Agroforestry in Vlaanderen
Agroforestry in Vlaanderen Voordelen Ervaringen in gematigde streken Agroforestry in Frankrijk: een gevorderde case Potentieel en obstakels voor Vlaanderen
Agroforestry: What ’s in a name? Een definitie: combinatie van houtige gewassen met landbouw multifunctionaliteit Wat is het niet? Bebossing van landbouwgronden Verschillende combinaties: Silvopastoraal – met beweiding Bosakkerbouw boslandbouw bostuinbouw
Agroforestry in tropische en gematigde streken
Agroforestry: SWOT analyse Sterktes Duurzaamheid: economisch ecologisch Sociaal-cultureel
Zwaktes Competitie tss bomen en akker Arbeidsinput Wijziging bedrijfsbeheer
Synergieën
Kansen Kyoto-akkoord EU-Plattelandsbeleid agroforestry plattelandseconomie
Substitutie houtimport Water-, erosie- en natuurbeleid
Obstakels Juridische leemtes Mentaliteitswijziging vereist Weinig praktische ervaringen
Agroforestry: sterktes Economische duurzaamheid: maximale input
maximale output
minimale input
(sub)maximale, gediversifieerde output
kostenreductie + eco-efficiëntie • • • •
=
grotere rendabiliteit & kleiner productierisico
Agroforestry is een duurzame vorm van pensioensparen! Arbeidsintensiviteit creëert jobs Diversere en robuustere plattelandseconomie Vermijden van milieukosten door preventie van bodemerosie
Agroforestry: sterktes Ecologische duurzaamheid: • minder erosie • organische stof, bodemstructuur en bodemleven • meer gesloten nutriëntencycli
(minder nitraatuitstoot!)
• zonne-energie efficiënter benut • microklimaten voor fauna • waterbeschikbaarheid • vastlegging van koolstof
Agroforestry: sterktes Socio-culturele duurzaamheid: • • • •
diverse, kwaliteitsgerichte sfeer met economische zekerheden extra opbrengst weegt zwaarder door dan investeringskost gezonder leefmilieu en esthestischer landschap nieuwe dynamiek voor recreatie, boerderijzorg, enz.
Synergieën • meer efficiënte benutting van water, bodem, licht • mogelijkheden tot samenwerking tussen bedrijven
Agroforestry: zwaktes Competie tussen akker en boom grotendeels te vermijden door goed design
Arbeidsintensiviteit tijdelijke arbeidspieken (1e fase) ondersteuning nodig (EU alvast tot 2013)
Wijziging bedrijfsvoering • wisseling zomer - wintergewas • evt. overschakeling van akkerteelt naar tijdelijke beweiding (in laatste fase) tenzij dichtheid bomen gering • materieel voor snoeiwerk
homogenere opbrengstspreiding
verschillende plantdichtheden (van 50 tot 200 bomen per ha)
- in eerste fase arbeidsintensivering - nadien beweiding/extensivering
eventuele beweiding in laatste fase
Agroforestry: kansen •Kyoto-akkoord De uitstoot van 20 schapen komt overeen met de captatie door 1ha onder gras; met een dichtheid van 100 bomen/ha agroforestry wordt de uitstoot van 50 schapen gecompenseerd
•EU-Plattelandsbeleid agroforestry : plattelandsbeleid 2007-2013, onder “Landbeheer” (prioritaire as 2)
•Substitutie houtimport Een aanplant van 10% van opp. door 1/3de van de boeren in Frankrijk zou een houtproductie opleveren die rond 2050 de import van hout vervangt
•Water-, erosie- en natuurbeleid
Erosiebestrijding: 40% Vlaamse gemeenten kampt met erosieproblemen
mogelijkheden voor biologisch plaagbeheer door aanplant van waardplanten van predatoren tussen de bomen in de rijen
Agroforestry: obstakels Juridische leemtes en vragen •subsidiestelsel en -administratie •Pachtwetgeving? - beweiding omkeerbaar? •incompatibiliteit landbouw- en bosbouwwetgeving
Mentaliteitswijziging vereist Weinig praktische ervaringen
Agroforestry in Frankrijk: een gevorderde case Traditionele agroforestrysystemen Belangrijkste proefvelden of boeren die opgevolgd worden (totaal: +/- 60) Regionale enquêtes naar potentiële interesse van boeren
heel wat interesse bij Franse boeren!
Beloftevolle soorten:
rendementsverlies blijft zeer beperkt bij geringe dichtheid van bomen
sterkere diameter- en hoogtegroei dan bosbomen
Agroforestry in Frankrijk: onderzoeksresultaten tonen haalbaarheid Hoge productiviteit van bomen Relatief klein rendementsverlies
Beloftevolle boomsoorten
Dossier in vakpers
SAFE eindrapport Op website van INRA
Agroforestry: wat sfeerbeelden...
Agroforestry: ook
in Vlaanderen?
Momentum van EU plattelandsbeleid ! Onderzoeksresultaten uit SAFE project Prioritiseren van regio ’s
Agroforestry: ook
in Vlaanderen?
Opstarten proefvelden / opvolgen pioniers Participatie geïnteresseerde partners: Wervel, Vereniging voor Bos in Vlaanderen, Nationale Boomgaardenstichting, Ferme Local, Regionale Landschappen,… Waar wachten we op? Frankrijk start dit jaar 100 demopercelen!
