DOSSIER
INTERVIEW
Joep van den Nieuwenhuijzen: ‘Ik sta nog steeds achter wat ik heb gedaan’
2
Vracht wordt nu weer belangrijk bij KLM DEZE WEEK WEEK 30 | 24-30 JULI 2013 | JAARGANG 26
EUROPESE UNIE Brussel kent tientallen miljoenen euro’s subsidies toe aan LNG-projecten, die worden aangevoerd door Havenbedrijf Rotterdam. Zo komt er 34 miljoen beschikbaar voor de bouw van distributieterminals in Rotterdam en Göteborg en veertig miljoen voor LNG langs Rijn, Main en Donau. Ook Antwerpen krijgt subsidie van de Europese Unie voor de bouw van een LNG-bunkerstation voor binnenvaart, maar kan nog niet zeggen hoeveel. Het bunkerstation moet in 2015 in bedrijf komen. Volgens een woordvoerster staat het subsidiebedrag nog niet vast. f PAGINA 4: BRUSSEL GENEREUS
HOGE PRIJS VOOR REDERS
174
procent: zo sterk stegen de tarieven op de spotmarkt voor containerladingen tussen het Verre Oosten en Europa na de meest recente tariefsverhoging, die van 1 juli. Het instrument van ‘general rate increases’ lijkt misschien gunstig voor containerrederijen, maar maakt de sector er in werkelijkheid niet bepaald gezonder op, betoogt de Britse consultant Drewry. Want de verhoogde prijzen dalen al snel weer minstens zo hard.
f PAGINA 6: TARIEFSVERHOGINGEN ZIJN NIET DE OPLOSSING
‘Kredietwaardigheid neemt af’ WEGVERVOER De kredietwaardigheid van ondernemers in het wegvervoer neemt af. Dat stelt Toll Collect, de exploitant van het Duitse systeem voor de kilometerheffing, vast. Toll Collect neemt waar dat steeds minder vervoerders de Maut afrekenen met een tankpas. Dat kan er op duiden dat die pas misschien is ingetrokken. Overigens betaalt nog steeds 78% de tol met de pas. Een toenemend aantal vervoerders echter betaalt bij de automaat, hoewel dat veel omslachtiger is. Bestuursvoorzitter Hanns-Karsten Kirchmann van Toll Collect zegt dat zijn instelling vervoerders eventueel ook zelf financieringsmogelijkheden kan aanbieden. Al 10% van hen maakt daarvan gebruik.
Deelstaat koopt belang Duisburg OVERSLAG De Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen is definitief meerderheidsaandeelhouder geworden in de haven van Duisburg. Hij heeft voor 47,4 miljoen euro het belang van één derde overgenomen van de Duitse bondsstaat. Zelf had Noordrijn-Westfalen al een belang van één derde. Het resterende derde deel van de aandelen is in bezit van de stad Duisburg. Voor het door de bondsstaat verkochte belang waren ook de havens van Rotterdam en Antwerpen in de race; zij wilden het eventueel samen kopen. Europa’s grootste binnenhaven, verwerkte vorig jaar 20.000 schepen.
3
BEDRIJVEN
16
Nieuw apparaat voor een nette ontgassing DE PRAKTIJK
10 19
WWW.NIEUWSBLADTRANSPORT.NL
Akkoord financiering Duits deel Betuwelijn DERDE SPOOR Noordrijn-Westfalen betaalt helft kostprijs van 1,5 miljard In Duitsland is politieke overeenstemming bereikt over de financiering van het derde spoor in het verlengde van de Betuweroute. Er komt in totaal 1,5 miljard euro beschikbaar.
FOTO ROB MACKOR
Veel subsidie voor LNG-projecten
Terminal ZIP officieel geopend
Juridische dienstverlening
Bondsverkeersminister Peter Ramsauer heeft een akkoord daarover getekend met zijn collega van Noordrijn-Westfalen, de minister-president van die deelstaat en topman Rüdiger Grube van Deutsche Bahn. De kosten van de 73 kilometer lange spooruitbreiding tussen Emmerich en Oberhausen worden op anderhalf miljard euro geraamd. Zowat de helft hiervan, 746 miljoen euro, legt Noordrijn-Westfalen op tafel. De andere helft wordt verdeeld tussen de federale overheid en derden. De aanleg kan naar verluidt in 2016 beginnen. Het heeft de Duitse politiek vele jaren gekost om tot dit akkoord te komen. Het land had al veel eerder met de bouw willen beginnen, omdat het de verbinding tussen Rotterdam en het Ruhrgebied zelf ook beschouwt als één van de belangrijkste corridors door Duitsland. ‘De kurk kan eraf’
Als de verbeterde aansluiting op het Duitse net straks een feit is, kan de Betuwelijn eindelijk zijn volle capaciteit benutten.
Directeur Ad Toet van Koninklijk Nederlands Vervoer (KNV) reageert opgetogen dat er nu eindelijk een akkoord over de financiering ligt. ‘Dit is hartstikke mooi nieuws, de kurken mogen eraf. Als het geld maar eenmaal beschikbaar komt, zal het met de bouw ook wel goed komen.’ Toet voorziet dat behalve de deelstaat en de Bond ook DB Netz, de spoorbeheerder onder de paraplu van Deutsche Bahn, aan de
financiering zal bijdragen. Dat de begrote anderhalf miljard euro voldoende zal zijn, neemt hij vooralsnog aan. ‘Ik heb op dat punt wel vertrouwen in de Duitsers. De KNV-directeur wijst er wel op dat het nog vele jaren, vermoedelijk tot 2021, zal duren voordat het derde spoor er ligt. ‘De komende jaren mogen we de borst natmaken. Voor gebruikers van de Betuweroute
worden dat jaren van koppijn. We zijn er al in werkgroepen mee bezig, met ProRail, Keyrail en het Havenbedrijf Rotterdam.’ De volgende stap die in Duitsland nu zal moeten worden gemaakt, is de verwerving van gronden en van de vereiste bouwvergunningen. FOLKERT NICOLAI
Le Havre doet het beter dan Beneluxhavens De eerste halfjaarcijfers van een aantal Noord-Europese havens zijn bekend. Le Havre heeft het opmerkelijk beter gedaan dan Rotterdam en Antwerpen. Ondanks een licht krimpende Franse economie heeft de haven van Le Havre een goed eerste semester achter de rug. De containeroverslag steeg er met 7% naar 1.237.000 teu. In tonnen gerekend waren de containers in de Normandische haven goed voor 12,5 miljoen ton (+9%), wat betekent dat dit verkeer groter werd dan de overslag van ruwe olie (11,9 miljoen ton).
Het succes van Le Havre is in belangrijke mate te danken aan het feit dat MSC begin dit jaar besloot om drie extra feederdiensten naar zijn nieuwe hub in de voorhaven Port 2000 te sturen. De Franse haven werd daardoor weer een regionale hub voor de Zwitserse rederij, wat gedeeltelijk ten koste van Antwerpen en Rotterdam ging. Ook Evergreen stuurt intussen meer schepen naar Le Havre. De totale overslag in de Normandische haven steeg in de eerste zes maanden van dit jaar met 5% naar ruim 34 miljoen ton. Dat is een betere score dan Rotterdam, waar de
totale overslag ondanks een lichte stijging van het aantal behandelde containers toch met 0,9% terugliep. Antwerpen zag de maritieme overslag met 2% stijgen dankzij een forse groei bij de natte bulk. Als containerhaven moest de Scheldehaven een minus 1,7% incasseren omdat er 72.148 teu minder werd behandeld dan vorig jaar. Dat aantal komt ongeveer overeen met het extra aantal teu (59.533) dat Rotterdam in het eerste halfjaar kon overslaan. | STEFAN VERBERCKMOES f PAGINA 5: DE KWESTIE
NIEUWSBLAD TRANSPORT | POSTBUS 200 | 3000 AE ROTTERDAM | REDACTIE 010 280 1053 |
[email protected] | ABONNEMENTEN 010 280 1016 | ADVERTENTIES 010 280 1025 | WWW.NIEUWSBLADTRANSPORT.NL
2 DEZE WEEK Havenschandaal was inderdaad schandaal Het Havenbedrijf Rotterdam krijgt volgend jaar in de persoon van Allard Castelein een nieuwe president-directeur. Het is in 2014 precies tien jaar geleden dat de voorganger van zijn voorganger roemloos uit de haven vertrok. Maar nog altijd is het havenschandaal geen afgesloten hoofdstuk. Dat zal het ook niet zijn nu Joep van de Nieuwenhuijzen voor zijn aandeel daarin tot 2,5 jaar cel is veroordeeld. De zakenman gaat in hoger beroep, dat in de zaak Willem Scholten moet nog beginnen, evenals de heropening van de civiele procedure die de gedupeerde banken tegen de gemeente en het Havenbedrijf Rotterdam hebben aangespannen. Dat laatste is nog altijd een strijd om tientallen miljoenen euro’s.
OPINIE
NIEUWSBLAD TRANSPORT 24-30 JULI 2013
JOEP VAN DEN NIEUWENHUIJZEN
‘Ik sta nog steeds achter wat ik heb gedaan’ Joep van den Nieuwenhuijzen werd vorige week voor zijn aandeel in het havenschandaal tot 2,5 jaar celstraf veroordeeld. Na de uitspraak door de rechtbank in Rotterdam gaf de zakenman een persconferentie. Wat is uw reactie op het vonnis? Ik vind de uitspraak buitengewoon teleurstellend en volstrekt onjuist. Ik sta nog steeds achter wat ik heb gedaan. Ik vind het ongelooflijk dat de rechtbank tot het oordeel is gekomen dat ik Willem Scholten omgekocht zou hebben. Er is geen sprake van geweest, noch bij het appartement Antwerpen, noch bij de betaling van 1 miljoen 12 duizend euro op zijn Zwitserse rekening. Nogmaals: 1,2 miljoen was bestemd voor de heer Shilbaya, onze consultant in Egypte, 12.000 was bestemd voor Scholten, niet meer en niet minder. Voor het gebruik van het appartement Antwerpen heeft hij in mijn ogen een reële vergoeding betaald.
Toch is het vonnis in de zaak Van den Nieuwenhuijzen een belangrijke mijlpaal, meer dan de veroordeling van Scholten drie jaar geleden. In de tussentijd zijn er meer feiten aan het licht gekomen die erop wijzen dat Scholten door Van den Nieuwenhuijzen is omgekocht. Op gezag van de rechterlijke uitspraak mogen we schrijven: die bewijzen dat Scholten door Van den Nieuwenhuijzen is omgekocht. Ook de tweede hoofdverdachte is nu een veroordeelde. Het havenschandaal blijkt inderdaad een schandaal geweest te zijn. Het beeld dat achterblijft, is dat van een Havenbedrijf en zijn hoogste baas bij wie een voorkeursbehandeling te koop was. Of andere bedrijven dan het RDM-concern van Van den Nieuwenhuijzen daarvan hebben geprofiteerd, is moeilijk te achterhalen. Justitie verdenkt Hutchison, het moederbedrijf van ECT, ervan meer dan de helft van het omkopingsbedrag dat Scholten van Van den Nieuwenhuijzen ontving te hebben opgebracht. Helaas gaat de rechtbank in haar vonnis niet op deze betaling in.
Hoe gebruikelijk is het of was het in die tijd om zoveel geld te parkeren op de rekening van een hoge ambtenaar? Hoogst ongebruikelijk. Die ambtenaar had het contact tot stand gebracht met onze consultant in Egypte. Zij waren vrienden, Shilbaya wilde het geld vooraf hebben, ik wilde het niet vooraf betalen, omdat ik vond dat hij eerst een performance moest leveren. Zo zijn we overeengekomen om dat geld daar te parkeren. We hadden beiden het gevoel dat het geld daar veilig stond. Is het gebruikelijk? Nee. Is het strafbaar? In mijn ogen absoluut niet.
In de haven is veel geld te verdienen. Omdat de belangen groot zijn, gaat het er hard aan toe bij de toewijzing van grond. Tot aan Scholten was dat een schimmige procedure. Het is de verdienste van zijn opvolger Hans Smits dat hij door middel van openbare tenders daarin enige transparantie heeft aangebracht. Gezien de kwesties rond de ECT-claim en de olieterminal van Summa is een rimpelloze uitgifte zelfs dan niet verzekerd. Het valt te hopen dat Castelein op dit punt op dezelfde voet doorgaat. Een nieuw havenschandaal voordat het vorige nog niet eens is verwerkt, kan de reputatie van de Rotterdamse haven niet hebben.
Maar Scholten maakte gebruik van de rekening als zijnde een privé-rekening?
FRANK DE KRUIF
[email protected]
een voorschot op wat in Zuid-Afrika zal blijken, namelijk dat Scholten helemaal nooit een huis gehad heeft. Er liggen al data in november vast voor nadere getuigenverhoren in Zuid-Afrika, in de zaak Scholten. Dan gaan we aantonen dat daar geen sprake van is geweest. Voor ons is er alle aanleiding toe om bij die verdere getuigenverhoren aan te sluiten, teneinde dit vonnis teniet te doen.
Dat klopt, maar later is alles verrekend. Scholten heeft gebruik mogen maken van de revenuen van de rekening, Maar het geld is uitein-
Kunt u zich voorstellen dat het verhaal ongeloofwaardig klinkt? Natuurlijk, want er ligt een vonnis. Het is duidelijk dat het niet een logische gang van zaken is. Ik weet alleen wat ik gedaan heb, waarom we het gedaan hebben en hoe het gegaan is. Dat de rechtbank tot het
‘Ongelooflijk dat rechtbank oordeelt dat ik Scholten zou hebben omgekocht’ delijk allemaal betaald aan Shilbaya. Scholten heeft niets anders mogen houden dan de 12.000 euro waar hij recht op had. De rechter volgt het OM, dat stelt dat een deel van dat geld via Shilbaya alsnog bij Scholten terecht is gekomen? Onjuist. De rechtbank zegt: Scholten had een huis in Frankrijk. Shilbaya heeft dat geld gebruikt om het huis van Scholten te kopen. Je kunt zeggen, dat is een ongelukkige omstandigheid, maar Scholten is daardoor het eigendom wat hij had kwijtgeraakt. Er is ook geld naar een huis van Scholten in Zuid-Afrika gegaan? Dat vind ik een nogal boude bewering van de rechtbank. Ze neemt al
oordeel gekomen is dat ik geen spijt heb van wat ik gedaan heb, is dan ook volkomen juist. Denkt u dat de uitspraak in uw zaak gevolgen heeft voor het hoger beroep van Scholten? Ja, dit heeft voor hem ook belangrijke consequenties. Ook voor de zaak Scholten is dit buitengewoon negatief. Dat moge duidelijk zijn. Het enige is dat de rechter de overeenkomsten die ten grondslag liggen aan de garantiestellingen (compensatie voor het laten schieten door RDM van een duikbotenorder aan Taiwan - red.), akkoord verklaard heeft. Dat lijkt me voor het OM best een moeilijk punt. FRANK DE KRUIF
POLL Op www.nieuwsbladtransport.nl stemden 389 mensen op de stelling van 17 JULI
Beter stoppen dan doormodderen, zeggen accountants 41 % 26 % 28 % 5%
Inderdaad, voordat je echt in de puree komt te zitten met je transportbedrijf Het wegvervoer moet zichzelf saneren Idiote uitspraak, altijd doorvechten Anders, namelijk...
De meeste stemmen zeggen ‘inderdaad’. Maar de reacties zijn felle protesten: belachelijk plan.
ntainers o c k n a t m o t Als he aat! g e c i v r e s n e [T] 010-4161167 [F] 010-4380608
[E]
[email protected] [W] www.ntcbv.nl
depots: Moerdijk & Botlek
zijn buurman eerder door het ijs zakt dan hijzelf.
Edwin Kroon: Mee eens, voordat je andere partijen met jouw schuld laat zitten. Vechten voor je bedrijf moet je zeker doen, maar niet doormodderen. Of radicaal het roer om of de handdoek in de ring. Zachte heelmeesters maken tenslotte stinkende wonden.
Gerrit: Belachelijk. Met andere woorden: omdat het Oostblok goedkoper werkt, moeten wij maar met de pootjes omhoog en onze expertise overboord gooien? Ik heb een goed idee: als alle NBA-leden hun tarieven nu eens met 90% verlagen, dat geeft bedrijven ook weer wat ademruimte.
Jos: Iedere ondernemer gokt er op dat
Johan: Oké, het transportbedrijf
sluiten en het personeel neemt gewoon een andere baan? Waar? Is die toename in de werkloosheid goed voor onze economie? Nederland moet stoppen zichzelf compleet om zeep te helpen. Regelgeving omtrent cabotage moet aangescherpt en vooral ook gehandhaafd worden. Wanneer komen we nu eens op voor onze eigen banen en land? Henk Raas: Stoppen is voor een ondernemer vreselijk. Een minder pijnlijke optie zou een overname kunnen zijn.
