Duurzaam leiderschap – Over de wereld, de mens en onderwijs Elena Cavagnaro, lector in service studies MLI & SEN – 2013 09 06 1 | 9/6/2013
Agenda › Even voorstellen › Wereldbeelden › Welk beeld hebben we van de wereld en de mens erin? › Welk beeld hebben we van de mens?
› Onderwijs › Hoe dan?
› Vragen en discussie 2 | 9/6/2013
Even voorstellen
3 | 9/6/2013
Mens en wereldbeeld “De onderwijskundige keuzes van een school dienen […] volgens mij eerst en vooral een resultaat te zijn van een pedagogische visie die gebaseerd is op een mens- en wereldbeeld”. (W.J. Renkema, 2010, p.3) › Welk beeld hebben we van de wereld? › Welk beeld hebben we van de mens?
4 | 9/6/2013
Ray C. Anderson: 2 wereldbeelden › Earth is an inexhaustible source of materials › Earth is finite (see it form space; that’s all (natural resources). We’ll never run out of there is!), both as a source (what it can them. provide) and as a sink (what it can assimilate and endure). › Earth is a limitless sink, able to assimilate our waste, no matter how poisonous, no matter how much. › There will always be substitutes available. › An end will come to the substitutes that are possible. You cannot substitute water for food, air for water, food for warmth, energy for air, air for food. Some things are complementary. › Technology will solve all problems thanks to › Technology must fundamentally change if it human ingenuity and creativity is to become part of the solution instead of continuing to be the major part of the problem 5 | 9/6/2013
Nog een beeld: mens en natuur
Genesis 2, 19-20 6 | 9/6/2013
Paul Klee Erwachende 1920
Gevolgen van een beeld Dode Albatros, VARA 2009
http://vroegevogels.vara.nl/Gerelateerditem.202.0.html?&tx_ttnews%5Btt_news %5D=352266&tx_ttnews%5BbackPid%5 D=192&cHash=ea1e837672
Ozone hole – 1986 (NASA) http://visibleearth.nasa.gov/view_set.php?categoryI D=4419
7 | 9/6/2013
Een andere beeld: duurzame ontwikkeling › De mens is deel van de natuur: hij is van haar afhankelijk en kan haar ten goede of ten kwade veranderen › Een mens is deel van een (wereld)maatschappij: zij is afhankelijk van andere mensen en kan hen goed of kwaad betrokkenen › Duurzame ontwikkeling gebiedt dat een evenwicht wordt gevonden tussen economische groei, respect voor de mens en respect voor de waarde van de natuurlijke omgeving 8 | 9/6/2013
In een beeld gevat: Economic Value
Sustainable society Environmental Value
9 | 9/6/2013
Social Value
Recap en verdere vragen › Wereldbeelden hebben gevolgen › Duurzame ontwikkeling stelt dat in onze zoektocht naar welvaart, mensen en milieu niet geschaad mogen worden › Wie is in staat om een duurzame wereldbeeld werkelijkheid te laten worden? Wie anders dan jij en ik? › Maar kunnen jij en ik het? Zijn we ervoor uitgerust?
10 |9/6/2013
Mensbeeld › De mens is hedonist › De mens is egoïst › De mens is een graaier › De mens maakt keuzes alleen op basis van kosten en baten voor zichzelf 11 |9/6/2013
Een andere mensbeeld › Het moreel vermogen van de mens maakt het mogelijk dat hij/zij rekening houdt met zijn of haar naaste én ook met mensen en dingen verder weg › Human moral development “involves […] increasing consciousness, or the ability to take other people, places, and things into account and thus increasingly extend care to each” (K. Wilber, 2000, A Theory of everything, p.18)
Verbreding van zorg
Een andere mensbeeld, vervolg
14 |9/6/2013
In een beeld gevat Care for me
Care for all E. Cavagnaro and G.H. Curiel, 2012
Care for me & you
Individu, organisaties en maatschappij Economic Value Profit
Profit
Bron: E. Cavagnaro and G.H. Curiel (2012)
Care for me
Leadership for sustainability Care for all
Planet
Care for me & you
Sustainable organization
Sustainable society Environmental Value
People
Social Value
Het andere mensbeeld nader bekeken › De drie ‘care’ dimensies uiten een vermogen van de mens, niet een werkelijkheid › Als ze niet worden beoefend, verslappen ze › ‘Care for me’ (hedonisme; egoïsme) is sterker aanwezig dan ‘care for me & you’ (altruïsme) and ‘care for all’ (biospherische waarden) › De kunst is “being yourself; being the person you were created to be” (B. George, 2003, Authentic leadership) › Wat voor en verschil maakt dit mensbeeld? 17 |9/6/2013
Scholen voor de toekomst › Een duurzame wereld wordt niet bereikt zonder mensen met een ‘care for all’ perspectief › ‘Care for all” is geen gegeven maar een gave › Een school voor de toekomst ziet als haar taak een kind te helpen groeien naar een ‘care for all’ perspectief › Hoe dan?
18 |9/6/2013
Hoe dan? › Het begint met een vraag: wat is voor jou ‘ the person you or a child was created to be’? › Dan is het zaak om te kijken wat in het onderwijs verandering behoeft om aan je nieuwe antwoord recht te doen › SEN en MLI zullen jullie zeker handreikingen geven om deze veranderingsprocess in goede banen te leiden › In ieder geval, in de woorden van Debi Gliori:
19 |9/6/2013
20 |9/6/2013
Indeling vanmiddag Master Special Educational Needs › Leerroutes Gedrag: (lokaal 1.03) › Leerroutes Voltijd (1,35) › Leerroutes Dynamisch Coachen op Verschillen en Intern Begeleider (1.31) › Didactische leerroutes (1.32) › Master Learning & Innovation (Stiltecentrum)
Vanaf 16:00 uur: Hapje en drankje in het Stiltecentrum 21 |9/6/2013
Bedankt voor uw aandacht
22 |9/6/2013