a(z)....-...../2016. ikt.sz. előterjesztés melléklete
BESZÁMOLÓ 2015 MUNKATERV 2016
Tóth Lajos
Összeállítást készítette:
igazgató
Polyák Edit
2016. február 15.
projekt vezető
Tartalomjegyzék ÉRTÉKELÉS A CSOKONAI KULTURÁLIS ÉS SPORTKÖZPONT 2015. ÉVI TEVÉKENYSÉGÉRŐL – 2016. ÉVI TERVEINK................................................................... 2 CSOKONAI MŰVELŐDÉSI HÁZ – ÉRTÉKELÉS 2015...................................................... 11 CSOKONAI MŰVELŐDÉSI HÁZ - MUNKATERV 2016 .................................................... 23 ÚJPALOTAI SZABADIDŐ KÖZPONT ÉRTÉKELÉS 2015 – MUNKATERV 2016 ......... 26 PESTÚJHELYI KÖZÖSSÉGI HÁZ – ÉRTÉKELÉS 2015 .................................................... 43 PESTÚJHELYI KÖZÖSSÉGI HÁZ - MUNKATERV 2016 .................................................. 56 KOZÁK TÉRI KÖZÖSSÉGI HÁZ – ÉRTÉKELÉS 2015 ..................................................... 59 KOZÁK TÉRI KÖZÖSSÉGI HÁZ - MUNKATERV 2016 ................................................... 66 RÁKOSPALOTAI PESTÚJHELY ÉS ÚJPALOTA HELYTÖRTÉNETI GYŰJTEMÉNYE ÉRTÉKELÉS 2015 ................................................................................................................... 72 RÁKOSPALOTA PESTÚJHELY ÉS ÚJPALOTA HELYTÖRTÉNETI GYŰJTEMÉNYE MUNKATERV 2016 ................................................................................................................ 81 DOKUMENTUMTÁR ÉS INFORMÁCIÓS KÖZPONT – ÉRTÉKELÉS 2015 ................... 89 DOKUMENTUMTÁR ÉS INFORMÁCIÓS KÖZPONT – MUNKATERV 2016 ................ 94 „KIKÖTŐ” IFJÚSÁGI KÖZÖSSÉGI SZIGET – ÉRTÉKELÉS 2015 .................................. 98 „KIKÖTŐ” IFJÚSÁGI KÖZÖSSÉGI SZIGET – MUNKATERV 2016 .............................. 103 SPORTKÖZPONT - ÉRTÉKELÉS 2015 .............................................................................. 106 SPORTKÖZPONT – MUNKATERV 2016 .......................................................................... 116
1
ÉRTÉKELÉS A CSOKONAI KULTURÁLIS ÉS SPORTKÖZPONT 2015. ÉVI TEVÉKENYSÉGÉRŐL – 2016. ÉVI TERVEINK Több évtizedes szakmai koncepciónk és a fenntartó XV. kerületi Önkormányzat által elfogadott munkatervének megfelelően végezte tevékenységét intézményünk 2015-ben is. A 2015. évi államháztartási törvény alapvető változásokat tett szükségessé további zavartalan működésünk érdekében. A törvény minimum 100 fő foglalkoztatásához kötötte a költségvetési intézményeknek önálló gazdálkodási jogát. Munkatársaink egyhangú támogatásával kerestük a megoldásokat önállóságunk megőrzése érdekében. Kézenfekvőnek látszott (mára bizonyítást nyert) a szakmai érdekek azonossága mellett a kollegiális jó viszony ismeretében az Ifjúsági és Sportközpont és a Csokonai Művelődési Központ összeolvadása. Akkori érveink és mai tapasztalataink szerint az átszervezés városrészeink lakosságának érdekét szolgálja. Fentiek miatt fenntartónktól azt kértük és javasoltuk, hogy a Csokonai Művelődési Központot vonják össze az Ifjúsági és Sportközponttal. Kérésünket a helyi képviselők többsége és a Polgármesteri Hivatal támogatta, ennek eredményként jött létre az új intézmény, a Csokonai Kulturális és Sportközpont. Budapest Főváros XV. kerület Rákospalota, Pestújhely, Újpalota Önkormányzatának Képviselőtestülete önkormányzati határozatban úgy döntött, hogy 2015. március 31. napjával a Csokonai Művelődési Központot és az Ifjúsági és Sportközpontot jogutóddal megszünteti. 2015. április 1-től a két intézmény általános jogutódjaként jött létre Budapest Főváros XV. kerület Rákospalota, Pestújhely, Újpalota Önkormányzata Csokonai Kulturális és Sportközpont. Az új intézmény létrehozása jelentős adminisztratív feladatot rótt, mind az Önkormányzat különböző főosztályaira, mind a két jogelőd intézményre. Az új intézmény költségvetése a két jogelőd szervezet maradvány költségvetéséből alakult az év 9 hónapjára. A GMK által az Ifjúsági és Sportközpont részére, valamint az új intézményhez került feladatokhoz készített költségvetés részletes tartalma, a tételek mértékének indokoltsága és realitása akkor nem volt ismert számunkra. A sok ismeretlen tényező ellenére teljes intenzitással törekedtünk a szakmai és pénzügyi koncepciónk maradéktalan megvalósítására, úgy, hogy az új intézmény szakmai terveinek megvalósításához idomuló munkaszervezetet hozzunk létre és működtessünk. Több fordulós, heteken át tartó egyeztetések eredményeként az új intézmény feladatköre jelentősen bővült: a kulturális és sport, valamint kerületi táboroztatási feladatokon kívül a Gazdasági Működtetési Központtól átvettük a kerület 12 műfüves pályájának gondozását, működtetését és a kerületi nagyrendezvényhez szükséges műszaki eszközöket. A megváltozott és megnövekedett feladatokhoz 108,5 fő státuszt engedélyeztek, az új szervezeti felépítés több területen más munkaszervezést és munkaköri feladatmeghatározást igényelt. A fenntartó az új intézmény számára meghatározott feladatellátáshoz zavartalan működést garantáló mértékű költségvetést határozott meg, mely felhasználása a közművelődési és a sport feladatok között 1/3 – 2/3 arányban oszlott meg. 228,5 millió Ft fenntartói támogatás felhasználhatóságát tette lehetővé a közművelődési feladatok teljesítéséhez és cca. 410 millió Ft-ot a kerület sportrendezvényeire valamint a nyári táboroztatásra. A közművelődési tevékenység hagyományosan nagy összegű, 77,5 millió Ft-os szakmai bevételt is teljesített. Ugyanez idő alatt a sport és a táboroztatás 42,5 millió Ft bevételt hozott. 2
Leszögezhetjük, amit az országban kevés hasonló intézmény mondhat magáénak, az új intézmény zavartalan pénzügyi keretek között végezhette munkáját! Az intézményátszervezéshez kapcsolódó, az önkormányzat által összeállított ütemtervnek megfelelően végeztük és teljesítettük adminisztrációs feladatainkat is (munkaügyi területen elkészítettük munkatársainknak az értesítéseket és kinevezéseket, az új munkaköri leírásokat, a változásokról értesítettük partnereinket, elkészítettük a szerződésmódosításokat), elkészítettük az új intézmény SZMSZ-ét, mely tartalmazza a szervezeti felépítést, feladat- és hatásköröket, kialakítottuk és bevezettük az új iratmintákat és eljárásrendeket. Az intézmény vezetésében a két szakterület teljes egyenjogúsággal működik, belső egyezség értelmében az igazgató a központi feladatok irányításán túl a kulturális területtel foglalkozik, míg sport szakmai ügyekben a lehető legnagyobb hatáskörrel és felelősséggel a sport igazgatóhelyettes szervez, dönt és irányít. Környezetünk, látogatóink többsége támogatólag és megértően viszonyult az átszervezéshez, utólagos visszajelzéseik szerint sokan nem is érzékelték. Felmértük a legsürgetőbb karbantartási feladatokat és kivitelezőket kerestünk az év elején a költségvetésben szereplő felújítási munkák elvégzésére. Az átvett tagintézmények állapota 30 éves elmaradást mutatott, ezért sürgős, tervszerű felújításokat és karbantartási feladatokat végeztünk és végeztettünk el, sokat saját erőből, illetve az így keletkezett megtakarításaink felhasználásával. A tanuszoda működést veszélyeztető vízgépészeti körülmények és a légcserélő berendezések működésképtelensége, a Vasgolyó utcai sporttelep épülete valamint a siófoki, agárdi, bernecebaráti tábor körülményei azonnali intézkedéseket igényeltek. A felújítás és fejlesztés hiánya nem néhány éves probléma, hanem évtizedes adóssága a fenntartó önkormányzatnak, véleményünk szerint. A felsorolt problémákat elhárítottuk, 2016 február elejére a felsorolt telephelyeket felújítottuk. Fenti feladataink elvégzése során arra törekedtünk, hogy ezek minimális hatással legyenek szakmai munkánkra, vendégeink ne érezzék a változások okozta átmeneti nehézségeinket. „A három kerületalkotó városrész – Rákospalota, Pestújhely és Újpalota – legszélesebb értelemben vett közösségi kulturális életét, (a hetvenes évek közepétől közművelődést) a kerület s a vezetői mindenkor támogató, nem ritkán áldozatos fenntartással önálló (ugyan nem e célra létesített) épületekben, képzett szakemberek segítő, szervező munkájával végeztük, végezzük ma is.” olvasható az intézményünket 34 éve vezető igazgató májusban írt pályázatában. Közös koncepciónk szerint a város mindenkori kulturális igényeire reagálni képes közművelődési intézményként minden korosztály számára, mindig konstruktív és innovatív szervezetként látja el a tehetséggondozás, a helyi identitásfejlesztés, a társadalmi mobilitást segítő iskolarendszeren kívüli oktatás számtalan formáját. A minőségi közművelődés egyik legfontosabb hatása a közösségek dinamizálása, a helyi társadalom nyilvánosság igényének fokozódása, a helyi ügyek iránti érdeklődés és a személyes részvételi igény megjelenése. A közös élmény a fejlődő, a lokalitást kontroláló, önirányító helyi közösségek megjelenését, erősödését, a helyi társadalom aktivitását fokozza. Továbbra is változatlanul azt érzékeljük, hogy a kerületünkben élő, egyre szűkülő „társadalmi elit” kulturális igényei egyelőre nem csökkennek, intézménylátogatóink családjaiban a kultúrát, a művelődést praktikus ismeretszerzésnek, „beruházásnak” tartják, e mintaadó réteg azonban, az őket is elérő szűkösség miatt, már csak a gyermekeire koncentrál. Ugyanez érvényes a rekreációs célú tömegsport programokat szervező intézményegységeink vendégeire is. A fizetőképességgel 3
nem rendelkező társadalmi csoportok számára évtizedes gyakorlatunknak megfelelően a szociokulturális koncepciónk alapján minden körülmények között kompenzálunk. Intézményünkben működő csoportok, közösségek száma szinte változatlan, nem térnek el a sokévi átlagostól, a megelőző évekhez hasonló adatokról számolhatunk be. Kulturális telephelyeink nyári tábori kínálata is jellemzően stabil: 2015-ben 47 táborban több mint 750-en nyaraltak munkatársainkkal. Ezek a táborok jellemzően önköltségesek, ennek ellenére pénzügyileg nagy, több mint 12 millió Ft bevételt jelentettek intézményünk költségvetésében. Telephelyeink tevékenységéről Szorosan együttműködünk több, kulturális és sport tevékenységet is végző intézménnyel és aktív civil szervezettel, valamint a kerületben működő nemzetiségi önkormányzatokkal. Jelentős hatással van a kerület kulturális, közösségi életére, hogy a XV. kerületi Önkormányzat közművelődési, közszolgáltatási szerződéssel támogatja a Rákospalotai Szilas Néptáncegyüttes, a KOMA Színház és a MÁV Szimfonikus Zenekar működését. A zenekar ebben az évben is három nagykoncertet adott, májusban Pestújhelyen, Szent István napon a Boldog Salkaházi Sára Templomban és decemberben, adventhez kapcsolódóan találkozhatott minden alkalommal több száz fős közönség minőségi, klasszikus zenei hangversennyel kerületünkben. Az együttes ezen alkalmak mellett jelentős szerepet vállal a zenei ismeretterjesztés, a komolyzene gyerekekkel való megismertetése területén. Két zenei sorozatra (Zene-Tér-Kép, Évszakok) vártuk a kisgyerekes családokat (alkalmanként 40-80 fő) az év során a Csokonai Művelődési Házba, melyek a zeneművek mellett a hangszerekkel ismerteti meg az óvodás és kisiskolás korosztályt. A komolyzenét kedvelők az együttes zenészeiből álló kamaraegyüttes örömzenélését hallgathatják havonta a zenés teadélutánon, az utóbbi időben a Hubay Zeneiskola Tehetségpont programjában részt vevő gyerekek és tanárok is megjelentek. A Szilas Néptáncegyüttessel szintén több programban működünk együtt: legújabb, tömegeket vonzó sikeres sorozatunk a felnőtt magyar táncház. Évek óta nálunk rendezik meg szakmai programjukat, a Szilas fesztivált, mely a Közép-Magyarországi régió néptánc együtteseinek seregszemléje, év végi színpadi fellépéseiket nálunk tartják, melyek népszerűségét jelzi, hogy az utóbbi években nem egy, hanem egymást követően két teltházas előadást tartanak. Amatőr alkotó, művelődő közösségként is jelentős hatással vannak városrészünkre, több száz fiatal sajátítja el népzenei örökségünket csoportjaikban. Kerületszerte lépnek fel osztatlan sikert aratva számtalan rendezvényen. 2015-ben 5. alkalommal írtunk ki fiatal, profi filmrendezők számára forgatókönyv pályázatot. Az elmúlt évben meghívásos pályázatot hirdettünk, 32 olyan fiatal filmest kínáltunk meg a lehetőséggel, akik már a múltban pályáztak hozzánk, vagy a filmszemlénken bemutattuk filmjüket. 22 pályázat érkezett, ebből választott ki a zsűri két fordulóban három forgatókönyvet, amelyekből a Csokonai Kulturális és Sportközpont gyártásában film készült. A zsűri összetétele nem változott: Sándor Pál, Bezerédi Zoltán, Libor Anita, Petrányi Viktória, László Tamás voltak a döntnökök. Végül Grosan Cristina, Simonyi Balázs és Szirmai Márton forgathatott filmet, így készülhetett el az Éjszakai festés, Terminál, Remény című film. A három új alkotás bemutatója az VI. Rövidfilm Szemlén volt novemberben. Az idén is társproducer volt a Laokoon Filmgroup, akik a nélkülözhetetlen technikai eszközöket biztosították a forgatásokhoz. A filmek összköltségvetése nem változott, bruttó 4 millió Ft volt. Az eddig leforgatott 13 film már több díjat is kapott, számtalan nemzetközi fesztiválon vettünk részt filmjeinkkel. Az elmúlt két évben gyártott kisfilmjeink részt vesznek a 2016-os Budapesti Filmszemle programján is.
4
Szintén öt éve kezdtük, és mára már hagyományos felnőttképzési tevékenységgé vált az ingyenes nyelv és számítógépes oktatás. Közel 70 csoportban, több mint 800-an vettek részt a kerületi felnőttek közül a „Rákospalota-Pestújhely-Újpalota KÖZ MŰVELTSÉGÉÉRT” programunkban. A programot több okból is fontosnak tartjuk: egyrészt mert alapkompetenciák megszerzésére és bővítésére irányul, másrészt minden tanulási folyamat munkaerőpiaci mobilitás esélyeit növeli. Mármár tömegesnek mondható (800 főt érintő) a számítógépes tanfolyam, melyet az időskorúak számára szerveztünk, szervezünk. A korosztályi csoportoktól érkező igényekre reagálva az idősek oktatását bővítjük, a 12 éve zajló számítógépes képzésük mellett 2016-ban speciális, a korosztály igényeihez igazodó angol tanfolyamot indítunk. Családi rendezvényeinkre mindig nagy figyelmet fordítottunk, már évek óta nem csak intézményünk falain belül, hanem azon kívül is kínálunk közös programokat. A környékünkön élő anyukák szívesen vesznek részt segítő szervezőként, lebonyolítóként vagy csak vendégként játszótéri programjainkon, régi baba-mama klubos találkozókon, közös családi utazásokon. A családi közösségek adják a közönségbázisát a Kozák téri Közösségi Ház programjainak. A Ház 2015-ben ünnepelte 40 éves fennállását, ez adott az épület régen várt felújításához a fenntartónk számára is elfogadható indokot. Legnagyobb közönséget vonzó program a településrészen évek óta a Kozák téri Nap, amelyben a ház minden közössége részt vesz, a szervezésben és az egész programban is. A már szokásos módon, a saját kertünk mellett a Kozák térre is szereztünk programokat, így több látogatót tudtunk fogadni a rendezvényre, amely igen sikeres volt ebben az évben is. Folytattuk a játszótérhez kapcsolódó programsorozatunkat is, a Kaméleon Játszótéri Napokat, amely során tavaly 5 alkalommal szerveztünk a kisgyermekes családok számára érdekes programokat. Az Őszi Madaras Nap ötvözi évek óta a korábbi Díszmadár kiállítást és a Kozák téren megvalósítható családos szabadtéri programokat, amely a természet-, és állatvédelem téma köré szerveződik. Idén ezt egészítette ki a ház felújított épületének átadása is a közönség számára, a közösségi ház falai között, és a téren is hasznos és szórakoztató programokat szerveztünk a civilek segítségével. A fenti rendezvények mellett, hétközben is megtelik a ház, a környéken élők szívesen járnak a családias hangulatú, most már összenyitható termekbe és örömmel vették birtokba a kibővült előteret.
Újpalotai Közösségi Házunk tevékenységében szintén hangsúlyos szerepet kapnak a családi
programok, 2015 szeptemberében ünnepelte 20. születésnapját a fiatal családok körében rendkívül népszerű Kanga klub. Naponta más-más témában kínálunk törzsvendégeink igényeinek megfelelő szolgáltatásokat. A hétközbeni alkalmak kevésnek bizonyulnak, sok családi rendezvényt igényelnek a környékbeliek a hétvégén is. A hétvégi programok lehetőséget teremtenek arra, hogy azok a szülők, nagyszülők is betekinthessenek a klub életébe. A legsikeresebb rendezvényeken szerepel babaszínház, Pacsmagolda, zenei foglalkozás, állatsimogató és sok egyéb közkedvelt program. Az újpalotai szabadtéri nagyrendezvények hagyományosan nagy sikerűek, azonban nem pótolják a városrész létszámához méretezett, korszerű közösségi házat. A sikeres Újpalotai Napok és az ötödször megrendezett Újpalotai Nyári Játékok mellett az elmúlt évben az ÉNO-val közösen szerveztük a SpeciArt-ot a Fő téren. A rendezvény megvalósításához szükséges pénzügyi fedezet megszerzéséhez segítségünkkel készült a sikeres pályázat. A fesztivál célja bemutatkozási
5
lehetőséget biztosítani fogyatékkal élő „amatőr művészek” számára. A fesztivál jó alkalmat kínált a fogyatékos művészeti csoportok szakmai vezetői számára tapasztalatcserére is. Az év során folytatódott az évtizedek óta ígért és vágyott új, korszerű kulturális intézmény tervezése a nyertes építészeti pályázat alapján. A szűkített költségvetés folyamatos méretcsökkenéseket eredményezett, már-már kérdésessé válik az eredeti cél és hasznosítási lehetőségek. A színházterem mérete, befogadóképessége, a színpad mérete és a színháztechnikára jelenleg tervezett költség nem elegendő, a minimálisan 350 főt befogadó színházterem hiánya veszélyezteti a megcélzott kulturális programok létrejöttét valamint a létrehozandó közösségi tér mivoltát. A Zsókavár projekt (Szociális városközpont rehabilitáció ) ebben az évben is folytatódott, ennek egyes elemeihez mi is kapcsolódtunk: A Zsókavár Információs Iroda megbízatása 2015. május 31ig szólt, végül szeptember 30-ig meghosszabbították működését, ahogy folytatódtak a szomszédsági programok is. Az USZIK lehetőségeihez mérten részt vett a széleskörű szakmai összefogásban. A műszaki felújítások mellett az ún. ESZA programmal (humán program, közösségépítés) sikerült valamelyest megmozgatni az akcióterületen élőket. Ennek szakmai konzekvenciája számunkra azt jelenti, hogy kiemelten kell foglalkoznunk a közösségépítéssel. Az új épületek, a felújítások, a létrehozott közösségi terek alkalmat teremtenek a lakosság kulturális aktivitásának növelésére. Szinte változatlan a Pestújhelyi Közösségi Ház programkínálata, mely a környékbeliek igényeire reagál. Sokféle mozgásos, táncos csoport és hozzájuk kapcsolódó hétvégi program kínál rekreációs alkalmat fiatalabbaknak, idősebbeknek. Ez az egyetlen épületünk, ahol kizárólagos módon használhatják a termeket amatőr alkotó művészeti csoportjaink. Legnagyobb múltú és legsikeresebb közülük a Tűzvirág Tűzzománc Kör, mely minden évben házigazdája egy kétnapos intenzív szakmai műhelymunkának. A Pestújhelyi Napok rendezvénysorozat programjai látogatottak, a pestújhelyiek minden alkalmat várnak, hogy a terület és a közösség múltjára emlékezzenek, a jelenét megvitassák, bemutassák. A Családi Napot másodszorra szerveztük a Pestújhelyi Kórház területén, igazán közkedvelt helyszínné vált, több száz vendéget vonz. A különböző programok (babajátszó, gyermekelőadás, rögtönzött kiállítás, körhinta) a nagyobb területen kényelmesen elférnek, a környezet igazán ideális a főzőversenynek és az óvodás duatlon versenynek. Szintén évtizedes hagyomány a Farsangi fesztivál, melyen közel 300 XV. kerületi általános és középiskolás diák mutatkozik be minden évben a nagyközönség (szülők, diákok) előtt. Közkedvelt nyári program lett a Páratlan Vakáció, mely minden másnap hasznos és érdekes elfoglaltságot kínál a szünidőben. Az ingyenes rendezvénysorozat hiánypótló abból a szempontból, hogy alkalmi, fél napos elfoglaltságot, közös alkotást vagy játékot kínál a szünetben a „kallódó”, nehéz sorsú gyerekeknek. Lakossági kezdeményezéssel a Pestújhelyi Közösségi Ház udvarán működő pálya ellen panasszal éltek a kertes házak lakói a fokozott zajra hivatkozva. A panasszal élők leszögezték, hogy a Közösségi Ház tevékenységét szeretik, azzal semmi problémájuk nincs. Mi minden tőlünk telhetőt megtettünk, hálóval vontuk be a pályát, hogy nem rúghassák ki a labdát, a kapu mögötti részt polifoammal vontuk be a zaj csökkentése érdekében. Ennek ellenére az ügyben eljáró Zuglói Önkormányzat zajvédelmi bírságot szabott ki. Mivel a helyzetet magunk nem tudjuk megoldani, az Önkormányzat kérésére az MLSZ-szel felvettük a kapcsolatot, hogy tájékozódjunk a lehetőségekről. Döntést intézményünk önállóan nem hozhat, mert pályázati kötelezettségi vannak az Önkormányzatnak.
6
A Dokumentumtár és Információs Központ szakmai feladatai között sikeresen talál hangot a civil szerveződésekkel, több helyi lakóközösség programját támogattuk, helytörténeti biciklis térképet szerkesztettünk és jelentettünk meg, folytatódtak a különböző témájú, nagyszámú közönséget vonzó előadássorozatok. Fokozatosan épül a könyvtári állomány, a sikeres programok hatására a beiratkozott olvasók száma ha lassan is, de folyamatosan nő. Továbbra is ellátjuk az iskolai könyvtárak informatikai programjának karbantartását, kezelését, működtetését a Szikla rendszerrel. Az intézmény átalakuláshoz kapcsolódóan teljeskörű állományellenőrzést végeztünk a Dokumentumtárban, a jelenlegi állomány 14.405 db dokumentumból áll. Másik közgyűjteményünk, a Helytörténeti Gyűjtemény civil összefogással negyedévente új helytörténeti folyóiratot jelentet meg Helyem Házam Palotám címmel. Az írásokban szerzőink a helyi vonatkozású történeti tények és dokumentumok bemutatására törekszenek, tudományosismeretterjesztő igényességgel, ugyanakkor mindenki számára olvasmányos formában. Első száma novemberben jelent meg, reméljük, hogy sikeres lesz, mint a többi eddig megjelentett helytörténeti kiadványunk, melynek egyik legnépszerűbb darabját a képeslap albumot 500 példányban újra nyomattuk, hogy az elkövetkező években is elérhető legyen az érdeklődők számára. Az Önkormányzat által három évre tervezett és elfogadott múzeumi állományvédelmi koncepció szerint újabb szakszerű, rendszerezésre és bemutatásra alkalmas tárolókat vásároltunk a Látványtár kialakítása céljából, folytatódott az állomány digitalizálása. Kortárs képzőművészeti gyűjteményünk tovább bővült egyrészt a mára már hagyományos Egynapos kerti kiállításon történő fenntartói támogatásból történő vásárlással, másrészt sikeres NKA pályázatok elnyerésével. A Dokumentumtár és a Helytörténeti gyűjtemény közösen segíti a XV. kerületi Értéktár munkáját, az Értéktár Bizottság megkezdte a helyi értékeket feltáró munkát: a kulturális örökség elemeinek összegyűjtését, dokumentálását. A kerületi értéktár első három eleme: Észak-pesti kórház épületei, Leánynevelő Intézet, palotai rétes. A Kikötő - Ifjúsági Közösségi Tér munkatársai az őszig zajló épületfelújítás miatt, az év nagy részében „akció” rendezvényeket tudtak csak szervezni. Az épület átadását követően sikerrel szólították meg a környező intézményeket, örömünkre az óvodák és iskolák is részt vettek programjainkon, rendszeres vendégünk a Pestújhelyi Gyermekotthon, amellett, hogy délutánonként a fiatalok „spontán” módon is bejárnak a házba. Nagysikerű rendezvényeken vannak túl, irodalmi kávéházat szerveztek a középiskolásoknak, Mikulás napot tartottak a legkisebbeknek, a Nemzetiségek karácsonyán eredményesen szólították meg a kerület nemzetiségeit. Az új ifjúsági ház tervezésekor a Csomópont öntevékeny ifjúsági csoport igényeire és kérésére „mini hangfelvevő”, demo stúdió is létesült. Az elhibázott, félbehagyott beruházást korrigáltuk, a működéshez szükséges Apple eszközt megvásároltuk. 2015 augusztusában a csoport munkáját segítő köztisztviselő (ma már polgármesteri kabinetvezető asszony) és az igazgató, valamint a telephelyvezető részvételével részletes, mindenre kiterjedő megbeszélést tartottunk, melyen a Csomópont közösség „művészeti vezetője” is jelen volt. Az egyeztetésen minden kérésüket, igényüket támogattuk, az erről készült írásos megállapodást 7
kézjegyükkel is ellátták a felek. Ennek ellenére az elmúlt félévben egyetlen alkalommal sem éltek az általuk kért és az intézmény részéről biztosított lehetőségekkel a csoport vezetői és tagjai. Máig értetlenül állunk a folyamatos támadássorozat előtt, mely fiatal munkatársainkat és az új ifjúsági házat éri. Egyre több információ jut el munkatársainkhoz, hogy a megalapozatlan támadások tervezettek. Nagy segítség lenne számunkra, ha önkormányzati politikus vezetőink az ifjúsági ház érdekében ez alaptalan vádaknak gátat szabnának. A Sportközpont szakmai feladatait tekintve az év legnagyobb részében a kerületi sportrendezvények és a Diákolimpia versenyeit segíti, bonyolítja, melyek zökkenőmentesen valósultak meg. Hagyományosan egész évben jártak úszni az óvodák, iskolák a felújított tanuszodába. Az iskolai úszásoktatás idejére a KLIK eddig semmilyen bérleti díjat nem fizetett. Tárgyalásokat kezdtünk az Önkormányzat bevonásával, hogy legalább az önköltségi óradíjat fizessék ki, mely összeget mi újra az uszodában szeretnénk felhasználni, korszerűsíteni és karbantartani az elhanyagolt épületet. Napközben szintén az óvodák, iskolák használják a téli időszakban működő két műjégpályát. Esténként, hétvégén ez ingyenes szabadidős sportolási lehetőséget jelent a környéken élőknek, melyet örömmel ki is használnak. A szervezett keretek közt zajló sportolási lehetőségeket egészíti ki a sportfelületek hétvégi nyitvatartása, ennek az ismertsége és kihasználtsága véleményünk szerint elmarad a jégpályáétól. Törekedni kell arra, hogy a szabadidős, rekreációs célú lehetőségek is ismertek legyenek a kerületben és minél többen használják ki a lehetőségeket. A műfüves pályák gondozása, karbantartása az átszervezést követően is rendben működött, az MLSZ többszöri ellenőrzése során jelentős problémát nem talált. Folyamatos gondot jelent viszont az üzemeltetés során, hogy több pályákra a zárva tartási időben bemásztak, a kamerarendszer, melyet „megörököltünk” nem működik megfelelően, így nem is tudunk fellépni a jogosulatlanul használókkal szemben. 2015-ben a nyári táboroztatást, fenntartónk kérésére, külső szakember nélkül a sport igazgatóhelyettessel és sportszervező munkatársaival oldottuk meg. Ezzel szintén több százezer forint megtakarítást értünk el. Változatos program várta a táborozókat, több civil szervezet kapcsolódott a programokhoz önkéntesként, vagy jelképes díjazás ellenében. A csoportvezetők foglalkoztatása nem zökkenőmentes, mert a kerületben dolgozó pedagógusok közül sokan nem találják eléggé vonzónak, vagy nem gondolják feladatuknak a táboroztatásban való közreműködésüket. Ennek ellenére ezen a nyáron is több olyan pedagógussal és egyetemi hallgatóval tudtunk együtt dolgozni, akikre örömmel számítunk 2016 nyarán is. A napközis tábor helyszíne évtizedek óta a Szántóföld utcai sporttelep volt, annak sok hátrányával és előnyével. Az Önkormányzat tájékoztatása szerint idén ez megváltozik, az új hely kijelölése folyamatban van. Mindenképpen olyan területet javaslunk, amely a jó megközelíthetőség mellett rendelkezik elég nagy szabad területtel, sportpályákkal, játszótérrel, közös, nagyobb létszámot is befogadni képes területtel, ahol a gyerekek számára biztosított lehet az, hogy a szünetben nem „iskolába járnak”, hanem sportolhatnak és más olyan szabadidős tevékenységeket végezhetnek (pl. kézműves foglalkozások, különböző bemutatók, táncház, vetélkedők, akadályverseny, számháború), melyek élményszerűvé teszik az ott töltött időt. Fontosnak tartjuk a helyben kínált programok mellett a kirándulásokat, ezekhez elengedhetetlen a költséges különbusz igénybevétele. A táborok folyamatosan üzemeltek, a kihasználtságuk összességében jelentősen nem változott. Az Agárdi üdülőben különböző jogszabályok miatt nem fogadhatunk csoportokat erdei iskolára, vagy nyári táboroztatásra a jövőben, ezt figyelembe véve kell hasznosítanunk. A 2015-ben elkezdett és 8
idén folytatódó korszerűsítéseknek (nyílászáró csere és fűtés kiépítése) köszönhetően tavasztól késő őszig komfortosan használható lesz az épület értekezletekre, munkamegbeszélésekre, vagy családi nyaralásokhoz. Új szervezetünk kialakításakor saját karbantartó csoportot hoztunk létre, velük végeztünk el több feladatot: kicseréltük az évek óta balesetveszélyes, töredezett, szakadozott Vasgolyó utcai sporttelep előtetőjét, hasonlóképpen teljes körűen felújítottuk az öltözőket, zuhanyzókat, kicseréltünk egy évtizede használhatatlan, több mint 10 méter hosszú szennyvíz elvezető csatornaszakaszt. Az Újpalotai Közösségi Házban és a Csokonai Művelődési Házban saját szakmunkásainkkal javítottuk meg az épületek állagát jelentősen veszélyeztető ereszcsatornákat és a közösségi terekben tisztasági festéseket végeztünk. A tanuszoda használaton kívüli elektromos berendezéseinek leszerelését és az egész intézmény víz- és elektromos hibaelhárítását külső kifizetések nélkül, szintén munkatársainkkal végeztettük el. A Bernecebaráti táborban 2015-ben kezdődött az üdülési szezont követően a faházak belső felújítása és a főépületben az ebédlő festése, idén a főépület vizesblokkjainak felújításával folytatjuk a korszerűsítést. Év végén megatakarításainkból egy 50 m2-es szabadtéri színpadot vásároltunk, hozzá tartozó fedéssel. Ez olyan befektetés, mely jelentős költségmegtakarításokat eredményez minden kerületi nagyrendezvény szervezésekor. A sátor szakszerű felállításához egy csapatot képzünk ki, hogy professzionális módon végezhessük a felállítását, a hang és fénytechnika beszerelését és lebontását. Idén az egyik mikrobuszunkat, mely végtelenül leromlott állapotú volt, olyan gépkocsira cseréljük, mely alkalmas a sátor és a színpad szállítására is. A tanuszoda állapotfelméréséhez, működtetésének véleményezéséhez szakmai segítséget kértünk a Budapest Gyógyfürdő és Hévizei Zrt-től. Ajánlásaik figyelembe vételével gépészeti fejlesztést végeztünk: a medence szélén felújítottuk a folyókákat és a légcserélő berendezést, kicseréltük a keringető szivattyúkat, új hajszárítókat szereltünk fel az előtérben. Intézményünk az elvégzett feladatokat csak jelentős túlmunkával tudta teljesíteni, sokszor munkatársaink elhivatottságára volt szükség, hogy a fent leírtakat teljesítsük. Fizikai állományunk többsége minimálbérért dolgozik, költségvetésünk nem teszi lehetővé az elvárt munkateljesítmény megfelelő szintű anyagi honorálását. A kerületi nagyrendezvények infrastruktúrájának szállításához, felállításához a tavalyi év tapasztalatai alapján státuszbővítésre van szükségünk. A Szántóföld utcai napközis tábor, mint telephely megszűntetése a raktározási gondok mellett jelentős munkaátszervezési feladatokat is jelent idén számunkra. Fenntartónk Belső Ellenőrzési Osztálya 2015 nyarán ellenőrizte a már megszűnt Csokonai Művelődési Központ 2013-2014. évi gazdálkodását. Kértük a vizsgálati téma módosítását ugyanis az új intézmény átszervezése rendkívül nagy leterheltséget jelentett munkatársaink számára és indokoltnak láttuk volna, ha az új szervezet eljárásrendjeinek kialakításában kaptunk volna segítséget. Nehezen értjük máig is az átszervezés kellős közepén milyen segítő szándék valósult meg a megszűnt intézmény nagy mennyiségű dokumentumának ellenőrzésével, hiszen az esetleges hibák visszamenőleg semmilyen módon nem módosíthatók. Ennek ellenére természetesen a tanulságokat levontuk és az új intézmény jogszerű működésének kialakításakor figyelembe vettük.
9
Intézményünk létrehozásakor fenntartónk belső ellenőr foglalkoztatását szorgalmazta, ezt megbízásos jogviszonnyal teljesítettük. Jogszabályi kötöttségek miatt ezt ebben a formában nem végezheti, idén ezért 4 órás státuszbővítést kértünk és kaptunk a belső ellenőr számára. Gazdálkodásunk egész évben stabil volt, a fenntartói támogatás mellett szakmai terveink megvalósításához pályázati forrásokat nyertünk. Az alábbiakban a leghangsúlyosabb költségvetési tény adatokat emeljük ki gazdálkodásunkból: Bevételek: Önkormányzati támogatás: Átvett pénzeszközök (pályázatok) Saját bevétel: Kulturális feladatok Sport feladtok
574.701 eFt (kulturális terület 12 hó, sport terület 9 hó) 2.650 eFt 116.528 eFt 84.312 eFt 32.216 eFt
Kiadások: Kulturális terület Szakmai feladatok: Műtárgy vásárlás: Érdekeltségnövelő pályázat: Sport terület Szakmai feladatok: Gép beszerzés (fűnyíró, műtrágyaszóró): Mobil színpad, sátor Felújítások: Bernecebaráti tábor Agárdi üdülő Tanuszoda
103.381 eFt 1.550 eFt 5.759 eFt 109.337 eFt 7.076 eFt 9.768 eFt 16.000 eFt 2.490 eFt 4.249 eFt
Korábbi hagyományainkat megtartva a fenti összefoglaló csak a legjelentősebb eseményeket, programokat és tendenciákat emelte ki és értékelte, a telephelyvezetők részletes beszámolóit és munkaterveit a következő fejezetek tartalmazzák. Budapest, 2016. február 15. Polyák Edit projekt vezető
Tóth Lajos igazgató
10
CSOKONAI MŰVELŐDÉSI HÁZ – ÉRTÉKELÉS 2015
BEVEZETŐ A Csokonai Művelődési Ház szakmai munkáját ebben az évben nehezítette, jelentősen meghatározta - a jelentős adminisztrációs terhek miatt -, hogy április 1-vel az Önkormányzat saját kérésünkre intézményösszevonást hajtott végre törvényi változások miatt. Megszűnt a Csokonai Művelődési Központ és a kerületi Ifjúsági és Sportközponttal történt egyesülésünk után létrejött a Csokonai Kulturális és Sportközpont. Mivel ez a telephely működik a szervezet központi szervezeti egységeivel egy helyen, minket érintettek a hirtelen megoldandó problémák, többek között meg kellett oldanunk a gazdasági osztály megnövekedett létszámának elhelyezését. A munkatervünkben szereplő és az év közben kialakult szakmai terveinket sikerült megvalósítanunk, klubjaink, tanfolyamaink, hagyományos és új programjaink látogatottsága azt tükrözik, hogy elképzeléseink a kerületiek kulturális, közösségi igényeit szolgálták. A 2014-ben átalakított tér - a kávézó kialakítása és a Palota Galéria létrehozása – folyamatos feladatot jelentett mind a kiállítások szervezésekor, melyben új szakmai koncepciót kezdtünk megvalósítani, mind olyan laza programok szervezésekor, melyek alkalmasak arra, hogy a kávézót használjuk helyszínként. Évtizedes nehézség néhány hobbi csoportunk életében, hogy hiányzik az utánpótlás, tagjaik elöregednek. A bélyeggyűjtés, a galambászat, a gombfocizás, a kórus- és a nótaéneklés mind olyan tevékenység, ami a mostani fiatalok körében nem kedvelt – talán nem is ismert eléggé -, nagy eredménynek számít, ha évente 1-2 fiatalabb, még aktív korú csatlakozik a tagsághoz. Ebben az évben is nagy figyelmet fordítottak csoportjaink és munkatársaink arra, hogy minél szélesebb körben ismert legyen tevékenységük. Az Életképek és a kerületi TV többször is hírt adott a csoportjaink életében történt eseményekről. 2015-ben is folytattuk az önkormányzat támogatásával indult, mára hagyományossá vált programjainkat: Ötödszörre hirdettünk rövidfilm forgatókönyvíró pályázatot, melyre a 32 meghívott közül 22 pályázat érkezett. Az eddig leforgatott tizenhárom film már több díjat is kapott, több fesztiválon is részt vett. Reméljük, hogy az új filmek közül is többet hívnak majd meg nemzetközi bemutatókra, nyernek el különböző díjakat. Az idén forgatott három új alkotás premierjére – Grosan Krisztina: Éjszakai festés, Simonyi Balázs: Terminál, Szirmai Márton: Remény – a VI. Rákospalotai RöFi-re vártuk a stábokat és az érdeklődő vendégeket. Folytattuk a tömeges, ingyenes angol és számítástechnikai tanfolyamokat a kerületben élők számára. A nyelvoktatásban a Csokonai Művelődési Ház mellett a Kozák téri Közösségi Ház vett részt oktatási helyszínként, tavasszal és ősszel 2-2 kezdő csoportban tanultak a 20-50 éves érettségizett felnőttek, majd hallgatóink cca. fele folytatta önköltséges módon a nyelvtanulást. IT kompetenciákat erősítő képzésünket félévente szerveztük meg, az időseknek szóló számítástechnikai képzést ősszel indítottunk el az év során. Folytatódtak a „Város-Emlék-Képek” sorozat táblaavatásai, ebben az évben Pestújhelyen a Széchenyi Színháznak állítottunk emléket. Az illusztráció képe mellett egy rövid ismertető leírás szerepel a táblákon, mely alapinformációkat tartalmaz. 11
2015-ben a kerületi Tehetségpont működtetése, gazdasági adminisztrációja miatt is szorosan együttműködtünk a Hubay Zeneiskola és Alapfokú Művészeti Iskola tanáraival a kerületi tehetséggondozó programban. A szakmai munka a korábban kialakult program alapján zavartalanul folyt - továbbra is a zeneiskolában - a korábbi vezetők irányításával. Ebben az évben a foglalkozásvezetők tiszteletdíja mellett szakmai anyagok, eszközök beszerzésére is sor került. A kerületi médiával igen jó a kapcsolatunk, előzetesen beharangozóként és utólag, beszámolóként is rendszeresen megjelentek programjaink mind a kerületi újságban, mind a TV-ben, képújságban. Az újságban fix helyen tudunk, általunk szerkesztett programajánlóval megjelenni, ennek mérete sajnos legtöbbször kevésnek bizonyul, de ezt kompenzálják bizonyos mértékig az előbb említett cikkek. Az önkormányzati érdekeltségnövelő pályázat felhasználásával a Csokonai Művelődési Házban a kávézó kiszolgáló pultját cseréltük ki és készülve a nyári melegre, klímát szereltünk be a nagy üvegfelület miatt. Számítógépes infrastruktúránkat javítottuk gépek és szoftverek beszerzésével, a színházteremben megrendezett programjaink technikai igényét tudjuk majd még jobban kiszolgálni a megvásárolt reflektorokkal, és lámpaállvánnyal. Kiállítási felületeink átszervezése, kialakítása tovább folytatódott. A Palota Galéria kiállítási tervébe nem beleillő, de hagyományos kiállításainknak, a nálunk alkotó közösségek bemutatkozásának, vagy a rendezvényeinkhez kapcsolódó rövid kiállításoknak a kamaraterem mellett az oktatóteremben alakítottunk ki kiállítási felületet. A nagyterem oldalajtói évtizede cserére szorultak, sem hőszigetelés szempontjából, sem kinézetük miatt nem feleltek meg az elvárásoknak. Decemberben mind a négy kétszárnyú nyílászárót kicseréltük műanyag ajtókra. A számítógépes oktatóterembe újabb gépeket vásároltunk, a korábbiakat a Netmester klub és a többi telephely fogja használni. Szakmai elképzeléseinket saját bevételeink és önkormányzati támogatások felhasználásával meg tudtuk valósítani, melyet a Nemzeti Kulturális Alapnál nyert pályázati forrásokkal tudtunk kiegészíteni.
12
HOBBI CSOPORTOK, KÖZÖSSÉGEK: Évtizedes múltú közösségeinket próbáltuk minél inkább megóvni attól, hogy bármi módon érzékeljék a szervezeti változások miatt munkatársainkat érintő többletfeladatok hatását. Egész évben nagy figyelmet fordítottunk hobbi közösségeink tevékenységére, munkájukat folyamatosan segítettük. A galambász klub januárban megrendezte a sportkörük, a B15 Galambász Egyesület két napos kiállítását, a galambok éves bírálatát. Ebben évben vendégül látták az Egri Galambászkört is a rendezvényen. Márciusban megtartották ünnepélyes díjkiosztójukat, melyen a 2014. évi nyertes galambok tenyésztőit jutalmazták oklevelekkel és serlegekkel, ekkor került átadásra az újonnan indított Csokonai Vándorkupa, valamint a Csokonai Művelődési Központ különdíj serlege is. Minden hónapban egy alkalommal találkoztak, tapasztalatokat cseréltek, tavasszal és ősszel röptető versenyeket rendeztek. A Szt. István Bélyeggyűjtő kör tagjai közül néhányan részt vettek országos bemutatókon, ám általánosságban kapcsolatuk egyre lazább az országos szervezetükkel, a MABEOSZ-szal. Ez a közösség „napi”, heti tevékenységében nem érzékelhető, továbbra is rendszeresen összegyűlnek, hogy a filatéliáról beszélgessenek. Tagságuk elöregedő, minden erőfeszítésünk ellenére sem tudják a fiatalok érdeklődését felkelteni a bélyeggyűjtés iránt. A két foltvarró kör folyamatosan részt vett különböző országos versenyeken, ebben az évben is sok egyedi és csoportos munkát készítettek tagjaik. Májusban a Foltlelkek kör hatodik kiállítását tartotta, mely a megszokott nagylétszámú, cca. 150 fős megnyitóval indult. Újdonságot jelentett a rendezésben, hogy a korábbi kiállítási tereink megváltoztak a Palota Galéria előző évi létrehozásával, így ők avathatták az oktatóteremben kialakított kiállítási síneket. Bernecebarátiban a Foltlelkes csoport, már hagyományos módon, több napot töltött varrással. Gombfoci klubunk és egyben a Palotai-Csokonai ALE versenyzői 2015 szinte minden rangos versenyén dobogón végeztek. Legnagyobb sikereik: egyéni világbajnoki cím (Koczor János) és 2., 3. helyezett, csapatbajnoki cím, országos egyéni bajnokság 3. hely, páros országos bajnokság 2. hely. Immár többedszer, az „Év játékosa” (MALSZ) is közülük került ki. Az eredmények mellett két versenyt szerveztek, nyáron Testvériség kupát hirdettek és bonyolítottak a hagyományos decemberi Palota Kupa és abban a Tízek Bajnoksága mellett. Színvonalas és rangos versenyükre az ország számos pontjáról (Szigetszentmiklós, Sopron, Szigetcsép, Szeged, Kecskemét, Komló stb.) ill. a határon túlról is (Marosvásárhely, Óbecse) érkeztek versenyzők. Az önkormányzattól nyert civil szervezetek pályázati támogatásával segítették tagjaik eredményes versenyzését. A helytörténettel foglalkozó Rákospalotai Anno Klub tagjai négy alkalommal találkoztak a művelődési házban. Rákospalotáról készült archív filmeket néztek, előadásokat hallgattak régi palotai kötődésű lokálpatriótáktól, megismerhették Palota közlekedési történetét. Harminc éves hagyomány, hogy péntekenként szakmai beszélgetésekre összegyűlnek a számítógépes klub tagjai, hozzájuk csatlakoztak több mint tíz éve az amiga klubosok. Az új kávézó és az oktatóterem új „klubhelyiséget” is jelent a két klub tagjai számára. Retro video- és kvarcjáték kiállításunkat ebben az évben hetedik alkalommal rendeztük meg. A kiállításon bemutatásra kerültek a 70-es, 80-as és 90-es évek közkedvelt és kevésbé ismert játékgépei, videojáték konzolok, hobbyszámítógépek, kézben tartható kvarcjátékok és cserélhető kazettás készülékek. Szegedről itt voltak az Informatikatörténeti Gyűjtemény egyedi tervezésű érintőképernyős puzzle interaktív játékgépei és képviseltette magát a Game Star Magazin és az Insert Coin Egyesület is. CSALÁDI, KISGYERMEKEKNEK SZÓLÓ CSOPORTOK, PROGRAMOK: Kiemelt figyelmet fordítunk a kisgyermekeseknek szóló, családi programjainkra, ezeket évek óta lehetőségeinkhez mérten anyagilag is támogatjuk: 13
A Baba-mama klub tagjai heti egy alkalommal találkoztak, havi rendszerességgel járt náluk a védőnő, kézműveskedtek, megünnepelték a jeles napokat. Az év folyamán több alkalommal jártak játszóházban és a Fővárosi Állatkertben. Nyáron 10 napos nyaraláson vettek részt Agárdon a kerületi önkormányzat üdülőjében, tavasszal, Bernecebarátiban is eltöltöttek egy hosszú hétvégét. A szilveszteri utazás elmaradt a Bernecebaráti tábor átépítése miatt. Heti rendszerességű programok közül a Mondókázó foglalkozásunk folytatódott Szedlacsek Katalin vezetésével. Ebben az évben létszámcsökkenés volt tapasztalható, több anyuka élt a Gyed extra lehetőséggel, mely megmutatkozott a létszámban. Babaszínházat öt alkalommal szerveztünk: az Aranyszamár Színház társulattal egyet tavasszal és egyet az Anno programsorozat keretében, három programot ősszel a Bolgár Önkormányzattal közös szervezésben. Az előadásokat alkalmanként 10-15 apróság látta szüleivel, valamint 30-45 óvodás a Bocskai utcai ás a Patyolat utcai óvodából. A Gyermeknapot ebben az évben a Görög Nemzetiségi Önkormányzattal együttműködve szerveztük vetélkedőkkel, kézműves foglalkozással, mondókázó foglalkozással. Hadzsikosztova Gabriella Fonalmese gyermekelőadásával vártuk a családok apraját - nagyját. Az udvaron népi játékokkal játszhattak a gyerekek. Idén is a kerületi vállalkozók segítségével tudtunk nyereményeket ajándékozni. Gyerekszínházi előadásokra vártuk a családokat hat alkalommal. A nézőszám esetenként 80-150 fő között változott, minden alkalommal meglepetés, kisebb ajándékok várták a gyerekeket. A Mikulás műsoron Palya Bea énekelt a családoknak, ezen a napon 120 gyermek vett át csomagot a Mikulástól. Miénk a játszótér! sorozatunkat immár negyedik éve rendeztük meg a Baba-mama klubos anyukák közreműködésével. Kiemelt programként gyermekkoncertek, zenei foglalkozások várták a gyereket a hagyományos, az aktuális programhoz kapcsolódó kézműves foglalkozások, játékok mellett. Egyegy alkalommal 30-40 család vesz részt ezen a programon. Ebben az évben első alkalommal a Szt. Korona úti játszótéren is megrendeztük ezt a programunkat. 2015-ben hagyományosan 5 alkalommal (január, március, május, augusztus és október) rendeztünk gyermekruha börzét. Egyre nagyobb az érdeklődés az árusok részéről, főleg anyukák árulják gyermekeik kinőtt ruháit, de egyre inkább megjelennek a játékok és a női ruhák is. CSOPORTJAINK, PROGRAMJAINK IDŐSEKNEK: Több mint tíz éve szervezünk kifejezetten nyugdíjas korosztály számára fejlesztett számítógépes tanfolyamokat. Még mindig folyamatos az érdeklődés „Idősebbek is elkezdhetik” képzésünkre. 2015-ben csak ősszel tudtunk csoportot indítani, 12-en tanultak a 24 órás alaptanfolyamon, melynek elvégzését követően a hallgatók fele csatlakozott a Netmester klubhoz. A Netmester – nyugdíjas számítógépes klub ebben az évben is több csoportban működött. Minden alkalommal nagy változást jelent, ha egy-egy csoport a számítógépes teremből, a tíz fős, kiscsoportos keretek közül átkerül a színházterembe. Ilyenkor néhányan elbúcsúznak klubtól, a többiek azonban egy nagyobb létszámú közösség tagjaivá válnak. Minden hónapban szerveztünk közös szabadidős programot (kirándulás, múzumlátogatás, klub születésnap), ezek általában nagyon kedveltek, 30-40 tag vesz részt rajtuk. Nyáron újra Cserkeszőlőre utaztak a tagok a korábbi jó tapasztalataikra alapozva, most is a strand szomszédságában töltöttek 16-an egy hetet. A nyugdíjas klub tagjai heti egy alkalommal találkoztak. Sajnos ebben az évben is több klubtagot búcsúztattak el véglegesen. 2015-ben két közös nyaralást is szerveztünk nekik, tavasszal Nagyatádon, ősszel Cserkeszőlőn töltöttek el egy kellemes hetet. Rendszeresen jártak múzeumba, sokat egynapos kirándulásokra, minden hónapban közösen megünnepelték az aktuális névnapokat, hagyományosan utószilveszteri és farsangi mulatságot, karácsonyi ünnepséget rendeztek, tagjaik rendszeresen részt vettek a művelődési ház programjain. 60+ Levendula program keretében az ESZI-vel közösen szerveztük a Süss nagyi! süteménykészítő programot. 14
Meridián tornára ebben az évben már két csoportban járnak. Ez a foglalkozás főleg az idősebb korosztály tagjai között kedvelt, alkalmanként 30-40 fő gyakorolja a kopogtatós módszert. A Bojtor Imre népdal- és nótakör vezetője, Csáki Tibor, új lendületet tudott adni a körnek, mióta nem zenei kísérőjük csupán, hanem a kör vezetője is lett. Közös fotózáson vettek részt, videoklipben szerepeltek, valamint több műsorban is bemutatkoztak a fővárosban. Októberben a XV. kerületi Önkormányzat által szervezett Idősek napja kerületi rendezvényen is felléptek, rendszeresen képviseltetik magukat a kerületi idős programokon. Alapító vezetőjük emlékére Bojtor-Urbán Dalkör nevet vették fel az év végén. A kéthetente megrendezett kívánság-mozin, Csoki Mozgó - nyugdíjas filmklubban változó nézőszámú közönség van jelen, bár van kb. 8-10 fős törzsközönség, akik mindig minden körülmények között eljönnek egy-egy vetítésre. A mozi kínálatát valóban a kérésük alapján állítjuk össze, és minden egyes vetítés előtt filmismertetés, filmelemzés van, vetítés után pedig egy pohár kakaó és kalács mellett beszéljük meg a filmmel kapcsolatos élményeket, benyomásokat. MŰVÉSZETI CSOPORTOK, PROGRAMOK A Tavasz nőikar életében több pozitív változást indukált, hogy Tóth András Bartók-Pásztorydíjas karnagy lett a kórus vezetője: régi kórustagok újra járnak a próbákra, új tagokkal bővült a kórus, repertoár-változás lett, nőtt a koncertek száma, és nagyobb lett az egyetértés a kórustagok között. A próbanapok keddről csütörtökre kerültek, továbbra is biztosítottuk a fellépések előtt a plusz próbák lehetőségét. A kerületi civil pályázaton elnyert támogatásból nyáron részt vettek a három napos Keszthelyi Kórusfesztiválon, promóciós célból videoklipet forgattak, felléptek a Kórusok éjszakáján, és megtartották a már hagyományosnak mondható koncerteket: Ürömi Fesztivál, Nemzeti Galéria kupolaterme, adventi koncertek. Október 1-én, a zene világnapján a Pólus Centerben tartottak egy nagysikerű flashmob-ot. A Digitális fotókör életében nagy változás következett be. 6 évig Rátki János volt a műhely szakmai vezetője, aki felkészültségével, közösségépítő erejével, kellően tudta motiválni a fotósokat. Tavasszal betegség miatt nem tudta megtartani az összejöveteleket, munkatársunk lett a csapat vezetője. Sajnos nyáron Rátki János meghalt, az összeszokott csoport új irányítót nem szeretett volna, ezért ősztől havonta egyszer találkozott a fotós csapat. A szerdai összejöveteleken kívül így is rendszeresen voltak kiállításon, kiránduláson és nem maradt el a nyári tábor sem. A Szigetközben megrendezett tábor egy kicsit más volt, mint eddig, bár most is több településen jártak és sok érdekes helyszínt fotóztak. Egy napos kenutúra színesítette a programot, de természetesen épület fotózás is volt, hiszen Győr, Pozsony, Pannonhalma is a programban szerepelt. Esténként a napi képtermés a hagyományokhoz híven most is bemutatásra került. Az idei tábor bebizonyította, hogy már közösség/csoport a társaság, akik nemcsak a fotózás öröme miatt, hanem egymás társasága miatt is részt vesznek a programon. A táborozásra továbbra is igényt tartanak, így biztosan jövőre is megrendezzük a tábort. Színjátszó csoportunk, az Ady Teátrum, az évben két bemutatót is tartott, tavasszal Szabó Magda Abigél című művét állították színpadra, ősszel Csehov egyfelvonásosaiból készítettek színpadi produkciót. Mindkét műsorukat háromszor adták elő nagy sikerrel, 120-150 fős nézőközönség előtt alkalmanként. 2015-ben a Magyar Kultúra Napján Bálint András Márai estjével ünnepeltük a Himnusz születésnapját. Az 1945-1949 közötti naplójegyzetekből összeállított előadás témájában nehéz volt, hiszen irodalomról, politikáról, hazaszeretetről, erkölcsről értekezett Márai, amit Bálint András nagyszerűen adott elő. Ezt bizonyíthatja a szép számú közönségünk is. Hatodik alkalommal rendeztük meg a RöFi-t, a Rákospalotai Rövidfilm Szemlénket az ANNO nyitórendezvényeként. A bemutatott filmeket Márton Balázs operatőr válogatta. A programban nemcsak kisjátékfilmek, hanem animációs és kísérleti filmek is szerepeltek. 15
A kétnapos bemutatón 3 olyan filmnek volt premierje, melyet a XV. kerület finanszírozott és a Csokonai Kulturális és Sportközpont gyártott. A nézők számára legjobban tetsző produkció közönség díjat kapott, Szirmai Márton: Remény című film nyerte el a győztesnek járó „bűvös kockát”. A szemlén minden évben kiállítást rendezünk az adott év filmjeinek werkfotóiból, így volt ez 2015-ben is, de ezen kívül egy összefoglaló tabló is készült az elmúlt 5 év filmjeinek fotóiból. Az ANNO keretében rendeztünk színházi előadást: Jordán Tamás „Amit szivedbe rejtesz” című nagysikerű előadásával József Attila 110. születésnapjára emlékeztünk. A Szabad ötletek jegyzéke alapján összeállított estet szándékaink ellenére nem fülhallgató segítségével hallgathatta a közönség, de így is hatalmas élményt nyújtott azoknak is, akik már látták az előadást! Majdnem teltház előtt, magas színvonalú, érzékeny előadást láthatott a nagyérdemű. Sokat számított, hogy az est elején a Kossuth-díjas színművész mesélt József Attiláról, a mű keletkezésének körülményeiről és az előadás létrejöttének történetéről. A 10 napos rendezvénysorozat keretében idén már negyedik alkalommal léptek fel a kerületi Dózsa György Gimnázium és Táncművészeti Szakközépiskola növendékei és tanárai, előadásukon prózai, hangszeres, énekes és táncos produkciókat nézhetett meg a közönség. Sajnos ebben az évben nagyon kevesen voltak kíváncsiak erre az előadásra, a Gimnázium részéről is egyre kevesebb az érdeklődés. Az ünnepi tíz nap hagyományos rendezvénye volt a Babaszínház, melyen az Aranyszamár Színház Körforgás c. előadását nézhették meg a kicsik szüleikkel, és a gyermekszínházi előadás, melyen különleges stílusú előadást láthattak vendégeink, táncmese formájában izgulhatták végig a „Rendíthetetlen ólomkatona” történetét. Évtizedes együttműködésünk egyik hagyományos rendezvénye a Rákospalotai Ipartestülettel az ekkor megrendezett szavalóverseny a kerület diákjai számára. Két sorozatunk egy-egy alkalma is a művészeti hét része volt: a Jazz és irodalom, valamint a Táncház Rákospalotán, melyek az évben megszokott módon zajlottak. Az Ady Teátrum őszi premierjére, zárórendezvényként szintén az ANNO-ban került sor: Csehov egyfelvonásaiból készült két felvonásos amatőr előadás igen nagy sikert aratott, 180 fős közönség előtt zajlott a bemutató. Az ANNO művészeti hét hagyományos szórakoztató programjaként rendeztük meg november végén a Katalin bált, melyen közel százan vettek részt. Az 1998 óta működő Lumen Christi gospel kórust amatőr énekesek és zenészek alkotják, számos helyen adtak koncertet kerületünkben, Budapesten és vidéken. Nemzetközi kórusversenyeken értek el sikereket, legutóbb 2015 júliusában a Magdeburgi Nemzetközi Kórusversenyen a bajnokok versenyében ezüstérmet nyertek. Hagyomány, hogy művelődési házunkban is fellépnek, nyár eleji és adventi koncertjük - melyet az önkormányzattal kötött közművelődési megállapodásuk teljesítéseként adtak - sikert aratott, az újjáalakulás nem csorbította a kerülethez, és a MÁV telepi templomhoz való kötődésüket. A miskolci Irodalmi Rádióval közösen hetedik éve szervezünk író-olvasó találkozókat Irodalmi Szalon címmel. 2015-ben csak két alkalommal vártuk azokat az amatőr művészeket, akik közönség előtt is megmérettetik írásaikat. Regionális szerepet töltünk be, Budapest és környékén élő költők, írók jönnek el hozzánk ilyenkor egy egész napra, délelőtt rádiófelvételek vannak, délután pedig a közönség előtti bemutatkozás, felolvasás. A MÁV Szimfonikus Zenekarral évek óta szoros kapcsolata van intézményünknek. A kezdeti szakmai kapcsolatból mára sikeres együttműködés lett, így vannak koncertek, ahol nem az egész nagyzenekar, hanem csak egyes tagok lépnek fel, ilyen a Kamarazenés teadélután című sorozatunk. Havonta egy alkalommal, vasárnap délután rendezzük meg a zenekarból „verbuválódott”, vonósokból álló kamarazenei koncerteket. A négy zenész nemcsak a kamarazene gyöngyszemeit adja elő, hanem a művek előtt a zeneszerzőről és a darabról rövid ismertető is elhangzik. Elképzelésünk szerint a barokk kor délutáni udvari koncertjeit szerettük volna azzal is „megidézni”, hogy a zene mellé teát is „felszolgálunk”. Két év alatt kialakult a törzsközönségünk,
16
20 fős kis csapat, sajnos a szám nem emelkedik, bár a meglévők lelkesek, hálásak és örömmel vesznek részt a koncerteken. Nagyzenekari koncertjeik közül hagyományosan nálunk tartották Adventi koncertjüket, melyen közel teltház előtt játszották Csajkovszkij darabjait, a Vonósszerenádot és a Diótörő szvitet. Az év során a Palota Galéria arculatának kialakításán dolgoztunk, előzetes szakmai koncepciónk szerint hívtunk meg kiállítókat. Az évet efZámbó István festőművész kiállításával kezdtük, majd ezt követte Stefánovits Péter képzőművész, márciusban Szurcsik József festőművész, áprilisban Szemadám György festőművész, majd Bíró Botond és Bartus Ferenc tárlata. A kiállítóhely egy éves évfordulóját Gruber Béla festőművész emlékkiállításával ünnepeltük ősszel. Októberben NAGÁMI jubileumi kiállítására vártuk az érdeklődőket, melyet két helyszínen szerveztünk, a miénk mellett a Helytörténeti Gyűjtemény Adeline Galéria adott helyet a 60 éves szobrászművész tárlatának. Novemberben Nuridsány Zoltán néhány alkotását láthatták vendégeink 90. születésnapja alkalmából, végül decemberben Gábor Enikő kiállítására került sor. A kiállítás programját az NKA támogatta, kiállításainkról, a galériáról több alkalommal jelent meg cikk a szakmai lapokban. Folytattuk sorozatunkat az előtérben, ahol mindig egy, kiemelt alkotás látható. Itt Dréher János, Nagy Árpád Pika, Vizi Julianna, Szabó Dávid kerületi művészek képeit láthatták a hozzánk érkező vendégek. ISMERETTERJESZTÉS Filozófiai Szalon programunk ebben az évben öt alkalommal került megrendezésre. Alkalmanként 5-10 fő beszélget adott témáról, kiemelkedő létszámban jelentek meg, több mint 20 fő a „Mi a lokálpatriotizmus” téma alkalmával. Ásványbörzét idén is hagyományosan két alkalommal rendeztünk, februárban és novemberben, melyet alkalmanként cca. 300 fő látogatott. Egyrészről a betérő vendégek vásárolnak, másrészről maguk a kiállítók, közel 50-60 fő cserélgetett egymással. Ebben az évben is minden alkalommal Tihanyi Péter barlangász közreműködésével előadáson és diavetítésen vehettek részt a látogatók. Ettől az évtől a belépés ingyenes lett a rendezvényre. MOZGÁS, EGÉSZSÉGMEGŐRZÉS Akrobatikus rock and roll tanfolyamunk létszáma érezhetően csökken, cca. 25-30 gyerek jár a heti edzésekre. A haladók többsége általában már versenyez és fellépéseken vesz részt. Kezdő csoportot nem tudnak indítani a kevés érdeklődő miatt, az új jelentkezőknek a haladókkal egy teremben, külön edzővel tartanak oktatást. Nyáron a kezdők a művelődési házban tartottak edzőtábort, a haladók közül 24-en ismét a Balatonnál töltöttek egy hetet a két edzővel. A nyár végi edzőtáborozás mindig jó alkalom az új csapatok összeállítására és a koreográfiák összeállítására. Hatha jóga tanfolyamunkra heti rendszerességgel 25-30 fő jár idén már három csoportban. A haladó csoport egy része elméleti képzésen vesz részt a gyakorlati foglalkozás után. Negyedik éve hetente két alkalommal folyik zumba fitness oktatás intézményünkben. A Goldance tánciskola tanárai oktatnak, alkalmanként 50-60 tornázni vágyó van jelen. Kérésükre még nyáron is nyitva tartunk, nem maradnak el az órák, talán ennek is köszönhető, hogy a látogatószám nem csökken. A felnőtt társastánc tanfolyam már évek óta működik nagy sikerrel, melyhez egyre többen csatlakoznak. A másfél órás foglalkozásokon új lépéskombinációkat, koreográfiákat tanulnak a több éve hozzánk járó tagok, míg a kezdők az alaplépéseket sajátíthatják el. Alakformáló tornánkra 20-25 fő jár heti két alkalommal, a nyári szünetben is igényelték az órák megtartását.
