“Europese “Europese Distributiecentra” Distributiecentra”
3/25/2004
1
Europese Distributiecentra en Value Added Activities in Vlaanderen: Economische betekenis en concurrentiepositie In opdracht van het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap
Uitgevoerd door: K.U.Leuven/R.U.Gent/VLGMS: Prof. L. Sleuwaegen/Prof. R. Van Dierdonck/ Isabelle Vandenbroere IDEA Consult: Veerle Minne Business Mobility International: Gino Dereuwe
the Autonomous Management School of Ghent University and Katholieke Universiteit Leuven
3/25/2004
Objectieven van de studie (1): • Analyse van het economisch belang van EDC’s
• In kaart brengen van de concurrentiepositie van Vlaanderen inzake het aantrekken van EDC’s nu en in de toekomst
the Autonomous Management School of Ghent University and Katholieke Universiteit Leuven
3
3/25/2004
Achtergrond van de studie: • Vlaanderen neemt historisch een belangrijke plaats in handel en transport • Redenen:
– ligging – densiteit van bevolking en industriële activiteit – transportfaciliteiten
• Europese banaan
the Autonomous Management School of Ghent University and Katholieke Universiteit Leuven
4
the Autonomous Management School of Ghent University and Katholieke Universiteit Leuven
3/25/2004
Objectieven van de studie (2): • Kan Vlaanderen die positie bewaren/versterken gegeven evoluties op het vlak van : – globalisering – veeleisendere markt (mass customization, JIT, …) – nieuwe organisatievormen: • • • •
uitbesteden supply chain management manufacturing postponement 3PL’s , 4 PL’s
– nieuwe technologieën (E-logistics)
the Autonomous Management School of Ghent University and Katholieke Universiteit Leuven
6
Levering op het juiste tijdstip Vermindering doorlooptijd Hogere flexibiliteit in het netwerk Lagere transportkosten Accuratere leveringen Focus op kernactiviteiten Verbeterd logistiek management Schadevermindering Lagere vaste kosten Lagere opslagkosten Grotere beschikbaarheid van logistieke informatie
1
1,5
2
2,5
3
3,5
4
1: Not important - 5: Very important
the Autonomous Management School of Ghent University and Katholieke Universiteit Leuven
4,5
5
3/25/2004
De Europese distributieketen van de toekomst
NU Hiërarchisch,inflexibel,statisch, eilandautomatisering,transporteurs
TOEKOMST Chaotisch,flexibel,dynamisch, integraleinformatisering,logistieke ketendienstverlening
Fabriek EDC NDC Dealer Klant
the Autonomous Management School of Ghent University and Katholieke Universiteit Leuven
8
3/25/2004
Van EDC naar ELC • Distributiecentrum dat als hoofdactiviteit niet alleen ontvangst, opslag, orderverzamelen en verzenden van goederen naar minstens 5 Europese landen heeft, maar ook betrokken is in ‘value added’ logistics • ELC service centrum: is de kern van een netwerk van gedifferentieerde logistieke concepten en grondvormen
the Autonomous Management School of Ghent University and Katholieke Universiteit Leuven
9
3/25/2004
Europees Logistiek service Centrum (ELC) Reverse flow
EDC
Sender
RFD
ELC
Recipient
RDC Cross Docking
Direct shipments
Bron: Nederland Distributieland (2001a): Van EDC naar ELC the Autonomous Management School of Ghent University and Katholieke Universiteit Leuven
10
3/25/2004
Steeds meer operationele logistieke activiteiten uitbesteed 90% 80% % respondenten
70% 60% 50%
Nu Over 5 jaar
40% 30% 20% 10% 0% Internationaal transport
Opslag
Distributie
Value added services
After sales logistiek
Reverse logistics
Andere operationele activiteiten
Bron: KPMG Transportation & Distribution (1999): Outsourcing Logistics the Autonomous Management School of Ghent University and Katholieke Universiteit Leuven
11
3/25/2004
Steeds meer tactische logistieke activiteiten uitbesteed 60%
% respondenten
50% 40% Nu Over 5 jaar
30% 20% 10% 0%
Postponed manufacturing
Virtual warehousing
Inventory ownership
Optimalisatie van fysiek netwerk
