Duurzaam gebruik van pesticiden op bedrijventerreinen

Opbouw 1. Historiek • Pesticidenreductiedecreet en –besluit • Europese richtlijn Duurzaam Gebruik Pesticiden

Duurzaam gebruik van pesticiden op bedrijventerreinen ECOnext – 17 april 2014 Adelheid Vanhille

2. Duurzaam pesticidengebruik • Decreet en besluiten

3. Pesticidenvrij terreinbeheer • •

Principe Tips pesticidenvrij beheer 2

1. Historiek Pesticidenreductiedecreet en -besluit

• Uitgangspunten • Beschermen van volksgezondheid en milieu • Alternatieven • Onderhoud met alternatieven mogelijk door • Sensibilisatie • Terreinen om te vormen

• Wetgeving • Decreet – 2001 • Besluit – 2004 - 2008 • Voor wie? openbare besturen 3

4

Grondwater

Oppervlaktewater Aantal bestrijdingsmiddelen per meetplaats 1 - 15 16 - 25 26 - 35 36 - 50

Noordzee

Frankrijk

Figuur: Resultaten pesticiden in freatisch grondwatermeetnet 5

−

Figuur: Aantal bestrijdingsmiddelen per meetplaats – resultaat 2011 6

0 5 10

20

30

40 Kilometers

1

1. Historiek

1. Historiek

Richtlijn Duurzaam Gebruik Pesticiden RL 2009/128/EG

Richtlijn Duurzaam Gebruik Pesticiden RL 2009/128/EG

• Artikel 11

• Artikel 12

• Beschermen aquatisch milieu en drinkwater • Verbod in

• Vermindering van het pesticidengebruik of van de risico's van pesticiden in specifieke gebieden • gebruik minimaliseren of verbieden • specifieke gebieden - brede publiek of kwetsbare groepen

• bufferzones om niet-doelwitwater-organismen te beschermen • beschermingszones OW en GW om water gebruikt voor drinkwaterproductie te beschermen

• • • • •

• Zoveel mogelijk beperken of verbieden • Op en langs wegen en spoorwegen • Op zeer doorlaatbare oppervlakten • Op verharde oppervlakken

parken, openbare tuinen, sport- en recreatieterreinen, schoolterreinen en speelplaatsen, gebieden in de nabijheid van zorginstellingen

• natuur- en boswetgeving

7

8

2. Duurzaam pesticidengebruik

2. Duurzaam pesticidengebruik Omzetten RL in Vlaamse milieuwetgeving 1. Decreet • Nieuw: Duurzaam gebruik van pesticiden – 8 februari 2013 – gepubliceerd BS 22 februari 2013

2. Besluiten • Nieuw: Duurzaam gebruik pesticiden voor niet-land en tuinbouwactiviteiten en Actieplan Duurzaam pesticidengebruik – 15 maart 2013 – BS 18 april 2013 • Aanpassen: Grondwaterwingebied productie drinkwater – 15 maart 2013 – BS 5 april 2013

decreet

• Definitie pesticiden • •

INFO •

Amateurgebruik (G) en professioneel (P) Herbicide, Fungicide, Insecticide, … Te checken via http://www.fytoweb.fgov.be/

Biociden •

• Decreten en besluiten

Rodenticide, Groene aanslag, …

Algemeen: http://www.belgium.be/nl/leefmilieu/gereglementeerde_stoffen/pesticiden_en_biociden/ 10

9



decreet

decreet

• Gebruik pesticiden op terreinen in open lucht • in gebieden door brede publiek en kwetsbare groepen gebruikt • in beschermde gebieden (decreet IWB, natuurbehoudsdoelstellingen, …) • in gebieden die bescherming vergen voor het aquatisch milieu en het drinkwater

• Behoud regels pesticidengebruik • • • •

Gewasbeschermingsmiddelen • •

•

3. Kleinere aanpassingen

Gewasbeschermingsmiddelen Biociden

Decreet Integraal Waterbeleid Grondwaterdecreet Natuurbehoud decreet Bosdecreet 11