17
TANFOLYAMOK - FELNŐTTKÉPZÉS Ingyenes angol és számítógépes tanfolyamokat 2011 ősze óta szervezünk a kerületben. 2015-ben 4 kezdő nyelvi csoport és 2 informatikai képzés indult. Továbbra is hamar megteltek a helyek, jellemzően az angol I. modult végzettek fele, a számítógépesek ¾-e folytatta a tanulást önköltséges módon a Rákospalota, Pestújhely, Újpalota KÖZ-MŰVELTSÉGÉÉRT programban. Az évben 165-en tanultak a programban. A kiszélesített életkori célcsoport fogadókészségre talált, de többen, az 50 éven felüliek közül ezt is keveslik, igényelnének egy 50 év feletti, senior csoport indítását. ECDL vizsgafelkészítő csoportunk tagjai az évben két modulra készültek fel és tettek sikeres vizsgát. A tagok létszáma a maximálisra nőtt, az alaptanfolyamot végzettek a táblázatkezelést még nagyrészt igénylik, és minden csoportból általában 3-4-en vizsgakártyát váltanak ki. A GÉMSZ – számítógépes klub haladó csoportjába járók többsége megszerezte az ECDL bizonyítványt. A kezdők is maximális létszámmal kezdték a felkészülést a vizsgákra, amit 2015-ben fognak nagyrészt elkezdeni. Már tizenkettedik alkalommal táboroztak Balatonfüreden a Széchenyi Ferenc Kertészeti Szakközépiskolában. A klubtagok közül sokan, a társaság fele, először táboroztak velünk. Az időjárás sajnos végig esős volt, a nap nagy részét csak épületben tudtuk tölteni, az eddigi táborok közül a legtöbb időt töltöttük a számítógép teremben, nagy összecsapásokra kerülhetett sor a csapatjátékok során. ZENEI PROGRAMOK Változatlanul fontosnak tartjuk a kisgyermekek zenei nevelését, lényeges, hogy minél korábban „találkozzanak” a zenével, a népzenével, a komolyzenével, megismerkedjenek a hangszerekkel. Ezért különböző együttműködéseink (MÁV Szimfonikus Zenekar, Szilas Néptáncegyüttes) során, mindig szervezünk családi zenei programokat, sorozatokat. A hangszerbemutató koncertsorozat folytatásaként a MÁV Szimfonikus Zenekar közreműködésével már nemcsak a hangszereket, hanem rövidebb zeneműveket is megismerhettek az 5-10 éves gyermekek és szüleik az „Évszak koncerteken”. A tematikus koncerteken egy-egy évszak mutatkozott be zeneműveken, meséken és képeken keresztül. A felcsendült dallamokon kívül a zeneművek történetét is megismerhették a gyerekek, és nem maradt el a hangszerek kipróbálása sem! A 2014 őszén megkezdett sorozatnak 2015 nyarán lett vége. Szintén a MÁV Szimfonikus Zenekarral együttműködve másodszor rendeztük meg hangszerbemutató koncertsorozatunkat, a Zene-Tér-Képet, ami 2016 tavaszán folytatódik. A 4 részből álló rendezvényre 5-10 éves gyermekeket és szüleiket várjuk. Hangszercsoportok szerinti bemutatón először a vonósokat, majd a fafúvósokat, jövő év tavaszán a rézfúvósokat, végül az ütősöket ismerhetik meg az érdeklődők. A gyerekek nemcsak hallgathatják a zenét, hanem közösen énekelhetnek is hangszeres kísérettel és a koncert végén ki is próbálhatják a hangszereket. A rendezvény ingyenes, és nagy örömünkre a második sorozaton is van szép számú közönségünk, bár az elsőt meg sem közelíti. A Szilas Néptáncegyüttes művészeti vezetőjével, Sikentáncz Szilveszterrel közösen terveztük és rendezzük meg „Táncház Rákospalotán” sorozatunkat, amit kifejezetten sikeresnek ítélünk! Tavasszal Pál István Szalonna és bandája húzta a talpalávalót a magyar táncot és népzenét kedvelő közönségnek, ősszel a Tarsoly zenekar muzsikájára táncolhattak havonta egyszer. Az est házigazdája a Szilas Néptáncegyüttes, akik közös tánctanulásra és éneklésre invitálják a nagyérdeműt. A táncház elején a gyerekeket és a kisgyerekes családosokat várják, majd érkeznek a felnőttek. Egyre nagyobb létszámú közönséget vonz az est, úgy gondoljuk, már van törzsközönsége a rendezvénynek, akik rendszeresen táncolnak, énekelnek nálunk! A legkisebbeket, szinte csecsemőkortól, az Aprók táncára vártuk, ahol a magyar népzene, dallamvilágával, ritmusával és a néptánc, körtáncok alaplépéseivel ismerkedhettek. Ebben az évadban is sok visszatérő vendégünk volt, legtöbben óvodás korúak érkeztek szüleikkel vagy 18
nagyszüleikkel, akik gyakran beálltak a gyerekek közé táncolni. A táncházat követő játszóházban az év jeles napjaihoz, népszokásaihoz illeszkedő egyszerű tárgyakat készítettek. Havonta egyszer a Csokonaiban tartja koncerttel összekötött klubnapjait Weszely Ernő tangóharmonika művész. A hét éve tartó program sajnos várakozásainkat alulmúlta, egy-egy alkalommal 12-15 főt vonz a rendezvény, de nem sikerült nagyobb közönséget toboroznunk. Az érdeklődés hiánya miatt akár el is hagyhatnánk a rendezvényt, de úgy gondoljuk, hogy a meglévő törzsközönség és a művész elkötelezettsége miatt folytatjuk a programsorozatot. Egy-egy est két részből áll, első felében a művész által összeállított műsor hallható, a második részben pedig a közönség által kért zeneszámok csendülnek fel A Brillantin együttes estjeire tavasszal a megszokott közönség járt, ősztől azonban nem vállalták a rendszeres fellépéseket nálunk a zenekar átalakulására hivatkozva. Novemberben új zenekarral kezdtünk együttműködni: a Coctail zenekar szórakoztatta a táncos program vendégeit. Az első tapasztalatok és a visszatérő vendégek véleménye alapján megállapodtunk, a tavaszi évadban ők lesznek a „tánc party” zenekara. Idén először megrendezett ünnepi Családi Vasárnap programunkon karácsonyi hangverseny és „Zene-Játék-Öröm” zenés foglalkozás, majd kézműves műhely várta a hozzánk látogatókat. A rendezvény a Magyar Művészeti Akadémia által kiírt pályázati forrásból valósult meg, melyen közel 40 család vett részt. EGYÜTTMŰKÖDÉSEINK Évtizedek óta törekszünk arra, hogy a kerületi, kulturális tevékenységet (is) végző szervezetekkel élő kapcsolatunk legyen. Népzenei programjaink gerincét a Rákospalotai Szilas Néptáncegyüttessel közös programjaink adják, komolyzenei programjainkat - szóljon az kisgyermekes családoknak, vagy felnőtteknek – a MÁV Szimfonikus Zenekar különböző formációival és változatos műsorkínálattal rendezzük meg. Ebben az évben a XV. kerületi Görög Nemzetiségi Önkormányzattal együttműködve szerveztük a hagyományőrző farsangi és mikulás „Nemzetiségi estet”. A farsangon a Pyrgos Zenekar adta a talpalávalót, a mikuláson a Mydros Zenekar játszott. Mind a két alkalommal fellépett a Helidonaik Táncegyüttes. A kerti Görög táncházon szintén a Pyrgos Zenekar és Táncegyüttes szórakoztatta a közönséget. Mindhárom rendezvényen volt nemzetiségi ételkóstoló, és játék, alkalmanként 150200 fő jön hozzánk erre a programra. A Bolgár Önkormányzattal közös szervezésben ősszel három alkalommal rendeztünk Jazz és irodalom bolgár zenés-irodalmi estet, melyen a zene és vers összhangjának segítségével ismerhették meg a bolgár kultúrát az érdeklődők. Bohém Bohémia címmel gasztro-irodalmi cseh estet tartottunk szakácskönyv bemutatóval egybekötve. Az egész estés programra több csoportunkból is volt érdeklődés.
TÁBOROK Hagyományosan öt héten keresztül vártuk a gyerekeket nyári, tematikus táborainkba, amellett, hogy több közösségünknek szerveztünk közös nyaralást. Huszonhárom táborban közel 380-an töltöttek el nálunk rövidebb-hosszabb időt. A táborozóink létszáma az előző évihez képest nem csökkent tovább, ez alacsony árainknak és támogatásainknak is köszönhető volt. Hagyományos táboraink, a kézműves tábor, a tánc tábor, a „Tűzoltó legyek, vagy katona…”, a barlangász tábor résztvevői általában visszatérő táborozóink, életkoruknak megfelelően választanak kínálatunkból, oktatóink, foglalkozás vezetőink állandóak, elfogadott szakemberek évek óta. Elsőként szerveztünk karate tábort, melyen csak néhányan vettek részt. Inkább befogadói, mint szervezői voltunk a tábornak, de következő nyáron tervezzük, hogy tábori kínálatunkban szerepelni fog. 19
Az előző évi sikerre alapozva tovább emeltük, kettőről négyre, a számítógépes tábor turnusainak számát. Önkéntesek segítették a programok lebonyolítását több héten keresztül, több táborban. Csoportjaink közül a nyugdíjas klub, a netmester klub, a digitális fotóműhely, a GÉMSZ klub, az akrobatikus rock and roll tanfolyam, baba-mama klub tagjai utaztak el közös nyaralásra. A Mesevár kézműves táborban (három hét alatt) közel 40 gyerek Ebben az évben a kézműves táborunk témája az ókori Egyiptom kultúrája volt. Folytatódott az évek óta egyre jellemzőbb tendencia: kisiskolás és az óvodát nyáron elhagyó gyerekek jöttek a táborba a néhány visszajáró, 10 éven feletti táborozónk mellett. Az öt nap alatt mindenki elkészítette az öltözet egy részét, különböző fegyvereket, haj és ruhadíszeket, használati tárgyakat, megismerkedtek isteneikkel, a korabeli ábrázolás sajátosságaival, írtak hieroglifákat. A feldolgozást, a kor megismerését segítette, hogy megkóstoltuk ételeiket, hallgattunk egyiptomi zenét és kipróbáltuk mozdulataikat, táncukat. A sokféle feladatot sokféle technikával készítettük el: több alkalommal bőröztek, kipróbálták a fémdomborítást, agyagoztak, gyöngyöt fűztek a résztvevők. A hét alkotásaiból készült kiállítás mellett egy-egy rövid táncot adtak elő a szülőknek és a többi táborozónak a táborzáró bemutatókon. A karate táborban hat gyermek vett részt, minden nap délelőtt – délután szakmai foglalkozásokat tartottak, melyeket Hol nem volt parkkal, kirándulással, fagyizással színesítették. 2015-ben két tánctábort hirdettünk meg, júniusban 17, augusztusban 15 fő vett részt az egész napos foglalkozásokon. Első alkalommal inkább visszajáró gyerekek, a másodikon viszont új gyerekek töltöttek velünk öt napot. A két hétvégi közönség előtti bemutatón a kisebbek, és az új leányok is nagyszerűen szerepeltek, ami nemcsak az igyekezetüknek, kitartásuknak, fegyelmezettségüknek köszönhető, hanem a kitűnő koreográfiának is. Ötödik éve rendeztünk fotó- és animációs tábort gyerekeknek, ahol nemcsak a fotózás alapjait sajátíthatták el, hanem a fotó alapú animációs film készítését is. 21 fő vett részt az egy hetes foglalkozáson, ami jelentősen túllépte az ideális létszámot, a 15 főt. A tábor szakmai vezetője az eddigi „segítő”, Kovács Bence volt, aki sikeresen vette át a feladatot. Az idén is voltak már „gyakorlott” fotósok és teljesen kezdők is. 3-4 fős csoportokat alkottak a táborozók, együtt találtak ki egy-egy megvalósítandó történetet, annak kivitelezésének módját, gyúrtak belőle animációs filmet, sőt voltak, akik maguk szerkesztettek alá szöveget, zenét is. A négy hét alatt, több mint 40 gyerek vett részt a számítógépes táborban, ami közel teljes teltházat jelentett. A program játék és tanulás keveréke volt: a héten megismerkedtek a gép felépítésével, összeszerelésével, mappaműveletekkel, program letöltéssel és telepítéssel, zenefájlokkal, MP3 készítéssel, a Paint program használatával, gépírást segítő internetes játékkal „edzettek” minden nap, pihenésként pedig készségfejlesztő, logikai és stratégiai játékokban mérték össze tudásukat a résztvevők. Pénteken kisfilmen mutatták be, mivel foglalkoztak a héten. Többen visszajöttek a tavalyi táborozók közül, számukra újabb feladatokat kell kitalálnunk, hogy mindig érdekesnek találják a tábort, többen csatlakoztak ősszel a Gémsz klubhoz. Az „Tűzoltó leszel s katona” egy hetes napközis tábor alatt 21 gyermekek megismerkedhetett a metro és a buszok forgalomirányító központjával, a tűzoltók és a mozigépészek munkájával, valamint bepillantást nyerhettek a Madách Színház kulisszái mögé. Délután sporttal és vetélkedőkkel színesítettük a programot. A kétszer egy hetes napközis barlangász tábort Tihanyi Péter barlangász vezetésével rendeztük meg. Minden nap reggel 8 órakor a Csokonai Művelődési Házban volt a találkozó és az első turnusban 11 táborozó gyermek, a másodikban 16 táborozó minden nap más úti cél felé indult a túrára, melyről 16-17 óra között értek vissza. Megismerkedhettek a barlangász felszerelésekkel, megtanultak különböző speciális biztonsági csomózási technikákat és a karabiner használatát. Minden nap más-más tájakkal és barlangokkal ismerkedhettek meg az ifjú barlangászok, mint pld.
20
a Holdvilág árok nyitott barlangjainál tettek egy nagy sétát, ellátogattak a macska és a Táborhegyi barlangokhoz… Voltak napok, amikor szülők is elkísértek minket. Mind a két héten egy barlangász segéd és 1-1 önkéntes fiatal is segített a feladatok ellátásában. Második alkalommal Agárdra szerveztünk a nyaralótábort, 5 napot töltött együtt 27 gyerek és 7 felnőtt, összesen 34-en vettek részt a táborban A minden nap visszatérő sport – és kézműves foglalkozásokat sárkányhajózással, biciklizéssel, kirándulással, rönk várazással, strandolással, portyavetélkedővel és esti sütögetéssel színesítették. TOVÁBBI TEVÉKENYSÉGEIK 2015-ben ötödik alkalommal írtunk ki fiatal, profi rendezők számára forgatókönyv pályázatot. Szokásunktól eltérően nem nyílt pályázatot hirdettünk, hanem meghívásos pályázat volt, 32 olyan fiatal filmest kínáltunk meg a lehetőséggel, akik már vagy pályáztak hozzánk, vagy a filmszemlén vetítettük a filmjüket. 22 pályázat érkezett, ebből választott ki a zsűri két fordulóban három forgatókönyvet, amelyekből a Csokonai Kulturális és Sportközpont gyártásában film készült. A zsűri összetétele nem változott: Sándor Pál, Bezerédi Zoltán, Libor Anita, Petrányi Viktória, László Tamás voltak a döntnökök. Végül Grosan Cristina, Simonyi Balázs és Szirmai Márton forgathatott filmet, így készülhetett el az Éjszakai festés, Terminál, Remény című film. A három új alkotás bemutatója az VI. Rövidfilm Szemlén volt novemberben. Ebben az évben is társproducer volt a Laokoon Filmgroup, akik a technikát biztosították a forgatásokhoz. A filmek összköltségvetése bruttó 4 millió Ft volt, két film azonos összeget kapott, bruttó 1 M Ftból készülhetett el, míg a Remény című filmnek bruttó 2,5 M Ft-ot ítélt a zsűri. Úgy érezzük, hogy miközben fizetési kötelezettségeink és adminisztrációink nőttek, nem illet meg minket a „valóságos” filmgyártóknak járó jogok. Ebben az évben is 100.000 Ft-ot utaltunk át a Nemzeti Filmirodának, amely összeget nem tudtuk filmgyártása költeni. Sajnos nem tudtuk érvényesíteni a filmes cégeknek járó 25%-os támogatási kedvezményt sem. Továbbra is úgy gondoljuk, hogy mivel saját programtámogatásra szánt költségvetésünkből áldozunk filmgyártásra, nem állami, pályázati pénzből végezzük ezt a munkát, nem tartozunk a Filmtörvény hatálya alá, ezért nem kellene a Nemzeti Filmiroda felé az adminisztrációs és fizetési eljárásban részt vennünk. Az eddig leforgatott 13 film már több díjat is kapott, több fesztiválon is részt vett. Reméljük, hogy az idei három alkotás közül is több filmet hívnak majd meg nemzetközi bemutatókra, nyernek el különböző díjakat. Előző év őszén negyedik alkalommal hirdettük meg a tanév végéig, 2015 májusig tartó „Él nemzet e hazán” című magyar történelmi és művelődéstörténeti játékunkat. A korábbi évekhez képest igen kevés iskola nevezett a játékra, sőt volt amelyik a játék során szállt ki a feladatmegoldásokból, ezt a leterheltségükkel magyarázták. A négy versengő csapat februárban sok élménnyel gazdagodva érkezett a fordulóra. Hóembert építettek, elrejtett feladatot kerestek, különböző ételeket tálaltak fel, többen eredeti palotai viseletbe öltöztek, néptáncot és koreográfiát tanultak, palotai nagymúltú családok képviselőivel készítettek riportot. Jutalomként minden csapatot egynapos kirándulásra vittünk Bécsbe. Újra szerveztünk kézműves alkotóházat, Adventi készülődés címmel. Három szerda délután, este vártuk az apróbbakat és nagyobbakat, hogy ötleteket, segítséget és alapanyagot mutassunk egyedi csomagolásokhoz, apró ajándékokhoz, karácsonyi kiegészítőkhöz. Az állandó kínálatunk mellett, alkalmaként kipróbálhatták vendégeink a gyertyaöntést, a házi szaloncukor készítést és a mézeskalács díszítést. Célközönségünk alapvetően az egyébként is hozzánk bejáró vendégek voltak, a cca. 15-20 fős, családias létszám ideális volt az alkotás szempontjából, mindenki minden alapanyaghoz hozzáfért. VÁROS-EMLÉK-KÉPEK sorozatunk keretében ebben az évben egy táblát avattunk. Pestújhelyen a Széchenyi Színház történetének állítottunk emléket. 21
A XV. kerületi Tehetségpont ebben az évben is különböző zenei, sakk, építészeti, drámajáték, társasjáték, képzőművészeti csoportba várta a gyerekeket. A 30 oktatóval működő foglalkozások a tanévhez igazodóan folyamatosan működtek, az év végén szakmai anyagok megvásárlásával biztosítottuk a 2015. év szakmai munkájához szükséges alapanyagok, eszközök egy részét. GAZDÁLKODÁS, SZEMÉLYI FELTÉTELEK A tanfolyamok, táborok és rendezvények bevételét az NKA-tól nyert pályázati támogatás, az intézményi belső pályázatok egészítették ki szakmai terveink megvalósításához. Az NKA-tól nyert pályázati támogatást a gyermektáncházakra és az ősszel indult felnőtt magyar táncházra, valamint a Palota Galéria kiállításainak megrendezésére fordítottuk. Saját bevételeinknek és a támogatásoknak köszönhetően anyagi biztonsággal valósíthattuk meg programjainkat, koncepciónk szerint anyagilag veszteséges, támogatott rendezvényeket is megszervezhettünk. Ősztől betöltöttük a májusban megüresedett művelődésszervezői álláshelyet, új munkatársunk feladata főleg a fiatalokkal való kapcsolat kialakítás és az ő igényeik szerinti együttműködés.
22
CSOKONAI MŰVELŐDÉSI HÁZ - MUNKATERV 2016 Korábbi szakmai koncepciónkat folytatva tervezzük munkánkat ebben az évben is, kiemelt figyelmet fordítunk a tehetséggondozásra, a családi és az időseknek szóló programjainkra, az intézményen kívüli rendezvényekre. Erősíteni igyekszünk kapcsolatunkat a kerületi fiatalokkal, különböző klubokba várjuk őket, (film klub, olasz klub, olvasó klub), tehetségkutató versenyt szervezünk tavasszal számukra. Hétközbeni programkínálatunkat bővítjük elfoglaltságokat kínáló lehetőségekkel.
gyerekeknek
és
fiataloknak
szóló
hasznos
2016 januárjában indul a Csoki Ifjúsági Filmklub. Célközönségünk, akiknek a filmeket és az ezekből kiinduló beszélgetéseket kínáljuk: középiskolás és főiskolás korú fiatalok. A klubban a filmvetítésekhez kapcsolódó beszélgetéseket és vitákat tartunk, meghívott szakértőkkel és vendégekkel. Februárban indul a Csoki Olvasóklub, amit havi rendszerességgel tartunk meg. Kortárs magyar írók műveiből válogatunk és ezekről beszélgetünk. Heti rendszerességgel tartjuk az Olasz klubot, ahová az olasz kultúra iránt érdeklődőket várjuk kortól és nyelvtudás szintjétől függetlenül. Nyelvtanulást, olasz filmek vetítését és külső olasz programokra való csoportos látogatást szervezünk a klubtagoknak. Heuréka! Tudományos Tehetségkutató Versenyt szervezünk március 18-án, ahová a kerület tehetségeit várjuk találmányokkal vagy tudományos ötletekkel, kutatásokkal. Különböző témákban és két korcsoportban várjuk a jelentkezőket: 8-14 és 15-20 éves korig. Az elkészített tárgyakat kiállítjuk, az előadással készült diákok pedig a színpadon adhatják elő ötleteiket, eredményeiket. Célunk a kerület tudományos tehetségeinek felkarolása, támogatása. A 2014 őszén indult Filozófiai kávéház folytatódik, minden alkalommal újabb témákkal várjuk mindazokat, akik filozófiai jellegű kérdések nyilvános megvitatására szívesen vállalkoznak. Az ingyenes képzéseink közismertek a kerületben, sokan keresik a lehetőséget már a hirdetéseink nélkül is. Ettől az évtől új helyszínnel bővül az angol oktatás, a Kikötő célközönségének megfelelően kismamákat várnak a délelőtti, heti 1x4 órás, intenzív időbeosztású csoportba, a hagyományos heti 2x2 órás csoportba délután olyan fiatalokat, akik eddig nem tanultak az iskolában angolul. Évtizedes hagyománya van a számítógépes oktatásnak nyugdíjasok számára intézményünkben, ehhez hasonlóan ebben az évben kísérleti jelleggel elindítunk egy nyugdíjasoknak szóló angol csoportot is, kisebb heti óraszámmal, hogy több idő legyen a gyakorlásra. A modult teljes időtartamán nem változtatunk, az őszi félévbe is átnyúlik majd a képzés. Több év kihagyás után a kerületi óvodapedagógusokkal egyeztetve gyerekszínházi előadásokat szervezünk óvodás csoportoknak „Meseovi – A tavaszvárástól a pásztorok muzsikájáig” címmel. Előadássorozatunk első évadában három olyan mesemondót (Környei Alice mesés előadása, Évkerék Társulat előadása, Keresztes Nagy Árpád előadása) látunk vendégül, akik a magyar népmesék világába mese- és muzsikaszóval, dalokkal és játékkal repítik a gyerekeket. Különös utazásokat ígérnek, hiszen az óvodások nem csak nézői, hanem résztvevői is lehetnek a meséknek.
23
Tavaly nyáron megszakadt a Brillantin Tánc Party megszokott sorozata, ősztől nem folytatták a havi rendszerességű programot. Novemberben új zenekart hívtunk, mert vendégeink igényelték a táncos, szórakoztató rendezvényt. Ebben az évben alakulhat ki a Coctail tánc party közönsége, a tavaszi évadban tudjuk majd eldönteni, kialakul-e hosszabb távú együttműködésünk a zenekarral. Az évközben nálunk működő csoportoknak, kluboknak és a környélen élő gyermekeknek hagyományosan cca. 20 féle nyári tábort szervezünk. Az előző év tapasztalatai, igényei alapján szervezzük a turnusokat. A „Mesevár” kézműves tábor helyett új, más módon felépített kézműves tábort hirdetünk meg „Gyere, menjünk együtt világgá!” címmel. A karate tábort újra az egyesülettel közösen szervezzük, bízunk benne, hogy nagyobb létszámmal, mint első alkalommal. Utazó táborainkhoz hagyományosan új helyszíneket keresünk. 2016-ban nem az eddig megszokott formában működik a fotóműhely. Rátki János halála miatt kéthetente lesznek az összejövetelek és minden 2. alkalommal meghívott vendég előadó tart előadást a fotózásról. Továbbra is lesznek közös kiállítás látogatások, kirándulások, fotózások. Az idén nyáron Szeged és környékére kirándulnak, a Dél-Alföld természeti és épített környezetét ismerik meg és fotózzák. Már több éves hagyománya van a miskolci Irodalmi Rádió és a Csokonai Művelődési Ház közös szervezésében megrendezett író-olvasó találkozóknak. Évente három alkalommal várjuk az amatőr művészeket, akiknek délelőttönként rögzítik verseiket a rádió számára, délután pedig közönség előtt olvassák fel műveiket az ismert és kezdő írók. Intézményünk adottságai nem alkalmasak arra, hogy rendszeresen színházi előadásokat tartsunk. Nem rendelkezünk olyan nagyteremmel, ahol a közönség lépcsőzetesen helyezkedhet el, színpadunk nem alkalmas nagyobb előadások befogadására, és a jó közlekedésnek köszönhetően a színházi előadások iránt vonzódó kerületi polgárok is a belvárosi, valódi színházakat preferálják. Ezért évente csak 1-2 alkalommal próbálkozunk színházi produkció szervezésével, de ezek inkább önálló estek vagy kamaradarabok. 2016-ban két előadást tervezünk, Jordán Tamás Szókratész előadását hívjuk meg és az Anno rendezvénysorozatban szeretnénk egy kamaradarabot vendégül látni. Hat éve az ANNO Művészeti Hét nyitóprogramja a Rövidfilm Szemle. 2016-ban is tervezzük megrendezni, de kérdés, hogy továbbra is premier filmek bemutatója egyben a rendezvény, vagy csak az elmúlt év kisjátékfilmjeiből láthatnak válogatást a filmkedvelők. 2016-ban is folytatjuk havonta egyszer megrendezett zenés délutánunkat. A MÁV Szimfonikus Zenekar művészeiből álló „Palota kvartett” lép fel, akik a kamarazene gyöngyszemeit adják elő a közönségnek. Sajnos nem tömegeket vonz a rendezvény, pedig minőségi koncertet hallgathatnak azok, akik eljönnek egy-egy alkalomra. Mi sem bizonyítja ezt jobban, mint hogy kialakult kisszámú törzsközönségünk van, akik viszont várják az eseményeket. Ezért is gondoltuk úgy, hogy létjogosultsága van a vasárnapi előadásoknak, és folytatjuk a hagyományosnak nem mondható koncertsorozatot, ahol a zeneműveken kívül a zeneszerzőkről és a darabokról is ismertető hangzik el. A tavalyi hagyományt folytatva a koncerten teát is felszolgálunk. A nagysikerű hangszerbemutató koncertsorozatot 2016-ban újra megrendezzük. A MÁV Szimfonikus Zenekar művészeiből álló formációt Székely Edit fuvolaművész vezeti. A 4 részből álló hangszerbemutatón hangszercsoportok szerint ismerhetik meg a hangszereket az érdeklődők.
24
A zenepedagógus a hangszerek történetéről is mesél, azokról a darabokról is, amelyek felcsendülnek, a végén pedig a gyerekek is kipróbálhatják a hangszereket. Folytatjuk „Magyar táncház Rákospalotán” sorozatunkat, melynek házigazdája és legnagyobb vendégköre a Szilas Néptáncegyüttes. Táncházaink állandó közreműködője a Tarsoly zenekar, reméljük, időnként vendégeket is tudunk majd fogadni. A VÁROS-EMLÉK-KÉPEK sorozat keretében 2016-ban az első kép a Csokonai Művelődési Ház homlokzatára kerül, mely a Rákospalotai Ipartestületi Székház épületét ábrázolja a hozzá tartozó leírással. Várak – Városok címmel családokat várunk hét havonta egy-egy vár és város felfedezésére. Az ismeretszerzésen közös családi élményt jelentenek a kirándulások. A 2016-os évre koncentráltabb marketing tevékenységet tervezünk. Közvetlen környezetünkben, XV. kerületi intézményekben és üzletekben egységes külsejű szórólaptartókat helyezünk ki, összesen ötven darabot. Ezekben a tárolókban mindig az éppen aktuális programjainkról adunk hírt színes szórólapjainkkal, kiadványainkkal. Nagy plakátkereteink számát is bővítjük, az eddigi huszonháromról harmincra. Azokat is intézmények előtereibe, jól látható pontjaira helyezzük. Nagyobb hangsúlyt fektetünk webes megjelenésünkre. Interneten több célcsoport-specifikus programajánló magazinnak elküldjük foglalkozássorozatainkról, rendezvényeinkről szóló híreinket. Ettől új vendégek érkezését várjuk. Természetesen mindeközben már meglévő Csokonai-s látogatóinkat is megszólítjuk: egységes arculatú hírlevelet tervezünk, amit állandó címlistánkra küldenénk el. A szórólap, a levél, a webes megjelenés és a hírlevél mellett azonban továbbra is fontos nekünk vendégeink személyes megszólítása. Régi és új lehetőségekkel, ötletekkel várjuk a bennünket már ismerő és szerető közönséget.
Polyák Edit projekt vezető s.k.
25
ÚJPALOTAI SZABADIDŐ KÖZPONT ÉRTÉKELÉS 2015 – MUNKATERV 2016 Általános összefoglaló, értékelési és tervezési hangsúlyok A 2015-ös esztendő meghatározó eseménye volt a Csokonai Művelődési Központ, valamint az Ifjúsági és Sportközpont április 1-jén életbelépett intézményi egyesülése. Ennek a bonyolult folyamatnak az előkészítése és lényegében még máig is ható levezénylése a vezetőktől a beosztottakig mindenkire komoly feladatokat rótt. Minden nehézség ellenére azért vállaltuk, hogy az intézményünk önállóságát meg tudjuk tartani, mert szakmai meggyőződésünk, hogy ez az alapja a Csokonai Kulturális és Sportközpont hatékony és eredményes működésének. Ami az Újpalotai Szabadidő Központ működését illeti, csak pozitív dolgokról tudunk számot adni. A Sportközpont munkatársai korrekt, megbízható segítséget nyújtottak rendezvényeink műszaki, technikai megvalósításában és ez fokozottan érvényes a bonyolult logisztikával járó nagyrendezvényeink megvalósítására is. Összegezve az elmúlt esztendőt, elmondhatjuk, hogy az USZIK az egyik legnehezebb és legtöbb kihívással járó szezonját eredményesen zárta. Május 16. és szeptember 26. között – öt hónap alatt – havonta egy-egy „Újpalotai Napok volumenű és bonyolultságú” nagyrendezvényt valósított meg. Speciális Művészeti Fesztivál az Értelmi Fogyatékosok Napköziotthonával közösen május 16-17-én, Újpalotai Napok június 12-14., Újpalotai Nyári Játékok a Boldog Salkaházi Sára templom udvarán június 29-től július 3-ig, XV. kerületi Szent István Napi rendezvény a Karácsony Benő parkban augusztus 19-20., InSpirál START! – a Zsókavár projekt ESZA programjának záróeseménye, a felújított Inspirál Ház megnyitója szeptember 25-26-án. Több éves szakmai kudarc után kiemelt feladatként kezeltük a nyári táborok szervezését. Az erőfeszítés azzal az eredménnyel járt, hogy a tizenegy meghirdetett táborból hetet sikerült megvalósítani. Ezzel a nyári szünetben általunk foglalkoztatott gyerekek számát is a duplájára tudtuk növelni. Két tábor külső kezdeményezésre jött létre, közülük az egyiket önkéntes barátunk honorárium nélkül megszervezte és meg is valósította. Mindenképp kudarcnak számít, hogy a legnagyobb igyekezetünk ellenére a Cassandra tánctábor nem valósult meg. Viszont a Kangás tábor két csoportja azt igazolja, hogy az év közben hozzánk járó közösségekre fokozottan kell építenünk a nyári programszervezésnél. A Zsókavár Információs Iroda megbízatása 2015. május 31-ig szólt, végül szeptember 30-ig meghosszabbították mandátumát és ugyanez vonatkozik a szomszédsági programra is. A programindító fórumtól a megnyitóig harminc hónap telt el. Az USZIK erejéhez mérten becsülettel helytállt abban a széleskörű szakmai összefogásban, mely természetesen vitákat, nézeteltéréseket, értékkülönbségeket is felszínre hozott. Ennek ellenére kétségtelen tény, hogy a műszaki felújítások mellett az ún. ESZA programmal (humán program, közösségépítés) sikerült valamelyest megmozgatni az akcióterületen élőket. Ennek szakmai konzekvenciája számunkra azt jelenti, hogy kiemelten kell foglalkoznunk a közösségépítéssel. Azért kell megragadni a lehetőséget, mert az új épületek, a felújítások, a létrehozott közösségi terek megőrzése kedvező alkalmat teremt a lakossági aktivitásra. Szakmailag új fejezetet jelent munkánkban, hogy megbíztak, szervezzünk programokat esténként a Pajtás étteremben. Ismeretes, hogy 2014. szeptember 30-án hirdették ki az újpalotai Fő térre építendő közösségi ház tervpályázatának eredményét. Az előkészítő munka 2015-ben tovább folytatódott az engedélyezési tervek kimunkálásával. Munkatársainkat is bevonták a folyamatba. Bődi Imre és Frikker Zsolt tervezőkkel és a Főépítészi Iroda szakembereivel több fordulóban konzultáltunk és a megadott 26
keretösszegekhez igazítottuk az elképzeléseket. Igény esetén, a további tervezési folyamatnak a 2016-os évben is szeretnénk kreatív résztvevői lenni. 1. Állandó programok
Kanga Klub (Baba-mama klub és családi játszóház)
A klub élete a már bevált tematikus napokkal folytatódott. Eszerint szinte minden nap nyújtunk valamilyen szolgáltatást az anyukáknak, ill. a kicsiknek. Aki „csak” játszani, beszélgetni jön le a klubba, az is jól érzi magát, hisz a programokon való részvétel önkéntes. Hétfőn a Műhelyben Goda Gabi vezetésével főleg varrással kapcsolatos alkotó tevékenységek zajlanak, melyek mind a háztartást, mind a kisgyermekek készségfejlesztő játékait gyarapíthatják. Nagy sikere volt 2015-ben az „öltöztető kockának”, amit nagyon sok szülő készített, hiszen klubunkban a foglalkozásvezető segítségével, párszáz forintos anyagköltséggel egy remek fejlesztő játékhoz jutottak. Együtt készülünk a különféle ünnepekre is, melynek immár sokéves hagyománya van, ezért várják is a szülők. A klub arculatának szerves része a mindenkori dekoráció. Az évszakoknak és ünnepeknek megfelelően díszítjük fel a klub ablakait, és egyéb, erre kínálkozó felületeit. Itt is arra törekszünk, hogy a vizuális kultúra visszafogott, mégis mutatós alkotásaival közvetetten befolyásoljuk a tagok, látogatóink ízlését. Ebben az ízlésformálásban is támaszkodunk a Műhely munkáira. Keddenként zajlik a mentálhigiénés tanácsadás, melyet évek óta a Családsegítő Központ munkatársaival együttműködve nyújtunk. Vagy pszichológus, vagy képzett mentálhigiénikus szakember látogat át hetente a szülőkhöz. Változatos témák kerülnek terítékre, volt több eset, mikor egész kis beszélgető kör alakult ki egy-egy sokakat érintő nevelési helyzet kapcsán. Természetesen arra is van lehetőség, hogy négyszemközt beszélgessenek az anyukák a szakemberrel, akár több alkalommal is. A mentálhigiénés tanácsadásra még olyan anyukák is „beugrottak”, akiknek gyermekei már kinőtték a klubot. A szerdai nap a Kerekítő foglalkozásoké. Csider Krisztával évek óta igen jól működő kapcsolatot tartunk. Nemcsak szerdánként, hanem a hétvégi családi napokon is mindig sikeres programokat tart, a szülők nagyon szeretik. A csütörtöki és pénteki napok részben a testkultúra és a szépségápolás jegyében telnek. Fél évig szünetelt a jóga, mivel kevés volt az érdeklődő. 2015 őszén ismét összeállt a kellő számú jelentkező, így októbertől újra van jóga a klubban. Szintén csütörtökön lehet a fájós hátakat, nyakakat masszíroztatni. A masszázs kéthetente 9 órától vehető igénybe. Masszőrünk jelen pillanatban egy régi kangás anyuka, aki 11 éve járt gyermekével a klubba. Péntek – pedikűr, a masszázshoz hasonlóan szintén kéthetente szerveződnek ezek az alkalmak. Az év végén a kangás anyuka, aki a szolgáltatást nyújtotta, visszament dolgozni, de szinte rögtön akadt a helyére új pedikűrös. A következő hónapok döntik majd el, hogy beválik-e. A péntekek alkotó napok is. A pedikűr mellett elférnek a felnőttek számára kínált lehetőségek: olyan kézműves foglalkozások, melyek inkább a lakások dekorálásához, illetve „nem-varrásos” tárgykészítésekhez kapcsolódnak (pl. szélcsengő, karácsonyi szalag, őszi gömb), de szintén fontos szempont, hogy akik a hétfői napokon nem tudnak jönni, azok is lehetőséget kapnak az alkotásra. A Mikulás zsákokat, csizmákat november folyamán hétfőn és pénteken egyaránt varrtuk. A pénteki napok teremtenek arra is alkalmat, hogy egy-egy jó receptet, ismeretlenebb étel-alapanyagot kipróbáljanak a tagok. Ilyenkor szoktam sütni, pl. húsvét előtt répatortát, ősszel valamilyen sütőtökös süteményt, és a kóstoló alapján el lehet dönteni, felveszik-e a családi repertoárba az adott finomságot. A konyhában bevezettük a szerves anyagok elkülönítését az egyéb kommunális hulladéktól, amit az anyukák többsége nagy szimpátiával fogadott. A péntekek a pacsmagolás időpontjai is. Ezeket akkor tartjuk, mikor nincs pedikűrözés. A pacsmagolás szintén népszerű program. A kisgyermekek első találkozásai a vizualitás eszközeivel: festünk, ragasztunk, nyomdázunk, agyagozunk, gyurmázunk. Az alapanyagok bababarátok, a gyurmát pl. 27
magam készítem, főzöm, ételfestékkel színezem. A szülőkkel közösen végzett manuális munkák egy részét más foglalkozásokon később is felhasználjuk, így a szülők jobban figyelemmel kísérik a klub kézműves tevékenységeit. 2015-ben érezhetően közvetlenebbé vált a hangulat a klub életében. Kínálatunkban több olyan tárgykészítés és program szerepelt, melyet az anyukák javasoltak. Ez az interaktivitás élénkebbé tette a programokon való részvételt is. Így szerveztünk pl. a klubon belül könyvgyűjtő akciót, ruha, sőt apró kincsek csereberéjét is (ékszerek, nippek, csecsebecsék). A tavasz folyamán az egyik szülő felajánlásával élve kirándulást szerveztem a Budakeszi Vadasparkba. A kirándulást az eső sajnos elmosta. Maga a felajánlás és az érdeklődés azonban szintén az aktivitás növekedését mutatta. Jellemző, hogy fotózás iránti igényüket is megfogalmazzák és képviselik a tagok, ezt természetesen rendezvénnyel összekötve, de önálló programként is megteremtem nekik, szintén volt kangás anyuka, Siklós Edina segítségével. Az év végén 2 alkalommal babamasszázs oktató (kerületi védőnő) tanította erre a bensőséges műveletre az érdeklődő anyukákat. Ezt a programot szintén a klubtagok indítványozták. A klubban is népszerűsítem azokat a civil kezdeményezéseket, melyekbe reálisnak és érdemesnek tartom a bekapcsolódást. Így csatlakoztunk az Óriástakaró készítőkhöz, akikkel a kapcsolatot egyik anyukánk tartotta. A kötögetés-horgolás több hónapon keresztül tartott, a kész blokkokat augusztus folyamán vitte le vidékre az anyuka. Ebben az esetben ismét nemcsak maga a kötés/horgolás volt a fő, hanem a hozzá kapcsolódó fonál-adománygyűjtés, mely mögé az USZIK más egységei (pl. Boda Kittiék) és látogatói is kapcsolódtak. Ezek az információk a facebookon is folyamatosan megjelentek. A közösségfejlesztő, szomszédsági munkába bekapcsolódó programokat is ismertetem az erre fogékony anyukákkal. Volt olyan szomszéd-ünnep, ahol több kangás anyukával is találkoztam résztvevőként. A Kanga tagok fogalmazták meg nyári tábor iránti igényüket is. A Zöld Klubban tartott táborok hoztak elő egy régóta húzódó gondot – a konyhai lefolyó eltömődését. Ennek javítása szeptember hónapra tolódott, emiatt az őszi nyitás is csúszott. A kapcsolat a tagokkal azonban nem lazult, hiszen szeptember 1-én „20 éves a Kanga” címmel eseménydús kiállítás-megnyitón vehettek részt a régi és friss klubtagok. Emellett, hogy a Kerekítő csapata minél korábban kezdhessen, ezeket a foglalkozásokat a Közösségi Házban tartottuk szeptemberben 3 alkalommal. A javítási munkák végeztével szeptember utolsó hetében nyitottuk a Kangát. A késő őszi időszak a Kanga életében mindig sűrű: rengeteg az új jelentkező, leginkább az idő hűvösre fordulása miatt. Voltak olyan hetek a klubban, hogy szinte lépni alig lehetett, annyian voltunk. Szerencsére ez a túlzsúfoltság átmeneti volt, hiszen mind a szülők, mind a kicsik számára megterhelést jelentett. Az önkormányzat idén a nagy gyermekintézmények mellett klubunknak is juttatatott ingyen cirkuszjegyet, ami szintén pezsdítette életünket. A Mikulás program után a Kangában már nyugodtabb napok következtek. 2015-ben nemcsak a klub állagát sikerült megóvnunk, hanem jelentős fejlesztések is történhettek. Belső pályázati pénzből ősszel a klub remek mozgásfejlesztő modulelemeit tovább tudtuk bővíteni. Szintén belső pályázati pénzből fedeztük egy hétvégi családi napunkat. A játékpark tönkre ment elemeit folyamatosan cseréljük, és december végén ismét sok új játékkal gazdagodott kínálatunk. Amit lehet, fából próbálunk beszerezni, a népi babajátszó kínálat összes bútorával rendelkezünk már. A klubszoba összecsukható székeit fapadokra cseréltük. További babzsákokat is beszereztünk, mert ezeket mind a babák, mind a szülők kedvelik, mellette jól szállíthatóak a hétvégi rendezvényekre is. Tervezett és maradvány pénzekből összesen közel 450 ezer forintot költhettünk a Zöld Klub és a Kanga fejlesztésére az év utolsó hónapjában. A Kanga folyamatos működtetése, gondozása a klub zárása után is sok időt igényel. Az aktuális információk megosztása a tagokkal, az új tagok adminisztrálása, régi, a Kangát „kinövő” tagok
28
törlése a levelezőlistáról, a Hírlevelek írása, a heti belső plakátok elkészítése mind a heti rutint jelenti. Ezen felül természetesen a hétvégi programok szervezése, levezénylése sem kevés idő.
