en Haarlem Noord zijn nu een stuk sneller in Spaarnwoude en er zijn door de doorgang meer fiets- en hardlooprondjes te maken. De tunnel is zo’n vijftig meter lang en ook geschikt voor rolstoelgebruikers. Hoewel Velsen geen voorstander was, heeft het Algemeen Bestuur besloten de financiële bijdrage aan het recreatiegebied te verlagen. Hoe het recreatiegebied in de toekomst nog goed Economische Agenda 2011 - 2014 Deel III Toerisme & Recreatie
Visie ‘Groengebied Amsterdam-Haarlem’ Samen met de provincie Noord-Holland en de gemeenten Amsterdam, Haarlem, Haarlemmermeer, Haarlemmerliede & Spaarnwoude heeft de gemeente Velsen gewerkt aan een visie op het groengebied Amsterdam-Haarlem (‘bufferzone in een metropolitaan landschap’). De visie vormt een gezamenlijk 14
Voortgangsrapportage november 2013
uitgangspunt van provincie en gemeenten voor de doorontwikkeling van het gebied tot een grootschalig groengebied met mogelijkheden voor ontspanning en dagrecreatie, gevrijwaard van verdere verstedelijking. Het behoud, de versterking en de ontwikkeling van de groenblauwe structuur is van wezenlijk belang voor de kwaliteit en uitstraling van deze regio en sluit hiermee aan bij de Strategische Agenda van Velsen waarin veel waarde wordt gehecht aan de aanwezigheid van groengebieden die het kwaliteitsniveau van wonen en leven verhogen. “Metropolitaan wonen in een stadse omgeving waarbij natuur en rust om de hoek ligt.” De visie is een eerste stap richting een ontwikkelstrategie voor het gebied. De volgende stap zal een uitvoeringsstrategie zijn met gewenste ingrepen en een financierings- en beheerstrategie.
3. Nieuwe thema’s 3.1 Duurzaam toerisme Het bevorderen van duurzaamheid is op zich geen nieuw thema. Voorgaande jaren werd dit echter vooral gestimuleerd vanuit de het ontwikkelen van de kust. Met de komst van de Visie Kennisrijk Werken 2025, de strategische agenda en mede op verzoek van een aantal ondernemers is duurzaam toerisme nu als apart thema opgenomen.
2.10 Nationaal Park Zuid-Kennemerland toegankelijker maken De afgelopen jaren is de samenwerking met het Nationaal Park Zuid Kennemerland versterkt. Zo heeft de gemeente deelgenomen aan het Overleg Orgaan (bestuurlijk niveau) en de Adviescommissie (ambtelijk niveau). Er wordt, met inbreng van diverse betrokkenen, gewerkt aan een nieuw Beheer- en Inrichting Plan. Terugkerend onderwerp uit de verschillende bijeenkomsten is de herkenbaarheid van het nationaal park. Samen met de communicatieadviseur wordt gewerkt aan een plan om de ingangen van het nationaal park meer herkenbaarheid te geven.
Er is de afgelopen jaren sterk ingezet op het voldoen aan de voorwaarden voor de Blauwe Vlag op de stranden van Velsen. IJmuiden aan Zee voldeed daar als eerste aan, Strand Noordpier is in 2011 gevolgd. Een viertal ondernemers voldoet aan de voorwaarden voor de Green Key. Het Holiday Inn en Bastion hotel hebben de zilveren Green Key, Camping de Duindoorn en het Forteiland hebben de gouden Green Key. Ook het Nationaal Park Zuid-Kennemerland richt zich meer op duurzaam toerisme.
Het blijft nog steeds de wens om een recreatieve verbinding aan te brengen tussen het nationaal park en recreatiegebied Spaarnwoude. Dit onderwerp heeft nog geen prioriteit gehad, maar zal de komende periode meer aandacht krijgen. Het project van MRA-net om knooppunten bij NS-stations meer recreatief te ontwikkelen, is afgerond. Met de aanbevelingen moeten contacten worden gelegd met het bedrijfsleven uit de directe omgeving van station Santpoort-Noord. Dit is nog niet opgepakt. Wél is er overleg met het Nationaal Park Zuid-Kennemerland om te bekijken hoe we bij het station een opvallend aanduidingspunt kunnen creëren waarmee de aandacht voor het nationaal park wordt getrokken. Economische Agenda 2011 - 2014 Deel III Toerisme & Recreatie
In 2012 heeft de gemeente Velsen, op initiatief van de Provincie Noord Holland, deelgenomen aan ECO XXI. Dit is een gemeentelijk stimuleringsprogramma om duurzaamheid op lokaal niveau in kaart te brengen en verbeteringen te stimuleren. Een belangrijk onderdeel is certificering van de gemeente 15
Voortgangsrapportage november 2013
Ondanks het feit dat de zakelijke markt op dit moment in een dip zit, zien de ondernemers kansen om met elkaar beter op de zakelijke markt in te kunnen spelen. Dit sluit goed aan bij het realiseren van de Visie Kennisrijk Werken en de strategische agenda. Om op een goede manier op dit thema in te kunnen spelen heeft Amsterdam Marketing de opdracht gekregen om de kansen en mogelijkheden voor het zakelijke toerisme in Velsen in kaart te brengen. Eind 2013 zal de quick scan naar verwachting zijn afgerond.
met een ECO XXI award. Voor Velsen is de zilveren award uitgereikt met een totale score van 81%. Sterke punten waren o.a.; het relatief grote aantal Green Key bedrijven en Blauwe Vlaggen in de gemeente en de hoeveelheid aandacht voor campagnes zoals Millennium gemeente. Verbeterpunten zijn o.a.; er zijn veel bewustwordingsprojecten naar inwoners en educatie projecten op scholen, maar er is meer samenhang en structuur in het onderwijs mogelijk, er is nog geen certificering van duurzaamheid van de eigen organisatie en ook nog geen zicht op certificatie van het lokale bedrijfsleven. Het streven is in 2014 de gouden award van ECO XXI binnen te halen. Velsen trekt samen op met Zandvoort om dit doel te behalen. 3.2 Zakelijk toerisme In de gemeente Velsen zijn diverse bijzondere locaties beschikbaar voor de zakelijke markt. Zo kan er overnacht worden in een landgoed, op het strand, is vergaderen op een eiland met werelderfgoed status mogelijk en zijn er tal van andere bijzondere vergaderlocaties. Er zijn ook vele combinaties te maken met het uitgebreide leisure aanbod. De ligging van Velsen/ IJmuiden aan Zee is zeer gunstig ten opzichte van Schiphol en Amsterdam. Daarnaast biedt de groei in de offshore sector ook kansen voor zakelijk toerisme.
Economische Agenda 2011 - 2014 Deel III Toerisme & Recreatie
16
Voortgangsrapportage november 2013