1. Voorwoord Voor u ligt de vierde Evaluatie RETOUR. Deze Evaluatie betreft schooljaar 2005-2006. In deze evaluatie is een vergelijking gemaakt tussen de schooljaren 2002-2003, 2003-2004, 2004-2005 en schooljaar 2005-2006. Op deze manier is het mogelijk tendensen over de termijn 2002 tot en met 2006 vast te stellen.
?
Sinds het schooljaar 2005-2006 komen de projectkosten voor rekening van de belangrijkste ….. partners. Dit zijn de gemeente in Parkstad Limburg, de schoolbesturen voor voortgezet onderwijs LVO en OSB en het regionaal opleidingscentrum Arcus College. De totale projectkosten bedragen € 59.000,00 per kalenderjaar. Over de vraag van de bekostiging van deze projectkosten is de stuurgroep in overleg met de Provincie Limburg. Aan de provincie is reeds begin 2005 het verzoek gedaan om de projectkosten te blijven bekostigen zoals ook gebeurde in de periode 2002-2004. De gemeenten in Parkstad Limburg hebben in schooljaar 2005-2006 via hun afdelingen onderwijs of sociale zaken in totaal € 285.000,00 aan de uitvoering van de projecten RETOUR bijgedragen. De gemeenten in Parkstad en de Gemeente Nuth maken het uitvoeren van de 4 trajecten (COS – BASTA – AKA – Trainingstraject RETOUR) van RETOUR mogelijk, doordat zij hebben vastgelegd dat er door de bekostiging van: • 40 COS - trajecten • 15 BASTA – trajecten • 36 Trainingstrajecten RETOUR De AKA-trajecten worden hoofdzakelijk bekostigd door het onderwijs. Indien er sprake is van jongeren die op 1 oktober van een schooljaar niet ingeschreven staan en de Plaatsingscommissie van RETOUR acht dit acceptabel, dan bekostigt de gemeente ook dit traject. De scholen voor voortgezet onderwijs, het AOC, droegen € 90,00 per uitvoeringsweek bij voor leerlingen die vanuit het VO gedurende het schooljaar overstappen naar een van de trajecten van RETOUR. In totaal betrof deze bijdrage € 27.000,00. Het Arcus College leverde een rugzakbijdrage van € 25.000,00. Via inschrijving voor 1 oktober leverde het Arcus College een bijdrage via OC&W van € 244.000,00. Per 1 december 2006 heeft de heer W. Kohl afscheid genomen als voorzitter van het College van Bestuur van het Arcus College. Zijn plaats in de stuurgroep Retour wordt overgenomen door de nieuwe voorzitter van het College van Bestuur de heer A. Theunissen. Met het vertrek van de heer W. Kohl heeft een van de initiatiefnemers van Retour afscheid genomen. Mevrouw R. de Wit heeft bij de gemeente Heerlen na de verkiezingen de portefeuille van de heer L. Damen overgenomen en tevens de plaats in de stuurgroep van de gemeente Heerlen. De Stuurgroep RETOUR is op 1 januari 2007 als volgt samengesteld: De heer H. Bosch, namens gemeenten Parkstad Limburg, voorzitter. De heer A. Theunissen, namens Arcus College en AOC, vice voorzitter. Mevrouw R. de Wit, namens gemeenten Parkstad Limburg. De heer L. Niessen, namens scholen voorgezet onderwijs Parkstad Limburg. De heer F. Schings, namens scholen voortgezet onderwijs Parkstad Limburg. De heer W. Marcelis, namens Bureau Jeugdzorg Heerlen en Kerkrade. De heer T. Pustjens, namens Jeugdhulpverlening St. Xonar. De heer E. Hoesbergen, namens Welzijnsstichting Tracee / Impuls. De heer J. Wachelder, namens CWI Heerlen en Kerkrade.
