‘Doel van dromen is: denken dat het lukt.’ Artikel uit Volkskrant magazine van 25 september Van lifestyle blogger Nalden (30), bedenker van WeTransfer. Een concept waar iedereen toen ze het idee hoorden de schouders over ophaalden. Wat doet zo’n quote met mij met jou? Wat zou het voor ons, voor organisaties kunnen betekenen als we zo in het leven staan?
Appreciative Inquiry: Of te wel: het waarderend onderzoeken Ik ga jullie niet alleen iets vertellen over AI – de theorie, de principes en de methode, maar ook wat mijn beweegredenen zijn geweest om de opleiding te gaan doen. Wat mijn ervaringen met betrekking tot AI zijn en wat het ons als organisatie opgeleverd heeft en nog steeds doet.
De context.... Ik ben werkzaam als kwaliteitsfunctionaris bij 1nP. Een netwerkorganisatie waarbij ongeveer 32 medewerkers in vaste dienst en zo’n 550 professionals. Raamovereenkomst van opdracht: 1nP gaat met iedere nieuwe cliënt die de professional voor 1nP in zorg neemt opnieuw de overeenkomst aangaat voor de duur van de behandeling. Binnen zo’n 10 jaar tijd heeft de hele sector nogal wat wijzigingen voor zijn kiezen gehad/marktwerking. Invoer DBC’s, De basis GGZ en de overheveling van kinderen en jeugd naar de gemeente. De Balans.... - is zoek: Terugblik: De ‘kleur‘ was uit mijn werk als kwaliteitsfunctionaris bij Stichting 1nP, een netwerkorganisatie in de ambulante GGz. Ik worstelde met de vorm en inhoud zoals interne audits door mij werden ingestoken. Inherent aan de normen structuur HKZ / ISO Healthcare, maar toch. De snelle veranderingen binnen de GGz en externe aannames van wat voor een organisatie 1nP is en de twijfel over de kwaliteit van haar werk, versterkten een gevoel van onmacht. - opmaken: Ik heb behoefte heb aan input en feedback van anderen van buiten de organisatie. Als zuurstof voor de geest schuif ik sinds 2011 twee maal per jaar aan bij het Auditnetwerk. Op een van die dagen maak ik kennis met Marcel van Marrewijk. Zoals jullie weten schrijver en bedenker van de Cubrix. Marcel bood mij een kijkje in de keuken van de verschillende vormen van organisaties waarvan de netwerkorganisatie er een van was. In zijn beschrijving van een netwerkorganisatie herkende ik 1nP. Dat deze organisatievorm kwetsbaar is had ik aan den lijve ervaren maar horen waarom dat is en dus niet 1nPspecifiek voelde bevrijdend. Mijn belangstelling was gewekt. Het boek, de bijbehorende website werd de opmaat naar een kennismaking met Appreciative Inquiry - vinden is een zoektocht. Onderzoeken waarom die balans zoek is. Niet alleen naar externe zaken kijken maar ook kijken naar mezelf. Wie ben ik, hoe doe ik en waar sta ik. Een persoonlijke zoektocht en ook naar het verhaal van de ander.
Stepping Stones. Het beeld wat daar bij past zijn ‘Stepping stones’ . Deze stepping stones over het water zijn een metafoor voor de stappen die ik wil nemen, stappen op weg naar die stip op de horizon. De natuur kent echter zo haar eigen cycli en ook ik moet op pad. Ik ben er op gekleed om op pad te gaan. Stevige schoenen, pet tegen de zon. Het pad gaat niet over rozen. Ik ken de diepte van het water niet. Die ene steen vraagt een enorme sprong en eigenlijk sleep ik ook te veel ballast mee in mijn rugzak. Oplossingsgericht, controle, verbeterplannen etc. die moeten er maar eens uit. Op zoek naar kansen en mogelijkheden. De kunst van waarderende vragen leren stellen. Wat wil ik leren? Opdracht vanuit de organisatie:
Wat is Appreciative Inquiry? Kort gezegd, positief waarderend met aandacht voor dat wat werkt. Niet meer het analyseren van het probleem maar op zoek gaan naar en versterken van oplossingen die al bestaan. Via een gezamenlijk doel en een breed gedragen aanpak wordt een gedroomde toekomst tot werkelijkheid gemaakt. David Cooperrider beschreef dat in het getoonde Schema.
