Convenant Ketenaanpak Eergerelateerd Geweld Twente Samenwerkingsafspraken ten behoeve van de preventieve - en de veiligheidsaanpak van (potentiële) slachtoffers van eergerelateerd geweld in Twente. Vanuit de wens de problematiek van eergerelateerd geweld met volle inzet aan te pakken, en vanuit het besef dat de opvang en bescherming van (potentiële) slachtoffers van eergerelateerd geweld een goede samenwerking vereist, hebben 14 partijen besloten om hun samenwerkingsafspraken formeel vorm te geven in het Convenant Ketenaanpak Eergerelateerd Geweld Twente. De partijen in dit convenant zijn: • de gemeente Almelo; • de gemeente Enschede; • de gemeente Hengelo; • de Stichting Bureau Jeugdzorg Overijssel; • de Stichting Carint-Reggeland Groep; • de Stichting Dimence; • de Stichting Maatschappelijk Werk Noord West Twente; • de Stichting Mediant; • de Stichting Reclassering Nederland; • de Regiopolitie Twente; • de Stichting Kadera, Aanpak Huiselijk Geweld • de Stichting Maatschappelijke Dienstverlening Enschede-Haaksbergen; • de Stichting Tactus Verslavingszorg; • het Openbaar Ministerie; Gezamenlijk te noemen: convenantpartijen. In aanmerking nemende: • dat eergerelateerd geweld elke vorm is van geestelijk of lichamelijk geweld, gepleegd vanuit een collectieve mentaliteit, in een reactie op een (dreiging van) schending van de eer van een man of vrouw en daarmee van zijn of haar familie, waarvan de buitenwereld op de hoogte is of dreigt te raken; • dat eergerelateerd geweld een ingrijpend probleem is, dat tot gevolg heeft dat de mentale en fysieke vrijheid en veiligheid van individuen wordt beperkt; • dat de gemeenten Almelo, Enschede en Hengelo zich gezamenlijk gecommitteerd hebben aan het programma ‘Aan de goede kant van de eer’ tijdens het Bestuurlijk Overleg met de minister voor Wonen, Wijken en Integratie op 14 mei 2009; • dat Hengelo en Enschede in dat kader een lokale preventieaanpak hebben ontwikkeld genaamd ‘Preventie eergerelateerd geweld Hengelo & Enschede’; • dat Almelo in dat kader een bestuurlijke aanpak heeft ontwikkeld genaamd ‘Bestuurlijke regie aanpak eergerelateerd geweld’; • dat de gemeenten Almelo, Enschede en Hengelo zich hebben gecommitteerd aan een regionale – Twentse – aanpak eergerelateerd geweld.
2010/40239
1
Overwegende dat de convenantpartijen in Enschede, Hengelo en Almelo eergerelateerd geweld willen voorkomen en vroegtijdig willen signaleren en dat: • de gemeente Almelo, de gemeente Enschede, de gemeente Hengelo, de Stichting Bureau Jeugdzorg Overijssel, de Stichting Carint-Reggeland Groep, de Stichting Dimence, de Stichting Maatschappelijk Werk Noord West Twente, de Stichting Mediant, de Stichting Reclassering Nederland, de Regiopolitie Twente, de Stichting Kadera, Aanpak Huiselijk Geweld, de Stichting Maatschappelijke Dienstverlening Enschede-Haaksbergen, de Stichting Tactus Verslavingszorg en het Openbaar Ministerie een belangrijke rol hebben in de lokale en regionale aanpak en zich met dit convenant wensen te verplichten tot het leveren van wederzijdse inspanningen op het gebied van de lokale en regionale samenwerking; • deze wederzijdse inspanningen op het gebied van de lokale en regionale samenwerking zich voornamelijk richten op: - de onderlinge samenwerking op basis van de taakverdeling die in dit convenant is opgenomen en - de borging van die onderlinge samenwerking. • intensieve samenwerking tussen bovengenoemde partijen cruciaal is voor een effectieve aanpak gericht op voorkomen dan wel (vroeg)signaleren van eergerelateerd geweld; • wat