De opmars van duurzaam

1 Financial Focus Special is een bijlage bij Financial Focus nr. 31. Het is een uitgave van ABN AMRO MeesPierson. De colofon en disclaimer die betrekking hebben op deze Special staan op pagina 11 van Financial Focus nr. 31.

©cienpiensnf-Fotolia.com

De opmars van duurzaam

Een kwestie van keuzes

Duurzaamheid: hoe en waarom

Geen woorden, maar daden

Schone giften, schoon geweten

Het aantal duurzame initiatieven van overheden en bedrijven neemt snel toe. De consument kan steeds vaker kiezen voor een duurzaam alternatief. Die duurzaamheid is ook steeds vaker een factor die door de consument wordt meegewogen bij de aankoop van een product.

Duurzaamheid is van fundamenteel belang voor de bank. In 2017 moet ABN AMRO erkend en herkend worden als duurzame bank, onder het motto: een betere bank die bijdraagt aan een betere wereld. Alles over het hoe en waarom van de duurzame ambities.

Over duurzaamheid wordt veel gesproken. Het meest inspirerend zijn nog altijd de verhalen van mensen die duurzaamheid echt in de praktijk brengen. In deze special vertellen betrokkenen uit diverse disciplines wat duurzaamheid voor hun persoonlijk of voor hun organisatie betekent.

Een duurzaam investeringsbeleid helpt een filantropische instelling in dubbel opzicht. Het kan helpen voorkomen dat de investeringen tegen de missie ingaan. Daarnaast kan een duurzaam investeringsbeleid de eigen missie versterken. Twee ervaren gevers over het belang van ‘schoon geld’.

Lees verder op pagina 2




Uitgave 07-12-2013 abnamromeespierson.nl

2

De kracht van een duurzame keuze Het aantal duurzame initiatieven van overheden en bedrijven neemt snel toe. De consument kan steeds vaker kiezen voor een duurzaam alternatief. Het rapport van de Club van Rome schudt begin jaren zeventig iedereen wakker. Het is vooral het beangstigend concrete toekomstscenario over het opraken van voedselgrondstoffen dat schrik aanjaagt, gemaakt met behulp van een destijds innovatief computermodel. Het inmiddels klassieke rapport Grenzen aan de Groei van de Europese en Amerikaanse wetenschappers legt een concreet verband tussen bevolkingsgroei en de effecten op het milieu. Als we op dezelfde voet doorgaan met consumeren, dan ontstaan tekorten en grote schade aan het milieu. Veertig jaar na Grenzen aan de groei is de dis-

cussie nog steeds uiterst actueel. Het schrikeffect lijkt echter te hebben plaatsgemaakt voor daadkracht. In de huidige maatschappij heeft duurzame ontwikkeling een prominente plaats. Hybride auto’s en led-lampen deden hun intrede en nieuwe generaties zullen nooit Hummers of gloeilampen kennen.

DOuCHEN

Volgens het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL), een adviesorgaan van de overheid, is een nieuwe fase in verduurzaming aangebroken. Zowel consumenten als bedrijven zijn er ondertussen wel van overtuigd dat duur-

zaamheid nodig is. Maar om iedereen tot daadkracht te krijgen is een nieuwe aanpak nodig. Experts zijn het er over eens dat innovatie daarbij van cruciaal belang is. Innovatie maakt duurzame keuzes voor consumenten mogelijk zonder dat zij (veel) aan kwaliteit van leven hoeven in te boeten. Illustratief is het dalende waterverbruik van Nederlanders. Opmerkelijk, omdat eer-

dere overheidscampagnes om minder water te gebruiken geen enkel effect hadden. Sterker, de Nederlander staat langer onder de douche dan ooit. Het is de technologie in nieuwe (vaatwas-) machines en douchekoppen die er substantieel aan bijdraagt dat er in 2012 opnieuw minder water werd verbruikt dan in het jaar ervoor. Ook op andere gebieden is het effect

van een duurzame keuze merkbaar. De helft van alle koffie en het hout dat Nederlanders gebruiken wordt inmiddels duurzaam geproduceerd. Bedrijven bieden meer alternatieven. Het feit dat Nederlanders bereid blijken meer te betalen voor een ei dat niet uit een legbatterij komt, zet producenten er toe aan om ook scharreleieren in onder meer cake en mayonaise te verwerken.

Verleiding Om duurzaamheid te stimuleren blijkt creativiteit minstens zo belangrijk als innovatie. Zo wordt in de laboratoria van cosmeticafabrikant l’Oréal gewerkt aan een shampoo die sneller kan worden uitgespoeld. Doel is de samenstelling zo aan te passen dat in plaats van 7 liter nog slechts 1 liter

nodig is. Met 1 miljard klanten in potentie een omvangrijke water- en energiebesparing. Ook overheden blijken creatief bij het verleiden van consumenten tot duurzaam gedrag. Zo dreigde in Groot-Brittannië een subsidieproject voor de isolatie van daken van huizen te mislukken door gebrek

aan interesse. Onderzoek wees uit dat de bewoners vooral opzagen tegen het leegruimen van hun zolder. Toen de overheid hulp aanbood in de vorm van verhuizers die de zolder voor de bewoners leeghaalden, was de animo veel groter.


3

2MW

21,8%

van alle vermogens die in beheer zijn gegeven, ofwel 13.600 miljard dollar, wordt op een of andere manier belegd onder invloed van een maatschappelijk verantwoordelijke beleggingsstrategie.

Creatief denken over duurzaam Deelauto-initiatief car2go heeft de auto’s uitgerust met een boordcomputer die de duurzaamheid van de rijstijl meet. De bevindingen worden niet in cijfers, maar in drie boompjes getoond. Wie lange tijd te hard rijdt, ziet de boompjes omvallen. Door dit beeld passen veel bestuurders automatisch de rijstijl aan.

(bron: VBDO)

200.000.000

Het aandeel van zonne-energie komt uit op ongeveer 0,2 procent van de totale energievraag.

BEDRiJfSlEVEN

In 2010 hebben meer dan 200 miljoen mensen een microkrediet gekregen. In 2002 waren dit nog 65 miljoen mensen. In totaal is in 2010 voor bijna 90 miljard dollar aan microkredieten verstrekt.

VERWARRiNG

Bij hun aankopen laten consumenten duurzaamheid steeds vaker meewegen. Het marktaandeel van producten die zijn voorzien van een duurzaamheidskeurmerk is in Nederland in de afgelopen decennia substantieel gestegen. Toch zorgt het duurzame aanbod ook voor verwarring. Uit onderzoek blijkt dat kopers bijvoorbeeld geen beeld hebben van de garanties die dergelijke keurmerken daadwerkelijk geven over de situatie Uitgave 07-12-2013 abnamromeespierson.nl

71.000.000

Nog eens 71 miljoen jongeren gaan niet naar de onderbouw van de middelbare school (54 procent hiervan is een meisje). De helft van deze kinderen woont in Sub-Saharisch Afrika.

