De FOD Economie publiceert zijn Barometer van de informatiemaatschappij 2013 Brussel, 25 juni 2013 – De FOD Economie publiceert jaarlijks een globale barometer van de informatiemaatschappij. De resultaten voor België zijn veeleer positief. Een analyse.
Samenvatting van de Barometer België voldoet nu reeds aan de doelstelling die de “Digital Agenda for Europe” voor 2013 heeft vastgelegd, en heeft al zes van de doelstellingen voor 2015 bereikt. Het percentage uitrustingen en internetverbindingen van de Belgische huishoudens en ondernemingen is uitstekend, maar er is nog plaats voor verbetering. Inzake e-skills, leidt het gebrek aan informaticavaardigheden er toe dat een deel van de bevolking zich niet verbindt met het internet, terwijl de ondernemingen op hun beurt moeilijkheden ondervinden bij het aanwerven van ICT-specialisten. De online administratie kent een stijgend succes bij de burgers en ondernemingen, met inbegrip van het elektronisch verzenden van ingevulde formulieren naar de overheidsdiensten. Steeds meer Belgen verrichten aankopen op het internet. Op Europees niveau hebben onze ondernemingen wel een achterstand wat betreft het plaatsen van bestellingen via informaticanetwerken. De tarieven voor “multiple play”-aanbiedingen waren in februari 2012 in ons landaanzienlijk duurder dan op Europees niveau. De tarieven (van toepassing in de zomer 2012) voor het gebruik van een smartphone (bellen, sms, data) lagen hoger in België dan in drie van onze buurlanden (FR, NL, UK). In tegenstelling tot de penetratiegraad van mobiel breedbandinternet in België, waarvoor ons land zich onderaan het klassement bevindt, is die van vast internet uitstekend. België is koploper in de EU voor wat het percentage breedbandverbindingen betreft(≥ 30 Mbps).
Waarom een barometer van de informatiemaatschappij? Context In het kader van een steeds sterkere economische mededinging op internationaal vlak, is het van belang dat Europa in het algemeen en ons land in het bijzonder de kansen die de digitale
economie en de informatiemaatschappij bieden, ten volle benutten. Vanuit dit standpunt stelde de Commissie in 2010 een strategie voor, de “Digital Agenda for Europe” (DAE). Dit zeer ambitieuze plan voorziet in 101 acties, onderverdeeld in acht essentiële domeinen en omvat een lijst met cijfermatige doelstellingen. Inzake elektronische handel bijvoorbeeld, zou 50 % van de Europese bevolking tegen 2015 online aankopen moeten uitvoeren. In deze context publiceert de FOD Economie, en meer bepaald de Algemene Directie Telecommunicatie en Informatiemaatschappij, elk jaar een globale barometer van de informatiemaatschappij.
Inhoud en doelstellingen De barometer bevat indicatoren die opgesplitst zijn in negen rubrieken: huishoudens en individuen, ondernemingen, e-commerce, e-government, veiligheid, vaardigheden (e-skills), telecommunicatie en infrastructuur, ICT-sector (informatie- en communicatietechnologieën), internationale vergelijking. België positioneert zich voor de meeste indicatoren rond het Europese gemiddelde. Indien van toepassing, wordt gewag gemaakt van het niveau van ons land ten opzichte van de cijfermatige doelstellingen van de DAE. Wat de rubriek “internationale vergelijking” aangaat, wordt de positie van ons land in de OESO-zone weergegeven.
Barometer 2013 De editie 2013 is op internet (pdf-formaat) beschikbaar. http://economie.fgov.be/barometer_van_de_informatiemaatschappij_2013 Hierna volgen de belangrijkste resultaten rubriek per rubriek voor de editie 2013, evenals een samenvattende tabel van de DAE-doelstellingen en de scores die België gehaald heeft.
Huishoudens en individuen 78 % van de in België gevestigde huishoudens heeft een internetaansluiting (tegenover 77 % in 2011), en dit percentage loopt zelfs op tot 93 % voor de gezinnen met kinderen. De computer blijft het favoriete apparaat om zich met het internet te verbinden, maar vooral het gebruik van een smartphone of tablet-pc kende in twaalf maanden tijd een sterke stijging. Ondanks een aanzienlijke vermindering over de laatste jaren, blijft de digitale kloof bestaan: 15 % van de Belgen van 16 tot 74 jaar heeft anno 2012 nog nooit internet gebruikt. Dit aandeel bedraagt zelfs 51 % voor de personen van 65 tot 74 jaar. Leeftijd blijft dus een discriminerende factor.
Ondernemingen (minstens 10 werknemers) Nagenoeg alle Belgische ondernemingen gebruiken computers (98 %) en hebben een internetaansluiting (97 %). Breedband (≥ 30 Mbps) kent een mooie doorbraak bij onze ondernemingen, aangezien 34 % van hen vaste lijnen met een dergelijke snelheid gebruikt, tegenover gemiddeld slechts 17 % op Europees niveau. Mobiele breedband (3G) komt echter minder voor in de Belgische ondernemingen (36 %) dan op Europees niveau (49 %)
E-commerce De elektronische handel zet zijn opmars bij de Belgische consumenten verder: 45 % van hen heeft online aankopen verricht in 2012, dat is 2 % meer dan het voorgaande jaar. Overigens heeft 25 % van de Belgen online aankopen uitgevoerd in een ander EU-land, wat heel wat meer is dan het Europese gemiddelde (11 %). De ondernemingen halen 14 % van hun omzet uit e-handel. In ons land wordt dit cijfer opgetrokken door de middelgrote ondernemingen (50-249 personen). Wat de via het net (websites of EDI) geplaatste en ontvangen bestellingen (e-aankoop en e-verkoop) betreft, heeft 23 % van de Belgische ondernemingen e-aankoop verricht en heeft vrijwel 24 % everkoop uitgevoerd. Op Europees niveau, belopen deze aandelen respectievelijk 34 % (e-aankoop) en 16 % (e-verkoop).
