magazine voor studenten en medewerkers van de han
down under
stage in nieuw-zeeland alumnus in moskou
jrg 18 #8 11 december 2013
domweg gelukkig in het buitenland
de trends voor 2014
Back to the future
op snsr.nl... Stations tussen Nijmegen en Arnhem meest overgeslagen
Billen wassen om je studieschuld af te lossen
De stations Arnhem-Zuid, Elst en Nijmegen Lent worden het vaakst overgeslagen door de NS. De vervoerder slaat gemiddeld negen stations per dag over, om te voorkomen dat er grootschalige vertraging ontstaat. Dat schrijft staatssecretaris Mansveld in een brief aan de Kamer. De treinen van de NS stoppen dagelijks bijna 40.000 keer op een station. Dat betekent dat er in 0,02 procent van de gevallen een station wordt overgeslagen. Op het traject Nijmegen-Arnhem gebeurt dit het vaakst. Arnhem-Zuid werd dit jaar 376 keer overgeslagen. Nijmegen-Lent en Elst zagen 374 keer een stoptrein aan zich voorbijflitsen.
Ex-studenten die hun studieschuld aflossen door speciale zorgtaken te vervullen. Een revolutionair idee! Tenminste, dat vindt de jury van de ONVZ Vakprijs, een prijs voor het beste zorgidee van Nederland. Inzender Tjarko Rookmaker kreeg de prijs omdat hij een systeem ontwikkelde waarbij ex-studenten hun studieschuld kunnen aflossen door sociale zorgdiensten te leveren, zoals de verzorging van ouderen. Volgens ONVZ combineert het idee verschillende maatschappelijke problemen, en biedt het een hele realistische en uitvoerbare oplossing.
Politie voorkomt nazi-studentenfeest Het was niet grappig toen Prins Harry van Engeland het deed en zeker ook niet als een stel Groningse studenten het doet: jezelf verkleden als een nazi! Daar waar Harry nog een eenling op een feestje was, daar hebben de Groningse studenten er een heel themafeest van gemaakt. De politie wist het NSB-feest van de studenten te voorkomen na een tip van een buttonmaker. Die had het verzoek gekregen van de Groningse studente Soraya om veertig Jodensterren te maken, die feestgangers opgespeld zouden krijgen. De politie spoorde de organiserende studenten op. ‘Ze beweerden dat het idee was ontstaan toen ze dronken waren’, aldus een woordvoerder van de politie NoordNederland. Onder druk bliezen de studenten het themafeest op het laatste moment af.
Het welbekende rugnummer van Johan Cruijff. Het geboortehuis van ’s werelds beste voetballer ooit wordt omgetoverd tot een studentenhuis. Binnenkort wordt bekendgemaakt welke Amsterdamse studenten er mogen wonen.
14
Het citaat ‘Tegenwoordig lijken interviewers op tv bezig met een race naar de finishlijn!’ Een groot aantal HAN-studenten (onder andere van Communicatie) bezocht een workshop van Frans Bromet, bekend van zijn droogkomische documentaires en reportages. De studenten werden uitgedaagd om zelf ook een minidocumentaire te maken.
Volg Sensor op www.snsr.nl of op Twitter (@snsr) 2
B
Sensor is het redactioneel onafhankelijk magazine van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. Het magazine is gratis voor studenten en medewerkers. Het volgende nummer verschijnt op 8 januari 2014. REDACTIE-ADRES Nijmegen, Kapittelweg 33, Kamer A3.11 (024) 353 03 90 Arnhem, Ruitenberglaan 29, Kamer 3.19 (026) 369 12 40 www.snsr.nl,
[email protected] POSTADRES Postbus 6960, 6503 GL Nijmegen REDACTIE Han Geurts, hoofdredacteur, (024) 353 03 88 Herman van Deutekom, plv. hoofdredacteur (026) 369 12 40 Renée Jenniskens, (024) 353 03 92 Olga Helmigh, (026) 369 12 16 Sander Arink (024) 353 03 89 Raïssa Soeter (024) 353 03 91 Els Sanders, redactie-assistente (024) 353 03 90 MEDEWERKERS Ruud Kroes Claudia Fitsch Mart Geurts Lotte Doomernik Veerle Verhoeven REDACTIERAAD B. Looten (voorzitter), W. Sips, P. Freriks, M. Nederhoed, E. Cuppen, M. van Koolwijk, M. Witjes FOTOGRAFIE Ralph Schmitz Coos Dam William Moore Maaike van Helmond Cover: Ralph Schmitz VORMGEVING EN PRODUCTIE Laura Foppen Ben Schot, Graphic Design bno ADVERTENTIES Bureau Nassau BV Achterom 100 C 1621 KW Hoorn
[email protected], tel. 020-6230905 KOPIJ Kopij en reacties moeten voorzien zijn van naam en telefoonnummer. De redactie houdt zich het recht voor ingezonden stukken te weigeren of in te korten.
24 30 37
Stage in Nieuw-Zeeland
Down under
Alumnus in Moskou
Domweg gelukkig in het buitenland Prijsvraag
Fokke en Sukke
Rubrieken Olga Oordeelt
13
Uitgehoord
38
Opgetekend
40
Verder in dit nummer Goed verhaal
26
Buro 507
28
Verhalen uit Vilnius
39
back to the future 2014
pagina 14
Ontwikkeld de foto De medewerker en Wie: Sanne Diepeveen (35) Functie: docent Logopedie en onderzoeker spraak bij kinderen Wat: voor het eerst op schaatsen waar: Nieuw Bergen, Limburg Wanneer: 1981
‘D
it winterse plaatje is gemaakt bij een vijver vlakbij ons huis in Nieuw Bergen (Noord Limburg). Ik stond voor het eerst op schaatsen: moonboots met klapschaatsjes eronder. Zodra het ijs stevig genoeg was, gingen we er met het hele gezin op uit. De decembermaand stond uiteraard ook in het teken van Sinterklaas. Vaak begon dit met een gedicht met speurtocht die ons leidde naar de jute zak met cadeaus. Wat we kregen was vooral praktisch en bruikbaar, met iets wat we écht graag wilden, maar niet te gek of te duur. Nadat ik, mijn broertje en zusje ‘het’ wisten, gingen we nog een tijdje door met het maken van surprises. Ook kerst vierden we thuis, gecombineerd met bezoek aan opa en oma. We aten altijd witlof met ham en kaas, weet ik nog. En op oudejaarsavond maakte mijn vader oliebollen en appelflappen. Die aten we direct vanuit het vet. Mijn vader was voor mijn geboorte elektricien, maar doordat hij last kreeg van zijn rug kwam hij noodgedwongen thuis te zitten. Mijn moeder werkte als leerkracht op een basisschool. Iets wat in die tijd ongewoon was; een getrouwde vrouw hoorde niet voor de klas te staan en broodwinner te zijn. Ik schat in dat ze niet zo van de rolmodellen was, haha. Mijn ouders waren niet streng maar hadden wel duidelijke regels en trokken altijd één lijn. Eerlijk zijn vonden ze heel belangrijk. Ik had daar als kind misschien ook wel een handje van: ik was rustig en vrolijk, maar als het op spelregels aankwam, had ik ‘no mercy’. Regels zijn regels, haha. Verder moesten we echt ons best doen voor school en dergelijke, maar verging de wereld niet als iets niet lukte. Meer dan je best kun je immers niet doen. Ik ben blij met hoe ze ons opgevoed hebben, zou niet weten wat ik anders zou doen. Ik vind het wel fascinerend om de verschillen in ontwikkelingen per generatie te zien. Bijvoorbeeld op het gebied van mobiele telefonie, internet of elektrische auto’s. Wat een verschil, ook de manier waarop je door die veranderingen je leven invult. Mijn jeugd is heel anders geweest dan iemand die nu opgroeit met onder andere sociale media. Ik ben ook benieuwd naar wat er nog meer kan veranderen, hoe de wereld eruitziet als ik ouder ben. Dat wil ik nog eens vragen aan mijn oma, of zij dat idee vroeger ook had. Wat er in hemelsnaam nog voor een nieuwe dingen bedacht konden worden.’ RS
4
Uit de kast We hebben er vijftig. En afgelopen zomer kregen ze allemaal een stola en een koker, net als bij een echte universiteit (ik zal de lezer die vreselijke groepsfoto besparen). Die mogen ze omdoen (de stola, dan) als de groep weer uitbreidt. Want uitbreiden, dat kunnen ze. De HAN begon met een tweetal maar dat groeit en bloeit. Als konijnen in een ondergronds gangenstelsel. Voor je het weet zijn het er vijftig. En ze hebben fantastische titels: Model-based information systems, innovatieve leerarrangementen, ontwikkelen van competenties op de werkplek, governance en innovatiedynamiek in het onderwijs, total quality management in organisatienetwerken, musculo-skeletale revalidatie. Bent u daar nog? En ze doen geweldig werk, daar twijfel ik niet aan. Ons CvB is niet gek.
Back to basics Enkele jaren geleden maakten we rond deze tijd een katern over trends. Wat staat ons volgend jaar te wachten op het gebied van mode, muziek, gedrag, gadgets? Tijd om dat weer eens te onderzoeken, vonden we. Maar dezelfde opzet bleek niet te werken. Ditmaal geen vooruitblik op nieuwtjes, ins and outs, verse speeltjes. De crisis heeft hard toegeslagen, de schijnwerkelijkheid van toen (allemaal leuke nieuwe dingen; lenen maar, jongens) wordt afgebouwd, de realiteit heeft ons ingehaald. Het is back to basics in 2014. De naaimachine komt weer voor de dag, evenals het gereedschap . We gaan hergebruiken, worden creatiever en duurzamer. Volgens de trendwatcher zal 2014 in het teken staan van soberheid, met zo af en toe een prettig luxueus verwenmoment om de moed erin te houden. Het is maar dat u het weet. Han Geurts
Dan hadden ze heus die dure sjerp niet gekregen, onze boegbeelden van het praktijkgericht onderzoek bij de hogeschool, in hun belangrijke rol bij het doorontwikkelen van de HAN tot university of applied sciences. (deze woorden zijn niet van mij, maar dat was wel duidelijk). Niks mis mee en laat ze maar schuiven, hoor ik u zeggen. Maar er is één klein puntje, dames en heren lectoren: WE ZIEN JULLIE NOOIT. We horen niks van jullie, we merken er niets van. Kom eens uit die ivoren torens, ruk je eens los uit de wetenschappelijke literatuur, loop die dame in het voorkamertje vriendelijk groetend voorbij en trek de wijde hogeschoolwereld in. Je weet niet wat je meemaakt. Allemaal leergierige studenten en bereidwillige medewerkers. Kunnen jullie zo gebruiken in jullie alomvattend onderzoek. Doe eens wat vaker iets met deze medebewoners, laat je eens zien, horen, voelen, als waren jullie echte mensen. Ik beloof jullie: kom eens uit de kast en ik trakteer op een stevige zoen. En in een enkel geval misschien een French kiss. Bofferds.