(bron: Unicef)

aantal ondernemingen duurzame projecten in de media aankondigen, maar die nooit uitvoeren. Selectieve openbaring blijkt de meest voorkomende vorm van greenwashing. Daarbij geeft een bedrijf veel aandacht aan een duurzame activiteit, die maar een klein deel van de bedrijfsvoering uitmaakt. Voorbeeld is de poging van oliemaatschappij BP om zich een ander imago aan te meten door de term beyond petroleum, (meer dan olie, red.). De kernactiviteit van de onderneming is echter nog steeds de winning van olie. Kritische consumenten prikken steeds vaker door dergelijke marketing heen. De essentie van duurzaamheid zit hem immers in daadkracht en het maken van de juiste keuzes. Door duurzame keuzes kan het verschil worden gemaakt. De groeiende bevolking kan door het maken van de juiste keuzes de impact van de eigen consumptie op de aarde beperken.

Bijna tweederde van de topondernemingen in de Dow Jones Sustainability Index zijn gevestigd in Europa. In de lijst staan slechts twee Amerikaanse bedrijven en drie zijn afkomstig uit Australië.

(bron: Unicef)

En veel grote kledingmerken kregen kritiek over de omstandigheden waaronder hun kleding in ontwikkelingslanden geproduceerd wordt. Onder druk van de publieke opinie sloot een groot aantal kledingfabrikanten, waaronder bekende merken als Primark en H&M, contracten af om de arbeidsomstandigheden in de fabrieken te verbeteren en bijvoorbeeld kinderarbeid uit te sluiten.

Met de Dow Jones Sustainability Index wordt jaarlijks gekeken naar de duurzame bedrijfsvoering van de grootste beursgenoteerde ondernemingen ter wereld. In de index zijn 333 ondernemingen opgenomen, onderverdeeld in 24 verschillende industriesectoren.

ONDERWiJS Van de 650 miljoen kinderen wereldwijd van de lagereschoolleeftijd volgen 250 miljoen kinderen nog steeds geen onderwijs óf onderwijs dat zo slecht is dat zij niet leren lezen en schrijven. Dat is 40 procent van alle schoolgaande kinderen.

AfVAl Een gemiddeld persoon produceert ieder jaar 7,5 keer zijn eigen lichaamsgewicht aan afval. 30 procent daarvan bestaat uit papier. (bron: Unicef)

7,5

(bron: Trouw 12/11/2013)

(bron: Deutsche Bank: Microfinance in evolution. An industry between crisis and development, DB Research, September 13, 2012)

100.000.000

Duurzame ontwikkeling heeft een prominente plaats in de maatschappij

(bron: CBS)

Windenergie levert een kleine 20 procent van de hernieuwbare energie. Overige bronnen van hernieuwbare energie zijn zonnestraling, waterkracht, bodemenergie en buitenluchtwarmte.

In Nederland wordt voor circa 7 miljard euro duurzaam belegd door particuliere beleggers.

2010 2002

Ook binnen de beleggingsportefeuille wordt steeds vaker voor duurzaam gekozen (zie ook het artikel op pagina 4). Maatschappelijk verantwoord en duurzaam beleggen wint nog steeds aan terrein. Een derde van de totale beleggingen van huishoudens en institutionele beleggers wordt nu maatschappelijk verantwoord of duurzaam belegd, zo blijkt uit cijfers van Eurosif, het European Sustainable Investment Forum. Actieve aandeelhouders laten zich daarnaast steeds vaker horen over duurzame onderwerpen. Niet vreemd, een bedrijfsstrategie die geen rekening houdt met mens en milieu verhoogt aantoonbaar de bedrijfsrisico’s en kan van invloed zijn op de winsten. Zo lag Apple begin dit jaar onder vuur door de slechte arbeidsomstandigheden in de Chinese fabrieken van de Taiwanese toeleverancier Foxconn.

in de productielanden. Bijvoorbeeld op het gebied van arbeidsomstandigheden, milieu en inkomsten van boeren. Verwarring ontstaat ook door de voortgaande technologische ontwikkeling, waarin de lat telkens wat hoger komt te liggen. De bejubelde spaarlampen leggen het inmiddels af tegen LED-varianten en de maximale CO2 uitstoot van auto’s wordt nog elk jaar minder. De definitie van wat de meest duurzame auto is, schuift telkens een beetje op en daarmee ook de fiscale regelingen eromheen. Sommige producenten houden de verwarring met opzet in stand door ten onrechte duurzaamheid van hun producten te claimen. Dit wordt ook wel greenwashing genoemd. Door de hogere marges van duurzame producten is een groen imago een begeerd iets. Onderzoekers van de Amerikaanse Harvard Business University vonden dat een substantieel

Het aandeel hernieuwbare energie in het totale energieverbruik van 2012 was 4,4 procent. Dat is vergelijkbaar met de 4,3 procent uit 2011.

(bron: CBS)

GElD

(bron: energieprĳzen.nl)

De eerste windmolens die in Nederland gebouwd werden, hadden een vermogen van circa 40 kilowatt (kW). Inmiddels is 2 MW (oftewel 2.000 kW, ofwel 2.000.000 W) gangbaar en heet een moderne windmolen ‘windturbine’.

(bron: Global Sustainable Investment Review 2012)

DuuRZAAM BElEGGEN

ENERGiE

In Nederland werd in 2010 ruim 2,5 miljoen ton aan oud papier en karton ingezameld en gerecycled. Door papier te scheiden van het restaval zijn in 2010 in Nederland 8.613.000 bomen bespaard. (bron: recycling.nl)

(bron: duurzaambedrĳ fsleven.nl)

Deze special over duurzaamheid past in het streven van ABN AMRO MeesPierson om bij te dragen aan een betere wereld, onder meer door middel van duurzaam beleggen en duurzaam financieren. De bank werkt hard aan continue verbeteringen in de duurzame werkwijze, onder meer door het opbouwen van langdurige klantrelaties en het verbeteren van de eigen bedrijfsvoering. Financiële expertise wordt waar nodig ingezet voor de maatschappij. Zo ontstaat een ‘betere bank’ voor een ‘betere wereld’. Op pagina 4 is meer te lezen over de concrete invulling van deze ambitie.

facts & figures

(bron: duurzaambedrĳ fsleven.nl)

