2015

BELEIDSPLAN en ACTIVITEITENPLAN STICHTING DE TALENTENSCHOOL 2014/2015

De Talentenschool helpt kinderen vooruit! Alle kinderen moeten de kans krijgen om zich te ontwikkelen, maar niet alle kinderen maken een gelijke start. Als een kind leeft in een achterstandssituatie of een taalachterstand heeft Kan dit schoolprestaties behoorlijk in de weg zitten. De Talentenschool biedt na schooltijd programma’s aan om deze kinderen een extra zetje in de rug te geven.

©Stichting De Talentenschool Meer en Vaart 290 1068 LE Amsterdam 020-7890326 www.detalentenschool.nl [email protected]

2

INHOUDSOPGAVE INLEIDING

blz. 4

1. WAT IS DE TALENTENSCHOOL 1.1. Missie 1.2. Visie 1.3. Waarin onderscheidt De Talentenschool zich? 1.4. Historie en ontwikkeling 1.5. Doelgroep 1.6. Werkwijze en doelen 1.6.1. Signaal 1.6.2. Werkwijze 1.6.3. Programma’s 1.6.4. Doelen 1.6.5. Resultaat 1.7. Locatie ‘ Het Talentenhuis’

blz. 5

2. TOELICHTING WERKWIJZE EN PROGRAMMA’S 2.1 Pedagogisch beleid 3.1.1. Ervaringsgericht leren 3.1.2. Ouderbetrokkenheid 3.1.3. Taalrijke leeromgeving 3.1.1. Kindvolgsysteem 2.2 Educatief beleid 2.3 Programma’s 2.4 Programma inhoud 2.4.1 Coachklas 2.4.2 Leerbegeleiding 2.4.3 Ouder en Kind Leesgroep 2.4.4 Handboek en Training 2.4.5 Taalspelgroep 2.4.6 Zomerschool

blz. 9

3. TOELICHTING PERSONEEL EN ORGANISATIE

blz. 18

BIJLAGE: BEGROTING EN DEKKINGSPLAN

blz. 19

3

INLEIDING

Voor u ligt het Beleidsplan van De Talentenschool 2013/2015. De Talentenschool, opgericht in december 2006 door Marjolein Beumer, biedt buiten schooltijd educatieve programma’s aan in aanvulling op het onderwijs en streeft een nauwe samenwerking na met ouders, het basisonderwijs en partners in de wijk. De Talentenschool is voortgekomen uit Stichting 1001Nacht. Deze stichting organiseert sinds 2004 vakantiekampen voor Amsterdamse kinderen tussen 8 en 12 jaar oud. Doelstelling van deze kampen is kennismaking tussen de diverse culturen die Amsterdam rijk is. In 2006 is 1001Nacht begonnen aan de ontwikkeling van een winterprogramma; De Talentenschool. In de loop der jaren heeft de Talentenschool een pedagogisch en didactisch verantwoorde methode ontwikkeld, waarin gewerkt wordt aan het versterken van de kinderen en hun ouders, op het gebied van lees- en leervaardigheden. Door preventief kinderen en hun ouders extra steun te bieden, vermindert het risico op schooluitval in de latere schoolcarrière van de kinderen. De grote wachtlijsten van ouders die cursussen met hun kinderen willen volgen bij de Talentenschool getuigen van een behoefte. Tevens wordt de Talentenschool door verschillende scholen in Amsterdam NieuwWest ingehuurd om leerlingen van die school extra te begeleiden. Welzijnsinstellingen, zoals de ouder- en kindcentra, de Opvoedpoli en logopedistenpraktijken verwijzen ouders regelmatig naar de Talentenschool voor extra ondersteuning van hun kinderen. De Talentenschool heeft de naam pedagogisch en didactisch verantwoorde cursussen aan te bieden. De Talentenschool is gehuisvest in het Talentenhuis een maatschappelijk initiatief van Wooncorporatie Ymere: 6 maatschappelijke organisaties delen een oud schoolgebouw aan de Meer en Vaart en werken hierdoor op diverse vlakken met elkaar samen. De Talentenschool is nauw betrokken bij de ontwikkeling van het Talentenhuis naar een Wijkonderneming.

4

1. WAT IS DE TALENTENSCHOOL? 1.1. MISSIE De Talentenschool helpt kinderen vooruit!

Alle kinderen moeten de kans krijgen om zich te ontwikkelen, maar niet alle kinderen maken een gelijke start. Als een kind leeft in een achterstandssituatie of een taalachterstand heeft kan dit schoolprestaties behoorlijk in de weg zitten. De Talentenschool biedt na schooltijd programma’s aan om deze kinderen een extra zetje in de rug te geven.

