#6 PAG. 8 MALAISE IN DE TUINBOUW. Helofytenfilters zijn niet rendabel. Gemeenteraad verzet zich tegen busbaan over campus

Resource 0306 1-3 en 8-9

05-11-2008

16:37

Pagina 1

Gemeenteraad verzet zich tegen busbaan over campus

Helofytenfilters Zonder mensa zijn niet ‘wordt het wel heel vaak pizza’ rendabel Pag. 6

Pag. 10

Pag. 4

WEEKBLAD VOOR WAGENINGEN UR/

3E JAARGANG/ 6 NOVEMBER 2008

RESOURCE

#6

PAG. 8

MALAISE IN DE TUINBOUW

Resource 0306 1-3 en 8-9

05-11-2008

16:37

Pagina 2

6

2

ZEEPKIST [email protected]

HR

BOEK LEIDING GEVEN AAN PROFESSIONALS? NIET DOEN!

Henk van Ruitenbeek

HOFSTEDE STAD DER TEGENSTELLINGEN ‘Duidelijk springt in het oog, dat er twee steden Wageningen zijn met twee soorten van Wageningers: volken met verschillende beschavingen, talen, levensgewoonten. (…) De groote massa vreemdelingen, waaronder het percentage intellectueelen aanzienlijk is, hebben de Wageningsche samenleving haar zeer bijzonder karakter gegeven. (…) Terecht noemde een inwoner der stad haar ‘topzwaar van intellect’. (…) De verstrooiing, die een groote academiestad gewoonlijk te bieden heeft, vindt men hier weinig of niet; vermoedelijk maakt dit gemis de ‘kroeg’ tot zulk een belangrijke inrichting voor den Wageningschen student.’ Dit las ik in het proefschrift ‘De stad der tegenstellingen, een sociografie van Wageningen’ van D. Regeling uit 1933.

Wageningen had, na het wegvallen van de lucratieve tolheffing op de scheepvaart tussen Gelre en Utrecht, eeuwen van armoede achter de rug. Met alleen onderbetaalde arbeiders in steenfabrieken en tabaksindustrie had het een ‘achterlijke, slappe, schriele’ bevolking overgehouden. Kinderarbeid, sterfte aan tuberculose en mazelen, alcoholisme; het kwam allemaal voor. De gemiddelde WaJo had in die jaren een IQ van ver onder de honderd. De vierhonderd ‘vreemdelingen’ – meest werknemers van de Landbouwhogeschool – bezaten alle bestuurlijk leidende posities over de 13 duizend ‘oud-Wageningers’. Regeling merkt terecht op dat ‘zonder zijn Rijksinstellingen Wageningen een weinig bekend plattelandsstadje gebleven

[zou] zijn; met zijn Landbouwhogeschool is het tot buiten de landsgrenzen vermaard’. Wat een geluk dat de school in 1918 hier is gevestigd en niet in concurrent Utrecht! De architect daarvan was ‘den bekenden Inspecteur der M.O., Dr. W. C. H. Staring’, die de overheid wist te overtuigen met ‘de kleinheid der stad, waardoor de landlieden niet bevreesd behoefden te zijn er hun zoons ter school te zenden’. Zou dat nog steeds één van de redenen zijn dat onze universiteit zo door haar studenten wordt gewaardeerd, in het bijzonder de richting Agrotechnologie, waar immers de meeste ‘zoons van landlieden’ vertoeven? / Gert Jan Hofstede

In kennisorganisaties zoals universiteiten worden leidinggevenden vaak benoemd op basis van hun wetenschappelijke prestaties, en minder vanwege managementkwaliteiten. Dat kan problemen opleveren. Van leiders wordt immers verwacht dat zij mensen aansturen, langetermijnplannen schrijven en bestuurstaken uitvoeren. Niet iets waar de gemiddelde hoogleraar warm voor loopt. Gelukkig brengt Mathieu Weggeman goed nieuws in het managementboek van het jaar 2008: doe het vooral niet. Weggeman, hoogleraar organisatiekunde aan de TU Eindhoven, baseert zijn conclusie op het feit dat kenniswerkers (van student tot hoogleraar) een uniek gemeenschappelijk kenmerk hebben: ze zijn intrinsiek gemotiveerd. Niet het salaris, de werkduur of een leaseauto, maar passie, gedrevenheid en ambitie bepalen de prestaties van kenniswerkers. Juist wanneer bestuurlijke processen, reorganisaties en herstructurering daarmee interfereren, aldus Weggeman, gaan zaken fout. In zeer leesbare taal, met vele herkenbare voorbeelden, legt hij vervolgens uit hoe effectief en resultaatgericht management van wetenschappers bereikt wordt. Allereerst moeten de shared values binnen de groep duidelijk in beeld worden gebracht. Uit onderzoek is gebleken dat wanneer de persoonlijke ambities van medewerkers sterk overlappen met die van de groep - de zogenaamde collectieve ambitie - er een sterke toename van motivatie en loyaliteit optreedt. Hierna volgen strategie en structuur, waarbij innovatie, efficiëntie en klantgerichtheid de basis vormen voor het strategische plan. Opmerkelijk daarbij is hoe Weggeman processen en structuren hekelt. Hij ziet heldere en outputgerichte afspraken tussen leidinggevende en medewerker als de basis voor evaluatie. Hoe, waar, en wanneer iemand zijn output levert is secundair. Kortom, wetenschappers stuur je aan met dienend leiderschap, waarbij je faciliterend te werk gaat, hen vrijwaart van bureaucratische beslommeringen, en ze vooral stimuleert door het creëren van mogelijkheden tot ontplooiing en creativiteit. Weggeman’s boek is een must voor een ieder die leiding geeft binnen Wageningen UR, en een eyeopener voor een ieder die zich afvraagt waarom het toch zo moeilijk loopt allemaal. / Dr. Bart Knols, leerstoelgroep Entomologie Prof. Mathieu Weggeman, Scriptum, Schiedam (2007), 302 pag. €37.50

P

Br aa

‘H d W

B

On cit ni de lee m ke He 20 ge Te de Ro de ha jec de ge ke en oo wi gr ve bi in ke ba in be te He ble lat in wo vr

AN ?

n

st-

s

e uu-

e e, es-

n alr cn

ge-

ve tin

sde

en n i-

en e k el-

Resource 0306 1-3 en 8-9

05-11-2008

16:37

Pagina 3

6 NOVEMBER 2008

3

RESOURCE #5

‘Als je even belt helpen de ICT’ers je vaak direct en goed’

POST

OPINIE

Brieven kunnen worden gericht aan [email protected].

(INGEZONDEN MEDEDELING)

‘Het nieuwe plan dient alleen Wageningen UR’

Lift kapot?

BUSBAAN Onlangs kwam een nieuw plan in de publiciteit over een vrije busbaan over Wageningen Campus. Wie dat plan goed bestudeert, komt tot de conclusie dat het alleen Wageningen UR dient en voor de gemiddelde Wageninger vooral nadelen kent. Het oorspronkelijke plan Ruggengraat uit 2006 had voor- én nadelen voor Wageningers. Nu blijven alleen de nadelen over. Ten eerste neemt de loopafstand vanuit de wijken Benedenbuurt, Tarthorst en Roghorst naar de bushaltes toe. Ten tweede is de sociale veiligheid van de nieuwe haltes ronduit slecht want ze zijn geprojecteerd in the middle of nowhere. Ten derde vervalt de winst die het plan Ruggengraat inhield voor de noordelijke wijken – vermindering van geluidsoverlast en fijnstof door verlegging van de Nijenoordallee – omdat Wageningen UR niet wil meewerken. Ten vierde zal een nog groter deel van de Wageningse wijken verstoken zijn van een busverbinding binnen loopafstand. En last but not least: in de wijk Noordwest wordt een nieuw verkeersprobleem geïntroduceerd. De busbaan takt vanuit De Born aan op de bocht in de Mondriaanlaan en dit punt staat al bekend als de meest complexe verkeerstechnische situatie in de wijk. Het genante in het plan is dat het probleem aan de gemeente wordt overgelaten. En wat ons verder verbaast, is dat in het voorstel geen alternatieve tracés worden beschreven. Waarom zou een vrije busbaan langs de Nijenoordallee

niet gunstiger uitpakken? De Wageningse gemeenteraad kan de wensen van Wageningen UR toch niet hoe dan ook boven het belang van Wageningse burgers stellen? Wij doen een suggestie. Het gaat Wageningen UR in de eerste plaats om een goed busstation ter hoogte van het Forum. Dat kan gerealiseerd worden door de helft van de voorziene busbaan aan te leggen vanaf de Mansholtlaan tot de Bornsesteeg en dan naar het zuiden af te slaan om hier aan te sluiten op het bestaande kruispunt Nijenoordallee-Bornsesteeg. De Bornsesteeg zal dan ruimer moeten worden met een apart fietspad; twee vliegen in één klap. / Enrico van den Bogaard en Elmar Theune, Commissie Verkeer en groen van de Bewonersvereniging Noordwest Zie ook pagina 4: Busbaan over campus komt, ondanks bezwaren (INGEZONDEN MEDEDELING)

Collega bellen?

UP OR OUT Graag willen wij reageren op het stukje van Gert Jan Hofstede in Resource 4 onder de kop Up or out. Er gaan inderdaad

(INGEZONDEN MEDEDELING)

Je vindt het snel op www.intranet.wur.nl

geruchten over het instellen van een tenure track-systeem in onze universiteit en het is jammer dat daarover tot nu toe slecht is gecommuniceerd. Al eind 2007 kwam de raad van bestuur met de voorgenomen beslissing om op een dergelijk systeem over te gaan. De Gezamenlijke Vergadering (GV) had echter dezelfde zorgen als Hofstede. Ook wij vonden dat er water bij de wijn moest en ons inziens is dat uiteindelijk ook gelukt. Hoewel de GV nog niet definitief heeft ingestemd, is er overeenstemming met de raad van bestuur over een aantal belangrijke uitgangspunten. Doel van het nieuwe loopbaanbeleid is het binnenhalen van jong talent door een goed wervingsprogramma en een aantrekkelijk loopbaanperspectief. Kwaliteit staat voorop. Iedere nieuwe universitair docent (UD) die goed voldoet, krijgt binnen zes jaar na aanstelling een vaste positie en heeft dan concreet uitzicht op promotie. In de strategische personeelsplannen moet er voor alle nieuwe UD's rekening gehouden worden met de mogelijkheid dat ze uiteindelijk een vaste aanstelling krijgen en doorstromen naar hogere schalen: bij goed functioneren mag louter een gebrek aan financiële middelen niet leiden tot het ontslag van een UD. Dit betekent dat UD's elkaar niet hoeven te beconcurreren om een vaste aanstelling. Parttime werken blijft een optie. De beslissingen over ‘out’ of ‘up’ worden genomen door een departementbrede commissie, waarin ook het onderwijsinstituut (OWI) een rol heeft. Een UD komt pas in aanmerking voor promotie als hij of zij bepaalde credits heeft verzameld, niet alleen op het gebied van onderzoek, maar ook van onderwijs en andere belangrijke taken. Bovendien is een belangrijk criterium bij de beoordeling of iemand goed samenwerkt met collega’s binnen en buiten de leerstoelgroep. De GV heeft nog wel zorgen over de financiële haalbaarheid van het voorgenomen beleid en de communicatie – kreten als up or out schrikken mensen wellicht af – en laat haar uiteindelijke instemming afhangen van de uitwerking van de plannen op het niveau van de sciences groups. Daar worden de strategische personeelsplannen gemaakt. / Wiebe Aans, voorzitter GV, Mieke Kleijn, secretaris GV

SERVICE DESK IV y 24 uur per dag beschikbaar y actueel en compleet y meld nieuws via [email protected]

Ik reageer op het stuk van Albert Sikkema over de ICT Service Desk in Resource 4. Ik heb eigenlijk de omgekeerde ervaring. Tot nu toe heb ik steeds snelle en effectieve ondersteuning gehad van de ICT’ers bij de problemen die ik had. Als je even belt helpen ze je vaak direct en goed. Hopelijk heeft Albert Sikkema binnenkort dezelfde ervaring. / Jan Brouwers, Wageningen International

JARGON Anderhalve maand werk in nu in Wageningen, en ik moet nodig op taalles. Eerder werkte ik bij een biologenblad en als daar iemand begon over het verhogen van de fitness, wist ik inmiddels dat ie niet naar de sportschool ging. Het individu dat zijn fitness verhoogt, produceert meer vruchtbare nakomelingen. (Een sportschoolbezoek kan daar overigens best aan bijdragen.) Bij VARA en VPRO was ik vertrouwd geraakt met het lasje. Daarmee kun je in de montage ongemerkt uitspraken achter elkaar plakken. En wie een pannetje uitspreekt als pennetje, vraagt de cameraman om een horizontale draai te maken. En dan nu het Wagenings idioom. Laatst kwam een collega met nieuws. ‘Het IMAGgebouw gaat tegen de vlakte.’ Wat dat is? ‘Het gebouw van het instituut voor milieu en agritechniek. Dat bestaat niet meer, maar het gebouw heet nog wel zo.’ Aha. Zo ook blijkt WCFS opgegaan in TIFN. En A&F in AFSG. Ik laat me vertellen dat AFSG een zwak merk is. Wel een sterk merk is LEI (geen steen). Iemand mailt mij dat het simulatiemodel OPTARE 2009 is vernieuwd. Even denk ik dat ik betrokken ben bij de ontwikkeling van software om de optimale afmetingen van een akker te bepalen. Verder blijkt KWIS geen spelletje te zijn, is IPO geen judo-term en kun je bij ATV ook een volledige week werken. Een boekje met betekenissen van WURwoorden zou helpen. Misschien moet ik dat maar eens gaan maken, voor nieuwe medewerkers. In mijn encyclopedie zal ik meteen rekening houden met het bestaan van vele woorden met dezelfde betekenis. Zo maakte ik dinsdag kennis met Raoul Bino, directeur van PSG (niet de voetbalclub Paris Saint Germain). Hij vertelde me bij welke Wageningse instituten hij had gewerkt: IVT, CPO, CPRO-DLO en PRI. Bino is geen jobhopper, het blijkt om een en hetzelfde instituut te gaan. Met elk decennium een nieuwe naam. Nu hoor ik ook over het merkenbeleid. Dat is al een term op zich. Het zou kunnen gaan over het wagenpark van de raad van bestuur of over de langetermijnstrategie van Max Havelaar. Maar bedoeld is hier de Wageningse nomenclatuur. Die gaat opnieuw veranderen. Ik denk dat ik nog maar even wacht met dat woordenboekje. / Gaby van Caulil

Omslagfoto Bart de Gouw

Resource 0306 4-7

05-11-2008

16:07

Pagina 4

6

4

IN ‘T NIEUWS 30 OKTOBER T/M 5 NOVEMBER 2008

T

De raadscommissie van de gemeente Wageningen stemde op donderdag 30 oktober niet in met het voorstel van het college van B&W voor de busbaan over de campus van Wageningen UR. Maar de provincie kan en wil de busbaan toch realiseren. De bewoners van de wijk Noordwest vinden dat de belangen van de universiteit boven de belangen van de Wageningers worden gesteld.

St Fr hu su UR hie St bi te za

Forum

oltl aan

Nijeno

Daktuinen en groene gevels, waterzuivering door levende organismen en het gebruik van groen voor verkoeling in steden en voor verbetering van de luchtkwaliteit. Het is niet nieuw maar komt in Nederland nog te weinig van de grond, meent Van Bohemen. Zwitserland, Duitsland en België zijn een stuk verder met het inzetten van natuurlijke processen in de techniek,

ordall

ee

Het voorgestelde traject van de busbaan over Wageningen Campus (geel). / foto Google satellite gemeente om de belangen van de burgers te behartigen beperkt. De wethouder betreurt het daarom dat het proces zo verlopen is’, vult de woordvoerder aan. De provincie kan inderdaad van een zogeheten inpassingsplan gebruikmaken om de busbaan aan te leggen, legt Carl Bieker, netwerkcoördinator Openbaar Vervoer bij de provincie Gelderland uit, omdat er sprake is van provinciaal belang op het gebied van het openbaar vervoer en omdat de aanleg grotendeels door de provincie wordt betaald. ‘We vinden het belangrijk dat de busbaan wordt gerealiseerd. We zijn met de betrokken partijen bezig geweest om een voorontwerp te maken

dat aan ieders wensen voldoet. Ook bij een inpassingsbesluit kan dat. We bekijken nu hoe we verder gaan. Bij voorkeur zetten we de procedure voort met de steun van de gemeenteraad’, laat Bieker weten. De bewoners kunnen hun bezwaren kenbaar maken tijdens de procedure voor de bestemmingsplanwijziging, vertelt hij. Daarnaast zal de provincie met de gemeente oplossingen zoeken voor de veronderstelde ‘leefomgevingsproblemen’ langs de Nijenoord Allee, waar bewoners te kampen hebben met geluidsoverlast en fijnstof. Wageningen UR is volgens woordvoerder Simon Vink blij met het initiatief van de

VHL WIL KENNISCENTRUM ECOLOGISCHE TECHNIEK Ecological engineering, het toepassen van natuurlijke processen in de techniek, komt in Nederland nog te weinig van de grond, zei dr. Hein van Bohemen van de TU Delft op dinsdag 4 november tijdens de studiedag ecological engineering bij Van Hall Larenstein in Velp. De hogeschool wil daar iets aan doen. De studiedag was dan ook de aftrap voor een nieuw op te richten kenniscentrum ecological engineering.

nsh

De raadscommissie Stad in Wageningen wees afgelopen donderdag het voorstel voor de nieuwe busbaan over de campus van Wageningen UR af. Het zou nog niet rijp zijn voor behandeling door de gemeenteraad. PvdA, SP, GroenLinks en ChristenUnie vinden dat de aanleg van de busbaan gekoppeld moet worden aan de verlegging van de Nijenoord Allee, zoals in het oude plan het geval was. Bovendien komen in het nieuwe plan de bushaltes verder van de wijken af te liggen, ontbreekt een goede voorziening voor fietsers en zou de aansluiting van de geplande busbaan op de Mondriaanlaan verkeersgevaarlijk zijn. De zorgpunten van de politieke partijen worden gedeeld door Bewonersvereniging Noordwest, die in een open brief stelde dat de belangen van de universiteit boven de belangen van de Wageningers worden gesteld. De raadscommissie wil nu dat wethouder Mariëtte Kroes opnieuw met de provincie Gelderland en Wageningen UR om de tafel gaat en met een beter voorstel komt. Toch moeten de bewonersvereniging en de politieke partijen die tegen het voorstel stemden niet te vroeg juichen. Volgens een woordvoerder van de gemeente zal de provincie de busbaan namelijk gewoon op het voorgestelde tracé aanleggen. ‘Zolang de gemeenteraad geen uitspraak doet, kan de gemeente geen rol spelen in de ontwerpfase en is de invloed van de

