Belanghebbendenvertegenwoordiging
BHV
Amerongen 10 november 2011 Alice Hoogvliet-Legendal Versie 1.4..
Pagina 1 van 1
INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING 2 TIJDLIJN - samenvatting 3 ACHTERGROND 3.1
WBV Amerongen (WBV Amerongen )
3.2
Waarom een maatschappelijke onderneming
3.3
Het wetsvoorstel
3.4
Onderzoek & voorbereiding
3.5
Statutenwijziging
3.6
Bedrijfsnaam
4 DE INTERNE ORGANISATIE WIJZIGINGEN 4.1
Samenvatting wijzigingen
4.2
Belanghebbendenvertegenwoordiging (BHV)
4.3
Adviesraad Volkshuisvesting Amerongen (AVA)
4.4
Taken, verantwoordlijkheden en bevoegdheden
4.5
Organogram
5 STRUCTUUR BELANGHEBBENDENVERTEGENWOORDIGING (BHV) 5.1
Taak & bevoegdheden BHV
5.2
Profiel & leden BHV
5.3
Benoeming leden BHV
5.4
Vergaderingen BHV
5.5
Zittingstermijn BHV
5.6
Onverenigbaar BHV
5.7
Vergoeding BHV
5.8
Onderwerpen voor informatie, overleg en advies
6 NULMETING 7 Corporate Governance en de Maatschappelijke Onderneming Bijlagen -
1. Adviesbrief BHV selectie commissie d.d. 1 juli 2011
-
2. Conceptreglement BHV d.d. 5 januari 2011
-
3. Taken verantwoordelijkheden overzicht organen WBV Amerongen
Pagina 2 van 2 Beleidsplan BHV (Belanghebbendenvertegenwoordiging) Laatste bijwerkdatum: 17-10-2011
1 INLEIDING “Wat is dat de BHV… bedrijfshulpverlening?” “Nee… de Belanghebbendenvertegenwoordiging van Woningbouwvereniging Amerongen, de opvolger van de AVA.” “Wat was dan de AVA… de Algemene Vergadering van Aandeelhouders?” Nee… de Adviesraad Volkshuisvesting Amerongen, kortweg AVA. Bedrijfshulpverlening, belanghoudersvergadering, belanghebbendenvertegenwoordiging, BVH, BHV, het leverde afgelopen jaren meer dan eens grappige versprekingen op en menigeen ´breekt z´n tong´ over de uitspraak. De makers van het wetsvoorstel voor de maatschappelijke onderneming hebben in een zoektocht naar een woord wat de lading zou dekken voor ´een groep die representatief is voor de bij de maatschappelijke onderneming betrokken belanghebbenden´ het woord belanghebbenden vertegenwoordiging, kortweg de BHV gevonden. Wij hebben dat woord overgenomen en van onze (al in 2006 opgerichte) AVA een officieel statutair verankerde BHV gemaakt in de lijn van het wetsvoorstel. En… het gaat niet om de naam, maar om datgene wat je ermee wilt doen. WBV Amerongen vindt dat de mensen waarvoor ze werkt het voor het zeggen moeten hebben, dat is waarom de BHV belangrijk is voor WBV Amerongen en dus ook statutair verankerd is binnen de organisatie. De leden van de BHV vormen een afspiegeling van de verschillende belangen (beleidsterreinen) van de bij WBV Amerongen betrokken belanghebbenden. De BHV heeft tot taak gevraagd en ongevraagd te adviseren van de directie bij: -
de beleidsvorming en de uitvoering van het maatschappelijk beleid;
-
het oplossen van de maatschappelijke problemen rondom het wonen;
-
toetsen of de ontwikkeling van Maatschappelijke Onderneming Amerongen verloopt zoals gewenst en bedoeld is.
Op 19 september 2011 is de 1e BHV van WBV Amerongen (en de 1e statutair verankerde BHV van Nederland) benoemd en geïnstalleerd. We heten Aartje Hemelaar, Carel Pronk, Henk Hoogendoorn, Jan Aantjes, Jan Roelofs, Johan Klaassen, Koos van den Heuvel, Marieke Lindeman, Paul Kelder, Wim Kimmel en mentor/technisch voorzitter Ric Hettinga van harte welkom. In dit document kunt u de achtergronden lezen van de oprichting van de BHV, meer over haar taken, verantwoordelijkheden, leden, de plaats in de organisatie en wat er van de BHV verwacht wordt. Dit document is bedoeld als een leidraad voor de leden van de BHV, maar ook voor iedereen die meer wil weten over de BHV. WBV Amerongen kijkt uit naar een bijzondere samenwerking met de BHV waardoor WBV Amerongen in de toekomst nog beter haar maatschappelijke taak voor de samenleving kan uitvoeren. Amerongen, 17 oktober 2011 Alice Hoogvliet-Legendal
Pagina 3 van 3 Beleidsplan BHV (Belanghebbendenvertegenwoordiging) Laatste bijwerkdatum: 17-10-2011
2 TIJDLIJN - samenvatting 2006 Adviesraad Volkshuisvesting Amerongen (AVA)
In 2006 wordt de AVA opgericht. De AVA wordt ook wel gezien als de voorloper op de BHV. 2007 schrijven ondernemingsplan 2008 - 2011
Beschrijven
van
WBV
Amerongen
naar
Maatschappelijke
Onderneming
Amerongen
in
ondernemingsplan 2008 – 2011. 2008 onderzoek naar maatschappelijk ondernemen & maatschappelijke onderneming
Pilot onderzoek & deelname aan Maatschappij Relatie Management (MRM scan). WBV Amerongen krijgt bevestiging dat ze in de beeldvorming en in haar handelen maatschappelijk ondernemend is.
Deelname aan extern Onderzoek naar maatschappelijk DNA van WBV Amerongen, met dit DNA zit het op acht van de zeven onderdelen goed.
Informatiebijeenkomsten met leden, huurders, medewerkers, Raad van Toezicht, Adviesraad Volkshuisvesting
Amerongen
(AVA),
gemeente,
inwoners
Amerongen
en
vele
andere
belanghebbenden over maatschappelijke ondernemen & maatschappelijke onderneming. 2009 (juridische) voorbereidingen voor statutenwijzigingen
6 juli 2009 gaat het Wetsvoorstel Maatschappelijke Onderneming door Minister van Justitie naar de Tweede kamer.
