Checklist Gezondheidsklachten door fijnstof Bij werkzaamheden zoals het verwijderen van oud riet, slijpen, hakken, zagen van hout en vegen komt fijnstof vrij. Fijnstof kan ingeademd worden en in de longen terecht komen. De stof kan schadelijk zijn voor jouw gezondheid. In sommige gevallen leidt inademen van fijnstof tot longkanker. Stof van hardhout kan zelfs neuskanker veroorzaken. Het is daarom van belang om je goed tegen fijnstof te beschermen. Gebruik onderstaande checklists om na te gaan welke maatregelen je neemt wanneer je hout bewerkt en nokvorsten slijpt. Voor werkgevers heeft het CvAE een aanvullende checklist en formulier ontwikkeld. Als werkgever ben je namelijk verantwoordelijkheid voor de veiligheid en gezondheid van je werknemers en eventuele stagiaires. Onderaan de checklists tref je het Formulier – Voorzorgsmaatregelen bij het vrijkomen van fijnstof aan. Dit formulier kun je als werkgever invullen en bij je administratie voegen.
Ik bescherm mij tijdens houtbewerking: mijn werkplek is schoon en opgeruimd ik werk alleen als er voldoende ventilatie is Ben je op het dak aan het werk. Houd dan rekening met de windrichting. © Copyright stichting Centrum voor Ambachtseconomie 2016
ja
nee
ik laat materiaal zoveel mogelijk op maat aanleveren ik hanteer een goede planning van het werk waardoor stof veroorzakende werkzaamheden op een specifiek moment en/of op een bepaalde plek gescheiden van andere werkzaamheden plaatsvinden Minimaliseer de mate en duur van de blootstelling. Probeer ook altijd het aantal mensen dat blootgesteld kan worden aan stof te beperken.
ik was mijn handen, polsen en gezicht vóór iedere eet-, drink-, of rookpauze en sanitaire stop Ik eet en drink altijd in een aparte ruimte of op andere plek Was altijd eerst je handen. Je wilt voorkomen dat de gevaarlijke stoffen waar je mee in aanraking komt op je eten of in je drinken terechtkomen. Daarnaast is het prettig om rustig, weg van je werkruimte/-plek te pauzeren.
ik gebruik bij stoffige werkzaamheden zoals het verwijderen van oud riet, slijpen, hakken, en het zagen van hout, materieel met watertoevoeging, afzuiging of een halfgelaatsmasker met Ps-filter ik gebruik scherp en goed functionerend gereedschap ik gebruik altijd een P2-stoffilter met uitblaasventiel als het hout niet is geïmpregneerd hout ik werk met een volgelaatsmasker P3-filter als het hout geïmpregneerd is met creoscoot/teerolie of wolmanzout ik maak mijn werkplek aan het einde van de werkdag schoon met de juiste middelen. Ik gebruik een industriële stofzuiger i.p.v. een bezem of stoffer en blik Gebruik geen perslucht.
ik onderhoud mijn afzuiging en gereedschap periodiek
Let op! Een ‘nee’ invullen in bovenstaande checklist betekent natuurlijk dat de bescherming tegen fijnstof nog niet optimaal is. Gebruik de informatie uit de checklist om dit te verbeteren.
© Copyright stichting Centrum voor Ambachtseconomie 2016
Ik bescherm mij tijdens het slijpen van nokvorsten:
ja
mijn werkplek is schoon en opgeruimd ik werk alleen als er voldoende ventilatie is ik hanteer een goede planning van het werk waardoor stof veroorzakende werkzaamheden op een specifiek moment en/of op een bepaalde plek gescheiden van andere werkzaamheden plaatsvinden Minimaliseer de mate en duur van de blootstelling. Probeer ook altijd het aantal mensen dat blootgesteld kan worden aan stof te beperken..
ik was mijn handen, polsen en gezicht vóór iedere eet-, drink-, of rookpauze en sanitaire stop Ik eet en drink altijd in een aparte ruimte of op andere plek Was altijd eerst je handen. Je wilt voorkomen dat de gevaarlijke stoffen waar je mee in aanraking komt op je eten of in je drinken terechtkomen. Daarnaast is het prettig om rustig, weg van je werkruimte/-plek te pauzeren.
ik gebruik scherp en goed functionerend gereedschap Ik maak mijn werkplek aan het einde van de werkdag schoon met de juiste middelen. Ik gebruik een industriële stofzuiger i.p.v. vegen Gebruik geen perslucht. ik onderhoud mijn afzuiging en gereedschap periodiek
Let op! Een ‘nee’ invullen in bovenstaande checklist betekent natuurlijk dat de bescherming tegen fijnstof nog niet optimaal is. Gebruik de informatie uit de checklist om dit te verbeteren.