• Het traject BASTA onder uitvoeringsverantwoordelijkheid van de Stichting Xonar. In dit traject worden door Justitie jongeren van 12-17 jaar geplaatst die volledig leerplichtig zijn, meer dan 3 maanden gespijbeld hebben, maar ondanks ondersteuning door het Bureau Voortijdig Schoolverlaten niet bereid zijn aan hun wettelijke plicht tot het volgen van onderwijs te voldoen. Justitie plaatst jongeren voor een periode van 3 weken in dit traject. De Parkstadgemeenten bieden Justitie de mogelijkheid om dit traject via RETOUR met 10 weken te verlengen. Tijdens dit traject blijven jongeren voor zover mogelijk ingeschreven aan een onderwijsinstelling. • Het traject Centrale Opvang Schoolverlaters (COS), onder uitvoeringsverantwoordelijkheid van de Stichting Xonar. Een traject voor leerplichtige jongeren van 12-17 jaar. Dit traject duurt maximaal 8 weken. Via opvang, observatie, diagnostiek en bijsturing van de perspectieven van de jongere wordt getracht voortijdig schoolverlaten te voorkomen. De jongere blijft gedurende het traject ingeschreven aan de school van herkomst. Na deze training vervolgt de jongere in principe het scholingstraject aan de onderwijsinstelling waar deze staat ingeschreven, tenzij de adviescommissie van COS of de Plaatsingscommissie van RETOUR anders adviseert. • Het AKA-traject (Arbeidsmarkt geKwalifeerd Assistent), van jongeren van 15 tot 23 jaar, wordt uitgevoerd onder verantwoordelijkheid van de Stichting Arcus College. Dit traject is in 1999 ontwikkeld door de Pilot Intermediaire Trajectbegeleiding Parkstad Limburg en het Trajectbureau van het Arcus College. Via dit traject worden jongeren die ten gevolge van een tekort aan motivatie en/of min of meer afwijkend gedrag binnen het onderwijs niet houdbaar of plaatsbaar zijn binnen een periode van maximaal 12 maanden toegeleid naar een opleidingstraject op niveau 1 of 2 van beroepsuitoefening van een ROC en/of naar betaalde arbeid. • Het Trainingstraject Toegankelijkheid, onder uitvoeringsverantwoordelijkheid van de Stichting Arcus College. Dit Trainingstraject
1
voor jongeren van 16 tot 23 jaar is, in samenspraak met de Parkstadgemeenten, ontwikkeld door Maecon en het Arcuscollege. Dit traject biedt jongeren, die dermate ver van het maatschappelijk functioneren zijn geraakt, dat directe plaatsing in een opleidings- of arbeidstraject zonder resocialisatie niet haalbaar is, voor een periode van maximaal 12 maanden een basistraining in sociale en beroepsvaardigheden. Ook wordt gewerkt aan motivatie en loopbaanperspectief. In oktober 2006 hebben de schoolbesturen voor voortgezet onderwijs OSB en LVO, het Arcus College en Retour een samenwerkingsovereenkomst getekend waardoor per 01-01-07 de trajecten Retour worden uitgebreid met VAVO-HAVO, VAVO-VMBO TL en TMBO. Hierdoor kent Retour vanaf 01-01-07 in totaal 7 trajecten. Binnen de voorziening RETOUR participeerden in 2005 de volgende partijen: • De 7 gemeenten in Parkstad (Brunssum, Heerlen, Kerkrade, Landgraaf, Onderbanken, Simpelveld en Voerendaal) en de gemeente Nuth. • Het Brandenberg College • Het College Rolduc • Het Emmacollege • Het Herlecollege • Het Sophianum • De