HET LEVEN VAN JEZUS LES 14 JEZUS VOEDT DE MENIGTE MATTHEÜS 14:13-21
KERN VAN DE LES Kinderen zullen zich niet enkel verwonderen over Jezus’ wonderen, maar zich ook onderwerpen aan Zijn gezag.
DOELSTELLINGEN VAN DE LES Kinderen zullen in staat zijn om:
De scène te beschrijven en te vertellen wat er gebeurde, nadat Jezus het volk liet zitten. Te verklaren waarom Jezus de discipelen vroeg om het volk voedsel te geven. Uiteen te zetten wat dit wonder onthult over Jezus en Zijn gezag.
Matt.16:24
“Toen zei Jezus tegen Zijn discipelen: Als iemand achter Mij aan wil komen, moet hij zichzelf verloochenen, zijn kruis opnemen en Mij volgen.”
TOEPASSINGEN
Geloof dat Jezus God is, omdat Hij de menigte voedde. Vertrouw er op dat men enkel door Jezus’ macht gered kan worden van zonden. Heb compassie met degenen die een Redder nodig hebben.
JEZUS WANDELT OP HET WATER Lees Mattheüs 14:22-34
HET LEVEN VAN JEZUS LES 14 JEZUS VOEDT DE MENIGTE
VOLGENDE WEEK
1
©2013 Kinder- en jeugdwerk Ebenhout. Met toestemming vertaald en aangepast uit Generations of Grace, © 2011 Grace Community Church. Alle rechten voorbehouden.
MEMORIEVERS
ACHTERGROND Na de gelijkenissen van het Koninkrijk te hebben weergegeven in Mattheüs 13, gaat Mattheüs verder met het weergeven van het groeiend verzet tegen Jezus’ bediening. Eerst beschrijft hij de tegenstand in zijn eigen geboortestad Nazareth. Jezus werd verworpen in Zijn eigen geboortestad aan het einde van Mattheüs 13, niet omwille van Zijn “wijsheid en krachten” (13:54), maar omdat de inwoners “aanstoot aan Hem” namen (13:57). Terwijl het volk Jezus ‘ gezag erkende, verwierpen ze Hem omwille van Zijn boodschap.
Te midden het verzet van gewone buren en machtige leiders, ging Jezus verder met het doen van wonderen die het geloof van Zijn discipelen verder verstevigden en de menigte uit daagden om Zijn boodschap te aanvaarden. De wonderen van Jezus waren het bewijs dat Hij het gezag had om mensen tot berouw en inkeer op te roepen en hun geloof op Hem te vestigen. Een van de meest opzienwekkende wonderen wordt weergegeven in alle vier Evangeliën: het voeden van de 5000.
Toen de menigte Jezus en de discipelen met de boot zagen vertrekken, volgden ze Hem te voet (Matt.14:13; Mark.6:33; Luk.9:11). Sommigen kwamen zelf eerder dan Jezus aan, omdat ze voor Hem uit liepen (Mark.6:33). Toen de menigte verzamelde werd Jezus “innerlijk met ontferming bewogen over hen” (Matt.14:14). De menigte volde Hem “omdat zij Zijn tekenen zagen, die Hij deed aan de zieken” (Joh.6:2). De menigte wilde Jezus om wat Hij deed en niet om wie Hij was. Toch hield Jezus van hun. In Mattheüs 9:36 had Jezus compassie met de schare “omdat zij vermoeid en verstrooid waren, zoals schapen die geen herder hebben.” Omwille van Zijn compassie voor deze menigte in het afgesloten gebied, “ontving (Hij) hen en sprak tot hen over het Koninkrijk van God; en hen die genezing nodig hadden, maakte Hij gezond” (Luk.9:11). Jezus had zulk een compassie voor de menigte dat Hij zelfs plande om hun te voeden (Joh.6:5). Hij wilde niet enkel voor hun geestelijke nood voorzien, maar tevens hun fysieke nood. Jezus’ uitdaging naar de discipelen (Mattheüs 14:15-17) Hoewel Jezus wist wat Hij voor de menigte ging doen (Joh.6:6), vertelde Hij het niet aan de discipelen. Toen de dag overging in de avond, kwamen de discipelen tot Jezus en zeiden: “Deze plaats is eenzaam en de tijd is nu verstreken; stuur de menigte weg, zodat zij naar de dorpen kunnen gaan om voor zichzelf voedsel te kopen” (Matt.14:15). Het volk had zo haastig beslist om Jezus te volgen, dat de meesten niet eens voedsel mee hadden genomen (Mark.6:36). Niet alleen het volk had behoefte aan voeding, ook de discipelen verlangden mogelijk naar tijd met Jezus om Hem te vertellen over hun voorbije predikingreizen. In de plaats van de menigte weg te sturen, testte Jezus Zijn discipelen door hun de verantwoordelijkheid te geven om de menigte te voeden. Jezus zei de discipelen: “Het is niet nodig dat zij weggaan, geeft u hun te
HET LEVEN VAN JEZUS LES 14 JEZUS VOEDT DE MENIGTE
Jezus’ compassie voor de menigte (Mattheüs 14:13-14) Toen de discipelen, nadat ze uitgestuurd waren om wonderen te verrichten en het Evangelie van het Koninkrijk te prediken (Mark.6:7-12, 30; Luk.9:1-6,10), terug keerden naar Jezus, zeiden ze niet alleen dat Herodes op zoek was naar Hem (Matt.14:13), maar ook alles wat ze hadden gedaan en gezegd (Mark.6:30; Luk.9:10). De Heer toonde Zijn liefde voor Zijn discipelen toen Hij hun zei: “Komt u zelf mee naar een eenzame plaats, alleen, en rust wat uit” (Mark.6:31). Jezus erkende hun nood om te rusten want “er (waren) velen die kwamen en die gingen, en zij hadden zelfs geen gelegenheid om te eten” (Mark.6:31). Jezus werd door zoveel mensen omringd, dat het voor de discipelen moeilijk was om te eten, praten en wat bij te komen van hun reizen. Jezus en de discipelen gingen met de boot naar een verlaten gebied nabij de stad Betsaïda, gelegen op de noordelijke kuststrook van het Meer van Galilea (Matt.14:13; Mark.6:32; Luk.9:10).