Ma

BUSBAAN OVER CAMPUS KOMT, ONDANKS BEZWAREN

en verstrekken bijvoorbeeld subsidies voor groene daken. Ook in Aziatische landen wordt volgens Van Bohemen vooral gezocht naar duurzame oplossingen voor actuele vraagstukken. Zijn dissertatie Ecological Engineering – Bridging between ecology and civil engineering, is zojuist in het Koreaans vertaald en ook een Chinese versie is onderweg. Bij ecological engineering gaat het om de samenwerking van mens en natuur, ten voordele van beide, verheldert Van Bohemen. Dat leidt bijvoorbeeld tot de verduurzaming van energie- en waterketens en infrastructuur. ‘Enerzijds moet je schade aan het milieu voorkomen, minimaliseren en matigen en daarna pas compenseren. In die volgorde. Anderzijds moet je een ecologische meerwaarde creëren’, betoogt Van Bohemen. Eco-engineering gaat daarin vaak nog een

stap verder dan het principe cradle to cradle dat de laatste jaren populair is geworden. Niet alleen de brug tussen techniek en natuur is daarbij van belang, maar ook die tussen verschillende vakdisciplines als stedenbouw, planologie, civiele techniek, landschapsarchitectuur, projectontwikkeling en beleid. Daaraan wil Van Hall Larenstein, met de studiedag die werd bijgewoond door honderd mensen van gemeentes, provincies, architectenbureaus, hoveniersbedrijven en waterschappen, een bijdrage leveren. Hogeschooldocent Water- en milieukunde Jaap Spoelstra en lector Groene leefomgeving van steden Wim Timmermans willen volgend jaar met gelden van de regeling Kennisverspreiding innovatie groen onderwijs een kenniscentrum ecological engineering oprichten. / AB

provincie. ‘De busbaan betekent een betere bereikbaarheid voor ons. We hopen dat het snel gaat. De verdere procedurele zaken en de communicatie naar buiten toe, zijn een zaak van de gemeente en de provincie.’ Over de bijdrage die Wageningen UR levert aan de aanleg wordt nog gesproken met de provincie, aldus Vink. ‘We stellen natuurlijk grond beschikbaar en dan gaat het om een fors bedrag. Het verdere plaatje moet nog ingevuld worden.’ / AB Zie ook de brief van bewonersvereniging Noordwest op pagina 2

LABS VWA NAAR WAGENINGEN Wageningen UR en de Voedsel en Waren Autoriteit onderzoeken of het haalbaar is om de laboratoria van VWA onder te brengen bij Wageningen UR. Door de labs van VWA en voedselveiligheidsinstituut RIKILT te bundelen, moet een kenniscentrum op het gebied van voedselveiligheid ontstaan. ‘VWA zou dan net als de Algemene Inspectiedienst haar laboratoriumwerk laten uitvoeren door Wageningen UR’, verklaart Robert van Gorcom van RIKILT. Nu nog heeft de VWA zes laboratoria in Nederland met 210 medewerkers. Bij RIKILT werken 180 mensen. De inspectietaken van de voedselautoriteit blijven, net als die van de AID, buiten een eventuele overeenkomst met Wageningen UR. In december moet duidelijk worden of de bundeling van de laboratoria haalbaar is. / AS

To kip m ve m St dr nie ‘D m

W A K G

W pr za ko

He Gr he on va da wa ze Ri pr br qu m ge Vis de m tis pa se ku tie Wa he he Ne ni ed ge om po be

Resource 0306 4-7

05-11-2008

16:07

Pagina 5

6 NOVEMBER 2008

5

RESOURCE #6 ‘Doordat het aantal studenten groeit, nemen de onderwijsverplicht ingen van de docenten toe’

TOEKOMST PUBLIEKE MENSA’S ONZEKER

an

Studentenverenigingen KSV St. Franciscus en SSR-W betreuren het dat hun mensa’s vanaf 1 juli 2009 geen subsidie meer krijgen van Wageningen UR. De kans bestaat dat de mensa’s hierdoor hun publieke functie verliezen. Studenten en medewerkers kunnen binnenkort waarschijnlijk wel in Forum terecht voor een avondmaaltijd, maar die zal duurder zijn dan de mensahap. Tomaat-pompoensoep, Indische nasi met kip en boontjes, Toscaanse steak, rozemarijnaardappeltjes, salade, kaneelvla en vers fruit. Zo maar een greep uit het weekmenu van de mensa’s van SSR-W en KSV St. Franciscus, waar je voor 3,70 euro een driegangenmaaltijd kunt krijgen. Maar niet lang meer. ‘De gevolgen voor de vereniging en de mensa kunnen we nog niet overzien’, rea-

geert Margot Baas, voorzitter van SSR-W. ‘Er zijn verschillende mogelijkheden, zoals de mensa openhouden voor iedereen of alleen voor leden, of sluiten. We gaan daar de komende weken over praten en brainstormen met leden. Het is fijn dat de universiteit financieel wil bijdragen aan de oplossing die we gaan bedenken.’ De raad van bestuur besloot vorige week tot het stopzetten van de subsidie omdat de mensa’s geen ‘werkelijk publieke functie’ hebben en dat daar ook geen behoefte aan is. Uit onderzoekt blijkt dat het overgrote deel van de mensabezoekers leden van de verenigingen zelf zijn. Daarnaast heeft bijna een derde van de bezoekers geen banden met Wageningen UR. Baas kent de precieze cijfers niet, maar zegt dat er voor het merendeel studenten komen eten. Ook KSV St. Franciscus is de mogelijkhe-

den voor de toekomst van hun mensa aan het bekijken, laat mensaverantwoordelijke Lies Zandberg weten. Tot 1 juli 2009 blijven de mensa’s hoogstwaarschijnlijk wel open. Maar of de verenigingen na die datum doorgaan met het verzorgen van warme maaltijden is dus nog de vraag. Cateraar Albron heeft overigens plannen om ‘s avonds warme maaltijden in Forum aan te bieden. Cateringmanager Bas Luiten: ‘Zeker als het onderwijs in de toekomst steeds meer rond de campus wordt geconcentreerd, vormt Forum een goede locatie. Maar de plannen zijn nog niet concreet. We hebben in het contract staan dat we niet mogen concurreren met de mensa’s.’ Nu zal concurreren ook moeilijk zijn, omdat Albron als commercieel bedrijf geen volledige maaltijden voor 3,70 euro kan aanbieden, bekent Luiten. Het invoeren van avondmaaltijden op Fo-

rum zal in nauw overleg met Wageningen UR gebeuren. Luiten: ‘Afhankelijk van de concrete vraag van de opdrachtgever kunnen we alles binnen enkele weken gereed hebben.’ Maar die vraag ligt er op dit moment nog niet. Volgens Simon Vink, woordvoerder van Wageningen UR, is er met het intrekken van de mensasubsidie geen sprake van een dubbele agenda. ‘Wij hebben geen belang bij wat Albron doet in Forum. De mensa’s van SSR-W en KSV worden in feite alleen door de leden bezocht en vormen niet die grote voorziening die het waard maakt er zoveel geld in te steken. Maar mocht er een situatie ontstaan dat er iets niet goed gaat in de maaltijdvoorziening voor studenten, dan zullen we er opnieuw naar kijken.’ / AB Zie ook de rubriek MI op pagina 10

WAGENINGEN ANALYSEERT KOMKOMMERGENOOM

e

e

at

g

n s n-

n ar

a-

eAS

Wageningen UR gaat participeren in een project met Nederlandse en Chinese zaadbedrijven om het genoom van de komkommer op te helderen. Het gaat om een project van topinstituut Groene Genetica in samenwerking met het landbouwministerie in China. Chinese onderzoekers hebben de DNA-volgorde van de komkommer al bepaald. ‘Maar dan heb je heel veel A’tjes, T’tjes en G’tjes waarvan we de waarde nog niet kennen’, zegt hoogleraar Plantenveredeling prof. Richard Visser, die betrokken is bij het project. ‘Eerst moeten we kijken wat de bruikbaarheid en kwaliteit is van de sequenties die de Chinezen hebben gemaakt. Daarna kunnen we dan wellicht genen aan eigenschappen koppelen.’ Visser hoopt dat met de genoomkennis de genetische variatie van de komkommer kan worden verbreed. ‘Nu is de genetische variatie beperkt en dat speelt je parten als je ziekteresistenties wilt inkruisen. Met meer kennis van het genoom kun je gerichter gaan kruisen op resistentie-eigenschappen.’ Wageningen UR steekt 75 duizend euro in het 1 miljoen euro kostende project. De helft daarvan komt voor rekening van de Nederlandse deelnemers. Naast Wageningen UR komt er financiering van veredelingsbedrijven en het topinstituut, dat geld krijgt van de Nederlandse overheid om het kennisniveau en de concurrentiepositie van de Nederlandse veredelingsbedrijven te versterken. / AS

Omdat het aantal studenten aan Wageningen Universiteit groeit, trekt de raad van bestuur vanaf 2010 extra geld uit voor onderwijs. / foto GA

VIER MILJOEN EXTRA VOOR ONDERWIJS Wageningen Universiteit trekt in 2010 vier miljoen euro extra uit voor onderwijs. Dat heeft de raad van bestuur bekendgemaakt. Reden is de groei van het aantal studenten, waardoor de onderwijsbelasting toeneemt. Het onderwijsbudget van de universiteit stijgt van 30 tot 34 miljoen euro. Directeur Pim Brascamp van het onderwijsinstituut (OWI) vindt de verhoging van het onderwijsbudget ‘heel fair’ van de raad van bestuur. ‘Door de toename van het aantal studenten nemen de onder-

wijsverplichtingen van de docenten toe, maar de universiteit krijgt pas na twee jaar extra financiering voor die toename van het ministerie. De kosten gaan dus voor de baten uit in het onderwijs, maar je kunt die extra baten nu al uitrekenen.’ In de begroting van 2009 heeft de raad van bestuur geen extra geld voor het onderwijs opgenomen. ‘Dit studiejaar spelen we waarschijnlijk quitte’, zegt Brascamp. Vorig studiejaar kostte het onderwijs nog minder dan de dertig miljoen die in het instellingsplan was opgenomen. Omdat de universiteit in het bekostigings-

model van de overheid wordt betaald per student en per diploma, leidt de groei van het aantal studenten op termijn automatisch tot meer inkomsten. ‘Maar we weten niet zeker of het gehele bedrag daadwerkelijk in 2010 binnen komt’, zegt Brascamp, ‘want we kennen de financiële situatie van de overheid op Prinsjesdag in 2009 nog niet. Daarom ben ik heel tevreden dat het bestuur nu alvast meer onderwijsgeld heeft vrijgemaakt in de begroting van 2010.’ / AS

Resource 0306 4-7

05-11-2008

16:07

Pagina 6

6

6

UIT ‘T VELD NIEUWS UIT DE WETENSCHAP

WATERPARK STAAT OF VALT MET VERKOOP VAN RIET Investeren in waterzuivering met helofytenfilters is op dit moment voor particulieren niet rendabel. Dat is de voorlopige conclusie die het LEI trekt uit het project Waterpark Het Lankheet. In dit vijf hectare grote pilotproject wordt de levensvatbaarheid van alternatieve waterzuivering getest. Het waterpark in Haaksbergen is een combinatie van rietvelden en recreatieve voorzieningen. De moerasachtige rietvelden vormen de kern van het project. Het riet filtert aangevoerd water uit de vervuilde Buurserbeek. Het gezuiverde water wordt daarna gebruikt om verdroogde delen van het landgoed te vernatten. Het riet kan vervolgens worden verkocht als biomassa. Maar juist die verkoop is de achilleshiel van het project, concludeert het LEI. Volgens dr. Arianne de Blaeij valt niet te verwachten dat de rietprijs zo hoog zal worden dat het park daarop kan drijven. Op dit moment is er zelfs nog helemaal geen markt voor riet als biomassa. En voor dakbedekking is het riet niet geschikt. Financieel is de aanleg van een helofytenfilter daarom voor landeigenaren niet interessant. Daar staat tegenover dat waterparken volgens het LEI maatschappelijk gezien een

V G H Waterpark Het Lankheet in Haaksbergen. / foto Stijn Reinhard succesvol concept zijn. Ze zuiveren water, helpen tegen verdroging, kunnen worden gebruikt voor waterberging en recreatie, en produceren biomassa. In geld omgerekend levert dat in theorie een positief saldo op.

VARKENSPEST OVERLEEFT TWEE MAANDEN IN MEST Hoogvirulent varkenspestvirus in mest kan bij lage temperaturen 66 dagen overleven. Bijvoorbeeld als het in een veewagen uit een besmet gebied Nederland wordt binnengesleept. Dat concluderen onderzoekers van het Centraal Veterinair Instituut in het decembernummer van Veterinary Microbiology. Bekend was al dat het varkenspestvirus langer blijft leven bij een temperatuur van 5 graden Celsius dan bij een temperatuur van 30 graden. De onderzoekers maten nu met een nieuwe methode de activiteit van verschillende types van het varkenspestvirus in mest en urine van geïnfecteerde varkens, bij verschillende temperaturen. Daaruit bleek dat hoogvirulent virus langer in mest overleeft dan middelvirulent virus. Hieruit distilleerden de onderzoekers een worstcasescenario: in het ergste geval – hoogvirulent virus zit in de mest van een sterk geïnfecteerd varken bij 5 graden Celsius – overleeft het varkenspestvirus maar liefst 66 dagen. Bij een hoge temperatuur van dertig graden Celsius blijft het virus hoogstens anderhalve dag in leven. Zit hoogvirulente virus in de urine van een erg ziek varken, dan blijft het twintig dagen actief. De overlevingsduur van het varkenspestvirus is eerder onderzocht, zegt onderzoe-

ker Eefke Weesendorp, maar niet in de mest en urine van besmette dieren. Het virus werd in het laboratorium gekweekt en toegevoegd aan drijfmest. Dat leidde tot minder betrouwbare resultaten. ‘Bij het hoogvirulente virus zie je meer bloedingen in de varkens en dat bloed is wellicht een beschermingsfactor voor het virus’, verklaart Weesendorp. Hoewel haar metingen betrouwbaarder zijn, kent haar model dat de levensduur van het virus voorspelt een grote onzekerheidsmarge. Zo kan het virus in het worstcasescenario volgens het model 16 tot 272 dagen overleven. Die grote variatie is waarschijnlijk het gevolg van de invloed van de samenstelling van de mest en de ernst van de infectie op de uitkomst. Niettemin kunnen heel goed risicoanalyses met deze gegevens worden gemaakt, zegt Weesendorp. ‘Dan moet je denken aan het transport van varkens naar gebieden buiten Nederland waar het varkenspestvirus kan voorkomen. Als zo’n vrachtwagen daarna terug rijdt naar Nederland en op wat voor manier dan ook besmette mest mee terugneemt, kunnen we nu uitrekenen hoe lang dat virus onder die omstandigheden kan overleven. Aan de hand daarvan kunnen we de kans uitrekenen op een insleep van het virus in Nederland.’ / AS

Maar de meeste baten zijn voor de maatschappij en niet voor de landeigenaar. Daar ligt volgens het LEI ook de oplossing: waterschappen, gemeenten en andere overheden moeten op de een of andere manier betalen voor de diensten die een

waterpark levert. Daarnaast wordt geprobeerd het riet toch te gebruiken als biomassa. In de buurt van landgoed Lankheet komt een installatie die het riet gaat verstoken voor de productie van warmte. / RK

RAADSEL VAN VERDWENEN AMMONIAK OPGELOST Jaar op jaar braken wetenschappers zich er het hoofd over: het ammoniakgat. Apparatuur in het veld mat steevast een kwart meer ammoniak dan er op basis van berekeningen zou moeten zijn. Het raadsel is nu, met hulp van Wageningse onderzoekers, opgelost. Aan de metingen ligt het niet. De apparatuur van het Landelijk Meetnet Luchtkwaliteit van het RIVM deugt. Op zeven plekken in het land meet het RIVM al jarenlang de concentratie ammoniak in de lucht. Het aantal stations is klein omdat metingen duur zijn. Maar daar zit volgens recent onderzoek de fout ook niet; de metingen geven een representatief beeld. De grote fout zit ‘m in het gebruikte rekenmodel, hebben onderzoekers van onder meer RIVM, het Planbureau voor de Leefomgeving en Wageningen UR uitgevogeld. Het model berekent de concentratie ammoniak in de lucht op basis van de uitstoot door de landbouw. Naar nu blijkt schat dit model de opname van ammoniak door de bodem veel te hoog in. Dat komt doordat waarden worden gebruikt van ammoniakopname in natuurgebieden. En dat is niet representatief voor de Nederlandse bodem. Landbouwgrond blijkt aanzienlijk minder ammoniak op te nemen uit de lucht dan natuur doet. De

verklaring ligt voor de hand: door bemesting hebben zowel de grond als het gewas erop al een hoog stikstofgehalte, waardoor ammoniakopname uit de lucht beperkt is. De opname van ammoniak door de bodem is dus jarenlang overschat. Bijgevolg viel de berekende concentratie ammoniak in de lucht te laag uit: vijftien procent om precies te zijn. Het grootste deel van het gat van vijfentwintig procent is daarmee verklaard. De onderzoekers hebben verder gekeken naar de emissie van ammoniak bij het uitrijden van mest. In de modellen werden tot nu toe emissies gebruikt uit de akkerbouw, vertelt dr. Jan Huijsmans, mestdeskundige van Plant Research International. Maar grasland stoot na bemesting veel meer ammoniak uit, blijkt uit nieuw onderzoek. Bovendien wasemen gewassen die aan het afrijpen zijn zelf actief ammoniak uit. Beide effecten zijn goed voor een vijf procent hogere ammoniakconcentratie. Het dan nog resterende ammoniakgaatje van vijf procent valt binnen de foutenmarge. En dus is het ammoniakgat gedicht. Tot opluchting van alle ammoniakdeskundigen. ‘Het was toch zeer onbevredigend, dat ammoniakgat’, zegt Huijsmans. / RK

M ve ha ve ste pr W Vo Jo

Vo pr zo ge te ve re ka zie kin lat de ‘D fe of Ha vo die tie lat De tu vra ste tig uit fru kle ‘H de ‘In éé ste be de ko an

et

as

g -

n it-

sal.

n oen -

e r-

nd, K

Resource 0306 4-7

05-11-2008

16:07

Pagina 7

6 NOVEMBER 2008

7

RESOURCE #6

‘Het verrassende is dat vezels op korte termijn het risico op hartziekten verlagen’

PROMOVENDUS ZET SCHAKELAAR IN PLANTEN AAN EN UIT Dr. Bart van Oort is erin geslaagd de zogeheten dimschakelaars in planten, die betrokken zijn bij de fotosynthese, te bedienen. De dimschakelaars beschermen de plant tegen te felle zon. Van Oorts onderzoek geeft nieuwe aanwijzingen over de werking van het systeem van de fotosynthese, ofwel de omzetting van zonlicht in suikers, waaraan duizenden onderzoekers in de wereld werken. Aan de basis van de fotosynthese in planten staan pigmenteiwitten. Ze absorberen het zonlicht en sturen de energie via een complex mechanisme door naar een eiwit

dat de energie omzet in elektrische spanning, die uiteindelijk gebruikt wordt om ondermeer suikers te maken. De pigmenteiwitten hebben ook een beschermingsmechanisme, NPQ genoemd, dat de plant beschermt tegen fel zonlicht. Dat mechanisme werkt eigenlijk als een soort dimschakelaar: ‘Bij felle zon zetten de eiwitten het licht niet volledig om in stroom, maar gooien ze het weg als warmte’, zegt prof. Herbert van Amerongen, promotor van Van Oort. ‘Dat is aan de ene kant jammer, want zo produceren planten minder suikers, maar zonder dit mechanisme zouden ze snel doodgaan.’

