jaargang 4, juli 2005
2 Magazine over duurzaam beheer van bedrijventerreinen
XX Kamer van Koophandel Rotterdam over bedrijventerreinen Duurzaam waterbeheer op bedrijventerreinen
In dit nummer…
4
Naar verbetering van de architectuur
7
Parkmanagement volgens......
9
Lokaal verhaal
12
van bestaande bedrijventerreinen
Albert Schuurmans, voorzitter VBN
Businessparkmanagement vanuit de basis
Helen Visser Standpunten Kamer van Koophandel Rotterdam ten aanzien van bedrijfsterreinontwikkelingen
15
Vereniging Bedrijvenparken Nederland
19
Marc den Ouden
21 22
VBNieuws
Duurzaam waterbeheer op bedrijventerreinen
Bedrijvenparken vanuit de lucht bekeken
Burgemeester van de gemeente Harlingen
Wie is de zwakste schakel? In een eerdere column heb ik uitgebreid stilgestaan bij het belang van een tastbaar commitment van de gemeente bij duurzaam beheer van bedrijvenparken. Deze keer wil ik de aandacht eens verleggen naar de ondernemers die op bedrijvenparken zijn gevestigd. Hoe zit het met hun commitment? Gaan ze voor die vierkante meters of zijn ondernemers ook aanspreekbaar op hun bijdrage aan duurzaam beheer?
BusinessPark magazine verschijnt viermaal per jaar als platform van ontwikkelingen op het gebied van parkmanagement en duurzaam beheer van bedrijventerreinen. Doelgroep: BusinessPark magazine wordt in controlled circulation verzonden aan gemeente- en provinciebesturen en gemeentelijke en provinciale diensten EZ en RO en aan besturen van lokale bedrijvenkringen. Oplage: 3.000 exemplaren Uitgave en management Sels Advies & Secretariaat B.V.
Algemeen bekend is dat veel bedrijvenparken last hebben van het freeridergedrag. Dit betekent dat ondernemers wel meeliften met voorzieningen die op het bedrijventerrein worden aangeboden, maar niet bereid zijn daaraan mee te betalen. Een veelvoorkomend voorbeeld hiervan is de collectieve beveiliging. “Waarom meebetalen aan collectieve surveillance als de beveiliger sowieso langs mijn pand rijdt?” “Bij mij valt niks te halen en bij mijn buurman wel. Laat die maar betalen.”
Redactie J.E. de Jong Drs. A.A. Sels Drs. J.N.W. Zoet
Een ketting is zo sterk als de zwakste schakel. Het inzetten van collectieve beveiliging is niet goedkoop, want ondanks het feit dat er goede combinaties mogelijk zijn van diverse vormen van toezicht (surveillance, cameratoezicht en beperkte toegang) is toch jaarrond buiten kantoortijden, in weekenden en feestdagen de noodzaak aanwezig om de bedrijfseigendommen te beschermen. Als niet alle ondernemers meebetalen, draait de rest op voor de kosten. Beveiliging noem ik hier als voorbeeld, maar hetzelfde geldt voor het beheer en onderhoud van het terrein, bewegwijzering en andere collectieve voorzieningen.
Vormgeving en productie Drukkerij Sonneveld en Media Business Press
In veel gevallen wordt bij concepten van parkmanagement in koop- en erfpachtaktes vastgelegd dat deelname aan het basispakket (en dus een aantal collectieve voorzieningen) verplicht is. Ook wordt wel gebruik gemaakt van het verplicht lidmaatschap van de ondernemersvereniging. Echter, iemand die op basis van het grondrecht van vrijheid van vereniging hier een zaak van maakt voor de rechter heeft grote kans in het gelijk te worden gesteld. In ons land wordt creatief nagedacht over de mogelijkheden om de kosten van parkmanagement evenwichtig te verdelen over de betrokken partijen. Gemeenten worden geacht uit volle overtuiging ook financieel bij te dragen aan duurzaam beheer. Bedrijven dienen ook hun commitment duidelijk te maken. Meebetalen betekent dan ook meebepalen.
Advertentie-exploitatie Media Sales Support Nathan Lavino Postbus 8632 3009 AP Rotterdam Tel.: 010 – 289 40 60 Fax: 010 – 289 40 61 E-mail:
[email protected]
Ondernemers die door hun freeridergedrag gratis meeliften op kosten van anderen vormen de zwakste schakel binnen parkmanagement.
Ton Sels Directeur Sels Advies & Secretariaat
Eindredactie en coördinatie Sels Advies & Secretariaat BV
Fotografie Marcel Cornelissen Druk en handling Drukkerij Sonneveld, ’s-Gravenzande
Redactiesecretariaat Sels Advies & Secretariaat B.V. Postbus 21328 3001 AH Rotterdam Tel.: 010 – 205 24 35 Fax: 010 – 205 24 33 E-mail:
[email protected]
@ Foto voorpagina Luchtfoto Forepark
juli 2005
BusinessPark magazine
3
Naar verbetering van de architectuur van bestaande bedrijventerreinen Over smaak valt niet te twisten. Toch bestaat er consensus dat sommige bedrijventerreinen er niet fraai uitzien. Dit kan verschillende oorzaken hebben: van niet onderhouden braakliggende terreinen tot ‘monotone dozen’ en van zwerfafval en lelijke hekwerken tot oneigenlijk gebruik van openbare ruimte. In al deze gevallen is het ontwerp en/of de beheersorganisatie – de architectuur in brede zin – niet optimaal. Een betere architectuur van bedrijventerreinen kan bovengenoemde problemen helpen voorkomen.