Een betere bank voor een betere wereld

4

De duurzaamheidsstrategie van ABN AMRO Duurzaam bankieren is een essentieel onderdeel van de ABN AMRO-strategie. Dat zal de komende jaren op alle mogelijke manieren te merken zijn: in de dienstverlening, bij de beursgang, op lokale kantoren en niet te vergeten in het beleggingsbeleid. In 2012 zette ABN AMRO een nieuwe strategie in waarin duurzaamheid een stevige plaats kreeg. De boodschap luidde en luidt: duurzaamheid is van fundamenteel belang voor de bank. In vijf jaar tijd, gerekend vanaf 2012, gaat de bank aan deze ambitie werken. In 2017 moet ABN AMRO erkend en herkend worden als duurzame bank, onder het motto: een betere bank die bijdraagt aan een betere wereld. Het begrip ‘duurzaam’ wordt vandaag de dag volop gebruikt, maar wekt toch nog steeds misverstanden. Zo wordt nog meer dan eens gedacht dat duurzaam beleggen (en bijvoorbeeld een duurzaam beleggingsfonds) rendement kost. Dat klopt geenszins; duurzaam beleggen is net zo rendabel als normaal beleggen. En zo wordt ook nog immer gedacht dat duurzaam staat voor groen, voor milieubewust, terwijl duurzaam veel meer omvat: behalve de groene component staat duurzaam ook voor sociaal, transparant, veilig, humaan en - niet te vergeten - klantgericht.

ZiNNiGE kEuS

Waarom kiest ABN AMRO voor deze duurzame ambities? Bovenal omdat de bank een deel van de oplossing kan en wil zijn. Daarnaast verwachten stakeholders dit ook van de bank. Stakeholders zoals organisaties en bedrijven waar ABN AMRO een relatie mee heeft, obligatiehouders van de bank, alsmede de klanten en

eigen medewerkers. De factor duurzaamheid speelt ook een rol bij de beursgang van de bank: toekomstige beleggers willen weten wat de bank aan duurzaamheid doet en gaat doen. De bank op zijn beurt doet zijn best om niet in zee gaan met niet-duurzame partijen. En ook steeds meer mensen die via ABN AMRO beleggen, willen dat de bank in de beleggingsdienstverlening duurzaamheid meeneemt. Bedrijven en beleggingsfondsen moeten tegen het licht worden gehouden. Doen ze het goed of juist niet? En wat doet ABN AMRO met deze informatie? Dat is niet alleen sociaal, maar ook financieel een zinnige keus: voldoende onderzoek toont aan dat duurzaam beleggen doorgaans een goed rendement oplevert.

DuuRZAME MAtERiAlEN

Maar duurzaamheid volgens de ABN AMRO-strategie betekent niet in de laatste plaats: begin bij jezelf. Het hoofdkantoor aan de Amsterdamse Zuidas heeft als eerste gebouw in Nederland de hoogste score gekregen van de BEEAM-certificiering, wat staat voor ‘Building Research Establishment Environmental Assessment Method’, een wereldwijd gehanteerde methode om gebouwen op hun duurzaamheid te beoordelen. Het energieverbruik binnen het gebouw is inmiddels met 22 procent teruggebracht – en moet en zal nog verder omlaag gaan. ABN AMRO maakt zo veel mogelijk

gebruik van duurzame materialen. ‘Wij hopen en denken dat klanten dit soort uitingen oppikken en erover in dialoog met ons gaan’, zegt Solange Rouschop, Sustainability Investing Manager van ABN AMRO en in die hoedanigheid een van de bankmedewerkers die zich continu met de duurzaamheidsambities bezighoudt.

CO2-fOOtpRiNt

Wat zullen klanten van ABN AMRO MeesPierson merken van deze strategie en ambities? Steeds meer klanten willen dat de bank hun vermogen enkel en alleen nog duurzaam belegt en beheert – en dat kan, op steeds meer manieren. ABN AMRO MeesPierson

Daarbij volgt de bank UNPRI, de United Nations Principles for Responsible Investments, tot stand gekomen in 2006: investeerders en beleggers die UNPRI onderschrijven en zich aansluiten bij het Global Compact, kiezen voor bedrijven met onder meer een transparante, fatsoenlijke stijl van management, een glasheldere rapportage aan stakeholders en een zo milieuvriendelijk mogelijk beleid met een minimale CO2-footprint. Deze bedrijven mogen ook niet verwikkeld zijn in grote, juridische en/of fiscale kwesties en behoren tevens een humaan personeelsbeleid te voeren, waar elke vorm van kinderarbeid uiteraard uit den boze is. Het aantal investeerders en beleggers dat net als ABN AMRO de principes van UNPRI onderschrijft, stijgt de laatste jaren sterk. ABN AMRO geeft ook aan dat bij duurzaam beleggen in een aantal sectoren nooit en te nimmer zal worden geïnvesteerd. Denk onder meer aan controversiële klanten. Zo is het niet mogelijk om bij ABN AMRO te handelen in aandelen van wapenbedrijven die betrokken zijn bij clusterbommen en landmijnen.

StRENGE SElECtiE

‘Duurzaam beleggen groeit’, weet Solange Rouschop. ‘ABN AMRO heeft zelf een duurzaam beleggingsfonds en belegt inmiddels in een flink aantal duurzame fondsen. Volgend jaar komen we met een fonds dat in

trekkelijk wordt. Duurzaam beleggen wordt ook minder bijzonder; op termijn wordt het gemeengoed. Nu moeten we het nog labelen; ik denk dat dit over tien jaar niet meer nodig is. Dan zal duurzaam beleggen de alledaagse norm zijn geworden.’ Voor zijn duurzame beleggingsstrategie is ABN AMRO MeesPierson continu op zoek naar de meest duurzame bedrijven in de wereld en naar de pioniers op dit gebied: vaak wat kleinere bedrijven met belangwekkende innovaties op het gebied van duurzaamheid. Hiervoor wordt nauw samengewerkt met de duurzame vermogensbeheerder Triodos MeesPierson. ‘In alle sectoren selecteren we de twintig procent meest duurzame bedrijven’, zegt Solange Rouschop. ‘Na die selectie gaan we de financiële analyse bekijken van die bedrijven. Pas dan vindt een finale selectie plaats.’ Duurzaamheid, stelt ze, is een dynamisch begrip. We streven voortdurend naar verbetering op dit gebied. Een voorbeeld is FrieslandCampina, de zuivelcoöperatie die met zijn vele koeien en hun mest voor een substantiële CO2-uitstoot zorgde. Het bedrijf is - tot grote tevredenheid van ABN AMRO - nu drukdoende met het toepassen van slimme, duurzame technieken, zoals het recyclen van de koeienmest. Solange Rouschop: ‘Tot nu toe waren we als bank wat terughoudend met het naar buiten brengen van onze duurzaamheidsstrategie. De komende jaren

‘Duurzaam ondernemen, duurzaam beleggen wordt steeds meer gemeengoed. Op termijn zal duurzaamheid de norm worden’ biedt sinds een aantal jaar diverse duurzame mandaten aan (zie kader). De bank maakt ook duidelijk aan klanten waarin per se niet wordt belegd als het om duurzaamheid gaat.

microkredieten belegt. ABN AMRO is verheugd over het feit dat steeds meer van onze private banking-klanten voor duurzaam beleggen kiezen, zeker nu het fiscaal niet meer zo aan-

zullen we er meer over praten. Men mag best weten dat duurzaamheid een essentieel onderdeel is van onze manier van bankieren. Maar de volgorde blijft: eerst doen, dan praten!’