2
©2013 Kinder- en jeugdwerk Ebenhout. Met toestemming vertaald en aangepast uit Generations of Grace, © 2011 Grace Community Church. Alle rechten voorbehouden.
Jezus kreeg niet enkel tegenstand van Zijn buren, maar ook door Herodes de tetrarch. Herodes de tetrarch was de zoon van Herodes de Grote, die Jezus als kind had proberen te doden. Ondanks dat hij niet zo machtig was als zijn vader ooit was geweest, zette Herodes de tetrarch zijn vaders verzet tegen Jezus’ gezag voort. Mattheüs 14:3-14 vertelt hoe Herodes Johannes de Doper gevangen nam en onthoofde. Toen Herodes van zijn dienaren “het gerucht over Jezus” hoorde (14:1), zei de paranoïde Herodes: “Dat is Johannes de Doper; hij is opgewekt uit de doden, en daarom zijn die krachten werkzaam in hem.” (14:2). De achterdochtige en blijkbaar met schuld overladen Herodes, erkende dat Johannes gezag had en vreesde nu dat hij terug was gekomen om te oordelen. Omwille van zijn angsten verlangde Herodes ernaar om Jezus te zien, mogelijk om ook Hm te arresteren (Luk.9:9).
eten” (Matt.14:16; Mark.6:37; Luk.9:13). Jezus vroeg specifiek aan Filippus waar ze voldoende voedsel konden kopen voor de menigte (Joh.6:5). (Filippus was, net als Petrus en Andreas, opgegroeid in dat gebied.) Filippus slaagde niet voor de test toen hij antwoordde: “Voor tweehonderd penningen brood is voor hen niet genoeg, zodat ieder van hen een beetje zou kunnen krijgen” (Joh.6:7). De penning kwam overeen met het gemiddeld arbeidersloon voor een dag. Het antwoord van Filippus was wiskundig correct. Wanneer iemand gedurende tweehonderd dagen zou werken (of ongeveer acht maanden), zou hij nog steeds niet voldoende voedsel hebben om de hele schare te voeden. Het probleem van Filippus was echter dat hij zo druk bezig was met alles wiskundig uit te tellen, dat hij de majesteit en goedheid van de Messias voor hem niet zag.
Conclusie Hoewel Mattheüs, Markus en Lukas niet weergeven hoe de menigte reageerde op het wonder van Jezus, doet Johannes dat wel. Nadat de menigte Jezus’ teken zag concludeerde ze terecht: “Híj is werkelijk de Profeet, Die in de wereld komen zou” (Joh.6:14). Maar in de plaats van te reageren op Zijn gezag met berouw, inkeer en geloof in Hem, probeerde de menigte de Messias onder hun gezag te krijgen. “Jezus nu wist dat zij zouden komen en Hem met geweld mee zouden nemen om Hem koning te maken” (Joh.6:15). Het volk wilde een koning die hun magen kon vullen, niet een die hun om gehoorzaamheid gebood en vroeg om geloof. Jezus mocht van hun gezaghebbend zijn, zolang ze maar autonoom bleven. Op de volgende dag onthulde Jezus hun verkeerde motieven en daagde hen uit om in Hem te geloven als het Brood des Levens (Joh.6:22-66). Niet enkel de menigte verwierp hem als de weg naar de redding, maar zelfs degenen die zich eerder discipelen van Hem noemden, keerden zich van Hem (Joh.6:66). Velen willen tot Jezus,
HET LEVEN VAN JEZUS LES 14 JEZUS VOEDT DE MENIGTE
Jezus’ gebod over het universum (Mattheüs 14:18-21) Na het voedsel te hebben aangenomen (Matt.14:18), vroeg Jezus de discipelen om het volk in groepen te verdelen van elk vijftig man en hun dan op het gras te laten zitten (Matt.14:19; Mark.6:39-40; Luk.9:14-15; Joh.6:10). De apostel Johannes vermeldt dat er veel gras was en Markus vertelt dat het gras groen was (Joh.6:10; Mark.6:39). Het was lente, omdat het Pascha nabij was (Joh.6:4). Mogelijk begonnen de discipelen te gissen naar wat Jezus van plan was. Toen iedereen zat nam Jezus het voedsel, keek naar de hemel, zegende God, dankte Hem voor het voedsel, brak het brood, verdeelde de vis en gaf het voedsel aan zijn discipelen (Matt.14:19; Mark.6:41; Luk.9:16; Joh.6:11). De discipelen gaven op hun beurt het voedsel door aan de mensen. Net zoals het onmogelijk is om te weten hoe een hand weer aangroeide, een storm gestild werd of een oor weer aangebracht werd, is het onmogelijk om precies te weten hoe het voedsel zich vermenigvuldigde. In de plaats van exact te beschrijven hoe dit eruit zag, kozen de schrijvers van de Evangeliën ervoor om zich te richten op het resultaat van het wonder. Het eerste resultaat was dat zij allen aten en verzadigd werden (Matt.14:20). Johannes voegt er aan toe dat “zoveel zij wilden” aten (Joh.6:11). Met de vijf broden en twee vissen zorgde God voor voldoende voedsel om de hele menigte te verzadigen. Er was niet enkel voldoende voedsel, er was zelfs voedsel over! Het tweede verrassende resultaat was dat er twaalf manden overschotten van brood waren (Matt.14:20). Toen het volk gedaan had met eten gebood Jezus de discipelen: “Verzamel de overgebleven stukken, zodat er niets verloren gaat” (Joh.6:12). Toen de discipelen hiermee klaar waren, hadden ze elk een mand met overschotten. God had perfect gepland hoeveel voedsel Hij zou voorzien uit de vijf broden en twee vissen -- Hij hield zelfs rekening met hetgeen de mensen niet zouden eten! Mattheüs bewaart het laatste ontzagwekkende resultaat tot het einde: “Zij die gegeten hadden, waren ongeveer vijfduizend mannen, de vrouwen en de kinderen niet meegeteld” (Matt.14:21). Mogelijk waren er dus 25.000 mensen aanwezig tijdens de wonderlijke maaltijd! Nooit eerder had Jezus een wonder gedaan dat onmiddellijk effect had op zulk een grote groep mensen. Al degenen die in de avondkoelte zaten, hadden verzadigde buiken en razende gedachten met wat Jezus had gedaan. Ze konden niet anders dan zich afvragen hoe ze verder zouden reageren op het wonder dat ze net hadden gezien.