Ondernemers, werknemers en omwonenden waarderen bedrijventerreinen op verschillende manieren. Voor ondernemers zijn vooral de functionele eigenschappen van belang, zoals de grootte en prijs van de kavel, bereikbaarheid en parkeergelegenheid en faciliteiten in de omgeving. Dit wordt ook wel de gebruikswaarde genoemd. Een ondernemer zal in het algemeen zijn bedrijf en het bedrijventerrein waarop dit gevestigd is zo willen inrichten dat zijn gebruikswaarde het hoogst is. Deze gebruikerswaarde is afhankelijk van de functie die zijn bedrijfspand heeft. Zo is bijvoorbeeld een representatief uiterlijk van bedrijf en bedrijventerrein voor een ondernemer met name van belang, wanneer hij dit mee kan nemen in zijn marketingstrategie. Dus bijvoorbeeld als hij ook zijn klanten op het bedrijventerrein ontvangt. Is dit niet het geval dan zal de ondernemer in eerste instantie geen belang hebben bij een mooi
4
BusinessPark magazine
juli 2005
uiterlijk van zijn bedrijf en bedrijventerrein, of om dit in stand te houden. Het resultaat is dan snel dat het bedrijf en zijn omgeving een uiterst functioneel maar monotoon en ‘goedkoop’ uiterlijk heeft dat minimaal wordt onderhouden. De architectuur van een bedrijventerrein is echter niet alleen voor een ondernemer van belang. Het heeft ook effect op de belevingswaarde van (toekomstige) werknemers en omwonenden die op en rond dit bedrijventerrein werken en wonen. Een werknemer zal liefst op een bedrijventerrein willen werken dat goed bereikbaar is en een aantrekkelijke (werk)omgeving heeft. Omwonenden willen daarentegen zo min
mogelijk overlast hebben van een bedrijventerrein. Daarbij heeft ontwerp en organisatie van een bedrijventerrein niet alleen gevolgen voor de huidige ondernemers, werknemers en omwonenden, maar ook voor een nieuwe generatie. De waarde die een bedrijventerrein voor deze groep heeft wordt ook wel aangeduid met de toekomstwaarde of duurzaamheid van een bedrijventerrein. Indien alle wensen voor een bedrijventerrein niet integraal in de architectuur van een bedrijventerrein worden opgenomen, zal het verzet uit de samenleving tegen het terrein groeien. Ondernemers die wel om goede architectuur van een bedrijventerrein geven, zullen zich niet op een ‘lelijk’ bedrijventerrein willen vestigen, werknemers zullen er niet graag willen gaan werken en omwonenden zullen bezwaarschriften tegen het bedrijventerrein indienen of tijdrovende juridische procedures starten. Het terrein verwordt dan tot een verdomhoekje binnen een
gemeente. Zeker als de openbare ruimte ook nog eens niet goed wordt bijgehouden. Hoe kan het dan zover komen? En wat kan er aan gedaan worden? Een gebrek aan creatieve architecten lijkt niet de oorzaak. Eerder een gebrek aan een integrale aanpak. Blijkbaar komen ontwerpers, ambtenaren, bestuurders, ondernemers, werknemers en omwonenden niet goed of niet tijdig met elkaar in contact en zijn betrokken partijen in eerste instantie gericht op hun eigen reilen en zeilen. Daarbij is het voor een bestaand bedrijventerrein met een reeds slechte architectuur extra lastig om een verbeteringsproces in te zetten. Verandering van het uiterlijk van reeds bestaande panden, omheiningen of bestaande indeling is lastig en kostbaar en (met name) ondernemers zitten hier niet altijd om te springen. Belangrijk is dan ook dat niet alleen de gebruikswaarde, belevingswaarde en toekomstwaarde met elkaar in balans worden gebracht, maar ook dat verbetering van de ene waarde, bijvoorbeeld de belevingswaarde, niet ten koste gaat van de andere waarden, zoals de gebruikswaarde. Partijen moeten juist een positieve prikkel hebben om mee te werken. Alleen dan kan op een snelle manier en zonder veel weerstand een verbeteringsslag plaatsvinden.
het lokale bedrijfsleven dé partijen zijn die (verbetering aan) bedrijventerreinen moeten realiseren, wil het ministerie van Economische Zaken (EZ) deze partijen hierbij ondersteunen. Zo wil EZ een bijdrage leveren aan de verbetering van de kwaliteit van bestaande bedrijventerreinen door nieuwe ideeën, kennis en ervaringen hierover te genereren en te verspreiden. Dit onder andere door middel van een ideeënprijsvraag over architectuur van bestaande bedrijventerreinen en door reeds succesvol (en grotendeels) uitgevoerde architectonische verbeteringsprocessen te belonen en de kennis hierover te verspreiden (de ‘prijzen’). De ideeënprijsvraag en prijzen zullen gericht zijn op die bedrijventerreinen
waar de samenleving het meeste hinder van ondervindt: binnenstedelijke bedrijventerreinen en bedrijventerreinen waar overwegend zwaardere industrie op is gevestigd. De ideeënprijsvraag richt zich vooral op architecten, stedenbouwkundigen, landschapontwerpers, planologen en bestuurskundigen. Echter ook professionals uit de wereld van projectontwikkeling en gemeentelijke en provinciale beleidsmakers worden nadrukkelijk uitgenodigd mee te dingen. Met name een samenwerkingsverband van deze verschillende groepen kan leiden tot mooie ideeën. Om ook relevante kennis over interne gemeentelijke procedures op tafel te krijgen, zal bij inzendingen voor de prijzen in ieder geval een gemeente medeondertekenaar moeten zijn. Een oproep en verdere informatie over de ideeënprijsvraag en prijzen zal onder andere via een persbericht, de Staatscourant en via een speciale editie van de EZ Nieuwsbrief Bedrijventerreinen verschijnen. Verwachting is dat de inzendtermijn voor de ideeënprijsvraag en prijzen per 1 juli wordt opengesteld.
Alhoewel gemeenten, provincies en
juli 2005
BusinessPark magazine
5
Wie laat uitvallers weer snel invallen?
Net als een sportteam zijn uw mensen goed op elkaar ingespeeld. Maar als iemand uitvalt, heeft u geen invallers. Commit beseft wat het is als u iemand moet missen. Daarom zijn onze diensten erop gericht uw medewerkers in conditie te houden en uitvallers weer snel op de been te
krijgen. Doordat onze deskundigen aanwezig zijn op uw bedrijventerrein hebben we daarbij steeds oog voor wat er lokaal speelt. Voor meer informatie belt u gratis 0800 1901 of u surft naar www.commit.nl.
Omdat u niemand kunt missen
BusinessPark magazine nodigt in elke uitgave een voorzitter van een lokale ondernemersvereniging uit zijn of haar mening te geven over duurzaam beheer van bedrijvenparken. Daarbij wordt gevraagd deze ontwikkeling te beschrijven vanuit de ervaring in de eigen omgeving.
De voorzitter van de Vereniging Bedrijvenparken Nederland (VBN), Albert Schuurmans, geeft zijn visie op parkmanagement vanuit een nationaal perspectief.
PARKMANAGEMENT VOLGENS… Albert Schuurmans, voorzitter VBN
Er is gelukkig een groeiend besef in Nederland, zowel bij de overheden, als in iets mindere mate ook bij de ondernemers, van de noodzaak tot het fatsoenlijk beheren van onze bedrijvenparken en er zijn dan ook steeds meer voorbeelden van concrete resultaten
daar ook bij aansluiten. Er is dus veel beweging in de mark, en gelukkig maar. Vanuit de toenemende aandacht voor Parkmanagement als instrument om de kwaliteit van bedrijventerreinen te verhogen en ook vast te houden, ontstond ook een groeiende behoefte om op nationaal niveau een vereniging te hebben die impulsen kan geven voor kwalitatief betere bedrijventerreinen. De VBN is logischerwijze dan ook opgericht en wel op 7 oktober 2004.
en nieuwe initiatieven.
Vijf jaar geleden had nog bijna niemand van parkmanagement gehoord, en moesten de aanbieders en consultants veel moeite doen om hier en daar eens een initiatief of een haalbaarheidsonderzoek van de grond te krijgen. Vandaag de dag is het zo dat de aanbieders van parkmanagementdiensten mensen in dienst nemen om alle nieuwe initiatieven bij te kunnen houden, en zelfs dat lukt nog maar ten dele. Maar ook aan de aanbiederskant gebeurt er het een en ander. Zo is in Drente onlangs een initiatief ontstaan om een vereniging van parkmanagers op te richten. VBN is in gesprek met de initiatiefnemers om dat onder de vlag van de VBN te doen. Een ander voorbeeld is de nieuwe website www.bedrijfslocaties.nl, waar informatie over bedrijventerreinen beschikbaar is. En ook de provincie Zuid-Holland neemt op dit gebied initiatieven. Misschien kunnen andere provincies
Het draaiboek parkmanagement dat onlangs is gepresenteerd is een initiatief van de provincie Gelderland en de ontwikkelingsmaatschappij Oost NV. Het draaiboek is bedoeld als leidraad voor ondernemersverenigingen om nog meer parkmanagementinitiatieven van de grond te krijgen, en stelt partijen in staat om te leren van elkaar. Een van de mooie dingen bij dit initiatief is dat het breed is ondersteund
Parkmanagement vanuit nationaal perspectief door bestuurders, de Sociale Partners Gelderland, Kamers van Koophandel, politie en brancheverenigingen. Het is dus ook een product dat uit samenwerking is geboren. Ik spreek dan ook bij dezen mijn oprechte waardering uit voor de Gelderse aanpak.
