Bijzondere overeenkomsten Deel 1: Koop Hst 1: Wezelijke bestanddelen Begrip – Soorten Begrip Koop= overeenkomst waarbij ene partij zich verbindt om een zaak te leveren + de andere daarvoor een prijs te betalen Mogelijk bij: (Art 1582 BW) Authentieke akte Onderhandse akte Onderscheid negotium (de Rhandeling) & instrumentum (het geschrift) (Art 1582 BW) Oorsprong Eerst: Ruilsysteem Later: Waardemaatstaf Koop = ruil tegen geld Soorten ° veelvuldige rechtspraak Wezelijke bestanddelen = datgene wat een instelling zo kenmerkt Opsomming Eigendomsoverdracht Prijs (levering & betaling zijn het gevolg) Eigendomsoverdracht Principes Eigendomsoverdracht = inherent ad koop geen eigendomsoverdracht geen koop geen koop geen eigendomsoverdracht Wel mogelijk: eigendomsoverdracht uitstellen Vbn: ‘Romeinse koop’: 1 partij verbindt zich om de vrije beschikking te bezorgen over een goed waarvan hij geen eigenaar is (tegen overeengekomen prijs) Eigendomsoverdracht is niet mogelijk ≠ Stellionaat: de partij denkt hier dat hij wel de eigenaar is Indien tegen bepaalde prijs een zakelijk genotsR verkregen (VG, erfd, erpacht, opstal) ≠ koop (betwist) Verkoop van andermans zaak: nietig (art 1599 BW) Verwezelijking van de eigendomsoverdracht Koop: van zodra wilsovereenkomst omtrent de zaak en de prijs (art 1583 BW) Zelfs indien zaak nog nt geleverd & prijs ng nt betaald Afwijkingen Belang van het tijdstip van de eigendomsoverdracht Eigendomsoverdracht en derden (tegenwerpelijkheid) 1|Page
Verkoop van andermans goed Prijs Begrip Kenmerken van de prijs Wie de prijs bepaalt Kenmerken van het koopcontract Verkopen die aan bepaalde vormvereisten onderworpen zijn Verkoop van goederen van ‘onbekwamen’ Verkopen ingevolge een gerechtelijke beslissing Verkoop van onroerende goederen Hst 2: Geldigheidsvereisten Opsomming Toestemming Wilsovereenstemming Toestemming - Wilsgebreken Bekwaamheid Algemene onbekwaamheden Bijzonder onbekwaamheden Onbekwaamheden voorzien door art 1595, 1596 en 1597 BW Onbekwaamheid tussen echtgenoten Onbekwaamheid van met de openbare verkoop belaste personen Onbekwaamheid van de gerechtsdienaren Art 1597 BW: rechters, rechters-plaatsvervangers, OM, griffiers, gerechtsdeurwaarders, advocaten en notarissen mogen processen, betwiste rechten en Rvorderingen (> bevoegdheid van hun Rbank) niet overnemen sanctie: nietigheid, betaling kosten & schadevergoeding Ratio legis: gerecht moet betwistingen beslechten, niet mee speculeren Verbod betreft het Rgebied (art 430, 1°, 509 Ger Wb & art 4 & 5§1 aanhef organieke wet notariaat) Vrederechter kanton, rechter v de Rb v 1e aanleg gerechtelijk arrondissement,… Niet steeds reeds een proces noodzakelijk, ook indien proces ih vooruitzicht Aard nietigheid verdeeldheid Voorwerp Beginselen Het voorwerp moet bestaan (art 1601 lid 1 BW) Niet nietige OK Zonder verkochte zaak geen koop Zie art 1108 BW & art 1129 BW Vbn: Goed dat nooit bestaan heeft (vissen uit vislege vijver) Goed dat op ogenblik vd OK volledig vergaan is (door vorst vernielde oogst) Goed dat geacht wordt nooit te hebben bestaan (achteraf vernietigd octrooi) Tenietgegane schuldvordering (omdat reeds betaald) 2|Page
Op ogenblik van overdracht moet min de grond vh R bestaan Het voorwerp bij gedeeltelijk vergaan Koper kan vd koop afzien of het behouden gedeelte opeisen indien prijs bepaald dmv vergelijkende waardering (art 1601lid 2 BW) Ratio legis: koper zou strikt logisch enkel 2e mogen eisen maar 1e mogelijkheid ook in wet omdat koper wsl anders niet gecontracteerd zou hebben indien hij wist dat gedeelte vergaan was (arg zie ook art 1636 BW & art 1644 BW) Toekomstige goederen Mogelijk voorwerp verbintens (art 1130 lid 1 BW) Pas ontstaan OK wnr verkochte goed bestaat (anders geen voorwerp Uitz: Nalatenschap van ng levend persoon kan nt verkocht worden, zelfs nt met toestemming (art 1600 BW & zie art 1130 lid 2 BW) Het voorwerp moet in de handel zijn Art 1598 BW Goederen buiten de handel Gemene zaak, goederen > openbaar domein, openbare ambten,.. Goederen waarvan bijz wetten de verkoop verbieden Wild buiten het jachtseizoen, verdovende middelen Aan pers verbonden rechten R v gebruik, bewoning nt voor beslag vatbare goederen,… Het voorwerp moet bepaald of bepaaldbaar zijn Bepaald of bepaalbaar volgens criteria die id verbintenis zijn opgenomen zonder bijkomende wilsuiting v SA (art 1108 &1129 BW) Evt 2 of meer alternatieve zaken tot voorwerp (art 1584 lid 2 BW) Vb boeken, CD’s,.. waarbij keuze voor koper of evt verkoper verkoopOK wnr overeenstemming ivm te leveren zaken in obligatione Bepaalbaar voorwerp indien verkochte zaak voldoende bepaald dr verbintenis vd verkoper om bep opp v stuk grond in domein te leveren maar stuk grond (opp werd contractueel vastgelegd) moest men nemen in bep verkaveling = ook vb v onroerende schuldvordering Nietigheid Geen voorwerp betrekkelijke nietigheid Koper kende gebrek nt, verkoper wel koper kan schadevergoeding eisen ogv art 1382 BW (wegens culpa in contrahendo) Bestaand voorwerp maar verkoop verboden absolute nietigheid indien het openbare orde raakt Geen R op schadevergoeding (koper moest weten dat verkoop verboden was iedereen geacht wetten v openbare orde te kennen) Hst 3: Vorm – bewijs – kosten –interpretatie Vorm Geen vormvereisten (enkel akkoord nodig) (art 1583 BW) Soms bijkomende rol schriftelijke vaststelling vd koop (negotium/instrumentum) Vb: tegenwerpelijkheid dr overschrijving authentieke akte op hypotheekkantoor, gedligheidsvormen,… 3|Page
Bewijs Bewijs in burgerlijke zaken Zie verbintenissenR Akte voor notaris of onderhandse akte nodig voor alle zaken v > 375€ (art 1341 lid 1 aanhef BW) Tenzij: aanwezigheid v begin van bewijs door geschrift (art 1347 lid1 BW) Tenzij: indien SE onmogelijk schriftelijk bewijs kon krijgen v verbintenis tegen hem (art 1348 lid 1 BW) Wettelijke vereisten geschift! (art 1317 ev BW: authentieke akte & art 1325 ev BW: onderhandse akte) Bewijs in handelszaken Alle soorten bewijzen ook getuigen en vermoedens (tenzij indien wet het uitdrukkelijk verbied) Bewijs in verkopen deels met burgerrechtelijk deels met handelsrechtelijk karakter Bewijs tegen handelaat : bewijsvoering zoals in handelszaken Bewijs tegen burger: bewijsvoering zoals in burgelijke zaken Verplichting van een geschrift > Verschillende bijz wetten (voor bescherming consument) Art 7 Wet 9juli1971 woningbouwwet Art 14,17 45 & 49 ev Wet 13juni1991 wet consumentenkrediet Art 39 & 88 Wet 14juli1991 handelspraktijkenwet Kosten Principes Kosten akten & andere koper (art 1593 BW) = kosten notariële akte: registratierechten, BTW, ereloon, aktekosten ss, Draagwijdte van art 1593 BW Kosten ivm uitvoering verbintens vd koper/verkoper SA (art 1248BW) Vb: kosten levering verkoper & kosten afhaling koper (art 1608 BW) tenzij anders overeengekomen Raakt openbare orde niet afwijken mogelijk Verkoper kan mogelijks kosten dragen Indien zo overeengekomen Indien verkoop door fout verkopen ontbonden gehele /gedeeltelijke schadevergoeding (art 1621, 1630 & 1646 BW) Interpretatie van de overeenkomst Art 1156-1164 BW Uitz: art 1162 BW bij koop-verkoop vervangen door art 1602 lid 2 BW verkoper moet verplicht duidelijk verklaren waartoe hij zich verbindt elk duister of dubbelzinnig beding wordt tegen hem uitgelegd Ratio legis: Stelt contract op & weet wat hij verkoopt Enkel v toepassing bij twijfel Enkel indien rechter vindt dat de intrinsieke en extrinsieke bestanddelen vd akte het nt mogelijk maken om met zekerheid de betekenis vd clausule te achterhalen Enkel ivm normale verbintenissen uit koopOK nt mbt uitzonderlijke clausules die koper in zijn uitlsuitend belang bedongen heeft 4|Page
Hst 4: Verbintenissen van de verkoper Levering Begrip = de overdracht vd verkochte zaak in de macht en het bezit vd koper (art 1604 lid 2 BW) Verschil levering & eigendomsoverdracht: Eigendomsoverdracht: Door wilsovereenstemming & solo consensu Los vd levering Essentieel voor de koop Levering: Gevolg vd overeenkomst Overdracht vh bezit vh verkochte goed (kan in ≠ vormen) Resultaatsverbintenis verkoper kan nt aanspr gesteld w voor nt-uitvoering indien vreemde oorzaak of overmacht Omvang van de leveringsplicht Verkoper verbint zich tot levering (materiële afgifte) + tot levering van zaak die overeenstemt met verkochte zaak + toebehoren & vruchten (art 1615 & 1614 lid 2 BW) verkoper moet zorgen voor behoud vd zaak (middelenverbintenis – art 1136BW) + betaling kosten vd levering Materiële afgifte van het verkochte goed Zie boven en verder Afgifte in overeenstemming met het verkochte goed Art 1604 lid 1 BW Conformiteit Zaak geleverd in de staat waarin zij zich op het ogenblik vd koop bevindt (art 1614 lid 1 BW) voldoen aan specificiteiten vd OK verkoper mag goed nt meer wijzigen Indien goed tussen verkoop en levering wijzigt omwille van zijn aard geen probleem Handelspraktijkenwet 1991: Verkoper mag niet eenzijdig veslissen of get geleverde product overeenkomt met de de OK (art 32,5° WHPC) Consumentenkoop Art 1649ter§1BW legt de toepassingsvoorwaarden van art 1604 lid 1 BW vast waaraan consumentiegoed moet voldoen om met verkoopsOK in overeenstemming te zijn Cumultatieve voorwaarden: Goed = met beschrijving verkoper + eigenschappen vh monster of model dat verkoper getoont heeft Goed geschikt voor gewenst gebruik dr consument dat deze heeft meegedeeld aan verkoper + dat verkoper aanvaard heeft Goed geschikt voor gebruik waartoe goederen van dezelfde soort gewoonlijk dienen Goed moet kwaliteit en prestaties leveren die hiervoor normaal zijn en die consument mag verwachten adhv aard vh goed + evt dr verkoper/producent/ vertegenw gedane mededelingen over bijz kenmerken via reclame en etikering Uitz: verkoper is nt gebonden dr publ afgekondigde mededelingen indien hij kan bewijzen dat De koper de bedoelde mededeling nt kon kennen/ kende (zelden) 5|Page
De mededeling was rechtgezet wnr de OK gelsoten werd (koper moest dit weten) De beslissing tot aankoop door deze mededeling nt bëinvloed kon zijn Indien gebrek overeenstemming binnen 6m vanaf levering goed vermoeden dat dat dit gebrek bestond op tijdstip vd levering Tenzij bewijs tegendeel Tenzij vermoeden onverenigbaar met aard vh goed/gebrek (Tweedehands?nieuw?) (art 1649quater §4 BW) Hoedanigheden van het goed Goed moet de in het contract vermelde eigenschappen bezitten indien onduidelijkheden in contract °problemen Stemt nt overeen = zichtbare gebreken Soortzaken: verkoper moet een zaak leveren v gemiddelde kwaliteit (art 1246 BW) Hoeveelheid Verkochte goederen in omvang, hoeveelheid en afmetingen zoals id OK bedwongen (art 1616 aanhaf BW) Verkoper kan kopen nt verplichten gedeeltelijke levering in ontvangst te nemen, tenzij zo overeengekomen Toebehoren Art 1615 BW: Leveren = zaak leveren + toebehoren en alles wat voor blijven gebruik bestemd is = alle matteriële of immateriële goederen die ondeelbaar of onlosmakelijk met verkochte goed verbonden zijn ≠ dwingend R afwijken mogelijk Vruchten van het goed Art 1614 lid 2 BW: Vanaf dag vd verkoop behoren alle vruchten ad koper > eigendomsoverdracht +art 547BW ≠ dwingend R afwijken mogelijk Behoud van het goed tot aan de levering Art 1126 BW: Verkoper moet tot aan levering vor het behoud vh goed zorgen schadevergoeding = middelenverbintenis: alle zorgen van een goed huisvader (ongeacht of het tot nut is v 1 of beide partijen) (art 1137 lid1 BW) Geen invloed op overdracht vh risico/eigendomsoverdracht Indien goed voor levering vergaat koper zal levering eisen verkoper moet bewijzen dat het vergaan te wijten is aan vreemde oorzaak, moet geen toeval of overmacht bewijzen, enkel gedrag als goede huisvader (nodige voorzorgsmaatregelen genomen,..) Kosten tot behoud van het goed Art 1136 & 1137BW: Verkoper draagt last v normale behoudskosten > plicht tot behoud Bewaringsplicht & bewakingsplicht Onderscheid kosten vd levering & kosten van de afhaling: Kosten vd levering = kosten nodig opdat verkochte goed id overeengekomen staat ad koper geleverd zou worden op voorziene plaats en tijdstip voor verkoper = wegen, tellen, merken, inpakken, verzending,… 6|Page