Informatiebijeenkomsten met leden, huurders, medewerkers, Raad van Toezicht, AVA, gemeente, inwoners Amerongen en vele andere belanghebbenden over maatschappelijke ondernemen & maatschappelijke onderneming.
Juridische voorbereidingen voor statutenwijzigingen. 2010 Maatschappelijke Onderneming Amerongen is een feit
Informatiebijeenkomsten met leden, huurders, medewerkers, Raad van Toezicht, Adviesraad, gemeente, inwoners Amerongen en vele andere belanghebbenden over maatschappelijke ondernemen & maatschappelijke onderneming.
8 juni 2010 geeft het Centraal Fonds Volkhuisvesting informele goedkeuring op conceptstatuten.
20 september 2010 besluit de Algemene ledenvergadering tot statutenwijziging van WBV Amerongen naar Maatschappelijke Onderneming Amerongen.
8 november 2010 trekt de nieuwe minister het wetsvoorstel maatschappelijke onderneming in.
14 december 2010 wordt de notariële akte getekend en is door middel van een officiële statutenwijziging
Maatschappelijke Onderneming Amerongen in verenigingsvorm met de
statutaire verankering van de Belanghebbendenvertegenwoordiging (BHV) een feit.
Eind december 2010 start de selectie van de Leden BHV- selectiecommissie en toehoorders
Pagina 4 van 4 Beleidsplan BHV (Belanghebbendenvertegenwoordiging) Laatste bijwerkdatum: 17-10-2011
2011 Belanghebbendenvertegenwoordiging – BHV benoemd & geïnstalleerd
11 januari 2011 worden de leden van de BHV-selectiecommissie en toehoorders benoemd en start de werving & selectie van een voorzitter voor de BHV-selectiecommissie.
10 februari 2011 wordt de voorzitter BHV-selectiecommissie benoemd.
voorjaar en zomer 2011 vindt de werving & selectie van de leden van de BHV plaats door een onafhankelijke deskundige selectie commissie.
1 juli 2011 ontvangt de directie een adviesbrief van de BHV - selectiecommissie en wordt de BHV-selectiecommissie decharge verleend.
19 september 2011 worden 10 leden voor de 1e BHV benoemd. BHV gaat van start
Pagina 5 van 5 Beleidsplan BHV (Belanghebbendenvertegenwoordiging) Laatste bijwerkdatum: 17-10-2011
3 ACHTERGROND 3.1
WBV Amerongen WBV Amerongen wil vooruit
Woningbouwvereniging Amerongen (WBV Amerongen ) is een ambitieuze corporatie op de Utrechtse Heuvelrug met circa 850 vastgoedeenheden in Amerongen, Leersum, Overberg, Elst en Maarn. WBV Amerongen wil naast het verbeteren van de volkshuisvesting (beheren en bouwen van woningen) met name werkzaam zijn voor diegenen, die niet zelfstandig in hun woonruimte kunnen voorzien. Ook levert WBV Amerongen een bijdrage aan het oplossen van maatschappelijke problemen rondom het wonen. Missie De missie van de WBV Amerongen is als volgt: “De WBV Amerongen ontwikkelt en beheert sociaal en maatschappelijk vastgoed en woondiensten voor haar belanghouders en klanten. Zij presteert bovengemiddeld op het terrein van transparantie, innovatie, bouwontwikkeling en kwaliteit van de dienstverlening. WBV Amerongen gaat uit van, en streeft naar, een actieve houding en zelfredzaamheid van alle aandachtsgroepen van beleid. WBV Amerongen stimuleert actief het verbeteren van de leefbaarheid op het terrein van de volkshuisvesting en het wegnemen van knelpunten op de woningmarkt. De wensen van de klanten zijn daarbij leidend.” Visie De vraag: waar gaat de organisatie met deze missie naar toe is als volgt te formuleren (visie): “WBV Amerongen streeft ernaar een maatschappelijke onderneming te zijn, waarbij de maatschappelijke prestaties leiden tot vergroting van woontevredenheid, woongenot en welzijn van de individuele klant. Het doelbewust nastreven van maatschappelijk rendement leidt tevens tot het versterken van het financieel rendement. De maatschappelijke prestaties en rendement worden op transparante wijze verantwoord”. 3.2
Waarom een Maatschappelijke Onderneming? Transparant in beweging, Ondernemingsplan 2008 - 2011
Al in 2007 hebben we in „Transparant in beweging‟, ons ondernemingsplan 2008 – 2011, geschreven dat WBV Amerongen van vereniging naar maatschappelijke onderneming wenst te gaan. Op pagina 96 & 97 van Transparant in beweging is het volgende geschreven:
“Bij maatschappelijk
ondernemen gaat het om betrokkenheid, vertrouwen en legitimiteit. Binnen de huidige verenigingsvorm vindt de WBV Amerongen niet meer deze betrokkenheid van de leden terug. Het aantal leden van de WBV Amerongen is gedaald tot 150 en de leden hebben een beperkte betrokkenheid bij de vergaderingen. De opkomst bij de Algemene Leden Vergadering (ALV) is minder dan 5%. De WBV Amerongen vindt de nieuwe juridische entiteit maatschappelijke onderneming beter bij haar passen. De maatschappelijke onderneming is een rechtsvorm, die de opvolger kan zijn van de gebruikelijke vormen van vereniging en stichting voor toegelaten Pagina 6 van 6 Beleidsplan BHV (Belanghebbendenvertegenwoordiging) Laatste bijwerkdatum: 17-10-2011
instellingen zoals de woningcorporaties. Door de maatschappelijke onderneming zijn corporaties beter in staat invulling te geven aan hun maatschappelijke verantwoordelijkheid”. Samenvattend waarom Maatschappelijke Onderneming Samenvattend waarom WBV Amerongen Maatschappelijke Onderneming (MO) is geworden: -
De maatschappelijke onderneming legitimeert het bestaansrecht (legitimatiebewijs) van WBV Amerongen door invloed en inspraak van belanghebbenden in de corporatie. Bij maatschappelijk ondernemen gaat het om betrokkenheid, vertrouwen en legitimiteit.