A Kanga Klub állandó és alkalmi rendezvényei
Január folyamán a KOMA Bázis stábja forgatott több alkalommal a klubban. A filmet január 28án mutatták be „Kangák” címmel. A klub nagyrendezvényei minden esetben a Közösségi Házban kapnak helyet. A hétvégi programok lehetőséget teremtenek arra, hogy azok a szülők, nagyszülők is betekinthessenek a klub életébe, akik hét közben nem tudnak eljönni. Rendezvényeinken így mindig látni mosolygós nagymamákat, nagypapákat. Ezek a találkozások alkalmat teremtenek a konkrét tematikán túl találkozásokra, jóízű beszélgetésekre, tapasztalatcserékre és jóízű falatozásokra is. A batyukból házi készítésű finomságok is előkerülnek, ami pedig megmarad, a klubban is van „terülj asztalkánk”. Bár a mi gyerekeink még kicsik, mindig próbálok valami olyan kézművességet kitalálni, melyet felnőttel közösen persze, de ők is tudnak gyakorolni. Ezek a pacsmagoldák, ahol 2015-ben mint újdonság, a sablonfestés aratott nagy sikert. Februárban farsangoltunk, majd március végén húsvétoztunk a klubtagokkal. Ez utóbbin külön ajándékot kaptak a kangás gyerekek a nyuszitól, amit a Kanga kertjében kellett megkeresniük. Az ajándékokat, meglepetéseket mindig magunk készítjük, mely sok munkát jelent a „csapatnak”. Ezekben a meglepetés-készítésekben nagy segítségemre volt/van Ági néni, a klub önkéntese. Mikulásra pl. mintegy 50 db dió-mikulást állítottunk össze. Május 7-én, a Születés Hete keretében Kalmár Alexandra alvásterapeutával lehetett beszélgetni a klubban. Sok szülőt vonzott ez az előadás, nemcsak klubtagokat, hanem külsős érdeklődőket is. A programot Barta Ildikóval (Dokumentumtár) közösen szerveztük. Május végén a Gyermeknapra csábítottuk a klubtagokat az USZIK-ba. A Pacsmagolda mellett a lovaskocsikázást külön kérték azok, akik már tavaly is velünk mulatoztak. Az állatsimogató a mi kicsijeinknek is nagy élmény volt, ilyet szinte minden évben lehetne szervezni. A Gyermeknap után, a szezon zárásaként az Újpalotai Napok következett. Az eddig jól bevált, népszerű Kerekítő és kézműveskedés mellett idén népi fajátékok és kosaras hinta is várta a piciket. A szombat délelőtt a babák jegyében telt, akik szüleikkel együtt be is lakták a részükre kialakított területet. Szeptember 1-én a 20 éves a Kanga kiállítás összehozott sok régi és új ismerőst. A megnyitó igazán sok tagot vonzott, a kicsik számára készült bábelőadás alatt a régi tagok és kollégák kibeszélgették magukat. A kiállítás szervezése, összeállítása, felépítése Nagy-Simon Patríciával közös munka volt. A második félévben olyan új előadókat/programokat hívtunk, melyek közül szemezgethettek az érdeklődők. Így októberben a klasszikus zene került a gyerekek elé (Presto). Novemberben Bor Judittal a Cirógató keretei között egy másfajta interaktivitással találkozhattak a résztvevők. Eddig a babarendezvények többségén a népzene jelent meg, most kicsit bővítettem a palettát. A visszajelzések pozitívak voltak. 2015-ben a Mikulást kangás apuka alakította. Rengetegen voltunk, az előzetes regisztráció szerint több mint 52 gyermek hozta magával apát, anyát, sokan még nagyszülőt is. A Zöld Klubos nyugdíjasok énekkara segített a szülőknek az éneklésben, közben vetített képekkel illusztráltuk a dalokat. Az előtérben A Mikulás arcai című minikiállítást nézegethették, tapintható kiállított tárgyul pedig egy szarvasagancs szolgált. Nemcsak a gyerekeket ajándékozta meg a Mikulás, hanem minden család búcsúzóul egy-egy dió-Mikulást vihetett haza. Az adventi kézműves szombatra, sőt, az 29
adventi sokadalomra is ellátogattak klubtagok, főleg azok, akiknek nagyobb gyermekük is van már. A rendezvények tanulsága: mindenképpen szükség van több segítő kollégára/gyakornokra/asszisztensre. A több helyszín kívánja ezt, hiszen nem lehet egyszerre háziasszonykodni és pacsmagolni, játszószobában lenni és vendégeket fogadni. Ezért bár növeli a költségeket, a programokra több „profit” kell hívni, leginkább kézművesekre gondolok, akik a Pacsmagoldát irányítják, vezetik. A Kanga Klub további fejlesztéséhez elsősorban házilag készített, igen munkaigényes eszközöket, játékokat szeretnénk: Lapozós nagykönyvet (finommotoros mozgások gyakorlására), matató falat (tolózárak, nyitogatók, kulcsozás, ki- és beakasztók, stb.), mágneses falitáblát (kognitív készségek fejlesztése). Fontos a szerepjátékokhoz használt kis edény- és evőeszközkészleteink lecserélése, megújítása. A Kanga Klub szakmai beszámolója és munkaterve talán túl aprólékosra, kissé hosszúra sikerült. Mivel 2015-ben volt húsz esztendős a kezdeményezés, fontosnak tartottuk, hogy részletesen számot adjunk arról az igényes szakmai munkáról és közösségi tevékenységről, mellyel a legkisebb gyerekeket és szüleiket fogadjuk!
Gyerekszínház
A közösségi házban látható gyerekszínházi előadásokat tematikájuk szerint három kategóriába lehet csoportosítani. A szabadtéri és a nagyrendezvényeken látható előadások, a hétvégi gyerekszínházi sorozat és a csoportok számára szervezett előadások. 2015-ben mindhárom forma megtalálható volt a ház kínálatában. A csoportok számára szervezett gyerekszínházi előadások száma sajnos csökkent. A szabadidő-szervező státuszok megszüntetése nagyon nehézzé tette a kommunikációt az iskolákkal. A csökkenés oka az infrastruktúrával is magyarázható. A ház méretei, illetve a rendelkezésre álló költségvetés nem teszik lehetővé a nagyobb volumenű produkciók meghívását. Törzsközönségünk, a László Gyula Általános Iskola alsós tanulói azonban változatlanul résztvevői a szervezett színházi előadásoknak. 2016-ban az egyik legfontosabb cél az előadások számának növelése. Az Újpalotai Közösségi Ház meghatározó programja -és nem csak a gyerekprogramok között-, a hétvégi gyerekszínházi sorozat. Legnagyobb változás, hogy a vasárnap délutáni előadás időpontját megváltoztattuk, átkerültek szombat délelőtt 10 órára. Ez a változtatás meghozta a remélt sikert és növelte a nézőszámot, illetve az elővételes jegyek eladásának száma is növekedett. Az előadások továbbra is magas színvonalat képviseltek. Látható volt a Vuk, az Óz a nagy varázsló. a Piroska és a farkas, az Aranyszőrű bárány, a Bahorka mesék, a Csizmás kandúr és a Mazsola. Igyekszünk olyan darabokat meghívni melyek betekintést nyújtanak a műfaj sokszínűségébe a bábszínház műfajától az élőszínházon át az interaktív meseszínházig. Sajnos a meghívott előadások árai az utóbbi években nagyon megnövekedtek, így ez komoly problémát jelent a műsorterv létrejöttekor, mivel a színháztermünk teltház (120 fő) esetén sem tudja kitermelni az előadások árát. Ez a tendencia évek óta tapasztalható, így egyre nehezebb színvonalas produkciót meghívni. 2016ban növeljük a gyerekszínházi előadások számát és a szervezett csoportok számát is.
Játszóház
Családi kézműves játszóház A gyerekszínház mellett biztos pontnak tekinthető a Családi Kézműves Játszóház is. Minden hónapban megrendezésre kerül. A kézműves programokkal igyekszünk az ünnepkörökhöz csatlakozni és mindig valamilyen hasznos kézzelfogható produktumot készíteni, melyek otthon beépülhetnek a hétköznapi életbe. A 2013-ban bevezetésre került „táncházi” program mára már teljesen beépült a családi kézműves játszóház programjába, költségcsökkentés okán azonban 2015-ben már csak a nagyobb ünnepekhez társult táncház. A résztvevők száma ebben az évben sem csökkent, de emelkedés sem 30
tapasztalható. Megfigyelhető, hogy a 6 éven aluli gyermekek száma növekedett, így ezt a programok tervezésénél is figyelembe vesszük. Olyan bababarát programokkal, mint a „pacsmagolda”, amely direkt bababarát festékekkel, anyagokkal dolgozik, valamint olyan kézműves foglalkozásokkal, amiken már a 6 éven aluli gyermekek is sikeresen tudnak részt venni. Nagyobb ünnepeken (Húsvét, Advent, stb). a kézműves foglalkozásokhoz táncház társul. 2016-ban a jelenlegi koncepcióval folytatjuk a sorozatot. Históriás Történeti Játszóház A hagyományosnak tekinthető Históriás Történeti Játszóház mára már beépült a Közösségi Ház kínálatába. A történelem tanárokkal és a Nemzeti Múzeum múzeumpedagógusaival az általuk kifejlesztett és levédetett művészetpedagógiai módszert alkalmazva játékos történelemtanulásról szól a program. Interaktív történelemtanításnak is szokták nevezni. A meglévő témakörök közül a tananyaghoz igazodva a tanárok választották ki, hogy melyik témakört melyik évfolyamnak szeretnék bemutatni. Az idei évben a honfoglalás, középkor, őskor, barokk és a Mulatság Mátyás udvarában című foglalkozásokat hozták el Újpalotára. A programon, a Hartyán Általános Iskola tanulói vettek részt. 2012-ben még csak a felső tagozatos tanulók vettek részt a foglalkozásokon, évenként bővült a bevont évfolyamok száma. Idén már a 3-7. évfolyamok voltak a résztvevők, sőt a 3. évfolyam nagy létszáma miatt ketté kellett bontatni a tanulókat, mert a ház méretei miatt nem fértek el a foglalkozás helyszíneire. A program a belső pályázaton elnyert pénzből tudott megvalósulni. Így a diákoknak csak a jegy felét kellett kifizetni. Összesen 365 gyerek vett részt a Históriás Történeti Játszóház programjain. Mivel ez a tanulási forma nagyon népszerű, így szeretnénk, ha 2016-ban más iskolák is csatlakozhatnának a foglalkozásokhoz. .
Pódium
A 2015-ös esztendőre változatlanul az volt a célunk, hogy rendszeres színházi estekkel tudjuk fogadni az érdeklődő közönséget. Ez csak részben sikerült. Januárban, a Magyar Kultúra Napja alkalmából két fiatal, kevésbé ismert színész (Básti Andrea és Bara László) Filmszakadás címmel adta elő Ruttkai Éva és Latinovits Zoltán dramatizált kapcsolatát. Valószínű az ismeretlen színészek miatt is szerény volt az érdeklődés, hozzátéve, hogy maga az előadás sem volt igazából színvonalas. Tavasszal Bencze Ilona vendégszereplése megfelelő érdeklődés mellett zajlott. Ugyanezt nem mondhatjuk el Lukács Sándor tisztán versekből álló produkciójáról. A színész természetesen népszerű, ennek ellenére a versek tolmácsolása kis számú közönséget érdekelt. Hiába próbáltunk újabb és újabb esteket lekötni, vagy az időponttal, vagy a számunkra túl magas tiszteletdíj miatt nem tudtunk újabb előadásokat megvalósítani. Tulajdonképpen volt egy Pódium előadás ősszel is, ám azt az Anno Művészeti Hét fejezetében tárgyaljuk majd.
Nosztalgia Klub
A Nosztalgia Klubba járók alkotják az Újpalotai Közösségi Ház egyik legrégebbi csoportját. 2015ben pénteki napokon 17-21 óráig 37 alkalommal rendeztünk klubestet, átlag 38 fős létszámmal. Ez lényegében megegyezik az előző évi számokkal. A tagok közösségi szellemére és aktivitására jellemző, hogy azzal a kéréssel fordultak a ház felé, hogy rendezzünk Farsangi álarcosbált. Ezt február 13-án nagy sikerrel megvalósítottuk, minden bizonnyal hagyomány lesz belőle. Ugyanez mondható el a szilveszteri Nosztalgia bálról is, amely 2015-ben is telt házzal ment, ez a mi termünkben 85 főt jelent. A bevételi szempontokat is figyelembe véve egész évben azon voltunk, hogy ne nagyon maradjon el pénteki klubest. Az egy-két állami ünnep mellett néhányszor azonban át kellett adnunk a helyet egyéb kerületi, közérdekű rendezvény számára. Az elmúlt évben megszaporodtak a mi Nosztalgia estjeinkkel egy időben zajló, ingyenes zenés programok a lakótelepen. Ez kihívást jelent számunkra, hiszen a hozzánk járó nyugdíjasok is előszeretettel látogatják ezeket az ingyenes programokat, ami bevételkiesést jelent a mi klubunkban.
31
Könnyűzenei koncert
Amint már korábban jeleztük, a hajdan, 1963-ban Rákosszentmihályon alakult Saturnus együttes a tavalyi évben újra összeállt és nagy sikerrel adott bemutatkozó koncertet az Anno Művészeti Héten Újpalotán. Lentényi Gáborral, az együttes Újpalotán élő vezetőjével 2015-ben három koncertet szerveztünk: Farsangkor, májusban és októberben. Ez utóbbi koncertre megoldottuk a büfékérdést is, mert a siker egyik zálogának tartotta a zenekar a büfét. Az első két összejövetel közepes látogatottságot hozott, októberben viszont teltház volt. Ez 100 fő körüli hallgatószámot jelent. A fülbemászó régi dalok minden alkalommal táncra ösztönözték a közönséget. A tapasztalatok alapján a fiatalabb és középkorosztály részéről igény van ilyen szolid, kulturált, zenés-táncos alkalmakra. 2016-ban egy tavaszváró és egy őszi koncertet tervezünk, de még az is előfordulhat, hogy az Újpalotai Napok programjába is beillesztjük a zenekart.
Advent Újpalotán
Az idei adventi sorozat megvalósítása sajnos sok problémába ütközött. Váratlanul hosszú betegállományba került az intézményegység vezetője. A Pattogós utcai jégpályára meghirdetett korcsolya bemutatót le kellett mondani, mert kiderült, hogy az Sportközpont ugyanarra az időpontra ugyanazt a fellépőt szerződtette. A bemutatót a Csángálló zenekar koncertjével pótoltuk, produkciójuk nem nyerte el a jelenlévő fiatalok tetszését. A meghirdetett adomány-gyűjtésekre is sokkal kevesebb adomány érkezett, mint a tavalyi évben. A meghívott kórusok fellépésére a Galériában került sor a nagy hideg miatt. Ami szintén siker volt, az a Mikulás műsor, bár erre is a tavalyinál kisebb érdeklődés mutatkozott. A meghirdetett ünnepi készülődésre viszont sok alkotókedvű gyerek és felnőtt gyűlt össze. Reméljük az idei karácsonyi ünnepi készülődés kevesebb bonyodalommal és nagyobb sikerrel valósul meg. 2. Zsókavár Galéria Az elmúlt esztendőben 8 tárlatot szerveztünk. Januárban a Magyar Kultúra Napja alkalmából a Nagy Előd által szervezett és vezetett Bernecebaráti Nemzetközi Alkotótábor legutóbbi három évi munkáiból válogatott anyagot láthatta a közönség. Két grafikus mutatkozott be: márciusban Füle Viktória, decemberben pedig Dr. Hőgye Gergelyné Garabuczi Katalin. A siető, többnyire lefelé néző budapesti járókelők által a főváros ritkán látott, hangulatos arculatait kapta lencsevégre Huszár Boglárka és Kardos Ildikó. A visszajelzések szerint a közönségnek tetszett a fiatalok fotókiállítása. Szeptemberben még egy fotókiállítást rendeztünk Székely György építész Spirálház 2.0 című kollekcióját mutattuk be. Székely Gyuri aprólékosan dokumentálta a Spirálház megújulásának folyamatát. A több, mint 1000 fotóból válogatott ki 24-et. A fekete-fehér alkotások érdekes körképet adnak a másfél éves folyamatról. A 2015. évi programban két festőművész is szerepelt: tavasszal F. Farkas Tamás „ A kifinomult tér” című kollekciójával precíz, geometrikus hangulatú alkotásokkal jelentkezett. Mellékes szempont ugyan, de megjegyezzük, hogy F. Farkas Tamás a szomszéd kerületben lakik, ám hosszú idő óta látogatja jóga tanfolyamunkat. Októberben a Csengerben élő és a fővárosban először kiállító Dorogi Béla „Sensu Lato” (Tágabb értelemben) című kiállítását mutattuk be, melyet a Magyar Festők Társaságával közösen szerveztünk. A megnyitón jelen volt az MFT elnöke Kováts Albert, akivel megerősítettük az évenkénti közös kiállítások folytatását. Szeptember 1-jén 20 éves a Kanga címmel rendeztünk jubileumi kiállítást és műsorral egybekötött találkozót a Közösségi Házban. Meghívtuk a korábbi klubtagokat és szüleiket, akik érdeklődéssel fedezték fel magukat abban a fotórengetegben, melyet felhalmoztunk a Galériában. Zsúfolásig megtelt az egész ház, természetesen közös fotók, csoportképek is készültek. A több generáció együttléte feledhetetlen élményt jelentett mindenkinek, hiszen gondoljunk bele: a 10-16 évvel ezelőtt a Kanga Klubba járó kisgyerekek ma már felnőttek, egyetemisták, esetleg már családot alapítottak.
32
A Zsókavár Galéria kínálatának bővítése lehetséges több helyi érintettséggel rendelkező kiállítással, mely magával hozná a kiállítások nézőszámának gyarapodását, illetve intézményünk nagyobb ismertségét a kerületben. Pl. ha a kerületi Ideggondozóban van művészetterápia, akkor legjobb alkotásaiknak helyet biztosíthatnánk. Adventi rendezvényeink meghittségét növelné egy saját Betlehem elkészítése, melyre alkotó pályázatot írhatunk ki. A beérkezett pályaműveket utolsó kiállításként mutatnánk be a Zsókavár Galériában 2016 decemberében. 3.Tanfolyamok-képzés
Cassandra Táncstúdió – gyerektorna, felnőtt torna
A Cassandra Táncművészeti és Sportegyesület gyermektánc foglalkozásai az elmúlt évben is változatlanul zajlottak. A gyermek jazzbalett foglalkozás létszáma kb. megegyezik az előző évek létszámával. A 2013-ban beindított gyermek társastánc tanfolyam, melyet a Dancing Queen Sporttánc Egyesület tanárai vezetnek, 2015-ben is folytatódott, azonban sorozatos problémák miatt szeptembertől megszüntettük. Bár a résztvevők létszáma folyamatosan csökkent, sorozatos fegyelmi problémák voltak, és így a párhuzamos jóga tanfolyamot gyakran zavarták. A gyerekprogramok bővítése nehézkesnek mutatkozik, mert korlátozottak a szabad időpontok.
Maminbaba
Egy szakember javaslatára, aki tanfolyamvezetőnek jelentkezett, 2015 januárjában indítottuk a Maminbaba (hordozós latin fittness) tanfolyamot. Ennek a lényege, hogy a torna során megmarad az édesanya és a kisgyerek közötti szoros testi kapcsolat. Az érdeklődés sajnos olyan minimális volt, hogy ősztől már nem folytattuk a tanfolyamot.
Alakformáló női torna
December-január hónapban egy kicsit gyenge volt, nagyon kevesen voltak, (5-7 fő átlagban), egy alkalommal el is maradt, mivel senki nem jött. Bízunk benne, hogy ez a létszámcsökkenés csak a január hónak köszönhető!
Torna hölgyeknek
Tanárváltás után folyamatosan felfejlődött. Jelenleg 12-15 fő érettebb hölgy jár délelőttönként a csoportba.
Hatha Jóga
A legeredményesebben működő csoportjaink itt vannak. Csütörtökön két kurzus működik késő délután és este (kezdők és haladók). Kérésre tavaly október 15-től délelőtti csoportot is beindítottunk 10 órás kezdéssel. Ez is megfelelő létszámmal működik.
Zumba
Továbbra is az egyik legjobban kedvelt mozgásforma. 18-20 fővel működik átlagban, de voltak alkalmak mikor 25 fő is jelen volt.
Pilates
Úgy látszik a különféle mozgásos kurzusokból nem lehet eleget szervezni. 2015 őszén újabb kurzus beindítására kaptunk javaslatot. A Pilates november 12-én indult egy csoporttal, a jógával áll rokonságban, de nem szellemi, elsősorban fizikai igénybevételt jelent.
33
Társastánc
Tavaly februárban indult egy új csoport. Akik akkor jelentkeztek, azóta is járnak, a létszám stagnál, 8-10 fő alkalmanként.
Cassandra gyerektánc
50 fővel indult, jelenleg 35-40 befizető van, állandóan változik a létszám. De jónak mondható a csoport. A tinédzser korosztálynál lehetne javítani, sajnos ott a 6 főből 2 fő maradt. 4. Szabadtéri rendezvények-szünidei programok
Speciális Művészeti Fesztivál
Az Értelmi Fogyatékosok Napközi Otthona kérésére pályázatot adtunk be a Nemzeti Kulturális Alaphoz a Speciális Művészeti Fesztivál megrendezésének támogatására. Azért számítanak ránk partnerként, mert a kiírás szerint csak közművelődési intézmény pályázhatott. 450.000 Ft támogatást nyertünk és ennek alapján közösen szerveztük és bonyolítottuk az Újpalotán harmadik alkalommal megrendezett SpeciArt fesztivált. A fesztivál célja bemutatkozási lehetőséget biztosítani fogyatékkal élő és ép amatőr művészek számára, valamint művészek hozzáértő értékelése útján, szakmai iránymutatást adni a további fejlődéshez. A fesztivál jó alkalom a művészeti csoportok szakmai vezetői számára a tapasztalatcserére is. A rendezvény olyan értékeket közvetít a fogyatékkal élő emberek megítélését illetően, ami hozzájárul a befogadó társadalom kialakulásához. A fesztiválon 28, regisztrált fogyatékkal élő művészeti csoport vett részt. A fellépő fogyatékkal élők száma 393 fő, nézőként jelen volt 106 fő. 80 fő itt töltött egy éjszakát, a fesztivált látogató hozzátartozók és környékbeli lakosok száma, becsült adatok alapján 300 fő. A naponkénti látogatottság 500 fő volt. A két napos programsorozatban a fogyatékkal élő csoportok mellett helyi művészek is bemutatkoztak (Dózsa György Gimnázium és Táncművészeti Szakközépiskola növendékei, Szilas Néptáncegyüttes, Csomópont) a Fő téri szabadtéri színpadon, kiemelkedő sikere volt péntek este a Brillantin zenekar utcabáljának. Kézműves kirakodó vásár várta az érdeklődőket, a fővárosi fogyatékkal élőket foglalkoztató műhelyek termékeiből, melyek jellemzően az intézményen belüli szociális foglalkoztatás keretei között készültek. Két, segítő kutyás egyesület szolgáltatásaival is megismerkedhetett a közönség. Népszerű volt a mesesátor a családok körében. A visszajelzések szerint a fesztivál elérte célját. A fellépő csoportok tagjai elégedettek voltak és nagy örömmel mutatták be tudásukat. A szakmai értékelések, tapasztalatcserék, a fesztivál délutánjait követően estébe nyúlóan zajlottak. Munkakapcsolatok alakultak ki, melyek a jövőben is jól hasznosíthatóak. A regisztráló csoportok egyértelműen jelezték igényüket a jövőben is, a fesztivál iránt. A látogató közönség jól szórakozott, a fesztiválon egyenlő partnerként vettek részt épek és fogyatékkal élők. Az azonosságok érvényesültek, nem a különbözőségek. . A befogadó társadalom kialakulásának egyik legjobb eszköze, amikor az ép emberek, saját tapasztalataikon keresztül ismerhetik meg segítséggel élő embertársaikat. A szemléletformálásnak és az önkifejezésnek adott lehetőséget a Speci(Art) Speciális Művészeti Fesztivál, egy olyan nyelven, melyet mindannyian egyformán értünk, a művészet nyelvén.
34
Az eredményes együttműködés alapján 2015 szeptemberében ismét pályázatot nyújtottunk be az NKA-hoz, és 450.000 Ft-ot sikerült nyernünk. 2016-ban május 20-21. lesz az időpontja a SpeciArtnak, melyet ezúttal is közösen szervezünk és valósítunk meg.
Gyermeknapi rendezvény
Az idei gyereknapot május 31-én tartottuk a Közösségi Házban és a ház előtti területen. A délutáni program az állatsimogatóval kezdődött, amely végigkísérte az egész rendezvényt. Eztán pónifogattal utazhattak a gyerekek a Fő téren. Ez már több rendezvényen is szerepelt, de mindig nagy népszerűségnek örvend és nagyon várják a gyerekek. 16 órától a Tündérbál című zenés mesét láthatták a Közösségi Házban, Csohány Gábor előadásában. A programot kézműveskedés zárta. Az idei gyereknapon is ingyenesek voltak a programok. A magas nézőszám változatlanul jellemző volt. Megfigyelhető, hogy van egy bizonyos réteg, aki csak az ingyenes rendezvényeket látogatja.. A 2016-os gyereknapon ismét az állatos programokra helyezzük a hangsúlyt, még ha ezek megszervezése az engedélyeztetések miatt nehézkesebb is. Éppen a gyereknapi rendezvénynél mutatkozott meg, hogy a városi, lakótelepi környezetben élők milyen ritkán találkoznak állatokkal, tehát ezek a programok kuriózumot jelentenek számukra.
Nyári táborok „Mesterségünk címere és játéktábor I. (június 15-21.)
Kézműves és játék tábor 6-9 év közötti gyerekeknek. Olyan technikákat tanulhattak a gyerekek, amit eddig csak láttak, kipróbáltak, de nem volt kézzel fogható produktuma. Napról napra egyre több általuk készített tárgyat vihettek haza, amely vagy használati, vagy lakásdekoráció stb. céllal a mindennapi életük része lehet. Készítettek ékszereket, nemezlabdákat, nemezállatokat, gyertyatartót, tároló ládát festettek, gyékénylovat,csuhébabát, ujjbábot, bőrtarsolyt, kosárkát kosárfonással stb. A kézműveskedésen kívül a játéké volt a főszerep, ahol a drámajáték segítségével sokat beszélgettek saját problémáikról is. Táborvezető: Majoros Ágnes, Szurgyi Margit-kézműves
„Mesterségünk címere és játéktábor II.( június 15-21.)
A 9 éven felüliek is kézműveskedtek, de ők már bonyolultabb dolgokat készítettek. A résztvevő gyerekek legtöbbje már ismerte ezeket a kézműves technikákat így már konkrét elképzelésekkel készültek, hogy milyen tárgyakat is szeretnének elkészíteni. A táborban a drámajátéknak nagyobb szerepe volt, mint a kézműves foglalkozásnak, mert ezt így igényelték a résztvevők. A kamaszkor nehézségeit, lelki és egyéb problémákat a drámajáték segítségével a táborvezető szakemberrel meg tudtak beszélni. Táborvezető: Majoros Ágnes, Érsek-Csanádi Gyöngyi-drámapedagógus. Mindkét táborban jól motiválható gyerekek voltak, akik szívesen jöttek és lelkesen „dolgoztak”. A korosztályonkénti szétválasztás a tábor sikerességét is alátámasztja.
Játéktábor (június 15-19.)
Önkéntes barátunk Várhegyi Gábor ötlete volt a tábor, saját maga készítette elő, megszervezte a programot és teljesen ingyen meg is valósította. Mi propagandával segítettük. Annak ellenére, hogy a többi táborral összevetve rendkívül kedvezményes áron hirdettük, kevesen jelentkeztek.
Animációs Filmes tábor gyerekeknek (június 29 - július 3.)
A harmadik általam szervezett tábor az Animációs- és filmes tábor volt. Ezt nagy várakozás és bonyolult szervezés előzte meg. Sajnos az elmúlt két évben a választott szakemberrel nem voltunk elégedettek, ezért kihívás volt olyan szakembert találni, aki megfelelő komolysággal vezeti szakmailag és emberileg is a tábort. Sikerült megoldani a problémát és olyan csapatot találtunk, amilyet minden táborszervezőnek csak kívánni lehet. A csekély bérezésük ellenére hihetetlen lelkesedéssel és szakmai tudással vettek részt a tábor munkájában.
35
6 éven felüli gyereknek szerveztük a tábort, azonban, mint mindig, most is voltak kisebb gyerekek. Sokféle filmes technikával ismerkedtek meg. A technikák bemutatói után maguk is kipróbálhatták és elsajátíthatták az alapokat: pl .gyurma technika, Pixilláció,kréta technika, báb animáció, tárgy animáció stb. A tábor alatt egy internetes oldalt is létrehoztak, ahol a szülők minden este nyomon követhették,hogy miket is készítettek aznap gyermekeik. Az oldal címe: http://animokatabor.blogspot.hu/ A tábor végén minden gyerek haza vihette az általa készített kisfilmeket. A tábor jól szervezetten, sikeresen lezajlott. Táborvezető: Majoros Ágnes, Gombos Kata. Szakmai közreműködő: Fischer Ferenc, Adorján Éva
Kangás tábor (június 22-26.)
Már az utolsó hetekben érdeklődtem az anyukáknál, mit is készítenének szívesen, így sikerült olyan tárgykészítési lehetőséget kínálni, ami maximális sikert aratott. Ez a katica-párna, melyből 18 db született! Ez kangás viszonylatban igen nagy szám. Rengeteg előkészületet jelentett számomra, hiszen ahhoz, hogy az anyukák pár nap alatt be is fejezzék a párnát, nekem is sok részműveletet kellett vállalnom, de a siker vitathatatlan volt. Ezt a párnát a „kerekítős” gyerekek a foglalkozásokon is használják. A táborba a nagyobb gyerekeket is lehozták a szülők, jellemző volt, hogy sokan 2 gyerekkel jöttek több napon át. Így a kicsik Pacsmagoldája mellett a nagyobb gyerekek is kaptak tőlem apró feladatokat (színezések, rajzolások), illetve a gyurmázás mind a kisebbeknek, mind a nagyobbaknak egyaránt izgalmas volt. A varrás mellett egyéb felnőtt kézműveskedésre (dekupázsolás) is alkalom nyílt, a pénteki napot és a tábort pedig a népszerű sablonfestéssel zártuk, mely mind a szülők, mind a gyerekek között népszerű. Az öt nap alatt a Kanga szokott szolgáltatásai is működtek: Kerekítő foglalkozás, masszázs és pedikűr, sütés-főzés. Pénteken a szülők letesztelték a finom répatortát, melyet az egészségnapra sütöttünk. A tábor résztvevőinek száma 17 fő, ezek a felnőttek, akik vagy heti bérletet, vagy napijegyet vásároltak.
Kölyök fittnesz tábor (július 6-10.)
Résztvevők: 8 gyermek + 1 fő önkéntes A tábor szakmai vezetője Czibakné Ősi Ilona, az Újpalotai Szabadidő Központban már régóta tart mozgásos foglalkozást hölgyeknek. Eredetileg 9 fő jelentkezett, de 1 fő lebetegedett, így nem tudott részt venni a programokon. A tábor vezetője a résztvevő gyerekeket régóta ismerte, hiszen közel 3 éve vezet óvodájukban -és személy szerint nekik is- óvodás tornát. A gyermekek jó része valamilyen részképesség zavarral küzd, amelyek korrekciójára az egyik leghatékonyabb fejlesztési forma a mozgásos-koordinációs funkciók fejlesztése sok gyakorlással, játékkal, változatos mozgásformákkal. Ezért a tábor szinte minden napján volt valamilyen speciális tornás játék, illetve óra: a jógától a sorversenyekig, a Városligetben a trambulinozástól a rollerozásig. Emellett, kikapcsolódásképpen, illetve a finom motoros készségek gyakorlása miatt is, a hét folyamán 3 alkalommal kézműves foglalkozást is beterveztünk. A kézműveskedést én, a tábor USZIK-os „mentora” tartottam. Igyekeztem olyan tárgyakat, alkotásokat készíteni a gyerekekkel, amely alkalmazkodott életkori sajátosságaikhoz, nemükhöz (sokkal több volt a fiú, mint a lány) és így érdeklődésükhöz. Ezért egy foglalkozás alatt többféle tárgy készült. Az utolsó napon, a tábor „emlékeként” csoport-fát állítottunk össze a gyerekek és a felnőttek (táborvezető, önkéntes és én) kézlenyomataiból. A táborban a gyerekek túlnyomó része még óvodás volt, bár nem kifejezetten óvodás korú. Volt 8 éves kisfiú, aki 2015 őszén lesz elsős. Tulajdonképpen ebből a szempontból szerencsés, hogy viszonylag kevés volt a résztvevők száma, hiszen éppen a kis létszám kedvez az egyénenkénti foglalkozásoknak, a fokozott személyes figyelemnek.
36
Kangás tábor (augusztus 10-14.)
A nyár folyamán is érdeklődtek az anyukák a klub későbbi nyitva tartásáról. Erre augusztusban került sor, hatalmas kánikulában. Volt olyan nap, mikor alig-alig számítottunk résztvevőkre, hiszen egész héten hőségriadó volt, és a klubban sajnos nincs légkondicionáló, parányi ventillátorunk pedig alig változtatott valamit a hőérzetünkön. Ebben a táborban kicsit kevesebben voltunk, 11 fő vásárolt heti bérletet, ill. napijegyeket. Ismét jellemző volt, hogy a résztvevők kb. 70 %-a két gyermekkel látogatott el a klubba. A hét tematikája az előző táborét követte, volt alkotási lehetőség mind a kicsiknek, mind a felnőtteknek. A párna sikerén felbuzdulva most maci-párnát készítettem elő, hogy a fiús szülők is nagyobb számban kapcsolódjanak a varráshoz. Masszázsra ezen a táboron nem volt jelentkező, de a többi népszerű program jól működött. A fenti táborokon kívül hirdettünk Maminbaba, Históriás, szövő, tánc és Séta-Tér táborokat, ám ezek megfelelő számú jelentkező hiányában nem valósultak meg. Külön nehezményezzük a Cassandra Táncstúdió táborának meghiúsulását. Ők is az aktív csoportjaink közé tartoznak évközben, ezért hangsúlyozottan kértük a csoportvezetőket, hogy ambícionálják a családokat a jelentkezésre, tudván, hogy a Cassandra máshol sem indított tábort. Úgy érezzük, nem tettek meg mindent ennek érdekében. Még egy szakmai megjegyzés: március-április táján szoktunk megjelenni a kínálatunkkal, amikor már a konkurensek rég meghirdették ajánlatukat. Ezen feltétlenül javítani kell!
Újpalotai Napok
2015-ben ismét a hétvégi három napra koncentráltuk a programokat. Ez nem jelenti azt, hogy hétközben ne lehetne a városrész különböző helyein programokat kínálni, ám most nem mutatkozott olyan lehetőség, amellyel kitelepülhettünk volna. Volt viszont egy jó ötletünk: az átadás előtt álló InSpirál Központot szakemberek segítségével mutassuk be az érdeklődőknek, ezzel is hangsúlyt adva a közeli megnyitónak. Sajnos ez biztonsági okok miatt meghiúsult. Immár másodszor léptek fel nálunk az Újlak Utcai Iskola kötélugró versenyzői. Mint minden évben idén is bemutatkoztak Cassandra táncstúdiónk növendékei. Vasárnap volt a gyerek programok napja. Lehetett látni a Bábakalács Bábszínház Offerusz, a nagyerejű című mitológiai témájú bábelőadását, valamint Kőhalmi Ferenc bűvész és a Mintapinty zenekar MintaCirkusz zenés előadását. A változatos programok mellett a Napszekér Játszóház várta a kézműveskedni vágyókat. Délután a Babtársulat óriásbábos előadásán találkozhattunk óriás fenevadakkal. A hagyományokhoz híven ezúttal is a családi programok domináltak, köztük hangsúlyos szerepet kapott a Kanga klub kitelepülése. Több műfajban igyekeztünk érdekes kikapcsolódást nyújtani a közönségnek. Volt szabadtéri óriás sakk, interaktív sportbemutató, a stand-up comedy műfaját Orosz György a Showder Klub humoristája képviselte. A helyi csoportok közül ezúttal se maradt ki a Szilas néptáncegyüttes bemutatója és a civil főzőverseny. Esténként igényes zenét képviselő produkciókkal jelentkeztünk. A világzenét játszó Szirtes Edina Mókus és a Fabula Rasa, valamint a blues zenét játszó Mojo WorKings magas művészi színvonalat képviselnek műfajukban. Persze lehet, hogy néhányan fintorogtak az új hangvételt képviselő együtteseken, ám mi tudatosan igyekszünk meghonosítani ezeket. A program zárásaként Keresztes Ildikó és együttese óriási közönségsikert aratva méltóan keretezte a városrészi ünnepet. Változatlanul mindent megteszünk a kulturált közösségi szórakozás feltételeinek megteremtéséért, ennek érdekében foglalkoztattunk több polgárőr szervezetet és takarító brigádokat. Odafigyelünk a hangerőre is, ritka kivételtől eltekintve nem volt reklamálás ezzel kapcsolatban. 2016-ban következik a huszonnegyedik Újpalotai Napok, melynek időpontja június 10-12.
37
Az Újpalotai Napok presztizsét és sikerességét is igazolja, hogy az utóbbi időben utánozni kezdték. A módszer röviden így körvonalazható: telepíts szabadtéri színpadot valahova, lehetőleg az újpalotai Fő térre, szerződtess „népszerű” zenészeket, hívjál vidámparkosokat, vendéglátóst és néhány vásárost, ezzel biztosítva a siker és a közönségszám. Ezek a „hamisítványok” többnyire a mulatós zenével operálnak. Közeli ismerősünktől is kaptunk olyan kritikát, hogy ezek a rendezvények nagyobb közönséget vonzanak, mint az általunk szervezett programok. Egy helyi felelős ember azt mondta, hogy ezek „semmiben nem különböznek az Újpalotai Napoktól”. Lehet, hogy így van, de ez továbbra sem indokolja, hogy ennek az értéktelen műfajnak fórumot, lehetőséget adjunk. Ezt nem nekünk kell csinálni! A jövőben még határozottabban kell képviselnünk az általunk fontosnak, értékesnek tartott műfajok közvetítését. Ezzel letisztul a kép a közönség számára, hogy ki, milyen műfajú programokat kínál. Ki-ki azt a műfajt választja, ami tetszik neki.
Újpalotai Nyári Játékok
2015-ben ötödszörre került megrendezésre a már jól ismert rendezvény. Mint minden évben, idén is jól működött a közös munka a Boldog Salkaházi Sára templommal és Repcsik Gyula atyával. Mindenben támogatott minket és segítette munkánkat. Az elmúlt év koncepciója megegyezett az eddigiekkel, hogy tartalmas szórakozást nyújtsunk a nézőknek. Az idei programot Lovasi és a véletlen zenekar koncertje nyitotta meg. Lackfi János és Heidl György kortárs költeményeit adták elő. Az est valószínűleg az előadók népszerűségének köszönhetően sikert aratott, ám szakmailag több dolog kifogásolható. Az előadók nem tudtak megbirkózni a hely adta lehetőségekkel, illetve az általuk jól begyakorolt kliséknek nem volt helyük a templom udvarán. Csalódást okoztak. A keddi napon az osztrák Ripoff Raskolnikov Band emelte a színvonalat blues estjével. Neki viszont nem jelentett problémát a templomi környezet, a színvonalas produkció nagy tetszést aratott. Szerdán egy rendhagyó produkció képviselte a népzenét és a néptáncot. Az erdélyi Tokos zenekar volt a vendégünk Berecz István néptáncossal. Sajnos a kiváló produkciót beárnyékolta a színpad rossz minősége, az előadás alatt keletkező porfelhő és az ugráló cimbalom kínos volt. Csütörtökön a világhírű Dresch-Borbély Quartett töltötte meg a templomudvart. A zárónap a komolyzenéé volt. Érdi Tamás zongoraművészt hallhattuk egy meghitt koncerten. A csökkentett költségvetés ellenére is sikerült a megszokott színvonalat teljesíteni, bár nem kis nehézségek árán. A Nyári Játékok programjainak összeállítása mindig nagy kihívást jelent, hiszen nagyon korlátozott technikai lehetőségek állnak rendelkezésünkre és a színvonalat évről évre szeretnénk emelni és ebből nem engedünk! Idén elérkeztünk egy olyan szintre, hogy már volt több megkeresés művészek részéről, hogy szeretnének szerepelni. Nem szabad azonban elhallgatni azt sem, hogy a megadott anyagi forrásokból egyre nehezebb minőségi programot biztosítani, mi pedig a rendezvény nemzetközi jellegét is szeretnénk megtartani, valamint ismét felvenni a repertoárba színházi előadást, ami rendszeresen komoly technikai kihívást jelent. Az idei szezonban a Nyári Játékok időpontja 2016. június 27-július 1. .
Szent István Napi rendezvény
2015-ben az Újpalotai Szabadidő Központon volt a sor, hogy megszervezze és megrendezze a XV. kerületi Szent István Napot a Karácsony Benő parkban augusztus 19-én és 20-án. Ennél a rendezvénynél abszolút hagyományos panelek határozzák meg a programot, és ez így volt tavaly is. Históriás Kézműves Játszóház, Történelmi Bajvívó bemutató, nótaműsor, Szilas Néptáncegyüttes, új kenyér átadása, kenyérszegés – ezek elmaradhatatlan elemei az ünnepségnek. Sajnos mindkét nap rendkívül rossz idő, végig szakadó eső volt. Ez csaknem ellehetetlenítette a programok megvalósulását. Ennek ellenére csupán a Történelmi Bajvívó Egyesület bemutatója maradt el az időjárás miatt. Augusztus 20-án délfelé elállt az eső, kora estére, a kenyérszegésre és az ünnepi beszédre még a nap is kisütött. Ekkorra megtelt a tér érdeklődőkkel. A Szent István Napi programon is a közönség fülének új zenei élménnyel szolgáltunk. 19-én zárókoncertként a 38
világzenét igényesen játszó Besh o Drom együttes szerepelt, akik rugalmasan, barátsággal fogadták a közönség részéről a megjegyzéseket. 20-án befejezésként a friss Kossuth-díjas, világhírű Hot Jazz Band adott koncertet, ugyancsak új hangzásvilágot hozva a Karácsony Benő parkba. A hagyományoknak megfelelően az ünnepi programot ezúttal is a MÁV Szimfonikus Zenekar ünnepi koncertje zárta. Az eseményre zsúfolásig megtelt a Boldog Salkaházi Sára templom. A zenekar jól szerkesztett műsorában három darab szerepelt: Erkel – Ünnepi nyitány, Liszt – Christus Die drei heilige Könige, Schumann – IV. szimfónia. Csurgó Tamás karnagy vezényletével a szimfonikusok fergeteges koncertet produkáltak, amit a közönség felállva tíz perces tapssal honorált.
InSpirál Start!
A szociális városközpont, vagyis az InSpirál Ház átadása hónapokig húzódott, végül szeptember 25-26.-ra tűzték ki a megnyitót. A fenntartó olyan nagyszabású, kétnapos megnyitó ünnep szervezését kérte intézményünktől, amely lehetőség szerint minden korosztályt érint és megmozgat. Sok szempontból megkésve indult a szervezés. Íme a meghirdetett programcsokor címszavakban: flashmob, színpadi produkciók, zene, tánc, filmvetítések, gyerekműsorok, kézműves foglalkozások, buborékvarázs, tanácsadások, szakmai szolgáltatások, kiállítás, retro ruhabörze, ajándékvásár, ételkóstoló, az új Spirál Központ bemutatása. Három helyszínre csoportosítottuk a programokat. A spirálfeljáró tövében telepítettünk szabadtéri színpadot, az épület földszinti részén húzódott a szolgáltatásoknak helyet adó standok sora, harmadik helyszínként az épület szolgált, az emeleten folyamatos filmvetítéssel és az idetelepülő intézmények szakmai bemutatásával. Nem csak a szoros határidő jelentett kihívást, a programban mintegy harminc fellépőt, közreműködőt és foglalkozásvezetőt kellett koordinálni. Sajnos menet közben folyamatosan változott a végső forgatókönyv! Az időjárás nem fogadta kegyeibe a nagyszabású programsorozatot. Szakadó eső miatt a Családsegítőbe kellett összezsúfolni az első napon a protokolláris megnyitót és a produkciók jelentős részét. A mostoha idő ellenére minkét napon közönségsikere volt a földszinten megnyíló Pajtás étterem bevezetését jelentő ételkóstolóknak. Első napon a GMK biztosította a 600 adag ételt, a második napon 5 csapat főzőverseny formájában állította elő a kóstolót. Kényszerűségből voltak a koncertek a Pajtás étteremben. Egyedül a Dózsa Gimnázium táncosai merészkedtek ki a szabadtérre az akkor éppen enyhe eső ellenére. Zárásként váratlan sikert hozott Détár Enikő 30 perces koncertje, amely ugyancsak a Pajtás étterembe kényszerült. Természetesen a mostoha idő a közönség javát elriasztotta, dehát szeptember végén nagy szerencse kell ahhoz, hogy jó időben lehessen szabadtéri rendezvényt tartani. 5. „Anno” Művészeti Hét A művészeti hét keretén belül hívtuk meg Berecz András népi mesemondót a színháztermünkbe, mely zsúfolásig megtelt és ismét nem csalódtunk az előadóban. Varázslatos képességei és humora mindenkit magával ragadott. A Márton napi vigasságunkat is ekkor tartottuk meg, melyen sikerült a néphagyományt népzenészekkel és népi játékokkal feleleveníteni valamint a kézműves szokásokat is megismerhették a gyereket. A legkisebbeket a Cirógató babaszínházi előadás várta. 6. Civil kapcsolat Amint azt már az előző évben is jeleztük, a körülöttünk lévő – korábban mozgékony, cselekvő – civil szervezetek tagjai kikerültek az aktív korból és jelentős utánpótláshiánnyal küzdenek. Ezzel a problémával nemcsak szembe kell nézni, hanem foglalkozni kell a változtatással. Intézményünk a kapacitásának határáig készségesen helyet ad a jelentkező egyesületeknek és készen áll az együttműködésre, az általuk javasolt kezdeményezések felkarolására.
39
Tényleges együttműködés a Palotai Polgárőrséggel és a Segítsd az Iskoládat! egyesülettel van, tavaly november 7-én ismét közösen rendeztük az iskolák közötti vetélkedő döntőjét. A polgárőrségnek nemcsak helyet adunk, hanem rendezvényeinken rendszeres munkakapcsolatban állunk. A Zsókavár városrehabilitációs projekt kapcsán a nem helyi érdekeltségű, de helyi szakmai feladatra szerződő KÖFE-vel (Közösségfejlesztők Egyesületével) végeztünk közös feladatokat. Ez még jelenleg is tart, noha a Zsókavár Információs Iroda megbízatása 2015. szeptember 30-án lejárt, viszont a közösségépítési folyamat nem állt le. A néhány hónapos levezető szakaszra az irodánkat biztosítottuk közösségi összejövetelekre, tanácskozásokra. Ennek a szomszédsági munkának a hozadékaként alakulóban van egy egyesület, ezt bíztató jelenségnek tekintjük. A jelenlegi helyzetben elsősorban egyéni önkéntesekre támaszkodhatunk, akik segítenek a Közösségi Házban. 7. Helyi kommunikáció, reklám, propaganda A Kulturális és Sportközpont igazgatója 2000 példányban maximálta az egyes rendezvényekre kiadható, A/5 méretű szórólapok számát. Ez ritka kivételtől eltekintve egyáltalán nem probléma, mert ahogy korábban is jeleztük, ezeknek a tájékoztatóknak a hatékonysága lecsökkent, noha meg kell jegyeznünk, hogy intézményünk postaládába már egyetlen egy szórólapot sem terjeszt, ezeket kifejezetten közösségi pontokra, találkozóhelyekre, forgalmas intézményekbe helyezzük ki. A tájékoztatás egyik alapját jelentő A/3-as méretű plakátok hatékonyságában tovább erősödtünk. Ez a megfelelő helyismerettel és kapcsolatokkal rendelkező terjesztőnek köszönhető. Ennek a hatókörét tovább bővítjük. A kispéldányszámú óriás plakátok változatlanul hatékonyan működnek. Az elektronikus levelezést továbbra is fejleszteni szeretnénk. Javulnunk kell az intézményi honlaphoz küldött anyagok rendszerességében, az önkéntes barátunk által gondozott weboldalt is erősíteni, gazdagítani szeretnénk. 8. Helytörténeti munka A 2014. évi áprilisi fúzió előkészítése és megvalósítása temérdek új feladatot rótt az USZIK vezetőjére is, ami az aprólékos munkát igénylő helytörténeti tevékenységtől vette el az időt. Nem sikerült az eredeti szándék ellenére megjelentetni a Páskomliget című kiadványunk következő számát. Amint azt korábban jeleztük, elfogadták javaslatainkat és partnerként számítanak ránk a Csokonai által megkezdett és szervezett Város-Emlék-Képek sorozat újpalotai vonatkozását illetően. Tisztáztuk a Nyírpalota 1-21. számú sorházra kerülő archív fotó jogtiszta használatát, a szöveget még nem sikerült egyeztetnünk a társasház vezetőségével. A városrész elsőnek épült iskolája a László Gyula, táblája lényegében teljesen elő van készítve, de a műszaki munkálatoknál (táblára égetés művelete) kiderült, hogy az általunk leadott archív fotó cseréjére van szükség. A harmadik emléktábla a Nyírpalota utca 71. számú toronyházra kerül. Itt is a társasház vezetőségével történő egyeztetésnél akadt meg a folyamat. A Rákospalotai Múzeum közösségi munkával létrehozott, igényes helytörténeti folyóirat megjelenését vette tervbe. A Házam-Helyem-Palotám című periodika első számának előkészítése csaknem félévet vett igénybe. A Múzeumban megtartott rendszeres előkészítő tanácskozásokon mindhárom városrészt képviselték a művelődési központ által felkért szakemberek. A HázamHelyem-Palotám első számának bemutatója és megjelenése az Anno Művészeti Héten 2015 novemberében volt. Meglepően élénk érdeklődés kísérte a bemutatót és kedvező fogadtatásra talált a mindhárom városrész múltjával foglalkozó kiadvány. Intézményünk természetesen az Újpalota 40
múltját felderítő dokumentumokkal járul hozzá a tervek szerint évente négyszer megjelenő kiadványhoz. 9. Szolgáltatások Bosszantó volt, hogy a szolgáltató hibájából 2015 elején két hónapig nem volt internet kapcsolat a Közösségi Házban. Hiába reklamáltunk több helyen, csak március közepére hárították el a hibát. Ezt a jövőben elkerülendő, saját finanszírozásban új vonalat is előfizettünk. Szerény érdeklődés volt a felnőttképzési tanácsadás iránt, ezzel ellentétben egyre népszerűbb a csere-bere könyvtár. Technikai segítséget biztosítottunk több önkormányzati rendezvény megvalósításához. Ilyen volt a Good bye nyár! és a Vásárcsarnoknál tartott Sörfesztivál. 2015. június 10-én a Közösségfejlesztők Egyesülete által szervezett konferenciát fogadtuk a Közösségi Házban, mely a Zsókavár Projekt nevű városrehabilitációs programhoz kapcsolódó szomszédsági- közösségépítési tevékenységek másfél éves tapasztalatáról adott számot a szakembereknek és érdeklődőknek. A XV. ker. ESZI Területi Gondozás a Szociális Klaszter Egyesülettel együttműködve „Az öregedő elme” – a demencia korai felismerése és kezelése címmel konferenciát szervezett szociális és egészségügyi szakembereknek 2015. október 2-án, 9-16 óráig az Újpalotai Közösségi Házban és az újonnan épült szociális városközpontban. Bizonyára a Zsókavár utcai városrehabilitációs projekthez tartozó humán programokban kifejtett aktivitásunk, folyamatos részvételünk is hozzájárult ahhoz, hogy felkértek, szervezzünk programokat esténként a tavaly szeptemberben megnyílt Pajtás étteremben, mely az InSpirál Ház földszintjén működik. Csak alkalmi programokban gondolkodunk, mert nem látjuk értelmét hétrőlhétre, vagy még sűrűbben megrohamozni a környéket. Körültekintéssel, mértéktartóan, a környező lakosságot is magunk mellé állítva szeretnénk megjelenni a területen, amely közösségi rendezvényekre, összejövetelekre kiválóan alkalmas. Annak ellenére, hogy erősen presszionálnak a programözönre, nekünk más elképzelésünk van. Ötórai tea, zenés kávéház, beszélgetős programok, mini pódium szerepelnek a körvonalazódó elképzeléseink között. 10. Személyi, pénzügyi és tárgyi kondíciók Az elmúlt esztendő egyik legnagyobb kihívását jelentette az USZIK számára a munkatársak szokatlanul nagyszámú cserélődése. Közel fél évbe telt, amíg harmadszori nekifutásra megfelelő segédmunkást találtunk. Márciusban távozott az információs-művelődésszervező munkakörben dolgozó kollega, akiről kiderült, hogy nem alkalmas a munkakör ellátásra. Október 1-jén pedig megvált intézményünktől a 8 órás státuszban dolgozó másik információs munkatárs. Ez utóbbi nagy csalódás volt számunkra, mert a tehetséges, fiatal Petőcz Eszterrel kapcsolatban komoly távlati terveket építgettünk. Ugyancsak váratlan helyzet elé állította az intézmény munkatársait, hogy a vezető 2015. december elején betegség miatt váratlanul több hónapra kiesett a munkából. Mindezek ellenére elismerésre méltó, hogy az intézmény szakmailag az egyik legnehezebb évét zárta sikeresen. Az Önkormányzat eredményességnövelő pályázatán a Csokonai Kulturális és Sportközpont intézményegységeként 2.649.491 Ft-os fejlesztést hajtottunk végre az alábbi tételekkel: mikrofon szett, Konika Minolta fénymásoló , bankettasztal (10 db ), népi babajátszó bútorok, rakatolható székek a Közösségi Ház nagytermébe, 170 db, bútor a Zöld Klubba, villanytűzhely, kávéfőző automata, szőnyeg, a Közösségi Házban öt konvektor cseréje és a nagyterem parkettájának újracsiszolása, lakkozása. (Kivitelezés 2016. február első hetében.) A Csokonai Kulturális és Sportközpont eredményes gazdálkodásának következtében fenntartói engedélyt kapott komplett nagyszínpad és fedés beszerzésére, melyet az ó esztendőben meg is 41
valósított. Ez jelentős költségcsökkentést jelent az USZIK számára is a szabadtéri nagyrendezvényeknél. Kelemen Árpád kulturális igazgatóhelyettes s.k.