Kosten vd afhaling = kosten opdat goed in ontvangst zou genomen worden op overeengekomen plaats en tijstip en gebracht naar waar koper wil voor koper = vervoerskosten v leveringsplaats naar waar koper het wil, vereiste verpakking,… ≠ dwingend R afwijken mogelijk Douanekosten: Levering binnen land vd verkoper douanekosten = kosten vd afhaling Levering binnen land vd koper douanekosten = kosten vd levering Wijze van levering Afgifte = ter beschikking stellen vh goed volledige levering: volledig en absoluut in macht en bezit vd koper (art 1604 BW) Op ≠ wijzen afh v aard vd zaak of juridische verhouding partijen tov de zaak (art 16051607 BW) Vb: onroerende goederen levering door afgifte sleutels Vb: roerende levering door werkelijke overgave, afgifte sleutels, enkele toestemming (art 1606 BW) Vb: onlichamelijke rechten levering door afgifte titels of gebruik door koper (art 1607 BW) Installatie consumptiegoederen (!) Levering wordt verbonden aan conformiteit Verkeerde instalatie door verkoper of koper (door fout in montagehandleiding) = gebrek aan overeenstemming vh goed (art 1649ter §4 BW Plaats van de levering (!) Beginselen Op de plaats waar goed zich bevond tijdens de koop (tenzij anders overeengekomen) (art 1609 BW) leveringskosten zijn ten laste van verkoper = suppletief R afwijken mogelijk Zowel voor vervangbare als niet-vervangbare zaken Leveringsovereenkomsten Levering ten huize Levering id haven van inlading CIF-clausule (cost insurance and freight): verkoper betaalt kosten om goederen aan boord te brengen en regelt vervoersdoc voor koper FOB-clausule (free on board): op vrachtwagen of via spoor Franco aan huis: levering op bep woonplaats of verkoper betaalt enkel vervoerskosten Gevolgen van de plaatsbepaling (4 eerste komen uit zaken & verbintenissenR) Uitvoering = plaats waar verkoper & koper verbintenissen moeten uitvoeren (art 1609 &1651 BW) Aanvaarding = plaats waat in principe de aanvaarding moet gebeuren Kosten = plaats op basis waarvan onderscheid ontstaat tss leveringskosten (verkoper) en kosten v afhaling (koper) Eigendomsoverdracht = plaats waar individualisering gebeurd vd vervangbare zaken 7|Page
Procesrechtelijke bevoegdheid = plaats op basis waarvan de territoriale bevoegdheid wordt bepaald vd Rb (art 624 Ger W) vaak afwijken (≠ dwingend R, ≠ reden voor nietigheid) Tijdstip van de levering Vrije keuze van de partijen Niets id wet uitdrukkelijke of stilzwijgende wilsovereenstemming Verkoper/consument: indien leveringstermijn of uitvoeringstermijn eenzijdig te bepalen of wijzigen = onrechtmatig (art 32,4 WHPC) Uitvoering Principe: onmiddellijk Tijdsbepaling uit: Uitdrukkelijk beding (behoeften/aanduidingen koper) Aard vh goed (onmiddelijke levering onmogeijk toekomstige oogst) Handelsgebruiken Leveringstermijn voorzien verval = ingebrekestelling (art 1139 & 1146 BW) Sancties van de verplichting tot levering Verkoper in gebreke keuze koper: ontbinding of inbezitstelling/dwanguitvoering (art 1610 BW) + evt schadevergoeding (tenzij overmacht,…) (art 1611 BW) = gemeen R (art1184 BW) Ingebrekestelling vereist (behalve wnr bepaalde termijn nt meer mogelijk is automatisch ingebrekestelling) Tekortkoming rechtvaardigt ontbinding? Rechter oordeelt soeverein evt uitstel Evt strafRelijke sancties indien bedrog (art 498 &499, 1° SW) Koper in gebreke: ook ontbinding mogelijk Vrijwaring voor uitwinning (!) Vrijwaring – Begrip Leveren volstaat nt, verkoper moet ongestoord, vreedzaam bezit waarborgen en dus goed geven voor het normaal gebruik waartoe bestemd Niet koper wordt uitgewonnen Verkoper moet koper tegen uitwinning vrijwaren: (!) Verkoper mag koper zelf nt storen Verkoper moet koper beschermen tegen stoornis v derden Verkoper moet koper een schadevergoeding betalen indien hij stoornis nt beëindigd of koper nt vrijwaart voor verborgen gebreken waardoor goed ongeschikt Vrijwaring voor eigen daad Feitelijke stoornis en rechtstoornis Enkel voor actuele/bestaande stoornis, nt voor eventuele Verkoper staat in voor beide: Feitelijke: elke daad vd verkoper dat een stoornis zou kunnen zijn, zelfs indien louter feit Bij verkoop handelszaak proberen om cliënteel terug te winnen door oprichten ≈ zaak Rechtstoornis: vordering dat verkoper tegen koper zou kunnen instellen om goed te revindiceren of het R uit te oefenen (uit andere titel v zakelijk of persoonlijk R) Verkopen = goed aan 2e koper (art 1 Hyp W & art 1141 BW)
8|Page
Indien contract voor het opzettelijk schade toebrengen aan derden verkoper moet koper nt vrijwaren voor uitwinning als gevolg hiervan want koper neemt zelf het risico en kan zich nt tegen de verkoper keren Sanctie Feitelijke: Herstel in natura (art 1143 BW) Uitvoering bij equivalent Ontbinding vh contract indien grond bestaat (art 1184 BW) + evt schadevergoeding Rechtstoornis: Tegenwerpen vd vrijwaringsexceptie Ontbinding vh contract + evt schadevergoeding Clausule van niet-vrijwaring Niet mogelijk voor vrijwaring voor eigen daad = nietig (art 1628 BW) Wel mogelijk: duidelijke & nauwkeurige verklaring dat vrijwaring uitsluit als gevolg v eigen daad vd verkoper van vppr de verkoop Vrijwaring voor daden van derden Begrip Enkel vrijwaren tegen actuele Rstoornis die voortvloeit uit oorzaak die koop vooraf ging en niet bij de koop opgeheven was Rechtsstoornis = wnr derde meent enig (pers/zakelijk) R op het verkochte goed te hebben Verkoper staat nt in voor feitelijk stoornis die hij onmogelijk kon voorzien of voorkomen koper is hiertegen beschermd door bezitsvordering & aanspr OD (art 1370 Ger W & art 1382 BW) Actuele stoornis Bestaand, nt eventueel Koper wordt door derde gestoord koper roept verkoper in vrijwaring verkoper moet koper helpen om aanspraken v derden te weerleggen (verkoper heeft evt info die koper nt heeft en helpt om Rstoornis te verhelpen) Stoornis van voor de verkoop Moet bestaan voor verkoop maar nt bij koop opgeheven (art 1626 BW) Derde moet handelen ogv R dat hij voor de verkoop bezat Wet wijzigt na verkoop ≠ grond voor vrijwaring Vb/ wijziging rooilijn die geplande wijziging aan gekocht onroerend goed belet Omvang van de vrijwaringsplicht Feiten die tot uitwinning aanleiding geven – Pricipes Ieder feit , eender welke aard of omvang Gedeeltelijk of volledig verlies (bezit) goed (art 1626, 1636, 1638 BW) Aanspraken op zakelijke rechten (eigendom, VG,…) of op persoonlijke rechten tav gekocht goed (art 1743 BW) Niet bestaan v opgegeven voordelen (R v doorgang) of niet-opgeven v bestaande lasten (R v uitweg) 9|Page
Hiertegen moet de verkoper de koper vrijwaren Erfdienstbaarheden Indien bestaan erfdienstbaarheid ten laste v verkocht goed nt opgegeven bij de verkoope = stoornis koper zou goed niet gekocht hebben indien hij op de hoogte was geweest ven nt-zichtbare erfdienstb ° vrijwaring: ontbinding of schadevergoeding Bijzondere regeling: Natuurlijke erfdbh: > natuurlijke ligging erf koper geacht deze te kennen zelfs indien verkoct ‘vrij v erfdbh Wettelijke erfdbh: koper geacht deze te kennen ( nt wnr eenzijdige lasten of indien verkoper ze lichter opgeeft dan in realiteit) Zichtbare erfdbh: geen vrijwaring koper kan ze vaststellen (art 1638 BW) = fetenkwestie: rechter oordeelt soeverein (soms zwaarder tegen verkoper) Goede trouw van de verkoper Geen belang: verkoper heeft volledige koopprijs ontvangen, maar had hier geen R op (ook al kende verkoper de uitwinningsgrond nt! moet nauwkeurig weten wat hij verkoopt, koper kan nt precies weten wat hij koopt) Verkoper verzwijgt lasten bij koop maar koper wist het vrijwaringsplicht blijft Verkoper geeft lasten (uitwinningsgrond) op bij koop vrijwaringsplicht verdwijnt (art 1602 lid 1 & 1626 BW) Conventionele wijzigingen van de vrijwaringsplicht Geldigheid ≠ v openbare orde afwijken mogelijk Beperkingen dr wet: Onrechtmatige bedingen (art 20 & 28-33 Wet consumentenkrediet) Onrechtmatige bedingen (art 31 & 32 Handelspraktijkenwet 1991) Bestelbon verplicht afgeven bij uitstelen vd levering & betaling voorschot = bindend vr verkoper (art 39 Handelspraktijkenwet 1991) Extensieve clausules = verstrengen vd wettelijke vrijwaring (zelden, is reeds streng) Belangrijk: duidelijk en nauwkeurig Vbn: zie boek Restrictieve clausules = beperken vd wettelijke vrijwaring Art 1627 BW: gn vrijwaring nodig door verkoper (in het alg of voor bepaalde oorzaken) 2 beperkingen Verkoper moet vrijwaring blijven geven voor eigen daad niet nietig (art 1628 BW) (zie art 32, 11 Handelspraktijkenwet 1991) Bij beding v niet-vrijwarin moet verkoper bij uitwinning de prijs terug geven in verhouding met uitgewonnen deel niet = onrechtmatige verrijking Geen vrijwaring door verkoper indien (art 1629 BW) Ontlastingsclausule (restictr cl) in koop OK + bewijs dat koper gevaar v uitwinning kende tijdens verkoop Koper verklaart uitdrukkelijk ‘op eigen risico’ 10 | P a g e
Inwerkingtreding van de vrijwaringsplicht Vervulling van de vrijwaringsplicht door de verkoper 2 manieren: Verkoper komt tss in proces door derde = in natura Koper moet verkoper tot vrijwaring oproepen (art 857-859 Ger W) niet op eigen risico vd koper In natura mislukt verkoper moet koper schadeloos stellen = bij equivalent Art 1630 1° & 4° - 1638 BW: schadevergoeding indien Volledige uitwinning ontbinding vd koop + schadevergoeding Gedeeltelijke uitwinning evt ontbinding vd koop dr rechter Wie de eis tot vrijwaring kan instellen Koper Zijn Rverkrijgenden onder alg of bijz titel Tegen wie de eis ingesteld kan worden Verkoper Zijn alg Rverkrijgenden & Rverkrijgenden onder alg titel Niet: Rverkrijgende onder bijz titel Zaak is doorverkocht laatste koper mag eis tegen oorspr verkoper instellen R v vrijwaring is toebehoren vd zaak dat doorverkocht wordt Verkoop op uitvoerend beslag of coll schuldenregeling: beslagene/SA = verkoper Vrijwaring voor verborgen gebreken Probleemstelling Verkoper moet nuttig bezit verzekeren gebrek verhindert dit koper heeft verhaal tegen verkoper (art 1641-1642 BW) Onmiddellijk bij levering opwerpen niet geacht te zijn aanvaard aanvaarding dekt zichtbare gebreken, nt verborgen gebreken Vereisten van de vrijwaring Verborgen gebrek = gebrek dat verkochte zaak ongeschikt maakt tot gebruik waartoe men ze bestemd of dat het gebruik zodaning vermindert dat koper de zaak nt of voor mindere prijs had gekocht indien hij het gebrek gekend had (art 1641 BW) = ieder nt zichtbaar gebrek = feitenkwestie (plaatselijke gebruiken, hoedanigheid verkoper/koper: professioneel?,…) = pas na gebruik/proefmetingen/vernietigen zichtbaar Indien verkoper bij koop er op wijst = zichtbaar gebrek Ongeschiktheid van het goed voor het gebruik waartoe het bestemd is = intrinsiek verborgen gebrek Zelfs indien de zaak in wezen nt is aangetast maar verkoper wist waarvoor koper het nodig had en daarvoor is het ongeschikt = verborgen gebrek = feitenkwestie rechter oordeelt soeverein Geen uitwinning indien: Goed eenvoudig te herstellen + herstelling duurt nt lang Goed is van mindere kwaliteit dan te verwachten adhv de prijs Gebrek belet bestemde gebruik nt 11 | P a g e
Het gebrek moet bestaan op het ogenblik van de koop Op ogenblik vd eigendomsoverdracht (tenzij anders overeengekomen of verkoop toekomstige goederen) Later ontstane gebreken: nvt tenzij reeds tijdens koop te voorzien Affirmanti probatio incumbit Wie gebrek inroept moet bewijs vh gebrek leveren + dat het reeds tijdens de koop bestand Met alle wettelijke middelen Ook negatief bewijs mogelijk: ongeval nt mogelijk indien gn gebrek Uitz: verkopingen op rechtelijke gezag Geen vrijwaring wegens verborgen gebreken (art 1649 BW) Toepassingsgebied: Onenigheid tss auteurs gedwongen verkoop onroerende goederen ( verkoop buiten wil vd eigenaar, moeilijk hem verantw stellen & SE’s of gerecht zijn geen verkopers) Gn toepassing bij gemeen maken ve muur Contractuele uitbreiding of beperking van de vrijwaring Contractuele uitbreiding Mogelijk dat verkoper zelfs voor zichtbare gebreken zou instaan Rechter oordeelt soeverein over uitgestrektheid & draagwijdte Zelden Contractuele beperking Mogelijk bepaalde gebreken beperken/alle gebreken uitsluiten/bij vervanging enkel vervanging gebrekkige delen alleen indien verkoper te goeder trouw (art 1643 BW) Koper kende gebrek = stilzwijgend beding v nt-vrijwaring Alleen verkoper kende gebrek nt-vrijwaring nt mogelijk Alleen verkoper kende gebrek + beding v nt-vrijwaring = bedrog Bekendmaking gebrek door verkoper moet nt uitdrukkelijk of specifiek zijn koper is reeds voldoende gewaarschuwd indien 2ehandskoop, solden, abnormaal lage prijs Vaak Uitoefening van het vrijwaringsrecht Keuzerecht van de koper Art 1641 &1643 BW-1644BW: keuze vr de koper: Zaak teruggeven & prijs terugkrijgen (actio redhibitoria) of Nt indien goed reeds doorverkocht of met zekerheid bezwaard (pand,voorR,hyp) zoleng zekerh bestaat Zaak behouden & deel prijs terugkrijgen (door deskundige bepaald) (actio aestimatoria / quanti minoris) Keuze vr koper: Zolang verkoper nt heeft ingestemd Zoland geen beschikking mt gezag v gewijsde bestaat Keuze wijzigen is mogelijk indien gn uitdrukkelijke afstand of beschikking ng nt gewezen Geen andere keuze mogelijk: gn vervanging gebrekkig goed, herstelling,.. eisen (evt men wederzijdse toestemming wel) 12 | P a g e
