Didactische fiches. 1 Hoe een educatief waardevol e-portfolio opbouwen met leerlingen?

Didactische fiches

1

Hoe een educatief waardevol e-portfolio opbouwen met leerlingen?

Doelstellingen • • •

Leren met behulp van een elektronisch portfolio. Leren een persoonlijk ontwikkelingsplan te schrijven en te onderhouden. Leren leerlingen te evalueren door gebruik te maken van hun elektronisch portfolio en persoonlijk ontwikkelingsplan.

Koppeling aan eindtermen voorstellen van informatie aan anderen

zelfstandig leren met behulp van ICT

• • •

creatief vormgeven met behulp van ICT

De leerlingen hebben een positieve houding tegenover ICT en zijn bereid ICT te gebruiken om hen te ondersteunen bij het leren. De leerlingen kunnen zelfstandig leren in een door ICT ondersteunde leeromgeving. De leerlingen kunnen ICT gebruiken bij het voorstellen van informatie aan anderen.

Didactische fiches

Verantwoording Bijna alle elektronische leeromgevingen beschikken over een geïntegreerd elektronisch of digitaal portfolio. Ook zijn aparte toepassingen zoals bv. OSPortfolio (http://osportfolio.org) een aanbevelenswaardig alternatief. Momenteel is het ook mogelijk om via een persoonlijke leeromgeving met een toepassing, zoals Netvibes of MySpace een e-portfolio voor leerlingen uit te bouwen. Om een e-portfolio tot een volwaardig leerinstrument te maken is echter meer nodig dan een digitale ruimte in de vorm van bits en bytes. Een aangepaste, innovatieve visie op leren, het opstellen en onderhouden van een POP (persoonlijk ontwikkelingsplan) is noodzakelijk om het leren door middel van een e-portfolio te laten slagen.

Vereisten • •

Hulpkaart 01 - Inloggen in Netvibes Hulpkaart 20 - Bestanden toevoegen aan Netvibes Voor het gebruik van een e-portfolio is het aangewezen een onderwijspraktijk te verzorgen die ook de inzet van een e-portfolio verantwoordt. Dit betekent bv. dat leerlingen op de één of andere wijze inspraak kunnen hebben op de keuze van leerdoelen, inhouden en zelfs materialen. Bijvoorbeeld i.p.v. het gebruik van Wikipedia te verbieden, zou het gebruik van Wikipedia gestimuleerd kunnen worden en resultaten kunnen vergeleken worden met traditionele media.

Verloop / uitvoering Maak een structuur in het e-portfolio aan. Ervaringen hebben geleerd dat het voor leerlingen moeilijk is en tijd vergt om zelf een degelijke structuur in het e-portfolio uit te werken. Vandaar dat een standaard- of basisstructuur voor alle leerlingen aanbevolen wordt, waarbij op een bepaald niveau leerlingen zelf de structuur verder kunnen uitbouwen of aanvullen.

Praktijkvoorbeeld en/of gebruikerservaringen In de meeste lerarenopleidingen wordt met e-portfolio’s gewerkt. In een groot aantal gevallen wordt het e-portfolio toegepast ter evaluatie van het stagetraject. Er zijn echter ook al toepassingen van het e-portfolio als leerinstrument. Als toepassing worden verschillende mogelijkheden gebruikt: een aparte omgeving, of zoals voor de lerarenopleidingen verbonden aan de associatie KULeuven, Toledo+.

Bijkomende informatie Wie nog naar toepassingen van e-portfolio’s zoekt, wordt open source toepassingen of zelfs persoonlijke leeromgevingen aanbevolen: • • •

http://www.osportfolio.org http://www.netvibes.com http://www.myspace.com

Didactische fiches

2

Hoe kan ik een weblog inzetten om feedback te geven aan leerlingen?

Doelstellingen • • • • •

Constructief samenwerken. Leerlingen laten leren van elkaars sterke/zwakke punten. Leerlingen mogelijkheden bieden om elkaar te ondersteunen. Externen betrekken in de begeleiding van leerlingen. Leerlingen aanzetten tot reflectie en verdieping.

Koppeling aan eindtermen


• •

communiceren van informatie

De leerlingen hebben een positieve houding tegenover ICT en zijn bereid ICT te gebruiken om hen te ondersteunen bij het leren. De leerlingen kunnen zelfstandig leren in een door ICT ondersteunde leeromgeving.

Didactische fiches

Verantwoording Een weblog is geschikt om leerlingen, zonder al te veel technische bagage, toch actief op het internet te laten participeren. Zeker het formuleren van een eigen mening, het constructief op elkaar inspelen is mogelijk. Het gebruik van een weblog is ruimer dan bv. een discussieforum in een elektronische leeromgeving. Het feit dat ook foto’s, links in een bijdrage kunnen gebruikt worden, maakt een weblog motiverender en uitdagender. Ook is natuurlijk de openheid van een weblog erg interessant. Dit betekent dat de gegeven feedback niet enkel van de betrokken leerkracht kan komen, maar ook van bv. stagementoren, ouders, medeleerlingen, kennissen, ouders, …

Vereisten •

Hulpkaart 07 - Een blog starten Beschikken over een weblog is natuurlijk een vereiste, maar er zijn heel wat gratis goede alternatieven. Bv. via http://www.bloggen.be Het is ook mogelijk weblogs in de schoolsoftware te verankeren. Met bijvoorbeeld een Drupal-server kunnen weblogs in de school beheerd worden. Daarenboven is een didactische vereiste dat de leertaken van die aard zijn dat ze complementair zijn en leerlingen het zinvol vinden om van elkaar te leren en elkaar feedback te geven.

Verloop / uitvoering • • • •

•

•

Bepaal de inhouden die door leerlingen in een weblog kunnen/mogen uitgebouwd worden. Ook de vakoverschrijdende eindtermen, zoals bv. opvoeden tot burgerzin, lenen zich bijzonder goed om via een weblog uitgewerkt te worden. Bepaal de tijdslijn, hoe vaak en wanneer er gepubliceerd en gereageerd kan worden. Formuleer gedragsregels voor het gebruik van weblogs. Het gebruik van weblogs is ook een aangewezen instrument om leerlingen actief met taal bezig te laten zijn. In geval het tegelijkertijd om taaloefeningen gaat, dient dit uiteraard ook vooraf meegedeeld te worden. Het gebruik van een weblog kan dan ook als toepassing voor schrijfopdrachten in vreemde talen gebruikt worden. Voor leerlingen uit BSO en TSO is een weblog ook geschikt om als stage-instrument in te zetten. Er kan met gebruik van een weblog een reflectie in het stagetraject bijgehouden worden. De mogelijkheid om medeleerlingen, leerkrachten en stagementoren in de uitbouw van de weblog te betrekken, verhoogt de motivatie van de leerlingen. In de evaluatie van het gebruik van een weblog kunnen inhoudelijke, maar ook attitudinale aspecten gebruikt worden. Zo kunnen een aantal items vooraf vastgelegd worden, waarop de evaluatie zal betrekking hebben. Bijvoorbeeld o inhoud, o taalcorrectheid, o regelmatigheid van publiceren, o constructieve ondersteuning van medeleerlingen, o omgaan met feedback.