-x- HannaH sensor 8, jaargang 18 5
nieuws
Een huis
van 1m
2
Zij: beeldend kunstenaar en dichter. Hij: architect en stedenbouwkundige. Samen maakten Ria Roerdink en Paul van Hontem dit ‘Huis van woorden en water’. Geïnspireerd door een huis van slechts één vierkante meter, gemaakt door de Laotiaanse kunstenaar Van Bo Le-Mentzel. Het idee: een huis is pas echt duurzaam als het zo klein mogelijk is (want: minder bouwmateriaal en minder energiekosten). Op een badkamer na heeft de ‘ONE-SQM-HOUSE’ alle benodigde functies. Met zijn ontwerp wil Bo LeMentzel de discussie aanwakkeren over de steeds groter wordende woningen die gebouwd worden, en het feit dat iedereen een huis moet kunnen hebben dat bovendien kan staan waar diegene dat wil. Roerdink en Van Hontem hebben zijn tekeningen opgevraagd en bouwden aan de hand daarvan een huisje van afvalmateriaal waar je in kunt zitten, werken, staan en slapen. Roerdink: ‘We hebben elementen toegevoegd als een luifel (tevens de ingang als je het huisje een kwartslag draait) en woord- en kleurelementen. En er zitten wieltjes onder zodat je naar jouw ideale plek aan het water kunt rijden om er te dagdromen.’ Voorlopig staat het huisje in het atrium van de campus aan Kapittelweg 33. RS
Toekomstig lerarentekort Het basis- en middelbaar onderwijs stevenen af op een enorm lerarentekort. Het Ministerie van Onderwijs heeft laten berekenen dat er in 2025 een kleine 10.000 leraren te weinig zijn in het basisonderwijs en over ruim twee jaar al 1700 in het middelbaar onderwijs. Het probleem in het basisonderwijs is vooral zo groot omdat er de komende jaren 4400 studenten minder dan voorzien afstuderen aan de pabo. Momenteel zijn er nauwelijks vacatures in die sector, maar dat tekort is over twee jaar voorbij en daarna zullen de vacatures elke vijf jaar verdubbelen. In het Herfstakkoord zijn al middelen vrijgemaakt om nu al personeel in dienst te nemen dat over een paar jaar hard nodig is, maar waarschijnlijk zijn die middelen verre van toereikend. HG
6
HAN rallywagen onderweg naar Argentinië
De start van Le Dakar 2014 komt steeds dichterbij. Spannende tijden voor vijf studenten Autotechniek die de technische ondersteuning verzorgen van de HAN GO-4 Dakar, een rallyauto die na jaren van engineering, analyses, bouwen, en prepareren klaar is om mee te doen aan de moeder aller rally’s. De rallywagen, kortweg HAN genaamd, is vorige week in het Franse Le Havre ingescheept en op weg naar Argentinië. Daar wordt Le Dakar van 4 tot 18 januari 2014 gereden, waarbij, naast Argentinië, ook Bolivia en Chili worden aangedaan. In Le Havre kreeg het team het startnummer 431 toegewezen. Dat maakt het nog echter. Inmiddels heeft er een stoelendans in de rallywagen plaats gevonden. Peter Merceij, die de HAN Go-4 nog bestuurde tijdens de laatste rallyproeven in Rusland en Marokko, heeft zich wegens drukte van zijn bedrijf noodgedwongen terug moeten trekken. Navigator Gerard List is een stoel naar links opgeschoven en oudstudent Autotechniek Jan Mooij is de nieuwe navigator. Doelstelling is om de auto gedurende drie opeenvolgende jaren in te zetten. Eer wordt gestreefd naar voortdurende innovatie en deelname van studenten. Maar wat deze auto het meest bijzonder maakt, is dat er voor het eerst in de geschiedenis van Le Dakar een auto van een hogeschool gaat starten in de rally aller rally’s. HvD
Volkshuisvesting Arnhem in de prijzen De werkzaamheden die Volkshuisvesting Arnhem heeft verricht om Klarendal op te kalefateren, zijn bekroond met ‘de Gouden Piramide’. Deze rijksprijs beloont inspirerend opdrachtgeverschap, met dit jaar als thema ‘gebiedsontwikkeling’. Van de 54 inzendingen was Volkshuisvesting met Klarendal één van de vier genomineerden. Volgens de jury heeft de Arnhemse opdrachtgever een buitengewone prestatie geleverd door een oude volkswijk een nieuwe toekomst te geven, waar zowel oude als nieuwe bewoners achter staan. Met de prijs is een geldbedrag van 50.000 euro gemoeid. Volkshuisvesting houdt een deel zelf en verdeelt de rest onder de bewoners (ofwel het wijkplatform van Klarendal), bouwspeelplaats De Leuke Linde, ondernemers van het Modekwartier en de Gemeente Arnhem, want: ‘We hebben het samen gedaan!’. FEM-docent en actief Klarendaller John Holtackers is blij met de prijs: ‘Veel belangrijker dan het geld is de erkenning voor wat hier in de wijk gebeurt.’ RS/Klarendal.nl
EVENTUEEL STOCK VERPLEEGKUNDE
7
nieuws
Extra trapopgang station Presikhaaf Eindelijk is hij er! De extra trap die de opstopping op perron 2 (de campuszijde) van NS station Presikhaaf moet verminderen. Vooral in de ochtendspits stappen er zoveel studenten en medewerkers uit, dat er een gevaarlijke situatie ontstaat. Na vijf jaar druk uitoefenen door de HAN en sinds afgelopen jaar ook de Verenigde Studenten Arnhem (VSA), is de tweede trap vorige week officieel in gebruik genomen. Voor de gelegenheid deelden medewerkers van ProRail appels uit aan de reizigers. ‘Meteen na onze oprichting heeft de VSA samen met de HAN een dossier gemaakt met daarin allerlei bewijsmateriaal over ongevallen en andere zaken die een extra trap rechtvaardigen’, zegt Maarten Venhovens, voorzitter van VSA, trots. ‘Ook hadden wij documenten waaruit bleek dat het station niet meer voldeed aan de huidige norm. Er wordt nog gekeken naar een helling voor rolstoel gebruikers. HvD
Pensioenspreekuur ‘Adviseur in opleiding’ staat er keurig op hun badge. Sjoerd Daams en Jeffrey van den Dries zijn derdejaars Financial Services Management (FSM) en houden met een aantal jaargenoten de jaarlijkse pensioenspreekuren. Medewerkers kunnen zich daarvoor opgeven en de studenten beantwoorden dan alle vragen rond het pensioen. In totaal worden 26 aanmelders volgens een strak schema te woord gestaan. Elk studentenduo houdt ongeveer vier gesprekken. Geduldig en deskundig leggen Sjoerd en Jeffrey alles uit over zaken als het nabestaandenrecht, het Uniform Pensioen Overzicht (UPO), de pensioenaangroei en de gevolgen van eerder stoppen. Beiden geven aan dit een leuke klus te vinden. Jeffrey: ‘Niks mis met het onderwijs, maar nu hebben we gesprekken met echte mensen met echte vragen.’ Begeleidend docent Rico van Hal knikt instemmend: ‘De belangstelling groeit ieder jaar. Misschien moeten we dit volgend jaar maar uitbreiden naar bijvoorbeeld hypotheekspreekuren.’ Zijn de studenten zelf ook al bezig met hun pensioen? Sjoerd: ‘Niet bepaald, het is nog een ver-van-mijn-bedshow en ik bouw bovendien nog niks op met mijn bijbaantjes.’ Dat laatste doet Jeffrey wel. ‘Ik heb al een aardig fundament’, lacht hij. ‘Met mijn horecabijbaan zit ik nu op twee euro pensioen per maand. Bruto, haha.’ HG
8
Nijmegen heeft er eindelijk een brug bij Nijmegen en Arnhem zijn niet dichter bij elkaar komen liggen, maar het zou wel eens kunnen dat door de opening van De Oversteek, de nieuwe Nijmeegse brug, de reistijd flink korter is geworden. Eind november was de opening. Na een dag vol feestelijkheden volgde er een ouderwetse autoloze zondag. Een mooie kans voor wandelaars en fietsers om het strakke wegdek uit te proberen. RJ
Student Company USBUZZ naar landelijke halve finale Geen gevoelige, geheime of persoonlijke informatie meer op straat door een verloren usb-stick. Student Company USBUZZ, bestaande uit studenten van de opleiding Small Business en Retail managment (SBRM), hebben via een applicatie en een bluetooth tag het probleem opgelost. Via de tag is het verloren item snel op te sporen. De Student Company streed met 55 andere ondernemingen in de
Gelderse New Venture Finale en bereikte een van de tien plaatsen die recht geven op de landelijke halve finale in maart volgend jaar. Van de tien companies gaat de helft door naar de finale in juni. De winnaar mag maar liefst 20.000 euro mee naar huis nemen. HG
9
nieuws
HAN Autotechniek Meer studentenkamers in Arnhem Arnhem is een studentencomplex rijker: De Raaphorst. Het complex, dat op nog geen twee kilometer van de campus ligt (en net zo ver van het centrum), bestaat uit 35 appartementen. Daarvan worden er 21 gebruikt door studenten van de HAN, het merendeel internationale studenten van de faculteit Economie en Management. De meeste appartementen hebben twee kamers, enkele zelfs drie, inclusief badkamer en woonkeuken. Het hele pand is voorzien van internet en beschikt over een centrale wasgelegenheid. Sinds augustus van dit jaar wonen er zo’n veertig studenten. Afgelopen week werd het gloednieuwe complex officieel in gebruik genomen. HvD
10
vanuit Groningen
Vanaf volgend studiejaar kunnen havo- en vwo-leerlingen in Groningen starten met de HAN-opleiding Autotechniek. Ook voor technische mbo-studenten ligt die route dan open. Samen met Noorderpoort, een onderwijsinstelling voor middelbaar beroepsonderwijs, biedt de HAN het eerste half jaar van de propedeuse aan in Groningen. Het idee is dat daarmee de overstap om te kiezen voor Autotechniek voor leerlingen uit het noorden van het land eenvoudiger wordt. Bovendien hoeven ze bij de start dan nog niet direct op zoek te gaan naar een kamer. Vanuit de Nederlandse overheid is de opdracht geformuleerd om het aantal hbo-studenten in die richting sterk te laten groeien. Met deze samenwerking hopen HAN en Noorderpoort daar een bijdrage aan te kunnen leveren. HG
Mag een rechter twitteren? In het vijfde Landelijke congres HBO-Rechten ging het vooral over (social) media. Lievelingsdocent Oscar van der Roest, ‘omdat hij moeilijke dingen makkelijk kan maken’, mag het congres openen. Niet omdat hij zoveel verstand heeft van social media, als hij zegt: ‘Voor de leken in de zaal: dit is een smartphone’, mompelen aanwezige studenten: ‘Hij houdt hem ondersteboven!’ Van der Roest vindt dat het gezag van rechters inboet als ze gaan twitteren, zoals rechter Sylvia Taalman die twitterde: ‘Ik heb overal wel een mening over’ en ‘Ik heb ook overal een politieke mening over’. In zijn verhaal haalt hij ook Gerben Kor aan, advocaat en mediaconsultant, die het boek De Togakamer schreef, over media en rechtspraak. Het is dan ook geen wonder dat Kor even later keynotespreker is. Gelardeerd met vooral filmpjes over muziek weet hij de bezoeker bij de les te houden, al is niet helemaal duidelijk welke. Maar voor hem is één ding wél duidelijk: mobieltjes van studenten mogen in de les. Gelukkig maar, want in de workshops die volgen gaat het niet zozeer over óf, maar vooral hóe ze te gebruiken. RJ
To Hull and kcab
Innovatiehub
Doetinchem voor zinvolle stages
Bedrijven die in deze onzekere tijden willen overleven, moeten innoveren. Dat kan op verschillende manieren. Sinds vorig jaar kan dat ook met studenten van de HAN. In een HANInnovatiecentrum, gevestigd in het bedrijf zelf, krijgen vijf tot negen studenten de ruimte om tot frisse, creatieve en innovatieve oplossingen te komen. Om continuïteit van stagiairs of afstudeerders te garanderen, werkt een projectcoördinator van de HAN ‘inhouse’ bij de diverse bedrijven die bij een innovatiehub zijn aangesloten, zoals Kiki Vonk. Zij is vorig jaar afgestudeerd en werkt op dit moment als projectcoördinator bij de bedrijven Rensa, Wopereis en Hosokawa in haar Innovatiehub Doetinchem, inmiddels de vijfde innovatiehub in de Achterhoek. ‘Zo blijft een bedrijf Innoveren en steeds in contact staan met de diverse kennisinstellingen’, zegt ze. Daarnaast initieert zij, in samenwerking met het bedrijf, nieuwe projecten en ondersteunt ze de stagiairs en afstudeerders met de uitvoering ervan. Vonk: ‘Het bijzondere van deze manier van werken is dat studenten daadwerkelijk een bijdrage leveren die er toe doet bij hun stage- of afstudeerbedrijf. Verder werken studenten uit diverse disciplines met elkaar samen, waardoor je daadwerkelijk kunt spreken van een kennisbestuiving, wat een belangrijke ervaring voor deze studenten oplevert.’ HvD
In oktober zijn studenten Accountancy en Financial Services Management naar de Engelse kustplaats Hull geweest om een businessgame op te starten. Na in de tussenliggende weken via internet nog een aantal rondes gespeeld te hebben, zijn de Engelse studenten van Hull onlangs in Arnhem geweest voor de ‘terugwedstrijd’: hier werden de eindpresentaties gehouden, compleet met prijsuitreiking. Naast de businessgame hebben de studenten ‘s avonds vanzelfsprekend gezamenlijk de Arnhemse binnenstad verkend. Een dag later was er ook nog tijd voor een cultureel uitstapje naar oorlogsmuseum Hartesteijn in Oosterbeek. HvD
11
Fab apps
To have
Handige, leuke, flauwe en geniale applicaties die je volgens app-expert Raïssa op je smartphone móet zetten:
iWish
Times Square Official
Over bucket lists gesproken.. wat is een beter moment om over goede voornemens na te denken dan rond Oud en Nieuw? Kom je niet verder dan ‘gezonder eten’ en ‘meer sporten’, en kun je wel wat inspiratie gebruiken: de iWish app heeft per categorie (o.m. reizen, financieel, sport en gezondheid) mooie aanraders. Wat dacht je van snorkelen in de Great Barrier Reef, zorben of piano leren spelen?
