Advies Externe Veiligheid
Van
Rogier van Kalken
bij ruimtelijke plannen
Datum
19 oktober 2007
Onderwerp
EV Advies
tel./E-mail
075-6553537
[email protected]
Inleiding In dit advies wordt het ruimtelijke plan “verlengde stellingweg”, beoordeeld op verschillende externe veiligheidsaspecten uit het Besluit Externe Veiligheid voor Inrichtingen (hierna: BEVI) en de circulaire ‘risiconormering vervoer gevaarlijke stoffen’. De verantwoordingsplicht is aan de orde als het invloedsgebied van een BEVIinrichting valt over het gebied waarvoor een ruimtelijk plan wordt opgesteld. Bij de beoordeling gaat het om de volgende risicobronnen: * bedrijven, waar handelingen met gevaarlijke stoffen worden uitgevoerd; * vervoer van gevaarlijke stoffen over de weg; * vervoer van gevaarlijke stoffen over het spoor; * vervoer van gevaarlijke stoffen over het water; * transport van gevaarlijke stoffen door een buisleiding Wetgeving Het BEVI is in oktober 2004 in werking getreden. Het besluit heeft tot doel zowel individuele als groepen burgers een minimaal (aanvaard) beschermingsniveau te bieden. Indien, op grond van een WRO-besluit, de bouw of vestiging van een kwetsbaar- of beperkt kwetsbaar object mogelijk wordt gemaakt, is het BEVI van toepassing. In augustus 2004 is voor het vervoer van gevaarlijke stoffen de circulaire risiconormering vervoer gevaarlijke stoffen gepubliceerd. In de circulaire RNVGS (2004) is het rijksbeleid over de afweging van veiligheidsbelangen die een rol spelen bij het vervoer van gevaarlijke stoffen in relatie tot de omgeving, verduidelijkt en geoperationaliseerd. In de circulaire is zoveel mogelijk aangesloten bij het BEVI. Voor zowel de handelingen met gevaarlijke stoffen bij bedrijven als het transport van gevaarlijke stoffen zijn twee aspecten van belang, namelijk het plaatsgebonden risico (PR) en het groepsrisico (GR).
1
Het plaatsgebonden risico (10-6 /jaar) geeft inzicht in de kans op overlijden van een individu op een bepaalde afstand van een risicovolle activiteit. Het groepsrisico wordt bepaald door de aanwezige mensen in de nabijheid van een eventueel ongeval bij een risicovolle activiteit en geeft het aantal mogelijke (dodelijke) slachtoffers weer. Ten aanzien van het PR geldt dat er bij besluitvorming op een ruimtelijk plan een grenswaarde in acht dient te worden genomen (kwetsbaar object) dan wel met een richtwaarde rekening dient te worden gehouden (beperkt kwetsbaar object). Voor het GR geldt een oriënterende waarde (BEVI) of een oriëntatie waarde (circulaire). De provincie Noord-Holland heeft een toetsingskader (stappenplan) groepsrisico opgesteld voor de beoordeling van ruimtelijke plannen. Om te kunnen bepalen of een BEVI-inrichting en/of het vervoer van gevaarlijke stoffen voldoet aan de externe veiligheidsnormen, moeten eerst het plaatsgebonden risico en het groepsrisico worden bepaald. Situatie De gemeente Oostzaan is bezig met het bestemmen van een industrieterrein aan de Verlengde stellingweg te Oostzaan. Op 1200 meter van de planlocatie bevind zich een Bevi-inrichtingen, namelijk: Cold Food, gelegen aan Ambacht 1 te Oostzaan. Binnen dit bedrijf is een Ammoniak koelinstallatie aanwezig. Op 800 meter afstand bevind zich op dit moment nog een LPG tankstation. Aangezien dit tankstation op 27 oktober 2007 stopt met het verkopen van LPG (urgente sanering) is het bedrijf niet meegenomen in de beoordeling en de verantwoording. In de gemeente Amsterdam bevind zich het bedrijf Cromton Europe Bv. Het plangebied ligt geheel in het invloedsgebied van Cromton Europe Bv. Dit betekent dat de personen, die door de vaststelling van het herziene bestemmingsplan, aan het reeds bestaande aantal personen dat al in het invloedsgebied aanwezig is worden toegevoegd, meetellen voor de bepaling van het groepsrisico.