Bijkomende informatie • • •

http://www.edublogs.be http://www.bloggen.be http://www.classy.be

Didactische fiches

3

Hoe kan ik leerlingen laten samenwerken aan de kennisopbouw door het gebruik van een wiki? (Geïnspireerd op de bijdrage van Cindy De Smet en Ivan D’haese, Hogeschool Gent, gepubliceerd in de vorm van een IDEE, op http://www.digitaledidactiek.nl)

Doelstellingen Leerkrachten kunnen de door de studenten/leerlingen opgebouwde kennis beschikbaar stellen over verschillende studentengeneraties heen, of grote aantallen studenten samen laten werken aan één werkstuk, en dit via het internet ook delen met de gemeenschap buiten de school. Dit laatste kan extra motiverend zijn voor de studenten.


communiceren

zelfstandig leren

van informatie

met behulp van ICT

zoeken, verwerken en bewaren van informatie

• • • •

De leerlingen hebben een positieve houding tegenover ICT en zijn bereid ICT te gebruiken om hen te ondersteunen bij het leren. De leerlingen kunnen zelfstandig leren in een door ICT ondersteunde leeromgeving. De leerlingen kunnen met behulp van ICT (voor hen bestemde) digitale informatie opzoeken, verwerken en bewaren. De leerlingen kunnen ICT gebruiken bij het voorstellen van informatie aan anderen.

Didactische fiches

Verantwoording • •

•

Wiki’s zijn een ideaal instrument om kennis samen met leerlingen en anderen op te bouwen. Het open karakter is een echte meerwaarde. Wiki’s zijn een voorbeeld van wat nogal eens een ‘dynamisch groeimodel’ wordt genoemd. Leerkrachten kunnen kiezen om dit instrument met leerlingen te laten meegroeien, bijvoorbeeld over verschillende jaren en/of vakken heen. Maar het is ook mogelijk om verschillende generaties in een wiki te laten verder werken, leren en groeien. Wiki’s zijn laagdrempelig toegankelijk. Er is echt niet veel kennis nodig. Er wordt wel voor gewaarschuwd dat een aantal wiki-toepassingen vandaag toch nog een beperkte HTML-kennis vereisen, al was het maar om de opmaak toe te passen.

Vereisten •

Hulpkaart 08 - Een wiki starten Het beschikken over een grotere opdracht, die expliciet uitnodigt tot samenwerking, is een voorwaarde. Op materieel vlak zijn er verschillende mogelijkheden: er zijn eenvoudig gratis toegankelijke wiki’s, zoals bv. pbwiki, maar ook bieden sommige ELO’s, bv. Toledo binnen KULeuven de mogelijkheid om met wiki’s te werken. De ‘betere’ wiki’s, zoals mediawiki, layout van Wikipedia, is dan weer minder toegankelijk, en vereist toch wel HTML-kennis. Beperkingen: hou rekening met de kenmerken van een wiki:

• • • •

Open: in principe kan iedereen meedoen, maar het is mogelijk hier beperkingen aan te brengen. Eenvoudige opmaak: een beperkte set van opmaaktekens zorgt er voor dat de belangrijkste opmaak beschikbaar is. Unieke namen: een wiki werkt niet met mappenstructuren maar met unieke namen voor pagina’s. Traceerbaar: ondanks het open karakter biedt een wiki voldoende mogelijkheden om uitgebouwde inhoud op te volgen.

Verloop / uitvoering Het samenwerkend leren en kennis constructief in groep opbouwen, is een mogelijke didactische benadering. Het is perfect mogelijk om een wiki te gebruiken bij projectwerking. Een wiki leent zich ook heel goed om te gebruiken bij eindwerkbegeleiding of zelfs de GIP, indien samenwerking tot de mogelijkheden en het doel behoort. Stappenplan 1 2 3

Bepaal onderwerp, basisstructuur, te gebruiken wiki. Baken onderwerp af en verdeel subdelen onder leerlingen/studenten. Bepaal vooraf: i. Mogen leerlingen zelf informatie toevoegen aan de wiki, zonder voorafgaande controle? ii. Gebeurt de evaluatie van de student voor het toevoegen van de informatie of is het belangrijk te wachten op het eindresultaat van het geheel? iii. Als leerkracht word je geadviseerd na te gaan of de gehanteerde software een historiek van de achtereenvolgende tekstversies beschikbaar houdt. Een historiek kan interessant zijn om de bijdragen van de leerlingen afzonderlijk in te schatten.

De elementen die gebruikt worden voor de evaluatie dienen vooraf duidelijk met de leerlingen besproken te zijn. Elementen die zeker aan bod kunnen komen, zijn:

Didactische fiches

• • •

Inhoud: op welke wijze bewijst de leerling dat hij/zij actief aan kennisopbouw gedaan heeft. Ondersteuning: op welke wijze bewijst de leerling dat hij/zij actief medeleerlingen constructief ondersteunt heeft, door aanvullende bijdragen te leveren op initiële publicaties, maar ook constructief aan de verbetering van reeds gepubliceerde items heeft bijgedragen. Attitude: een aantal attitudes kunnen eveneens in de evaluatie betrokken worden: initiatief, inzet, doorzettingsvermogen, creativiteit, communiceren en leergierigheid.

Praktijkvoorbeeld en/of gebruikerservaringen Een goed voorbeeld hiervan is te vinden bij Hans Coppens, die Japanologie doceert en met de bachelor-, master- en ph.d.- studenten samen wiki’s schrijft, die ook mee aangevuld kunnen worden door studenten in Japan.

Bijkomende informatie • • • •

http://www.wikipedia.org http://pbwiki.com http://japanesestudies.arts.kuleuven.be/waranwiki http://www.mediawiki.org/wiki/MediaWiki/nl

Didactische fiches

4

Hoe leerlingen RSS in hun leren kunnen integreren? (Geïnspireerd op de bijdrage van Annemiek Wieland, gepubliceerd in de vorm van een IDEE, op de website http://www.digitaledidactiek.nl)

Doelstellingen Leerlingen op een innoverende wijze efficiënt en adequaat leren omgaan met de informatieexplosie op het internet door doelgericht te abonneren en to-the-point informatie te ontvangen.


• • •


oefenen met behulp van ICT

De leerlingen gebruiken ICT op een veilige, verantwoorde en doelmatige manier. De leerlingen kunnen met behulp van ICT (voor hen bestemde) digitale informatie opzoeken, verwerken en bewaren. De leerlingen kunnen zelfstandig oefenen in een door ICT ondersteunde leeromgeving

Verantwoording In de kenniseconomie van morgen is het accuraat en efficiënt kunnen omgaan met informatie en het selecteren van de nodige informatie een kernactiviteit. RSS-feeds bieden een oplossing om van de pull-technologie in het gebruik van het internet naar een push-technologie over te schakelen. In de pull-technologie en het gebruik van het internet in de eerste fase (ook wel WEB 1.0 genoemd, de periode tot 2007) surften leerlingen op het internet en zochten informatie. In het WEB 2.0 kan door het gebruik van RSS-feeds ervoor gezorgd worden dat gewenste, actuele informatie naar een plaats als Netvibes doorgestuurd wordt. De geactualiseerde informatie is dan steeds beschikbaar en zorgt toch wel voor een aantal voordelen, zoals het besparen van tijd tijdens het zoeken en het opvragen van informatie.