-
Lokale maatschappelijke verankering;
-
Het functioneren van de Adviesraad Volkshuisvesting Amerongen (AVA) van 2006 - 2010 heeft bevestigd dat het „binnenhalen‟ van belanghebbenden in de corporatie gefunctioneerd heeft;
-
Het aannemen van de juridische entiteit Maatschappelijke Onderneming (MO) is een doelstelling in Transparant in beweging, het ondernemingsplan 2008 – 2011 van Woningbouwvereniging Amerongen;
De overheidsbemoeienis met een maatschappelijke onderneming dient zoveel mogelijk beperkt te blijven. De bemoeienis dient zich in de ogen van WBV Amerongen te beperken tot twee onderwerpen: tevredenheid van de klant en (mits er een financiële relatie met overheid is) financiën. 3.3
Het wetsvoorstel Wetsvoorstel ingetrokken, WBV Amerongen gaat door
Door de Minister van Justitie is op 6 juli 2009 een wetsvoorstel naar de Tweede Kamer gestuurd waarmee de rechtsvorm van een vereniging of stichting als maatschappelijke onderneming in de wet wordt geïntroduceerd. Op 8 november 2010 is dit voorstel Wet maatschappelijke onderneming ingetrokken door de nieuwe minister. WBV Amerongen heeft ondanks deze politieke ontwikkeling het traject naar een maatschappelijke onderneming doorgezet omdat ze van mening is dat de mensen waarvoor WBV Amerongen werkt het voor het zeggen moeten hebben. Dat kan (statutair) binnen de maatschappelijke onderneming. Gevolg van het intrekken van het wetsvoorstel is dat er gewerkt moest worden aan een maatschappelijke onderneming in de stichting- en vereniging variant. Uiteindelijk is WBV Amerongen een maatschappelijke onderneming in de vereniging variant geworden eind 2010 (zie ook 3.5.). Nieuwe woningwet In het ontwerp van de 'Herzieningswet toegelaten instellingen volkshuisvesting' (Herzieningswet), die een wijziging van de Woningwet moet bewerkstelligen, zijn voor woningcorporaties veel bepalingen uit het Wetsvoorstel Maatschappelijke Onderneming opgenomen. Landelijke politiek Een landelijke politieke discussie die steeds terugkeer heeft als onderliggende basisvraag: “Van wie is de corporatie nu eigenlijk en wie gaat over de besteding van het vermogen van de corporatie?”.
Pagina 7 van 7 Beleidsplan BHV (Belanghebbendenvertegenwoordiging) Laatste bijwerkdatum: 17-10-2011
Dat corporaties als private rechtspersoon daarover gaan lijkt onvoldoende zeggingskracht meer te hebben in de huidige tijdsgeest. Waar en hoe de Maatschappelijke Onderneming erin past is niet duidelijk uitgesproken in de politiek. 3.4
Onderzoek & Voorbereiding Maatschappij Relatie Management (MRM) scan geeft bevestiging
In 2008 heeft WBV Amerongen meegedaan aan een ´pilot´ van de Maatschappij Relatie Management Scan (MRM scan). Deze scan is ontwikkeld door Aedes (branchevereniging van woningcorporaties), SEV (stuurgroep experimenten volkshuisvesting) en dertien corporaties. Maatschappelijk ondernemen staat tegenwoordig bij vrijwel alle corporaties hoog op de agenda. Maar welke verwachtingen leven er binnen de corporatie zelf en bij de belanghouders omtrent dit thema? De MRM-scan is een goed hulpmiddel om dit in kaart te brengen. Het meedoen aan deze MRM scan heeft de bevestiging gegeven dat WBV Amerongen in de beeldvorming én in haar handelen maatschappelijk ondernemend is. Het was tevens de bevestiging door te werken aan de nieuwe juridische entiteit Maatschappelijke Onderneming Amerongen. Onderzoek maatschappelijk DNA geeft bevestiging Naast de deelname aan de ´pilot´ MRM scan is het maatschappelijke DNA en identiteit van WBV Amerongen onderzocht samen met adviesbureau &Windhausen. &Windhausen ondersteunt woningcorporaties in hun ontwikkeling als maatschappelijk ondernemer. De maatschappelijke ondernemende corporatie kan omschreven worden aan de hand van acht aspecten opgesteld door & Windhausen. Van deze acht waren er zeven ruim voldoende aanwezig bij WBV Amerongen en één onderdeel was in redelijke mate aanwezig. In het jaarverslag over 2008 en 2009 is daar uitgebreid verslag over gedaan. Naast de MRM scan was ook het DNA onderzoek samen met &Windhausen voor WBV Amerongen bevestiging dat de ingeslagen weg naar Maatschappelijke Onderneming Amerongen doorgezet moest worden. Overleg met maatschappij en belanghebbenden Er zijn in 2008, 2009 en 2010 bijeenkomsten georganiseerd voor leden, huurders, medewerkers, Raad van Toezicht, Adviesraad Volkshuisvesting, gemeente, inwoners Amerongen en vele andere belanghebbenden.
Tijdens
deze
bijeenkomsten
heeft
WBV
Amerongen
belangstellenden
geïnformeerd over het hoe, wat en waarom van een maatschappelijke onderneming. Tevens is er van gedachten gewisseld over de invulling hiervan voor WBV Amerongen . Ook tijdens de Algemene Ledenvergaderingen is het onderwerp uitgebreid besproken. Landelijk is er gesproken met Aedes, ministerie van Justitie, de opsteller van het wetsvoorstel (de heer D. van den Bosch) en Stuurgroep Experimenten Volkshuisvesting (SEV). Het juridische traject is begeleid door Mieke Bastiaanssen, directeur en advocaat van Pontefix Advocaten uit Tilburg.