NIEUWE POLL: 2,5 jaar cel voor Joep van den Nieuwenhuijzen is terecht Reageer ook! Deze en alle andere reacties op onze polls kunt u vinden op: www.nieuwsbladtransport.nl/poll
DEZE WEEK 3 NIEUWSBLAD TRANSPORT 24-30 JULI 2013
‘Omkoping bewezen’ HAVENSCHANDAAL Van den Nieuwenhuijzen veroordeeld tot 2,5 jaar gevangenisstraf De veroordeling van Joep van den Nieuwenhuijzen is slecht nieuws voor Willem Scholten, ex-directeur van het Havenbedrijf Rotterdam. De rechters van RDM-topman Van den Nieuwenhuijzen achtten omkoping nog iets ruimer bewezen dan die van Scholten, die de voormalige baas van de Rotterdamse haven in 2010 tot acht maanden onvoorwaardelijk veroordeelden. Destijds vonden de rechters alleen het gebruik dat Scholten van Van den Nieuwenhuijzens appartement in Antwerpen mocht maken, strafwaardig. Niet de 1,2 miljoen euro die Scholten op zijn geheime Zwitserse rekening kreeg gestort. Daarvan sloten de rechters drie jaar geleden niet uit dat de verklaring die beiden daarover hadden afgelegd klopte. Die luidde - kort samengevat - dat dat geld bestemd was voor een Egyptische zakenrelatie die een adviesklus voor RDM had aangenomen. Korte metten
De rechters van Joep maakten daar vorige week korte metten mee. ‘De rechtbank gaat er vanuit dat de gestelde consultancy-overeenkomst met Shilbaya in feite niet bestaan heeft. Deze overeenkomst is achteraf verzonnen en vastgelegd in een ge-
venschandaal uit, hetgeen leidde tot het gedwongen vertrek van Scholten als directeur van het Havenbedrijf. Lichtpuntje
Joep van den Nieuwenhuijzen tijdens zijn persconferentie afgelopen vrijdag.
antedateerd stuk, toen ernstig rekening gehouden moest worden met het aan het licht komen van de financiële verbondenheid van het Gemeentelijk Havenbedrijf met het RDM-concern’, zo staat in het vonnis te lezen. Het verschil in oordeel is te verklaren: onderzoek tijdens de afgelopen drie jaar heeft betalingen aan het licht gebracht die Shilbaya heeft gedaan voor huizen van Scholten in Frankrijk en Zuid-Afrika. Zo is het geld van Van den Nieuwenhuijzen
alsnog aan hem ten goede gekomen. Voor de rechters staat vast dat Scholten giften heeft aangenomen. Voor het bewijs van omkoping is nog iets meer nodig, namelijk de tegenprestatie. Die zien de rechters in de financiële steun die het Havenbedrijf de bedrijven van Van den Nieuwenhuijzen verschafte, met een ‘opmerkelijk onkritische houding’; met name de garanties voor een totaalbedrag van ruim 180 miljoen euro. Toen de banken in 2004 enkele van die garanties inriepen, brak het ha-
BENOEMING
Voor Scholten en Van den Nieuwenhuijzen zit er één lichtpuntje in de uitspraak van vorige week: de rechters zijn niet meegegaan in de beschuldiging van het OM dat de door hun genoemde reden voor de garanties een verzinsel is. Dat Scholten compensatie voor RDM zou hebben toegezegd voor het afblazen van een duikbotenorder die tot een boycot door China van de Rotterdams haven had kunnen leiden, is geen ‘ongeloofwaardige, verzonnen grondslag’. ‘Dat Scholten zich door omkoping heeft laten overhalen om het nadeel van RDM te compenseren, betekent niet dat het noemen van compensatie als grondslag voor de garantstelling in strijd is met de waarheid.’ De rechtbank vindt dat er niet genoeg bewijs is voor het vermoeden van het OM dat de raamovereenkomst over de compensaties - net als die met Shilbaya - geantedateerd is. Het OM had aanwijzingen daarvoor, gebaseerd op de digitale bestandseigenschappen van de opgemaakte documenten, maar de rechters vonden dat te mager als bewijs. FRANK DE KRUIF
LUCHTVRACHT
Castelein onbeschreven ‘Vracht weer belangrijk’ blad in haven Rotterdam Allard Castelein (1958), vanaf volgend jaar ceo van Havenbedrijf Rotterdam, geldt als een onbeschreven blad in havenkringen. Hij zit al bijna zijn hele werkzame leven in de petrochemie, vierde vorig jaar zijn 25-jarig jubileum bij Shell en is nu de hoogste op milieugebied bij het olieconcern. Volgens wethouder Jeanette Baljeu, die zijn benoeming als lid van de raad van aandeelhouders heeft goedgekeurd, hoeft zijn gebrek aan ‘havenkennis’ geen bezwaar te zijn. Ze roemt zijn internationale netwerk en stelt ‘dat Shell altijd goede mensen heeft voortgebracht’. Maasvlakte 2
leg van Maasvlakte 2 harde afspraken gemaakt met de milieubeweging over onder meer modal split en luchtverontreiniging. Worden die niet gehaald, dan kan die sluiting van het nieuwe havengebied eisen. Zo’n vaart zal het niet lopen, maar het lijkt zeker een voordeel dat er iemand aan het roer komt die gewend is zaken te doen met pressiegroepen. Baljeu wijst erop dat hij ook in Nigeria, waar Shell onder vuur ligt vanwege olielekkages, een goede balans tussen milieu en bedrijfsbelangen heeft weten te vinden. Castelein krijgt twee maanden de tijd om zich de Rotterdamse havenmores en -dossiers eigen te maken. Vanaf 1 november ‘loopt hij twee maanden mee’ met vertrekkend president-directeur Hans Smits. Daarna staat de geboren Rotterdammer er alleen voor. | ROB MACKOR
Daarin zegt hij ook dat de luchtvaartmaatschappij vrijdag, bij de presentatie van de halfjaarcijfers, nieuwe besparingsmaatregelen bekend zal maken. De vrachttak vlottrekken is volgens Hartman de uitdaging waar Erik Varwijk, sinds deze maand directeur Vracht van Air France-KLM, voor staat. Als oplossingen noemt hij ‘prijsdifferentiatie’ en ‘optimalisatie van de vloot’.
Allard Castelein is vanaf 1 januari topman van Havenbedrijf Rotterdam.
Hij wijst erop dat het vrachtvervoer al een tijd achteruit gaat, met af en toe een opleving. Volgens hem zitten de problemen bij de verlieslatende luchtvaartmaatschappij vooral op de korte vluchten, ‘grofweg Europa’. ‘Daar moet snel iets gebeuren. Het is belangrijk om snel te handelen’, zegt hij. Vracht zal altijd deel blijven uitmaken van de activiteiten, want 80% daarvan gaat mee op combitoestellen voor vracht en passagiers. De luchtvaartreus werkt al aan een reorganisatie die twee miljard per jaar moet besparen, maar dat blijkt niet genoeg.
Papierloos naar België Deepseacontainers die in Rotterdam bij ECT arriveren, kunnen voortaan direct ‘papierloos’ door naar de inlandterminal TCT Belgium in Willebroek. ECT had al een zogenoemde vergunning douane-entrepot type C voor TCT Venlo en DeCeTe Duisburg. Die is nu uitgebreid met Willebroek. Concreet betekent het dat de douaneformaliteiten van importcontainers pas hoeven worden afgehandeld wanneer die de terminal, gesitueerd tussen Antwerpen en Brussel, verlaten. Volgens directeur Martine Hiel van
Lichte stijging aantal Duitse tolkilometers WEGVERVOER Het aantal in Duitsland door zwaar vrachtverkeer afgelegde tolkilometers is in de eerste helft van het jaar 1,6% gestegen tot 13,4 miljard in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar. Maar daarbij moet worden bedacht dat het tolnet in de tweede helft van vorig jaar is uitgebreid. Het record van 2008 - 14,1 miljard kilometer is in elk geval nog niet in zicht. De vervoerprestatie van Duitse voertuigen nam 1% toe, die van buitenlandse voortuigen met 2,5%.
Rederij Bocimar in de rode cijfers SCHEEPVAART De CMB-dochter Bocimar die gespecialiseerd is in het vervoer van droge bulklading, heeft de eerste jaarhelft afgesloten met een geconsolideerd verlies van 9,62 miljoen dollar. Na een tekort van 820.000 dollar in het eerste kwartaal, liep het verlies voor de
periode van april tot juni op tot 8,8 miljoen dollar. In het eerste semester van vorig jaar realiseerde Bocimar nog een winst van 44,67 miljoen dollar.
Krachtenbundeling in Frans wegvervoer BELEID Twee ondernemersorganisaties in het Franse wegvervoer gaan één gezamenlijke organisatie vormen om hun belangen te behartigen. Het betreft FNTR en TLF. Ze gaan onderzoeken hoe ze samen een professionele vertegenwoordiging tot stand kunnen brengen. Dat hebben beide organisaties hun leden laten weten. Ze zeggen nu al nauw samen te werken, gedwongen door de economische malaise die hun bedrijfstak al jaren in zijn greep heeft.
Nederland koploper bij aanleg nieuw spoor INFRASTRUCTUUR
DOUANEVERGUNNING
FOTO SHELL INTERNATIONAL
Zijn milieu-expertise is belangrijker dan het op het eerste gezicht lijkt. Het Havenbedrijf heeft voor de aan-
Bij KLM is het thema vracht weer veel belangrijker. Dat zegt bestuurder Peter Hartman van Air FranceKLM deze week in een interview met het Financieele Dagblad.
KORT
TCT Belgium maakt de grensoverschrijdende douanevergunning het traject eenvoudiger omdat containers in Rotterdam niet meer hoeven te wachten op douanevrijgave. Een woordvoerster van de douane zegt in een toelichting dat de procedure binnen Nederland al ‘vrij veel’ wordt toegepast, maar dat ECT waarschijnlijk de enige containerterminal is die van de mogelijkheden gebruikmaakt om containers over te brengen van de deepseaterminal naar achterlandterminals. Ze tekent wel aan dat containers pas worden vrijgegeven na eventuele verplichte controles.
Het spoorwegnet in Nederland is tussen 2000 en 2011 met 8% gegroeid. Daarmee behoort Nederland tot de Europese koplopers. Alleen in Spanje nam het aantal kilometers spoor sterker toe: met
11%. Dat heeft de Duitse spoorlobby Allianz pro Schiene becijferd. Ook in andere Europese landen nam het spoor in lengte toe. In Frankrijk met 6% en in Italië met 5%. Grote uitzondering is Duitsland. Daar kromp het spoornet juist met 8%.
4
OVERHEID & REGELGEVING
NIEUWSBLAD TRANSPORT 24-30 JULI 2013
Brussel genereus voor LNG
KORT
Minder tolinkomsten voor Tsjechië WEGVERVOER
FOTO RIES VAN WENDEL DE JOODE
SUBSIDIES Forse bijdragen uit TEN-T-budget voor Rotterdam dankzij internationale allianties De exacte cijfers zijn lastig te achterhalen, maar zoveel is duidelijk: de Rotterdamse haven kan via allerlei samenwerkingsverbanden tientallen miljoenen Europees subsidiegeld tegemoet zien om LNG als transportbrandstof een forse duw in de rug te geven. Het Havenbedrijf meldt met veel genoegen dat de Europese Commissie zo’n 75 miljoen meebetaalt aan twee ‘Rotterdamse’ projecten. De havenbeheerder vindt dat de subsidies laten zien dat Brussel vertrouwen heeft in LNG als brandstof voor de toekomst ‘en in de inspanningen van het Havenbedrijf en zijn diverse partners.’ Brussel betaalt ruim 34 miljoen euro mee aan de bouw van de distributieterminal voor het vloeibare aardgas door Vopak en Gasunie op de Maasvlakte en een soortgelijke faciliteit in het Zweedse Göteborg door Vopak met zijn lokale partner Swedegas. In die internationale samenwerking zit ‘m de kneep: De LNG-groothandels voor zeescheepvaart, binnenvaart en wegvervoer in de belangrijkste havens aan respectievelijk de Noorden de Oostzee, dragen bij aan de trans-Europese netwerken (TEN-T) en het geld komt dan ook uit dat budget.
Boeing stopt freighters in de mottenballen LUCHTVRACHT Boeing stopt een aantal vrachttoestellen van het type 747-8 in de mottenballen wegens vraaguitval en afbestellingen. De toestellen worden geparkeerd in de woestijn. Eerder al maakte de Amerikaanse vliegtuigfabrikant bekend de productie van
Binnenschepen kunnen in Rotterdam al LNG op een tijdelijke locatie aan de Seinehaven tanken.
Infrastructuur en Milieu meldde de LNG-projecten een dag later ook in een uitgebreider overzicht van TENT projecten waarvoor Nederland subsidie ontvangt. Gek genoeg
LNG-infrastructuur voor scheepvaart op de Baltische Zee. Voor die vier projecten is in totaal bijna 72 miljoen euro beschikbaar. Overigens staan de bedragen volgens het
Spoor en Rijkswaterstaat zelf vallen ook paar keer in de prijzen
Hoger bedrag
Dat geldt ook voor het masterplan voor de introductie van LNG als brandstof voor de binnenvaart op de corridor Rotterdam-Rijn, en met partners ook langs de Main en de Donau. Het Havenbedrijf is één van de trekkers van de subsidieaanvraag en is dan ook ‘erg verheugd’ dat Brussel ruim veertig miljoen uit het TEN-T-budget voor dit ‘totaalplan’ heeft vrijgemaakt.
noemt het ministerie een iets hoger bedrag voor het Rotterdam-Göteborgproject: 36,8 miljoen euro. Het departement meldt ook het masterplan Rijn-Main-Donau, maar dan in één adem met een Europees platform voor intelligente transportsystemen, de ontwikkeling van een rivierinformatiesysteem op de Westerschelde en een pilot voor
CONTAINERVLOOT
departement nog niet helemaal vast. Het spoorvervoer op Rotterdam valt ook een paar keer in de prijzen. Zo is er een bijdrage van negen ton aan het beveiligingssysteem ERTMS op het nieuwe stuk van de havenspoorlijn op Maasvlakte 2 voor het Havenbedrijf en een miljoen voor Mitsui Rail Capital om z’n locomotieven ‘te upgraden met ERTMS voor gebruik op
TEN-T corridors’. En APMT Terminals mag 5,5 miljoen bijschrijven voor verbetering van de spoor- en binnenvaartfaciliteiten. De Greenport Venlo, althans de planstudie daarvoor, krijgt zeven ton subsidie. Gestroomlijnd
Rijkswaterstaat valt zelf ook in de prijzen. Zo komt er niet minder dan 18,5 miljoen beschikbaar voor het ICT-project ‘ANNA, dat ‘gestroomlijnde maritieme informatiestromen‘ belooft. Ook kan er 1,4 miljoen euro worden besteed aan het verkeersmanagementproject RIS voor de binnenvaart. De 2,7 miljoen voor de tweede fase van de planstudie naar de nieuwe zeesluis bij IJmuiden steekt er bijna mager bij af. ROB MACKOR
WEGVERVOER
Ramp met MOL-boot heeft effect op vloot
Branche wil actie tegen Filippijnse chauffeurs
Het aantal werkloze containerschepen is licht gestegen naar 187 eenheden. Hun gezamenlijke capaciteit bedraagt volgens het Franse Alphaliner 448.000 teu.
Het Duitse wegvervoer klaagt bij de Europese Commissie over concurrentie door een vervoerder uit Letland die Filippijnse chauffeurs inzet.
Drie factoren verklaren waarom steeds meer schepen aan de kant worden gehouden. Een eerste is de ramp met de ‘MOL Comfort’ die op 17 juni in zwaar weer voor de kust van Jemen in twee is gebroken. De Japanse rederij MOL heeft drie 8.110 teu grote zusterschepen van de ‘MOL Comfort’ uit de vaart gehaald voor een reeks inspecties. Daardoor is dus tijdelijk even 24.330 teu aan capaciteit op non-actief gezet. Er zijn nu in totaal al zeven schepen van meer dan 8.000 teu een tijdje buiten dienst. Een tweede verklaring voor de stijging van de werkloze containervloot
Tsjechië zag in het eerste halfjaar zijn tolinkomsten afnemen. De kilometerheffing leverde 4,2 miljard kroon (161 miljoen euro) op, zo’n 200 miljoen kroon minder dan in dezelfde periode in 2012. De opbrengst nam af, terwijl het aantal over tolwegen gereden kilometers juist toenam. Er werden meer kilometers gereden met Euro V-vrachtauto’s, die een korting op het tarief ontvangen. Het vrachtvervoer in Tsjechië is de laatste jaren steeds ‘schoner’.
is de recente exit van STX Pan Ocean uit de lijnvaart. Twaalf schepen van die Zuid-Koreaanse rederij die binnen Azië actief was, vonden tot nu toe nog altijd geen nieuwe opdrachten. Tenslotte is er een opvallende toename van het aantal opgelegde feeders met een capaciteit van 500 tot 999 teu. Vooral in Europa werden heel wat kleine gecharterde containerschepen de afgelopen weken en maanden aan hun eigenaars teruggeleverd. Er zijn nu 54 schepen van 500 tot 999 teu werkloos, wat goed is voor 7% van alle capaciteit in deze categorie. Het zal lastig worden om die feedervloot weer aan het werk te krijgen omdat de meeste carriers steeds vaker eenheden van meer dan 1.000 teu huren voor regionale lijndiensten. | STEFAN VERBERCKMOES
De wegvervoerorganisatie Bundesverband für Güterverkehr, Logistik und Entsorgung (BGL) heeft Matthias Ruete, algemeen directeur van het directoraat-generaal Move in Brussel, gevraagd maatregelen te nemen om eerlijke concurrentie op de weg te waarborgen. De BGL voert onder meer aan dat voorgeschreven chauffeursdocumenten alleen mogen worden afgegeven als de chauffeur woonachtig is in één van de lidstaten van de Europese Unie en als deze beschikt over een rijbewijs dat is uitgegeven door een lidstaat. De organisatie betwijfelt overigens of de Filippijnse chauffeurs wel vol-
doen aan de Europese kwalificaties voor het chauffeursvak. Eerder trok FNV Bondgenoten al aan de bel in reactie op berichten dat het Duits/Letse bedrijf Dinotrans chauffeurs in de Filippijnen zou werven. Het bedrijf voert daarvoor als argument een acute schaarste aan chauffeurs in ons eigen werelddeel. Volgens de vakbond gaat dat argument, gelet op de grote werkloosheid in Europa, niet op. ‘Wat men eigenlijk bedoelt, is dat er een tekort is van goedkope arbeidskrachten, of beter gezegd moderne slaven’, zei FNVbestuurder Edwin Atema bij die gelegenheid. Dinotrans zelf stelt Filippijnen te werven wegens hun kwaliteit en niet om hun lage beloning. Het bedrijf zegt de Filippijnen trouwens eenzelfde loon te betalen als Duitse chauffeurs. | FOLKERT NICOLAI
747-8-vrachtvliegtuigen terug te schroeven. Dit omdat de luchtvrachtvolumes over lange afstanden afnemen. De productie is inmiddels met 13% teruggebracht.
Oud schip in Drontense akker wordt opgegraven SCHEEPVAART Een vrachtschip uit de 18e eeuw dat in een akker in Dronten ligt, wordt opgegraven. 5 augustus wordt begonnen met het werk, dat tot het eind van die maand zal duren. Het wrak van 16,5 meter bij 4,5 meter werd al in 1959 gevonden. Het ligt 40 tot 120 centimeter onder de grond. Het vrachtschip van een onbekend type had een lading leisteen aan boord. In de loop van de opgraving wordt bekeken wat er met het schip moet gebeuren.
Ook Scania voert productie trucks op WEGVERVOER Na DAF heeft ook Scania besloten de productie van trucks op te voeren. Scania zag het aantal bestellingen in de eerste helft van het jaar wereldwijd met 21% oplopen tot bijna 39.000 stuks. Ook de Eu-
ropese markt doet het weer redelijk, stelt Scania vast. Dat komt volgens het bedrijf ook doordat veel vervoerders dit jaar nog gauw investeren in nieuwe Euro V-vrachtauto’s. Volgend jaar kunnen die niet meer nieuw worden gekocht.
DEZE WEEK
5
NIEUWSBLAD TRANSPORT 24-30 JULI 2013
DE KWESTIE Rotterdam en Antwerpen behandelden in het eerste halfjaar samen 315,4 miljoen ton. Dat is amper 180.000 ton minder dan vorig jaar. Het kleinere Antwerpen groeide dankzij de natte bulk, terwijl dat verkeer Rotterdam juist in de min bracht. In de strijd om containers deed Rotterdam het juist beter.