Didactische fiches

Vereisten •

Hulpkaart 02 - Onderdelen toevoegen aan Netvibes Een plaats waar de RSS-feeds kunnen opgeslagen worden, is noodzakelijk. Een persoonlijke leeromgeving, zoals bv. Myspace of Netvibes, wordt aanbevolen. Op inhoudelijk vlak wordt aanbevolen een groter leergeheel te selecteren, waarvoor een ruime informatiebehoefte nodig is. Voorbeelden zijn de actuele evoluties van de verschillende vakgebieden, maar ook de vakoverschrijdende eindtermen zijn een prima leerdomein om permanent van actuele informatie voorzien te worden.

Verloop / uitvoering Leerlingen kunnen de opdracht krijgen om een weblog bij te houden over een (deel van hun) vakgebied. Elke leerling krijgt daarvan een eigen onderdeel toegewezen of krijgt een eigen invalshoek voor een groter identiek onderwerp. Via RSS abonneren zij zich op relevante websites, waardoor zij nieuwe ontwikkelingen in hun vakgebied op de voet kunnen volgen. De leerlingen zijn daarnaast via RSS geabonneerd op de weblogs van hun medeleerlingen, zodat ze automatisch nieuwe berichten in de weblogs binnenkrijgen. Daarnaast moeten de leerlingen bv. minimaal 2 berichten per week publiceren. Op pedagogisch-didactisch vlak kan het gebruik van RSS ervoor zorgen dat de betrokkenheid tussen leerlingen verhoogd wordt, omdat ze permanent van elkaars vorderingen en aanvullingen op de hoogte worden gebracht. Ook mag niet onderschat worden dat leerlingen van elkaars bijdragen kunnen leren. Dit kan dan ook weer als gevolg hebben dat leerlingen hier net een stimulans in vinden om zelf weer te publiceren. Bij de evaluatie dienen een aantal elementen onderscheiden te worden. Op inhoudelijk vlak dient zeker geëvalueerd te worden op welke informatie leerlingen een abonnement genomen hebben. Dit dient niet ‘om ter meest’, maar wel zo efficiënt mogelijk te gebeuren. Dubbele informatie-instroom is tijdverlies. Natuurlijk moet wel bewaakt worden dat ze een abonnement nemen op de informatiestroom van “alle” deelnemers (medeleerlingen en leerkrachten) in hun project. Anderzijds mag ook wel geëvalueerd worden hoe leerlingen actief deelnemen aan het opvolgen van de informatie en of ze actief aan het groepsleren deelnemen. Ten slotte zijn ook bij het gebruik van RSS-feeds duidelijk attitudes te evalueren. Denk maar bijvoorbeeld aan inzet, initiatief, creativiteit, maar ook doorzettingsvermogen (bv. het onderhouden van feeds, onbelangrijk geworden feeds verwijderen, nieuwe feeds toevoegen).

Bijkomende informatie • •

http://www.netvibes.com http://www.myspace.com

Didactische fiches

5

Hoe podcast inzetten om leerlingen met dyslexie te ondersteunen?

Doelstelling Het centrale, grote doel is informatie voor leerlingen te ontsluiten op een andere wijze dan door het traditionele lezen. Vooral het auditieve kanaal vormt de kern bij het gebruik van podcast. Door deze vorm van informatieoverdracht is de podcast ook een geschikt instrument voor het basis- én voor het buitengewoon (lager) onderwijs. Leerlingen met dyslexie een geschikt alternatief om informatie op te nemen, verschaffen.


S.O. adequaat kiezen, reflecteren en bijsturen



• • • •

De leerlingen hebben een positieve houding tegenover ICT en zijn bereid ICT te gebruiken om hen te ondersteunen bij het leren. De leerlingen gebruiken ICT op een veilige, verantwoorde en doelmatige manier. De leerlingen kunnen met behulp van ICT (voor hen bestemde) digitale informatie opzoeken, verwerken en bewaren. De leerlingen kunnen zelfstandig oefenen in een door ICT ondersteunde leeromgeving

Didactische fiches

Verantwoording In een onderwijs dat meer in de richting van inclusie evolueert, dienen leerkrachten bijzondere aandacht te schenken aan de mogelijkheden waarop leermaterialen aan leerlingen kunnen bezorgd worden. Uiteraard is er niets mis met de traditionele media, maar moet er toch over gewaakt worden dat oplossingen die beter geschikt zijn voor leerlingen met een bepaalde leerstoornis of functiebeperking ook daadwerkelijk ingezet worden. Het gebruik van podcasts voor dyslectische leerlingen kan hen zeker ten goede komen.

Vereisten •

Hulpkaart 22 - Podcasts opnemen met podOmatic Oorspronkelijk was het opnemen van podcasts een hoog technologisch iets: specifieke geluidsen opnameapparatuur waren nodig, evenals apparatuur voor het bewerken van de oorspronkelijk opgenomen geluidsfragmenten. Vandaag zijn door de evolutie van de internettechnologie heel wat eenvoudige podcasts te maken. Voorbeelden daarvan zijn bijvoorbeeld http://www.podomatic.com. Podcasts kunnen via een RSS-feed aan een elektronische leeromgeving gekoppeld worden.

Verloop / uitvoering Leerkrachten stellen van de meest essentiële leerinhouden een eigen podcast op, die ze voor leerlingen ter beschikking stellen. Door de technologische evolutie houdt dit ook in dat dyslectische leerlingen zelf huistaken en resultaten van opdrachten in de vorm van podcast kunnen inleveren.


http://www.podcampus.de http://www.podomatic.be http://www.edublogs.be/2005/06/29/digitale-didactiek

Didactische fiches

6

Hoe van YouTube, TeacherTube of Garagetv een waardevol leerinstrument maken?

Doelstellingen Leerlingen in specifieke vakdomeinen aangepast en motiverend leermateriaal aanbieden, zoals bv. video-opnamen van proeven in fysica en chemie. Leerlingen kunnen zelf actief verslaggeving van gerealiseerde werkstukken presenteren.

Koppeling aan eindtermen zoeken, verwerken en bewaren

voorstellen van informatie aan anderen

van informatie


communiceren van informatie

• • • • •


De leerlingen gebruiken ICT op een veilige, verantwoorde en doelmatige manier. De leerlingen kunnen zelfstandig oefenen in een door ICT ondersteunde leeromgeving. De leerlingen kunnen zelfstandig leren in een door ICT ondersteunde leeromgeving. De leerlingen kunnen ICT gebruiken om eigen ideeën creatief vorm te geven. De leerlingen kunnen ICT gebruiken bij het voorstellen van informatie aan anderen.