Het hebben, krijgen en het houden van een beter bedrijventerrein staat of valt met de betrokkenheid van de ondernemers. Want het verbeteren van de kwaliteit van de bedrijventerreinen en het behouden van de aangebrachte kwaliteitsimpuls door parkmanagement kan niet top-down door de overheid worden geregeld, maar is een zaak van samenwerking tussen alle betrokken partijen, dus ook de ondernemers. En natuurlijk: als het gaat over parkmanagement is de hamvraag voor elke ondernemer: wat kost het en wat krijg ik ervoor? Dat dit voor ondernemers het leidende principe is, is volstrekt logisch en verdedigbaar. Maar als je als ondernemers op een bedrijvenpark • je goed en professioneel organiseert, • een volwaardige gesprekspartner wil zijn voor de overheden, • goed de vinger aan de pols houdt dat de invulling van parkmanagement praktisch blijft en geen lucht fietserij wordt, • en tenslotte de bereidheid en de durf hebt om te overwegen om zaken uit te besteden aan anderen die soms dingen beter kunnen dan je zelf, dan zijn de kansen op voordeel legio. Zeker voor de ondernemers. Graag wil ik daarom de individuele ondernemers uitdagen om die hand schoen op te pakken. In hun eigen belang.
juli 2005
BusinessPark magazine
7
Advertentie BMD Oost/Haaglanden
8
BusinessPark magazine
juli 2005
LOKAAL VERHAAL Businessparkmanagement vanuit de basis Publicaties Bouwdienst
Vertel uw lokaal verhaal Deze ruimte in Business Park Magazine is gereserveerd voor berichten en nieuws over de praktijk van en ontwikkelingen op het gebied van parkmanagement. Heeft u als ondernemersvereniging nieuws te melden of bent u als gemeentebestuur met interessante initiatieven bezig? Laat het ons weten. U bent van harte uitgenodigd uw bericht te zenden aan: Redactie BusinessPark magazine
@
Postbus 21328, 3001 AH Rotterdam E-mailen kan ook:
[email protected]
Privaat recht biedt alternatief voor ruimtelijke ordening
In Nederland wordt bij de inrichting van de ruimte te weinig gebruik gemaakt van de mogelijkheden die het privaatrecht biedt. De privaatrechtelijke regels die zijn verbonden aan het eigendom van grond en gebouwen stellen de burgers in staat om –naar Angelsaksisch model- de ruimtelijke ontwikkeling onderling te regelen. Op deze manier draagt de burger ook meer verantwoordelijkheid voor de eigen leefomgeving. Dat zijn de belangrijkste conclusies van ‘Een andere marktwerking. Een verkenning van de mogelijkheden bij het Nederlandse ruimtelijk beleid’, het nieuwe rapport van het Ruimtelijk Planbureau dat onlangs is gepubliceerd. In de studie constateert de auteur –Professor dr. Barrie Needham- bovendien dat ook bij een groter gebruik van de privaatrechtelijke regels de overheid een sterke invloed kan behouden op de ruimtelijke inrichting. De overheid stelt immers vast hoe de markt wordt georganiseerd. Tegelijkertijd beschermt een robuust stelsel van privaatrechten
voor grond en gebouwen de burger tegen een overheid die onverschillig is voor de sociale kanten van de ruimtelijke inrichting. In hoeverre deze alternatieve vorm van ruimtelijke inrichting haalbaar is, wordt verkend voor tien actuele vraagstukken in het Nederlandse ruimtelijk beleid, zoals de inrichting en het beheer van bedrijventerreinen, natuur- en landschapsbeheer, de fileproblematiek en duurzame ontwikkeling. De auteur concludeert dat het op een andere manier structureren van de markt met privaat recht in sommige gevallen zeker een goed alternatief is voor de ruimtelijke inrichting van Nederland. Barrie Needham is hoogleraar Planologie aan de Radbouduniversiteit te Nijmegen en was in 2004 als gastonderzoeker verbonden aan het Ruimtelijk Planbureau. Een andere marktwerking. Een verkenning van de mogelijkheden bij het Nederlandse ruimtelijk beleid, Barrie Needham, (2005), Ruimtelijk Planbureau, Rotterdam: NAi Uitgevers. ISBN 90 5662 437 7. Prijs € 22,50.
Rijkswaterstaat verkrijgbaar via het Internet
Publicaties Bouwdienst Rijkswaterstaat verkrijgbaar via het Internet Kort geleden heeft Rijkswaterstaat de uitgave RWS Bouwdienst publicaties gepresenteerd. Bij de bouwdienstbibliotheek kunt u vanaf heden exemplaren van het boek ‘Publicaties Bouwdienst Rijkswaterstaat 2004’ krijgen. Het adres van de bouwdienstbibliotheek is: Bibliotheek RWS Bouwdienst, gebouw “Europastaete”, Europalaan 44, 3526 KS, Utrecht. Zij helpen u ook bij het vinden van extra informatie. Een pdf van de bundel is te downloaden via www.bouwdienst.nl.
Ruimte voor vermaak Het Rivium bedrijvenpark is sinds 1992 gevestigd in Capelle aan den IJssel. Het is een aantrekkelijk bedrijvenpark, omdat het zich aan de grens van Rotterdam bevindt. Uit een onderzoek is het volgende gebleken. Werknemers willen dat er op het Rivium ook bedrijven gevestigd worden die primaire zaken aanbieden en die voor afleiding kunnen zorgen. In het Rivium bedrijvenpark is er bijvoorbeeld geen supermarkt gevestigd. Men wil er een gelegenheid om te wandelen of te winkelen. Dit plan zal voor een grotere werkgelegenheid gaan zorgen en het bedrijvenpark aantrekkelijker maken.
juli 2005
BusinessPark magazine
9
Uitbreidingen grote winkelcen-
tra veroorzaakt leegloop steden
Ondernemers, projectontwikkelaars, gemeenten en provincies moeten met elkaar afspraken maken over de geplande uitbreidingen van de detailhandel, vooral buiten de dorpen en steden. Deze oproep heeft de voorzitter van MKB-Nederland Loek Hermans onlangs gedaan tijdens de eerste MKB-detailhandelsbijeenkomst in Waardenburg. De vraag die centraal staat is: plempen we Nederland vol met enorme winkelcentra in de periferie of zorgen we voor levendige steden en dorpen? MKB-Nederland pleit voor een evenwichtige verdeling van de ruimte, waarin zowel mkb-detailhandel als grootwinkelbedrijf de consument optimaal bedienen. De nota Ruimte geeft decentrale overheden de regie in handen. Dan moet die wel worden gevoerd! Op dit moment schenken slechts enkele provincies aandacht aan de detailhandel. Zes van de twaalf hebben helemaal geen visie opgesteld. Het risico dreigt dat de geplande uitbreiding van het aantal megasupers, leisurecentra, winkels in voetbalstadions en andere grootschalige centra tot overbewinkeling leidt. Dit is een gevaar voor de fijnmazige winkelstructuur in de steden en dorpen. Op dit moment telt Nederland 25 miljoen vierkante meter verkoopvloeroppervlak, waarvan 30 procent in de periferie. Voor de komende paar jaar staat een uitbreiding gepland van nog eens 3,5 miljoen vierkante meter, waarvan bijna de helft in de periferie. De bevolkingsgroei tot 2020 rechtvaardigt echter maar 1,5 miljoen vierkante meter uitbreiding. MKB-Nederland is niet tegen grote centra, maar wil wel dat van tevoren de consequenties en kansen voor de lange termijn goed worden afgewogen.
