BETER GRONDSTOFFEN SCHEIDEN LOONT IN MEERDERE OPZICHTEN! Afvalbeheer Noord-Groningen is opgericht door overheden in Noord Nederland op 1 januari 2010. Aandeelhouders zijn vier Groninger gemeenten (De Marne, Eemsmond, Loppersum en Winsum) en Omrin, eigendom van de Friese gemeenten. Afvalbeheer be- en verwerkt afval dat huisaan-huis wordt ingezameld of gebracht naar de milieustraat. Het bedrijf speelt ook een rol in de verwerking van deelstromen, waaronder de stromen die vrijkomen op de milieustraat en het glas en papier dat in de dorpen wordt ingezameld. Groente-, fruiten tuinafval, ook uit de gemeente Delfzijl en Appingedam, wordt door het bedrijf verwerkt tot compost. De samenwerking biedt voordelen en is toekomstgericht. De schaalvoordelen bieden mogelijkheden om investeringen te doen om voor toekomstige generaties grondstoffen te winnen uit afval. Hoe we dat doen?
Afvalbeheer laat restafval en andere deelstromen verwerken door Omrin, Fries voor kringloop. Restafval wordt gescheiden
op Ecopark De Wierde bij Heerenveen. In het restafval zit gemiddeld nog 35% gft-afval. Dat wordt met behulp van trommelzeven verwijderd en vergist. Dat levert biogas op dat met gasmotoren wordt omgezet in elektriciteit en straks deels wordt opgewerkt naar aardgaskwaliteit. Het gas kan dan dienen als brandstof voor allerlei voertuigen. Metalen worden met magneetbanden en een wisselstroomscheider afgescheiden. Ook kunststoffen, nu al 30 kilogram per aansluiting per jaar, worden daar met blaasen infraroodtechnieken verwijderd. Doordat grondstoffen schaars worden, is de tijd nu meer dan rijp om te kiezen voor de toekomst! Belangrijk daarbij is een zo groot mogelijk percentage hergebruik van recyclingmaterialen die vrijkomen. We willen de wereld schoner en leefbaarder maken. Daarom staat duurzaamheid voorop. Dat klinkt prachtig, maar hoe maken we dat in Noord Nederland dan waar? Omrin ziet het afval als potentiële grondstof en streeft naar maximaal hergebruik hiervan. Bepaalde soorten afval, zoals papier, glas, textiel en gft-afval, moeten hiervoor direct aan de bron apart worden ingezameld. Uw scheidingsgedrag maakt dus het verschil! Andere afvalstromen zoals kunststof verpakkingen en metalen, kan Omrin juist heel goed met nascheiding uit uw restafval halen. Door deze combinatie van bronscheiding en nascheiding bereiken we in het gebied van Afvalbeheer NoordGroningen (de gemeenten Loppersum,
Eemsmond, Winsum en de Marne) een hoog scheidingspercentage van 56%. Landelijk ligt het gemiddelde op 50%. Het materiaal dat niet gerecycled kan worden wordt verbrand in een reststoffenenergiecentrale met een energierendement van meer dan 80%! Veel duurzamer kan het niet!
Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) is bij Omrin – een overheidsgedomineerd bedrijf dat zich bewust is van zijn rol in de samenleving - een normaal onderdeel van de bedrijfsvoering. Onderdeel van MVO is de zogenaamde ‘social return’ wat inhoudt dat Omrin bij haar projecten mensen inzet met een afstand tot de arbeidsmarkt of die nu geen werk hebben. Ze worden bijvoorbeeld ingezet bij het uitzetten van inzamelmiddelen en bij de individuele voorlichting naar de betrokken burgers. Zij, u, de gemeente en Omrin in Afvalbeheer Noord-Groningen: samen maken we het verschil in Noord Nederland en werken we aan een blijvend schone omgeving.
www.afvalbeheernoordgroningen.nl • www.omrin.nl
| Appingedam |
| Bedum |
| Delfzijl |
| De Marne |
| Eemsmond |
Duurzaamheid is een keuze Dit is de tweede Duurzaamheidskrant van én voor de NoordGroninger gemeenten. In de eerste editie die in 2010 werd uitgegeven, konden we met trots melden dat de gemeenten diverse klimaat- en energieprojecten hebben opgestart. Projecten gericht op uiteenlopende thema’s zoals: energiezuiniger wonen, duurzame openbare verlichting, windenergie, groene energie-inkoop, een energiescan voor agrarische bedrijven en de realisatie van een duurzaam energieconcept voor een dorpscentrum.
| Loppersum |
wethouder A. Usmany
| Winsum |
wethouder E. Swart
Appingedam
Bedum
wethouder IJ. Rijzebol
wethouder H.W. van Gelder
In deze Duurzaamheidskrant 2013 wordt een aantal duurzaamheidsinitiatieven belicht waarbij niet zozeer de gemeente een belangrijke speler is, maar juist lokale initiatiefnemers aan bod komen. En daar zijn we heel blij mee. Want als het gaat om verduurzaming van onze mooie Groninger gemeenten, dan zoeken wij graag de samenwerking met onze inwoners en bedrijven. De gemeenten kunnen dit eenvoudigweg niet alleen! Delfzijl
Daarbij hebben we veel te winnen. Een schone en veilige leefomgeving met voldoende natuurlijke hulpbronnen is belangrijk voor ons allen, nu en in de toekomst. We moeten dus weloverwogen keuzes maken. Pakken we de fiets of de auto? Gaan we energie- en afvalbewuster consumeren of vinden we het wel prima zo? Zetten we de thermostaat wat hoger of gaan we isoleren? Enzovoort. Met ons handelen beïnvloeden wij de kwaliteit van onze leefomgeving en daarmee dus ook ons welzijn en dat van onze medemens. Laten we dus zorgen dat we met zijn allen de juiste keuzes maken.
De Marne
wethouder H. Sienot
wethouder P. Prins
Zuinig zijn op onze leefomgeving betekent ook rekening houden met het leven en welzijn van onze medeburgers. Daar kunnen we alleen maar vóór zijn, want welzijn komt ons allen toe! Naast de genoemde voorbeelden die deze krant laat zien worden ook mogelijkheden aangereikt waar u zelf mee aan de slag kunt. Wij nodigen u uit om uw gemeente te informeren als u kansen ziet waarmee duurzame ontwikkeling in uw gemeente gestimuleerd kan worden of als u van mening bent dat in dit verband bepaalde onderwerpen meer aandacht verdienen.
Eemsmond
Loppersum
wethouder P. Broeksma
Wij wensen u veel leesplezier en hopen van harte dat het daar niet alleen bij blijft. Wij vragen u ook om in actie te komen en duurzame keuzes te maken. Dat u energie gaat besparen en duurzaamheidsmaatregelen neemt. Voor uzelf, voor onze kinderen en voor onze leefomgeving. De portefeuillehouders milieu en duurzaamheid van de Noord-Groninger gemeenten Winsum
“Een schone en veilige leefomgeving met voldoende natuurlijke hulpbronnen is belangrijk voor ons allen”
COLOFON Uitgave in opdracht van de regio Noord-Groningen, gemeenten Appinedam, Bedum,
Oplage: 45.480 exemplaren
Delfzijl, De Marne, Eemsmond, Loppersum en Winsum verzorgd door:
Uitgave: mei 2013
ETT Media Postbus 70112
Overname van artikelen is in beginsel toege-
9704 AC Groningen
staan mits hieraan vooraf toestemming van
Telefoon: 050 - 313 76 00
ETT Media of de gemeenten in Noord-
E-mail:
[email protected]
Groningen wordt verkregen. Deze krant is met
Internet: www.ettmedia.nl
de grootst mogelijke zorgvuldigheid samengesteld. Zowel ETT Media als de gemeenten
Coördinatie: A. Postma Werkorganisatie DEAL gemeenten
in Noord-Groningen is niet aansprakelijk voor
Teksten: deelnemende gemeenten / Opleiding Communicatie Hanzehogeschool
fouten en/of omissies in deze krant.