Oud en nieuw vieren op Time Square in New York staat op veler bucket lists. Alvast een indruk krijgen van het grootste feest ter wereld? Download ‘Time Square Official’, een app die onder meer live de openingsceremonie, optredens en uiteraard de beroemde bal-val laat zien.
Goede voornemens?
The place to see
Keepy
Kerstmarkten 2013
Voor nu, en later
December fun
Doet het weggooien van de Sinterklaas surprises je pijn in het hart maar wil je stiekem niet nóg meer troep in je huis? De Keepy app is ontworpen om alle artistieke creaties van je kroost vast te leggen. Met voor ieder kind een persoonlijke time line en de mogelijkheid te delen met oma!
Deze gratis app wint niet de schoonheidsprijs maar is toch handig omdat het een overzicht geeft van kerstmarkten in binnen- en buitenland. De schaatsbaan, glühwein, reibekuchen en gepofte kastanjes wachten op je!
Heb je een leuke tip voor in de appgids? 12
Stuur dan een mailtje naar
[email protected]
O
lga
ordeelt Sensor-redacteur Olga Helmigh zet het mes erin
Orange is the New Black muziek televisie boek eten
Voordat ik uitleg waarom je deze serie ábsoluut moet zien, moet ik duidelijk maken dat het hier om een Netflix-productie gaat. Illegaal downloaden is iets waar ik me uiteraard nóóít schuldig aan zou maken (kuch), maar dat hoeft ook niet: Netflix is een online videotheek, waar je voor maar acht euro per maand ongelimiteerd series en films kunt kijken. In HD, met ondertiteling, zonder reclame. Ideaal. Orange is the New Black is speciaal voor Netflix gemaakt, en het eerste seizoen is er in één keer opgezet. Seriejunkies zoals ik, die met holle ogen en een houten reet liefst alle afleveringen achter elkaar willen kijken, kunnen hun lol dus ongeremd op. Piper Chapman (Taylor Schilling) heeft tien jaar geleden een passionele lesbische relatie gehad met de verleidelijke maar nuchtere Alex Vause (Laura Prepon uit That’s 70’s Show). Alex blijkt lid van een internationaal drugskartel, en weet Piper zover te krijgen eenmalig als drugskoerier te fungeren. Als Alex tien jaar later gepakt wordt, komt Pipers deelname alsnóg aan het licht. Maar inmiddels is ze modelburger. Ze is verloofd met een man, houdt van joggen en gezond eten en staat op het punt om een cosmeticalijn te lanceren. Omdat de zaak niet
verjaard is en haar kansen minimaal zijn, meldt ze zich vrijwillig bij de gevangenis. Dat wordt een jaar brommen: ze ruilt haar dagelijkse kloffie in voor een oranje gevangenispak. Piper komt terecht in een jungle aan wetten en regels en raakt verstrikt in hilarische, intense situaties met medegevangenen. Zo is ‘Crazy Eyes’ meteen idolaat van haar, beledigt ze op haar eerste dag ‘Red’, de Russische maffiabitch die de keuken runt (cruciale fout, zo blijkt) en is ze getuige van vurige lesbische seks in de douches. Als klap op de vuurpijl blijkt dat Alex, die ze jaren niet heeft gezien én de reden is voor haar straf, in dezelfde vleugel vastzit als zij. Voor Piper is het een hel, maar stukje bij beetje slokt het soap-operiaanse gevangenisleven haar op en weet ze zich te redden. Elke aflevering krijg je bovendien de voorgeschiedenis te zien van de personages die vastzitten, zodat je begrijpt waarom ze zich in de bak bevinden (en dat slechte keuzes grote gevolgen kunnen hebben). Als je van scherpe humor, geestige situaties en bonte personages houdt, dan móet je Orange is the New Black kijken. Maar dan wel via het eerlijke Netflix en niet dat verderflijke, illegale downloaden natuurlijk…. (kuch).
13
Back to the future 2014 Vaste banen verdwijnen, freelancers nemen de hervormde arbeidsmarkt over en velen van ons vallen tussen wal en schip. We maken momenteel een felle omslag mee, en in 2014 zal deze ontwikkeling nog heviger doorzetten. We springen als gevolg slimmer om met onze zuurverdiende centen, en kruipen liever nostalgisch achter de naaimachine om geliefde kledingstukken te fiksen, dan dat we onze portemonnee trekken. Voor een hippe polstelefoon en fascinerende Google Glass-bril zijn we daarentegen wel bereid de euro’s te laten rollen. Sensor bestudeerde het rapport over 2014 van de toonaangevende trendwatcher Adjiedj Bakas en brengt verslag uit van wat ons zoal te wachten staat. Eén ding is zeker: It’s gonna be a bumpy ride… Tekst: redactie // foto’s Ralph Schmitz
14
e:
sensor 8, jaargang 18 15
Diagnose: paradoxale tijden Tot een paar jaar geleden leefden veel mensen op de pof: we sloten torenhoge hypotheken af, konden op ons 55e al met pensioen, leenden ons scheel bij DUO en gingen drie keer per jaar op vakantie. De schijnwelvaart die hiermee ontstond, wordt nu afgebouwd: de realiteit heeft ons al een tijdje ingehaald. Schulden worden gesaneerd, er wordt meer gespaard, studenten denken drie keer na voordat ze een extra lening afsluiten en we kiezen vaker voor hergebruiken. We beseffen massaal: je kop in het zand steken werkt niet meer. Het is uithuilen en met frisse moed je plannen en wensen bijstellen. We moeten het creatiever aanpakken dan voorheen.
Creatieve Nostalgie Bedenken wat écht geluk brengt, zo luidt de boodschap van 2014, aldus trendwatcher Adjiedj Bakas. Het jaar zal in het teken staan van soberheid, met zo af en toe een prettig luxueus verwenmoment om de moed erin te houden. Verder houden we het simpel: back to basics. De naaimachine wordt afgestoft en de hamer uit de gereedschapskist gevist: zo schenken we favoriete kledingstukken en meubels een langer leven. Onderling producten en diensten ruilen wint aan populariteit. We kiezen in de supermarkt liever voor huismerken, hoewel we investeren in duurzaamheid: liever afgepast kwaliteit kopen, dan teveel inslaan en dingen weggooien. We hamsteren daarentegen wel houdbare voorraadjes: ingeblikte voedingsmiddelen, stapels zeepjes, ga zo maar door. Een appeltje voor de dorst en altijd wat achter de hand, dat is het idee. Nostalgie keert eveneens terug, weet Bakas: we genieten weer van Brinta-pap of een boterham met hagelslag als ontbijt, en boerenkool met worst als avondeten. We sturen ouderwets ansichtkaarten vanaf ons vakantieadres. Niet meer per se verre oorden overigens, bij een boertje logeren in een tent op zijn land is ook prima. .
16
Back to the future: 2014 Talent aanboren De vaste baan is al een tijd op z’n retour: de zp-isering (zelfstandige professionals) zet door. De flexibilisering van de arbeidsmarkt verloopt rap. Het gaat niet meer om contractvorm, maar om excellentie in vakmanschap. Jongeren kiezen volgens Bakas eieren voor hun geld. Pretstudies zijn ‘uit’, we gaan voor zekerheiden zodat we straks beslagen ten ijs komen op de onzekere, hevig veranderende arbeidsmarkt. Deze nieuwe arbeidsgeneratie start met de nieuwe insteek. De rappe omslag levert wél een probleem op voor de ruim 50.000 mensen die de komende drie jaar hun vaste baan zien verdwijnen: zij hebben zich niet of nauwelijks voorbereid op de huidige situatie en komen van een koude kermis thuis. Sociale voorzieningen worden ook steeds soberder: het is een schijnzekerheid. Velen zullen tussen wal en schip vallen omdat zij zich te weinig weten te profileren als zelfstandige, de concurrentie voor hen groot is, of simpelweg te veel geïnvesteerd hebben in één specialiteit, waar helaas minder behoefte aan is (denk aan de reisbranche). Omscholen is lastig en niet voor iedereen een optie. Het zal een uitdaging of zelfs onmogelijke taak worden voor velen om te wennen aan een nieuwe verantwoordelijkheid: de touwtjes van je professionele leven in handen nemen en je talent en creativiteit aanboren in plaats van je competenties en pure kennis.