3
©2013 Kinder- en jeugdwerk Ebenhout. Met toestemming vertaald en aangepast uit Generations of Grace, © 2011 Grace Community Church. Alle rechten voorbehouden.
Jezus gaf hem de opdracht te vertrekken en te onderzoeken hoeveel voedsel ze hadden (Mark.6:38). Net als Filippus, toonde Andreas eveneens een gebrek aan geloof in Jezus’ mogelijkheid om de schare te voeden. Hoewel hij een jongen vond met een lunch van “vijf gerstebroden en twee visjes” (Joh.6:9), uitte Andreas zijn bedenkingen over de bruikbaarheid van dit weinige om de grote menigte te voeden. Andreas vroeg retorisch aan Jezus: “Wat betekenen die voor zovelen?” (Joh.6:9). Filippus, noch Andreas, noch enig andere discipel reageerde in geloof. Ze zouden Jezus macht hebben moeten erkend en gezegd hebben: “Jezus, hoewel wij hun niet kunnen voeden, kunt U het.” In de plaats van te kijken naar degene die de mensen had gemaakt, krabden ze tevergeefs hun hoofd en keken naar de mensen. Jezus’ test was ontworpen om hun aandacht te vestigen om Zijn genoegzaamheid, maar in de plaats daarvan richtten ze zich op hun ongenoegzaamheid.
als de compassievolle Herder of genadevolle Voorziener, komen. Ze zijn bereid om Hem koning te noemen zolang hun verlangens maar vervuld blijven. Maar enkel degenen die de Vader heeft gegeven (Joh.6:35) zullen hun geloof in de Zoon vestigen en hun levens onderwerpen aan Hem.
MOEILIJKE WOORDEN
HET LEVEN VAN JEZUS LES 14 JEZUS VOEDT DE MENIGTE
Tetrarch
Zelfstandig, onafhankelijk. Vermoeden, raden. Lijdend aan een geestesziekte die gepaard gaat met hallucinaties, grootheidswaan en ziekelijke achterdocht. Een tetrarch of viervorst is een heerser over een vierde deel van een gebied.
4
©2013 Kinder- en jeugdwerk Ebenhout. Met toestemming vertaald en aangepast uit Generations of Grace, © 2011 Grace Community Church. Alle rechten voorbehouden.
Autonoom Gissen Paranoïde
BIJBELLES INLEIDING Ben ij ooit hongerig geweest en dat er geen eten was? Wat zou je zin gehad hebben dat iemand iets lekkers ging koken. Stel je eens voor hoe dankbaar je geweest zou zijn, hoe je zou reageren op iemand die je eten kon geven op een moment dat jij zonder zat. In de les vandaag ervaren vijfduizend mannen ongeveer hetzelfde. De mensen die bij Jezus waren, zaten zonder eten. Er waren alleen maar vijf broden en twee vissen, lang niet genoeg om iedereen te voeden. Dit was weer een gelegenheid voor Jezus om Zijn macht en gezag aan de mensen en de discipelen te laten zien. De discipelen waren door Jezus uitgedaagd om in geloof te handelen. Laten we eens kijken hoe de discipelen reageerden op Jezus’ toets van hun geloof in Hem.