1.2. VISIE ‘Leerachterstanden kunnen het leerplezier enorm in de weg zitten. Dat zich dat later wreekt is duidelijk: één op de twintig leerlingen verlaat het voortgezet- en middelbaar beroepsonderwijs zonder startkwalificatie. Maar hoe leer je deze kinderen dat leren leuk kan zijn?’ Sommige kinderen hebben, aanvullend op de aangeboden lesstof op school, extra taalverwerking en extra verdieping nodig door een ervaring te koppelen aan de cognitieve kennis die op school is opgedaan; een kapstok om de geleerde lesstof aan op te hangen. Een kapstok die zij niet van nature van huis uit mee krijgen. 1.3. WAARIN ONDERSCHEIDT DE TALENTENSCHOOL ZICH VAN HET ONDERWIJS EN ANDERE AANBIEDERS? De Talentenschool biedt een uitgebreid buitenschools aanbod aanvullend op en in samenwerking met het onderwijs en de gehele opvoedomgeving van het kind. De Talentenschool zit heel nadrukkelijk niet op de stoel van de leerkracht. Met verscheidene ervaringsgerichte programma’s heeft De Talentenschool een uitgebreid buitenschools aanbod. Dit aanbod moet gezien worden als een aanvulling op het onderwijs, waarbij de samenwerking gezocht wordt met de basisschool (de leerkracht) en de gehele opvoedomgeving. Het programma van De Talentenschool: o biedt aanvullend betekenisvol contextueel leren bovenop de op school opgedane leerstof. o biedt het kind extra oefenmogelijkheden buiten schooltijd in een taalrijke omgeving. o ondersteunt en stimuleert ouders om hun kinderen te helpen bij schoolwerk door hen leerbegeleidingsvaardigheden aan te bieden. De Talentenschool is in 8 jaar tijd uitgegroeid tot een stichting die een uitstekende partner in de school is: o De Talentenschool biedt buitenschoolse ervaringsgerichte lees- en leerprogramma’s aan en is daarmee meer dan een huiswerkinstituut. o De Talentenschool richt zich in alle programma’s op taalvaardigheid. o De Talentenschool richt zich op de gehele opvoedomgeving van het kind. Ouderbetrokkenheid is daarbij een speerpunt. o De Talentenschool werkt met een kindvolgsysteem waarbij het kind periodiek en gedurende maanden tot jaren (groep 3 t/m klas 4 VO) op 5 niveaus wordt gevolgd: leermotivatie, zelfbeeld, sociale vaardigheden, talent en persoonlijke leervragen. o De Talentenschool werkt nauw samen met ouders, basisscholen, buurt- en wijkinstellingen en het bedrijfsleven in de wijk. 5

o Er wordt gestructureerd en methodisch gewerkt. De lesmethodes worden vastgelegd in handboeken ten behoeve van continuïteit en kwaliteitsbehoud. o De Talentenschool heeft een sterk pedagogisch en educatief beleid, gebaseerd op Gardner, Kohlberg en Gordon. 1.4. HISTORIE EN ONTWIKKELING Stichting 1001Nacht De Talentenschool is voortgekomen uit Stichting 1001Nacht. Deze stichting organiseert sinds 2004 vakantiekampen voor Amsterdamse kinderen met diverse culturele en sociaaleconomische achtergronden tussen 8 en 12 jaar oud. In 2006 is 1001Nacht begonnen aan de ontwikkeling van een winterprogramma; De Talentenschool. De Talentenschool is in 2006 gestart in Amsterdam Oud West, in 2008 een zelfstandige stichting geworden en in datzelfde jaar verhuisd naar Amsterdam Nieuw West (Osdorp). Uitbreiding programma’s In 8 jaar tijd heeft De Talentenschool zich ontwikkeld van ‘weekendschool’ tot een organisatie met een uitgebreid buitenschools activiteitenaanbod gericht op ‘leesvaardigheden en leren leren’. De eerste 3 jaar hebben in het teken gestaan van het ontwikkelen van het weekendprogramma voor kinderen uit groep 7 en 8. In het 4e jaar is er, op initiatief van kinderen en ouders, gestart met mentoraten (i.s.m. GOAL) voor kinderen uit klas 1 van het voortgezet onderwijs, om de overgang POVO te vergemakkelijken. In 2011 zijn er leerbegeleidingsgroepen voor groep 5 t/m 8 opgestart op aanvraag van een basisschool en op aanvraag van ouders met een budget vanuit het buurtinitiatief. De ouderbetrokkenheid is enorm vergroot in deze periode. In 2013 is de doelgroep vergroot, op nadrukkelijke vraag van ouders in de wijk, door ook programma’s voor jongere kinderen te ontwikkelen (vanaf 6 jaar) en door een extra aanbod voor ouders aan te bieden, afgestemd op de programma’s van hun kinderen. Trend De Talentenschool is door de uitbreiding van haar programma’s, jongere doelgroep en intensievere samenwerking met de basisscholen in de wijk een bekende ‘leerplek’ geworden. De vraag naar soortgelijke programma’s voor kinderen is duidelijk toegenomen. Wekelijks ontvangt De Talentenschool bezoek en telefoon van buurtbewoners/ouders die om ondersteuning vragen bij het begeleiden van hun (jonge) kind bij het leren, waarbij de vraag om taalondersteuning de boventoon voert. Opvallend daarbij is dat de vraag van de ouder zich niet alleen richt op de behoefte aan hulp voor het kind. De Talentenschool ziet een duidelijke trend in de behoefte van ouder om het kind zelf te leren begeleiden. Ouders met een taalachterstand of ouders die de lesstof van hun kind zelf niet begrijpen voelen zich machteloos. Zij constateren leer- en taalachterstanden bij hun kind(eren), kunnen op school niet altijd terecht voor bijles, huiswerk of leerondersteuning1, kunnen het zelf niet bieden en in de meeste situaties is de financiële situatie niet toereikend om een particulier huiswerkinstituut in te schakelen. Een andere trend is de grotere bereidheid van organisaties werkzaam in hetzelfde veld en dezelfde regio om elkaars krachten te bundelen. Uitwisseling van methodes, afstemming van het aanbod en doorverwijzing zijn een aantal thema’s, dat de komende jaren op de agenda zal staan. De Talentenschool is een actieve speler in het bij elkaar brengen van die kennis en kunde, met als doel de kwaliteit van de activiteiten te verhogen. In 2014 brengt De Talentenschool een handboek “Lezen met kinderen en hun ouders” uit, waarin de pedagogisch, didactische methode op basis van de praktijk wordt vastgelegd en beschikbaar gesteld aan belangstellenden.

1

Scholen bieden soms geheel geen huiswerkbegeleiding aan of uitsluitend voor specifieke groepen waar deze ouders/kinderen net buiten vallen.