Zonder handen bellen Terwijl we aan de ene kant teruggaan naar de basics, middels creatief denken en nostalgie, neemt de technologie een enorme spurt. Mobiele telefoons en tablets vervangen vaker de lap- en desktop. Tevens is er sprake van een sterke opkomst van alternative mobile devices, zoals het telefoonhorloge en de interactieve bril. Straks praten we tegen onze pols, en komen daar ook reminders en incoming messages binnen. We maken foto’s met onze polstelefoon, en kunnen te allen tijden handsfree bellen. We hebben dit jaar ook al kennisgenomen van Google Glass, de bril waarop informatie geprojecteerd kan worden. Al lopend kunnen we van alles opvragen zonder eerst een apparaat ter hand te nemen. Het kan ook andersom: jij maakt de wereld deelgenoot van wat jij ziet. Sta je bovenop Mount Everest? Het thuisfront kijkt mee. Volgens Bakas laat de concurrentie niet lang op zich wachten: de Samsung Class en Apple View zijn in de maak.
sensor 8, jaargang 18 17
Zóóóóó 2014 Weg met kingsize, vet en suiker Geldgebrek en het nieuwe bewustzijn over onze eigen verantwoordelijkheden zorgen voor een nieuwe kijk op het voer dat we onze bakkes inschuiven. Zoete troep, vette happen en overdreven porties zijn uit; afgepaste maaltijden met voedzame ingrediënten zijn in. Geneeskrachtige werkingen zijn mooi meegenomen: in aardappelschillen en broccoli zit een antioxidant tegen kanker, kool werkt tegen maagontstekingen, enzovoorts. Zo worden we onze eigen ‘kruidenvrouwtjes.’
Eigen kring versterken Je eigen pad volgen, lekker individualistisch leven en op jezelf gefocust zijn raken uit. Want eenzaamheid ligt steeds meer op de loer in deze duizelingwekkend complexe en tegenstrijdige maatschappij. We gaan op zoek naar naasten en gelijkgestemden om daar een intensievere band mee op te bouwen, in plaats van in ons uppie voor de tv een zak kingsize chips te schransen, of met wat vrienden dure cocktailtjes weg te tikken in een hippe bar. Hoe? Met z’n allen gezonde maar overheerlijke hapjes en drankjes maken, spelletjes spelen en elkaar helpen bij moeilijkheden. Alleenstaande ouderen scholen samen en slijten hun laatste dagen in een solidaire, gezellige woongroep, gebruik makend van buurtinitiatieven als gaarkeukens, spelletjesmiddagen en uitjes.
18
Hosselen Het klinkt alsof we massaal gaan rappen (I’m a hustler, baby!), maar nee. Hosselen is een Surinaamse term voor het regelen van losse klusjes. Handig met kralen? Maak je eigen kettingen en verkoop ze online. Goed in koken? Maak thuis een grote pan eten en verkoop kleine porties via www.thuisafgehaald.nl. Gouden vingers op de naaimachine? Vermaak oude kleding die je gedoneerd krijgt via vrienden en familie en hossel een leuk bedrag bij elkaar met doorverkopen. Ook bemiddelingsbureaus die ‘rotklusjes’ opknappen voor anderen tegen een vergoeding zullen links en rechts opduiken. Kortom: creatief een zakcent(je) verdienen door kennis en kunde te verenigen en slim in te haken op de wensen en behoeften van nu.
netflix De online serie- en televisieaanbieder, te bekijken op je televisie/computer/tablet, wint fors aan populariteit. Voor acht euro per maand (eerste maand gratis!) kun je kiezen uit duizenden series en films, meteen beschikbaar en van uitstekende kwaliteit (HD). Netflix was vroeger een doodgewone videotheek in Amerika. Ze maakten de switch naar online, en hebben dat geniaal uitgevoerd. Het is legaal, tijdbesparend en bovendien van puike kwaliteit.
óóóó
Back to the future: 2014
Gadgets: We noemden het al eerder: we gaan straks hardop pratend over straat: babbelend tegen onze pols en bril. Het telefoonhorloge en de Google Glass staan op het punt van doorbreken onder de ‘gewone burger’ (jij en ik dus).
Google Glass Straks loopt een arts over de ziekenzaal met een slimme bril: hij of zij krijgt automatisch het dossier van de patiënt voor zich op het netvlies gebrand. Wij gewone burgers kunnen het inzetten als een soort Skype, maar dan nog interactiever: men kijkt met je mee als je ergens bent. En natuurlijk kun je zelf ook informatie opvragen als je bijvoorbeeld op straat iets ziet, het menu van een restaurant wilt bekijken, ga zo maar door. De mogelijkheden zijn eindeloos. Toch is er ook kritiek. Zo zou je kunnen ‘scannen’ wie die wildvreemde tegenover je in de trein is, door bijvoorbeeld face recognition toe te passen. Facebook eraan koppelen en hop: je weet de naam van die persoon, misschien kun je zelfs wel statusupdates lezen. Privacy is dus nog een issue als het om deze nieuwe gadget gaat.
Zelfsturende auto’s Zonder handen bellen, zonder handen rijden… Nog even en we hoeven geen klap meer uit te voeren. Is de auto van 2014 steeds zuiniger, zowel in bouw als verbruik; we steven tevens af op een zelfregulerend systeem. De zelfbesturende en zelfrijdende auto’s zijn nu nog beperkt tot de ‘traffic jam assistant’. Deze digitale assistent kan bijvoorbeeld de afstand met de voorligger inschatten en op perfecte afstand blijven. Remmen en gassen hoef je niet te doen, dat doet je kar voor je. In de toekomst zal wellicht het héle rijproces overgenomen orden. Op die manier wordt het verkeer veiliger (en wij een stuk luier).
Interactief telefoonhorloge In feite is het interactieve horloge gewoon een smartphone, maar dan in de vorm van een horloge. Je krijgt er dus ook je whatsappjes, facebooknotificaties, tweets en agendaherinneringen op. Om gék van te worden, maar ook handig: je hoeft je telefoon niet op te duikelen uit je jaszak, raakt ‘m dus ook niet zo snel kwijt en kunt altijd handsfree bellen. Overigens kun je je smartphone ook gewoon behouden. Je koppelt dan je polsgadget aan je telefoon. Nadeel? Het excuus dat je ‘even niet bereikbaar bent’ zal steeds minder geloofwaardig of getolereerd worden. Wat een stress!
sensor 8, jaargang 18 19
Films Het aankomend jaar krijgen we veel langverwachte ‘vervolgfilms’ voorgeschoteld, maar ook must see blockbusters waar je billen van samenknijpen. Een overzicht.
maart JANUARI The Wolf of Wall Street Gebaseerd op een waargebeurd verhaal over de exponentiële groei van een rijke effectenhandelaar, en de terugval gepaard met criminaliteit en corruptie. Met de immer boeiende (en niet onappetijtelijke) Leonardo DiCaprio.
FEBRUARI Son of God Het complete levensverhaal van Jezus. Uiteraard spectaculair uitgevoerd. The LEGO Movie Een gewoon Lego minifiguur wordt per ongeluk aangezien als de buitengewone ‘MasterBuilder’ en gaat mee met de missie: het stoppen van de slechterik die het universum aan elkaar wil lijmen. Pompeii Een slaaf op een schip wil naar huis om zijn vrouw te redden, en een vriend die gladiator is, zit opgesloten in het Colosseum. Bombastische drama en actie van de bovenste plank.
20
Robocop Remake. In een door misdaad geteisterde stad keert een dodelijk gewonde agent terug naar ‘the force’, maar dan als een krachtige cyborg met verwarde herinneringen die hem achtervolgen.
300 - Rise Of An Empire De Griekse generaal Themistocles vecht mee in een invasie van een leger met Persians, onder leiding van de sterfelijke god Xerxes. Zo ging dat destijds nu eenmaal. The Grand Budapest Hotel Een conciërge van het hotel raakt bevriend met een jonge werknemer, die uiteindelijk zijn protegé wordt. Met sterren als Jude Law en Bill Murray. Veelbelovend.
april Muppets Most Wanted Terwijl de Muppets op wereldtournee zijn, krijgen ze te maken met een Europese juwelenroof. Dat lossen die poppen wel effe op.
juli Maleficent Het ‘Doornroosje’ verhaal wordt verteld vanuit het perspectief van de aartsvijand van de prinses, Maleficent. En dat is, jawel, Angelina Jolie! Geknipt voor die rol natuurlijk, met die spillebeenachtige heksenlook van d’r.
augustus Fifty Shades of Grey Het boek waar iedereen –van jijzelf tot je zestigjarige buurman (iieeww)- geobsedeerd door raakte, wordt verfilmd. Er wordt een ‘nette’ versie gemaakt, en een x-rated versie. Kijken of het op beeld net zo geil is als in schrift als Christian billenkoek geeft aan Anastasia. Sin City - A Dame To Kill For De meest beruchte bewoners en de meest gehate mensen van het dorp komen elkaar tegen. Eindelijk een vervolg op de uiterst toffe Sin City uit 2005.
november The Hunger Games - Mockingjay (deel 1) - Verfilming van het derde Hunger Games boek van Suzanne Collins met Jennifer Lawrence als Katniss. Commercieel slim gezien splitsen ze het laatste deel op in tweeën. Kassa!
DECEMBER The Hobbit: Here and Back Again Het laatste deel van Peter Jacksons The Hobbit trilogie. Urenlange lust voor het oog, minder plezant voor je zitvlak.
Interviews
Back to the future: 2014
Eerstejaars student Small Business en Retail Management Koen: ‘Ik zie het einde van pen en papier. Weinig mensen gaan meer schrijven in de lessen. Iedereen heeft een tablet, computer of een andere gadget die in 2014 uitkomt, zoiets als Google Glass. Ik denk dat dat vooral voor de jeugd geldt. In de westerse wereld is over een tijdje iedereen 24/7 online. Niet dat ik het allemaal honderd procent positief vind. Ik vind het wel eens ongezellig als iedereen in de trein met zijn telefoon bezig is, zo leer je daar zelden nieuwe mensen kennen. En die muts die ik op heb? Ik denk niet dat iedereen zo’n muts gaat dragen, haha. Dat is jammer, ik zou het wel leuk vinden een voorloper te zijn. En hij zit me lekker warm om de oren.’
Tweedejaars student Psychomotorische Therapie Yvette: ‘In 2013 heb ik dankbaar gebruik gemaakt van de haartrend knot met haarbandje, die zet ik volgend jaar gewoon door, haha. Wat betreft mode mogen de hoge broeken en slobbertruien wel terug komen. Mooi is misschien anders, maar comfortabel is het wel. Ik zie trouwens steeds vaker pop up stores met trendy kleding. Op festivals, evenementen en ook in de stad. Ik kan me voorstellen dat een heel jaar huur betalen duur is, en dat dit nieuwe mogelijkheden biedt. Online winkelen zal denk ik ook meer en meer aan terrein winnen. Spullen terugsturen heb je zo gedaan, dus waarom niet?’
sensor 8, jaargang 18 21
Mode & Beauty We naaien en hosselen wat af in 2014, maar dat betekent niet dat we onze portemonnee helemaal potdicht houden.
bewust en praktisch
sobere lappen
Wat betreft kleding kopen we bewust en praktisch: het liefst kan die nieuwe trui die we aanschaffen een aantal jaar mee. Het moet bij óns passen, en niet bij een snel verdwijnend modebeeld. Natuurkleuren (bruin, groen en hemelblauw) zijn in; laat neongekleurde en schreeuwerige kleding maar in de kast hangen. En ook stoffen zijn ‘natuurlijk’, denk aan katoen en zijde.