HET LEVEN VAN JEZUS LES 14 JEZUS VOEDT DE MENIGTE
BEGELEIDENDE VRAGEN Wat troffen Jezus en de discipelen aan toen zij aan de kust aan kwamen? Jezus en Zijn discipelen reisden naar een verlaten plaats om te ontsnappen aan de menigte en wat rust te vinden. Jezus en Zijn discipelen vonden een grote menigte die hen waren gevolgd. Een menigte van vijfduizend mannen (plus vrouwen en kinderen die bij hen geweest konden zijn) waren hen gevolgd langs de kust. Enigen van hen waren gelopen en kwamen eerder aan dan de boot van Jezus. Waarom waren er zoveel langs de kust gereisd om tijd met Jezus door te brengen? De menigte mensen had van de wonderen van Jezus gehoord of ze gezien. Ze wilden deze Jezus zien, die de macht had om zieken te genezen, demonen te verdrijven, de storm op het meer te stillen en de doden doen laten opstaan. Ze wilden Hem volgen voor wat Hij kon doen, niet voor wie Hij was. Hoe reageerde Jezus op de menigte die zich langs de kust had verzameld? Hoewel de mensen uit egoïsme gekomen waren, had Jezus hen wel lief. Mattheüs schrijft dat Jezus “met hen begaan” was (Matt.14:14). Jezus zag een groep mensen met een nood en was bewogen om hen te voorzien in hetgeen ze nodig hadden. Vanwege Zijn barmhartigheid, begon Jezus hen te onderwijzen en degene die ziek waren te genezen. Zich er van bewust zijnde dat de grote menigte geen voedsel had om te eten, leidde Zijn barmhartigheid voor de mensen Hem er toe om hen te voorzien van voedsel. In plaats van hen weg te sturen naar de naburige plaatsen om daar eten te halen, was Jezus er op uit om voor hun noden te zorgen, zowel geestelijk als lichamelijk. Als Jezus wist dat Hij de menigte eten zou geven, waarom vroeg Hij de discipelen om hen voedsel te geven? Jezus vroeg de discipelen om de mensen eten te geven als een test. Jezus wilde zien hoe de discipelen wilden reageren als hen gevraagd werd om het onmogelijke te doen. Er was geen mogelijkheid dat gewone mannen in de mogelijkheid zouden zijn om vijfduizend mannen te voeden. Om de verantwoordelijkheid te nemen om zo een menigte te voeden, vereiste dat ze geloof in Jezus moesten hebben. Hoe reageerden de discipelen op de vraag van Jezus om de vijfduizend te eten te geven? De reactie van de discipelen was er een van twijfel en egoïsme. Met alleen vijf broden en twee vissen, stelden de discipelen de vraag wat er gedaan kon worden om zoveel mensen te voorzien met zo weinig eten. Zelfs de discipelen, die getuigen waren geweest van Jezus’ wonderen, faalden om in geloof te reageren. Wat gebeurt er nadat Jezus de discipelen vraagt om de menigte op het gras te laten zitten? Toen iedereen zat, nam Jezus het voedsel, keek naar de hemel, zegende God, dankte Hem voor het voedsel, brak het eten, verdeelde de vis en gaf het toen aan de discipelen. De discipelen gaven daarna
5
©2013 Kinder- en jeugdwerk Ebenhout. Met toestemming vertaald en aangepast uit Generations of Grace, © 2011 Grace Community Church. Alle rechten voorbehouden.
LEZEN VAN HET BIJBELGEDEELTE Jezus’ barmhartigheid naar de menigte (Matt.14:13-14) Jezus’ uitdaging naar de discipelen (Matt.14:15-17) Jezus’ gezag over het universum (Matt.14:18-21)
SAMENVATTING Aangezien de discipelen aan rust toe waren, gaf Jezus de opdracht om een rustige plek te zoeken en uit te rusten. Maar aangekomen bij de kust waar ze zouden rusten, komen ze niet op een plaats waar et rustig is, maar vinden daar een menigte die nood heeft en hongerig is. vijfduizend mannen hadden Jezus langs de kust gevolgd, terwijl zij de menigte wilden ontwijken. Toen Hij hun nood aan een Verlosser zag, was Jezus bewogen met barmhartigheid voor de mensen. Uit liefde voor degene rondom Hem, begon Jezus te onderwijzen en de zieken te genezen. Aan het einde van de dag hadden deze mensen nog steeds een lege maag. Om het geloof van de discipelen te toetsen, gaf Jezus Zijn twaalf jonge volgelingen de onmogelijke taak om een grote menigte te voeden. Als de discipelen bij deze ongelofelijke verantwoordelijkheid hun ongeloof bewijzen, begint Jezus het onmogelijke te doen. Door vijf broden en twee vissen te gebruiken, bewijst Jezus dat Hij Gods Zoon is, door de vijfduizend te voeden. Door zo veel te tonen met zo weinig, was een verbazende vertoning van Jezus’ macht en gezag.
HET LEVEN VAN JEZUS LES 14 JEZUS VOEDT DE MENIGTE
Het zien dat Jezus de macht bezat om vijfduizend mannen te voeden, is een bewijs dat Hij de Zoon van God is. Door Gods Zoon te zijn, heeft Jezus alle autoriteit om alle mensen tot bekering op te roepen en in Hem te geloven. Degene die verlangen om van hun zonden verlost te worden, moeten zich naar Jezus keren en ondergeschikt zijn aan Jezus’ gezag en roep tot hun leven. Ieder persoon die in Hem verlossing ontvangt, zou de Verlossers voorbeeld van barmhartigheid aan degene in nood, moeten volgen. Alle mensen zouden dankbaarheid moeten tonen aan God dat Hij Zijn kinderen in nood overvloedig voorziet.
6
©2013 Kinder- en jeugdwerk Ebenhout. Met toestemming vertaald en aangepast uit Generations of Grace, © 2011 Grace Community Church. Alle rechten voorbehouden.
aan elk persoon genoeg om hun honger te stillen. Jezus liet weer een wonder zien. Dat Jezus een groep van vijfduizend mannen met alleen vijf broden en twee vissen had gevoed, was een absolute vertoning van goddelijke macht. Mattheüs voegt ook toe dat de mensen niet alleen genoeg hadden, maar dat er een groot deel over was voor de discipelen, twaalf manden om precies te zijn. Niet eerder had Jezus een wonder gedaan die betrekking hadden op zoveel mensen. Wat onthulde de spijziging van de vijfduizend over Jezus? Dat Jezus in staat was om zo een wonderlijk werk te doen, was werkelijk een bewijs dat Hij Gods Zoon was. Hij had de macht over het gehele universum, om de zieken te genezen en de hongerige te voeden. Deze macht bewees dat Jezus, als Gods Zoon, het gezag had om mensen tot berouw en in keer op te roepen en hun vertrouwen op Hem te stellen. De gevulde magen van de menigte daagde hen uit om Jezus’ oproep om zichzelf te verloochenen en Hem te volgen, te accepteren.