Pagina 8 van 8 Beleidsplan BHV (Belanghebbendenvertegenwoordiging) Laatste bijwerkdatum: 17-10-2011
3.5
Statutenwijziging WBV Amerongen Op 20 september 2010 stemmen leden voor statutenwijziging
Op 8 juni 2010 heeft het Centraal Fonds Volkshuisvesting (= toezichthouder) informeel zijn goedkeuring verleend aan de conceptstatuten van Stichting Maatschappelijke Onderneming Amerongen. Het CFV heeft WBV Amerongen gecomplimenteerd met de kwaliteit van deze conceptstatuten. Ook het Ministerie van Justitie heeft zijn goedkeuring gegeven tijdens een bezoek aan Amerongen. Beide hebben de voorkeur uitgesproken voor de stichtingenvariant aangezien verenigingen in de sector snel verdwijnen. Van de 430 woningcorporaties zijn nog 70 verenigingen over, waarvan WBV Amerongen er een is. Ook heeft het merendeel van de leden en Amerongers tijdens verschillende bijeenkomsten gezegd de voorkeur te geven aan de stichtingenvariant. Tijdens de (extra) Algemene Ledenvergadering (ALV) op 20 september 2010 is de leden gevraagd te stemmen voor Stichting Maatschappelijke Onderneming Amerongen. Daarvoor moesten twee besluiten worden genomen, namelijk (a) een besluit tot omzetting en (b) een besluit tot statutenwijziging. Het besluit tot omzetting van vereniging naar stichting heeft de vereiste 90% positieve stemmen van de aanwezigen niet gehaald. Er waren 34 van de 144 leden aanwezig. 3 aanwezigen en 6 volmachten (= 9 stemmen) hebben tegen gestemd. Omdat op de vergadering van de Algemene Ledenvergadering van 23 juni jl. is gevraagd om toch ook nog conceptstatuten op te stellen voor (vereniging) Maatschappelijke Onderneming Amerongen, werd ook deze statutenwijziging in stemming gebracht. Unaniem is met 34 stemmen voor het wijzigen van deze statuten gestemd. Op 14 december 2010 tekenen statuten Op 14 december 2010 zijn de statuten verleden door de notaris. WBV Amerongen is daarmee statutair (vereniging) Maatschappelijke Onderneming Amerongen in verenigingsvorm en daarmee de eerste in Nederland. 3.6
Bedrijfsnaam Handelsnaam blijft voorlopig Woningbouwvereniging Amerongen
Voorlopig blijft de handelsnaam Woningbouwvereniging Amerongen. WBV Amerongen gaat vooralsnog niet over naar een nieuwe naam. Enerzijds om verwarring te voorkomen bij de relaties en klanten en anderzijds vanwege de kosten die het met zich brengt om op alle producten en diensten de naam WBV Amerongen te laten vervangen. De statutaire naam is Maatschappelijke Onderneming Amerongen en de handelsnaam die in de dagelijkse bedrijfsvoering wordt gebruikt blijft Woningbouwvereniging Amerongen (WBV Amerongen ).
Pagina 9 van 9 Beleidsplan BHV (Belanghebbendenvertegenwoordiging) Laatste bijwerkdatum: 17-10-2011
4 DE INTERNE ORGANISATIE WIJZIGINGEN 4.1
Samenvatting wijzigingen Het nieuw intern adviserend orgaan BHV
Aan WBV Amerongen wordt leiding gegeven door de directeur bestuurder. Door de Raad van Toezicht (RvT) wordt intern toezicht gehouden. Het Huurdersplatform (HPF) blijft onveranderd en ook de Algemene Ledenvergadering (ALV) heeft haar wettelijke bevoegdheden gehouden. De AVA houdt op te bestaan eind 2011. De belanghebbendenvertegenwoordiging (BHV) is een intern adviserend orgaan met statutaire verankering conform de statuten van 14 december 2010. 4.2
Belanghebbendenvertegenwoordiging (BHV) De mensen voor wie wij werken moeten het voor het zeggen hebben
Een bijzonder kenmerk van de Maatschappelijke Onderneming is een orgaan waarin de belanghebbenden
van
de
maatschappelijke
onderneming
zijn
vertegenwoordigd:
de
Belanghebbendenvertegenwoordiging (BHV). In de Maatschappelijke Onderneming is er veel meer invloed en inspraak van belanghebbenden in de corporatie. De mensen voor wie wij werken moeten het voor het zeggen hebben vinden wij: lokale maatschappelijke verankering in Amerongen is daarbij van wezenlijk belang. Deze zeggenschap is statutair geregeld in de belanghebbendenvertegenwoordiging (BHV). In deze BHV kan vooraf invloed worden uitgeoefend op het beleid van het Bestuur van WBV Amerongen. 4.3
Adviesraad Volkshuisvesting Amerongen (AVA) AVA is voorloper van BHV en houdt op te bestaan
In 2006 is de Adviesraad Volkshuisvesting Amerongen (AVA) opgericht. De AVA is een extern adviesorgaan op het gebied van de volkshuisvesting. In de AVA zaten vertegenwoordigers van maatschappelijke groeperingen. De AVA bestaat sinds 2006 en kan gezien worden als de voorloper op de belanghebbendenvertegenwoordiging (BHV). Immers, de AVA heeft aangetoond dat het goed is voor de corporatie ´de maatschappij binnen te halen´, de AVA heeft zichzelf, met goede adviezen aan directeur bestuurder die van invloed waren op het beleid, bewezen. De BHV is uitgebreider en heeft meer bevoegdheden dan de AVA. De BHV is in tegenstelling tot de AVA statutair verankerd binnen de vereniging. De AVA houdt op te bestaan in 2011 als de BHV haar intrede doet. Leden van de AVA hebben niet automatisch zitting in de BHV. AVA leden met interesse voor de BHV solliciteren net als andere geïnteresseerden naar een plaats in de BHV.