Stof de oude naaimachine bij je moeder op zolder maar af, want we nemen het heft in eigen handen door kleding zo te vermaken dat het weer mee kan. Of we ruilen het op een beurs of met vrienden, of brengen het naar een goed doel of de kleding. Zomaar iets weggooien, dat kan écht niet meer. Mogen onze lappen een beetje sober zijn, underneath our clothes gaan we wél voor spannende lingeriesetjes.
Great Gatsby en vlechten
Winter 2013/2014: de ruitjeslook Je dacht misschien niet dat je het nog mee mocht maken, maar haal de houthakkerblouses maar weer te voorschijn. We zagen de ruit terug op de catwalk bij Stella McCartney, D&G, Mulberry en Prada. Geïnspireerd door het grungetijdperk, mid-jaren negentig, maar dan iets meer gestyled.
22
Ladies, accentueer je ogen door cat eyes te maken. Kies eyeliner die je kleur ogen aanscherpt, zoals bruin bij blauwe ogen. Vlechten mogen rommelig, imperfect en volumineus zijn, net als creatieve en fantasievolle knotten en paardenstaarten. Crèmekleurige nagels, mooi gestifte lippen, maar naturel en sexy make up doen het ook prima. Jongens mogen een beetje de Great Gatsby kant op: krantenjongenpetje, een das, blazertje, giletje en halflange overjas brengen de jaren ‘20 terug. Wees een gentleman, maar wel met een jongensachtige knipoog.
Back to the future: 2014
Muziek Dat we Miley Cyrus d’r ‘kamelenteen’ en twerkende kont ook in 2014 veel gaan zien, is duidelijk. Toch is hier een paar – vooralsnog redelijk onbekende- artiesten en bands om rekening mee te houden in het aankomende jaar.
Kelala
Chance The Rapper
Solange Knowles (yup, de zus van Beyoncé) is een label gestart en Kelala is één van de eersten die haar muziek uit mag brengen. Ze omschrijft haar voortbrengselen zelf als jaren-90-R&B. ‘Brandy, maar dan veel vreemder.’ Klopt. Het is gelaagd, gewaagd en sexy. Album Saint Heron is net uit, en zal naar verwacht de weg voor de gedreadlockte babe plaveien.
Deze eigenwijze, getalenteerde tiener (genaamd Chancelor Bennett) uit Chicago mocht al openen voor grote namen als Eminem, Macklemore & Lewis en Kendrick Lamar. Hij blend hip hop met rap, jazz en psychedelische tunes. Rijmen kan hij ook, net als spitten. 2013 was al een lekker jaar voor hem, 2014 belooft een echte doorbraak. Zijn mix tape Acid Rap is gratis te downloaden. Pak je kans.
Drowners Denk Arctic Monkeys, The Strokes en consorten, maar nóg frisser. Ze komen uit Brooklyn, New York, maar klinken eerder Brits. In januari komt hun zelfgetitelde debuutplaat uit, maar muziekkenners voorspellen dat de hits van het viertal vooral in de zomer gaan aanslaan. Verzekerd festivalmateriaal!
Roza Lozica Op eigen bodem moeten we letten op Roza Lozica. Ze stond jarenlang als achtergrondzangeres te zingen voor grootheden als René Froger, Acda & Munnik, Nick & Simon en –recentelijk- Alain Clark. Tijd om zelf naar voren te stappen, en terecht: ze heeft een dijk van een stem. Haar single, Second Start, is net uit en komt van de titelloze EP die ze kortgeleden lanceerde.
Wat is er verder ‘in’ in 2014? Het ouderwetse huishoudboekje 0 Een eigen zaak of onderneming beginnen 0 Klokkenluiders 0 - Vrijwilligerswerk 0 - Humberto Tan 0 Eva Jinek 0 Wifi op de camping 0 Pop-up stores 0 Corrigerende kleding voor mannen (ja, echt!) 0 G-spot-fillers voor vrouwen (eh, wat?!) 0 Abba en andere mierzoete pop uit de jaren zeventig en tachtig 0 de barbier 0 Je spullen verpatsen via Marktplaats 0 De bodyscan: preventief medisch onderzoek 0 Hamsteren 0 Retro 0 Groenten uit eigen tuin 0 Ice cream sandwich: ijs tussen twee koeken 0 Pizzarito (pizza + burrito)
sensor 8, jaargang 18 23
Stage Down Under Door Raïssa Soeter
Even voorstellen…
Merlijn Linschooten (24) is derdejaars student Communicatie, en loopt stage bij ‘Stagereizen’ in Auckland (Nieuw-Zeeland). Dit stagebemiddelingsbureau helpt studenten uit Nederland en België aan een stage in Australië en Nieuw-Zeeland. ‘I k ben verantwoordelijk voor de marketing(communicatie), PR activiteiten, website content en social media. Zo heb ik onder meer artikelen geschreven voor kranten en een magazine met een oplage van meer dan 80.0 00!’
Rotorua (White water rafting) Een van de eerste uitjes georganiseerd door Stagereizen. Dit is de hoogste toeristische waterval waar je vanaf mag raften. Ja, we gingen een flink kopje onder.
Eerste werkdag, het kan erger Om te ‘ontzenuwen’ tijdens mijn eerste werkdag neemt mijn baas me mee naar Takapuna beach (2 minuten lopen), om even te genieten van het uitzicht de komende zes maanden.
24
Home sweet home Ik woon in een appartementencomplex met honderden studenten van over de hele wereld. Auckland is een miljoenenstad, een beetje te vergelijken met Amsterdam.
Hobbiton Aangezien alle drie de delen van ‘The Lord of the Rings’ trilogie zijn opgenomen in Nieuw-Zeeland, was het ondenkbaar geen bezoekje te brengen aan de officiële filmset.
Hotpools Door de vulkanische activiteit zijn er door heel Nieuw Zeeland ‘natural hot pools’ te vinden. Een fijne beloning na een zware tocht.
Het studentenleven Down Under Het uitgaansleven is hier met Engeland te vergelijken; de vrouwen dragen ultrakorte rokjes en de locals kunnen stevig drinken. Ik ga graag naar de Irish pubs, maar meestal beginnen we thuis. De alcohol is in vergelijking met Nederland namelijk erg duur. Je betaalt voor een flesje Heineken omgerekend zo’n 6 euro en voor een speciaal biertje ongeveer 10 euro.
Tongariro Crossing Een van de ‘9 Great Walks of New Zealand’. De tocht van circa 19,4 kilometer bracht ons naar de top van Mount Ngarahoe, ook wel bekend als Mount Doom van The Lord of the Rings. Adembenemend.
‘I k hoop dat deze ervarin g kansen verg root om late mijn mu lti natio nal aan de sl r bij een ag te ku nn en .’
Skydiven Even mijn vrienden en familie de stuipen op het lijf jagen door uit een vliegtuig te springen van 13.000 feet, zo’n 4 kilometer hoogte. De adrenalinekick die skydiven je geeft, is ongekend.
sensor 8, jaargang 18 25
‘Vertel mij wat!’
In Ver tel mij wat! leren ouderen hun eigen ver haal ver tellen. Iedere ver tel ler heeft een eigen bu dd y. Tijdens de presentatie ver tellen de ouderen hun relaas voor familie en vrienden en een groepje jongeren steekt het via muziek of dans in een nieuw jasje. Het projec t is een initiatief van het Cultu urpact Rond Nijmegen . Circustheater Stoffel voe rt het uit , die org anisee rde in zeven plaatsen zo’n ver telweek. Over het projec t wordt een documentaire en een boekje gemaak t. Erg han dig, want door bezuiniging en is er geen geld meer, wellicht kan met daarmee toch een ver volg worden georganiseerd.
e v d e Go Studenten als buddy in vertelproject
Enkele willekeurige teasers: ‘Ik wilde van de kweekschool af, want mijn ouders konden geen Bosatlas voor mij betalen’. Of: ‘Zo maakten wij onze kippen stralend wit voor de tentoonstelling’ en ‘Daar kwam de auto de helling afdonderen, bovenop onze twee dochters’. Nieuwsgierig? Het zijn zinnen uit verhalen van oude mensen. Studenten van Creatieve Therapie hielpen hen om ze te vertellen. Renée Jenniskens Foto’:Judith Rietkerk
‘Beste mensen, ik ben geboren in ’37. In 1944 ben ik naar de lagere school gegaan. Wij woonden in Nijmegen. Ik wilde priester worden. Dan moet je naar het gymnasium, maar ik was maar de zoon van een kruidenier. Ik ging naar het prestigieuze Canisiuscollege, tussen de paters. Toen ik mijn diploma haalde was mijn vader zó blij. Hij zei dat ik mocht vragen wat ik wilde. Toen vroeg ik of de winkel twee dagen dicht mocht.’ Buddy We luisteren naar het verhaal van Bert. Bert doet mee aan ‘Vertel mij wat!’, een project waarin ouderen leren vertellen. Ze krijgen twee middagen workshops. Tijdens de workshops en bij de presentatie heeft iedere verteller een eigen buddy. Soms is dat iemand die ook al met pensioen is, maar vaak zijn het studenten, eerstejaars van de opleiding Creatieve Therapie.
26
Maarten (l.) en Bert: ‘Zonder buddy komen er minder details in het verhaal’
Maarten is buddy van Bert. ‘Ik vind het ontzettend leuk om oudere mensen te ondersteunen en te helpen’, zegt hij. ‘Ik doe dit als stage. Hierna ga ik met kleine kinderen werken. Twee uitersten dus. Ik heb hier geleerd om de persoon te motiveren, om dingen los te trekken en om hem uit te dagen om meer te vertellen. Zonder buddy zouden er minder details in zijn verhaal terecht zijn gekomen.‘ Docent Boaz Boele leidt de workshops. ‘Vorige keer hebben we besproken wat een goed verhaal is, en hoe je als buddy de verteller kunt helpen. Stel altijd open vragen, dus niet zeggen: Je bent dit of dat vergeten’.’ Boaz zegt tegen verteller Bert: ‘Je zei: de paters waren streng.’ Wat is streng? Maak het beeldender.’ Dan valt het kwartje bij Bert: ‘Je moest schrijden door de gangen, precies even snel als de paters.’ ‘Doe eens voor’, zegt een andere verteller, waarna Bert gaat lopen, net zoals toen.
‘Ik wilde van de kweekschool af, want mijn ouders konden geen Bosatlas voor mij betalen’.
l a a h er Kippen Na de koffie is het tijd voor de generale repetitie. De ouderen krijgen zelfs een headset op. Een vrouw vertelt dat ze thuis een drogisterij hadden én kippen. Haar buddy vraagt: ‘Was er nog iets bijzonders met die kippen?’ Dan volgt een verhaal over hoe ze jaarlijks met de kippen naar een tentoonstelling gingen. Maar niet nadat ze eerst in bad waren geweest, en daarna nog een behandeling kregen met een zakje ‘blauw’, een middeltje dat werd gebruikt om de was stralend wit te laten lijken. In een ander verhaal vertelt een man hoe zijn twee dochters in 1987 in een Renault 4 naar een camping op een berg in Frankrijk togen. Boven hen schoot ’s nachts de auto van de handrem, die de twee meiden in de tent overreed. De een had haar rug gebroken, de ander een been. Zo volgen er meer. Zoals het verhaal van een vrouw die van de Kweekschool ging omdat haar ouders geen Bosatlas voor haar wilden kopen. De vrouw is 91, zit vol verhalen (én gedichten), maar vindt het lastig ze te vertellen.