Trendbreuk voor Rotterdam FOTO BERNADET GRIBNAU
HALFJAARCIJFERS Overslag daalt voor het eerst in vier jaar door slinkende aanvoer van aardolie De haven van Rotterdam noteerde in de eerste helft van het jaar voor het eerst in vier jaar een daling van de goederenoverslag. Het totaal van 219,7 miljoen ton ligt ruim twee miljoen ton, ofwel 0,9%, onder het niveau van vorig jaar, maar nog wel boven de 214 miljoen ton van 2008, toen er een eind kwam aan jaren van groei. Grote boosdoener is dit jaar de aardolieoverslag, die met 9% terugviel. Omdat de olieaanvoer goed is voor bijna een kwart van de Rotterdamse overslag weegt dat zwaar door in het totaalcijfer. Volgens topman Hans Smits van Havenbedrijf Rotterdam is de teruggang het gevolg van verminderde vraag, interen op voorraden en onderhoudstops bij raffinaderijen. De aanvoer van olieproducten groeide nog wel, met 3,5%, waardoor de daling van het natte massagoed als geheel beperkt bleef. Volgens Smits is er geen sprake van verschuiving van lading naar Antwerpen, waar de overslag van het ‘natte’ massagoed spectaculair toenam. Dordrecht
De overslag ligt daarmee achter bij de verwachtingen. Eind vorig jaar voorspelde Smits nog een groei van 2% voor heel 2013, maar dat stelde hij nu bij tot nul. Pas vanaf 2014 ziet hij weer enige groei, onder meer ge-
MILJOEN MINDER WINST Ondanks de lagere overslag groeide de omzet met 4% tot 316 miljoen. De huurinkomsten stegen met 11%, onder meer door vernieuwing van contracten en doordat APMT en RWG vanaf dit jaar volledig betalen voor hun grond op de Maasvlakte. Met 157 miljoen hebben de contractinkomsten de havengelden als grootste inkomstenbron ingehaald. Onder de streep daalde het resultaat met één miljoen tot 118 miljoen. Zowel de afschrijvingen, de rentekosten als de operationele kosten stegen.
Sterke groeier was de kolenoverslag, die 13% toenam tot 14,6 miljoen ton. Volgens Smits is dat grotendeels structureel, met een nieuwe stroom via Rotterdam naar Gent en de nieuwe kolencentrales, die elk zo’n anderhalf miljoen ton per jaar verstoken. Veel bestaande centrales zijn overgeschakeld van gas op steenkool, dat sterk in prijs is gedaald. Voor het Havenbedrijf is de aanleg van Maasvlakte 2 zo goed als afgerond. Het woord is nu aan de nieuwe terminals.
baseerd op prognoses van Eurostatt en de Bundesbank en het feit dat er twee nieuwe kolencentrales op de Maasvlakte in bedrijf komen. In feite is de bedrijvigheid in Rotterdam nog wat sterker gedaald omdat dit jaar voor het eerst de overslag van
Dordrecht, ongeveer drie miljoen ton per jaar, is meegeteld. Dat scheelt ongeveer 0,6%. De containeroverslag daalde in tonnen met 2%, maar nam in aantallen met een procent toe tot 5,9 miljoen teu. De voornaamste min zat in het
feedervervoer, dat 6% achteruit ging. Een aantal feederdiensten op de Baltische staten heeft Rotterdam ingeruild voor Hamburg. Bovendien krimpt de feedermarkt als geheel omdat rederijen meer havens direct zijn gaan aanlopen.
Schaliegas
De aanvoer van LNG kelderde met 70% tot slechts 62.000 ton. Toch komt dat volgens Smits wel goed: ‘Vroeg of laat komt die aanvoer weer op gang, al was het maar omdat de VS wat moet met al dat schaliegas.’ ROB MACKOR
In de eerste jaarhelft heeft de Antwerpse haven 95,66 miljoen ton lading behandeld. Dat is 1,84 miljoen ton of 2% meer dan in het eerste semester van vorig jaar. De stijging is volledig te danken aan de natte bulksector, want de overslag van droge massagoederen liep met 31,6% terug en de overslag van containers, conventionele en rollende lading kende een lichte daling. Als containerhaven blijft Antwerpen flirten met de tweede plaats in Europa. Met 51,51 miljoen ton (-3,7%) blijft de Scheldehaven naar eigen zeggen de nummer twee in de Hamburg/Le Havre-range. In aantallen containers uitgedrukt (4.291.219 teu) blijft Antwerpen na Rotterdam en Hamburg echter de nummer drie, al bleef de daling in de eerste jaarhelft beperkt tot 1,7%. Met 5.352.352 ton conventioneel stukgoed blijft Antwerpen hiervoor de marktleider in de range. In deze trafiek kon de daling beperkt worden tot 0,4%. Het ro/ro-verkeer ging 3,8% achteruit naar 2,32 miljoen ton, maar het aantal behandelde auto’s steeg met 5,6% naar 652.038.
Het is duidelijk de overslag van ruwe aardolie en aardoliederivaten die de Antwerpse cijfers flink omhoog hebben gestuwd. De natte bulk was goed voor 29,25 miljoen ton, wat liefst 33,1% meer is dan vorig jaar. Die groei situeerde zich zowel aan aanvoer- (+34,2%) als uitvoerzijde (31%) en is onder andere het gevolg van de opening van de nieuwe Sea Tank Terminal van de Gentse groep Sea Invest aan het Kanaaldok B1. Ook de herstart van Independent Belgian Refinery na de overname en een reeks forse investeringen door Gunvor speelde een rol. De Antwerpse olie- en chemiesector kende de afgelopen jaren een groot aantal investeringen in tankopslag door bedrijven als Oiltanking
Stolthaven Antwerpen, Sea Tank, ATPC, LBC, Vopak, ADPO, NoordNatie Odfjell Terminal en ITC Rubis Terminal. In tien jaar tijd is de opslagcapaciteit volgens het havenbestuur met 151% toegenomen. Voorzichtig positief
FOTO STEFAN VERBERCKMOES
Investeringen in tankopslag doen Antwerpen groeien
‘In combinatie met een aantal recent aangekondigde nieuwe investeringen, doen deze halfjaarcijfers ons voorzichtig positief oordelen over 2013’, verklaarde topman Eddy Bruyninckx, van het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen. Een aantal langer geplande investeringen kunnen nu ook eindelijk worden uitgevoerd omdat de havengrenzen begin mei definitief zijn bepaald. | STEFAN VERBERCKMOES
RECORDDIEPGANG VOOR COSCO OP WESTERSCHELDE De 13.092 teu grote ‘Cosco Pride’ heeft Antwerpen deze maand verlaten met een diepgang van 14,9 meter, wat voor de Chinese rederij een record was. Het ging om een proefaanloop om na te gaan of megaschepen van dat formaat op volle diepgang de Westerschelde kunnen afvaren. Behalve Cosco stuurt ook MSC al ultra large container ships (ulcs) naar Antwerpen en vanaf september zal ook Maersk Line dat weer doen. Het aantal aanlopen van mega-containerschepen in Antwerpen is volgens het havenbestuur in de eerste helft van dit jaar al met 36% gestegen.
Antwerpen ontvangt steeds meer tankers, zoals hier één in de Kallosluis.
6
CONJUNCTUUR & MARKT
NIEUWSBLAD TRANSPORT 24-30 JULI 2013
LIJNVAART
Tariefsverhogingen zijn niet de oplossing Volgens het laatste Container Forecaster Report van de Britse consultant Drewry maken de frequente tariefsverhogingen de lijnvaartsector niet bepaald gezonder.
P3 Network
De consultant noemt de vorming van het P3 Network door Maersk Line, MSC en CMA CGM een stap vooruit in de goede richting, omdat die drie carriers hun capaciteit gezamenlijk willen aanpassen mits ze daarvoor de toelating van overheidswege krijgen. Drewry besluit wel dat deze drie carriers niet de problemen van de volledige sector kunnen oplossen. | STEFAN VERBERCKMOES
FOTO STEFAN VERBERCKMOES
Drewry stelt vast dat de tarieven op de grote oostwest-routes in de lijnvaart onder zware druk blijven staan en regelmatig weer opgekrikt moeten worden door forse verhogingen van de vrachtprijzen. Of de carriers al dan niet winst maken, blijkt vooral af te hangen van het psychologische gedrag van de rederijen onderling. Ze blijven om marktaandeel vechten om hun schepen te vullen en moeten daarna grote ‘general rate increases’ (GRI) opleggen zodra de tarieven niet langer kostendekkend zijn. De laatste tariefsverhoging van 1 juli tussen het Verre Oosten en Europa was een succes. De tarieven op de spotmarkt stegen toen met maar liefst 174%. Na zo’n geslaagde aanpassing stellen we daarna altijd een snelle tarieferosie vast, zegt Drewry. Ook vorige week daalden de tarieven op de spotmarkt voor de derde week op rij, zodat er van de verhoging al 19% weer verloren ging.
De rederijen zitten volgens de consultant in een vicieuze cirkel van GRI, gevecht om lading, nieuwe GRI etc. Volgens Drewry kan de stabiliteit in de markt alleen maar terugkeren indien de rederijen hun capaciteit beter onder controle houden. Er wordt wel veel oudere tonnage gesloopt, maar het aantal opgelegde schepen is verrassend klein als je dat vergelijkt met de overcapaciteit. Drewry verwacht dat het ladingaanbod dit jaar wereldwijd slechts 3,7% zal groeien. Dat er nog altijd veel nieuwe schepen van meer dan 10.000 teu in de vaart komen en dat er ook nog altijd veel nieuwe tonnage wordt besteld, maakt de situatie er niet beter op.
De oprichting van het P3 Network is volgens Drewry een stap in de goede richting.
Vraag naar laadruimt HERSTEL? Meeste economische signalen staan nog steeds niet op groen Vrachtuitwisselingsplatform TimoCom signaleert dat de vraag naar laadruimte in het wegvervoer nu duidelijk groter is dan het aanbod daarvan. De eerste zwaluw? Voor het optimistische geluid moeten we bij TimoCom zijn. ‘Het ergste is voorbij’, zet het vrachtuitwisselingsplatform boven een bericht waarin wordt gemeld dat de vraag naar vrachtruimte in het wegvervoer nu al enkele maanden groter is dan het aanbod van transportcapaciteit. Dat horen we natuurlijk graag, want het zou een teken kunnen zijn van voorzichtig economisch herstel. Volgens de TimoCom-transportbarometer is dat het geval. Het jaar begon moeizaam, met meer laadruimte dan te vervoeren lading. Maar in april deed zich een omslag voor.
de realiteit niet uit het oog verliezen, zeggen de onderzoekers. Vorig jaar rond deze tijd was er een verhouding van 57:43. Dat was dus wel even andere koek dan het vrij krappe vrachtoverschot van nu. En de grote sprong die in mei op de Europese wegtransportmarkt werd gemaakt, had ook te maken met de vele feestdagen in die maand, die de vraag naar wegtransport opstuwden. Wie graag in een optimistische stemming aan het weekeinde wil beginnen, moet de lezing van dit artikel nu maar staken. De meeste economische onderzoeken wijzen nog steeds niet op mooi weer. Integen-
Verladers en vervoerders zijn steeds actiever elektronisch naar elkaar op zoek Voor het eerst in tijden hielden aanbod van lading en aanbod van laadruimte elkaar ongeveer in evenwicht. De verhouding tussen beide kwam in die maand uit op 49:51. Er was dus nog net iets meer capaciteit die via het platform werd aangeboden, dan vracht. In mei werd een verhouding van 60:40 bereikt, waarbij de vraag naar transport dus veel groter was dan het aanbod daarvan. Voor het hele tweede kwartaal kwam TimoCom uit op een verhouding van 53:47. Het platform stelde ook vast dat het aantal aanbiedingen een nieuwe recordhoogte had bereikt. Verladers en vervoerders zijn dus steeds actiever elektronisch naar elkaar op zoek. Twee maanden op rij met een vrachtoverschot is al in een jaar niet meer voorgekomen. We moeten overigens
deel, de wereldhandel komt onder druk als gevolg van lagere groeicijfers in China, de Duitse export liet onlangs een hapering zien en de binnenlandse markt in vooral Nederland - in België in veel mindere mate - ontwikkelt zich nog altijd niet gunstig. Bedrijfsklimaat
In zijn laatste wereldwijde conjunctuuronderzoek signaleerde het bekende Ifo-Institut uit München een licht aantrekkende wereldeconomie. De vooruitzichten voor Europa zijn nog altijd vrij somber. Van een breed economisch herstel is nog geen sprake, al doen sommige Europese landen het verhoudingsgewijs aardig. De Ifo-index voor het bedrijfsklimaat in het eigen Duitsland is de laatste maanden wel opgelopen. Ook
Het vrachtvervoer over de weg heeft te maken
de verwachtingsindex is sinds begin dit jaar positief: een meerderheid van de door Ifo ondervraagde marktkenners voorziet een verbetering. Maar die meerderheid is heel gering; de index staat nauwelijks boven de 100. De jongste prognoses van dat andere vermaarde economische instituut in Duitsland, ZEW, wijzen op een lichte verzwakking van de conjunctuur in juli. De indicator daaalde 2,2 punten op 36,3. Dat is overigens nog
RESULTATEN
OOCL ziet omzet in tweede kwartaal dalen De forse daling van de tarieven tussen het Verre Oosten en Europa laat sporen na in de kwartaalcijfers van Orient Overseas Container Line (OOCL). De omzet op die route daalde met een kwart. In het tweede kwartaal zag de rederij uit Hongkong de globale omzet met 9,8% dalen. OOCL vervoerde 2,6% minder lading dan in diezelfde periode vorig jaar. In de trade tussen het Verre Oosten en Europa vervoerde de Aziatische carrier 208.110 teu, wat 7% minder was dan in het tweede kwartaal van 2012. Omdat er op die route de afgelopen maanden een ware tarievenoorlog werd uitgevochten, daalden de inkomsten op dit vaargebied met maar liefst 24,9%. Ook tussen Europa en Noord-Amerika gingen de tarieven naar bene-
den, want het vervoer van 102.134 teu (-2,9%) op de trans-Atlantic ging gepaard met een groter verlies van 6,4% aan inkomsten. Op de trans-Pacific hielden de tarieven beter stand, maar werd ‘slechts’ 298.847 teu vervoerd. In volume was dat 8,3% minder was dan vorig jaar, maar de daling van de inkomsten bleef wel beperkt tot 6,5%. In volume (697.993 teu) blijft de intra-Aziatische trade de grootste bij OOCL. Ondanks een volumestijging van 1,5% gingen ook daar de inkomsten met 5% naar omlaag, omdat de klanten minder betaalden. In vergelijking met een jaar geleden zet OOCL nu 1,8% meer capaciteit in. Omdat de totale vervoerde volumes in het tweede kwartaal gedaald zijn, zakte ook de beladingsgraad van de schepen tussen april en juni met 2,4%. | STEFAN VERBERCKMOES
TRANSPORTINDEX KLAMPT AAN BIJ STAND VAN JAAR GELEDEN 100
90
80
70
60 Feb '13
Mar '13
TransportIndex
Apr '13 Zeevaart
Binnenvaart
May '13
Jun '13
Jul '13
Wegvervoer
De afgelopen week is de Transportindex een fractie teruggelopen, als voorbode van de gebruikelijke zomerdip. De index daalde anderhalf punt en kwam maandag op 89,05 uit. Dat was overigens iets hoger dan de stand van een jaar geleden rond deze tijd. Ook de vergelijking met twee jaar geleden valt gunstig uit. De deelindex voor het wegvervoer daalde ruim vier punten tot 89,66, wat goed vergelijkbaar was met de indexstand van twaalf maanden eerder. De binnenvaart is de laatste weken op zijn retour doordat de aanvoer van grond- en hulpstoffen naar de industrie wegens de zomervakanties op een laag pitje staat. De zeescheepvaart tekende afgelopen week een sterke stijging op van bijna negen punten tot 94,82, ook ongeveer de stand van een jaar geleden. De Transportindex is een initiatief van Nieuwsblad Transport, Wolters Kluwer Transport Services/Teleroute, Royal Dirkzwager, NDW en Panteia/NEA. Volg de Transportindex dagelijks via www.transportindex.nl
7
NIEUWSBLAD TRANSPORT 24-30 JULI 2013
e overtreft aanbod
WEGVERVOER
FOTO BERNADET GRIBNAU
Emissievrije vrachtauto komt er in tien jaar Binnen tien à vijftien jaar zullen er volwaardige en betaalbare ‘schone’ alternatieven op de markt zijn voor de door diesel aangedreven vrachtauto. Die voorspelling doen de onderzoeksbureaus CE Delft en het Duitse DLR. Ze schreven een rapport in opdracht van de International Council on Clean Transportation (ICCT). Op dit ogenblik zijn voertuigen met een alternatieve aandrijving nog aanzienlijk duurder dan dieselauto’s, terwijl hun prestaties ook bij die van dieselvoertuigen achterblijven. Vrachtauto’s met elektrische batterijen kosten al gauw 1,45 tot 1,82 keer zoveel als een dieselvoertuig. Voor voertuigen met een brandstofcel loopt het prijsverschil soms tot bijna 100% extra op. De onderzoekers zien echter, op basis van gesprekken met experts en literatuuronderzoek, dit prijsverschil
te tillen. De prestaties van vrachtauto’s op elektriciteit en op brandstofcellen met bijvoorbeeld waterstof zullen de komende jaren nog aanzienlijk worden verbeterd. Een elektrisch voertuig zal, ook al moet om de zoveel tijd de batterij opnieuw worden opgeladen, uiteindelijk twee keer zo efficiënt zijn als een conventioneel voertuig. Stadsdistributie
Voor lange-afstandsvervoer blijft de elektrische vrachtauto, in verband met dit oplaadprobleem, waarschijnlijk ongeschikt. In de stadsdistributie is de elektrische truck echter nu al een bewezen alternatief voor het dieselvoertuig, waarvan er wereldwijd naar schatting nu duizend rondrijden. Er zijn wel nieuwe generaties batterijen in ontwikkeling en het opladen zou kunnen geschieden via boven de weg op te hangen stroomkabels.
Prijsverschil tussen dieselvrachtauto en alternatief voertuig zal snel afnemen
met krimpende ladingvolumes. Pas volgend jaar zit er weer enige groei in het vat.
steeds een stand ver boven het langjarige gemiddelde van 23,7 punten. Het weerspiegelt het vertrouwen van het Duitse bedrijfsleven in de eigen economie, ondanks de recent tegenvallende industriële productie en de terugval in de buitenlandse handel door de verzwakkende export. Consumptie
Een hardnekkig en typisch Nederlands probleem is de aanhoudende krimp in de consumptieve uitgaven.