42
PESTÚJHELYI KÖZÖSSÉGI HÁZ – ÉRTÉKELÉS 2015 A Pestújhelyi Közösségi Ház életében is nagy változást hozott a 2015. esztendő. A kormányrendelet miatt megszületett közös elhatározás az ISK-val való összeolvadásról a telephelyen leginkább az adminisztrációs feladatok megsokasodásával járt. Rengeteg érvényes szerződést kellett újra írni, a névváltozás számos problémát okozott, a kapott számlák sokszor annak ellenére, hogy felhívtuk a partnerek figyelmét a változásra- a régi megnevezésre érkeztek, többször rontottunk el magunk is új szerződéseket. Az új szervezeti felépítés miatt heti gyakorisággal ismétlődtek a maratoni hosszúságú telephelyvezetői értekezletek, amelyeken a művelődési intézményegységek szakmai ügyei háttérbe szorultak a sport és egyéb kérdések megvitatása mellett. Az új kollégák közül azokkal sikerült ténylegesen megismerkednünk, akikkel a közös munka folyamán közvetlen kapcsolatba kerültünk. A Pestújhelyi Közösségi Ház program-struktúrájában jelentős változás az elmúlt évben nem történt. A munkatervben szereplő rendezvényeket jó látogatottság mellett rendre megtartottuk. Csoportjaink, közösségeink munkáját, eredményeit figyelemmel kísértük, ahol lehetett, népszerűsítettük, rendezvényeiket, kiállításaikat gondosan szerveztük. Nyári táboraink és a páratlan vakáció ingyenes programsorozat népszerű volt a gyerekek körében, a szülőktől nagyon pozitív visszajelzések érkeztek. Fogadtuk a közösségi szolgálat keretében munkára jelentkező fiatalokat, akik kedvvel és hasznosan töltötték a szolgálati időt rendezvényeinken. A PeKH udvarán kialakított műfüves pálya gondnokolása megoldódott, így kevesebb feladat hárul a ház munkatársaira, de a járdával, a füves területekkel, a kerítések környékével senki nem foglalkozott. Nem találunk rá logikus magyarázatot, hogy amíg a közösségi házba járók klubtagságit, szakköri díjat, terembért, belépőt fizetnek, addig a műfüves pálya használói, akik (az udvarunkon parkoló autóik alapján, ami miatt mellesleg kiszorulnak a parkolóból a hozzánk érkezők) valószínűleg nem a szociálisan rászoruló kategóriába tartoznak, vélhetően többen nem kerületi lakosok, miért nem fizetnek semmiféle klubtagságit, pályabérletet. A pálya miatt a szomszédokkal való pereskedés költségeit pedig a ház viseli. Reklám és propagandatevékenységünk a papíralapú megjelenéstől egyre inkább az online megjelenés felé tolódott el. Hasznosnak bizonyul a helyi újság és TV hírközlő csatornája is, számos rendezvényünket felvettek, és műsorként leadtak. A nálunk működő civil szervezetekkel a kapcsolatunk együttműködő, lehetőségeink szerint segítettük munkájukat. Csoportjaink, közösségeink a kisgyermekek fejlesztése, művészeti, rekreációs, sport és hobby tevékenységek köré csoportosulnak. A sok éve változatlan népszerűségnek örvendő tevékenységek, lehetőségek mellett, az újonnan jelentkező igényeknek is igyekszünk megfelelni. Gyerekcsoportok: A Ringató heti egy délelőtti alkalma a legkisebbeknek és anyukáknak kínál ölbéli játékaival közösségi élményt, mintát ad a mindennapi mondókák, énekek „használatához”, mely a gyerekek fejlődése szempontjából igen jelentős. Az oktató több éve töretlen népszerűséggel vezeti a korosztályi adottságok miatt- gyakran változó összetételű csoportot. A Mikulás ünnepség és egy nyitott foglalkozás remek alkalom volt arra, hogy az apukák, nagyszülők is betekintést nyerjenek a ”ringatásba.” Évek óta fáradtunk azon, hogy a Ringatóból „kinőtt” gyerekek a nagyobbaknak kínált programokra is visszatérjenek. Erre legtöbbször csak évek múlva kerül sor, hiszen a bölcsödébe járás megkezdése
43
nagy változás egy család életében, és hosszú idő telik el addig, amíg újra, újabb, már délutáni elfoglaltságra elhozzák a szülők a gyerekeket. Az Ovis balettre járók júniusban a színpadon záró bemutatót tartottak a szülőknek, sajnos egyúttal az (igen magasan kvalifikált) oktatótól is elbúcsúztak, mivel új munkahelyi elfoglaltsága miatt nem vállalta tovább a csoport vezetését. Ezért ősztől kicsit megcsappant a létszám. Az új vezetőnek (aki szakmailag szintén nagyon jó) sokszor vannak fellépései, így többször már más tartotta helyette az órát. Figyelünk a létszám alakulására, ha kell, ismét vezetőt váltunk. Akrobatikus rock and roll csoport már 3. éve töretlen lelkesedéssel próbál. A kis létszám ellenére vezetőjük sem hagyta őket cserben. Szinte minden hétvégén mennek valamilyen versenyre, bemutatóra. Mini-Táncelőkészítő korábbi két külön csoportját ősztől összevontuk, mert az első félévben mindkettőbe kevesen jártak. Hiba volt, hogy az előző évben ugyanarra a napra tettünk két, óvodás korosztálynak szóló szakkört. Az év végi záróbuli különleges és egyben más is volt, mint az eddigiek. Nem táncbemutatót tartottak a szülőknek, hanem sok játékkal, tombolával és egy Mikulással volt megfűszerezve a délelőtt. Persze a tánc sem maradhatott el, most a Mikulás volt a közönség, aki a bemutató végén kiosztotta mindenkinek a jól megérdemelt ajándékát. Az Apró lábak tornája kezdetben döcögve induló csoportja létszámban nagyon felfejlődött, a szülők tapasztalják a hasznát a prevenciós tartásjavító, motoros és koordinációs képességek fejlesztésének. Jó döntés volt, hogy erre a napra ennek a korosztálynak nem kínálunk más foglalkozást. Az elmúlt évben alakult új csoportok közül a Babás mamás jógára már korábban is felmerült az igény, meghirdettük a lehetőséget, de a kis létszám miatt hamar abba maradtak a foglalkozások. Egy új vezetővel, most úgy néz ki, hogy életképes a kezdeményezés, rentábilisan működtethető a kör, bár még bőven növelhető a létszám. Teljesen új próbálkozás, a gyermekjóga, ami, a kezdeti 3 főről már 8 főre duzzadt. Úgy tapasztaljuk, hogy a gyermekorvosi rendelőkben és az óvodákban elhelyezett szórólapoknak köszönhetően növekedett meg a létszám, valószínű, hogy a szülők is népszerűsítik a továbbiakban a lehetőséget. Játékos képességfejlesztés óvodásoknak kezdeményezésünk nem aratott sikert, néhány hónapos próbálkozás után, belátva a kudarcot, megszűntettük a csoportot. Tűzzománcos gyerekcsoportunk heti egy alkalommal dolgozik a műteremben. Egyre szebb munkák kerülnek ki kezeik közül, köszönhető ez a szakmai igényességet megkövetelő mesternek. A tagok közül többen résztvevői voltak a nyári tűzzománc-tábornak. A Varázslatos alkotókörbe és Képzőművész körbe sajnos a vártnál kevesebben jártak, annak ellenére, hogy a szakkör vezetőjének kézműves foglalkozásai mindig népszerűek voltak kicsiknek, nagyoknak egyaránt. megpróbáltuk a két foglalkozást egy napra tenni, hogy a létszám is megfelelő legyen. A Tündérek, törpék, táltosok csoportjában az év első felében az egyik, szeptemberben a másik körvezető is – más elfoglaltságra hivatkozva – lemondta a foglalkozásokat. Gyakorlatilag szétesett a társaság. Februártól új vezetővel megkíséreljük újra indítani. Az Ifjú felfedezők társasága a világ iránt érdeklődő 7-12 éves gyerekekből áll. A körvezető megtalálta a hangot ehhez a korosztályhoz, a gyerekek kreativitására építve zajlanak a különböző 44
kultúrákat megismerő foglalkozások. A csoportból sokan részt vettek a hasonló tematikára épülő nyári táborokban is. A Ju-Jitsu küzdő, önvédelmi sport bekerülése a kínálatunkba hiánypótló volt. Korábban a szülők nem találtak nálunk kisfiúknak mozgásos elfoglaltságot. a két éve folyó munka sikerét bizonyítja, hogy az itt sportolni kezdett gyerekek közül ketten vizsgát tettek. A szövetség által delegált bíráló bizottság egyiküknek a narancssárga, másikuknak a narancssárga- lila csíkos övet ítélte meg. A vizsgát a szülők és az „edzőtársak” is figyelemmel kísérhették, mindannyian büszkék voltak az eredményre. A „Z” klub hiánypótló, új kezdeményezés, amely azért alakult, mert úgy láttuk, hogy kell egy HELY a pestújhelyi kamaszoknak. Egy olyan hely, ami nem kötődik semmi iskolaszerűhöz, ahol jól lehet éreznie magát az ember fiának, s ne adj’ isten, értelmes dolgokat lehet művelni. S még egy fontos: nem kerül pénzbe. (Hiszen sok család anyagi helyzete nem teszi lehetővé, hogy kamaszgyerekeik programjait finanszírozzák.) Megkérdeztünk néhány diákot, akinek nagyon tetszett az ötlet. Igyekeztünk találó nevet találni, hogy meghirdethessük, és a fiatalok is lássanak már a névben is fantáziát. A „Z”-re esett választásunk, hiszen az általunk megcélzott korcsoport tagjai a Z generációhoz tartoznak. Így lett a klub neve Z klub. A klub magját „pestújhelyis” (Pestújhelyi Általános Iskolás) 5., 6., 7., 8. osztályos diákok alkotják, tehát meglévő, élő kapcsolatok. Ezt szeretnénk bővíteni: más iskolák diákjait is hívjuk, várjuk. Bedő Mónika a klub vezetője így ír az ott folyó munkáról: „Heti egy alkalommal, csütörtökönként találkozunk a házban. Sok közösségformáló tevékenységet csinálunk: filmet nézünk, társasjátékozunk, bowlingozunk, csúszdázunk, jeles napokat, személyes évfordulókat ünneplünk, stb. Mindig van zsíros kenyér és tea. A tavaszi, kora nyári hónapokban, ősszel sétát vagy kisebb kirándulást tervezünk, mert az a tapasztalatunk, hogy a gyerekek nem nagyon ismerik a kerületet, Budapestről már nem is beszélve A programokat egyébként rugalmasan kezeljük, szoros kapcsolatban a gyerekekkel, az élethez igazodva, de van fő csapásvonal: ez a színház. Cél, hogy értelmes perspektívát mutassunk, nyitott, rugalmas, gondolkodó generációt neveljünk.” A klub vezetője drámapedagógus, ezért mindig van drámafoglalkozás, színházcsinálás: egyszóval közös ALKOTÓMUNKA. Felnőtt csoportok Társastáncosok 8 felnőtt és 2 gyerek csoport működik a házban két fiatal, aktív versenytáncos vezetésével. Az oktatók az USZIK-ban és a Kozák téren is tartanak foglalkozásokat, ezek némelyike „átjárható”, ez a befizetések nyilvántartásában néha zavart okoz. A lelkes vezetők jól összetartják a közösségeket, Tanítványaik között a gyerekek és az idősebb korosztály képviselői egyaránt megtalálhatók. A csoportok minden évben, decemberben és júniusban nálunk tartják a záróvizsgájukat. Az oktatók felléptek a szilveszteri rendezvényünkön. A Női torna vezetője két éve elvégzett egy jóga tanfolyamot, ezért az aerobik alapú foglalkozásait tudatosan kezdi leépíteni, tanítványait a jóga felé irányítani. Ez a törekvés most már a létszámban is megmutatkozik, ha 10 főnél kevesebben lesznek, akkor helyette egy újabb „fitnesz jóga” csoportot tudunk beindítani. Frissítő gerinc jóga létszáma -az előbbiekben vázoltak hatására- fokozatosan bővül. A hét közben zajló foglalkozások létszáma sajnos már nem növelhető tovább, mivel a terem falát nem tudjuk arrébb tolni. Pénteki napra is próbálkoztunk csoportot szervezni, de főleg nyáron ez problémás, mert sokan már pénteken elutaznak hétvégére. Örök probléma, hogy a nagyterem hétfőn, szerdán
45
egész délután foglalt az asztaliteniszezők miatt, így nagy létszámú foglalkozást hetente csak 2 napon tudunk ide szervezni. A Tűzzománcosok közel 1 millió 700 ezer forintos bevételükkel anyagi szempontból is az egyik legsikeresebb körünk. Heti három alkalommal fordulnak meg a házban. A nagy hagyományokkal bíró alkotókör a hagyományos évi kiállításuk mellett egyéni sikerekben is bővelkedett. A Nemzeti Művelődési Intézet folyóiratában több mint 10 oldalas riport jelent meg a kör vezetőjével. A cikkben Szendrei Judit sokszor dicsérte a Házat, a Ház munkatársait, a neki és az alkotókör tagjainak adott lehetőségeket. Az Etka jóga és az életmód torna vezetője lassan két évtizede ugyanaz a személy. Hetente két délelőtt egy idősebbekből álló kisebb létszámú csapat, két délután nagyobb létszámú, inkább középkorúakból álló közösség őrzi kondícióját, egészségét a vezető segítségével. Kertbarátkörünk havi összejövetelein az aktuális kerti munkák megtárgyalása, növény- és magcsere, a házi tapasztalatok átadása mellett szakemberek előadásai is színesítették a programot. Nem teljes létszámmal ugyan, de több alkalommal tettek kirándulást, és látogatást egymás kertjében. Újdonság volt az Újpalotai közösségi kertek szervezőjének előadása az ottani működésről. Az őszi terménybemutató idén is nagy sikert aratott. A Bridzsklub keddi összejövetelein rendszerint 4-5 „asztal” játszik. Az összetartó közösség évente két alkalommal bridzshétvégére utazik együtt a Mátrába, egy hétvégét a Balatonnál tölt egyik tagjuk présházában, és alkalmanként „háznál” is összejönnek néhányan hétvégén, illetve a téli-nyári zárás alatt. A Foltvarrókör havonta egyszer tart foglalkozást a házban, ilyenkor egymástól tanulnak valamilyen új technikát, elsajátítanak egy-egy fogást. Kétévente kiállítás keretében bemutatjuk az elkészült új munkákat, erre tavasszal került sor. A rokonokból, barátokból, a műfaj iránt érdeklődőkből álló népes közönség örömmel fogadta a megnyitón a tagok által készített tombolaajándékokat. Az asztalitenisz klubunkba a PöSöC versenyzőinek fenntartott edzésidőn kívül vártuk a pinpongozni vágyókat, heti egy alkalommal. A csoportok munkájáról szóló beszámolóban többször közösségekről beszéltünk, hiszen a több éve együtt izzadó, alkotó, szórakozó társaságok tagjai a foglalkozásokon kívül is kapcsolatban állnak, problémáik megoldásában számíthatnak egymásra, örömeiket is szívesen megosztják egymással. Táboraink A kínálat nagy volt, a meghirdetett 15 táborból 12 jött össze, 245-en táboroztak a PeKH-ben. (2014ben 210-en.) Újdonság volt, hogy a júliusi és az augusztusi időutazó táborban egy éjszakát itt töltöttek a gyerekek.
Kézműves kalandok az állatok birodalmában
A táborozók ismerkedtek az állatok izgalmas világával, életmódjukkal, az ő életükben betöltött szerepükkel. Az állatok voltak segítségükre a kézműves foglalkozásokon is: színeik, formáik adtak ihletet az alkotáshoz. A hét folyamán a rovaroktól az emlősökig, a dinóktól az unikornisokig mindenféle élőlénnyel találkoztak valamilyen formában. A táborzáron az öt nap alatt begyűjtött pisztáciákkal különböző ajándéktárgyakra licitálhattak a gyerekek.
46
Tündérek, törpék, táltosok
Az alkotótársként hozzánk szegődött gyerekek mesékkel, versekkel, (dráma) játékokkal gazdagíthatták önkifejező képességüket. Az öt nap vezérvonala a sárkány volt. E köré épült a mese, a játék a díszlet és jelmezkészítés is. Az utolsó nap a szülők előtt nyilvánosan is összecsapott a királyfi és a sárkány.
„Palacsintás király”főzőcske tábor
A főzéstanulás mellett kézműves foglalkozások, ügyességi játékok és versenyek tarkították a programot. A táborlakók a korszerű, tápláló ételek elkészítése mellett megismerkedhettek az egészséges életmód szabályaival is. Utolsó nap „Edd meg, amit főztünk!” címmel táborzáró partit rendeztünk a szülőknek.
Időutazó tábor az Ifjú felfedezők társaságával
A táborlakók öt nap alatt mamutra vadásztak az őskorban, piramist építettek az ókori Egyiptomban, versenyeztek a görög olimpián, hajóra szálltak a vikingekkel, majd befejezésül részt vettek egy lovagi tornán Artúr király udvarában. Az idén második alkalommal megrendezett tábor az elmúlt év óta semmit nem veszített népszerűségéből: augusztusban meg kellett ismételnünk. Mivel többen már az elmúlt évben is résztvevői voltak a tábornak, az idén- újításként- beépítettünk a programba egy 1 éjszakás itt alvást, nagy sikere volt.
Tűzzománc alkotótábor fiataloknak és felnőtteknek
Az év folyamán alkotókörre, vagy intenzív hétvégékre hozzánk járó hallgatók az alkotótábor öt napja alatt olyan munka elkészítésének lehetőségéhez jutottak, amit év közben, idő hiánya miatt nem tudtak elkészíteni. A tábor lehetőséget adott anyagismereti kérdések és tapasztalatok megbeszélésére, kísérletezésre is. Az idei táborok kiemelt technikája az azsúrzománcozás és a rekeszzománcozás volt.
Néptánctábor 5-7 és 8-12 éveseknek
A Szilas néptáncegyüttes kiváló pedagógusai segítségével a legkisebbek népi játékokat játszottak, a nagyobbak elsajátíthatták a néptánc alapjait. A nagy létszám miatt 6 oktatóval 3 csoportban folytak a foglalkozások a hét végén a tanultakból minden csoport bemutatót tartott a szülőknek.
Tűzzománc alkotótábor 12-16 éveseknek
A teljesen kezdő zománcosok (2 fő) a gyakorlatban ismerték meg a tűzzománc technika alapjait, a művészeti ág történetét, a zománcművészet egykori és mai funkcióit. A többség számára, akik már több év tapasztalata és gyakorlata után túljutottak az alapokon, lehetőség volt különböző technikai kísérletre, anyagpróbára, azsúrozásra is.
Varázslatos alkotó tábor óvodásoknak és kisiskolásoknak
A különböző korosztály számára összeállított foglalkozásokon a gyerekek, batikoltak, saját rajzok alapján szitázhattak, agyagoztak, hajtogattak, kavicsot festettek. Legnagyobb sikere a maszkkészítésnek volt. A foglalkozás- vezető különösen figyelt arra, hogy az „ügyetlenebb” gyerekek (volt néhány!) is találjanak örömet a munkában, sikerélményhez jussanak.
Angol tábor
A szakfoglalkozásokat a Nyelvklub tanára tartotta a gyerekeknek. Délutánonként ügyességi játékokon és különböző versenyeken vettek részt, valamint díszletet és jelmezt készítettek a pénteki záró bemutatóra, ahol a Csipkerózsika dramatizált változatát adták elő a szülőknek és a rokonoknak, természetesen angol nyelven.
47
A nyári táborok mellett a Páratlan vakáció ingyenes rendezvényeire vártuk a gyerekeket összesen 23 alkalommal. A rendezvénysorozatot sikeresnek ítéljük meg, az idén sokkal többen éltek a lehetőséggel, a látogatottság alkalmanként 6 és 40 fő között mozgott. Leginkább a nagycsaládosok, gyesen lévő anyukák, nagyszülők hozták a gyerekeket. Azt gondoltuk, hogy többen lesznek azok a nagyobb gyerekek, akik kísérő nélkül barátjukkal, testvérükkel érkeznek. Igen népszerűek voltak a kézműves foglalkozások, ezekből igen változatos volt a kínálatunk, a batikolástól, a papírmerítésen át, a kötélverésig sokféle technikát kipróbálhattak a gyerekek. Az ÖKO játszóház, kincskeresés, palacsintasütés is jó elfoglaltságnak bizonyult, és az Állatkertbe is népes csapatot vittünk el. Nagyon jó visszajelzéseket kaptunk a gyerekektől a programokról, a záró rendezvényen több szülő fejezte ki háláját az ingyenes, értékesnek ítélt lehetőségekért. Programok, rendezvények Az évek hosszú során kialakult állandósult programok mellett új kezdeményezéseink is voltak az elmúlt évben. Állandó programok: Az 5 előadásra szóló Gyerekszínházi bérlet árát annak ellenére, hogy az előadások árai évről évre emelkednek, az elmúlt évben nem emeltük meg, mégis kevesebb bérletet adtunk el, mint az előző évadban. (81 db). Ez azért alakult így, mert a hozzánk járó óvodák szeptember, októberben nem hozzák még a kiscsoportosokat, majd csak tavasszal, amikor már megtanultak közlekedni és végig tudnak ülni egy előadást. Nagyon örültünk annak, hogy azok az óvodák, amelyek próbálkoztak házon belül színházi előadások szervezésével, visszatértek hozzánk, miután rájöttek arra, hogy valóban színvonalas előadásokat nem tudnak megfizetni. Az darabok mindegyikét a szervező kolléga megtekinti, így a következő évadra felelősséggel tud válogatni. Néhány előadáshoz dobogókból emelkedő nézőteret építettünk, hogy a gyerekeknek tökéletes színházi élményben legyen részük. Kiállítások száma a 2014-eshez képest hárommal nőtt. 2015-ben 14 kiállítást nyitottunk: A Folyosó Galérián hatot, ebből öt (Minimál utazások, Mozgás-forma, Más-Tér-Tár, Padon ülő ember, Körcsata) a Prizma Kör anyagából, illetve az ő pályázatukból állt össze. Egy, a Pestújhelyi Napokon bemutatásra kerülő „Zenélő ember” című, közös pályázat volt. Ezek a kiállítások rendkívül népszerűek, rengetegen látják és dicsérik. A Külvárosi Szalonban illetve az emeleti klubteremben hét kiállításunk volt. Kezdtük a nyolcvan éves korában festeni kezdő Szunyogh Jánosné kiállításával. A „Gábor 75” –ön, a 75 éves Szabó Gábor szobrászművészt köszöntöttük. Az „Így takarózunk mi” című kiállításon a házban működő foltvarró kör munkáit mutattuk be. Jelentős esemény volt augusztus 18-án a „Hagyd örökül” című kiállítás, ahol volt szerencsénk bemutatni Szendrei Judit és Dabóczy Krisztina több mint két éves munkával elkészített rekeszzománcba álmodott koronázási palástját és harminc, a témához tartozó szakrális munkáját. A kiállítás olyan sikeres volt, hogy átszervezéssel meg kellett egy hónappal hosszabbítani a nyitva tartási időt. Kuriózum volt a „Doni fotós” című kiállítás is. Ennek képanyagát és írott dokumentumait Reményi József készítette, aki a II. világháború idején a Donnál harcoló Második Magyar Hadsereg sérültjeit szállító kórházvonatokon szolgált. Ezt követte a Meixner iskola 15 éves jubileuma alkalmából bemutatott anyag. Az Anno Művészeti Hét már hagyományos rendezvénye, a házban működő Tűzvirág tűzzománc kör 2015-ben készült munkáit bemutató csoportos kiállítás. Külön említjük a Képek a falról című kiállítás 2. részét, amit két pestújhelyi lokálpatrióta állított össze a Pestújhelyen élő családok fontos eseményeit, ünnepeit, nagy pillanatait bemutató családi képekből. Ez a 23 darab 70x100-as tábla átlagban 10 képet tartalmaz magyarázó szövegekkel, föliratokkal. Ebben a kiállításban a két, valóban önfeláldozó munkát végző hölgynek oroszlán 48
szerepe volt, de a föliratok és magyarázó szövegek szerkesztésében mi is derekasan kivettük a részünket. A kiállítást a Pestújhelyi Napok nyitórendezvényeként Mátyus Alice nyitotta meg, nagy elismeréssel. A megnyitó után Pestújhelyi Desszertet tartottunk az egyik „alkotóval”, Szlatényi Máriával. A Farsangi Fesztivált, ahogyan a korábbi években is, az önkormányzat kiemelt rendezvényekre szánt támogatása segítségével rendeztük meg. A négynapos rendezvénysorozatra 92 jelentkezési lap érkezett. Kicsit kevesebb, mint egy évvel korábban. Ennek egyetlen oka van; sikerült a legnagyobb influenzajárvány idején tartanunk a fesztivált. A föllépők száma ennek ellenére közel 300 fő volt. A zsűri a négy nap alatt 1 kiemelt fesztivál díjat, 31 fesztivál díjat adott. Két föllépőt a közönség juttatott be a Gálára, amelyen közel 120 gyermek szerepelt. A nézők száma a négy fesztivál napon és a Gálán 400-500 főre tehető. Magyar költészet napja, Magyar kultúra napja A költészet napján a megjelentekkel kedvenc költőjük egy-egy versének elmondásával, felolvasásával ünnepeltük az eseményt. A Magyar kultúra napjáról a Felsütött a nap az égre népzenei programsorozat záró koncertjével emlékeztünk meg. Az elmúlt évekhez hasonlóan sikeres volt a költészet napi gyerekek, felnőttek és ínyencek számára „Szabadság” témakörben hirdetett totó és a kultúra napi műsor elején értékelésre kerülő művelődéstörténeti totó is. Örömmel tapasztaljuk, hogy az emberek szeretnek játszani, és szívesen vesznek részt ilyen jellegű szellemi fejtörőkben. A Magyar festészet napja az elmúlt évben kevésbé volt sikeres. Az időjárás nagy ellenségünk volt. Boros Judit művészettörténész előadásán olyan ítéletidő volt, hogy csak a házban tartózkodó néhány ember hallgatta meg a Ferenczy Károlyról szóló vetítettképes előadást. Másnap a szabadtéri festéssel is beszorultunk a színházterembe, a kihelyezett témák itt nem voltak annyira inspirálóak, mint korábban a kertben, az őszi napsütésben. Pestújhelyi Desszert rendezvényt 2015-ben három alkalommal tartottunk. A sorozatban ismert, és kevésbé ismert pestújhelyieket mutatunk be. Az első vendégünk márciusban Dr. Cvikovszky Tibor, az MTA doktora, a polimer anyagtudományok szakértője, nyugalmazott egyetemi tanszékvezető, professor emeritus volt. Személyében nagyformátumú embert ismerhettünk meg, aki kicsit bevezetett minket a polimerek világába, és visszarepített az 50-es évek Pestújhelyére. A következő alkalom a Pestújhelyi napok keretében zajlott. Szlatényi Máriá volt a vendég, és már említettük a kiállítások kapcsán a beszélgetést. Célunk, hogy kivigyünk a házból különböző helyszínekre rendezvényeket. A harmadik Desszertre – újításként- az új pestújhelyi cukrászdában került sor. Grúber János hangszerkészítő-javító mester életével, munkájával ismerkedett meg a rendezvényre járó, főleg helyi közönség, a cukrász finom süteménye és Gruber János zenész barátja klarinét játéka mellett. A Nosztalgia rendezvények közönsége a zenét szolgáltató DJ változásával együtt is lassan átalakul. Az év közbeni visszaesés után, újra növekszik a látogatószám. A buliba rendszeresen járók közül sokan részt vettek a szilveszteri rendezvényünkön is. A Magyar Bábjátékos egyesülettel közösen szerveztük meg a Budapesti Gyermekbábosok Találkozóját májusban, és az Országos Pedagógus Bábtalálkozót novemberben, az Anno keretében. A Budapesti Gyermekbábosok találkozójára 13 csoport nevezett, köztük két kerületi is a Hartyán iskolából. A gyerekek produkcióit a szakmai tanács arany, ezüst, bronz oklevéllel ismerte el, a 49
találkozó végén a felkészítő pedagógusokkal elemezték az előadásokat. A legjobbnak ítélt előadás részt vett Egerben az országos találkozón. A pedagógus találkozón az ország különböző pontjairól és a határon túlról is érkezett pedagógus bábcsoportok és egyéni bábosok adták elő produkciójukat. A találkozó végén a szakmai tanács mélyrehatóan elemezte a játékokat, ezzel segítve a résztvevők szakmai fejlődését. Itt adták át az egyesület alapította Mészáros Vincéné díjat annak a hat főnek, akik a pedagógus bábjátszás ügyéért évek óta sokat tettek. A díjazottakkal kilátogattunk a Pestújhelyi térre, ahol az Emlékfasorban megkerestük Mészéros Vincéné, Zsóka néni fáját, emléktábláját. Az Ultiversenyek résztvevőinek létszáma 18-28 fő között változik. Havi rendszerességgel a játék öröméért jönnek el a házba, délután 5 órakor leülnek a büfé előtt az asztalokhoz és a rövid szüneteket kivéve fel sem állnak addig, amíg az I., II., III helyezett kiléte ki nem derül, akiket a nevezési díjakból egy-egy üveg itallal jutalmazunk. Kitartó és lelkes csapat, akik a Pestújhelyi Napok ulti bajnokságát nagyon várják, mert akkor serleg is jár a helyezetteknek, amit aztán el lehet rakni emlékbe vagy meg lehet mutatni másoknak is. 24 órás táncmaratonon a néptánctól a salsáig, minden tánctípust ki lehetett próbálni. A rendezvény igen fárasztó, ugyanakkor hatalmas élmény volt a gyerekeknek., szülőknek. A belépő árát a tavalyihoz képest megdupláztuk, amitől féltünk is egy kicsit, de ez nem vezetett a résztvevők számának a csökkenéséhez. 23. Pestújhelyi Napok rendezvénysorozat A 2015. május 29-től június 7-ig tartó 23. Pestújhelyi Napok programelemei követték az évek óta kialakult hagyományokat, ezek megvalósításával elértük kitűzött célunkat: A pestújhelyiek különböző korosztálya számára alkalmat teremtettünk a nosztalgiázásra, tiszteleghettek a hajdan itt élt jeles személyek előtt, szembesítettük a ma itt élőket a jelen néhány pillanatával, összehoztuk a szomszédságot (temetői séta, Desszert). Alkalmat teremtettünk az itt élőknek lokálpatriotizmusok megélésére, bemutattuk a tágabb közönségnek is a helyi értékeket, ráirányítottuk többek figyelmét a városrészre. (kerti kiállítás, Képek a falról kiállítás, Kör Csata, biciklis városnézés és temetői séta) Aktivitásra serkentettük az itt élőket, szellemi, fizikai és kreatív versenyeket hirdettünk, ahol a helyiek egymás közt, és másokkal is összemérhették magukat. (Óvodás duatlon, ulti bajnokság, fotós pályázat, verseny) Néhány rendezvényünkön alkalmuk volt a résztvevőknek a szűkebb és tágabb közösséghez tartozás élményét megélni. (Családi nap) Megfizethető áron teremtettünk alkalmat felhőtlen szórakozásra több rendezvényünkön. (Hundows, Muddy Shoes koncert, Sándor György est, Nosztalgia buli) Igényes zenei és színházi előadás közös megélésére adtunk alkalmat, mindezt ingyenes illetve megfizethető áron kínáltuk látogatóinknak. (MÁV Szimfonikusok, Kaláka együttes, Szabó Attila hegedűművész koncertje, A helység kalapácsa színházi előadás, Kassák est) Programjaink között kínáltunk mind a gyerekek, mind a fiatalok, családok, felnőttek, idősebbek figyelmére érdemest. Természetesen a rendezvények alatt kihasználtuk a lehetőséget a Pestújhelyi Közösségi Ház egyéb programjainak népszerűsítésére, árultuk az intézmény kiadásában megjelent könyveket, eredményesen hirdettük táborainkat, a nyitott rajz-és tűzzománc-műhelyben népszerűsítettük alkotóköreinket. A Rendezvénysorozat valamennyi tervezett programját, 2 kivétellel, megtartottuk, a temetői sétára érkezett néhány látogatóval megegyeztünk, hogy a nagy meleg miatt erre a programra ősszel kerítünk sort.
50
Szerencsére az időjárás kegyes volt hozzánk az idén, a szabadtéri programokat a tervezett helyeken tudtuk megvalósítani. A rendezvénysorozat péntek este a „Képek a falról” kiállítással nyílt meg, melynek anyagát két lelkes lokálpatrióta gyűjtötte és állította össze. Az eseményre érkezett nagyszámú helyi közönség érdeklődéssel nézte a képeket, és hallgatta Mátyus Aliz szociológus értő, és a helytörténeti munkát méltató kiállítás-megnyitóját, majd az azt követő Desszert beszélgetését az egyik „alkotóval”. Szombaton az előző évben bevált helyszínen, az Észak-Pesti Kórház parkjában zajlottak a Családi nap változatos, összehangolt eseményei. A Victoria Sport Club remek szervezésében valósult meg az óvodás duatlon verseny. A résztvevők száma rekordot döntött, 132 nevezőből végül 123-an indultak el kerékpározni, futni. A főzőversenyre az idén a korábbinál kevesebb, 12 csapat nevezett. Nevezési díjként minden induló közösségnek 2 hímzett konyhai falvédőt kellett hoznia, ezekből rendkívül mutatós rögtönzött kiállítás kerekedett. A főzőversenyen induló minden csapat ajándékot kapott, részben a helyi vállalkozások felajánlásaiból. Amíg a versenyzők az eredményhirdetésre vártak, a Csavar Színház színészei a Helység kalapácsa remekművel szórakoztatták a gyerek-felnőtt közönséget. Nagyszerű előadást láttunk. A kicsiket babajátszó várta, az itt felsorakoztatott természetes alapanyagú játszóház a babákat és a szülőket is elvarázsolta. A mindig népszerű kézzel hajtott körhintában a legkisebbek szórakoztak. Az ízléses mintákat készítő arcfestő előtt egész nap sorban álltak a „kliensek”. Három játszóházasnál szép bábokat, hajtogatott térbeli madarat, babákat készítettek gyerekek és felnőttek egyaránt. A kamaszoknak a slackline városi sportot kínáltuk, újszerű volt a négy faesztergályos kézműves bemutatója, ahol a szerszámokat is ki lehetett próbálni. Minden korosztály körében nagy sikere volt a napot záró Kaláka koncertnek. A Dokumentumtár új helytörténeti térképével indult útnak a koncert után a városnéző biciklisek több mint 30 fős serege. Mindenki elégedetten, élményekkel gazdagon távozott a rendezvényről. Vasárnap délelőtt a tavalyi ”Olvasó ember” fotópályázat folytatásaként nyitottuk meg „A zenélő ember” pályázati anyagából a kiállítást. A megnyitóra apályázók közül sokan eljöttek, elhozták családtagjaikat, barátaikat. A szokástól eltérően a MÁV Szimfonikusok koncertjére az első vasárnap került sor, sajnos a koncert időpontja egybe esett a zeneiskola nagy koncertjével, de a látogatószám így is elégedettségre adott okot. A PöSöC szervezte asztalitenisz bajnokság a szokásos létszámmal zajlott, az ulti bajnokságra 18-an neveztek. A Kör Csata fotóverseny feladatteljesítő eseményeit több versenyen kívüli látogató is figyelemmel kísérte A Képzőművész Kör és a Tűzzománc Kör nyitott műhelyében számos új érdeklődött fogadott. A Biciklis kertmozit az új zenepavilonnál tartottuk, bár a helyszín igen jónak bizonyult, csak néhány látogató volt kíváncsi a vetítésre, de akik végignézték a filmeket, jól szórakoztak. A nosztalgia esten az Odeion házibuli zenekar szórakoztatta a közönséget este 10 óráig, utána az egykori „Polák” discósa és az elmúlt 2 év lemezlovasa szolgáltatta a zenét. Elég vegyes közönség jött össze, de igen jól tolerálták a különböző stílusú zenei blokkokat. A Hundows gitárzenekar koncertjét a szokásos rajongótábor hallgatta meg, a Muddy Shoes blues zenekar kerti kocsmában tartott estjére meglepően sokan voltak kíváncsiak, nagy sikere volt az együttesnek. A katolikus templomban Szabó Attila pestújhelyi születésű hegedűművész adott koncertet, fia, Szabó István énekművész közreműködésével.
51
A Pestújhelyi Napok +1 rendezvénye, a Kassák 100 című előadás volt, amely belső forrás pályázatból valósult meg. A nívós produkciót a vártnál kevesebb néző látta, az őszi időszakban tervezzük az előadás megismétlését, remélve, hogy jobban utolérjük a célközönséget. A Pestújhely legszebb kertje pályázatra 6 nevezés érkezett, a díjakat a terménybemutatón adtuk át. A rendezvénysorozatot, az Önkormányzat 2 millió forinttal, számos pestújhelyi vállalkozó termékeivel, szolgáltatásaival támogatta. Itt köszönjük meg a XV. kerületi Önkormányzatnak, hogy lehetővé tette a Pestújhelyi Napok sikeres megrendezését. Kézműves foglalkozásokat ünnepekhez kapcsolódva tartottunk. A húsvét előtt hímes tojásokat készítettünk hagyományos viaszírásos és levélrátétes hagymahéjjal festett technikával. Advent első vasárnapja előtti szombaton elkészítették a résztvevők az adventi koszorúkat, és a harmadik héten - a több mint száz formából álló szaggatókészletből válogatva – megsütötték a mézeskalácsokat. Ez idáig igyekeztünk a hagyományos technikákat népszerűsíteni, nem alkalmaztuk a divatos díszítőtechnikákat. Ugyanakkor igény mutatkozott a kreatív oldalakon ismertté vált eljárások közös kipróbálására. Alkalmas vezető segítségével, más időpontban, erre is alkalmat teremtettünk, számosan éltek a lehetőséggel. A kertbarátkör Kertünk Kincsei kétnapos terménybemutatójára szeptember első hétvégéjén került sor. Az időjárás nem tette lehetővé a szabadtéri bemutatót, de a színházteremben a pavilonok fölállításával mégis kerti hangulatot teremtettünk. A klubtagok néhány óra alatt megteremtették a csodát, kreatív ötleteikkel, gusztusos terményeikkel impozáns kiállítást varázsoltak. A pénteki napon nem csak a helyi óvodások, iskolások jöttek el, de Zuglóból is volt itt egy osztály. A gyerekek némely zöldségre, gyümölcsre rácsodálkoztak, hogy ez így terem, kedvvel töltötték ki a totót, és természetesen végig kóstolták a mustot, paradicsomlevet, mézet, lekvárokat. Szombaton a felnőtt látogatók gyönyörködtek a kiállításban, és kaptak hasznos növényápolási tanácsokat. Vasútmodell kiállítást harmadszor rendeztünk a házban. Három nap alatt több mint ezer látogatónk volt, valamivel kevesebb, mint az előző évben. A kiállítás installálása bonyolult, időigényes feladat. Több termünket lefoglalták a kiállítási tárgyak, ezért maradtak el rendszeres foglalkozások. Idén már sikerült a kiszorult csoportokkal ebben a kérdésben kompromisszumot kötni. A felépített terepasztalok nagyon látványosak, gyerekek, felnőttek számára egyaránt vonzó programot tudtunk kínálni. A kiállító 1-es Villamos klubbal jó munkakapcsolatot alakítottunk ki, a rendezvény sikerén felbuzdulva 2016-ban egy LEGO kiállítást is tervezünk velük. A Magyar Népdal napját új kezdeményezésként, először 2014-ben ünnepelte az ország. Mi a helyi iskolába, óvodába szerveztünk egy férfiakból álló énekes csapatot, akik még a felsős fiúkat is meg tudták énekeltetni. Az intézményekben tett látogatás után az utcán, a hentes előtt, a piacokon, buszmegállókban, önkiszolgáló éttermekben fakadtak dalra a fiúk, ezzel nem kis meglepetést okoztak, de mindenhol szívesen fogadták éneküket. ANNO 2015 programsorozat két rendezvényét, Országos Pedagógus Bábtalálkozót, a tűzzománcosok kiállítását, és a Katáng együttes koncertjét már korábban említettük beszámolónkban. Felnőtt színházi előadások megtartására rendszerint csak az Anno keretében illetve a Pestújhelyi Napok alatt van lehetőségünk. Régóta szerettük volna Parti Nagy Lajos Ibusár című előadást elhozni a házba, de amíg fővárosi színházban ment a darab, ez nem volt lehetséges. Okozott némi bonyodalmat az intézményegységek közötti egyeztetés, de végül sikerült a leszervezett időpontunkat megváltoztatni, a darabot játszó Bíró Krisztával új dátumban megegyezni. Rendkívül
52
jó előadást láthattak a nézők, akiknek több mint fele a közönségtalálkozón is itt maradt. A telt ház és a pozitív visszajelzések igazolták darabválasztásunk helyességét. A Pátria társas összejövetel évek óta az Anno eseménye. A műsorválasztás –mely nem független az egyesület választmányának akaratától – nem egyezett az intézmény koncepciójával, de a közönség jól érezte magát, a november 21-i rendezvény rendben lezajlott. Diafilmes téli estéket adventben péntekenként tartottunk. Ezzel az ingyenes programmal kedveskedtünk a hozzánk járó gyerekeknek, családoknak. Fölgyorsult, rohanó világunkban meglepően sokaknak jól esett állóképeken nézegetni a komótosan vetített meséket. Egyszer Both Gabi meseíró vetített, egyszer a Z klubos gyerekek, akik a mese végeztével, bevonva a közönséget eljátszották a Kisgömböc c. mesét. Utoljára a ház vezetője mesélt. Minden alkalommal a szünetben adventi csemegével, sült almával, tökkel, mézeskaláccsal kényeztettük a vendégeket. Szilveszteri bált az ezredforduló óta rendezünk a házban. Az idén –talán a kedvező ár miatt isnagyon sokan jelentkeztek, már októberben voltak érdeklődök. Nem akartuk a törzsvendégeket elutasítani, így végül több mint 140 főre duzzadt a létszám, így a színházterem mellett egy külön teremben is fogadtuk a vendégeket. Az este 7 órától hajnali 4 óráig tartó rendezvényen minden a tervek szerint alakult, jó ritmusban követték egymást az események. A közönség elégedett volt a vacsorával, programmal, a zenével, a tombolanyereményekkel. Mindenki elégedetten távozott, köszönve a kellemes „estet”. Ez az év végi nagy rendezvény a két ünnep közötti bepakolás, dekorálás, az ünnep alatti munka miatt a munkatársak utolsó energiáit is fölemésztette. A Szilveszteri bál jelentős, egymilliót meghaladó bevételi forrást jelentett a háznak, viszont a kollégák számára sajnálatos módon 31-re nem tudtunk túlórát elszámolni, lévén az munkanap volt. Közönségkapcsolat Időben elkészült a téli és a tavaszi műsorfüzetünk. Szórólapot, plakátot csak akkor nyomattunk, ha ennek értelmét láttuk. Ezért szeretnénk, ha a műsorfüzeteink abban a példányszámban készülhetnének el, ami biztosítja, hogy az általunk kínált lehetőségek minden háztartásba eljutnak, és néhány száz megmarad a kerület többi részén élő érdeklődőknek. A Pestújhelyi Napok műsorfüzete is időben elkészült, ezt is kevesebb példányban kaptuk, mint amire szükség lett volna. Propagandánk hatékonysága az internetnek, ezen belül a személyes leveleknek és a facebooknak is köszönhető. Sajnos október elején újra kellett építeni a fészes csoportot, de sok ismerős segítségünkre volt, alakul a dolog. Ezen eszközök segítségével szinte egyenes adásban közvetíthetjük, mi van a házban. Ez nagyon népszerű a látogatók körében. Jó lenne, ha hozzánk hasonlóan a többi telephely is „osztaná” a mi programjainkat! Sokat segíthetnénk ezzel egymásnak. A honlap a legutóbbi „összeülés” és problémafelvetés óta nem sokat változott. Csak tolmácsolni tudjuk a bennünket olvasó látogatók véleményét. Jó lenne egyszerűbben eljutni az adott ház programjához! Nyomogatják a főcím alatti telephely neveket, de nem történik semmi. Sokszor arra gondolnak, rossz az egész. Érdemes lenne ezen újra elgondolkodni. A fész segítségével csatlakoztunk néhány gyerek- és zenei portálhoz, és a közösségi oldalon lévő közművelődéssel kapcsolatos eseményekről is tájékozódunk. Az olcsó SMS rendszere az év közepétől nem működik, ezzel sajnos egy gyors, hatékony hírközlő csatornát veszítetünk el. Kapcsolat más szervezetekkel, bérlőkkel Állandó bérlőnk a büfé vezetője, vele jó szakmai kapcsolatot alakítottunk ki, rendezvényeinken, táborokban aktív résztvevő. A könyvtárnak a ház látogatói közül is sokan olvasói. A szakmai kapcsolatunk, mióta a régi könyvtáros nyugdíjba ment lazább lett. 53
A Pestújhelyi Pátria Egyesület a házban tartja választmányi értekezleteit és közösségi összejöveteleit. Tagjai rendszeres látogatói rendezvényeinknek. Több programjuk megvalósításában tevékenyen közreműködtünk az elmúlt évben is. Technikusunk munkájával, infrastruktúránkkal segítségükre vagyunk a megemlékezések, rendezvények lebonyolításában. A PöSöC számára kedvezményes terembérleti formában heti két nap, délutántól estig biztosítjuk a színháztermet edzések és versenyek megtartására. Az elmúlt évben rendkívül kellemetlen helyzet állt elő, mert nem kaptunk az önkormányzattól tájékoztatást arra nézve, hogy milyen kedvezmény adható az egyesületnek. Erre csak szeptemberben került sor, és csak akkortól határozták meg a díjat is, végül megegyeztünk az egyesülettel. Idén már van erre nézve határozat, így egyszerűbb lesz a bérleti szerződést elkészíteni. A Szövétnek Keresztény Egyesület minden vasárnap délután itt tartja istentiszteleteit, jó bérlőnek számítanak, de mivel nem helyi illetőségűek, a ház egyéb rendezvényeinek nem látogatói. A Hundows gitárzenekar együttműködési megállapodás keretében próbál a házban heti-kétheti gyakorisággal. Ennek fejében két koncertet adnak egy évben, melynek teljes bevétele a házat illeti. Számos esetben adtunk helyet kulturális rendezvényeknek: a Szilas Néptáncegyüttes gyermek szólótáncversenyének, nemzetközi bűvésztalálkozónak, kerületi nyugdíjas szervezet összejövetelének, a katolikus egyház farsangi báljának, az Ember és Állat Egyesület, az Unilever rendezvényének, az iskola Palánta Pódiumának. a MUFTI Sulibörzéjének is mi adtunk otthont. Vásárok árusítások megtartására a délelőtti órákban bérelnek cégek termet, ilyenkor igyekszünk az árusításra érkező, máskor minket nem látogató vásárlók körében terjeszteni szórólapjainkat, népszerűsíteni rendezvényeinket. Pénzügyi, személyi és tárgyi feltételek A sorozatos telephelyvezetői értekezletek miatt nehezebb volt a helyi munkaértekezletek időpontját házon belül egyeztetni, különösen ősztől, mikortól a technikusnak gyakran volt elfoglaltsága más telephelyen Még mindig nem tökéletes a házon belüli kommunikációnk, többször volt szükség „tűzoltásszerű” munkavégzésre, mert elakadt az információ. Sajnos a 2015-ös évről a mai napig nincs a telephelyre vonatkozó teljes értékű gazdasági kimutatásunk. Saját számításunk szerint az eredetileg tervezett bevételi tervünket sikerült teljesítenünk, de a megemelt bevételi kötelezettséget valószínűleg nem. Ennek ellenére gazdasági szempontból is sikeresnek tartom az elmúlt évet, mert a lemaradást egyértelműen a terembérek visszaesése okozta. Korábban hétköznap délelőttönként, a kevésbé frekventált időben sűrűn vették igénybe színháztermünket árubemutatót tartó cégek, tetemes bevételt hozva ezzel. Egy új rendelet értelmében erősen korlátozták – egyébként szerintünk is helyesen- ezt a fajta tevékenységet, viszont az így kieső bevételt mással pótolni szinte lehetetlen volt. A bevételekkel, kiadásokkal rendre elszámoltunk, hiányunk nem volt. A pénzkezelés egyre bonyolultabbá vált, hetente többször kellett a gazdaságis kollégának bemenni a központba. Személyi változás nem történt, de telephelyünk technikusát ősztől az intézmény igazgatója egyre több intézményszintű feladattal bízta meg, ezért helyben kevésbé számíthatunk állandó jelenlétére. Közcélú foglalkoztatás keretében májustól egy adminisztrációs, kisegítő munkák elvégzésére alkalmas kolléganő volt a segítségünkre, a sok éve elmaradt iratrendezésben, új telefonkönyv készítésében számíthattunk rá. két takarítót is kiközvetített hozzánk a Palota XV, egyiküket a Kozák térre irányítottuk, a másik kolléganő itt dolgozott, lehetővé téve, hogy október-november hónapban a szabadságon lévő takarító miatt ne háruljon többletfeladat a többi munkatársra. Takarítóink, segédmunkásunk többször lett átirányítva más telephelyre dolgozni.
54
Az összevonással sajnos a feladataink is megnövekedtek. Áprilisig a pályát és környékét a GMK dolgozói tartották rendben. Az összevonás után csak a pályát gondozták, a járdával, a füves területekkel, a kerítések környékével senki nem foglalkozott. A járda kövei közül méteres gazok nőttek ki. Több napos munkával sikerült elfogadhatóvá tenni az udvarnak ezt a részét. Kb. 4 m3 gazt szedtünk ki és szállítottunk el a gyűjtőhelyre. A pálya környékének karbantartását 2016-ban is folytatnunk kell és be kell illesztenünk az állandó feladataink közé. Az épület hibáinak javítására saját erőből sajnos csak nagyon kis lépésekben van lehetőség. Nem történt meg a középső épületszárny után a folyosók, mosdók felújítása. Az emeleti nagyterem parkettája balesetveszélyes, az udvarunk a műfüves pálya kialakítása óta katasztrofális állapotban, ugyanez mondható el az összes nyílászáróról. A népművelők kivételével a ház munkatársinak alapfizetése minimálbéren van. Többen sérelmezik, hogy miután egy éve nem kapják a kompenzációt, a fizetésük jelentősen csökkent, ugyanakkor évről-évre fokozott az elvárás velük szemben. Rosszul élték meg a kollégák a túlóra átalány megszűnését is. Az új fizetési kimutatások megfejtése nem kis energiába kerül, sokszor lehetetlen, alapvető adatok, információk hiányoznak róluk. Az eszközfejlesztési pályázat keretéből digitális videokamerát, vezetékes mikrofonokat, számítógépet, rendezvényasztalokat vásároltunk, és fejlesztettük a színpadi világítástechnikát, kicseréltük a színpadi háttérfüggönyöket. Összegezve az elmúlt évi tevékenységünket, minden nehezítő körülmény ellenére, kitűzött fő feladatainkat jó színvonalon elvégeztük, mind szakmai, mind gazdasági szempontból eredményesen zártuk az évet.
55
PESTÚJHELYI KÖZÖSSÉGI HÁZ - MUNKATERV 2016 Remélhetőleg ebben az évben nyugodt körülmények között, stabil intézményi háttérrel folytathatjuk a munkát. Számítunk rá, hogy havi kimutatásban nyomon követhető lesz a gazdasági teljesítésünk alakulása. A rendkívül korai határidőre elkészített költségvetési tervben szereplő vállalásainkat tartani akarjuk, bár a terembérletek tekintetében, erre nem vállalunk garanciát, hisz ez nem rajtunk múlik. Az elmúlt években kialakult koncepció szerint tervezzük az idei évet is. A programelemek jelentős változtatására nem készülünk, de mindenképpen kerüljük a rutinszerű működést, a hagyományos rendezvényeket új helyszínre visszük, új előadókat kérünk föl. A különböző csoportjainkban folyó tevékenységeket figyelemmel kísérjük, ahogyan eddig, is, igyekszünk még a látens igényeket is kielégíteni. Évek óta próbálkozunk a balettos, táncos gyerekekre váró szülőket valamilyen tevékenységbe bevonni, ez eddig nem igazán sikerült. Idén fölajánljuk számukra a meridián tornát. A terem beosztások többször gondot jelentenek, de igyekszünk minden közösség számára megteremteni a legjobb feltételeket. Átalakítjuk a „Z” klub számára a klubszobát. A Mini-mozgás termében csúszik a padlózat, szóba került a kicserélése, de végül egy „ipari” technológiás tisztítással megoldjuk a problémát. Több új csoportvezetőnk van, tavasszal tartunk egy összejövetelt, amelyen a házba különböző időpontban foglalkozást tartók megismerhetik egymást, egymás tevékenységét. Többen már jó munkakapcsolatban állnak, de szeretnénk, ha, minél több ügyben lehetne számítani a csoportvezetők aktív közreműködésére. Az elmúlt évben egyre többször sikerült csoportokat megmozgatni különböző rendezvényekre. Az Ifjú felfedezők a madaras napon, a ”Z” klubosok a diafilmes esten voltak aktívak. Célunk, hogy a nagyobbaknak eszükbe jusson a PeKH akkor is, amikor eljön a közösségi szolgálat teljesítésének ideje. Keressük a pályázati lehetőségeket a szakköri infrastruktúra fejlesztésére, a helyben, illetve szélesebb körben való bemutatkozásra. A tagdíjak jelentős emelésére nem készülünk, az elmúlt év bizonyítja, hogy a csoportok befizetéséből származó bevételünk így is növekedett, tehát megtaláltuk a már rentábilis, de még megfizethető kategóriát. Tábori kínálatunkat bővítjük az idén, a február elején megjelenő műsorfüzet már tartalmazza a lehetőségeket. Nagy sikere volt tavaly az „egy éjszakát a házban alvásnak”. Ezt mindenképpen megismételjük. A páratlan vakációt már korábban is próbáltuk intézmény szintűvé tenni, de nem sikerült. Ha idén sem találunk ehhez partnereket a kollégák között, akkor is biztosítjuk a szünetben végig a játék lehetőséget az erre rászoruló gyerekek, családok számára. Hagyományos nagyrendezvényeink a Magyar kultúra napjával kezdődnek, a „Gyerek Páva” résztvevőinek műsorával várjuk az ünneplő közönséget. Természetesen művelődéstörténeti totó is készül, ahogyan a költészet napjára is.