Bron: KPMG Transportation & Distribution (1999): Outsourcing Logistics the Autonomous Management School of Ghent University and Katholieke Universiteit Leuven
12
3/25/2004
Steeds meer strategische logistieke activiteiten uitbesteed 60%
% respondenten
50% 40% Nu Over 5 jaar
30% 20% 10% 0%
Postponed manufacturing
Virtual warehousing
Inventory ownership
Optimalisatie van fysiek netwerk
Bron: KPMG Transportation & Distribution (1999): Outsourcing Logistics the Autonomous Management School of Ghent University and Katholieke Universiteit Leuven
13
3/25/2004
Economisch belang van logistiek (1) • Desindustrialisatie in België sinds 1975 vooral ten voordele van de tertiaire sector en meer in het bijzonder ten voordele van de sector handel en vervoer: – naar aantal vestigingen – naar omzet – naar investeringen
the Autonomous Management School of Ghent University and Katholieke Universiteit Leuven
14
3/25/2004
Economisch belang van logistiek (2) • Stijging aantal ondernemingen in de sector handel en vervoer met 11% (tov stagnatie algemeen) • Verdubbeling omzet van de sector handel en vervoer (1992-2000) • Groeivoet van investeringen (1992-2000) in de sector handel en vervoer 5 keer zo groot als in de secundaire sector the Autonomous Management School of Ghent University and Katholieke Universiteit Leuven
15
3/25/2004
Economisch belang van logistiek (3) ⇒ Transport- en distributiesector winnen m.a.w. aan strategisch belang ⇒ EDC’s vormen binnen de sector handel en vervoer een bijzondere activiteit, die vanuit haar aard interessant is
the Autonomous Management School of Ghent University and Katholieke Universiteit Leuven
16
3/25/2004
Economisch belang van logistiek (4) • Beide sectoren alsook hun groei is in Vlaanderen geconcentreerd op de verticale as AntwerpenHalle-Vilvoorde en de horizontale as KortrijkGent-Mechelen-Leuven-Turnhout d.w.z. regio’s gekenmerkt door: » de aanwezigheid van zee-en luchthavens » goede ontsluiting » aanwezigheid van multimodale platformen
the Autonomous Management School of Ghent University and Katholieke Universiteit Leuven
17
3/25/2004
Economisch belang van EDC’s ⇒welke rol kunnen EDC’s spelen voor een regio als Vlaanderen? • VAL creëert steeds meer werkgelegenheid (studie van CBS in Nederland in 1996, 1998 en 1999) • EDC’s blijken vaak voorloper te zijn van andere activiteiten, zoals ‘call centers’, hoofdkantoren,… (studie van NDL ‘Van EDC naar ELC’)
the Autonomous Management School of Ghent University and Katholieke Universiteit Leuven
18
3/25/2004
ELC, voorloper van andere internationale activiteiten Toename economische spin-off
ELC
¾
ELC
EHQ Productie
ELC ELC Productie
ELC
Productie
ELC
Callcenter
18%
Callcenter
4%
Callcenter
16%
Overig/R&D/training
EHQ
47%
9% 4%
17%
4% 36%
Productie
¾
ELC
9%
ELC
36%
Ontwikkeling in de tijd
Bron: Nederland Distributieland (2001a): Van EDC naar ELC the Autonomous Management School of Ghent University and Katholieke Universiteit Leuven
Totaal
19
3/25/2004
EDC’s in Vlaanderen • Marktaandeel van EDC’s in Vlaanderen en omliggende landen (Frankrijk, Nederland, UK) • Concurrentiepositie van Vlaanderen
– op basis van een aantal locatiestudies – op basis van bevraging bij 100 verladers in Vlaanderen
the Autonomous Management School of Ghent University and Katholieke Universiteit Leuven
20
1 2
50
9
2
8 12
16 33
36 2 26
the Autonomous Management School of Ghent University and Katholieke Universiteit Leuven
3/25/2004
Geografische spreiding van EDC’s in Vlaanderen en Brussel
53
33
18
14 40 20
the Autonomous Management School of Ghent University and Katholieke Universiteit Leuven
22
3/25/2004
Marktaandeel van EDC’s in Vlaanderen en omliggende landen V e re n ig d K o n in k rijk 15%
V la a n d e re n 28%
F ra n k rijk 13%
N e d e rla n d 44%
the Autonomous Management School of Ghent University and Katholieke Universiteit Leuven
23
3/25/2004
EDC’s in Vlaanderen per sector