In België speelt dit probleem veel minder. De Nederlander gaf in mei 1,7% minder uit aan goederen en diensten dan in dezelfde maand vorig jaar. Daarbij moet dan ook nog worden bedacht dat de consumptieve uitgaven werden opgekrikt door hoge stookkosten als geval van het relatief koude weer in die maand. Het consumentenvertrouwen staat ook onder druk. In juli daalde het met twee punten, na een eerdere forse daling in juni.
Ook de bedrijfsinvesteringen in Nederland staan al tijden onder druk. In mei waren ze 10,8% lager dan een jaar eerder. De krimp viel nog een fractie groter uit dan in april, toen deze op 10,4% uitkwam. De jongste cijfers van TimoCom kunnen duiden op een welkom herstel. Maar over de hele linie is daarvan helaas nog bijzonder weinig te bespeuren. FOLKERT NICOLAI
SCHEEPVAART
flink dalen. In 2020 al tot hooguit 10% voor elektrische voertuigen en tot hooguit zo’n 40% voor voertuigen met brandstofcel. In 2030 zal het prijsverschil vrijwel zijn verdwenen; alleen brandstofcelaandrijving is dan nog een fractie duurder. Voorwaarde voor die ontwikkeling is wel dat de politiek voldoende beleid ontwikkelt om de innovatie te benutten. Alleen dan kan Europa de zelf gestelde klimaatdoelen, waaronder een reductie van de CO2-uitstoot met 80%, halen zonder dat hiervoor hoofdzakelijk op het gebruik van biobrandstof moet worden teruggegrepen. Het onderzoek is vrij optimistisch over de mogelijkheden om werkelijk emissievrij wegvervoer van de grond
Maar voor lange afstanden zetten de onderzoekers toch liever hun geld op voertuigen die met een brandstofcel op bijvoorbeeld waterstof worden aangedreven. Schakelt het wegvervoer op grote schaal over op niet-dieselvoertuigen, dan is een enorme milieuwinst te behalen, zeggen DLR en CE Delft. Wordt voor 90% van het totale aantal tonkilometers overgeschakeld op alternatieve voertuigen, dan ligt ook een CO2-reductie met 90% binnen bereik. De werkelijke daling zal iets minder sterk zijn, aangezien de onderzoekers voor de komende jaren rekenen op een aanhoudende groei van het goederentransport als zodanig, waarvan een deel de weg opzoekt. | FOLKERT NICOLAI
LOGISTIEK
Verzekeraars beloven klanten ‘MOL Broekman lijft TWO Comfort’ snelle schadeloosstelling Chemical Logistics in Verzekeraars Centraal Beheer Achmea en Interpolis hebben beloofd dat ze bedrijven die lading op de ‘MOL Comfort’ hadden, binnen veertien dagen schadeloos zullen stellen. Centraal Beheer Achmea en Interpolis vertegenwoordigen twaalf bedrijven met lading aan boord van het gezonken schip. De lading varieert van chemicals tot muziekinstrumenten. De schadelast van de twaalf bedrijven bedraagt in totaal twee miljoen euro. Het is, aldus de twee verzekeraars, wel noodzakelijk eerst vast te stellen dat de lading daadwerkelijk aan boord was van het schip. ‘Het is aan de rederij of een lading wel of niet met het opgegeven schip meegaat. Het komt voor dat dit op het laatste moment wijzigt. Deze controle
neemt normaal gesproken enige dagen in beslag.’ Centraal Beheer Achmea en Interpolis zullen op een later moment beslissen of ze de geleden schade bij bijvoorbeeld de rederij kunnen gaan verhalen. Die beslissing nemen ze op basis van de uitkomsten van internationaal onderzoek naar de oorzaak van de scheepsramp. Het onderzoek van de International Maritime Organisation en de autoriteiten van de vlagstaat wordt binnen enkele maanden verwacht. Hamburg
Centraal Beheer Achmea en Interpolis ondervinden in elk geval lang niet zoveel schade als gevolg van de ondergang van de ‘MOL Comfort’ als enkele Japanse verzekeraars. De verzekeraar Mitsui Sumitomo heeft volgens The Insurance Insider laten
doorschemeren voor zo’n 70 miljoen euro het schip in te zullen gaan. En Tokyo Marine had volgens dezelfde insiders voor ruim 50 miljoen euro aan lading op het schip verzekerd. In de 4.382 containers aan boord van de ‘MOL Comfort’ zat in totaal voor meer dan 300 miljoen euro aan lading. Ook verzekeraars in Duitsland, Groot-Brittannië en Frankrijk zullen de lotgevallen van het schip met belangstelling hebben gevolgd, want het vaartuig was behalve naar Rotterdam ook op weg naar Hamburg, Southampton en Le Havre. De rekening van de sleepkosten (Smit en Nippon Salvage probeerden de ‘MOL Comfort’ tevergeefs te redden) gaat naar verzekeraars van de Japanse rederij MOL. | PAUL JUMELET Zie voor al onze berichtgeving over de ‘MOL Comfort’ onze website: www.nieuwsbladtransport.nl/molcomfort
De Broekman Group heeft TWO Chemical Logistics, voorheen Te Winkel & Oomes, overgenomen van de Emons Group. De twee vestigingen in Nijmegen en Maastricht inclusief het personeel maken met ingang van deze week deel uit van Broekman Logistics. Te Winkel & Oomes maakte sinds 1996 deel uit van Emons, waarna het het conventionele vervoer afstootte en zich specialiseerde in transport en opslag van chemische goederen. Sjang Emons, ceo van Emons noemt TWO Chemical Logistics ‘een gewaardeerd onderdeel van de Emons Group’. ‘Dankzij een aantal innovatieve patenten wordt op dit moment een bovengemiddelde groei gerealiseerd. Om ons nog meer te kunnen focussen op die groei is er een strategische keuze gemaakt, waarbij de
verkoop van onze dochter TWO aan Broekman een logische stap was.’ Broekman nam onlangs al Triple Logistics over, waarmee het zijn positie in de regio Schiphol wil verstevigen. ‘Met deze twee overnames in korte tijd breiden wij onze logistieke activiteiten in Nederland flink uit’, zegt ceo Raymond Riemen van de Broekman Group. TWO Chemical Logistics zal vallen onder de logistieke divisie van Broekman. Het bedrijf zette in 2007 een grote stap in het vervoer en de opslag van chemicaliën door de overname van Store-Ship in Rotterdam. Door die overname kreeg Broekman in het Europoort-gebied de beschikking over meer dan 40.000 vierkante meter aan warehouseruimte, toegesneden op de behandeling van gevaarlijke goederen. | FRANK DE KRUIF
8
DIENSTEN & BESTEMMINGEN
NIEUWSBLAD TRANSPORT 24-30 JULI 2013
NIEUWS OVER BESTEMMINGEN
Ook Vlaanderen begint proef met de ecocombi
Quartz’ als vierde ulcs voor die Verre Oostendienst.
Ook in België begint een proef met de ecocombi. De proef in Vlaanderen gaat twee jaar duren. De Vlaamse regering heeft een besluit goedgekeurd dat het kader schetst van de te houden proef. Er worden maximaal tien trajecten opengesteld voor voertuigcombinaties met een lengte van ten hoogste 25,25 meter. Het betreft snelwegen en een beperkt aantal secundaire wegen. Transport en Logistiek Vlaanderen (TLV), dat al jaren een lans breekt voor de inzet van deze efficiënte en milieuvriendelijkere voertuigen, juicht het besluit toe. De organisatie wijst erop dat twee ecocombi’s evenveel lading kunnen vervoeren als drie ‘gewone’ vrachtauto’s. Daardoor wordt op brandstof en chauffeurskosten bespaard. Door de brandstofbesparing per eenheid lading zorgt de ecocombi bovendien voor een vermindering van de uitstoot van CO2 en andere vervuilende stoffen. In omringende landen is al ruimschoots ervaring met de ecocombi opgedaan. Nederland heeft na een jarenlange proef besloten de voertuigen op een deel van het wegennet permanent toe te laten. Er rijden er inmiddels al bijna duizend ecocombi’s rond. In Duitsland is sinds anderhalf jaar een proef gaande. Een tussentijdse beoordeling van de resultaten daarvan leverde als conclusie op dat ecocombi’s aan alle gunstige verwachtingen voldoen en geen nadelige invloed hebben op de verkeersveiligheid. Er is nog geen enkel incident gemeld waarbij een ecocombi was betrokken. Overigens doen aan de Duitse proef nog geen vijftig voertuigen mee. Routes
Het Vlaamse besluit zal onder meer nog aan de Mobiliteitsraad (MORA) worden voorgelegd. In een eerdere fase sprak de raad zich al positief
Maersk Line heeft net als alle andere grote containerrederijen een nieuwe tariefsverhoging tussen het Verre Oosten en Europa aangekondigd per 1 augustus. Opvallend is wel dat de aanpassing van de Deense rederij beperkt blijft tot 300 dollar per teu voor Noord-Europa, terwijl de andere carriers allemaal 500 tot 525 dollar per teu willen doorberekenen via een ‘general rate increase’ of de invoering van een tijdelijke piekseizoentoeslag. Met de ecocombi zijn nog nooit verkeersincidenten gemeld.
over de ecocombi uit. Er zal ook een oproep aan bedrijven worden gedaan om aan de proef deel te nemen. Daarna zullen de aangevraagde routes al dan niet worden toegewezen. TLV pleit voor een proef van vol-
Vlaamse regering denkt aan een beperkt aantal toe te wijzen trajecten doende omvang en met ‘haalbare’ voorwaarden waar het de opleiding van chauffeurs betreft. Aan ecocombichauffeurs worden weliswaar hogere eisen gesteld dan aan ‘gewone’ chauffeurs, maar ze moeten, vindt TLV, niet zó zwaar uitpakken dat er straks voor de besturing te weinig chauffeurs zullen zijn.
Omdat de Westerse economieën nog steeds niet hersteld zijn van de crisis die eind 2008 is begonnen, wil MSC voortaan meer inzetten op Afrika. MSC beschouwt dit werelddeel als een nieuwe groeimarkt. In eerste instantie versterkt de rederij uit Genève een aantal wekelijkse diensten in de Indische Oceaan. Drie bestaande diensten worden doorgetrokken tot Mundra. Die Indische haven lijkt in de toekomst de status van regionale hub te zullen krijgen. De drie lijndiensten zijn gericht op de Rode Zee, Oost- en Zuid-Afrika.
Voorop staat dat alleen goederenstromen in aanmerking komen die ook nu al over de weg worden vervoerd, om te voorkomen dat lading van binnenvaart en spoor naar de weg worden overgeheveld. Of ook buitenlandse ecocombi’s mogen deelnemen, zal nog moeten blijken. Denkbaar is dat ook één of enkele routes worden aangewezen die naar de Nederlandse grens voeren. Een Belgische vervoerder kan met zijn ecocombi immers zonder veel moeite ook het Nederlandse wegennet op. Een moeilijkheid daarbij is een oude Europese bepaling die grensoverschrijdend vervoer met een complete ecocombi verbiedt. In principe zou de combinatie moeten worden ontkoppeld om haar in gedeelten de grens over te brengen. Overigens heeft de Europese Transportcommissaris, Siim Kallas, al eens voorgesteld die wonderlijke bepaling te schrappen. FOLKERT NICOLAI
VERRE OOSTEN
FOTO HAVENBEDRIJF ANTWERPEN
China Shipping en Zim waarderen gezamenlijke AEX1-dienst weer op China Shipping gaat grotere schepen inzetten in de samen met Zim verzekerde AEX1-dienst tussen het Verre Oosten en Noord-Europa. Er komen ook drie Aziatische aanloophavens bij. De 8.530 teu grote ‘Xin Ya Zhou’ heeft vorige week de eerste Europese rotatie van de onlangs aangepaste AEX1-dienst afgewerkt en meerde als eerste schip uit die dienst bij Antwerp Gateway af. Het schip zal onmiddellijk na terugkeer in Azië worden vervangen door de grotere ‘CSCL Long Beach’ . Ook alle andere schepen van 8.500 teu en de kleinere ‘Xin Chang Sa’ van 4.250 teu uit de AEX1 zullen de komende weken worden afgelost door grotere tonnage van 9.580 teu. Die schepen worden weggeplukt uit een dienst over de trans-Pacific.
De ‘Xin Ya Zhou’ meerde als eerste AEX1-schip bij Antwerp Gateway af.
De vloot van de AEX1 zal voortaan uit tien schepen bestaan: zeven van China Shipping en drie eenheden van 10.062 teu van Zim. Door met tien schepen te varen, kan de rotatie worden doorgetrokken tot Noord-China. Dalian en Qingdao die vroeger door de intussen gestaakte AEX2 werden aangelopen,
worden deze week aan het vaarschema toegevoegd. Op 16 augustus komt ook Port Kelang erbij. De volledige rotatie wordt dan: Felixstowe, Hamburg, Rotterdam, Antwerpen, Nansha, Shanghai, Dalian, Qingdao, Shanghai, Ningbo, Yantian, Port Kelang en opnieuw Felixstowe. | STEFAN VERBERCKMOES
Nadat Hapag-Lloyd begin juli de ‘Antwerpen Express’ (13.169 teu) in dienst nam, is het nu de beurt aan NYK en APL om nieuwe megaschepen in te zetten in diensten van de G6 Alliance tussen het Verre Oosten en Noord-Europa. Voor NYK gaat het om de van OOCL gehuurde ‘NYK Hermes’ (13.208 teu) die op 2 augustus in Ningbo op maidentrip vertrekt in Loop 4, waarvan de vloot nu volledig uit ultra large container ships (ulcs) bestaat. Omdat
de vloot van Loop 5 ook al ulcs omvat, gaan de volgende megaschepen naar Loop 7. In die dienst zal de 14.000 teu grote ‘APL Vanda’ op 31 juli in Qingdao op maidentrip vertrekken. Op 16 september volgt het zusterschip ‘MOL
De containeroverslag in de Zuid-Chinese provincie Shenzhen is in de eerste jaarhelft met 2,5% gestegen naar 11,06 miljoen teu. Shenzhen verdringt zo Hongkong (10,71 miljoen teu) uit de top-3 van ’s werelds grootste containerhavens. De containerterminals van Yantian, Chiwan en Shekou in Shenzhen zijn concurrenten van Hongkong omdat ze op grotendeels dezelfde Zuid-Chinese exportlading mikken. De nummer één van de wereld, Shanghai, zag de containeroverslag in de eerste zes maanden van dit jaar met 2,9% stijgen naar 16,32 miljoen teu. In juni was er wel een lichte terugval van 0,36% ten opzichte van juni 2012. De internationale wegvervoerorganisatie IRU raadt vervoerders die op Hongarije rijden, aan voorlopig een trajectkaart
te kopen om de sinds kort verschuldigde tol te voldoen. Met de on-board units (obu’s), de cabinekastjes waarmee de kilometerheffing elektronisch kan worden afgerekend, is veel mis. Hongarije voerde de kilometerheffing begin deze maand in. Ruscon laat sinds kort speciaal voor Volkswagen een bloktrein met 40-voets-containers rijden tussen de haven Ust-Luga aan de Baltische Zee en de stad Nizhniy Novgorod. De trein, die vier keer per week vertrekt en per keer 54 containers meeneemt, moet de Volkswagen-fabriek in Nizhniy Novgorod van onderdelen voorzien. De reis tussen de regio Sint Petersburg en de midden-Russische stad kost tweeëneenhalve dag. Volgens Ruscon, een van de grotere Russische containervervoerders, is er voldoende ladingaanbod om er een ‘dedicated’ spoordienst, alleen voor Volkswagen en dochteronderneming Skoda, op te baseren. Ruscon denkt met de nieuwe dienst maandelijks 700 tot 800 veertigvoeters te vervoeren.
ZOMERSERIE
9
NIEUWSBLAD TRANSPORT 24-30 JULI 2013
deel 4
Tweede leven De Nederlandse transporthistorie heeft veel architectuur opgeleverd die ann0 2013 niet meer voor zijn oorspronkelijke doel geschikt is, maar die te monumentaal is om af te breken. Door hun kolossale of anderszins ongewone bouw, is het niet altijd makkelijk een nieuwe bestemming te vinden, maar als het lukt, leidt dat tot bijzondere ‘tweede levens’. Deze staan dit jaar centraal in onze zomerserie.
S
trikt genomen was de Rotterdamsche Droogdok Maatschappij (RDM) natuurlijk geen transportbedrijf maar een industriële groep. Maar wel één die een zeer bepalende rol heeft gespeeld in de ontwikkeling van de Rotterdamse haven. Begin deze eeuw werd er zelfs een complete woonwijk, Heijplaat, naast de werf gebouwd, waar een groot deel van de duizenden werknemers werd gehuisvest. Beroemde schepen als de ‘Nieuw Amsterdam’, de kruiser Hr. Ms. ‘De Zeven Provinciën’ zijn er gebouwd. En niet te vergeten het roemruchte passagiersschip ‘Rotterdam’, dat na vele omzwervingen uiteindelijk bij Katendrecht werd afgemeerd. En dan waren er natuurlijk nog de duikboten die aanvankelijk voor de Nederlandse marine werden gebouwd, maar later (in de jaren ’80) ook aan Taiwan werden verkocht. Niemand kon toen nog bevroeden dat daarmee de kiem werd gelegd van het havenschandaal, dat in 2004 tot uitbarsting kwam. De ‘Rotterdam’ en gedoe met duikbo-
ten hadden er alles mee te maken dat het enorme complex compleet met opstallen in 2004 in handen van het Rotterdamse Havenbedrijf terecht kwam, waarmee het aan een tweede leven kon beginnen. Op het terrein is inmiddels RDM Campus gerealiseerd, een vestigingslocatie en broedplaats voor de creatieve en innovatieve maakindustrie en voor nieuwe energiedragers. Middelpunt is de voormalige machinehal RDM Innovation Dock, dat al zeer succesvolle bedrijven heeft voortgebracht. Ook hebben technische opleidingen van de Hogeschool Rotterdam en van het Albeda College er hun intrek in genomen. Een andere opmerkelijke ontwikkeling is de metamorfose van de Onderzeebootloods tot expositieruimte van Museum Boijmans Van Beuningen. En zo is de cirkel weer rond. Ook dat heeft zijn bestaan voor een belangrijk deel aan de haven te danken. ROB MACKOR FOTO’S BERNADET GRIBNAU
10 DOSSIER Een goede jurist geeft rust aan het hoofd Voor veel advocaten is het momenteel overuren draaien. Rekeningen die niet worden betaald, faillissementen, en reorganisaties die doorgaans met ontslagen gepaard gaan, zorgen voor veel juridisch geharrewar. Een advocaat kan een flinke uitgavepost lijken, maar het kan veel rust geven om bepaalde zaken aan een goede jurist over te laten. Je weet dan dat alles goed geregeld wordt, zodat je als transportondernemer je weer kunt focussen op dat waar je goed in bent, namelijk… ondernemen. Toch zijn er veel dingen die u zelf kunt doen om te voorkomen dat een advocaat gebeld moet worden. Zo kijkt tegenwoordig niemand er meer van op als u van tevoren factureert voordat er gewerkt en vervoerd wordt. Of in overleg een aanbetaling vraagt om het risico te delen. En als er toch betalingsproblemen ontstaan, zijn er veel mogelijkheden om te voorkomen dat er een vervelende procedure via een incassobureau of een advocatenkantoor ontstaat. Als er open kaart gespeeld wordt en de klant vindt het even lastig om te betalen, kan een betalingsregeling nog wel eens uitkomst bieden. Wel is het dan van groot belang dat de afspraken daarover schriftelijk bevestigd worden en dat de afspraken worden gemaakt met de opdrachtgever en niet met bijvoorbeeld een secretaresse. (zie ook het artikel hiernaast). Een jurist kan ook goed adviseren als het slecht gaat met uw onderneming en een faillissement op de loer ligt. Surseance van betaling? In hoeverre is straks een doorstart mogelijk? Helaas is een surseance van betaling in de meeste gevallen een voorportaal tot een faillissement. In Nederland nog vaker dan in België. Wat dat betreft is het in de VS veel beter geregeld. Wie daar betalingsuitstel aanvraagt, kan er op rekenen dat zijn leveranciers doorgaan met de levering. In de Benelux heb je met een surseance onmiddellijk een stigma en stoppen doorgaans de leveranties. In Nederland heeft dat maar liefst in 98 procent van de gevallen een faillissement tot gevolg. Een doorstart heeft meer voordelen voor de ondernemer, want dan kan overbodig personeel makkelijker ontslagen worden. Een jurist kan nog meer betekenen als hij of zij kan werken met verdragen die gunstig zijn voor de transportsector. Het is daarom tijd dat politiek Den Haag snel werkt maakt van de ratificatie van Rotterdam Rules (zie pagina 12). Dan krijgen EVO, VNONCW en de rederijen wat dat betreft wat meer rust aan het hoofd.