2
Te bestemmen bedrijf: Meyn
Cold Food
Beoordeling/Verantwoording plaatsgebonden risico De 10-6 contour van Cold food (opslag van ammoniak voorkoelinstallatie) strekt zich niet uit tot over de planlocatie. De planlocatie ligt buiten de 10-6 /jaar contouren en voldoet hiermee aan de eis voor het plaatsgebonden risico. Groepsrisico Voor de verantwoording van het groepsrisico is het invloedsgebied van belang. Het invloedsgebied van het plaatsgebonden risico rondom de betreffende koelinstallatie van Cold Food is kleiner is dan 10–6 per jaar. Dat betekend dat er geen afstand tot al dan niet geprojecteerde kwetsbare en beperkt kwetsbare objecten in acht genomen behoeft te worden. Bij verdichting (toename van het aantal personen/hectare) als gevolg van een ruimtelijk plan kan het groepsrisico toenemen. Bij dit plan neemt het aantal personen in het invloedsgebied niet toe ten opzichte van het effectafstand van Cold Food. In de gemeente Amsterdam bevind zich het bedrijf Cromton Europe Bv. Het bedrijf bevind zich op ca. 3200 meter van het plangebied. Het plangebied ligt geheel in het
3
invloedsgebied van Cromton Europe Bv. Dit betekent dat de personen die door de vaststelling van het herziene bestemmingsplan aan het reeds bestaande aantal personen dat al in het invloedsgebied aanwezig is worden toegevoegd, meetellen voor de bepaling van het groepsrisico. Transport over de weg Op grond van artikel 18 van de Wet vervoer gevaarlijke stoffen kan de gemeente Oostzaan wegen aanwijzen voor het transport van gevaarlijke stoffen. De gemeente heeft geen wegen aangewezen voor het vervoer gevaarlijk stoffen In het boekje ‘Handreiking externe veiligheid vervoer gevaarlijke stoffen’ staan een aantal vuistregels aan de hand waarvan toetsing aan de risiconormering kan worden uitgevoerd. Routetype:
autoweg buiten de bebouwde kom (100 km/uur)
Vuistregel PR: wanneer het aantal LPG-tankwagens per jaar lager is dan 6.500,
dan heeft een autoweg geen 10-6 PR-contour. Vuistregel GR: wanneer de combinatie van aantallen LPG-wagens per jaar en
inwonerdichtheid lager is dan die in tabel 8 (blz. 74) Handreiking externe veiligheid vervoer gevaarlijke stoffen, dan wordt de oriënterende waarde van het groepsrisico niet overschreden (ongeacht de afstand van de bebouwing tot de weg). Plaatsgebonden risico Het bedrijventerrein wordt parallel aan de A8 bestemd. Uit het Extern veiligheidsadvies vervoer gevaarlijke stoffen over de weg Oostzaan blijkt dat er gemiddeld 18 vervoerbewegingen van gevaarlijke stoffen zijn waargenomen op knooppunt N516 en A8 te Oostzaan. Gevaarlijke stof
Transport per jaar
Zeer brandbare vloeistoffen
1.820
Brandbare Vloeistoffen
2.550
Lichtontvlambare Gassen
1.020
Toxische Vloeistoffen cat.2
72
De afstanden tot de contour van 10-7/jaar is circa 80 meter, de afstand tot 10-8/jaar is circa 160 meter vanuit het hart van het wegdek. De 10-6 jaar-risicocontour is niet aanwezig aangezien het aantal LPG-tankwagens per jaar lager is dan 6.500, Groepsrisico In het “Extern veiligheidsadvies vervoer gevaarlijke stoffen over de weg Oostzaan” staat het volgende vermeld. Het groepsrisico langs N516, A8 blijft onder de oriënterende waarde, met de aannames dat het aantal bewoners per hectare 300
4
bedraagt, op het bedrijfsterrein 100 mensen per hectare aanwezig zijn en alle verkeer zich op het baanvlak direct naast de bebouwde gebieden bevindt, blijkt dat de oriënterende waarde niet wordt overschreden. De berekende waarde is maximaal 1,8 x 10-7 voor 10 slachtoffers. Dat is lager voor de oriënterende waarde voor het groepsrisico