(Celina van der Bij, Jos van der Laan, Michelle Neumann, Niek van der Veen, Maurits Wolting. Projectbegeleiding: J.B. Eskes) Foto’s: deelnemende gemeenten Concept en realisatie: ETT Media en Geografisch BV Drukker: Hoekstra Krantendruk Emmeloord
Appingedam | Bedum | Delfzijl | De Marne | Eemsmond | Loppersum | Winsum
Appinedam www.appingedam.nl Bedum www.bedum.nl Delfzijl www.delfzijl.nl De Marne www.demarne.nl
Eemsmond www.eemsmond.nl Loppersum www.loppersum.nl Winsum www.winsum.nl
3
TEL UIT JE DAKWINST IN 30 SECONDEN
Zwet 33 9902 RM Appingedam (0596) 533273
[email protected]
w w w. m e n n o b o s . n l
enforte
energie consultancy
dicht bij elkaar. Breng zieke kinderen en hunWord ouders nu dicht bij elkaar. donateur.
zichtbare, beheersbare en betaalbare energie zakelijke aansluitingen klein- en grootverbruik controle van energiefacturen en netwerkkosten
Word nu donateur.
optimaliseren van kosten, contracten en verbruiken advies en inkoopbegeleiding gas en elektriciteit energiebewust gedrag en minder kosten Meint Veningstraat 25 | 9601 KC Hoogezand | www.enforte.nl | 06-51689902
Onbezorgd wonen aan ’t Botterdaip!
kinderfondsknuffels.nl
Luxe appartementen in het mooie Warffum!
Op zoek naar een nieuwbouwappartement met alle voorzieningen op loopafstand? Op de hoek van de Havenweg / J. Cohenstraat, dichtbij het centrum van Uithuizen, ligt het nieuwbouwcomplex Havenzicht. Alle appartementen zijn licht, ruim en van alle gemakken voorzien, hebben minimaal 2 slaapkamers en een royaal balkon. De appartementen zijn met lift of trap te bereiken via de centrale hal. Onder het complex bevindt zich een pakeergarage. Deze is te bereiken per (auto)lift.
In het prachtige appartementencomplex Warfumburen aan de Bekemalaan in Warffum zijn nog enkele luxe 3-kamerappartementen te huur. Het is een appartementencomplex voor 50-plussers.
Aan de achterzijde van Havenzicht ligt een prachtige tuin georienteerd op het zuiden. De tuin is voor is voor gezamenlijk gebruik. De totale oppervlakte van de appartementen varieert van 106 tot 156 m². Op dit moment zijn er nog enkele appartementen beschikbaar.
De appartementen hebben of een eigen terras of een eigen balkon, waarop u heerlijk en rustig kunt genieten van uw uitzicht, in het mooie Warffum!
Het appartementencomplex heeft een prachtige binnentuin, die centraal in het complex gelegen is. De luxe appartementen zijn gelegen rondom deze binnentuin op de begane grond of op de 1e etage, die met een lift te bereiken is.
Exclusief wonen aan de jachthaven van Appingedam
Stadsvilla’s: Voor en achter aan het water gelegen. Op de begane grond een tuingerichte living met een open keuken (totaal ca. 50m2) aan de jachthaven. De stadsvilla’s beschikken over 2 of 3 slaapkamers en een complete badkamer. Via een vaste trap bereikt u de zolderverdieping met mogelijkheid voor extra slaapkamers of een andere indeling naar vrije keuze. t t
t Huurprijs
t t
Huurprijzen vanaf € 763,28 (incl. servicekosten en afname parkeerplek) Voorzien van luxe badkamer Keuzemogelijkheid keuken Incl. overdekte parkeerplaats in parkeergarage van het Middenschip
vanaf € 598,49 (incl. servicekosten) op eigen terrein
tParkeergelegenheid t t t
Huurprijzen vanaf € 763,28 (incl. servicekosten en afname parkeerplek) Keuzemogelijkheden in badkamer en toilet Keuzemogelijkheid keuken
Energieweg 6 t 9902 RL Appingedam t T 0596 51 91 51 t Postbus 27
[email protected] t www.woongroepmarenland.nl
www.woongroepmarenland.nl
t
9900 AA Appingedam
| Bedum |
| Delfzijl |
| De Marne |
| Eemsmond |
| Loppersum |
| Winsum |
| Appingedam |
Schooltuinen en een insectenhotel de groene brede school van Opwierde Ontwerp van de nieuwe brede school in Appingedam.
Over een tijdje begint de bouw van de brede school in Opwierde. De school zal duurzaam zijn voor zowel mens en milieu, maar wat is nou precies een brede school en wat heeft dit te betekenen voor de gemeente Appingedam? Sietske de Jong weet er meer van, zij heeft de gemeente advies gegeven over de bouw van deze brede school. De Jong is werkzaam bij een bedrijf dat gespecialiseerd is op het gebied van bodem en ruimtelijke ontwikkeling, en weet precies wat er mogelijk is op het gebied van duurzaam bouwen. Een brede school?
Duurzaam bouwen
Een brede school is een verzameling van partners zoals: Jeugdgezondheidszorg, een bibliotheek, een kinderopvang en natuurlijk een basisschool. Ook is er ruimte voor cultuur en sport. De jaren op een basisschool zijn erg belangrijk voor een kind. Op een brede school staat de ontwikkeling van het kind dan ook centraal. Dat alle partijen met de neus dezelfde kant op staan, zorgt ervoor dat het kind kan leren in een voor hem of haar zo goed mogelijk klimaat.
Bij elke fase in het bouwproces wordt rekening gehouden met het milieu. Zowel de bouw zelf, het gebruik als de sloop van het gebouw moet duurzaam te realiseren zijn. Al voor de bouw van start gaat is al nagedacht over het hergebruiken van de bouwmaterialen. Daarnaast is een flexibel ontwerp noodzakelijk met oog op de toekomst. ‘Een flexibel ontwerp houdt in dat elk deel van de brede school voor andere doeleinden kan worden gebruikt. Zo kan een klaslokaal worden omgetoverd tot een huisartsenpraktijk zonder alles te verbouwen’, zegt De Jong. Het gebouw heeft ook de mogelijkheid om uit te breiden of op te splitsen in kleinere eenheden. Hierdoor weet je zeker dat het gebouw in de toekomst ook nog bruikbaar is.
Kijken naar de toekomst! De brede school zal op een zo duurzaam mogelijke manier worden gebouwd. Hierbij moet worden gedacht aan uitstekende isolatie en ventilatie van de lokalen, gebruik maken van zonnepanelen, de inrichting rondom de school en het realiseren van een sedumdak. ‘Dit dak is voorzien van gras en mos wat een positieve bijdrage levert aan de flora en fauna rondom de school’, zegt De Jong. ‘De kinderen kunnen in een groene omgeving gebruik maken van speeltoestellen die gebouwd zijn van duurzame materialen. Ook liggen er plannen voor schooltuinen en een insectenhotel’. Een insectenhotel? ‘Dat is een kast waar insecten onderdak krijgen. Ze kunnen hier overwinteren en schuilen. Zo kunnen de kinderen leren wat er in de natuur leeft en hoe dat in zijn werk gaat. Op deze manier komen de kinderen er al op een jonge leeftijd achter wat de natuur inhoudt en hoe belangrijk het is om verstandig om te gaan met het milieu’.