6

Vraag en aanbod De Talentenschool ontwikkelt een specifiek aanbod, in samenwerking met onderwijs en ouders. De Talentenschool is daarbij geen traditioneel huiswerkinstituut, maar een leeromgeving voor zowel kind als ouder, waarbij De Talentenschool de sociaal-emotionele en de leerontwikkeling van het kind via een volgsysteem nauwlettend volgt en extra aandacht geeft op het gebied van taal. Toekomst De Talentenschool vindt het volgen van kinderen zeer belangrijk, heeft hiervoor een kindvolgsysteem ontwikkeld en ambieert in haar aanbod een programmalijn waarbij kinderen kunnen doorstromen van het ene programma naar het andere, van het ene schooljaar naar het andere. De Talentenschool ontwikkelt programma’s voor groep 3 t/m groep 8. De Talentenschool volgt en begeleidt de kinderen op deze manier gedurende meerdere jaren in hun ontwikkeling. Het langdurig volgen en begeleiden van de kinderen maakt het mogelijk de gestelde doelen te kunnen bereiken. 1.5. DOELGROEP

1.5.1. Primaire doelgroep: Kinderen Kinderen en hun ouders, in Amsterdam Nieuw West van 6 t/m 12 jaar met een (dreigende) taalen/of leerachterstand of kinderen die na schooltijd weinig of niets te doen hebben vanwege de beperkte sociaaleconomische thuissituatie. 1.5.2. Secundaire doelgroep: Ouders Uitgangspunt van De Talentenschool is dat de leefomgeving van het kind een uitermate belangrijke rol speelt bij de ontwikkeling van elk kind. Ouders/verzorgers zijn de belangrijkste partners van De Talentenschool in haar missie. Stichting De Talentenschool spant zich met diverse ouderparticipatiemethodes maximaal in (via structurele ouder/kindgesprekken, ouderbijeenkomsten en trainingen, deelname presentaties, als eenmalige of vaste vrijwilliger en via een ouderadviesraad) om deze doelgroep te bereiken. 1.6. WERKWIJZE EN DOELEN 1.6.1. Signaal Taalachterstanden, gebrek aan positieve referenties, ouders die wel willen maar niet kunnen helpen, nauwelijks deelname aan activiteiten buiten school vanwege sociaaleconomische achterstanden, gebrekkige algemene ontwikkeling. Dit alles leidt tot niet goed meekomen op school, een mogelijk lagere CITO score dan nodig, dreigen uit te vallen op het voortgezet onderwijs en een verslechterd toekomstperspectief. 1.6.2. Werkwijze De Talentenschool werkt aan het verhogen van lees- en leerplezier en het verbeteren van zelfvertrouwen door kinderen extra begeleiding te geven. De Talentenschool biedt ervaringsgerichte lessen aan, betrekt de opvoedomgeving van het kind in het programma, werkt aan taalen rekenvaardigheid, beroepenoriëntatie en algemene ontwikkeling.

7

1.6.3. Programma’s Programma’s Leerbegeleiding; ervaringsgerichte verwerkingslessen, aanvullend op het lesprogramma van de basisschool. Voor kinderen uit groep 5,6,7,8 PO (deze cursus staat centraal in deze aanvraag) Coachklas;[leer-]begeleiding voor overgang naar en starten in het voortgezet onderwijs. Voor kinderen uit groep 8 PO en 1ste klas VO Ouder en kind leesgroep; ouder en kind leren ‘samen lezen’ Voor kinderen uit groep 3,4 PO en hun ouders. Zomerschool: ervaringsgericht zomerprogramma i.s.m. Stichting 1001Nacht en theaterschool 4West (www.kinderkamp1001nacht.nl en www.4west.nl) met veel aandacht voor zang, spel en toneel, met de nadruk op verbreden algemene ontwikkeling, uitbreiden woordenschat en verbeteren van taalvaardigheid. Voor kinderen uit groep 6,7,8 PO 1.6.4. Doelen De Talentenschool wil met haar aanpak een bijdrage leveren aan de ontwikkelingskansen van jeugd en hun ouders in Nieuw West. Daartoe stelt zij zichzelf de volgende doelen t.b.v. de primaire en secundaire doelgroep; kinderen en ouders: Ontwikkelen reken-, taalen sociale vaardigheden via ervaringsgericht leren. Vergroten ouderbetrokkenheid en ouderparticipatie. Motiveren om te leren en startkwalificatie te behalen. Vergroten van zelfinzicht en zelfvertrouwen via competentiegerichte werkwijze. Stimuleren brede talentontwikkeling (versterken opvoeddriehoek en sociale cohesie in de wijk). 1.6.5. Resultaat Verbeteren van leer- en taalvaardigheid, in samenwerking met de opvoedomgeving, leidt tot betere studieresultaten. Ervaringen koppelen aan cognitieve kennis leidt tot meer inzicht. Positieve ervaringen en vergroten van algemene ontwikkeling leidt tot meer zelfvertrouwen. Hierdoor wordt de schooluitval minder groot, kunnen meer jongeren deelnemen aan de beroepspraktijk en aan de maatschappij; er ontstaat een verbeterd toekomstperspectief. 1.7. LOCATIE ‘HET TALENTENHUIS’

Per 1 februari 2011 is het oude ROC gebouw aan de Meer en Vaart 290 in Osdorp omgedoopt tot het ‘Talentenhuis’ dankzij een investering vanuit Ymere (Wijkaanpak) i.s.m. de organisaties in het pand. In het pand bevinden zich maatschappelijke organisaties, waaronder De Talentenschool, die doelgroepen bereiken die een overlap hebben met elkaar. De Talentenschool 4WEST Impuls/Mannencentrum Daadkracht 1. De Weekend Academie 2. Bureau Barel 3. Stichting Maroc.nl Er wordt samenwerking gezocht in: o Gezamenlijke verantwoordelijkheid pandbeheer o Gezamenlijke opknapbeurt entree, kantine/huiskamer en keuken/eetruimte, maart 2011 8

o doorverwijzing cliënten/gasten o gezamenlijke eenmalige activiteiten o gezamenlijke structurele activiteiten In 2013 heeft het Talentenhuis van DMO Amsterdam een bijdrage ontvangen om te onderzoeken of het Talentenhuis zich kan omvormen tot een Wijkonderneming. De Talentenschool is een actieve speler in dit proces en ziet verschillende mogelijkheden de functie van het Talentenhuis voor de directe buurt te vergroten. Zie www.talentenhuisnieuwwest.nl voor meer informatie.