Pagina 10 van 10 Beleidsplan BHV (Belanghebbendenvertegenwoordiging) Laatste bijwerkdatum: 17-10-2011
4.4
Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden Nieuw orgaan: de Belanghebbendenvertegenwoordiging (BHV) Raad van Toezicht (RvT) intern
intern toezicht houdend orgaan
Algemene ledenvergadering (ALV)
Belanghebbenden vertegenwoordiging (BHV)
leden van vereniging in vergadering bijeen
Intern adviserend orgaan Externe overkoepelende organisatie van huurders, VOV kopers en geïnteresseerden
extern
bevoegdheden
Toezicht houden op bestuur/ directie, het beleid en op de algemene en financiële gang van zaken in de vereniging en de met haar verbonden onderneming(en)
vaststellen contributie / benoemen & ontslaan RvT / vaststellen profiel RvT / goedkeuring balans en staat van baten en lasten/ besluit tot statuten wijziging en besluit tot ontbinding van de vereniging
vastgelegd in
Reglement RvT & bestuur & wet
deskundigheden
financiën / juridische zaken / volkshuisvesting / communicatie / voorzitter / projectontwikkeling/ betrokkenheid bij lokale gemeenschap en de doelgroepen van beleid.
periode
vergoeding
min 5 / max 7 ALV vier jaar, herbenoeming maximaal een keer. conform reglement/ Adviesregeling Honorering Toezichthouders bij Woningcorporaties/ Code voor Honorering van commissarissen bij woningcorporaties
Gevraagd en ongevraagd adviseren van de directie bij de beleidsvorming en de uitvoering van het maatschappelijk beleid en het oplossen van maatschappelijke problemen rondom het wonen. Adviesorgaan directie / bestuur over maatschappelijke ontwikkelingen
Staat de directie met raad terzijde
aantal personen benoemd door
Stichting Huurdersplatform (HPF)
Onafhankelijke zelfstandige stichting Samenwerkingsovereen komst & wet
Statuten & wet
Reglement BHV
anno 2011: 142 directie/ bestuur
Conform statuten: volkshuisvesting/ zorg, gehandicapten, senioren/ onderwijs en educatie/ asielzoekers/ jongeren en jeugd/ cultuurhistorie, architectuur, natuur, landschap/ projectontwikkeling, nieuwbouw/ huur/verkoop, woningzoekenden. lokale en regionaal Max 10 directie/ bestuur
nvt
Overlegpartner over huurderszaken. Vertegenwoordiging van huurders.
zie overlegwet.
3–6 Directie/ bestuur
vier jaar, herbenoeming maximaal een keer
?
redelijke onkostenvergoeding
cf ingediende begroting, geen persoonlijke vergoeding
Pagina 11 van 11 Beleidsplan BHV (Belanghebbendenvertegenwoordiging) Laatste bijwerkdatum: 17-10-2011
4.5
Organogram Nieuw organogram inclusief de Belanghebbendenvertegenwoordiging (BHV)
Pagina 12 van 12 Beleidsplan BHV (Belanghebbendenvertegenwoordiging) Laatste bijwerkdatum: 17-10-2011
5 STRUCTUUR BELANGHEBBENDENVERTEGENWOORDIGING (BHV) 5.1
Taak & bevoegdheden BHV Gevraagd en ongevraagd adviseren
De belanghebbendenvertegenwoordiging (BHV) heeft tot taak het gevraagd en ongevraagd adviseren van de directeur bestuurder bij: -
de beleidsvorming en de uitvoering van het maatschappelijk beleid;
-
het oplossen van maatschappelijke problemen rondom het wonen;
-
het toetsen of de ontwikkeling van Maatschappelijke Onderneming Amerongen verloopt zoals gewenst en bedoeld is. Eigen reglement
De BHV is statutair verankerd en kent een eigen reglement (zie bijlage). De BHV heeft informatierecht, overlegrecht en adviesrecht over vooraf vastgestelde onderwerpen vastgelegd in haar reglement. Het reglement wordt vastgesteld en gewijzigd door de BHV op voorstel van de directie. Door ondertekening van de directeur bestuurder en voorzitter van de Raad van Toezicht (RvT) gaan deze akkoord met het reglement. Het reglement is genoemd in de statuten. Ingevolge artikel 346 van Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek is de BHV bevoegd om een schriftelijk verzoek tot het instellen van een onderzoek naar de gang van zaken van de vereniging in te dienen bij de Ondernemingskamer van het Gerechtshof te Amsterdam. Een zware bevoegdheid, het kan immers leiden tot ontslag van directeur bestuurder. 5.2
Profiel & leden BHV Afspiegeling van de belangen van WBV Amerongen
De samenstelling van de Belanghebbendenvertegenwoordiging vormt een afspiegeling van de verschillende belangen (beleidsterreinen) van de bij de vereniging betrokken belanghebbenden. Deze beleidsterreinen zijn in de statuten als volgt omschreven : 1.
Volkshuisvestingsbeleid;
2.
Zorg- gehandicapten- en seniorenbeleid;
3.
Beleid op het gebied van onderwijs en educatie;
4.
Beleid rondom asielzoekers;
5.
Jongeren- en jeugdbeleid;
6.
Beleid op het gebied van cultuurhistorie / architectuur en natuur / landschap;
7.
Beleid op het gebied van projectontwikkeling en nieuwbouw;
8.
Huurbeleid;
9.
Verkoopbeleid en dan met name (Verkoop onder Voorwaarden)beleid;
10.
Woningzoekendenbeleid. Maximaal tien personen, alle tien belangen aanwezig
De Belanghebbendenvertegenwoordiging bestaat uit maximaal tien leden (personen). Alle 10 belangen moeten aanwezig zijn bij de Belanghebbendenvertegenwoordiging, waarbij combinatie
Pagina 13 van 13 Beleidsplan BHV (Belanghebbendenvertegenwoordiging) Laatste bijwerkdatum: 17-10-2011
van enkele van deze beleidsterreinen in één of meer leden mogelijk is. De leden hebben zitting op persoonlijke titel. Profiel De leden van de Belanghebbendenvertegenwoordiging van de vereniging dienen zoveel als mogelijk te voldoen aan het navolgende profiel (een uitgebreid profiel is opgenomen in het reglement BHV): -
vanuit de samenleving werken, het totale belang in het oog houden en niet een deelbelang;
-
deskundig op een of meer van de genoemde beleidsterreinen;
-
beschikken over waarden en vaardigheden als integriteit, moed om zaken aan de orde te stellen en intuïtie om door te vragen als daar aanleiding toe is;
-
teamspeler;
-
brede maatschappelijke betrokkenheid;
-
affiniteit
met
de
volkshuisvestelijke
en
maatschappelijke
doelstelling
van
een
woningcorporatie; -
bij voorkeur aantoonbare affiniteit met de dorpen in de regio (lokale verankering);
-
discussie- en communicatievaardigheid;
-
inzicht in strategische afwegingsprocessen;
-
samenwerkingsgericht met oog voor sociale en politieke processen binnen en rondom de organisatie;
-
helicopterview;
-
actief in het leven staand;
-
ondernemend/ klantgericht.