Via een serie van ingewikkelde metingen heeft Bart van Oort nu aanwijzingen gevonden voor de werking van de schakelaar. ‘Door pigmenteiwitten in de plant onder toenemende druk te zetten, kon ik de schakelaar aan- en uitzetten en ook half aanzetten’, aldus Van Oort. Het is puur fundamenteel onderzoek, zegt Van Amerongen. Fotosynthese is een zeer complex systeem, waar zeer veel eiwitten bij betrokken zijn. Duizenden onderzoekers in de wereld proberen dit proces nu gedetailleerd in kaart te brengen, waaronder tientallen experts op het deelgebiedje van NPQ, die binnenkort bijeen komen in

Duitsland voor kennisuitwisseling. Als de dimschakelaar is opgehelderd, dan zou je die wellicht kunnen aansturen. Daarmee zou je dan de opbrengst van gewassen kunnen verhogen of dit mechanisme kunnen nabootsen in kunstmatige bladeren voor energieproductie. Van Amerongen houdt een slag om de arm: ‘Zolang we het mechanisme niet volledig snappen, weten we niet of dit soort toepassingen mogelijk zijn.’ / AS Bart van Oort is op 28 oktober gepromoveerd bij prof. Herbert van Amerongen, hoogleraar Biofysica.

VEZELS GOED VOOR HET HART Mannen van boven de veertig die veel vezels eten, hebben minder kans op een hartaanval. Iedere extra tien gram aan vezels in de voeding verlaagt de kans op sterfte aan een hartziekte met zeventien procent. Dat stellen onderzoekers van Wageningen UR en het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu in de American Journal of Clinical Nutrition. Voedingsvezels zitten met name in volkoren producten, groente en fruit, vertelt onderzoeker ir. Martinette Streppel, die begin volgend jaar op haar voedingsonderzoek hoopt te promoveren. De onderzoekers hadden verwacht dat oudere mannen die door de jaren heen vezelrijk hebben gegeten, minder kans hebben op sterfte door coronaire hartziekten, die het gevolg zijn van aderverkalking. ‘Het verrassende is dat de vezels op relatief korte termijn het risico op sterfte aan deze hartziekten verlagen’, aldus Streppel. ‘Daarnaast zagen we geen verschil in het effect van vezel uit graanproducten, groente of fruit.’ Haar onderzoek maakt deel uit van de in voedingskringen befaamde ‘Zutphen-studie’, een langdurig onderzoek onder veertienhonderd mannen in Zutphen naar de relatie tussen voeding en hart- en vaatziekten. De mannen van boven de veertig werden tussen 1960 en 2000 zeven keer ondervraagd over hun eetpatroon. Verder werd de sterfte door hart- en vaatziekten bij de veertigplussers bijgehouden. Eerder bleek hieruit al dat consumptie van vis, groente en fruit de kans op hart- en vaatziekten verkleint. ‘Het voordeel van deze studie is dat je meerdere meetmomenten hebt’, zegt Streppel. ‘In veel voedingsonderzoek wordt slechts op één moment het voedingspatroon vastgesteld om die te relateren aan het ziektebeeld tien of vijftien jaar later. Door de meerdere meetmomenten konden we zowel het korte- als langetermijneffect van de voeding analyseren.’ / AS

Volgens John Schobben is de Noordzee viezer dan we denken. / foto Nationale Beeldbank

‘ZEE HEEFT GOEDE THERMOMETER NODIG’ De Noordzee is een patiënt die volgens de Natuurbalans 2008 wel aan de beterende hand is, maar nog lang niet gezond. Volgens drs. John Schobben, hoofd van de afdeling milieu van Wageningen Imares, komt dat onder meer doordat we de zieke niet op de goede manier onderzoeken. Deze zomer is de Europese Kaderrichtlijn Mariene Strategie van kracht geworden. Die regelt het behoud en herstel van ‘een goede milieutoestand’ van de Europese zeeën, waaronder de Noordzee. Nederland moet voor 2010 vastleggen hoe ze hieraan gaat bijdragen. Schobben pleit ervoor om naar een zo breed mogelijk assortiment van verontreinigende stoffen te kijken. Zijn schrikbeeld is de Kaderrichtlijn Water die volgens Schobben naar een veel te beperkt aantal zogeheten prioritaire stoffen in de binnenwateren kijkt. Er zijn veel meer stoffen die schadelijk zijn voor het zeemilieu, waarschuwt hij. ‘Perfluorverbindingen, die textiel waterafstotend maken, krijgen bijvoorbeeld heel weinig aandacht. Maar wij meten daar

heel hoge concentraties van in aangespoelde bruinvissen.’ Een ander voorbeeld is irgarol, een tamelijk nieuwe stof die voorkomt in aangroeiwerende verf voor boten. ‘Rijkswaterstaat ziet die stof toenemen in de Waddenzee. In havens wordt de indicatieve norm al overschreden.’ Irgarol is de opvolger van tributyltin, dat inmiddels wereldwijd is verboden. Er zijn volgens Schobben tal van stoffen die mogelijk gevaarlijk zijn. ‘Met een nieuwe methode hebben we liefst vierhonderd stoffen aangetoond in sediment van de Noordzee. De vraag is natuurlijk welke stof welk effect veroorzaakt en of er een effect is. Maar ik zeg daarom wel: is de Noordzee schoon?’ Kritisch is Schobben vooral op de door de EU voorgeschreven manier om verontreinigingen te meten. Gebruikelijk is de verontreinigingen te meten in de waterbodem, in de dieren zelf en in het zogeheten zwevende stof in het water. ‘De EU zegt nu dat je moet meten in water. Je pakt een liter water en die meet je door. Maar dan meet je dus niks meer. De concentraties zijn zo klein dat je in een liter niks meer

kunt aantonen. Dus lijkt het probleem opgelost. Maar dat is natuurlijk de kop in het zand steken. Veel stoffen zijn vetminnend. Die gaan direct in mossels en vissen zitten. Dáár zijn de concentraties hoog.’ Schobben meent daarom dat onderzoekers niet alleen naar de kwaliteit van het water moeten kijken, maar ook naar de effecten van verontreiniging op het dierenleven. Zo heeft Imares aangetoond dat de huidige concentratie pcb’s in de Nederlandse kustwateren de tonglarven bedreigt. Het instituut steekt veel energie in het ontwikkelen van testen voor dergelijke effectmetingen op vissen en andere zeedieren. De patiënt Noordzee verdient volgens Schobben een goede dokter. ‘Als je naar de dokter gaat en die zegt ‘ik meet geen koorts, je bent gezond’, is dat dan zo? Moet die ook niet je bloeddruk meten of naar het cholesterolgehalte kijken? Zo is het ook met de Noordzee. We moeten een thermometer maken die zo breed is dat je echt kunt zeggen: de zee is gezond.’ / RK

Resource 0306 1-3 en 8-9

05-11-2008

16:37

Pagina 8

ACHTERGROND

8

SUPERMARKT HEEFT

TUINDERS

6

N s c v g

IN DE TANG

d

H

ko co de af af m e m O te ko de ro ho m d he D tij do go Ja te le

Ta m p o p Li re te e zi tw he m va C to m D ha he éé de ho va de

Resource 0306 1-3 en 8-9

05-11-2008

16:37

Pagina 9

6 NOVEMBER 2008

9

RESOURCE #6

Nu de rol van de veiling is uitgespeeld, dicteren een paar grote inkopers en supermarktketens de prijzen van groente. Ze berekenen hoge marges, waardoor consumenten veel geld betalen voor producten waaraan telers nauwelijks meer verdienen. De roep om tegenactie groeit. ‘Bundeling is de enige optie, anders gaan de telers kapot.’

door ALBERT SIKKEMA, foto BART DE GOUW

H

et verschil tussen wat consumenten betalen voor groente en fruit en wat de telers ervoor ontvangen, neemt toe. Gele paprika’s lagen afgelopen zomer in de winkel voor zes keer de prijs die de tuinder ervoor kreeg, meldt de Consumentengids deze maand. De berekening komt van dr. Erno Kuiper, hoofddocent Marktkunde en consumentengedrag van Wageningen Universiteit, die de telersprijs van gele paprika (1,03 euro per kilogram) afzette tegen de prijs in de supermarkt (6,26 euro). De afgelopen vier jaar is de consument 1 euro per kilo meer gaan betalen voor paprika, terwijl de telers 0,15 euro extra ontvingen. Zowel de tuinders als de consumenten zijn ontevreden. Ook bij andere groenten is het verschil tussen de telersprijs en de consumentenprijs fors gestegen. Een komkommer in de winkel kostte de afgelopen maanden rond de 70 cent, terwijl telers er gemiddeld 23 eurocent voor ontvingen, meldt prof. Olaf van Kooten, hoogleraar Tuinbouwketens. ‘De prijs die de consument betaalt heeft niets meer te maken met de productiekosten. Dat is heel zorgelijk. De supermarkten hebben de macht in de keten.’ De prijs van groente en fruit werd in Nederland lange tijd bepaald door de veilingklok, uitgevonden in 1887 door een Noord-Hollandse teler. ‘Die heeft honderd jaar goed gefunctioneerd’, zegt tuinbouwconsultant Thijs Jasperse. Maar inmiddels worden nauwelijks nog groenten via de klok verhandeld. Een beperkt aantal retailers en inkooporganisaties bepaalt de prijsvorming. AFHANKELIJKHEID Tachtig procent van de Nederlandse groente wordt inmiddels in supermarkten verkocht. Albert Heijn (33 procent van de markt), SuperUnie (15 formules waaronder Plus, Deen en Vomar, 35 procent), C1000 (12 procent), Laurus (8 procent) en de discounters Aldi en Lidl (12 procent) bepalen de vraag, stelt Jasperse, directeur van Florpartners. De ketens kopen hun groenten in bij de tussenhandel, waar Univeg, Total Produce en de Greenery domineren. Deze inkooporganisaties zijn multinationals met een jaaromzet van meer dan twee miljard euro per onderneming. ‘De afhankelijkheidspositie van de telers ten opzichte van deze afnemers is fors toegenomen’, zegt Jasperse. ‘Het principe van marktwerking staat onder druk. Daarom heeft de Consumentenbond de Nederlandse Mededingingsautoriteit gevraagd te onderzoeken of de supermarkten misbruik maken van hun machtspositie.’ Die machtspositie is nieuw, zegt Van Kooten. ‘Vroeger hadden de Unilevers de macht, maar de supermarkten hebben geïnvesteerd in kennis. De inkopers werden één keer per jaar naar Harvard gestuurd voor een onderhandelingscursus; hun kennisniveau is enorm omhoog gegaan. Neem de komkommer. Zeventig procent van onze komkommers gaat naar Duitsland, en een derde deel daarvan gaat naar Aldi. De inkopers van de

Nederlandse supermarkten kopen niets, die wachten tot Aldi de prijs heeft bepaald.’ Aldi onderhandelt hard, dat is een prijsvechter. Maar in tegenstelling tot de andere supermarkten brengt Aldi dat wel tot uiting in een lagere winkelprijs, zegt Jasperse. Door hun geringe marktmacht zijn de tuinders inmiddels in de problemen gekomen. Hun energiekosten nemen toe, maar ze kunnen die extra kosten niet doorberekenen in de verkoopprijs. Volgens de Rabobank kan zeventig procent van de telers net de broek ophouden. Vijftien procent heeft een aanvullend krediet nodig om te kunnen blijven voortbestaan en vijftien procent heeft echt financiële problemen. Dr. Emiel Wubben, hoofddocent strategie bij Bedrijfskunde in Wageningen, denkt dat alleen de grote telers zullen overleven. Zij kunnen investeren in energiebesparende maatregelen. ‘Er komt een koude sanering en een schaalvergroting, waarbij de ene helft van de telers de andere helft opkoopt’, verwacht Wubben. TEGENMACHT Door de hoge energieprijzen is de sector fors gaan investeren in energiebesparende maatregelen als warmtekrachtkoppeling en ondergrondse warmteopslag. Moderne telers produceren tegenwoordig elektriciteit. ‘Het gas in de tuinbouw wordt zeer efficiënt gebruikt. Maar de energieneutrale kas bestaat nog niet; een tuinbouwkas kost nog steeds meer energie dan hij oplevert. Het probleem is dat de telers straks geen reserves meer hebben om de noodzakelijke innovaties te betalen’, vreest Wubben. De energieprijzen zijn inmiddels weer gedaald, maar de reden daarvan – de financiële crisis – is meteen weer een probleem, omdat tuinders nu moeilijker kredieten kunnen krijgen. Dus hoe kunnen de groentetelers het tij nog keren? Door samen op te trekken bij de afzet van hun producten en tegenmacht te organiseren tegen de grootwinkelbedrijven, is al jaren de gedachte. ‘In de jaren negentig hadden oplettende telers al door: we worden uitgespeeld door de retailers’, zegt Jasperse. Cees Veerman richtte, voordat hij Wageningen UR ging bestieren, de Greenery op. Dat moest de overkoepelende afzetcoöperatie worden die de krachtmeting met de retailers zou aangaan. Tien jaar later zeggen vriend en vijand dat die opzet is mislukt. Na de oprich-

‘De prijs die de consument betaalt heeft niets meer te maken met de productiekosten’

ting verhandelde de Greenery negentig procent van alle in Nederland geteelde groenten, nu is dat nog 35 procent. ‘De uitvoering is niet gelukt’, zegt Jasperse, die mede de marketingafdeling van de Greenery opzette. ‘Daardoor was het vertrouwen bij de telers weg.’ Met slechts 35 procent van de handel heeft de Greenery ‘weinig meer te vertellen in de keten’, zegt Van Kooten. Het idee achter de Greenery is echter nog steeds actueel. De afgelopen twee jaar hebben de telers zich verenigd per productgroep; er kwam een P8 voor paprikatelers en een K8 voor komkommertelers. Als volgende stap propageert Jasperse, voorzitter van deze ‘achten’, nu de Associatie van Productenorganisaties (APO). ‘Geen groot conglomeraat, maar een netwerkorganisatie voor alle telersorganisaties die zorgt voor effectieve tegenkracht. We moeten samenwerken; anders worden we tegen elkaar uitgespeeld door de inkopers van de grootwinkelbedrijven.’ Die gedachte vindt weerklank. Bundeling van het aanbod is noodzakelijk gezien de schaalvergroting bij de retail, stelde directeur Hans van Luijk van telersvereniging Versdirect.nl begin oktober in het Agrarisch Dagblad. En Van Kooten noemt de oprichting van APO een slimme zet. ‘Bundeling is de enige optie, anders gaan de telers kapot.’ Maar Van Kooten ziet ook een risico. ‘De supermarkten kunnen gaan omzien naar aanbieders in het buitenland’. Ook Wubben is daar bang voor. ‘Een handelsorganisatie als Univeg, die inkoopt voor Albert Heijn, kan groente in Spanje en Costa Rica kopen.’ Univeg was in 2005 nog een Belgisch bedrijf met een omzet van 500 miljoen euro, maar is inmiddels een multinational met vestigingen in zeventien landen en een omzet van drie miljard euro per jaar. REFERENTIEPRIJS Om hieraan tegenwicht te bieden, moeten de telers zich ook als multinational organiseren, denkt Wubben. ‘Om een vuist te kunnen maken, moeten ze de grens over, samenwerken met telersverenigingen in Italië en Spanje. De tuinbouw heeft behoefte aan een soort VION (internationale vleesverwerker, red.) die meegroeit met de retailers.’ Jasperse acht dat niet mogelijk. ‘We kunnen samenwerken met België; daar zijn dezelfde rassen, kassen en afnemers. Maar samenwerken met de telers in Bretagne en Murcia, waar andere producten in een ander seizoen worden geteeld, is niet meer dan een theoretische mogelijkheid.’ Op welke schaal er ook wordt gebundeld, in elk geval moeten de telers een beter inzicht krijgen in de actuele marktprijzen. Ze weten wat de inkopers voor hun komkommers of paprika’s bieden, maar niet hoe groot vraag en aanbod op de totale markt zijn. Vroeger leverde de veiling een referentieprijs, tegenwoordig houden de handelsbedrijven hun verkoopprijs aan de supermarkten geheim. ‘Dat wil iedereen weten’, zegt Vincent van Dijk van Univeg, ‘want met deze marktinformatie kun je geld maken.’ <

Resource 0306 10-13 en 18-20

05-11-2008

17:02

Pagina 10

OPINIE

6

10

M.I.

