Blended learning als een voorstel voor de Europese convergentie in het onderwijs van natuurwetenschappen Antonia Andrade Olalla

Nº 3 ▪ Maart 2007

eLearning Papers

Redactioneel artikel

Blended learning Roberto Carneiro en Lluís Tarín

Artikels

Succesvolle Blended Learning projecten in 2006: Ervaringen in verschillende formele, niet-formele en informele leeromgevingen Tim Scholze en Sabine Wiemann Toepassing van e-learning op sociale wetenschappen: praktische lessen van de Vrije Universiteit van Berlijn Katharina Schiederig Blended learning als een voorstel voor de Europese convergentie in het onderwijs van natuurwetenschappen Antonia Andrade Olalla CAAD en e-learning: een blended benadering Pedro Leão Neto en Margarida Amaral Een voorstel voor de benchmarkanalyse van leerobjecten Rita Falcão de Berredo en Alfredo Soeiro

eLearning Papers

eLearning Papers is een uitgave van elearningeuropa.info, het portaal van de Europese Commissie ter bevordering van het gebruik van ICT voor levenslang leren. Uitgave en productie: P.A.U. Education, S.L. Email: [email protected] ISSN: 1887-1542

De in dit tijdschrift gepubliceerde artikels, tenzij anders aangegeven, zijn onderworpen aan een Creative Commons Naamsvermelding-Niet Commercieel-Geen Afgeleide Werken 2.5 licentie. Reproductie, verspreiding en uitzending is toegestaan op voorwaarde dat de auteur en het e-tijdschrift dat de publicatie verzorgt, eLearning Papers, worden vermeld. Commercieel gebruik en afgeleide werken zijn niet toegestaan. De volledige licentie kunt u raadplegen op http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/2.5/deed.en

Hoofdartikel: Blended learning Blended learning, een mengvorm van e-learning en traditioneel onderwijs, is een benadering die binnen het onderwijs ontwikkeld is. Het gaat in geen geval om een nieuwe term of methodologie. De gemengde vormen van leren en lesgeven is en blijft een intelligente manier om zich aan verschillende onderwijsbehoeften aan te passen. De analyse van blended learning in vergelijking met en in tegenstelling tot e-learning levert echter overwegingen en evaluaties waardoor het gemakkelijker is de beperkingen en mogelijkheden van een gecombineerde leerwijze te begrijpen. De hoofdgedachte achter blended learning is keuze d.w.z. de mogelijkheid om kiezen de meest geschikte methoden te kunnen kiezen overeenkomstig de gesignaleerde behoeften. In sommige gevallen kan echter de vergelijking van blended learning met e-learning tot discussie leiden waardoor het moeilijk is de werkelijke behoeften van de lerenden duidelijk te zien. Hoewel de kosteneffectiviteit van het model belangrijk is, is dit van ondergeschikt belang. Waar het werkelijk om gaat is een zinvolle manier van leren te bereiken waardoor mensen in staat zijn zich de belangrijkste vaardigheden eigen te maken. In deze uitgave van eLearning Papers kunt u verschillende artikels lezen met praktische voorbeelden over de toepassing en het gebruik van blended learning in verschillende contexten en instellingen in Europa. Het artikel van blinc (Blended Learning Institutions’ Cooperative) beschrijft de ervaringen en de conclusies uit drie verschillende blended learning projecten. Hierin wordt aangetoond dat de methode van blended learning het mogelijk maakt het leeraanbod aan te passen aan verschillende leerstijlen en specifieke leervoorwaarden. In een casusstudie laten Pedro Leão Neto en Margarida Amaral zien hoe de blended learning benadering gebruikt werd in de Faculteit Architectuur van de Universiteit van Porto en hoe deze methode een katalysatorfunctie had op een nieuwe vorm van interactie tussen leerkracht en student. Antonia Andrade Olalla, van de Universiteit van Alcalá, doet een voorstel om het onderwijs van de natuurwetenschappen aan de criteria van de Europese Ruimte voor Hoger Onderwijs aan te passen middels de blended learning methode. Katharina Schiederig presenteert in haar artikel de resultaten van een pilot-cursus om de mogelijkheden voor blended learning te verkennen binnen de politieke wetenschappen aan de Vrije Universiteit van Berlijn waar, dankzij het pilot-project, het virtueel leren een permanent onderdeel van het curriculum is geworden. Tot slot wordt in het artikel van Rita Falcão de Berredo en Alfredo Soeiro een voorstel voor de benchmarkanalyse van leerobjecten gedaan.