2. TOELICHTING WERKWIJZE EN PROGRAMMA’S 2.1. PEDAGOGISCH BELEID

De Talentenschool stelt het kind centraal, maar ziet het kind niet los van zijn omgeving en streeft een optimale samenwerking na binnen de opvoeddriehoek (ouder-school-vrije tijd), om een kind maximaal te kunnen stimuleren zijn vaardigheden te ontwikkelen. Tevens biedt de werkwijze van De Talentenschool ruimte voor kinderen hun talenten te ontdekken en verder te ontwikkelen. De Talentenschool werkt met een pedagogisch beleid dat rust op een aantal pijlers. Vier van deze pijlers staan in 2013/2015 centraal: a. Ervaringsgericht werken b. Ouderbetrokkenheid c. Taalrijke leeromgeving d. Kindvolgsysteem 2.1.1. Ervaringsgericht leren Sommige kinderen hebben, aanvullend op de aangeboden lesstof op school, extra taalverwerking en extra verdieping nodig door een ervaring te koppelen aan de cognitieve kennis die op school is opgedaan; een kapstok om de geleerde lesstof aan op te hangen. Een kapstok die zij niet van nature van huis uit mee krijgen. De Talentenschool werkt met kinderen die van huis uit geen ervaringen meekrijgen om de opgedane kennis via school te verstevigen (‘stapelen van kennis, op ervaring, op kennis, etc.). De ouders van ‘onze’ kinderen hebben zelf onvoldoende kennis2 in huis om hun kind te ondersteunen bij hetgeen het leert op school (cognitieve kennis). De Talentenschool is voorstander van het stapelen van kennis en ervaring. De cognitieve kennis wordt opgedaan op school. De Talentenschool biedt de kinderen via diverse doe-activiteiten ervaringen die deze kennis verstevigen. Kinderen leren door zelf te doen en zelf te ervaren. Daarom moet iedere les, ieder bezoek en ieder uitstapje een handeling bevatten voor de kinderen (‘praatje-plaatje-daadje’). Alle activiteiten binnen alle programma’s worden aan de hand van deze methode ontwikkeld en uitgevoerd. Ervaringsgericht werken is een aanvulling op het onderwijs; De Talentenschool zit niet op de stoel van de leerkracht, maar vult de cognitieve kennis, opgedaan op school, aan met ervaringen buiten schooltijd.

2

Vanwege taalachterstand, opleidingsniveau en/of culturele achtergrond

9

2.1.2. Ouderbetrokkenheid De Talentenschool is van mening dat ouders een onmisbare rol spelen bij de schoolse en nietschoolse ontwikkeling van hun kind. Ouderbetrokkenheid is dan ook een speerpunt in het beleid van De Talentenschool, waarbij De Talentenschool de ouder als educatief partner ziet. Dit verwijst naar de opvatting dat opvoeding en onderwijs een gezamenlijke verantwoordelijkheid van ouders en school zijn, in plaats van dat de school verantwoordelijk is voor het onderwijs en ouders voor de opvoeding. Educatief partnerschap in de zin van het samen optrekken van ouders/leraren/school blijkt een gunstig effect te hebben op zowel de cognitieve ontwikkeling, de schoolprestaties als het sociaal functioneren van kinderen. ‘Ouderbetrokkenheid blijkt volgens verschillende onderzoeken zowel direct, als indirect, als op de lange termijn de schoolse ontwikkeling van kinderen positief te beïnvloeden. Zo blijkt ouderbetrokkenheid al op jonge leeftijd direct van invloed op de schoolprestaties en het sociale gedrag van kinderen. Die invloed wordt geconstateerd op doorzettingsvermogen, receptieve woordenschat en probleemgedrag in de groep. Ook blijkt ouderbetrokkenheid bij te dragen aan het vertonen van positief gedrag door kinderen ten opzichte van leeftijdsgenoten en volwassenen en op een positieve attitude ten aanzien van leren. Indirect hangt ouderbetrokkenheid positief samen met lagere doublurecijfers, minder schooluitval, hogere onderwijs rendementcijfers en meer deelname aan vervolgonderwijs. In de basisschoolleeftijd is het effect van ouderbetrokkenheid op de ontwikkeling van kinderen groter dan het effect dat wordt veroorzaakt door het verschil in de kwaliteit van scholen3.’ Er is een onderscheid tussen ouderbetrokkenheid en ouderparticipatie. Onder ouderbetrokkenheid wordt verstaan de betrokkenheid van ouders bij de opvoeding en het onderwijs van hun eigen kind, thuis (bv. voorlezen) en op school (bv. besprekingen voeren met leerkracht). Ouderparticipatie is gedefinieerd als actieve deelname van ouders aan activiteiten op school (bv. het lidmaatschap van de ouder- of medezeggenschapsraad of bv. het begeleiden van een uitstapje of het schoonmaken van speelgoed). Beide vormen zijn niet los van elkaar te zien: volgens onderzoek zijn ouders die actieve ouderbetrokkenheid tonen ook actiever op het terrein van ouderparticipatie en meer betrokken bij activiteiten in de omgeving. De Talentenschool koppelt de 6 types van ouderbetrokkenheid van Epstein (2001) aan de doelstellingen ouderbetrokkenheid van De Talentenschool, zie schema 2.1. Schema 2.1 Ouderbetrokkenheid De Talentenschool betrekt 100% van de ouders, in de rol van educatief partner, bij de ontwikkeling van hun kind (ouderbetrokkenheid); waarbij 40% van de ouders in verschillende vormen actief wordt betrokken bij De Talentenschool (ouderparticipatie). Type ouderbetrokkenheid volgens Epstein Subdoelstelling ouderTalentenschool Type 1. Parenting De Talentenschool ondersteunt bij, adviseert De voorwaardenscheppende rol van de ouders. aan en overlegt met alle ouders over de Ouders kunnen hun kinderen voorbereiden op ontwikkeling en het leerproces van hun kind bij het naar school gaan, hen begeleiden, opvoeden De Talentenschool, tijdens periodieke en zorgen voor een pedagogisch klimaat, gesprekken. waardoor het kind in het leren voor school wordt gesteund. Type 2. Communicating De Talentenschool licht haar visie en werkwijze De communicatie over en weer tussen school en op heldere wijze toe aan alle ouders via website, 3

Adri Menheere & Edith Hooge; ‘Ouderbetrokkenheid in het onderwijs. Een literatuurstudie naar de betekenis van ouderbetrokkenheid voor de schoolse ontwikkeling van kinderen’. Juli 2010.