Verantwoording Het gebruik van video’s biedt heel wat mogelijkheden in een innovatieve onderwijspraktijk. Ook al moet gezegd worden dat het medium – het gebruik van video of film op zich – natuurlijk niet nieuw is en in het verleden door heel wat leerkrachten met positief resultaat ingezet werd. Voorbeelden daarvan waren Schooltv in België en de Teleaccursussen in Nederland. De technologische evolutie heeft ervoor gezorgd dat het maken van videoopnames geen noemenswaardige technische vereisten meer inhoudt. Wie met gsm en pda kan werken, kan video’s opnemen. Ook het publiceren van video’s is gratis en zeer laagdrempelig. Dit heeft natuurlijk ook als gevolg dat heel wat ongewenste, tot zelfs strafbare en ontoelaatbare video’s gepubliceerd worden. Het pesten van leerkrachten en leerlingen is daar een voorbeeld van. Alhoewel pestgedrag in alle mogelijke settings voorkomt, wordt het in toepassingen zoals YouTube wel mentaal zwaarder ervaren, omdat er met bewegend beeld en opnames gewerkt wordt en het voor de hele wereld zichtbaar is.

Didactische fiches

Vereisten •

Hulpkaart 10 - Video’s delen met YouTube De technologische vereisten zijn zeer eenvoudig en gebruik is zeer laagdrempelig. Met gsm, of eenvoudige digitale camera’s kunnen video-opnames gemaakt worden. YouTube, TeacherTube, en Garagtv vergen enkel een log-in, die gratis kan bekomen worden mits een e-mailadres. Een degelijke begeleiding en een correct ethisch-deontologisch gedrag van leerkrachten en leerlingen is een vereiste om ongewenst gedrag en misbruik, zoals bv. pestgedrag, te voorkomen.

Verloop / uitvoering Er zijn een aantal mogelijke didactische invullingen. We sommen er enkele op, zonder volledigheid te willen nastreven. •

•

• •

Videosharing-sites kunnen gebruikt worden ter illustratie van aanvullend didactisch materiaal. Bijvoorbeeld tijdens de lessen lichamelijke opvoeding kunnen video-opnames van goede oefeninguitvoeringen getoond worden. Tegelijkertijd kunnen video’s gebruikt worden om leerlingen inzicht te geven in eigen uitgevoerde prestaties. Eigen prestaties kunnen opgenomen worden en via RSS of embedding in het e-portfolio gelinkt worden. In de lerarenopleiding is het al langer traditie dat via opnamen studenten een beeld over eigen didactisch optreden krijgen. In het verleden werd het opnemen van lerarengedrag door middel van video als “onecht” ervaren, omdat het positioneren van de apparatuur, het opnemen van de video zelf, niet ongemerkt kon. Leerlingengedrag werd hierdoor verstoord. Leerlingen kunnen ook voor informatieverwerking zelf op zoek gaan naar zeer interessante aanvullende video’s en deze in hun leertraject opnemen. Een zeer interessante toepassing is ook het gebruik van videosites om leeractiviteiten voor te bereiden. Eenvoudige maar goede voorbeelden zijn de YouTubefilmpjes over de Fruitveiling Haspengouw en de stroopfabriek ter voorbereiding van een ‘echt’ bedrijfsbezoek. In de evaluatie kunnen diverse elementen betrokken worden: de selectie van gebruikte materialen, de kwaliteit van aangemaakte materialen, maar ook de inhoudelijke aspecten zijn een waardevol beoordelingscriterium.


http://www.youtube.com http://www.garagetv.com http://www.teachertube.com http://www.dailymotion.com

Didactische fiches

7

Hoe kunnen leerlingen in het basis- en buitengewoon onderwijs een eportfolio met foto’s uitbouwen?


Leerlingen op jonge leeftijd vertrouwd maken met ICT-toepassingen. Realisaties van leerlingen online voor een “vertrouwde” omgeving (ouders, grootouders, …) zichtbaar maken. Groepsgevoel versterken door klassikaal realisaties te tonen.



• • • •


De leerlingen hebben een positieve houding tegenover ICT en zijn bereid ICT te gebruiken om hen te ondersteunen bij het leren. De leerlingen kunnen zelfstandig leren in een door ICT ondersteunde leeromgeving. De leerlingen kunnen ICT gebruiken om eigen ideeën creatief vorm te geven. De leerlingen kunnen ICT gebruiken bij het voorstellen van informatie aan anderen.

Didactische fiches

Verantwoording Leerlingen in het basis- en buitengewoon onderwijs werken eigenlijk al met een portfolio. Soms is het verzameld in een map of in een doos, maar hoe dan ook wordt het vaak ter motivatie voor hun groei en als bewijs van hun kunnen voor ouders gebruikt. Het internet, ICT en multimedia blijven ook voor deze leerlingen niet langer verborgen. Heel wat educatieve online websites en offline softwaretoepassingen hebben hun meerwaarde reeds bewezen. Voorbeelden hiervan zijn http://www.bobthebuilder.com/index.html

Ook software zoals studio 4 is hier een mooi voorbeeld van. Als het ICT en internet hun intrede in het leerproces doen, is het wellicht ook mogelijk om met een e-portfolio te starten. Deze eportfolio’s zullen, zoals het beginscherm bij deze didactische fiche aangeeft, niet of in mindere mate uit tekst bestaan, maar bieden wel mogelijkheden om via multimedia uitgebouwd en onderhouden te worden.

Vereisten • • • •

Hulpkaart 01 - Inloggen in Netvibes Hulpkaart 02 - Onderdelen toevoegen aan Netvibes Hulpkaart 20 - Bestanden toevoegen aan Netvibes Hulpkaart 21 - Bestanden delen via Netvibes Op technisch vlak is dit – in tegenstelling tot leerlingen secundair onderwijs – moeilijker, omdat leerlingen in basis- en buitengewoon onderwijs (afhankelijk van het type) niet noodzakelijk een eigen e-mailadres hebben. Ook maken basisscholen en scholen van het buitengewoon onderwijs nog niet massaal e-mailadressen voor eigen leerlingen (en zelfs personeel) aan. Eventueel kan met een klassikaal e-mailadres gewerkt worden. Heel wat WEB 2.0toepassingen zijn gratis en zijn zeer laagdrempelig op het vlak van toegankelijkheid.

Verloop / uitvoering • • • • •

Realisaties van leerlingen, bijvoorbeeld door middel van een scanner of digitaal fototoestel online plaatsen. Leerlingen hun realisaties en vorderingen gedurende een trimester of schooljaar digitaal in kaart brengen. Voorstellingen van klasresultaten aan ouders en belangstellenden aanreiken. Modellen of “na te streven” realisaties online presenteren. Waar mogelijk, afhankelijk van leeftijd en niveau, proberen leerlingen zelf online foto’s te zoeken, te delen en eventueel zelf reeds te publiceren

Didactische fiches

8

Hoe een wiki en weblog in de GIP integreren?


Samenwerkend leren door middel van ICT. Leerlingen elkaar leren feedback geven. Gezamenlijk verantwoordelijkheid voor een werkstuk leren opnemen.



van informatie


• • •

De leerlingen kunnen zelfstandig oefenen in een door ICT ondersteunde leeromgeving. De leerlingen kunnen zelfstandig leren in een door ICT ondersteunde leeromgeving. De leerlingen kunnen met behulp van ICT (voor hen bestemde) digitale informatie opzoeken, verwerken en bewaren.