5.3
Benoeming leden BHV Leden hebben zitting op persoonlijke titel.
De
directeur
bestuurder
van
de
vereniging
benoemt
de
leden
van
de
Belanghebbendenvertegenwoordiging. De leden hebben zitting op persoonlijke titel. Selectiecommissie Belanghebbendenvertegenwoordiging (BHV) In het voortraject van het tot stand komen van Maatschappelijke Onderneming Amerongen is voorgesteld door belanghebbenden in verschillende informatiebijeenkomsten dat een selectie commissie
zorgt
voor
de
werving
&
selectie
van
de
leden
van
de
eerste
belanghebbendenvertegenwoordiging (BHV). Dit om enige vorm van belangenverstrengeling te voorkomen en zo transparant richting maatschappij te kunnen verantwoorden. De
directeur
bestuurder
heeft
dit
advies
overgenomen.
De
leden
van
de
eerste
Belanghebbendenvertegenwoordiging zijn voorgedragen door een selectiecommissie, bestaande uit drie leden en twee toehoorders (een lid van de Raad van Toezicht van de vereniging en een lid van het Huurdersplatform).
Pagina 14 van 14 Beleidsplan BHV (Belanghebbendenvertegenwoordiging) Laatste bijwerkdatum: 17-10-2011
Procedure werving & selectie leden BHV door selectie commissie De BHV-selectiecommissie is begin 2011 gestart met haar werving & selectie werkzaamheden en heeft op 1 juli 2011 haar werkzaamheden afgerond met een adviesbrief (zie bijlage) aan de directeur bestuurder. In deze adviesbrief staat op hoofdlijnen: -
Dat er tien kandidaten zijn geselecteerd en worden voorgedragen;
-
De BHV-selectiecommissie de tien beleidsterreinen heeft ingevuld, waarbij een aantal personen verdeeld zijn over meerdere beleidsterreinen;
-
De kwaliteit, deskundigheden en samenstelling van de BHV evenwichtig en goed zijn;
-
Dat de werkzaamheden afgerond zijn en er decharge gevraagd wordt van van werkzaamheden door de BHV-selectiecommissie.
Verder worden in deze adviesbrief d.d. 1 juli 2011 aanbevelingen gedaan voor directeur bestuurder en BHV. De belangrijkste aanbevelingen voor Bestuur en BHV die hier in staan zijn samenvattend en op hoofdlijnen: -
aan Bestuur en BHV: o
kom tot installatie van de BHV en benoeming van alle BHV-leden, zo mogelijk per september 2011;
o
organiseer leermomenten;
o
Laat het eerste jaar de BHV begeleiden door een 'mentor'. De huidige voorzitter van de selectiecommissie is desgewenst daarvoor beschikbaar.
-
aan de BHV: o
laat, bij het vaststellen van het reglement van de BHV, de zittingstermijn van de BHV voor de eerste maal een periode van één jaar beslaan - in plaats van de twee jaar zoals nu opgenomen in het reglement - en richt deze in als 'leerjaar'.
-
aan Bestuur: o
biedt de BHV de positie en condities om haar werk goed te doen. Benoeming 1e Belanghebbendenvertegenwoordiging (BHV)
Op 19 september 2011 wordt de eerste BHV van WBV Amerongen benoemd en geïnstalleerd door de directeur bestuurder. Tevens wordt afscheid genomen van de selectie commissie en is er een korte inleiding in de volkshuisvesting (wat is een corporatie) en Maatschappelijk Ondernemen. Daarnaast maken de leden kennis met elkaar en met Amerongen
door een wandeling de historie en e
projecten waar WBV Amerongen mee bezig is aan de orde komen.
Pagina 15 van 15 Beleidsplan BHV (Belanghebbendenvertegenwoordiging) Laatste bijwerkdatum: 17-10-2011
Pagina 16 van 16 Beleidsplan BHV (Belanghebbendenvertegenwoordiging) Laatste bijwerkdatum: 17-10-2011
Beleidsterreinen 1e Belanghebbendenvertegenwoordiging (BHV)
5.4
Vergaderingen BHV Tenminste drie maal per jaar
De Belanghebbendenvertegenwoordiging komt tenminste 3 maal per jaar in vergadering bijeen en zoveel meer als de adviserende taak dit noodzakelijk maakt. Daarnaast is er gedurende één bijeenkomst een agendapunt gericht op zelf evaluatie, hier wordt over het eigen functioneren gesproken. Verder is er periodiek overleg met directeur bestuurder.
Pagina 17 van 17 Beleidsplan BHV (Belanghebbendenvertegenwoordiging) Laatste bijwerkdatum: 17-10-2011
Vergaderschema 2012 Maandag 7 november 2011 Maandag 9 januari 2012 Maandag 16 april 2012 Maandag 20 augustus 2012 Maandag 8 oktober 2012 5.5
Zittingstermijn BHV Tenminste drie maal per jaar
De eerste zittingstermijn van de leden van de allereerste belanghebbendenvertegenwoordiging (BHV) is één jaar, in plaats van vier jaar. Zij kunnen daarna voor herbenoeming van een periode van (maximaal) vier jaar in aanmerking komen. Tevens heeft de eerste BHV voor een periode van een jaar na het inwerkingtreden van het reglement een externe, onafhankelijke voorzitter, die geen deel uitmaakt van de BHV. De externe, onafhankelijke voorzitter zal intensief samenwerken met de vice-voorzitter van de belanghebbendenvertegenwoordiging. 5.6
Onverenigbaar BHV Niet iedereen kan en mag in de BHV
Lid van de Belanghebbendenvertegenwoordiging kunnen niet zijn: a.
Een persoon die deel uitmaakt van de Directie en/of de Raad van Toezicht van de vereniging;
b.
Een persoon die op basis van een arbeidsovereenkomst als bedoeld in artikel 610, eerste lid van Boek 7 van het Burgerlijk Wetboek in dienst is van de vereniging of regelmatig voor de vereniging arbeid verricht;
c.