Appingedam | Bedum | Delfzijl | De Marne | Eemsmond | Loppersum | Winsum
5
WILT U MINDER WATER VERBRUIKEN? t4UBQÏÏONJOVVUFFSEFSPOEFSEFEPVDIFWBOEBBO t;PSHWPPSFFOTQPFMPOEFSCSFLFSPQVXUPJMFU t;FUEF BG XBTNBDIJOFQBTBBOBMTIJKWPMJT t8BTVXBVUPJOEFXBTTUSBBU t7BOHSFHFOXBUFSPQFOHFFGIFUBBOEFQMBOUFO t3FQBSFFSFFOMFLLFOEFLSBBO
Kijk voor meer waterbesparingtips op:
www.waterbedrijfgroningen.nl
Sanitiem Fokkens
WIJ ZIJN DUURZAAM IN DE MARNE & WINSUM
Louten 7 - 9971 BC Ulrum Tel: 0595 - 40 23 86 E-mail:
[email protected] www.fokkensduurzaam.nl
Is duurzaamheid ook iets voor u? De vraag naar duurzame installaties wordt steeds groter. Informeer naar de mogelijkheden. Wij leveren o.a.: - Zonneboiler-systemen - PV-systemen - Pellet-cv kachels - Lucht-water warmtepompen - TI-5 adapter voor energiezuinige verlichting - Warmteterugwinning uit douchewater
www.fokkensduurzaam.nl
| Appingedam |
| Delfzijl |
| De Marne |
| Eemsmond |
| Loppersum |
| Winsum |
| Bedum |
Werken aan duurzame energie opwekking Bedum haalt de zon in huis.
Het klimaatbeleid van de gemeente Bedum ligt sinds eind 2008 vast. Ingezet wordt op de landelijke thema’s op het gebied van energie en klimaat. Dat betekent in Bedum vooral aandacht voor de eigen gebouwen en voorzieningen. En aandacht voor woningen en bedrijven. Op dit moment worden de voorbereidingen getroffen tot het formuleren van nieuw beleid. Hierbij wordt voornamelijk ingezet op het verbeteren van de particuliere woningvoorraad en duurzame energieopwekking. Certificaat Groen Garanties De gemeente Bedum heeft haar elektriciteitsverbruik vergroend over de periode 2013 en 2014 door de aanschaf van Groen Garanties. De gemeente heeft hiermee een bewuste keuze gemaakt in het kader van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Groen Garanties zijn het bewijs van opwekking van groene elektriciteit, door middel van duurzame bronnen zoals water, wind of biomassa. Deze wijze van opwekking voorkomt CO2 emissie en bespaart fossiele brandstof. En dat helpt klimaatverandering te beperken.
Duurzame energieopwekking Begin 2013 zijn op het dak van gymzaal Schoolstraat te Bedum in totaal 36 zonnepanelen geplaatst, die op woensdag 20 februari 2013 in gebruik zijn genomen. In totaal is 9.000 wattpiek aan vermogen geïnstalleerd. De verwachting is dat in totaal 7.650 kWh per jaar aan duurzame elektriciteit wordt opgewekt. Dit is vooralsnog de eerste zonne-energie installatie van de gemeente Bedum. Hiermee wil de gemeente een bijdrage leveren aan de (inter)nationale inspanningen om de klimaatverandering te stoppen en het gebruik van fossiele grondstoffen te verminderen. Ook wil de gemeente hiermee een voorbeeldfunctie vervullen voor particulieren en bedrijven om het gebruik van duurzame energie te stimuleren. Goed voorbeeld doet immers goed volgen! Met de opwekking van 7.650 kWh aan duurzame elektriciteit neemt de CO2 voetafdruk van de gemeente af met 4500 kg ofwel 4,5 ton.
De totale investeringskosten worden gedekt uit de besparing op de energiekosten gedurende de exploitatieduur en bedroegen circa € 16.500,-. De installatie heeft hierbij een terugverdientijd van 11 jaar. De kansen voor zonne-energie op andere gemeentelijke gebouwen zien er veelbelovend uit. Na één jaar wordt het project aan de Schoolstraat geëvalueerd en zal worden bekeken of het project een spin-off krijgt op andere gemeentelijke gebouwen. Investeren in zonnepanelen is door de forse prijsdaling de afgelopen periode nu voor veel mensen bereikbaar geworden. Ook zonder subsidie! De enkelvoudige terugverdientijd bedraagt ongeveer 8 jaar (zonder subsidie en zonder rekening te houden met prijsstijgingen naar de toekomst). Op dit moment geldt een subsidieregeling zonnepanelen 2013 (www.agentschap.nl). Hierbij is een subsidie mogelijk tot maximaal € 650,- afhankelijk van het geïnstalleerd vermogen van de zonnepaneleninstallatie. Daarnaast is op de montage van het zonnepanelensysteem het verlaagd btw-tarief (6%) van toepassing. De gemeente hoopt natuurlijk dat naast inwoners ook ondernemers en maatschappelijke organisaties met zonne-energie aan de slag gaan.
Appingedam | Bedum | Delfzijl | De Marne | Eemsmond | Loppersum | Winsum
7
Regiotaxivervoerders UVO Vervoer en Personenvervoer van Dijk kiezen voor Groengas Door aanschaf van twee nieuwe voertuigen op Groengas zetten Regiotaxivervoerder UVO Vervoer en Personenvervoer van Dijk de eerste stap richting een milieuvriendelijk alternatief voor de dieselmotor. Groengas is de duurzame variant van aardgas en het is een zeer schone brandstof. Het komt vrij bij vergisting van organisch afval zoals planten, mest en rioolslib. Rijden op Groengas reduceert de CO2- uitstoot namelijk met 70% tot 90%! Daarmee is het tot op heden de meest schone en duurzame brandstof voor mobiliteit. Rijden op Groengas werkt kostenbesparend. Er blijven niet alleen minder schadelijke stoffen achter in het milieu, ook de motor blijft schoner waardoor de onderhoudskosten laag blijven. Daarnaast is de inkoopsprijs van Groengas een stuk voordeliger dan diesel. Motoren die rijden op Groengas produceren weinig lawaai waardoor klanten meer comfort ervaren. De eerste positieve reacties hebben de vervoerders inmiddels bereikt!
www.vandijkpersonenvervoer.nl
www.uvovervoer.nl
introduceert: Ability kent u als het werk / leer- bedrijf dat veel doet op het vlak van dienstverlening, industrieel werk, groenvoorziening en detachering. Ability brengt nu onder de naam ABIWOOD steigerhouten meubilair op de markt. Dit meubilair wordt gemaakt van duurzaam, gebruikt steigerhout waarbij toegevoegde rvs elementen het geheel extra bijzonder maakt. Kortom; geen doorsnee meubeltjes.
De meubelen zijn in drie uitvoeringen te verkrijgen maar kunnen aan de hand van uw wensen uiteraard ook op maat gemaakt worden.
Wij bieden onder andere: Loungesets voor binnen en buiten Plantenbakken in div. afmetingen Kasten en bedden Sta-tafels Winkelinrichting Krukken en tafels Ons zitmeubilair kan worden voorzien van stevige kussens. Bekijk de site op www.abiwood.nl Of bel 0595-431398 voor meer informatie. ( Vragen naar Dinand van Laar. )
Bent u op zoek naar een duurzaam houten droomhuis kijk dan op
w w w. s c a n d i h u i s . c o m of neem contact op met Scandihuis B.V. Tel: 0595 - 434116
| Appingedam |
| Bedum |
| De Marne |
| Eemsmond |
| Loppersum |
| Winsum |
| Delfzijl |
SLIM wonen? Dat kan in Delfzijl! Wethouder Meindert Joosten overhandigt de huissleutel aan Maarten den Ouden, een van de participanten in het consortium.