Verantwoording Kunnen samenwerken is een belangrijke vaardigheid, die ook leerkansen moet krijgen. Met het inzetten van een wiki in de geïntegreerde proef kunnen leerlingen worden gestimuleerd om tot een gezamenlijke realisatie te komen. Tegelijkertijd biedt dit leerkrachten de mogelijkheid – of is het eerder een uitdaging – om niet elke leerling identiek dezelfde opdracht te geven, maar net één grote opdracht, opgebouwd uit verschillende deelopdrachten te laten realiseren. Het taalaspect krijgt een bijzondere focus in het werken met wiki’s. Het feit dat leerlingen aangemoedigd worden om elkaars werkstukken te lezen, te bestuderen en te verfijnen, is de uitdaging die in de wiki-technologie mogelijkheden biedt.

Didactische fiches

Vereisten • •

Hulpkaart 07 - Een blog starten Hulpkaart 08 - Een wiki starten Een wiki en weblog dient voor de leerlingen ter beschikking gesteld te worden. In het kader van reflectieopdrachten dient er wel over gewaakt te worden dat er een mogelijkheid tot afscherming wordt voorzien. Dit kan o.a. met het ter beschikking stellen voor iedereen of voor een geselecteerde groep. Een technische beperking – die toch wel belangrijk is – is dat sommige wiki-toepassingen nog een degelijke html-kennis vereisen. Leerkrachten of de ICTcoördinator zullen dus vooraf goed moeten nadenken over de verschillende wiki-mogelijkheden waaruit geselecteerd kan worden. De layout zoals Wikipedia oogt erg professioneel, maar vraagt in het gebruik html-kennis.

Verloop / uitvoering In dit geval is de GIP het uitgangspunt. Als toepassingen worden wiki en weblog voorzien. De GIP-opdracht dient een grote, ruime opdracht te zijn. Wel wordt ervoor gewaarschuwd dat identieke opdrachten voor de leerlingen niet geschikt zijn om met een wiki uit te voeren, omwille van het kopiëren en plakken. Voornamelijk het kunnen integreren van RSS-feeds in wiki’s en weblogs geeft extra mogelijkheden om leerlingen snel en accuraat recente informatie te laten verzamelen en gebruiken. De wiki kan gebruikt worden voor de verslaggeving of als schrijfoefening. Naast de reeds voorziene evaluatie-elementen kan bij het gebruik van een wiki en weblog extra rekening gehouden worden met andere belangrijke aspecten: de wijze waarop leerlingen elkaar op een constructieve wijze ondersteund hebben in de creatie van de gezamenlijke realisatie en het geven van adviezen en tips in de reflecties op hun weblog.

Bijkomende informatie • • • • • •

http://www.wikipedia.org http://pbwiki.com http://www.mediawiki.org/wiki/MediaWiki/nl http://www.edublogs.be http://www.bloggen.be http://www.classy.be

Didactische fiches

9

Hoe leerlingen begeleiden met een persoonlijke leeromgeving?

Doelstellingen • •

Het doel is o.a. leren aantrekkelijk te maken, door een interessant en uitdagend medium zowel voor persoonlijke doeleinden als voor onderwijsdoeleinden te realiseren. Leerlingen bewust maken van een mogelijke geïntegreerde aanpak van informatieverwerving en –verwerking.



van informatie



• • • • •

De leerlingen hebben een positieve houding tegenover ICT en zijn bereid ICT te gebruiken om hen te ondersteunen bij het leren. De leerlingen kunnen zelfstandig leren in een door ICT ondersteunde leeromgeving. De leerlingen kunnen ICT gebruiken bij het voorstellen van informatie aan anderen. De leerlingen gebruiken ICT op een veilige, verantwoorde en doelmatige manier. De leerlingen kunnen met behulp van ICT (voor hen bestemde) digitale informatie opzoeken, verwerken en bewaren.

Didactische fiches

Verantwoording Myspace, Netvibes en dergelijke technologische snufjes zijn erg in bij leerlingen. De kunst bestaat er dan ook in om deze tools, waar mogelijk, een educatieve meerwaarde te geven. Deze meerwaarde is er zeker omdat met het gebruik van RSS-feeds op het ene tabblad nieuwsitems kunnen geïnventariseerd worden en op een ander tabblad een overzicht van beursevoluties kan bijgehouden worden (handel en economie) of een permanente update van de actuele ICT-evoluties (informatica) mogelijk wordt. Afhankelijk van de verschillende vakdomeinen zal het belangrijk zijn mogelijke en interessante websites met informatie te integreren in de persoonlijke leeromgeving. Het is niet nodig dat dit door de leerkrachten zelf wordt gedaan; ook leerlingen zijn zeker in staat dit voor zichzelf en de medeleerlingen uit te voeren.

Vereisten • • •

Hulpkaart 01 - Inloggen in Netvibes Hulpkaart 02 - Onderdelen toevoegen aan Netvibes Hulpkaart 20 - Bestanden toevoegen aan Netvibes Speciale vereisten zijn er niet. Het werken met een persoonlijke leeromgeving gebeurt integraal via het internet. Wel wordt benadrukt dat het ter beschikking hebben (of niet) van Flash-Player vaak een belemmering is. Ook is het vertrouwd zijn met het werken van RSS-feeds noodzakelijk. Aanbevolen wordt toch nog even het principe en de werking van RSS-feeds toe te lichten. Het feit dat het om vrij nieuwe technologie gaat, betekent ook dat bv. nog niet alle websites met RSS-feeds werken. Dit is geen hinderpaal, maar een realiteit.

Verloop / uitvoering Er zijn heel wat didactische mogelijkheden. We sommen er een aantal op. •

•

• •

Het gebruik van een PLE om een e-portfolio voor leerlingen op te bouwen. Via een apart tabblad in Netvibes kunnen leerlingen inhoudsgebieden toevoegen. Ook kunnen documenten geüpload worden. Waar leerlingen over een e-portfolio beschikken, is dat natuurlijk geen probleem. Het voordeel van een e-portfolio in een PLE is dat de combinatie tussen privé, ontspanning, werk en school een optimale invulling in het e-portfolio krijgt. Ook het feit dat de PLE’s reeds volwaardig RSS-feeds ondersteunen, is een meerwaarde. Het inventariseren en ontvangen van informatie via RSS-feeds maakt dat leerlingen een overzicht houden van te raadplegen informatie. Tijdswinst door niet te verdwalen op het internet is in dit geval een meerwaarde. De PLE wordt dan als een soort informatiecentrum gebruikt. De PLE ‘s kunnen zelfs als een sociaal systeem ingericht worden, waarbij leerlingen aan elkaars PLE gekoppeld worden. De evaluatie wordt bepaald door de wijze waarop de PLE ingezet wordt: in geval van het gebruik als e-portfolio bepaalt de evaluatiewijze van het e-portfolio alles. In andere gevallen kunnen verschillende elementen meespelen, zoals de wijze waarop de PLE is uitgebouwd, de kwaliteit en de volledigheid van bv. opgenomen RSS-feeds, volledige opname van klasgroepen, enz. Ook is in de evaluatie van het gebruik van PLE’s het gedrag van leerlingen belangrijk.