• Doel • •

Beschermen van menselijke gezondheid en leefmilieu Bevorderen van pesticidenvrij beheer 1. Voorkomen 2. Alternatieve bestrijdingswijzen 3. In laatste instantie chemische middelen •

Minst risico voor mens en leefmilieu

12

2



decreet

decreet

• Reglementering gebruik • •

Verbod of gebruiksbeperking Onderscheid • • •

Terrein in specifieke gebieden Activiteit Doelgroep

• Afwijken van het verbod 1. geen afdoende niet-chemische bestrijdingswijzen voorhanden (type 1): a) plagen die een gevaar inhouden voor de mens inzake volksgezondheid of hygiëne; b) plagen die een gevaar inhouden voor milieu, biodiversiteit of vee; c) situaties die een ernstige bedreiging vormen of kunnen vormen voor de veiligheid van de mens;

2. omvorming naar pesticidenvrij beheer onevenredig hoge kosten (type 2) 13

14


Specifieke gebieden beschermingszones

wijzigingsbesluit – grondwaterwingebieden (1985)

• Nieuw artikel 5 over pesticidengebruik •

Algemeen verbod op gebruik van pesticiden (direct en indirect lozen)

Figuur: Beschermingszones grondwaterwinning voor drinkwaterproductie 15

2. Duurzaam pesticidengebruik wijzigingsbesluit – grondwaterwingebieden (1985)

• Afwijking van verbod •

Openbare dienst en commerciële activiteit (uitzondering land- en tuinbouwactiviteit) •

•

Enkel ‘type 1’ afwijkingen (vanaf 1 januari 2015)

Land- en tuinbouw •

•

Code van goede praktijk

Particulier • •

Enkel erkende gewasbeschermingsmiddelen voor amateurgebruik Enkel toegelaten biociden 17

16

2. Duurzaam pesticidengebruik besluit

6 terreintypes 1. alle terreinen, inclusief de bermen, op minder dan 6 meter van talud oppervlaktewater 2. alle bermen langs wegen en spoorwegen 3. alle wegranden, trottoirs en andere verharde terreinen die deel uitmaken van de openbare weg of er bij horen zoals parkeerterreinen en pleinen 4. alle verharde terreinen die 200 m² of groter zijn 5. terreinen die toegankelijk zijn voor het brede publiek of kwetsbare groepen 6. alle andere terreinen die niet vervat zijn onder 1 tot en met 5 gebruikt voor een openbare dienst 18

3

2. Duurzaam pesticidengebruik besluit Terreintype 1, 2 en 3

Terreintype 4

Terreintype 2


besluit

samengevat

• •

• Tot 1 januari 2015

pleksgewijs behandelen •

• Terreinen voor openbare diensten • Verbod • Andere terreinen • Verbod • 6 meter langs oppervlaktewater • bermen • Minimumgebruik • Verharde terreinen groter dan 200 m² • Terreinen toegankelijk voor brede publiek of kwetsbare 20 groepen

2. Duurzaam pesticidengebruik Minimumgebruik •

Vanaf 1 januari 2015

• Verbod • op bermen (via besluit DPG) • voor openbare besturen • Minimumgebruik op andere terreintypes PS Verbod • op oevers (via decreet IWB), 1 meter breed • in grondwaterbeschermingszones

19

•

Tot 1 januari 2015

enkel de te bestrijden soort behandelen met pesticiden en niet de omliggende ruimte.

erkende gewasbeschermingsmiddelen en toegelaten biociden pesticidentoets

• Minimumgebruik • met uitzondering van bermen en oevers - verbod

• Vanaf 1 januari 2015 • Verbod op gebruik • bermen • 6 meter breed langs oppervlaktewater • in beschermingszones grondwater

• Andere relevante terreinen uit besluit • minimumgebruik 21

22

3. Pesticidenvrij terreinbeheer • Principe

• Rekening houden met

1. Voorkomen •

3. Pesticidenvrij terreinbeheer

O.a. pesticidentoets

2. Alternatieve bestrijdingsmethoden 3. In allerlaatste instantie chemische middelen

23

• • • • • • • • •

Functioneel Efficiënt ruimtegebruik Infiltratie en buffering watertoets Pesticidenvrij beheer pesticidentoets Groenbeheer Toegankelijkheid Duurzaamheid Klimaatadaptatie Budget 24