‘SLIM wonen met energie’ is een nieuw idee in Noord-Nederland om energiezuinig verbouwen te stimuleren. De gemeente Delfzijl wil dat graag stimuleren en heeft op basis van dit concept het initiatief genomen om met lokale ondernemers een consortium op te richten. Dit consortium geeft inwoners de kans om hun huis op een efficiënte manier energiezuinig te maken. Het loket bevindt zich in een modelwoning aan de Prins Bernhardlaan 62 in Delfzijl. Daan Melis, projectleider van het consortium, vertelt ons meer over het consortium. Delfzijl ‘In de gemeente Delfzijl vormen dertien lokale bedrijven het consortium Energiezuinig Wonen Delfzijl’, vertelt Melis. ‘Het doel is om in de gemeente minimaal honderd woningen energiezuinig te maken. De eerste klus van het consortium is het loket - en tevens modelwoning - aan de Prins Bernhardlaan 62 in Delfzijl om te bouwen van een woning met zeer hoog energieverbruik tot een modelwoning op het gebied van energiebesparing. Van energielabel F naar energielabel A. Een enorme sprong vooruit dus. Inwoners kunnen terecht in deze modelwoning voor voorbeelden van energiebesparing, advies, offertes of algemene informatie over energiebesparing. En dit allemaal vanuit de ‘SLIM wonen’-gedachte.’
Want het lijkt een heel gedoe om je huis maatregel voor maatregel om te bouwen. Maar dat valt dus best mee, aldus Melis. ‘Elk SLIM samenwerkingsverband van bedrijven heeft één aanspreekpunt. Dat wil zeggen, dat alle contacten voor u worden geregeld, u hebt er geen omkijken naar.’ Het zuiniger maken van woningen werkt aan de hand van labels. Melis: ‘Dit wil zeggen dat een woning met bijvoorbeeld energielabel F, hoog energieverbruik, wordt verbeterd naar energielabel D, gemiddeld energieverbruik. ‘SLIM wonen met energie’ heeft al in meerdere gemeenten met succes woningen, straten en wijken energiezuiniger gemaakt.’
Wat betekent SLIM wonen voor u? Wat is SLIM? ‘SLIM wonen met energie is een concept dat woningeigenaren helpt bij het energiezuinig maken van hun woning’, vertelt Melis. ‘Je moet het zo zien, SLIM bestaat uit dertien samenwerkingsverbanden in de drie noordelijke provincies, elk verband of consortium – zoals in de gemeente Delfzijl - bestaat weer uit lokale ondernemers. Samen willen deze bedrijven het de consument makkelijk maken.’
’Energie besparen, is geld besparen‘, daarvan is Daan Melis overtuigd. ’Je hoeft je huis niet in één keer energiezuinig te maken, het kan ook in kleinere stapjes. Veel mensen denken direct aan het plaatsen van grote zonnepanelen of andere grote investeringen die veel geld kosten. Maar met een kleine investering, kun je ook veel besparen. Denk bijvoorbeeld aan het plaatsen van dubbelglas en het verbeteren van isolatie in de muren of het dak van uw huis. Een investering als het verbeteren van de isolatie in uw huis kan direct impact hebben op de energierekening. Daarnaast bespaar je niet alleen geld, maar verbeter je ook het wooncomfort en het waardebehoud van de woning.’
Ambities gemeente Delfzijl Het SLIM-project sluit goed aan op de duurzaamheidsambities van de gemeente Delfzijl zoals die zijn vertaald in het project ‘Delfzijl Duurzaam’. Dit project is een vervolg op het klimaatprogramma 2009-2012 en loopt tot 2015. Het project kent vier thema’s: energieopwekking, energiebesparing, duurzame mobiliteit en maatschappelijk verantwoord ondernemen. Deze zijn uitgewerkt en vertaald in elf concrete projecten. Zo brengt de gemeente energiezuinige straatverlichting aan en verduurzaamt zij gemeentelijke gebouwen. Dit jaar al gaat het gemeentelijke wagenpark deels op groen gas rijden. Op het Johan van den Kornputplein in de havenstad zijn laadpunten voor elektrische auto’s geplaatst en deze zomer staat de aanleg van een vulpunt voor groen gas gepland. Voor meer informatie over duurzaamheid of het SLIM consortium in Delfzijl kunt u terecht bij Energiezuinig Wonen Delfzijl (0596 - 63 00 66), of kijk op www.slimwonenindelfzijl.nl.
Appingedam | Bedum | Delfzijl | De Marne | Eemsmond | Loppersum | Winsum
9
| Appingedam |
| Bedum |
| Delfzijl |
| De Marne |
| Eemsmond |
| Loppersum |
| Winsum |
Nait zoezen mor broezen! Duurzaam mobiel: elektrisch rijden op zonne-energie.
Bewoners van Pieterburen lopen voorop bij de omschakeling van ‘oude’ naar ‘nieuwe’ energie. ‘Pieterburen Duurzaam’ is opgezet door een groep dorpsbewoners om hierbij te helpen. Het motto is: ‘Een dorp dat draait op schone energie is aantrekkelijk om in te wonen en om te bezoeken’. Anne Marie Smits vertelt hoe het zit. Zelf investeren Smits, inwoonster van Pieterburen en een van de initiatiefnemers van Pieterburen Duurzaam vindt dat duurzaamheid een thema is dat moet staan als een huis. “Het doel van ons clubje is om in ons dorp grote stappen te zetten op weg naar duurzame energie. Een kwestie van nait zoezen mor broezen! Hierbij willen we ook de dorpen in de omgeving betrekken”. Samen met 15 andere dorpsbewoners heeft zij zonnepanelen op het dak liggen die voor de stroom in huis zorgen. “Eerst moet je zelf wat ondernemen en investeren om te laten zien wat de mogelijkheden zijn. Nu gaan er al veel mensen in het dorp overstag, als je goed om je heen kijkt zie je steeds meer zonnepanelen op daken verschijnen”. De eerste auto die 100 % elektrisch wordt aangedreven is inmiddels in Pieterburen gesignaleerd!
Voorlichting in het dorpshuis Pieterburen Duurzaam organiseerde in samenwerking met gemeente De Marne al verschillende voorlichtingsavonden. “De eerste avond was meteen een succes, het ging over zonnepanelen en er kwamen 100 mensen op af”. Daarna werd er nog voorlichting gegeven over energiebesparing, woningisolatie en andere vormen van energieopwekking in je huis. Ook voor het verduurzamen van het Dorpshuis liggen de plannen klaar, isolatie en zonnepanelen zijn onderdelen van de verbouwingsplannen. Het Waddenhoes, een gastenverblijf in het dorp krijgt dit voorjaar 25 zonnepanelen op zijn dak.
10
Anne Marie vertelt dat haar zoon Wouter, die een installatiebedrijf heeft in het dorp, eerst kritisch aankeek tegen de duurzame plannen van zijn moeke. Maar inmiddels is hij gegrepen door het virus, heeft zijn huis totaal geïsoleerd en wekt via een ingenieus systeem zijn energie op met zon en hout. Bij hem is de gasmeter al verwijderd! Wie de jeugd mee heeft, heeft de toekomst.