Acht bijzondere initiatieven met een duurzame kant Duurzaamheid kan vertaald worden naar verschillende producteigenschappen. Hiernaast een overzicht van acht totaal verschillende initiatieven, elk met een duurzame kant.

1 WAtERNEt

In oktober jl. is waterbedrijf Waternet in Amsterdam begonnen met de bouw van de grootste fosfaatfabriek van Nederland. Met het fosfaat dat hier uit het Amsterdamse rioolwater gewonnen gaat worden, kunnen jaarlijks zo’n 10.000 voetbalvelden worden bemest. De fabriek heeft een speciaal innamepunt voor pure urine. Waternet gaat fosfaat halen uit waterloze urinoirs van grote evenementen en poppodia. Het terugwinnen van fosfaat levert jaarlijks een besparing op van 400.000 euro.

2 BAttERiJEN

De 18-jarige scholiere Eesha Khare ontwikkelde een piepklein apparaat waarmee telefoons in dertig seconden kunnen worden opgeladen. Khare’s supercondensator kan veel meer energie opslaan dan de gebruikelijke batterijen in smartphones en bovendien 10.000 keer worden opgeladen. De jury van de wetenschapswedstrijd waaraan ze meedeed, kende haar de hoofdprijs van 50.000 dollar toe. Of en wanneer de supercondensator op de markt komt, is nog niet bekend.

3 REtuRN tO SENDER

4

Return to Sender gelooft dat eerlijke handel de motor is achter duurzame economische ontwikkeling. Wanneer de stichting winst maakt, vloeit deze terug naar educatieve projecten waarmee het ondernemerschap en de zelfstandigheid van de producenten gestimuleerd wordt. De stichting verkoopt onder meer via HEMA producten die kleinschalig in ontwikkelingslanden geproduceerd worden.

tONi CHOCOlONElY

Journalist Teun van de Keuken ontdekte tijdens een onderzoek veel misstanden in de cacao-industrie. Van de Keuken beschouwde zichzelf als consument van chocolade medeplichtig aan slavernij en gaf zichzelf in maart 2004 aan bij de Officier van Justitie als chocoladecrimineel. Zijn aangifte werd nietontvankelijk verklaard, maar was wel het begin van Tony Chocolonely, de succesvolle slaafvrije chocolade.


5

Woordenlijst toename vermogen belegd in standaard duurzame vermogensbeheermandaten van ABN AMRO Meespierson (x miljoen euro)

1.214

Maatschappelijk verantwoord beleggen Maatschappelijk verantwoord beleggen betekent dat bepaalde beleggingen worden uitgesloten (bijvoorbeeld controversiële wapens) van beleggingsportefeuilles. Deze vorm van beleggen bestaat al sinds de zeventiende eeuw in de Verenigde Staten. De christelijke leefgemeenschap Quakers besloot niet langer te investeren in bedrijven die gebruik maakten van slavenarbeid.

Duurzaam beleggen

Duurzaam beleggen is een combinatie van een aantal uitsluitingen en een strenge selectie van de koplopers op het vlak van duurzaamheid.

Groen beleggen

136

Groen beleggen is de term die wordt gebruikt voor beleggingen in door de overheid goedgekeurde groenfondsen. Het vermogen in de groenfondsen wordt onder meer gebruikt om leningen met een laag rentetarief te verstrekken aan duurzame projecten.

ESG-criteria

Beleggingsfondsen geven vaak aan rekening te houden met ESG-factoren. Dit staat voor Environmental, Social and Governance-factoren, die rekening houden met het milieu, de mens en goed bestuur.

Best in class

2009

2010

2011

Duurzaam vermogensbeheer groeit ABN AMRO MeesPierson biedt sinds een aantal jaar diverse duurzame mandaten aan. Speciaal voor klanten die het beheer van hun vermogen graag aan een professional overlaten. De populariteit van deze duurzame keuzes is in de afgelopen jaren sterk gestegen. Het fondsvermogen nam met 790 procent toe. Binnen het Duurzaam Beleggen Mandaat wordt belegd in bedrijven die vooroplopen op het gebied van sociaal ondernemerschap, milieu en bestuur. Het Duurzaam Fondsen Mandaat belegt via duurzame beleggingsfondsen en individuele obligaties in maatschappelijk verantwoorde bedrijven. Een van de fondsen binnen dit laatste mandaat is het Social Impact Fund. Dit fonds houdt zich bezig met zogeheten impact investing. Het fonds belegt in bedrijven en projecten die een meetbare positieve impact hebben op sociaal en ecologisch terrein. Het gaat daarbij om projecten op het gebied van technologie, milieu, zorg en educatie, voornamelijk in Nederland.

2012

2013

Samenwerking ABN AMRO en VBDO ABN AMRO werkt samen met De Vereniging van Beleggers voor Duurzaam Ondernemen om duurzaam beleggen in Nederland te stimuleren. Zo is de bank sponsor van de “Week van het duurzaam beleggen”. Tijdens deze week, afgelopen oktober, is het rapport “Duurzaam sparen en beleggen in Nederland in 2012” gepresenteerd dat mede mogelijk werd gemaakt door ABN AMRO. De markt voor duurzaam sparen en beleggen laat consistente groei zien de afgelopen tien jaar. De markt is drie keer zo groot geworden. In 2003 brachten Nederlandse particulieren 6,6 miljard euro onder in duurzame spaar- en beleggingsproducten. In 2012 is dat al 19,9 miljard euro. Het uitgebreide rapport is te vinden op financialfocus.nl

Neem voor informatie over duurzaam beleggen contact op met de beleggingsadviseur.

De best in class methode van duurzaam beleggen richt zich op het selecteren van de meest duurzame ondernemingen. Deze strategie houdt zich bezig met het selecteren van ondernemingen die de zorg voor milieu, mensenrechten en arbeidsomstandigheden ter harte nemen. Deze voorhoede wordt de ‘best in class’ genoemd.

uitsluitingen

De meest drastische wijze van duurzaam beleggen is het vermijden van ongewenste bedrijven of sectoren. Onderscheid wordt gemaakt tussen producten procesgerelateerde criteria. De eerste categorie betreft bedrijven die handelen in controversiële producten, zoals alcohol, bont, bestrijdingsmiddelen, genetisch gemodificeerde zaden, tabak, kernenergie en wapens. Procesgerelateerde criteria richten zich op misstanden op het gebied van ondernemingsbestuur, het milieu of sociale misstanden.