CRÈCHELES Het werd al laat. De hele dag hadden de mensen zitten luisteren naar Jezus. Nu was iedereen moe en de mensen kregen honger. “Er is hier niets te eten voor ze”, zeiden de discipelen van Jezus. (Ze waren in de heuvels, ver van de bewoonde wereld.) “Ze moeten naar de boerderijen toegaan en naar de dorpen om iets te komen.” “Geven jullie ze maar iets te eten”, zei Jezus. “Voor zoveel mensen kunnen wij nooit eten kopen – zoveel geld hebben wij niet”, zei Filippus. Er waren meer dan vijfduizend mensen!
Het jongetje had erge honger. Hij keek eens naar zijn eten. Toen keek hij Jezus aan en gaf Hem de vijf broodjes en de twee kleine visjes. Jezus mocht ze hebben. Jezus lachte naar hem en het jongetje was gelukkig. Het was goed wat hij gedaan had.
Het jongetjes kon zijn ogen niet geloven. Iedereen kreeg zijn deel. Niet maar een kruimeltje, maar volop eten voor iedereen. Niet net genoeg voor al die duizenden; er bleef heel veel over! De discipelen van Jezus vulden twaalf manden met brood dat over was. “Iedereen heeft brood nodig om te eten”, zei Jezus, “maar Mij hebben jullie nog veel harder nodig.”
HET LEVEN VAN JEZUS LES 14 JEZUS VOEDT DE MENIGTE
Jezus dankte de Heer altijd voor Zijn eten. Nu dankte hij God voor het eten van het jongetje. Daarna deelde Hij het uit aan alle mensen. Eerst het brood, toen de vis.
7
©2013 Kinder- en jeugdwerk Ebenhout. Met toestemming vertaald en aangepast uit Generations of Grace, © 2011 Grace Community Church. Alle rechten voorbehouden.
“Vraag maar eens of er mensen zijn die eten bij hebben, “zei Jezus. Dus gingen de discipelen bij al die mensen langs. “Heb jij brood bij je?” “Heb jij brood bij je?” Maar ze schudden allemaal hun hoofd – op één kleine jongen na. Hij had vijf broodjes bij zich en twee kleine vissen voor het avondeten. Andreas bracht hem bij Jezus. “Hier is een jongen die vijf broodjes heeft en twee kleine vissen. Maar dat is natuurlijk niet veel voor zoveel mensen.”
MEMORIEVERS Matt.16:24
Toen zei Jezus tegen Zijn discipelen: Als iemand achter Mij aan wil komen, moet hij zichzelf verloochenen, zijn kruis opnemen en Mij volgen.
Jezus’ woorden “achter Mij komen” is voor de ongelovige van toepassing op de aanvankelijke overgave van de wedergeboorte, wanneer een mens tot Christus komt voor de verlossing en het oude leven van zonde verruild voor een nieuw leven van gerechtigheid. Voor de gelovigen is “achter Mij komen” een herhaling van de oproep om dagelijks in gehoorzaamheid aan Christus te leven. Discipelschap is op Gods voorwaarden, net als het tot Hem komen gebeurt op Zijn voorwaarden. De Heer herinnert ons hier dat de sleutel tot discipelschap van winnen, het verliezen, zelfverloochening, het kruis dragen en trouwe gehoorzaamheid inhoudt. Iemand die niet gewillig zichzelf verloochend, kan niet beweren dat hij een volgeling van Jezus is. Verloochenen is volledig zichzelf verstoten, verwerpen, weigeren om het zelf van de oude ik te erkennen. Zijn kruis opnemen betekend niet de gewone beproevingen en moeilijkheden die ieder persoon wel eens ervaart in zijn leven. (Geen ongelovige echtgen(o)t(e), zeurende vrouw of een dominante schoonmoeder, noch een lichamelijke handicap of lijden aan een ongeneselijke ziekte.) Het is eenvoudig de gewilligheid om elke prijs te willen betalen ter wille van Christus. Het is de bereidwilligheid om schaamte, hindernissen, verwijten, afwijzing, vervolging en zelfs martelaarschap, ter wille van Hem, te verdragen. Om tot Jezus te komen voor verlossing, is komen aan het eind van jezelf en zonde en zo een verlangen hebben naar Christus en Zijn gerechtigheid, dat deze eender welk offer voor Hem wil brengen. Alleen de persoon die zichzelf verloochend en zijn kruis opneemt, is bereid om Hem te volgen. Waar discipelschap is onderdanigheid aan de heerschappij van Christus. Men is trouw in gehoorzaamheid aan Christus. Dit is een eigenschap van een ware volgeling van Jezus. Dit vers kan aangeleerd worden door de melodie van het lied “Broeder Jacob” te gebruiken. Zing het op de volgende wijze: Mattheüs 16 – vers 24 – Toen zei Jezus – tegen Zijn discip’len – als iemand achter Mij (aan) wil komen – moet hij zichzelf verlooch’nen – zijn kruis opnemen – en Mij volgen. "Broeder Jacob, Broeder Jacob"
"Hoor de klokken luiden! Hoor de klokken luiden!" "Bim Bam Bom, Bim Bam Bom"
IJSBREKERTJES Wauw! Heb jij ooit iets meegemaakt waar je versteld van stond? Misschien ben je wel eens bij het circus geweest en heb je gezien dat een man een auto optilde of een vrouw die achterover kon buigen. Deze dingen zijn verbazingwekkend, maar je hebt nog nooit gezien dat iemand brood maakte. Nu wordt er niet bedoeld dat mensen brood maken, zoals ze doen bij de bakker of zoals je mama dat doet, maar werkelijk eten maken om duizenden mensen te kunnen voeden van een kleine beetje eten. Vandaag zullen we weer zien dat Jezus, zonder twijfel, God is. Hij zal een wonder doen die waarlijk verbazingwekkend is.