10

ouders. Dit gaat om effectieve vormen van communicatie over schoolprogramma’s en vorderingen van de kinderen. De school wordt geacht de informatie op een begrijpelijke manier te presenteren en van ouders mag worden verwacht hierop respons te geven. Type 3. Volunteering Het verrichten van vrijwilligerswerk in en om de school. Ouders kunnen bijvoorbeeld helpen in de klas, administratief werk doen, assisteren bij uitstapjes en extra activiteiten. Type 4. Learning at home Het ondersteunen van de kinderen bij het schoolwerk thuis. Ouders bieden hulp bij huiswerkopdrachten van de school. Type 5. Decision making and advocacy Formele ouderparticipatie. Ouders zijn betrokken bij het beleid en het bestuur van de school door deelname aan het schoolbestuur, de ouderraad of andere commissies. Type 6. Collaborating with the community Samenwerking met de gemeenschap. Ouders vervullen een rol in de gemeenschap, waarvan zij en de school deel uitmaken.

foldermateriaal en informatiebrieven, tijdens periodieke gesprekken waarbij de ouderhuiswerkster wordt ingevuld, tijdens presentaties en tijdens kinderactiviteiten waar de ouders meehelpen. De Talentenschool geeft 40% van alle ouders een actieve rol bij de verschillende programma’s (begeleiden stages, uitstapjes, organisatie feesten/presentaties etc.). De Talentenschool organiseert in het kader van leerondersteuning in de thuissituatie, gezamenlijke instructiebijeenkomsten en trainingen voor alle ouders van deelnemers aan de leerbegeleiding. De Talentenschool maakt ouders medeverantwoordelijk bij de ontwikkeling van programma’s (bv. leerbegeleiding).

De Talentenschool stimuleert alle ouders ‘de wijk in de school te brengen’ en ‘de school in de wijk te brengen’ via participatie aan buurtinitiatieven.

De Ouderhuiswerkster4 In juni 2012 heeft De Talentenschool een ‘ouderhuiswerk-ster’ ontwikkeld; een meetinstrument vergelijkbaar met de ‘groeister’ van de kinderen. In de ouderhuiswerk-ster worden de onderdelen taal, thuissituatie en huiswerk uitgewerkt in stellingen waarbij de ouder aan kan geven in welke mate hij/zij dat onderdeel beheerst/goed doet/tevreden is. Het resultaat is een ster (een diagram) waarin in 1 oogopslag te zien is waar de krachten en waar de knelpunten van de ouder liggen op het gebied van huiswerkondersteuning vanuit huis. Aan de hand van het resultaat van de ingevulde ster kan de ouder individueel geholpen en geadviseerd worden tijdens een adviesgesprek voor elke ouder en wordt de inhoud van elke ouderbijeenkomst feilloos aangepast op de ouderbehoefte van de groep ouders die de ster hebben ingevuld. 2.1.3. Taalrijke leeromgeving Taal speelt een belangrijke rol bij De Talentenschool. Uit onderzoek blijkt dat taalachterstanden voor verdere leerachterstanden kunnen zorgen. De Talentenschool biedt tijdens al haar programma’s extra buitenschoolse taalverwerkingsmogelijkheden aan, in aansluiting op het reguliere onderwijs. Binnen alle lessen wordt aandacht besteed aan uitbreiding woordenschat, betekenisgeving, schrijven, lezen, spreken, waar mogelijk met ouders. In 2013 is het taalbeleid van De Talentenschool verder ontwikkeld in samenwerking met Taalweb). Daarnaast wordt de taalen rekenmethode verder ontwikkeld, inclusief taaltrainingen voor medewerkers, vrijwilligers en ouders van De Talentenschool.

4

De Ouderhuiswerkster is een meetinstrument dat de ontwikkeling van het kind inzichtelijk maakt/visualiseert.