Engagement

5

6

MARQt

De supermarkt die uitsluitend puur en niet-gemanipuleerd eten verkoopt, werd opgericht door Quirijn Bolle. Marqt heeft respect voor natuur, dieren en mensen hoog in het vaandel staan. De producten zijn met passie en verantwoordelijkheid gemaakt en er is een eerlijke prijs voor betaald. Marqt heeft verschillende vestigingen in Amsterdam en Rotterdam en zit ook in Den Haag en Haarlem. Brabant en Limburg staan op de nominatie als toekomstige vestigingsgebieden.

fAiR tRADE

Fair Trade bestaat al sinds 1959 en is daarmee een van de oudste duurzame merken. In 1973 bracht het merk de eerste ‘eerlijke’ koffie uit Guatemala op de Nederlandse markt. Inmiddels koopt 55 procent van de Nederlanders weleens fairtradeproducten. De opbrengst van de verkoop komt ten goede aan de producenten: koffieboeren in Latijns-Amerika, theeplukkers in Afrika en rijstboeren in Thailand.


7 kRNWtR

KRNWTR is een initiatief van Tetsuro Miyazaki en Tom Niekamp – twee vrienden die zich ergeren aan onze wegwerpcultuur. Maar liefst 500.000 plastic flesjes gooien we in Nederland dagelijks weg. Verpakking, vervoer en afval zijn een onnodige milieubelasting, vindt KRNWTR. Nederlands kraanwater is van uitstekende kwaliteit en maar liefst 325 keer goedkoper dan gebotteld water. Met verschillende acties promoot KRNWTR het gebruik van kraanwater in de horeca, op het werk en thuis.

8 fREitAG

Afval bestaat niet, vinden ze bij FREITAG. Alle tassen van het hippe Zwitserse merk zijn gemaakt van gerecycled materiaal, zoals gebruikt vrachtwagenzeil, gebruikte autogordels, postzakken en fietsbinnenbanden. FREITAG staat voor Zwitserse kwaliteit en elk product is uniek. Het merk is het geesteskind van de broers Daniel en Markus Freitag. In 1993 maakten ze – toen nog studenten grafische vormgeving en fietsfanaten – hun eerste waterdichte postbodetas.

Een toenemend aantal (professionele) beleggers kiest ervoor de discussie met ondernemingen over hun niet-duurzame activiteiten aan te gaan. In plaats van de onderneming uit te sluiten als belegging, probeert de belegger invloed uit te oefenen. Bijvoorbeeld tijdens de aandeelhoudersvergadering. Maakt een bedrijf geen vorderingen op dit gebied, dan kan de belegger openlijk overwegen zijn vaak substantiële belang te verkopen. Dit wordt ‘met de voeten stemmen’ genoemd.

impact investing

Bij impact investing wordt belegd in bedrijven en projecten die een meetbare positieve impact hebben op sociaal en ecologisch terrein. Daarbij gaat het meest om projecten op het gebied van technologie, milieu, zorg en educatie. Bij impact investing staat het sociaal-ecologisch rendement voorop, zonder het financieel rendement uit het oog te verliezen.

6

Geen woorden, maar daden

Naam: Else Bos (53) Organisatie: PGGM, www.pggm.nl Functie: CEO Sinds begin dit jaar is Else Bos bestuursvoorzitter bij PGGM in Zeist. Al in 2002, toen ze Hoofd Beleggingen was, zette zij duurzaamheid hoog op de agenda bij de pensioenuitvoeringsorganisatie. ‘Duurzaamheid kent voor PGGM verschillende pijlers. Een duurzame bedrijfsvoering - we carpoolen bijvoorbeeld met elektrische auto’s -, een duurzaam stelsel voor de oude dag en duurzaam beleggen vinden wij van groot belang. Pensioen gaat om meer dan geld alleen. Daarom leveren we bijvoorbeeld een bijdrage aan www.wehelpen.nl, voor vraag en aanbod van mantelzorgers. Ook zetten we vermogen van de pensioenfondsen in om veranderingen te ondersteunen of af te dwingen. Door gerichte beleggingen, bijvoorbeeld in windenergie, of met bedrijven in gesprek te gaan als we het niet eens zijn met de koers. Zo hebben wij dit jaar in een dialoog met het Duitse beursgenoteerde vastgoedbedrijf GSW onze zorg uitgesproken over de corporate governance bij dit concern. Pogingen om in gesprek te treden met het GSW-bestuur leverden echter weinig op. Hierna hebben we tijdens de aandeelhoudersvergadering de ongebruikelijke stap genomen om voorstellen in stemming te brengen om zowel de CEO als de voorzitter van de Raad van Commissarissen af te laten treden. Deze voorstellen zijn aanvaard en beide bestuurders zijn in de loop van het jaar vertrokken. Deze vorm van actief aandeelhouderschap heeft internationaal veel aandacht getrokken.’

Over duurzaamheid wordt veel gesproken. Het meest inspirerend zijn toch de verhalen van mensen die duurzaamheid echt in de praktijk brengen. Op deze pagina’s vertellen betrokkenen uit diverse disciplines wat duurzaamheid voor hun betekent.

Naam: Frans van Verschuer (56) Organisatie: Landgoed Heerlijkheid Mariënwaerdt, www.marienwaerdt.nl Functie: Eigenaar Landgoed Heerlijkheid Mariënwaerdt, ingeklemd tussen de A2 en de Linge bij Culemborg, is al bijna 280 jaar eigendom van de familie van Frans van Verschuer. In 1999 stapte hij volledig over op biologische landbouw. ‘Het bos beheerden wij altijd al op een natuurlijke manier: zelfs voor de bestrijding van de woekerende bramenstruiken gebruikten we geen chemische middelen. Bij onze akkerbouw deden we dat tot eind jaren negentig wel en dat voelde niet goed. Na de overstap heb ik me wel een paar keer afgevraagd of het de goede keuze was. De grond was zo gewend aan chemische meststoffen en de koeien waren zo gewend aan het bijvoederen, dat de productie behoorlijk achteruit ging. Pas na een paar jaar was de melkproductie weer op het oude niveau en qua akkerbouw doen we het nu zelfs beter dan ooit. Dat komt ook doordat ik in de archieven ben gedoken om te zien hoe mijn voorouders het deden. Wij hebben op basis daarvan bijvoorbeeld een bouwplan ontwikkeld, waarbij een gewas maar eens in de acht jaar op hetzelfde stuk grond wordt verbouwd. Door deze roulatie behalen we spectaculaire resultaten en is er ook nog eens minder onkruid. Wij leveren onze producten aan vijfhonderd winkels in Duitsland en driehonderd winkels in Nederland. Dit landgoed is dus geen hobby, maar een onderneming waar duurzaamheid een belangrijke succesfactor is.’

