KRAAMAFDELING
ALS EEN ZUCHT… Een onverwachte prenatale diagnose, wat nu?
2
INLEIDING & TIJD OM NA TE DENKEN
EEN ONVERWACHTE PRENATALE DIAGNOSE, WAT NU?
INLEIDING U verwacht een baby en u hebt zopas vernomen dat er ernstige afwijkingen zijn. Het ondenkbare is gebeurd… Wat betekent dat voor de baby, voor u en voor het vervolg van uw zwangerschap? Dit is een bijzonder moeilijk moment. Deze brochure kan u wellicht informatie geven ter ondersteuning bij uw beslissing. Meestal lijdt een baby met afwijkingen geen pijn in de buik van zijn moeder en brengt hij haar leven niet. Er is dus tijd om na te denken, zodat u achter de beslissing kunt staan die u gaat nemen.
TIJD OM NA TE DENKEN HET IS BELANGRIJK OM TE WETEN DAT ER ZICH MEERDERE SITUATIES KUNNEN VOORDOEN In het geval uw voldragen baby kan leven en een ernstige afwijking heeft Het is belangrijk dat u zich nauwkeurig informeert over de afwijking, voor u een beslissing neemt. Hoewel de gynaecoloog de belangrijkste aspecten heeft uitgelegd, kan het nuttig zijn dat u zich concreter kunt voorstellen welke problemen uw baby precies zal hebben. Kunnen die gedeeltelijk genezen of niet? Zal uw kindje lijden? Wat zullen de gevolgen zijn voor de levenskwaliteit van uw kindje? Wat zullen de gevolgen zijn voor uw eigen leven, voor u allebei als koppel, voor uw gezin? Er zijn verschillende mogelijkheden: - u kunt beslissen uw baby, met de moeilijkheden die het zal hebben, groot te brengen - u kunt kiezen voor een zwangerschapsafbreking door een arts - u kunt ervoor kiezen om uw baby te laten adopteren door een gezin dat daartoe bereid is Het is hoe dan ook belangrijk dat u hierover goed nadenkt, en daarbij goed geïnformeerd bent. Niemand kan een oordeel vellen over u of u een bepaalde keuze opdringen. Welke keuze u ook maakt, ons team zal u ondersteunen en u naar de deskundige personen en instellingen begeleiden.
zwangerschapsafbreking OM MEDISCHE REDENEN & HOE GAAT EEN ZWANGERSCHAPSBEËINDIGING IN ZIJN WERK?
3
EEN ONVERWACHTE PRENATALE DIAGNOSE, WAT NU?
In het geval uw baby een misvorming heeft waardoor hij na de geboorte niet kan overleven U kunt ervoor kiezen om de zwangerschap verder te zetten en uw baby te begeleiden bij zijn levensloop, hoe kort die ook zal zijn. Ouders die deze keuze maken, willen vooral en ondanks alles hun baby leren kennen, in de hoop dat ze even bij de baby kunnen zijn, ook al is het verdriet heel groot. Als uw baby levend geboren wordt, zal het medisch team de baby de nodige zorg verlenen zodat hij op zijn eigen tempo, en zonder te lijden waardig kan heengaan.
zwangerschapsafbreking OM MEDISCHE REDENEN De baby die op komst is heeft ernstige afwijkingen of zal kort na de geboorte sterven. Uw verdriet is heel groot en u wenst niet langer zwanger te zijn. U kunt aan de dokter vragen om de zwangerschap af te breken. De zwangerschapsafbreking om medische redenen maakt deel uit van het bredere kader van zwangerschapsafbrekingen. Ze kan op elk moment van de zwangerschap worden uitgevoerd, als het gaat om ernstige, ongeneeslijke afwijkingen die zijn gediagnosticeerd door een arts en bevestigd door een andere arts. Zodra de beslissing is genomen, is een wachttijd van 6 dagen wettelijk verplicht voordat de beëndiging kan plaatsvinden. Dat is een bijzonder moeilijke periode voor u, omdat de baby in uw buik is en u zich moet voorbereiden op het afscheid… De wachttijd is echter onontbeerlijk om de bevalling voor te bereiden. Tijdens deze periode kunt u beetje bij beetje wennen aan de gedachte dat u afscheid moet nemen van uw baby. Er zal een ontmoeting zijn met uw gynaecoloog, die u zal uitleggen wat er gaat gebeuren. U kunt ook een afspraak maken met de psycholoog van de dienst.