Art 1649quinquies § 2 lid 1 aanhef BW: R v consument om kosteloze herstelling /vervanging te vragen tenzij indien onmogelijk of buiten verhouding (zie art 1649bis §2, 6° BW) Rechtstreekse eis van de onderverkrijger Naar keuze: aanspreken eigen/oorspr verkoper indien gebrek van in het begin aanwezig Consumentenkoop Verhouding eindverkoper-consument Betrekken vd producent art 1649sexies BW: verkoper is aanspr kan verhaal doen tegen producent of iedere contr tsspers ogv contr aanspr (gn beding om aanspr te beperken of op te heffen mogelijk) Termijn Art 1648 BW Korte termijn Feitenrechter oordeelt soeverein: rekening houden met alle omstandigheden (aard goed/gebrek/gebruiken/hoedanigheid partijen/(buiten)gerechtelijke handelingen) Ratio legis: men moet zeker zijn dat gebrek bestond tijdens koop Termijnovereenkomsten Contractueel termijn bepaald voor hoelang verkoper instaat voor verborgen gebreken = garantietermijn Vrijwaringsplicht blijft = OK over vervaltermijn waarbinnen Rvordering ingesteld moet worden Mogelijk ook termijn waarbinnen consument verkoper moet in kennis stellen vh gebrek (nt < 2m na vaststelling gebrek dr consument – art 1649quater § 2 BW) Consumentiegoederen Aanspr vd verkoper voor elk gebrek dat bij levering bestaat en manifesteert binnen 2j Opschorting termijn tijdens herstelling/vervanging 2ehandsgoederen: termijn mogelijk >1j < 2j na levering (zie art 1649quater §1 lid3 BW) Verval van termijn voor het instellen van de eis Door verstrijken wettelijke of conventionele termijn Door bepaaldehandelingen vd koper Vb: verwerken of omvormen vh goed / herstellen zonder goedkeuring verkoper /… Consumentiegoederen: door verloop v 1j vanaf ontdekking gebrek , zonder dat dit verstrijkt voor einde vd 2j in arty 1649quater § 1 BW (art 1649quater §3 BW) Het vergaan van het goed wegens een gebrek (art 1647 BW) 2 mogelijkheden Goed vergaat door slechte hoedanigheid (gebrek): verkoper is verantw (art 1647 lid 1 aanhef BW) Goed vergaat door toeval: koper is zelf verantw (art 1647 lid 2 BW) Maar pas verlies na vordering tot ontbinding + bewijs aanwezigheid gebrek ten laste v verkoper Vergoedingen – goede of kwade trouw van de verkoper Goede trouw wordt vermoed kwade trouw bewezen Vergoeding afh v goede/kwade trouw 13 | P a g e
Te kwader trouw indien verkoper kennis had vh gebrek bij koop of indien onwetendheid vrijwillig of door nalatigheid De verkoper is te goeder trouw Kende gebrek nt moet prijs + kosten veroorzaakt dr koop terugbetalen (soort v schadevergoeding want zou fouten moeten kennen) (art 1646 BW) Mag prijs nt behouden voor gebrekkig goed De verkoper is te kwader trouw Kende gebrek moet prijs + vergoeding van alle schade (1645 BW) Volledige schadevergoeding vb/ dr koper geleden verlies/schade dr gebrekkig goed aan koper of derden De fabrikant en de professionele verkoper Met verkoper te kwader trouw gelijkgesteld: geacht gebreken te kennen moeten schadevergoeding betalen tenzij bewijs ve onoverwinnelijke onwetendheid over bestaan gebrek Onnaspeurbare aard v verborgen gebrek hangt nt af v technische mogelijkheden waarover gespecialiseerde verkoper beschikt Gn clausules v nt-vrijwaring of beperking v vrijwaring mogelijk Consumentenkoop ≠ regels v gemeen R Consument heeft R op kosteloos herstel of vervanging tenzij onmogelijk of buiten verhouding Herstelling of vervanging binnen redelijke termijn & zonder ernstige overlast ‘Kosteloos’: alle kosten om goederen in overeenstemming te brengen: verzendingskosten/kosten ivm loon&materiaal (art 1649quinquis § 2 lid 1 &2BW) + beoordeling v genoegdoening die geacht wordt voor de verkoper buiten verhouding te zijn (art 1649quinquis § 2 lid 3 BW) Consument heeft R op passende prijsvermindering (bij equivalent) of ontbinding vd verkoopOK Indien geen aanspraakop herstelling/vervanging Indien verkoper nt binnen redelijke termijn of zonder ernstige overlast herstelling/vervanging heeft verricht Consument heeft nt het R om ontbinding vd OK te verlangen indien gebrek aan OK v geringe betekenis is (art 1649quinquis § 3 lid 1 en 2 BW) Na 2j na levering (zie art 1649quater § 1BW) is hst IV v titel VI mbt vrijwaring voor verborgen gebreken v toep (art 1649quater §5 BW) gemeen R na 2j opnieuw v toepassing om art 1645 BW Strafrechtelijke sancties Ook strafrechtelijke sancties mogelijk Dr bedrog dr de verkoper (art 498-499 Sw) Dr bijz wetten ivm verkoop v goud of zilver/dieren Vergelijkingen tussen de verschillende vorderingen die de koper kan instellen Vrijwaring tegen uitwinning en vrijwaring wegens verborgen gebreken Overeenstemming Verschil Strekken tot deugdelijk bezit vd koper Koop op gerechtelijk gezag 14 | P a g e
Binden verkoper goeder & kwader T Sluiten beding v nt-vrijwaring tegen eigen daad uit (art 1629 & 1643 BW) ° strafrechtelijke sancties indien bedrog dr verkoper (art 498-499 Sw) Mogen via rechtstreekse vordering vd onderverkrijger tegen oorspr verkoper uitgeoef worden
Wel R op vrijwaring uitwining, Nt vrijwaring verb gebr (art 1646 BW) Teruggave v prijs Wel bij beding v nt-vrijwaring uitwinning, Nt bij beding v nt-vrijwaring v verb gebrek (art 1629 BW) R op vrijwaring blijft Wel indien koper uitwinningsgrond kende tenzij de uitwinningsgrond uit het contract blijkt Nt indien koper verborgen gebrek kende Eis tot vrijwaring Tegen uitwinning: 30j (art2262 BW) Wegens verb gebrek: korte termijn (art 1648 BW)
Vrijwaring wegens verborgen gebreken en nietigheid door dwaling of bedrog Grondslag van de vordering Dwaling: contract over ander goed dan het goed als voorwerp vh contract Bedrog: toestemming door bedriegelijke handelingen met gebrek aangetast Vrijwaring wegens verborgen gebreken: over het goed dat men wil kopen, maar nt geschikt voor het beoogde gebruik dr het gebrek Belang van het onderscheid Vordering nietigverklaring wegens bedrog/dwaling: verjaring na 10j vanaf dag vd ontdekking vh gebrek in toestemming (art 2262bis §1 lid 1 BW) Vrijwaring wegens verborgen gebreken: verjaring na ‘korte termijn’ (art 1648 BW) Dwaling & bedrog °nietigheid Verborgen gebreken ° ontbinding of schadevergoeding Vrijwaring wegens verborgen gebreken en de leveringsplicht Koper moet levering weigeren & verkoper moet conformiteit bewijzen Hst 5: Verbintenissen van de koper Verbintenis om het goed in ontvangst te nemen Beginsel = tegenhanger vd leveringsplicht vd verkoper °Moeilijkheden ivm tijdstip, plaats v afhaling, sancties die verkoper kan aanwenden indien het goed nt goed in ontvangst genomen werd Plaats – Tijdstip – Kosten In ontvangst nemen op voorziene plaats (art 1609 BW) Tijdstip v ontvangst hangt af v leveringsdatum (meestal = met leveringsdatum tenzij anders overeengekomen) Kosten v afhaling voor koper Sancties voor het niet in ontvangst nemen 15 | P a g e
Gedwongen uitvoering Verkoper moet koper eerst aanmanen om zaak weg te halen (art 1264 BW) Koper reageert nt & verkoper heeft ruimte nodig verkoper kan verlof vragen aan rechter om goed op andere plaats in bewaring te stellen (art 1264 BW) verkoper kiest voor uitvoering vh contract + kan schadervergoeding vragen ogv laattijdige uitvoering Ontbinding van de verkoop Gemeenrechtelijke ontbinding Verkoper moet koper aanmanen (art 1264 BW) Koper reageert nt verkoper kan ontbinding vd OK vorderen + schadevergoeding (art 1184 lid 2 BW) Rechter oordeelt soeverein of tekort voldoende ernstig is voor ontbinding, evt uitstel mogelijk (art 1184 lid 3 BW° Tenzij uitdrukkelijk ontbindend beding (art 1183 lid 1 BW) Waren en roerende goederen (art 1657 BW) Ontbinding gebeurt hier van Rwege & zonder aanmaning na overeengekomen termijn Zowel in handelszaken als in burgerlijke zaken 3 voorwaarden: Waren of roerende goederen Meestal etenswaren bederven snel / effecten & beurswaarden afh v prijsschommelingen,… Afhalingstermijn verstreken Stilzwijgend of uitdrukkelijk overeengekomen Bepaald/bepaalbaar Niet toepassing vh gemeen R (art1184 BW) Fout aan koper te wijten ≠ van openbare orde, ≠ dwingend R afwijken mogelijk Schadevergoeding mogelijk Verkoper moet bewijs leveren dat hij schade leed dr de herverkoop tegen lagere prijs Aanvaarding Beginselen Bij koop: = erkenning v juiste uitvoering vh koopcontract verkoop kan volledige uitwerking hebben Koper moet verplicht verkocht goed aanvaarden indien verkoper OK nakomt (gn ander goed) Bij ontvangst kan koper nagaan of goed conform (gn verborgen gebreken) is & of koopcontract nagekomen is (wijze, plaats, tijdstip) Dr aanvaarding doet koper afstand v iedere Rvordering Wijze van aanvaarding Stilzwijgend of uitdrukkelijk Vb: Stilzwijgend: gn enkel voorbehoud maken, afstand doen v Rvordering, regelmatige levering onmogelijk maken: gebruiken/verbruiken goed of doorverkopen,… In overeenkomst mogelijk bepaald geen bepaling koper moet zijn rechten vrijwaren Niet in ontvangst nemen zonder voorbehoud = stilzwijgende aanvaarding Dus koper moet weigeren het goed in ontvangst te nemen OF moet onverwijld voorbehoud maken 16 | P a g e
Mogelijk voorwaardelijk voorwaarde vervuld koper kan nt weigeren + moet prijs betalen Koper komt verbintenissen na ≠ aanvaarding = feitenkwestie (koper moet best uitdrukkelijk het voorbehoud maken) Plaats en tijdstip van aanvaarding Op plaats en tijdstip v levering tenzij anders contractueel overeengekomen ≠ absoluut Aanvaarding zonder voorbehoud is alleen voor wat de koper kon nagaan (= zichtbare gebreken) Vermoeden: heeft koper niets nagegaan dan wordt hij geacht aanvaard te hebben Wat koper nt kon nagaan moet hij voorbehouden binnen de termijn die nodig is om goed te onderzoeken (bepaald dr aard vh goed/ dr de gebruiken rechters oordelen streng omdat koper nodige voorzorgen binnen de gestelde termijn moet nemen voor de aanvaarding) Gevolgen van de aanvaarding Koper heeft gn verhaal meer tegen verkoper over Zichtbare gebreken Nt-conformiteit goed Terkortkoming vd verkoper ivm wijze, plaats & tijdstip levering Aanvaarding dekt nt: Verborgen gebreken bedrog Niet-aanvaarding Koper moet zo snel mogelijk Protest aantekenen, Voorbehoud maken Alle bewarende maatregelen treffen wijzigingen in goed voorkomen voor deskundigenonderzoek Verbintenis om de prijs te betalen Beginselen = Hoofdverplichting: betalen vd pijs op dag en plaats bij koop bepaald (art 1650 BW) Plaats en tijdstip van betaling Contractueel beding Plaats & prijs contractueel bedongen contante betaling = betaling bij levering Vaker contr bepalingen ivm plaats bij clausules op handelsfacturen (= bevoegdheidsbepalend in het procesR) (art 624, 3° Ger W) Afwezigheid van contractueel beding koper moet betalen op plaats & tijdstip vd levering (art 1651 BW) constante koop wordt verondersteld Betaling vd prijs = draagschuld Indien gn contante koop (die contante betaling vereist) Gemeen R v toep (art 1247 BW) Verkoper moet onmiddellijk leveren Verkoper moet dadelijk leveren & zal op vervaldag de verkoopprijs moeten halen (haalschuld) 17 | P a g e