Other industrial 21%
Healthcare 5%
Automotive 17% Chemicals 17%
ICT 7% Other 10%
Food 9%
Consumer non-food 14%
the Autonomous Management School of Ghent University and Katholieke Universiteit Leuven
24
3/25/2004
EDC’s in Vlaanderen per aantal tewerkgestelden >20 0 1 2% 1 01 -2 00 6%
<10 2 6%
5 1 -10 0 1 4%
2 6 -50 2 0%
1 0 -25 2 2%
the Autonomous Management School of Ghent University and Katholieke Universiteit Leuven
25
3/25/2004
EDC’s in Vlaanderen naar continent van oorsprong Andere 3%
Azië 23 %
N-Am erika 50 % Europa 24 %
the Autonomous Management School of Ghent University and Katholieke Universiteit Leuven
26
3/25/2004
Concurrentiepositie van Vlaanderen op basis van een aantal locatiestudies (1) • Relevante vestigingsfactoren voor EDC’s (cfr. 5 studies) • 2 sleutelfactoren voor de vestiging van een EDC: centrale ligging en bereikbaarheid • Andere: aanwezigheid andere EDC’s, personeels-kosten, beschikbaarheid personeel en terreinen
the Autonomous Management School of Ghent University and Katholieke Universiteit Leuven
27
3/25/2004
Aantrekkingskracht van Europese EDClocaties in 2003 (1) • European Distribution Report is studie waarin 15 landen vergeleken worden obv 15 locatiefactoren die operatoren in aanmerking nemen bij de vestiging van een distributiecentrum • 1. België (idem European Distribution Report 2001) ¾ interessante huurprijzen ¾ geografische ligging ¾ de voortreffelijke verbindingsmogelijkheden
the Autonomous Management School of Ghent University and Katholieke Universiteit Leuven
28
3/25/2004
Aantrekkingskracht van Europese EDClocaties in 2003 (2) • 2. Frankrijk ¾ Uitstekend wegennet ¾ Interessante huurprijzen ¾ Goede verbindingen • 3. Duitsland ¾ Excellent luchtverkeer ¾ Voortreffelijk spoorwegennet • 4. Nederland van de 2de plaats naar de 4de plaats omwille van o.a. duurdere terreinen en grote verkeersproblemen
the Autonomous Management School of Ghent University and Katholieke Universiteit Leuven
29
3/25/2004
Aantrekkingskracht van Europese EDClocaties in 2003 (3)
Land prices
Labour costs
Road density
Road congestion
Rail density
Road freight
Rail freight
Air freight
Sea freight
Population density
Access to the EU-core
Access to the East
Built new units >10.000 sq m
Land supply
Score
RANKING
Austria Belgium Czech Rep. France Germany Hungary Ireland Italy Netherlands Poland Portugal Russia Spain Sweden UK
Rents €
COUNTRY
4 1 4 3 11 4 12 8 10 4 2 13 9 14 15
13 7 2 6 14 3 8 11 10 1 8 4 15 5 12
8 12 2 7 10 2 9 13 15 4 5 1 6 14 11
3 1 13 6 5 4 10 8 2 11 12 15 9 14 6
4 2 10 3 6 12 9 8 7 14 5 15 13 1 11
8 4 2 9 3 1 13 10 7 5 11 15 12 14 6
10 12 7 1 3 15 13 2 8 6 11 14 5 9 4
9 12 6 4 2 11 15 5 13 3 14 1 10 8 7
9 8 15 3 1 14 12 5 4 13 11 6 7 10 2
13 4 13 4 7 13 10 3 2 11 9 12 6 8 1
11 2 7 10 4 6 13 5 1 8 9 15 12 14 3
6 1 7 4 2 9 10 8 3 11 14 15 13 12 5
3 8 2 10 4 5 12 9 7 1 14 6 13 14 11
5 3 5 3 5 3 5 3 5 1 4 5 4 5 3
2 5 3 3 5 3 3 4 5 3 3 4 4 1 5
5.3 4.1 5.2 4.2 5.1 5.4 8.3 5.8 5.2 5.3 7.2 8.3 7.8 8.3 5.9
7 1 5 2 3 8 15 9 4 6 11 13 12 14 10
Costs 1=lowest cost location
Transport system 1=highest network density/low congestion 1=largest freight market
Accessibility
Supply
1=highest population density
1=high supply
1=greatest accessibility
5=no supply
Bron: Healey & Baker, 2004 the Autonomous Management School of Ghent University and Katholieke Universiteit Leuven
30
3/25/2004
Concurrentiepositie van Vlaanderen op basis van enquête bij verladers in Vlaanderen (1) • Bevraging bij 100 verladers in Vlaanderen • Belangrijke locatiefactoren voor logistieke activiteiten: – centrale ligging in Europa – goede ontsluiting
• Redenen waarom voor Vlaanderen werd gekozen: – centrale ligging – goede ontsluiting – kwaliteit van het personeel
the Autonomous Management School of Ghent University and Katholieke Universiteit Leuven
31
3/25/2004
Indeling van de respondenten naar type Ja
Nee
N.A.