betreft de uitwisseling van persoonsgegevens aangesloten wordt bij de geldende afspraken met betrekking tot huiselijk geweld. Zijn partijen het volgende overeengekomen: Artikel 1 Doelstelling 1. Partijen beogen met dit convenant de onderlinge samenwerking met betrekking tot de aanpak eergerelateerd geweld van de gemeenten Almelo, Enschede en Hengelo te borgen door voor ieder van elke partij duidelijk vast te leggen wat de taakverdeling is. 2. Partijen onderschrijven de doelstelling van de aanpak eergerelateerd geweld van de gemeenten inhoudende: het realiseren van een sluitende keten van voorkoming dan wel (vroeg)signalering, melding en hulpverlening rondom eergerelateerd geweld. Hiertoe wordt een duurzame samenwerking tot stand gebracht tussen gemeenten, justitiële- en zorginstanties. Daarnaast wordt aansluiting gezocht met vertegenwoordigers van migrantenorganisaties. Artikel 2 Taken van de Regiopolitie Twente De Regiopolitie Twente ziet het als haar taak om: 1. zorg te dragen voor een adequate signalering-, meld- en interventiestructuur voor (dreigend) eergerelateerd geweld; 2. in alle gevallen waarin sprake is van signalen van eergerelateerd geweld gebruik te maken van de checklist Eergerelateerd Geweld (versie Landelijk Expertise Centrum Eergerelateerd Geweld); 3. deel te nemen aan het Expertiseteam Eergerelateerd Geweld; 4. samen te werken met ketenpartners ten behoeve van de in artikel 1, lid 2 genoemde aanpak eergerelateerd geweld. Artikel 3 Taken van Stichting Kadera, Aanpak Huiselijk Geweld Stichting Kadera, Aanpak Huiselijk Geweld ziet het als haar taak om: 1. zorg te dragen voor de coördinatie van opvang, bescherming en begeleiding van vrouwelijke- en mannelijke slachtoffers van eergerelateerd geweld;
2010/40239
2
2. in alle gevallen waarin sprake is van signalen van eergerelateerd geweld gebruik te maken van de checklist Eergerelateerd Geweld (versie Landelijk Expertise Centrum Eergerelateerd Geweld); 3. de zaak aan te melden bij de reguliere zorg- en veiligheidstructuur, wanneer uit de checklist blijkt dat er sprake is van een veiligheidsrisico; zo nodig wordt er een tussentijdsoverleg aangevraagd; 4. Deel te nemen aan het Expertiseteam Eergerelateerd Geweld. Artikel 4 Taken van het Steunpunt Huiselijk Geweld Het Steunpunt Huiselijk Geweld ziet het als zijn taak om: 1. voorlichting en advies op het terrein van eergerelateerd geweld te geven, als onderdeel van haar algemene informatie- en adviesfunctie voor de burger; 2. zorg te dragen voor een adequate signalering-, meld- en interventiestructuur voor (dreigend) eergerelateerd geweld; 3. zorg te dragen voor de registratie van meldingen; 4. zorg te dragen voor de facilitering van het expertiseteam Eergerelateerd Geweld in de regio Twente;
Artikel 5
Taken van de Stichting Carint-Reggeland Groep, de Stichting Maatschappelijk Werk Noord West Twente en de Stichting Maatschappelijke Dienstverlening Enschede-Haaksbergen: De drie organisaties voor maatschappelijk werk zien het als hun taak om: 1. zorg te dragen voor een adequate signalering-, meld- en interventiestructuur voor (dreigend) eergerelateerd geweld; 2. in alle gevallen waarin sprake is van signalen van eergerelateerd geweld gebruik te maken van de checklist Eergerelateerd Geweld (versie Landelijk Expertise Centrum Eergerelateerd Geweld); 3. de zaak aan te melden bij de reguliere zorg- en veiligheidsstructuur, wanneer uit de checklist blijkt dat er sprake is van een veiligheidsrisico; zonodig wordt er een overleg aangevraagd; 4. deel te nemen aan het Expertiseteam Eergerelateerd Geweld; 5. de weerbaarheid en zelfredzaamheid van (potentiële) slachtoffers van eergerelateerd geweld te bevorderen;