LWV krijgt steun voor parkmanagement
De LWV is in haar nopjes met het besluit van de Provincie Limburg om een zestal projecten op het gebied van parkmanagement financieel te ondersteunen. Dat werd duidelijk toen gedeputeerde Eurlings in het kader van het actiepro10
BusinessPark magazine
juli 2005
gramma ‘Vernieuwende projecten’ een zestal waardecheques overhandigde voor projecten die de kwaliteit op bedrijventerreinen verbeteren. Zo ondersteunt de Provincie nu initiatieven in Venlo en Parkstad om te komen tot glasvezel voor supersnel internet op bedrijventerreinen. En in Maastricht wordt gewerkt aan een calamiteitenbestrijdingsplan. Op bedrijventerrein de Koumen wordt onderzocht op welke wijze kantoorartikelen efficiënter kunnen worden ingekocht en gedistribueerd. In Weert en Ittervoort vindt een onderzoek plaats naar verbetering van de beveiliging. Genoemde projecten vinden plaats in het kader van parkmanagement. Parkmanagement is de samenwerking tussen overheid en bedrijfsleven en tussen bedrijven onderling om te komen tot kwaliteitsverbetering van bedrijventerreinen. De LWV pleit al geruime tijd voor het opzetten van dergelijke structuren. Door gemeenschappelijk het beheer van bedrijventerreinen te organiseren ontstaan voordelen voor alle partijen.
tief voor het draaiboek genomen. Veel bedrijvenverenigingen startten de laatste jaren oriënterende onderzoeken, maar liepen vast bij de implementatie. De gedeputeerde hoopt door het aanbieden van het draaiboek aan de bedrijvenverenigingen in de provincie Gelderland, de handvatten te bieden voor een actieve rol van de bedrijvenverengingen. Het draaiboek wordt verspreid onder de bedrijvenverenigingen en gemeenten binnen de provincie Gelderland. Op 30 mei heeft gedeputeerde Henk Aalderink het eerste exemplaar uitgereikt aan de voorzitter van de Ondernemers Coöperatie Tiel. Meer informatie • www.oostnv.nl/bedrijventerreinen; • Ontwikkelingsmaatschappij Oost Nederland, business unit Bedrijfsomgeving, Christian Schaap (
[email protected];026 384 42 22); • Provincie Gelderland, Dienst Ruimte, Economie en Welzijn, afdeling Economische Zaken, Joost Roeterdink (
[email protected], 026 - 359 91 62).
Succesvol seminar financiering herstructurering
Draaiboek Parkmanagement in Oost-Nederland
Ontwikkelingsmaatschappij Oost NV en de Provincie Gelderland hebben gezamenlijk het Draaiboek Parkmanagement ontwikkeld. Het bijzondere aan het draaiboek is dat het niet alleen ingaat op de organisatie van parkmanagement, maar ook voor zes thema’s aangeeft hoe een bedrijvenvereniging zaken praktisch en zelfstandig kan oppakken. Het gaat hierbij om zowel private- als publieke thema’s, zoals collectieve inkoop van energie en telefonie, afvalmanagement, mobiliteit, beveiliging en groenbeheer. Het draaiboek biedt ruimte aan nieuwe thema’s in de toekomst. Gedeputeerde Aalderink van de Provincie Gelderland heeft het initia-
In januari 2005 organiseerde het Kennisplatform Bedrijventerreinen een seminar over de financiering van herstructurering. Tijdens deze bijeenkomst werd de brochure ‘Voorbeelden van de financiële aanpak van de herstructurering van bedrijventerreinen’ gepresenteerd. Creatieve financieringsoplossingen staan centraal in deze brochure. Veel deelnemers noemden verevening een belangrijk instrument. Daarnaast passeerden nog tal van andere instrumenten de revue. Voor een kort verslag en de presentaties van de bijeenkomst Financiering Herstructurering: www.senternovem.nl/dbt. De brochure is te vinden op dezelfde site onder ‘Publicaties’. De contactpersoon van SenterNovem is Maarten van Leeuwen (
[email protected], 030-239 3456).
Advertentie
juli 2005
BusinessPark magazine
11
Urgent tekort aan bedrijfsterreinen in de Stadsregio Rotterdam
De Kamer van Koophandel Rotterdam maakt zich grote zorgen over het gebrek aan bedrijfsterreinen in de Stadsregio Rotterdam. Al vijf jaar wordt voor een deel niet voldaan aan de vraag van bedrijven die zich willen vestigen of uitbreiden.Uit studies blijkt een behoefte aan circa 1180 hectare nieuw bedrijventerrein tot 2020 waarvan 700 hectare voor 2010. Binnen de grenzen van de stadsregio zijn onvoldoende mogelijkheden deze nieuwe hectares te realiseren, daarom wordt al langere tijd gekeken naar aangrenzende regio´s als de noordrand van de Hoeksche Waard en de Zuidplaspolder (het gebied tussen Rotterdam Zoetermeer en Gouda). Hier zou een groot deel van de Rotterdamse behoefte aan bedrijfsterrein moeten worden geaccommodeerd. Onzeker is of de berekende behoefte aan nieuwe terreinen daadwerkelijk aangelegd wordt. De Kamer van Koophandel Rotterdam pleit daarom al jaren in haar reactie op ruimtelijke plannen en in discussies voor meer (fysieke) ruimte voor bedrijven. Recent onder andere in onze reactie op het concept ruimtelijk plan Regio Rotterdam 2020 (RR2020). Daarnaast
Standpunten Kamer van Koophandel Rotterdam Ruimte voor bedrijven is een van de speerpunten van de Kamer van Koophandel Rotterdam. In 2005 is “Ruimte voor bedrijven” benoemd tot een van de vijf speerpunten. Een logische keuze want een gebrek aan (fysieke) ruimte bezorgt veel ondernemers onoverkomelijke problemen bij
participeren wij ambtelijk en bestuurlijk in diverse overlegstructuren. In sommige gevallen laten wij zelf, of in samenwerking met andere partijen, onderzoeken uitvoeren. Dat kan bijvoorbeeld gaan over het inventariseren van de ruimtebehoefte aan bedrijfsterrein in een gebied of de vanuit economisch perspectief meest optimale locatie voor bedrijfsterreinen.
de expansie van hun bedrijf. Daarnaast hebben bedrijven die door ruimtegebrek genoodzaakt zijn zich buiten de regio te vestigen een negatieve invloed op de lokale economie. In dit artikel wordt kort ingegaan op een aantal standpunten van de Kamer van Koophandel Rotterdam.