Naam: Ton van Keken (52) Organisatie: Interface, www.interfaceflor.nl Functie: Senior Vice President of Operations van Interface EMEA Interface is wereldmarktleider op het gebied van modulaire vloerbedekking en trendsetter en koploper op het gebied van duurzaamheid. Ton van Keken werkt er al ruim twaalf jaar. ‘In onze Mission Zero hebben we geformuleerd dat we in 2020 volledig CO2-neutraal opereren. Dat is erg ambitieus, maar het dwingt ons tot innovatie en out-of- the-box denken. Een van onze medewerkers kwam bijvoorbeeld op het idee om visnetten te gaan recyclen. Het nylon daarvan kunnen we namelijk goed gebruiken voor onze tapijttegels. We gebruiken industriële visnetten in ons garen en zamelen in samenwerking met een NGO nu in de Filipijnen ook zelf visnetten in. Dit project, genaamd Net-Works, lost een ecologisch probleem op, want er is minder afval én het heeft een sociaal aspect: we genereren extra inkomstenbronnen voor lokale gemeenschappen. Een van onze meest succesvolle concepten is random tapijt, ofwel georganiseerde chaos. Deze vloer is letterlijk geïnspireerd op de natuur, waar vloeren ook nooit gelijk zijn. Het patroon van de tapijttegel is zo gemaakt, dat ze in elke willekeurige richting kan worden gelegd, waardoor je minder restmateriaal hoeft weg te snijden. Ook kunnen de tegels makkelijk worden vervangen omdat kleurverschil niet uitmaakt. Niet elke nieuwe collectie die we introduceren is succesvol: Fairworks werd volledig vervaardigd uit natuurlijke materialen en gemaakt in India, maar dit sloeg niet aan. Ook dat hoort bij innovatie.’

Naam: Alex Langius (54) Organisatie: Gemeente Assen, www.assen.nl Functie: Wethouder Duurzaamheid Sinds 2009 is duurzaamheid speerpunt van beleid in Assen. Alex Langius is wethouder Duurzaamheid in de Drentse gemeente. ‘Natuurlijk, je kunt heel hard roepen dat je duurzaam wilt zijn, maar het gevaar is dat je dan als overheid blijft hangen in nota’s en agendapunten. Het is onze taak om te faciliteren: wij stellen budgetten en subsidies, externe adviseurs en ambtelijke ondersteuning beschikbaar om Assen duurzamer te maken. Bedrijven en privépersonen kunnen dus zelf met initiatieven komen. Een mooi voorbeeld hiervan is de actie van zo’n honderd inwoners van de wijk Amelterhout, die lieten onderzoeken welke energiebesparende maatregelen zij in hun huis konden nemen. Ze hebben hiervoor inmiddels de benodigde voorzieningen laten installeren. Dat vind ik mooi om te zien. Dergelijke bewegingen zie je ook ontstaan in het bedrijfsleven. Zo gaan ondernemers op het stadsbedrijvenpark in Assen gezamenlijk hun panden van zonnepanelen voorzien. Ook onze eigen organisatie proberen we te verduurzamen. De auto die beschikbaar is voor burgemeester en wethouders is een Toyota Prius. Het merendeel van ons wagenpark rijdt op gas en er staan dienstfietsen waarmee onze medewerkers naar afspraken kunnen. Daarnaast gaan we in alle sportaccommodaties die we beheren energiezuinige maatregelen treffen: we isoleren ze beter en proberen er zuinig verbruik te stimuleren. De investeringen hiervoor verdienen zichzelf in tien jaar terug.’


7

Naam: Maria Westerbos (52) Organisatie: Plastic Soup Foundation, www.plasticsoupfoundation.org Functie: Directeur

Naam: Rogier Janssen (37) Organisatie: JagerJanssen architecten BNA, www.jagerjanssen.nl Functie: Architect/Eigenaar

Sinds een paar jaar staat de enorme hoeveelheid plastic die in onze wereldzeeën drijft flink in de belangstelling. Voormalig televisiemaakster Maria Westerbos, oprichter van de Plastic Soup Foundation, is een van de aanstichtsters hiervan.

Pas na Al Gore’s film An inconvenient truth werd duurzaamheid in de bouwsector een fundamenteel begrip, vertelt architect Rogier Janssen. ‘Duurzaamheid betekent in onze sector meestal: energiezuinig. Maar voor ons gaat duurzaamheid ook over de gebruikers en de context. Wij gebruiken daarom meestal bestaande structuren, zoals bij restaurant Het Bosch aan de Nieuwe Meer in Amsterdam, waar we precies op de bouwplek van het vorige pand hebben gebouwd. Aan de waterzijde is het gebouw panoramisch, aan de jachthavenzijde staan enkele loodsachtige gebouwtjes waar we ons pand bij hebben laten aansluiten. Het is gemaakt van geprefabriceerd hout, een soort dik multiplex, dat veel prettige eigenschappen heeft: het dempt de akoestiek, is vochtregulerend en het hout vermindert de hoeveelheid CO2 in de atmosfeer. In Rotterdam werken we aan een stadswoning van 3,70 meter breed, op een kavel waar 35 jaar geleden een huis is gesloopt. Dit soort projecten heeft volgens ons meer toekomst dan Vinexwijken. De ruimte buiten de stad houdt een keer op, maar in de stad zijn er nog voldoende manieren om vernieuwend te werken. In Amsterdam werken we momenteel aan een ontwerp voor een gerenommeerde school in een leegstaand kantoorgebouw. Sloop en nieuwbouw was hier eigenlijk een makkelijkere keuze geweest, maar zowel de opdrachtgever als wij vinden het zonde en niet duurzaam om de draagstructuur die er al staat te slopen.’

‘In 2011 hebben we de foundation opgericht. In de campagne Beat the Microbead lieten we zien dat in veel producten in de badkamer microbeads zitten. Hele kleine plasticbolletjes, die gedeeltelijk door de waterzuivering zo de zee instromen en daar de plastic soep vormen. Binnen drie maanden leidde dit tot Kamervragen en retailers als HEMA en Kruidvat besloten om die plastics uit hun producten te halen. Multinational Unilever was wat lastiger in beweging te krijgen, maar na een twitterbom in samenwerking met 22 NGO’s uit de hele wereld deden ze alsnog de belofte microbeads uit hun producten te halen. Inmiddels hebben we een app waarmee consumenten een product kunnen scannen om te zien of het microbeads bevat en als dat zo is, of de fabrikant voornemens is deze te verwijderen. De app is nu in vijf talen beschikbaar en dat genereert veel media-aandacht. We gaven in 2012 13.000 euro uit en scoorden voor meer dan 10 miljoen euro aan mediawaarde. De discussie over dit onderwerp zou wat mij betreft wel wat bekort mogen worden. Iedereen moet gewoon nu zijn verantwoordelijkheid nemen: industrieën voor datgene wat ze produceren, maar ook individuen voor hun eigen afval.’