verkoper heeft leveringstemijn = termijn voor koper betaling vd prijs wordt weer draagschuld Intresten op de prijs Beginselen Veronderstelling: verkoop met betaling op termijn of constante verkoop met uitgestelde betaling Art 1652 BW Contractueel bedongen interest In praktijk bedongen wnr verkoper termijnen aan koper toekent voor betaling maar in ruil interesten Intrestvoet: vrij bedongen Tenzij verkoop op afbetaling (art 40ev Wet consumentenkrediet max kostenpercentage) Niet wettelijke intrestvoet Krediet ook zonder intrest mogelijk Aanmaning tot betaling Koper moet intrest betalen vanaf aanmaning volgens wettelijke intrestvoet (art 1652 BW) Het verkochte of geleverde goed brengt vruchten op Wet: ‘vruchten of andere inkomsten’ (= burgelijke vruchten) (art 1652 BW & art 584 BW) Veronderstelling: levering maar prijs nt betaald Situatie op ogenblik vd levering: vruchten? Ja intresten tot betaling vd prijs Zelfs indien nadien gn vruchten meer Verkoop onroerend goed: Authentieke verkoopsakte = levering Indien onroerend goed verhuurd & verkoopsprijs nt betaald ° vruchtenprobl Wettelijke intrestvoet (tenzij anders overeengekomen) Prijs van de leveringen door handelaars en ambachtslieden aan privépersonen (zie p85) Schorsing en uitdoven van de betalingsplicht Schorsing van de betaling (art 1653 BW) Koper gestoord of vrees gestoord te worden dr hypothecaire/eigendomsvordering Kan betaling vd prijs opschorten tot verkoper stoornis beëindigt Tenzij verkoper borg wil stellen Tenzij overeengekomen dat koper zal betalen ondanks de stoornis Exceptio non adimpleti contractus Eis tot uitwinning tegen koper verkoper moet vrijwaren door afwijzing eis / schadevergoeding doet dit nt: koper mag wachten met betaling Ng gn eis tot uitwinning Zolang ernstige bedrijging v uitwinning (nt dr zichzelf): koper mag wachten met betaling Rechter oordeelt soeverein Toch betaling indien Einde stoornis dankzij verkoper Verkoper stelt borg om evt schade te vergoeden 18 | P a g e
Overeengekomen dat koper zal betalen ondanks stoornis (art 1653 BW) Zelden Indien koper aanvaarde op eigen risico (art 1629 BW) Indien koper belooft binnen bepaalde termijn te betalen (hoewel hij weet vd uitwinningsmogelijkheid) Uitdoven van de betalingsplicht = verbintenissenR Verjaring 10 j (art 2262bis §1 lid 1 BW) 1j vr betaling bij verkoop handelaar – nt-handelaar , vanaf burg jaar waarbinnen werd verkocht (art 5 wet 1 mei 1913) Waarborgen van de niet-betaalde verkoper Beginselen ° steun en verspreiding vd kreditkoop (steeds levering zonder onmiddelijke betaling) Ni-naleven betalingsplicht ° waarborgen vr verkoper: Axceptio non adimpleti contractus (art 1612-1613 BW) Eis tot ontbinding ogv art 1184 BW (art 1654-1656 BW) VoorR v onbetaalde verkoper (art 20,5° hypW: roerend, art 27, 1° hypW: onroe) Revindicatie indien roerende goederen, verkocht zonder tijdsbepaling (art 20,5°, lid 7 Hyp W) Eigendomsvoorbehoud (art 101 ev Faill W) De exceptie van niet-uitvoering (exceptio non adimpleti contractus) Grondslag Art 1612 BW = gemeen R (art 1184 BW) Uitvoering – RetentieR als zekerheid Verkoper mag levering weigeren indien/zolang koper prijs nt betaalt/andere verbintenissen nt uitvoert & gn termijn voor betaling overeengekomen was = retentieR v verkoper Uitzondering Indien betalingstermijn gn exceptio & gn retentieR moet goed voor betaling leveren Gn belang: termijn in OK of nadien dr verkoper verleent Niet: wnr termijn dr rechter (art 1244 lid 2 BW): koper zal goed krijgen na betaling Faillissement of kennelijk onvermogen vd koper Verdwijnen voordeel vd termijn (art 1188 aanhef & 1613 aanhaf BW) Verkoper mag levering weigeren tenzij koper zekerheid biedt op vervaldag te betalen (art 1613 BW) ° na koop! De eis tot ontbinding Beginselen Art 1184 BW & art 1654 BW Voldoende gemotiveerd ok indien redenen v nt-betaling gn grond hebben Toepassing 19 | P a g e
Wanprestatie vd koper Keuze verkoper: dwanguitvoering of ontbinding (ontbinding is sterker dan retentieR/dwanguitvoering) Rechter oordeelt soeverein Ontbinding gerechtvaardigd Respijttermijn Schadevergoeding Bijzonderheden Eis tot ontbinding tss partijen Art 1184 & 1654 BW gematigd dr art 1655 &1656 BW Onroerende goederen: Indien gevaar vr verlies zaak & prijs onmiddellijk ontbinding uitgesproken Gn gevaar uitstel vr koper dr rechter gn betaling ontbinding (art 1655 BW) RS & RL: ook vr roerende goederen ≠ Gemeen R: OK nt v Rwege ontbonden tenzij uitdrukkelijk ontbindende voorwaarde Verkoop onroerende goederen met ontbindende voorwaarde indien gn betaling binnen bep termijn gn aanmaning: koper kan ng betalen na termijn aanmaning: gn uitstel dr rechter meer mogelijk (art 1656 BW) Ook vr roerende goederen Gn appreciatieR vr rechter over ernst vh tekort vr ontbinding Eis tot ontbinding tov derden samen met VoorR (onroerende goederen) Vr verkoper Dr overschrijving vd koopakte = inschrijving voorR (art 30 & 34 HypW) Afstand v voorR OntbindingsR verdwijnt (art 28 & 36 HypW) Revindicatie (roerende goederen) = terugvordering (art 20, 5°, lid 8 Hyp W) Gn tijdsbepaling in OK verkoper kan terugvorderen & wederverkoop verhinderen indien: In bezit v koper Terugvordering binnen 8d na levering Voorwerpen in = staat als bij levering (art 20, 5°, lid 7 Hyp W) Art 20, 5°, lid 7 Hyp W nt volledig voldaan verkoper = andere SE’s Terugvordering dmv beslag Verdwijnt revindicatieR OntbindingsR verdwijnt, enkel ng voorR = bescherming derde-verkrijgers indien voorR nt tegenwerpelijk Eis tot ontbinding nt meer tegenw aan derden blijft wel tss partijen bestaan Bijzondere wetten schaffen ontbindingsR af (zie boek) Lijfrente (art 1978 aanhef BW) Onteigening ten alg nutte (art 21 Wet 17 april 1835, art 18 Wet 26 juli 1962) Herveiling wegens rouwkoop (art 1600-1606 Ger W)
20 | P a g e
KeuzeR tss ontbinding of VooRv onbetaalde verkoper vh onroerend goed (art 1583 Ger W) Registratie-aanbeveling (Vl Gewest, art 76, 1°, lid 1 W Reg) Voorrecht van onbetaalde verkoper Tav roerende & onroerende goederen (art 20, 5° & art 27, 1° Hyp W) Oneigenlijke revindicatie Beginselen Gn tijdsbepaling in OK verkoper kan terugvorderen & wederverkoop verhinderen indien: In bezit v koper Terugvordering binnen 8d na levering Voorwerpen in = staat als bij levering (art 20, 5°, lid 7 Hyp W) Doel: wederverkoop beletten goed beveiligen tegen vervreemding/ beschadiging/verandering v staat waardoor mogelijk einde voorR Gn echte revindicatie vh goed want verkoper is gn eigenaar meer Verkoper had goed nt mogen leveren want koper betaalde nt onmiddelijk Toepassingsvoorwaarden vr eis tot terugvordering In bezit v koper verkoper kan anders wederverkoop nt beletten (revindicatie dr beslag!) nieuwe eigenaar na wederverkoop kan op art 2279 BW steunen Terugvordering binnen 8d na levering Gn te lange onzekerheid Voorwerpen in = staat als bij levering (art 20, 5°, lid 7 Hyp W) VoorR moet kunnen Draagwijdte = middel om voorR te kunnen uitoefenen Via beslag tot terugvordering (art 1462-1466 Ger W) Nt contractueel uitbreiden & nt afwijken Verbintenis om de kosten te betalen Art 1593 BW Kosten v akten & andere bijkomende kosten vd koop koper Samenvatting Waarborgen van de verkoper Bij koop zonder tijdsbepaling Nt-uitvoeringsexceptie of retentieR Eis tot ontbinding VoorR v onbetaalde verkoper Terugvordering v roerend goed Bij koop met tijdsbepaling Eis tot ontbinding VoorR v onbetaalde verkoper
art 1612-1613 BW art 1654-1656 BW art 20,5°&27,1° HypW art 20,5°, lid 7 HypW art 1654-1656 BW art 20,5°&27,1° HypW
Vergelijking met de algemene regels van de synallagmatische verbintenissen 21 | P a g e
Gelijkenis Nt-uitvoeringsexceptie of retentieR Eis tot ontbinding Verschil VoorR v onbetaalde verkoper R v terugvordering, dr beslag
arg ex art 1184BW art 1184 BW art 20,5°&27,1° HypW art 20,5°, lid 7 HypW
Hst 6: Bijzondere regelingen Algemeenheden Koopovereenkomst: ≠ vormen of bijkomende bedingen evt andere gevolgen 3 bijz regelingen Verkoop uit de hand van een onroerend goed Inleiding Tss privepersonen, fysieke of Rpers Bekwaam & bevoegd om Rhandelingen te stellen Niet: Verkoop goederen v privaat domein vd Staat, Gewest, Gem, Prov, Stad of Gemeente… Verkoop goederen geheel/gedeeltelijk toebehorend aan onbekwamen of pers onder bijz statuut (onder vooR v boedelbeschrijving, deel v onbeheerde nalatenschap,..) Gedwongen verkopen (faillissement, uitvoerend beslag op onroerend goed,…) Gemeen R is van toepassing Wel bijz regels Vormvereisten Omvang v verkochte onroerende goed Eis tot ontbinding Vernietiging wegens benadeling vr meer dan 7/12 Vormvereisten Tussen partijen Loutere wilsovereenstemming HvC: Dat de overdrachtsakte vh onroerende goed ng nt overgeschreven is op het hypotheekkantoor wil nt zeggen dat de verkoper het R heeft het goed aan een derde te verkopen voor de overschrijving Ten overstaan van derden Authentieke verkoopsakte moet overgeschreven worden op hypotheekkantoor Bevoegd hypkantoor: vh arondissement waar onroerend goed ligt Art 1&2 HypW gevolg: formalisme ook zonder authentieke akte geldt koop tss de partijen Elke partij kan de andere dwingen om een authentieke akte verlijden verkoper kan gn tegenargument inroepen (kosten zijn ten laste v koper – art 1593 BW) Gn authentieke akte rechter velt vonnis tot titel vh onroerend eigendomsR De omvang van het verkochte onroerend goed Het verschil tussen de bedongen en de geleverde omvang 3 mogelijkheden Verkoop zonder aanduiding v omvang Verkoop met aanduiding v omvang & tegen bepaalde prijs per maat 22 | P a g e
Verkoop met aanduiding v omvang voor een globale prijs Art 1617-1618 BW ≠ openbare orde, ≠ dwingend R afwijken is mogelijk De verkoop zonder aanduiding van omvang Nt voorzien in BW Weinig betwistingen want omvang is nt essentieel voor geldige verkoop De verkoop met aanduiding van omvang en tegen een bepaalde prijs per maat Art 1617-1618 BW omvang & prijs per maat = essentieel Nt juiste omvang verkoper moet juiste omvang leveren (art 1617 lid 1 & lid 2 BW) Indien onmogelijk vr verkoper of indien koper nt eist Verkoper moet met evenredige vermindering vd prijs tevreden zijn Gn ontbinding mogelijk Tenzij °ongeschiktheid vr gebruik en doel vh goed dr gebrek aan omvang Indien omvang groter dan gecontracteerd Keuze vr de koper: Prijs aanvullen Van contract afzien (indien overmaat = 1/20 vd opgegeven omvang – art 1618 BW) Art 1618 BW ≠ openbare orde, ≠ dwingend R afwijken mogelijk Verkoop met aanduiding van omvang voor een globale prijs Art 1619-1621 BW Omvang = aanwijzend, ≠ essentieel Gn verschil indien < 1/20 (art 1619 BW) Praktijk: meestal duidt men omvang aan volgens kadastrale gegvens (= koop op zicht) Verschil > 1/20 & grond tot vermeerdering vd prijs (art 1619) keuze koper: Contract ontbinden Prijs aanvullen (met intrest) en onroerend goed behouden (art 1620 BW) Indien ontbinding contract dr koper verkoper moet prijs & kosten vh contract teruggeven (art 1621 BW) ≠ openbare orde, ≠ dwingend R afwijken is mogelijk Termijn voor het instellen van de rechtsvorderingen Rvordering voor: Aanvullig vd prijs (dr verkoper) Vermindering vd prijs (dr koper) Ontbinding contract Binnen 1 j vanaf aangaan contract Op straffe v verval Art 1622 BW Eis tot ontbinding Zie waarborgen vd verkoper Benadeling voor meer dan zeven twaalfden Principes Verkoper kan ontbinding vh contract eisen, zelfs indien Uitdrukelijk afstand v R tot vernietiging contract 23 | P a g e
Verklaring tot schenking vd meerwaarde Art 1674 BW Ratio legis: wettelijk vermoeden v morele dwang op verkoper dr koper of omstandigheden Iuris et de iure: nt-weerlegbaar vermoeden Nt van belang dat gn misbruik is dr koper / mindere prijs dr omstandigheden gerechtvaardigd is Mogelijk voor: Verkoop onroerende goederen Art 887 lid 2 & 1079 BW: Benadeling > ¼ in erfelijke verdeling Art 1907ter BW: vermindering dr rechter v verpl lener mbt terugbetaling gelende kapitaal & wettelijke intrest Art 1305 BW: eenvoudige benadeling in voordeel v nt-ontvoogde minderjarige ivm alle Okn / v ontvoogde minderjarige ivm alle Okn buiten zijn bekwaamheid Aard van de nietigheid = betrekkelijke nietigheid Gn probleem indien bevestiging dat prijs volledig betaald werd Clausule waarin verkoper ‘meerdere waarde’ schankt = verboden = vervroegde afstand nt mogelijk > wet Schenking is mogelijk indien reële, gn fictieve Schenking meedere waarde mogelijk indien ng ander bewijs dan in verkoopakte Toepassingsvoorwaarden van art 1674 BW Koop-verkoop Uitdrukkelijk id wet Geldige verkoop Gn vernietiging wegens benadeling mogelijk voor: Verkopen waarvoor rechtelijk gezag nodig (art 1648 BW) Vb: Verkoop goederen v minderjarigen/onbekwamen, uitv beslag op onroerend goed,.. Niet: vrijwillig gerechtelijke verkoop Onteigening ten alg nutte op rechtelijk gezag onteigeningsvergoeding Kansverkopen Tegenprestatie is kans v winst of verlies afh v onzekere verbintenis Lijfrente mogelijk benadeling: art 1678 & 1681 BW v toepassing Rechter werkelijkheid kans nagaan & of gn benadeling > 7/12 vr verkoper mogelijk, hoe kans ook uitvalt Eis tot nietigverklaring enkel vr verkoper Nt vr koper (art 1683 BW) Voorwerp = onroerend goed Ruime interpretatie: ook zakelijke hoofdrechten (blote eigendom, VG, erfpacht& opstalR) Gemengde verkoop: enkel mogelijk vr onroerende (ook dr bestemming of incorporatie) Nt roerende goederen! gemeen R 24 | P a g e