12
BusinessPark magazine
juli 2005
Herstructurering bedrijfsterreinen en mengen wonen / werken geen oplossing voor tekort aan bedrijfsterrein
De voorgenomen aanleg van nieuwe bedrijfsterreinen stuit meestal op veel maatschappelijke weerstand. Binnen
het verstedelijkt gebied van de Stadsregio Rotterdam wil men open gebieden niet opvullen en gebieden grenzend aan de Stadsregio Rotterdam zien de “grote stad” op zich afkomen. Twee veelgehoorde tegenargumenten voor de aanleg van nieuwe terreinen zijn de ruimtemogelijkheden die menging van wonen en werken en herstructurering van bedrijfsterreinen zouden bieden. De Kamer van Koophandel vindt herstructurering van verouderde bedrijfsterreinen zeer belangrijk en is onder bepaalde condities voorstander van het mengen van wonen en werken. Beide zaken worden echter door de Kamer van Koophandel niet, zoals door veel partijen, gezien als oplossingen voor het tekort aan bedrijfsterrein. Het mengen van functies is door de steeds strengere milieuwetgeving vaak niet mogelijk. Bovendien heeft de regio Rijnmond veel behoefte aan terreinen voor bedrijven die niet gecombineerd kunnen worden met woonbestemmingen. Herstructurering van verouderde bedrijventerreinen is nodig om het verlies van bestaande terreinen met de daarbij behorende werkgelegenheid tegen te gaan. Er komt nauwelijks extra ruimte vrij voor vestiging van nieuwe bedrijven.
Parkmanagement kritisch bekijken
Parkmanagement in Nederland is de laatste jaren sterk in opkomst. Bij de aanleg van nieuwe terreinen is bijna altijd een vorm van parkmanagement gewenst en opgenomen in de plannen. Ook bij de herstructurering van verouderde terreinen is na herstructurering vaak de wens om een parkmanagementstructuur op te zetten. Opzich vinden wij dat als Kamer van Koophandel een goede zaak omdat parkmanagement een goed middel kan zijn om een bedrijventerrein op een
kwalitatief hoog niveau te brengen en te houden. Echter, parkmanagement kan op veel manieren worden opgezet. Parkmanagement wordt vaak genoemd als middel voor het up-to-date houden van de inrichting en voorzieningen van een bedrijventerrein waardoor deze aantrekkelijk blijft als vestigingslocatie. Helaas blijft parkmanagement in de praktijk vaak bij de gezamenlijke inkoop van faciliteiten als beveiliging en energie. Parkmanagement zou zo opgezet moeten worden dat op een terrein de basiszaken waar alle ondernemers op het terrein mee te maken
m ten aanzien van bedrijfsterreinontwikkelingen hebben zoals bijvoorbeeld de in- en externe ontsluiting goed geregeld is. Daarnaast zouden veel zaken optioneel moeten zijn. Op deze manier zijn ondernemers niet verplicht deel uit te maken van een gezamenlijk contract als dat voor hun specifieke bedrijf onvoordelig is. Elk bedrijfsterrein is anders qua ruimtelijke vorm en omstandigheden en qua bedrijfssamenstelling. Parkmanagement is maatwerk en moet per terrein zorgvuldig en in overleg met de gevestigde ondernemers worden opgezet. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Mevrouw drs Helen Visser 010-4027876
juli 2005
BusinessPark magazine
13
Advertentie
14
BusinessPark magazine
juli 2005
VBNieuws Nieuwe leden VBN
Even voorstellen het Algemeen Bestuur van de VBN
De onderstaande personen zijn onlangs lid geworden van de VBN:
Gemeente Heerenveen De heer P.W. Zijlstra Gemeente Heerenveen Mevrouw E. Oosterveen Gemeente Zaanstad Mevrouw C. van der Hoorn
Voorzitter Secretaris Albert Schuurmans Wim van Beek
Bestuurslid Activiteiten Wim van Acht
Bestuurslid Ledencontact Anneke Knol
Bestuurslid Ledenwerving Jan Oortgiessen
Bestuurslid PR en Communicatie Frans Visee
Bestuurslid Organisatie Erik de Rijk
Schiphol ADC De heer A. Mast Green Park Aalsmeer De heer ir. P.J. van Ruler Green Park Aalsmeer Mevrouw drs. S.S. Dijkstra Gemeente Delft De heer G. Swager
Bestuurslid Informatie Frans Lier
Gemeente Leiden Mevrouw E. Smits Bedrijvenpark Medel De heer ing. J.A. Eerens Jonge Honden Mevrouw drs. L. van de Wal Jonge Honden Mevrouw drs. W. Stegeman Elba Media De heer E. van Eekelen Gemeente Vlaardingen De heer K. Buiting Metrum De heer J. Okkema Florensys De heer H. Hidding
Onlangs is de heer drs. Peter Pex teruggetreden als voorzitter van de VBN. Zijn drukke adviespraktijk stond een combinatie met het voorzit-
terschap van de VBN niet toe. Peter heeft als initiatiefnemer aan de wieg gestaan van het Nederlands Register van Parkmanagers (NRP) en van de Stichting Businesspark Belangen (SBB), de voorloper van de Vereniging Bedrijvenparken Nederland. Hij heeft mede het initiatief genomen om te komen tot de oprichting van de VBN. Peter Pex zag en ziet als geen ander het belang van kwalitatief hoogwaardige bedrijventerreinen voor Nederland. Zijn inspirerende leiding aan de vereniging zal node worden gemist. Het bestuur is Peter dankbaar voor zijn enorme inzet en zijn visie, die hij met zoveel verve heeft uitgedragen, en wenst hem alle succes in zijn verdere carrière. Namens het bestuur van de VBN, Ir. A.G.M. Schuurmans, voorzitter
juli 2005
BusinessPark magazine
15
VBN Vereniging Bedrijvenparken Nederland
De VBN (Vereniging Bedrijventerreinen Nederland) is een zelfstandige, onafhankelijke vereniging. Zij heeft ten doel als platform te fungeren voor uiteenlopende maatschappelijke groepen, private ondernemingen en overheidsorganen die bijzondere belangstelling tonen voor het bevorderen van het duurzaam ontwikkelen en het beheer van bedrijvenparken in Nederland. Bij de vereniging zijn aangesloten gemeenten, provincies, parkmanagers, planologen, stedenbouwkundigen, aannemers, ondernemersorganisaties en andere dienstverleners die zich betrokken voelen bij en actueel geïnformeerd willen worden over duurzaam ondernemen op bedrijventerreinen. Na zeven maanden telt de vereniging al meer dan honderd leden. De vereniging heeft een bestuur
Verenigingsdoelstellingen in 2005 en verder
Wat wil VBN voor u bereiken? Met enige regelmaat informeert VBN op deze pagina en via de website over de behaalde successen om te komen tot betere bedrijvenparken op nieuwe en bestaande locaties. Wat wil de VBN allemaal bereiken in de komende
16
BusinessPark magazine
juli 2005
bestaande onder andere uit een parkmanager, een vertegenwoordiger van een gemeente, een projectmanager en een consultant, gekozen door de Algemene Ledenvergadering (ALV) op 2 juni 2005. Het bestuur ziet er op toe, dat de belangen van de leden centraal staan bij alle VBN-activiteiten. Een van de verenigingsactiviteiten is het verder ontwikkelen van het duurzaam beheer van bedrijventerreinen op de politieke agenda te krijgen middels het actueel informeren en organiseren van overheid en marktpartijen. Het eerste nationale symposium ‘Ruimte voor duurzaam ondernemen op bedrijventerreinen’ werd mede vorm-
gegeven door Economische Zaken en de Provincie Noord-Brabant. Andere issues waar de vereniging zich actief mee bezighoudt zijn: bereikbaarheid, parkeer- en veiligheidsvraagstukken op bedrijventerreinen. Daarnaast is VBN initiatiefnemer van de Stichting Nederlands Register voor Parkmanagers (NRP). Voorts worden er jaarlijks bijeenkomsten en seminars georganiseerd over aspecten van praktijkvoering.