56
Újra erőfeszítéseket teszünk, hogy azok az iskolák is nevezzenek a Farsangi Fesztiválra, akik az elmúlt években nem. Itt mondjuk el, hogy mióta a szabadidő-szervező státuszok megszűntek az iskolákban, szinte lehetetlen olyan partner pedagógusokat találni, akikkel kooperálni lehet. Két Desszertet tervezünk, az első nagyon komoly előkészületeket igényel, hiszen, a 100. évében járó Lukács Lajosné lesz a vendégünk. A másodikat ismét egy külső helyszínen szeretnénk tartani. A 24 órás táncmaratont „félmaratonra” redukáljuk, bízunk benne, hogy minden percét intenzíven fogják megélni a résztvevők. Az állatok- és a madarak, fák világnapjára rendezvénnyel készülünk, ősszel tartunk egy gesztenyeünnepet, ezeket, lehetőség szerint összekötjük a Pestújhelyi téren álló zenepavilonba kéthavi gyakorisággal tervezett koncertekkel. Óvodás gyermekszínházi sorozatunk darabjait továbbra is gondos előválogatás után rendeljük meg, ősztől havi egy hétvégén családok számára is szervezünk előadásokat. A Pestújhelyi Napok családi napját a kórház kertjébe tervezzük. Amennyiben az időjárás és a helyszín megengedi, egy hőlégballonban felemelkedve fognak a szerencsés „nyertesek” Pestújhelyre letekinteni. Több külső helyszínt fogunk bevonni a rendezvénysorozatba. Amennyiben a Szent István napi programok szervezése a mi feladatunk lesz, (remélhetőleg ez sürgősen eldől) a Kertünk Kincsei terménybemutatót kivisszük a rendezvényre. Tervezzük, hogy Szendrei Judit és Dabóczy Krisztina tűzzománcba álmodott koronázási palástját, az ünnep alkalmából, a szabadtéri rendezvényen bemutatjuk a kerület közönségének. A társ művelődési házakban, együttműködési irodákban gyakran rendeznek babaruhabörzéket, csere-bere akciókat, erre nálunk is fölmerült az igény gyerekek, felnőttek részéről. Már az elmúlt évben is rendeztünk néhányat, akkor ingyenes formában, ez évtől rendszeresek lesznek a”pestújhelyi piacok”, és szerény asztalfoglalási díjat szedünk az árusoktól. Az őszi vasútmodell kiállítás mellett februárban LEGO kiállítást tartunk, ilyen még nem volt a házban, ezért ennek nagyobb hírverést kell csapnunk. Az őszi rendezvényen célunk a korábbi látogatórekordot megdönteni. Az egykori nosztalgia disco, ma retró disco néven futó program árát 20%-kal megemeljük, mivel erre évek óta nem került sor. A túlzott kereslet is mutatta, hogy a szilveszteri rendezvényünk kifejezetten alacsony árfekvésű, ezért itt is emelést tervezünk. A Pestújhelyi Közösségi Ház jövőre lesz 25 éves, ebben az évben felkészülünk ennek méltó megünneplésére. Tervezzük a jövő évtől a ház szakmai profiljának megújítását, bízunk benne, hogy a negyedszázados évforduló kapcsán a fenntartó folytatja az épület belső tereinek felújítását, és az udvarunkon kulturált állapotot teremt. A Pestújhelyi Pátria Egyesület idén ünnepli 15 éves fennállását, várható, hogy több alkalommal számítanak az együttműködésre, segítségünkre. Az első negyedévben elkészül az új látogatói adatbázisunk, ennek birtokában új szisztéma szerint érjük utol alkalmanként a célközönséget. Ismét lobbizunk azért, hogy a honlapunk szerkezete változzon, felhasználóbarát legyen. 57
Szorgalmazzuk a művelődési központon belüli szakmai találkozókat, a „forró csokit”, erre egy alkalommal meghívjuk a kollégákat, témának az önkéntesek (nem közösségi szolgálatot teljesítők) fogadásában rejlő lehetőségek megvitatását ajánljuk. Az elmúlt évben, a gyerekszínházi megtekintéseken kívül, nem jártunk más művelődési házakban, tapasztalatszerzés céljából az idén legalább 2 alkalommal el akarunk látogatni társintézményekbe, szakmai rendezvényekre. Tavaly meglehetősen sok szerződésünket írtuk újra, többször tévesztettünk az új intézményi adatok miatt. Célkitűzésünk ezeknek a hibáknak a minimálisra csökkentése, elkerülése. Sajnos az látszik, hogy egyre bonyolultabb adminisztrációra kényszerítenek bennünket a jogszabályok. Az újonnan bevezetésre kerülő gépi számlázás remélhetőleg megkönnyíti az információsok munkáját. Bízunk benne, hogy idén is lesznek a közfoglalkoztatás keretében hozzánk irányított alkalmazottak, főleg férfi segédmunkás munkaerőre számítunk. Bízunk benne, hogy a változatos programkínálat, a munkatársak elkötelezett hozzáállása, ügyszeretete, a mindig barátságos, befogadó környezet miatt, intézményünket idén is nagy számban és örömmel használják majd a látogatók. Pintér Zsuzsánna telephelyvezető s.k.
58
KOZÁK TÉRI KÖZÖSSÉGI HÁZ – ÉRTÉKELÉS 2015
Végre azzal a mondattal kezdhetem a beszámolómat, amellyel már évek óta szerettem volna: Felújítottuk a közösségi házat! Ugyan a felújítás nem volt teljes körű, de akkor is nagy eredmény és pozitív változás egy ilyen kis közösségi ház életében. Tavaly ünnepelte fennállásának 40. évfordulóját az intézmény, ebből az alkalomból sikerült belső forrásokból fedezetet előteremteni a felújításra. A tervek elsősorban arra irányultak, hogy a bejáratot bővítsük és egy nagyobb fogadóteret alakítsunk ki a vendégek fogadására, valamint a két egymásból nyíló legnagyobb termünket egybe nyithatóvá tegyük egy mobil fal beépítésével. Ezek mellett pedig a konyha területéből leválasztva egy zuhanyzó kialakítása lett megtervezve és kivitelezve, amelyet elsősorban a mozgásos tevékenységek résztvevői fognak használni igényeik szerint. Szándékaink már év elején megvoltak a felújításra, ám csak tavasz végére vált biztossá, hogy ez a pénzügyi forrás valóban a rendelkezésünkre áll, így a konkrét tervezést is csak ekkor tudtuk elkezdeni, a kész terveket pedig júniusban adtuk engedélyeztetésre. Ekkor még azt reméltük, hogy a nyári zárva tartás ideje alatt meg tudjuk valósítani a kivitelezést, ám az összes engedély beszerzése sajnos sokkal több időt vett igénybe, hozzáteszem teljesen indokolatlanul, mint ahogy mi számoltunk vele. Végül is a két nyári hónap mellett a szeptember és az október is a felújítással telt, a közönséget október közepén tudtuk először beengedni az épületbe úgy, hogy még nem voltunk teljesen kész mindennel. A befejező munkálatok végigkísérték az év utolsó két hónapját is, ekkorra készültek el a beépített bútorok, a függönyök és érkeztek meg az újonnan vásárolt bútorok is. Bár állandó vendégeink már nagyon várták az épület átadását és a programok indulását, az induló tanfolyamoknak nem tett jót a késői indulás, hiszen az oktatási intézményekben és máshol is szeptemberben elkezdődtek a tanévhez igazodó tanfolyamok, így sokan máshova iratkoztak be. Így nagyon alacsony létszámmal tudtuk elkezdeni néhány tanfolyamunkat (Jazzbalett, Okoska torna), amelyhez év végéig alig csatlakoztak. Az év eleji erős kezdés után a több mint 4 hónapos szünet a felújítás miatt, jelentősen visszavetette korábbi terveinket és a megvalósítást, így az eredeti terveink kb. 60%-át tudtuk teljesíteni év végéig. A Közösségi Ház legnagyobb közönséget vonzó programja évek óta a Kozák téri Nap, amelyben a ház minden közössége részt vesz, a szervezésben és az egész programban is. A már szokásos módon, a saját kertünk mellett a Kozák térre is szereztünk programokat, így több látogatót tudtunk fogadni a rendezvényre, amely igen sikeres volt ebben az évben is. Folytattuk a játszótérhez kapcsolódó programsorozatunkat is, a Kaméleon Játszótéri Napokat, amely során tavaly 5 alkalommal szerveztünk a kisgyermekes családok számára érdekes programokat (színházi előadás, zenei koncert, kézműves foglalkozás, játékos torna és versenyfeladatok, arcfestés és lufi-hajtogató bohócműsor). A felújított Kozák tér változatlanul több lehetőséget jelent számunkra és az aktív civilközösségek számára, mint a korábbi lepusztult tér, amelyet azonban rendszeresen megrongálnak. Összefirkálják az installációkat, letördelik a táblákat és a kosárpalánkot, ezért kértük a kerületi rendőrségtől a korábban távozó körzeti megbízott mielőbbi pótlását. Az ő rendszeres jelenléte és látogatásai valamelyest javították a helyzetet korábban. Ez azonban nem történt meg, sajnos nem tapasztaltunk pozitív változást e tekintetben. 59
Itt a téren már harmadik alkalommal rendeztük meg az Őszi Madaras Napokat, amely a helyi Madárbarát Egyesület által szervezett díszmadár kiállítást egészíti ki egyéb érdekes, a témához és az évszakhoz kapcsoló programokkal. Idén a rendezvényt összekötöttük az épület félhivatalos átadásával is, itt fogadtuk először a közönséget a felújítás után úgy, hogy minden munkálattal nem voltunk még kész. Mivel az időjárás csapadékos, ködös volt reggel, a szabadtéri programok egy részét a közösségi ház új nagytermében tartottuk meg. Így rögtön ki is próbáltuk az egybe nyitott terem adottságait, amit a közönség örömmel vett birtokba. A Szilas Néptáncegyüttes bemutatóját és az Aranyszamár Színház előadását itt tartottuk meg. A térre solymászokat és madarászokat hívtunk meg a Magyar Madártani Egyesülettől, akik solymász bemutatót, madárismertető előadást tartottak az érdeklődők számára. A megújult épületben megtartott rendezvényt örömmel fogadták a résztvevők és elégedettek lehettünk a látogatók számával is. A korábbi évek tapasztalataira hagyatkozva és a családok igényeit figyelembe véve az elmúlt évben 4 féle nyári tábort szerveztünk, és összesen 4 héten keresztül táboroztattuk a kerület gyerekeit. Sajnos az utazós tábort idén a jelentkezők létszáma miatt nem tudtuk megvalósítani. Tavaly már minden hónapban rendeztünk babaruha börzét a kisgyermekes családok kérésére, és mivel elégedettek voltunk a résztvevők és a látogatók létszámával is, a jövőben is folytatni fogjuk. Az épület szabad kapacitását a korábbi évekhez hasonlóan külső szervek programjaival, magánszemélyek családi rendezvényeivel hasznosítjuk, az így keletkező teremhasználati bevétellel a központi költségekhez járulunk hozzá. A különféle termékbemutatók és vásárok száma az elmúlt időszakban jelentősen visszaesett, ebben az állandósult hatósági ellenőrzések játszhattak szerepet. Továbbra is népszerű a kulturális szempontból értékes program, a gyermek születésnapi zsúr is. A közösségi ház családias hangulatát kihasználva a szülők szívesen veszik bérbe termeinket erre a célra, ahol kényelmesebben elférnek gyermekeikkel és azok barátaival, mintha otthon rendeznének ilyen partit. A felújítással további lehetőségek adódnak a bérbeadás területén is, ugyanis nagyobb létszámú eseményt is be tudunk fogadni ezt követően.
I. KLUBOK, CSOPORTOK, KÖZÖSSÉGEK 1. Gyermekcsoportok Közösségeink túlnyomó többségét továbbra is a különféle tevékenységet folytató gyermekcsoportok képezik, amelyek közösségalakító és formáló szerepükön túl készség- és képességfejlesztő céllal is bírnak. A gyermekprogramok részére kialakított játszószoba továbbra is kiinduló pontja minden kisgyermekes programunknak, innen kiindulva kapcsolódnak be igényeik szerint a különféle tevékenységekbe, közösségekbe gyerekeikkel. Továbbra is célunk, hogy növekedésük során állandó látogatóink maradjanak ezek a gyerekek. A Manóhorda Babaklub és a Dúdoló a legfiatalabb korosztályú közösségünk, ahová a kisgyermekes anyukák járnak csemetéjükkel közös játékra, tapasztalatcserére, éneklésre, mondókázásra. A Cassandra Táncstúdió által vezetett Jazz balett tanfolyam létszáma továbbra is alacsony, sajnos meg sem közelíti az évekkel ezelőtti 50 főt. Ennek okait részben tudjuk, de a korábbi nagyon népszerű oktatót, aki miatt sokan elmentek, nem tudjuk visszahozni, ez nem a mi kompetenciánk.
60
Komplex mozgás és képességfejlesztő játékos tornát indítottunk Okoska torna néven olyan óvodás és kisiskolás korú gyerekeknek, akiknek valamilyen szintű elmaradása, vagy tanulási problémája jelentkezik és a speciális mozgás révén fejleszthető. Szintén gyerekeknek szántuk a Kulissza klub foglalkozásait, ahol a cél a 9-14 éves korosztály kifejezésmódjának fejlesztése, a kreativitás fokozása a cél, amelyen keresztül az önbizalom erősítését, a helyzetmegoldó készség fejlesztését szeretnénk segíteni. Év elején szerettünk volna kezdeni, de a felújítás miatt ez is csak október végén lett meghirdetve. Sajnos év végéig nem sikerült megtalálnunk azt a csapatot, akivel el tudtuk volna indítani a klub életét, de nem adtuk föl, 2016ban folytatjuk. 2. Mozgásos csoportok Az egészséges életmód kialakítását és az egészség megőrzését szolgálják a Női kondicionáló torna és a Hatha-jóga. Foglalkozások, amelyeknek évtizedes hagyományai vannak nálunk. A női tornára egy összeszokott csapat jár, lelkesedésük töretlennek látszik. A Hatha jóga résztvevői időszakonként ingadozó létszámmal, de összességében rendszeresen járnak a foglalkozásokra. Az új mozgásforma, amelyet tavaly indítottunk a kisbabás anyukák számára, a Maminbaba hordozós latin fittness néven, lassan növekvő létszámmal működik a házban. A Terhestorna foglalkozásokat kismamáknak szerveztük, Novotny Nikolett védőnő vezetésével, aki heti két alkalommal várja speciális mozgásra a várandós hölgyeket. 3. Hobbi csoportok A Madárbarát Egyesület 15. éve működik a házban. Az évente megrendezésre kerülő őszi díszmadár kiállításhoz, a látogatók létszámának folyamatos csökkenése mellett, továbbra is ragaszkodtak a madarászok, hiszen itt mutathatták be a vendégeken kívül egymásnak is a saját maguk általuk tenyésztett madarakat. Ezért közösen találtuk ki tavalyelőtt a Madaras Nap megszervezését, amelynek keretében a díszmadár kiállítás is megvalósulhatott a látogatók létszámától függetlenül, sőt, a járulékos programok miatt még több érdeklődő is volt, mint korábban. 4. DepArt klub 2014-ben befogadtunk egy olyan rehabilitációs céllal létrejött alkotó csoportot, akik valamilyen pszichés problémával küzdenek és Dr. Petri Erzsébet vezetésével találkoznak nálunk kéthetente. Őket a hely biztosításán kívül kreatív alapanyagok biztosításában és technikák elsajátításában segítjük. Az egykori nyugdíjas klubot szerettük volna új alapokon elindítani. Lila Akác néven, Szabó Adél vezetésével bele is fogtunk az újjászervezésbe, ám a kezdeti lelkesedés pont a klubvezető részéről nem volt elegendő ahhoz, hogy a felújítást követően újra összeálljon a csapat. Legnagyobb igyekezetünk ellenére amióta Adél visszalépett a klub vezetésétől, azóta a tagok sem jönnek, így valószínűleg megszűnik végleg a klub. Egy újabb kezdeményezésünk is volt tavaly, amely sajnos végül kudarcba fulladt, pedig jó ötletnek tűnt. A „Nem piskóta” sütikészítő klubot sokan ígéretes ötletnek vélték, ám annál kevesebben jöttek el a sütis napokra, így azt is kénytelenek voltunk feladni. 5. Tanfolyamok - Felnőttképzés A Salsa tánctanfolyam a felnőttképzési programunk részét képezi, ahol a résztvevők az alapok elsajátítása után hobbi szinten folytatják a tánc gyakorlását. A tanfolyam sikere az oktatók 61
tánctudásán kívül a személyiségüknek is köszönhető, amellyel a hallgatók (táncolók) közösségét is oly mértékben erősítik, hogy azok már nem csupán a tánc kedvéért járnak az órákra. Tavaly két haladó csoportban folytatták a tánc művelését a résztvevők, a gyerek tanfolyamra nem volt elegendő számú jelentkező. A Művelődési Központ által meghirdetett angol nyelvi tanfolyam egyik csoportjának is helyet adunk 3 éve a közösségi házban, amely csoportjövőre folytatni szeretné a nyelvtanulást, lehetőség szerint itt, nálunk. II. RENDEZVÉNYEK 1. MŰVÉSZETI PROGRAMOK A hagyományosan novemberben megrendezésre kerülő ANNO művészeti héten a korábbi képzőművészeti kiállítás helyett, idén a Viva Voce kórus adott koncertet. A kórus tavaly ünnepelte fennállásának 20. évfordulóját, így számunkra egyértelmű volt, hogy a közösségi ház 40. évfordulóját közösen ünnepeljük meg egy koncert keretében, amelyet már az új nagy teremben tartottunk meg. Több vendégre számítottunk, mint amennyien eljöttek végül, de koncert jól sikerült, az új terem jól debütált e téren.
Képzőművészeti kiállítás keretében tavasszal egy szlovákiai magyar művész, Salamon László alkotásaiból mutattunk be válogatást. A grafikusnak csodálatos hímes tojás motívumgyűjteménye van, amelyből Ferk Ilonka válogatott össze egy húsvéti kiállításra valót. 2. CSALÁDI PROGRAMOK
Kaméleon Játszótéri Napok A felújított játszótér és a park területére szerveztünk a 2015-ös évben több alkalommal játszótéri napokat, amelyek során színházi előadást, kézműves foglalkozásokat, játékos versenyfeladatokat, aszfaltrajzversenyt szerveztünk a környéken élő és a játszóteret látogató gyerekeknek, amelyek mellett arcfestés és a lufi-hajtogató bohóc is állandó műsorszám volt. Fellépett a Portéka Színpad, az Aranyszamár Színház, a Marcipán trió, Adél bohóc és még sokan mások. Ezek a találkozók jó alkalmat jelentettek a játszóteret látogató családok és a közösségi ház közötti kapcsolat kiépítésére, ápolására. 2015-ben folytatjuk a sorozatot, újabb ötletekkel bővítve a kínálatot, amelyhez a Csokonai Művelődési Központ belső pályázati forrásaiból nyertünk támogatást.
Kozák téri Nap Tavaly már teljes egészében számíthattunk a Kozák téri park használhatóságára a rendezvény szervezésekor, éltünk is minden lehetőséggel, amelye a tér engedett. A több helyszínen megvalósuló Kozák téri Nap nagy tetszést váltott ki a résztvevőkből korábban is, ezért 2012 óta így szervezzük a programokat. A közösségi ház terasz-színpadán történtek a műsoros fellépések, a kertben a bográcsos főzőverseny, a kézműves játszóházak és a legkisebbeknek szóló programok (Dúdoló, Mini torna). A Kozák téren egy Játékszigetet hoztunk létre, ahol több játékvezető irányítása mellett ügyességi feladatok, játékok és kézműves tevékenységek várták a gyerekeket és felnőtteket egyaránt. Saját csoportjaink bemutatója mellett az Óperenciás Bábszínház Hüvelyk Panna című előadását, Borbély Ricsi koncertjét, Szép Bence stand up comedy műsorát és Karai Anna zenekarának koncertjét élvezhették a résztvevők. Az időjárás kedvező volt idén a szabadtéri programoknak, így sikeres volt a program a közösségi ház udvarán és a Kozák téren egyaránt. Önkormányzati programtámogatás helyett belső pályázati forrásból finanszíroztuk a rendezvény költségeit. 62
Őszi Madaras Nap Ebben a programban ötvözzük évek óta a korábbi Díszmadár kiállítást és a Kozák téren megvalósítható családos szabadtéri programokat, amely a természet-, és állatvédelem téma köré szerveződik. Ahogy korábban említettem, idén ehhez párosult még a közösségi ház felújított épületének átadása is a közönség számára. A kiállítás idén is megvalósult a közösségi ház falai között, és a téren is hasznos és szórakoztató programok szerveződtek a civilek segítségével. Idén is meghívtuk a Szilas Néptáncegyüttest is egy kis bemutatóra és tánctanításra, valamint az Aranyszamár Színház előadását, amelyeket végül az új nagyteremben tartottunk meg, mert nagyon vizes volt a tér reggel és elég hűvös is volt ahhoz, hogy a gyerekeket le tudjuk ültetni kint egy előadás idejére. Ezeken kívül kézműves foglalkozás, arcfestés és lufihajtogató bohóc is szórakoztatta a gyerekeket. A Kozák téren tartotta meg bemutatóját a Solymászegyesület, akik több ragadózó madárral tartottak igen látványos és élvezetes bemutatót. A Művelődési Központ belső pályázati forrásaiból valósítottuk meg a rendezvényt, amelyen sok résztvevőnk volt, mert úgy látszik sikerült eltalálnunk a résztvevők igényeit.
Kézműves alkotóház Évek óta töretlenül népszerű ez a programsorozat, amelyet jeles ünnepeinket megelőzően tartunk (húsvét, advent, karácsony), és az alkalomhoz illő használati-, és dísztárgyakat készítünk a résztvevő gyerekekkel és felnőttekkel. Húsvétkor a hagyományos tojásfestés helyett kipróbáltuk a mézeskalácssütést is, húsvéti formákat, állatokat szaggattunk és írókáztunk ki a gyerekekkel. E mellett tavaszi kosarakat, lakásdekorációkat készítettek még a résztvevők. November végén adventi koszorút, ajtóra és ablakba való díszeket, az ünnepi asztalra való dekorációkat, fenyődíszeket készítettünk. Karácsony előtt pedig egyedi ajándékok készítésére adtunk ötleteket és segítettünk ezek elkészítésében a résztvevőknek. A nagy érdeklődésre való tekintettel már adventi hetet tartunk inkább, így mindenkinek volt lehetősége nyugodtabb körülmények között is alkotni, ha nem akart volna akkor jönni, amikor sokan vannak. Ezt különösen a kisgyermekes családok kedvelik, akik a Dúdoló után, vagy a modern táncórák alatt (amíg a gyerek táncol) tudnak alkotni, így elkerülik a zsúfolt péntek délutánt. Már tavaly is voltak iskolás csoportjaink, akik jöttek az advent időszakában asztaldíszeket, karácsonyi ajándékokat készíteni szüleiknek, családtagjaiknak. Idén 4 iskolás csoport látogatott el hozzánk karácsony előtt. III. TÁBOROK Idén 4 tábort sikerült megvalósítanunk, nem minden tervünk megvalósult ezen a nyáron, viszont sok élménnyel gazdagodtunk ezeknek a táboroknak a jóvoltából. A vakáció 11 hetéből 4 héten át táboroztattunk gyerekeket, 45 kisiskolásnak szereztünk élményeket az általunk szervezett programokkal és Budapest határán kívül is utaztunk a gyerekekkel külső helyszínekre. A Jazz balett táborból idén a felújítás miatt csak egy turnust tudtunk megtartani. Délelőtt táncórák és edzések voltak, délután pedig kézműves foglalkozásokat szerveztünk nekik, a tábor végén pedig egy táncverseny keretén belül mutatták be a táborban szerzett tánctudásukat a zsűrinek. 6 éve sikeres az Állatbarát táborunk, amelyből az érdeklődésre való tekintettel idén két turnust is szerveztünk, júniusban és augusztusban is. Ezekre 36 gyerek jelentkezett, akik közül sok új jelentkezőnk volt, a korábbi bevált helyszínekre is ellátogattunk velük, de több új helyszínre is elvittük a gyerekeket, sokat utaztunk és rengeteg új élményhez jutottunk közösen. Budapesti 63
látogatási helyszíneink voltak a Fővárosi Állatkert, a Budakeszi Vadaspark, a Margitsziget, és a Természettudományi Múzeum, távolabbi helyszíneink voltak: a Szigethalmi Vadaspark, és a Csömöri Szedervölgy major. Budapest környékén már szinte minden helyet felfedeztünk és bejártunk, ezért a visszatérő táborosok miatt egyre messzebb kell utaznunk ahhoz, hogy új helyszíneket tudjunk megmutatni a gyerekeknek. A Barangoló tábort négy éve indítottuk útjára, idén a fővárosi és Pest megyei kastélyokat, várakat látogattuk végig. Jártunk a Gödöllői kastélyban, a Zichy kastélyban, a Kiscelli múzeumban, ami szintén egy kastély, a Nagytétényi kastélyban és a Budai királyi várban. IV. TOVÁBBI TEVÉKENYSÉGEINK A Kozák téri park állapota évtizedekig áldatlan állapotban volt, amelyet 2013-ban a „Miénk a tér” önkormányzati pályázat keretén belül sikerült felújíttatni. A kisgyermekek részére kialakított lekerített játszótér, a kosár-, és focipálya, valamint a mezítlábas ösvény kialakítása sokat jelentett a környéken élő családok számára. A folyamat sajnos itt meg is szakadt, a padok cseréje, a növények megújítása, a zajvédő-falat helyettesítő térelválasztó elem, a kutyafuttató kialakítása már sajnos elmaradt, pedig ez korábban konkrét ígéret volt. A szelektív hulladékgyűjtő körüli áldatlan állapotok sem javultak, éjszaka és hétvégén mindenféle építési és kommunális hulladékot, bútorokat, autó alkatrészeket dobálnak a gyűjtő mellé. A szél gyakran beteríti a környéket a szeméttel, közvetlenül a játszótér mellett ez komoly problémákat vet fel, de láthatóan a hatóság nem tud mit kezdeni a problémával. A kerületgazdákat szinte sose látjuk, a körzeti megbízott pedig többnyire az alapítványi iskolában tartja a fogadó óráit, de a tér állapotával, annak rongálóival nem törődik. Korábban, amikor itt a közösségi házban volt a körzeti megbízott fogadóórája, rendszeresen ellenőriztettük vele a teret, a rongálásokat rögtön tudtuk jelezni felé. Amióta az iskolába költöztek, számunkra ismeretlen okokból, azóta gazdátlan a tér ebből a szempontból. Változatlan az e-Magyarország pont látogatottsága, délután és este használják leginkább az olcsó internetezési lehetőséget, amelynek kihasználtsága nagyon lecsökkent az utóbbi időben, főleg, amióta semmilyen formában nyomtatni és sokszorosítani nem lehet az intézményekben. VI. GAZDÁLKODÁS, INFRASTRUKTÚRA, SZEMÉLYI FELTÉTELEK A költségvetés elkészítésekor az volt az elvárás művelődési központ vezetésétől, hogy az előző évi terveket kell túlteljesíteni valamennyivel. Mivel az előző évet sem sikerült teljesítenünk, kétséges volt, hogyan fogjuk meglépni ezt az elvárást úgy, hogy tudtunk a várható felújításról, amely hónapokra megakasztotta a programokat, és az azoktól várható bevételektől is elestünk ez által. Év elején erős kezdéssel indultunk, jó létszámokkal indultak el csoportjaink, tervezett bevételeink szinte minden tekintetben teljesültek. Úgy terveztük, hogy a felújítás megvalósul a két nyári hónap alatt, amikor egyébként sincs túl sok program, ám ez a valóságban nem így történt, az építési munkálatok késői kezdése miatt novemberben tudtuk csak elindítani az őszi programokat és teljesen csak decemberre lettünk kész mindennel, ami nagyon nem volt szerencsés kezdés, hiszen a tanfolyamok mindenhol szeptember elején indulnak. Ez érezhető volt az indulási létszámoknál is és a tervezett bevételek megvalósulása terén is. Pontos adatokat még nem ismerve, terveinknek kb. a 65%-át sikerült teljesítenünk. Igyekeztünk olyan pályázati forrásokból részesülni, amelyekből a programjainkat, vagy az eszköz beszerzéseinket tudtuk megvalósítani De ezekből is egyre kevesebb lehetőségünk van, 2015-ben nem volt nyertes pályázatunk. 64
Kiemelt programjainkhoz (Kozák téri Nap, Kézműves alkotóház sorozat) nem kértünk önkormányzati támogatást, azokat belső pályázati forrásokból finanszíroztuk., csakúgy, mint Kaméleon Játszótéri Napokat és a Madaras Napot. Az eszközfejlesztési pályázatból beépített szekrénysorokat, információs pultot, kanapét az új előtérbe, fényáteresztő függönyöket, fürdőszoba bútort az új zuhanyzóba és az átalakítás során kisebb méretűvé vált konyhába a régi bútort alakíttattuk át és egészíttettük ki néhány elemmel. Az év végi pénzmaradványból új sötétítő függönyöket varrattunk a megnagyobbított termünkbe, amely szinte színházi háttért varázsol az előadók mögé, reflektorokat vásároltunk és szereltettünk ugyanide, amely megvilágítja az előadó teret, dohányzóasztalt az új fogadóba, új székeket és asztalokat, a rácsok helyett redőnyöket az ablakokra, egy új porszívót az elromlott helyett, valamint a régi akváriumot egy újra cseréltük le. Az utóbbi évek legnagyobb beruházása és eszközfejlesztése valósult meg 2015-ben, amely jelentős változásokat fog hozni reményeink szerint a közösségi ház életében. 2013 óta a ház körüli segédmunkálatokat Dabasi Halász György látja el, aki a Rákospalotai Múzeum gondnoka is egyben. Minden igyekezet ellenére nem tudja teljes körűen ellátni a feladatokat abban a két órában, amit itt tölt, így ez a megoldás sem tökéletes a számunkra. A megoldás az lenne, ha egy 4 órás státuszt kaphatnánk, amelyre fölvehetnénk valakit, aki ennyi idő alatt el tudná látni a feladatokat 2015 végén egy közhasznú segédmunkás, Kortusz László segíti a ház körüli munkákat, az ő szerződése azonban csak február végéig szól, a hosszabbítás lehetőségéről pedig még nincsenek információink.
65
KOZÁK TÉRI KÖZÖSSÉGI HÁZ - MUNKATERV 2016
Régi álmunk teljesült tavaly, amikor az intézmény fennállásának 40. évfordulója alkalmából sikerült belső forrásokból fedezetet előteremteni az épület felújításra. Ennek eredményeként a bejáratot bővítettük és egy nagyobb fogadóteret alakítottunk ki a vendégek fogadására, valamint a két egymásból nyíló legnagyobb termünket egybe nyithatóvá tettük, egy mobil fal beépítésével. Ezek mellett pedig a konyha területéből leválasztva, egy zuhanyzó kialakítására került sor, amelyet majd a mozgásos programok résztvevői fognak használni. Az épület felújítása kapcsán némileg átalakultak belső tereink, új funkciót, lehetőségeket, újabb, másabb programokat lehetővé téve számunkra. Ehhez igazodva új bútorokat vásároltunk, lecseréltük a régi függönyöket, az új sötétítő függöny így már színpadi háttérként is megfelelő lesz egy-egy előadói, vagy színházi produkció során. Koncepciónk is e szerint alakul majd idén, várjuk az újonnan fellépő igényeket látogatóink részéről, miközben mi is próbáljuk új ötleteinkhez megtalálni a közönséget. A dupla teremmel, amelyet a két egymás melletti terem egybenyitásával értünk el, 80 fő befogadására alkalmas termünk lett, ahol kisebb színházi előadásokat, zenei produkciókat, előadásokat tudunk szervezni, illetve táncos rendezvényre is van már elegendő helyünk így. A hangtechnikánk eddig is megfelelő volt, hisz a Kozák téri Nap miatt korábban beszereztük a keverőpultot, hangfalakat, mikrofont, most pedig a beltéri színpadi megvilágítást fogjuk kiépíteni. Továbbra is maradt az alapkoncepciónk, hogy kiemelt figyelmet és támogatást szánunk a családoknak, a gyermek és az idős korosztálynak. Idén is szeretnénk megtartani az eddig sikeres, hagyományos programokat, a jól működő klubok, csoportok, tanfolyamok életébe próbálunk új ötleteket, érdekességeket bevinni, az új épületi adottságok kihasználásával. Tavaly már kipróbáltuk, hogyan tudunk néptánc bemutatót tánctanítással együtt megvalósítani, bábszínházi előadást, zenei koncertet rendezni gyerekeknek és élőzenés vacsoraestet felnőtteknek. Hasonló típusú programokat tervezünk idén is megvalósítani az új feltételek mellett és reméljük, hogy a közönséget sikerül hozzászoktatni a változásokhoz, illetve új látogatókat is találunk majd. Tovább erősítjük a kapcsolatot, illetve keressük az együttműködés lehetőségét azokkal a helyi civil szervezetekkel, melyek tevékenységük során közművelődési, közösségi tevékenységgel is foglalkoznak. A Kozák téri park 2012-2013-ban megvalósult átépítése, felújítása tavaly nem folytatódott, pedig ígéret volt a zajvédő fal folytatásáról, a padok cseréjéről, egy kutyafuttató kialakításáról is, ezek azonban nem valósultak meg. Az új játszótéren több alkalommal tartottunk tavaly programot (Kozák téri Nap, Kaméleon Játszótéri Napok, Madaras Nap), amelyet idén folytatni szeretnénk, egyre inkább szeretnénk szervezetten birtokba venni a teret a kisgyermekes családokkal együtt. Mivel a terasz színpadunk beépült, a Kozák téri Napot teljes egészében a Kozák téren kell majd megrendezzük, ez megint új kihívásokat jelent számunkra. A nagyszínpadra más produkciók illenek, mint a kis terasz-színpadra, a téren el kell férnie minden programnak és résztvevőnek, ami korábban két helyszínen került megrendezésre. És várhatóan megint lesznek olyan látogatók a programon, mint a korábbi években, akik kevésbé szívesen látott vendégek, de természetesen ez velejárója minden közterületen megrendezett eseménynek.
66
1. Gyermekcsoportok Folytatva a hagyományt, azt szeretnénk, ha minden nehézség ellenére továbbra is a gyermekcsoportok képeznék közösségeink jelentős hányadát. Ezért tovább erősítjük a gyerekek számára kínált programokat, amelyeknek lehetőség szerint nem emeljük, vagy csak csekély mértékben a részvételi díjait, így próbálunk segíteni a családoknak. Folytatni fogjuk a tavaly elkezdett és sikeresen bevált játszótéri napokat, és újabb programokkal is bővítenénk a választékot. Az új játszótér már szerves részévé vált a közösségi ház életének, ezt szeretnénk tovább erősíteni. A Manó Horda babaklub a Maminbaba hordozós tornára járó kismamák igényeire alapozva jött létre, amelyhez mások is csatlakozhatnak, akiknek kisbabája van. A kötetlen beszélgetés és játék mellett hordozási tanácsadás is része a kínálatnak, valamint hívunk olyan szakembereket, akik az anyukák aktuális kérdéseire fognak tudni válaszolni majd. A Dúdoló zenés foglalkozásaihoz minden évben várjuk az újabb csatlakozókat, hiszen innen is kinőnek a bölcsödébe, óvodába menő gyerekek, akiket a további programokra visszavárjuk. Idén a foglalkozásokat vezető zenepedagógusunk kisbabát vár, csak remélni tudjuk, hogy végig tudja vinni az évet a csoport élén és gondoskodnunk kell helyettesről arra az időszakra, amíg nélkülöznünk kell őt. A Jazz balett tánccsoportunk létszáma sajnos nem növekedett tavaly, az őszi kezdés elhalasztása a felújítás miatt nem tett jót a csoportnak. Ha idén se fog növekedni a létszámuk, sajnos más jellegű táncot kell indítanunk helyette. Az Íjászat tavaly újraindult és kellő számban emelkedett a résztvevők száma, ezért reméljük, hogy idén folytatódik ez a tendencia. A Kulissza klub tavaly sajnos nem tudott elindulni, pedig nagyon hasznosnak és értékesnek találjuk a kezdeményezést Katona Bea klubvezető részéről. A 9-14 éves korosztály részére szeretne olyan alkotó klubot létrehozni, ahol a gyerekek kifejezésmódjának fejlesztésére nyílna lehetőség, ahol a legfontosabb szempont a közösség által egy olyan egyedi produktum létrehozása lenne, amely fokozza a kreativitást, erősíti az önbizalmat, fejleszti a helyzetmegoldó készséget. Ennek a korosztálynak nagy szüksége lenne ilyen és ehhez hasonló kezdeményezésekre, mert az iskolai közegben és otthon is egyre kevesebb lehetőségük van megfogalmazni, kifejezni gondolataikat, érzéseiket, az őket foglalkoztató problémákat feldolgozni, megoldani. Ezért minden erőnkkel és lehetőségeinkkel élve azon leszünk, hogy megtaláljuk a gyerekekhez vezető utat és létrejöhessen ez az értékes csoport. 2. Mozgásos csoportok A délutáni elfoglaltságok jelentős részét teszik ki a különféle egészséges életmód megőrzésére irányuló mozgásos tevékenységek, női kondicionáló torna és a Hatha jóga, kismamáknak szóló hordozós torna, ahol kisbabáikkal együtt mozoghatnak az anyukák. Ezek a tevékenységek igényelik a legtöbb kiegészítő eszközt és felszerelést, amelyeknek pótlásáról folyamatosan kell gondoskodnunk akkor is, ha nincs elegendő pályázati forrás erre a célra. A Női kondicionáló tornára járó hölgyek létszáma évek óta állandó, akik egy olyan erős, mára már barátságokra épülő csapatot hoztak létre, akiket már nemcsak a közös mozgás öröme tart össze. A Kozák téri Nap rendezvényen a főzőverseny címvédő nyertesei is az ő csapatuk. A Hatha-jóga foglalkozásai váltakozó sűrűséggel követték egymást az elmúlt évben, heti 1-2 alkalommal jönnek a jógázni vágyók. A Maminbaba táncos fitness óra anyukáknak szól, akik kisbabájukat hordozóban magukra erősítve tornáznak hangulatos latin zenére. A csoport létszáma változó a szerint, hogy a gyerkőcök 67
mennyire növik ki a programot. Idén újabb kisbabának ad életet a klub vezetője, így néhány hétig helyettesről kell gondoskodjunk az átmeneti időszakra. 3. Hobbi csoportjaink Az alábbi közösségek is fontos szerepet töltenek be a ház életében, ezért igyekszünk mindenben a segítségükre lenni, akár szervezési feladatokban, akár pályázati források felkutatásában, megnyerésében. A Madárbarát Egyesület díszmadártenyésztéssel és annak népszerűsítésével foglalkozik. A korábbi díszmadár kiállítást, ahol az általuk tenyészetett madarak seregszemléje zajlott átszerveztük, és a Madaras Nap rendezvényünkbe beépítve fogjuk idén is megvalósítani.
A Baráti Klub egy igazi, baráti kapcsolatban álló családok közössége, akiknek az a legfontosabb, hogy biztosítsuk számukra a találkozási lehetőségeket a közösségi házban, és segítséget nyújtsunk közös utazások, programok megszervezésében.
A DepArt klubosok kéthetente jönnek hozzánk terápiás céllal alkotni, különféle kézműves technikák felhasználásával. Nekik alapanyagot biztosítunk, illetve a technikákban szükséges segítenünk. 4. Tanfolyamok - Felnőttképzés
Salsa tánctanfolyam
A Salsa tánctanfolyam évek óta folyamatos létszámmal működik, ahol a résztvevők az alapok elsajátítása után hobbi szinten folytathatják a Salsa tánc gyakorlását. A társaság egyébként nagyon összetartó közösség, nem csupán a közös mozgás gyakorlása tartja össze a résztvevőket, hanem komoly baráti kapcsolatok szövődtek tagok és tagok, illetve a két tánctanár és a hallgatók között. Több éve helyet adunk a Művelődési Központ által szervezett ingyenes angol nyelvtanfolyam egyik csoportja számára, akik idén kezdő és haladó szinten fogják folytatni a nyelvtanulást itt a közösségi házban. II. RENDEZVÉNYEK A Kozák téri Nap továbbra is a közösségi ház legnagyobb, legtöbb résztvevőt fogadó rendezvénye, amelyre idén május 28.-án szombaton várjuk a látogatókat. Mivel a korábbi helyszín, a terasz-színpad a felújítás során beépítésre került, az egész rendezvényt a Kozák téri parkban fogjuk megrendezni. Az új nagyszínpadot szeretnénk kipróbálni a téren, olyan produkciókat tervezünk meghívni, amelyek egy ilyen méretű színpadra és a mi közönségünknek valók. A kiegészítő programok is helyet kell kapjanak a téren, a főzőversenytől a kézműves foglalkozásig, a játékos vetélkedőktől a hagyományőrző programokig és a kísérő szolgáltatásoknak, mint a büfé, vagy az árusok is helyet kell találjunk a téren.
Őszi Madaras Nap A Madárbarát Egyesülettel és a civil családokkal közösen szervezett rendezvény 3 éve váltotta fel a korábbi díszmadár kiállítást és nagyon megtetszett a résztvevőknek, ezért idén is ebben a formában fogjuk megvalósítani. Új programokkal fogjuk kiegészíteni, amelyhez az ötleteket a civilektől is várjuk majd. A közösségi házon belül a díszmadarak kiállítása és versenye kerül megrendezésre, a 68
kertbe és a Kozák térre pedig a többi programot szervezzük, mivel a madarak mellett nem fér el több program itt a házon belül.
Kézműves alkotóház Továbbra is igen népszerű ez a programsorozat, amelyet jeles ünnepeinket megelőzően tartunk (húsvét, advent, karácsony), és az alkalomhoz illő használati-, és dísztárgyakat készítünk a résztvevő gyerekekkel és felnőttekkel. Ezért bővíteni fogjuk az alkalmak számát az idén, több alkalmat biztosítunk azok számára, akik szeretnek kézműveskedni. Márciusban a húsvéti ünnepekre való készülődés, az év második felében lesz az adventi és a karácsonyi, valamint a tavaly igen népszerű mézeskalácssütést és szaloncukor készítést is megtartjuk decemberben. Az utóbbi két évben nagyon népszerű volt az a megoldás, hogy az advent hetén minden nap lehet jönni alkotni, így nincs akkora tömeg péntek délután, jobban eloszlik a látogatók száma, illetve több alkalom közül tudnak választani az alkotni vágyók. A Bababörzét 2013-ban indítottuk újra kisgyermekes családok kérésére, amelyet a korábbi években már próbáltunk meghonosítani itt a házban, de a hely szűke miatt abbamaradt. Tavaly 7 alkalommal rendeztünk ruhavásárt, amely után az asztalt bérlők körében sikeresnek bizonyult a börze, ezért úgy döntöttünk, hogy idén is folytatjuk a sorozatot és havonta egy alkalommal, szombaton börzét rendezünk. Az első félév alkalmait egy közös szórólapon hirdettük meg, így próbáljuk a kiadásokat minimálisra csökkenteni, hiszen ezen a programon csak az asztalok bérléséből van bevételünk, a vásárlóknak ingyenes a részvétel. 2006 óta rendezzünk meg minden évben a Csokonai Művelődési Központban az ANNO művészeti hetet, amelynek mindig egy közösen kiválasztott mottója, aktualitása van, és amelyhez hozzáigazítjuk az kulturális eseményeket, produkciókat, és meghívjuk az előadókat, művészeket. Az átalakítás során a kiállítási felületeink megszűntek, viszont bővültek a belső tereink, így a tavalyihoz hasonlóan, amikor a Viva Voce kórus adott koncertet, egy kisebb zenei koncerttel, előadói esttel készülünk a művészeti hétre.
III. TÁBOROK 2016-ben szeretnénk bővíteni a táboraink körét és számát is, szeretnénk, ha egyre több gyerek töltené meg a ház termeit a nyári időszakban. A Jazz balett/kézműves tábor a táncot már tavaly is két turnusban tartottuk meg, bízunk benne, hogy idén is sikerül annyi jelentkezőt a saját tánccsoportunkból beszervezni, hogy meg tudjuk tartani mindkettőt. Ez a tábor elsősorban a táncot és az alkotást szerető gyerekeknek lett kitalálva, ahol a délelőtti táncórákat délután a kézműves foglalkozások egészítik ki. Az Állatbarát tábor népszerűsége töretlen, és annak ellenére, hogy nem a legolcsóbb tábor (az utazás miatt ennyi), van rá kereslet, ami szintén azt igazolja, hogy az izgalmas, új témákra válság ellenére is vevők a családok. Tavaly már két turnusban vittük a gyerekeket a régi bevált és újabb helyszínekre, ahol házi és vadon élő állatokkal találkozhattak egészen közeli helyzetben, közvetlen tapasztalatokat szerezhettek róluk, megismerhették életüket, tartásukat, gondozásukat. Újabb helyszínek felkutatásával próbáljuk fenntartani az érdeklődést a tábor iránt. Negyedik éve szervezünk Barangoló tábort azzal a céllal, hogy fővárosunk nevezetes helyszíneit, épületeit látogassuk végig az iskoláskorú gyerekekkel. A korábbi helyszíneket tavaly kibővítettük és kastélyokat, várakat látogattunk végig nemcsak Budapesten, hanem a Pest megyében elérhető 69
távolságban (Zichy kastély, Kiscelli múzeum, a Gödöllői és a Nagytétényi kastély, és a Budai vár). Idén terveink között szerepel a természeti képződmények (pl. barlangok, hegyek, szigetek, tavak, folyók) felfedezése, megismertetése a gyerekekkel. Már tavaly megfogalmazódott az igény arra, hogy az íjászaink részére szervezzünk napközis jellegű tábort nyáron. Idén szeretnénk ezt az Íjász tábort megvalósítani az íjászoktatók és a szülők segítségével. Az erőnléti edzések és az íjászat mellett hagyományőrző és kézműves foglalkozásokkal egészítenénk ki a napi programokat. 2014-ben már sikerült végre egy elutazós tábort megvalósítanunk, amely során a résztvevőket egy igazi falusi környezetbe vittük el, ahol kipróbálhatták azt, hogy milyen az élet vidéken, hogy kell gondozni a ház körül élő állatokat,milyen tárgyak, eszközök szolgálják a falusi embert, milyen ételeket esznek és milyen munkálatokat végeznek a gazdaságban. Idén is szeretnénk ilyen Tanyatábort szervezni, reméljük, hogy sikerül megfelelő helyszínt találnunk és olyan árakat kialakítanunk, amely a családok számára megfizethető. Amennyiben sikerül elindítanunk a Kulissza klubot, akkor az abban résztvevő gyerekek számára szeretnénk egy Kulissza alkotó tábort létrehozni a ház falain belül, vagy külső helyszínre elutazva, aszerint, hogy mire lesz igénye a gyerekeknek és a szülőknek. IV. TOVÁBBI TEVÉKENYSÉGEINK Idén az lesz a legfontosabb feladatunk, hogy az új épületet bevezessük a köztudatba, újabb programokat honosítsunk meg a házban és olyan új vendégeket sikerüljön megnyernünk, akik korábban nem voltak a ház látogatói. Továbbra is kiemelten fontos feladatunk lesz a megújult Kozák tér kihasználása, programokkal megtöltése. A Játszótéri Napok kínálatát szeretnénk bővíteni, emellett bábszínházi előadást, népzenével összekötött táncházat, hagyományőrző programokat fogunk kivinni a térre. A Csokonai Művelődési Ház által a kerület lakósainak szervezett nyelvi tanfolyamokhoz helyszínt biztosítottunk már tavaly is, amelynek résztvevői idén folytatni kívánják a nyelvtanulást haladó szinten és szeretnék, ha ezt itt, a közösségi házban folytathatnák. Propaganda, helyi kommunikáció Minden évben kiadunk egy műsorfüzetet, amelyben állandó programjainkról, rendezvényeinkről, szolgáltatásainkról tájékoztatjuk az olvasókat, ennek költségeit a benne szereplő reklámokból egészítjük ki. A közös honlapon és több interneten elérhető portálon népszerűsítjük programjainkat, szórólapot egyre kevesebbet készíttetünk, mert már nem elég hatékony. Szolgáltatások Szabad kapacitásunkban bérbe adjuk termeinket kulturális és családi rendezvényekhez, oktatáshoz és különféle termékbemutatókhoz. Az ebből származó bevételek nem számottevőek, a termék bemutatók száma az elmúlt években nagyon visszaesett, valószínűleg a hatósági ellenőrzések miatt. Továbbra is nagyon népszerűek a gyermek születésnapok, amelyeknek kiváló helyszíne a ház, hiszen külön gyerekszobánk, tornatermünk van, külön teremben lehet a zenés-táncos tevékenységeket és a vendéglátást megszervezni, ezért a családok szeretik itt megrendezni
70
ünnepeiket. Igény esetén segítünk a programok megszervezésében is (bohóc, gyermek előadás, zenés műsorok), versenyjátékok levezetésében is. VI. GAZDÁLKODÁS, INFRASTRUKTÚRA, SZEMÉLYI FELTÉTELEK Tavalyi bevételi terveinket sajnos nem sikerült teljesítenünk, amelynek egyik oka a felújítás miatti zárva tartás volt. A tagdíj és jegy bevételek mellett pályázati forrásokból próbáljuk kiegészíteni bevételeinket, amelyből továbbra is kevés van. Eddig minden évben kértünk programtámogatást az önkormányzattól olyan kiemelkedő rendezvényhez, mint a Kozák téri Nap, idén viszont nem kértünk külön erre a célra, mert belső pályázati forrásokból kívánjuk finanszírozni a programot, csakúgy, mint a Kozák téri játszóteret érintő rendezvényeket is, a Kaméleon Játszótéri Napot, és a Madaras napot is. Jelenleg hárman látjuk el a közösségi házzal kapcsolatos teendőket, (két teljes egy részmunkaidős munkatárs), illetve a 2011 óta nyugdíjas munkatársunk önkéntes segítségére is számíthatunk. Tavaly óta a múzeum és a közösségi ház közös gondnoka, Dabasi-Halász György hivatott ellátni mindkét intézményben a ház körüli teendőket, de ez a feladat meghaladja a képességeit, nem győzi a teendőket egyedül. Tavaly egy közhasznú segédmunkást kaptunk októberben, aki Gyurival közösen már el tudta látni a ház körüli teendőket. Az ő szerződése február végén lejár, ha nem lesz lehetőség hosszabbítással visszakapni őt, akkor Dabasi Gyuri megint egyedül marad a feladatok ellátására és gondjaink lesznek. Ezért szükségünk lenne egy állandó segítségre 4 órában, mert így nem tudjuk megfelelően ellátni a feladatokat. Bezerédi Erika telephelyvezető s.k.