Artikel 6 Taken van Stichting Bureau Jeugdzorg Overijssel 1. zorg te dragen voor een adequate signalering-, meld- en interventiestructuur voor (dreigend) eergerelateerd geweld; 2. in alle gevallen waarin sprake is van signalen van eergerelateerd geweld gebruik te maken van de checklist Eergerelateerd Geweld (versie Landelijk Expertise Centrum Eergerelateerd Geweld); 3. de zaak aan te melden bij de reguliere zorg- en veiligheidsstructuur, wanneer uit de checklist blijkt dat er sprake is van een veiligheidsrisico; zo nodig wordt er een overleg aangevraagd; 4. deel te nemen aan het Expertiseteam Eergerelateerd Geweld; 5. de weerbaarheid en zelfredzaamheid van (potentiële) slachtoffers van eergerelateerd geweld te bevorderen.
2010/40239
3
Artikel 7
Taken van Stichting Mediant, Stichting Reclassering Nederland, Stichting Dimence, Stichting Tactus, Openbaar Ministerie 1. Ieder van bovengenoemde convenantpartijen draagt er zorg voor dat bij alle medewerkers van de organisatie, die in de uitvoering van hun taken geconfronteerd kunnen worden met signalen van eergerelateerd geweld, voldoende deskundigheid over eergerelateerd geweld aanwezig is en dat deze medewerkers in staat zijn de signalen van eergerelateerd geweld te herkennen; 2. Ieder van bovengenoemde convenantpartijen draagt zorg voor (toeleiding naar) een adequate signalering-, meld- en interventiestructuur voor (dreigend) eergerelateerd geweld; 3. Ieder van bovengenoemde convenantpartijen draagt er zorg voor dat binnen de eigen organisatie een aandachtsfunctionaris voor eergerelateerd geweld wordt aangewezen.
Artikel 8 Taken van de gemeenten Almelo, Enschede en Hengelo 1. De gemeenten Almelo, Enschede en Hengelo zien het als hun taak om de coördinatie en regie van de ketensamenwerking en het beleidsproces op zich te nemen, door: a. overige convenantpartijen te motiveren en waar nodig te ondersteunen; b. het stimuleren van een verbinding in de aanpak EGG. 2. De gemeenten Enschede en Hengelo zien het als hun taak om regie te voeren op de lokale migrantenplatforms, door: a. ondersteuning te bieden voor activiteiten en ideeën van de platforms; 3. De gemeente Almelo ziet het vanuit KleurRijk Almelo (Visie op Integratie 2010-2014) als haar taak om: a. Te stimuleren dat alle voorzieningen in de gemeente intercultureel toegankelijk zijn. Voor voorzieningen waarmee de gemeente een directe financiële verhouding heeft zal daarbinnen gevraagd worden om zichtbare inspanningen om ook onze allochtone inwoners te bereiken; b. De samenwerking en kennisuitwisseling tussen personen en organisaties te stimuleren die werken aan integratie en interculturalisatie in het Netwerk Integratie en Interculturalisatie.
Artikel 9 Aandachtsfunctionarissen Eergerelateerd Geweld 1. Ieder van de convenantpartijen draagt er zorg voor dat binnen de eigen organisatie een aandachtsfunctionaris voor eergerelateerd geweld wordt aangewezen; 2. Iedere convenantpartij draagt er zorg voor dat de namen en bereikbaarheidsgegevens van de aandachtsfunctionarissen bij alle convenantpartijen bekend zijn. Bij afwezigheid of vertrek van de aandachtsfunctionaris zorgt de betreffende organisatie voor vervanging; 3. Alle convenantpartijen geven binnen de eigen organisatie inzicht in de consequenties van deze samenwerkingsafspraken en leggen de (gewijzigde) samenwerkingsafspraken ter besluitvorming neer bij de bevoegde instantie binnen de organisatie.