‘Je kunt als overheid heel hard roepen dat je duurzaam wilt zijn, maar het gevaar is dat je blijft hangen in nota’s en agendapunten’

Naam: Elizabeth Vroom (59) Organisatie: Duchenne Parent Project, www.spierenvoorspieren.nl/duchenne Functie: Voorzitter Elizabeth Vroom investeert met haar stichting seed money in onderzoeken waar Duchenne-patiënten om vragen. Hopelijk binnenkort op de markt: een exoskelet. ‘De vraag hoe je een product van onderzoekstafel naar patiënt krijgt, from bench to bed, speelt in de medische industrie een belangrijke rol. Ik denk echter dat de vraag andersom zou moeten zijn, omdat patiënten veel beter in staat zijn om aan te geven wat ze nodig hebben dan dat de industrie dat is. Die volgorde is duurzamer, want je verspilt geen duur onderzoeksgeld aan een product waar misschien niet iedereen op zit te wachten. Wij investeren heel gericht seed money (de eerste kleine financiële injectie, die anderen over de streep moet trekken, red.) in onderzoeken waar Duchenne-patiënten baat bij hebben. Vaak haken dan andere partijen aan en creëren we een hefboomeffect. Voor ons nieuwste project, de ontwikkeling van een exoskelet voor patiënten met spierziektes, hebben we vier universiteiten en verschillende patiëntenorganisaties samengebracht. Het idee voor de ontwikkeling van dit pak komt van een Duchenne-patiënt. Die zag dat er in Japan in het leger pakken worden gebruikt die been- en armkracht versterken, waardoor militairen langer kunnen marcheren en zware dingen kunnen tillen. Wij werken nu aan de ontwikkeling van een eenvoudiger versie van zo’n pak, dat onder kleding gedragen kan worden. Duchenne-patiënten worden hiermee veel minder afhankelijk en dat kost de staat uiteindelijk ook veel minder geld.’


Naam: Frank van Ooijen (55) Organisatie: FrieslandCampina, www.frieslandcampina.com Functie: Director Sustainability Bijna 15.000 boeren zijn eigenaar van de coöperatieve zuivelonderneming FrieslandCampina. Frank van Ooijen probeert hen mee te krijgen in de duurzaamheidsdoelstellingen van het bedrijf. ‘Ik ben het meest trots op Foqus Planet, waarin onze leden-melkveehouders werken aan de duurzame melkveehouderij: minder antibiotica, minder broeikasgasemissies, natuurbehoud, biodiversiteit, dierenwelzijn en weidegang. Vijf melkveehouders in Brabant hebben dit jaar een windpark met vijf windmolens geopend dat twee van onze fabrieken van stroom voorziet. En veel boeren gebruiken solar- en biomassa-installaties voor de opwekking van duurzame energie. Hiermee voorzien we al in 60 procent van de stroom die onze 35 Nederlandse fabrieken nodig hebben. In ons duurzaamheidsprogramma luisteren we ook naar onze klanten. Uit onderzoek blijkt dat 75 procent van de Nederlanders het belangrijk vindt dat koeien in de wei staan. Het was een fikse uitdaging om de boeren hier ook in mee te krijgen. We hebben nu een systeem waarmee we boeren belonen als koeien 120 dagen per jaar minstens zes uur per dag in de wei staan. En we kijken over onze eigen grenzen. In Zuidoost-Azië en Afrika hebben we een steunprogramma opgezet voor 40.000 kleine boeren. Medewerkers maar ook boeren uit onze coöperatie geven daar trainingen. We geven advies en verstrekken microkrediet aan onze modelboerderijen.’

8

Geven met een schoon geweten Duurzaamheid is nauw verbonden met filantropie. Niet alleen rond de goede doelen zelf, maar ook op de herkomst van de gedoneerde middelen. Twee ervaren gevers over het belang van ‘schoon geld’. ‘Het is voor ons van belang dat het vermogen wordt belegd op een manier die in lijn is met onze missie rond natuurbehoud. Je wilt met je beleggingen geen tegengesteld effect bereiken.’ Erwin Willems is als financieel verantwoordelijke bij IVN – instituut voor natuureducatie en duurzaamheid – stellig over de beslissing om het vermogen van de stichting duurzaam te beleggen. Het betreft een gelieerd vermogensfonds dat een omvangrijk kapitaal beheert, waarvan de vruchten al sinds de jaren zeventig worden ingezet voor educatie over de natuur. Willems: ‘Ons doel is kinderen en hun (groot)ouders de natuur te laten beleven. De gedachte is dat dit duurzaam handelen stimuleert.’ De missie van IVN staat niet op zichzelf, zegt Diana van Maasdijk, hoofd Filantropie Advies van ABN AMRO MeesPierson. Zij merkt dat steeds meer partijen zich verdiepen in de herkomst van het geld dat ze schenken. Niet alleen goede doelen, maar ook particulieren en vermogensfondsen. Goed doen met rendementen uit fondsen die niet duurzaam zijn, stuit hen tegen de borst. De trend die Van Maasdijk schetst, wordt bevestigd door de cijfers. Uit onderzoek eind vorig jaar door de Vereniging van

De onderneming van Jan Verburg helpt de lokale bevolking in Afrika bijvoorbeeld met de bouw van scholen.

Beleggers voor Duurzame Ontwikkeling (VBDO) blijkt dat de aandacht voor een duurzaam beleggingsbeleid bij fi lantropische instellingen toeneemt. De bestaande beleggingsstrategie wordt steeds vaker aangevuld met een duurzaam mandaat.

legd binnen het duurzame mandaat van ABN AMRO MeesPierson. Een keuze, mede ingegeven door de historie van het vermogen, legt hij uit. ‘In de stichting werd in de jaren zeventig een deel van de opbrengsten van de landelijke Actie Natuur ondergebracht. Destijds konden er niet genoeg passende projecten worden gevonden. Willems vindt het daarom nog belangrijker om het vermogen op een goede en transparante manier te beleggen. ‘In feite moeten we immers verslag uitbrengen aan alle Nederlanders.’