Benadeling is > 7/12 Eis mogelijk indien verkoopprijs < dan 5/12 dan waarde onroerend goed op ogenblik verkoop Uitoefening van de eis tot nietigverklaring wegens benadeling Door wie ingesteld? Verkoper Ropvolgers verkoper Rekening houden met bekwaamheid vd verkoper (art 388 ev, 509, 513 BW) Ingesteld tegen Koper Ropvolgers koper Mss tegen derde-verkrijger (= onrechtstreeks gevolg) Einde ontvankelijkheid: 2j na dag vd koop (art 1676 lid 1 BW) Vervaltermijn verstrijkt Nietigheid nt meer mogelijk Regels v schorsing igv verjaring nt meer v toepassing Art 1676 lid 2 BW Termijn start vanaf dag vd koop bij Koop onder ontbindende voorwaarde Vanaf sluiten koopcontract Art 1676 lid 3 BW Koop onder opschortende voorwaarde Vanaf vervullen vd voorwaarde Art 2257 lid 1 Bw Koopoptie Vanaf dag vh lichten vd optie Bijz procedure vr leveren vh bewijs vd benadeling Art 1677 ev BW Bewijs alleen bij vonnis toegelaten indien feiten wsl genoeg en gewichtig genoeg vr vermoeden benadeling Vordering tot nietigverklaring rechter velt tssvonnis mbt te leveren bewijs 3 deskundigen ambtshalve benoemd (art 1680 BW) Moeten bepalen of er benadeling is evt opleg nodig? Schatten onroerend goed volgens staat & waarde op ogenblik vd koop (art 1675 BW) Steeds nodig zelfs indien eis duidelijk (on)gegrond Rechter oordeelt soeverein Benadeling moet reeds op ogenblik v koop = gebrek in contract Benadeling indien verkoopprijs < dan 5/12 dan waarde onroerend goed op ogenblik verkoop Gevolgen van de benadeling Keuze koper: Teruggeven zaak + terugkrijgen prijs Zaak behouden + aanvullen prijs (- 1/10 v gehele prijs) Derde bezitter: = R (art 1681 BW) Wordt ook bedreigd: goed nr verkoper terug + reeds verworven Ren vervallen 25 | P a g e
Koop wordt verbroken Koper moet teruggeven: Onroerend goed (= voorwerp) Schadevergoeding vr vergaan of schade dr zijn fout Vruchten vanaf dag waarop eis ingesteld (art 1682 lid 2 BW) Verkoper moet terugbetalen: Verkoopprijs Intrest Vanaf dag waaop eis ingesteld Vanaf dag van betaling (indien gn vruchten gebruikt) Art 1822 laatste lid BW Noodzakelijke en nuttige onkosten Dr koper verrichte daden van beheer + dr koper toegestane Zak Ren Koop wordt behouden Koper moet prijs aanvullen – 1/10 vd gehele prijs Art 1681 lid 1 BW Deskundige moet prijs noet bepalen Intrest bijbetaling: vanaf eis tot vernietiging ingesteld (art 1682 lid 1 BW) (is onlogisch) Overdracht van schuldvordering (!) Algemene beginselen en begrisomschrijving = OK waarbij SE zijn R tegen zijn SA aan derde afstaat die plaats v oorspr SE inneemt Niet: Afzonderlijke overdracht v Zak Zekerheidsrechten Afzonderlijke want zakelijke zekerheid is altjid verbonden aan een schuldvordering als accessorium Overdracht v algemeenheid (vb: handelszaak) Overdracht v schuld ° driehoeksverhouding tussen Overdragende SE: Cedent Overnemende derde: Cessionaris SA die andere SE krijgt: Gecedeerde Bewijsproblematiek! De overdracht van schuldvordering is het gevolg van een overeenkomst Overdracht ve schuldvordering: 2 delen: OK tss cedent en cessionaris Overdracht v schuldvordering zelf In BW: koop-verkoop schenking, inpandgeving, inbetalinggeving ook mogelijk Op 2 ≠ wijzen: Betaling met indeplaatsstelling Overdracht van schuldvordering Beginselen van de overdracht van schuldvordering 3 principes 26 | P a g e
De overdracht van schuldvordering gebeurt buiten de schuldenaar om Toestemming v gecedeerde nt vereist: oorspr SV blijft bestan (art 1271 BW) Schuldvernieuwing: nieuwe SV Overdracht heeft geen invloed op gecedeerde Gecedeerde kan zich nt beroepen op nietigheid overdracht (vrom, inhoud, bewijsmiddel) Overdracht moet nt worden betekend aan schuldenaar, enkel in kennis stellen Gn voordeel voor gecedeerde uit OK ‘Rating’: geschatte waarde v SV als vermogensbestanddeel ≠ ‘bedrag Sv’ – ‘reeds betaald bedrag’ = extra kosten om in gebreke te stellen via aangetekende brief,… Art 1130 &1598 BW De overdracht moet aan de schuldenaar tegenwerpelijk gemaakt worden Sa moet weten wie SE is Overdracht moet ter kennis gebracht worden of erkend worden dr SA (art 1690 lid 2 BW) Ter kennis ° tegenwerpelijkheid ≠ erkenning Evt + lastgeving De overdracht laat de oorspronkelijke verbintenis bestaan Cessionaris krijgt alle toebehoren vd SV: Zak & pers zekerheidsRen (art 1692 BW & art 5 & 40 HypW) Voor overdracht voltrokken beslag onder derden Reeds vervallen rent (tenzij anders overeengekomen) Waarborgen vd verkoper (indien SV koopprijs is) Gecedeerde mag alle excepties uit SV inroepen tegen cessionaris ongeacht wnr wanprestatie aangevoerd: Gronden tot nietigheid Gronden van tenietgaan Uitz: SV in overdraagbare titel vastgesteld (= titel die dr endossering of afgifte overgedragen w) tegenovergestelde regel: gn excepties mogelijk tegen cessionaris te goeder trouw Vb/ Hypothecaire vastgelegde SV overgedragen dr loutere endossering Vb/ Warrant: bepaalde goederen worden in pand gegeven door een bepaald kredit in de plaats te geven = endosseerdbaar= overdraagbaar Voor overdracht vatbare schuldvordering Beginselen In principe elke SV, ongeacht Oorsprong Voorwerp Modaliteiten Aard Uitzonderingen Bij wet nt-overdraagbaar verklaarde SV (> onbeslagbaarheid SV) SV intuitu personae 27 | P a g e
Vormvereisten en tegenwerpelijkheid Tussen partijen – De vormvrije cessie Solo consensu Gn vormvereisten tenzij akte die van oorspr een plechtig contract Levering dr afgifte vd titel (art 1689 BW) Maar dr afgifte ontstaat cessie nt = modaliteit vd uitvoering ≠ voorwaarde Rgeldigheid Art 1328 BW: instrumentum krijgt vaste datum in burgerR zaken Nt voor handelsrechtelijke cessie vaste datum kan dr alle middelen v R bewezen worden Tegenover de overgedragen schuldenaar Pas tegenwerpelijk indien ter kennis gebracht of erkend dr SA (art 1690 lid 2 BW) Gn bepalingen over wijze v kennisgeving of erkenning Op papieren drager Betekening vd OK nt nodig Impliciete maar zekere erkenning SA kan nt meer op nt-naleving v art 1690 BW steunen Kennisgeving door cedent of cessionaris Enkel dr cessionaris gecedeerde kan enkel feit vd overdracht zelf betwisten Tegenover derden Algemene tegenwerpelijkheid Tegenwerpelijk tov andere derden door het sluiten vd OK (art 16900 lid 1 BW) Opeenvolgende overdrachten Cedent draagt = rechten aan ≠ cessionarissen over Wie krijgt? Diegene die te GT als eerste de overdracht ter kennis bracht vd gecedeerde of als eerste de erkenning dr gecedeerd ontving (art 1690 lid 3 BW) Bewijs kennisgeving/erkenning = uiterst belangrijk Bijzondere regels ivm de overdracht Bepaalde opdrachten slechts tegenwerpelijk aan derden volgens bijz regels Effecten aan toonder Tussen cedent & cessionaris: solo consensu Tov derden: traditio vd effecten (art 2279 BW) Effecten op naam In register van aandelen aangetekend Art 233 lid 2, 3° Venn W voor BVBA & art 463 lid 2, 3°, vooral art 504 lid 1 Venn W voor NV Orderbrief = belofte vd SA om aan SE te betalen of aan dr SE aangeduide persoon op rug vh doc volstaat Wisselbrief in blanco geëndosseerd eigendomsoverdracht dr loutere overgave Overdracht van een ingeschreven bevoorrechte of hypothecaire schuldvordering Tegenwerpelijk dr authentieke gekantmede akte (art 5 lid 1 HypW) Beschermt alle derden (gecedeerde is hier gn derde) Nooit gekantmeld: effectisering in art 50-53 Wet Hypothecair Krediet Beroeps-, handels of burgerlijke schuldvorderingen door factuur vastgesteld 28 | P a g e
Deze factuur mag afgestaan of in pand gegeven worden door endossement vd factuur of ve voor eensluitend verklaard afschrift hiervan. (art 13 lid 1 Wet Inpandgeving Handelszaak) Endossement vd factuur schriftelijk aan SA ter kennis gebracht Art 16 lid 1 Wet Inpadgeving Handelszaak Voorbehoud van mandeligheid Vaak in aannemingscontract voor bouwen ve app of in statuten v appME Zie boek p113 onderaan Loonoverdracht op grond van art 1690BW 2 mogelijkheden: Betekening Via gerechtsdeurwaarder Aanneming door SA Via authentieke akte Binnen 24 u dient griffier vd Rb v 1e aanleg v woonplaats cessionaris bericht te ontvangen Van: Gerechtsdeurwaarder (betekening) Cessionaris (aanneming) Art 1390 lid 2 aanhef Ger W Overdracht en inpandgeving voor schuldvorderingen nav de uitvoering van een overheidsopdracht Bij gerechtsdeurwaardersexploot dr cessionaris aan overheid betekend Art 23 § 4 Wet 24 dec 1993 Overdracht van de overeenkomst en van de vorderingen uit de kredietovereenkomst ivm de wet op het consumentenkrediet Tegenwerpelijk indien consumunt via ter post aangetekende brief ter kennis werd gebracht Art 26 lid 1 aanhef Wet Consumentenkrediet Overdracht van krediet – of borgtochtverzekering Tegenwerpelijk indien de verzekeraar schriftelijk zijn toestemming heeft gegeven Art 76 Wet Lanverzekeringsovereenkomst Gevolgen van de overdracht Gevolgen tussen partijen Gecedeerde is tov de partijen derde Verbintenissen cedent zij afh vd OK waarin overdracht gebeurd (verkoop, schenking,..) Verbintenissen vd cedent bij verkoop Leveringsplicht Levering door overhandiging van titel Levering vd SV met alle toebehoren: Verbonden zekerheidsrechten Intresten (ook vervallen intresten tenzij anders overeengekomen) Alle rechten uit normale SV Niet: persoonlijke Ren Vrijwaringsplicht Wettelijke vrijwaringsplicht 29 | P a g e
Afwijken mogelijk (art 1134 BW) Cedent moet instaan voor het bestaan vd SV tijdens overdracht zelf indien OK zonder vrijwaringsplicht (art 1693 BW) Enkel ‘bestaan’ nt solvabiliteit vd SA tenzij anders overeengekomen (art 1694 BW) Vrijwaring: enkel bij koop Aansprakelijkheid vd cedent indien SV nt bestaat Exceptie vr gecedeerde wegens tenietgaan, gebrek, nietigheid,… SV SV bestaat maar ten voordele van andere SE dan cedent (= verkoop andermans goed) Cedent betaling ontving voor kennisgeving aan of erkenning door gecedeerde Bedrag SV lager dan in titel Derdenbelsag op SV voor overdracht (na overdracht bindt het de cedent nt meer) Cedent moet vrijwaren: Dat SV bestaat op ogenblik vd overdracht of bepaald/bepaalbaar bij toekomstige SV Dat cedent eigenaar is Dat SV gn gebrek vertoont die nietigheid kan veroorzaken Dat hij gn R heeft toekend dat volledige overdracht op cessionaris belemmert Gevolgen van uitwinning =gemeen R (art 1630 BW) Gevolgen tegenover de gecedeerde Hangen af vd tegenwerpelijkhied vd overdracht Gevolgen voor de kennisgeving of de erkenning vd overdracht Overdracht = res inter alios acta geen invloed op SA Indien SV betaald dr SA voor overdracht SA is bevrijd (art 1691 lid 1 BW) alleen overdrager kan SA dwingen te betalen & SA kan overdrager dwingen betaling te aanvaarden SA te GT kan alle excepties tegen cedent tegen cessionaris inroepen (art 1691 lid 2 BW) SA kan weigeren te antw op vordering die tegen hem dr cessionaris ingeleid wordt Gevolgen na kennisgeving of de erkenning vd overdracht Alleen betaling aan cessionaris (of zijn lasthebber) is bevrijdend Gn wijziging SV dr overdracht gn invloed op toestand SA (gn schade of toestand) = Overdracht vd SV in staat waarin ze zich bevinden op moent v tegenwerpelijkheid vd overdracht (met toebehoren & excepties) Verhouding tussen de cessionaris en de gecedeerde SA na kennisgeving of de erkenning 2 categorieën excepties: Excepties die bindende kracht vd SV aantasten Steeds mogelijk indien hoofdvordering in gedrang SV bestaat zolang bron (verbintenis) bestaat Excepties > uitdoving vd overgedragen SV Geldige verbintenis is uitgedoofd door betaling, novatie, verj, compensatie (art 1295 BW), uitvoering verbintenis, kwijtschelding schuld Enkel indien ze voor tegenwerpelijk bestonden Gn excepties mogelijk: 30 | P a g e