HOE GAAT EEN zwangerschapsbeëindiging IN ZIJN WERK? Het inleiden van de bevalling verloopt zoals een normale bevalling, ook als de baby nog heel klein is. Er wordt geen keizersnede toegepast. Dat is om verschillende redenen, onder meer om de baarmoeder intact te laten met het oog op een latere zwangerschap. Wat de opname betreft meld u zich de ochtend van de ingreep op de afgesproken datum en het afgesproken tijdstip aan op de kraamafdeling. Een vroedvrouw zal u onthalen en u nadien helpen bij de administratieve formaliteiten (identiteitskaart of paspoort niet vergeten). In uw valies voorziet u alle benodigdheden voor ongeveer twee dagen (nachtkleding, toiletbenodigdheden, washandjes en handdoeken en, als u dat wenst, kleertjes voor uw kindje en uw identiteitskaart).
4
HET VERLOOP VAN EEN ZWANGERSCHAPSBEËINDIGING & WAT GEBEURT ER MET UW BABY?
EEN ONVERWACHTE PRENATALE DIAGNOSE, WAT NU?
Vanzelfsprekend is de papa (of iemand anders uit uw omgeving) welkom. De vroedvrouw zal de tijd nemen om met u te bespreken wat u al dan niet wenst op het moment dat uw kindje geboren wordt. U weet echter dat u altijd van mening kan veranderen en dat vader en moeder verschillende wensen kunnen hebben.
HET VERLOOP VAN EEN zwangerschapsbeëindiging Doorgaans worden de contracties opgewekt met medicijnen. Sommige medicijnen moeten twee dagen voor de ingreep ingenomen worden (via de mond). U krijgt deze medicijnen tijdens de afspraak met uw gynaecoloog. De andere medicijnen krijgt u tijdens uw opname. Hoe pijnlijk de contracties zijn, hangt af van het stadium van uw zwangerschap en uw persoonlijke gevoeligheid. U krijgt pijnstillers aangeboden die aangepast zijn aan uw situatie. De duur van de weeën verschilt heel sterk van persoon tot persoon. Als u bevallen bent, zal ons team u op een persoonlijke wijze en respectvol begeleiden, en daarbij rekening houden met de keuzes die u hebt gemaakt. De vroedvrouw zorgt voor uw baby. Ze zal hem aankleden (tenzij u dat liever zelf doet) en voor souvenirs zorgen: eventueel een haarlokje, afdrukken van zijn handjes en voetjes, foto’s. U krijgt die souvenirs overhandigd. Indien u ze niet wenst, worden ze opgeborgen in uw dossier en kunt u ze altijd achteraf nog ophalen. Daarna wordt u naar u kamer gebracht. Indien u dit wenst kunt u de baby nog eens zien. U krijgt bezoek van diverse medewerkers, afhankelijk van uw behoeften en uw wensen (de psycholoog, een bediende van de dienst burgerlijke stand, de begeleider respectvol afscheid). Na de ingreep blijft u nog één tot twee dagen in het ziekenhuis, afhankelijk van uw toestand.
WAT GEBEURT ER MET UW BABY? Het is belangrijk dat de afwijkingen van uw baby worden bevestigd; dat kan u troosten in verband met de beslissing die u hebt genomen. Doorgaans gebeurt die bevestiging aan de hand van een grondig onderzoek van uw baby. Om welke onderzoeken het gaat (autopsie, bloedafname bij de ouders, …), hangt af van een reeks factoren die uw arts u zal uitleggen. Door de resultaten kunt u soms meer zekerheid krijgen over wat er is gebeurd en of de herhalingskans bestaat.
WAT STAAT U TE DOEN? & AFSCHEID NEMEN VAN UW KIND
5
EEN ONVERWACHTE PRENATALE DIAGNOSE, WAT NU?
WAT STAAT U TE DOEN? Als uw baby dood geboren wordt vóór 180 dagen zwangerschap, kunt u hem niet aangeven. Jammer genoeg kan zijn bestaan dan niet wettelijk erkend worden. Als het kind niet levend wordt geboren na 180 dagen zwangerschap, moet het worden aangegeven en moet u een beroep doen op een begrafenisonderneming. Die kan de formaliteiten regelen. De bediende van de dienst burgerlijke stand zal langskomen in uw kamer en u de nodige inlichtingen geven.