JURIDISCHE DIENSTVERLENING
NIEUWSBLAD TRANSPORT 24-30 JULI 2013
Help! Mijn reken Zo gaat u om Het is momenteel schering en inslag. Rekeningen die niet worden betaald. Wat kun je doen als transportondernemer om je facturen binnen redelijke termijn betaald te krijgen én je klant te vriend te houden? NT geeft tips voor een snellere betaling, in samenwerking met onder anderen advocaat Yvonne Sørensen van SørensenWeijers&Co in Rotterdam. HARALD ROELOFS ILLUSTRATIE ERIK VAN OS
1.
Factureer voor er gewerkt wordt Steeds meer bedrijven gaan er toe over; factureren en incasseren voordat een klus wordt geklaard. Het gebeurt steeds meer. Bedrijven gaan failliet en kleine ondernemers komen in de schuldsanering. Bij bedrijven die het hoofd nog wel boven water kunnen houden, is de betalingsmoraal slecht geworden, zo klagen veel transportondernemers. Steeds vaker wordt daarom het volledige bedrag vooruit of een aanbetaling verlangd, voordat er vervoerd wordt en over het algemeen zijn klanten begripvol. Schroom dus niet om op zijn minst een aanbetaling te vragen; dan is het risico in elk geval gedeeld.
2.
Dubieuze debiteuren Voordat u met een nieuw iemand in zee gaat, is het handig te weten met wie u zaken doet. U kunt het handelsregister van de Kamer van Koophandel doorzoeken om erachter te komen of u zaken doet met een betrouwbaar persoon. Wanbetalers krijgen al snel een slecht imago, dus het kan ook lonend zijn om in uw netwerk te rade te gaan in hoeverre deze nieuwe partij bij anderen bekend is en in hoeverre hij als betrouwbaar te boek staat. Mocht u twijfel houden, dan is het aan te raden om in elk geval bij deze partijen vooraf betaling te verlangen.
HARALD ROELOFS
[email protected]
3.
Zo krijg je betaald zonder ruzie Sørensen: ‘Ik adviseer om eerst een paar weken vriendelijke aanmaningen te sturen. Na enkele weken zou ik gaan bellen met de schuldenaar om te vragen of de factuur niet is ontvangen, of dat er vragen zijn naar aanleiding van de verzonden factuur of de verrichte werkzaamheden. Als de klant dan zegt dat hij wel gaat betalen, adviseer ik om dat meteen per e-mail door de klant te laten bevestigen, dat en wanneer hij gaat betalen. Het telefoongesprek dient te worden gevoerd door degene die de opdracht ook heeft aangenomen, dus niet door een secretaresse of andere medewerker die de opdrachtgever niet bekend is. In dit persoonlijke onderhoud kan zo nodig een betalingsregeling worden afgesproken. Pas als de klant herhaaldelijk niet thuis geeft bij de pogingen om een persoonlijk telefonisch onderhoud te krijgen, of als de klant de bij dit onderhoud gemaakte afspraken niet correct nakomt, raakt de verhouding vanzelfsprekend verstoord en kan ten eerste als waarschuwing de conceptdagvaarding worden uitgedaan en, als betaling vervolgens binnen één week achterwege blijft, kan de dagvaarding worden aangebracht en loopt de juridische invorderingsprocedure.’
pagina 11
11
NIEUWSBLAD TRANSPORT 24-30 JULI 2013
ing wordt niet betaald met wanbetalers
6.
Help de advocaat De kans dat een advocaat de vordering binnenhaalt, wordt groter als de opdrachtgever van tevoren een aantal zaken op een rijtje heeft. ‘De opdrachtnemer dient een opdrachtbevestiging te versturen aan de opdrachtgever, waarin de uit te voeren werkzaamheden worden beschreven en de prijs alsmede betalingsvoorwaarden zoals een betalingstermijn. De advocaat dient de opdrachtbevestiging te krijgen, zodat duidelijk is wat was afgesproken en tegen welke prijs. Verder moet correspondentie aan de advocaat worden gestuurd waaruit blijkt dat de opdracht door de opdrachtnemer is voldaan. Daar moet ook in staan dat de opdrachtgever wel is aangemaand maar nog niet aan zijn betalingsverplichtingen heeft voldaan. Vervolgens kan de advocaat contact opnemen met de schuldenaar en om te beginnen een conceptdagvaarding toesturen.’
7.
5. 4.
Wanneer een advocaat en wanneer een incassobureau? Sørensen: ‘Grote bedrijven zoals Eneco en KPN schakelen een incassobureau in. Het gaat bij een incassobureau vaak om veel kleine vorderingen op particulieren. Als twee professionele partijen een betalingsgeschil krijgen, zou ik een advocaat inschakelen omdat je bij een betalingsgeschil tussen twee professionele partijen misschien eerder bij de rechtbank eindigt in een procedure.’
Advocaat inschakelen vanaf een paar duizend euro Er wordt vaak verondersteld dat een advocaat inschakelen pas lonend kan zijn vanaf zo’n 20.000 euro, maar Sørensen adviseert dat ook bij kleinere bedragen: ‘Het inschakelen van een advocaat is wat mij betreft al lonend als de vordering een paar duizend euro is. Als de vordering onbetwist is en er een overeenkomst van opdracht is gezonden door de transportonderneming aan de opdrachtgever, kan worden volstaan met een korte incassoprocedure. Die procedure begint met het uitbrengen van een incassodagvaarding. Dat is een eenvoudige dagvaarding, waar voor de advocaat dus niet veel tijd mee is gemoeid. De incassoprocedure wordt hoogstwaarschijnlijk gewonnen, waarbij de wederpartij bovendien in de kosten wordt veroordeeld. Dit zijn niet alle kosten, maar toch een relevant deel daarvan. Het loont dus sneller om een advocaat in te schakelen dan je zou denken. Het is verstandig om voorafgaand aan het opstarten van de procedure, de conceptdagvaarding aan de schuldenaar te sturen met een laatste betalingssommatie. Van een conceptincassodagvaarding gaat vaak al zoveel dreiging uit, dat meestal al wordt betaald zodra de conceptdagvaarding is ontvangen. De dagvaarding hoeft dan niet eens bij de rechtbank aangebracht te worden.’
No cure no pay Als het gaat om een kleiner bedrag, kan een incassobureau een goede optie zijn. Kies hierbij het liefst een incassobureau dat werkt op basis van ‘no-cure-nopay’. Dit betekent dat op het moment dat zij de vordering niet betaald kunnen krijgen, u ook niets betaalt. Als ze hem wel gevorderd krijgen, betaalt uw debiteur doorgaans de kosten. Het incassobureau zal vaak ook beginnen met het sturen van een of meerdere brieven (sommaties). Omdat het op hun briefpapier wordt verzonden en vaak uit naam van een erkende jurist of advocaat, maakt dit meestal meer indruk op uw debiteur, waardoor hij sneller geneigd zal zijn te betalen. Ook kan het zijn dat hij een betwisting opstuurt naar het incassobureau. Dit wil zeggen dat hij een onderbouwd schrift opstuurt waarin hij aangeeft waarom hij het niet eens is met de vordering. Een goed incassobureau schat in of dit gegrond is, overlegt met u en geeft u advies, zodat men samen tot een oplossing kan komen. Als er geen reactie of betaling komt op deze brieven zal een goed incassobureau vaak bellen naar uw debiteur of zelfs bij hem langsgaan.
12 DOSSIER NIEUWSBLAD TRANSPORT 24-30 JULI 2013
Aanvankelijk wilde hij er niet aan, maar onder druk van het bedrijfsleven en de Tweede Kamer gaat minister Opstelten alsnog werk maken van de Rotterdam Rules.
D
e ondertekening van een VN-verdrag in Nederland, dat gebeurt niet elke dag. Het was in september 2009 dan ook een grote internationale bijeenkomst in de stad die haar naam had verbonden aan het nieuwe zeerechtverdrag waarover jaren binnen de Verenigde Naties was onderhandeld: de Rotterdam Rules. Als gastheer gaf de toenmalige minister van Verkeer en Waterstaat Camiel Eurlings het goede voorbeeld. Nederland zou het verdrag zo spoedig mogelijk ratificeren. De ondertekening in Rotterdam was een succes, zegt zeerechtsgeleerde Gertjan van der Ziel vier jaar later. Zestien landen, waaronder ook de Verenigde Staten, zetten hun handtekening. ‘Ongeveer 30% van de wereldhandel was vertegenwoordigd. Dat was in de geschiedenis nog niet eerder voorgekomen. Later hebben zich nog acht landen aangesloten.’ Van der Ziel, voorheen huisjurist van Nedlloyd en hoogleraar vervoersrecht aan de Erasmus Universiteit weet alles over de Rotterdam Rules. Tussen 2002 en 2008 was hij hoofd van de Nederlandse delegatie die over het verdrag onderhandelde. Hij was het ook die begin dit jaar aan de bel trok omdat het proces van ratificering in Nederland bleek te zijn stilgevallen. ‘Het stokte bij Justitie toen ze de wetten moesten gaan schrijven. Daar was onvoldoende menskracht voor. Toen was besloten om het dan maar uit te besteden, werd het geld wat daarvoor was gereserveerd wegbezuinigd.’ Van der Ziel stelde dat afgelopen april aan de kaak op de Journée Schadee, georganiseerd door de Ne-
Van Oosten stelt er in het vragenuurtje in de Kamer een vraag over. ‘Het voordeel daarvan is, is dat de minister het dan direct moet oppakken. Dat was ook mijn doel, dat het op de politieke agenda zou komen.’ Bij afwezigheid van de minister zegt staatssecretaris Fred Teeven tijdens het vragenuurtje niet veel meer toe dan te informeren hoe het staat met de ratificatie in andere landen en de Kamer daarover te informeren. De brief die Opstelten vervolgens eind mei naar het parlement stuurt, is voor Van der Ziel een grote teleurstelling. Nederland is niet van plan daadwerkelijk te ratificeren zolang ‘ons omringende landen’ dat ook niet doen, schrijft Opstelten. ‘Voor
VNO-NCW en Fenedex), de partijen waar Opstelten zegt voor op te komen. Van Oosten kan zich vinden in het protest van het bedrijfsleven. ‘Belangrijk is dat modernisering van het geldend recht goed is voor de handel, omdat dat de risico’s verkleint. Het zich indekken tegen risico’s door rederijen en verladers werkt belemmerend en kostenverhogend. En wat goed is voor de handel, is uiteindelijk ook goed voor de consument.’ Onbevredigend
Voor Van Oosten is de qua inhoud onbevredigende brief van Opstelten aanleiding om de Rotterdam Rules op de agenda van de Vaste Kamer-
‘Opstelten kon moeilijk anders’ Gertjan van der Ziel, zeerechtsgeleerde
de concurrentiepositie van de Nederlandse havens en Nederlandse vervoerders en verladers is van belang dat Nederland niet in een uitzonderingspositie komt’. Flauwekul
Het zijn argumenten die Van der Ziel ‘aperte flauwekul’ noemt, hetgeen wordt bevestigd door de brief
‘Indekken tegen risico’s werkt belemmerend en kostenverhogend’ Foort van Oosten, Tweede Kamer (VVD)
derlandse Vereniging voor Zee- en Vervoersrecht (NVZV). Minister Ivo Opstelten van Veiligheid & Justitie was er te gast, evenals Tweede Kamerlid Foort van Oosten (VVD). ‘Ik wist dat de Rotterdam Rules in 2009 met veel bombarie waren aangekondigd. Dus het verbaasde mij wel enigszins dat de ratificatie in het slop was geraakt’, zegt Van Oosten.
FOTO PORTPICTURES.NL
Nederland zet vaart achter
die het bedrijfsleven vervolgens half juni naar de minister stuurt om hem op andere gedachten te brengen. Die brief van de Nederlandse Vereniging voor Zee- en Vervoerrecht en mede ondertekend door en de havens (Havenbedrijven Rotterdam en Amsterdam), en de vervoerders (Koninklijke Vereniging van Nederlandse Reders), en de verladers (EVO,
commissie te zetten. Maar voordat dat overleg begin juli plaatsvindt, kiest de minister eieren voor zijn geld. Hij stuurt een tweede brief waarin hij toezegt het ratificatieproces toch weer op gang te brengen. ‘Vanuit de Tweede Kamer, inclusief zijn eigen partij, het bedrijfsleven, de ministeries van Infrastructuur & Milieu en Buitenlandse Zaken is Opstelten onder druk gezet. Hij kon moeilijk anders’, zegt Van der Ziel. Opstelten zei bij het overleg met de Kamer dat hij de ratificatie medio volgend jaar wil hebben afgerond. Moeilijk waar te maken, meent Van der Ziel. Het schrijven van de wetsontwerpen, de consultaties met belanghebbenden, het overleg in de ministerraad, het advies van de Raad van State, de toestemming van de Tweede en Eerste Kamer; daar gaat allemaal tijd overheen. ‘Als het ene jaar dat de minister belooft er twee of drie worden, ben ik al heel tevreden.’ Van Oosten vertrouwt erop dat het goed komt. ‘Er ligt een duidelijke toezegging. Ik zie het natuurlijk wel als mijn verantwoordelijkheid om in de gaten te houden dat het ook echt gebeurt. Maar als het niet opschiet, zullen de bedrijven mij wel weer aan de kraag trekken.’ FRANK DE KRUIF
De Rotterdam Rules zijn intermodaal: de bepalingen hebben ook betrekking op het voor- e
13
NIEUWSBLAD TRANSPORT 24-30 JULI 2013
Rotterdam Rules
en natransport van het zeevervoer.
Iedereen kijkt naar VS Van de 24 landen die de Rotterdam Rules hebben ondertekend, hebben er nog maar twee daadwerkelijk geratificeerd. Het kan dus nog wel even duren voordat het zeevaartverdrag in werking treedt. Dat gebeurt een jaar nadat het twintigste land de ratificatie heeft afgerond. Na Spanje en Togo zijn er nog achttien landen te gaan. Toch is het niet te verwachten dat de Rotterdam Rules hetzelfde lot zullen zijn beschoren als de vorige herziening van het zeerecht in 1978; de Hamburg Rules worden door maar weinig relevante zeevarende naties erkend; de meeste volgen de nog oudere Hague of Hague-Visby Rules. In Europa is een aantal belangrijke zeevaartlanden al met ratificatie bezig: Noorwegen, Denemarken en nu ook Nederland. Frankrijk, Engeland en Duitsland hebben die beslissing nog niet genomen. In het laatste land heeft niet zozeer de scheepvaartsector in Hamburg en Bremen bezwaren, als wel het ministerie van Justitie in Berlijn, dat de Rotterdam Rules niet in het Duitse recht vindt passen. In Engeland en Frankrijk hebben verladers en expediteurs bedenkingen. Door hun invloed hebben de European Shippers Council (ESC) en de expediteursorganisatie Clecat de regeringen opgeroepen niet te ratificeren. In Nederland heeft de EVO zich overigens van dat Europese verladersstandpunt gedistantieerd. Volgens maritiem rechtsgeleerde Gertjan van der Ziel is het cruciaal dat de Verenigde Staten ratificeren. Als dat schaap over de dam is, volgen er meer. ‘De hele wereld kijkt naar de
Verenigde Staten’. Dat de Amerikanen overgaan tot ratificatie, lijdt voor Van der Ziel geen twijfel. Ze hebben een grote stem gehad in het onderhandelingsresultaat en politiek is het geen omstreden punt. ‘Het is een van de weinige zaken waar Democraten en Republikeinen het over eens zijn’, zegt Van der Ziel. ‘De berichten die mij uit het State Department bereiken zijn: we are as dedicated as ever tot ratify’. Maar waarom hebben ze het dan al niet gedaan? Omdat ook in de VS de ambtelijke molens langzaam draai-
Het enige waar Democraten en Republikeinen het over eens zijn en. ‘De consultatie met het bedrijfsleven heeft wat langer geduurd omdat verladers en rederijen weliswaar vóór zijn, maar de havens wat vraagtekens hadden. Nu dat is opgelost, moeten de verschillende overheidsinstanties hun zegje doen: de Federal Maritime Commission (FMC) en de ministeries van Transport en Justitie. Pas dan kan het naar de president en het congres.’ Hooguit een jaar gaat dat duren, verwacht Van der Ziel. Als de VS zover is, is dat het sein voor die andere grote maritieme natie, China. ‘Dat is eveneens nauw betrokken geweest bij het opstellen van de Rotterdam Rules, maar heeft geen belang bij een verdrag waar de VS niet bij betrokken zijn.’ | FRANK DE KRUIF
De Rotterdam Rules? Rotterdam Rules betekent niet dat Europa’s grootste havenstad heerst over alle andere. Rotterdam Rules is de korte aanduiding voor het ‘Verdrag van de Verenigde Naties inzake overeenkomsten voor het internationale vervoer van goederen geheel of gedeeltelijk over zee’. Ze werden in 1994 door Nederland geïnitieerd, in 2008 door de VN aangenomen en een jaar later in Rotterdam door zestien (inmid-
name de Hague-Visby Rules) en de rechtsuniformiteit in de wereld op het terrein van het zeevervoer herstellen, zoals de Nederlandse Vereniging voor Zee- en Vervoersrecht (NVZV) in haar brief aan minister Opstelten schrijft. ‘Rechtsuniformiteit op handels- en vervoersgebied vermindert de risico’s die aan de internationale handel verbonden zijn. Het leidt ook tot standaardisatie van condities en daarmee tot een verlaging van de kosten.’