Stichting Xonar • De bureaus Jeugdzorg Heerlen en Kerkrade • De Stichting Arcus College / ROC • Maecon N.V. • De Raad voor de Kinderbescherming • De Zonnewijzer (VSO) • Het Grotius College (VO) • Het Bernardinus College (VO) • Sintermeerten (VO) • St. Janscollege (VO) • Het AOC (VMBO-MBO) • Het Eijkhagencollege (VO) • Romboutscollege (VO) • CWI Heerlen • CWI Kerkrade • Tracee / Impuls Heerlen en Kerkrade Het Trainingstraject RETOUR is lid van het Europese netwerk van E2C voorzieningen binnen de Europese gemeenschap. In het voorjaar 2006 verzorgde de regio samen met het Arcus College de Europese bijeenkomst E2C Europa. Aan deze 3-daagse bijeenkomst zullen zowel medewerkers als jongeren van de diverse E2C voorzieningen in Europa deelnemen. Het verzoek van E2C Europa aan de regio Parkstad om deze bijeenkomst te organiseren mag gezien worden als een teken dat deze voorziening voldoet aan de Europese doelstelling E2C. E2C Youth Event 2006 Het Trainingstraject Retour maakt deel uit van E2C Europe, een vereniging van tweede kans scholen in Europa, waarvan wethouder Hans Bosch sinds ruim twee jaren voorzitter is. Op zijn initiatief werd het jaarlijkse uitwisselingsproject van deze vereniging in juni 2006 gehouden in Parkstad Limburg, op de prachtige locatie van Abdij Rolduc in Kerkrade. Arcus College tekende voor de organisatie en werd daarbij ondersteund door Regio Parkstad Limburg en de gemeente Kerkrade. 270 deelnemers uit 11 verschillende landen namen deel aan dit evenement, dat in het teken stond van European Citizenship. De centrale slogan van het E2C Youth Event 2006 was: (L)earn respect, yes I will. In een tiental workshops werkten jongeren uit heel Europa samen rond dit thema en presenteerden de producten van hun samenwerking aan elkaar en een groot aantal genodigden. Natuurlijk was er ook tijd voor recreatieve en culturele activiteiten, waarin ontmoeting en kennismaking met elkaars cultuur centraal stond. Het evenement werd een groot succes dat bijval kreeg van vele deelnemers uit Europa. Een impressie van het E2C Youth Event is samengevat in een film, mede samengesteld door de deelnemers. De film is te zien via de link http://regiowebtv.net/e2cyouthevent2006/workshop.html
Heerlen, maart 2007, namens Stuurgroep RETOUR De heer J.G.G. Bosch Voorzitter RETOUR Parkstad Limburg
2
INLEIDING Dit is het vierde schooljaar, dat RETOUR functioneert. De tabellen zijn qua opzet nagenoeg hetzelfde met de gegevens van 2005-2006 eraan toegevoegd. Voor de leesbaarheid hebben we gekozen voor een iets andere opzet, om het op deze manier toegankelijker te maken voor de niet-direct betrokkenen. We beperken ons zoveel mogelijk tot de opsomming van de significante verschillen ten opzicht van 2005-2006.
2. UITSTROOMRESULTATEN 2005-2006 TEN OPZICHTE VAN VOORGAANDE SCHOOLJAREN In dit hoofdstuk worden eerst de algemene ontwikkelingen van de vier trajecten van RETOUR (BASTA, COS, AKA en Trainingstraject RETOUR) toegelicht. In de subparagrafen worden vervolgens gedetailleerd de resultaten met betrekking tot uitstroom van de deelnemers naar de afzonderlijke trajecten besproken. 2.1
Gespecificeerde resultaten per traject.