Een persoon die deel uitmaakt van een orgaan van een woningcorporatie in één van de gemeenten waarin de vereniging feitelijk werkzaam is;
d.
Een persoon die deel uitmaakt van het bestuur van huurdersorganisaties;
e.
Een persoon die alleen of tezamen met anderen belast is met het toezicht of de controle op de vereniging;
f.
Een persoon die deel uitmaakt van het College van Burgemeester & Wethouders van één van de gemeenten waarin de vereniging feitelijk werkzaam is.
5.7
Vergoeding BHV Vrijwilligersvergoeding onbelast
De leden van de BHV ontvangen een redelijke onkostenvergoeding voor de door hen ten behoeve van de vereniging verrichte werkzaamheden. De directeur bestuurder stelt deze onkostenvergoeding vast op voorstel van de BHV. De BHV maakt in de loop van 2012 een voorstel. De vergoeding voor de leden van de BVH bestaat uit drie onderdelen: o Faciliteren van bijeenkomsten en werkzaamheden; o Onkostenvergoeding van gemaakte kosten zoals reiskosten, werkbezoeken en opleiding; o Vergoeding persoonlijke leden voor verrichte werkzaamheden.
Pagina 18 van 18 Beleidsplan BHV (Belanghebbendenvertegenwoordiging) Laatste bijwerkdatum: 17-10-2011
NB: De maximale onbelaste vrijwilligersvergoeding conform de belastingdienst bedraagt Euro 4,00 per uur en Euro 1.500 per jaar. Dit lijkt dan ook een redelijke onkostenvergoeding voor leden van de BHV. 5.8
Onderwerpen voor informatie, overleg en advies Wat gaat de BHV doen?
De leden van de BHV bepalen zelf de onderwerpen voor het komende jaar door het ´ophalen´ van de maatschappelijke agenda uit het werkgebied en bij relevante doelgroepen. Door discussie in de BHV over het prioriteren van maatschappelijke kwesties worden de onderwerpen die op de BHV agenda komen in het volgende jaar bepaald. De BHV brengt maatschappelijke problemen rondom het wonen onder de aandacht en adviseert hierover. Tijdens de BHV bijeenkomst op 7 november 2011 zijn door de individuele leden zestien onderwerpen ´opgehaald`/aangedragen. Uiteindelijk zijn doormiddel van discussie en prioritering door de BHV de volgende onderwerpen op hoofdlijnen op de agenda van 2012 geplaatst: -
Kerntaak Corporatie: Is de kerntaak van de corporatie scherp in beeld? Voor wie is WBV Amerongen er, wie is de doelgroep? En met welke kwaliteit.
-
Jongeren/starters (be)houden in het werkgebied op het terrein van wonen, werken en vrije tijd.
-
Strategisch Voorraadbeheer & Differentiatie woningbezit/ maatschappelijke opbouw van de wijk.
De leden van de BHV gaan in kleine werkgroepen komende periode de onderwerpen uitwerken en de bijeenkomsten van 2012 voorbereiden. De directeur bestuurder stelt conform het reglement een schema op als bijlage bij het reglement met onderwerpen waarover overleg is met de BHV. Indien de vereniging voornemens is een besluit te nemen ten aanzien van één van deze onderwerpen, wordt de BHV advies gevraagd. Deze bijlage is nog niet definitief en wordt met de BHV verder uitgewerkt en opgesteld. En vervolgens juridisch getoetst. Hieronder volgt een voorstel met onderwerpen voor informatie en/of overleg en/of advies die verdeeld zijn volgens de aandacht groepen van beleid zoals die in het ondernemingsplan ´Transparant in beweging´ zijn genoemd: Belanghouders vanuit de maatschappij a.
relevante lokale en landelijke informatie over de volkshuisvesting van de overheid;
b.
Wat is de rol en positie van WBV Amerongen in de lokale samenleving;
c.
Werkgebied, lokaal, regionaal, landelijk; De doelgroepen
d.
MFC Allemanswaard
e.
Ontwikkeling MFC Maarn, Maarsbergen (maatschappelijk & commercieel);
f.
In welke (woon)vraagstukken adviseert de BVH te investeren;
g.
Leefbaarheid;
h.
Woonservicegebieden;
Pagina 19 van 19 Beleidsplan BHV (Belanghebbendenvertegenwoordiging) Laatste bijwerkdatum: 17-10-2011
i.
Aankoop & verkoop (maatschappelijk) vastgoed, wat wel en wat niet?
j.
Amerongen energie neutraal en de rol van WBV Amerongen hierin; Organisatie en personeel
k.
ondernemingsplan 2012 e.v.;
l.
Samenwerking & Fusie;
m. Europese certificering Maatschappelijke Onderneming Amerongen; n.
Nader te bepalen projecten in “Effecten Arena” zetten; Financiën en investor relations
o.