David Cooperrider /Waar komt AI vandaan? Als jonge doctoraal student was D.C. betrokken bij een onderzoek onder artsen in leiderschapsposities om verhalen te vertellen over hun grootste successen en hun grootste falen. Toen hij de data zag werd hij aangetrokken tot de succesverhalen. Hij vervolgde zijn onderzoek en vroeg mensen om te vertellen over de momenten waarop ze zich het meest krachtigst voelden. De methode richtte zich systematisch en opzettelijk waarderen van alles wat waarde had. Die positieve ervaring van dat moment in het verleden ervoeren ze weer terwijl ze het verhaal vertelden. Die verhalen bleken een bron van positieve mogelijkheden voor de toekomst in zich te hebben. David Cooperrider schreef hierover zijn dissertatie en ontwikkelde de methode en principes van AI You tube filmpje: verhaal Omni Hotel (vraag aan de groep) Motiverend Breed draagvlak Boort creativiteit aan Saamhorigheid
De Principes - Positieve principe Dit principe zegt kortweg; positieve vragen leiden tot een positieve verandering. Een positieve benadering brengt het beste in mensen naar boven. De vragen inspireren en zijn een motor om veranderingen in gang te zetten. Hoe positiever de inzet hoe duurzamer een verandering ook is. - Sociaal-constructionistische principe Met dit principe wordt aan gegeven dat er door sociale interactie een werkelijkheid gecreëerd wordt. Betekenis geven gebeurt dagelijks in conversaties, in de relatie, in de communicatie tussen mensen. De taal is het middel waarmee mensen ervaringen, werkelijkheden, uitwisselen en er gezamenlijk betekenis aan geven. - Poëtische principe Ook wel het ‘open boek’ principe genoemd. Dit principe is het idee dat het verhaal van organisaties continu wordt geschreven en herschreven door mensen binnen en buiten de organisatie. Verleden, heden en toekomst staan niet vast. Een organisatie is niet een ding maar een organisch geheel met vele kleuren. Door elkaar verhalen te vertellen willen we niet alleen feitelijke kennis delen maar juist de ander met ons verhaal raken
- Simultaniteitsprincipe Dit principe brengt tot uiting dat het onderzoeken en veranderen van organisaties geen gescheiden paden zijn maar simultaan verlopen. ‘Positief geformuleerd: AI neemt de kans te baat om tot verandering over te gaan vanaf het moment dat we de allereerste vraag stellen.’ (Masselink / de Jong, 2008:20). - Anticipatoire principe Dit principe zegt dat ons beeld van de ‘gedroomde’ toekomst altijd voorafgaat aan de feitelijke verandering.
De Methode Cyclus / uitleg ‘Define’/ Wall of Wonder
Maar ook letten op je taalgesprek.
AI Summit Zoals uit de basisprincipes en de 4D cyclus blijkt, ligt de start van
een veranderingsproces bij het stellen van de juiste vraag. Om die helder te krijgen moet er eerst een keuze gemaakt worden voor een kernthema.
Storytelling in het AI proces - als onderdeel van de discovery fase. Iets is generatief nieuws als het in staat is vernieuwing te weeg te brengen. Met andere woorden generatief nieuws heeft de potentie om nieuws te zien als veroorzaker van verandering. - een open grondhouding is de belangrijkste voorwaarde voor een interview. - besteed tijd en aandacht aan het contact met de ander voordat je de diepte in gaat. - blijf bij het verhaal van de ander. - vragen voorbereiden mag maar luister naar het verhaal en haal daar je inspiratie uit voor je volgende vraag. Laat je verrassen!
Wat heeft het mij persoonlijk gebracht Appreciative Inquiry binnen de
organisatie
#Waarderingwerkt / duo interview Er verandert veel in onze samenleving op het vlak van werk. Een vast contract is geen vanzelfsprekendheid meer. Vandaag wil ik daarom even stilstaan bij de rol die waardering speelt in alles wat we doen en is ons werk in het bijzonder. Of dit nu betaald werk is of vrijwilligerswerk. Waardering is volgens het woordenboek synoniem voor: succes, beoordeling, respect, sympathie en achting. Wanneer voel jij je gewaardeerd? En is dat hetzelfde voor jou als voor mij? Ik wil jullie vragen een maatje te zoeken. Liefst iemand die je nog niet kent en met hem / haar de ontmoeting aan te gaan. Jullie krijgen hier 2 x xxx min voor. Daarna zou ik graag afhankelijk van de tijd van twee duo’s de met de groep willen delen.
Tafeldialoog
1np dag
AI100