Wageningen UR trekt de stekker uit de mensa’s bij de studentenverenigingen. De publieke restaurants van KSV St. Franciscus en SSR-W moeten het vanaf zomer 2009 zonder subsidie doen. De kans bestaat dat de verenigingen daarna net als Unitas en Ceres alleen nog maaltijden gaan verstrekken aan hun leden. Is dat erg? Is er nog behoefte aan een publieke mensa in Wageningen?

ER MOET EEN MENSA KOMEN OP DE CAMPUS door ROELOF KLEIS, foto GUY ACKERMANS ‘Mij zullen ze er niet vaak zien’ Jeroen Robben, eerstejaars Levensmiddelentechnologie, kent de mensa niet. Nou ja, één keertje is ie er geweest, in de AID. Hij woont nog bij zijn ouders in Oirschot. ‘Elke dag met de trein, dat is wel eens vroeg op, ja.’ Maar daar komt verandering in. Deze week kan hij de sleutel ophalen van zijn kamer op studentenflat Asserpark. Zijn mening over de mensa is duidelijk. ‘Als er geen vraag naar is, is het niet echt nodig om ze met geld van Wageningen UR in stand te houden. Mij zullen ze er in elk geval niet vaak zien.’

‘Als er subsidie voor nodig is, dan moet dat maar’ Tom Belzer, vijfdejaars Bedrijfs- en consumentenwetenschappen, is lid van Ceres. En daar eet hij regelmatig. ‘Eén keer in de week, met de jaarclub op maandag. Dan gaat iedereen naar de vereniging.’ De mensa van Ceres is al lang niet meer publiek toegankelijk. ‘Dat is al van voor mijn tijd zo.’ Maar dat wil niet zeggen dat hij tegen een publieke mensa is. ‘Ik denk wel dat het nut heeft. En als daar dan subsidie voor nodig is dan moet dat maar.’

‘Veel studenten gaan samen in de mensa eten’ Eerstejaars Biologie Annemarie Kip heeft in twee maanden tijd precies één keertje in de mensa gegeten. Bij SSR-W, en het was nog lekker ook. ‘Het viel me erg mee. Ik had erge verhalen gehoord van mijn ouders. Maar die hebben niet hier gestudeerd.’ Die ene keer was met haar hockeyteam. ‘Dat zullen we nog wel eens vaker doen, denk ik. Wij trainen om zeven uur in de zaal. Als je daarvoor eerst naar huis wilt om te eten, dan moet je wel heel erg haasten. Bovendien is het heel gezellig. Ik hoor van veel mensen dat ze afspreken in de mensa of er met groepjes gaan eten. Ik denk daarom dat er wel behoefte is aan een publieke mensa.’ Een restaurant is volgens haar geen optie. ‘Dat heeft toch een heel andere sfeer. En het is natuurlijk een stuk duurder.’

‘Hoog tijd om subsidie af te schaffen’ ‘Eigenlijk is het de hoogste tijd dat de WUR die subsidie afschaft’, zegt Gerdien Meijerink, onderzoekster bij het LEI. ‘Tien jaar geleden ben ik hier afgestudeerd. Maar toen had ik al zoiets van: hoe lang kan dit nog bestaan. Ik was lid van Ceres en at wel eens in de mensa. Maar ik vond het oneigenlijk. Het hele idee van de arme student die je moet subsidiëren met een mensamaaltijd klopte toen al niet. We hadden zelf een keuken. En qua prijs ben je in een studentenhuis goedkoper uit met een maaltijd. Bovendien is het nog lekkerder ook. Het klinkt misschien hard, maar wat mij betreft hoeft zo’n mensa niet. En met die 185 duizend euro kan Wageningen UR best iets anders leuks doen.’

‘Wageningen UR moet de mensa steunen’ De Indiase tweedejaars masterstudent Sandeepkumar Kanniganti heeft nog nooit een mensa van binnen gezien. ‘Ik eet altijd in de kantine van Biotechnion. Dat is dicht bij waar ik werk. Ik doe voedingschemie. En in het weekeinde eet ik op de Bornsesteeg waar ik woon. Maar ik denk wel dat het nuttig is, zo’n mensa. Het is makkelijk voor studenten en staf. En het is goedkoop. Wageningen UR moet dat blijven steunen.’

‘Anders wordt het wel héél vaak pizza’ Eerstejaars Biologie Rik Martens is een frequente gebruiker van de mensa. ‘Twee keer in de week. Op dinsdag naar KSV, voor de vergadering van de eerstejaarscommissie. En op donderdag met klimvrienden van IBEX bij SSR-W. Eerst eten en daarna klimmen in Arnhem.’ Volgens Martens is er zeker behoefte aan een publieke mensa. ‘Het is gewoon hartstikke handig. En anders wordt het wel héél vaak pizza.’ Hij is het dan ook oneens met de beweegredenen van Wageningen UR om de subsidie stop te zetten. ‘Op zich begrijp ik wel dat de universiteit geen geld wil stoppen in die dertig procent gebruikers die van buiten komen. Maar die andere zeventig procent is toch een veel groter deel. Bovendien kun je als vereniging best wel iets doen om mensen van buiten Wageningen UR te weren.’ Ook het argument dat hoofdzakelijk verenigingsleden gebruik maken van de mensa, snijdt volgens Martens geen hout. ‘Dat zijn toch ook allemaal studenten van Wageningen UR.’

‘Met een groep bij iemand thuis eten is niet praktisch’ ‘Ik vind het echt heel jammer dat het verdwijnt. Voor 3,70 euro een driegangenmenu waar je verder niks voor hoeft te doen. Dat wordt dan wel anders.’ Suzanna Overtoom, eerstejaars Gezondheid en maatschappij, was een tijdje kind aan huis bij de mensa’s. ‘Ik heb daar een tijdje vier keer in de week gegeten, toen ik nog geen kamer had. Vooral bij SSR-W. Het eten is daar lekkerder, ik vind het gezellig en ik ken er een aantal mensen.’ Samen met haar groepje roeisters eet ze er nog regelmatig. ‘Na de training. We vinden het leuk om dan samen te eten. En bij iemand thuis is niet zo praktisch. Dan wordt het wel erg druk als je met zijn zessen erbij komt.’

‘Student in Rome eet voor drie euro’ Italiaan Samuele Bibi, ontwikkelingseconoom op stage in Wageningen, is nog nooit in de mensa geweest. ‘Ik eet altijd huis.’ Maar hij heeft wel een mening over de mensa. Die moet absoluut blijven. Hij kent het verschijnsel uit zijn thuisstad Rome. ‘Daar hebben we ook veel plekken waar studenten goedkoop kunnen eten. Sommige worden gesteund door de universiteit. Studenten betalen daar minder dan drie euro voor een maaltijd. Maar dat is wel inkomensafhankelijk.’

C

ca lat Am be 4

Resource 0306 10-13 en 18-20

05-11-2008

17:02

Pagina 11

6 NOVEMBER 2008

11

RESOURCE #6

‘The North Sea patient deserves to be examined by a good doctor’

?

‘NORTH SEA NEEDS A GOOD THERMOMETER’ According to Natuurbalans 2008, the North Sea is like a patient who seems to be getting better, but who is still far from healthy. Per drs. John Schobben, the environmental division chief at the Imares in Wageningen, this is due to the poor manner in which the patient has been examined. Last summer the proposed guidelines for a European marine strategy came into force. Their purpose is to determine a standard for the maintenance and restoration of the European seas, including the North Sea, with the aim of getting them in ‘ a good environmental state of affairs’. The Netherlands is required to set out their contribution to this effort before 2010. Schobben is making the case that we should be investigating a broad range of polluting substances. He finds the guideline’s socalled priorities nightmarishly inadequate for conducting a meaningful investigation of the pollutants to be found in the inland

waterways of the North Sea. He warns that there are a myriad number of substances to be found there which are damaging to the marine environment. Take, for example, the minor attention that has been given to perfluoro compounds, chemicals which make textiles water-repellent, even though they has already been detected in porpoises in very high concentrations. Another example is igarol, a relatively new substance that retards algal growth on boat paint. ‘The Dutch Ministry of Public Works anticipates an increase of this substance in the Wadden Sea, while in Dutch harbors this increase is already a fact of life. Irgarol is the successor to tributylin which has since been banned worldwide. According to Schobben there are many more substances that could possibly be dangerous. ‘By implementing a new method, we have already shown that there

are at least four hundred substances in the sediment of the North Sea. Naturally, the one asks which substance causes which effect and what is the said effect. I must say, this begs the question: Is the North Sea a clean body of water?’. Above everything else, Schobben is critical of the EU’s prescribed manner for measuring pollutants. Generally speaking, there are pollutants that can be measured in the water bottom, in the animals themselves and in the water’s suspended particulate matter. ‘The EU says that you must make a measurement based on a litre of water and that you need not measure further. The particulate concentrations there are so small that they will not show up by measuring just one litre. Indeed, it might seem that the pollution problem will already been solved; however, that would be sticking one’s head in the sand. Many of these substances are fat-soluble and they make their way into mussels and fish where the

concentration of these substances is measurably high. Schobben’s view is that researchers must not only check the quality of the water, but they should also investigate the effects of pollutants on animal life. A recent measurement taken by Imares of the current pcb concentration in Dutch coastal waters shows a threat to sole larvae and illustrates the importance of this step. The institute has devoted much energy to developing tests for measuring just such effects on fish and other sea animals. According to Schobben, the North Sea patient deserves to be examined by a good doctor. ‘If you visit the doctor and he says ‘I find no fever, you are fully healthy’, is this necessarily the case? Musn’t the physician also take your blood pressure and have a look at your cholesterol numbers? The same can be said for the North Sea. We need to devise a thermometer that is so comprehensive that we can really say: the sea is healthy.’ / RK

RESEARCHING THE CUCUMBER GENOME Wageningen UR will be participating in a project together with Dutch and Chinese seed companies with the quest of learning the details of the cucumber genome. This project is connected to a top institute in China, Green Genetics, which is working in tandem with the Chinese Agricultural Ministry. Chinese researchers have already determined the DNA-sequence for the cucumber genome. ‘However, we still only have a lot of A’s, T’s and G’s for which we have not yet assigned a value.’ said Professor Richard Visser who is closely associated with this project.‘First, we need to take a look at their usefulness and quality of the sequences which the Chinese have made. Then, we can perhaps pair genes to characteristics. Visser hopes that with this genome knowledge the cucumbers genetic variations can be broadened. ‘Genetic variation is now somewhat limited and that makes it troublesome if you would like to crossbreed to introduce disease resistance qualities. With additional genome knowledge you can crossbreed with more focus on these resistantance.

nu

,

s.

ral d n.’ r

t

n-

r

CAPOEIRA/

About thirty Wageningen University students warmed up by spinning around and shaking their hips during capoeira and salsa workshops at the Unitas student club on Thursday evening 30 October. DJ Safri played hot latin music and later on the enthusiastic dancers showed their skills on the dance floor. About 250 people – mainly Europeans and Latin Americans – attended the South American cultural evening that was organized by ISOW and Unitas. The first cooperation between these two associations a year ago was a big hit and this year's party remained crowded until Unitas closed it’s doors at 4 o’clock. / AB, photo MW

Wageningen UR is investing 75 thousand euros in this million euro project, half of which will pay for the project’s Dutch participants. Along with Wageningen UR, financing will be coming from pesticide businesses and from the top institute, that has received money from the Dutch government in order to strengthen the level of knowledge and the competitiveness of Dutch pesticide firms. / AS

Resource 0306 10-13 en 18-20

05-11-2008

17:02

Pagina 12

INTERNATIONAL

6

12 ‘If problems arise with meal service for students, then we will certainly revisit this issue’

FOREIGN STUDENTS SATISFIED WITH WUR Foreign masters students are every bit as pleased as their Dutch counterparts with the education they are receiving at Wageningen University. They feel well prepared at the completion of their study to enter the employment market. The most significant pluses they cite are the thesis contract and the attention paid to their future career opportunities. According to other student surveys, Wageningen is ranked as the best university in the Netherlands. Four consecutive years this has been the statistic seen in the official selection manual for higher education, a guide that offers students all of the higher education possibilities in the Netherlands. It must be said, though, that this top ranking reflects Dutch student opinion since almost no international students have

taken part in the surveys. Foreign students’ opinions should be important for the guide since one in four Wageningen students comes from another country and other Dutch universities are heavily involved with internationalising their student populations. Based on statistics found at the WUR headquarter for Education and Research, one can see that students arriving here with a foreign education have departed satisfied with the results of their Wageningen study. Their opinions do not deviate very much from that of Dutch students. On a scale of 1 to 5, the average result seen in these statistics was a four. The graduating students evaluated many things such as the coaching they received from their study advisor, as well as their

collaborations with students coming from other cultural backgrounds. The answers here also point out that foreign students seem more positive than Dutch students about their possibilities in both the job market and for Phd positions students – a finding that coincides with the plus points given to Wageningen in the selection manuals. That foreign students’ ratings have not made their way into the official selection manuals is a result of it being very difficult for the Higher Education Press Bureau (HOP) to reach them - either by phone or in writing. HOP director, Frank Stelkamp, explains that ‘We work with the contact information the IB Group has for regular Dutch students’, (the Ib Group pays student grants). Foreign students are often only briefly in the Netherlands

and quite often information about them is obsolete. The survey even has a list of questions in English; however, it is so rarely filled in that it has no influence on the scores. The guide which was established many years ago was based on recent Dutch graduates and this places yet another obstacle for foreign students who are not accustomed to the ten point scale. Attention is starting to be paid to the Netherland’s steady stream of foreign students, says Steenkamp. The manual now has a comparable website named studiekeuze123.nl and it recently added an English overview of the choices for higher education. The guide’s compilers are thinking of new ways to make their manual interesting for foreign students. / YdH

FUTURE OF MENSAS UNSURE

Di ins en W te inc jus ye be no

Be m on m m th 20 no sit ve m ed

Pumpkin-tomato soup, Indonesian nasi with chicken and beans, Tuscan steak, roasted rosemary potatoes, salad, cinnamon custard and fresh fruit. This is but a random selection from the weekly menus at SSR-W and KSV St. Franciscus where you can a three course meal for only 3,70 euros. Well, not for much longer.

The Board of Directors decided last week to cut off the subsidy saying the mensas have no true public function and that there is no real need for them. Based on their investigation it appears that a great deal of the mensa’s visitors are themselves members of the associations, with about one third of the visitors having no connection to Wageningen UR. Baas does not know the precise numbers, but said that for the most part it is students who come there for a meal.

Th th re ed ex st th re un 34

In Bo ex ac ev ye les

Student associations KSV St. Franciscus and SSR-W are deploring the fact that as of 1 July 2009 they will no longer receive a subsidy from Wageningen UR and through this loss they there is a chance that they will also lose their public function. Students and employees will probably quite shortly be able to return to the Forum for their evening meal. However, it will be more expensive than it was having a bite at a mensa.

‘We cannot yet assess the consequences’, was the reaction of Margot Baas, chairperson for the SSR-W. There are a number of possibilities, such as keeping the mensas open for everyone or open only for members or closed for all. The following week we will meet to talk about this and brainstorm with the members. It will be great if the university will at least consider still offering some financial support to the solution we will be considering’.