Duurzaam toerisme Omdat Pieterburen een toeristische trekpleister is in de regio heeft Anne Marie ook plannen in Pieterburen Duurzaam ingebracht voor deze groep bezoekers. Zij wil in samenwerking met anderen en gemeente De Marne overal elektrische fietsen beschikbaar stellen voor verhuur. Op deze manier kan De Marne toeristen betrekken bij het thema en ze stimuleren om milieuvriendelijk op de fiets te stappen. “Je ziet meer als je fietst en het komt de rust in het gebied ten goede. Als dit aanslaat kunnen we overwegen ook elektrische auto’s aan te bieden voor de verhuur”. Mede dankzij initiatieven van bewoners kunnen duurzame projecten een succes worden. Het bevordert ook nog eens de leefbaarheid en de samenhang in de dorpen. Anne Marie heeft hier het volste vertrouwen in!
Appingedam | Bedum | Delfzijl | De Marne | Eemsmond | Loppersum | Winsum
| Appingedam |
| Bedum |
| Delfzijl |
| De Marne |
| Eemsmond |
| Loppersum |
| Winsum |
Zorgen over de energierekening Veel mensen maken zich zorgen over de stijgende energiekosten en vragen zich af of de energierekening in de toekomst nog wel te betalen is. De afgelopen drie jaar steeg die met 14 procent. Gelukkig zijn er tal van mogelijkheden om te besparen op uw energierekening. Door bewust om te gaan met het gebruik van warm water, apparaten, de verwarming en de verlichting valt veel te besparen, oplopend tot wel honderden euro’s per jaar. Op deze pagina vindt u veel tips die goed zijn voor uw portemonnee en het milieu. Wilt u weten welke tips precies passen bij uw persoonlijke situatie? Doe dan de Bespaartest (www.bespaartest.nl)
Verwachte besparing gemiddelde eengezinswoning Isoleren schuin dak, verwarmde zolder
jaarlijkse besparing
eenmalige kosten: € 4.500
€ 650
Zonneboiler
jaarlijkse besparing
eenmalige kosten: € 3.000
€ 80
Zonnepanelen 1400 Wattpiek 10 m2
jaarlijkse besparing
eenmalige kosten: € 3.400
Combi-ketel met Hoog Rendement *
€ 260 jaarlijkse besparing
eenmalige kosten: € 2.200
€ 210
Isoleren spouwmuur
jaarlijkse besparing
eenmalige kosten: € 1.400
€ 550
Vervanging enkel glas door HR++ glas
jaarlijkse besparing
eenmalige kosten: € 3.500
€ 280
Isoleren vloer van begane grond
jaarlijkse besparing
eenmalige kosten: € 1.800
€ 210
© 2012, Milieu Centraal De berekening is gebaseerd op een gemiddelde woning van dit type en gemiddeld huishouden (met 3 personen), bij een gasprijs van € 0,65 per m3 en een elektriciteitsprijs € 0,22 per kWh (2012-2013) *) vervanging van een VR combi-ketel door een HR 107-combiketel.
Wel of niet investeren? Een investering in besparende maatregelen loont al gauw. Zorg voor een goed geïsoleerd huis en overweeg de aanschaf van zonnepanelen of een zonneboiler. Een indicatie van de te verwachten besparing voor een gemiddelde eengezinswoning wordt hieronder aangegeven (bron: Milieu Centraal).
Besparen op verwarming en warm water Het is voordelig om de verwarming ’s nachts een paar graden lager te zetten. Ook als u overdag de deur uitgaat, kan de thermostaat omlaag. En wist u dat bijna twintig procent van het gasverbruik opgaat aan het verwarmen van water voor de badkamer en de keuken? Ook hier valt op te besparen. Een paar tips: r(FCSVJLFFOLMPLUIFSNPTUBBU r;FUEFUIFSNPTUBBUWBOEFDWLFUFMPQFFO[PMBBHNPHFMJKLFUFNQFSBUVVS (raadpleeg de handleiding). r)PVEFFOUFNQFSBUVVSWBOHSBEFOBBOWPPSIFUXBSNFUBQXBUFSWBOVXDW combiketel (nooit lager vanwege risico op Legionella). r"MTVEFWFSXBSNJOHOJFUHFCSVJLUJTIFUWFSTUBOEJHEFXBBLWMBNWBOVXDWLFUFMVJUUF[FUUFO EBUTDIFFMUKBBSMJKLTUPULVVCHBT HFMEUOJFUWPPSDPNCJLFUFM r8FOBBOFFOHSBBEKFMBHFS EBUCFTQBBSUKBBSMJKLTPQVXFOFSHJFSFLFOJOH r(PSEJKOFOWPPSEFSBNFOIFCCFOFFOJTPMFSFOEFGGFDU [PMBOH[FNBBSOJFUWPPS de radiator hangen. r7FSXBSNFOWFSMJDIUHFFOSVJNUFOEJFOJFUXPSEFOHFCSVJLU r%PVDIFOJTWFFM[VJOJHFSEBOFFOCBEOFNFO
r;FUUWFOSBOEBQQBSBUVVSOBHFCSVJLBMMFNBBMVJU%BUHBBUNBLLFMJKLBMTV[FPQ één stekkerblok zet. r%SBBJHFFOIBMWFXBTTFO%JUHFMEUOBUVVSMJKLWPPS[PXFMEFXBT WBBUXBTBMT de wasdroger. r%PFVXXBTPQNBYJNBBMHSBEFO$FMTJVTFOBMTIFULBOPQHSBEFO Celsius. r%SPPH NJUTNPHFMJKL EFXBTCVJUFOBBOEFMJKOXBTESPHFSTLPTUFOFSHWFFM energie. r0OUEPPJVXWSJF[FSSFHFMNBUJH r,JKLFFOTPQEFXFCTJUFXXXNJMJFVDFOUSBBMOMXFMLFBQQBSBUFOEFNFFTUF energie verbruiken en ga eens bij uzelf na of u ze werkelijk nodig heeft.
Sfeervol zuinig licht Tegenwoordig zijn er heel sfeervolle energiezuinige lampen verkrijgbaar. Het energiezuinigst zijn spaarlampen, een deel van de led-lampen en tl-lampen. Halogeenlampen komen op de tweede plaats. Binnen al deze categorieën is er XFFSWFFMLFVTJOWPSN LMFVSUPPO EJNCBBSIFJEFOBOEFSFFJHFOTDIBQQFO%F juiste lamp kopen is belangrijk, anders belandt de energiezuinige lamp in een la, of voortijdig bij het afval.
Keuzehulp nodig? ,JKLPQEFXFCTJUFXXXNJMJFVDFOUSBBMOM[VJOJHMJDIUFOPOUEFLXFMLTPPSUMBNQIFU best aan uw wensen voldoet, en hoeveel u bespaart ten opzichte van de gloeilamp. Ook voor sfeerverlichting zijn er inmiddels mooie, maar zuinige lampen.
Besparen op elektrische apparaten 5FHFOXPPSEJHJTOJFUFOFSHJFMBCFM" NBBS" IFU[VJOJHTU,JFTEVTFFOBQparaat met zoveel mogelijk plusjes. Echte energieslurpers zijn de wasdroger en de oudere vaatwasser, koelkast of vriezer. Onderstaande tips komen mogelijk van pas: r1MBBUTVXLPFMLBTUPGWSJF[FSOJFUJOEFOBCJKIFJEWBOFFOWFSXBSNJOHTSBEJBUPS in verband met de warmteafgifte.