‘Ik voel dat dat een leeftijd is die tot het uiterste gaat’, zegt ze. Gelukkig heeft haar buddy het verhaal helemaal in de vingers én op papier. Niets kan er fout gaan. Nijmegenaar Twan steelt de show: ‘Ik sta in de Goffert, mijn oudste kleindochter viert hier vandaag haar bruiloftsfeest.’ Voor hem een plek vol herinneringen: hier leerde hij zelf zijn eigen toekomstige bruid kennen. ‘Dan draait een film af’, zegt hij. Iedereen ziet het voor zich. Na de bijeenkomst komt student Maarten nog even terug op wat hij gezegd heeft over zijn buddyschap. ‘Met mijn eigen opa’s en oma’s had ik slecht contact’, zegt hij. Ik leer hier iets over algemene wijsheid, ook over het verleden. Over hoe groot het verschil was tussen toen en nu.’ En verteller Bert? Is hij eigenlijk nog pater geworden? ‘Jazeker’, antwoordt hij. ‘En dat ben ik nog steeds.’
sensor 8, jaargang 18 27
Amerikaanse universiteit neemt concept van ICA over
na 302 volgt 507 Buro 302 is al sinds 2005 een gevestigde naam binnen de HAN: de creatieve broedplaats waar studenten van verschillende opleidingen van de Informatica & Communicatie Academie (ICA) werkervaring en vakkennis op kunnen doen, groeit sneller dan ooit. Deze maand werd bekend dat HAN-partner Minnesota State University in de Verenigde Staten haar eigen 302 op gaat zetten. ‘Buro 507 is gefundeerd op hetzelfde principe als Buro 302. Dit betekent een hechte samenwerking, zoals het uitwisselen van werknemers, opdrachten en ervaringen’, aldus initiator Job Vogel. Olga Helmigh ‘In 2011 kwamen vier professoren van de MSU langs op de Faculteit Techniek. Ze bezochten Buro 302 en waren direct gecharmeerd van het 302-concept’, vertelt Vogel, hoofddocent en gespecialiseerd in creatie en conceptontwikkeling. ‘Al snel kwam er een duurzame samenwerking op gang. Samen met andere ‘Buro’ers’ geef ik workshops aan MSU. Deze zijn geënt op de creatieve werkmethoden binnen Buro302 en zijn bedoeld om de juiste studenten voor een 302-internship te werven. De geselecteerde studenten combineren hun internship met een studiesemester aan de ICA. Momenteel hebben we weer vier Amerikanen rondlopen. Bij MSU ontstond al snel de wens om het concept van 302 ook op hun campus te introduceren. Zo krijgen Amerikaanse studenten dezelfde mogelijkheden. Andersom kunnen wij Nederlandse Buro’ers naar Minnesota sturen voor een unieke, betaalde werkervaring in combinatie met een minor.’ Brainstormen Er ging veel vooraf aan de totstandkoming van Buro 507 (vernoemd naar de area code waar de universiteit gevestigd is). ‘We moesten allereerst een multidisciplinaire werkwijze
Job Vogel snijdt de Amerikaanse taart aan
28
creëren met MSU en de faculteitsdirecteuren van de verschillende opleidingen daar bij elkaar brengen’, aldus Vogel. ‘Vervolgens hebben we gebrainstormd over de uitvoering van het ‘Problem Based Learning Experience-model’ dat wij hanteren. Ons bezoek aan MSU afgelopen oktober heeft de laatste fase in werking gezet. Scott Fee, de nieuwe faculteitsdirecteur van de College of Science Engineering & Technology, raakte, na zelf deelgenomen te hebben aan onze workshop, zó bevangen dat hij voor het extra zetje zorgde. Met professoren Cyrus Azarbod en Chris Veltsos hebben we het uiteindelijk écht voor elkaar gekregen.’ Droom En nu? ‘Buro 507 vormgeven en stabiliseren. In februari keren onze vier Amerikanen terug. Zij voegen zich direct bij 507.’ Vogel, die ooit in een klein lokaal (302) zijn concept opzette, is trots op de ontwikkeling. De lancering van 507 werd bij ICA dan ook gevierd met taart. ‘Het is ontzettend gaaf: van een idee in mijn kop, naar een lokaaltje, naar de grootste ruimte op de ICA, naar een samenwerking met Minnesota. Fantastisch hoe je hier de ruimte en mogelijkheden krijgt om zoiets vanaf scratch op te
‘Van een idee naar samenwerking met Minnesota’
Prijs voor scriptie
Moniek van Eekeren: Meer aandacht voor studiekeuze.’
Studenten met autisme schatten hun competenties te hoog in. Dat blijkt uit een onderzoek van Moniek van Eekeren, die dit jaar afstudeerde bij Toegepaste Psychologie.
Studenten Toegepaste Psychologie moeten als afstudeeropdracht een onderzoek doen. Via het Lectoraat Levensloopbegeleiding bij Autisme kwam Moniek van Eekeren terecht bij een scholengemeenschap voor voortgezet speciaal onderwijs. Die wilde weten waarom leerlingen met stoornissen in het autistisch spectrum (ASS) moeite hebben een succesvolle overstap te maken naar het beroepsonderwijs. Ze pakte haar onderzoek rigoureus aan. In een kwalitatief deel werden competenties gemeten, nodig om te functioneren in het mbo en het hbo, zoals samenwerken, zelfstandig leren, plannen en communiceren. Dat deed ze via vragenlijsten; de uitkomsten van leerlingen met ASS werden vergeleken met die van ‘normale’ leerlingen én met de bevindingen van ouders en docenten. De conclusie is dat de leerlingen met autisme zichzelf hoger inschatten dan hun ouders en docenten.
Overgang
Verder nam Moniek kwalitatieve interviews af. Daarbij bevroeg ze deskundigen en een ervaringsdeskundige op het gebied van overstap naar het beroepsonderwijs. Daaruit blijkt dat leerlingen met autisme vaak veel te laat hun studiekeuze maken en geen duidelijk beeld van de opleiding hebben die ze gaan volgen. Moniek concludeert dat er meer aandacht voor de studiekeuze moet zijn en er eerder met de voorbereiding begonnen moet worden. Voor een goede overdracht zou de school in gesprek moeten treden met de vervolgopleiding. Ze maakte ook beroepsproducten. De aanbevelingen uit het onderzoek zijn omgezet in een transitiemap voor docenten, gericht op het helpen maken van keuzes en het trainen van competenties.
UItblinker
Voor haar werk heeft Moniek de HanneMiekeprijs 2013 gewonnen. Het HanneMiekefonds looft elk jaar een prijs uit voor een scriptie of werkstuk in het hoger onderwijs over autisme. Vorige jaren waren het altijd masterstudenten die de prijs in de wacht sleepten. Moniek is nu afgestudeerd en is, ook al doet ze nog wel een projectje bij het lectoraat, vooral op zoek naar werk. Dat valt nog niet mee: ‘Je bent niet uniek met een sociale opleiding’, zegt ze. Waarschijnlijk is ze daar wat bescheiden in. Ze kreeg niet alleen de prijs, voor haar onderzoek kreeg ze een 9, voor de beroepsproducten een 9,5 en ze studeerde af ‘met genoegen’. Moniek van Eekerens scriptie is te vinden op www.hbo-kennisbank.nl
sensor 8, jaargang 18 29
Domweg gelukkig in het buitenland Ze laat zich graag verrassen. Nu in Rusland, maar eerder in Maleisië, Indonesië en Berlijn. Voormalig studente aan de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, Kirsten de Gelder, reist als docente Nederlands de hele wereld over. tekst en foto’s: Floris Akkerman
Ze kan er nu ontspannen over praten, maar bijna een jaar geleden kon Kirsten de Gelder Rusland wel schieten. Door een fout in haar visum mocht ze van de douane Rusland niet verlaten. De reis naar Nederland leek ver weg. ‘Het huilen stond me nader dan het lachen. Er werd mij een recht ontnomen. Ik kon niet naar mijn eigen land. Ik moest echt naar adem happen. Daar stond ik bij de douane en dacht: Ik help jullie land door Nederlandse les te geven. En dan dit. Wat doe ik in dit land?’ In een Moskouse wijnbar blikt ze ’s avonds laat terug. ‘Ik had rustig moeten blijven. In Rusland kan het ene moment niets en dan opeens alles.’ Een dag later kreeg ze een nieuw visum en kon ze naar Nederland. De Gelder (28) gebruikt het voorval als voorbeeld voor haar persoonlijke ontwikkeling. ‘Het is voor niemand slecht om naar het buitenland te gaan. Ook als het je niet bevalt. Je komt jezelf tegen en leert jezelf beter kennen.’ Ze doet haar verhaal na een lange dag Nederlands geven op de Moskouse Linguïstische Staatsuniversiteit. ‘Daar was ik even aan toe’, zegt ze, genietend van een glas wijn. Die dag begon ’s ochtends met lesgeven aan eerstejaars studenten. De Gelder volgde de lerarenopleiding Nederlands aan de HAN, specialiseerde zich daar in ‘Nederlands Als Tweede Taal’ en gaf op de HAN les. Met een verliefde blik in haar ogen praat ze vooraf in een Moskouse koffiebar over haar Russische eerstejaarsstudenten. ‘Die zijn zo lief, zo aandoenlijk. Je zult het wel zien.’
30
Uitspraak In de klas giechelen de eerstejaars zenuwachtig bij het zien van de Nederlandse journalist. Ze hebben allen een oranje trui aan, die ze speciaal voor De Gelder hebben laten maken. Tussen de boeken van Wieringa, Grunberg en Mulisch en een portret van Willem-Alexander en Máxima roemen de studenten in het Nederlands hun lerares. Want de taal leren van een Nederlandse bevordert de uitspraak en De Gelder weet hen te boeien over de rituelen op een Nederlandse verjaardag, eetgewoonten en de nieuwjaarsduik.
‘Ik heb een onbedwingbare behoefte aan uitdaging en een diepgewortelde angst voor verveling.’ Zelf prijst De Gelder gedurende de dag meerdere malen haar mentor Truus Hermans op de HAN. ‘Ze heeft mij keihard in het diepe geschopt. Van haar leerde ik te vertrouwen op mijn gezond verstand. Ze stuurde me naar het Russische Pskov toen
Waar zijn ze
gebleven? interview met een voormalig student
Speciaal voor Kirsten hebben de studenten oranje truien laten maken
ik 19 jaar was. Ik was nog nooit buiten Europa geweest. Ga er maar heen, zei ze. Ik dacht: die vrouw spoort niet. Ik had geen idee wat me te wachten stond. Na een lange reis werd ik opgehaald van het treinstation in Pskov. Later nodigden Russische studenten me uit. Het werd een topavond met mooie verhalen, drank en eten.’ Maleisië hapte toe Geprikkeld door haar ervaringen in Pskov zocht De Gelder veertig landen uit en stuurde brieven om daar als docente Nederlands te werken. Maleisië hapte toe. Daarna volgden Berlijn, België en Indonesië en opnieuw Rusland. Op haar verlanglijst staan Wit-Rusland, Armenië en Georgië. In januari gaat ze voor een maand naar Suriname voor haar masterscriptie over de status van het Nederlands in Suriname. ‘Ik heb een onbedwingbare behoefte aan uitdaging en een diepgewortelde angst voor verveling’, verklaart De Gelder haar buitenlandse avonturen. ‘Ik word graag verrast. Je moet niet willen weten wat de dag van morgen brengt. In Moskou ben ik aan het goede adres.’
de kapper gegaan en ik stond op mijn allerhoogste hakken. Tijdens de modeshow zaten we achterin, maar toen werden we opgehaald en mochten we op de tweede rij zitten, omdat we bij de modeontwerpster ‘hoorden’. Achteraf bleek dat een plaats op de vierde rij 10.000 roebel (222 euro, FA) kostte en de eerste rij zelfs 40.000 roebel.’ ’s Avonds, bij een van haar laatste slokken wijn, komt ze met haar slotgedachte, een boodschap aan studenten. ‘Verander eens van baan. Kijk om je heen. Dat je je in je huidige wereld veilig voelt, betekent niet dat dat niet kan in een andere wereld.’