CONtROVERSiËlE BEDRĲVEN

GROEN

Van Maasdijk adviseert stichtingen en vermogende particulieren altijd verder te kijken dan hun schenkingen alleen. ‘Hoe wordt het geld gegenereerd of verdiend? Hoe wordt het vermogen belegd? Lange tijd zagen donateurs hun investeringen en hun schenkingen als twee gescheiden werelden. Maar dat onderscheid in denken verdwijnt. Ik merk dat meer mensen het belangrijk vinden om te geven aan een ‘schoon doel’. Investeringen moeten niet tegen het doel van de gever ingaan.’ Voorbeelden van dat laatste haalden de laatste jaren de media. Zo bleek KWF Kankerbestrijding zonder het te weten via beleggingsfondsen te investeren in tabaksfabrikanten. Ook andere goede doelen hadden ongemerkt belangen in controversiële bedrijven. Zaken die IVN wil voorkomen, zegt Willems. Het vermogen wordt mede daarom op een defensieve manier be-

Ondernemer Jan Verburg zet een deel van de winst van zijn bedrijven direct in voor zijn charitatieve stichting. Alle werkmaatschappijen van zijn bouwen projectontwikkelingsgroep dragen jaarlijks een deel van de winst af aan Foundation Burgland Charitas, waarmee al ruim tien jaar projecten worden ondersteund in drie Afrikaanse landen: Namibië, Malawi en Mozambique. Verburg: ‘We helpen de lokale bevolking bij de bouw van scholen en gezondheidsfaciliteiten. Maar we ondersteunen hen ook bij het ontwikkelen en opzetten van commerciële activiteiten zoals landbouwprojecten, de bouw en exploitatie van lodges zodat ze op termijn (beter) in het eigen onderhoud kunnen voorzien.’ Hoe beter de ondernemingen presteren, hoe meer er naar de goede doelen vloeit. Maar voor Verburg is het wel een voorwaarde dat de opbrengst op een maatschappelijk verantwoorde

manier is verkregen. ‘We proberen zo transparant en groen mogelijk te opereren. Bijvoorbeeld door het toepassen van duurzame grondstoffen, het hergebruiken van bestaande materialen, de aankoop van bouwketen met zonnepanelen en de keuze voor auto’s met een lage uitstoot.’ Ook investeert hij in goede arbeidsomstandigheden. ‘Ik ben trots op het lage ziekteverzuim van 1 procent. Het kan natuurlijk niet zo zijn dat je je inzet om de mensen in Afrika te helpen, maar je eigen medewerkers uit het oog verliest.’ Verburg betrekt zijn medewerkers nauw bij de charitatieve activiteiten. ‘Medewerkers vanuit de verschillende werkmaatschappijen hebben een plaats in het stichtingsbestuur. We maken gezamenlijk de keuze voor de projecten.’

VERStERkEN

Een duurzaam investeringsbeleid helpt niet alleen voorkomen dat de investeringen tegen de missie ingaan. Van Maasdijk geeft aan dat dit de eigen missie ook kan versterken. De diverse mogelijkheden om dit te doen, worden Mission Related Investments (MRI) genoemd (zie kader). Anders dan in de Verenigde Staten, is deze manier van investeren in Nederland nog relatief onbekend. Daar komt wat Van Maasdijk betreft verandering in. ‘Ik sprak recent met een klant die een stichting heeft die mensen met een handicap steunt. Zij verwacht op termijn een groot vermogen te ontvangen in de stichting. Zij was verrast toen ik

suggereerde dat de stichting het geld dat ze toevoegen aan het eigen vermogen kan investeren in ondernemingen die zich richten op het verbeteren van de kwaliteit van leven van gehandicapten. Daar had ze nog nooit aan gedacht.’ Als het aan Van Maasdijk ligt gaan veel meer gevers hun vermogen gebruiken om hun missie kracht bij te zetten. ‘Het is mooi om niet alleen met je giften, maar ook met je investeringen het verschil te kunnen maken.’

Geld met een missie Mission related investing (MRI) is een wijze van beleggen of investeren waarbij de investeerder met een specifiek doel een bijdrage aan de maatschappij of het milieu wil leveren. Bijvoorbeeld door een aandeel te nemen in projecten die een duurzaam doel nastreven. Of het verstrekken van een lening aan een duurzaam project. Daarbij wordt gestreefd naar een combinatie van financieel en maatschappelijk rendement. Voor meer informatie kan contact worden opgenomen met Filantropie Advies van ABN AMRO MeesPierson, filantropieadvies@ nl.abnamro.com.

ABN AMRO heeft een aantal pijlers die vallen onder de duurzaamheidsstrategie: ‘Een betere bank, een betere wereld’. Hieronder een korte uitleg van het duurzame beleid op verschillende niveaus.

ABN AMRO wil zijn CO2-footprint substantieel verminderen. in het hoofdkantoor is men al een heel eind: het gebouw is beoordeeld met de hoogste BREEAM-certificering. Dat houdt in dat het hoofdkantoor het meest milieuvriendelijke kantoorgebouw van Nederland is. Ook lokale kantoren zijn of worden zo duurzaam mogelijk – met zo min mogelijk energieverbruik. klanten van de bank die hun huis willen isoleren of van zonnepanelen willen voorzien, kunnen voor financiering terecht bij ABN AMRO’s Greenloans.

Arbeidsomstandigheden Een kleine drie jaar geleden startte ABN AMRO met HNW: Het Nieuwe Werken. Werknemers wordt meer flexibiliteit geboden wat betreft werklocatie en werktijden. HNW zorgt voor een betere balans tussen werk en privé, en voorkomt dat werknemers ’s ochtends en ’s avonds (eindeloos) in de file staan. HNW heeft de vitaliteit en de werktevredenheid binnen de bank substantieel doen stijgen.

transparantie

Vrijwilligerswerk

Governance

transparantie is voor ABN AMRO zeer belangrijk, op vele niveaus. Dit betekent dat er in begrijpelijke taal met klanten wordt gecommuniceerd en helder inzicht in de dienstverlening wordt gegeven. Een belangrijke stap die dit jaar is gemaakt op het gebied van transparantie, is het nieuwe beleggingsbeleid van ABN AMRO Meespierson. Hier zijn drie nieuwe beleggingsvormen geintroduceerd met een logische en heldere tariefstructuur.

Medewerkers van de bank kunnen jaarlijks gebruikmaken van 36 uur vrijwilligersverlof. Dat wordt ook volop gedaan. in die week gaan ze bijvoorbeeld lezen met basisschoolkinderen, coachen ze een vmboleerling of organiseren ze met de hele afdeling een maatschappelijke activiteit. Daarnaast is er de ABN AMRO foundation, die maatschappelijke activiteiten op lokaal en nationaal niveau steunt.

Duurzaam denken en doen is integraal onderdeel van de governance van de bank. De bank vult dit in door onder meer een effectief risicobeheer, het voldoen aan alle relevante weten regelgeving, zorgvuldige goedkeuringsprocessen voor nieuwe producten en transparantie naar alle relevante stakeholders en marktpartijen.

AA8559

Milieu


De opmars van duurzaam

Recommend Documents