F E E

C Students have dinner at SSR-W. / photo GA The KSV St. Franciscus is also taking a look at the possibilities for the future according to Lies Zandberg, mensa coördinator. The mensas will very likely be open until July 2009. However, if the associations will continue taking care of evening meals beyond then remains an open question. The caterer Albron has plans in the works to serve warm evening meals in the Forum building. Catering manager Bas Luiten said that, ‘Çertainly, as the educational function becomes more centered around the campus in the future, Forum will be a great location.. Plans are not yet entirely concrete. We do

have it in writing that we are not allowed to compete with the mensas.’ Luiten admitted that competition would be rather difficult for Albron as a commercial business to offer a full three course meal for 3,70 euros. The introduction of evening meals at Forum will involve close deliberations with Wageningen UR. Depending on the client’s concrete order, we can have everything up and running within a couple of weeks. However, that order is not yet ready. According to Simon Vink, spokesman for Wageningen UR,

there is no special agenda involved in cancelling the mensas’ subsidy. We have no particular interest in seeing a firm such as Albron set up in Forum. The SSR-W and KSV mensas were, in fact, patronized only by their members and have not served as major facilities in which it would make sense to invest such large sums of money. However, if the situation arises where there is a problem with meal service for students, then we will certainly revisit this issue.’ / AB

is

e

d

Resource 0306 10-13 en 18-20

05-11-2008

17:02

Pagina 13

6 NOVEMBER 2008

13

RESOURCE #6

SNAPPED WHO? Andrea Welsink (19) Biology, first year TALENT FOR LANGUAGES? I was born in Bolivia, but I later moved to Argentina with my adoptive parents, a Canadian father and a Dutch mother. We lived there for the past ten years on a seven hectare

FOUR MILLION EXTRA TO EDUCATION The Board of Directors has announced that Wageningen University will be receiving four million extra for educational purposes in 2010. These extra funds are due to the growing student numbers which in turn increases the university’s share of education tax revenue. The education budget for this university has now increased from 30 to 34 million euros. Director Pim Brascamp of the educational institute (OWI) finds the board’s enlargement of the education very fair. With the swelling number of students, the teaching staff’s educational duties increase as well. The university has only just received extra funding after two years. These costs come from the benefits of the education found here and now you can pay for these extra benefits. In estimating the budget for 2009, the Board of Directors did not allow for any extra funding for education. ‘This academic year we will probably break even’ said Brascamp. The last academic year educational costs were somewhat less than the thirty million forecast.

farm near Neuquen until I moved to Wageningen three months ago. I graduated from a bilingual high school where my classes were taught in English and Spanish and, currently, I am nearly fluent in Dutch, English and Spanish. BIOLOGY? Ethology interests me as I have been

accustomed to being around horses, sheep, geese and other farm animals. DO YOU MISS ARGENTINA? People there really live for the moment. They are also much more passionate dancers and more open regarding their friendships and relationships. I miss that sometimes. / TR

LIVING IN NEW ERA POST-2012 First year Biology student, Bas (21), is a man of remarkable convictions. The most striking example concerns a coming ‘event’ that he predicts will radically change the world as we know it. To this end, Bas has taken out the maximum student loan from the IB Group since in the coming era money will hold little to no value. Bas does not exactly know what will happen on 21 December 2012 – the date on which the Mayan calander comes to an end. However, he believes it will be something of great magnitude. ‘Some people say that World War Three will begin , but I don’t believe it. More likely, the climax of current economic and climatic problems will result in a worldwide catastrophe, possibly accompanied by a significant natural disaster. Following the apex of this chaos, a new era will arrive. Believing money will be then be worthless, Bas took the maximum IB euros and with it he is taking an additional, and relatively expensive, class in alternative medical treatments while majoring in Biology at Wageningen University. Not only that, he wants to get

some enjoyment out of his life here and now. ‘ I have never been one to happily tread the expected path from primary school to retirement. Work will always take a back seat to my having a bit of fun.’ Bas has absolutely no confidence in the integrity of either the government or the pharmaceutical industry. After dropping out of medical school in Belgium, Bas completed a course called Living Biology. This subject deals with alternative medical treatments and posits that stress and other diseases are caused by radiation. ‘The insights I found by studying alternative remedies got me to thinking differently on a number of other matters. Take the pharmaceutical industry – it is so extremely capitalistic it’s as if its highest goal is to fill people with as many pills as possible before they ultimately die. It does not seem to be their goal to make people better. In this study I was taught by insightful teachers with refreshing views – views that are worthwhile for everyone to take the trouble to absorb.

were probably caused by the United States itself. He says that the media is so manipulated by government that it leaves people in a state of uncertainty regarding whatever is going on. The more money that is involved, the greater the temptation for powerful authorities to steer the course of events. Bas doesn’t know if there are many Wageningen students who share his line of thinking. It is not a lighthearted topic that he readily discusses. Following a number of negative reactions, he no longer tries to convince others. This is one of the reasons that neither Bas’s last name nor his photo accompanies this Resource article. ‘I know that I am very unique in my way of thinking and in my opinions. That’s no problem - I do not feel the need to convince others. It’s really about how I conduct my life. Most people do not dare to look beyond their current worldview since it offers them a sense of security and safety. They have this sacred belief in our society. Luckily, my girlfriend is open to my ideas and that is what’s important to me.’ / TR

According to Bas, the attacks of 9/11

Because the university uses a funding model from the government that is based on students and graduation rates, this means the growth of students leads to more income. ‘We do not know for certain that the entire amount will come in in 2010’, says Brascamp’, ’because we do not yet know what the overall financial situation will be in 2009. Therefore, I am very pleased that the board has meanwhile earmarked more funds for education in the 2010 budget.’ / AS

(ADVERTISEMENT)

COMING SOON ELECTION

ELECTION NIGHT/ The residents at Droevendaalsesteeg 33 got through Tuesday night with the aid of hotdogs, McCain-fries, and pancakes. To their great jubilation they witnessed Barak Obama’s victory. Still, even Obama is not so terribly progressive, opined Diederik van der Loo. ‘ If you base your perceptions on the Wageningen paradigm, then the whole world seems a bit conservative’. / photo BdG

Resource 0306 14-17

05-11-2008

14:11

Pagina 14

SERVICE

14

SWITCH

AGENDA

Wageningen UR streeft naar mobiliteit van het personeel, ter bevordering van de kwaliteit van de organisatie en in het belang van de loopbaanontwikkeling van de medewerkers. Vacatures worden tegelijkertijd voor interne en externe werving aangeboden. Interne sollicitanten hebben voorrang in de procedure (zie voor de W&S-procedure: Intranet/People/Arbeidsvoorwaarden). De volledige vacaturetekst staat op: www.werkenbij.wur.nl. Aanleveren van vacatures vóór woensdag 17.00 uur in de week voorafgaand aan verschijnen Resource. Voor informatie kunt u Corporate HRM bellen: telefoon 0317 - (4)85706.

Berichten voor de AGENDA dienen uiterlijk op maandag in de week van verschijning vóór 10.00 uur bij het redactiesecretariaat van Resource te zijn ingeleverd.

WETENSCHAPSREDACTEUR RESOURCE (M/V) bij Wageningen UR, Corporate Communicatie, Wageningen. Vac.nummer AT-CC-CC-08/120 Je maakt deel uit van het team (8 medewerkers) dat Resource maakt. Je signaleert en interpreteert ontwikkelingen in de wetenschap en vervat die in artikelen in alle journalistieke genres. Je denkt mee over beeld en over de koers van het blad. Je hebt een academische opleiding gevolgd, bij voorkeur in een van de levenswetenschappen. Je beschikt over een vlotte pen, een goed netwerk en eigen kennis, en een kritische, wetenschappelijke blik op de wereld. Ervaring met voedingswetenschap is een pluspunt. PHD ADAPTATION TO CLIMATE CHANGE OF AGRICULTURAL SYSTEMS IN THE NETHERLANDS Wageningen University, Plant Production Systems, Wageningen Vacancy number DPW 08-47 The so-called Delta programme, presented in September to the Dutch government, is one example of more and more concrete proposals to cope with the consequences of climate change. Dutch agriculture is one of the sectors significantly affected by climate change; efficient and effective adaptation strategies are needed also for this sector. The PhD aims at developing and using a multiscale and quantitative approach for assessing adaptation strategies for Dutch agriculture, and to complement this approach with qualitative methods for assessing governance aspects such as institutional compatibility and acceptability by various stakeholders groups. The PhD will develop and use bio-economic models, a farm typology and a biophysical simulation model. WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEKER GIS EN BESTUURLIJKE INFORMATIEKUNDE V/M (1.0) Alterra, Centrum Geo-Informatie, Wageningen Vacaturenummer ALT-08-GIS-42-R Alterra doet strategisch en toegepast onderzoek voor een duurzame, groene leefomgeving, waarbij mens en omgeving evenwichtig samengaan. CGI is toonaangevend op het gebied van geo-informatie en ICT. Als onderzoeker doe je onderzoek naar toepassing van geoinformatie in bestuurlijke- en beleidsprocessen. WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEKER INNOVATIES IN GIS M/V (1.0) Alterra, Centrum Geo-Informatie, Wageningen Vacaturenummer ALT-08-CGI-43-H Alterra doet strategisch en toegepast onderzoek voor een duurza-

Promoties 7 november

13.30 uur promotie dhr.ir. G. A. Hiddink: Suppression of soilborne pathogens in mixed cropping sysme, groene leefomgeving, waarbij tems. Promotor prof.dr.ir A.H.C. mens en omgeving evenwichtig sa- van Bruggen, co-promotor dr. ir. mengaan. CGI is toonaangevend A.J. Termorshuizen (BLGG) en dr. op het gebied van geo-informatie J.M. Raaijmakers. en ICT. Als onderzoeker geef je in- 16.00 uur promotie mw. ir. M.F.W. vulling aan onderzoek naar comSlegers: Exploring farmers’ perplexe technische geo-informatie ceptions of drought in Tanzania vraagstukken in het groen/blauwe and Ethiopia. Promotor prof.dr.ir. domein. L. Stroosnijder, co-promotor dr.ir. J. de Graaff. HOOFD LANGUAGE SERVICES M/V (1.0) 10 november bij Wageningen UR, Facilitair Be16.00 uur promotie dhr. drs. drijf, Operational Services, Wage- R.J.W. Brooijmans: Electron Transningen. port Chains of Lactic Acid BacteVacaturenummer ATFB2008-138 ria. Promotoren prof.dr. W.M. de U bent verantwoordelijk voor de Vos en prof.dr. J. Hugenholtz (NIZO acquisitie van nieuwe cursussen food research, Ede). c.q. opleidingstrajecten en het accountmanagement. U treedt op 11 november als teamleider en bent verant13.30 uur promotie dhr. ir. T.J.A. woordelijk voor het implementeBorm: Construction and use of a ren van het HRM-beleid binnen physical map of potato. Promotor Language Services. U initieert, prof.dr. R.G.F. Visser, co-promotor ontwikkelt en bereidt adviezen dr. ir. H.J. van Eck. voor inzake beleidsonderwerpen op het eigen aandachtsgebied. 12 november Speerpunt voor 2009: transitie13.30 uur promotie dhr. drs. M. proces van uitvoeringsorganisatie Bogers: Markers of endocrine disnaar regie-rol van de organisatie ruption in fish. Promotoren prof.dr. en van een productenaanbod naar A.J. Murk en prof.dr.ir. I.M.C.M. een aanbod van dienstverlening. Rietjens, co-promotor dr.ir. J. Legler (IVM, Instituut voor MilieuASSISTENT CONTROLLER V/M vraagstukken A’dam). (1.0) 16.00 uur promotie dhr. K.M. HadAnimal Sciences Group, Unit Stra- gu: Temporal and spatial changes tegie en Control, Adviesgroep, Wa- in land use pattern and biodiversigeningen. ty in relation to farm productivity at Vacaturenummer: AT45.115.02 multiple scales in Tigray, Ethiopia. De Animal Sciences Group ontwik- Promotor prof.dr.ir. dr. A.H.C. van kelt, innoveert en verspreidt kenBruggen, co-promotoren dr.ir. W.A. nis, producten en diensten voor de H. Rossing en dr.ir. L. Kooistra. veehouderij. Wij zoeken per 1 januari 2009 een Assistent Control- 14 november ler ter ondersteuning van de divi13.30 uur promotie mw. ir. S. van sie Departement Dierwetenschap- Bommel: Understanding experts pen die een actieve bijdrage levert and expertise in different goveraan managementrapportages, nance contexts. The case of natuprojectadministratie en voorberei- re conservation in the Drentsche dend werk ten behoeve van het Aa area in the Netherlands. Proopstellen van begroting en jaarre- motor prof.dr.ir. N.G. Röling, cokeningen. De reactietermijn voor promotoren dr. M.N.C. Aarts en dr. deze vacature is 7 dagen. E. Turnhout. 16.00 uur promotie dhr. ir. K.A. ASSISTENT CONTROLLER V/M Uitdehaag: Effects of genetic (1.0) background and social environAnimal Sciences Group, Unit Stra- ment on feather pecking and relategie en Control, Adviesgroep, Le- ted behavioural characteristics in lystad. laying hens. Promotoren prof.dr.ir. Vacaturenummer: AT45.115.04 J.A.M. van Arendonk en prof.dr.ir. De Animal Sciences Group ontwik- B. Kemp, co-promotoren dr.ir. J. kelt, innoveert en verspreidt kenKomen en dr.ir. T.B. Rodenburg. nis, producten en diensten voor de veehouderij. Wij zoeken per direct 17 november een Assistent Controller ter onder- 13.30 uur promotie Mw. drs. J. de steuning van de divisie Centraal Jonge: A monitor for consumer Veterinair Instituut die een actieve confidence in the safety of food. bijdrage levert aan management- Promotor prof.dr.ir. J.C.M. van Trijp rapportages, projectadministratie en prof.dr. L.J. Frewer, co-promotor en voorbereidend werk ten behoe- dr. R.J. Renes. ve van het opstellen van begroting 16.00 uur promotie Mw. ir. K. en jaarrekeningen. De reactieter- Struijs: The lignan macromolecule mijn voor deze vacature is 7 dafrom flaxseed. Structure and biogen. conversion of lignans. Promotor prof.dr.ir. H. Gruppen, co-promotor Voor meer informatie zie: dr.ir. J.-P. Vincken. www.werkenbij.wur.nl

Cursussen (ADVERTENTIES)

proefschriftdrukken.nl

11 november 19.30 uur Informatieavond Natuurgidsencursus van het IVN

6

Diversen 6 november

15.00 uur Symposium Alternatieven voor dierproeven binnen Nederland en Wageningen UR. Sprekers Jan van der Valk, NCA, Universiteit Utrecht; Elsbeth Stassen, ASG; Jochem Louisse, Toxicologie WU en Nico van den Brink, Alterra. Locatie: LA13, Wageningen. 18 en 19 november Inschrijven: [email protected]. InlichCursus Varkensvoeding in de praktijk. Aandacht wordt besteed tingen: [email protected] of [email protected]. aan thema's op het gebied van varkensvoeding, waarbij de twee- 20.00 uur Johan Faber, auteur de dag vooral in het teken van het van het onlangs verschenen boek thema gezondheid staat. Het pro- Wat bezielde Volkert van der G.? is gramma biedt de mogelijkheid tot te gast in de bblthk en wordt geïnverbreding/verdieping van kennis terviewd door Frénk van der Linden. Toegangskaarten á 5 euro en inzicht gekoppeld aan praktische toepassingen. Cursusleiding zijn verkrijgbaar bij de bblthk en dr.ir. W.J.J. Gerrits, Leerstoel Dier- Boekhandel Kniphorst. voeding, emeritus prof.dr.ir. M.W.A. 20.00 uur Orgelconcert Les Corps Glorieux van Messiaen, in de GroVerstegen. Inl: www.wbs.wur.nl. te Kerk, Markt Wageningen. Organist Simon Marbus. 19 en 20 november 22.00 uur Het Hugh-Hefnerfeest Cursus Grondmarkt In beweging bij Nji-Sri is wegens omstandigheof op slot? Over het functioneren van de grondmarkt: de marktpar- den uitgesteld. tijen die actief zijn, de economische afwegingen en recente ont7 november wikkelingen in het overheidsbe10.00 - 18.00 uur Symposium leid. Cursusleiding dr.ir. J.H.M. Hoe word ik een (effectieve) proPeerlings (WUR) en ing. E.P. Treep fessor? georganiseerd door het (Grontmij). Inl: www.wbs.wur.nl. Landelijk Netwerk Vrouwelijke Hoogleraren, in het Trippenhuis te Amsterdam. Bedoeld voor vrouwe25 en 26 november Cursus Rundveevoeding Recente lijke hoogleraren en universitair ontwikkelingen en nieuwe inzich- hoofddocenten. Lezingen door Sybilla Dekker, prof.dr. Barbara Alten. Theoretische achtergrondinformatie en aandacht voor toepas- ving (NIH, USA) en dr. Pam Hines (Science) en een interactieve voorsing in de praktijk, case studies dracht over dilemma's op de werk(probleembedrijven) en een bedrijfsbezoek aan de proefboerderij vloer. Aanmelden via www.lnvh.nl. De Ossenkampen. Cursusleiding Vragen kunt u sturen aan [email protected]. dr.ir. J. Dijkstra, Leerstoelgroep Diervoeding. Inl: www.wbs.wur.nl. 21.00 uur Jazz in de Downunderbar met het Willem Hellbreker Quartet in Hof van Wageningen 20 en 27 nov en 9 en 16 dec. Cursus Toegepaste Statistiek. Al- (voorheen WICC) gemene principes van statistiek en modellering worden ingeleid 8 november adhv toepassingen uit landbouw - 13.00 uur Start Day of the Interen milieu onderzoek. Wiskundige national Student 2008 in Den grondslagen van de gebruikte me- Haag. Inl: www.dis2008.nl. thoden komen in de cursus be20.15 uur Concert Wagenings Orknopt ter sprake. Cursusleiding ir. kest Sonante in de Bevrijdingskerk, S.L.G.E. Burgers (Wageningen UR, Ritzema Bosweg 18, Wageningen. Biometris). Inl: www.wbs.wur.nl. Solisten op cello: Mirjam Daalmans en Luisa DiGiacomo. Reserveren: evanmaarschalkerwaart@hotmail 3 en 4 december Cursus Kwaliteitsmanagement in .com of 0318-630538. 21.30 uur Swingnight in Hof van de Voedselketen, praktische risicobeoordeling in de voedselketen Wageningen (v/h WICC). & Etikettering, traceerbaarheid, terughaalacties en educatie. Cur9 november susleiding prof.dr.ir. M.H. Zwiete15.00 uur Sunday Afternoon Jazz ring en prof.dr. S. Notermans. Inl: in Hof van Wageningen (v/h WICC). www.wbs.wur.nl. Zuidwest Veluwezoom in cursuslocatie Speeltuinvereniging Tuindorp aan de Floralaan. De cursus start in januari 2009. Inl: zie www.ivn-zwv.nl bij Gidsencursus.

27, 28 januari en 3 februari Cursus Van stedelijke wateropgave naar robuust systeem. Met lezingen en discussies, de casus Poptahof te Delft en een excursie naar Nijmegen, de wijken Hatert en Grootstal. Cursusleider drs. J. Spoelstra (Hogeschool Van Hall Larenstein). Inl: www.wbs.wur.nl.

9, 10 en 11 februari 2009 Cursus Procesarchitectuur van interactieve processen, voor afgestudeerden (wo- of hbo-niveau, of deelnemers met gelijkwaardig niveau op basis van zelf verworven ervaring), die in hun beroepspraktijk in aan-raking komen met interactieve processen en zich de methode eigen willen maken. Cursusleiding Brendan Hickling en Rolf A. Müller. Inl: www.wbs.wur.nl.

all (future) student and staff members of Programme Committees, OWI Board and other committees in the VIP room of Forum. Subscribe: [email protected].

13 november 10.00 uur Studiedag Water en Watertechnologie. Locatie: Shell Amsterdam. Organisatie: Wageningen Universiteit, Hogeschool van Hall Larenstein. Informatie www.wageningenuniversiteit.nl docenten/decanen. Contact: Hermien Miltenburg, 484455, [email protected]. 16.00 uur Inauguratie prof.dr.ir. E.J.M. Feskens. Aula Wageningen Universiteit. 18.00-20.00 uur Beursvloer Wageningen in Junushoff. Netwerkavond met onderzoeksinstituten, verenigingen, bedrijven en organisaties in en rondom Wageningen.

14 november 20.30 uur Open leesclub Witte zuster in donker Afrika met Joke Linders bij Boekhandel Kniphorst.

15 november 20.00 uur Benefiet voor Chiapas (Mexico) in De Wilde Wereld. Feest met de documentaire film A Place Called Chiapas van Nettie Wild, de bands d'Onderhond (uit Gent) en Black Terrace, hapjes, drankjes envanaf middernacht een dj. Organisatie Grassroots Projects. Inl: www.grassrootsprojects.com.