AFSCHEID NEMEN VAN UW KIND Vóór de bevalling en tijdens uw opname krijgt u de gelegenheid om te bespreken op welke manier u graag afscheid wilt nemen van uw baby: of u al dan niet een kleine plechtigheid wilt organiseren, rouwbrieven wilt versturen, enz. U bent tot niets verplicht wat dit betreft, maar een afscheidsceremonie draagt wel bij tot het besef dat de baby er niet meer is en vergemakkelijkt de scheiding en het rouwproces. Er bestaan tal van formules, al zijn die niet in alle gevallen mogelijk: een kleine ceremonie in het ziekenhuis zelf of in het crematorium, crematie en asverstrooiing, begrafenis… U kunt dat bespreken met de assistent respectvol afscheid. Hoewel het beangstigend kan zijn om je baby te zien, weten we uit ervaring dat kennismaken met je baby en kleine souvenirs hebben de ouders helpt bij het rouwen. Het is echter belangrijk dat u zich vrij voelt om te kiezen. Als u uw baby niet wilt zien, hoeft u zich niet verplicht te voelen om dat te doen. De vroedvrouw maakt enkele souvenirs die bewaard worden in het dossier en die u ook later kunt ophalen. Wat de uitvaart betreft, kunt u kiezen wat er gebeurt met het lichaam van uw baby: begrafenis of crematie. Crematies gebeuren in het crematorium van Ukkel en de as wordt verstrooid op een speciaal grasperk, “de tuin van de vier windstreken”. Begrafenissen vinden plaats op het kerkhof, op een speciaal daarvoor bestemd perceel. Het is belangrijk dat u voldoende tijd neemt voor het afscheid van uw kind; dat geldt ook voor de broers en zussen. Hun betrokkenheid is iets waarover moet worden nagedacht, eventueel samen met de psycholoog. Uw kinderen hebben ook behoefte om erover te praten, vragen te stellen, hun emoties te uiten. Ze moeten mentaal worden voorbereid op wat ze zullen zien. Ze moeten uitleg krijgen, ook over het verdriet van de volwassenen, waarvan zij getuige kunnen zijn. Ze moeten gerust gesteld worden op dat vlak. Meestal tonen de ouders niet het lichaam van de baby, maar de afdrukken van de voetjes en de handjes.
6
TERUG NAAR HUIS & HULPBRONNEN
EEN ONVERWACHTE PRENATALE DIAGNOSE, WAT NU?
Het kan goed zijn voor broers en zussen om iets concreets te doen: een tekening maken, iets knutselen, een brief schrijven, om mee te geven aan hun broertje of zusje. Een liedje kiezen of een tekstje voorlezen als er een kleine plechtigheid plaatsvindt, kan moeilijk zijn maar het kan wel helpen om het een plekje te geven. Als ze echter niet aanwezig willen zijn tijdens de uitvaart, moeten we hun beslissing respecteren. Meestal zullen ze het daar spontaan over hebben, wanneer ze zich ertoe in staat voelen.
TERUG NAAR HUIS Voor dit moment, dat zo pijnlijk is, hebben we een andere brochure gemaakt bestemd voor alle ouders die voor of kort na de geboorte een kind hebben verloren. Die brochure gaat vooral over het aspect rouwen. Ons team blijft ook na uw terugkeer naar huis tot uw beschikking, als u de behoefte voelt om een beroep te doen op ons.
HULPBRONNEN EUROPA ZIEKENHUIZEN Secretariaat gynaecologie Psycholoog Assistent geboorte en rouw Kraamafdeling Sociale dienst
Site St-Elisabeth 02-614 27 30 02-614 29 85 02-614 22 40 02-614 29 20 02-614 22 32
Site St-Michiel 02-614 37 30 02-614 37 67 02-614 22 40 02-314 39 81 02-614 32 30
VERENIGINGEN Er bestaan verschillende verenigingen die allerlei soorten hulp aanbieden via websites, internetforums, praatgroepen. Ze kunnen u ook verwijzen naar boeken voor volwassenen en kinderen. We noemen er enkele: • Zelfhulpgroep met lege handen: www.metlegehanden.be • Zelfhulpgroep voor ouders met een overleden kind: www.ovok.be • Kind & Gezin www.kindengezin.be • www.levensadem.be • Centrum voor relatievorming en prenatale diagnostiek: CRZ • www.faranet.be • Centrum voor algemeen welzijn www.caw.be • Vereniging van vroedvrouwen: VLOV: www.vlov.be