Totaal
Produktie-eenheid in VLA EDC in VLA
Ja
33
12
2
47
Nee
22
15
16
53
Totaal
55
27
18
100
the Autonomous Management School of Ghent University and Katholieke Universiteit Leuven
32
3/25/2004
Concurrentiepositie van Vlaanderen op basis van enquête bij verladers in Vlaanderen (2) • Bevraging bij 100 verladers in Vlaanderen • Belangrijke locatiefactoren voor logistieke activiteiten: – centrale ligging in Europa – goede ontsluiting
• Redenen waarom voor Vlaanderen werd gekozen: – centrale ligging – goede ontsluiting – kwaliteit van het personeel
the Autonomous Management School of Ghent University and Katholieke Universiteit Leuven
33
3/25/2004
Belangrijkste determinanten voor locatie van logistieke activiteiten Verladers met EDC in Vlaanderen
Rang
Verladers zonder EDC in Vlaanderen
%
Rang
%
1
Centrale ligging
72%
1
Centrale ligging
62%
2
Goede ontsluiting via spoor
51%
2
Nabij klantenconcentraties
43%
3
Goede ontsluiting via binnenvaart
43%
3
Goede ontsluiting via havens
38%
4
Goede ontsluiting via havens
32%
4
Goede ontsluiting via spoor
36%
5
Nabij klantenconcentraties
23%
5
Beschikbaarheid van logistieke dienstverleners
23%
the Autonomous Management School of Ghent University and Katholieke Universiteit Leuven
34
3/25/2004
Concurrentiepositie van Vlaanderen op basis van enquête bij verladers in Vlaanderen (3) • Bevraging bij 100 verladers in Vlaanderen • Belangrijke locatiefactoren voor logistieke activiteiten: – centrale ligging in Europa – goede ontsluiting
• Redenen waarom voor Vlaanderen werd gekozen: – centrale ligging – goede ontsluiting – kwaliteit van het personeel
the Autonomous Management School of Ghent University and Katholieke Universiteit Leuven
35
3/25/2004
Redenen waarom voor Vlaanderen gekozen werd Verladers met EDC in Vlaanderen Rang
%
Verladers zonder EDC in Vlaanderen Rang
%
1
Centrale ligging
57%
1
Centrale ligging
45%
2
Goede ontsluiting via het spoor
51%
2
Goede ontsluiting via het spoor
38%
3
Goede ontsluiting binnenvaart
36%
3
Goede ontsluiting binnenvaart
36%
4
Kwaliteit van het personeel
21%
4
Goede ontsluiting via havens
36%
5
Nabijheid van klanten Kwaliteit van het personeel Beschikb.van logist dienstverl.
13%
5
Goede ontsluiting via havens Nabijheid van klanten
19%
the Autonomous Management School of Ghent University and Katholieke Universiteit Leuven
36
3/25/2004
Concurrentiepositie van Vlaanderen op basis van enquête bij verladers in Vlaanderen (4) • Redenen waarom niet voor Vlaanderen gekozen wordt: – Afhandeling van fiscale en douaneformaliteiten – Belastingsdruk
• Locatiekeuze : opnieuw voor Vlaanderen kiezen: 75% zou opnieuw voor Vlaanderen kiezen • Verwachte trends: verdere geografische concentratie van de
distributie/meer logistiek uitbesteden/verdere verkorting van de doorlooptijden/toenemend belang ICT in de logistieke keten
the Autonomous Management School of Ghent University and Katholieke Universiteit Leuven
37
3/25/2004
38
Redenen waarom niet voor Vlaanderen gekozen wordt
Verladers met EDC in Vlaanderen Rang
Verladers zonder EDC in Vlaanderen %
Rang
%
1
Afhandeling van fiscale en douaneformaliteiten
53%
1
Afhandeling van fiscale en douaneformaliteiten
42%
2
Belastingsdruk
49%
2
Belastingsdruk
42%
3
Ontsluiting via de lucht
23%
3
Aanwezigheid van EDC’s
19% 17% 15%
4
Nabijheid van klanten
21%
4
Ontsluiting via de lucht Gunstige regeling voor expats
5
Subsidies en financiële incentives
13%
5
ICT-infrastructuur
the Autonomous Management School of Ghent University and Katholieke Universiteit Leuven
3/25/2004
Concurrentiepositie van Vlaanderen op basis van enquête bij verladers in Vlaanderen (5) • Redenen waarom niet voor Vlaanderen gekozen wordt: – Afhandeling van fiscale en douaneformaliteiten – Belastingsdruk
• Locatiekeuze : opnieuw voor Vlaanderen kiezen: 75% zou opnieuw voor Vlaanderen kiezen • Verwachte trends: verdere geografische concentratie van de