71
RÁKOSPALOTAI PESTÚJHELY ÉS ÚJPALOTA HELYTÖRTÉNETI GYŰJTEMÉNYE - ÉRTÉKELÉS 2015 A működés jogszabályi keretei Az intézményegység alapfeladatát és működését meghatározzák és részletesen szabályozzák az 1997. évi CXL. tv. rendelkezései, szakmai munkánkat ezekhez igazodva végezzük. Rákospalota Pestújhely és Újpalota Helytörténeti Gyűjteménye közérdekű muzeális gyűjteménynek az intézményi besorolásából adódó feladata helyi kulturális örökségünk gyűjtése, szakszerű megőrzése, feldolgozása és bemutatása. Ahogyan a fenti törvény pontosabban is megfogalmazza, a muzeális intézmény „a kulturális javak egységes szaktudományos szempontok szerint, tudományos szaktevékenység keretében kialakított, nyilvántartott és dokumentált együttesét őrzi, gondozza és kiállításon bemutatja; biztosítja a kulturális javakhoz kapcsolódó kutatási tevékenység lehetőségét; kultúraközvetítő, közművelődési tevékenységével hozzájárul az egész életen át tartó tanulás folyamatához; közművelődési rendezvényeket és egyéb programokat rendez; együttműködik a nevelésioktatási intézményekkel és múzeumpedagógiai programjaival segíti az iskolai és az iskolán kívüli nevelés céljainak elérését; elvégzi a kulturális javak múzeumpedagógiai célú feldolgozását, folyamatosan megújuló múzeumpedagógiai és múzeumandragógiai programkínálatot biztosít; turisztikai vonzerejének felhasználásával, a látogatóknak nyújtandó szolgáltatásokkal helyi és országos szinten elősegíti a gazdaság élénkítését.” 1997. évi CXL. tv. 37/A. § (4) a-g. A törvény azt is kimondja, hogy a muzeális intézmények mindegyikére a múzeumok működését leíró szabályok és szakmai előírások vonatkoznak, az alapfeladatok konkretizálása a következőképpen történik a hivatkozott jogszabály további részében: „A múzeum feladata - a 37/A. §-ban meghatározottakon túlmenően - a működési engedélyében meghatározott gyűjtőkörébe tartozó kulturális javak a) gyűjteménygondozása, ennek keretében azok aa) gyarapítása, ab) nyilvántartása, ac) állományvédelme, b) tudományos feldolgozása és publikálása, c) hozzáférhetővé tétele, ennek keretében ca) állandó és időszaki kiállítások rendezése, cb) közművelődési és múzeumpedagógiai programok és kiadványok biztosítása, cc) a kulturális javak digitalizálása, cd) a kutatási tevékenység biztosítása.” 1997. évi CXL. tv. 42. § (2) bek. A szakmai működés az alábbi jogszabályok alapján történik: a) 1995. évi LXVI. tv. a köziratokról, a közlevéltárakról és a magánlevéltári anyag védelméről b) 1997. évi CXL. tv. a kulturális javak védelméről és a muzeális intézményekről, a nyilvános könyvtári ellátásról és a közművelődésről c) 1999. évi LXXVI. tv. a szerzői jogról d) 2001. évi LXIV. tv. a kulturális örökség védelméről e) 2006. évi XXXVIII. tv. a szellemi kulturális örökség megőrzéséről szóló, Párizsban, 2003. év október hó 17. napján elfogadott UNESCO Egyezmény kihirdetéséről f) 2011. évi CXCVI. tv. a nemzeti vagyonról g)2011. évi CXII. tv. az információs önrendelkezési jogról és az információszabadságról h) 2012. évi XXX. tv. a magyar nemzeti értékekről és a hungarikumokról i) 2012. évi XCV. tv. a kölcsönzött kulturális javak különleges védelméről j) 2013. évi V. tv. a Polgári Törvénykönyvről k) 194/2000. (XI. 24.) Korm. rend. a muzeális intézmények látogatóit megillető kedvezményekről 72
l) 47/2001. (III. 27.) Korm. rend. a muzeális intézményekben folytatható kutatásról m) 10/2002. (IV. 13.) NKÖM rend. a közlevéltárak és a nyilvános magánlevéltárak tevékenységével összefüggő szakmai követelményekről n) 11/2002. (IV. 13.) NKÖM rend. a muzeális intézményekben foglalkoztatottak szakmai munkaköreinek betöltéséhez szükséges képesítési feltételekről o) 20/2002. (X. 4.) NKÖM rend. a muzeális intézmények nyilvántartási szabályzatáról p) 2/2010. (I. 14.) OKM rend. a muzeális intézmények működési engedélyéről q) 14/2010. (XI. 25.) NEFMI rend. a kulturális javak kiviteli engedélyéről r) 57/2013. (VIII. 7.) EMMI rend. a kulturális javak védetté nyilvánításának részletes szabályairól s) 29/2014. (IV. 10.) EMMI rend. a muzeális intézményekben őrzött kulturális javak kölcsönzéséről, valamint a kijelölési eljárásról Az intézmény saját kutatási témái Budapest Főváros XV. kerülete Rákospalota, Pestújhely és Újpalota történetének további feltárása, különös tekintettel az 1945-1990 közötti időszak történéseire, ezek monografikus igényű feldolgozása és megjelentetése. A szakmai munka feltételei 2015-ben Az intézmény szakmai munkáját befolyásoló infrastrukturális feltételekben 2015-ben történt jelentős változásként kell megemlítenem, hogy a raktározási feltételek sokat javultak azzal, hogy az Északpesti Kórház területén műtárgy-raktár helyiségek bérlésére adott lehetőséget az önkormányzat. A látogatóbarát környezet kialakítását megnehezítette az immár az épület egész területén állandósult csatornabűz, mely most már a kiállító terekben is egyre erősebben érezhetővé vált. (Ez a probléma korábban csak az épület középső traktusában lévő adminisztrációs helyiségekben állott fenn már évek óta.) A személyi feltételekben változás történt. 2015. január 1 - július 31. között Nagy Árpád mb. vezető látta el a telephelyvezetői feladatokat. 2015. augusztus 1-jétől Kiss Emília GyED-ről visszatérve, továbbra is egy főállású etnográfus muzeológus dolgozik szakmai munkakörben, nem szakmai munkakörben pedig egy tárlatvezető-takarító és egy 6 órás részmunkaidős gondnok. Szakmai munkánk anyagi feltételeit az intézményi költségvetésből, önkormányzati céltámogatásokból és pályázati forrásokból biztosítottuk. I. Közgyűjteményi tevékenységek A muzeális intézmények létrejöttük óta alapfeladataikat tekintve hármas célt tűznek ki maguk elé: gyűjtés és dokumentálás - megőrzés - feldolgozás és bemutatás. Mindhárom célkitűzés a közösség esetünkben: a helyi közösség - tagjai által felhalmozott kulturális javak megőrzésére és továbbadására irányul, a kézzel fogható tárgyiasult dolgok-, valamint a szellemi értékek tekintetében is. Az e javakhoz való széles körű hozzáférés az egyik eszköze annak, hogy kontinuus történelmi és társadalmi tudat épüljön fel illetve maradjon fenn a közösség egyes tagjaiban és a generációk közötti tudásátadás folyamatában. A muzeális intézmények tehát „eszközök” ahhoz, hogy a jövő generációi részére felidézzük az élő közösségi emlékezetből már kikopott tudáselemeket, és általuk rámutassunk egy-, a természethez közelibb, élhetőbb életmód lehetőségeire is. A) Gyűjtés és dokumentálás A gyűjtemény gyarapítása 2015-ben is elsődlegesen az önkéntesen adományozók felajánlásaira támaszkodott. Ily módon például - csak a jelentősebbeket említem - személyes hagyatékból (Bártfay László énekművész) származó tárgyakkal, iratokkal, fényképekkel gyarapodott a történeti 73
gyűjtemény, a Sódergödörről készült értékes negatívokkal a fényképgyűjtemény, Kádár Katalin grafikájával a művészeti gyűjtemény. A Kerti Kiállítás című, a kerületben élő és alkotó képző-, ipar- és fotóművészeknek megmutatkozási lehetőséget nyújtó, idén is megrendezett egynapos szabadtéri tárlat alkalmával folytatódott a 2012ben indult önkormányzati mecenatúra, s újabb a kerülethez kötődő alkotók műveivel bővült tovább művészeti gyűjteményünk. (Bitó Katalin textilművész, Gonzales Gábor képzőművész, Tóth Ferencz festőművész 1-1 alkotása került így a közgyűjteménybe.) Az NKA vizuális művészeti kollégiuma 1.200.000.- Ft-os pályázati támogatást ítélt meg közgyűjteményünk számára a kerületben élő Konkoly Gyula festőművész egy alkotásának a megvásárlására. (A pályázat megvalósulása 2016. első negyedévében várható, a pályázati forrás megérkezésétől függő időpontban.) Az 1980-as évek óta nem készültek tárgyleíró kartonok. Ezek pótlása jogszabályi kötelezettség és több éven át elhúzódó munka. A be nem leltározott műtárgyak múzeumi nyilvántartásba vétele szintén ilyen feladat. A 2016-ban tervezett teljes gyűjteményi revízió alkalmával megkezdjük a pótlásukat. B) Megőrzés A múzeumi munka - a gyűjtés és dokumentálás - megőrzés - feldolgozás és bemutatás - során a három részterület egyforma jelentőséggel bír, de a megfelelő szintű állományvédelem hiányában már a bemutathatóság is kérdésessé válik. Korábban intézményünkben csupán „tűzoltásra” volt lehetőség, eddig mindössze néhány tíz műtárgy egyedi restaurálására került sor. Azonban az állományvédelmi munka csakis akkor lehet eredményes, ha nem csupán egy-egy részfeladat megoldásán fáradozunk, hanem komplex módon gondolkodva, a gyűjtemény egészére kiterjedő, tervezett tevékenységet folytatunk. A Képviselő-testület által elfogadott, 2014-2016. évi időtartamra szóló állományvédelmi koncepció megvalósítására fordítható költségvetési összeg végre lehetővé teszi számunkra ezt. A gyűjteményi egységek gondozottsága eddig nagyon egyenetlen volt. A nyilvántartásban kéthárom évtizedre visszamenő hiányosságok vannak - ezek pótlása jogszabályi kötelezettség és több éves munkafolyamat. A tárgyak egy része még mindig leltározatlan, pontatlanságok és esetlegességek mutatkoznak a raktári elhelyezésükben is. Az állományvédelemi munkák végzése során az alábbi szempontokat kell figyelembe vennünk és megvalósítanunk. Passzív műtárgyvédelem: a preventív (megelőző) konzerválás szempontrendszerének a tudatos és folyamatos alkalmazása, azaz esetünkben elsősorban a megfelelő raktári körülmények kialakítása, klimatizálás, megfelelő berendezés és tárolóeszközök alkalmazása, a zsúfoltság megszüntetése. Az újonnan megszerzett tárgyak fizikai tisztítása és biológiai kártevő-mentesítése. A megfelelő raktári rend kialakítása és szigorú fenntartása, megfelelő csomagoló- és tároló anyagok használata. Fenntarthatóság: az állományvédelmi munkálatokat a teljes gyűjteményre nézve megtervezzük, de az egyes gyűjteményi egységeket egymás után újítjuk meg, így a felmerülő szükséges költségek tervezhetők és ütemezhetők lesznek a fenntartó számára. Már 2013-ban, intézményi költségvetési forrásból megkezdődött a látványraktár kialakítása. A 2014-től kapott önkormányzati céltámogatás lehetővé tette ennek folytatását, s 2015-ben befejeződött a technikai eszközök és berendezések teljes körű cseréje. A korábbi ún. „Salgó”-polcos állványrendszer helyett korszerű, zárt, üvegajtókkal is ellátott fémszekrény került beszerelésre, ezzel megvalósulhatott a látványraktárban polcok teljes és végleges pormentesítése, mely állományvédelmi szempontból nagyon fontos tényező. A látványraktárban bemutathatóvá válik majd a múzeumi gyűjtés-megőrzés-feldolgozás munkamenete és módszerei a korlátozott számú, csoportos (elsősorban iskolai) látogatók számára. 74
A 2014-ben megvásárolt korszerű berendezési tárgyak által textilgyűjtemény és a képzőművészeti gyűjtemény egy része ilyen módon már hozzáférhetővé a kutatók számára, majd idén a történetiés néprajzi tárgyi gyűjtemény reprezentatív részleteinek a bemutatására alkalmas szekrény készült el. Ezzel megtörtént a helyiség tehermentesítése, a korábban ott zsúfoltan és a helyszűke miatt nem megfelelő módon elhelyezett tárgyak egy részét külső raktárban helyeztük el. A korábbi tároló állványzatot a külső raktárban fogjuk használni a jövőben is. A látványraktár a kiállítótérből közvetlenül lesz majd megközelíthető. Az átjárást az állandó kiállítás jelenlegi installációja akadályozza, ezért a szélesebb körű látogatóközönség számára várhatóan csak ősztől lesz látható a múzeumi látványtár. A nyári zárva tartás alatt tervezzük megvalósítani az átjutást. Addig ez a gyűjteményi egység csak a kutatók számára áll rendelkezésre. A második hosszadalmasabb idő- és munkaráfordítást igénylő állományvédelmi feladatunk a dokumentumtár - fotótár - adattár rendezése és digitalizálása volt. A papíralapú dokumentum gyűjteményen belül e három gyűjteményi egység jelenleg nem teljesen különül el. A feldolgozhatóság és kutathatóság megteremtése érekében a jövőben a korszerű levéltári szakmai elvárásoknak megfelelő kezelést, rendszerezést és tárolási rendszert kell megteremtenünk. Ehhez az állomány védelmét biztosító savmentes csomagolóanyagokat és tárolóeszközöket kell vásárolnunk, valamint a tárgyak nagy száma miatt kisegítő személyt alkalmazni. A már rendezett irat- és fotóanyagot folyamatosan digitalizálni szeretnénk. Állományvédelmi szempontból kiemelkedően fontos a régi, sérülékeny, papíralapú műtárgyakról digitális felvétel készítése, mert így a hozzánk érkező kutatók ezt tekintik meg, miközben az eredeti példány megfelelő raktári körülmények között marad elhelyezve. A kulturális közfoglalkoztatási programon keresztül hathatós segítséget kaptunk. Februártól egy fő közfoglalkoztatott teljes munkaidőben tudta végezni a fent felsorolt részfeladatok valamelyikét a gyűjteményvezető irányításával. Közel 2000 db fénykép digitalizálása s egyidejűleg ezek egyenkénti savmentes tasakban való elhelyezése megtörtént, így a fotógyűjtemény kb. 2/3-a részesült elsődleges állományvédelmi kezelésben. A teljes fényképanyag digitalizálását követően megfelelő tárolóeszközök beszerzésére lesz még szükség. A fényképek igen nagy része leltározatlan és meg nem határozott felvétel, a jövőben az egyes felvételeket fel kell venni a múzeumi nyilvántartásba. Megkezdődött a múzeum történetének a részletes feltárása is, az adattári anyagok rendezése és rendszerezése. A teljes időszakra (1958-2014) vonatkozóan elkészült az alapfokú rendezés (fondok, állagok kialakítása) és savmentes levéltári dobozokban helyeztük el. A történeti/néprajzi/képzőművészeti tudományos forrásértékű dokumentumok tárának rendezési munkálatai is megkezdődtek. Megindult az iratanyag feltárása, rendezése, savmentes levéltári dobozokban való elhelyezése (ennek készültségi foka még csak 20% körül mozog). Az adattári és a dokumentumtári papír alapú műtárgyaknál a digitalizálásra csak a végleges raktári rend kialakítása és a lapok egyenkénti paginálása után kerülhet sor. Ezek nagyobb hányada is leltározatlan tétel, a jövőben fel kell venni a múzeumi nyilvántartásba. Egyedi restaurálás. A 2017-es évfordulóra készülve folytattuk a Madarász-hagyaték egyes darabjainak a restauráltatását: 7 db festmény és 1 db műtárgy (az ún. „Frangepán-asztal”) szakszerű rendbetételére került sor 2015-ben. A képzőművészeti gyűjteménybe tartozó, minimális védelemben sem részesülő (üveg nélküli ill. keret és üveg nélküli) műtárgyak közül 10 db kereteztetését végeztük el (Mohácsi Á. Győző, Pallai Sándor alkotásai). A korábbi külső raktárban elhelyezett műtárgy-állomány méltatlan körülményeinek felszámolására részleges áthidaló megoldást jelent most, hogy a fenntartó önkormányzat az Észak-pesti Kórház területén raktárhelyiségek bérlését tette lehetővé. Ez a korábbi külső raktárban uralkodó körülményekhez képest hatalmas előrelépés volt, de nem jelenthet végleges megoldást. A tárgyak biztonságos és szakszerű kezelését, jövőbeli megőrzését a „saját” raktárhelyiség jelentené. Továbbra 75
is nyomatékosan kérjük a fenntartó Önkormányzatot, hogy a múzeum részére jelöljön ki egy végleges, jó műszaki állapotban lévő és megfelelő klimatikus adottságokkal rendelkező helyiséget a műtárgyak biztonságos elhelyezésére. A műtárgyak költöztetése sajnos teljességgel szakszerűtlenül történt, s ennek maradandó következményei is láthatók sok esetben. A költöztetéskor szakképzett muzeológus nem volt jelen. Az eleve károsodott tárgyak többsége a szállítás során teljesen tönkrement, megőrzésük, konzerválásuk esélye szinte nullára csökkent. A károkról feljegyzés nem készült, a munkába való visszatérésem után, a szeptemberi rendezési munkák és restaurátori bejárás alkalmával szembesültem azokkal. A közeli jövőben az intézményegységi humánerőforrásunk mértékét meghaladó, rendkívül nagy, de elengedhetetlen feladat lesz a műtárgyak további rendezése, a végleges raktári rend kialakítása, tároló eszközök beszerzése s az állomány darabjainak restauráltatása. C) Feldolgozás (kiadványok, publikációk) és bemutatás (kiállítások) Állandó kiállítások A Palota évszázadai és a Civil élet az egykori Pestújhelyen című állandó kiállításaink 1999 ill. 2009 óta változatlan formában tekinthetők meg. A kiállítási installáció és az enteriőrök jó állapotban vannak, de a termek világításában egyre gyakoribbak a meghibásodások, valószínűleg a világítótestek teljes korszerűsítésére, cseréjére volna szükség. Amennyiben e nagyobb kiállítás-bontással járó munka megvalósulna, a kiállítások szakmai koncepcióját is ki kell egészítenünk olyan elemekkel, amelyek oldják-ellensúlyozzák a jelenlegi kiállítások statikus jellegét. Időszaki kiállítások A) Képzőművészeti kiállítás-sorozat A múzeumban működő Adeline Galéria, olyan non-profit művészeti galéria a kerületben, amely a kortárs képzőművészek alkotásainak folyamatos bemutatására vállalkozott. A már négy éve sikeresen működő kiállítótér egyre nagyobb közönséget tudhat magáénak, és a művészek között is egyre vonzóbb helynek számít. 2015-ös programunk összeállításakor is arra törekedtünk, hogy az egészen fiatal, csak néhány éve végzett, de a kortárs művészeti életben máris jelentős helyet elfoglaló alkotók művészetét a már jelentős szakmai tapasztalattal rendelkező és elismert művészek tárlatai közé ágyazva mutassuk be. A program NKA pályázati támogatási forrásból valósult meg. január 13. február 10. március 10. április 9. május 22. július 7. szept. 9. október 6.
február 7. március 3. április 4. május 2. június 15. július 30. október 2. október 18.
HERMAN LEVENTE festőművész KOZÁK KATA festőművész SZABÓ ÁBEL festőművész BITÓ KATALIN textilművész. GONZALES GÁBOR üvegtervező művész MOLNÁR FERENC fotóművész VINCEFI SÁNDOR szobrászművész NAGÁMI szobrászművész
B) Helytörténeti kiállítás „55 ÉVES A MÚZEUM ” címmel rendeztünk november 17 - dcember 19. között kiállítást, amely a kerületi közgyűjtemény történetét, az 1960 óta elvégzett munkát, s annak kiemelkedő eredményeit hivatott bemutatni. A kiállítás az ANNO művészeti hét eseményeként valósult meg.
76
C) Egynapos szabadtéri művészeti események 2015. június 6-án rendeztük meg a Kerti Kiállítás című művészeti rendezvényünket, amelyen a kerületben élő képző-, ipar- és fotóművészek bemutathatták a látogatóközönségnek legfrissebb alkotásaikat. A szeptember 5-ére tervezett Piknik X. - Dréher János festőművész és művészbarátai című rendezvényünket sajnos nem tudtuk a tervezett időpontban megtartani a rossz időjárás miatt, így az esőnapon, egy héttel később került megrendezésre. Mindkét kiállítás már hagyománynak számít a kerületben. 2015-ben is több százan voltak kíváncsiak a kiállított alkotásokra. Külső helyszínen megrendezett kiállítások Tavaszi Tárlat 2015. címmel nyílt kiállítás a Rákospalotai Képzőművész Klub tagjainak alkotásaiból az Újpalotai Nyitott Ajtó Együttműködési Irodában. A rákospalotai Örökségünk Egyesület által 2015. augusztus 15-ére szervezett Falunapra 10 tablóból álló kiállítást készítettünk. Kutatószolgálat A szakalkalmazott időszakos távolléte miatt (GyED) a kutatószolgálat csak rendkívül korlátozottan működött, és a múzeumot ért megkeresések száma nem lett pontosan regisztrálva. Az őszi időszak tapasztalataira alapozva elmondható, hogy a kerület múltját kutató személyek és közösségek nagy hányada továbbra is igénybe veszi a közgyűjtemény szolgáltatásait. Kiadványok, publikációk Új helytörténeti folyóiratot indítottunk útjára 2015. novemberében Helyem Házam Palotám címmel. A kiadvány célja, hogy egy rendszeresen (negyedévenként) megjelenő periodikán keresztül a kerület lakosságának minél szélesebb rétegéhez jusson el a helytörténet. Az egyes lapszámokban szereplő írások tudományos-ismeretterjesztő igénnyel készülnek, a folyóirat célja az, hogy tartalmas szórakozást nyújtson az érdeklődő olvasók számára. Az Üdvözlet Rákospalotáról és Pestújhelyről című reprezentatív album jellegű kiadványunk szinte elfogyott, ezért utánnyomásra került 500 példányban. Az NKA könyvkiadási kollégiuma 2015-ben 800.000.- Ft pályázati támogatást ítélt meg a Rákospalota egykori és mai temetőinek történeti és néprajzi szempontú bemutatására vállalkozó kiadványunk elkészítéséhez. Múzeumpedagógia, múzeum andragógia A szakalkalmazott időszakos távolléte miatt csak rendkívül korlátozottan működött. Tematikus foglalkozás 2015-ben nem volt. Az iskolai csoportok azonban a tárlatvezető kreativitása nyomán így is számos új élménnyel gazdagodhattak a múzeumlátogatás során.
II. Közművelődési feladatok Az Ünnepváró sorozat keretében 2015-ben is megtartottuk a családok részére meghirdetett „Farsangi disznóságok”című egész napos rendezvényünket. A gasztronómiai bemutatóhoz kulturális programot is kínáltunk: a Rákospalotai Szilas Néptáncegyüttes műsorát, és a Tarsoly Zenekar népzenei összeállítását, továbbá a múzeum állandó kiállításaiban való szervezett tárlatvezetést. A gyermek korosztály részére kézműves foglalkozást tartottunk, ahol hagyományos és modern farsangi maskarákat készíthettek a résztvevők. A rendezvény, a Pestújhelyi Fiatalok farsangi felvonulásával zárult. A szakalkalmazott időszakos távolléte miatt a Múzeumi esték című sorozatunk és a Mindennapi helytörténet című sorozatunk 2015. évi alkalmaink nem valósultak meg. 77
A Rákospalotai Képzőművész Klub az intézményben működő egyetlen csoport. Sajnos a tagjai egyre idősebbek, betegeskednek, alkotókedvük már nem a régi. A klub vezetője sem eléggé aktív. A csoport működése továbbra is kérdéses, tevékenységük jórészt az évi egy kiállítás megrendezésére korlátozódik. III. Intézményi-, társadalmi-, közönségkapcsolatok A) Látogatottsági adatok Éves szinten a látogatottság 2015-ben kis mértékben csökkent a korábbi évekhez képest, a változás a felnőtt korosztályban tapasztalható. óvodás jan. febr. márc. ápr. máj. jún. júl. aug. szept. okt. nov. dec. összesen:
ált.isk. 0 6 1 4 0 0 0 0 0 2 3 0 16
óvodás 2013. 2014. 2015.
2 134 0 1 17 0 1 0 24 21 0 1 201
középisk. felsőf.tan. dolgozó nyugdíjas összesen 0 1 16 9 28 17 12 120 258 547 0 1 31 6 39 0 0 41 4 50 0 0 22 10 49 0 10 33 42 85 0 1 12 6 20 0 0 0 0 0 0 12 67 29 132 17 0 9 1 50 8 2 15 10 38 0 0 1 0 2 42 39 367 375 1040
ált.isk. középisk. felsőf.tan. dolgozó nyugdíjas összesen 94 380 11 64 360 382 1291 9 144 3 105 670 490 1421 16 201 42 39 367 375 1040 Látogatók száma 2013-2015
1600 1400 1000
2013.
800
2014.
600
2015.
400 200
ny ug dí ja s ös sz es en
do lg oz ó
ál t.i sk .
kö zé pi sk . fe lső f.t an .
0
óv od ás
fő
1200
korcsoport
78
IV. Gazdasági adatok Az anyaintézményben év közben bekövetkezett nagy szervezeti változás (megszűnés és jogutódlás) miatt az intézményi telephelyi költségvetés megvalósulásáról nem rendelkezünk releváns számszaki adatokkal. A konkrét célfeladat megvalósítására beérkezett anyagi források alakulásáról pontos képünk (tételes elszámolásunk) van, ezeket részletezem alább: Önkormányzati céltámogatás a középtávú állományvédelmi koncepció II. ütemének megvalósítására 2015-ben 3.500.000.- Ft állt rendelkezésre. Pályázati forrásokat az alábbi feladatokra nyertünk: NKA - Időszaki kiállítások megrendezésére és az Adeline Galéria 2014-2016 közötti tevékenységét bemutató katalógus megjelentetésére 700.000.- Ft. (Közösen a Palota Galéria programjaival, összesen 900.000.- Ft értékben. Ebből áthúzódó 2016-ra 500.000.- Ft a katalógus megvalósítására.) NKA - Műtárgy gyűjtemény gyarapításra 1.200.000.- Ft (2015-ben elnyert támogatás, mely 2016-ban kerül folyósításra.) NKA - 800.000.- Ft könyvkiadásra. (2015-ben elnyert támogatás, mely 2016-ban kerül folyósításra.) Az önkormányzati mecenatúra révén 600.000.- Ft értékben, 3 db műtárggyal gyarapodott a gyűjtemény. Összefoglaló Szakmai munkánk, programjaink nagyrészt a munkatervnek megfelelően alakultak. A gyűjtőmunka területén sikerként könyvelhetjük el, hogy az adakozó hajlamnak köszönhetően műtárgy- és dokumentumtári anyagunk örvendetesen gyarapodik. Látogatóinkat célzatosan az általunk szervezett kiállítások, kiadványaink és egyéb szakmai tevékenység vonzotta intézményünkbe. Az is látható ugyanakkor, hogy a feldolgozás, megőrzés terén lévő alapvető hiányosságok továbbra is fennállnak, a rendszerező-nyilvántartó tevékenységre kell kiemelt hangsúlyt helyezni a jövőben. Társadalmi kapcsolataink erősítése szintén kiemelt célunk a jövőre nézve, a múzeumpedagógiai programkínálatunkat egységesíteni kell korcsoportok szerint, és színes kiadvány formájában megjelenítve direkt módon eljuttatni a XV. kerületi és szomszédos kerületi iskolák igazgatóinak és tanárainak. A múzeumpedagógiai feladatok hatékony ellátására részmunkaidős vagy megbízásos formában pedagógusi szakképzettséggel is rendelkező személy alkalmazására volna szükség. Az időszaki kiállítótér kis alapterülete (16 m2) miatt nagyon korlátozott az ott bemutatható kiállítások tematikája és elmélyültsége. A látogatószám növelésére több és részletesebben feldolgozott helytörténeti vagy tematikus időszaki kiállítást kellene elkészítenünk, ennek egyedüli lehetséges módja az időszaki kiállítótér megnövelése volna. Számos várható pozitív hatása közül csak néhányat említek. Így a mostani egynapos szabadtéri „kiállítások” hosszabb ideig látogatható, valódi kiállításokká válnának, s az a komoly művészettörténeti érték, mely a kerületi- illetve országosan ismert alkotók friss alkotásaiból válogatott, egyszeri, csakis akkor és ott összeálló kollekciója révén létrejött, nem illanna el gulyás illatával együtt néhány óra múltán… Ha nagyobb kiállítótér állna a rendelkezésünkre, tematikus kiállítások formájában bemutathatóvá válnának a gyűjteménynek azon darabjai is, melyek most a raktárakban állnak, így a múzeum elnyerné az őt megillető helyet (tudományos forrás, mely bárki számára elérhető) a kerület „helytörténészi társadalmában”. A kerületi művelődési házakban megvalósuló helytörténeti kiállítások szinte minden esetben nagyobb visszhangra lelnek, mint a múzeumiak, hiszen van elég terem azok látványos megrendezéséhez. Nagyon fontos, hogy minden telephelyen legyenek ilyen kiállítások is. Viszont tragikomikus az a tény, hogy épp a múzeumban nincs erre hely?!? A megalapítás (1960) óta eltelt félszázados időszakban felhalmozott gyűjteményi tárgyak, dokumentumok és tudáspotenciál 79
így szinte teljesen ismeretlen (és haszontalan) a kerület lakossága számára, ahelyett, hogy a helyi közösségek számára kútfővé, a máshonnan a XV. kerületbe látogatók számára pedig az egyik (jelenleg nincs túl sok) lehetséges turisztikai vonzerővé válna.
80
RÁKOSPALOTA PESTÚJHELY ÉS ÚJPALOTA HELYTÖRTÉNETI GYŰJTEMÉNYE - MUNKATERV 2016 A működés jogszabályi keretei Az intézményegység alapfeladatát és működését meghatározzák és részletesen szabályozzák az 1997. évi CXL. tv. rendelkezései, szakmai munkánkat ezekhez igazodva végezzük. Rákospalota Pestújhely és Újpalota Helytörténeti Gyűjteménye közérdekű muzeális gyűjteménynek az intézményi besorolásából adódó feladata helyi kulturális örökségünk gyűjtése, szakszerű megőrzése, feldolgozása és bemutatása. Ahogyan a fenti törvény pontosabban is megfogalmazza, a muzeális intézmény „a kulturális javak egységes szaktudományos szempontok szerint, tudományos szaktevékenység keretében kialakított, nyilvántartott és dokumentált együttesét őrzi, gondozza és kiállításon bemutatja; biztosítja a kulturális javakhoz kapcsolódó kutatási tevékenység lehetőségét; kultúraközvetítő, közművelődési tevékenységével hozzájárul az egész életen át tartó tanulás folyamatához; közművelődési rendezvényeket és egyéb programokat rendez; együttműködik a nevelésioktatási intézményekkel és múzeumpedagógiai programjaival segíti az iskolai és az iskolán kívüli nevelés céljainak elérését; elvégzi a kulturális javak múzeumpedagógiai célú feldolgozását, folyamatosan megújuló múzeumpedagógiai és múzeumandragógiai programkínálatot biztosít; turisztikai vonzerejének felhasználásával, a látogatóknak nyújtandó szolgáltatásokkal helyi és országos szinten elősegíti a gazdaság élénkítését.” 1997. évi CXL. tv. 37/A. § (4) a-g. A törvény azt is kimondja, hogy a muzeális intézmények mindegyikére a múzeumok működését leíró szabályok és szakmai előírások vonatkoznak, az alapfeladatok konkretizálása a következőképpen történik a hivatkozott jogszabály további részében: „A múzeum feladata - a 37/A. §-ban meghatározottakon túlmenően - a működési engedélyében meghatározott gyűjtőkörébe tartozó kulturális javak a) gyűjteménygondozása, ennek keretében azok aa) gyarapítása, ab) nyilvántartása, ac) állományvédelme, b) tudományos feldolgozása és publikálása, c) hozzáférhetővé tétele, ennek keretében ca) állandó és időszaki kiállítások rendezése, cb) közművelődési és múzeumpedagógiai programok és kiadványok biztosítása, cc) a kulturális javak digitalizálása, cd) a kutatási tevékenység biztosítása.” 1997. évi CXL. tv. 42. § (2) bek. A szakmai működés az alábbi jogszabályok alapján történik: t) 1995. évi LXVI. tv. a köziratokról, a közlevéltárakról és a magánlevéltári anyag védelméről u) 1997. évi CXL. tv. a kulturális javak védelméről és a muzeális intézményekről, a nyilvános könyvtári ellátásról és a közművelődésről v) 1999. évi LXXVI. tv. a szerzői jogról w) 2001. évi LXIV. tv. a kulturális örökség védelméről x)2006. évi XXXVIII. tv. a szellemi kulturális örökség megőrzéséről szóló, Párizsban, 2003. év október hó 17. napján elfogadott UNESCO Egyezmény kihirdetéséről y) 2011. évi CXCVI. tv. a nemzeti vagyonról z)2011. évi CXII. tv. az információs önrendelkezési jogról és az információszabadságról aa) 2012. évi XXX. tv. a magyar nemzeti értékekről és a hungarikumokról bb) 2012. évi XCV. tv. a kölcsönzött kulturális javak különleges védelméről cc) 2013. évi V. tv. a Polgári Törvénykönyvről dd) 194/2000. (XI. 24.) Korm. rend. a muzeális intézmények látogatóit megillető kedvezményekről 81
ee) 47/2001. (III. 27.) Korm. rend. a muzeális intézményekben folytatható kutatásról ff) 10/2002. (IV. 13.) NKÖM rend. a közlevéltárak és a nyilvános magánlevéltárak tevékenységével összefüggő szakmai követelményekről gg) 11/2002. (IV. 13.) NKÖM rend. a muzeális intézményekben foglalkoztatottak szakmai munkaköreinek betöltéséhez szükséges képesítési feltételekről hh) 20/2002. (X. 4.) NKÖM rend. a muzeális intézmények nyilvántartási szabályzatáról ii)2/2010. (I. 14.) OKM rend. a muzeális intézmények működési engedélyéről jj)14/2010. (XI. 25.) NEFMI rend. a kulturális javak kiviteli engedélyéről kk) 57/2013. (VIII. 7.) EMMI rend. a kulturális javak védetté nyilvánításának részletes szabályairól ll) 29/2014. (IV. 10.) EMMI rend. a muzeális intézményekben őrzött kulturális javak kölcsönzéséről, valamint a kijelölési eljárásról Az intézmény saját kutatási témái Budapest Főváros XV. kerülete Rákospalota, Pestújhely és Újpalota történetének további feltárása, különös tekintettel az 1945-1990 közötti időszak történéseire, ezek monografikus igényű feldolgozása és megjelentetése. I. Közgyűjteményi tevékenységek A muzeális intézmények létrejöttük óta alapfeladataikat tekintve hármas célt tűznek ki maguk elé: gyűjtés és dokumentálás - megőrzés - feldolgozás és bemutatás. Mindhárom célkitűzés a közösség esetünkben: a helyi közösség - tagjai által felhalmozott kulturális javak megőrzésére és továbbadására irányul, a kézzel fogható tárgyiasult dolgok-, valamint a szellemi értékek tekintetében is. Az e javakhoz való széles körű hozzáférés az egyik eszköze annak, hogy kontinuus történelmi és társadalmi tudat épüljön fel illetve maradjon fenn a közösség egyes tagjaiban és a generációk közötti tudásátadás folyamatában. A muzeális intézmények tehát „eszközök” ahhoz, hogy a jövő generációi részére felidézzük az élő közösségi emlékezetből már kikopott tudáselemeket, és általuk rámutassunk egy-, a természethez közelibb, élhetőbb életmód lehetőségeire is. A) Gyűjtés és dokumentálás Az NKA vizuális művészeti kollégiuma 2015-ben 1.200.000.- Ft-os pályázati támogatást ítélt meg közgyűjteményünk számára a kerületben élő Konkoly Gyula festőművész egy alkotásának a megvásárlására. A pályázat megvalósulása 2016. első negyedévében várható. Még 2014. év végén került a múzeumba az egykor a kerületben élt és alkotott Kocsis András (19051976) Kossuth-díjas szobrászművész hagyatéka. A szobrok mellett saját- és korabeli kortárs alkotók festményei, grafikái is megtalálhatók a tárgyegyüttesben, valamint a művész személyes tárgyai és néhány bútora. Az anyag nyilvántartásba vételét, valamint a tárgyleíró kartonok elkészítését 2016ban a nyári zárva tartás idején megkezdjük. Már az előzetes felmérés alapján is látszik, hogy ez száznál is több tárgyat érintő feladat lesz. A pályázati források mellett a műtárgyak gyarapodása továbbra is a lakosság spontán felajánlásaitól függ, de bízunk abban, hogy a korábbi években elkezdődött önkormányzati mecenatúra 2016-ban is folytatódni fog.
82
A műtárgy-gyarapodás nyilvántartásba vétele mellett sokkalta nagyobb jelentőségű a meglévő állomány nyilvántartásának rendezése. Évtizedes lemaradások vannak!!! Pl. az 1980-as évek óta nem készültek tárgyleíró kartonok. Ezek tennék lehetővé a keresést egy adott tárgyra ill. tárgytípusra, lelőhelyre, stb. Pótlásuk jogszabályi kötelezettség és több éven át elhúzódó munka. A be nem leltározott műtárgyak múzeumi nyilvántartásba vétele szintén ilyen feladat. A 2016-ban tervezett teljes gyűjteményi revízió alkalmával megkezdjük a pótlásukat. A szakmai ajánlások értelmében 5 évente kívánatos volna revideálni a teljes állományt, nálunk 2006-ban volt utoljára műtárgy-revízió, akkor is csak részlegesen valósult meg, ezért ez igen sürgető feladat. Az elmúlt évben javultak a tárgyak elhelyezésének körülményei, hozzáférhetővé vált többségük, ez is indokolja az intézkedés időszerűségét. A revízió során pótlásra kerülnek a hiányzó nyilvántartási adatok és segédletek. Ezzel párhuzamosan 3 tevékenységet tudunk elvégezni: a) tárgyfotók elkészítése, b) állapotfelmérés, c) a nyilvántartási adatok elektronikus rögzítése. B) Megőrzés Az állományvédelmi munka csakis akkor lehet eredményes, ha nem csupán egy-egy részfeladat megoldásán fáradozunk, hanem komplex módon gondolkodva, a gyűjtemény egészére kiterjedő, tervezett tevékenységet folytatunk. A Képviselő-testület által elfogadott, 2014-2016. évi időtartamra szóló állományvédelmi koncepció megvalósítására fordítható költségvetési összeg végre lehetővé tette számunkra ezt. Az állományvédelmi koncepció két fő eleme a megelőző állományvédelmi tevékenységek alkalmazása (preventív konzerválás) és a fenntarthatóság. A preventív konzerválás szempontrendszerének a tudatos és folyamatos alkalmazása, azaz esetünkben a megfelelő raktári körülmények kialakítása: klimatizálás, megfelelő berendezés és tárolóeszközök alkalmazása, végleges raktári rend kialakítása és szigorú fenntartása, a zsúfoltság megszüntetése, a műtárgyak fizikai tisztítása és biológiai kártevő-mentesítése biztosítja az állomány védelmét. Ezt egészíti ki a több évtizedes nem megfelelő tárolás során már sajnos károsodást szenvedett műtárgyak szükség szerinti restauráltatása. Fenntarthatóság: az állományvédelmi munkálatokat a teljes gyűjteményre nézve megtervezzük, de az egyes gyűjteményi egységeket egymás után újítjuk meg, így a felmerülő szükséges költségek tervezhetők és ütemezhetők lesznek a fenntartó számára. Már 2013-ban, intézményi költségvetési forrásból megkezdődött a látványraktár kialakítása. A 2014-től kapott önkormányzati céltámogatás lehetővé tette ennek folytatását, s 2015-ben befejeződött a technikai eszközök és berendezések teljes körű cseréje. Jelenleg csak a kutatók részére váltak hozzáférhetővé az itt tárolt/kiállított tárgyak, de azt tervezzük, hogy az állandó kiállítás installációjának kisebb átrendezésével a Látványtár minden érdeklődő számára elérhetővé válik az állandó kiállítás teréből megközelíthetően. Az ily módon bemutatott - eddig nem látható - műtárgyakon keresztül a látogatók betekintést nyerhetnek a muzeális intézmények munkájába (gyűjtés-megőrzés-feldolgozás), a helyi közgyűjtemény kialakulásába és felépítésébe (gyűjtőköreink: történet, néprajz, képzőművészet), a műtárgy állomány összetételébe és annak összefüggéseibe (műtárgy együttesek, tárgysorozatok; műtárgyak kezelése, műtárgyvédelem; helyi kulturális örökség védelme; nyersanyagok és technikai változások a 19-20. században, társadalmi rétegződés, életmód egykor és ma, stb). A középtávú állományvédelmi koncepció megvalósítására szolgáló önkormányzati céltámogatás 3. ciklusában, 2016-ban a külső raktárban elhelyezett műtárgyak rendezése, szakszerű elhelyezése, és a legrosszabb állapotban lévő, és/vagy legnagyobb valós/eszmei értéket képviselő tárgyak restauráltatása fog megvalósulni. Fenti intézkedések megtörténte után 2016 végén végre elmondható lesz, hogy a tárgyi gyűjteménybe tartozó műtárgyak elhelyezése ideiglenesen legalább megoldódott, s a tárolási módjuk megfelel a szakmai minimum követelményszintnek. 83
A tárgyak elhelyezési körülményeinek a javulása, a restaurálás, a revízió megtörténte végre lehetővé teszi a műtárgyaknak egy egységes, elektronikus nyilvántartási adatbázisba való felvételét (SZIKLA múzeumi modul), ezután a teljes műtárgy állomány a kutatók és érdeklődők számára kereshetővé- és az interneten közzétéve széles körben elérhetővé válik. Az adatbázis elkészültét és közzétételét 2017. első félévére tervezzük. A korábbi külső raktárban elhelyezett műtárgy-állomány méltatlan körülményeinek felszámolására részleges áthidaló megoldást jelent most az, hogy a fenntartó önkormányzat az Észak-pesti Kórház területén raktárhelyiségek bérlését tette lehetővé. Ez a korábbi külső raktárban uralkodó körülményekhez képest hatalmas előrelépés volt, de nem jelenthet végleges megoldást. A bérleti szerződés csak 1 évre szól, azután évről évre megújítani szükséges. Egy újabb költözés a már elért eredményeket újra jelentősen visszavetné. A tárgyak biztonságos és szakszerű kezelését, jövőbeli megőrzését a végleges, „saját” raktárhelyiség jelentené. Továbbra is nyomatékosan kérjük a fenntartó Önkormányzatot, hogy a múzeum részére jelöljön ki végleges, jó műszaki állapotban lévő és megfelelő klimatikus adottságokkal rendelkező helyiség(ek)et a műtárgyak biztonságos elhelyezésére, további évtizedekre való megőrzésére. A másik hosszadalmasabb idő- és munkaráfordítást igénylő állományvédelmi feladatunk a dokumentumtár - fotótár - adattár rendezése és digitalizálása. Ezt tovább folytatjuk 2016-ban is. Az alapszintű rendezés már megtörtént. A következő lépés a végleges raktári rend kialakítása, az iratok és fotók savmentes tárolóeszközökben történő elhelyezése. Ezt követi majd az iratanyag paginálása, nyilvántartásba vétele, szkennelése, mutatózása, majd a fényképekkel együtt az elektronikus nyilvántartási rendszerbe való berögzítése. Ezek a feladatok valószínűleg áthúzódnak még 2017-2018-ra is. A papíralapú dokumentum gyűjteményen belül e három gyűjteményi egység jelenleg nem teljesen különül el. A feldolgozhatóság és kutathatóság megteremtése érekében a jövőben a korszerű levéltári szakmai elvárásoknak megfelelő kezelést, rendszerezést és tárolási rendszert kell megteremtenünk. C) Feldolgozás (kiadványok, publikációk) és bemutatás (kiállítások) Állandó kiállítások A Palota évszázadai és a Civil élet az egykori Pestújhelyen című állandó kiállításaink 1999 ill. 2009 óta változatlan formában tekinthetők meg. A kiállítási installáció és az enteriőrök jó állapotban vannak, de a termek világításában egyre gyakoribbak a meghibásodások, valószínűleg a világítótestek teljes korszerűsítésére, cseréjére volna szükség. Amennyiben e nagyobb kiállítás-bontással járó munka megvalósulna, a kiállítások szakmai koncepcióját is ki kell egészítenünk olyan elemekkel, amelyek oldják-ellensúlyozzák a jelenlegi kiállítások statikus jellegét. Időszaki kiállítások A) Képzőművészeti kiállítás-sorozat A múzeumban működő Adeline Galéria, olyan non-profit művészeti galéria a kerületben, amely a kortárs képzőművészek alkotásainak folyamatos bemutatására vállalkozott. A már négy éve sikeresen működő kiállítótér egyre nagyobb közönséget tudhat magáénak, és a művészek között is egyre vonzóbb helynek számít. 2016-os programunk összeállításakor is arra törekedtünk, hogy az egészen fiatal, csak néhány éve végzett, de a kortárs művészeti életben máris jelentős helyet elfoglaló alkotók művészetét a már jelentős szakmai tapasztalattal rendelkező és elismert művészek tárlatai 84
közé ágyazva mutassuk be. A program NKA pályázati támogatási forrásból valósul meg, mely tárgyév áprilistól következő év márciusig tart. Így a 2015-2016-os ciklusból 3 kiállítás esik 2016-ra (Papp Olívia, Rácz Gábor, Bíró Botond). 2016-ban is benyújtjuk a pályázatot, újabb 9 kiállító művész meghívását tervezzük. B) Helytörténeti kiállítás Az őszi hónapokban (október-november) 1 hónapig nyitva tartó helytörténeti kiállítást rendezünk. C) Egynapos szabadtéri művészeti események 2016. június 4-én rendezzük meg a Kerti Kiállítás című művészeti rendezvényünket, amelyen a kerületben élő képző-, ipar- és fotóművészek mutatják be a látogatóközönségnek legfrissebb alkotásaikat. Idén is szeptember első szombatján tervezzük a Piknik című rendezvényünket megtartani. Mindkét kiállítás már hagyománynak számít a kerületben. 2015-ben is több százan voltak kíváncsiak a kiállított alkotásokra. Külső helyszínen megrendezett kiállítások Tavaszi Tárlat 2015. címmel rendezünk kiállítást a Rákospalotai Képzőművész Klub tagjainak alkotásaiból. Madarász Viktor festőművész halálának 100. évfordulója lesz 2017-ben Országos szintű együttműködést kezdeményezünk a nálunknál jelentősebb szakmai infrastruktúrával rendelkező intézmények felé, abban a reményben, hogy jövőre nagyszabású rendezvénysorozat (kiállítások, konferencia és a hozzájuk kapcsolódó kiadványok megjelentetése) jöhet létre a centenáriumi évforduló alkalmából. Kutatószolgálat A kerület múltját kutató személyek és közösségek tapasztalataink szerint továbbra is igénybe veszik a közgyűjtemény szolgáltatásait, a gyűjteményi anyag rendezésének és feldolgozásának fokozatos előbbre haladása reményeink szerint már 2016-ban is megkönnyíti majd a kutatók munkáját, s a palotai-pestújhelyi adatok az egyetemi szakdolgozatokban és egyéb publikációban továbbra is rendszeresen megjelennek majd. Kiadványok, publikációk Új helytörténeti folyóiratot indítottunk útjára 2015. novemberében Helyem Házam Palotám címmel. A kiadvány célja, hogy egy rendszeresen (negyedévenként) megjelenő periodikán keresztül a kerület lakosságának minél szélesebb rétegéhez jusson el a helytörténet. Az egyes lapszámokban szereplő írások tudományos-ismeretterjesztő igénnyel készülnek, a folyóirat célja az, hogy tartalmas szórakozást nyújtson az érdeklődő olvasók számára. A 2016-os évfolyam lapszámai február, május, augusztus, november hónapok végén jelennek majd meg. A képzőművészeti kiállítások megrendezésére elnyert NKA pályázat keretében a kerületben működő két-, kortárs művészetet bemutató galéria kiállításaiból katalógust készítünk. A készülő kiadvány egy sorozat része lesz: az Adeline Galéria 2012 óta működik, egy katalógusa már megjelent. A Palota Galéria 2014-től csatlakozott be a pályázati projektbe, így a most készülő kiadványban mindkét kiállítóhely kiállításai szerepelni fognak. Az NKA könyvkiadási kollégiuma 2015-ben 800.000.- Ft pályázati támogatást ítélt meg a Rákospalota egykori és mai temetőinek történeti- és néprajzi szempontú bemutatására vállalkozó kiadványunk elkészítéséhez. A kötet megjelentetését november 1-jére tervezzük. Folytatni szeretnénk a kerületben egykor élt-alkotott-tanított képző- és iparművészek életrajzi katalógusainak sorozatát, 2016-ban Rácz Kálmán festőművész hagyatékának feldolgozását tervezzük. A megjelenés időpontja a költségvetési lehetőségektől is függ.
85
A kerületben létesített helytörténeti emlék fasorokhoz kapcsolódó kiadványok közül eddig csak a pestújhelyi kötet jelent meg. Tervezzük a rákospalotai fasorban szereplő személyek életrajzi feldolgozását is összeállítani, megjelentetni. Múzeumpedagógia, múzeum andragógia Óvodás kortól a középiskolás szintig kínálunk tárlatvezetéseket az állandó kiállításokban, ez minden csoportos látogató számára a múzeumi szolgáltatás részét képezi, ingyenesen vehető igénybe. Egyedi igény szerint lehetőség van iskolán kívüli tematikus tanulmányi foglalkozás illetve ehhez kapcsolódó kézműves foglalkozás megtartására, illetve az iskola pedagógusa által megtartott múzeumi óra megrendezésére is. Eddig ezek a foglalkozások az egyes tanárokkal való személyes kapcsolatok mentén szerveződtek, 2016-ban tervezzük egy múzeumpedagógiai és múzeumandragógiai programkínálatunkat tartalmazó információs kiadvány közzétételét. Továbbra is nagy nehézséget jelent az, hogy a múzeumban csupán egyetlen fő szakalkalmazott dolgozik: a gyűjteményi anyag szakszerű és rendszeres gondozása, annak tudományos igényű feldolgozása és publikálása, a kiállítások szervezése-megrendezése-installálása, a közművelődési programok szervezése, az irat- és pénzkezeléssel kapcsolatos ügyviteli feladatok végzése mellett nem jut idő az iskolák személyes felkeresésére, a „direkt marketing” módszerekkel történő új kapcsolatok kiépítésére, az együttműködések rendszeressé tételére. Kérjük a Fenntartót, hogy immár a jogszabály által is előírt múzeumpedagógiai és múzeumandragógiai szolgáltatások hatékony ellátására még egy fő szakalkalmazotti álláshely létesítését engedélyezze. II. Közművelődési feladatok Az Ünnepváró sorozat keretében februárban ismét megrendezzük a családok részére meghirdetett „Farsangvégi disznóságok”című egész napos rendezvényünket. A gasztronómiai bemutatóhoz kulturális programot is kínálunk: a Rákospalotai Szilas Néptáncegyüttes műsorát, és a Tarsoly Zenekar népzenei összeállítását, továbbá a múzeum állandó kiállításaiban való szervezett tárlatvezetést. A gyermek korosztály részére kézműves foglalkozást tartunk, ahol hagyományos és modern farsangi maskarákat készíthetnek a résztvevők. Évről-évre sikerül ezzel a rendezvénnyel a lakosságnak olyan rétegeit is megszólítanunk, akik a szokásos múzeumi programokon nem szoktak részt venni, ezen a napon több száz ember fordul meg az épület minden részére és a kertre is kiterjedő programon. A múzeumi események vége egy civilek által szervezett rendezvény kiinduló pontja is egyben: a Pestújhelyi Fiatalok farsangi felvonulásával zárul a nap. A húsvéti és adventi időpontokban a kerületszerte mutatkozó túlzott programkínálat miatt ezekben az időpontokban nem célszerű a múzeumban is programot szervezni, mert nem annak megtérülése gazdaságos sem anyagilag sem szakmailag. A Múzeumi esték és a Mindennapi helytörténet című sorozatunkban 3-3 alkalmat tervezünk 2016-ban megtartani. A Rákospalotai Képzőművész Klub az intézményben működő egyetlen csoport. Sajnos a tagjai egyre idősebbek, betegeskednek, alkotókedvük már nem a régi. A klub vezetője sem eléggé aktív. A csoport működése továbbra is kérdéses, tevékenységük jórészt az évi egy kiállítás megrendezésére korlátozódik. Összefoglalás 2016-ban a tárgyi gyűjtemény rendezésének a befejezését tűzzük ki elsődleges célul. A műtárgyak szakszerű elhelyezése, rendszerezése és a teljes gyűjteményi revízió által feltárjuk a nyilvántartási hiányosságokat és minden egyes műtárgy állapotát felmérjük. Végre elmondható lesz, hogy a közgyűjteményi műtárgyak biztonságos megőrzésének a feltételeit megteremtettük. A hiányzó 86
kötelező nyilvántartási segédletek elkészítése és a restauráltatás megkezdődik. Ez több éven át húzódó munkát jelent, mivel évtizedes hiányosságok vannak. A raktárrendezés és a nyilvántartás rendezésével párhuzamosan folytatjuk a gyűjtemény már megkezdett digitalizálását. A rendezés során kialakítottuk a Látványtárat, amely a látogatók számára lehetővé teszi olyan tárgyak megtekintését is, melyek nem szerepelnek az állandó kiállításokban, valamint megismerkedhetnek a közgyűjteményi munka módszereivel. Megkezdjük a Kocsis-hagyaték feldolgozását. Monografikus igénnyel gyűjtjük az 1945-1990 közötti időszak tárgyi- és szellemi emlékeit, hagyományait. Együttműködést kezdeményezünk Madarász Viktor halálának 100. évfordulója alkalmából történő méltó megemlékezések szervezésében. Állandó és időszaki kiállításokat szervezünk és valósítunk meg. A múzeumpedagógiai és múzeumandragógiai programjainkról népszerűsítő reklámanyagot készítünk, mellyel közvetlenül felkeressük a kerületi iskolák vezetőit, ill. a KLIK vezetőségét. Folytatjuk a helytörténeti értesítő negyedévenkénti szerkesztését és annak megjelentetését, és az év folyamán egyéb tematikus kiadványokat készítünk (a rákospalotai emlék fasorról, temetőink történetéről, ill. a művészeti katalógusok). Kutatószolgálatot működtetünk. Továbbra is segítséget nyújtunk a kutatóknak és a civil szervezeteknek. A Települési Értéktár működési feltételeit biztosítjuk, és aktívan részt veszünk az Értéktár Bizottság munkájában, a kiválasztott érték-elemek dokumentálásában és közzétételében. Az Ünnepváró c., Múzeumi Esték c., Mindennapi helytörténet című közművelődési programsorozataink folytatódnak 2016-ban is. Az egyre növekvő mennyiségű és minőségű szakmai elvárásoknak való megfelelést nagyon megnehezíti az, hogy csak 1 fő szakalkalmazott dolgozik a kerületi közgyűjteményben, s neki egyszemélyben kell teljesítenie a gyűjtemény gondozásában tapasztalható évtizedes hiányosságok pótlását, a korszerű múzeumi munka feltételeinek a megteremtését és elvégzését, a napi működés tudományos-, közművelődési- és ügyviteli tevékenységeit is. Munkáját nagyban segítené már az is, ha a jelenleg takarítói státuszban dolgozó, és így is sok szakmai feladatban aktívan közreműködő, több mint 10 éve velünk munkálkodó kolléga által elvégzett munkát szimbolikusan is elismerve s a muzeális intézmények dolgozóiról szóló kormányrendeletnek megfelelve őt múzeumi asszisztens munkakörben tudnánk foglalkoztatni, s ezáltal a szakmai munkába „legálisan” is bevonni. (Közalkalmazotti besorolása nem változna, ugyanazok a képesítési követelmények vonatkoznak erre is, mint jelenlegi munkakörében.) Végleges megoldást a létszám 1 fővel történő bővítése jelentene. A jövőben az épület infrastrukturális viszonyait tekintve is fejlesztésre volna szükség. A látogatószám növeléséhez elsősorban az időszaki kiállítások számát, gyakoriságát és hosszabb nyitva tartását kellene megvalósítanunk. (Így a jelenleg raktárban „porosodó” gyűjteményrészek is időnként „életre kelnének”, hasznosulnának.) A jelenlegi kiállítótér 16 m2, ennek többszörösére volna szükség egy-egy történeti kiállítás szakmailag korrekt megvalósításához. Ha rendszeresen változó kiállítási kínálattal jelentkeznénk, bizonyosan nőne a látogatók száma, hiszen az évi 1-2 kicsi helytörténeti kiállításra is lényegesen több látogató érkezik, mint a művészeti eseményekre. A történeti kiállítások és a hozzájuk kapcsolódó foglalkozások kiegészítenék az iskolai nevelést. Az állandó kiállításokban nincs mód Újpalota megjelenítésére, pedig az immár 40 éves múlttal rendelkező harmadik kerületrész történetének bemutatása is fontos lenne, főképp az ott élő 40 000 lakos számára. A múzeumi gyűjtemény nagyobbik része jelenleg nincs bemutatva, így ismeretlen a lakosság számára, és sajnos emiatt feleslegesnek látszó is. Egy kapcsolódó épületszárny építése megoldaná a problémát. Fenntartónktól szeretnénk kérni azt is, hogy a dolgozók számára teakonyhát tudjunk kialakítani, hogy ne az irodai asztaluknál ülve, az iratok mellett kelljen az ételt elfogyasztaniuk. A jelenleg 87
karbantartói helyiségként szolgáló faház fűtetlen és állapota is egyre romlik. Az jelenlegi múzeumépület racionális léptékű bővítése ezekre a problémákra is megoldást jelentene. A múzeum úgy vélem, az utóbbi 3-4 évben jelentős szakmai fejlődésen ment át. Ezt három tényező szerencsés együttállása tette lehetővé: az ott dolgozó szakalkalmazott felelősségérzete és elhivatottsága (esetleg szorgalma), az anyaintézmény, a Csokonai Kulturális és Sportközpont vezetőségének szakmai és erkölcsi támogatása, és a fenntartó Önkormányzat által biztosított állományvédelemre fordítható nagyobb költségvetési összeg. Utóbbi kettőt ezúton is köszönjük! A közgyűjtemény pályázati tevékenysége is sikeresnek mondható, tehát a fenntartói kötelezettségek is jelentősen mérséklődtek az utóbbi 3-4 évben. Például 2015. utolsó 4 hónapjában 2 000 000.- Ft pályázati támogatást nyert el a közgyűjtemény (visszajött GyED-ről a szakalkalmazott). Bízunk abban, hogy a hosszabb távra tervezett munkákat továbbra is hasonló jó szakmai légkörben dolgozva, lépésről lépésre haladva meg tudjuk majd valósítani. Kiss Emília telephelyvezető s.k.