Transport over spoor (risicoatlas spoor, juni 2001) De ruimtelijke ontwikkeling ligt niet binnen het invloedsgebied van de spoorlijn Zaanstad - Enkhuizen. De afstand tot de spoorlijn bedraagt ca. 4000 meter Buisleidingen Aan de verlengde stellingweg bevindt zich de hoogdruk aardgastransportleidingen W-572-01-KR-043 vanaf. 300 en 044 is een plaatsgebonden risicoberekening uitgevoerd door de gasunie. Kenmerk advies DET 2007-M-0733
De berekening zoals vastgesteld in het memorandum is conform CPR-18 uitgevoerd met PIPESAFE, een door de overheid goedgekeurd softwarepakket voor het uitvoeren van risicoberekeningen van risicoberekeningen transportleidingen
5
De risicoberekening is uitgevoerd op basis van de in onderstaande tabel opgenomen leidingparameters Parameters
W-572-01-KR-043 vanaf stat. 300 en 044
Diameter [mm]
406.4
Wanddikte [mm]
14.27
Staalsoort [-]
Grade B
Ontwerpdruk [barg]
40
Dekking [m]
1.3
De volgende punten zijn gehanteerd: •
De faalfrequentie is gebaseerd op schade door deren en corrosie;
•
De faalfrequentie als gevolg van schade door derden is gecorrigeerd met een factor 2.5 als gevolg van een wettelijke grondroerdersregeling;
•
De faalfrequentie als gevolg van schade door derden is gecorrigeerd voor recent ingevoerde maatregelen (factor 1.2) en een dalende trend in leidingbreuken (factor 2.8);
•
In de risicoberekening is rekening gehouden met directe ontsteking (75%)
•
en ontsteking na 120s (25%) In de risicoberekening is rekening gehouden met de uit casuïstiek verkregen diameter en druk afhankelijke ontstekingskans plus een opslag van 10% voor indirecte ontsteking bij RTL leidingen.
Resultaten PR berekening De 10-6 per jaar plaatsgebonden risicoafstand is opgenomen in onderstaande tabel 10-6 jaar-1
PR Diameter [mm]
0
Belangrijk De Gasunie heeft kenbaar gemaakt dij zij voornemens zijn om de leiding, juist hier, te verleggen in die zin dat er een horizontale boring wordt aangebracht waarbij de leiding dieper wordt aangebracht en ook meer westelijker komt te liggen. Tevens wil de Gasunie betrokken worden bij het vooroverleg als bedoeld in art 10 Bro 1985. Zij zien het voorontwerp-bestemmingsplan graag tegemoet.
6
Toekomstige SITUATIE MEYN In fase een van het te bestemmen terrein is het bedrijf Meyn Food Processing technology B.V. geprojecteerd. Het Betreft een machinefabriek voor de pluimveeverwerkende industrie. Opslag gevaarlijke stoffen in tanks Om te bepalen of Meyn met een opslagtank van 11.700 liter een potentieel risicobedrijf is, hebben wij gebruik gemaakt van de drempelwaardentabel. Deze tabel is onderdeel van de leidraad risico inventarisatie. De leidraad is bedoeld als hulpmiddel voor het inventarisatieproces van risicovolle situaties met gevaarlijke stoffen. Conform de tabel valt de opslag van stikstof onder de categorie-aanduiding N8 (Overige gevaarlijke stoffen (inrichting waar een tank, tankwagen, boxcontainer of procesinstallatie aanwezig is met een gasvormige gevaarlijke stof ≥ 20.000 liter per stuk). Conform het bovengenoemde is er geen sprake van een risicovolle inrichting. Opslag gevaarlijke stoffen Binnen het bedrijf zijn gevaarlijke stoffen in emballage aanwezig. Conform de drempelwaardentabel worden bedrijven waar gevaarlijke stoffen in emballage worden opgeslagen risicovolle inrichting indien voldaan wordt aan het gestelde in deze tabel. Conform de tabel valt de opslag van gevaarlijke stoffen in emballage onder de categorie-aanduiding C1 (inrichting waar gevaarlijke stoffen in emballage worden opgeslagen≥ 10.000 liter per opslagvoorziening). Aangezien de opslag van gevaarlijke stoffen bij Meyn niet voldoet aan bovengenoemde is het bedrijf geen risicovolle geen risicovolle inrichting Conform het bovengenoemde is Meyn Food Processing technology B.V. geen risicovolle inrichting en dus ook geen BEVI inrichting.
7