Modeshow In de koffiebar vertelt ze over haar Russische overbuurvrouw, een bekende modeontwerpster, in haar appartementencomplex. Samen rookten ze een sigaret op de gang en onverwachts kreeg De Gelder twee gratis kaartjes voor een modeshow. ‘Mijn huisgenote danste van blijdschap door de kamer. We zijn naar
sensor 8, jaargang 18 31
Een oude ziel in een jong lijf Als je zijn stem hoort, denk je dat je luistert naar een getergde bluesgod, die alles al gezien en gehoord heeft. Dat terwijl Wes Poort nog maar eenentwintig jaar jong is en pas sinds enkele jaren serieus met zijn muziek aan de weg timmert. Zijn debuut-EP, Playing In Injury Time, is in essentie een hommage aan zijn overleden vader. ‘Door zijn verlies heb ik geleerd dat je je dromen moet najagen. Niet morgen, maar nu.’ Olga Helmigh
Wes, derdejaars student Sport, Gezondheid & Management, is bepaald geen doorsnee verschijning. Met zijn zorgvuldig gekozen stijl (overhemd, gilet, zwarte das, leren jack, fifties kapsel) en innemende blik is hij geknipt voor het podium. Als hij praat, doen zijn ogen mee; het komt recht uit het hart. ‘Muziek is alles voor me. Al zolang ik me kan herinneren ben ik ermee bezig. Mijn vader draaide vroeger platen van Elvis Presley, The Beatles, Johnny Cash, Creedence Clearwater Revival, ga zo maar door. De lijst is oneindig en legde het fundament voor mijn eigen stappen op het muziekpad. Hoewel eerlijkheid me gebied te zeggen dat ik óók een heavy metalfase heb gekend’, lacht Wes.
Gelaagdheid
‘Toen mijn broer dertien jaar werd, kreeg hij een drumstel. Ik, zijn kleine broertje, wilde niet achterblijven en ging op zoek naar een eigen instrument. In de gitaarwinkel keek ik mijn ogen uit. Mijn blik bleef rusten op een zwartwitte Stratocaster replica, dezelfde waar Jimi Hendrix op speelde. Echt een slagschip. Ik mocht ‘m hebben en leerde mezelf redelijk aardig spelen door af te kijken van de groten der aarde.’ Een paar jaar later zit Wes in de stoner rock band ‘Druïd’ met zijn broer en diens vrienden. ‘Zij schreven de liedjes,
32
ik volgde hen. Kort daarna begon ik zelf met schrijven. Ik hield heavy metal toen al vrij snel voor gezien: het is extreem recht toe recht aan en leent zich niet voor gewaagde uitstapjes. Vandaar mijn bewuste keuze voor een mix van Americana, rock ’n roll en blues. Je kunt er veel gevoel, gelaagdheid en uitdaging in kwijt.’
Noodlot
De nummers die Wes schrijft als 17-jarige gaan over wat hij meemaakt en voelt, zoals de scheiding van zijn ouders, maar ook over dingen die hij leest en hoort. Hij treedt op in zijn thuisstad Hilversum en bouwt voorzichtig aan een fanbasis. ‘Voornamelijk vrienden, familie en kennissen, maar zo begint iedereen. Zij vormen mijn klankbord.’ Een jaar geleden slaat het noodlot toe. Zijn vader, inspiratiebron en groot voorbeeld, blijkt alvleesklierkanker te hebben. ‘Er kon niets meer voor hem gedaan worden, het was enorm confronterend. Binnen een half jaar is hij overleden. Vandaar ook de titel van mijn EP: Playing in Injury Time (Spelen in Blessuretijd). Hij maakte er het beste van, wetende dat het einde nabij was. Een vreselijk besef.’
PASSIE
‘van verdriet naar acceptatie’
Waardevolle les
Er gaat een periode van rouw in. ‘Mijn gevoelswereld nam een spurt. Ik ging van machteloosheid naar wanhoop en woede, van verdriet naar acceptatie. Uiteindelijk besloot ik er een waardevolle les uit te trekken. Ik ben meer gaan leven, weet nu dat het elk moment over kan zijn. Schijt hebben aan anderen hoort daar ook bij. Niet uit respectloosheid, maar uit doelgerichtheid. Als je je constant aantrekt wat anderen van je vinden, kom je geen steek verder.’ Het is wrang, maar zoals bekend vloeien de allerbeste nummers uit de moeilijkste periodes. ‘Het leven van mijn vader is niet over rozen gegaan. Op Playing In Injury Time heb ik zijn levensverhaal als leidraad genomen. Cold Desert Road en Memory Lane zijn daar voorbeelden van, hoewel het niet alleen over hem gaat. Ook over mij, waar ík sta in de verwerking en wat mijn herinneringen aan hem zijn.’
Verleidingen
Om zijn debuut-EP te kunnen realiseren, steekt hij al zijn geld in een studio en producer Hans van Vondelen. ‘Hij gaf waardevolle tips en wist het beste geluid uit me te krijgen. Ik heb een ‘snik’ waarmee ik uithaal en kan de rauwheid beter door laten komen.’ Ondertussen is Wes persoonlijk assistent
geworden van Erwin Nijhoff, singer songwriter en bekend van The Voice of Holland uit 2011. ‘Van hem leer ik veel. Over grenzen trekken, respect hebben voor het vak en jezelf op de juiste manier in de kijker spelen. Het is een wereld met veel verleidingen. Ik treed nu op in cafés en kleine zalen. Je merkt dat drank en drugs binnen handbereik liggen. De kunst is gefocust te blijven. Want ik heb een doel voor ogen en daar kom ik niet als ik mezelf verlies in zulke bijzaken.’
Ouderwetse manier
Dat doel komt steeds dichterbij. ‘Ik schrijf elke dag aan nieuwe nummers, zoals Oil Rigg, over mijn broer die op een boorplatform werkt, en Velvet Hips, over een zieke vrouw die door haar man nog steeds bemind wordt. Die komen op mijn debutplaat The West Gate Scandal, die ik hopelijk begin 2015 kan uitbrengen.’ Toch gaat de gedreven Wes eerst zoveel mogelijk touren. ‘Eind december, begin januari speel ik in Hilversum. Verder doe ik het op de ouderwetse manier: kroegen en radiostations binnenlopen, magazines benaderen en mijn muziek zoveel mogelijk verspreiden. Je moet er wat voor doen om je dromen waar te maken; het komt niet vanzelf.’ sensor 8, jaargang 18 33
gratis advertentie
Ik ben CF-patiënt GEEF KINDEREN MET EEN LEVENSBEDREIGENDE ZIEKTE DE KRACHT OM KIND TE ZIJN.
SMS* WENS NAAR 4333 EN DONEER ÉÉNMALIG 2 EURO
Niek (7) zijn liefste wens is vervuld: met het vliegtuig naar Legoland. Dit gaf Niek, die vanwege zijn ziekte te vaak patiënt is, de kracht om kind te zijn. Wekelijks komen er tientallen aanmeldingen bij. Ook deze ernstig zieke kinderen verdienen het om de ervaring van hun leven te krijgen. Laten we er met z’n allen voor zorgen dat ook hun wensen uitkomen.
®
WWW.MAKEAWISHNEDERLAND.ORG
Voor het
lekkerste brood ga je naar...
Bakker Arend Lange Hezelstraat 31 • Nijmegen • T 024 322 06 52
Elke maandag, dinsdag en woensdag
Dagelijks geopend van 17.00 tot 22.00 uur 1e Walstraat 18 Nijmegen (024) 360 11 81
een 3-gangen pizza/pasta menu voor
11,95
VIER POTEN DIE ZORGEN DAT UW KIND STERKER OP EIGEN BENEN STAAT. KNGF Geleidehonden leidt autismegeleidehonden op voor jonge kinderen met ASS. Onze honden vergroten de mobiliteit; ouders en kind kunnen veilig samen op stap. Ook organiseren we PAWS workshops waar u leert wat een huishond kan betekenen voor uw autistisch kind. Meer weten? Bel 020-496 93 33 of kijk op onze site.
WWW.GELEIDEHOND.NL/AUTISME
Mededelingen Op zoek naar de agenda? kijk op www.snsr.nl In de rubriek Mededelingen is plaats voor aankondigingen die interessant zijn voor medewerkers en/of studenten. De redactie kan inzendingen weigeren of inkorten. Nummer 9 van jaargang 18 verschijnt op 8 januari; de deadline van dit nummer is 16 december. Informatie voor de agenda of de mededelingen kan naar de redactie van Sensor, liefst per e-mail naar
[email protected].
CvB berichten Onderzoeksvisitatiecommissie Revalidatie, Arbeid en Sport EHet CvB heeft de samenstelling van de onderzoeksvisitatiecommissie Revalidatie, Arbeid en Sport vastgesteld. De commissie bestaat uit voorzitter mevrouw F.M. (Foka) Brouwer en de volgende leden: de heer dr. L. Polstra, de heer dr. J. Buurke en mevrouw M. ter Haar. De heer H.R. van der Made is de secretaris. De onderzoeksvisitatiecommissie heeft tot taak om de onderzoekskwaliteit van de Onderzoekseenheid Revalidatie, Arbeid en Sport te beoordelen.
Adjunct directeur Instituut Sport- en Bewegingstudies
Europees parlement zet jeugdwerkeloosheid op de kaart
De heer E.A. (Eric) Versluijs is door het CvB benoemd tot adjunct directeur van het Instituut Sport- en Bewegingstudies (ISBS). De tijdelijke benoeming is op 1 november 2013 ingegaan.
Jeugdwerkloosheid is één van de belangrijkste vraagstukken in de Europese Unie. Wat doet de EU om dit probleem te bestrijden en welke initiatieven zijn er in de regio? Zijn jongeren bereid over de grenzen te kijken, is het onderwijs hierop toegerust en wat kunnen zij van elkaar leren? Ben jij benieuwd naar het antwoord op deze vragen en wil je jouw stem laten horen tijdens een discussie over jeugdwerkloosheid? Meld je dan aan voor de bijeenkomst die het Europees Parlement op vrijdag 20 december organiseert. Hiermee wil het een brug slaan tussen wat speelt in Brussel en wat leeft in de regio. Kopstukken uit politiek, bedrijfsleven en onderwijs gaan met elkaar in debat, om ervaringen te delen en van elkaar te leren. De bijeenkomst vindt plaats in Musis Sacrum in Arnhem en duurt van 15.30 tot 17.30 uur. Voorafgaand aan het debat, van 13.30 tot 15.00, staat een live radio-uitzending op het programma dat deels over hetzelfde thema, jeugdwerkloosheid, gaat. Aanmelden kan door een e-mail te sturen naar: epdenhaag@ep. europa.eu. Graag aangeven of je bij het debat wilt zijn, bij de radio-uitzending of bij beide.