© Copyright stichting Centrum voor Ambachtseconomie 2016
nee
Werknemers en stagiaires in dienst Als Werkgever moet je en wil je natuurlijk zorgen voor veilige en gezonde arbeidsomstandigheden van je werknemers. In onderstaande checklist heeft het CvAE daarom nog een aantal aanvullende maatregelen voor jou als werkgever opgesteld.
Ik neem de volgende aanvullende maatregelen voor mijn werknemers/stagiaires:
ja
ik heb fijnstof als risico opgenomen in mijn Risico-inventarisatie & -evaluatie (RI&E) Het CvAE heeft voor jou als rietdekker een RI&E ontwikkeld. Hierin staan de belangrijkste risico’s. Let wel! Je moet deze RI&E nog wel laten toetsen door een gecertificeerde arbokerndeskundige
ik heb het Formulier – Voorzorgsmaatregelen bij het vrijkomen van fijnstof ingevuld Het Arbeidsomstandighedenbesluit stelt dat aan een aantal voorwaarden voldaan moet worden om met een kankerverwekkende stof als fijnstof te mogen werken. Dit formulier (onderaan deze checklist) helpt je hierbij op weg.
mijn werknemers/stagiaires werken met de juiste ademhalingsbescherming werknemers die in dezelfde ruimte bezig zijn en die zelf geen stof veroorzaken dragen ook indien nodig ademhalingsbescherming ik zie toe op goed gebruik van beschermingsmiddelen en hulpstukken.
ik organiseer regelmatig een inspectie van apparaten en machines.
Let op! Een ‘nee’ invullen in bovenstaande checklist betekent natuurlijk dat de bescherming tegen fijnstof nog niet optimaal is. Gebruik de informatie uit de checklist om dit te verbeteren.
© Copyright stichting Centrum voor Ambachtseconomie 2016
nee
Formulier – Voorzorgsmaatregelen bij het vrijkomen van fijnstof Het Arbeidsomstandighedenbesluit artikel 4.13 en 4.15 beschrijft een aantal voorwaarden waaraan voldaan moet worden (vragen die beantwoord moeten worden) om met een kankerverwekkende stof als fijnstof te mogen werken. Fijnstof kan leiden tot diverse aandoeningen. Neem maatregelen om blootstelling aan fijnstof te voorkomen of tot het minimum te beperken. Denk eerst aan bronmaatregelen die voorkomen dat blootstelling aan gevaarlijk fijnstof plaatsvindt, vervolgens aan collectieve maatregelen, zoals een goede afzuiging en dan aan individuele maatregelen, zoals geschikte persoonlijke beschermingsmiddelen. Dit is de arbeidshygiënische strategie. Door de juiste maatregelen te nemen, zijn de risico’s beperkt. Onderstaand de vragen op een rij. Een aantal vragen zijn (deels) beantwoord, andere vragen moet je zelf beantwoorden. Bij welke werkzaamheden komt fijnstof vrij?
Kan het vrijkomen van fijnstof worden tegengegaan? Het vrijkomen van fijnstof wordt zo veel mogelijk tegengegaan. Toch zal het vrijkomen van fijnstof nog voorkomen. Welke maatregelen zijn genomen om blootstelling aan fijnstof te voorkomen of te minimaliseren? Bronmaatregelen: o.a. materiaal uitkiezen dat zo min mogelijk stof veroorzaakt, materiaal op maat laten aanleveren en een werkmethode kiezen die minder stof verspreidt. Collectieve maatregelen: o.a. goede afzuiging, goed onderhouden van de afzuiginstallaties en het regelmatig schoonmaken van de werkplekken Individuele maatregelen: de juiste persoonlijke beschermingsmiddelen dragen Welke personen komen er binnen het rietdekkersbedrijf met fijnstof in aanraking, bij welk proces en wat is de mate van blootstelling? Proces ______________ ______________ ______________ ______________ ______________ ______________ ______________
% werktijd dat belasting plaatsvindt _____________________________ _____________________________ _____________________________ _____________________________ _____________________________ _____________________________ _____________________________
Personen _________________________ _________________________ _________________________ _________________________ _________________________ _________________________ _________________________
Datum : ________________ Naam : ________________
Bronnen:
Arbeidsomstandighedenbesluit; artikel 4.13 Arbeidsomstandighedenbesluit; artikel 4.15
© Copyright stichting Centrum voor Ambachtseconomie 2016