periode. In het businessplan legt VBN de lat hoog. VBN wil proactief naar buiten treden met standpunten over duurzaam beheren en exploiteren van bedrijvenparken met als doel het imago van de bedrijvenparken in Nederland te versterken. VBN dient daarvoor een krachtig profiel te hebben en representant te zijn voor alle bedrijvenparken in Nederland. Als vereniging staat VBN in het centrum van het speelveld en wordt gezien als dé autoriteit voor de bedrijvenparken in Nederland met betrekking tot het slagvaardig managen van de volgende thema’s: Efficiënt Ruimtegebruik; Milieu; Veiligheid en Arbo; Innovatie en
Technologie en ICT; Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen en duurzaamheid; Financieren en beleggen; Overheid en Politiek; Gebiedsontwikkeling; Kwaliteit Bedrijvenparken; Arbeidsmarkt en onderwijs; Wet- en regelgeving; Subsidieregelingen De genoemde thema’s zijn niet statisch, zij vormen de basis voor een verdere dynamisering van de vereniging. Dat VBN daarin een centrale voortrekkersrol vervult is vanuit haar positie niet meer dan logisch. VBN is een netwerkorganisatie die de spilfunctie vervult voor de bedrijvenparken, en als vereniging verbindingen legt tussen de overheid, de markt, de intermediaire kaders en de leden. Heldere communicatie speelt een cruciale rol. Immers, als netwerkorganisatie worden continu kloven overbrugd door de leden in een vroegtijdig stadium te informeren over vernieuwingen en veranderingen in de revitalisering van bedrijvenparken.
Advertentie
VBN-leden kiezen nieuw bestuur
Albert Schuurmans wordt de nieuwe voorzitter en penningmeester van de VBN. De ledenvergadering koos hem en zeven nieuwe bestuursleden tijdens de Algemene Ledenvergadering op 2 juni 2005 te Rotterdam. Als secretaris treedt aan Wim van Beek, de communicatie en marketing functie vervult Frans Visee, de organisatie van de vereniging is in handen van Erik de Rijk, de informatievoorziening wordt aangestuurd door Français Lier, het ledencontact loopt via Anneke Knol en voor de ledenwerving is Jan Oortgiessen aanspreekbaar. Met de nieuwe benoemingen treedt een nieuwe generatie bestuurders aan die zich nadrukkelijk gaan bezighouden met alle partijen die betrokken zijn bij economische centra om te komen tot betere bedrijvenparken in Nederland. Nederland beschikt over 3500 bedrijvenparken (92.000 ha) én daar werkt naar schatting 45 procent van de beroepsbevolking. Bovendien is er een
potentiële markt voor ruim 1000 clusters van industrie, logistiek en werkgelegenheid, oftewel 25.000 ha in omvang. VBN zal zich niet alleen bezighouden met het ruimtegebruik. Ook de discussie over herstructureren van bestaande terreinen en het aanleggen van nieuwe is actueel. En ook het op peil brengen en houden van de duurzame kwaliteit van de bedrijventerreinen staat volop in de aandacht. Nu de nationale politieke nota’s van EZ, VROM, OCW en LHV op tafel liggen bieden deze op decentraal niveau vol op kansen, vindt VBN. Ook zal de vereniging op dit gebied de komende jaren nadruk moeten leggen op het aangaan van succesvolle
samenwerking tussen regionale en lokale overheden, ondernemers, maatschappelijke organisaties en marktpartijen die elk hun eigen specialisatie en kwaliteiten kennen. Dit moet resulteren in een hoge ondersteuning kwaliteit van ondersteuning op het gebied van duurzaamheid, milieu, veiligheid, scholing, werkgelegenheid, architectuur en natuurontwikkeling op bedrijvenparken.
Business Park Jaarboek 2005
de 3500 terreinen in Nederland.
Het Business Park Jaarboek richt zich op beslissers, bestuurders en vakmensen die nauw betrokken zijn bij de beleidsvorming van bedrijventerreinen, maar ook bij de verwerving, ontwikkeling en exploitatie ervan. Bovendien is de inhoud van het jaarboek gericht op de professionals die betrokken zijn bij de dienstverlening aan de bedrijven op
VBN-leden geven in het jaarboek hun visies en reflecties: Ontwikkelingsmaatschappij Oost nv, Fontys Hogeschool, Facility Service, Architectuur Lokaal, Green Park Aalsmeer etc. op bedrijvenparken, economie en arbeidsmarkt. Het jaarboek geeft ook praktische informatie prijs: de adressen van o.a. gespeciali-
seerde adviesbureaus. Deze speciale uitgave brengt u als adverteerder in het hart van het bedrijvenparkmanagement. Geïnteresseerd in een interview, advertentie of abonnement? Bel de VBN: 010-205 24 35 en vraag naar drs. A.A. Sels of e-mail:
[email protected].
LID WORDEN DOET U ZO
U als lezer van Business Park Magazine bent actief betrokken bij de beleidsvorming rond bedrijventerreinen, maar ook bij de verwerving, ontwikkeling en exploitatie ervan. Sluit u daarom aan bij de nieuwe meest smaakmakende vereniging van Nederland, de VBN. De VBN is hét platform van ambtenaren, ondernemers en beleggers die zich bezighouden het ontwikkelen, revitaliseren en werken op bedrijvenparken, in winkelcentra en bedrijfsverzamelgebouwen en daarbij aanlopen tegen kwesties als ruimtegebruik, milieu, veiligheid, duurzaamheid, arbeidsmarkt en onderwijs, wet-en regelgeving, financiering en beleggen. U ontmoet hier professionals die betrokken zijn bij de dienstverlening aan de bedrijven op de 3500 terreinen in Nederland. U heeft toegang tot talrijke inspirerende seminars, producten en diensten. De VBN is het platform voor informele zakelijke contacten en lobby’s midden in het hart van het bedrijvenparkmanagement. Kies voor het VBN-netwerk en word lid! 0 Ik wil lid worden van de VBN Naam: Naam organisatie: Adres: Plaats:
_____________________ _____________________ _____________________ _____________________
0 Stuurt u mij een contributienota a € 150,- voor het jaar 2005
18
BusinessPark magazine
juli 2005
Tel.: Fax: E-Mail: Mobiel: WWW:
______________________ ______________________ ______________________ ______________________ ______________________
Duurzaam waterbeheer op bedrijventerreinen Als bij bedrijventerreinen de term ‘duurzaam’ wordt gebruikt, legt men vaak het verband met bijvoorbeeld schone energie of materiaalgebruik. Men denkt in eerste instantie niet aan de singels en sloten (het watersysteem) of de manier waarop met regen- en afvalwater wordt omgegaan (de waterketen). Toch draagt een duurzaam watersysteem en dito waterketen in belangrijke mate bij aan de uitstraling en het functioneren van een bedrijventerrein. Dit artikel beschrijft wat duurzaam waterbeheer op bedrijventerreinen precies betekent en welke rol de waterschappen en in het bijzonder het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpererwaard hierin spelen. Ook gaat dit artikel in op de eisen die het hoogheemraadschap stelt aan de
moet het water genoeg zelfreinigend vermogen hebben om ecologisch gezond te kunnen functioneren. Een duurzaam watersysteem gaat hand in hand met een duurzame waterketen. Hierbij wordt schoon en vuil water niet onnodig gemengd en waarbij het schone water ten goede komt aan het watersysteem, zoals in de natuur ook gebeurt. Een duurzaam ingericht watersysteem en waterketen heeft de volgende kenmerken: - Gescheiden opvang van regenwater en afvalwater: het schone regenwater wordt afgevoerd naar het oppervlaktewater, waarbij het eventueel nog een zuiverende voorziening passeert. Het afvalwater gaat naar de zuiveringsinstallatie.