11

2.1.4. Kindvolgsysteem Alle leerlingen komen na inschrijving in het kindvolgsysteem5. Op De Talentenschool worden kinderen gestructureerd gevolgd bij de start, gedurende en tot het einde van het schooljaar. Onderdelen waaruit het kindvolgsysteem bestaat: Zelfbeeld Sociale vaardigheden Lees- en leervaardigheden Motivatie (leerplezier in BO of VO en leerplezier Talentenschool) Persoonlijke leervra(a)gen Het kindvolgsysteem wordt vormgegeven in: een papieren en een digitaal dossier dat op De Talentenschool in een afgesloten kast in een afgesloten ruimte wordt bewaard. Uitsluitend de begeleiders die met het kind werken hebben toegang tot het dossier. Het dossier is daarnaast op aanvraag ook altijd in te zien door de ouders en het kind zelf. In het dossier zitten testen en resultaten, gespreksverslagen, observatieverslagen (objectief). Alle informatie die er in staat is met het kind besproken. een eigen kinderwerkmap (portfolio) waarin de kinderen hun eigen ontwikkeling bijhouden, evalueren en eventueel gemaakt werk bewaren. Deze werkmap wordt op dezelfde manier als het kinddossier bewaard op De Talentenschool. Kinderen ontvangen aan het einde van ieder schooljaar (of bij beëindiging van een programma) een certificaat en een persoonlijk evaluatierapport. Waar mogelijk wordt dit met de ouders besproken dan wel in bijzijn van ouders uitgedeeld en toegelicht. Doel van het kindvolgsysteem is dat de voortgang van het kind op een aantal onderdelen in kaart wordt gebracht; de onderdelen worden vastgelegd bij de 0-meting met behulp van een Groeister6 en gemonitord via tussentijdse tests, observaties en evaluaties en bij de jaarlijkse eindmeting. Indien een kind doorstroomt binnen dezelfde of andere activiteit van De Talentenschool wordt het kinddossier vervolgd. 2.2. EDUCATIEF BELEID De Talentenschool heeft een sterk educatief karakter. Voor het programma Talentenklas is door De Talentenschool (auteur Marjolein Beumer) een handboek geschreven; ‘Ontdek je Talenten! Beroepsoriënterende projecten in de klas’, uitgegeven door uitgeverij Kwintessens in februari 2011. In het handboek staan de programma’s beschreven die we in het programma weekendschool uitvoeren per thema (beroepssector). Voor meer informatie: www.kwintessens.nl/talenten . In dit hoofdstuk worden de 5 educatieve uitgangspunten toegelicht. Educatieve uitgangspunten Ontwikkelen reken-, taalen sociale vaardigheden via ervaringsgericht leren. Vergroten ouderbetrokkenheid en ouderparticipatie. Motiveren om te leren en startkwalificatie te behalen. Vergroten van zelfinzicht en zelfvertrouwen via competentiegerichte werkwijze. Stimuleren brede talentontwikkeling (versterken opvoeddriehoek en sociale cohesie in de wijk).

5 6

Het kindvolgsysteem wordt in schooljaar 2014/2015 verder ontwikkeld. De Groeister is een meetinstrument dat de ontwikkeling van het kind inzichtelijk maakt/visualiseert.

12

2.3. PROGRAMMA’S 2014/2015 2.3.1. Ouder en Kind leesgroep en Leerondersteuning: Ondersteuning bij het vergroten van lees- en leervaardigheden:  ervaring gerichte ondersteuning bij persoonlijke leervragen (taal, rekenen e.d.); deels praktische huiswerkondersteuning en deels ervaringsgerichte opdrachten (contextueel leren).  ondersteuning bij taalverwerking.  ondersteuning bij lezen en vergroting woordenschat  ondersteuning bij het aanleren van leerstrategieën (hoe leer ik, hoe plan ik e.d.).  ondersteuning bij sociaal-emotionele knelpunten bij het leren (wat doen bij faalangst, pesten, concentratieproblemen, problematische thuissituaties die het leren belemmeren e.d.)  doorverwijzen naar gerelateerde programma’s binnen en buiten de Talentenschool (bv. de Coachklas van de Talentenschool of huiswerkbegeleiding van de Weekend Academie).  bijdrage leveren via de ondersteuning aan het verminderen van het risico op schooluitval later in de schoolcarrière van de kinderen. 7

8

2.3.2 Schema aantallen deelnemers en ouders minimaal Programma Ouder en Kind leesgroep Handboek en training Taalspelgroep Leerbegeleiding school Leerbegeleiding buurt Talentenklas Coachklas Zomerprogrammering TOTAAL

2014/2015 Kinderen 128 2014 pilot: 5 organisaties In ontwikkeling 128 128 Uitgesteld 12 2014: 180 2015: 200 471

2014/2015 ouders 128 2015: 10 organisaties In ontwikkeling 128 128 Uitgesteld 12 nvt 396

2.3.3 Registratie De Talentenschool werkt met deelnemerslijsten en een kindvolgsysteem. Binnen het kindvolgsysteem wordt een kinddossier bijgehouden met daarin alle meetmomenten (0-meting, tussentijds en jaarlijkse eindmeting) en overige relevante informatie (gespreksverslagen, aanwezigheid). Aan het eind van elk jaar wordt per programma een rapportage gemaakt met daarin:  statistieken aanwezigheid  evaluatie programma-inhoud  evaluatie + statistieken ouderbetrokkenheid  statistieken kindmetingen vertaald naar groepsniveau Daar waar De Talentenschool samenwerkt met andere partners, of in opdracht, wordt in samenspraak vastgesteld wat en hoe er geregistreerd wordt. 7

Deelnemers per programma. Binnen alle programma’s worden de ouders intensief betrokken bij de ontwikkeling van hun kind via intakes, presentaties, voorlichtingen etc. De ouders die hier met een getal staan benoemd worden naast de reguliere ouderbetrokkenheidsmethodes extra betrokken door wekelijkse of periodieke deelname aan de programma’s samen met hun kind (ouderparticipatie). 8