distributie/meer logistiek uitbesteden/verdere verkorting van de doorlooptijden/toenemend belang ICT in de logistieke keten
the Autonomous Management School of Ghent University and Katholieke Universiteit Leuven
39
3/25/2004
Concurrentiepositie van Vlaanderen op basis van enquête bij verladers in Vlaanderen (6) • Redenen waarom niet voor Vlaanderen gekozen wordt: – afhandeling van fiscale en douaneformaliteiten – Belastingsdruk
• Locatiekeuze : opnieuw voor Vlaanderen kiezen: 75% zou opnieuw voor Vlaanderen kiezen • Verwachte trends: verdere geografische concentratie van de
distributie/meer logistiek uitbesteden/verdere verkorting van de doorlooptijden/toenemend belang ICT in de logistieke keten
the Autonomous Management School of Ghent University and Katholieke Universiteit Leuven
40
3/25/2004
Verwachte trends in Vlaanderen akkoord
Niet akkoord
Geen verandering
Geen mening
Geog r. concentratie van p rod uctie Herlocatie van p rodu ctie of o ps lag A anpas s ing d is tribu tie owv con ges tie Geog r. concentratie van d is tribu tie
Ruimere g eografis che s ourcin g Ru imere geografis che afzet M eer uitbes ted en van log is t. M eer retou rs tromen (recy clag e) Nauwere relaties met leveranciers M eer aandacht voor organ is atie s upply ch ain
Rapid fulfillment toepas s ing en Toenemend belang van e-commerce Ko rtere d oorlo optijd en M eer timed d eliveries
Efficien ter geb ruik van ruimte in vo ertuig en M inder ris ico bij dis tributie op lange afs tan d Toenemend b elang van ICT To en emende trackin g en tracin g
A ccent vers ch uift van kos t n aar kwaliteit Ind iv idualis ering van producten Comp lexere producten
0
50
100
the Autonomous Management School of Ghent University and Katholieke Universiteit Leuven
41
3/25/2004
Kansen (1)… • logistiek en distributie heel complex geworden: EDC doet ook dienst als service center voor het beheer en de aansturing van de goederenstroom • steeds meer logistieke activiteiten uitbesteed + toename van geografische reikwijdte van de logistieke partnerships
the Autonomous Management School of Ghent University and Katholieke Universiteit Leuven
42
3/25/2004
Kansen (2)… • Vlaanderen is een belangrijke distributie- en transportregio, dankzij gunstige geografische ligging en de goede bereikbaarheid (goede infrastructuur/vooral wegvervoer/congestie) • Vlaanderen heeft even veel kans als Nederland om een EDC naar zich toe te halen, voor een stuk door problemen waarmee Nederland te kampen heeft (groeiende verkeerscongestie, schaarste aan bedrijventerreinen en werkkrachten)
the Autonomous Management School of Ghent University and Katholieke Universiteit Leuven
43
3/25/2004
…en bedreigingen voor Vlaanderen • Maar steeds scherpere concurrentie uit Wallonië: ‘gouden croissant’ van Doornik-Bergen-La Louvière-Namen tot Luik is een dreiging voor Vlaanderen door: – ruim aanbod van nieuwe logistieke gebouwen in ‘gouden croissant’ – lage grondprijzen – verbetering van infrastructuur – even centrale ligging als Vlaanderen – dreigend tekort aan terreinen in Vlaanderen • Weinig soepele afhandeling van fiscale en douaneformaliteiten
the Autonomous Management School of Ghent University and Katholieke Universiteit Leuven
44
3/25/2004
Conclusies (1) • Infrastructuur en vervoermiddelen • Internationale concurrentie • Complexiteit van logistieke dienstverlening • Geografisch bereik van logisitieke dienstverlening • Fiscale en douaneformaliteiten
the Autonomous Management School of Ghent University and Katholieke Universiteit Leuven
45
3/25/2004
Conclusies (2) • • • • • • •
Serviceniveau van de douane Intermodaal transport ICT-toepassingen Research over de logistieke sector Outsourcing/aantrekken logistieke dienstverleners Promotie van de troeven van Vlaanderen Nazorg voor logistieke investeringen
the Autonomous Management School of Ghent University and Katholieke Universiteit Leuven
46