Informatie over de stukken die WBV Amerongen op grond van het Besluit beheer sociale huursector opstelt zoals jaarverslag en begroting;
Pagina 20 van 20 Beleidsplan BHV (Belanghebbendenvertegenwoordiging) Laatste bijwerkdatum: 17-10-2011
6 NULMETING 6.1
Algemeen nulmeting
Waar staan we en waar gaan we naar toe. Belangrijke vragen om straks te kunnen meten wat de toegevoegde waarde/ rendement van de BHV voor WBV Amerongen is (geweest). Hoe meet je dan dat nulpunt? Wat zijn de uitgangspunten? De uitgangspunten om een nulpunt te bepalen kunnen zijn: Jaarverslag Het jaarverslag kan als uitgangspunt dienen, daarin is tevens de laatste stand van zaken mbt tot de realisatie van de doelstellingen uit het ondernemingsplan meengenomen. USP bewonersscan 2011 Net als in 2005, 2007 en 2009 is USP gevraagd een bewonerscan te verzorgen. De uitkomsten van dit onderzoek kunnen meegenomen worden als uitgangspunt. Onderzoek MRM Scan & Maatschappelijk DNA opnieuw uitvoeren Een afweging zou kunnen zijn de onderzoeken met betrekking tot de MRM scan en het Maatschappelijk DNA uit 2008/2009 te herhalen en dat als uitgangspunt mee te nemen. SEV / VTW Experiment maatschappelijke aanspreekbaarheid De Stuurgroep Experimenten Volkshuisvesting (SEV) en de Vereniging van Toezichthouders in Woningcorporaties (VTW) hebben het experiment “de aanspreekbare commissaris” opgezet. Doelstelling van het experiment is het ontwikkelen, uitwerken en testen van methodieken waarmee interne toezichthouders hun maatschappelijke aanspreekbaarheid kunnen formaliseren en versterken. Het Centraal Fonds Volkshuisvesting (CFV) en de Woonbond steunen het experiment. De Governance Code Woningcorporaties vormt het uitgangspunt. Omdat er geen corporaties zijn met een BHV is dit niet expliciet in het experiment benoemd. Uit telefonisch overleg met projectleider Derk Windhausen namens de SEV is gebleken dat WBV Amerongen in tenminste de eerste drie experimentlijnen met de BHV zou kunnen aansluiten. WBV Amerongen ziet het experiment als een kans de corporatiewereld te laten zien wat de positieve maatschappelijke invloeden van een BHV kunnen zijn op de corporatie en de commissarissen van een corporatie. Er zijn vier experimentlijnen uitgezet door de SEV en de VTW. Het doel van het experiment is om op basis van concrete ervaringen uit de praktijk inzicht te krijgen in de mogelijkheden voor de Raad van Commissarissen/Raad van Toezicht om haar maatschappelijke aanspreekbaarheid te versterken. Daarvoor zijn vier experimentlijnen bedacht: 1. De plaats van aanspreekbaarheid in het toetsingskader. Deze lijn is gericht op het leren kennen en ophalen van verwachtingen die bij stakeholders bestaan over de wijze van toezicht houden en de verankering daarvan in het toetsingskader waarmee de toezichthouder haar toezicht structureert en objectiveert. 2. De cultuur rond interne aanspreekbaarheid. Deze lijn is gericht op het versterken van de maatschappelijke sensitiviteit van de RvC als geheel door het creëren van een open cultuur
Pagina 21 van 21 Beleidsplan BHV (Belanghebbendenvertegenwoordiging) Laatste bijwerkdatum: 17-10-2011
waarin afzonderlijke raadsleden zich gestimuleerd voelen om individuele opvattingen en twijfels naar voren te brengen. 3. Verantwoordingsinstrumenten. Deze lijn is gericht op het vinden van werkbare instrumenten en methoden om als RvC een betekenisvolle dialoog aan te gaan met haar stakeholders over de wijze waarop zij invulling geeft aan haar taak als intern toezichthouder. 4. Signalen over de bestuurder. Deze lijn is gericht op het vinden van manieren waarmee de RvC op integere wijze de opvattingen van stakeholders kan betrekken in haar oordeelsvorming over het functioneren van de bestuurder. De SEV heeft als doelstelling om haar bevindingen uit de evaluatie van alle praktijkervaringen te presenteren in september 2012. Dat betekent dat de experimenten bij de deelnemende Raden voor de zomer van 2012 worden afgerond. Ondernemingsplan 2012 – 2014 en lange termijn visie Het huidige ondernemingsplan Transparant in beweging is met 1 jaar verleng tot en met 2012. Het Management Team (MT) heeft in juli, augustus, september en oktober 2011 ondernemingsplan sessies gehad waarin de grote lijnen zijn uitgezet voor het nieuwe ondernemingsplan. De sessies worden intern OPTL sessies genoemd. Bij de sessie van september 2011 is Paul Doevendans van Atrive uitgenodigd ivm zijn expertise op het gebied van maatschappelijk ondernemen en de maatschappelijke onderneming. De planning die WBV Amerongen voor ogen heeft is als volgt: -
Zomer 2013 oplevering ondernemingsplan;
-
Najaar 2013 evaluatie;
-
Januari 2014 ingangsdatum nieuw ondernemingsplan.
Opmerkingen van de Raad van Toezicht (RvT) in augustus 2011 zijn: -
We staan op een kruispunt: o
De directeurbestuurder gaat in 2013 met pensioen;
o
Allemanswaard wordt in 2013 opgeleverd;
o
Een groot gedeelte van de leden van de RvT gaat komende ja(a)r(en) aftreden in verband met de (nieuwe mogelijke wettelijke) zittingstermijn van maximaal acht jaar.
-
Moet er een nieuw ondernemingsplan geschreven worden door het huidige bestuur of moet de nieuwe bestuurder dat doen? Wie moet de lijnen uitzetten?
-
Wat is een goede/passende termijn in de huidige tijd en situatie van de corporatie/sector? Een plan met een korte looptijd of een lange looptijd?
Deze vragen zijn in de OPTL sessie van september 2011 aan de orde geweest en de conclusie is dat het huidige bestuur het nieuwe ondernemingsplan schrijft. Het bestuur bestuurt en bij goed bestuur hoort ook in de toekomst kijken. De strategische hoofdlijnen voor het nieuwe ondernemingsplan dienen in de ogen van het MT door het huidige bestuur uitgezet te worden. De vraag is dan wel met welke intensiteit dat moet gebeuren. Beleidshorizon van 2 jaar en een visiehorizon die wat langer is Vooralsnog wordt uitgegaan van een beleidshorizon van 2 jaar en een visiehorizon die wat langer is. Na het vertrek van de huidige directeur bestuurder kan dan naar eigen inzicht de beleidshorizon na De eerste 2 jaar worden ingevuld.
Pagina 22 van 22 Beleidsplan BHV (Belanghebbendenvertegenwoordiging) Laatste bijwerkdatum: 17-10-2011
7 Corporate Governance en de Maatschappelijke Onderneming Moet nog uitgewerkt worden.
Bijlagen -
1. Adviesbrief BHV selectie commissie d.d. 1 juli 2011
-
2. Conceptreglement BHV d.d. 5 januari 2011
-
3. Taken verantwoordelijkheden overzicht organen WBV Amerongen
-
4. Statuten WBV Amerongen
Pagina 23 van 23 Beleidsplan BHV (Belanghebbendenvertegenwoordiging) Laatste bijwerkdatum: 17-10-2011