Didactische fiches

10 Hoe online kantoortoepassingen in een klaspraktijk integreren?

Doelstellingen Online kantoortoepassingen zijn bijzonder geschikt voor het samenwerken aan documenten zoals rekenbladen, presentaties,…. Voornamelijk het samenwerken aan één omvangrijke opdracht (zoals bv. de geïntegreerde proef) is een belangrijk te realiseren doel. Het feit dat leerlingen tegelijkertijd aan een document kunnen samenwerken is een meerwaarde die vooral tijdsbesparend werkt. Ook het online aanwezig zijn, maakt dat leren onafhankelijk van tijd en plaats gerealiseerd kan worden.

Didactische fiches

Koppeling aan eindtermen oefenen met behulp van ICT

creatief vormgeven

zelfstandig leren

met behulp van ICT

met behulp van ICT


• • • • • •


De leerlingen hebben een positieve houding tegenover ICT en zijn bereid ICT te gebruiken om hen te ondersteunen bij het leren. De leerlingen kunnen zelfstandig leren in een door ICT ondersteunde leeromgeving. De leerlingen kunnen ICT gebruiken om eigen ideeën creatief vorm te geven. De leerlingen kunnen met behulp van ICT (voor hen bestemde) digitale informatie opzoeken, verwerken en bewaren. De leerlingen kunnen zelfstandig oefenen in een door ICT ondersteunde leeromgeving De leerlingen kunnen ICT gebruiken bij het voorstellen van informatie aan anderen.

Verantwoording Online kantoortoepassingen zijn een nieuwe technologische mogelijkheid en kunnen heel wat geld besparen omdat er geen licenties nodig zijn. Daarenboven bieden ze het extra voordeel dat iedereen met dezelfde versie werkt. Voor het aangehaalde voorbeeld van Zoho geldt daarenboven dat alle traditionele toepassing (tekstverwerking, elektronisch rekenblad, gegevensbeheer en presentatie) aangevuld worden met applicaties zoals chat, wiki, poll, … waardoor er één groot geheel aan toepassingen onder één noemer wordt gebruikt.

Vereisten • • • •

Hulpkaart 23 - Inloggen in Zoho Hulpkaart 24 - Schrijven met Zoho Writer Hulpkaart 25 - Rekenen met Zoho Sheet Hulpkaart 26 - Presenteren met Zoho Show

Verloop / uitvoering Door de mogelijkheid van constructieve samenwerking, is een juiste benadering van de te geven opdrachten essentieel. •

•

Het samenwerken aan een document vergt uiteraard als uitgangspunt dat niet alle leerlingen dezelfde opdrachten krijgen. Het schrijven van een schoolkrantje is een prima tekstverwerkingsopdracht, die met behulp van online kantoortoepassingen kan gerealiseerd worden. Het focussen op taal en verhogen van de taalzuiverheid in de documenten is een extra troef. Sterkere leerlingen kunnen zeker zwakkeren en/of anderstaligen ondersteunen. Het aanleren van de leerplanitems i.v.m. de kantoortoepassingen kan evenzeer via online kantoortoepassingen waarbij een extra dimensie (het delen van documenten) kan opgenomen worden.

Didactische fiches

•

De evaluatie van het gebruik van online kantoortoepassingen kan bestaan uit de volgende (niet-limitatieve) elementen: o Het gebruik van de kantoortoepassingen op zich. Dit betekent dat de leerplandoelstellingen van bv. tekstverwerking evenzeer kunnen geëvalueerd worden in het gebruik van de online kantoortoepassingen. Hetzelfde geldt uiteraard ook voor het rekenblad, presentatiesoftware, … o Het is ook aanbevolen de taalcomponent te evalueren. Indien mogelijk zou de integratie met online woordenboeken geëvalueerd kunnen worden. o Zeker mag ook de inhoud van hetgeen met de online kantoortoepassingen gerealiseerd werd niet uit het oog verloren worden. o Net als met andere toepassingen is de beoordeling van het attitudinale aspect een belangrijk evaluatie-element.


http://www.zoho.com https://docs.google.com

Didactische fiches

11 Hoe leerlingen actief betrekken in de opvoeding tot burgerzin?


Leerlingen actief betrekken in de opbouw en uitdrukking van eigen meningen. Leerlingen inzicht geven in de groepsopvattingen ten opzichte van de eigen opvattingen. Aantonen hoe naar aanleiding van bepaalde activiteiten opvattingen, in het domein van de burgerzin, kunnen veranderen.

Didactische fiches



• • • •


De leerlingen hebben een positieve houding tegenover ICT en zijn bereid ICT te gebruiken om hen te ondersteunen bij het leren. De leerlingen kunnen zelfstandig leren in een door ICT ondersteunde leeromgeving. De leerlingen kunnen ICT gebruiken om eigen ideeën creatief vorm te geven. De leerlingen kunnen ICT gebruiken bij het voorstellen van informatie aan anderen.

Verantwoording Opvoeden tot burgerzin houdt o.a. ook in dat leerlingen een weloverwogen mening kunnen formuleren en over relevante items kunnen overleggen. Met Zoho polls is het mogelijk om online stemgedrag te registreren. Deze toepassing biedt op verschillende fasen in het didactisch proces de mogelijkheid om leerlingen naar aanleiding van bepaalde gebeurtenissen actief in het leerthema te betrekken. Dit kan bv. bij de start van een leeractiviteit om de mening van een klasgroep te leren kennen. Maar dit kan ook om bijvoorbeeld via tussentijdse metingen tot aan het einde van de leeractiviteit na te gaan in welke mate de opvattingen van leerlingen, door ze constructief met experten of ervaringsdeskundigen is contact te brengen, al dan niet is gewijzigd. Het activiteitsprincipe is van oudsher één van de belangrijkste didactische principes en gaf voorheen weinig mogelijkheden tot toepassingen in bv. uiteenzettingen. Alhoewel er ook speciale apparatuur in de vorm van stemkastjes te beschikking is, is dit een vrij duur alternatief in vergelijking met de mogelijkheden van online polls.

Vereisten • •

Hulpkaart 23 - Inloggen in Zoho Hulpkaart 27 - Online enquêteren met Zoho polls

Verloop / uitvoering: • •

•

Naar aanleiding van een actuele gebeurtenis, die zeer uiteenlopend kan zijn, zoals bv. aankomende verkiezingen, maar ook een dramatische gebeurtenis, kan gevraagd worden aan leerlingen om hun mening te formuleren en via stemming te bevestigen; Afhankelijk van het te besteden tijdstraject en de wijze waarop het didactisch proces aangepakt wordt, kan telkens na een spreker, een panel-gesprek, een film, … aan leerlingen gevraagd worden hun stemgedrag opnieuw te bekijken en te evalueren. De evaluatie van het gebruik van online polls kan bestaan meningen van leerlingen te leren kennen, en desgevallend de wijzigende opvattingen.