13

Aan de hand van de eindrapportages per programma wordt het jaarverslag inclusief statistieken opgesteld. 2.4 PROGRAMMA INHOUD 2.4.1. Coachklas ’n vliegende start’ Leerlingen (al of niet deelnemend aan het mentorjaar) komen wekelijks bijeen om schoolervaringen uit te wisselen. De Coachklas bestaat uit wekelijkse lessen en training in studievaardigheden voor kinderen die de overstap maken of hebben gemaakt van primair naar voortgezet onderwijs. Hierbij begeleidt en coacht De Talentenschool kinderen bij hun schoolloopbaan. Knelpunten en problemen worden besproken waar de kinderen binnen het voortgezet onderwijs tegenaan lopen (o.a. wat is een decaan, welke leerstrategie werkt voor mij het beste, hoe kan ik me beter concentreren, hoe ga ik met groepsdruk om, hoe werkt een agenda). Er worden sociale vaardigheidstrainingen gegeven in samenwerking met de GGZ (Prezens), debattraining en filosofielessen. Tevens is er ruimte om huiswerk te maken/lesstof te verwerken. Coachklas 2014/2015 Waar/Wanneer/Hoe vaak: Talentenschool, schoolweken, 1 ½ uur per keer Doel: Kinderen uit groep 8 BO extra begeleiden en coachen naar overstap voortgezet onderwijs Subdoelen lange termijn: - netwerk/samenwerkingspartners vergroten - sociale cohesie/ opvoeddriehoek verstevigen. 2.4.2. Leerbegeleiding ‘Slim leren’ Schoolprestaties van kinderen kunnen bepalend zijn voor de rest van hun leven. In groep 7 vindt de entreetoets plaats en in groep 8 de Cito-toets. Echter, veel kinderen in het werkgebied van De Talentenschool (Nieuw West) scoren lager dan eigenlijk zou hoeven. Redenen hiervoor zijn veelal taalachterstanden en een gebrekkige educatieve sturing en pedagogische begeleiding van huis uit. ‘In het geval van hulp door ouders bij huiswerk gaat het niet alleen maar om ‘meer uren maken’, want meer tijd besteden aan huiswerk leidt niet automatisch tot betere schoolprestaties (Patall et al, 2008). Het trainen van ouders in ondersteuningsactiviteiten rondom het huiswerk is – zo blijkt uit meerdere onderzoeken - succesvol, want het leidt tot: a. hogere scores voor het voltooien van huiswerkopdrachten, b. minder problemen rondom huiswerk (in het algemeen) en c. betere schoolprestaties bij kinderen in het primair onderwijs op een aantal leergebieden, zoals taal, natuur en techniek (science) (Patall et al, 2008)’9. Na een pilot te hebben vormgegeven in september 2012 is De Talentenschool in 2013 gestart een nieuwe activiteit: leerbegeleiding. Ervaringsgericht leren, taalvaardigheid en ouderbetrokkenheid staan daarbij centraal. Via opdrachten (zelf zien, doen, ervaren) in de wijk en aansluitend verwerkingslessen op school worden de taalen rekenvaardigheden van de kinderen versterkt en daarmee het leerplezier vergroot. De leerbegeleiding wordt aangeboden op De Talentenschool (buurtleerbegeleiding) en op basisscholen in de wijk (schoolleerbegeleiding). Door nauw samen te werken met de ouders en de basisschool is De Talentenschool beter in staat op de behoeftes van het kind, afgestemd op de voortgangseisen van de school, in te spelen. De kinderen worden aangemeld 9


14

door ouders of leerkrachten. Het programma en leerwerkplan wordt afgestemd met het kind, de ouder en leerkracht en er wordt, waar mogelijk en wenselijk, gewerkt met de lesmethodes van de scholen zelf. Geschikt voor groep 5 t/m 8. Leerbegeleiding 2014/2015 Waar/Wanneer/Hoe vaak: Talentenschool, schoolweken, 1 ½ uur per keer Doel: Met behulp van een ervaringsgerichte werkwijze, buitenschoolse taalen rekenverwerking en ouderbetrokkenheid methodes, kinderen uit groep 5 t/m 8 ondersteunen bij het oefenen van taalen rekenvaardigheden en hen daarmee o.a. met meer plezier en zelfvertrouwen laten deelnemen aan school en aan o.a. de Cito-toets. Ontwikkeling van een handboek voor de leerbegeleiding waarin de methode van De Talentenschool is beschreven. Subdoel lange termijn: - Toeleiding doorgroei naar Coachklas na groep 7/8 - Ouderbetrokkenheid (participatie) vergroten - Ondersteuning ouders bij het leren-leren van hun kind - Opleveren handboek “Leerbegeleiding” - Uitbreiding samenwerking basisonderwijs en instellingen Nieuw West/ opvoeddriehoek verstevigen. 2.4.3. Ouder en Kind Leesgroep ‘Er is een duidelijk positief verband tussen ouderbetrokkenheid en taalprestaties van kinderen, vooral voor verbale vaardigheden en lezen (Dearing, et al, 2006; Patall et al, 2008). Ook Merlo, et al. (2007) concluderen dat betrokkenheid en actieve bemoeienis van ouders een positief effect heeft op het fonetisch bewustzijn, de beginnende geletterdheid van kleuters en op het aanvankelijk lezen10.’ De Talentenschool heeft in 2013 een pilot Ouder en Kind Leesgroep gestart op de eigen locatie. De Leesgroep richt zich op kinderen uit groep 3/4/5 en hun ouders. De nadruk ligt op spelenderwijs lezen, voorlezen en taalspel. Ouderparticipatie staat centraal; ouders lezen en doen mee en krijgen ondersteuning en training in hoe zij hun eigen kind thuis kunnen begeleiden bij het beter leren lezen en taalverwerking. Ouder en Kind Leesgroep 2014/2015 Waar/Wanneer/Hoe vaak: Talentenschool, schoolweken, 1 ½ uur per keer Doel: Het leesplezier en de taalvaardigheid van kinderen uit groep 3/4/5 vergroten. Subdoelen lange termijn: - Toeleiding doorgroei naar de Leerbegeleiding - Ouderbetrokkenheid (participatie) vergroten - Ondersteuning ouders bij leren-leren van hun kind 2.4.4. Handboek en training: In januari 2014 presenteerde De Talentenschool met trots het handboek “Lezen met kinderen en hun ouders”, gebaseerd op de ervaringen met de Ouder en Kind leesgroep. In het handboek wordt de theoretische basis belicht op grond waarvan De Talentenschool haar lessen ontwikkeld. Tevens zijn de lessen voor de groepen 3 en 4 beschreven. De lessen voor groep 5 worden in 2014 op schrift gesteld en later toegevoegd aan het handboek. Het handboek is geschikt voor organisaties die ook leesactiviteiten willen opzetten voor de betreffende doelgroep. Het handboek wordt inclusief een 10