E-government De online administratie evolueert van jaar tot jaar. Zo werd bijvoorbeeld 65 % van de belastingaangiften van natuurlijke personen elektronisch verzonden in 2012, tegenover 51 % twee jaar eerder. Eén Belg op twee heeft de laatste 12 maanden virtueel contact gehad met de administratie. Steeds meer burgers sturen via internet ingevulde formulieren naar de administratie. Hun aandeel is gestegen naar vrijwel drie Belgen op tien in 2012, terwijl dit amper iets meer dan één Belg op twee was in 2008. 77 % van de Belgische ondernemingen heeft de website van overheidsdiensten aangewend om informatie te verkrijgen in 2012. Meer dan zeven Belgische ondernemingen op tien hebben via elektronische weg formulieren teruggestuurd naar de administraties. Niettemin variëren deze gebruiken naargelang de grootte van de ondernemingen, het verschil beloopt immers 20 % tussen de grote ondernemingen enerzijds en de kleine ondernemingen anderzijds.
Veiligheid Een enquête heeft onthuld dat zes Belgen op tien in 2012 met cybercriminaliteit werden geconfronteerd. Vorig jaar werd een zorgwekkende toename van incidenten, en van bepaalde types inbreuken, in de digitale wereld vastgesteld. Het federale cyber emergency team
(CERT.be) ontving 33 % meer meldingen van veiligheidsincidenten. Bovendien heeft de Federale Politie een verhoging van 158 % van de online fraude-inbreuken in één jaar tijd vastgesteld.
E-skills De informaticavaardigheden van de Belgen liggen in de buurt van het Europese gemiddelde. Naarmate er hogere eisen aan de vaardigheden worden gesteld, worden ze minder goed beheerst. Er dient opgemerkt te worden dat 44 % van de Belgen die nog nooit internet gebruikt hebben, dit wijt aan het gebrek aan informaticakennis. Vorig jaar heeft 11 % van de Belgische ondernemingen ICT-specialisten aangeworven of getracht aan te nemen, maar vrijwel de helft (48 %) heeft moeilijkheden ondervonden om de vacante betrekkingen in te vullen.
Telecommunicatie en infrastructuren De tarieven van de “multiple play”-aanbiedingen (internet, telefoon, televisie) die in februari 2012 werden aangeboden, lagen aanzienlijk hoger in ons land dan op Europees niveau: naargelang de formule, moest de Belg iedere maand tussen 10 en 19 euro meer op tafel leggen dan de gemiddelde Europeaan. De van toepassing zijnde tarieven voor het gebruik van een smartphone (bellen, SMS, data) waren in de zomer 2012 hoger in België dan in drie van onze buurlanden (FR, NL, UK). De penetratiegraad van mobiel breedbandinternet bedroeg in juli 2012 25,9 lijnen per 100 inwoners in België (tegenover 47,8 op Europees niveau), waarmee ons land de voorlaatste plaats in de EU bezet. In dezelfde periode bedroeg de penetratiegraad van vast breedbandinternet in België 32,6 lijnen per 100 inwoners (tegenover 28,2 op Europees niveau), waarmee ons land op de zesde plaats van de EU-landen komt te staan. In ons land biedt 54 % van de vaste aansluitingen vast breedbandinternet aan (≥ 30 Mbps). Met deze opmerkelijke score staat ons land aan de top van het EU-klassement voor wat het aandeel vaste breedbandlijnen betreft. Ten slotte is 10 % van de vaste breedbandlijnen van ons land van het type ultrasnelle breedband (≥ 100 Mbps).
ICT-sector De ICT-sector telde ± 35.000 ondernemingen in 2012. De omzet ervan werd geraamd op 38,8 miljard euro, oftewel 3,4 % van het totale omzetcijfer van de Belgische ondernemingen.
Internationale vergelijking (OESO-zone) In juli 2012 bezette België de dertigste plaats in het klassement van de 34 OESO-landen wat betreft de penetratiegraad van mobiel breedbandinternet, en de tiende plaats wat betreft de penetratiegraad van vast breedbandinternet.
Door België reeds gehaalde doelstellingen van de DAE Doelstellingen van de “Digital Agenda for Europe” (DAE) voor 2015
België
Doelstelling DAE
2012
2013
2015
Basisbreedband (%)
100 %
100 %
Bevolking die grensoverschrijdende online aankopen doet (%)
25 %
20 %
Personen die internet regelmatig gebruiken (%)
78 %
75 %
Kansarme personen die internet regelmatig gebruiken (%)
64 %
60 %
Personen die internet nooit hebben gebruikt (%)
15 %
15 %
Gebruik van e-government (%)
50 %
50 %
Via internet terugsturen van ingevulde formulieren (%)
29 %
25 %
De Barometer kan u online raadplegen op: http://economie.fgov.be/barometer_van_de_informatiemaatschappij_2013
Voor meer informatie: FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie Chantal De Pauw – Woordvoerster Adres: City Atrium, Vooruitgangstraat 50, 1210 Brussel Tel. : 02 277 76 64 / GSM : 0476 45 75 95 E-mail :
[email protected] http://economie.fgov.be/