Bijkomende informatie •

http://www.zoho.com

Didactische fiches

12 Hoe leerlingen met mobiele technologie laten leren? (Gebaseerd op het Wireless Web Kids1 – project)

Doelstellingen • • • •

De leerlingen leren effectief en efficiënt met mobiele technologie. De leerlingen leren vakoverschrijdende toepassingen. De leerlingen worden bewust met de evolutie van technologie geconfronteerd; De leerlingen maken mee technologie (afhankelijk van het niveau en studierichting van de leerlingen).

Koppeling aan eindtermen oefenen met behulp van ICT

creatief vormgeven

zelfstandig leren

met behulp van ICT

met behulp van ICT


• • • • • •


De leerlingen hebben een positieve houding tegenover ICT en zijn bereid ICT te gebruiken om hen te ondersteunen bij het leren. De leerlingen kunnen zelfstandig leren in een door ICT ondersteunde leeromgeving. De leerlingen kunnen ICT gebruiken om eigen ideeën creatief vorm te geven. De leerlingen kunnen met behulp van ICT (voor hen bestemde) digitale informatie opzoeken, verwerken en bewaren. De leerlingen kunnen zelfstandig oefenen in een door ICT ondersteunde leeromgeving De leerlingen kunnen ICT gebruiken bij het voorstellen van informatie aan anderen.

Verantwoording GSM, iPod, PDA (en ook in de toekomst iPhone) zijn gemeengoed bij leerlingen en studenten. Er wordt echter vastgesteld dat leerlingen en studenten niet altijd spontaan de grenzen tussen wat kan en niet kan weten te leggen. Hierdoor wordt de technologie soms in een negatief daglicht geplaatst. Nochtans heeft mobiele technologie in combinatie met WEB 2.0 ook heel wat didactische mogelijkheden en meerwaarden biedt. Geocaching is een mooie geïntegreerde toepassing, zeker om ook vakkenintegratie te bevorderen.

1

http://www.wetenschapsinformatienetwerk.be/index.php?page=6&detail=548

Didactische fiches

Vereisten • •

GPS toestel PDA met GPS ontvanger

Verloop / uitvoering • •

De leerkracht kan een geocachingroute voor de PDA uitwerken. Afhankelijk van de studierichting (zoals bv. informaticabeheer) kan het aanmaken van deze route ook in combinatie met de leerlingen gebeuren. Bepaal in overleg met collega’s hoeveel tijd hiervoor uitgetrokken wordt en welke vakken mee in de geocaching worden opgenomen. Er zijn voorbeelden van historische of geografische routes, maar ook natuurroutes, geschiedenis en wetenschappen routes kunnen gerealiseerd worden. Optimaal is natuurlijk een combinatie van de verschillende vakdomeinen in het traject.


http://www.sciencecaching.be http://www.geocaching.be http://www.educaching.com

Didactische fiches

13 Webloggen ook in het Nederlands?


De leerlingen leren constructief samenwerken Leerlingen mogelijkheden bieden om elkaar te ondersteunen Leerlingen laten leren van elkaars sterkte/zwakte punten

Koppeling aan eindtermen zoeken, verwerken en bewaren van informatie

• • • •



De leerlingen kunnen zelfstandig leren in een door ICT ondersteunde leeromgeving. De leerlingen kunnen met behulp van ICT (voor hen bestemde) digitale informatie opzoeken, verwerken en bewaren. De leerlingen kunnen zelfstandig oefenen in een door ICT ondersteunde leeromgeving De leerlingen kunnen ICT gebruiken bij het voorstellen van informatie aan anderen.

Didactische fiches

Verantwoording Een van de weinige bezwaren om Blogger te gebruiken als tool bij het introduceren van weblogs bij beginners was dat de schil Engelstalig is. Vanaf nu is Blogger echter in het Nederlands beschikbaar. Dat geldt ook voor de HELP bestanden. Dit maakt het werken met deze tool bijv. met basisschoolleerlingen nog laagdrempeliger!

Vereisten •

Hulpkaart 07 - Een blog starten

Verloop / uitvoering Analoog aan ‘Hoe kan ik een weblog inzetten om feedback te geven aan leerlingen’ maar voor het basisonderwijs, voor de 3de graad naar thema’s die zeer uiteenlopend zijn, vooral: • • •

W.O.-thema’s Projectwerken …

Praktijkvoorbeelden en/of gebruikerservaringen Te gebruiken bij: Themaweblog, projectweblog, klassenweblog, werkstukweblog, fotoweblog, boekbesprekingweblog, verhalen- en gedichtenweblog, klassendagboek/klassenkrant-weblog, nieuwsweblog, opdrachtenweblog, interviewweblog, ‘speciale-gelegenheden-op-school’weblog.


http://jozefschoolfietst.web-log.nl http://dewaaigroep5c.web-log.nl/weblog_van_groep_5c_van_d/2008/03/water.html http://www.mijnhomepage.nl/weblog/les1.php http://www.gerarddummer.nl/screencasts/weblog_opzetten/weblog%20opzetten.html

Didactische fiches

14 Hoe kunnen favorieten een meerwaarde bieden in het lager onderwijs?

Doelstellingen Leerlingen op een innoverende wijze efficiënt en adequaat leren omgaan met de informatieexplosie op het internet door doelgericht te verzamelen en te bewaren.


• • • •



De leerlingen kunnen met behulp van ICT (voor hen bestemde) digitale informatie opzoeken, verwerken en bewaren. De leerlingen kunnen zelfstandig oefenen in een door ICT ondersteunde leeromgeving De leerlingen kunnen ICT gebruiken bij het voorstellen van informatie aan anderen. De leerlingen gebruiken op een veilige, verantwoorde en doelmatige manier ICT.

Verantwoording In de kenniseconomie van morgen is het accuraat en efficiënt kunnen omgaan met informatie en het selecteren van de nodige informatie een kernactiviteit. Yurls biedt hiervoor een oplossing om op een zeer gemakkelijke manier favoriete websites, RSS-feeds & YouTube-video’s te verzamelen en te ordenen op een eigen startpagina.

Vereisten •

Hulpkaart 04 - Favorieten toevoegen aan Del.icio.us

Verloop / uitvoering Als leerkracht: Als leerkracht kan je de zinvolle en nuttige websites die je tegenkomt bij je zoektocht naar leermaterialen verzamelen in een yurl zodanig dat de leerlingen deze achteraf gewoon kunnen gebruiken bij het uitwerken van zelfgekozen projecten, uitwerken van WebQuests, ThinkQuests,…

Als leerling:

Didactische fiches

Als leerling kan je gebruik maken van de vooropgestelde verzamelingen van je leerkracht maar kan je ook de opdracht verkrijgen om, samen met andere leerlingen, op zoek te gaan naar zinvolle en bruikbare websites, RSS-feeds, YouTube-video’s die ze zelfstandig verzamelen in een yurl.