88
DOKUMENTUMTÁR ÉS INFORMÁCIÓS KÖZPONT – ÉRTÉKELÉS 2015 A Dokumentumtár harmadik éve tartozik a Csokonai Kulturális és Sportközponthoz, azóta új, megváltozott koncepció szerint végzi munkáját. 2015. április 1-e, amikor is két intézmény összevonásával egy új intézmény jött létre, a mi telephelyünk életét is befolyásolta. Először is személyi változás történt, az eddig 4 órában nálunk dolgozó Varga Erika munkatársunk nyolc órában az iktatási feladatokat látja el a Csokonai Művelődési Házban. Az ő státuszára nem vettünk fel új munkatársat, hanem két négyórás kolléga között osztottuk szét az órákat. Így Barta Ildikó és Kovács-Hargitai Nóra 6-6 órában dolgoznak tavasztól, de az eddigi 6 munkatárs helyett már csak 5 kollégája van a Dokumentumtárnak. Szintén az intézmények összevonása indukálta a könyvleltárt (állományellenőrzést), amit előre nem terveztünk. A Dokumentumtár jogelődje a Pedagógiai Szakkönyvtár volt, fennállása alatt azonban soha nem volt teljeskörű állományellenőrzés. Az intézmény Csokonai Művelődési Központhoz való csatolásakor történt átadás-átvétel, amit jegyzőkönyv is igazol, de ez csak a nagy- és kisértékű tárgyi eszközökre vonatkozott, a könyvállományra nem. A volt Pedagógiai Szakkönyvtár vezetője 2013 szeptemberében nyugállományba vonult, de a vezető személyének bekövetkezett változásakor sem történt állományellenőrzés. Ennek oka, hogy világosan látszott, hogy a 20 év alatt többszörösen is elmaradt leltározási munkálatokat (a törvény értelmében háromévente kellett volna állományellenőrzést tartani) csak több hónap alatt, zárva tartás közben lehetett volna megvalósítani, miközben a cél az volt, hogy a Dokumentumtár minél előbb a civil lakosság szolgálatába álljon. A Csokonai Művelődési Központ és az Ifjúsági és Sportközpont összevonása miatt azonban teljeskörű leltárt rendelt el a fenntartó, ezért egy hónapon keresztül 5 munkatárs – túlórában – véghez vitte a teljeskörű állományellenőrzést 2015 márciusában. Mivel a könyvtárban még nem volt teljeskörű állományellenőrzés, ezért nem volt kiindulási alapszám a dokumentumok számára vonatkozóan. Az állományellenőrzés megállapításai a számadatok tükrében: • Selejtezett dokumentum: összesen 1331 db - 1264 db olyan szakkönyv képezte az állomány részét, ami elavult, jellemzően a ’60as, ’70-es években íródtak, vagy a gyűjtőkör megváltozása miatt váltak feleslegessé - 14 db VHS kazetta, ami technikai szempontból elavult - 53 db hangkazetta, ami technikai szempontból elavult (Ha az elmúlt 20 évben lett volna állományellenőrzés, folyamatosan lehetett volna a fent jegyzett dokumentumokat kivonni az állományból.) • Hiányzó dokumentum: összesen 776 db - 524 db szakkönyv (7 db könyv kivételével régi beszerzések) - 222 db tankönyv - 1 db VHS kazetta - 3 db hangkazetta - 16 db CD lemez - 10 db DVD lemez (A hiányzó dokumentumok listáját csak most, a teljeskörű állományellenőrzés kapcsán tudtuk összeállítani, de a hiány az elmúlt 20 év alatt keletkezett.) A hiányzó dokumentumok száma a megengedett hiány mértékét nem haladta meg. A könyvtárállománya az állományellenőrzés után összesen 14.405 db dokumentum, 9.227.275 Ft értékben. A könyvtár állománya dokumentumtípus szerint: • Szakkönyv: 4778 db • Tankönyv: 4736 db • CD lemez: 108 db • DVD lemez: 52 db 89
• Kiss Domokos hagyaték (letét): 4731 db Teljeskörű leltár tervezetten legközelebb 2018-ban lesz. Sajnos továbbra is igaz, hogy a munkatársak leterheltsége nem egyenletes. A civil szférával való kapcsolattartás, az előadások szervezése egy olyan kolléga feladata, aki részmunkaidőben látja el teendőit, - bár már 6 órában és nem négy - ami még így is kivitelezhetetlen, ezért sok túlórája képződik. Viszont amióta munkaidőkeretben dolgozik, tervezhető a csúsztatás és a szabadság is, jobban átlátható, de az ezzel járó adminisztráció sok idővel jár. Problémát okoz az is, hogy a vezetői feladatokkal megbízott munkatárs az egész intézményt érintő más irányú teendői miatt nem tudott folyamatosan bekapcsolódni a Dokumentumtár napi munkájába. Könyvtáros asszisztens munkakörben dolgozó munkatársunk tavaly két hónapot dolgozott más telephelyen. Szeptemberben a Csokonai Művelődési Házban látott el adminisztrációs feladatokat, decemberben pedig a nyomdában készült szórólapokat, meghívókat, újságokat, könyveket rendszerezte, ami 15 éve nem történt meg a nyomda munkatársai részéről. Ezentúl munkatársunk feladata lesz a rendszerezés, így folyamatosan kapja majd a Múzeum, Dokumentumtár, Budapest Gyűjtemény és az OSZK a kötelespéldányokat. Informatikus munkatársunk 2015 nyarától az egész intézmény rendszergazdája lett, ezért többször előfordult, hogy napokon keresztül munkaidejében más telephelyen dolgozott. Ezért azt javasoljuk, hogy vagy munkaidőn túl vagy a gépeket a Dokumentumtárba behozva végezhesse munkáját. Továbbra is elláttuk a kerületi iskolák könyvtáraiban a Szikla rendszerrel kapcsolatos rendszergazda feladatokat, és az évi szoftver frissítési díjat is fizettük. Sajnos a több mint 10 éves gépeket nem tudtuk lecserélni, de minden iskolai gépnél bővítettük a memóriát, és ahol szükséges volt elvégeztük a javítási munkálatokat is. (Ezeket is az informatikusunk végzi, emiatt is nélkülözzük a könyvtárunkból.) Tavaly is felajánlottuk az iskolai könyvtárosoknak, pedagógusoknak, hogy a továbbképzések szempontjából fontos szakkönyveket beszerezzük, illetve azokat a folyóiratokat is megrendeljük, amelyek a tanításhoz nélkülözhetetlenek, de nem tudják előfizetni őket. Meglepetésünkre nem élnek a lehetőséggel, egyetlen folyóiratot rendeltünk meg iskolai kérésre. A Dokumentumtár és Információs Központ továbbra is őrzi, sőt fejleszti a már meglévő, nagy értékű pedagógiai gyűjteményét. Nyilvános könyvtárunkban gyűjtőkör bővítéssel próbáljuk a XV. kerület családjait, civiltársadalmát bevonzani. 2014-ben már megkezdtük a civil szervezetek, családok, önkéntesek, a helyi társadalom működését segítő hazai és nemzetközi szakirodalom és dokumentumgyűjtemény vásárlását. A múlt évben további 120 db könyvvel bővült az állomány, egészséges életmód, táplálkozás, korai fejlesztés, gyermeknevelés, biokultúra, pszichológia, művelődéstörténet, társadalomtudomány, civil szférával kapcsolatos témákkal ismerkedhet az olvasó. Állománygyarapításra 300.000 Ft-ot költöttünk, hogy mégis 120 db könyvet sikerült vásárolni, a KELLO-tól kapott 30%-os kedvezménynek köszönhető. A folyóiratok listáján nem változtattunk, 10 féle újság járt 2015-ben. Sajnos az előző évhez képest csökkent a kölcsönzések száma, aminek oka lehet az is, hogy több rendezvényt nem a Dokumentumtárban tartunk, így a potenciális olvasók nem látják a könyveket, és nem iratkoznak be hozzánk. Hiába készült egy könyvtárismertető kisfilm is a helyi TV jóvoltából, nem sikerült új olvasókra szert tennünk. A 2015-ös évben összesen 318 dokumentum került kölcsönzésre 100 alkalommal, 51 olvasó által. Meghosszabbítás 153 dokumentum esetében történt, 53 alkalommal, 29 személy által. Az új beiratkozottak száma 21 fő volt. Novemberre sikerült befejezni a könyvek visszamenőleges feldolgozását, ami azt jelenti, hogy minden könyvet vonalkóddal láttunk el, és minden rekord javításra került a Szikla rendszerben. Ezt a feladatot kizárólag egy könyvtáros munkatárs végezte. 90
Ígéretünk ellenére nem tudtuk befejezni Kiss Domokos református lelkész hagyatékának feldolgozását. 2016. április végéig szeretnénk befejezni a munkát, jelenleg két munkatárs dolgozik a hagyaték gondozásán. Folytattuk a sajtófigyelést, ami az új, megnövekedett intézmény miatt további telephelyek munkájáról, tevékenységéről szóló dokumentumok (pl. újságcikkek) gyűjtését és feldolgozását jelenti. Online módon bárki elérheti a már meglévő sajtóanyagot a Szikla adatbázison keresztül, ahol nemcsak címre, tárgyszóra kereshet az érdeklődő, hanem az eredeti sajtócikket is elolvashatja. 2014-ben sikerült a Szikla integrált rendszernek egy olyan modulját is megvásárolni és továbbfejleszteni, ami lehetővé teszi a Helytörténeti Gyűjteményben őrzött fotó-, tárgy-, térkép-, és képzőművészeti festmények feldolgozását. Úgy terveztük, hogy az érdemi munka 2015-ben kezdődik, de sajnos tőlünk függetlenül nem indult el a feldolgozás. A Helytörténeti Gyűjteménnyel közösen dolgozunk a kerületi Értéktáron. Az Értéktár Bizottság megkezdte a helyi értékeket feltáró munkát: a kulturális örökség elemeinek összegyűjtését, dokumentálását. A kerületi értéktár első három eleme: Észak-pesti kórház épületei, Leánynevelő Intézet, palotai rétes. Szintén a Helytörténeti Gyűjteménnyel közösen civil kezdeményezésre dolgozunk a Helyem, Házam, Palotám című helytörténeti értesítőn. A negyedévente megjelenő folyóirat helyi vonatkozású történeti tények és dokumentumok bemutatására törekszik, tudományosismeretterjesztő igényességgel, ugyanakkor mindenki számára olvasmányos formában. Az elmúlt évben is több információs kiadványt szerkesztettünk. A Magyar Kultúra Napja alkalmából a magyar történelem, művészet, tudományos élet nagyjaiból állítottunk össze leporellót. Újból kiadtuk az Óvodai kalauzt, de már nem leporello formátumban, hanem A5-ös méretben. Készítettünk Bölcsődei kalauzt is, eddig ilyen nem volt, de láthatólag igény van rá. Közel fél éves munkák eredménye volt a Helytörténet két keréken című térképünk, ami a három városrész nevezetes pontjait mutatja be, és amelyekről a honlapunkon leírást is olvashatnak az érdeklődők. A Pestújhelyi napok rendezvény sorozaton belül körbebicikliztük a térkép alapján Pestújhely utcáit, megálltunk minden nevezetes épület előtt, esemény helyszínén, ahol munkatársunk mesélt az ott élőkről, illetve az ott történt dolgokról. A Dokumentumtár közművelődési vonalát képviselik az előadássorozatok. Nagysikerű sorozattá vált a Biokertész kör, ami 2015-ben már haladó csoport számára adott kertműveléssel, biokultúrával kapcsolatos elméleti információkat, és gyakorlati útmutatásokat terepgyakorlatok segítségével. Nagy örömünkre ősszel újabb csoport indult, az oktatás 2016. májusig tart. Okosan-ökosan, Csináld magad! sorozat helyszíne a Csokonai Művelődési Ház volt, de továbbra is a Dokumentumtár szervezésében zajlott havonta egyszer a foglalkozás, ahol ipari élelmiszerek és kozmetikumok helyett saját készítésű, környezetbarát változatokat készítettünk. A klub helyszínének befogadóképessége maximálisan 15-17 fő. Nagy örömünkre kialakult törzsközönségünk van, de volt olyan téma, ami annyi érdeklődőt vonzott, hogy a túljelentkezések miatt meg kellett ismételnünk egy-egy foglalkozást. Valamennyi előadás önköltséges, az ár mindig az alapanyag beszerzési árától függ. Tavaly 14 alkalommal rendeztünk foglalkozást. Februárban széleskörű részvétellel (43 fő) zajlott le az első magbörzénk. Tavaszi ültetési tudnivalókról előadást is szerveztünk az érdeklődőknek, melyet a helyi gazdabolt kertészmérnöke tartott. A pestújhelyi kertbarátok, illetve a közösségi kert tagok közül is sokan eljöttek a rendezvényre, és ők is megosztották a házilag fogott magjaikat. Gondoltunk a gyerekekkel érkező családokra is, ezért az apróságok segítséggel sorjelzőket és magos tasakokat készíthettek. Többen hoztak sarjnövényeket, kaktuszokat, tőosztással szaporodó növényeket is. Csupa mese, csuda vers sorozatunkkal a kortárs gyermekirodalmat szerettük volna népszerűsíteni. Hat találkozót szerveztünk, többek között vendégünk volt Varró Dániel, Lackfy János, Szabó T. Anna, Víg Balázs. Sajnos az első két alkalom kivételével kis létszámú érdeklődőt vonzott egy-egy
91
előadás, de úgy gondoljuk, hogy továbbra is feladatunk a versek, mesék világát megismertetni a gyerekekkel, ezért jövőre is szervezünk író-olvasó találkozókat. Születés hete rendezvénysorozatunkat az előző évi tapasztalat alapján más felfogás szerint rendeztük meg. Két héten keresztül vártuk a kisgyermekes anyukákat programokkal, de már nem csak a Dokumentumtárban, hanem más telephelyen is, ahol eleve létezik baba-mama klub, vagy ahol civil kezdeményezésre igényt tartottak szervezési segítségünkre. Így sokkal nagyobb érdeklődés volt az előadások iránt, hiszen „házhoz” vittük az aktuális témákat. Az alvástól, az egészséges gyermektápláláson át a szoptatásig, a hordozókendő használatig hallgathattak előadást a kismamák. Minden helyszínen biztosítottuk a gyerekeknek a játék és a felügyelet lehetőségét, így az anyukák bátran vettek részt egy-egy foglalkozáson. A Dokumentumtár és Információs Központ folytatta a civil kezdeményezések segítését, rendezvények koordinálását. 2015-ben négy olyan esemény zajlott, amit intézményünk anyagilag támogatott, és különböző mértékben a rendezvény lebonyolításában is részt vett. Voltak már olyan programok, amelyek hagyományosnak mondhatók, ilyen a Levendula ünnep, a Tarpai téri rendezvény vagy a Pestújhelyi Advent. Tavaly első alkalommal „szponzoráltuk” húsvétkor a Pestújhelyi Locsolkodás rendezvényt. OSA – Otthon Segítő Alapítvány. Az országos lefedettségű alapítvánnyal való együttműködés 2015 februárjában kezdődött. Az alapítvány kerületenként helyi csoportokat épít a helyben élő kisgyermeket nevelő családok támogatására. Önkénteseket képez, akik ezt a laikus segítői szerepet felkészülten betölthetik. A XV. kerületben nem működött csoportja az OSA-nak, így a Dokumentumtárban adtunk helyet, hogy ez a segítő hálózat meghonosodjon kerületben is. Több szempontból érezzük fontosnak ezt a munkát. A „pótnagyszülő” jellegű önkéntesség jó lehetőség a kölcsönös, emberközi kapcsolatok megerősítéséhez, főleg olyan kerületben, ahol nagyszámú nyugdíjas él. Az önkéntességből nem csak a segített családnak származik előnye és haszna, hanem az önkéntes is nyer: csapathoz tartozást, nyitottságot, azt az érzést, hogy rá is szükség van valahol, ő is fontos, önértékelése, önbecsülése nő. Munkatársunk részt vett a szervezőképzésen, mely 140 órás képzés volt és az országos központ, az Otthon Segítünk Alapítvány szervezte. A szervezőknek kéthavonta továbbképzést és szupervíziót biztosít az Alapítvány Budapesten. A szervezők jogosultak arra, hogy az önkénteseknek felkészítő kurzust vezessenek, és így a kihívásokra felkészült laikus segítőkké váljanak. 2015-ben két felkészítő kurzus zajlott a Dokumentumtárban. Az egyik főszervezője a fóti OSA csoport volt, ebben a nyár eleji csoportban főként környékbéli kistelepülések lakói kaptak önkéntes igazolványt, de már ebben a csapatban is volt több újpalotai segítő is. A képzés 8 fővel zajlott, ők azóta már több XV. kerületi családnál segítenek. A novemberben induló kurzuson jelenleg 8 fő kerületi önkéntes vesz részt, és további 5 fő a szomszéd kerületekből. A felkészítés 2016 februárjában fejeződik be. A tervünk, hogy egy olyan megbízható csapatot építsünk, amely növeli a kerületi aktív kisközösségek számát. A szolgáltatás, amit nyújtani tudnak hiánypótló a helyi civil struktúrában. Ifjúsági Közösségi Szolgálat - IKSZ klub. 2015 januárjában a Csokonai Művelődési Házban kezdődött a diákokkal való együttműködés, melybe a Dokumentumtár is – mivel korábban már e témában több találkozót is szerveztünk – bekapcsolódott. 2015 áprilisától kezdődően ezt a munkát a Dokumentumtár koordinálja. Kezdetben blogszerkesztés és egy facebook csoport működtetésének a kialakítása volt a cél, majd a diákok bekapcsolódtak a Helytörténet két keréken címmel készült térképünk kapcsán egy rövid promóciós film elkészítésébe, és a térkép terjesztésébe. A Dokumentumtárhoz kötődően14 fő vett rész iskolai közösségi szolgálatban, összesen 18 alkalommal vettek részt különféle munkákban, az igazolt óraszám 154 teljesített óra volt. Két alkalommal voltunk intézménylátogatáson, az Értelmes Életért Alapítványnál, és a kerületi ÉNOban, érzékenyítő foglalkozáson. Ezeken az alkalmakon 10-10 diák vett részt. Októberben rendeztük azt a kerületi találkozót, ahol helyi civil szervezetek ismertették a diákokkal a náluk végezhető közösségi szolgálati lehetőségeket. 6 civil egyesület és 32 diák vett részt az eseményen. 92
2014-ben vettük fel a kapcsolatot a Fővárosi Pedagógiai Szakszolgálat XV. kerületi Tagintézményével, azért, hogy a tulajdonukban található könyveket feldolgozzuk és a szélesebb közönség számára is elérhetővé tegyük. A munkát csak a nyári zárva tartás alatt tudjuk végezni, kollégánk 2015 nyarán is „kitelepült” és folytatta a megkezdett feldolgozást. A gyermekirodalmi író-olvasó találkozón kívül az iskolás korosztályt is szerettük volna megcélozni egy-egy programunkkal, ezért hirdettük meg Könyvmoly táborunkat, amit nagy örömünkre tavaly ismét megrendezhettünk, 15 fő vett részt a táborban. Volt könyvkötés, de más technikával, mint az előző évben, vászonból könyvborítót szitáztunk, borítójára pedig rézveretet domborítottunk. Saját ex librist is terveztek a gyerekek, amit meg is valósítottak. Szitázással tábori póló is készült a hét során. Sajnos a másik meghirdetett táborunkat nem sikerült megrendeznünk érdeklődés hiánya miatt. A Dokumentumtár által kiadott és szerkesztett „Helytörténet két keréken” című kiadványunkhoz kapcsolódott volna a tábor. Nem sikerült megvalósítani a Mesesarkokat sem, melyeket három különböző telephelyen alakítottunk volna ki. Az elképzelést továbbra is jónak tartjuk, de sajnos nincs rá emberi kapacitásunk. A múlt évben kollégáink több szakmai konferencián, találkozón vettek részt. Fontosnak tartjuk, hogy megismerjük a hasonló területen dolgozók munkáját, problémáit, tapasztalatainkat megoszthassuk, illetve megoldási lehetőségeket ismerjünk meg. Mivel a Dokumentumtár tevékenységi köre összetett, művelődésszervezőkkel, könyvtárosokkal, civil intézmények képviselőivel rendszeresen keressük a kapcsolatot. Több konferencián vettünk részt: pl. az ELTE Pedagógiai Karon – Gyermekirodalom ma – Lackfi János előadásán vettünk részt, Méltóságkereső konferencián a Nemzeti Művelődési Intézet szervezésében, Könyvtáros Szakmai Konferencián, Müszi workshopon, Otthon Segítünk Szervező képzésen, Come on! project bemutatón, Panelprogram konferencián, szerzői jogi képzésen, Demencia konferencián, Szikla rendszer alapfokú tanfolyamán. A könyvtár olvasótermében több külsős rendezvény zajlott. A Zeneiskola szervezte, de mi fogadtuk be a zeneóvodát, mint ahogy a tehetség pont rendezvényeit is többször kisegítettük, és tanárok teremproblémáit is megoldottuk. Az Anyatejes Világnap alkalmából a kerületi védőnők tartottak nálunk rendezvényt, az Önkormányzat a Bernecebarátiban rendezett képzőművészeti táborról tartott filmvetítést, és nálunk volt a nyugdíjas pedagógusok karácsonyi rendezvényei is. A Dokumentumtár az otthona az Értéktár Bizottság üléseinek is. Összegezve a múlt évre vállalt feladatok nagy részét sikerült teljesíteni. A fiatalokkal való együttműködés megvalósult és folyamatos, nagy előre lépés történt az önkéntesség területén, sikerült befejeznünk a visszamenőleges feldolgozást. Az év során olyan hatalmas munkát is megvalósítottunk, amit eredetileg nem terveztünk. Ez volt az állományellenőrzés, ami az elmúlt 20 év elmaradását pótolta. Vannak elmaradásaink is. A Kiss Domokos hagyaték feldolgozása nem olyan ütemben történt, ahogy terveztük. A folyamatot mindenképpen gyorsítani kell, hiszen csak akkor tudjuk az állományt kutathatóvá tenni, kölcsönözni, egyetemi hallgatóknak, kutatóknak rendelkezésére bocsájtani, ha legalább a könyvek harmada feldolgozásra kerül. Ennek érdekében 2 kolléga végzi már a szakmai munkát. Nem sikerült a Civil blog működtetésében áttörni a helyi egyesületek, alapítványok közönyét. Sajnos nem élnek azzal a lehetőséggel, amit a blog, mint kommunikációs csatorna betölteni kívánt. A könyvtár látogatottsága is elmarad a várakozásoktól, ezen mindenképpen változtatni szeretnénk.
93
DOKUMENTUMTÁR ÉS INFORMÁCIÓS KÖZPONT – MUNKATERV 2016 A Dokumentumtár életében is jelentőst változást hozott, hogy 2015. április 1-jével egy új, összevont intézmény telephelye lettünk. Egy munkatársunk központi feladatokat lát el azóta, így egy fővel csökkent a kollégák létszáma, igaz, így két négy órában dolgozó munkatársunk 6-6 órában dolgozik. A feladatokat átszerveztük, archiváló munkatársunk feladatkörét mások vették át. Továbbra is fontosnak tartjuk a kerületi iskolák könyvtáraival a kapcsolattartást, bár úgy tűnik, hogy ez csak a Szikla rendszer működtetésére korlátozódik. Sem a pedagógusok, sem a könyvtárosok nem élnek azzal a lehetőséggel, hogy megvásároljuk a számukra nélkülözhetetlen szakirodalmat illetve folyóiratot, mint ahogy a könyvtárt sem látogatják a pedagógusok. Kivételt képeznek az óvónők és óvodai pszichológusok, ők rendszeres könyvtárhasználók. Az iskolákban működő Szikla integrált program rendszergazdai feladatát az idén is a Dokumentumtár informatikusa látja el, ami a frissítéseket, mentéseket foglalja magába. Az előző évhez hasonlóan, 2016-ban is a Dokumentumtár fizeti az iskolák számára az évi szoftverfrissítési díjat az Önkormányzat által biztosított költségvetési forrásból. Az elmúlt három évben közel 400 új szakirodalommal gyarapodott a könyvtár állománya, már az új gyűjtőköri beszerzések alapján válogattunk a könyvesbolti kínálatból. A KELLO Könyvtárellátó Nonprofit Kft-vel szerződünk az idén is, így kedvezményesen vásárolhatunk könyveket. Folytatjuk az egészséges életmód, táplálkozás, korai fejlesztés, gyermeknevelés, biokultúra, pszichológia, művelődéstörténet, társadalomtudomány, civil szférával kapcsolatos könyvek beszerzését, feldolgozását. Állománygyarapításra 300.000 Ft-ot szánunk. A múlt évben megrendelt folyóiratok listája alapvetően nem változott, 2016-ra a Családi lap kivételével ugyanazt a 9 féle újságot rendeltük meg. (A Családi lapot az Önkormányzat is előfizeti, ezért ezt intézményünk lemondta.) A visszamenőleges könyvfeldolgozást 2015 novemberében sikeresen befejeztük, a könyveket vonalkóddal láttuk el, a hibás könyvrekordokat javítottuk a Szikla adatbázisban. Az a kolléganő, akinek ez volt a feladata Kiss Domokos hagyaték feldolgozásába kapcsolódott be, így reményeink szerint április végére teljes egészében kutathatóvá válik az állomány. A nagyrészt teológiai, filozófiai, művelődéstörténeti, művészeti könyveket, albumokat tartalmazó hagyatékot elsősorban az egyházi felsőoktatási intézmények hallgatóinak ajánljuk figyelmébe, úgy gondoljuk, hogy egy-egy előadáshoz vagy szakdolgozathoz nélkülözhetetlen szakirodalmat találnak könyvtárunkban. Folytatjuk a sajtófigyelést, vagyis a Csokonai Kulturális és Sportközpont intézményegységeinek tevékenységéről szóló dokumentumok (pl. újságcikkek) gyűjtését és feldolgozását. Eddig leginkább a helyi önkormányzat által kiadott lap feldolgozásáról volt szó, de az idén szélesebb körben szeretnénk a rólunk szóló dokumentumokat archiválni. A körbe a nyomtatott sajtón kívül az online cikkeket is beemelnénk, hiszen vannak olyan írások, amelyek szinte kizárólag internetes felületen léteznek. (pl. a Csokonai által készült filmek, kritikák, rendezővel beszélgetés stb.) Online módon bárki elérheti a már meglévő sajtóanyagot a Szikla adatbázison keresztül, ahol nemcsak címre, tárgyszóra kereshet az érdeklődő, hanem az eredeti sajtócikket is elolvashatja. Ezen kívül a programjaink szórólapját és a rendezvényen készült fotókat is archiváljuk. A szórólapokat közvetlenül a nyomdától kapjuk, ezeket rendben fel is dolgozzuk, de a nyomdán kívül készült szórólapokat és az eseményeken készült fotókat már nem kapjuk meg. Az utóbbi esetében remélhetőleg pozitív változás lesz, mert a Csokonaiban működő Fotóműhely tagjai vállalták a rendezvény-fotózást, és a fotók küldését is. A múlt évre terveztük, hogy a Helytörténeti Gyűjteményben őrzött fotó-, tárgy-, térkép-, és képzőművészeti festmények feldolgozását megkezdjük a Szikla integrált rendszerben, amihez 94
modult is vásároltunk. Sajnos az érdemi munka nem indult meg, csak 2016 tavaszán kezdődik, ami a Dokumentumtár rendszergazdájára is többletfeladatot ró. Mivel a múzeumban kevesebb munkatárs dolgozik, mint a Dokumentumtárban, terveink szerint a feldolgozásba is besegítünk. A tárgyak regisztrálása után online módon bárki számára elérhetővé válik a múzeum állománya. A Helytörténeti Gyűjteménnyel közösen dolgozunk a kerületi Értéktáron. A múlt év végén az Értéktár Bizottság megszavazta a kerületi Értéktár első három elemét, amelyekről leírás is született, illetve fotókkal és videofelvétellel támasztjuk alá, hogy ezek a tárgyak/épületek jogosan kerültek a kerület óvandó értékei közé. Az önkormányzat honlapján tesszük közzé az értéktár elemeit, így mindenki számára hozzáférhető, sőt javaslatot is tehet bárki új elem felvételéhez. 2016-ban negyedévenként ülésezik a Bizottság, aminek helyszíne a Dokumentumtár. Szintén a Helytörténeti Gyűjteménnyel közös feladatunk a Helyem, Házam, Palotám című helytörténeti értesítő kiadása. Negyedévente jelentkezünk új számmal, minden egyes újság a kerület három városrészének történetét dolgozza fel, történészi hitelességgel. Az elmúlt évben több információs kiadványt szerkesztettünk. A gyűjtőmunkát idén is folytatjuk, januárban már el is készült a Magyar Kultúra Napja alkalmából a magyar történelem, művészet, tudományos élet nagyjaiból összeállított leporelló. Terveink szerint a kerületi óvodákat, bölcsődéket, és sportlehetőségeket felsoroló kalauzok jelennek még meg 2016-ban. Szeretnénk a Dokumentumtár népszerűsítése érdekében az eddigi kalauzokhoz hasonló kiadványt is kiadni, amelyben a könyvtárról, a gyűjtőkörről, szolgáltatásainkról, előadásokról, vagyis tevékenységeinkről olvashatnak majd. A Dokumentumtár közművelődési vonalát képviselték eddig is az előadássorozatok. Nagysikerű sorozattá vált a Biokertész kör, ami 2016 májusáig várja a kertművelés, biokultúra iránt érdeklődőket, ahol nemcsak elméleti információkat, hanem gyakorlati útmutatásokat is kapnak terepgyakorlatok segítségével. Csináld magad! Okosan-ökosan előadások tavaly nagy népszerűségnek örvendtek, ezért 2016-ban is folytatjuk. A rendezvényeket a Csokonai Művelődési Házba szervezzük, de továbbra is a Dokumentumtárhoz tartoznak. Havonta egyszer többek között a sajt-, testpermet-, szappankészítést vagy méhviaszos bútor ápolószer előállítását is megtanulhatják. Ezeken a foglalkozásokon várjuk az élelmiszerfogyasztásban, háztartásunk tisztításában, vásárlási szokásaikban újszerűen gondolkodó itt élőket. Reményeink szerint minél többen megismerik és használják majd a környezettudatos alternatívákat. A foglalkozások önköltségesek, előzetes bejelentkezés szükséges. Örömünkre szolgál, hogy többször kellett pótelőadást tartani a nagyszámú érdeklődés miatt. Reméljük idén is így lesz! Újra megrendezzük Magbörzénket, amit az idén már a biokertész előadás sorozat része lesz. „Születés hete” rendezvénysorozatunkat tavaly már más formában rendeztük, mint előtte. Úgy ítéljük meg, hogy bevált a szervezés új módszere. A meglévő, működő baba-mama klubokra építünk idén is, ezért a programok nagy része nem a Dokumentumtárban, hanem a klubok anyaintézményében, egyházi közösségeknél lesz. A kisbabás családok számára ajánlunk fel továbbra is egy-egy olyan előadást, ami a gyermekneveléssel, gyermekek betegségeivel, várandósággal foglalkozik. Folytatjuk a tavaly megkezdett gyermekirodalommal foglalkozó sorozatunkat is. Szeretnénk a meséket, az olvasást népszerűsíteni, ezért a Csupa mese, csuda vers című rendezvényen havonta egyszer találkozhatnak az érdeklődők kortárs meseírókkal, akik könyveikből olvasnak fel, többször zenés kísérettel. Jó szülőnek lenni előadássorozat már volt a könyvtárban 2013-ban, de akkor egy év után abbahagytuk a programot, mert a kezdeti érdeklődés alábbhagyott. Nem tudtuk eldönteni, hogy a témaválasztással volt a baj, vagy rossz időpontra szerveztük az esteket. Idén úgy gondoltuk, hogy újra próbálkozunk, tavasszal három előadást szervezünk. Jellemzően továbbra is a kisgyermekkor kérdéseit járjuk körbe, de gondolunk az időskori problémákra is, hiszen nagyon sok család küzd szülők, nagyszülők ápolásával. 95
A civil szférával való kapcsolattartást kiemelt feladatunknak tekintjük. Folytatjuk a civil kezdeményezések segítését, rendezvények koordinálását is. 2015-ben négy olyan esemény zajlott, amit intézményünk anyagilag támogatott, és különböző mértékben a rendezvény lebonyolításában is részt vett. Voltak már olyan programok, amelyeket második alkalommal „szponzoráltunk”, de nagy örömünkre új kezdeményezéseket is támogathattunk. Reméljük a közösségépítő, fejlesztő, segítő tevékenységünk folytatódhat, a már meglévő csoportok rendezvényei mellett új közösségi igények is felmerülnek. A múlt év során kerültünk kapcsolatba az Otthon Segítünk Alapítvánnyal, ennek köszönhetően a XV. kerületben is megindulhat ez a szolgáltatás, amit mindenképpen támogatandó civil kezdeményezésnek tartunk. Az alapítvány kisgyermekes családokkal tart kapcsolatot. Az önkéntesek a mindennapi ügyek intézésében próbálják tehermentesíteni a családokat, segítenek a bevásárlásban, gyermekek felügyeletében, takarításban, stb. Leginkább azok a családok számíthatnak az önkéntesek munkájára, akik nagyszülői támogatás nélkül élik mindennapjaikat, vagy a szülő betegsége, akadályoztatása miatt átmenetileg nem tudják megoldani a család ellátását. 2015 novemberében a Dokumentumtárban indult meg az önkéntesek felkészítése. A 11 alkalomból álló tréningen jelenleg 13 fő vesz részt, nagy örömünkre főleg helyi kerületi lakosokból áll a csoport. Terveink szerint amint megfelelő létszámú új résztvevő jelentkezik, indítjuk a következő tanfolyamot. Reméljük az idén még legalább egy csoport képzése elindulhat. Tavaly a Fővárosi Pedagógiai Szakszolgálat XV. kerületi Tagintézményével is felvettük a kapcsolatot, abból a célból, hogy a náluk található szakkönyveket feldolgozzuk és az adatbázisunkban rögzítsük. A nyári zárva tartás alatt van csak lehetőségünk a feldolgozó munkára, ezért a tavaly megkezdett rögzítés az idén folytatódik. A Szakszolgálat főleg gyógypedagógia, korai fejlesztés, pszichológia témájú könyvekkel rendelkezik, amelyek a feldolgozás után a kerületi lakosok számára is elérhetővé válik. A múlt évben már elkezdtük, az idén folytatjuk az Ifjúsági Közösségi Szolgálat működtetését, koordinálását. A kerületi civil egyesületek képviselőinek és az önkéntes diákoknak szervezünk találkozókat, összejöveteleket, hogy kiderüljön, milyen szervezetek foglalkoztatnak diákokat. Már tapasztalatból tudjuk, hogy szükség van arra, hogy a diákok értelmes munkában vegyenek részt, fontos, hogy megtapasztalják a segítségnyújtásnak ezt a lehetőségét, megérezzék társadalmi szerepét, nem beszélve arról a pozitív hatásról, ami szerencsés esetben a személyiségfejlődésben végbemehet. Hetente egyszer a diákok segítségével feltérképezzük a kerületi fogadóintézményeket, és olyan saját fejlesztésű programokat, lehetőségeket kínálunk, amelyben a diákok a közösségi szolgálatot nem teherként élik meg, hanem a jövendőbeli életükhöz, akár munkájukhoz gyűjthetnek tapasztalatokat, inspirációkat, munkakompetenciákat. Sajnos nem értünk el nagy sikereket a Civil blog működtetésében. Hiába mutattuk be nagy nyilvánosság előtt többször is az egyesületeknek, alapítványoknak szánt kommunikációs csatornát, többségük nem használja, nem élnek azzal a lehetőséggel, hogy mások számára is közzé tegyék tevékenységüket, programjaikat. A blog működésébe is szeretnénk bevonni az IKSZ diákokat. Mivel tudjuk, hogy vannak olyan egyesületek, alapítványok, akik élnek/élnének a blog lehetőségeivel, de szabad kapacitásuk nincs a programok feltöltésére, önkéntes diákokkal szeretnénk ezt megoldani. Tehát részt vehetnének egy-egy program szervezésében, a megvalósításban, majd riportokat készíthetnének, cikket írhatnának, képes beszámolót tehetnének közzé a Civil blog számára. Az elmúlt két nyáron az általános iskolások számára Könyvmoly tábort szerveztünk, amelyek nagyon jól sikerültek, ezért az idén is megrendezzük. Tavaly egy másik tábort is meghirdettünk Kerületi Kalandozások címmel, de sajnos nem tudtuk megrendezni érdeklődés hiánya miatt. Idén újra próbálkozunk, hiszen izgalmasnak véljük a programot. A Dokumentumtár által kiadott és szerkesztett „Helytörténet két keréken” című kiadványunkhoz kapcsolódik a tábor. A kerékpáros térképen található kerületi nevezetes épületek megismerése a tábor célja. Kincskeresésszerűen, játékos feladatok vezetésével járjuk végig az
96
útvonalat lerajzolva, lefotózva ismerhetik meg a gyerekek a kerület múltját, híres embereit, főbb eseményeit. A biciklis térkép tavaly készült el, nemcsak nyomtatott változatát lehet megvásárolni, hanem online változata is van a térképnek, ahol az egyes pontokra rákattintva épületekről, szobrokról, eseményekről, kerületi híres emberekről olvashatnak az érdeklődők. A múlt évben szerveztünk már a térkép kapcsán városnézést, tavasszal két túrát tervezünk, Rákospalotára és Újpalotára biciklizünk, ahol a nevezetes pontokról idegenvezetés lesz. Szeretnénk a könyvtári forgalmat növelni, örülnénk, ha nemcsak az előadások kapcsán lennének olvasóink, hanem ettől függetlenül, a gyűjtőkörünk lenne vonzó a kerületi lakosoknak. Ennek érdekében játékos könyvtári programokat, rendezvényeket szervezünk. Fontosnak tartjuk a szakmai továbbképzéseket, előadásokon való részvételt, tanfolyamokat, ahol eddigi tapasztalatainkat gyarapíthatjuk, illetve új, a munkánkhoz szükséges legújabb programokat, lehetőségeket, ismereteket megszerezhetjük. Kuczkó Andrea telephelyvezető s.k.
97
„KIKÖTŐ” IFJÚSÁGI KÖZÖSSÉGI SZIGET – ÉRTÉKELÉS 2015 Az ifjúsági ház működését 2014. május 1-jén indították útjára, de az átépítés és a FŐTÁV elhúzódó munkálatai miatt a nagyközönség számára novemberben tudtuk megnyitni a Házunkat. Az elmúlt időszak tapasztalatokban és sikeres rendezvényekben is bővelkedett. A Valentin nap programunk "Szerelem szabadon" címmel, 2015.02.14-én került megrendezésre. A helyszínt a Czabán Általános Iskola biztosította. A helyszín különlegességét az adta, hogy az iskolához tartozó jégpályát is igénybe vehették a rendezvény látogatói az este folyamán. A Valentin napi rendezvény fő vendége Vastag Tamás volt. Előtte a Csomópont tehetséges fiataljai próbálták felmelegíteni a hangulatot romantikus dalokkal, duettekkel. A hangulatot sikerült megalapozni, az ismert dalamokkal, forró teával, meleg ételekkel és egy érdekes játékkal, amibe Vastag Tamás is beavatott volt. A játék lényege, hogy aki regisztrált egy sorsoláson vehetett részt és a boldog nyertesek Tamással együtt lehettek egy színpadon. A szerencsés nyertesek egy közös szerelmi vagy baráti esküvel köszönthették kedvesüket, legjobb barátaikat. Láthatóan nem csak a közönség, hanem az összes fellépő is jól érezte magát a hideg ellenére. A koncertek után, aki még erővel bírta, táncolhatott egy profi DJ zenés válogatására. A jégpálya a program végéig üzemelt. A legbátrabbak kitartottak egészen a zárásig. A szervezők is jól bírták a megpróbáltatásokat, a program végén közösen birtokba vették a jeget. A rendezvényről kis rövid filmet is készítettünk, ami a legnagyobb videómegosztó portálon is megtekinthető.
Szemünk Előtt a Kultúra
A kiállítás célja a hazai és határon túli kiválóságok (többek között építészek, pedagógusok, írók, festők, zenészek, filmművészek, népművelők, divattervezők) különleges karaktereinek és egy-egy kiváló alkotásának bemutatása teljesen új aspektusból, interaktív formában. A látogatókat túravezető viszi végig a több állomásból álló kiállításon. A „túra” egyes helyszínein megelevenedik a tárlat. Színészek előadásait láthatjuk, szinkronizálhatunk velük, egy embernagyságú festmény szereplőivé válhatunk. Régen feledésbe merült néphagyományaink ékes darabjainak megalkotása válik valósággá és hozza emberközelivé a kiállítás tárgyát. Az élménypedagógiai elemek alkalmazása során a „Flow” élmény elérése volt a legfőbb célunk. Úgy repül el a 90-100 perces program, mintha csak egy perc lenne. Az első „szoba” a bevezetést, a ráhangolódást szolgálja, egyben a magyar kultúra iránti érzékenyítés helyszíne is. Az utolsó állomás a feltöltődést és levezetést szolgálja, és a hungarikumok világába csábít el mindenkit. Ami itt történik, az maga a tanulás. A program hét-tíz fős csoportokban látogatható, minden csoporthoz kollégáink közül egy-egy tárlatvezető is csatlakozik, aki egyben a szükséges technikákat is kezeli. Kivetítő, LCD-monitor és hús-vér szereplők váltakozva kötik le, informálják és tanítják a látogatókat.
Házavató programok
10:00 - 10:35 Házmegnyitó 10:35-11:00 -Kortárs táncos-Frenák képkiállítás 11:00-12:30 Ady Petőfi-Ifjúsági előadás 12:30-14:30 Tánc szimulátor - LIMONÁDÉ BÁR 12:30-14:30 Idősek elődöntő 14:30-17:00-Arany Violin tehetségkutató Döntő 17:00-17:30 Csomópont fellépés- fiatal tehetségek énekes produkciói 17:30-18:00 Tánc fellépők-Jamland-Starlight 18:00-19:00 Énekes fellépés Som, Balázs, Zozo 19:00-19:40 Stand up-Jankovics Péterrel 19:50- 20:15 Fotózás, szünet 20:15-21:00 Oláh Gergő 98
Nyílt nap
2015.11.07. Ez volt az első rendezvényünk az új koncepcióval és az új munkatársakkal. Nagy vállalkozásba fogtunk. A teljes szombati napot lefedtük programokkal, amelyek egyenként, önálló rendezvényként is megállták volna a helyüket. A nap négy programból állt: 1. az Apacuka zenekar koncertje gyermekek számára, amely kiegészült további gyermekprogramokkal, úgy, mint arcfestés, csillámtetoválás, gyermekmegőrző 2. ingyenes nyílt órák, az induló óráink kínálatából 3. ’Ki mit tud’ 4. Kalap party Az Apacuka zenekar jó választás volt. Igényes gyermekdalokat írnak és adnak elő, a koncertet közvetlen stílussal és érdekes tárgyi eszközökkel tették változatossá. Kiterjedt rajongótáborral rendelkeznek, melynek köszönhetően sok kisgyermekes család ellátogatott hozzánk, így megismerve a házat. További hozománya az együttműködésnek az, hogy Pálfi Kriszta zenés ringatót tervez nálunk, ennek egyeztetése folyamatban van. A kiegészítő programok – arcfestés és csillámtetoválás – jól illeszkedtek a délelőttbe, a családok a koncert után a további programoknak köszönhetően maradtak még a házban. A gyermekmegőrzőben nem volt megoldott az állandó felügyelet, ezt a későbbi rendezvényeinken sikeresen javítottuk. Az ingyenes nyílt órákra kevés érdeklődő érkezett, végül a gyermekotthon fiataljai töltötték meg az órákat. Ebből több tanulságot is levontunk: a plakát nem eredményes reklámozási felület a célcsoportunk tekintetében, leginkább az internetes felületek a célra vezetőek a ház átadása miatti csúszás azt eredményezte, hogy csak novemberben indulhattak el a csoportjaink, a családok, a fiatalok már elköteleződnek az évközbeni szakkörök, különórák, tevékenységek terén az időzítés nagyon fontos! induló házként a szervezett csoportok megnyerése kiemelt, a gyermekotthonos fiatalok erős bázisunknak számítanak (együttműködés a kerület intézményeivel!) a személyes kapcsolat behúzó erejű. Sajnos sok óravezető teljes mértékben a mi feladatunknak tekinti a foglalkozások feltöltését. Ezért külön felhívtam a foglalkozásvezetők figyelmét, hogy a látogatottság közös munka eredménye, a folyamatos reklámnak, népszerűsítésnek fontos szerepe van. A ’Ki mit tud’-unk teltház előtt zajlott, tehetséges fiatalokkal és lelkes, elismert szakmai zsűrivel. Hatalmas sikert aratott és nagyobb hibák nélkül zajlott le, de a tanulságokat itt is levontuk: a jelentkezés folyamán nem volt kiszámítható az, hogy mennyien lesznek, emiatt a D.Crewtól több műsorszámot is fogadtunk. Végül annyi jelentkező lett, hogy többeknek nem tudtunk ennyi fellépési lehetőséget biztosítani- ám a négy műsorszám továbbra is bent maradt a tánccsapattól, ez hiba volt. A nézőknek nem volt teljesen egyértelmű a pontozás rendszere, voltak, akik sérelmezték, hogy nem Márió nyert. A program alatt két ittas ember szította az előtérben a hangulatot azzal, hogy bebeszólogattak a versenyzőknek, őket a kiérkező rendőrök kikísérték. Tanulságos volt megélni azt, hogy melyik az a pont, ami még tolerálható és mi az, amit a ház dolgozóiként már nem fogadunk el. Pontosan, idejében reagáltunk a felmerülő helyzetre. A Kalap party-n több vendégre számítottunk, végül családiasan zajlott le a koncert. A kalapszépségverseny díjazását nem terveztük meg előre, végül a helyszínen, spontán alakult. Nem volt ebből kellemetlenség, de a jövőre nézve megfogadtuk, hogy ha valamit leírunk, megígérünk, akkor nagyon kell figyelnünk arra, hogy ahhoz tartsuk magunkat. Összegezve elmondható a nyílt napunkról, hogy sok vendéggel, tanulságokkal, sikeresen valósult meg. 99
Anno a Kikötőben
2015.11.19. A Csokonai programsorozatához két programmal csatlakoztunk: a Mindentudás Középiskolájának előadásával és a Régi szép idők kávéházi színházi előadással. A fő bázisunk ezen a napon a Dózsa gimnázium volt, velük is jó kapcsolatot ápolunk. A Mindentudás Középiskoláján előre beszervezett osztályok vettek részt, de a kávéházi előadáson már spontán vendégeink is voltak. Teltházas volt a színházi előadásunk. A csapatunk összehangolt munkájának köszönhetően hangulatos tér, és izgalmas program várta a vendégeket, akik szemmel láthatóan elégedetten távoztak a nap végén.
Gyermekjogi Konferencia
2015.11.20. A Gyermekjogi Konferencia merőben különbözött az eddigi, és az ezután megrendezett programjainktól, ugyanis szakemberek számára kellett összeállítanunk aktuális, értékes előadásokat – ez a visszajelzések alapján sikerült. Szűk körben zajlott a délután-este, amely során két előadás, egy műhelymunka, különböző szervezetek bemutatkozása és interaktív színházi előadás várta az érdeklődőket. Szakemberektől minden érdeklődőnek, szülőnek, egyetemistának, pedagógusnak, ifjúságsegítőnek; előadásokkal, műhelymunkával és különféle szervezetek bemutatkozásával. Program: 13:50-14:00 Köszöntő 14:00-14:50 dr. Krekó Kata: Meseterápia - Hogyan segítik a népmesék az agresszió kezelését? 15:00-15:50 dr. Kalamár Hajnalka: Agresszió és sport 16.00-17:00 Kovács Nikolett Műhelymunka: Fegyvertelen játszótárs / Erőszak-megelőző program 17:00-18:00 Négy szervezet - négy asztal - Civil szervezetek, alapítványok bemutatkozása, svédasztal mellett 18:00-19.30 Bácskai Juli Pszichoszínháza "...szádat befogod!" című improvizatív színházi előadás Mi is sok új ismerettel gazdagodtunk, kapcsolatokat is sikerült kiépítenünk a további együttműködés reményében. Tervezzük hasonló szakmai konferenciák megrendezését a jövőben is.
MIKULÁS HÁZ
A program célja: Olyan kulturális rendezvénysorozat megteremtése, amely a Mikulás és Karácsonyi ünnepkörhöz kapcsolódik. Az ünnepi rendezvényünk közösségi színteret kíván nyújtani az ünnepsorozathoz kapcsolódó produkciók bemutatásához és a közös, családias, meghitt ünnepléshez. December 1. 20:00 Nyílik a ház Adventi naptára. Ablakainkon mindennap más-más karácsonyi kép jelenik meg! December 4.: 08:00 Mikulás kocogás Ahogy a neve is mutatja, egy kis mozgásra invitáljuk a kerület lakosait! Reggeli Start az Ifjúsági háznál, s utána egy kis futás következik Újpalota határai körül. Dress code: RED! Ami annyit jelent, minél több piros ruhát vegyél magadra! Érkezéskor pedig forró tea és szaloncukor fogadja az érkezőket! 10:00-13:00 Mikulás Ház Óvodai csoportokat szerveztünk az Ifjúsági házunkba, ahol az érkező csoportokat már beöltözött manó animátorok és krampuszok fogadták. A nagyteremben, a Holdvilág Kamaraszínház színészei várták a gyerekeket egy izgalmas mesejátékkal. 100
A színdarab után egészséges csemegékkel és teával kínáltuk meg a gyerekeket.
STAR WARS NAP SZIRMAI GERGŐVEL
2015.12.17. Az adventi programsorozat első napjára olyan tematikát szerveztünk, amely kiemelten behívó jellegű; a Star Wars filmek körüli marketing garantálja a sok vendéget. Ezzel az volt a célunk, hogy minél többen megforduljanak nálunk, megismerkedjenek velünk, és reklámozni tudjuk további programjainkat, csoportjainkat. A délután első felében párhuzamosan zajlottak gyermekprogramok, melyre ellátogattak családok, korunkbeli fiatalok és nagymamák is unokáikkal. A sokféle programpontnak köszönhetően, aki betért, az 2-3 órán keresztül el tudta magát foglalni tevékenységekkel. A filmek körül növekvő bizniszt, az árusokat nem fogadtuk, ez szimpatikus volt a betérőknek, illetve az is, hogy teltházas volt a rendezvény, mégsem volt tömegnyomor, a Lurdy Házban megrendezésre kerülő Star Wars Országos Találkozóhoz képest. Este Szirmai Gergő előadásán és a kvízen, a mi célcsoportunk jelent meg szép számban. Szirmai a közönségfilmek mentén szólítja meg a fiatalok széles rétegét, akikhez így igényes látásmódot tud eljuttatni. A csapatunk a nap folyamán felmerülő igényekre összehangolt munkával, pontosan reagált, és ez elmondható az adventi programsorozat további napjairól is.
KÉZMŰVES NAP
2015.12.16. A kézműves nap résztvevőit a Magyar Vendéglátóipari Múzeum múzeumpedagógusai várták bonbonkészítés műhelymunkával, illetve két képzőművész hölgy egyszerűen elkészíthető, de látványos karácsonyi ajándékok készítésével. A vendégeink a reklám alapján beérkező családok, fiatalok és a gyermekotthon két csoportja voltak. Rengeteg alapanyaggal készültünk erre a napra. A felkészült szakembereknek és a kollégák odafigyelésének köszönhetően gördülékenyen ment a nap, nem volt konfliktus az anyagok, eszközök körül és sokan ki tudták használni az általunk kínált lehetőséget.
NEMZETEK KARÁCSONYA
2015.12.18. Szervezés szempontjából a legnehezebb napunk volt a szombat, de a befektetett munka végül megtérült. Olyan napot szerettünk volna, amely közösségi élményt ad és nem meghívott sztárfellépők körüli bázisra épül. Nehéz volt megszólítani a nemzeteket, ennek oka többek között az volt, hogy laza szerveződéssel vannak jelen és a karácsony előtti szombat nagyon zsúfolt. Végül az aktív önszerveződő nemzeti csoportok, az ESN ELTE és az AIESEC bázisa mentén a görög, olasz, mexikói, stb. nemzetek képviselői izgalmas módon, közösségi élményt kovácsolva mutatták meg karácsonyi szokásaikat. A HolddalaNap zenekar és a 'Ki mit tud' nyerteseink műsorára érkező vendégek alkották a nap bázisát, késő délutánra megtelt a nagyterem. A teltházas rendezvény sikeres volt, a közösségi jellegét, az 'örömünnep' hangulatát sikerült megteremteni.
ZENÉS RINGATÓ
2015.12.20. A kerületben nagy igény van kisgyermekek számára szóló programokra. Ezt szem elő tartva sikerült egy olyan eseményt létrehoznunk, ami behozta az érdeklődőket a házunkba. A nyílt napon megismert Pálfi Krisztával itt egyeztettük a további együttműködés részleteit, ennek köszönhetően január végén beindul nálunk havi rendszerességgel a foglalkozás.
101
Az elmúlt év tapasztalatai vegyesek. Nagyon sok pozitív visszajelzést kaptunk és sok segítséget is a Csokonaiból, de szembesültünk azzal is, hogy a kerületben nem mindenki örül az Ifjúsági Ház létezésének.. Nem volt könnyű a megfelelő munkatársakat megtalálni, de mára a 6 fős team kezd összekovácsolódni és rugalmasan kisegítjük egymást a közös cél elérése érdekében. Ami nehezíti a munkánkat, hogy vannak olyan külső tényezők, személyek, akik megpróbálják megnehezíteni a működésünket. Igyekeztünk az elmúlt hónapokban kipuhatolni a kerület ifjúságának az igényeit, és a tapasztalatok alapján összeállítani a programjainkat. A célunk, hogy sokféle igényt kielégítsünk és egyéni érdekektől mentes „útvonalon” épüljön a Házunk arculata. A legnagyobb boldogság számunkra, hogy kezd kialakulni a Kikötő visszajáró, kerületi fiatalokból álló csapata!