HET LEVEN VAN JEZUS LES 14 JEZUS VOEDT DE MENIGTE
"Slaapt gij nog? Slaapt gij nog?"
8
©2013 Kinder- en jeugdwerk Ebenhout. Met toestemming vertaald en aangepast uit Generations of Grace, © 2011 Grace Community Church. Alle rechten voorbehouden.
Print het vers uit en plak het eventueel op stevig papier (ter grootte van 10x13cm). Lees het vers voor en leg aan de kinderen de betekenis van het vers uit. Geef elk kind het uitgeprinte vers om in hun versmapje (klein fotomapje) te steken. Kleur eventueel kernwoorden in een bepaalde kleur dat dient als herkenning en om het aanleren makkelijker te maken.
Meer dan alleen maar verwonderen – reageer Toen de mensen Jezus wonderen zagen, waren ze verbaasd. Maar ze reageerden niet in geloof dat Hij God is. Jezus deed Zijn wonderen, zodat de mensen Zijn macht zouden zien en geloven. Jammer genoeg zagen vele mensen het en waren onder de indruk, maar geloofden niet. Dit lijkt veel op het verhaal van een man die over de hele wereld bekend was voor zijn talent als koorddanser. Hij voerde dit uit over de hele wereld en deed vele mensen verbijsterd staan met zijn verbazende balansprestaties. Op een bepaald moment loopt hij over een koord over de Niagara watervallen. Toen hij aan de overkant kwam, vroeg hij de mensen, “Wie gelooft dat ik een man in een kruiwagen kan duwen naar de overkant?” Een man die voor aan stond zei, “Ik wel! Ik geloof het!” De koorddanser zei daarop, “Kom en ga in de kruiwagen.” Maar de man ging niet in de kruiwagen. De man wilde zijn geloof niet laten zien door zijn handelingen. De mensen in de les van vandaag waren verbaasd door de wonderen van Jezus, maar geloofden niet werkelijk dat Hij God is.
Hoeveel kun jij te eten geven? Vraag de kinderen of zij wel eens een verjaardagsfeest hebben of mensen ontvangen bij speciale feestdagen. Wanneer hier over gesproken wordt, leidt je de kinderen hun aandacht naar hoeveel mensen naar een gelegenheid kwamen en hoeveel werk er was om zoveel mensen van eten te voorzien. Laat hen nadenken door te vragen hoeveel mensen zij denken dat hun ouders te eten kunnen geven. Begin met een realistisch aantal en verhoog dit naderhand. Eindig met vijfduizend, het aantal mannen die Jezus te eten gaf met alleen vijf broden en twee vissen. (Vergeet niet te vertellen dat er gemakkelijk 15.000 mensen geweest konden zijn, als de vrouwen en kinderen meegeteld worden.) Vijf broden en twee vissen Om te illustreren hoe de broden en de vissen er uit gezien kunnen hebben, laat je de kinderen kleine, droge vissen en vijf kleine sandwiches zien wanneer je in het verhaal waar ze Jezus al het eten gaven die ze konden vinden. Neem ook een kleine mand mee (zo groot als een broodmandje voor op tafel). Dit was waarschijnlijk de grootte van de manden waar de discipelen het resterende voedsel in verzameld hadden. Ze brachten hem de lunch van een jongen, welke bestond uit twee vissen en vijf kleine broden en verzamelden 12 manden met resten. Dat is onmogelijk! Voor kinderen die weinig eten voorbereiden is het misschien niet voor te stellen dat Jezus zoveel mensen eten gaf. Om hen dit te laten realiseren dat het onmogelijk is wat Jezus deed, kies je een kind uit en geef je hem een klein koekje, vraag hen het koekje te delen met de hele groep. Halverwege kun je aan de kinderen, die al iets hebben gekregen, vragen of ze genoeg hebben gehad of dat ze meer willen. Laat het kind weer terug gaan en dezelfde kinderen nog iets geven. Het zal gauw duidelijk worden dat een koekje niet genoeg is om zelfs een
HET LEVEN VAN JEZUS LES 14 JEZUS VOEDT DE MENIGTE
Barmhartigheid Toen Jezus de menigte om Hem heen zag, had hij compassie met hen. Compassie of barmhartigheid is het zien van mensen in nood en hen dan willen helpen. Ze hadden hun zieken gebracht en ze waren als een schaap zonder herder. Zij wisten dat ze zelfs een grotere nood hadden dan honger en ziekte. Dat was om verlost te zijn van de eeuwige straf van hun zonden. Wanneer heb jij aan iemand barmhartigheid getoond? Hoe heb jij geprobeerd om hen te helpen of hen te troosten in een moeilijke periode in hun leven?
9
©2013 Kinder- en jeugdwerk Ebenhout. Met toestemming vertaald en aangepast uit Generations of Grace, © 2011 Grace Community Church. Alle rechten voorbehouden.
Een test Houd jij van testen op school? Vele mensen houden hier niet van, maar het is een goede manier om te zien van wat je begrijpt. Dit is hoe leraren nagaan dat je leert wat er onderwezen wordt. Testen komen in verschillende vormen. Sommige testen zijn op papier en andere zijn met woorden en daden. Vandaag zal Jezus de discipelen testen. De discipelen bevinden zich in een onmogelijke situatie. Er zijn duizenden mensen aanwezig en ze moeten eten. Ze komen bij Jezus voor leiding, maar Hij wist al wat Hij zou gaan doen. Hij stelt hen op de proef om te zien of ze werkelijk geloven dat Hij God is.
kleine groep kinderen te voeden. In de les vandaag deed Jezus veel meer dat het voeden van een paar kinderen.