16 november 15.00 uur Concert door Jake Walker (VS) met band bij Bluesclub XXL in café XL in Wageningen.

18 November 13.00 - 19.00 uur 80th ICAD (International Conference on Agricultural Development), co-organised by KLV: High food prices: a disaster for the world, a blessing for farmers? Location: Royal Tropical Institute (KIT), Mauritskade 63, Amsterdam. For information and registration, please visit www.klv.nl. 15.30 uur Propaedeutic graduation ceremony VHL in Forum.

20 november 16.00 uur Inauguratie prof.dr.ir. H. Gruppen. Aula Wageningen Universiteit.

22 november 09.30 tot 15.30 uur Master Meetings 2008 in Jaarbeurs, Utrecht. Inl: www.mastermeetings.nl.

10 november

24 november

15.00 uur Waterschapsverkiezingsdebat Wetterskip Fryslân 2008 op Hogeschool Van Hall Larenstein in Leeuwarden.

19.30 - 22.00 uur KLV loopbaancafé in Café H41, Heerenstraat 41 in Wageningen. Inl: www.klv.nl.

25, 26, 27 en 28 november 11 november 9.30-13.00 uur Congres De Ingenieur van de Toekomst georganiseerd door KIVI NIRIA in Muziekgebouw aan ’t IJ in Amsterdam. Inl. en aanmelden via www.kiviniria.nl/ ingenieurvandetoekomst. 19.30 uur Themaavond Het Paard Binnenste Buiten in Forum, met Ina Meijer en Mieke Theunissen. Inl: www.vanhall-larenstein.nl/ TrainingEnConsultancy.

12 november 19.30 - 22.30 uur SC, WSO and OWI organize the second Programme Committee Training for

MSc/Doctoraaluitslagen. Aula Wageningen Universiteit.

28 november 14.00-22.00 uur LSVb Mega Medezeggenschap Manifestatie in Utrecht. Een dag voor alle medezeggenschappers vol leuke workshops, een lezing van Karl Dittrich (voorzitter NVAO), een diner en een borreldebat met onderwijsexperts. Georganiseerd door de LSVb, LOF en SOM. Locatie: Hogeschool Domstad en (vanaf 19.30 uur) Trianon (borreldebat). Inl: www.studentenpolitiek.nl/mmm. ook voor inschrijven.

Resource 0306 14-17

05-11-2008

14:11

Pagina 15

6 NOVEMBER 2008

15

RESOURCE #6

EDUCATION

m, es

ll

Debat Nieuwe EU-regels landbouwgif Zegen voor milieu & gezondheid of vloek voor de landbouw?

Berichten dienen uiterlijk op de vrijdag voorafgaande aan de week van verschijning vóór 9.00 uur te zijn ingeleverd. Berichten moeten beknopt zijn;, bij voorkeur niet meer dan honderd woorden; te lange berichten worden ingekort. Indien berichten zowel in Engelse als Nederlandse versie worden ingeleverd wordt slechts het Engelstalige bericht geplaatst. Education announcements must be submitted by Friday morning 9.00 the week before the next edition. Please send messages to [email protected]. Please make notices short; messages that are too long will be shortened. Please deliver messages in English.

quire running simulations with different set of parameters and different crop models and analyzing Entomology the outputs in various locations of Europe. You will be working closely Seminar with researchers involved in the Wednesday, 12 November 2008 there is a seminar by Dr. Jacek Ko- EU project SEAMLESS, and more specifically in the development of ziel, Iowa State University. Title: the crop component in the AgriculSolving the mystery of ladybug's noxious odor. Time: 15.30 hrs. Ve- tural Production and Externalities nue: Large Lectureroom C19, Buil- Simulator. Info: myriam.adam@ wur.nl. ding 511, Binnenhaven 7.

Plant Sciences

Donderdag 13 november van 20.00 tot 22.00 De Balie te Amsterdam

. n

an, nin.

e st.

as est ce de n

De komende maanden valt de beslissing over nieuwe wetgeving voor het gebruik van bestrijdingsmiddelen in de EU. Milieu- en gezondheidsorganisaties zijn blij met het wetsvoorstel omdat middelen die extreem schadelijk zijn voor gezondheid en milieu worden verboden. Vertegenwoordigers van de landbouwsector stellen dat de voorstellen desastreus zijn voor de Nederlandse landbouw. Wie heeft er gelijk? Europarlementariërs, boeren en burgers kruisen de degens Toegang gratis. Aanmelden via weetwatjeeet.nl of 020 6262 620

. m.

al-

nuld sarnmgi-

P l a n t P r o d u c t i o n S y s te m s

Social Sciences

MSc-thesis subject Analysis of wheat productivity in Europe

Law and Governance

Agricultural land use and food supply largely depend on the productivity of crops. However, estimation of crop productivity is highly dependent on our understanding of crop physiology. While available crop models capture our understanding of crops’ physiology, application of models of crop growth and development in different regions of Europe may require change in the parameters or structure of the model. In the frame of your MSc. thesis you could contribute to the evaluation of wheat productivity across Europe, adapting crop models for different regions of Europe. Your work will re-

Research on biodiesel companies, energy cropping and changes of access to land and food in Brazil WANTED: students of development or environmental studies for doing MSc-thesis research (or a combination of 'internship' and thesis research) as part of one of the following two research projects: (1) one student (at short notice) for an on-going research pro-

ject (June 2008 - March 2009) on effects of energy cropping on access to land and food in the state of Bahia (Brazil) and (2) four students for a forthcoming research project (January 2009 - May 2010) on biodiesel companies and smallholder development in the northeastern part of Brazil. Both research projects are funded by Dutch NGOs and offer some facilities for students. Students have to learn or master the Portugese language and draft a research proposal, selecting and using a combination of theoretical concepts (like governance, private regulation, property, access, rights, netchains and/or other relevant ones) for this purpose. For more information, please contact the project coordinator, Dr. O. Hospes of Law and Governance Group: 0317483399 / [email protected].

(ADVERTENTIES)

proefschriftdrukken.nl

“Werken in de moderne tuinbouw” Werken bij De Ruiter Seeds is werken bij een dynamische en succesvolle onderneming. De Ruiter Seeds is internationaal toonaangevend voor veredeling en verkoop van hybride groentezaden en onderstammen. Met vestigingen over de hele wereld richten wij ons specifiek op de eenjarige vruchtgewassen tomaat, paprika en peper, komkommer aubergine en meloen. In Nederland is De Ruiter Seeds gevestigd in Bergschenhoek, nabij Rotterdam. Wereldwijd zijn er zo’n 900 gemotiveerde mensen verantwoordelijk voor het succes van De Ruiter Seeds. Wij investeren graag in mensen die een bijdrage willen leveren aan ons succes en die hun talenten tot ontwikkeling willen laten komen.

a-

. ni-

et.

Binnen Research onderscheiden wij twee afdelingen: Corporate Research (CR) en Technology Application (TA). De focus bij CR ligt op het ontwikkelen van nieuwe technieken en het ontdekken van nieuwe eigenschappen. TA is servicegericht en zet deze nieuwe technieken in om de merker selectie te verbeteren. De technieken worden door veredelaars gebruikt om sneller verbeterde hybriden te ontwikkelen.

Voor beide afdelingen zijn wij op zoek naar

n41

e-

kch x-

ge0

m.

ANALISTEN Als analist bij CR ben je verantwoordelijk voor het ontwikkelen van nieuwe merkers en het verbeteren van bestaande merkers voor eigenschappen die in de veredeling van belang zijn. Hiervoor worden merkers ontwikkeld die gebruikt kunnen worden voor indirecte selectie, maar ook merkers die een hulpmiddel zijn bij genetische analyses en identificatie van loci. Bij de ontwikkeling van merkers maak je gebruik van moleculair biologische kennis, maar ook van genomische kennis. Er wordt van je verwacht dat je samen met de projectleiders in opdracht van veredelaars nieuwe merkers ontwikkelt. Daarnaast ontwikkel je random merkers voor genetische analyses. Na een inwerkperiode ben je verantwoordelijk voor de zelfstandige uitvoering en analyse van deelonderzoeken binnen lopende projecten. Als analist bij TA ligt de nadruk op het assisteren van de supervisor met het effectief laten verlopen van service-activiteiten binnen de afdeling. High-throughput technieken worden toegepast om het aanleveren en verwerken van de moleculaire merkers zo efficiënt en effectief mogelijk te laten verlopen. Naast het produceren van moleculaire merkers moet je ook denken aan taken als: planning, evalueren van resultaten, “trouble shooting” en implementeren van nieuwe protocollen. De door TA geleverde resultaten worden, door de interne klanten, gebruikt ter ondersteuning van onderzoek- of veredelingsprogramma’s. Graag komen wij in contact met jou als je een HBO opleiding in een moleculaire richting hebt gevolgd. Ben je net afgestudeerd of heb je al enkele jaren ervaring?

voor 38 uur per week

De Ruiter Seeds biedt interessante carrière mogelijkheden! Wij zoeken collega’s die goed kunnen samenwerken en beschikken over uitstekende communicatieve eigenschappen. Daarnaast ben je gemotiveerd, creatief en gewend om initiatief te nemen. Wil je meer weten over deze functies, neem dan contact op met Anita de Haan, Teamleader Cell Biology and Molecular Breeding, telefoon 010-5292222. Mailen kan ook: [email protected] Voor meer informatie over De Ruiter Seeds kun je onze internetsite bezoeken: www.deruiterseeds.nl. Indien je geïnteresseerd bent in deze functie, nodigen wij je uit binnen 14 dagen te solliciteren via onze website: www.deruiterseeds.nl. Je kunt je sollicitatiebrief en curriculum vitae ook per post sturen naar: De Ruiter Seeds ter attentie van de afdeling HRM, Postbus 1050, 2660 BB Bergschenhoek onder vermelding van vacature analist.

Resource 0306 14-17

05-11-2008

14:11

Pagina 16

SERVICE

6

16

COLOFON Resource, Weekblad voor Wageningen Universiteit en Researchcentrum, is het weekblad voor personeel en studenten van Wageningen UR. ISSN/ 1874-3625. Redactieadres/ Bornsesteeg 47, 6708PD Wageningen, tel. 0317 484020, e-mail [email protected]; secretariaat Thea Agba-Kuijpers. Redactie/ Gaby van Caulil (hoofdredacteur), tel. 0317 482997, e-mail [email protected]; Lieke de Kwant (eindredactie), tel. 0317 485320, Alexandra Branderhorst (VHL, studentennieuws, organisatie), tel. 0317 481725; Roelof Kleis (economie, omgeving, ecologie, maatschappij), tel. 0317 481721; Albert Sikkema (plant, dier), tel. 0317 481724: Hans Weggen (serviceberichten), tel. 0317 485272; landelijk nieuws Hoger Onderwijs Persbureau (HOP).

VERENIGINGEN

Freelance medewerkers/ Marrit van den Akker (studentredacteur), René Didde, Stijn van Gils, Alice van Ginkel, Yvonne de Hilster, Laurien Holtjer, Christoph Janzing (studentredacteur), Rik Nijland, Emily Parry (studentredacteur), Tom Rijntjes, Joris Tielens. Foto's/ Guy Ackermans, bvBeeld, Bart de Gouw, Hoge Noorden, Lineair, Ruben Smit, Theo Tangelder, Martijn Weterings. Illustraties/ Henk van Ruitenbeek, Guido de Groot Vormgeving/ Hans Weggen (basisvormgeving OfD, Loek Kemming). Druk/ Dijkman Offset BV. Abonnementen/ Studenten van Wageningen Universiteit en personeel van Wageningen UR krijgen Resource gratis; anderen kunnen zich abonneren. Abonnementsprijs Nederland €58,00 (buitenland €131,50) per jaar. Eerstejaars afgestudeerden van Wage-

ningen UR kunnen zich abonneren voor €36.50 (buitenland €110,00) per jaar; Inl: tel. 0317 484020. Een abonnement wordt automatisch verlengd tenzij uiterlijk een maand voor het eind van de lopende abonnementsperiode schriftelijk is opgezegd. Advertenties intern/ Onderdelen van Wageningen UR kunnen tegen speciaal tarief adverteren in Resource. Informatie bij het secretariaat. Kleintjes is de rubriek voor niet-commerciële advertenties en dienen contant te worden betaald. Advertenties extern/ Van Vliet, bureau voor media-advies, Passage 13, Postbus 20, 2040 AA Zandvoort, telefoon 023 5714745. Serviceberichten/ Beknopte, zakelijke mededelingen van eenheden van Wageningen UR aan studenten en personeel kunnen gratis in Resource worden geplaatst. Inlichtingen: 0317 485272.

PUBLICATIES Nieuwe publicaties in reeksen van instituten en eenheden van Wageningen UR. Plaatsing is, eenmalig, gratis. Informatie: [email protected]. Publicaties (tbv berichtgeving in Resource over resultaten van onderzoek), persberichten over en samenvattingen van publicaties kunnen worden gestuurd aan Redactie Resource, rubriek Publicaties, Bode 41 of Postbus 409, 6700 AK Wageningen.

LEI Agrarische structuur, trends en beleid: Ontwikkelingen in Nederland vanaf 1950. C. van Bruchem, H.J. Silvis, P. Berkhout, K. van Bommel, K. de Bont, W. van Everdingen, T. de Kleijn en B. Pronk. LEI-rapport 2008-060; ISBN 97890-8615-264-3; Prijs €19 Dierenwelzijn in de melkveehouderij; Toekomstbeelden, pro-

bleempercepties en oplossingsrichtingen. E.B. Oosterkamp, L.C. Jager en J.S. Buurma. LEI-rapport 2008-024; ISBN 978-90-8615249-0; Prijs €10 Duurzame energie: stroomt het?; Belemmeringen in wet- en regelgeving en vergunningverlening bij de implementatie van duurzame energiesystemen in de glastuinbouw. C. de Lauwere, G. Hagelaar

en R. Stokkers. LEI-rapport 2008045; ISBN 978-90-8615-257-5; Prijs €19 Te bestellen door overschrijving van het bedrag op rekening 30.00.90.641 van het LEI te Den Haag o.v.v. het rapportnummer. Rapporten zijn ook te downloaden vanaf www.lei.nl (producten, publicaties, rapporten).

your internship you will be monitoring the problem of waste water in Pune, as well as design a plan to resolve the problem. With this, you also will be challenged to engage Internationale studentenorganisatie, Lawickse Allee 13, open both corporates and students in the city to understand the issue 9.30-16.30, tel. 0317-422264, and to actually make a start [email protected], www.aiesec.nl. ting your plan into practice. So if you know how to handle a Tired of cleaning your room? mess a month, are interested in And are you looking for a bigger challenge, and want to clean up a water management and don’t city instead? Then AIESEC has the mind earning $100 this might be the right traineeship for you! TN-Inright traineeship for you! As “ProIN-PU-2008-1766 ject Save Our World” in India is looking for somebody who will focus on the problem of waste If you consider rainforests imwater management in Pune, a big portant, then will you tell Shell? but dirty city in India, hosting If so, and living for a few months in about 83.000 inhabitants. During Brazil with a salary of $225 does

AIESEC

not scare you either, then AIESEC has the right traineeship for you! The Brazilian NGO “Aliança da Terra” is looking for a trainee who will focus on the fundraising of their projects to protect the rain forests in the Amazon. As an intern in their organization you will be responsible for contacting potential international financial and convince them to invest in the sustainability of the Amazon rainforest. So if you are done talking about problems of deforesting, and actually want to do something about it, contribute with your lobbying skills to the Amazon and pop by the AIESEC office now! TN-InBR-DF-2008-1254

Bij OGD werken ruim 500 studenten en afgestudeerden. Solliciteer online of bel voor een (bij)baan in de ICT.

ik wil een

baantje en ik ben

handig

Bel in Wageningen 030-2392090 [email protected] www.ogd.nl

met

computers

Sti All st.b ww

Fil

De lich ren Ge 11 de

Bo

(ADVERTENTIES)

Ja,

Bo

Delft Amsterdam Utrecht Eindhoven Enschede

Ma we din en (da 2). inc Me st.b

Lez

Sti Alli bo Ho alit Ove gen de bo nin na en avo dec Info

In

KLEINTJES Kleintjes dienen uiterlijk op maandag vóór 10.00 uur bij het redactiesecretariaat van Resource te zijn ingeleverd, contant betaald. Tarief €5,00 (voor studenten en medewerkers van Wageningen UR: €3,50) per dertig woorden. Kleintjes mogen niet langer zijn dan 60 woorden.

DIVERSEN tober. omgeving Wageningen. Iets Vermist: wit met bruine vlekken cocker spaniel, hond, reu, 10 jaar. gezien? Alle tips zijn welkom: bel Naam: Tren. Vermist sinds 30 ok- 06 51840409.

ADVOCATEN

!3!DVOCATEN"6ISEENADVOCATENKANTOORDATZICH BEZIGHOUDTMETJURIDISCHEDIENSTVERLENINGAAN INHOOFDZAAK AGRARISCHEBEDRIJVENENONDERNEMERSINHETMIDDEN EN KLEINBEDRIJF!3HEEFTEENKANTOORIN7AGENINGENENIN ,EEUWARDENMETINTOTAALADVOCATEN 6OORONSKANTOORIN7AGENINGENZOEKENDEMEDEWERKERSVAN !3PERDIRECTEEN

(ADVERTENTIES)

proefschriftdrukken.nl

TERONDERSTEUNINGVANDEADVOCATEN METNAMEINVAKANTIEPERIODES

2008

Ontdek jouw mogelijkheden bij de overheid Voor meer informatie en gratis entree ga je naar

www.carrierebeursoverheid.nl Contentpartners:

!3!DVOCATENBIEDT

GOEDESECUNDAIREARBEIDSVOORWAARDEN

PRETTIGEWERKSFEER 6OORMEERINFORMATIEKUNJETIJDENSKANTOORURENBELLENMET -ONIQUE"OERINGA TELEFOON  *ESCHRIFTELIJKEREACTIEKUNJESTURENNAAR!3!DVOCATEN TAVMEVROUW-"OERINGA 0OSTBUS !$7AGENINGEN OFPERE MAILMBOERINGA AENSNL

Mediapartners:

!3!DVOCATEN !GRO"USINESS0ARK 067AGENINGEN De Carrièrebeurs Overheid is een activiteit van,

Ag

Do Cro 9n Ma Tai be

Do

7%2+345$%.4/02/%0+2!#(4MV

28 en 29 november Amsterdam RAI

Du stu ww

een onderdeel van de

He bez sch de mo sym Voo gez ook bat lem vem

Int

Be den ww 42

Int

Wil Als

C !