Frank Stöteler completeert College van Bestuur De Raad van Toezicht van de HAN heeft de heer F.H.J. (Frank) Stöteler per 1 januari 2014 benoemd als lid van het College van Bestuur HAN. Met deze benoeming wordt het college, dat nu nog bestaat uit voorzitter Kees Boele en vicevoorzitter Kristel Baele, aangevuld met een derde lid.
Russische cultuurprijs voor HANcollega Serge Stommels Dr. Serge Stommels, werkzaam als controller van het Instituut HAN Masterprogramma’s (HMP), heeft op 29 november de Lichatsjov Cultuurprijs van de stad St. Petersburg ontvangen. De uitreiking gebeurde in het bijzijn van de Nederlandse consul en met een andere Nederlandse winnaar, de radioloog dr. Albert Lemmens.
Muziek bij de Buren is hét nieuwe Arnhemse huiskamerfestival Op zondag 15 december presenteert Arnhem op ruim 59 concertlocaties, tussen 13.00 en 18.00 uur, wat het te bieden heeft aan muzikaal talent. De gastvrijheid van veel Arnhemmers die hun voordeur openzetten voor een optreden, zelf een concert verzorgen of juist meewerken als vrijwilliger, maakt het festival tot een mooie dwarsdoorsnede van de Arnhemse bevolking. De optredens worden belangeloos gegeven, huiskamers worden voor niets beschikbaar gesteld en de bezoekers zijn vrij al dan niet een bijdrage te geven. Het programma is veelzijdig en de optredens vinden verspreid over de hele stad plaats. Je kunt op de bonnefooi op pad en je laten verrassen door al het moois, maar je kunt je ook voorbereiden. Check dan www.muziekbijdeburen.nl.
35
Wanted! Maatschappelijk werkers, creatief therapeuten, SPH’ers, CMV’ers, pedagogen, psychologen en andere hulpverleners voor regionetwerk. In februari 2013 is het regionetwerk Arnhem Nijmegen van start gegaan. Dit netwerk is onderdeel van de Nederlandse Vereniging voor Maatschappelijk Werkers (NVMW). Elke zes weken is er een bijeenkomst op de HAN in Nijmegen. Een belangrijk thema is ‘profileren’, daarin hebben hulpverleners nog wat te leren. Op 13 maart 2014 wordt door regionetwerk Arnhem Nijmegen een activiteit voor alle maatschappelijk werkers uit de regio georganiseerd rondom het thema ‘Profileren’. Houd voor meer details de webpagina op de NVMW site in de gaten, meer informatie volgt! Voor het netwerk worden ook nieuwe leden gezocht. Lijkt het je interessant om maatschappelijk werkers uit de regio te ontmoeten, van gedachten te wisselen over actuele thema’s en activiteiten te organiseren? Meld je dan aan! Voor meer informatie kun je contact op nemen met Dyan Kregting (secretaris),
[email protected].
36
ALGEMEEN Meld je aan voor Kunstbende 2014! Kunstbende is dé wedstrijd voor jong creatief talent voor jongeren van 13 tot en met 18 jaar. Je kunt meedoen aan Kunstbende verschillende categorieën. Zo is er de categorie dans, DJ, expo, film&animatie, muziek, taal, theater & performance. In elke Nederlandse provincie zijn voorrondes op professionele podia met een deskundige jury. Op 3 mei 2014 zal de 24e finale van Kunstbende in de Melkweg in Amsterdam zijn. Kijk voor meer informatie en aanmelding op http://www. kunstbende.nl
Inschrijving Roos van Nijmegen 2014 van start Bands en acts uit Nijmegen en omgeving kunnen zich vanaf nu inschrijven voor de 28ste editie van de Roos van Nijmegen. De Roos van Nijmegen is een wedstrijd voor ambitieuze bands en acts, georganiseerd door Poppodium Doornroosje. Via drie voorrondes in Poppodium Merleyn strijden de acts om een plek in de finale in Doornroosje, die traditiegetrouw zal plaatsvinden op Hemelvaartsdag (29 mei 2014). De eindstrijd gaat om een fantastisch prijzenpakket: drie dagen studiotijd voor een complete demo- of singleproductie bij BigMouth Music,
mastering van de opnames bij Gold Soundz Mastering, een professionele videoclip geschoten door Younique Film, een waardebon van Stockenhof Muziek ter waarde van € 200,-, een fotoshoot door Take Two Communication en een merchandise pakket van GROENEWAS. Dus schrijven jullie je eigen nummers ongeacht welke stijl, komen jullie uit Nijmegen of omgeving en hebben jullie ambitie om verder het verder te schoppen met je band of act? Kijk dan op www.roosvannijmegen.nl, check het reglement en schrijf je in voor de Roos van Nijmegen 2014! Inschrijven kan t/m 17 januari 2014.
Prijsvraag
‘Het afzien van… Fokke en Sukke’ Wie kent ze niet?! Fokke en Sukke, een onafscheidelijk duo en ze hebben het zwaar. Ook in 2013 was het wederom afzien geblazen. Deze ervaringen hebben echter wel weer een nieuwe bundel opgeleverd. Sensor heeft vijf gesigneerde exemplaren van ‘Het afzien van 2013’ te geef! Maar wat moet je daarvoor doen?
Stuur een email naar
[email protected] voor 18 december en vertel ons wanneer Fokke en Sukke voor het eerst verscheen met deze bundel.
sensor 8, jaargang 18 37
Uitgehoord
Schijnbaar oppervlakkige vragen en veelzeggende antwoorden
38
Verhalen uit vilnius Koen Stokkel (22) en Nik van Eck (21), beiden derdejaars International Business and Languages, brengen een half jaar van hun studie door op de universiteit van Vilnius. De komende maanden laten Koen en Nik ons weten wat ze zoal in de hoofdstad van Litouwen meemaken.
Koen Nik
Zeeslagje! Nee, niet het bordspel! Eind vorige maand werd een driedaags evenement gehouden waar ik (Koen) en honderden andere Erasmus-studenten uit de Baltische staten al een tijdje naar uitkeken: de ESN Seabattle. Dit evenement betreft een trip met een cruiseschip van Tallinn (Estland) naar Stockholm (Zweden). Het uitstapje naar Stockholm was op zich al de moeite waard, maar het leukste was toch wel dat je met zo’n 1800 Erasmusstudenten uit onder meer Litouwen, Letland, Estland, Denemarken en Zweden op een cruiseschip zat! Op zaterdagavond vertrokken we met de bus richting Tallinn, de hoofdstad van Estland. Uiteraard werd er met de medestudenten in de bus al flink feest gevierd. Eenmaal aangekomen, de volgende dag om 10 uur ’s ochtends, was er tijd om de stad te verkennen. Een compleet andere stad dan Vilnius aangezien het aan de Baltische zee ligt. De binnenstad was erg mooi om te zien met smalle straatjes en een gezellige sfeer. Na een goed ontbijt en een paar drankjes in de lokale kroeg, konden de feestgangers eindelijk aan boord... De tax-free supermarkt aan boord werd door de studenten uiteraard benut om alcohol in te slaan voor de avond want ‘s avonds was het al tijd voor het eerste feest op het schip. De zogenaamde trafficlight party, waarbij iedereen zich in rood, geel of groen moest kleden - een indicatie voor de beschikbaarheid van de desbetreffende persoon. Het was een leuk feestje maar aangezien de meesten erg vermoeid waren van de busreis en de dag in Tallinn, doken velen al iets eerder het nest in. Tevens stond er de volgende dag om 11 uur een rondleiding door Stockholm op het programma en dat wilde
Koen en zijn kompanen natuurlijk niet missen! Stockholm blijkt een bijzonder mooie stad. Het doet denken aan Amsterdam, maar dan zonder de coffeeshops en grachten. Een prachtige stad waar werkelijk geen enkel lelijk stukje Stockholm te bekennen was. De rondleiding was dan ook erg interessant met veel mooie dingen om te zien. Helaas maar tijd om tot 4 uur in de stad te blijven omdat de boot natuurlijk niet blijft wachten. Die avond vond de white t-shirt party plaats: dit hield in dat mensen met stiften op elkaar konden schrijven of tekenen. Een geslaagde afsluiter van de seabattle. Ik kwam weliswaar na drie dagen gesloopt weer terug in Vilnius, maar een prachtige tijd om op terug te kijken.
8
2
Opgetekend 2
‘wees je eigen thuishaven’
Studenten en medewerkers tonen hun tatoeage(s) en vertellen het verhaal achter hun lichaamsversiering.
Thomas Voorn (22) Eerstejaars Pabo in Arnhem
8
‘Op 25 mei 2009 nam ik het drastische besluit om te stoppen met drinken, blowen en roken. Vrienden van me waren al een tijdje straight edge, en hoewel ik hen eerst nog bespotte, begon ik de zelfdiscipline die ze vertoonden op een gegeven moment te benijden. Ze lieten zich door niemand vertellen wat ze wel en niet moesten doen, zonder arrogant of agressief te zijn. Trouw zijn aan je besluiten, daar draait het om bij straight edge. Je kiest er bewust voor om jezelf en anderen geen schade toe te brengen. Lichaam en geest blijven helder en gezond en je authenticiteit en autonomie komen volledig tot bloei. Je laat je niet verleiden tot excessen, slecht gedrag en dwaling. Al drinkt iedereen bier in het café, ik bestel water. Groepsdruk doet me niks en andersom dring ik mijn opvattingen ook niet op. Leven en laten leven, maar mét wederzijds respect. Minor Threat, een punkband uit de Verenigde Staten, is de stroming gestart. Ze waren het beu dat publiek laveloos naar concerten kwam en negatief gedrag vertoonde, gedreven door verdovende middelen en losbandigheid. Ze zongen daarover, en de term straight edge komt uit één van hun songteksten. De reden dat ik zelf de switch heb gemaakt, is omdat ik langzaam afzakte naar een doelloos, leeg bestaan. Op mijn zeventiende vertrok ik uit Limburg naar Velp voor mijn studie Buitensport, Outdoor & Adventure. Ik betrok een klein kamertje en creëerde geen enkele structuur voor mezelf: ik at slecht, dronk veel, blowde en zat urenlang te gamen. Het kostte me moeite om nieuwe vriendschappen te sluiten en ik verwaarloosde mijn studie. Door wat ik zag bij mijn straight edge vrienden in Limburg, en de plotselinge drang om te kappen met aankloten, ben ik voor de volle honderd procent het nieuwe pad ingeslagen. Het was ontzettend moeilijk, maar inmiddels is het normaal geworden voor me. De tatoeage die ik op mijn rechterbovenarm heb laten zetten, staat symbool voor mijn levenswijze. ‘Semper Fidelis’: Altijd Trouw. De poolster met vijf punten representeert zowel mijn gezin (vader, moeder en drie broers), als ‘thuis’: je neemt jezelf overal mee naartoe, dus wees je eigen thuishaven. De laurierkrans staat voor victorie: het overwinnen van uitdagingen en het doorstaan van beproevingen. Ik zou best meer tatoeages willen die visualiseren waar ik in geloof. Toch wil ik niet doorschieten en zie het als een schilderij: je kunt beter één meesterwerk aan de muur hebben hangen die de volle aandacht en waardering krijgt, dan een reeks schilderijen waarvan de individuele kracht en essentie verloren gaat door de overdaad.’ OH