Roberto Carneiro en Lluís Tarín

eLearning Papers • www.elearningpapers.eu • ISSN 1887-1542 Nº 3 • Maart 2007• NL

2

Tim Scholze blinc

Sabine Wiemann

BUPNET GmbH

Beide projecten zijn voorbeelden van de integratie van door informatietechnologie ondersteunde leerconcepten in veelsoortige formele en informele leeromgevingen met verschillende leergroepen, inhouden en doelen. Trefwoorden Blended, casusstudie, multicultureel, projecten De volledige tekst van het artikel http://www.elearningeuropa.i nfo/files/media/media11897. pdf

Succesvolle Blended Learning projecten in 2006: Ervaringen in verschillende formele, niet-formele en informele leeromgevingen Europese partners uit 11 landen hebben in het kader van de Blended Learning Institutions’ Cooperative (blinc) webgebaseerde, gecombineerde leermethoden voor verschillende leergroepen en contexten in drie verschillende projecten toegepast. Het INTEGRATION project heeft betrekking op interculturele personeeltrainingen voor organisaties die met multi-etnische groepen werken. Negen partners uit zes landen ontwikkelden audiovisueel leer- en onderwijsmateriaal. Hierbij werden videografische middelen voor het interculturele onderwijs gebruikt, bepaalde situaties van interculturele ontmoetingen in een kritische incidentbenadering geanalyseerd en “interculturele microcommunicaties” als korte online films geproduceerd. In het kader van het Joint Environmental Management (JEM!) project, gefinancierd door Socrates, pasten de partners van een Gezamenlijk Actieprogramma uit vijf landen een eCoaching System toe om het omgevingbeheer op Europese scholen in te voeren. De methode bestaat uit het verzorgen van volledig zelfstandige cursussen, trainingsmateriaal en begeleidende richtlijnen voor leerkrachten, trainers of adviseurs. Het systeem dat in JEM! Toegepast wordt, is ontwikkeld binnen het kader van het project “IEM in hospitals” dat beschouwd wordt als een van de beste projecten uit 2.500 projecten sinds 1992. In het kader van JEM! werd deze benadering op Europese scholen toegepast. Scholing en begeleiding geschiedde volgens de blended learning benadering en men heeft toegang tot het complete systeem via de interactieve website van het project. Beide projecten zijn voorbeelden van de integratie van door informatietechnologie ondersteunde leerconcepten in veelsoortige formele en informele leeromgevingen met verschillende leergroepen, inhouden en doelen. Zij lieten overduidelijk zien dat het succes in grote mate bepaald wordt door de kwaliteit van het didactische model dat in blended learning contexten is toegepast. Om deze reden richt het Advanced Blended Learning and Didactics (A-B-C-D) project (Grundtvig 1.1, 2005-2007) zich op de ontwikkeling van een algemene cursus voor Blended Learning ontwerpers. In mei en september 2007 zullen deze cursussen in Athene en Bordeaux worden gegeven met als inleiding een voorbereidende e-learning fase. Deze cursus biedt tevens de mogelijkheid om individuele blended learning projecten te ontwikkelen met gebruik van Web 2.0 tools zoals blogs, WIKI, eportfolio's en synchrone webcommunicatiemiddelen, zoals online conferenties of Skype.