Artikel 10 Deskundigheid en communicatie 1. Ieder van de convenantpartijen draagt er zorg voor dat bij alle medewerkers van de organisatie, die in de uitvoering van hun taken geconfronteerd kunnen worden met 2010/40239
4
signalen van eergerelateerd geweld, voldoende deskundigheid over eergerelateerd geweld aanwezig is en dat deze medewerkers in staat zijn de signalen van eergerelateerd geweld te herkennen; 2. Ieder van de convenantpartijen draagt er zorg voor dat alle aandachtsfunctionarissen eergerelateerd geweld op beleidsniveau en op uitvoerend niveau kennis hebben van eergerelateerde problematiek. De partijen stellen de aandachtsfunctionarissen in staat om hun expertise op peil te houden, onder andere door het bijwonen van deskundigheidsbevorderende bijeenkomsten en bijeenkomsten binnen dit netwerk; 3. De convenantpartijen dragen er zorg voor dat de afspraken die in het convenant en onderliggende documenten zijn vastgelegd, binnen de eigen organisaties bekend zijn en nageleefd kunnen worden. De ondertekenaars zijn verantwoordelijk voor het actueel houden van de convenantafspraken binnen de eigen organisatie.
Artikel 11 Expertiseteam Eergerelateerd geweld 1. De volgende convenantpartijen nemen deel aan het Expertiseteam Eergerelateerd Geweld en vaardigen hierin een contactpersoon af: a. de Stichting Carint-Reggeland Groep; b. de Stichting Maatschappelijk Werk Noord West Twente; c. de Stichting Maatschappelijke Dienstverlening Enschede-Haaksbergen; d. de Stichting Kadera, Aanpak Huiselijk Geweld e. de Stichting Bureau Jeugdzorg Overijssel f. de Regiopolitie Twente. 2. De taken van het Expertiseteam zijn: a. vraaggericht advies geven in een EGG-casus; b. het gevraagd en ongevraagd adviseren van ketenpartners op het terrein van eergerelateerd geweld aan de hand van de checklist eergerelateerd geweld; c. in kaart brengen van knelpunten en behoeften; d. werken aan oplossingen voor gesignaleerde problemen; e. doen van aanbevelingen aan de gemeenten over de problematiek rond eergerelateerd geweld en over het functioneren van de ketenaanpak. 3. Het Expertise team vergadert met een nadere, door henzelf te bepalen frequentie; 4. De voorzitter en de secretaris van het expertiseteam worden geleverd door het Steunpunt Huiselijk Geweld; 5. Om de continuïteit van het ketenoverleg te waarborgen, zorgen de deelnemende organisaties bij afwezigheid of verhindering voor een vervanger; 6. Het Expertiseteam functioneert als gesprekspartner van alle betrokken partijen met als doel kennisuitwisseling. Artikel 12 Meldingsstructuur voor zaken van eergerelateerd geweld 1. Signalen of meldingen van (dreigend) eergerelateerd geweld dienen altijd te worden gemeld bij het Steunpunt Huiselijk Geweld, ongeacht bij welke organisatie ze binnenkomen; 2. Alle signalen, meldingen en behandelde zaken worden doorgegeven aan het Steunpunt Huiselijk Geweld ten behoeve van de periodieke rapportage over aard en omvang van eergerelateerd geweld; 3. Bij signalen en meldingen van (dreigend) eergerelateerd geweld dient altijd de afweging te worden gemaakt of er melding of aangifte dient te worden gedaan bij de politie; 4. In alle gevallen waarin sprake is van signalen van eergerelateerd geweld dient direct een eerste inventarisatie van veiligheidsrisico’s plaats te vinden. Hierbij wordt gebruik
2010/40239
5