Rechtsuniformiteit vermindert risico’s in de internationale handel dels 24) landen ondertekend. Ze treden in werking een jaar nadat het twintigste land ze heeft geratificeerd. Nu hebben nog maar twee landen dat gedaan. De Rotterdam Rules moeten de verouderde verdragen vervangen (met
De NVZV en het bedrijfsleven riep minister Opstelten op haast te maken met de ratificatie omdat het ‘in het Nederlandse belang is dat de landen waar onze overzeese handel op is gericht, hetzelfde juridische regime hebben. | FRANK DE KRUIF
14 DOSSIER NIEUWSBLAD TRANSPORT 24-30 JULI 2013
Adempauze in zware tijden Voor een in de kern gezond bedrijf dat tijdelijk in betalingsmoeilijkheden verkeert, hoeft faillissement niet de einduitgang te zijn.
D
it is geen verhaal dat de rechtgeaarde ondernemer graag zal lezen. Maar het is niet anders. Het bedrijf, laten we zeggen een internationale transportonderneming, heeft al jaren een ernstig probleem. De concurrentie kan goedkoper werken, klanten waarderen weliswaar de geboden kwaliteit, maar willen er niet extra voor betalen en de kasstroom loopt schrikbarend terug. Zo gaat het geen jaren meer duren, zonder een sensationeel economisch herstel. Wat te doen? Nemen we eens aan dat aan de kostenkant nog wel iets te schaven valt, mits je het tijdig doet. Veronderstellen we verder dat de meeste activiteiten van de onderneming in een wat verdere toekomst best rendabel zijn. Je wilt tegen die tijd ook je belangrijkste personeelsleden niet kwijt aan de concurrentie. Vooreerst wil je de schuldeisers van je lijf houden.
Die moeten even het idee houden dat het met de firma X op termijn wel goed zit. Wat ook zo is. Zulke bedrijven kunnen vanzelfsprekend hun goedlopende activiteiten verkopen en de tent verder sluiten. Dit gebeurt momenteel heel vaak in de transportwereld. Er worden veel meer bedrijven beëindigd dan gefailleerd. Ze kunnen ook, al reorganiserend, doormodderen in de hoop op verbetering, en alsnog failliet gaan omdat het bedrag aan uitgaven langdurig groter is dan dat aan inkomsten. Derde methode
Juridische dienstverleners bevelen een derde methode aan, die in vele gevallen goed kan werken: de surseance van betaling naar Nederlands recht en het gerechtelijk akkoord naar het Belgische. Er zijn aanzienlijke verschillen tussen beide rechtssystemen, maar de beginselen zijn goed vergelijkbaar. Voorkomen
Wie tot vijf voor twaalf wacht voor hij zijn problemen oplost, kan evengoed de wijzer naar de twaalf laten lopen.
moet worden dat een levensvatbare onderneming wegens tijdelijke betalingsproblemen voorgoed de boeken moet neerleggen. Zo mogelijk moet het hele bedrijf worden gered en als
dat niet lukt, moet het tijd hebben zijn beste onderdelen verder te ontwikkelen of af te stoten. Dat is uiteindelijk in ieders belang.
zou nuttig zijn, maar ‘te fraudegevoelig’. Hij voorspelde dat het aantal faillissementen na betalingsuitstel naar 90% zou oplopen, dus in de richting van dat van Nederland.
Chapter 11
HET COMPLETE HANDBOEK VOOR DE STARTENDE EN ERVAREN EXPORTEUR
€ 32,
50
304 pagina’s ISBN 9789490415105
BESTEL NU www.exporterendoejezo.nl
De Amerikanen hebben aan dit systeem nog een belangrijke bepaling toegevoegd. Wie in de Verenigde Staten ‘Chapter 11’ – betalingsuitstel - aanvraagt, mag er op rekenen dat zijn leveranciers doorgaan met de levering. Heel wat Amerikaanse luchtvaartmaatschappijen hebben hun leven dankzij die bepaling weten te rekken. De bepaling kennen we in de Benelux niet en dat wordt als de oorzaak gezien dat in bijvoorbeeld Nederland 98% van de surseances alsnog in een faillissement eindigt. Zo zullen brandstofleveranciers het tapijt onder hun afnemers uittrekken en bandenproducenten hun levering staken. Surseance wekt alleen al daardoor de suggestie dat het met de onderneming niet meer goed zal komen. Betalingsuitstel, door de rechter toegekend, werkt stigmatiserend. Daarbij gelden bij betalingsuitstel de ontslagbeperkingen in het arbeidsrecht. Bij faillissement is dat niet zo. Het is dus bedrijfseconomisch interessanter het bedrijf eerst failliet te laten gaan, om overbodige werknemers af te voeren en daarna zo mogelijk tot een doorstart van de activiteiten over te gaan. In België lijkt de surseancewetgeving, in de Wet Continuïteit Ondernemingen van 2009 vastgelegd, tot iets meer bedrijfsoverleving te leiden. ‘Slechts’ 70% van de bedrijven die van deze wet gebruikmaken gaat twee jaar later toch in faling. Over de Belgische wetgeving en rechtspraktijk was John Crombez, staatssecretaris voor Fraudebestrijding, eind vorig jaar niet erg tevreden. Deze
Klippen
De meeste juristen bevelen niettemin het betalingsuitstel of de schuldenherschikking aan om uit een waarschijnlijk tijdelijke financiële moeilijkheid te komen. Men kan het schip altijd nog op de klippen laten varen, maar vooreerst is stuurmanskunst vereist. Daarvoor dienen zich
Betalingsuitstel, door de rechter toegekend, werkt stigmatiserend zowel in Nederland als België deskundigen aan. Want in beide landen kan de rechter bedrijfseconomen aanwijzen om de bewindvoerder terzijde te staan. Hoofdzaak is alleen dat grote klanten niet weglopen, leveranciers en banken het krediet niet opzeggen en cruciale werknemers aan boord worden gehouden. De Nederlandse Faillissementswet formuleert het nog iets scherper: er moet ‘100% zekerheid’ zijn dat het bevriezen van achterstallige schulden de onderneming direct meer lucht geeft. En als dat effect heeft, betaal je je zakenpartners dat reddende geld met rente terug. Uitstel van betaling schept een juridische basis om met elkaar serieus te (her)onderhandelen. FOLKERT NICOLAI
pagina 15 ADVERTORIAL
Gerechtsdeurwaarderskantoor Van Es adviseert bedrijven ‘Weet goed met wie je zaken doet. Zorg dat je goede algemene leverings- en betalingsvoorwaarden hanteert. Voor vervoerders loont het om eens nauwkeurig naar het retentierecht te kijken.’ Bedrijven krijgen deze tips van Pim Veth, gerechtsdeurwaarder bij Van Es Gerechtsdeurwaarders & Incasseerders in Rotterdam. Deurwaarders: bedrijven krijgen er liever niet mee te maken. Toch kunnen ondernemingen er ook hun voordeel mee doen. Pim Veth: “Er zit ook een positieve kant aan ons werk. Wij zorgen ervoor dat mensen krijgen waar ze recht op hebben, als ze het ten onrechte niet krijgen.” Veth viert dit jaar dat hij vijftien jaar in het vak zit. Sinds 1990 werkt hij bij Van Es in Rotterdam. Gerechtsdeurwaarder word je niet zomaar, aangezien er een benoeming bij Koninklijk Besluit voor nodig is, legt hij uit. Daarnaast moeten kantoren voldoen aan de normen van kwaliteit van de Koninklijke Beroepsorganisatie van Gerechtsdeurwaarders (KBvG). “De eisen zijn heel gevarieerd, uiteenlopend van de inrichting van je kantoor en de contracten die je opstelt tot de termijn voor afdracht van ontvangen gelden en termijnen waarbinnen je derden van informatie moet voorzien. Iedere twee jaar wordt getoetst of je nog aan de normen voldoet en dat wordt voorgelegd aan het College Toetsing Gerechtsdeurwaarders. De normen worden dwingend opgelegd.” Behalve het KBvG-certificaat beschikt Van Es (op vrijwillige basis) over ISO 9001-certificering. Daarnaast afficheert het kantoor zich als een moderne organisatie die maatschappelijk verantwoord onderneemt. “In onze processen houden we rekening met de maatschappelijke omgeving. We doen bijvoorbeeld aan afvalscheiding en kijken kritisch naar het stroom-en papierverbruik. Ook steunen wij veel goede doelen,
zoals de Stichting Hoogvliegers. Van Es, onze oprichter, heeft een vliegbrevet en gaat af en toe een dagje vliegen met zieke kinderen.” Minnelijke incasso Van Es merkt dat bedrijven het moeilijker hebben door de economische crisis en er vaker betalingsproblemen ontstaan. De procedures beginnen altijd met de minnelijke incasso. Bedrijven of personen worden schriftelijk gesommeerd om aan hun financiële verplichtingen te voldoen. Volharden ze in hun weigering, dan kan een gerechtelijke procedure volgen (de dagvaarding). Velt de rechter een vonnis, dan voert de deurwaarder dat uit. Middelen daartoe zijn beslaglegging en ontruimingen van panden. Veth: “Bij een slechte economie hebben we meer werk en moeten we ook meer doen om rekeningen betaald te krijgen. Dat verschil zie je heel duidelijk. Ook kleine vorderingen, van enkele tientallen tot enkele honderden euro’s, worden minder snel betaald, zowel door particulieren als bedrijven.” Als minnelijke incasso niet helpt, kan de gerechtsdeurwaarder de partij die in gebreke blijft dagvaarden. De deurwaarder overlegt dat eerst met de cliënt. Zeker voor bedrijven is het zaak hier kritisch naar te kijken, sinds de griffierechten zijn verhoogd. “Een bedrijf moet nu al snel bij een gemiddelde vordering 448 euro aan griffierechten betalen. Je merkt dat bedrijven daardoor terughoudender zijn geworden met dagvaardingen, zeker bij vorderingen van minder dan duizend euro. Gaat het om duizenden euro’s, dan doen ze het wel. Vooraf maken wij een reële inschatting over de haalbaarheid van de vordering. Als we denken dat het kansloos is, adviseren we om niet door te gaan.” Veth benadrukt dat een deurwaarder niet uit is op eigen gewin. Hij treedt immers ook namens de overheid op. “We houden het belang van onze opdrachtgever voor ogen, maar ook dat van de wederpartij (de niet-betalende klant van onze klant). Zijn we bij het traject van de dwangmaatregelen aangekomen, dan gaan we niet op onnodig veel zaken beslag leggen, zodat een debiteur niet op onnodig hoge kosten wordt gejaagd. Wij oefenen overheidsgezag uit en dan moet het wel proportioneel zijn. Het hangt ook af van de hoogte van de vordering.” Vervoersector Bedrijven, (semi-)overheden en particulieren behoren tot de clientèle van Van Es. In de klantenkring bevinden zich eveneens diverse vervoersondernemingen. De gerechtsdeurwaarder ziet dat in deze sector economisch harde klappen vallen. Door de verhoging van de griffierechten zijn vervoerders terughoudender geworden om wanbetalers voor de rechter te slepen.
Bezoekadres Schiedamsedijk 12 3011 EC Rotterdam
Postadres Postbus 4104 3006 AC Rotterdam
T 010 – 282 22 55 F 010 – 282 22 00
E
[email protected] W www.vanes.nl
Gerechtsdeurwaarder R.L.J. van Es heeft in 1989 zijn eigen kantoor opgericht onder de naam Van Es Gerechtsdeurwaarders & Incasseerders, gevestigd aan de Schiedamsedijk in Rotterdam. Bij het bureau werken vier gerechtswaarders en tien kandidaat-deurwaarders. Het totale personeelsbestand beslaat honderd mensen. De werkzaamheden splitsen zich uit in drie onderdelen: 1. Incassopraktijk (incassering en vordering); 2. Juridisch advies (voor onder meer het opstellen van contracten en algemene voorwaarden); 3. Gerechtsdeurwaarderspraktijk (dagvaarding, tenuitvoeringlegging van vonnissen, beslaglegging, uitvoeren van ontruimingen en dergelijke).
Veth wijst erop dat juist vervoerders gebruik kunnen maken van het retentierecht. Dat is het recht van een schuldeiser om een goed dat hij onder zich heeft niet af te geven, zolang een schuldenaar de rekening niet betaalt. Een bekend voorbeeld daarvan is de garage die de gerepareerde auto niet teruggeeft zolang de klant niet betaalt. Vervoerders kunnen weigeren lading af te leveren bij een onwillige klant . “Dat is een sterk drukmiddel. De waarde van de lading is vaak vele malen hoger dan de vrachtprijs.” Het retentierecht is wel aan bepaalde eisen gebonden. Desondanks kan een vervoerder die eisen verruimen in de algemene voorwaarden van zijn contracten. “Wettelijk vallen onder het recht alleen de facturen van de goederen die je nu onder je hebt. In de algemene voorwaarden kun je opnemen dat het ook geldt voor oudere facturen van diezelfde klant.” Tips Hoewel wanbetaling vaker voorkomt, kunnen bedrijven er zelf wat aan doen om het voor te zijn. Veth: “Weet goed met wie je zaken doet. Doe zelf wat onderzoek als je met iemand in zee gaat. Kijk bijvoorbeeld de gegevens van een bedrijf bij de Kamer van Koophandel in. Heeft hij al jaren geen jaarrekening ingeleverd, dan is de kans groot dat er iets mis is. Zorg ook dat je goede algemene leverings- en betalingsvoorwaarden hanteert.” Veth zit zelf vijftien jaar in het vak en heeft al heel wat meegemaakt. “Dit vak vergt veel van je. Je moet sterk in je schoenen staan, een flinke dosis mensenkennis opbouwen en zelf altijd rustig blijven, ook als de boel escaleert. Positief is dat je mensen helpt en ervoor zorgt dat ze krijgen waar ze recht op hebben.”
16 BEDRIJVEN NIEUWSBLAD TRANSPORT 24-30 JULI 2013
PSA opent ZIP Terminal in Zeebrugse voorhaven FOTO PSA ZEEBRUGGE
FAILLISSEMENTEN Lv Trans V.O.F. Dinteloord Rechtbank ZeelandWest-Brabant
K & W Trade International B.V. Rotterdam Rechtbank Rotterdam
Roeks Opslag en Transport Hoogezand Rechtbank Noord-Nederland
Crum Transporten Veenendaal Rechtbank Midden-Nederland
PERSONALIA
De officiële opening van de Zeebrugse terminal werd met een typisch Aziatische voorstelling gevierd.
PSA heeft de eerste aanloop van de gezamenlijke CEM/ANN-dienst van Evergreen en Hanjin Shipping in Zeebrugge aangegrepen om de ZIP Terminal officieel te openen. Zeebrugge International Port (ZIP) is gelegen op het schiereiland tussen het Wielingendok en het Koning Albert II-dok in de voorhaven. Aan de kant van het Wielingendok is het een multipurpose terminal, terwijl aan het Koning Albert II-dok al drie jaar lang vier grote containerkranen klaar staan. De kranen van ZIP behoren tot de grootste in Europa en kunnen schepen met 24 rijen containers in de breedte bovendeks behandelen. Aan de containerterminal is een diepgang van 17 meter voorzien, zodat de grootste containerschepen ter wereld er kunnen afmeren. De officiële opening vond op vrijdag 19 juli plaats in aanwezigheid van de Vlaamse mobiliteitsminister Hilde
Crevits en senior managers van Evergreen, PSA International en het Zeebrugse havenbestuur. Zij konden zien hoe de 8.452 teu grote ‘Ever La-
Kranen kunnen containerschepen met 24 rijen bovendeks aan den’ werd behandeld. De CEM/ ANN-dienst van Evergreen en Hanjin waarin de ‘Ever Laden’ vaart, gebruikt Zeebrugge sinds deze maand als nieuwe laatste Noord-Europese laadhaven. Daarna wordt koers gezet naar Algeciras, Colombo, Tanjung Pelepas, Hongkong, Qingdao en Shanghai. Deze lijndienst neemt
niet alleen lading voor het Verre Oosten mee, maar ook containers voor Afrika en India/Pakistan die dan in respectievelijk Algeciras of Colombo worden overgeladen op andere diensten. PSA heeft 100 miljoen euro geïnvesteerd in de nieuwe ZIP containerterminal. De goederenbehandelaar exploiteert in de kusthaven samen met CMA CGM ook nog de terminal Container Handling Zeebrugge. Zes loops
De voorzitter van het Zeebrugse havenbestuur, Joachim Coens, benadrukte naar aanleiding van de officiële opening van de terminal het belang van de Verre Oostentrade voor zijn haven. De CEM/ANN is de zesde Verre Oostendienst die Zeebrugge aanloopt. In vier van die zes diensten worden overigens schepen van meer dan 13.000 teu ingezet. STEFAN VERBERCKMOES
WEGVERVOER
Veel leveranciers bereid hun lading aan ‘stadsdistributeur’ mee te geven Ruimere venstertijden en gebundelde aflevering van lading kunnen forse kostenbesparingen opleveren in de stadsdistributie. Veel vervoerders en leveranciers van goederen die in binnensteden moeten worden afgeleverd, zijn best bereid hun lading te laten bundelen door een ‘stadsdistributeur’. Dat blijkt uit onderzoek van de gemeente Delft in het kader van haar project ‘Maatwerk Distributie Delft’. Zo’n tachtig vervoerders en leveranciers werd naar hun mening gevraagd. Van hen lieten er 48 weten de intentie te hebben gebruik te maken van stadsdistributie, mits dat kwalitatief even goed uitpakt en waar mogelijk goedkoper is. Het gaat om bedrijven die wekelijks meer dan duizend colli in de stad afleveren.
Delft is nu op zoek gegaan naar een in stadsdistributie gespecialiseerd bedrijf. Voor deze aanbesteding kan men zich tot 20 september aanmelden bij Buck Consultants. Er is een zogenoemde ‘last mile scan’ ontwikkeld waarmee vervoerders en leveranciers precies kunnen zien wat zelf in de Delftse binnenstad rijden hun kost en hoe groot de kans is dat een stadsdistributeur, die zendingen aan de stadsrand ontvangt en gebundeld distribueert, het vervoer goedkoper kan uitvoeren. Rotterdam
Dat een kleine verruiming van de venstertijden, waarbinnen vervoerders en leveranciers zich in binnensteden mogen ophouden, aanzienlijke voordelen kan meebrengen voor alle partijen, blijkt uit onderzoek dat in de regio Rotterdam is uitgevoerd.