3

Katharina Schiederig Otto-Suhr Instituut voor Politikologie, Vrije Universiteit van Berlijn

Virtueel leren en ICT competenties zijn zo een permanent onderdeel van het curriculum geworden. Belangrijke succesfactoren waren de benadering om elearning te gebruiken om te algemene didactische methoden verbeteren, het op maat gesneden ebegeleiderssysteem en het continue informatieen trainingsbeleid. Trefwoorden Casusstudie, blended, implementatie, beste praktijk, universiteit De volledige tekst van het artikel http://www.elearningeuropa.i nfo/files/media/media11894. pdf

Toepassing van e-learning op sociale wetenschappen: praktische lessen van de Vrije Universiteit van Berlijn Er kan lering getrokken worden uit het e-learning pilot-project dat met succes op de Afdeling Politicologie van de Free University of Berlin, Duitsland, tussen 2004 en 2006 geïmplementeerd werd. In het kader van de ICT-strategie (Informatieen Communicatietechnologie) werd het Blackboard platform gebruikt om de mogelijkheden voor blended learning binnen de politieke en sociale wetenschappen te verkennen. Het pilot-project ging in september 2004 van start en werd gevolgd door een tweede project tussen april 2005 en februari 2006, gezamenlijk gefinancierd door de universiteit en het Duitse Federale Ministerie voor Onderwijs en Onderzoek. Gedurende de loop van het project werden de e-studentbegeleiders getraind in inhoudbeheer en ondersteuning. Digitale modules werden ontwikkeld en een aantal trainings-, informatieen ondersteuningsmaatregelen gericht op leerkrachten en studenten werden getest. Het project werd voortdurend gecontroleerd en na iedere fase geëvalueerd. Het betreft meer dan 300 cursussen die op de afdeling worden gegeven en e-learning heeft zich uitgebreid naar de hele Faculteit voor de politieke en sociale wetenschappen. Virtueel leren en ICT competenties zijn zo een permanent onderdeel van het curriculum geworden. Belangrijke succesfactoren waren de benadering om e-learning te gebruiken om te algemene didactische methoden verbeteren, het op maat gesneden e-begeleiderssysteem en het continue informatieen trainingsbeleid. Andere belangrijke factoren waren de steun van de universiteitsleiding en het e-learningprogramma (CeDiS) voor de hele universiteit alsook de uitwisseling van projecten met andere afdelingen. Voorts werd het project voortdurend aangepast tijdens de langzame start van de pilot en kreeg meer samenhang door de constante controles en evaluatie. Tot besluit willen we het belang van training, netwerken, IT-infrastructuur en het overleg met studenten benadrukken voor de succesvolle implementatie van e-learning op een afdeling. Momenteel bereidt de faculteit een projectvoorstel voor het academische jaar 2007 voor om de inhoudontwikkeling en scholing van leerkrachten te bevorderen voor een werkelijk geïntegreerde blended learning benadering.


4

Antonia Andrade Olalla Universiteit van Alcalá, Spanje

Hieruit valt af te leiden dat de leerkracht zijn/haar kennis van de nieuwe didactische methoden te actualiseren zonder de waarde van de traditionele leermethoden te onderschatten en dat de student voorbereid dient te worden op de nieuwe leermethoden. Trefwoorden Onderwijs, hypermedia, casusstudie, blended, natuurwetenschappen, universiteit De volledige tekst van het artikel http://www.elearningeuropa.i nfo/files/media/media11971. pdf