7 EEN ONVErwAchTE prENATALE DIAGNOsE, wAT NU?
KRAAMAFDELING Site St-Elisabeth Site St-Michiel
Tel.: 02-614 29 20 Tel.: 02-614 39 81
KRAAMAFDELING TOEGANG SITE ST-ELISABETH Auto: Bus:
Betaalparking onder het ziekenhuis, in de De Frélaan Lijnen 38, 41, 136, 137, 365 en W
SITE ST-MICHIEL
at
ffo
nnie rB ra Bâto
t
laan eren laan
eren
Ter v u
at ra st rd ra
Ter v u
Gé
a
e MERODE
an
at
tra
rla Ijse
STATION MERODE
r
ë Gali
ts
on
em
ltr
del
t
Me lke rij la
laan
B
at
Ju b e l ga
rd
Ou
Ingang spoed
ra
e lk
De
ar
Ch
t
M
traa
st
on
rew ach tlaa n
nss
es gr
rem
ult
les
at
ra
st
ux
o gr
d'O
Ste r
apie
n To
rue
e rij
Go be rt la
Men
Linth
n
né
aat outstr
tlaa
Re
nar
Jon Square Burlet
aa
bl ijfl aa n
n laa
er t
er t
n
at ra st ux ro eg D les ar Ch
Dies
elaa Ptolémé
pleinlaan os
er
Ingang spoed
he
an
ts
réla De F
Hoofdingang Nr206
e oseste Waterlo
an ala rid Flo
LA CAMBREBOS
Bospleinlaan
n rélaa De F
at
tra
uts
tho
Lin
Panor am aat atrl es aan
at ra st eld ev g n La
Di an ala an
Hoofdingang Nr150
n La
Langeveldstraat
an
n aa al an Di
eg
an
g nwe tee ses loo ter Wa
el dw
laan
sv
a Florid
Moscickilaan
Bo
r Ve
Alb
oo n Sch
Alb
Betaalparking onder het ziekenhuis, in de Charles Degrouxstraat Lijnen 23, 24, 25, 81 en 83 Lijnen 1 of 5 Lijnen 20, 22, 27, 28, 61 en 80 NMBS-station Merode
r ts tra
Auto: Tram : Metro: Bus: Trein:
De Europa Ziekenhuizen (www.europaziekenhuizen.be) zijn de grootste privé ziekenhuisgroep van Brussel, met 716 erkende bedden en 200 “ one-day ” bedden. Op hun twee sites (St-Elisabeth in Ukkel en St-Michiel in Etterbeek) zijn nagenoeg 300 geneesheren en 2000 personeelsleden werkzaam. Dankzij een solide financiële basis kunnen de Europa Ziekenhuizen investeren in hooggespecialiseerde medische apparatuur en moderne infrastructuur, om zo de patiënten en hun naasten optimaal te onthalen en te verzorgen. Onze competente en efficiënte teams hanteren een multidisciplinaire aanpak van de zorgverlening, waarin welzijn en comfort van elke patiënt centraal staat. www.europaziekenhuizen.be
Site St-Elisabeth
Site St-Michiel
De Frélaan 206 - 1180 Brussel Tel.: 02-614 20 00
Linthoutstraat 150 - 1040 Brussel Tel.: 02-614 30 00
Spoedgevallen 24 u/24 Tel.: 02-614 29 00
Spoedgevallen 24 u/24 Tel.: 02-614 39 00
© 2013: Alle rechten van vertaling overname en reproductie, zelf gedeeltelijk, zijn voorbehouden. Existe aussi en Français. Also available in English.
DAAR GAAN WE VOOR
Verantwoordelijke uitgever: vzw Europa Ziekenhuizen, De Frélaan 206 – 1180 Brussel
COMPETENTIE DOELTREFFENDHEID GEPERSONALISEERDE BEGELEIDING COMFORT