De gemeenten Rotterdam, Schiedam, Vlaardingen, Brielle Lansingerland, Maasluis, Ridderkerk en Spijkenisse denken dat door de venstertijden (‘s morgens van 7.00 tot 11.00 uur) op te rekken tot 12.00 uur jaarlijks duizend vrachtautoritten in hun binnensteden kunnen worden uitgespaard. Het gaat daarbij om 5% van het totale aantal kilometers. De kosten en de uitstoot van CO2 dalen navenant. De besparing op logistieke kosten komt op 1,3 miljoen euro. Doen dus, zeggen verladersorganisatie EVO en Transport en Logistiek Nederland (TLN) in een gezamenlijke reactie op de bevindingen van dit onderzoek. Ruimere venstertijden zijn goed voor de doorstroming, het milieu en de ondernemers zelf. In steeds meer gemeenten wordt dit ook al onderkend. | FOLKERT NICOLAI
Na bijna 25 jaar vindt er een wijziging plaats in de directie van Refrigerated Trailer Rentals (RTR), gevestigd in Barendrecht en Antwerpen en al meer dan 30 jaar gespecialiseerd in de verhuur van koel/ vriestrailers: Peter van der Tholen heeft het directeurschap overgedragen aan zijn compagnons, Frans de Graaff en Peter Tupker, beiden ook al tientallen jaren aan het bedrijf verbonden. Van der Tholen zal als adviseur aan RTR verbonden blijven. Sinds deze maand is Marco Kranenbroek commercieel directeur van TIP Trailer Services Benelux. Hij volgt Jente van der Heide op, die een uitdaging buiten de TIP-organistatie is aangegaan. Voorheen heeft Kranenbroek diverse commerciele directiefuncties uitgeoefend bij onder andere Kuehne+Nagel en Panalpina. Logistiek dienstverlener SBS Worldwide heeft Chris Paulz benoemd tot regionaal vice president South East voor de Verenigde Staten. Paulz zal zich richten op het bedrijfsbusinessplan en ervoor zorgen dat de groeidoelstellingen gehaald worden in de zuidoostelijke regio van de Verenigde Staten. Paulz werkte hiervoor dertig jaar in het internationaal en binnenlands vervoer, bij Panalpina, Kuehne+Nagel en Agility Global Logistics. Geodis Wilson heeft Rene Bach-Larsen benoemd als cluster managing director van Singapore en Zuidoost-Azië. Hij gaat Geodis Wilson’s activiteiten ontwikkelen in Azië. Bach-Larsen werkt sinds 1995 Geodis Calberson Denemarken en werd
managing director van Geodis Wilson in Indonesië. Ook was hij director overseas in het Verenigd Koninkrijk, fusiedirecteur voor en managing director van Geodis in India. Leif Voelcker volgt Bach-Larsen op in India. Hij zal ook verantwoordelijk zijn voor het beheer van Geodis ‘South Asian Cluster organisatie. Met meer dan 21 jaar ervaring in de expeditie, heeft Voelcker een indrukwekkende carrière opgebouwd in projectlogistiek. Na vier jaar werkzaam te zijn geweest als hoofd binnenvaart en vaarwegen bij de directie Maritieme Zaken, wordt Paul van Gurp hoofd van een nieuwe afdeling, te weten Railveiligheid van het ministerie van Infrastructuur &Milieu. Er is nog geen opvolger voor zijn vorige functie benoemd. Christian Wurst is benoemd tot topman van Ceva in Duitsland. Hij komt over van de financiële houdstermaatschappij RWTUEV, waar hij woordvoerder van de directie was. Voordien werkte hij als topman van de Duitse divisie van het Britse Wincanton, die inmiddels is opgesplitst en is verkocht aan verschillende partijen. Wurst begon zijn loopbaan zestien jaar geleden bij DB Schenker. Wendy Barnes treedt toe tot de directie van BMT Group, een Britse consultant die veel werkt voor de maritieme en de logistieke sector. Barnes heeft bestuurlijke ervaring in uiteenlopende functies, bijvoorbeeld als coo van de afdeling energie en klimaatsverandering van de Britse regering en als directeur van de Enterprise Board van de kathedraal van Chester.
Bent u iemand? www.nieuwsbladtransport.nl/NTIntelligence/personalia.aspx
BEDRIJVEN 17 NIEUWSBLAD TRANSPORT 24-30 JULI 2013
NT OP TWITTER Chauffeur met slaperigheid? Laat je onderzoeken op slaapapneu #slaapwaakcentrum @NTnl http://bit. ly/14jo459 @KeelNeusOor @Hansnjsmits gaat weg als ceo bij @HavenRotterdam. Kan me de haven helemaal niet zonder hem voorstellen. @TobiasPieffers In afwachting van de deputy Major of Moscow die graag meer wil weten over stedelijke distributie in NDL @marco_wiesehahn Verkoeling in de warme stad! Antwerpen heeft de Badboot voor een frisse duik! pic. twitter.com/yMPls6eRxG @NTnl Wil je dit weekend met de #fiets de haven ontdekken? Maak dan een van de 4 bewegwijzerde fietsroutes #zomer http://ow.ly/n7Wxl @HavenAmsterdam Tielbeke zoekt naar Manager New Business. Nieuwe ideeën concreet maken! Voor meer informatie: http://www. tielbeke.nl/nl/jobs @Tielbeke_bv Een voorsmaakje van @PortofGhent. Tel mee af op http://www.vlaamsehavendag.be @VlaamseHavendag Auto valt van schip in kanaal http://www.binnenvaartlog. nl/?p=15721 @binnenvaart #TLAntwerpen is happy to announce @NTnl as an official media & conference partner @TL_2013 Ook met uw tweet in de krant? met #NTnl springt u meer in het oog. Blijf op de hoogte en volg deze krant op www.twitter.com/ntnl
Puntjes moeten nog op de i MAASVLAKTE 2 Geld voor interne baan en openbare spoorterminal ligt op de plank Zonder interne baan tussen de zeeterminals en een openbare spoorterminal is Maasvlakte 2 eigenlijk niet compleet. Het goede nieuws: het geld ervoor ligt al op de plank. Het Rotterdamse havenbedrijfsleven voert een stevige lobby om beide voorzieningen beschikbaar te hebben als eind volgend jaar de twee nieuwe terminals op Maasvlakte 2, RWG en APMT, gaan draaien. De interne baan is nodig om containers tussen zeeterminals uit te wisselen, de spoorterminal (ofwel common user rail terminal) vooral om kleinere zendingen spoorcontainers tot één trein te bundelen. Zonder die twee is de bewierookte Maasvlakte 2 eigenlijk niet af en dreigt Rotterdam containers te verliezen aan andere havens die kleinere plukken doorvoer- en achterlandcontainers wel efficiënt kunnen bundelen. Organisaties als KNV (spoorvervoer), CBRB (binnenvaart) en de VRC (cargadoors), waarschuwen stelselmatig voor dit gevaar van ‘versnippering’. Beide projecten zijn de revue gepasseerd bij de oorspronkelijke Maasvlakte 2-plannen, naar uiteindelijk niet meegenomen in het contract met Puma (Van Oord/Boskalis), dat de aanleg van vrijwel de hele eerste fase van Maasvlakte 2 behelsde. De spoorterminal ging de koelkast in vanwege het grote ruimtebeslag op de dure vierkante meters en omdat zich geen kandidaat voor de exploitatie aandiende. En de interne baan kwam op de reservelijst omdat het Havenbedrijf eerst een beter beeld wil hebben van de te verwachten containerlogistiek in het gebied. Met dat doel is inmiddels het project Container Logistiek Maasvlakte in gang gezet, waarin het Havenbedrijf met alle relevante partijen overlegt,
ransport
De Rail Terminal West op de Maasvlakte zou geschikt gemaakt kunnen worden voor containeroverslag.
maakte directeur Containers Emile Hoogsteden recentelijk bekend. ‘Het is te simpel om te zeggen: zet de asfaltmachine maar aan. Er moeten goede logistieke oplossingen uit de bus komen’, voegde hij eraan toe.
den doorgehakt. Daarbij zal de hoogte van de investeringen een belangrijke rol spelen. Volgens cfo Paul Smits kan een interne baan tussen ECT, APMT en RWG er al voor tien miljoen liggen als er geen viaducten
‘Het is te simpel om te zeggen: zet de asfaltmachine maar aan’ Emile Hoogsteden, directeur Containers Havenbedrijf Rotterdam
Klopt, erkennen betrokkenen. Maar, voegen ze eraan toe, wat er ook uit de bus komt, in alle scenario’s is die interne baan nodig. Tijdens de presentatie van de halfjaarcijfers bleek dat beide projecten inmiddels hoog op de agenda staan en dat er ‘na de zomer’ knopen wor-
nodig zijn. Volgens ingewijden kan de rekening in het andere geval oplopen tot meer dan vijftig miljoen. Voor de spoorterminal noemde hij voor de vuist weg een bedrag van 20 tot 30 miljoen euro. Zoals bekend heeft havenondernemer André Kramer zijn vinger opgestoken met een
‘low cost’ variant. Volgens hem kunnen op het bestaande emplacement Rail Terminal West, nu vooral ‘parkeerplaats’ voor treinen, met simpele aanpassingen containertreinen geladen en gelost worden. Smits zei dat het plan-Kramer in de afwegingen wordt meegenomen. Het heeft er dus de schijn van dat het Havenbedrijf nog enkele tientallen miljoenen moet uittrekken om de puntjes op de ‘i’ van Maasvlakte 2 te zetten. Het goede nieuws is dat dat geld al op de rekening staat en dat het project daarmee nog steeds binnen budget blijft. Door een uitgekiende voorbereiding en meevallers viel het project immers 150 miljoen goedkoper uit dan begroot en bleef ook de reservepot van 200 miljoen onaangeroerd, constateert de havenlobby met genoegen. ROB MACKOR
Nieuwsblad
BEDRIJFSNIEUWS
NT OP HET WEB Deze week op Nieuwsbladtransport.nl Gratis Triple-E feestje in Rotterdam Bewijsmateriaal weg, onderzoek ‘MOL Comfort’ snel klaar Grote brand op containerschip ‘Hansa Brandenburg’ Rekenkamer vernietigend over Marco Polo Boete wegens geknoei met tachograaf Nummer 5.000.000 voor RSC Stena groep rouwt
Meer nieuws kunt u vinden op
www.nieuwsbladtransport.nl
Een opmerkelijke gebeurtenis voor Oegema Transport Dedemsvaart. Een van zijn trucks, een Volvo FH Globetrotter uit 2000, bereikte onlangs de grens van 2 miljoen kilometer. De trekker gaat nog niet met pensioen: iedere week komt er zo’n 3.500 kilometer bij. Met de truck zijn geen noemenswaardige problemen geweest. Volgens Oegema is het een combinatie van onderhoud en zuinig zijn op het materieel. Op dit moment rijdt de truck overdag in Nederland en ’s nachts op een lijndienst naar België.
Den Hartogh is genomineerd voor de ‘Beste Werkgever Award 2013’. Die wordt uitgeloofd door Effectory, een Europees onderzoeksbureau dat zich richt op de tevredenheid, betrokkenheid en bevlogenheid van medewerkers van bedrijven. Den Hartogh, logistiek dienstverlener voor de (petro)chemische industrie, is genomineerd in de categorie bedrijven met duizend werknemers en meer. De uitslag wordt op 8 oktober bekendgemaakt. Walter te Woerd Internationaal Transport heeft het Keurmerk Transport & Logistiek (KTL) uit handen van TLN ontvangen. De Gelderse transportondernemer laat hiermee zien te voldoen aan hoge kwaliteitseisen voor onder
meer de bedrijfsvoering en interne processen. De eigen rijder uit Beltrum is gespecialiseerd in het vervoer van bouwmaterialen, nationaal en internationaal. Vailog en Schiphol Trade Park hebben een intentieovereenkomst getekend voor de ontwikkeling van een drielaags logistiek centrum op Schiphol Trade Park. Het nieuwe logistieke centrum wordt energieneutraal en zal geschikt zijn voor alle soorten van transport.
Boerenbond Deurne, een mengvoercoöperatie in ZuidNederland, ontving onlangs de eerste uit een serie van vijf DAF CF85-trekkers. De trekkers zijn uitgerust met het ATe-programma (Advanced Transport Efficiency) en hebben een boardcomputer. Ze zijn uitgevoerd met een slaapcabine, dakspoiler, fenders. De trekkers en opleggers beschikken over een Orlaco camerasysteem.
Heeft u ook logistiek of transportnieuws over uw bedrijf? Mail naar:
[email protected]
18 DE PRAKTIJK No nuts no glory Al jaren doen we krampachtig moeite om de vrije markt te bewegen op een duurzame wijze met het transport van goederen om te gaan. Dat heeft vooral effect gehad op de manier waarop de markt zichzelf positioneert. Elke zichzelf respecterende transportondernemer verkoopt zijn bedrijf als duurzaam en zichzelf als maatschappelijk verantwoord ondernemer. Meestal tegen wil en dank omdat zijn klanten het heel hip vinden om te boek te staan als ‘groen’ en zelfs op hun productverpakkingen aangeven wat hun koolstofdioxide voetafdruk is. Hun wat?
OPINIE
NIEUWSBLAD TRANSPORT 24-30 JULI 2013
Hun CO2 footprint. Dat vinden wij consumenten namelijk belangrijk om te weten, de CO2 footprint. Kunnen we ons geweten sussen met de gedachte dat we verantwoord leven. Dat de gemiddelde consument in het geheel niet begrijpt wat er achter de wereld van een koolstofdioxide voetafdruk schuil gaat en dat er wel ietsje meer voor nodig is om de planeet te redden, daar ligt hij niet wakker van. Je kan er mee thuis komen en het kost nog niets extra ook. Die kosten worden namelijk gedragen door anderen. Onder andere de transportsector die door de CO2-fetisjisten wordt gedwongen om zwaar te investeren in schone transportmiddelen zonder dat zij daarvoor worden gecompenseerd. De overheid doet er nog een schepje bovenop met allerlei ondersteunende duurzaamheidsprogramma’s en -subsidies en, niet te vergeten, prijzen als de lean & green award voor koplopers. Op zich is dat natuurlijk goed want niets doen is ook geen optie, maar het draagt ook bij aan het in stand houden van de illusie dat we goed bezig zijn en aan het collectief nastreven van suboptimale oplossingen voor een levensgroot probleem: de aarde raakt uitgeput. Nu vind ik dat de overheid niet alleen een belangrijk onderdeel van de vrije markt is maar ook en vooral dat zij een voorbeeldfunctie heeft. Ik vind ook dat een overheid lef moet tonen en het over een andere boeg moet durven gooien. Misschien is het tijd voor onze overheid om duurzaam transport deels tot een soort nutsvoorziening te maken. Ik denk daarbij aan een voorziening waarbij verladende bedrijven in daarvoor speciaal ingerichte binnenhavens hun goederen kunnen aanbieden en afhalen voor vervoer via hoogfrequente shuttleverbindingen. De shuttles tussen binnenhavens en van en naar de zeehavens wordt vervolgens gratis door de overheid verzorgd. Uitgekiend ontmoedigingsbeleid voor notoire asfvaltvreters onder de verladers moet ervoor zorgen dat de wegen niet onnodig worden belast. Zo’n gratis nutsvoorziening lost een aantal hardnekkige problemen op. Files worden korter of verdwijnen geheel; investeren in en onderhoud van weginfrastructuur wordt veel goedkoper; de luchtkwaliteit verbetert aanzienlijk en en passant wordt de binnenvaart gered van de ondergang. Het zou mij in het geheel niet verbazen als een maatschappelijke kosten baten analyse een positieve businesscase oplevert voor dit nieuwe nutsbedrijf. Waar wachten we nog op?