Bijkomende informatie Voorbeelden van Yurls: Aardrijkskunde: • • • •

Europese Unie: http://eu.yurls.net/ Heelal: http://heelal.yurls.net/ Landenproject: http://landenproject.yurls.net/ Ruimtevaart: http://ruimtevaart.yurls.net/

Geschiedenis: • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •

7nieuwe wereldwonderen: http://wereldwonderen.yurls.net/ Anne Frank: http://annefrank.yurls.net/ Geschiedenis: http://geschiedenis.yurls.net/ Geschiedenis in 10 tijdvakken: http://10-tijdvakken.yurls.net/ Hunnebedden: http://hunebedden.yurls.net/ Romeinen: http://romeinen.yurls.net/ Webje De Gouden Eeuw: http://webje-goud.yurls.net/ Webje De tijd van oma en opa: http://webje-oma.yurls.net/ Webje Egypte: http://webje-egypte.yurls.net/ Webje Grieken: http://webje-grieken.yurls.net/ Webje Industrie van toen en nu: http://webje-industrie.yurls.net/ Webje Kloosters: http://webje-kloosters.yurls.net/ Webje Kunst door de eeuwen heen: http://webje-kunst.yurls.net/ Webje Middeleeuwen: http://webje-middeleeuwen.yurls.net/ Webje Nieuwste tijd: http://webje-nieuwste-tijd.yurls.net/ Webje Ontdekkingsreizen: http://webje-ontdekkingsreizen.yurls.net/ Webje Oorlogen: http://webje-wereldoorlogen.yurls.net/ Webje Prehistorie: http://webje-prehistorie.yurls.net/ Webje Pruikentijd en Revolutie: http://webje-pruiken.yurls.net/ Webje Ridders: http://webje-ridders.yurls.net/ Webje Romeinen: http://webje-romeinen.yurls.net/ Webje Tachtigjarige Oorlog: http://webje-tachtig.yurls.net/ Webje Twee Wereldoorlogen: http://webje-wereldoorlogen.yurls.net/ Webje Vikingen: http://webje-vikingen.yurls.net/

Godsdienst: • • • •

Christendom: http://christendom.yurls.net/ Hindoeïsme: http://hindoeisme.yurls.net/ Islam: http://islam.yurls.net/ Jodendom: http://jodendom.yurls.net/

Muzische vorming: • • •

Knutselen: http://knutselen.yurls.net/ Muziek: http://muziek.yurls.net/ Tekenen: http://tekenen.yurls.net/

Didactische fiches

Natuurkennis: • • • •

Dieren multimedia: http://dieren.yurls.net/ Menselijk lichaam: http://menselijk-lichaam.yurls.net Plantenrijk: http://plantenrijk.yurls.net/ Strand, zee en kust: http://strand.yurls.net/

Nederlands: • • • •

Kinderboeken: http://kinderboeken.yurls.net/ Ondersteunend Nederlands: http://nederlands.yurls.net/ Woordenboek: http://woordenboek.yurls.net/ Sprookjes: http://sprookjes.yurls.net/

Didactische fiches

15 Hoe ziet een leeromgeving voor basisonderwijs eruit?

Doelstellingen Het doel is o.a. om het leren aantrekkelijker te maken, interessanter, uitdagender zowel voor persoonlijke doeleinden als voor onderwijsdoeleinden.

Koppeling aan eindtermen voorstellen

oefenen

van informatie aan anderen

met behulp van ICT


• • • • •

De leerlingen hebben een positieve houding tegenover ICT en zijn bereid ICT te gebruiken om hen te ondersteunen bij het leren. De leerlingen kunnen zelfstandig leren in een door ICT ondersteunde leeromgeving. De leerlingen kunnen met behulp van ICT (voor hen bestemde) digitale informatie opzoeken, verwerken en bewaren. De leerlingen gebruiken ICT op een veilige, verantwoorde en doelmatige manier De leerlingen kunnen ICT gebruiken bij het voorstellen van informatie aan anderen.

Didactische fiches

Verantwoording Think.Com is een leer- en webomgeving die de Oracle Education Foundation heeft ontwikkeld om kinderen op school spelenderwijs vertrouwd te maken met de mogelijkheden van het internet. We noemen het ook wel: de veilige omgeving van de school, maar dan op de computer. Met Think.com wordt leren over wat je met de computer op internet kan zo leuk, zo veilig en zo makkelijk, dat iedere leraar whizzkids kan kweken. Op Think.com geen reclame, geen ongepaste taal en geen ongenode gasten. Maar wel zelf webpagina’s bouwen, berichten uitwisselen met klasgenoten, moeiteloos Engels leren, werkstukken publiceren en online discussiëren. Computerkennis is daarvoor geen vereiste.

Vereisten •

http://www.think.com (eigen uitgebreide ondersteuning)

Verloop / uitvoering Er zijn heel wat didactische mogelijkheden. We sommen er een aantal op: • • • • •

Leerlingen kunnen hun eigen startpagina aanpassen, voorzien van foto’s, kleuren,… Leerlingen kunnen hun eigen projecten creatief vormgeven waarbij ze gebruik maken van vragenlijsten, discussiefora en peilingen. Er kunnen projectgroepen aangemaakt worden waarin leerlingen leren samen werken. Leerlingen kunnen zeer creatief omgaan met teksten. Leerlingen worden aangemoedigd hun ideeën te publiceren en met leeftijdsgenoten uit andere delen van de wereld te communiceren. Scholen uit verschillende landen ontmoeten elkaar online en leerlingen krijgen uit de eerste hand informatie over andere culturen en delen van de wereld.

Bijkomende informatie •

http://www.think.com/nl

Didactische fiches

16 Teken- en deeldiagrammen op het internet voor basisonderwijs

Doelstellingen • •

Leerlingen constructief laten samenwerken Leerlingen laten nadenken over bepaalde structuren.

Koppeling aan eindtermen oefenen creatief vormgeven

met behulp van ICT

zelfstandig leren

met behulp van ICT

met behulp van ICT


Didactische fiches

• • • • •

De leerlingen kunnen zelfstandig leren in een door ICT ondersteunde leeromgeving. De leerlingen gebruiken ICT op een veilige, verantwoorde en doelmatige manier De leerlingen kunnen ICT gebruiken bij het voorstellen van informatie aan anderen. De leerlingen kunnen met behulp van ICT creatief vormgeven De leerlingen kunnen zelfstandig oefenen in een door ICT ondersteunende leeromgeving

Verantwoording Gliffy online is een webapplicatie waarmee u in een handomdraai allerlei schema’s, diagrammen en plannen kunt tekenen. Na een korte registratieprocedure kunt u onmiddellijk aan de slag met de in Flash getekende tekenapplicatie. U kunt simpelweg objecten uit de linkerkolom naar het ruitjesveld slepen. Uiteraard kunt u elk object van plaats veranderen, groter of kleiner maken, inkleuren of zelfs roteren. Ook tekst, pijlen en lijnen toevoegen behoort tot de mogelijkheden.

Vereisten •

Adobe Flash Player 7 of hoger

Verloop / uitvoering Met Gliffy kunnen leerlingen op een zeer gemakkelijke manier webschema’s maken, eenvoudige schema’s maken voor techniek, … De gemaakte schema’s, tekeningen kunnen zeer eenvoudig in een wiki, weblog, … geïmplementeerd worden.


http://www.gliffy.com http://nl.youtube.com/watch?v=N0UgI-FVIKo

Didactische fiches. 1 Hoe een educatief waardevol e-portfolio opbouwen met leerlingen?

Recommend Documents