Blended learning als een voorstel voor de Europese convergentie in het onderwijs van natuurwetenschappen De Europese Ruimte voor Hoger Onderwijs behoeft nieuwe onderwijs-/leeromgevingen die de nieuwe behoeften voor deze grote gemeenschappelijke ruimte dekken. Het doel van dit artikel is een onderwijsvoorstel te presenteren dat in overeenstemming is met de Europese aanpassing op het gebied van de natuurwetenschappen en een bijdrage vormt om een belangrijk deel van het huidige probleem binnen het klassikale onderwijs op te lossen. Met als uitgangspunt het landelijke studiepuntensysteem wordt de aanpassing hiervan aan het ECTS-systeem geanalyseerd. Hiervoor hebben we een vak gekozen waarbij de methode van blended learning is toegepast met gebruikmaking van een systeem gebaseerd op webtechnologieën om het klassikale onderwijs en de studie-uren van de student, die voor het Europese tentamenvak staan, te ondersteunen. In dit voorstel zal de leerkracht zijn trainingsvaardigheden moeten combineren, een deskundige moeten zijn in de synchrone en asynchrone internettoepassingen als middel waarmee rekening dient te worden gehouden en tevens over de noodzakelijke individuele vaardigheden als begeleider dienen te beschikken aangezien er een verschuiving plaatsvindt van de klassikale manier van lesgeven naar een gedeeltelijk lesgeven op afstand waarbij getracht is het beste van beide de vormen te gebruiken. Bovendien wordt ingegaan op het feit dat het leerdoel niet alleen de kennisverwerving van de student is maar dat de student ook een aantal attitudes en vaardigheden verwerft die hem/haar op zijn/haar beroepstoekomst voorbereiden. Dit houdt in dat de vakken niet langer gedefinieerd zijn volgens de kennis die overgedragen wordt en het aantal uren dat de leerkracht nodig heeft om deze kennis over te dragen maar veeleer gebaseerd zijn op vaardigheden en vermogens die bij de studenten in ieder afzonderlijk geval ontwikkeld moeten worden. Hieruit valt af te leiden dat de leerkracht zijn/haar kennis van de nieuwe didactische methoden te actualiseren zonder de waarde van de traditionele leermethoden te onderschatten en dat de student voorbereid dient te worden op de nieuwe leermethoden.


5

Pedro Leão Neto Faculteit Architectuur van de Universiteit van Porto (FAUP), Portugal Margarida Amaral Instituto de Recursos e Iniciativas Comuns da Universidade do Porto (IRICUP), Portugal

De resultaten van deze casusstudie laten o.a. zien dat het leerproces dat voortkomt uit het creatieve gebruik van een e-learning platform, de capaciteit van de leerkrachten om in teamverband te werken versterkt. Trefwoorden CAAD, e-learning, blended, communicatie De volledige tekst van het artikel http://www.elearningeuropa.i nfo/files/media/media12070. pdf

CAAD en e-learning: een blended benadering Deze casusstudie werd uitgevoerd door de senior docent verantwoordelijk voor de Computer Architectural Aided Design (CAAD) cursus met ondersteuning en actieve samenwerking van het Instituut voor Gemeenschappelijke Hulpmiddelen en Initiatieven van de Universiteit van Porto (IRICUP). CAAD is een facultatief bijvak voor de vijfdejaars studenten van de Faculteit Architectuur van de Universiteit van Porto (FAUP). De cursus ontwikkelt zich binnen samenwerkingsomgeving (leerkracht/student en student/student) om de uitwisseling van ideeën, communicatie over de ontwerpen alsook het scheppen van een efficiënte leeromgeving te bevorderen. De theoretische en empirische grondslagen van de cursus benadrukken het belang dat het potentieel van de computer voor de communicatie van het stedelijk ontwerp op een kritische en bewuste wijze dient te worden gebruikt. Het doel is dan ook specifieke attributen voor verschillende voorstellingsmethoden naar voren te brengen en studenten te stimuleren na te denken over de redenen waarom zij verschillende computertechnieken en voorstellingen gebruiken om hun ontwerp te presenteren. Binnen deze context was het belangrijk om een aantal didactische methoden, communicatietechnieken en specifieke software toe te passen waardoor deze cursus zich onderscheidt van de traditionele leermethoden d.w.z. aanschouwelijke hoorcolleges waarin de studenten een meer of minder passieve rol aannemen. Na innovatie van de middelen die in het onderwijs- en het leerproces gebruikt worden, dient men niet te vergeten de methode aan te passen om de studenten te stimuleren aan discussies deel te nemen en een actieve rol in het proces te spelen. Dit dient naar mijn mening het hoofddoel te zijn. Dit werd bereikt door verschillende typen informatieen softwareprogramma's, niet alleen vanuit een perspectief van het afstandsonderwijs maar ook in verband met de face-to-face interactie tijdens de lessen waar voor iedere groep een probleemoplossende benadering werd gebruikt gedurende de ontwikkeling van hun communicatieprojecten. De resultaten van deze casusstudie laten o.a. zien dat het leerproces dat voortkomt uit het creatieve gebruik van een elearning platform, de capaciteit van de leerkrachten om in teamverband te werken versterkt. Dit betekent dat deze technologie een ware katalysatorfunctie vervulde voor een nieuwe vorm van interactie tussen leerkracht en student die de communicatie verbeterde en de studenten een actievere rol in het leerproces toebedeelde.