AGENDA Seminar Logistiek: Groeien met samenwerking 30 juli Samenwerken kan voor ondernemers in de logistiek leiden tot flinke kostenbesparingen en zelfs tot bedrijfsgroei. Voor mkb’ers die actief zijn in de logistiek organiseert TNO het Summer Seminar Logistiek ‘Groeien met samenwerking’ op 30 juli in Delft. Tijdens het seminar komen aan de hand van praktijkvoorbeelden onderwerpen aan bod als transportallianties tussen ondernemingen en City Logistiek. Het gaat niet alleen om de succesverhalen. • www.tno.nl
Port Exhibition Rotterdam 4 t/m 6 september Een nieuwe vakbeurs in een luxe tentencomplex op de kade van het SS Rotterdam. De beurs zal de prelude zijn voor de Wereldhavendagen in Rotterdam. Er wordt voortgebouwd op het succes van de vakbeurs Mosselen aan de Maas, tevens de ondertitel van de huidige beurs. Port Exhibition Rotterdam is hét zakelijk evenement voor ondernemers die de haven van Rotterdam een warm hart toedragen en hun relaties uit binnen- en buitenland in een aparte ambiance wilden ontvangen. De vakbeurs blijft de culinaire traditie van Mosselen aan de Maas trouw. • www.portexhibition.com
demonstraties te zien, bezoekers kunnen op schepen kijken en er wordt aan de jongste bezoeker gedacht door middel van speciale kinderactiviteiten. • www.wereldhavendagen.nl
De Saedeleer (Haven van Zeebrugge), Mark Geilenkirchen (APMT Zeebrugge), Ger Spork (Dow Benelux), Filip Dejongh (EuroChem Antwerpen) en Daan Vos (Oiltanking Europe). • www.scheldeconferentie.com
Conferentie Ketenregie in de chemie
Harbour Run
25 september
19 oktober
Het jaarlijkse congres van de chemische keten. Met lezingen over onder andere ‘Samenwerken in de keten: van toeleverancier, chemieproducent, tussenopslag, naar eindgebruiker’, ‘Gelijkwaardige oplossingen’, ‘Winst halen met veiligheid’ en ‘Economische mogelijkheden in het buitenland’. Dagvoorzitter is Walther Ploos van Amstel. • www.chemiebeurs.nl
Na de Marathon, de Roparun en de Bruggenloop krijgt Rotterdam er de Harbour Run bij, op de kades van de Waalhaven. Het is geen standaard hardloopwedstrijd, maar een ‘obstacle run’, waarbij ook klimmen en klauteren hoort. Het is de eerste wedstrijd door het belangrijkste industriële gebied van Nederland. Dankzij de medewerking van bedrijven zoals UWT en Broekman Groep kan er een bijzonder en veilig parcours worden uitgezet. 8 www.harbourrun.nl
Training ‘hoe lokt u logistiek?’ 26 september Logistiek investeert nog zeer fors, blijkt onder meer uit onderzoek van Stec Groep. E-fulfilment, connectivity en synchromodaal zijn de buzzwords. Logistiek is ook: bedrijvenparken. Zeker 20% van de uitgifte op bedrijventerreinen is logistiek. Op de hotspots ligt dit nog veel hoger. Wilt u nog meer profiteren van logistiek en opstomen in de ranglijstjes? Stec Groep adviseert in deze training over logistieke locaties. • www.stec.nl
Wereldhavendagen
Schelde Conferentie 2013
6 t/m 8 september
3 oktober
Tijdens de Wereldhavendagen laat Rotterdam de bezoekers weer op vermakelijke wijze zien welke mogelijkheden de haven te bieden heeft. Het thema dit jaar is: Van Wolga tot Maas! Er worden presentaties gegeven door bedrijven die in de haven werkzaam zijn, er zijn spectaculaire
Jaarlijkse haven- en logistieke bijeenkomst voor Vlaamse en Nederlandse bestuurders. Met sprekers als Siim Kallas (Europese Commissie), Luc Arnouts (Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen), Hendrik-Jan van Engelen (Havenbedrijf Gent), Dick Gilhuis (Zeeland Seaports), Vincent
Maritime Awards Gala 31 oktober Tijdens het gala worden Nederlandse innovaties in de spotlights gezet. De gehele maritieme industrie bundelt in het Maritime Awards Gala vijf prestigieuze prijzen: de VNSI Wim Timmersprijs, HME Maritime Innovation Award, KVNR Shipping Award, KNVTS Schip van het Jaar Prijs en dit jaar voor het eerst de Koninklijke Marine Van Hengel-Spengler prijs. • www.maritime-awards.nl
Europort 5 t/m 8 november Complete maritieme vakbeurs. Meer dan 31.000 maritieme professionals uit alle segmenten van de scheepsbouw worden op deze beurs samengebracht. • www.europort.nl
Solids Rotterdam 2 en 3 oktober De complete bulk- en stortgoedbranche komt samen in Ahoy Rotterdam. Op deze internationale vakbeurs worden inkopers en leveranciers verenigd. Allen gespecialiseerd in de productie en verwerking van poeders, granulaten en bulkgoederen. • www.easyFairs.com/SOLIDS-NL
NICO SCHOONEN, CONSULTANT www.schoonen-am.nl
Ecologistiek 8 t/m 9 oktober Deze nieuwe beurs wordt samen met Ecomobiel georganiseerd en richt zich op duurzame innovaties in transport en logistiek. Ecologistiek gaat verder dan het tonen van trucks. Naast transport en distributie gaat het ook om intern transport en warehousing, en modaliteiten. • www.eco-logistiek.nl
Logistiek Live Piraten Tentoonstelling Maritiem Museum
16 augustus: NVOCC/Groupage Adverteren? Bel: 010 280 10 25. Iedere week in Nieuwsblad Transport, altijd online via www.nieuwsbladtransport.nl/dossiers
Tot 1 september Het Maritiem Museum Rotterdam is geenterd door piraten! De allerkleinsten (4 tot 10 jaar) gaan op zoek naar de gestolen schat in de kinderexpo ‘Professor Plons’ die is omgetoverd tot piratennest. Volwassenen en kinderen vanaf 8 jaar ontdekken de waarheid over piraten in de familietentoonstelling ‘Echte piraten’. • www.maritiemmuseum.nl
10 oktober Logistiek Live bestaat uit bedrijfsbezoeken aan innovatieve, logistieke organisaties. Logistieke processen brengen grote vraagstukken met zich mee. Efficiency en rendement zijn sleutelwoorden. Hoe doet een collega het binnen zijn bedrijf? Wat kunt u daarvan leren en hoe kunt u dat toepassen binnen uw organisatie? • www.logistieklive.nl
DE PRAKTIJK 19 NIEUWSBLAD TRANSPORT 24-30 JULI 2013
FOTO MARIFLEX
Nieuw apparaat om ‘netjes’ binnentankers te ontgassen Het ontgassen van tankers in de binnenvaart is een groot probleem. Een nieuw mobiel apparaat moet schippers helpen op een verantwoorde manier van het restgas in hun ruimen af te komen.
V
eel tankers, zowel op zee als in de binnenvaart, ontgassen hun ladingtanks nog in de open lucht. Dat is in Nederland nog steeds toegestaan, zij het niet in de buurt van woonkernen en in havenbekkens. Door de grote bevolkingsdichtheid van Nederland zijn er maar weinig plaatsen waar ontgassing in de open lucht geheel veilig en bezwaarloos kan gebeuren. Menige gemeente klaagde de afgelopen jaren over stank en vervuiling die het gevolg zouden zijn van ontgassende schepen. Zo kondigde Moerdijk eind vorig jaar aan zelf tot een verbod op ‘wilde’ ontgassing over te gaan als Den Haag niet snel een landelijk verbod zou instellen. Schepen zouden op het Hollandsch Diep ladingrestanten in de lucht laten verdampen, waardoor in de omgeving een veel te hoge concentratie benzeen is gemeten. Eerder leidde de ontgassing van schepen tot grote onrust in Hoek van Holland.
Strengere regels
In Duitsland worden strengere regels ingevoerd op het gebied van de ontgassing. Er wordt gewerkt aan een zogenoemd ventileerverbod voor aardoliedistillaten. Zo’n verbod maakt een gang naar een professionele walinstallatie nodig, maar daarvan zijn er te weinig. Er dreigt door het Duitse verbod ook een soort ‘ontgassingstoerisme’ van schepen die uit arren moede hun restgas in Nederland in de open lucht laten verdampen.
De MVRU in actie. Het toestel heeft de omvang van een twintigvoetscontainer en weegt vijf ton.
Maar aan dat tekort aan ontgassingsinstallaties wordt iets gedaan. Zo heeft MariFlex, een van ’s wereldsmarktleiders op het gebied van diensten en producten voor het laden en lossen van vloeistoffen, een zogenoemde ‘mobile vapour recovery unit’ (MVRU) ontwikkeld voor de Europese markt. Het is een van oorsprong Amerikaans, maar hier gemodificeerd apparaat voor het
werken, waar het 99,9% van de koolwaterstoffen uit haalt. De bedoeling is de capaciteit nog verder op te voeren, tot 1.100 kubieke meter per uur. De installatie kan ook worden gebruikt om dampen af te zuigen, op te vangen en te verwerken die vrijkomen bij het overbrengen van lading van het ene schip op het andere. MariFlex verwacht dat de installatie in september beschikbaar komt. Het
De MVRU moet uiteindelijk 1.100 kubieke meter gas per uur kunnen verwerken ontgassen van schepen, de opvang en afvoer van alle restdampen en voor het ‘inert’ maken van tanks en tankers. De mobiele installatie is eerder dit jaar ingevlogen uit de Verenigde Staten, waar hij is ontworpen door Purgit, en door technici van MariFlex is aangepast aan de hier geldende emissie-eisen. De MVRU kan nu 600 kubieke meter gas per uur ver-
bedrijf beschikt aan de Zevenmanshaven van Vlaardingen over een zestig meter lange steiger, waar binnenvaarttankers inert kunnen worden gemaakt, kunnen worden ontgast of leeggemaakt voor reparatie, onderhoud, inspectie of schoonmaak. Enorme belangstelling
Volgens Edwin van Noord, commercieel directeur van MariFlex, is
er enorme belangstelling voor de MVRU. Het bedrijf is bijvoorbeeld benaderd door oliemaatschappijen om de installatie een jaar te huren voor werkzaamheden in Amsterdam en Rotterdam. Zodra deze eerste MVRU de markt op gaat, laat het bedrijf er minimaal nog vier bouwen. De ontgassing in de binnenvaart zou dan ook op meer locaties kunnen geschieden. Inmiddels is het bedrijf in Vlaardingen begonnen met het inert maken van de eerste binnenvaarttankers. De Belgische ‘Somtrans XXXIII, met een capaciteit van 8.050 kubieke meter, had de primeur. De ladingtanks werden gevuld met stikstofgas om het zuurstofgehalte te verminderen tot een veilige 5%. Het schip werd meteen gevolgd door een ander exemplaar uit de Somtrans-vloot, de Somtrans XVII. Met het oog op het explosiegevaar moeten zeeschepen met brandbare en gevaarlijke stoffen inert worden gemaakt. Dat is in de binnenvaart weliswaar niet verplicht, maar niet inert gemaakte binnenvaarttankers wordt niet toegestaan hun lading
op zeeschepen over te brengen. MariFlex werd in 1981 opgericht en ontwikkelde zich snel tot een grote speler in deze nichemarkt. Het bedrijf levert, ontwerpt en bouwt powerpacks, pompen, slangen en dampretoursystemen. In de Rotterdamse haven heeft het een eigen kraanschip voor het vervoer van materiaal. Waldhof
Als klanten heeft het bedrijf onder meer ook bergingsbedrijven, bijvoorbeeld om lading uit kapotgeschoten schepen over te pompen. MariFlex was ook betrokken bij het leegpompen van de ‘Waldhof’, de binnenvaarttanker met zwavelzuur die op de Rijn kwam vast te zitten, en het leegpompen van de brandstoftanks van de ‘Rena’ bij Nieuw-Zeeland en de ‘Baltic Ace’ op de Noordzee. Het bedrijf heeft wereldwijd vijftig mensen in dienst en vestigingen in Vlaardingen, Houston en Singapore. FOLKERT NICOLAI
COLOFON NT Nieuwsblad Transport is een uitgave van
Hoofdredactie
[email protected] Publishing Manager
[email protected]
Paul Krugerstraat 181, 3072 GJ Rotterdam Postbus 200, 3000 AE Rotterdam T. 01o 280 10 00 F. 010 280 10 05 I. www.nieuwsbladtransport.nl
Redactie
[email protected] [email protected] wegvervoer en marge
[email protected] politiek en beleid
Manager online development
[email protected]
Beeldredactie
[email protected] [email protected] [email protected]
Klantenservice T. 01o 280 10 16 F. 010 280 10 05
[email protected]
Advertentieverkoop T. 010 280 10 25 F. 010 280 10 05
[email protected] Traffic traffi
[email protected]
jaarabonnement
incl. NT e-mail €467,excl. NT e-mail €404,-
half jaarabonnement
incl. excl. kwartaalabonnement incl. excl. introductieabonnement incl.
NT e-mail €253,NT e-mail €216,NT e-mail €149,NT e-mail €124,NT e-mail €15 , -
Prijzen zijn exclusief BTW. Annulering: schriftelijk een maand voor aanvang van de nieuwe abonnementsperiode.
Office Management T. 010 280 10 00 F. 010 280 10 05 Mainport Mail T. 010 280 10 30 F. 010 280 10 05
[email protected]
[email protected] [email protected] Druk Wegener Nieuwsdruk Gelderland © 2013 NT Publishers B.V. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
2013
Managing Director
[email protected]
Eindredactie
[email protected] [email protected]
[email protected] havens, maritiem en spoor
[email protected] wegvervoer, binnenvaart en economie
[email protected] scheepvaart
[email protected] luchtvracht en expeditie
20 MARGE Bovenleiding
‘Wat ben jij laat’, merkte mijn vrouw op toen ik maandagavond ver na zevenen licht bezweet onze tuin in stapte. ‘Bovenleiding tussen Schiedam en Delft’, gaf ik als verklaring. ‘Geen aanrijding met een persoon deze keer, maar een defecte stroomkabel. Ik ben van Rotterdam CS via Gouda naar Den Haag CS gereden en vandaar naar lijn 1 gelopen. En onderweg heb ik inderdaad even een terrasje gepakt op het Plein.’ ‘Hoorde ik iets over’, zei ze. ‘Er zat een trein bij Schiedam zonder stroom. Het was heet, de airco deed het niet en er werden twee mensen onwel. Ze konden er aanvankelijk niet uit. Later weer wel.’ Ik keek even op Teletekst. NS meldde verscheidene incidenten. Mijn kapotte kabel dus en verder een wisselstoring tussen Gouda en Leiden, een defect aan het spoor tussen Rotterdam en Utrecht, waardoor minder Intercity-treinen konden rijden, iets tussen Almelo en Hengelo en, wel degelijk, een aanrijding met een persoon tussen Leeuwarden en Akkrum. NS zette her en der bussen in.
COLUMN
NIEUWSBLAD TRANSPORT 24-30 JULI 2013
Die aanrijdingen met een persoon spreken het meest tot mijn verbeelding. De rest van de spoormisère heeft een technische achtergrond, ons spoornet is niet ‘robuust’ genoeg of zoiets, maar er zijn dus mensen – personen – die zich uit pure wanhoop voor de trein storten. En bijna altijd op het moment dat jij naar Leeuwarden moet. Waarom kiezen die personen – mensen – geen andere techniek om er van af te zijn? Onderzoekers van CE Delft en het Duitse DLR hebben vastgesteld dat elektrisch vervoer van goederen de toekomst heeft. Die toekomst is nabij, want over vijftien jaar kunnen we met diesel aangedreven vrachtauto’s voor het grootste deel wel naar de schroothoop brengen. In de stad gaan elektrische distributievoertuigen rijden en over langere afstanden trucks op batterijen en op waterstof.
Acteren en trucken LEDIGHEID Canadese acteur Donal Logue richtte transportbedrijf op Welke acteur speelde in Hollywood-Films als The Patriot, Runaway Bride, Reindeer Games, Jerry Maguire, Disclosure en Little Women en besloot vorig jaar een eigen transportbedrijf op te richten? Een quizvraag waarop wijzelf het antwoord eerlijk gezegd niet zouden hebben geweten, maar een artikel in de krant LA Times wees ons op het bestaan van ene Donal Logue, een 47-jarige acteur van Canadese afkomst die naast optredens in een lange reeks films vooral bekendheid verwierf als hoofdrolspeler in de Amerikaanse comedyserie Grounded for life. Hij speelde daarin de rol van Sean Finnerty, familieman en eigenaar van de ‘Red Boot Pub’. Aisling Trucking
In het echte leven heeft Logue meer verstand van vrachtwagens. Hij heeft een groot rijbewijs en vergunningen om gevaarlijke stoffen te vervoeren en richtte vorig jaar samen met twee partners in de staat Oregon
Donal Logue (links) in zijn bekendste rol, in de comedyserie Grounded for life.
het bedrijf Aisling Trucking op. De acteur is sindsdien regelmatig zelf achter het stuur aan te treffen. Logue vertelde in een interview in de LA Times waarom hij in de logistieke sector aan de slag is gegaan. ‘Ik ben altijd ongelooflijk gelukkig geweest in Hollywood, maar de realiteit is dat je soms een proefopname doet in november, waarna ze je tot juni aan het lijntje houden en je maandenlang geen werk hebt.’
Ledigheid is des duivels oorkussen, vindt Logue, en daarom kruipt hij af en toe graag in de cabine om een vrachtje van de ene naar de andere stad te brengen. Of schrijft hij een boek, want de bezige Canadese bij werkte afgelopen jaar ook nog aan zijn debuutroman waarvoor hij onlangs een uitgeverij wist te vinden. PAUL JUMELET
Mayonaise in een roestige 20-voeter
Tot de technieken om vrachtauto’s straks van elektriciteit te voorzien, behoort ook de stroomkabel, die boven grote doorgaande wegen wordt gespannen, het idee dus van de aloude trolleybus. Afgaande op mijn spoorervaringen raad ik dit af en gelukkig zijn de onderzoekers er ook geen warm voorstander van. Verstandige personen, daar bij CE Delft en DLR. FOLKERT NICOLAI
[email protected]
QUOTE VAN DE WEEK De zeecontainer is van alle markten thuis, zo wordt deze zomer maar weer eens bewezen in Denemarken.
Ergens is het een zegen dat Mark Rutte premier is en niet bijvoorbeeld hoofd logistiek bij AH Roger Vleugels, adviseur openbaarheid van bestuur, op Twitter na het opstappen van VVD-kamerlid Johan Houwers
Werk je als gerespecteerd zeecontainerleverancier mee aan een reclamestunt van een mayonaisemerk, schrijft een Deense krant doodleuk dat je een ‘roestige 20-voeter’ hebt geleverd. Het overkwam Flex-Box, een Hongkongse onderneming die wereldwijd veertigvoeters, twintigvoeters, reefercontainers en aanverwante laaddozen levert. De logistieke sector krijgt niet altijd de egards die het
verdient, zo blijkt maar weer, al kan Flex-Box zich troosten met de wetenschap dat weinig containers zoveel bekijks trekken als de Flex-Box container die deze zomer een tournee door Denemarken maakt. De container, waarop nog geen mespuntje roest te bekennen valt, is een ingenieus exemplaar dat zich - na het indrukken van een rode knop – openbaart als een ‘pop-up restaurant’. De binnenkant van de zijwanden van de container zijn voorzien
van zitplaatsen, terwijl aan de korte zijden genoeg mayonaise aanwezig is om de obesitas-statistieken van een stad als Kopenhagen een ‘upswing’ te geven. De container trekt langs diverse Deense steden, en was ook te zien op het Deense popfestival Roskilde, met het doel om een van oorsprong Amerikaans mayonaisemerk te promoten. Bezoekers van het restaurant krijgen ‘duurzame sandwiches’ geserveerd. | PAUL JUMELET
DISTRIBUTIECENTRUM AMAZON IN JAPAN NEEMT GEITEN IN DIENST
4 weken voor slechts €15 www.nieuwsbladtransport.nl/probeer
Bel 010 280 10 16 of mail
[email protected]
Gebrek aan goed personeel is voor de logistieke sector wereldwijd een probleem, maar internetwinkel Amazon.com heeft voor zijn distributiecentrum in de Japanse prefectuur Gifu (in het midden
van Japan) enkele hardwerkende nieuwe medewerkers weten te vinden. Een groepje bereidwillige geiten is in dienst genomen om het gras rond het distributiecentrum kort te houden. De geiten komen tot en met eind oktober één keer per week vanuit een lokale boerderij naar het distributiecentrum, waar ze verantwoordelijk zijn voor het netjes houden van een terrein met circa 3.750 vierkante meter gras. Amazon heeft de geiten gepresenteerd als een serieus onderdeel van
een breder duurzaamheidsprogramma. Dankzij de geiten hoeven er geen gemotoriseerde, broeikasgassen uitbrakende grasmaaimachines op pad te worden gestuurd. Bovendien hoeft het internetbedrijf geen tuinier te betalen. De geiten, onbekend met het fenomeen ‘cao’, verrichten hun werkzaamheden vooralsnog helemaal gratis. Wel beschouwt Amazon de dieren als volwaardige werknemers; zo hebben de geiten eigen identiteitskaarten gekregen. | PAUL JUMELET