102
„KIKÖTŐ” IFJÚSÁGI KÖZÖSSÉGI SZIGET – MUNKATERV 2016
A 2016-os évet egy olyan munkanappal kezdtük, ahol átbeszéltük az elmúlt év tapasztalatait, levontuk a tanulságokat és kijelöltük a további irányvonalat, amely mentén a további munkánkat tervezzük. Kirajzolódni látszik, hogy mely foglalkozásokra van igény hosszútávon, és milyen további területeket érdemes lefedni. Amíg kialakul a végleges foglalkozások listája az évre, addig is biztonságot nyújt számunkra, hogy a terembérlés iránti igény egyre jelentősebb a házunkban. Ez az anyagi forrás is segít fedezni a szakmai programjainkat. A terembérlési lehetőségeinket nagyon intenzíven sok helyen propagáljuk, üzleti szemlélettel. Az elmúlt másfél évtizedben alapvető változások zajlottak le a magyar társadalom és gazdaság szinte minden területén. Az oktatási rendszerhez való egyéni alkalmazkodás helyett egyre növekvő igényként van jelen a tanulást, a tudás megosztását segítő intézményrendszernek az egyéni és közösségi elvárásokhoz való alkalmazkodás. Az Európai Parlament és Tanács 2006-ban fogalmazta meg azt az ajánlását, amelyben tisztázta az európai oktatás tartalmi standardjait. Az itt felsorolt kulcskompetenciák elmélyítése (tehát azok a kompetenciák, amelyekre minden egyénnek szüksége van a személyes boldogulásához és fejlődéséhez, az aktív állampolgári léthez, a társadalmi beilleszkedéshez és a munkához) a javaslat szerint ahhoz járul hozzá, hogy az európai polgárok rugalmasan tudjanak alkalmazkodni a sokszínű európai társadalmi-kulturális és munkaerőpiaci térhez. A javaslat a következő kulcskompetenciákat ajánlja az Unió oktatási kormányzatainak figyelmébe: az anyanyelven folytatott kommunikáció, az idegen nyelveken folytatott kommunikáció, a matematikai kompetencia és alapvető kompetenciák a természet és műszaki tudományok terén, a digitális kompetencia, a tanulni tudás, a szociális és állampolgári kompetenciák, a kezdeményező és vállalkozó készség, valamint a kulturális tudatosság és kifejező készség. Az Európai Unió országaiban a megoldás a kulcskompetenciák meghatározásában és iskolai fejlesztésében rejlik, a kulcskompetenciák birtoklása biztosítja az Unió valamennyi polgárának a gyors és hatékony alkalmazkodást a változásokkal átszőtt, modern világhoz. A szakmai programjaink fő vonala az Európai Tanács által kidolgozott, az egész életen át tartó tanuláshoz szükséges kulcskompetenciák mentén halad: idegen nyelvi kommunikáció (ingyenes angol), digitális kompetencia (a Kontyfa iskolából megismert Kovács Nikoletta ajánlott ehhez általa, általuk kidolgozott workshopot), a tanulás tanulása (a fiatalokat úgy hozzuk be, hogy a klubszobában tanulószobát hirdetünk meg minden hétköznap délutánra + a közösségi szolgálat nálunk való teljesítése is ide tartozik + pályaválasztás), személyközi és állampolgári kompetenciák (pl. párválasztás), vállalkozói kompetencia (fiatal vállalkozók klubja), kulturális kompetencia (művészeti tábor nyáron, foglalkozások). Az egyes kompetenciák a foglalkozásainkon folyamatosan is jelen vannak, illetve nagyobb hangsúllyal is szerepelhetnek a ház havi kiemelt programjában. Fontosnak tartjuk segíteni az egész életen át tartó tanuláshoz rendelkezésre álló lehetőségek minőségének, vonzerejének és hozzáférhetőségének javítását. 103
Kiemelt törekvésünk ebben az évben, hogy a kerület intézményeivel szoros együttműködést alakítunk ki, és ez alatt nem csak az iskolákra gondolunk, hanem pl. családsegítő, munkanélküli fiatalok klubja, stb. Az iskolákban kapcsolattartó tanárok segítenek, az információk továbbításában. A tapasztalatunk az, hogy a telefonos egyeztetés mellett a többszöri email váltásra is szükség van, hogy az információk célba érjenek. Az érettségihez szükséges közösség munkában résztvevőkkel is felvettük a kapcsolatot, ebben az irányban is további kapcsolatbővítést tervezünk az idén. Az előttünk álló időszak kiemelt rendezvényeivel - Kult #Túra, Fiatal Vállalkozók Klubbja, Párválasztás és családalapítás a mai fiatalok szemével- is az a célunk, hogy a kerület fiataljaival szoros együttműködést alakítsunk ki. A zenés-szórakoztató rendezvényeken túlmutatva, egy meghatározó pontja kívánunk lenni a kerületünknek. A januárban lezajlott- jelenleg is zajló- Kultúra projektünkre érkező csoportjaink játékos, interaktív foglalkozáson kapcsolhatták össze a régmúlt hagyományokat a mai magyar modern értékekkel. Nemcsak a környező középiskolákból, hanem a kerület gyermekotthonából és a Száraznád utcai speciális szakiskolából is érkeztek hozzánk csoportok. A foglalkozásainkat minden csoport igényének megfelelően alakítottuk, ennek köszönhetően mindenki felszabadultan játszva tanulhatott a 1,5 óra alatt. Gőzerővel készülünk a fiatal, már végzett, de még elhelyezkedés előtt álló vagy éppen a friss diplomával tanácstalanul tájékozódó fiatalok behívására is a Házunkba, ahol szakemberekkel konzultálva vagy éppen egymást támogatva alakíthatnának ki egy közösséget. Szoros kapcsolatkialakításra törekszünk a következő egyesületekkel: !gen Egyesület, Youth2Youth Társadalmi Innovációs Verseny, Demokratikus Ifjúságért Alapítvány, Spin-Off Klub (ők a gyakorlati megvalósulás tapasztalataiban tudnak segíteni). A kapcsolatkialakítás érdekében kerületi startupok, társadalmi innovációs kezdeményezések látogatása is fontos számunkra. Nyitottak vagyunk a ”jó példákat” meghallgatni és átvenni a használható tapasztalatokat. Ezért kezdeményeztük a fenti szervezetek képviselőivel a kölcsönös látogatásokat. Célunk továbbá az "inkubátor" jelleg: az elinduló vállalkozásoknak segítség (kedvezményes nyomda, teremhasználat, stb.). A kora tavaszi projektjeink egyik hangsúlyos „eleme” az Y generáció útkeresése. A párválasztás, szerelem, családalapítás, stb. témaköröket nem tudományos megközelítésben, hanem ennek a generációnak a szemszögéből vizsgáljuk, tréning, színház vagy éppen vetélkedő formájában. A Házunk kérdéseket gyűjt a fiataloktól, és közös, játékos gondolkodásra hív. A szokásos ünnepkörökhöz kötődő (farsang, karácsony) programjainkon túl az idén több színházi előadásnak is otthont adunk, illetve több verseny (tánc, stand up) megszervezését is vállaljuk. A tavalyi flash mob produkciónk továbbgondolásával új helyszíneken is bemutatkozunk. A versenyek, programok reklámozásába és lebonyolításába az önkéntes közösségszolgálatos diákjainkat is bevonjuk, illetve nagy örömünkre szolgál, hogy az elmúlt hónapok sikeres programjainak köszönhetően, már van egy kerületi fiatalokból álló csoport, akik visszatérő vendégeink és rájuk is számíthatunk a szervezési, illetve reklám feladatoknál. Számos tervünk van arra az esetre, ha valóban megvalósul a ház mögötti terület körbekerítése. Többen közülünk vidéki születésűek, ezért alig várjuk, hogy bokrok, virágok ültetésével, a kert csinosításával és szabadtéri installációk készítésével még vonzóbbá tegyük a Szigetünket. Mivel rengeteg segítséget és támogatást kaptunk a környezetünkből, a terveink között szerepel ebben az évben, hogy mi is önkénteskedünk. A gyermekotthonnal nagyon jó kapcsolatot építettünk ki, szeretnénk az otthon dekorációs festésében segédkezni, illetve az ünnepek alkalmával műsorral kedveskedni számukra, ahogy az elmúlt évben is tettük.
104
Továbbá nagy örömet jelentene számunkra, ha spontán szerveződő csoportok még intenzívebben lennének jelen a Házunkban, ennek érdekében próbáljuk minél otthonosabbá, fiatalosabbá tenni a környezetünket, hogy akár a véletlenül betérő vendégeink is úgy érezzék, hogy megéri máskor is felénk jönni, és akár barátokkal visszatérni. A fenti irányvonalon tervezzük a Kikötő 2016-os útvonalát.
Zay Éva telephelyvezető s.k.
105
SPORTKÖZPONT - ÉRTÉKELÉS 2015
A Sportközpont 2015. évi tevékenységében meghatározó volt a Csokonai Művelődési Központtal való egyesülés. Január – március hónapban az önállóan megfogalmazott munkatervünk alapján dolgoztunk, az év háromnegyed részében pedig már az új szervezeti keretben, egységes irányítás alatt láttuk el feladatainkat. Ugyanez jellemezte a gazdálkodási tevékenységünket, miszerint az első negyedévben a GMK keretei között, majd áprilistól már a művelődési központtal közösen önállóan gazdálkodtunk. Jelen beszámolóban az éves munkatervünkben rögzített feladatok, illetve az év közben elvégzett többletmunkákról adunk számot. A kiemelt feladatok teljesítése Az Ifjúsági és Sportközpont 2015. évi költségvetés tervezetét – a GMK-val folyamatosan egyeztetve – összeállítottuk és részletesen indokoltuk. A költségvetésünk fő összegei az előző évek szintjén kerültek megtervezésre, kivételt képezett a felújítási keret, amely jelentős fejlesztésekhez szolgált fedezetül. Sajnálatos, hogy az új intézmény létrehozásakor sem a teljes felújítási keretet, sem a teljes túlóra keretet, és a szükséges létszámot sem csoportosította át a GMK. - A Diákolimpia kerületi versenyek előkészítése, megszervezése, lebonyolítása. A Magyar Diáksport Szövetség (MDSZ) 28. alkalommal hirdette meg a 2014-2015. tanévben az általános és középiskolák részére a diákolimpia versenysorozatot. Az országos kiírásnak megfelelően lebonyolítottuk a 2015-2016. tanév őszi versenyeit is. Az elmúlt évben is szerveztük az óvodások úszásoktatását és színvonalasan biztosítottuk az általános iskolások részére az úszásoktatás feltételrendszerét. Az új intézmény létrehozását követően jelentősen megváltozott az uszoda szabad kapacitásának kihasználtsága. Sikeresen zártuk a 2014/2015. évi műjégpálya projektet és színvonalasan előkészítettük a 2015/2016-os szezont. Ismételten két műjégpálya létesült a kerületben. Tavaly is terveztük, koordináltuk a sportlétesítmények lakossági célú hétvégi nyitva tartását. Arra törekedtünk, hogy a kerület több pontján legyenek nyitva tartó létesítmények, és a nyitva tartás – elosztva – kiterjedjen szinte az egész hétvégére. A létesítmények kiválasztásánál elsőbbséget élveztek a lakosság által kedvelt sportágak űzésére alkalmas fedett és nyitott létesítmények. Kiemelt feladataink közé tartozott a nyári szünidei és a napközis táboroztatás megszervezése, a létesítmény feltételrendszer biztosítása. Változás a korábbi évekhez képest, hogy a napközis táborban a táboroztatást a sportszakmai igazgató-helyettes irányításával a sportközpont munkatársai (4 fő) végezték. Az elmúlt években számos, évtizedek óta elódázott felújításra került sor. Megújult a tanuszoda vízforgató rendszere és a szellőzése. Az uszoda hő ellátásánál áttértünk a távhőszolgáltatás igénybe vételére. A Vasgolyó utcai Sporttelepen lecseréltük a nagy felületű műanyag tetőt, és egy szakaszon kicseréltük a csatornát. Megújult a vizesblokk, új szaniterek, csap- és zuhanytelepek lettek felszerelve. A Szántóföld utcai sporttelepen befejeződött a hangár rendezése, és elkészült a műhely. Jelentős fejlesztés kezdődött (16 mFt) a Bernecebaráti táborban és az agárdi üdülőben (4,5 mFt).
106
A felügyeleti főosztály részére több alkalommal szolgáltattunk adat információt a készülő bizottsági-testületi előterjesztésekhez, illetve a statisztikai jelentésekhez. Kérésre rendszeresen tájékoztattuk a hivatal vezetését és a képviselőket. Színvonalasan lebonyolítottuk valamennyi kerületi szabadidős sportrendezvényt. Kiemelten sikeres és látogatott volt a Majális, a Kihívás Napja, a Grundfoci Bajnokság, a Mezei Futóverseny, az ’56-os Emlékfutás és a Köztisztviselői Sportnap. Folyamatosan ellenőriztük az egyes telephelyenként a szolgáltatás színvonalát, a baleset és tűzbiztonságot, a rendet és a tisztaságot. Bejelentés, panasz ebben a tárgykörben nem volt. A sport igazgató-helyettes, a telephely vezetők, a budapesti gondnok folyamatosan szervezték a szabadságon, betegállományban, tartósan távol lévők helyettesítését. A belső helyettesítés hiánya miatt feladat elmaradás, munka kiesés nem volt. A selejtezési, leltározási tevékenységet határidőre, a szabályzatban foglaltaknak megfelelően végezték a munkatársak. Leltárhiány nem volt. A gazdálkodással kapcsolatos feladatok teljesítése A Sportközpont 2015. március 31-éig a GMK gazdálkodási körébe tartozott, majd április 1-től – egyesülve a Csokonai Művelődési Központtal – önálló szervezetben gazdálkodott. A Sportközpont az év folyamán döntően a GMK által az egyesüléskor átadott előirányzatokat használta fel. A működésnél gondot jelentett, hogy az átadott túlóra keretek nem fedezték a ténylegesen elvégzett túlmunkát. Számos esetben éltünk a hétközi csúsztatás, munkaerő átcsoportosítás lehetőségével. Az új szervezet megalakulásával létre jöttek az új szervezeti keretek, a CSKSK-án belüli specializálódott szervezeti egységek. Integrálódtunk a telephely vezetői rendszerbe, rendszeresek voltak a telephely vezetői értekezletek. A táboroztatásra, a megbízási díjak kifizetésére, eszköz beszerzésre megfelelő források álltak rendelkezésre. Hosszú évek után először 2015-ben elegendőnek bizonyult a kerületi diákolimpia versenysorozat színvonalas megrendezésére előirányzott összeg. A tényleges teljesítésnek megfelelően finanszíroztuk a versenyeken a sportegészségügyi ellátást, a pedagógusok kísérési díját. A versenyek megrendezésére szerződést kötöttünk a diáksport egyesületekkel. A kiemelt kerületi sportrendezvények rendezési költségét a polgármesteri hivatalban irányozták elő, a rendezés feladatait a Sportközpont munkatársai végezték el. A munkamegosztás ezen – évek óta – bevált módja semminemű fennakadást nem okozott. Az évközben rendelkezésre álló előirányzatok lehetővé tették számos telephelyen a szükséges felújításokat, nagyobb karbantartásokat, eszköz beszerzéseket. A létszámhelyzet változása 2009-2015 években több alkalommal jelentős változásokon ment keresztül a Sportközpont létszáma. Ezen időszakban a szervezet is többször és jelentősen átalakult. 2014-ben mindössze 12 fő volt az engedélyezett álláshelyek száma, melyből ténylegesen 11 volt betöltve. 2015-ben az Ifjúsági Közösségi Tér csatolásával 14 főre növekedett az engedélyezett álláshelyek száma. 2015. április 1-től a Sportközpont intézményegység létszáma – az IKT nélkül - 50 főre növekedett. Az új intézményhez visszakerültek a vidéki és a budapesti telephelyek dolgozói.
107
A Sportközpontban 2015. október 31-én 1 fő munkatárs munkaviszonya megszűnt, helyette új (pénzügyi végzettségű) munkaerő érkezett a kulturális területről. Az Ifjúsági Közösségi Tér (Kikötő) feladatait, munkatársait átvette a kulturális intézményegység. Táboroztatás, üdültetés A XV. kerületi önkormányzat 2015-ben is működette a Bernecebaráti és a siófoki nyári táborokat, a Szántóföld utcai Napközis Táborát, és az agárdi üdülőt. A táborok és az üdülő 2015. évi működtetésében nem okozott fennakadást, problémát az előző években lezajlott jelentős szervezeti átalakítás, illetve az üzemeltető szervezetek többszöri változása (2012. év ISK, 2013. és 2014. év GMK, 2015. év Csokonai KSK), de mindenképpen nagyobb erőfeszítést, kreativitást követelt a feladat végrehajtásban érintett munkatársaktól. Az elmúlt évekhez képest jelentős változtatás volt, hogy a nyári napközis tábor vezetését, irányítását, egyben valamennyi szakmai feladat ellátását a Sportközpont munkatársai végezték. A táboroztatás, üdültetés előkészítése A 2015. évi üdülési-táboroztatási évad előkészítését a testületi döntésekre, az aktuális vezetői elvárásokra és a 2014. év tapasztalataira alapozva kezdtük meg, párhuzamosan az éves költségvetés összeállításával. Megtörtént az Üdülési Szabályzat aktualizálása, módosítása. A közbeszerzési eljárások (étkezés, szállítás) végeredményeit figyelembe véve rögzítettük a szabályzatban a térítési díjakat. Étkezés: Bernecebaráti Tábor – általános iskolások: br. 2135 Ft/fő/nap óvodások: br. 1735 Ft/fő/nap Siófoki Tábor: br. 2700 Ft/nap Az étkezés költsége minden táborhelyen a 2014. évi szinten maradt. Az autóbuszos szállítás egy főre jutó költsége (br. 1524 Ft/fő/alkalom) megegyezett a korábbi évek költségével. A szabályzatban változatlanok maradtak az üdülők térítési díjai. Változás a korábbi évekhez képest, hogy a kedvezményes üdülési díjak megillették a XV. kerületben bejegyzett sportegyesületek tagjait is. A táboroztatás 2015. évi lehetőségeit, a várható turnus beosztásokat, az igénybe vehető szolgáltatásokat egy, az oktatási intézményvezetők részére szervezett tábori értekezleten ismertettük. Nyomatékosan kértük a jelenlévőket, hogy csak előzetes tanulói jelentkeztetéssel megalapozott férőhelyeket foglaljanak le a jelentkezésnél. Megállapítható, hogy összességében javult az intézmények megalapozott jelentkezése. Az előkészítő időszakban bejárást szerveztünk az oktatási intézmények igazgatóinak, a kerületi sportegyesületek elnökeinek és az önkormányzati vezetőknek, hogy bemutassuk a táboroztatás, üdültetés körülményeit. A sportegyesületek vezetőit azért invitáltuk, hogy az iskolák által üresen hagyott kapacitásokat felajánljuk részükre, megtöltve ezzel a turnusokat. Az előkészítés feladatai között szerepelt még az utaztatás megszervezése, a közbeszerzési eljárás (GMK) lebonyolítását követően. A nyári táborokba idén jelentős beszerzés nem történt, mivel tavaly kiemelt figyelmet fordítottunk a sporteszközökre, felszerelésekre. A napközis táborba vásároltunk 10 db kerékpárt, és pótoltuk a leselejtezett játékokat, eszközöket. 108
Az előkészítés időszakában kiemelt figyelmet fordítottunk a napközis tábor szakmai stábjának kialakítására és a programgazdák felkutatására, a programszervezésre. A táboroztató csoportvezetők valamennyien önként jelentkeztek a feladatra, egy részük kerületen kívüli pedagógus, illetve főiskolai hallgató volt. A megbízási szerződéseket ütemezetten, a jelentkezéseket követően készítettük el. A táboroztatás előkészítésében együttműködtünk a GMK-val és a polgármesteri hivatal és a FIÓKA munkatársaival. A táborok, üdülő látogatottsága A már hivatkozott 2014. évi előterjesztésben jeleztük, hogy a 2009-2014-ig tartó időszakban folyamatosan csökkent a táborozók, üdülésben részt vevők létszáma, romlott a létesítmények kihasználtsága. Ennek okait a vizsgálat megállapításait az előterjesztés részletesen tartalmazta. A vizsgálat megállapításaira építve számos intézkedés történt a kihasználtság javítása érdekében. A teljesség igénye nélkül: - megkezdődött a létesítmények fejlesztése, felújítása (Bernecebaráti 16 mFt, Agárd 3,5 mFt) - jelentős eszközbeszerzések történtek valamennyi létesítményben, így javítva a szolgáltatás színvonalát, - a kerületi sportegyesületek is bekapcsolódtak a tematikus táboroztatásba - figyelmet fordítottunk az üdültetés, táboroztatás népszerűsítésére, a létesítmények bemutatására - folyamatosan ellenőriztük az ellátás és a szolgáltatások minőségét valamennyi létesítményben, azonnal intézkedtünk a problémák megoldásáról - sikerült szinten tartani, illetve csökkenteni a személyszállítás és az étkeztetés költségeit. Bernecebarátiban a szolgáltató váltás után jelentősen csökkent az étkezés költsége, javult a minősége és a mennyisége. A táboroztatás feltételei és tapasztalatai A Bernecebaráti és a Siófoki táborokban a táborvezetést, az egyéb személyi feltételeket és a programszervezést az igénybe vevő iskolák biztosították. Az Ifjúsági és Sportközpont biztosította a táborokat működtető személyeket és a létesítmények üzemeltetését. A létesítményeket időben felkészítettük az ANTSZ bejárásokra, illetve a táborozók fogadására. Bernecebarátiban a szennyvízkezelő rendszer problémát rövid időn belül elhárítottuk. Egyéb jelentős műszaki probléma nem volt. Az étkezés színvonala – mennyisége, minősége – minden táborban megfelelő volt. Kiemelnénk a napközis tábor étkeztetését, amikor a Neptun iskola konyhája biztosította az ellátást. „Ízletes, választékos és bőséges” állapították meg a csoportvezető pedagógusok. Egész nap biztosítottak tálcára kihelyezve vajas, méze, zsíros, stb. kenyeret és paprikát, paradicsomot. Minden étkezésnél bőven volt repeta, a táborban nem volt éhes gyermek. A siófoki és Bernecebaráti táborokba történő utazáshoz a járműveket (2 db 54 személyes, 1 db 36 személyes autóbusz) és sofőröket (3 fő) a közbeszerzési eljárással kiválasztott vállalkozó biztosította kifogástalanul. A vállalkozó pontosan, magas színvonalon végezte a szolgáltatást, minden tekintetben. A nyári napközis táborba a gyermekeket három gyülekező helyszínről szállították a táborba, illetve vissza. A tanuszodába és a külső programokra is ezeket a járműveket vettük igénybe.
109
A táborok játék, sporteszköz ellátottsága megfelelt a táborozók igényeinek. Megszűnt a korábbi gyakorlat, hogy az iskolák vitték a saját felszerelésüket, a hangosítást a siófoki és a Bernecebaráti táborba. A napközis táborba 10 db kerékpárt, homokozó készleteket, társasjátékokat vásároltunk. A programokhoz minőségi hangosítás is rendelkezésre állt. A tábor nyitása előtt felújítottuk, bővítettük a térhangosítást, így az ebédlőben is felszerelésre kerültek a hangszórók. A napközis táborban a Dózsa Gimnázium diákjai – közmunka keretében – végezték a szertárosi teendőket. A Napközis Tábor programszervezését kiemelt feladatának tekintette az ISK. Heti és napi programtervek készültek. Minden nap voltak „belső” (a tábor területén a táborvezetés, illetve a szakmai stáb, vagy a csoportvezetők által szervezett helyi programok) és „külsősök” által a táborban, vagy a táboron kívül szervezett programok. A napközis táborozók részére heti program sorozatot állítottunk össze, változatos eseményekkel. A tábor 9 hetéből 7 héten át szerveztük a tanuszodai úszást, naponta – autóbuszos szállítással – 6 csoport (kb. 76-80 fő) látogatta az uszodát. Minden héten volt számháború, ki-mit-tud, ugrálóvár, kerékpáros verseny, íjász bemutató és verseny, 11-es rúgó bajnokság, sakk és asztalitenisz verseny. Minden héten nagyon népszerű volt a homokvár építő és az aszfaltrajz verseny. Többször tartottak bemutatót és néptánc oktatást a Szilas Néptánc Együttes tagjai. Kedvelt volt a Dózsa Gimnázium által szervezett táncoktatás és a zenés daltanulás. Nagyon szerették, jutalomnak számított az arcfestés. A tábori életet állandó napirend szerint szerveztük. A napi tábornyitó után reggeli, majd a délelőtti programok következtek, csoportbeosztással. Ebéd után csendes pihenő (kicsiknek alvás, nagyobbaknak társasjáték, kártyázás), majd 13.30-tól 15.00-ig külsős programgazdákkal biztosítottuk az elfoglaltságot. Uzsonna után készülődtek a hazautazásra. A kerületi sportegyesületek egy része is bekapcsolódott a programszervezésbe. A REAC Sportiskola SE biztosította a sakk oktatót, a 11-es rúgó és foci bajnokság lebonyolítását. Az Újpalota SE széles programválasztékkal érkezett: kézműves foglalkozás, küzdősport oktatás, paint ball bemutató, floorball bajnokság. Az Unilever és az Északi Fény természetjárói vezették a túrákat a Pilisbe. A Kontyfa Asztalitenisz SIE rendszeresen szervezett oktatást és versenyt. Kedveltek voltak a Pólus Kutya Kiképző Központ látványos bemutatói. A táborozók jól felszerelt sportszer és játékkölcsönzőből választhatták ki kedvenc játékaikat. Egész nap foglaltak voltak a ping-pong és biliárdasztalok, a csocsók és a léghoki asztal. Minden nap volt kézműves foglalkozás. A nagy melegben jó szolgálatot tett a szabadtéri zuhany és a tábor három pontján felszerelt ivó kutak és a pancsoló slagok. A napközis táborban folyamatos volt az egészségügyi ellátás (védőnő teljes időben, orvos időnként). A táborban súlyos baleset, vagy fegyelemsértés nem történt. Az üzenő füzet rendszere megkönnyítette a szülőkkel a kapcsolattartást. A táboroztatás költségei Tekintettel arra, hogy a Bernecebaráti Tábor és az Agárdi Üdülő még ősszel is fogad vendégeket, illetve a táborok zárása és jelen beszámoló összeállítása között rövid idő telt el, így csak rész, illetve időarányos költségfelhasználásról adhatunk számot. A táboroztatásból származó étkezési bevétel 21.676 eFt volt, amely közel 100%-os teljesítés az éves előirányzathoz képest. A napközis tábori megbízási díjak éves előirányzata 5.200 eFt volt, amely 110
4.833 eFt-ra teljesült. A megtakarítás oka, hogy a táborvezető Ábri László a Csokonai KSKS igazgató helyettese volt, aki ezen tevékenység ellátásáért díjazásban nem részesült. Idén valamennyi táborban – leginkább a napközis táborban – jelentősen visszafogtuk az autóbuszos utaztatás költségét, csak a legszükségesebb esetekben vettük igénybe a szállító eszközöket. Az autóbuszos kiadások a napközis táborban 2.526 eFt, Bernecebarátiba 1.451 eFt, Siófokra 664 eFt, Agárdra 410 eFt-ot tettek ki (az augusztus 20-áig beérkezett számlák alapján). A létesítmények, telephelyek működésének jellemzői 2002. II. félévétől az új intézmény létrejöttéig a GMK végezte a sportlétesítmények, táborok és üdülő működtetését, karbantartását. Az egyesüléskor zökkenőmentes volt a munkaerő, a gépek, munkakörök, járművek átadása-átvétele, így biztosítva volt a folyamatos munkavégzés. A tanuszodában folytatódott a 2014. évben megkezdett rekonstrukció. Részben megújult a vízgépészet, új vízforgató szivattyúk lettek felszerelve, ennek megfelelően átalakították a csőrendszert. Nagyban javította a komfort érzetet, hogy teljes felújításon esett át az uszoda szellőző rendszere. További jelentős fejlesztés volt – amelyet teljes egészében a Távfűtő Művek finanszírozott – a távhő ellátásra történő áttérés, mely kiváltotta az eddigi korszerűtlen, megbízhatatlan üzemelésű, energiafaló hőenergia ellátást, melyet a Kolozsvár Utcai Általános Iskola kazánjai és hőcserélői biztosítottak. Az uszoda előterében korszerű hajszárító berendezéseket szereltük fel. Az uszoda kihasználtsága tovább javult, növekedtek a bevételek. A Sportközpont önálló szervezésében úszótanfolyamok indultak, ugyanakkor megmaradt a korábbi bérleti rendszer is. Az uszoda jobb kihasználtsága érdekében visszaállítottuk a sávok bérleti lehetőségét, így több kisebb létszámú csoport egy időben történő oktatása is lehetővé vált. Az úszótanfolyamok népszerűsítése érdekében plakátok, szórólapok készültek és az uszoda bejáratánál molinót is kihelyeztünk. Az épületre felszereltünk egy nagyméretű TANUSZODA feliratú táblát is. A műfüves pályák karbantartása ütemezetten, rendszeresen megtörtént a korábban beszerzett korszerű gépparkkal és az erre kiképzett személyzettel. Az MLSZ folyamatosan ellenőrizte, jegyzőkönyvezte a karbantartásokat, vizsgálta a pályák állapotát. Jellemző hiba volt a szükséges mennyiségű granulátum hiánya, a labdafogó hálók szakadása, a műfű illesztéseinek, ragasztásának szakadása. 2015. IV. negyedévében 32 tonna granulátumoz rendeltünk a pályák megfelelő feltöltésére. A Pestújhelyi Közösségi Ház udvarán létesített pálya zajos működését kifogásolták a lakók, és feljelentéssel éltek. A zuglói önkormányzat bírságot szabott ki és kötelezte a CSKSK-t számos műszaki beavatkozásra, átalakításra. (A pálya felett háló akadályozza meg, hogy a labda elhagyja a játékteret, a palánkokra hangtompító anyag lett felragasztva, jelentősen csökkentve a játék zaját. Korlátoztuk a használati időt, figyelembe véve a lakók igényét. A Szántóföld utcai pályán folyamatosan gond volt a műfüves pálya világításával. Hosszas vita után – közel egy millió Ft értékben - a kivitelező garanciában elvégezte a szükséges javításokat, felújításokat. A tavalyi évben készült el a – GMK megrendelésével, műszaki átvételével – a műfüves pályák kamerás megfigyelő rendszere, minden pályára több kamerát szereltek fel az illetéktelen behatolások megakadályozására. A kamerák az átadás óta bizonytalanul működnek, a rendszer gyakorlatilag használhatatlan.
111
A Vasgolyó utcai létesítményen megújult egy teniszpálya, illetve megkezdődött a többi három pálya felújítása. Megtörtént a balesetveszélyes hullámlemez tető teljes felújítása és a csatornahálózat részleges cseréje. A zuhanyozókban, mosdókban csapteleket és a szaniterek egy részét cseréltük. A füves pálya állapota sokat javult, köszönhetően a rendszeres karbantartásnak és odafigyelésnek. Sportrendezvények A kerületi diákolimpiát a 2014-2015. tanév 2. felében és a 2015-2016. tanév első felében 16 sportágban rendeztük meg, 316 általános iskolás és középiskolás csapatot, 1404 egyéni versenyzőt, összesen 3869 (halmozott szám) tanulót készítettetek fel és indítottak a versenyeken a kerületi testnevelő tanárok. A diákolimpia 74 alkalommal, 288 órában zajlott (atlétika I-IV. kcs. fiú, lány; Palota Kupa fiú-lány III-IV. korcsoport (kcs.), teremlabdarúgás lány I-IV. kcs., teremlabdarúgás fiú I.-IV. kcs., tollaslabda fiú-lány II-KI. kcs., ügyességi váltóverseny fiú-lány III. kcs., játékos sportverseny fiú-lány II. kcs., úszás fiú-lány I-KI. kcs., asztalitenisz fiú-lány II-KI. kcs., sakk fiú-lány I-KI. kcs., kispályás labdarúgás fiú-lány I.-KI. kcs., Lepcsényi emlékfutás, óvodás futóverseny, óvodás labdarúgótorna.) A versenyek megrendezésébe bevontuk a diáksport szervezeteket és a testnevelő tanárokat. Az intézményvezetők és a kerületi diáksport szervező igazolásai alapján - a megbízási szerződésben foglaltak szerint - nyilvántartottuk és kifizettük a diákolimpián részt vevő pedagógusok kísérési díjait (br. 1000,-Ft/óra). A sportközpont szervezte, koordinálta, illetve rendezte a kerületi önkormányzat esemény naptárában szereplő kiemelt sportrendezvényeket. Több mint 1500 fő vett részt a hagyományos Mezei Futóversenyen, amelyet a Pólus parkolóban, illetve a Szilas patak mentén szerveztünk. Népszerű volt a két éve bevezetett családi futam, melyen közel ezer fő indult Mintegy kettőszáz gyermeksakkozó vett részt a IV. Rákospalota Kupa sakkversenyen, mely a Hubay Zeneiskolában került lebonyolításra. Az év legnagyobb szabású sporteseménye ismét a Szántóföld utcai Majális volt, amelyen több mint 3500 fő mozgott, sportolt a választható 22 sportágban. Kerületünk ismét benevezett a Kihívás Napja országos vetélkedésbe, ahol a legnagyobb települések kategóriájában a III. helyet értük el. A programot úgy szerveztük, hogy az óvodásoktól a nyugdíjas korosztályig mindenki találhatott kedvére való mozgásformát. A sportnap keretében a Budai II. László Stadionban nagyszabású programot szerveztünk a nyugdíjas klubnak, az utánpótláskorú labdarúgóknak és a kerületi karate kluboknak. Hagyományosan a Hartyán iskolában rendeztük a kerületi CSIVIT tornaverseny döntőjét. A rendezvényt nagyszabású tornabemutatóval nyitották meg. Ismét nagy számú csapatot vonzott mind a tavaszi, mind az őszi grundfoci bajnokság. Előbbit a lakótelepi bitumenes „dühöngőkben”, utóbbit a műfüves pályákon rendeztük. A tavalyi évben először rendeztük meg a kerületi Köztisztviselői Sportnapot. A jó hangulatú eseményen a hivatali dolgozók több mint fele vett részt valamilyen sportágban. Az V. Palota Kupa Íjász Verseny, melyet a Budai II. László Stadionban rendeztünk, 120 fő versenyző nevezett. Közel 400 fő résztvevője volt az Óvodás Olimpia Futóversenyének, melyről minden gyermek apró ajándékkal térhetett haza. A győztesek érmet és oklevelet is kaptak. Az ’56-os Forradalom és Szabadságharc tiszteletére szervezett Emlékfutáson ismét rekord létszámot – 2200 fő – regisztráltunk. Ünnepélyes keretek között nyitottuk meg a 2015/2016. évi jeges szezont. Kerületünkben három hónapon keresztül ismét két helyszínen működik jégpálya. Igény szerint beosztottuk a kerületi 112
óvodákat és iskolákat, akik hétköznapokon 8-16 óra között vehetik igénybe térítésmentesen a jégpályák szolgáltatásait. December hónapban – ünnepség keretében – köszöntöttük a kiemelkedő tevékenységet végző testnevelőket, sportvezetőket. A létesítmények kihasználtsága A 2015. év egyik kiemelt feladatának tekintettük a létesítmények kihasználásának további javítását. A Tanuszoda hétközi kihasználtsága optimális (100%) volt. A szorgalmi időszakban naponta 6-21 óráig, a nyári szünidőben 8-16 óra között volt nyitva az uszoda. A kihasználtság éves összesítésben (órában): - iskolai, óvodai úszásoktatás 1489 óra - utánpótlás korúak oktatása 613 óra - versenysport képzés 142 óra - tanfolyamok, szabadidős úszás 704 óra - úszóversenyek 13 óra A Szántóföld utcai sporttelep számos funkciót töltött be 2015-ben is. Szolgálta a labdarúgó utánpótlás-nevelést (edzések, mérkőzések), helyet adott a téli időszakban a felnőtt labdarúgók (1. FC Femina, REAC) felkészülésének, hétvégeken iskolai, családi sportnapoknak, egyéb nagyszabású rendezvényeknek. Nyáron – 9 héten át – napközis táborozók vették igénybe a létesítményt, és itt tartotta a gyermek labdarúgó és a kapus táborát a Sportiskola SE. A bajnoki szezonban hétvégeken itt játszották mérkőzéseiket a Sportiskola korosztályos csapatai. Éves kihasználtság: -
iskolai sport 120 óra utánpótlás-nevelés 1629 óra versenysport 351 óra szabadidősport 699 óra egyéb (tábor, rendezvények) 878 óra
A Budai II. László Stadion a kerület központi létesítménye, kihasználtsága a bajnoki idényben hétköznap 16-21 óráig maximális, a füves pálya jelentősen túlterhelt. A stadion műfüves pályáján edzenek a Sportiskola SE korosztályos labdarúgó csapatai, a füves pályán edzenek és tartják mérkőzéseiket a REAC és az 1. FC Femina felnőtt csapatai, illetve a REAC öregfiúk csapata. Iskolai szorgalmi időszakban a Dózsa Gimnázium és a Czabán Általános Iskola diákjai használják a létesítményt. Éves kihasználtság: Stadion és atlétika pálya - iskolai sport - utánpótlás-nevelés - versenysport - szabadidősport - egyéb (versenyek)
405 óra 352 óra 645 óra 95 óra 55 óra
Műfüves pálya 638 óra 1767 óra 354 óra 348 óra 880 óra
A Budai II. László Stadionban működő Tanszálló kihasználtsága tovább javult. A szolgáltatást 269 fő vette igénybe, összesen 930 vendégéjszakára. A helyi Katasztrófa Védelemi Szervezet kérésére 3-3 hónapra a szállóban helyeztünk el tűzkárt szenvedett kerületi lakosokat. Térítésmentesen – az 113
önkormányzat kérésére – 150 főt szállásoltunk el 790 vendégéjszakára. (Testvérvárosi kapcsolatok, képzőművész tábor, stb.) A nyári táborok, a napközis tábor és az üdülő kihasználtsága közelítően az előző évek szintjén maradt. A Bernecebaráti Tábor látogatottságát elemezve, illetve összehasonlítva a 2014. évi tényadatokkal több megállapítást is tehetünk. (A 2015. évi adatok csak az augusztus 20-ig terjedő időszak tényleges (illetve egy lefoglalt szeptemberi turnus) foglaltságát mutatják. Közel 100 fővel csökkent az erdei iskola keretében történő igénybe vétel. (A pedagógusok részére a táboroztatásért járó díjat a KLIK fizette úgy, hogy egy hétre csak öt napot finanszírozott.) 3-5 (hétközi) napra rövidült egy-egy intézmény erdei iskolai táborozása, ennek okán a tavalyi 3543 vendégéjszakáról 1779 vendégéjszakára esett vissza 2015-ben az igénybe vétel. A nyári táboroztatás létszámadatai kedvezőbb változást mutatnak. 245 fővel és 299 vendégéjszakával növekedett az idei igénybe vétel, annak ellenére, hogy a négy napos augusztus 20i ünnep alatt, illetve 2 turnusban két intézmény lemondása rontotta az éves kihasználtság mutatóit. A Siófoki Tábor kihasználtsága a 2014-es évben szinten maradt (63,9%). 18 fővel növekedett a táborozók létszáma, 84 vendégéjszakával csökkent az igénybe vétel. (Kevesebb ideig vette igénybe a szolgáltatást egy-egy táborozó.) A tábor jelenlegi állapotát tekintve ez az elvárásoknak megfelelő. Az Agárdi Üdülő látogatottsága ugrásszerűen emelkedett a tavalyi 171 főről 645 főre, illetve 1432 vendégéjszakáról 2425 vendégéjszakára. (A 2015. évi adatok tartalmazzák az augusztus 30. – október 15-ig jelzett foglalásokat is.) A főidényben több jelentkezést nem tudtunk befogadni. Az elő- és utószezon látogatottsága is az elvárható szinten volt. A látogatottság növekedése annak köszönhető, hogy az üdülő ismét népszerű lett a kerület közszférájában dolgozó munkatársak körében. A Napközis Tábor kihasználtsága idén megközelítette a 80 %-ot. A résztvevők létszáma a 2014-es év szintjén maradt, ugyanakkor 222 nappal nőtt az igénybe vétel. Mintegy 60 fő a tábor teljes időszakában igénybe vette a szolgáltatásokat, 60-65 fő volt a szociális étkeztetésben részesülő gyermek. Lakossági célú, hétvégén nyitott sportlétesítmények Az elmúlt évek hagyományait folytatva az önkormányzat támogatásával a lakossági szabadidős sportolási lehetőségek helyi bővítésére hétvégenként megnyitottuk a kijelölt fedett és nyitott iskolai sportlétesítményeket, valamint egy asztalitenisz és egy kondicionáló termet. A program célja, hogy hétvégéken – térítésmentesen - a lakosság rendelkezésére álljanak olyan sportlétesítmények, amelyekben – szakmai felügyelet és sporteszközök használata mellett - több sportágban is testedzési lehetőséget tudunk biztosítani (pl.: terem labdarúgás, tollas labda, asztalitenisz, csocsó, kosárlabda, kézilabda, műfüves labdarúgás stb.). A kedvező tapasztalatokat, a lakossági visszajelzéseket és a korábbi évek kihasználtsági mutatóit figyelembe véve jelöltük ki a létesítményeket. Szombati napokon összességében 9.00-19.00 óra között a Kontyfa és a Szent Korona Általános Iskolák tornatermei és sportudvarai, valamint a Kontyfa utcai iskolában működő Kontyfa Asztalitenisz Sportiskola asztalitenisz terme várta a sportolni szerető lakosokat. Vasárnapi napokon 9.00 - 14.00 óráig a Czabán Általános Iskola, valamint 10.00 – 15.00 óra között az AST Testkultúra SE kondicionáló terme állt rendelkezésére az érdeklődőknek.
114
A létesítmények ebben az évben összesen 16-18 hétvégén voltak nyitva, a részvevők összlétszáma elérte a 3500 főt. A rendezők sporteszközöket biztosítottak a résztvevőknek és gondoskodnak a biztonságos és balesetmentes sportolás feltételeiről. A helyszíneken gondoskodtunk a szakmai felügyeletről, sportszervezők, edzők és a testnevelők álltak rendelkezésre. Minden helyszínen szerveztek nagyszabású családi sportnapot, ennek időpontját kifüggesztették az iskolák bejáratánál, illetve közlik az intézmények honlapján. A helyi rendezők bajnokságokat, villámtornákat is rendeztek egy – egy sportágban. A programokon a lakossági részvétel díjmentes volt, a sporteszközök használatáért sem kellett fizetni. Összefoglaló A 2015. évben jelentős változások következtek be az Ifjúsági és Sportközpont életében. A sport intézmény egyesült a kulturális intézménnyel és április 1-től létrejött az önállóan gazdálkodó és önállóan működő szervezet, a Csokonai Kulturális és Sportközpont. A sportközpont GMK-tól történő leválása és a fenti két szervezet egyesítése zökkenőmentes volt, nem okozott fennakadást a sport szervezeti egységek tevékenységében. Az új szervezet rövid idő alatt felállt és az elvárható hatékonysággal tevékenykedett. Rendszeressé váltak a vezetői egyeztetések, munkatársi értekezletek. A telephely vezetői megbeszélések megfelelő fórumai voltak az információáramlásnak, a vezetői számonkérésnek, a feladat jelölésnek. A sportközpont jó színvonalon teljesítette a 2015. évre kitűzött sportszakmai feladatait. Jó gazda módjára kezelte, működtette a gondjaira bízott létesítményeket. Számos telephelyen voltak jelentős karbantartások, felújítások. Tevékenységünket mindvégig a takarékosságra, a rendelkezésre álló források hatékony felhasználására való törekvés jellemezte. Folyamatosan figyelemmel kísértük az előirányzatok felhasználását, egyetlen előirányzatnál sem történt indokolatlan túllépés.
115
SPORTKÖZPONT – MUNKATERV 2016
1. Az intézményegység kiemelt feladatai
A 2016. évi elemi költségvetés összeállítása. Az előirányzatok tervszerű, szakszerű és takarékos felhasználása, a felhasználás folyamatos – naprakész - követése. A sportközpont kezelésében lévő létesítmények bérbeadás hatékonyságának növelése, törekedve az optimális kihasználtságra. A kerületi diákolimpia éves versenysorozatának megszervezése. A kerületi óvodás, diák és gyógy-úszásoktatás beosztása, megszervezése. A 2016/2017. évi műjégpálya projekt lebonyolítása. A sportlétesítmények lakossági célú hétvégi nyitva-tartásának szervezése Az intézmény honlapjának folyamatos fejlesztése, naprakész tartalommal történő feltöltése. A műfüves pályák folyamatos karbantartása az MLSZ előírásainak megfelelően. Az erdei, a nyári és a napközis táboroztatás előkészítése, lebonyolítása. A táboroztatáshoz szükséges eszközök beszerzése. A napközis tábor új helyszínének kialakításával kapcsolatos feladatok előkészítése, végrehajtása. Az egyes telephelyeken a rendelkezésre álló költségvetési forrásoknak megfelelő karbantartások, felújítások elvégzése A KK Bizottság és a Képviselő-testület ülésére megvitatásra kerülő előterjesztésekhez szakmai előkészítő anyagok készítése a felügyeleti főosztállyal történő előzetes egyeztetések, illetve a 2016. évi munka- és üléstervek alapján. A kerületi rendezvénynaptárban szereplő sportrendezvények lebonyolítása, koordináció a rendezésben résztvevő sportszervezetekkel. Az egyes telephelyek működésének, rend, tisztaság, munka-, tűz- és balesetvédelem, a szolgáltatási színvonal folyamatos ellenőrzése. Szabadság, betegállomány, tartós távollét esetén a belső helyettesítés megszervezése, a feladatellátás folyamatos biztosítása. Selejtezés, leltári tevékenységek szabályzat szerinti előkészítése, lebonyolítása. Az Önkormányzat és a sportegyesületek között létrejövő megállapodásoknak megfelelően biztosítjuk a sportlétesítmények használatát, és ennek megfelelően elkészítjük a bérleti szerződéseket. A jogszabályok, rendeletek és adatok kigyűjtése, továbbítása, feldolgozása.
2. Gazdálkodás – munkaügyi feladatok
A sport intézményegység 2016. évi költségvetésének összeállítása Felelős: igazgatóhelyettes Határidő: 2016. január 20. 116
Az előirányzatok tervszerű, takarékos és ütemezett felhasználása, a folyamatos vezetői egyeztetéseknek megfelelően Felelős: igazgatóhelyettes Határidő: folyamatos Az előirányzatok alakulásának folyamatos figyelemmel kísérése, estleges módosítások kezdeményezése. Felelős: igazgatóhelyettes Határidő: folyamatos
Közbeszerzési eljárások, illetve beszerzési eljárások (pályázatok) kezdeményezése az éves költségvetésben jóváhagyott előirányzatoknak megfelelően: füves pályák felújítására, karbantartására a táboroztatással, úszásoktatással kapcsolatos autóbuszos utaztatásra műkorcsolya pályák építésére, üzemeltetésére a táborokban történő étkeztetésre Felelős: igazgatóhelyettes Határidő: ütemterv alapján
Ellátmányok rendszeres felvétele, kezelése, határidőre történő elszámolása Felelős: pénzügyi előadó Határidő: folyamatos
Megrendelések összeállítása, beszerzések takarítószer, tisztítószer irodaszer egyéb beszerzések Felelős: budapesti gondnok Határidő: havi és negyedéves ütemezés
Étkezések megrendelése a Bernecebaráti és a siófoki táborba, számlázás ügyintézése Felelős: pénzügyi előadó Határidő: heti rendszerességgel
Idegenforgalmi adó havi jelentése Felelős: pénzügyi előadó Határidő: minden hónap 6-áig
Tanszálló igénybe vételével kapcsolatos pénzügyi és nyilvántartási tevékenység Felelős: pénzügyi előadó Határidő: folyamatos
117
Létesítmények bérbeadásával kapcsolatos nyilvántartási és pénzügyi tevékenység, szerződések elkészítése, ügyintézés Felelős: pénzügyi előadó, Határidő: folyamatos
Jelenléti ívek, távolmaradások, túlórák kezelése Felelős: budapesti gondnok Határidő: folyamatos
Táppénz és szabadságok nyilvántartása, naprakész vezetése Felelős: pénzügyi előadó Határidő: folyamatos
Számlákkal kapcsolatos teljes körű ügyintézés, kapcsolattartás a pénzügyi csoporttal a feladatmegosztásban meghatározott módon Felelős: pénzügyi előadó Határidő: folyamatos
Közreműködés az álláspályázatok kiírása, lebonyolítása terén Felelős: igazgatóhelyettes Határidő: vezetői döntésnek megfelelően
Erzsébet utalvánnyal, utazási utalvánnyal, gépjármű használattal kapcsolatos ügyintézés Felelős: pénzügyi előadó Határidő: folyamatos
Vagyonleltár naprakész biztosítása, selejtezési feladatok elvégzése Felelős: pénzügyi előadó Határidő: folyamatos, illetve 2016. december 31.-i fordulónappal
Budai II. László Stadion tanszálló TELJES FELÚJÍTÁSA éves karbantartási feladatainak meghatározása. Játékvezetői öltöző felújítása Felelős: igazgatóhelyettes Határidő: 2016. április
Iktatás, irattárazás naprakész nyilvántartása Felelős: pénzügyi előadó Határidő: folyamatos
Gazdálkodással kapcsolatos statisztikák vezetése, továbbítása Felelős: pénzügyi előadó Határidő: folyamatos, illetve szükség szerint
118
3. Létesítmények, telephelyek, sport projektek
Általános iskolás és óvodás úszásoktatás megszervezése, foglaltság beosztása. Kötelező időszakon túli teljes körű kihasználtság megszervezése. Szerződések előkészítése. Felelős: sportszervező Határidő: 2016 – 2017. tanévre 2016. augusztus 10-ig
A Budai II. László Stadion, a Vasgolyó utcai Sporttelep létesítményeinek és a Szántóföld utcai Sporttelep műfüves pályájának hasznosítása a sportszervezetek nyári sporttáboroztatásához. Felelős: telephelyvezető Határidő: 2016. május 31-ig
Rendszeres kapcsolattartás valamennyi telephellyel, egyeztetések megszervezése. Felelős: igazgatóhelyettes Határidő: folyamatos
A létesítmények foglaltságának naprakész nyilvántartása; egyeztetések a bérlőkkel; pályák, létesítmények helyszíni bemutatása; bérleti szerződések előkészítése Felelős: pénzügyi előadó Határidő: folyamatos
A labdarúgó egyesületek részére koordinációs értekezletek összehívása, a létesítmény igények egyeztetése, a bajnoki mérkőzésekhez szükséges feltételek biztosítása Felelős: telephelyvezető Határidő: folyamatos
Kerületi sportlétesítmények lakossági célú hétvégi nyitva tartásának megszervezése, Felelős: telephelyvezető Határidő: 2016. május 15-éig
A műjégpályák építési projekt teljeskörű lebonyolítása. Kiegészítő tevékenységek, ügyelet megszervezése, oktató biztosítása, időpontok beosztása Felelős: telephelyvezető Határidő: előkészítés 2016. szeptember 15-ig A szerződések megkötése 2016. október 10-éig
A műfüves pályák időbeosztása, bérleti szerződések előkészítése Felelős: pénzügyi előadó Határidő: 2016. június 15-éig
A létesítményekkel kapcsolatos műszaki jellegű problémák ügyintézése. Felelős: műszaki vezető Határidő: folyamatos 119
A létesítmények időszaki (heti, havi, éves) használatával, kihasználtságával kapcsolatos nyilvántartások, statisztikák vezetése, év végi összesítések készítése Felelős: pénzügyi előadó Határidő: folyamatos
4. Táboroztatás
A nyári táboroztatás időpontjainak beosztása, igények összehangolása, egyeztetése. Felelős: telephelyvezető Határidő: 2016. március 31.
A táboroztatáshoz szükséges tárgyi feltételek megléte, előkészítése, a nyitás ellenőrzése. Felelős: igazgatóhelyettes, telephelyvezetők Határidő: folyamatos
A napközis tábor személyi állományának kiválasztása, felkészítése. Felelős: igazgatóhelyettes Határidő: folyamatos
Az étkezés megrendelése, a számlázással kapcsolatos ügyintézés. Felelős: pénzügyi előadó Határidő: folyamatos
A gyermek szállítás megrendelése, összehangolása, a teljesítés igazolása. Felelős: sportszervező Határidő: folyamatos
A tábori telephelyek felújítása, karbantartása. Felelős: igazgatóhelyettes Határidő: 2016. március 20. folyamatos
A táborokba szükséges eszközök, játékok, felszerelések beszerzése. Felelős: telephelyvezetők Határidő: nyitásig
AZ „Üdülési szabályzat” mellékleteinek módosítása. Felelős: igazgatóhelyettes, telephelyvezetők Határidő: 2016. március A táboroztatáshoz szükséges engedélyek beszerzése. Felelős: telephelyvezető, pénzügyi előadó Határidő: nyitásig
120
A táboroztatók megbízása, teljesítésigazolás. Felelős: igazgatóhelyettes, telephelyvezetők Határidő: folyamatos
A táboroztatás értékelése. Felelős: igazgatóhelyettes, telephelyvezetők Határidő: 2016. szeptember 30.
5. Rendezvények
A kerületi diákolimpia versenysorozat 2016. évi eseményeinek előkészítése, lebonyolítása, a 2016/2017. évi versenysorozat kiírása, meghirdetése, megszervezése, lebonyolítása. Felelős: sportszervező, telephelyvezető Határidő: 2016. szeptember 15-ig, illetve az eseménynaptárban jelzett időpontig
A kerületi önkormányzat rendezvény naptárában szereplő sportrendezvények előkészítése, lebonyolítása. A rendelkezésre álló előirányzat felhasználása, együttműködés a polgármesteri hivatal Polgármesteri Kabinetének Társadalmi Kapcsolatok csoportjával Felelős: telephelyvezető, sportszervezők Határidő: az eseménynaptárban jelölt időpontok alapján
Az intézmény telephelyein szervezett külső és saját rendezvényekhez a létesítmények, a technikai felszerelések, eszközök és a munkaerő igény szerinti biztosítása Felelős: igazgatóhelyettes Határidő: oktatási intézmények, bérlők igényei alapján
Az önkormányzat rendezvény naptárában szereplő rendezvényekhez az eszközök, személyek biztosítása, a helyszínek lekötése, beszerzések koordinálása Felelős: igazgatóhelyettes Határidő: esemény naptárban rögzített időpontok alapján
6. Kapcsolattartás, megbeszélések, értekezletek
A gazdálkodással, sportszakmai tevékenységekkel, létesítmény használattal, koordinációval kapcsolatban az együttműködés munkamegosztással valósul meg: polgármesterrel, a felügyelő alpolgármesterrel igazgatóhelyettes polgármesteri hivatal pénzügyi szervezetével igazgatóhelyettes polgármesteri hivatal felügyeleti osztályával igazgatóhelyettes, telephelyvezetők GMK szervezeti egységeivel az adott szakterületi munkatárs 121
KLIK vezetőjével igazgatóhelyettes nevelési-oktatási intézmények vezetőivel igazgatóhelyettes, sportszervezők FŐPOHI Sport és Turisztikai Főosztály és Fővárosi Sportági Szakszövetségek igazgatóhelyettes, telephelyvezetők kerületi diáksport szervezetek vezetőivel sportszervezők kerületi sportegyesületek vezetőivel igazgatóhelyettes, telephelyvezetők az intézmény képviselete megbeszéléseken, konferenciákon igazgatóhelyettes, sportszervező, az igazgató által kijelölt személy Felelős: intézményvezető Határidő: folyamatos
A 2016. évi táboroztatással kapcsolatos értekezlet összehívása, megtartása, táborok beosztása, táboroztatás Felelős: igazgatóhelyettes, telephelyvezetők Határidő: 2016. március 31.
Munkatársi értekezlet összehívása, beszámoltatás, vezetői ellenőrzés, feladat jelölés Felelős: igazgatóhelyettes Határidő: minden hétfőn
Telephelyvezetői értekezleten részvétel, beszámolás, tájékoztatás. Felelős: igazgatóhelyettes Határidő: két hetente
7. Ellenőrzések: -
A nyári napközis tábor működésének, étkezési szolgáltatásának, rendjének, tisztaságának, szervezettségének, napi feladat végrehajtásának ellenőrzése, ellenőrzési napló vezetése Felelős: igazgatóhelyettes Határidő: folyamatos
-
Az úszásoktatás szolgáltatás körülményeinek és a kihasználtság ellenőrzése Felelős: igazgatóhelyettes Határidő: minimálisan heti rendszerességgel
-
A nyári táborok működésének, a szolgáltatás színvonalának ellenőrzése Felelős: igazgatóhelyettes, telepvezető Határidő: táborozási időszak alatt minimum 4 alkalommal
122
-
A sportlétesítmények hétvégi nyitva tartásának ellenőrzése Felelős: sportszervező Határidő: programterv alapján
-
A műjégpályák működtetésének, a szolgáltatás színvonalának és a kihasználtság ellenőrzése, ellenőrzési napló vezetése Felelős: sportszervező Határidő: folyamatosan
8. Egyéb sportszakmai feladatok
A létesítményhasználat – füves, műfüves pályák - (edzések, mérkőzések) heti egyeztetése a REAC Sport Kft, a REAC Sportiskola SE, a Pestújhelyi SC a Testvériség, és az 1. FC Femina labdarúgó csapatának vezetőivel. Pályabeosztások elkészítése, eljuttatása a létesítményekbe Felelős: telephelyvezető, pénzügyi előadó Határidő: pénteki napokon
A Budai II. László Stadionban a füves labdarúgó pályákhoz heti pálya karbantartási időterv (locsolás, fűnyírás, vonalazás) készítése az egyeztetett létesítményhasználat figyelembe vételével. Felelős: telephelyvezető, sportszervező Határidő: az aktuális hetet megelőző hét csütörtök 12 óráig
Az MLSZ részére jelentés készítése a műfüves pályák kihasználtságáról Felelős: rendezvényszervező Határidő: 2016. június 30. I. félév 2016. december 31. II. félév
A sportközpontot érintő – éves sportlétesítmény statisztika összeállítása, továbbítása a felügyeleti főosztály részére Felelős: telephelyvezető, pénzügyi előadó Határidő: Főpolgármesteri Hivatal által megjelölt határidőig
Ábri László sport igazgatóhelyettes s.k.
123