Bij overdracht v handelseffecten Bij OK tss partijen: gecedeerde doet afstand v zijn R excepties in te roepen (uitdrukkelijk!) Gevolgen tegenover derden Gn gevolgen voor derden Problematiek van tegenwerpelijkheid: door louter sluiten v OK (art 1690 lid 1 BW) Betaling aan de SE vd overdrager (derde SE) Overdracht nt tegenwerpelijk aan SE te GT vd cedent indien gecedeerde te GT aan hem heeft betaalt voordat overdracht hem ter kennis is gebracht/erkend heeft Art 1690 lid 4 BW Achtereenvolgende overdrachten (zie art 1690 lid 3) Veiling van onverdeelde goederen Definitie = koop-verkoop bij opbod van een onverdeeld roerend of onroerend goed Twee bestanddelen Onverdeeldheid Gewone of toevallige Vrijwillige mede-eigendom Veiling (licitatie) bij opbod Gn opbod gn veiling Nt noodzakelijk aanwezigheid derde vereist ook tussen onverdeelde titularissen v zakelijk R Derden aanwezig indien: 1 vd ME’s het eist (art 1687 BW) Gerechtelijke verkoop Toepassingsvoorwaarden Indien onverdeeld goed nt gevoeglijk en zonder verlies verdeeld kan worden (art 1686 lid 1 BW) verdeling in natura = regel, verkoop = uitz (art 826 ev BW) Indien bij minnelijke verdeling men bepaalde goederen niet wil of kan nemen (art 1686 lid 2 BW) Art 1686 = onvolledig wijze en vorm vd veiling geregeld in titel Erfenissen in BW en in Ger Wb (art 1688 BW) Vormen Vrijwillig ME’s zijn bekwaam & bevoegd kunnen vrij over Ren beschikken Geen oneinigheid regelen zelf vrij vorm vd veiling (art 1205 GerW) Keuze: voor notaris (art 827 lid 2 BW)/ vreemdelingen opgeroepen (art 1687 BW) Gerechtelijk Verplicht indien onbekwame Mer (art 1186 ev Ger W) Verplicht indien onenigheid tss ME’s / 1 Mer weigert of nt verschijnt (art 1209 lid 3 GerW)
31 | P a g e
Deel 2: Huur Hst 1: Algemene begrippen Definitie – Soorten – Belang Definitie = contract waarbij ene partij (verhuurder/verpachter) zich verbindt om de andere (huurder/pachter) het genot ve zaak te doen hebben gedurende zekere tijd & tegen bepaalde prijs die huurder/pachter zich verbindt te betalen (art 1709 BW) Omvang: Genot (fructus) = gebruik (usus) Geen bezit Enkel detentie Huur = persoonlijk R, ≠ zakelijk R 2 Soorten Huur van goederen (art 1709 BW) Onroerende Gemeen huurR (art 1714-1762bis BW) Woninghuur (Wet 20 feb 1991) Handelshuur (Wet 30 april 1951) Pacht (Wet 4 nov 1939) Roerende Huur van werk (art 1710 BW) = contract waarbij ene zich verbindt iets vr de andere te verrichten tegen betaling vd bedongen prijs Art 1708 BW Huur = generieke term voor alle soorten huur, ook huurprijs (art 1710) Beiden soorten in BW onder = hst maar essentieel verschillend Belang van het contract Huur = economisch belang Huurder kan goed gebruiken dat hij nt kan of wil kopen Verhuurder kan kapitaal burgelijke vruchten laten opbrengen Wezelijke bestanddelen Verschil met andere contracten: voorwerp = goed waarop een pers schuldvorderingsR v gebruik & genot toegekend is 2 wezelijke bestanddelen Vreedzaam genot & gebruik verschaffen (verbintenis om iets te doen) Tegen betalen ve prijs Kenmerken en aard van het huurcontract Kenmerken van het huurcontacten Consensualisme Solo consensu ongeacht vorm v toestemming Gn plechtig contract Rechter oordeelt souverein over Rgeldigheid toestemming Wederkerig of synallagmatisch contract Vreedzaam gebruik & genot verschaafen (art 1719,3° BW) Huur of pacht betalen (art 1728, 2° BW) 32 | P a g e
Onder bezwarende titel Indien ten kosteloze titel = bruiklening of commodaat ≠ huur (art 1875-1876 BW) Voortdurend Verplichting tot betalen huur ontstaat nt telkens opnieuw bij verstrijken v elke termijn onstaat in geheel bij ° huurOK Genot & gebruik zijn blijvende feiten, prijs blijft verschuldigd HuurOK nt ontbinden met terugwerkende kracht(ex tunc) enkel opzegging en ontbinding mogelijk vr toekomst (ex nunc) Tijdelijk Gedurende (on)betaalde tijd verbonden Duur in OK bepaald altijddurende OK verboden Max 99j = openbare orde! (art 1 decr 18-29 dec 1790) Gn termijn bepaald regeling id wet afh vh gehuurde goed Min termijn in wet bij woning- & handelshuur en pacht in wet Niet intuitu personar contract huurOK is perssonlijk contract maar pers v huurder & verhuurder zijn nt belangrijk Onderverhuren of huur overdragen is mogelijk tenzij anders overeengekomen (art 1717 lid 1 BW) Gn einde huurOK dr overlijden verhuurder of huurder tenzij anders overeengekomen (art 1742 BW) Aard van het recht van de huurder Schuldvordering Huurder heeft SV > verbintenissen vd verhuurder tot genot & gebruik vd zaak = verbintenis om iets te doen Verhuurder = SA en huurder = SE van die verbintenis Rstoornis Hr moet Vr in vrijwaring oproepen Hr kan eisen om buiten het geding gestelt te worden indien hij zegt wie de Vr is vr wie hij bezit (art 1727 BW) ° meer zekerheid & bestendigheid vr Hr > wet: verlenging huurtijd, beperking huurprijs, R op uitzettingsvergoeding (raken wezen vd huur nt) Roerend R = roerende Sv ondanks evt huur onroerend goed Huur = pers R Gevolg: Nt vatbaar vr hypotheek, wel vr inpandgeving (art 45 HypW) Vr legataris van roerende goederen (nt onroerende) Nt vatbaar vr onroerend beslag, wel roerend beslag op huurgelden Dr roerende vordering beschermd Aard van het huurcontract Sluiten huurOK = daad v beheer Huurder moet enkel bekwaam zijn vr daad v beheer RL: huur > 9j = daad v beschikking zie art 410 § 1, 4° minderj onder voogdij , art 595 VG & art 1718 BW Tot 9 j ingekort indien dr VGr alleen aangegaan of dr voogd zonder machtiging vredRr
33 | P a g e
Huur en andere overeenkomsten Huur van werk en van goederen ≠ voorwerp H v goederen: gebruik & genot v zaak H v werk: verichten v iets Huur en koop H: staat gebruik & genot af gedurende beperkte tijd K: vervreemt eigendom (zak hoofdR) Soms vermengd wil vd partijen? Bij verhuring v groeven, graverijen of mijnen / leasing / huurverkoop Huur en vruchtgebruik Beiden verlenen R v gebruik & genot op goed H: persoonlijk R , detentor kan verhuren VG: zak genotsR, alleen titularis kan VG overdragen Gevolgen Staat H: Vr moet goed in goede staat v onderhoud leveren (in alle opzichten) art 1720 BW VG: VGr moet zaak nemen in staat waar het zich in bevind (art 600 aanhef BW) Overlijden H: overlijden Hr of Vr maken gn einde aan huurOK (art 1742 BW) VG: bij overlijden VGr beëindigt in beginsel het VG (art 617 aanhef BW) Huur en bewaargeving H: R op gebruik & genot BG: goed aan bewaarnemer toevertrouwd om te bewaren en op 1e verzoek terug te geven bewaarnemer heeft gn R op genot en in principe ook nt op gebruik Huur en bruiklening Beiden verlenen R v gebruik H: ten bezwarende titel (is essentieel) BL of commodaat: om niet (is essentieel) (art 1875 & 1875 BW) Huur en vennootschap H: Vr heeft R op bedongen prijs V: aandelhouder kan alleen dividenten krijgen indein alg verg daar zo over heeft beslist en volgends de modaliteiten die de alg verg heeft bepaald (art 617 VennW vr NV & art 618 VennW vr interindividenten
Hst 2: Hoofdbestanddelen van de huur Het goed Goederen vatbaar voor verhuring Roerende goederen Art 1713 BW Kwam vroeger zelden voor, nu vaak Gn onderscheid lichamelijke/onlichamelijke beiden verhuurbaar Vbn zie boek 34 | P a g e
Onroerende goederen Uit hun aard, geheel of gedeeltelijk Onlichamelijke (VG, opstalR, efpacht) Goederen die niet voor verhuring vatbaar zijn Goederen buiten de handel Art 1128 BW Goederen v openbaar domein Wel: goederen v privaat domein Bij de wet onverhuurde zakelijke rechten R v gebruik (art 631 BW) R v bewoning (art 634 BW) ≠ dwingend R afwijken mogelijk Bijzondere gevallen Verbruikbare goederen Na huur kunnen verbruikbare goederen niet teruggeven worden Uitz: verbruikbaar goed dat nt vr het verbruik verhuurd werd maar vr ander doel of gebruik = hoc ad pompam of ad ostentationem Vb/ verhuring v reuze-pompoenen die in land & tuibouwbeurs uitgestald worden Toekomstig goed Geldig maar gebruik en genot pas mogelijk wrn goed bestaat Vb/ appgebouw in oprichting Mandelige muur Mogelijk om zelf of dr derden dr verhuring publiciteit aan te brengen Indien bestemming nt gewijzigd wordt & rechten nabuur worden eerbiedigd Muur: deel vd mandelige muur die naar eigen eigendom uitkijkt Het in huur nemen van een eigen goed Principieel onmogelijk gn voorwerp : rei sua conductio nulla est Art 1300 BW: vereniging in 1 pers vvd hoedanigheden Vr &Hr doet huur tenietgaan Wel mogelijk indien: Men nt enige eigenaar is men huurt de andere mede-eigendomsRen Eigenaar gebruik & genot over eigen goed nt meer heeft = wnr onderehuurder v eigen huurder huurt blote eigenaar huurt goed v VGr Verhuring van andermans goed Geldig Gevolgen Vr moet rustig genot & gebruik vh verhuurde goed verzekeren zolang huur duurt einde rustig genot einde huur vooraf nt ontbonden Art 1719, 3° BW Tegenwerpelijk aan eigenaar indien aanvaard Verhuring van een onverdeeld goed = meestal het geval indien verhuring v andermands goed Tegenwerpelijk aan ME’s indien aanvaard Huur kan nt dr 1 Mer opgezegd worden Bodemsaneringsdecreet van de Vlaamse Gemeenschap Art 2, 18°, c vh decreet 22 feb 1995 35 | P a g e
Zie p 135 Beschrijving van het goed Noodzaaklijkheid van duidelijke aanwijzing van het verhuurde goed Gn voorwerp & gn huur indien nt bepaald/bepaalbaar adhv obj geg Plaatsbeschrijving Verplicht omstandige plaatsbeschrijving op tegenspraak en voor gezamelijke rekening Opgesteld: Wnr ruimtes onbewoond Tijdens 1e maand v bewoning Bij geschreven huurOK gevoegd (uit art 1bis woninghuurwet) Onderworpen aan de registratie (art 173 § 1 lid 2 aanhef BW) Onenigheid tss partijen vrederechter duidt deskundige aan die plaatsbeschrijving opstelt (art 1730 § 1 lid 2 aanhef BW) Vonnis is uitvoerbaar tenzij verzet Vonnis nt vatbaar vr hoger beroep (art1730 § 1 lid 2) Belangrijke wijzigingen later bijvoegsel mogelijk (art 1730 § 2 lid 1 BW) Belang: Bepaling huurschade afh v aanwezigheid plaatsbeschrijving bij ingebruikneming Bij ononderbroken gebruik gehuurd goed maakt men de vgl tussen toestand goed bij indeplaatsneming en bij verlaten Inventaris Bij verhuring gemeubeld onroerend goed inventaris vd huisraad (art 534 BW) Voorkomen v latere bewijsproblemen = deel vd plaatsbeschrijving op tegenspraak Reglement van mede-eigendom bij gedwongen mede-eigendom van gebouwen of groepen van gebouwen Voorwerp v authentieke akte: deel vd statuten (art 577-4 § 1 lid 1 BW) Tegenwerpelijk door overschrijving op hypkantoor (art 577-5 § 1 lid 1 2° & 577-10 §1 BW & art 1 lid 1 HypW) Reglement van orde mogelijk bij onderhandse akte (art 577-4 § 2 BW) tegenwerpelijk zie art 577-10 § 2, 3 & 4 BW De huurprijs Omschrijving van de huurprijs = Wezenlijk bestandeel Art 1728, 2° BW Indien gn of onbeduidende tegenprestaite gn huur maar bruikleen (art 1875 - 1876 BW) Bepaald of bepaaldbaar Adhv objective gegevens die bestaan bij sluiten OK en in OK vervat zitten Dr scheidsrechter bepaald bepaalbaar indien berekeningswijze, criteria & referenties nauwkeurig bepaald Wie de huurprijs bepaalt Door partijen Rechter kan huurprijs nt bepalen, wel herzien: 36 | P a g e
Herziening Hprijs bij woninghuur (art 7 woninghuurwet) Herziening Hprijs bij handelshuur (art 6 handelshuurwet) Herziening pachtprijs bij pacht (art 17 pachtwet) Nt eenzijdig dr 1 vd partijen want wezenlijk bestanddeel v wederzijdse OK (art 1709 BW) Evt maxHprijs dr oveheid vastgelegd (Wet 4 nov 1969 tot beperking vd pachtprijzen Bestanddelen van de huurprijs = periodiek te betalen som Evt globale som (ineens & eenmalig te betalen) of periodieke prestaties in natura Pacht: huurprijs in natura dr wet gelimiteerd (art 19 pachtwet) Ernstige huurprijs Partijen bepalen vrij de huurprijs Zeer lage huurprijs mogelijk indien hij ernstig is Nt ernstig = simulatie v andere OK rechter oordeelt soeverein Ontbinding wegens benadeling nt mogelijk Fictiev huurprijs gn huur (art 1709 BW & art 1 pachtwet) Indexering Huurpijs mag nt aan maatstaf zoals vreemg geld, goud, goederen redabiliteit onderneming gekoppeld worden Indexering nr index kosten levensonderhoud mogelijk indien uitdrukkelijk bedongen Indexmodaliteit = dwingend R (art 1728bis BW, gew KB 24 dec 1993 ter uitv v wet 6 jan 1989)
Basishuurprijs = huurprijs uit OK of vonnis (art 1728bis lid 3 BW) Nieuw indexcijfer = indexcijfer daartoe berekend en benoemd vd maand die voorafgaat aan die vd verjaardag van de inwerkingtreding vd huurOK (art 1728bis lid 4 BW) Indexcijfer = ‘gezondheidsindex (art 1728 lid 4 & 6 BW) Aanvangsindex = indexcijfer vd maand die voorafgaat aan de maand wrn de OK werd geloten (art 1728 lid 5 BW)
Aanpassing: 1 keer per huurjaar + ten vroegsteop verjaardag v inwerkingtreding vd huurOK Woninghuur: aanpassing indien: Nt uitdrukkelijk uitgesloten + indien huurOK bij geschrift gesloten (art 6 lid 1 aanhaf Woninghuurwet) Sanctie: inkorting (zie verder)
Kosten en lasten Begrip Kosten = vergoedingen ° dr gebruik gehuurde goed (koud/warm water, gas, onderhoud gemeensch delen,..)