inrichting van nieuwe bedrijventerreinen. Tenslotte komen de verantwoordelijkheden van de terreineigenaren en gebruikers om bij te dragen aan het functioneren van een duurzaam watersysteem aan bod.
- Geen lozingen van vervuilende stoffen op oppervlaktewater. - Genoeg oppervlaktewater om het regenwater uit het gebied op te vangen, zonder dat dit tot wateroverlast leidt. - Natuurlijke fluctuatie van het waterpeil: het waterpeil ligt in natte tijden wat hoger en in droge tijden mag het uitzakken naar een lager niveau. Op die manier is het watersysteem minder afhankelijk van de aanvoer van ‘vreemd’ water. - Natuurvriendelijke inrichting van
Duurzaam watersysteem en duurzame waterketen
Een duurzaam watersysteem moet in staat zijn om ‘zijn eigen broek op te houden’. Dit betekent dat het robuust genoeg is om de gevolgen van een hevige regenbui op te vangen. Ook
het watersysteem: natuurlijke oevers met een geleidelijke overgang van water naar land, ondiepe en diepere plekken in het water als paai- en overwinteringsplaatsen voor vissen. - Geringe onderhoudsinspanning van het watersysteem door de bovengenoemde punten waardoor kroosvorming, stankoverlast en excessieve aangroei van de baggerlaag op de bodem achterwege blijven. Taken en verantwoordelijkheden van de waterbeheerder
Binnen Nederland zijn de waterschappen (of hoogheemraadschappen) verantwoordelijk voor het waterkwantiteits- en waterkwaliteitsbeheer van het oppervlaktewater. De primaire taken van de waterschappen zijn het zorgen voor droge voeten en schoon water. Het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard is per 1 januari 2005 tot stand gekomen na een fusie van het hoogheemraadschap van Schieland, het hoogheemraadschap van de Krimpenerwaard en een deel van het zuiveringsschap Hollandse Eilanden en Waarden. Het nieuwe hoogheemraadschap is nu een zogenaamd ‘all-in’ waterschap: zowel de kwantiteits- als de kwaliteitstaak liggen bij één en dezelfde instantie. Het beheersgebied van het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard omvat het gebied tussen Rotterdam, Schoonhoven en Zoetermeer. Binnen dit gebied werkt het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard aan het op orde brengen en verbeteren van de waterhuishouding. Dit betekent enerzijds het aanpakken van knelpunten in het huidige watersysteem en anderzijds advies geven over het te realiseren watersysteem bij nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen en het toetsen daarvan aan de eisen die het hoogheemraad-
juli 2005
BusinessPark magazine
19
schap stelt. Het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard moet er, net als de andere waterbeheerders, in samenwerking met andere overheden (gemeenten, provincies) voor zorgen dat het watersysteem aan landelijke en Europese doelstellingen voldoet ten aanzien van waterkwantiteit en waterkwaliteit. Zo geldt bijvoorbeeld de norm dat het waterpeil één keer in de honderd jaar mag stijgen tot aan het maaiveld en dat de concentraties van bepaalde stoffen in oppervlaktewater niet boven een bepaalde maximumwaarde uitkomen. Het is de bedoeling dat deze doelstellingen in 2015 zijn bereikt. Om dit te verwezenlijken moet er nu al hard worden gewerkt aan het water. Het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard is beheerder van al het oppervlaktewater binnen zijn gebied maar de onderhoudsplicht van het water is anders verdeeld. Deze ligt bij het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard voor watergangen met een hoofdfunctie voor de aan- en afvoer van een gebied (hoofdwatergangen). Voor wateren met de functie ‘overige watergang’ ligt de onderhoudsplicht bij de aangrenzende eigenaren. In openbaar gebied is dit veelal de gemeente maar ook particuliere perceeleigenaren kunnen onderhoudsplichtig zijn. Het beheer van de openbare riolering in een gebied en de zorg voor een goede afvoer van regen- en afvalwater ligt bij de gemeenten. Het functioneren van riolering op perceelsniveau is de verantwoordelijkheid van de perceeleigenaar. Daar waar de waterketen en het watersysteem elkaar tegenkomen, bij de lozingspunten vanuit het (regenwater)riool op het oppervlaktewater, stelt het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard eisen aan de kwaliteit en omvang van die lozing.
20
BusinessPark magazine
juli 2005
Eisen aan het watersysteem op bedrijventerreinen
Wanneer er plannen zijn voor een nieuw bedrijventerrein, moet de initiatiefnemer het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard in het kader van de ‘watertoets’ in een vroegtijdig stadium betrekken bij de ontwikkeling daarvan. Het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard brengt dan de volgende punten in: - Om aan de landelijke normen voor toelaatbare peilstijging te kunnen voldoen, moet per bruto hectare bedrijventerrein voldoende waterberging worden gerealiseerd. Richtlijn is 10% van het bruto gebied als open water. - Om het ecologisch functioneren van het watersysteem mogelijk te maken, moet 50% van de oevers natuurvriendelijk worden aangelegd, liefst met een talud van 1:5 of flauwer. Deze eisen legt de ontwikkelaar van een gebied in het ontwerp vast. - Het hoogheemraadschap stelt ook eisen aan het te realiseren rioolstelsel en de lozing van regenwater op het oppervlaktewater. Alleen schoon regenwater mag op het oppervlaktewater. Wanneer het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard verwacht dat de afvoerende oppervlakken licht verontreinigd zijn, moet het water worden gezuiverd met een filterconstructie (bijvoorbeeld een zogenaamde lamellenafscheider, deze wordt vaak toegepast). - Om vervuiling van regenwater al bij de bron aan te kunnen pakken, stelt het hoogheemraadschap tenslotte
ook eisen aan het materiaalgebruik van de bedrijfsgebouwen (geen uitlogende materialen toepassen) en het terreinonderhoud (bijvoorbeeld geen gebruik van chemische onkruidbestrijdingsmiddelen). De ontwikkelaar van het terrein zal hiermee in het plan rekening moeten houden. Ook voor de toekomstige gebruikers is het van belang te beseffen dat zij met bovengenoemde zaken (materiaalgebruik en terreinonderhoud) direct invloed kunnen uitoefenen op het functioneren van het watersysteem. Aandacht voor het water!