Huurwoning verbeteren 7SPFHFSNPFTUFFOIVVSEFSCJKWFSUSFLEFXPOJOHJOEFPPSTQSPOLFMJKLTUBBU BDIUFSMBUFO5FHFOXPPSEJHJTEBUWBBLOJFUNFFS[P"MTEFFOFSHJFCFTQBSFOEF maatregelen goed worden uitgevoerd, zal de verhuurder dat meestal als positieve ontwikkeling zien. Bij grotere energiebesparende klussen is het van belang dat hierover goed overleg plaatsvindt met de verhuurder.
Appingedam | Bedum | Delfzijl | De Marne | Eemsmond | Loppersum | Winsum
11
Schrijf u nu in voor een appartement aan de Leeuwstraat, Uithuizen Nog enkele beschikbaar!
Te huur t € 530,o t ,0 5 4 € n va
Medio Mei a.s. zijn de elf appartementen klaar.
Huurtoeslag mogelijk. De grondgebonden woningen
Maak een afspraak. Kom kijken en huur
Het betreft vijf, tweekamer appartementen en zes,
hebben een tuin. Ieder appartement beschikt over
zorgeloos bij SUW.
driekamer appartementen. Op afspraak zijn ze
een eigen parkeerplaats met fietsberging aan de
individueel te bezichtigen. Deze woonruimten zijn bij
achterkant van het complex. Op de tweede etage zijn
Stichting Uithuizer Woningbouw
uitstek geschikt voor één- of tweepersoonshuishoudens
de appartementen voorzien van een Frans balkon.
Stationsplein 10, 9981 BH Uithuizen
met een huur van € 450,- tot € 530,- per maand.
Kortom er valt genoeg te ontdekken.
T. 0595 43 25 60
[email protected]
| Appingedam |
| Bedum |
| Delfzijl |
| De Marne |
| Loppersum |
| Winsum |
| Eemsmond |
Groen als Gras - Sportpark Meij in Uithuizermeeden Energie op het veld én op het dak van het sportgebouw.
Ieder jaar staat voor talloze voetballers de wedstrijd ‘Heracaliden-oet’ (altijd lastig!) op het programma. Wat echter niet iedere bezoeker zich realiseert, is dat het in 2010 opgeleverde clubhuis van SV de Heracliden barst van de energiebesparende en ‘groene’ maatregelen. Samen met Arie Nienhuis (63), architect en leidinggevende bij de nieuwbouw, werpen we een nadere blik op Sportpark Meij: misschien wel het groenste sportpark van de provincie Groningen. Bittere noodzaak De grootste voetbalclub van de gemeente Eemsmond, SV de Heracliden, heeft sinds ruim twee jaar een schitterende nieuwe thuishaven. De realisatie had echter heel wat voeten in de aarde. Al sinds 1999 lagen er plannen om de oude accommodatie volledig te renoveren. Door allerlei voorstellen over fusies en verhuizingen bleef het lange tijd slechts bij plannen. Dit terwijl de noodzaak voor een nieuwe sportaccommodatie steeds duidelijker werd. Het oude clubgebouw kampte met grootschalige houtrot, was zeer slecht geïsoleerd - en op sommige plekken zelfs helemaal niet - en mede hierdoor niet meer geschikt als clubgebouw. Dankzij verschillende subsidies op zowel Europees, provinciaal als gemeentelijk niveau werd het mogelijk een definitief bouwplan te realiseren voor een nieuw en duurzaam sportpark. Stichting Buitensportaccomodatie Uithuizermeeden (SBU) heeft de opdracht voor de nieuwbouw gegeven en exploiteert de accommodatie ook. Arie Nienhuis, vanaf zijn 10e lid van SV de Heracliden, werd ingeschakeld om de plannen voor de nieuwbouw te leiden.
Meerdere belangen, meerdere functies Bij het ontwerp van de nieuwe accommodatie is rekening gehouden met meerdere belangen. Nienhuis: “Zo lag er van de kant van de gemeente de eis dat het gebouw multifunctioneel moest zijn, dus geschikt voor meerdere doeleinden. Behalve voor hoofdgebruiker SV de Heracliden biedt het nieuwe clubgebouw ook een onderkomen aan de plaatselijke ijsvereniging Meister Scheuvel, de kaartclub en zelfs de hondenvereniging”. Maar naast het multifunctionele aspect zijn bovenal heel veel maatregelen getroffen op het gebied van energiebesparing en duurzame energie. “We gebruiken geen schakelaars meer in onze lichtvoor-
ziening, alles werkt via sensoren. Er staan zonnepanelen op het dak, er is een zonneboiler voor energiezuinig waterverbruik en alle ramen zijn van warmtewerend glas. En het mooiste is misschien wel de tubelight, waarmee, door middel van weerkaatsing, sommige ruimtes worden verlicht”, zegt Nienhuis verguld. Het maakt duidelijk dat de nieuwe accommodatie een bolwerk is van ‘groene’ maatregelen. Het nieuwe sportcomplex biedt plaats aan acht kleedkamers, een ruime kantine, kleedkamers voor de scheidsrechters, een nieuwe materiaalruimte en een vergaderkamer. En tevreden met het resultaat is Arie Nienhuis zeker: “Absoluut. Tot op de dag van vandaag zijn we zeer te spreken over het resultaat en hoe het sportcomplex er nu bij ligt”.
Trots Tijdens de bouw van het nieuwe onderkomen is niet alleen gebruik gemaakt van professionals. Er kon altijd een beroep gedaan worden op een groep toegewijde vrijwilligers. “Zij hielpen niet alleen tijdens de bouw, maar zijn bijna dagelijks op het sportpark aanwezig om hand- en spandiensten te verrichten. Zo houden we Sportpark Meij zo mooi als het nu is”, vertelt Nienhuis. En mooi is het sportpark zeker. Uithuizermeeden heeft een schitterende sportaccommodatie waar de dorpelingen met recht trots op zijn. Als je de grasmat van Sportpark Meij betreedt slaan de metertjes groen uit… Het is er haast groen als gras. De wedstrijd Heracliden-oet wordt nog een stukje lastiger te winnen voor bezoekende clubs.
Appingedam | Bedum | Delfzijl | De Marne | Eemsmond | Loppersum | Winsum
13
Wie is Isolatienet? Isolatienet is een netwerk van gespecialiseerde bedrijven op het gebied van (na-)isolatie in de vorm van dak-, vloer-, spouwmuur- en bodemisolatie. In de loop der jaren hebben de bedrijven van Isolatienet een enorme kennis opgebouwd over het op de juiste wijze aanbrengen van (na-)isolatie in woningen, scholen en andere utiliteitsgebouwen. Isolatienet | Vestiging Veendam | 0598 666 717 | www.isolatienet.nl |
[email protected]
Molenweg 19 9919 AE Loppersum Tel: (0596) 572503 Fax: (0596) 573505 Internet: www.pcdewinter.nl E-mail:
[email protected]
.5Ʀ1(1%25*
'$.'(..(56%('5,-)
=RQQHSDQHOHQ
'DNSDQQHQ
'DNLVRODWLH
.LMNRSRQ]HZHEVLWHZZZJHEUNUDQHQERUJQO HQRS]RQQHSDQHOHQNUDQHQERUJGDNQO
Duurzaam en Ecologisch Bouwen
DUURZAAM GRONINGEN
Ecologisch en gezond (ver)bouwen, het kan! Wij helpen u graag. DE LEVERANCIER
)PPHIPVEUTUSBBUt5((SPOJOHFO T www.dubomat.nl
DE ONTWERPER
)PPGETUSBBUt1#4UFEVN T 06 - 5055 2632 www.bardoheelingarchitect.nl
DE ADVISEUR
4JOHFMt3+4UFEVN T www.izilearn.nl
Nie u wb ou w - V erb ouw - Aa nb ouw - Tra p p en
...al eens gedacht aan isoleren?