De wonderen herhalen Vanaf het begin van de lessen uit Mattheüs, hebben de kinderen een aantal wonderen geleerd die Jezus gedaan heeft. In elk van deze wonderen is een nood gecreëerd, een probleem gepresenteerd die voldoet aan de nood en laat het zien dat Jezus de oplossing is. Herhaal met de kinderen verschillende wonderen door hen te vragen om de nood, het probleem en de oplossing aan te wijzen. Deze herhaling biedt een goede gelegenheid om de kinderen er aan te herinneren wat de grootste nood is van ieder persoon – verlost te worden van zonden. Ons probleem is dat we onszelf niet kunnen verlossen en de oplossing is om ons vertrouwen in Christus als Verlosser en Heer te stellen.
Broden en vissen Maak kopieën van de bladen “Broden en vissen.” Bid met de kinderen en dank God voor alle dingen waar Hij in heeft voorzien. Knip met de kinderen de broden en de vissen uit. De kinderen mogen de vissen en broden versieren. Maak een gat met een perforator in een hoek van het brood en het eind van de vis. Gebruik een lint om door de gaten te halen en het brood en de vis aaneen te maken. Maak de kaart er aan vast met het volgende vers erop: “Hij nam de vijf broden en de twee vissen, en terwijl Hij opkeek naar de hemel, zegende Hij ze. En toen Hij ze gebroken had, gaf Hij de broden aan de discipelen…” (Matt.14:19). De grote menigte krijgt te eten Materialen: broden van bruin papier, vissen van grijs papier, blauw basisblad dat de lucht voorstelt, gras van groen papier, vers, scharen, lijm, zwarte stiften of waskrijt. Verdeel deze materialen onder kinderen en laat hen de verschillende dingen uitknippen: brood, vis, gras en het vers. Op deze dag zaten er vele mensen in het gras. Het moet enorme mensenmassa geweest zijn die dag. Het leek waarschijnlijk op een zee van mensengezichten. Vraag de kinderen om van het groene vel papier, uit de korte zijde te knippen, zodat het lijkt op heuvellandschap. De kinderen mogen het vers al aan de bovenkant van het basisblad plakken. Daarna plakken ze de glooiende groene velden op. Vraag de kinderen om overal cirkels op het gras te tekenen, dit zijn alle mensen die er die dag waren. Als laatste kunnen ze de broden en de vissen aan de onderkant plakken.
HET LEVEN VAN JEZUS LES 14 JEZUS VOEDT DE MENIGTE
KNUTSELWERKJES
©2013 Kinder- en jeugdwerk Ebenhout. Met toestemming vertaald en aangepast uit Generations of Grace, © 2011 Grace Community Church. Alle rechten voorbehouden.
De nood, het probleem, de oplossing Omschrijf de hoofdlijnen voor de les met de volgende drie punten: 1) Zie de nood 2) Zie het probleem 3) Zie de oplossing. Voor de les schrijf je over het gehele bord met een permanent markeerstift. Tijdens de les vraag je een kind om het bord schoon te vegen. De kinderen zullen het probleem zien wanneer ze tot de realisatie komen dat de bordwisser de markeerstift niet van het bord kan vegen. Vertel de kinderen hoe ze er achter kunnen komen hoe ze het bord weer schoon krijgen. Terwijl ze met een aantal ideeën kunnen komen, zullen enige kinderen jou voor hulp vragen. Leg uit dat dit precies was hoe de discipelen reageerden toen Hij hen vroeg om voedsel voor meer dan 5000 mensen te voorzien. Leg uit dat Jezus in staat was om het probleem op te lossen en in de nood te voorzien door Zijn macht. Eindig door het kind te voorzien van reinigingsvloeistof voor een whiteboard om het bord weer proper te krijgen. (Let op: whiteboard reinigingsvloeistof zou de permanent markeerstift van het bord moeten krijgen, maar het beste is om dit van te voren op een niet merkbare plaats uit te proberen.)
10
KNUTSELACTIVITEITJES Vele gezichten Illustreer aan de kinderen hoeveel mensen er nu precies op het gras voor Jezus zaten. De kans is groot dat er veel meer waren dan 5000 op die dag. Het geschatte aantal ligt dichter bij 25.000 mensen, als we de vrouwen en kinderen meerekenen. Leg een groot vel (behang) papier op de vloer. Geef de kinderen (markeer)stiften en vraag hen om 25.000 cirkels te tekenen. Ze zullen gauw de tel kwijt zijn, maar laat hen zoveel mogelijk op het vel tekenen. Gebruik deze illustratie om het ongelofelijke wonder die Jezus die dag deed, te laten zien.