15

training in de methode tegen een redelijke prijs verkocht. De Talentenschool voert in 2014 een pilot uit om het handboek en de training uit te proberen. Handboek en Training 2014/2015 Waar/Wanneer/Hoe vaak: Talentenschool, per training 2 uur Doel: overdragen van de methode van De Talentenschool Subdoelen/Langere termijn: *bijdragen aan het versterken van de kwaliteit van het buitenschoolse leesonderwijs * adviseren van andere organisaties actief op het gebied van buitenschools leesonderwijs. 2.4.5. Taalspelgroep in ontwikkeling ‘Intergenerationele laaggeletterdheid blijkt samen te hangen met het gebrek aan sterke taalvoorbeelden in de omgeving, met weinig interactie tussen ouder en kind en met het ontbreken thuis van hoogwaardig schriftelijk taalmateriaal, zoals boeken, kranten en tijdschriften. Daarnaast is er een relatie tussen geringe taalontwikkeling en armoede. Bij het stimuleren van ouderbetrokkenheid van laaggeletterde ouders moet de nadruk niet liggen op wat ouders niet kunnen (lezen), maar kan beter gefocust worden op wat laaggeletterde ouders wel kunnen: namelijk intensief betrokken zijn bij de (lees/taal)ontwikkeling van hun kind11’. In deze inloopgroep leren ouders educatieve spelletjes te spelen met hun kinderen (groep 3/4) in het teken van taal. Onder begeleiding van een professional, stagiaires en vrijwilligers leren ouders hoe zij spelenderwijs de taalvaardigheden van hun kind kunnen stimuleren/verbeteren. Ouders kunnen zich opgeven en/of getraind worden als vrijwilliger. Taalspelgroep 2014/2015 Waar/Wanneer/Hoe vaak: Talentenschool, schoolweken, 1 ½ uur per keer Doel: Via educatieve taalspelletjes kinderen uit groep 3/4/5, samen met hun ouders, taalvaardiger maken. Subdoelen lange termijn: - Toeleiding doorgroei naar de Leerbegeleiding - Ouderbetrokkenheid (participatie) vergroten - Ondersteuning ouders bij leren-leren van hun kind 2.4.7. Zomerschool Volgens Lodewijk Asscher is het taalprobleem een van de grootste en moeilijkste problemen in de stad Amsterdam12. Taal speelt een belangrijke rol op school en in het dagelijks leven. Wie een achterstand heeft op het vlak van taalvaardigheid, komt moeilijker tot leren in alle vakken en riskeert dan ook een onderwijsachterstand op alle vlakken. De Talentenschool biedt voor haar deelnemers en hun ouders, in het kader van de doorlopende leerlijn, de kans om tijdens de zomervakantie 2 intensieve weken gestructureerd, spelenderwijs verder te werken aan de persoonlijke knelpunten op taalgebied. De Talentenschool organiseert samen met Stichting 1001Nacht en partners uit Het Talentenhuis in de zomer van 2014 en 2015 een ZomerTalentenschool gedurende 2 weken voor kinderen uit groep 5 t/m 8. De groep zal grotendeels bestaan uit al deelnemende kinderen (en ouders) aan De Talentenschool (doorlopende leerlijn).

11

Adri Menheere & Edith Hooge; ‘Ouderbetrokkenheid in het onderwijs. Een literatuurstudie naar de betekenis van ouderbetrokkenheid voor de schoolse ontwikkeling van kinderen’. Juli 2010. 12 Trouw. 31 december 2010

16

De 1e week vindt plaats op De Talentenschool in Amsterdam en bestaat uit een dagprogramma waar een mix van Leerbegeleiding en de Talentenklas wordt aangeboden; beroepsgeoriënteerde activiteiten combineren met taalen rekenactiviteiten (aansluitend op de individuele leerwerkplannen en ervaringsgericht). De 2e week zal plaatsvinden op een agrarisch terrein in Oost Nederland; de thema’s en het geleerde uit de 1e week zullen verder uitgediept worden en worden verwerkt in de zomerkampactiviteiten. De kinderen werken toe naar een educatieve eindpresentatie voor ouders en betrokkenen. Het begeleiderteam in week 1 en 2 zal bestaan uit teamleden Talentenschool (organisatie educatieve programma), vrijwilligers 1001Nacht (organisatie creatieve programma), leerkrachten van deelnemende scholen (input kennis en uitvoering), oudervrijwilligers. ZomerTalentenschool 2014 Waar/Wanneer/Hoe vaak: Talentenschool en kampterrein D.O.B. Veessen (Oost-Nederland) zomer 2013, 2 weken Doel: Ouders en kinderen (8-12 jaar) een zomerprogramma van 2 weken aanbieden waarin taal, ervaringsgericht leren, ouderbetrokkenheid en vakantie/ontspanning centraal staan. Subdoelen lange termijn: - Doorstroom vanuit alle programma’s Talentenschool - Toeleiding naar vervolgprogramma’s binnen en buiten De Talentenschool - Ouderbetrokkenheid (participatie) vergroten - Ondersteuning ouders bij leren-leren van hun kind

17

3. TOELICHTING PERSONEEL EN ORGANISATIE Team De Talentenschool bestaat uit een team van professionals (directeur, pedagogen en projectleiders) ondersteund door stagiaires en vrijwilligers (incl. ouders). Bestuur De stichting heeft 3 bestuursleden: Mevr N. Los, Hr. F. Van Tunen en Mevr. M. Beumer Stagiaires HBO-WO De Talentenschool biedt gemiddeld 30 studenten per jaar een stage- dan wel onderzoeksplaats (o.a. opleidingen pedagogiek, PABO, CMV en SPH). Stagiaires VO De Talentenschool biedt per jaar gemiddeld 10 maatschappelijke stages VO aan. Vrijwilligers De Talentenschool werkt met gemiddeld 2 vaste vrijwilligers en een ouderadviesraad bestaande uit 4-6 ouders, representatief voor alle programma’s. Bedrijven en gastdocenten De Talentenschool werkt per jaar met gemiddeld 10 bedrijven en gastdocenten die vanuit hun professie op vrijwillige basis de kinderen ontvangen in hun bedrijf of op bezoek komen in de klas.

18

BIJLAGE

BEGROTING EN DEKKINGSPLAN 2014/2015

19

2015

Recommend Documents