Resource 0306 14-17

05-11-2008

he ng

ng bpop

Pagina 17

6 NOVEMBER 2008

Boerengroep

ho

will

14:11

Stichting Boerengroep, Lawickse Allee 13, tel. 0317 410500, [email protected], www.boerengroep.nl

grand kun je reageren door in te loggen op de website. Sta je niet ingeschreven, mail dan naar [email protected].

Planologie en/of stedenbouw Driebergen

De film Paul dans sa vie met toelichting van twee startende boeren ondernemers van de Wolverlei Geitenhouderij in Delden draait op 11 november (datum gewijzigd!) in de zaal van MovieW om 20.30 uur.

Code: 4409 Meeloopstage. De werkzaamheden voor deze interessante functie zijn tweeledig. Je werkt zelfstandig aan een actueel RO-onderwerp, dat we samen met jou kiezen. Verder werk je mee in onze multidisciplinaire projectteams aan het opstellen van ruimtelijke onderbouwingen, bestemmingsplannen en planologische en stedenbouwkundige adviezen.

Boerengroep Praktijkschool

Analyst, Private label Ahold

Film

Maandag 17 november Grondbewerken en ploegen; maandag 8 en dinsdag 9 december onderhoud en veiligheid motorkettingzaag (dag 1) en zagen op locatie (dag 2). Kosten: 15 euro per cursusdag, inclusief koffie en lesmateriaal. Meer info en aanmelden via [email protected].

Code: 4564 Afstudeerstage of Meeloopstage. De stageopdracht bestaat voor een gedeelte uit meewerken en voor een gedeelte uit onderzoek naar een vraagstuk dat op het moment van de stage onze aandacht vraagt. De exacte verdeling tussen meewerken en onderzoek kan in overleg besproken worden en hangt af van jouw profiel en interesses en van de lopenLezingen-reeks de projecten binnen de afdeling. Stichting Boerengroep i.s.m. de Meewerk- en eventuele onderAlliant en Netwerk Vitale Landbouw en Voeding presenteert een zoeksonderwerpen zijn: Analyse Hocus Pocus Kwartet over: Spiritu- van consumentgedrag, markt, inaliteit in de landbouw, bruikbaar? dustrie en diepgaande product; Over het gebruik van alternatieve Value chain analyse; Rapportage geneeswijzen en behandelmetho- en presentaties; Datamanageden van gewas en dier in de land- ment; Voorbereiding van het onbouw en veehouderij. Een verken- derhandelingsproces. ning langs BD-landbouw, bioresonantie, bio-fotonen, eco-therapie Sector analyse specialisten in en homeopathie. Vier dinsdaggroen, grond en infra avonden van 18 november tot 9 Code: 4523 Management Traindecember, 20.00 uur, toegang vrij. nee. Trainee positie, als "leerling" Informatie: www.boerengroep.nl. Associate Regional Supply Manager. Intensieve kennismaking als training on the job, met het beheer In de wereld - sp3 van de zaad voorraad. Vanuit ons systeem (SAP) Informatie inwinnen vanuit meerdere diciplines van het bedrijf; zoals Productie-, Verwerking-, Kwaliteit-, en Planningsafdelingen. Deze informatie Duivendaal 7, tel. 0317 482663, rangschikken en analyseren ten [email protected], behoeve van voorraad beheer. De www.indewereld-sp3.nl rapportage moet het uitgangspunt zijn voor tijdige en juiste beheersAgenda Donderdag 6 november, 19.00 uur, activiteiten in de zaadvoorraad, Crossroads; Vrijdag 7 t/m Zondag zodat partijen optimaal afgestemd zijn op de eisen van de markt. 9 november Kloosterweekend; Maandag 10 november, 19.30 uur, Taizéviering; Woensdag 12 novem- Movie W ber, 20.00 uur, Dotpainten. Filmhuis Movie W, Lawickse Allee 13, tel. 0317-484809 (ook voor Dotpainten reserveren), www.movie-w.nl Heb je zin om een avond creatief bezig te zijn in de stijl van Australische Aboriginals? Hou je van schil- Empties (Vratné lahve) van deren, cultuur, symboliek? Van Jan Sverák (Tsjechië, 2007) mooie schilderijen maken of met Wanneer een leraar op leeftijd symbolen je verhaal uitbeelden? merkt dat hij te oud wordt voor zijn Voor materiaal en inspiratie wordt vak gooit hij het roer drastisch om gezorgd (en voor de liefhebbers en besluit hij zich te gedragen alsook een opdracht). Kosten: nul, of hij weer jong is. Hij wordt legebaten: veel. Begeleiding Jan Wilflessenaannemer in een superlem Klaassen. Woensdag 12 nomarkt. Het sympathieke en charvember, Duivendaal 7, 20.00 uur. mante kleinnood Empties trok in thuisbasis Tsjechië volle zalen en is de derde film van regisseur Jan Integrand Sverák sinds zijn in 1996 met een Oscar voor beste buitenlandse film bekroonde filmhuishit Kolya. Donderdag 6 november 20.30 uur. Bemiddelingsorganisatie voor studenten en recent afgestudeerden, Paul dans sa vie van Rémi Mauwww.integrand.nl, tel. 0317 422 ger (Frankrijk, 2005) 421, [email protected]. Franse film die Movie W samen met de Boerengroep vertoont. Over de Normandische boer Paul, Integrand in het laatste jaar dat hij zijn paar Wil je reageren op onze stages? koeien nog zal melken. Hij is nooit Als je bent ingeschreven bij Inte-

17

getrouwd en woont al jaren samen met zijn twee, eveneens ongetrouwde, zussen. Met z’n drieën hebben ze een klein boerenbedrijf met slechts een handvol koeien en wat grond dicht bij zee. Al eerder hebben ze er over gedacht om te stoppen en de koeien te verkopen, maar konden ze geen afscheid nemen van hun koeien. Het boerenleven is zwaar en Paul doet alles nog zoals jaren geleden. Zijn landbouwmachines zijn al oud en hij doet nog veel met de hand, zoals zaaien en het melken van de koeien. Hij doet dit met veel liefde en toewijding, maar is zich ook bewust dat hij een heel ander leven had kunnen leiden. Donderdag 6 tot en met woensdag 12 november 20.30 uur.

Otherwise

Knowledge sharing for development, Lawickse Allee 13, [email protected], tel. 0317423590, www.wur.nl/otherwise

Beursvloer Wageningen Donderdag 13 november, 18.0020.00 uur, Junushoff. De Beursvloer is een netwerkavond waarop verenigingen, instituten, bedrijven en organisaties uit Wageningen en omstreken met elkaar in contact komen. Tijdens deze avond krijg je vanuit je vereniging, maatschappelijke organisatie, instituut of bedrijf de kans om elkaar beter te leren kennen en eventueel deals met elkaar te sluiten! Nieuwsgierig? Voor meer informatie en aanmelding kan je terecht op: www.beursvloerwageningen.nl Deelname aan de beursvloer is gratis.

The week of the African Farmer Twelve Wageningen Students who went to Ghana through Resilience, for a research on smallholder farming and entrepreneurship want to share their experiences with you! Monday 10 November, 8 pm, LA 13: Opening Photo exhibition and lecture about smallholder farmers and entrepreneurship. Tuesday 11 November, 7 pm, LA 13: Africulture Game: experience daily life of an African farmer and learn the effects of financial risk-taking. Wednesday 12 November, 8 pm, LA 13: Sheanut evening: learn about the chain of shea nut and experience the products with shea butter (karité butter). Thursday 13 November, 8 pm, LA 13: Debate with Hans Eenhoorn, ‘entrepreneurship for small farmers is not possible’. Monday 17 November, 8 pm, Movie W: Movie ‘Upper West’, a movie which gives you an unique atmosphere impression of a day in the life of a Northern Ghanaian farmer.

have their different focus points, but together they work on topics like student facilities, educational quality and internationalization to reach a better student environment. In the next period the Student Council has an important goal: finding students that want to join the council as January candidates. Both Student Council parties have a January candidate. This person is our trick to make sure that experience from the old student council is transferred to the new council. January candidates are a very important part in our yearly routine; finding them is therefore a very imported job in these months. Do you want to have a say in this university and work together with the existing council to reach their goals, as well as working with new people next year and have a large input in next years’ topics? Financial compensation is offered by the University. Please contact one of the Student Council parties and be heard!

The brand new committee at the SC: Student Facilities Good air quality in study buildings? Are you satisfied with the quality of the Language Services? Is there enough space for students to sport at the USB? Does your chair group has a thesis space for you ? Do you have enough space in your WUR account? Student housing problems? Are your lectures too crowded? All student facilities that are important for our education and subjects we have the rights to based on our Student Charter. We as the SC started a commission that will work on the topic of student facilities. The first step of our commission was to narrow down the facilities we should work on. This was done together with other committees (Internationalization, FOS, Education and Research and Housing) of the SC, in order to work in a consistent way and reduce the overlaps among committees. As a second step we started to make an overview on what people (students, study and sport associations, chair groups, etc) consider as important issues when referring to student facilities. This way we identified the main problems and have started on working in finding solutions. We will keep you updated on new developments and expect us asking more information/opinion on student facilities.

RESOURCE #6

Studium Generale

http://studiumgenerale.wur.nl, tel. 0317 482030

Roomservice November 6th Studium Generale presents for the second time the Wageningen StudentRoomTheaterFestival, RoomService! You bike (or walk) criss-cross through Wageningen, and walk right into an unfamiliar room, sit on a sagged couch and experience an exceptional, intimate performance in a small group of people. That’s RoomService Wageningen! You find great names on the flyer and website and many performances are 'international proof", specially meant for international students. Ten Wageningen student rooms change into ten small, original, small theaters. And are you curious to learn about the experiences of your fellow-students? We all join around 23.00hrs at JV Unitas, Generaal Foulkesweg 74 for the closing-festivities, and with live music by Eugenio Martinez and band. For tickets and Info www.la13.nl/roomservice

Tartletos www.tartletos.nl

Bos- en Vallei-Cross Pallas ’67 en Tartletos organiseren dit winterseizoen voor de 37e keer de Bos- en Vallei-Cross, bestaande uit vier crosslopen, waarvoor alle soorten lopers zich kunnen inschrijven. Wie 35 jaar of ouder is, loopt de korte (2 à 5 km, start 11.45 u) of de lange (6 à 12 km, start 12 u) cross. De jongste leeftijdsgroepen lopen een parcours van tussen de 1 en de 8 kilometer, afhankelijk van de leeftijd. Op 15 november is de eerste van de vier BVC-lopen op de Wageningse Berg in het bos bij de Scheidingslaan (achter het oude ziekenhuis). Om 10 uur starten de jongste lopers, ongeveer drie kwartier later de volwassenen. Ouders en begeleiders kunnen warm blijven door mee te doen met de trimloop van 2500 meter. Informatie: www.tartletos.nl, inschrijven via www.pallas67.nl.

Thymos

Student Chaplaincy

Generaal Foulkesweg 1a, Achter de Aula, gebouw 365 www.wageningen-alumni.nl e-mail: [email protected] Hét netwerk voor iedereen die iets met Wageningen heeft. www.klv.nl e-mail: [email protected]'

18 November 2008: High food prices: a disaster for the world, a blessing for farmers? Still some seats available ! The causes of high food prices, the implications for consumers and smallholders, the opportunity for small farmers to benefit and the possible roles of the public and private sector will be discussed at the 80th International Conference on Agriculture and Development (ICAD).The conference will be held at the Royal Tropical Institute (KIT) in Amsterdam on 18 November 2008 from 13-19 h. Key note speaker: Prem Bindraban (Plant Research International, Wageningen UR). Chairman: Henny Helmich (Director NCDO). Contributing organizations of ICAD 2008: KLV (Royal Alumni Association Wageningen), Royal Tropical Institute (KIT), Agriterra, Euroconsult Mott McDonald, Wageningen International and Agri-ProFocus. More information and registration: www.klv.nl

KLV Loopbaancafé – Sparren met professionele loopbaanbegeleiders! Je bent (bijna) afgestudeerd en vraagt je af: Welke baan past echt bij mij? Waar ga ik voor? Hoe bereik ik dit? Hoe kan ik onderzoeken of dat haalbaar is? In het loopbaancafé ga je onder begeleiding van professionele loopbaanbegeleiders met andere (bijna) afgestudeerden in gesprek over je loopbaan. Datum: 24 november 2008. Maximaal 24 deelnemers, voorrang en korting voor leden van KLV. Meer info en aanmelding: www.klv.nl.

Vrijwilligers gezocht Er worden nog dringend vrijwilligers gezocht voor de sportnacht van 20 november 2008. Lijkt het je leuk om spellen te begeleiden, dingen op te bouwen of gewoon hier en daar wat klusjes te doen, stuur dan snel een e-mail naar [email protected]!

Studentenwintersport

De inschrijvingen voor de studentenwintersport zijn nog steeds open. Dit evenement vindt plaats van 23 januari tot 1 februari 2009 Student Chaplaincy Wageningen, en kost 319 euro. Wees er heel Duivendaal 7, tel. 0317 - 48 26 snel bij, want de inschrijvingen 63, www.wau.nl/scw, stromen binnen! De uiterste [email protected] schrijfdatum als het maximum Sportnacht aantal personen nog niet is geEcumenical church services Op 20 november is het weer zo ver! De jaarlijkse Sportnacht wordt haald is 26 november. In English. Sunday 16 november, Studentenraad 11.00 hrs, Fr. Wiel Eggen. Duiven- weer georganiseerd door Thymos. Elk jaar heeft deze nacht een andaal 7, Wageningen. Squash ladder der thema, en dit jaar is gekozen Thymos has planned to form a voor het thema Bling-Bling! Geef je new squashladder! If you want to Other activities join, please sign up at the Thymos [email protected] Thursday 6 November, 19.00 hrs: op met een team van 6 tot 8 personen en leef je uit in een nacht website www.swuthymos.nl. SubCrossraods. Theme: ManufactuBeing in the SC from January on? ring consent. Monday 10 Novem- vol sporten met een bijzonder tint- scription is possible till all 30 plaber: 19.30 hrs: Taize prayer. Thurs- je. De uiterste inschrijfdatum is 10 ces are occupied; the competition For two months already, the Stunovember, maar wees er snel bij already started on Monday the dent Council is working to improve day November 13, 19.00 hrs: Biwant vol=vol!. 27th of October. the university. PSF and VeSte both ble study / Preparation meeting. Sportstichting Wageningen Universiteit, tel. 0317 482746; open ma-wo 9.00-17.00, do 9.00-18.00 en vr 11.00-15.00 uur; www.swuthymos.nl

Resource 0306 10-13 en 18-20

05-11-2008

17:02

Pagina 18

STUDENT

> S T IJ N SCHOOLPAS Ruim een jaar ben ik student aan Van Hall Larenstein, en ik heb inmiddels al zes pasjes waar het logo van VHL en mijn naam gezellig samen op staan. Eentje om me te legitimeren, eentje als bewijs van inschrijving, eentje als bewijs van inschrijving voor het geval ik die andere kwijtraak. Plus nog een paar pasjes die ik volgens mij niet meer kan gebruiken, maar die ik voor de zekerheid toch maar bewaar. Voor het printen heb ik dan weer een ander pasje nodig, een gewone bankpas, gekoppeld aan m’n WUR-account. Zodat ik het pasje in een apparaat kan stoppen en het apparaat keurig mijn documenten print. Duidelijk? En wanneer ik het pasje er dan weer uit wil halen druk ik op ‘stop’. ‘Wacht op gereedsignaal’, zegt het apparaat dan en ploef, het pasje komt naar buiten. Meestal dan. Met snelle pas loop ik, ietwat gehaast, op en neer. Steeds als ik weer terug bij het apparaat ben, staat er ‘wacht op gereedsignaal’, dus ik wachten. Maar er komt geen gereedsignaal. Een toevallig voorbijlopende medestudent vraagt of het wel goed met me gaat. ‘Tja’, zeg ik, en ik wijs naar de kaartlezer. Om de beurt trekken we aan het pasje. Het werkt niet, ook niet met twee personen tegelijk. ‘Je moet er op duwen’, zegt de mevrouw van het Vraagpunt, ‘dan komt ie er vanzelf wel uit’. Nou, ik duw wat ik kan – medestudenten en docenten trouwens ook – maar er komt niets. Het kopieerapparaat uit- en aanzetten werkt ook niet, het apparaat ontkent zelfs even dat ik er überhaupt een pasje in heb gestopt. En de stekker, die mag er van de dame van het Vraagpunt ‘onder geen beding’ uit. Dus ik wacht op een gereedsignaal, al tien minuten. Even denk ik eraan om de bank te bellen en gewoon een nieuwe chipkaart aan te vragen. Maar ja, ING heeft al genoeg problemen. Uiteindelijk word ik gered door een sympathieke jongen van ICT; iemand die de stekker er wel uit mag trekken. Dat ik voor mijn les inmiddels veel te laat ben interesseert me niet. Ik heb mijn passen bij elkaar, daar gaat het om. Want zonder lessen mag ik op tentamen. Zonder pasjes word ik er linea recta weer uitgegooid. / Stijn van Gils

6

18 Crisis? Kan wel zijn, maar ík heb binnen drie maanden een baan. Dat denkt ruim zestig procent van de laatstejaars studenten die afgelopen weekend het Careerevent bezochten in Utrecht. Een naïeve gedachte, stelde financieel goeroe Willem Middelkoop tijdens het evenement in de Jaarbeurs in Utrecht. ‘Helaas zijn de pessimisten in deze crisis de realisten.’ Middelkoop is blij met de vergrijzing, want die zal ons volgens hem redden van massale werkloosheid.