Koz ijn e n - Ba d k a mers - Da k k a p el - O nderhoud
onderdeel van:
| Appingedam |
| Bedum |
| Delfzijl |
| De Marne |
| Eemsmond |
| Winsum | | Loppersum |
Loppersum op weg naar een duurzame gemeente Marnik, Indy, Mika en Joris van OBS Prinses Beatrix drinken uit de One for One fles.
De gemeente Loppersum is actief op het gebied van duurzaamheid. Dit is een bewuste keuze van het college en de gemeenteraad. Het is één van de speerpunten uit het coalitieakkoord en in het milieubeleidsplan is duurzaamheid als uitgangspunt vastgelegd. Wat is er verder zoal gebeurd? De afgelopen jaren is aangehaakt bij themadagen zoals de Warme Truiendag, de Dag van de Duurzaamheid, de Nacht van de Nacht, de Boomfeestdag en de Compostdag. Daarnaast is samen met een aantal inwoners en ondernemers het Platform Duurzaam Loppersum opgericht om maatschappelijke initiatieven over duurzaamheid verder te stimuleren en te ontwikkelen. Inwoners en ondernemers met interesse of ervaring met duurzaamheid kunnen zich aansluiten bij het Platform Duurzaam Loppersum. Wethouder Pier Prins (CDA): ‘Als wethouder ben ik trots op het Platform Duurzaam Loppersum. Het is inspirerend om samen met inwoners en ondernemers te kijken waar wij als gemeente ons steentje kunnen bijdragen aan duurzaamheid.’ Verder is besloten dat op enkele gemeentelijke gebouwen zonnepanelen geplaatst worden. Intern gebruikt de gemeente groene energie en milieuvriendelijke reinigingsmiddelen. Binnen en buiten wordt de huidige verlichting zo veel mogelijk vervangen door led-lampen en naast het gemeentehuis staat een oplaadpaal voor elektrische auto’s. Dirk van Impe, één van de initiatiefnemers van Duurzaam Stedum en lid van het Platform zegt: ‘Het is ontzettend belangrijk dat mensen bewust bezig zijn met het milieu en de wijze waarop we met onze energie omgaan, het gaat om het veranderen van je hele houding ten opzichte van duurzaamheid, anders werkt het niet’. Om deze reden worden er duurzaamheidsavonden georganiseerd waar inwoners voorlichting en informatie kunnen krijgen over het gebruik en het besparen van energie. Hierbij kun je denken aan het plaatsen van zonnepanelen, maar ook aan praktische en eenvoudige tips die je al heel wat euro’s op jaarbasis kunnen besparen, aldus Van Impe.
De jeugd heeft de toekomst Denk trouwens niet dat alleen volwassenen zich bezig houden met milieu, energie en klimaat, ook de kinderen in Loppersum laten zich op het gebied van duurzaamheid van hun beste kant zien. De gemeente Loppersum is namelijk ook bijzonder trots op bijvoorbeeld de kinderen van OBS Prinses Beatrix. Zij hebben vorig jaar het Duurzaamste Idee van Loppersum in de categorie Jeugd gewonnen! Dit idee is ontstaan door te kijken wat leerlingen zelf kunnen doen aan het verminderen van afval en het gebruik van plastic: daar waren ze al snel uit, namelijk minder wegwerppakjes drinken en plastic flesjes mee naar school. Er is uitgerekend dat per jaar zo’n 50.000 pakjes en wegwerpflesjes gebruikt worden door alle leerlingen in de gemeente. Dit was wel even schrikken natuurlijk. Het idee van de kinderen is doeltreffend en eenvoudig: waarom geen flesjes gebruiken die jarenlang mee gaan? In samenwerking met de gemeente is dit idee opgepakt. En op de Dag van de Duurzaamheid, 10 oktober 2012, kregen alle leerlingen van groep 1 en 2 van de basisscholen in de gemeente een duurzame ONEforONE drinkfles. Door deze flesjes te kiezen gaat een deel van de opbrengst naar een project in Afrika voor schoon drinkwater. En ook de leerlingen van bijvoorbeeld de basisscholen in Middelstum dragen hun steentje bij aan een beter milieu doordat ze hard aan het werk gaan in hun dorp bij de jaarlijkse Opschoondagen: bij deze zwerfafvalacties zorgen zij voor een schonere leefomgeving! De gemeente Loppersum gaat samen met de inwoners door met deze activiteiten: op weg naar een duurzame gemeente!
Appingedam | Bedum | Delfzijl | De Marne | Eemsmond | Loppersum | Winsum
15
| Appingedam |
| Bedum |
| Delfzijl |
| De Marne |
| Eemsmond |
| Loppersum | | Winsum |
‘Je moet er een sport van maken om wat van de energierekening af te halen’
Duurzaam, energie besparen, het klinkt allemaal zo zuinig. Maar geld verdienen door minder energie te verbruiken kan ook op een heel feestelijke manier. Bij de landelijke actie van het klimaatstraatfeest (www.klimaatstraatfeest.nl) kun je punten verzamelen door energie te besparen. Als je voldoende punten hebt kan je een klimaatstraatfeest winnen. Dat weten ze in Ezinge al een hele tijd: ze hebben tot nu toe elk jaar een klimaatstraatfeest gewonnen! Een feest om de straat of buurt kennis te laten maken met elkaar … en met energiebesparing. Ineke Swart, een van de Ezinger initiatiefnemers, laat zien hoe leuk duurzaamheid kan zijn, ook bij u in de straat. Klimaatstraatfeest Wierdeweg In Ezinge, een klein dorp in de gemeente Winsum, hebben de bewoners van de Wierdeweg al 5 keer een klimaatstraatfeest georganiseerd. “Meerdere mensen uit de straat vroegen zich af: hoe kunnen we energie besparen met z’n allen? Toen kwamen we op het idee om een klimaatstraatfeest te organiseren”, zegt Ineke Swart. Het was een succes! De hele straat was aanwezig. “Het leefde op een gegeven moment echt”. Ineke is een van de initiatiefnemers. Samen met de buurt probeert ze zo duurzaam mogelijk te doen en te denken. Zo probeert ze met kleine investeringen de energierekening te verlagen. “Alles wat we doen in het huis proberen we zo duurzaam mogelijk te doen”, zegt de inwoonster van Ezinge.
Warme truien dag Naast deze klimaatstraatfeesten organiseert de Wierdeweg ook andere speciale activiteiten die te maken hebben met duurzaamheid. De buurt doet bijvoorbeeld
mee aan de landelijke actie ‘Warme Truiendag’ als tienduizenden mensen in heel Nederland een dag lang de kachel een paar graden lager zetten en een warme trui aantrekken. Daarnaast treffen de buurtbewoners simpele maatregelen om het energieverbruik te verminderen. “Je moet er een sport van maken om wat van de energierekening af te halen”, zegt Ineke Swart.
Bewust omgaan met eigen producten Het dorp doet nog veel meer. Streekproducten worden in het dorp zelf verkocht. Zo liggen de producten die de boeren op het land kweken in de supermarkt in Ezinge. Dat geldt ook voor de producten van de warme bakker, die meel afneemt van de boeren uit de omgeving en daarvan zijn brood bakt. De appels die in de boomgaard worden geplukt zijn als sap weer in het museum te koop. “Op deze manier blijven we duurzaam producten verbouwen en kan iedereen bewust een keuze maken tussen biologisch en duurzaam voedsel of andere producten”, zegt Swart.