37 | P a g e
Lasten = vergoedingen verbonden aan gehuurde goed (belastingen vr staat, gewst, gemeenschap,..) Obligatio en contributio Obligatio > huurcontract (dr wilsautonomie) Contributio: indien niets overeengekomen Kosten & lasten mbt eigendomsR vr verhuurder Onroerende voorheffing, beheerskosten,.. Kosten & lasten mbt gebruik vr huurder Verwarming, water, gas, electriciteit,.. Aanrekening van de kosten en lasten Art 1728ter BW Moeten met werkelijke uitgaven overeenstemmen In afzonderlijke rekening opgegeven worden Dr overgelegde stukken gestaafd worden Ook forfaitair bepaald mogelijk Bij woninghuur: mogelijk om aan vrederechter de herziening vd forfaitaire kosten&lasten of de omzetting nr werkelijke kosten&lasten te vragen Art 7 § 2 lid 1 Woninghuurwet Hst 3: Geldigheidsvoorwaarden = synallagmatisch of wederkerig contract Essentiële voorwaarden eigen aan ieder contract zijn van toepassing Toestemming Bekwaamheid Geldig voorwerp Geoorloofde oorzaak Art 1108 BW Gn specifieke regels ivm huur gemeen R Hst 4: Bewijs Bijzondere regels – afwijking op het gemeen R = consensueel schriftelijk of mondeling behalve andersluidende wettelijke bepalingen (art 1714 BW) of stilzwijgend (art 1738 BW) Geschrift vermijdt moeilijkheden ivm bewijs mondeling vaak id praktijk maar strenge wettelijke regels Geschrift noodzakelijk voor elke huurOK onder de woninghuurwet ivm hoofdverblijfplaats of studentenhuivesting (art 1714bis BW) (art 1bis lid 1 aanhef woninghuurwet Schriftelijke huurovereenkomst Vorm van het geschrift Authentiek Zelden Noodzakelijk voor huurperiode > 9j tegenwerpelijk dr overschrijving op hypotheekkantoor (art 1 lid 2 hyp W) = waardevermindering vd eigendomsR Onderhands Vereisten in art1325 BW 38 | P a g e
Gn schriftelijk huurcontract evt onregelmatig geschrift waarop regels vh bewijs vd mondelinge huur v toepassing Interpretatie van het geschrift Betwisting gemeen R v toepassing (art 1156-1164 BW – nt art 1715 BW enkel vr mondelinge huur) Gn bewijs tegen geschrift mogelijk Leemten in contract aangevuld adhv wil vd partijen, wet, gebruiken & billijkheid Verlies van het geschrift Bewijs verlies vh geschrift dr alle middelen van R Registratie Om vaste datum te verkrijgen Verplichting > wet (art 19,3° W Reg) Woninghuur: verplichting registratie dr verhuurder (art 5bis aanhaf Woninghuurwet) Wanneer: Binnen 4 m na ondertekening geschrift (art 32,5° W Reg) Woninghuur: binnen 2 maanden (art 32, 5° W Reg – zoals gewijzigd dr art 63 programmawet v 27 dec 2006) Belang: > art 1743 BW Pachter of huurder kan met authentieke akte of vaste datum nt uit het goed gezet worden indien verhuurder goed verkoopt tenzij anders overeengekomen Betrekking op interne werking vd huurOK Sancties in woninghuurwet indien huurcontract nt geregistreerd (art 3 § 5 lid 3 Woninghuurwet) Mondelinge huurovereenkomst Begrip – probleemstelling Indien gn geschrift of indien onregelmatig geschrift Door wet afgekeurd omwille van bewijsproblematiek Art 1715 BW: streng artikel 2 bewijsproblemen Bestaan mondelijk huurcontract Modaliteiten v mondeling huurcontract Bewijs van het bestaan van een mondeling huurcontract Algemeenheden – Bewijsmiddelen Art 1715 BW bepaalt op beperkende wijze de bewijsmiddelen indien huur ng nt uitgevoerd & een vd partijen de huur ontkent Bewijs dr getuigen & vermoedens is verboden Boven & onder 375€ (art 1341 BW) Zelfs indien begin v schriftelijk bewijs Zelfs indien materiële of zedelijke onmogelijkheid om geschreven bewijs op te stellen (art 1348, 1°-3° BW) Gn verbod indien geschreven bewijs verloren ging door overmacht Toegelaten bewijsmiddelen: gedingbeslissende eed (art 1715 lid 2 BW) & betekenis Art 1715 BW ≠ openbare orde 39 | P a g e
Nt naleving nt vr het eerst vr HvC in te roepen Verhuurder kan er aan verzaken Bewijs door getuigen of vermoeden mogelijk indien partijen zich nt willen beroepen op art 1341 & 1715 BW De bekentenis Zowel gerechtelijke als buitengerechtelijke bekentenis mogelijk Uitdrukkelijk & ondubbelzinnig Door: Betaling ve voorschot Briefwisseling die bekentenis vh bestaan vd huur bevat Bezteeten v gehuurde onroerend goed Afgifte v huurkwijtschriften rechter oordeelt soeverein HvC: uitvoering ve (huis)huurOK kan de buitengerechtelijke bekenteniss opleveren vh bestaan v die OK Gerechtelijke bekentenis kan gevolg zijn vh verhoor v partijen mbt vraagpunten De gedingbeslissende eed Allen gedingbeslissende eed kan opgedragen worden aan hem die de huur ontkent (art 1715 lid 2 BW) Mogelijk op te dragen omtrent alle geschillen, van welke aard ook (art 1358 BW) Uitgevoerde huur – Bewijs van begin van uitvoering Art 1715BW: niet v toepassing want reed uitvoering Gewine bewijsmiddelen van toepassing Als buitengerechtelijke bekentenis v bestaan huur aangezien worden Indien huur ° zonder geschrift + ene partij bevestigd dat huur een begin v uitvoering had maar andere partij dit ontkent gn bewijs dr getuigen of vermoedens mogelijk, wel dr bekentenis of eed Bewijs v nt bestaan: uit bewijs dat huur nooit ten uitvoer gebracht werd Toepassingsgevallen zie boek Interpretatie van het geschift Interpretatieregels vh gemeen R v toep (art 1156-1164 BW) Gemeenschappelijke bedoeling partijen belangrijker dan letterlijke tekst (art 1156 BW) Leemte aanvullen adhv: Wil vd partijen De wet De gebruiken De billijkheid Bewijs van de modaliteiten van het huurcontract Gemeen R v toepassing: Eiser draagt bewijslast (art 1315 BW) Gewone bewijsregels volgen Gevolg Bewijs boven 375€: dr notariële akte of onderhands geschrift / bekentenis vd partij die betwist / de eed Bewijs onder 375€ of tegen handelaars: dr alle middelen van R 40 | P a g e
Begin v schriftelijk bewijs (art 1347 BW) met getuigen en vermoedens aangevuld Regels ivm de duur vd huur = Dwingend R (vr woninghuur, handelshuur & pacht) = Suppletief R (andere huurOK mbt onbepaalde duur & gemeubelde appartementen) Bewijs van mondelinge wijzigingen aan het huurcontract Gemeen R v toep Door geschrift Mondeling door bekentenis vd partij die betwist Door eed Hst 5: Duur – opzegging – verlenging Sedes materiae: art 1736-1738, 1757 & 1758 BW Woninghuur, handelshuur & pacht: dwingende bepalingen ≠ gemeen R Duur Principe van de wilsautonomie (art 1134 BW) Bepaald of onbepaalde duur dr partijen bepaald 3-6-9 contract huurcontract v 9j maar opzeggingsmogelijkheid vr 3 / 6 j periode: telkens opzeggen vr verstrijken termijn HuuurOK >9j / huurOK met kwijting v min 3j overgeschreven op hypotheekkantoor ( tegenwerpelijkheid) (art 1 lid 2 HypW) Huur blijft persoonlijk R (!) Beperkingenvan de wilsautonomie Gn altijddurende huurOKn mogelijk (decr 18-29 dec 1790 , ook art 1709 & 1736 BW) = openbare orde Minduur > wet vr woninghuur, handelshuur & pacht Huur > 9j kan verminderd worden indien afgesloten dr: Dr VGr alleen (art 595 lid 2 BW) Dr voogd alleen (art 410 §1, 4° BW) huur = daad v louter beheer maar volgens RL beschikkingsdaad indien vr >9j Gn (duidelijke) termijn art 1736 BW nt noodzakelijk v toepassing rechter achterhaalt bedoeling vd partijen (art 1156 BW) Geschreven huur voor onbepaalde duur Huur bij geschrift aangegaan eindigt v Rwege wnr termijn verstreken, gn opzegging vereist (art 1737 BW) Zie ‘opzegging’ Huur voor een onbepaalde duur HuurOK vr onbepaalde duur geacht aangegaan te zijn per maand (art 1736 lid 1 BW) Ook indien mondelinge huur Iedere huur is tijdelijk Huur gemeubeld appartement Vermoeden ogv art 1758 BW: Stilzwijgende termijn ogv vervaldag vd huurprijs Indien aangegaan tegen bedrag per jaar/maand/dag geacht vr hele jaar/maand/dag aangegaan (art 1758 BW) Opzegging Begrip – Noodzaak – Nut 41 | P a g e
= Rhandeling waarbij 1 vd partijen einde stelt ah huurcontract = eenzijdige handeling tegenpartijen moet nt aanvaarden = wettige wijze om einde te stellen aan huur = afwijking op ‘Okn kunnen nt herroepen worden dan met wederzijdse toestemming vd partijen’ (art 1134 BW) Opzegging via Rgeldige betekening is voldoende gn aanvaarding dr medecontractant of tussenkomst vd rechter nodig Steeds vereist Tenzij bij schriftelijke huur met bepaalde tijd (art 1737 BW) Nut: Stilzwijgende wederverhuring uitgesloten dr opzegging, zelfs wnr nt vereist Vereist bij: Geschreven huur vr onbepaalde duur Mondelinge huur Stilzwijgend verlengde huur Pacht, al dan niet vr bepaalde duur (art 4 lid2 Pachtwet) Hoofdverblijfplaats vd huurder (art 3 § 1 Woninghuurwet) Geschreven huur voor bepaalde duur wnr een vroegtijdige beëindiging contractueel voorzienis, zoals bij een huur v 3-6-9j Handelshuur (art 3 handelshuurW) Vorm Gn vormvereisten Affirmanti non neganti incumbit probatio (art 1315 BW & 870 GerW) v toep Aanbevolen: opzegging met bewijs vb/ ter post aangetekende brief, al dan nt met ontvangstbewijs, deurwaardersexploot enige mogelijke bewijs: dat tegenpartij opzegging tijdig kende dr alle middelen v R bewezen Woninghuur, handelshuur & pacht bijz regels ter post aangetekende brief of deurwaardersexploot Gn motivatie nodig tenzij: Verplicht dr wet: woninhuur, handelshuur & pacht Overeengekomen tss de partijen Personen die kunnen opzeggen Door Verhuurder Lasthebber vd verhuurder Voogd vr onroerend goed vd minderjarige machtiging vredR nt vereist (art 45§1lid3 BW) of toeziende voogd wnr belangen -18j tegengesteld zijn aan die vd voogd (art 404 lid1BW) Alle verhuurders indien meerdere opzegging dr 1 Mer is onmogelijk Nieuwe eigenaar, reeds vr overschrijving vd authentieke akte op hypkantoor Huurder Alle huurders indien meerdere Personen nt-erfgenamen die in huis zijn blijven bewonen Beide echtgenoten vr de door hen bewoonde gezinswoning (art 215 § 2 lid 2 BW) & wettelijk samenwonenden (art 1477 § 2 BW) 42 | P a g e
Aan Alle huurders, indien meerdere Beide echtgenoten afzonderlijk vr de gezinswoning zelfs indien het voor het huwelijk dr 1 der echtgenoten alleen gehuurd werd (art 215 §2 lid 2 BW) & wettelijk samenwonenden (art 1477 § 2 BW) Erfgenamen v overleden huurden Personen nt-erfgenamen die huis zijn blijven bewonen Verhuurder Lasthebber v verhuurder wettelijke of gerechtelijke vertegenwoordiger(art 1209 lid 3 & 1210 Ger W) Termijn Ratio legis Opzeggeing vereist termijn kan nt onmiddellijk Tijd nodig om ander huurgoed of huurder te vinden Na redelijke, wettelijk of conventioneel voorziene termijn om opl te zoeken Dr opzegging start termijn Duur van de opzeggingstermijn Dr partijen overeen te komen Uitz: Woninghuur & pacht: opzeggingstermijn = dwingend R (art 3 Woninghuurwet & art 11,11bis & 14 pachtwet) Handelshuur = termijnen bij iedere 3jaarlijkse periode (art 3 Handelshuurwet) & bij stilzwijgende hernieuwing (art 14 Handelshuurwet) Huur vr onbepaalde duur opzeggingstermijn 1m (art 1736 BW & zie art 1758 BW) Mogelijk om aan opzegging te verzaken maar wordt nt vermoed Wettelijke en conventionele verlenging Wettelijke verlenging Woninghuur & pacht: wet bepaalt dat na verstrijken vd huur vr bepaalde duur wordt huur v Rwege verlengd indien gn Rgeldige opzegging Art 3 § 1 & art 11 Woningshuurwet & art 6ev Pachtwet Conventionele verlening Wilsautonomie Partijen kunnen bij beëindiging vd huur overeenkomen om het contract te verlengen = eigenlijk nieuwe huurOK modaliteiten vrij dr partijen bepaald Optie voor conventionele verlening Partijen kunnen bij sluiten huurOK de huurder het R geven om de huur te verlengen indien hij dit wil Stilzwijgende wederverhuring Beginsel Huurder blijft goed zonder verzet vd verhuurder het goed bewonen na beëindiging vd OK met bepaalde duur ° wederverhuring aan = voorwaarden, ook ivm duur (art 1738 BW) = ° nieuwe huurOK = wederverhuuring ≠ huurverlenging (> wet) Voorwaarden Beëindigde huur vr bepaalde duur (art 1738 &1739 BW) Oorspronkelijk huurcontract wordt verondersteld 43 | P a g e
Zolang huur loopt gen wederverhuring mogelijk Instemming vd verhuurder (art 1738 BW) voorwaarden: Detentie: Huurder bleef detentor vh gehuurde goed = aanhouden, blijvend Blijvende detentie dr verhuurder gekend Ondubbelzinnig Gn verzet vanwege verhuurder verzet mogelijk uit Opzegging vr verstrijken vd huur voor een bepaalde duur Aanmaning om goed te ontruimen bij verstrijken vd huur Verhuring aan derde Clausule vh oorspr huurcontract waarin stilzwijgende wederverhuring uitgesloten wordt zelfs indien verlengde bezetting vh goed Nodige bekwaamheid (stilzwijgende) toestemming nodig bekwaam om huurcontract te kunnen sluiten Gevolgen Voorwaarden & modaliteiten uit oorpsr huurOK behouden (art 1738 BW) Verplichtingen v borg vervallen = schuldvernieuwing (art 1740BW & art 1271,2°BW) Ook vr andere zekerheidsRen? betwist Wederverhuring ≠ dwingend afwijken mogelijk Hst 6: Verbintenissen van de verhuurder Sedes materiae Levering Materiële daad Toebehoren van het geleverde goed Staat van het verhuurde goed Afwijkende bedingen Opmaken van een plaatsbeschrijving Datum en plaats van levering Aanvaarding Sancties Onstentenis van levering – Ontbinding – Schadevergoeding Uitvoering van werken om het goed in goede staat te brengen Onderhoud Omvang van de onderhoudsverbintenis Sedes materiae Onderhoud Herstellingen Omvang van de onderhoudsverbintenis Vaststelling van de nodige werken Dringende herstellingen Beginsel Uitzonderingen Sancties 44 | P a g e
Contractuele bedingen mbt herstellingen Sancties Vrijwaring Sedes materiae Vrijwaring voor eigen daden Begrip Stoornissen Afwijkende clausules Sancties Vrijwaring voor daden van derden Begrip Rechtstoornis Afwijkende bedingen Inwerkingstelling van de vrijwaringsplicht - Sancties Gebreken van het verhuurde goed Beginsel Omschrijving Afwijkende bedingen Sancties Gebreken aan het verhuurde goed en dwaling Rechten van de verhuurder Zekerheidsrechten van de verhuurder Zekerheidsrechten van het gemeen recht Voorrecht van de verhuurder of verpachter Hst 7: Verbintenissen van de huurder Stofferingsplicht Beginselen Toepassing Huurcontracten Huisraad “Voldoende” huisraad Voortdurende verbintenis Sanctie Betaling van de huurprijs Beginsel Betaling van de huurprijs Indexering Automatisme van de indexering Vervaldagen Plaats Kosten Moderne betalingsvormen Betaling van kosten en lasten Beginsel 45 | P a g e