De enige hoogleraar papyrologie van Nederland gaat met pensioen. Prof. Klaas Worp uit Leiden onderzocht documenten in onder meer Caïro, Wenen en Michigan. In zijn afscheidsspeech beschrijft hij echter een zoektocht dichterbij huis: die naar het woord ‘papyroloog’ in de Nederlandse taal. Dat woord bestaat niet, tot ergernis van Worp. Hij ontdekte dat het rond 1914 is ‘zoekgeraakt’, vermoedelijk omdat een paar woordenboekmakers zaten te suffen.

LINKSHANDIG SCHERMTALENT Het Europees juniorenkampioenschap schermen deze week in Amsterdam is niet helemaal geworden wat ze er van had gehoopt. Maar Caroline Gevaert, eerstejaars student Internationaal landen waterbeheer, is nog lang niet uitgeleerd. Vijf jaar heeft de floret Gevaert nu in de greep. De negentienjarige studente zit in haar laatste jaar als junior in het talentontwikkelingsprogramma van de Nederlandse schermbond, en traint naast haar studie twintig uur per week met de selectie van Jong Oranje op Papendal. Het kost haar nu veel meer regelwerk om studie en sport te combineren dan vorig jaar op de middelbare school. ‘Hier moet ik bij iedere docent apart langs.’ Gevaert heeft twee dingen mee in het schermen: haar lengte – ze is 1 meter 80 – en haar linkshandigheid. ‘De meeste schermers zijn rechts en dan sta je anders tegenover elkaar’, vertelt Gevaert. ‘Ze zijn ook minder gewend aan een linkshandige tegenstander. Al kom je op de hogere niveaus relatief meer linkshandigen tegen.’ Haar kansen op het EJK schatte ze voor aanvang van het toernooi niet hoog in. In Nederland behoort ze op haar wapen bij

In de laatste week van oktober trekken tien studenten van Wageningen Universiteit en 25 leerlingen van AOC Friesland intensief met elkaar op. Ze nemen samen

B G

Ee ho na de Da gr to

Caroline Gevaert (uiterst rechts) op het NK Schermen 2008. / foto Etienne Van Cann de beste zes dames in Nederland, en ze is de tweede junior op de ranglijst. Maar de verschillen met andere Europese landen zijn groot. ‘Ik ben tevreden als ik bij de

beste 32 kom’, zei Gevaert voor het begin van het toernooi. Maar het mocht net als vorig jaar niet zo zijn. / YdH

STUDENTEN EN MBO’ERS SAMEN DE BOER OP De koeien van boer Spruit staan rustig te eten of liggen te herkauwen. Onder de houten spanten zit een vijftigtal personen op kriebelige collegebanken van strobalen. Af en toe klatert een plas op de betonroosters, of klinkt er geloei. Kan prima, college in de stal.

W bij be M Gh op sc nu he ze br je

deel aan het vak Duurzame veehouderijsystemen van de universiteit, dat met een excursieweek uitwisseling van kennis tot stand wil brengen. Dag en nacht brengt de groep met elkaar door. Volgens Katrien Smet, vijfdejaarsstudent Dierwetenschappen, bieden de studenten vooral inbreng vanuit het grotere plaatje, bijvoorbeeld over internationale import, en weten de AOC’ers meer over de praktijk. ‘Wij kennen het ontstaan van een ziekte, maar zij weten wat de ziekte prak-

Studenten van Wageningen Universiteit en AOC Friesland volgen college in de stal van boer Spruit. / foto Clemens Driessen

tisch voor een bedrijf betekent, en stellen daar goede vragen over. Ik heb soms echt het idee dat ik niks weet.’ Katriens idee over mbo’ers was dat ze erg op de productie gericht zouden zijn. Ze werd tijdens deze ontmoeting positief verrast en heeft haar mening moeten aanpassen. ‘Ze zijn echt begaan met de dieren, met hun welzijn en ook met het onderhoud van de natuur. Ze willen best van alles, maar het kan niet altijd zomaar.’ Durk Oosterhof – ‘Biodurk’ voor leerlingen – is biologisch melkveehouder en docent Bodem aan het AOC. Hij vindt het belangrijk dat zijn leerlingen met onderwerpen als genetische modificatie in aanraking komen. ‘Gisteren verliep de discussie wat lastig vanwege een groot verschil in achtergrondkennis. Toch is het goed dat het thema in zo’n week voorbij komt.’ Sieberen Bakker, vierdejaarsstudent Veehouderij aan AOC Leeuwarden, dacht dat het allemaal ‘heel biologisch’ zou worden. ‘Daar had ik helemaal geen trek in, maar ik leer meer op de biologische dan op de gangbare bedrijven.’ De studenten vallen hem ook honderd procent mee, al zijn ze volgen hem wel ‘theoretisch’. Het avondprogramma was heel belangrijk. ‘De discussies gingen gewoon door, maar dan met een biertje of na het paintballen. Ik heb daar veel van geleerd en het was gezellig.’ / Barbara Tielemans

Wa ce M M ‘S we nie ge ble re ra ko Om wo de aa du do ne va tot lol pla Ba te tis m he da ve als ‘In he m du of

O

M na in de op Af

Op 13 sc ha wa da ha be we af Oo we ga sc

m

s

m

n

n s

P

n ht

rg

t

oe-

sie

et n. r e n e

-

Resource 0306 10-13 en 18-20

05-11-2008

17:02

Pagina 19

6 NOVEMBER 2008

19 Op een Nijmeegse voorlichtingsdag is het universiteitsblad VOX ‘even aan de kant geschoven’. De universiteit wilde liever niet dat ouders en kinderen de omslag zouden zien. ‘Wat studenten snuiven en slikken’, staat daar in dikke letters op. Een foto toont een meisje dat van een spiegeltje cocaïne snuift. Dat kon wel eens de verkeerde indruk wekken, bedacht de afdeling communicatie.

We zijn zó nieuwsgierig naar de bijzondere stoffelijke resten die worden bewaard bij het Leids Universitair Medisch Centrum. Het hoofd van de Ghanese koning Badu Bonsu II staat daar op sterk water. Dat weten we dankzij schrijver Arthur Japin, en Ghana wil het nu terug. In een reactie op dat nieuws wil het LUMC in universiteitsblad Mare niet zeggen of het ‘nog meer tot verlegenheid brengende stukken’ heeft. Dus dan weet je het wel.

BAS LEENT MAXIMAAL, WANT GELD IS STRAKS NIKS WAARD Eerstejaars biologiestudent Bas (21) houdt er opmerkelijke overtuigingen op na. In 2012 komt er een ‘gebeurtenis’ die de wereld ingrijpend gaat veranderen. Daarom leent hij maximaal van de IBgroep. Want in het nieuwe tijdperk is geld toch niets meer waard. Wat er precies gaat gebeuren op 21 december 2012 - de datum waarop de Maya-kalender afloopt - weet Bas niet. Maar hij weet wel dat het iets groots is. ‘Sommige mensen zeggen dat de derde wereldoorlog begint, maar dat geloof ik niet. Het kan een climax zijn van de huidige economische en klimatologische problemen in de vorm van een internationale rel, al dan niet gepaard met een natuurramp. En na het hoogtepunt van de chaos komt er een nieuw tijdperk.’ Omdat hij meent dat geld waardeloos wordt, leent Bas het maximale bedrag van de IB-groep om naast zijn studie Biologie aan Wageningen Universiteit een relatief dure cursus alternatieve geneeswijzen te doen. Maar ook om van het leven te kunnen genieten. ‘Ik ga niet gelukkig worden van het gangbare traject van basisschool tot pensioen. Ik ga later zo veel mogelijk lol hebben en werk komt op de tweede plaats.’ Bas heeft geen enkel vertrouwen in de integriteit van de overheid en de farmaceutische industrie. Nadat hij gestopt was met zijn studie geneeskunde in België, heeft hij een cursus woonbiologie gedaan, een vak dat handelt over alternatieve geneeswijzen en dat straling aanwijst als oorzaak voor stress en andere kwalen. ‘Inzichten in alternatieve geneeswijzen hebben mij anders laten denken over meerdere zaken. De farmaceutische industrie is zo kapitalistisch dat het lijkt alsof ze eerst zoveel mogelijk pillen in men-

Op de tien kilometer reed Ooijevaar 13.30.84 – in 1994 in het pre-klapschaatstijdperk een wereldrecord voor Johan Olav Koss. De Wageningse student was er nu 21 seconden langzamer mee dan winnaar Sven Kramer, maar het was hard genoeg om op woensdag 19 november met twee trainingsmaatjes van het gewest Noord-Holland/Utrecht naar Moskou af te mogen reizen. Ooijevaar kijkt tevreden terug op het weekend. Hij moet altijd een beetje op gang komen aan het begin van het schaatsseizoen, en was daarom best blij

Wat is toch die mysterieuze aantrekkingskracht van je eigen wind onder de dekens? Britse onderzoekers zijn wellicht een verklaring op het spoor. Het gas dat scheten laat stinken is namelijk heel gezond en ontspannend, ontdekten ze. Dit waterstofsulfide wordt niet alleen geproduceerd door darmbacteriën, maar ook door een enzym in de bloedvaten. Daar zorgt het dat de druk afneemt, je aderen ontspannen en je bloeddruk daalt. Weltrusten!

HET ECHTE WERK

Een stenen Maya-kalender. sen willen stoppen voor ze dood gaan. Het is niet hun doel om mensen beter te maken. Ik heb mensen met inzicht leren kennen. Hun frisse opvattingen zijn interessant en voor iedereen de moeite waard om zich in te verdiepen.’ Volgens Bas is het waarschijnlijk dat de aanslagen van 11 september opgezet zijn door de Verenigde Staten zelf. Omdat de overheid de media zo manipuleert is het voor mensen onzeker wat er aan de hand is, zegt hij. Hoe meer geld ermee gemoeid is, hoe meer machtige instanties bijsturen. Bas heeft geen idee of er veel Wageningse studenten zijn die zijn denkbeelden delen; het is geen luchtig verhaal waar hij makkelijk over praat. Vanwege enkele negatieve reacties probeert hij mensen niet meer te overtuigen. En om die reden wil hij ook niet met zijn achternaam en foto in Resource. ‘Ik weet dat ik vrij uniek ben in mijn denkwijze en opvattingen, maar dat maakt me niet uit. Ik hoef mensen niet te overtuigen, het gaat om mezelf. Mensen durven niet verder te kijken omdat hun huidige wereldbeeld zekerheid en veiligheid biedt. Ze geloven heilig in deze maatschappij. Mijn vriendin staat er gelukkig wel voor open, dat vind ik belangrijk.’ / TR

OOIJEVAAR NAAR MOSKOU Mark Ooijevaar mag over twee weken naar de wereldbekerwedstrijd schaatsen in Moskou. Op zondag 2 november werd de student Bos- en natuurbeheer vijfde op de tien kilometer op het NK Afstanden.

RESOURCE #6

met zijn vijfkilometerrace, waarmee hij zesde werd, zijn hoogste klassering tot nu toe op dit kampioenschap. ‘Dat ik nu op de vijf nog niet naar wereldbekerwedstrijden mag is jammer, maar het ging beter dan verwacht’, reageert hij. De uitslag biedt nog wel kans op deelname aan de tweede serie wereldbekerwedstrijden, later dit jaar. De Leeuwardse voedingsstudent Mayon Kuipers begon het NK met een persoonlijk record op de 500 meter (39.72). In haar tweede rit miste ze dat op tweetiende, en werd uiteindelijk achtste. Bij het Europees kampioenschap veldrijden in Liévin op zondag 2 november reed Sanne van Paassen, derdejaars student Bedrijfs- en consumentenwetenschappen naar een elfde plek, als derde Nederlandse. / YdH

foto

AGOETI’S VANGEN IN PANAMA Het stageonderzoek van Jorien van Koten in Panama liep heel anders dan gedacht. Op Barro Colorado Island zou de masterstudent Forest Ecology and Management agoeti’s zenderen en volgen. Maar de knaagdiertjes lieten zich niet vangen. ‘In de eerste weken van mijn stage zou ik met mijn begeleiders agoeti’s gaan vangen en zenderen. Ondanks dat ze eigenlijk overal in Midden- en Zuid-Amerika leven, vingen wij er maar één in twee weken. En die was te klein. Na twee dagen verloor ze al haar halsbandje. Doordat één van mijn begeleiders terug moest naar de Verenigde Staten en ik niet de juiste certificaten had om zelf door te gaan met vangen, besloten we het project te veranderen. Ik ben gaan onderzoeken welke type vallen het meest effectief zijn en of het nuttig is om de vallen te bedekken met bladeren. Nu hier meer over bekend is, kan een andere student verder met mijn oorspronkelijke onderzoek. Hij heeft in twee weken tijd al drie agoeti’s gevangen. Tijdens mijn drie maanden veldwerk heb ik een goede vriendschap opgebouwd met mijn collega Willemijn. Ik deelde een appartement met haar op het eiland. Samen hebben we veel mooie studentenfeestjes bezocht. Op het gender benderfeest ging iedereen uit zijn dak, verkleed

als het andere geslacht. En het feest dat me ook altijd bij zal blijven was dat waarbij je geen kleren aan mocht. Als alternatief wikkelden mensen zich in lakens of ze hezen zich in hun backpacks. Zelf danste ik daar rond in een alternatieve poncho gemaakt van een oude handdoek. Elke dinsdagavond gingen we naar Panama City voor de Tupper talk, waar een wetenschapper zijn onderzoek uitlegde. Daarna gingen we snel met de hele groep eten om vervolgens met de ‘nachtboot’ van tien uur ’s avonds terug naar het eiland te gaan. Samen zijn Willemijn en ik ook naar een vriend in Colombia geweest die we op Barro Colorado Island hebben leren kennen. De bergen daar waren supermooi en het koele weer was heerlijk in vergelijking met Panama waar het niet kouder wordt dan 25 graden. In vond het erg leuk op ons eiland, maar wat ik soms wel jammer vond was de sfeer onder de onderzoekers. Sommigen vonden het aanzien dat bij hun werk hoort belangrijker dan het vinden van oplossingen voor ecologische problemen. Ik wil juist onderzoek doen omdat je ontdekkingen iets kunnen betekenen voor het beheer van ecosystemen en voor andere mensen. Terug naar Panama wil ik niet per se, maar ik ben nu wel enthousiast geworden over Zuid-Amerika. Ik hoop meer van dat continent te zien in de toekomst.’ / Anneloes Dijkstra

Resource 0306 10-13 en 18-20

05-11-2008

17:02

Pagina 20

STUDENT

20 Wie legt meer gewicht in de schaal, de rector magnificus of de bestuursvoorzitter? Nou, in Utrecht is het zonder twijfel de rector. Met zijn 120 kilogram weegt Hans Stoof bijna twee keer zo veel als voorzitter Yvonne van Rooy (66 kilo). Het voltallige college van bestuur – met Hans Amman erbij – weegt 263 kilo, raadde een medewerkster van Diergeneeskunde. Ze won hiermee de prijsvraag tijdens de gezondheidsweek Fit4UU.

PRIKBORD

MEXICAANS KORFBALLEN Leden van de Wageningse studentenkorfbalvereniging Débaldérin verzorgden zaterdag 2 november voor het tiende achtereenvolgende jaar een korfbaltoernooi voor verstandelijk gehandicapten. Deze Veluwe G-cup stond dit jaar in het teken van Mexico, mailt Meinou Kok van Débaldérin. De deelnemers moesten bijvoorbeeld ringgooien op opblaascactussen en er liep een levensgrote papegaai door sporthal de Bongerd. KVZ Ermelo was de winnaar.

TONEEL ALS MANAGEMENTCASE ‘Wageningen leidt wereldverbeteraars op. Onderzoekers en managers die de samenleving moeten veranderen. Biotechnologen die de voedselcrisis willen oplossen, mensen die het milieu willen verbeteren. Science for impact, zegt Martin Kropff altijd. Maar om de maatschappij te kunnen veranderen, moet je weten hoe hij in elkaar zit’, betoogt Rob van Haarlem. De medewerker van Studium Generale vervolgt: ‘Een van de manieren daarvoor is om af en toe naar een Griekse tragedie te gaan of naar een cabaretier die overal de draak mee steekt. Elk toneelstuk is een managementcase.’ Daarom kunnen studenten van Wageningen Universiteit en Van Hall Larenstein het komende jaar goedkoop naar theatervoorstellingen in de Wageningse schouwburg Junushoff. Een kaartje kost normaal tussen de twintig en dertig euro. Studenten betalen nu 12,50 euro inclusief drankje, garderobe en reservering. De dertien geselecteerde voorstellingen gaan over macht, ethiek of dilemma’s die studenten in hun persoonlijke leven of la-

tere werkveld kunnen tegenkomen, aldus Van Haarlem. ‘Studenten van een voornamelijk technische universiteit moeten zich ook kunnen oriënteren op kunst en cultuur’, vindt hij. ‘We hopen dat de mensen die al bezig zijn met theater het vuurtje opstoken en hun vriendjes, vriendinnetjes en huisgenoten meenemen naar voorstellingen. Zoiets is toch een sociaal gebeuren, je gaat met een clubje.’ Op 20 november speelt de Griekse tragedie Medea in Junushoff. Voor wie iets lichters prefereert is er ook muziektheater. Bijvoorbeeld ‘13 Rosas’, over een executie tijdens de Spaanse burgeroorlog (6 februari). En buisjunks komen misschien wel uit hun luie tv-fauteuil om BN’ers als Marc Klein Essink, Georgina Verbaan en ex-soapie Isa Hoes (begintijd GTST) op de bühne te zien. Live! / AB Meer informatie op www.wau.nl/sg, mail [email protected] of bel 0317 48 2030.

RESOURCE #6 Heel Nederland reageerde verontwaardigd toen bleek dat pabo-studenten slecht kunnen spellen en rekenen. Maar de Universiteit Maastricht ontdekte onlangs iets dat ons veel meer verontrust: ook studenten geneeskunde en verpleegkunde kunnen niet best rekenen. Wat ongelukkig uit kan pakken als ze bijvoorbeeld jouw dosis medicijnen moeten berekenen. Het AMC in Amsterdam heeft alvast verplichte rekenlessen ingevoerd voor artsen, geneeskundestudenten en verpleegkundigen. / LdK

stuur je foto’s naar [email protected]

<