4

25

26

27

28

3. Pesticidenvrij terreinbeheer leidraad pesticidentoets

• Opdracht • Ontwerpplan • Beheerplan • Pesticidentoets

• Sensibiliseren en informeren • Medewerkers • Gebruikers

29

30

5



leidraad pesticidentoets


• Ontwerp aanbevelingen •

Verhardingen 1. Ontwerp beheerbewust 2. Vermijd ideale omstandigheden kruidgroei

• Groenzones 1. Zorg voor snelle bedekking van bodem 2. Goede voorbereiding van aanleg

31

Ontwerpmatige aanbevelingen voor verhardingen • geen voedingsbodem op of tussen verhardingselementen • geen waterstagnatie • rekening houden met beheer 1. Ontwerp beheerbewust • verminder aantal obstakels en/of verankerpunten • zorg voor goede aansluiting, rekening houdend met werkbreedte

32





• onderhoudsvriendelijke greppels

• gesloten verharding correct funderen en voegen

• andere maatregelen voor een vlot machinaal onderhoud: • Vermijd niveauverschillen en reststroken • Vervang rechte hoeken

33

34





2. Vermijd ideale omstandigheden voor kruidgroei • kies verharding weloverwogen: • type (open, halfopen, gesloten) • waterdoorlaatbaarheid • beeld • betreding

35

• voegvulling • planten zijn OK • zo min mogelijk organisch materiaal, • bij voorkeur waterdoorlatend

36

6





• verhardingen zorgvuldig herstellen bij beschadiging, verzakking of na opbreken

• robuuste constructies, afgestemd op het gebruik

37

38





• drainage of afwatering • groen & doorlatend, • verhard en afwaterend naar flankerende zones, • infiltratie, grachten

Ontwerpmatige aanbevelingen voor groenzones 1. snelle bedekking van de bodem 2. zorgvuldig voorbereide aanleg

39

40

41

42

7

43

44


borstelen

alternatieven - verhardingen

• • • • • • •

Vegen Borstelen Heetwatermethode Stomen Branden Rotoreg Bosmaaier / grasmaaier 45

46

branden

47

heet water - stomen

48

8

rotoreg - bosmaaier

3. Pesticidenvrij terreinbeheer alternatieven - verhardingen

• Beheer en onderhoud • Zelf • Uitbesteden • alternatieven • beeldscore

Bron: Onkruidbeheer: preventieve en curatieve methoden voor een optimaal straatbeeld (OCW en UGent)

49

50





• Recente studie van OCW en UGent • Onkruidbeheer: preventieve en curatieve methoden voor een optimaal straatbeeld • Handleiding voor niet-chemisch(e) onkruidbeheer(sing) op verhardingen met kleinschalige elementen • Beslisboom • Beschikbaar mei-juni 2013 via http://www.brrc.be/ocw/n10-a02.php • Meer info: [email protected], [email protected] 51

• Handleiding – inhoud • Omgeving en kruidgroei • Preventieve maatregelen • Curatieve bestrijding • • • •

Verschillende technieken Factoren die effectiviteit beïnvloeden Milieueffecten Kostenanalyse

52





Bron: Onkruidbeheer: preventieve en curatieve methoden voor een optimaal straatbeeld (OCW en UGent) 53

Bron: Onkruidbeheer: preventieve en curatieve methoden voor een optimaal straatbeeld (OCW en UGent) 54

9


Info en vragen


• INFO • www.zonderisgezonder.be • Artikel aangepaste wetgeving via http://www.zonderisgezonder.be/openbarebesturen/actueel/nieuwe-regels-gebruik-pesticiden

• VRAGEN? • • • • Bron: Onkruidbeheer: preventieve en curatieve methoden voor een optimaal straatbeeld (OCW en UGent) 55

Adelheid Vanhille 02 553 21 66 [email protected] [email protected] 56

10

Duurzaam gebruik van pesticiden op bedrijventerreinen

Recommend Documents