Geef het brood door Verdeel voor dit spel de kinderen in twee groepen en laat hen in een rij naast elkaar zitten of staan. Geef elke rij een brood (niet gesneden) of iets zoals een panty gevuld met een krant. Op jouw teken geven de kinderen het brood door in de rij. Om het interessanter te maken, kunnen ze verschillende opdrachten uitvoeren (b.v. over het hoofd, onder de benen door, etc.). Als het brood aan het einde van de rij is gekomen, loopt de laatste persoon naar het begin van de rij en geeft het brood weer door. De groep die al zijn leden het brood heeft door laten geven, wint. Tussendoortje Laat de kinderen in een kring zitten of aan tafel. Vraag de kinderen waar de les over ging. Deel ondertussen koekjes en goldfish crackers uit. Vermenigvuldigen Toen Jezus de discipelen vertelde om de menigte te voeden, reageerden ze dat een penning of zilverstuk niet genoeg geld was (Marc.6:37). Een penning of zilverstuk was het gemiddelde loon voor een dag werken. Help de kinderen de immensiteit van de menigte te begrijpen, door hen een aantal vermenigvuldigen te laten doen. Vraag de kinderen wat een lunch voor een persoon bij een restaurant zou kosten. (Zoek eventueel de prijs van een visburger uit.) vermenigvuldig dit met het aantal kinderen in de groep. Vermenigvuldig dit dan met het aantal mensen in jullie kerk. Vermenigvuldig dit dan met het aantal van 15.000, een schatting van hoeveel mensen er aanwezig geweest zouden kunnen zijn toen Jezus de menigte voedde. De hoge kosten zal de kinderen een beeld geven waarom de discipelen afgeschrikt werden en ontmoedigd waren dat Jezus hen vroeg
HET LEVEN VAN JEZUS LES 14 JEZUS VOEDT DE MENIGTE
In duizend stukjes Geef ieder kind een stuk brood (of een papier in de vorm van een brood). Vraag de kinderen om dit in 5000 stukjes te breken. Als ze beginnen met breken, vraag je hen dat ze bijhouden hoeveel stukken ze al hebben. Ze zullen snel doorhebben dat 5000 een groot aantal is en de stukjes brood almaar kleiner en kleiner worden. Vraag de kinderen of een van deze kleine stukken hen zal vullen. Leg uit dat wat er vandaag in de les gebeurde, een waar wonder was. Jezus voedde 5000 mannen met alleen vijf broden en twee vissen en ze waren verzadigd. Zelfs nadat de mensen gedaan hadden met eten, waren er nog 12 manden over die gevuld waren met de resten.
©2013 Kinder- en jeugdwerk Ebenhout. Met toestemming vertaald en aangepast uit Generations of Grace, © 2011 Grace Community Church. Alle rechten voorbehouden.
Verzamel de resten Materialen: broden, vissen en manden. Deze kunnen gemaakt worden van verschillende materialen zoals papieren zakken, karton, etc. heeft manden voor de kinderen van papieren zakken met de bovenkant naar beneden gerold. In dit spel gaat het er om dat de kinderen de manden me de resten van het voedsel verzamelen, zoals de discipelen dit deden nadat Jezus de menigte gevoed had. Heb genoeg broden en vis om twaalf manden te vullen. Verdeel de kinderen in groepen die deelbaar zijn door 12 (2, 3, 4, 6 of 12) en verdeel de zakken evenredig onder de groepen. De eerste groep die hun mand(en) gevuld hebben en terug gekeerd zijn, wint de ronde. Voor een langer spel kun je meerdere ronden spelen.
11
HET LEVEN VAN JEZUS LES 14 JEZUS VOEDT DE MENIGTE
©2013 Kinder- en jeugdwerk Ebenhout. Met toestemming vertaald en aangepast uit Generations of Grace, © 2011 Grace Community Church. Alle rechten voorbehouden.
om de menigte te eten te geven. Wijs de kinderen op het feit dat Jezus zocht naar een reactie van geloof en niet naar de evaluatie menselijk mogelijkheden.
12
HET LEVEN VAN JEZUS LES 14 JEZUS VOEDT DE MENIGTE ©2013 Kinder- en jeugdwerk Ebenhout. Met toestemming vertaald en aangepast uit Generations of Grace, © 2011 Grace Community Church. Alle rechten voorbehouden.
BRODEN EN VISSEN
13
HET LEVEN VAN JEZUS LES 14 JEZUS VOEDT DE MENIGTE ©2013 Kinder- en jeugdwerk Ebenhout. Met toestemming vertaald en aangepast uit Generations of Grace, © 2011 Grace Community Church. Alle rechten voorbehouden.
BRODEN EN VISSEN
14
JEZUS VOEDT DE MENIGTE (HANDREIKING KINDEREN) MATTHEÜS 14:13-21
MEMORIEVERS Matt.16:24
“Toen zei Jezus tegen Zijn discipelen: Als iemand achter Mij aan wil komen, moet hij zichzelf verloochenen, zijn kruis opnemen en Mij volgen.”
Sssst… MIJN EIGEN STILLE TIJD
Toen Jezus de menigte verliet met de boot, volgden ze Hem te
Jezus was ______________ met de grote menigte mensen (14:14). Uit hoeveel mannen bestond de menigte? A. 50
B. 500
C. 5000
D. 12
Lukas 9:11 vertelt ons dat Jezus tot de menigte sprak over het _______________ van God.
voor de menigte. De discipelen vonden ____________ broden en twee _______________. Hoe kon Jezus deze grote groep mensen eten geven? ___________________________________________________________ Hoeveel manden voedsel bleven er over? _________________________ (Vraag aan je papa en/of mama of jouw antwoorden juist zijn!)
HET LEVEN VAN JEZUS LES 14 JEZUS VOEDT DE MENIGTE
Jezus zei tegen de discipelen dat ze _______________ moesten halen
©2013 Kinder- en jeugdwerk Ebenhout. Met toestemming vertaald en aangepast uit Generations of Grace, © 2011 Grace Community Church. Alle rechten voorbehouden.
__________________________________________________________.
15
HET LEVEN VAN JEZUS LES 14 JEZUS VOEDT DE MENIGTE
©2013 Kinder- en jeugdwerk Ebenhout. Met toestemming vertaald en aangepast uit Generations of Grace, © 2011 Grace Community Church. Alle rechten voorbehouden.
KLEURPLAAT 1
16
HET LEVEN VAN JEZUS LES 14 JEZUS VOEDT DE MENIGTE
©2013 Kinder- en jeugdwerk Ebenhout. Met toestemming vertaald en aangepast uit Generations of Grace, © 2011 Grace Community Church. Alle rechten voorbehouden.
KLEURPLAAT 2
17