gemaakt van de checklist Eergerelateerd Geweld (versie Landelijk Expertise Centrum Eergerelateerd Geweld); 5. Indien uit de checklist blijkt dat degene die zich bij de organisatie heeft gemeld een veiligheidsrisico loopt als (potentieel) slachtoffer van eergerelateerd geweld, dan wordt contact opgenomen met de aandachtsfunctionaris van de betrokken organisatie, volgens de onderstaande basisafspraken: a. De EGG aandachtsfunctionaris van de organisatie waar betrokkene zich als eerste heeft gemeld stelt in de meeste gevallen aan de hand van de checklist een Plan van Aanpak op, in nauwe samenwerking met de reguliere zorgteams; b. Een kopie van de checklist en het Plan van Aanpak worden doorgegeven aan het secretariaat van het Expertiseteam (Steunpunt Huiselijk Geweld); c. De organisatie waar betrokkene zich als eerste heeft gemeld neemt zo nodig direct contact op met de politie; d. Indien het (potentiële) slachtoffer minderjarig is, dan neemt de organisatie waar betrokkene zich als eerste heeft gemeld eveneens contact op met de aandachtsfunctionaris EGG van Bureau Jeugdzorg Overijssel; e. Degene die op grond van het voorgaande inmiddels bij de zaak zijn betrokken bespreken of er opvang voor betrokkene(n) moet worden gezocht, en zo ja, wie hiertoe contact opneemt met de aandachtsfunctionaris EGG van de Stichting Kadera, Aanpak Huiselijk Geweld; f. De organisatie waar betrokkene zich als eerste heeft gemeld, meldt de zaak aan binnen de reguliere zorg- en veiligheidsstructuur; g. Wanneer betrokkenen binnen de reguliere zorg- en veiligheidsstructuur vastlopen met de aanpak, worden zij dringend geadviseerd het Expertiseteam te consulteren. Artikel 13 Slotbepalingen 1. Alle partijen verplichten zich om ook in die gevallen waarin dit convenant niet expliciet voorziet, zich te zullen inspannen voor de bescherming van de veiligheid van (potentiële) slachtoffers van eergerelateerd geweld, en hiertoe onderling te zullen samenwerken; 2. Partijen komen overeen dat dit convenant is aangegaan voor een periode van vier jaar en in gaat op de datum van ondertekening; 3. De samenwerking wordt jaarlijks geëvalueerd en wordt meegenomen in de jaarlijkse Monitor Huiselijk Geweld; 4. Op basis van de jaarlijkse evaluatie, voortschrijdend inzicht en maatschappelijke ontwikkelingen kunnen afspraken herzien en /of bijgesteld worden; 5. Voorstellen tot wijziging van dit convenant worden aan de partners voorgelegd en vinden uitsluitend plaats indien alle partijen hier mee hebben ingestemd; 6. Het eventueel toevoegen van partijen wordt vastgelegd door een aan deze samenwerkingsovereenkomst toe te voegen verklaring; 7. Dit convenant is niet in rechte afdwingbaar. Afkortingen EGG eergerelateerd geweld Expertiseteam Expertiseteam Eergerelateerd Geweld LEC EGG Landelijk Expertisecentrum Eergerelateerd Geweld
2010/40239
6
Getekend te Enschede, 19 januari 2011
Namens het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Almelo Namens het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Enschede Namens het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Hengelo Namens de Stichting Bureau Jeugdzorg Overijssel Namens de Stichting Carint-Reggeland Groep Namens de Stichting Dimence Namens de Stichting Maatschappelijk Werk Noord West Twente Namens de Stichting Mediant Namens de Stichting Reclassering Nederland Namens de Regiopolitie Twente Namens de Stichting Kadera, Aanpak Huiselijk Geweld Namens de Stichting Maatschappelijke Dienstverlening Enschede-Haaksbergen Namens de Stichting Tactus Verslavingszorg Namens het Openbaar Ministerie
2010/40239
7