Zeker bij de ontwikkeling van een duurzaam bedrijventerrein is vanaf het eerste begin voldoende aandacht voor het te realiseren watersysteem een must. Want wat in ieder geval niet bij elkaar past is een schitterend vormgegeven bedrijventerrein waarlangs een stinkende sloot vol kroos ligt en waar regelmatig sprake is van wateroverlast. Hoewel we al veel verbeteringen zien, komt dit in de praktijk nog wel eens voor. Hetzij door onvoldoende communicatie tussen ontwerper en waterbeheerder, hetzij door wegbezuinigen van noodzakelijke watermaatregelen. Dit kan worden voorkomen door van tevoren goed de noodzaak van een goed functionerend systeem te beseffen en hierover sluitende afspraken te maken met alle partijen: hoogheemraadschap, gemeenten, projectontwikkelaars én gebruikers. ing. Mark den Ouden Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard
Bedrijvenparken vanuit de lucht bekeken Hoe krijg je een mooi overzicht van het bedrijvenpark waar je als ondernemer dagelijks met beide benen op de grond staat? Hoe kun je het bedrijvenpark eens van een andere kant bekijken? Een luchtfoto biedt uitkomst.
Het idee bestaat dat het laten vervaardigen van een luchtfoto een bijzonder kostbare aangelegenheid is. Er zijn immers in ons land niet veel gespecialiseerde fotografen voor dit soort opdrachten. Daarnaast vergt het een goede samenwerking tussen piloot en fotograaf om de juiste plaatjes te kunnen schieten. Luchtfoto’s te koop
Hans Klop van Digiphot heeft als (lucht)fotograaf inmiddels heel wat vlieguren achter de rug. In opdracht van bedrijven en instanties maakt hij regelmatig luchtfoto’s. De kwaliteit die Klop levert is voor BusinessPark
Magazine reden geweest voor een nadere samenwerking. Dit betekent dat in ieder geval op de covers van de komende uitgaven een luchtfoto van Hans Klop zal prijken. In deze uitgave is dat een luchtfoto van een deel van bedrijvenpark Forepark langs de A12 en A4. De luchtfoto’s die op de cover van BusinessPark Magazine verschijnen, zijn voor bedrijven en andere belangstellenden te koop voor een aantrekkelijke prijs. Voor een luchtfoto (inclusief fraaie lijst) op formaat 40 x 60 betaalt u € 150,00 (ex BTW).
Digiphot.nl
Op de website van Hans Klop kunt u meer luchtfoto’s van deze fotograaf vinden. Ook als u uw bedrijfspand wil verkopen of verhuren, is Hans Klop in staat om een 3D-opname te maken, zodat potentiële kopers of huurders virtueel in uw bedrijfspand kunnen rondkijken. Indien u zelf een luchtfoto van uw bedrijf of bedrijvenpark wil laten maken, neemt u dan contact op met Hans Klop via www.digiphot.nl. Lezers van BusinessPark Magazine ontvangen een scherpe offerte voor scherpe foto’s van hoge kwaliteit.
juli 2005
BusinessPark magazine
21
Column ‘P en P’
Harlingen! Een prachtige monumentenstad aan de Waddenzee èn de enige Friese zeehaven. Wie vanaf Leeuwarden of over de Aansluitdijk naar Harlingen rijdt zal reeds van verre de indruk krijgen van een bedrijvige stad met een goede werkgelegenheid. Maar niet alle gegevens bevestigen dat. Zo is er bijna 15% werkloosheid. Bijna duizend mensen op zoek naar een baan. Het is dan ook alleszins begrijpelijk, dat het gemeentebestuur volop inzet op het behoud van bestaande werkgelegenheid en het aantrekken en stimuleren van nieuwe bedrijvigheid.
bedrijfsklimaat in stand worden gehouden. Er moet goed overleg met het reeds gevestigde bedrijfsleven worden gevoerd. Bovendien dient van gemeentewege het contact tussen de bedrijven te worden gestimuleerd. Wanneer parkmanagement vanuit zo’n sfeer “spontaan” ontstaat voorkom je dat bedrijven op voorhand kopschuw zijn en parkmanagement zien als de zoveelste vorm van hinderlijke regelgeving. De ondernemers moeten het vooral zelf willen.
Met trots werd in 2004 de uitbreiding van de industriehaven gerealiseerd. Het gaat om 70 ha., waarvan 20 ha. water (o.a. zwaaikom) en 50 ha. bedrijfsterrein met diverse voorzieningen zoals 400 meter kade, een kraanbaan en een ruw waterleiding. Vrijwel tegelijkertijd werd tussen de A31 en het Van Harinxmakanaal in samenwerking met een private partij het bedrijfsterrein Oostpoort uitgebreid.
Voor het havengebied in Harlingen heeft de gemeente op verzoek van enkele ondernemers het initiatief genomen voor een vereniging, waaraan bedrijven uit het nieuwe, maar ook het “oude”, havengebied kunnen deelnemen. Tot nu toe een groot succes. En dat willen we graag zo houden. Het bureau Economische Zaken houdt zich specifiek bezig met de relatie tussen bedrijfsleven en de gemeente. De bedrijfscontacten, de verkoop van bedrijventerreinen en de stroomlijning van allerlei procedures worden door het bureau Economische Zaken gecoördineerd. Zo’n bedrijvenloket is eigenlijk een eerste stap naar parkmanagement. In ieder geval proberen we bij het bedrijfsleven een klimaat te bewerkstelligen op grond waarvan, indien gewenst, te zijner tijd parkmanagement een goed bespreekbaar onderwerp is.
Met genoegen wordt geconstateerd dat deze nieuwe vestigingsmogelijkheden zeer in de belangstelling staan. Bijna de helft van het bedrijfsterrein van de uitgebreide industriehaven is verkocht. Bij de verkoop van dit haventerrein wordt in Harlingen voor het eerst in zeer voorzichtige bewoordingen over parkmanagement gesproken. Waarom die voorzichtigheid? Bij de eerste onderhandelingen met bedrijven over vestiging in Harlingen is de grondprijs vaak een punt van bespreking. In verband met het hoge werkloosheidspercentage willen wij ons in ieder geval niet uit de markt prijzen. Onderwerpen, zoals parkmanagement, die prijsverhogend werken zijn bij ons derhalve niet populair. Bovendien moet bedacht worden dat parkmanagement niet een doel op zich is. Het is slechts een middel om bepaalde doelen te bereiken. Wanneer die doelen goed geformuleerd worden op basis van een gezamenlijke – bedrijfsleven en gemeente – visie en de voordelen concreet en realiseerbaar zijn zal ook in een later stadium, bijvoorbeeld bij 80% verkoop, de invoering van parkmanagement nog tot de mogelijkheden behoren. Tot dat moment moet er een gunstig
22
BusinessPark magazine
juli 2005
Ik hoop, dat ik u duidelijk heb gemaakt dat wij bedrijvigheid koesteren en dat wij in samenwerking met ons bedrijfsleven voor een goed ondernemersklimaat willen zorgdragen. Uiteindelijk hopen wij op die manier een fors deel van die duizend werklozen weer aan de bak te krijgen. Nieuwsgierig geworden naar die goede vestigingsmogelijkheid op één uur rijden van Amsterdam, maak dan een afspraak. Ik hoop van u te horen.
Chris Arlman Burgemeester van Harlingen.
Advertentie
juli 2005
BusinessPark magazine
23
Advertentie