Appingedam | Bedum | Delfzijl | De Marne | Eemsmond | Loppersum | Winsum
17
| Appingedam |
| Bedum |
| Delfzijl |
| De Marne |
| Eemsmond |
| Loppersum |
| Winsum |
Provincie Groningen werkt aan een duurzame toekomst Gedeputeerde Energiebesparing Piet de Vey Mestdagh samen met de SLIM consortia (op de Beurs Wonen&Co).
De provincie wil een forse bijdrage leveren aan de overgang van het gebruik van fossiele brandstoffen naar alternatieve vormen van energie, zoals wind en zon. Daarnaast wordt de energie-economie en de energiewerkgelegenheid in Groningen verder ontwikkeld. De plannen die hiervoor zijn gemaakt staan in het Programma Energie 2012-2015, dat momenteel wordt uitgevoerd. Onderdeel van dat programma is energiebesparing en duurzame opwekking bij woningen en gebouwen. ‘Stimuleren tot innoveren, faciliteren en verbinden, dat is de rol van de provincie’. Aan het woord is Pieta Walma, projectleider energiebesparing in de gebouwde omgeving. ‘Wij zetten projecten op, waarbij we diverse partners in het veld samenbrengen. We werken daarbij veel samen met de provincies Fryslân en Drenthe. Door deze samenwerking staan we sterker en kunnen we Europese subsidies aanvragen voor de noordelijke regio. Neem bijvoorbeeld het project ‘SLIM wonen met energie’. De drie noordelijke provincies hebben met een subsidieregeling gestimuleerd dat bedrijven gaan samenwerken om hun klanten maatwerk te bieden voor energiebesparende maatregelen. Klanten hoeven niet langer zelf in het woud van maatregelen te duiken en uit te zoeken wat voor hun woning en beurs de beste oplossing is. We ondersteunen gemeenten om het concept op te pakken en uiteindelijk is het de bedoeling dat de markt het overneemt en de overheid zich terug trekt’. Een goed voorbeeld hiervan is het SLIM-project in de gemeente Delfzijl’. Meer informatie vindt u op www.slimwonenmetenergie.nl. ‘We werken veel samen met de gemeenten. Als we ergens goede initiatieven zien proberen we deze over te brengen op andere gemeenten en ze met elkaar te verbinden. Als regisseur achter de schermen heeft de provincie, in tegenstelling tot gemeenten, voor de buitenwereld een niet zo zichtbare rol. Je ziet ons dus minder, maar op de achtergrond zijn we wel degelijk bezig.’
De economische crisis is een onderwerp dat veel in het nieuws komt. Willen mensen nog wel investeren in besparing? ‘Het beeld dat duurzaamheid bij mensen opwekt is vaak dat het geld kost. Als je op de korte termijn kijkt klopt dit ook wel, de aanschaf van dubbel glas en zonnepanelen kost nu eenmaal geld. Vooral in deze tijd houden veel mensen de hand op de knip. Maar de andere kant van het verhaal is dat energie steeds duurder wordt en dat mensen minder snel verhuizen. Dan is het zeker de moeite waard om te investeren in je huis. Het (beter) isoleren van je huis, het plaatsen van zonnepanelen en het bewust bezig zijn met energieverbruik levert geld op, doordat je gas- en lichtrekening lager wordt. Dus het is voor sommige woningeigenaren zeker het overwegen waard.’
Wat kan de provincie bieden? ‘We starten dit jaar met een duurzaamheidslening. Particuliere huizenbezitters kunnen tegen een relatief lage rente via de SNN een lening afsluiten voor energiebeparende maatregelen. Voorwaarde is dat de Energie-Index van de woning met minimaal 0,75 verbetert tot tenminste energielabel C. Als de regeling opengaat, wordt dit via de gemeentelijke websites bekend gemaakt.’
Hoe ziet de toekomst er volgens u uit? ‘Nederland scoort op dit moment internationaal niet hoog als het gaat om duurzame energie. Maar de uitputting van fossiele brandstoffen dwingt ons tot nadenken over oplossing van het energievraagstuk. Energiebesparing is daarbij een eerste stap, maar ook is de aanschaf van zonnepanelen tegenwoordig een investering die zich snel terugverdient. En de combinatie van beide is natuurlijk het beste. We zien ook steeds vaker dat mensen zelf initiatieven ontwikkelen om gezamenlijk energie op te wekken en te gebruiken, onafhankelijk van de grote energieleveranciers. We willen als provincie deze initiatieven ondersteunen door de hierbij opgedane kennis toegankelijk te maken voor nieuwe initiatiefnemers. Het mag duidelijk zij dat wij als provincie actief bezig blijven met ons streven naar een duurzame toekomst.’
Pieta Walma
Appingedam | Bedum | Delfzijl | De Marne | Eemsmond | Loppersum | Winsum
19
Duurzame energie voor iedereen Het verhaal van Eneco
We kunnen niet zonder energie. We hebben het nodig voor onze huishoudens, voor ons werk, voor onze industrie. Het is hoog tijd om te zoeken naar schone en slimme manieren om energie op te wekken. Ook voor de generaties na ons. Nu de aarde opwarmt en fossiele brandstoffen opraken, ligt onze toekomst bij schone, duurzame en betaalbare energie. Ook bij Eneco voelen we die verantwoordelijkheid. Duurzaam op weg ook in Groningen Met natuurlijke energiebronnen als zon en wind kunnen we nu bij Eneco al op een efficiënte manier duurzame energie opwekken. Alle particuliere klanten van Eneco nemen inmiddels duurzame elektriciteit af, waarvan Eneco samen met haar partners het grootste gedeelte zelf opwekt. Zo levert het Prinses Amaliawindpark, 23 km uit de kust bij IJmuiden, al sinds 2007 voldoende elektriciteit om 120.000 Nederlandse huishoudens van stroom te voorzien. Ook in uw omgeving bouwt Eneco aan een duurzame toekomst. Al sinds 2006 wekken 7 windturbines in Delfzijl groene energie op voor 10.000 huishoudens. En in Farmsum, vlakbij Delfzijl, bouwt Eneco de grootste bio-energiecentrale van de Benelux: Eneco Bio Golden Raand.
Bewoners van de Golden Raand gaan voor duurzaam én voor korting
Eneco Bio Golden Raand in Farmsum Momenteel wordt bio-energiecentrale Eneco Bio Golden Raand gebouwd. Deze centrale zet vanaf de zomer afvalhout om in schone elektriciteit voor maar liefst 120.000 huishoudens.
Met Eneco Bio Golden Raand Stroom ŝ 8% korting op duurzame energie ŝ Exclusief voor bewoners van de Golden Raand ŝ 100% groene energie, dus goed voor het milieu
Eneco en duurzaamheid De verantwoordelijkheid voor een schone en duurzame toekomst voelen wij bij Eneco vanuit onze verbondenheid met de samenleving. Daar liggen onze wortels en ons bestaansrecht. We zijn immers van oudsher in handen van 60 Nederlandse gemeenten. Met ruim 2 miljoen klanten bestaan we dankzij het vertrouwen van de Nederlandse samenleving. Binnen en met die samenleving wil Eneco werken aan betaalbare, betrouwbare en schone energie voor nu en voor de toekomst.
Kijk op eneco.nl/biogoldenraand voor meer informatie over de bouw.
Samen gaan we voor duurzaam Woont u in de omgeving van bio-energiecentrale Bio Golden Raand, kies dan voor Garantieprijs Eneco Ecostroom® en Ecogas 3 jaar. U regelt het via eneco.nl/bgr met aanmeldcode BIOGOLDENRAAND (met hoofdletters). Daar vindt u ook meer informatie over dit aanbod. Zo wordt niet alleen uw huishouden maar ook uw omgeving een stukje groener.