6

Rita Falcão de Berredo Universiteit van Porto, Portugal

Alfredo Soeiro Universiteit van Porto, Portugal

Het bLO werd in twee verschillende contexten toegepast. Om de toepasbaarheid van deze methode te testen werden er drie modulen van een Master in bouwconstructie gebruikt. De informatie die uit deze test naar voren kwam, speelde een belangrijke rol voor de verbetering van de tools, met name het indicatorsysteem. Trefwoorden Evaluatie, leerobjecten, herbruikbaarheid, kwaliteit De volledige tekst van het artikel http://www.elearningeuropa. info/files/media/media12071 .pdf

Een voorstel voor de benchmarkanalyse van leerobjecten In dit artikel wordt een methode voor de benchmarkanalyse van leerobjecten voorgesteld. Er worden twee problemen behandeld die op e-learning betrekking hebben: de validatie van het leren met behulp van deze methode en de kosten-batenanalyse in het ontwikkelings- en toepassingsproces - kortom werkzaamheid en efficiëntie. Het artikel beschrijft een voorstel om leerobjecten (LO's) middels een benchmarkanalyse te evalueren gebaseerd op de norm meta-data van leerobjecten en op een aanpassing van de belangrijkste tools van het BENVIC project. De benchmarkanalyse van leerobjecten (Benchmarking of Learning Objects - bLO) is gericht op het onderzoek van de kenmerken van de LO's, hun toepassing en partijen, en stelt procedures en tools voor om de LO's te evalueren. De methode beoogt geen vast of gesloten systeem te zijn maar wil een werkbasis definiëren om LO's te evalueren als eerste stap in het opstellen van een meer complex en betrouwbaar evaluatiesysteem dat voortdurend verbeterd wordt. Het artikel beschrijft de leidende beginselen van het bLOsysteem die de richtlijnen voor de ontwikkeling van de tools leverde. Dit systeem bevat drie hoofdtools, waarvan er twee volledig ontwikkeld werden, en een aanvulling om de toepasbaarheid van de methode te verbeteren. Het bevat een profiling tool gebaseerd op de LOM-norm, het benchmarking indicatorsysteem, en stelt een competentiekaart voor als mechanisme voor voortdurende verbetering. Bovendien werd er een gewogen systeem voor efficiëntie en werkzaamheid ontwikkeld als aanvulling op de indicatormatrix. Het bLO werd in twee verschillende contexten toegepast. Om de toepasbaarheid van deze methode te testen werden er drie modulen van een Master in bouwconstructie gebruikt. De informatie die uit deze test naar voren kwam, speelde een belangrijke rol voor de verbetering van de tools, met name het indicatorsysteem. Later werd de bLO-methode gebruikt als evaluatietool voor sommige resultaten van het Europese project “E3: Electronically Enhanced Education in Engineering”, met als doel de ontwikkeling van LO's die tussen de verschillende internationale partners uitgewisseld en geëvalueerd werden. Tot slot stelt het artikel verschillende gebieden voor toekomstig werk voor teneinde het systeem te verbeteren en het in andere systemen te integreren.


7

Blended learning als een voorstel voor de Europese convergentie in het onderwijs van natuurwetenschappen Antonia Andrade Olalla

Recommend Documents