Terugbetaling van kosten en lasten Sancties Exceptio non adimpleti contractus Vordering in betaling van verschuldigde achterstallen Andere sancties Vordering van de huurder voor het te veel betaalde Gebruik als een goed huisvader Beginsel Gebruik als een goed huisvader Soeverein beoordelingsrecht van de rechter Beschadigingen Huurherstellingen De verwittiging van de verhuurder Sancties Het in acht nemen van de bestemming Bestemming Aanpassingen Sancties Teruggave van het verhuurde goed Beginselen Volledige teruggave Staat van het verhuurde goed Sancties Bouwwerken en beplantingen Contractuele regeling Onstentenis van contractuele regeling Onderhoudskosten Aansprakelijkheid voor brand Algemene beginselen Principe Toepassingsgebied Omvang van de aansprakelijkheid Omvang Vreemde oorzaak of overmacht Verschillende huurders Afwijkende bedingen Sancties Rechten van de huurder Hst 8: Huuroverdracht - onderhuur Algemeenheden Definities Huuroverdracht Onderhuur Verschil tussen huuroverdracht en onderhuur 46 | P a g e
Huuroverdracht Onderhuur Recht om over te dragen of onder te verhuren Principe Het suppletief karakter van art 1717 BW Sancties Gevolgen van de huuroverdracht Beginselen Gevolgen van de overdracht tussen overdrager en overnemer Contract van overdracht Toepassing van de beginselen van de overdracht van schuldvordering De overdrager wordt geen verhuurder Gevolgen tussen verhuurder en overdrager De overdrager blijft als huurder gebonden De overdrager kan de huurrechten niet meer opvorderen Gevolgen tussen verhuurder en overnemer Rechten van de overnemer Rechten van de verhuurder Gevolgen van de onderhuur Gevolgen tussen de verhuurder en de hoofdhuurder Gevolgen tussen de hoofdhuurder en de onderhuurder Gevolgen tussen de verhuurder en onderhuurder Ontstentenis van rechtstreekse vordering Draagwijdte van art 1753BW Hst 9: Verkoop van het gehuurde goed Basisbeginsel: art 1743BW Wettelijke tegenwerpelijkheid van het huurcontract Tegenwerpelijkheid Begrip ‘verkoop’ Vaste datum Beginselen Huur zonder vaste datum Tijdstip van de datum Huur voor meer dan negen jaar aangegaan of kwijting inhoudende van ten minste drie jaar huur Woninghuur, handelshuur en pacht Conventionele tegenwerpelijkheid Gevolgen van de tegenwerpelijkheid van de huur De koper moet het huurcontract eerbiedigen Tijdstip waarop de rechten en verplichtingen overgaan op de koper Uitzettingsrecht Uitwinningsrecht Hst 10: Einde van de huur 47 | P a g e
Inleiding Oorzaken van het beëindigen van de huur Ontstentenis van oorzaken voor het beëindigen Ontbinding Art 1741 BW Uitdrukkelijk ontbindende voorwaarde Gevolgen van de gerechtvaardigde niet-uitvoering Vergaan van het goed Beginselen Vergaan door toeval Vergaan door schuld Begin ‘vergaan’ Materieel en juridisch vergaan Geheel of gedeeltelijk vergaan Vergaan en herstelbare beschadiging Gevolgen van het vergaan Geheel vergaan Gedeeltelijk vergaan Schadevergoeding Onteigening ten algemenen nutte Vorm van juridisch vergaan Tussenkomst van de huurder in de onteigeningsprocedure Hst 11: Huur van roerende goederen Leemte in de wet Geldigheid Evolutie Toepasselijke regels Uitzonderingen Hst 12: Woninghuur Algemeen kader Toepassingsgebied Woning Hoofdverblijfplaats Uitdrukkelijke of stilzwijgende toestemming van de verhuurder Uitzondering Schriftelijke huurovereenkomst Principes Huisvesting studenten Verplichting van registratie Dwingend recht Staat van het gehuurde onroerend goed en renovatiehuurovereenkomst Levering in goede staat Elementaire vereisten van veiligheid, gezondheid en bewoonbaarheid 48 | P a g e
Renovatiehuurovereenkomst Beginselen Voorwaarden Duur en opzegging Duur van de woninghuur Beginsel: minimum negen jaar Uitzonderingen Beëindiging bij het verstrijken van de negenjarige periode Vroegtijdige beëindiging door de verhuurder Beëindiging voor eigen gebruik (art 3 §2 Woninghuurwet) Het geheel of gedeeltelijk weder opbouwen, verbouwen of renoveren van het onroerend goed (art 3 § 3 Woninghuurwet) Niet gemotiveerde beëindiging (art 3 § 4 Woninghuurwet) Opzegging door de huurder Beginsel Vergoedingen Huur voor meer dan negen jaar Schriftelijke overeenkomst Duur – Verlenging - Opzegging Huur van korte duur Schriftelijke overeenkomst Opzegging Verlenging Levenslange huur Verlenging wegens buitengewone omstandigheden Beginsel van de buitengewone omstandigheden Verzoek tot verlening Tussenkomst van de rechter Beperking van de hernieuwing Huurprijs – kosten en lasten Bepaling van de huurprijs Beginsel Uitzondering op het beginsel van de wilsautonomie Indexatie van de huurprijs Beginsel Eisbaarheid van de indexatie Herziening van de huurprijs, de kosten en de lasten Ratio legis Herziening van de huurprijs Uitzonderingen Kosten en lasten Waarborg Ratio legis Waarborgsom Overdracht van huur en onderhuur 49 | P a g e
Verbod van huuroverdracht Verbod van volledige onderverhuring Gedeeltelijke onderverhuring Gevolgen van de toegelaten onderverhuring Overdracht van het gehuurde goed Ratio legis Huurovereenkomst met vaste dagtekening voor de overdracht Huurovereenkomst zonder vaste dagtekening voor de overdracht Uithuiszetting Ratio legis Bescherming van de huurder – natuurlijke personen Verplichte verwittiging van het OCMW Betekening van het vonnis van uithuiszetting brengt een verplichte verwittiging van de huurder teweeg Uitvoering van het vonnis tot uithuiszetting Hst13: Handelshuur Beginselen Begrip en toepassingsgebied Dwingend recht Bijzondere bepalingen van de Handelshuurwet Duur van de handelshuur Minimumduur van negen jaar – Einde Bijlokalen Uitzonderingen Huurhernieuwing Recht op huurhernieuwing Aanvraag tot huurhernieuwing Houding van de verhuurder Vergoedingen wegens uitzetting Huurprijs Aanvankelijke huurprijs Huurprijsherziening Huurprijs bij huurhernieuwing Verbouwingswerken door de huurder Voorwaarden Formaliteiten Waarborgen van de verhuurder Regeling bij het vertrek van de huurder Onderhuur en overdracht van handelshuur Beginsel Contractueel verbod Formaliteiten Gevolgen Onderverhuring tot hoofdverblijfplaats 50 | P a g e
Overdracht van het gehuurde goed Probleemstelling Huur met vaste datum zonder uitzettingsbeding Huur met vaste datum en met uitzettingsbeding Huur zonder vaste datum Vergoeding Uitwinning Deel 3: Aanneming Hst 1: Algemene begrippen Begripsomschrijving Vergelijking met andere contracten Aanneming en verkoop Probleemstelling Belang en onderscheid Oplossingen Aanneming en lastgeving Begrippen Onderscheid Belang van het onderscheid Aanneming en arbeidsovereenkomst Hst 2: Het tot stand komen van de aanneming Ontleding van de aanneming Prijs Tegenprestatie Aanneming tegen onbepaalde prijs Begrip Kenmerken Aanneming tegen bepaalde, of vaste, prijs Begrip Kenmerken Strikte interpretatie van ert 1793 BW Uitzonderingen op art 1793 BW Aanneming op bestek Begrip Kenmerken Hst 3: Verbintenissen van de aannemer De aanneming goed uitvoeren Regels van de kunst Informatie- en raadgevingsplicht Aard van de verbintenis Het overeengekomen werk tijdig uitvoeren Overeengekomen termijn 51 | P a g e
In gebreke blijven van de aannemer Overmacht of fout van de opdrachtgever Strafbeding Leveren en teruggeven Levering Teruggave Aansprakelijkheid Laattijdige of slechte uitvoering Contractuele aansprakelijkheid De verhaalmogelijkheden van de opdrachtgever Gebreken na oplevering – aanvaarding Lichte zichtbare gebreken Lichte verborgen gebreken Hst 4: Verbintenissen van de opdrachtgever Bevordering van het werk De aannemingsprijs betalen De oplevering Begrip Wijze van oplevering Gevolgen van de oplevering Hst 5: Onderaanneming Begrip – Geldigheid Begrip Nevenaanneming Geldigheid van de onderaanneming Verhouding hoofdaannemer – onderaannemer Zelfstandig aannemingscontract Inwerking van de hoofdaannemingsovereenkomst op de onderaanneming Aanvaarding van de onderaanneming Tienjarige aansprakelijkheid Verhouding hoofdopdrachtgever – onderaannemer Beginselen Verhouding onderaanneming versus hoofdopdrachtgever Verhouding hoofdopdrachtgever versus onderaannemer Hst 6: Tienjarige aansprakelijkheid van de architect en de aannemer Algemene begrippen Tienjarige aansprakelijkheid Ratio legis Contractuele aansprakelijkheid Openbare orde Toepassingsvoorwaarden Gebouw of groot werk van onroerend goed 52 | P a g e
Zwaar gebrek Verborgen gebrek Bouwmeesters en bouwondernemingen Aard van de overeenkomst Fout van de architect of aannemer Tienjarige termijn Verhouding van de aansprakelijkheid tussen de architect en de aannemer Probleemstelling Aansprakelijkheid van de architect en van de aannemer Aansprakelijkheid in solidum Delegatie door de architect en daarbij behorende aansprakelijkheidsexoneratie Probleemstelling Opdrachtsdeligatie met aansprakelijkheidsexoneratie Hst 7: Aansprakelijkheid tegenover derden Probleemstelling Extracontractuele aansprakelijkheid Hinder uit nabuurschap Probleemstelling De aannemer is geen eigenaar Ontstentenis van fout van aannemer of architect Aannemer of architect begaat een fout Aansprakelijkheid van de bouwheer ondanks fouten van de aannemer of de architect Vrijwaring ingevolge een beding in het lastenboek Hst 8: Het risico voor het vergaan Probleemstelling De aannemer verschaft arbeid en materiaal De aannemer verschaft alleen arbeid of zijn diensten Optrekken van het gebouw op het erf van de opdrachtgever Hst 9: Einde van de aanneming Beëndigingsgronden Eenzijdige verbreking door de opdrachtgever Aanneming voor bepaalde duur of bepaald voorwerp Aanneming voor onbepaalde tijd Overlijden van de aannemer Aanneming is intuitu personae in hoofde van de aannemer Lot van de onafgewerkte aanneming Deel 4: Dading Hst 1: Algemene begrippen Begripsomschrijving Begrip Wezelijke bestanddelen 53 | P a g e
Het bestaan van een geschil De wil van de partijen om een einde aan het geschil te stellen Door wederzijdse toegevingen Kenmerken Verschillen met andere rechtshandelingen Kwijting Afstand van recht Kwijtschelding van schuld Minnelijke verdeling Hst 2: Geldigheidsvereisten Algemene geldigheidsvereisten Bekwaamheid en bevoegdheid Bekwaamheid Bevoegdheid Ouders Minderjarige of de onbekwame onder voogdij Verkwister Lasthebber Curator van een faillissement Schuldbemiddelaar in de collectieve schuldenregeling Overheid Toestemming Dwaling Dwaling omtrent de feiten Dwaling omtrent het recht Bedrog Geweld Benadeling Voorwerp Oorzaak Hst 3: Vorm en bewijs Vorm Bewijs Hst 4: Interpretatie en toepassingsgebied Restrictieve interpretatie Verbintenissen van de partijen Kracht van gewijsde tussen partijen Exceptie van de dading Nakomen van de dading Uitvoering in natura Strafbeding Ontbinding 54 | P a g e
Gevolgen: declaratief of translatief Deel 5: Lastgeving Hst 1: Algemene begrippen Definitie en kenmerken Definitie Vertegenwoordigingsbevoegdheid Lastgeving zonder vertegenwoordiging Overeenkomst van naamlening Commisssiecontract Onderscheid tussen naamlening en commissie Kenmerken Consensuele overeenkomst Kosteloos of ten bezwarende titel Eenzijdig of wederkerig Soorten Conventionele lastgeving Wettelijke lastgeving Gerechtelijke lastgeving Lastgeving tav andere overeenkomsten Voorafgaande vaststellingen Lastgeving en koop-verkoop Koop – verkoop door een tussenpersoon Belang van het onderscheid Koop met commandverklaring Lastgeving en aanneming Onderscheidingscriterium Belang van het onderscheid Lastgeving en zaakwaarneming Onderscheidingscriterium Belang van onderscheid Hst 2: Geldigheidsvereisten Grondvereisten Toestemming van de beide partijen Bekwaamheid Bekwaamheid van de lastgever Bekwaamheid van de lasthebber Bijzondere onbekwaamheden Voorwerp van de lastgevingsovereenkomst Voorwerp Geldigheidsvereisten Vormvereisten Beginselen Vormen 55 | P a g e
Authentieke akte Onderhandse akte Stilzwijgende lastgeving Blanco lastgeving Aanvaarding van de lastgeving Wijze Hst 3: Bewijs Tussen partijen Tegenover derden Hst 4: Omvang van de lastgeving Probleemstelling Bijzondere en algemene lastgeving Bijzondere lastgeving Definitie Soorten Gevallen waarin een bijzondere lastgeving vereist is Algemene lastgeving Uitdrukkelijke lastgeving en lastgeving in algemene bewoordingen Lastgeving in algemene bewoordingen Uitdrukkelijke lastgeving Definitie Principe van de restrictieve interpretatie Hst 5: Verbintenissen van de lasthebber Omschrijving van de verbintenissen Uitvoering van de lastgeving Wijze van uitvoering Aansprakelijkheid van de lasthebber Beginselen Aansprakelijkheid voor het opzet (bedrog) Aansprakelijkheid voor foute uitvoering Toeval of overmacht Exoneratiebeding Aansprakelijkheid tegenover derden Plaatsvervanging Definitie Verhouding lastgever versus lasthebber Verhouding lastgever versus plaatsvervanger Verhouding lastgever versus derden Onderscheid plaatsvervanging/uitvoeringsagent Meerdere lasthebbers Ontstentenis van hoofdelijkheid Uitzonderingen 56 | P a g e
Rekenschap geven Beginselen Principe Dubbele verplichting Kwijting door de lastgever Bedingen mbt de afrekening Hst 6: Verbintenissen van de lastgever Aanduiding van de verplichtingen Vergoeding van voorschotten en kosten Betaling van het loon Beginselen Kosteloosheid Bezoldiging Loonvermindering Vergoeding voor verliezen Waarborgen van de lasthebber Hoofdelijke aansprakelijkheid van de lastgevers Voorrechten Niet-uitvoeringsexceptie Hst 7: Uitwerking van de lastgeving jegens derden Probleemstelling Lasthebber handelt in eigen naam Beginselen Verhouding lastgever vs derde Verhouding derde vs lastgever Verhouding lasthebber vs derde Lasthebber handelt als lasthebber Lasthebber handelt binnen de perken van de lastgeving Beginselen Uitzondering Lasthebber handelt buiten de perken van de lastgeving Verhouding lastgever versus derde Verhouding lasthebber versus derde Toerekening van (quasi)delicten aan de lastgever Hst 8: Einde van de lastgeving Gronden Opsomming Gemeenrechtelijke gronden van het beëindigen van verbintenissen Gronden van het beëindigen eigen aan de lastgeving Overlijden van de lasthebber Beginselen Bijzondere gevallen 57 | P a g e
Afwijkende overeenkomsten Verbintenissen van de erfgenamen van de lasthebber Overlijden van de lastgever Beginsel Bijzonderheden Opzegging door de lasthebber Beginsel Modaliteiten Herroeping door de lastgever Beginselen Vereisten en uitwerking Onherroepelijke lastgeving Onbekwaamheidvan de lastgever of van de lasthebber Kennelijk onvermogen en faillissement Gevolgen van de beëindiging Tussen de partijen Uitwerking ex nunc Verplichtingen van de lasthebber Verplichtingen van de lastgever Tegenover derden Uitwerking ex nunc Derde te goeder trouw
58 | P a g e