Tabel 1 Uitstroom BASTA COS AKA JW Train Div Totaal 2 3 4 5 2 3 4 5 2 3 4 5 5 2 3 4 5 2 3 4 5 2 3 4 5 Blijft in traject bij start nieuwe schooljaar Start traject in september volgend schooljaar Geplaatst, maar nog niet gestart Geplaatst, maar nooit gestart Doorstroom naar MBO Doorstroom naar MBO techniek* Doorstroom naar MBO Gezondheidszorg, Dienstverlening en welzijn* Doorstroom naar MBO Administratie en Handel* Doorstroom naar MBO Horeca en Toerisme* Doorstroom naar MBO Trajectbureau niv. 1 Doorsverwezen naar HIT niveau 1 MBO Doorstroom naar VMBO Doorstroom naar MBO Scheepvaart Tussentijdse doorstroom naar MBO Naar Work-first Werken plus MBO Techniek Werken plus MBO Gezondheidszorg, Dienstverlening en Welzijn Werken plus MBO Administratie en Handel Werken plus MBO Horeca en Toerisme Retour naar school van herkomst Doorstroom naar AKA Doorstroom naar BASTA Doorstroom naar TMBO Naar VSO Rebound (VSO) Naar ZMOK onderwijs Doorstroom naar Particuliere Kappersopleiding Naar regulier werk Naar betaald werk via CWI Geplaatst bij Licom Geplaats bij SWV te Nuth Geplaatst bij d'r Sjtiel Geplaatst WIW-dienstverband Naar Maecon Geplaats Centrum voor Baan en Beroep Geplaatst Centrum Vakopleiding Naar trainingstraject RETOUR Retour bureau jeugdzorg Doorverwezen naar Jeugdhulpverlening Doorverwezen naar Psychiatrie
0 1 0 0 0 0 0
0 0 0 0 2 0 0
1 0 0 0 0 0 0
1 0 0 0 0 0 0
1 3 0 0 1 0 0
8 1 1 0 0 0 0
0 0 0 1 0 0 0
0 0 0 1 1 0 0
13 14 0 1 0 8 15
11 16 0 13 0 12 13
13 10 0 11 0 15 15
14 17 0 8 5 9 18
4 0 0 0 0 0 0
21 1 2 2 0 0 0
15 5 1 3 0 0 0
12 0 0 1 0 2 1
3 5 0 3 2 1 1
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
35 19 2 3 1 5 15
34 22 1 17 2 12 13
27 12 0 13 0 17 16
18 22 0 12 8 10 19
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 2 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 3 0 0 0 0 0
0 0 0 0 5 0 0 0 0 0
0 0 0 0 2 0 0 0 0 0
0 0 1 0 3 0 0 0 0 0
9 4 0 0 1 1 0 0 11 0
14 6 0 0 0 0 3 0 0 0
11 10 0 0 0 0 0 0 0 0
7 8 0 0 1 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0 0 1
5 0 0 0 0 0 1 0 0 0
6 0 0 0 0 0 0 1 1 0
1 1 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 3 0 0 0 0 0 0
9 4 0 0 4 1 0 0 11 1
19 6 0 0 5 0 4 0 0 0
16 12 0 0 4 0 0 1 1 0
8 9 1 3 4 0 0 0 0 0
0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 5 0
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 4 0
0 0 2 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 2 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0
0 0 0 1 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 5 1
0 0 11 1 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 4 0 0 0
0 0 2 0 0 0 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
6 0 0 0 0 6 0 0 0 0 14 0 0 0 0 2 0 0 1 4 0 3 0
0 0 0 0 0 3 0 0 0 1 13 0 0 0 0 0 1 0 0 7 0 1 0
0 1 0 0 0 7 0 0 0 0 9 6 1 1 0 0 1 0 0 1 0 0 0
0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 4 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 2 0 0 0 0 0 0 0 0 2 0 0 0 1 6 0 2 0 0 0 1 1
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 5 0 4 0 0 0 3 1 2 0 0 3 1
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 6 1 1 1 0 0 0 0 0 0 1 0 1
0 0 0 4 1 1 0 0 0 0 3 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 5 0
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 3 0 0
6 2 0 3 0 6 1 0 0 0 16 0 0 0 1 8 0 2 1 5 0 10 1
0 0 0 1 0 4 0 0 0 1 19 0 4 0 0 0 4 1 2 7 0 13 2
0 1 13 1 0 7 0 0 1 0 15 7 2 2 0 0 1 0 0 5 1 0 1
0 0 2 4 1 2 2 1 0 0 7 0 0 0 0 0 0 0 0 1 3 5 0
3
BASTA COS AKA JW Train Div Totaal 2 3 4 5 2 3 4 5 2 3 4 5 5 2 3 4 5 2 3 4 5 2 3 4 5 Doorverwezen naar Audiologisch Centrum Doorverwezen naar daghulp Xonar Doorverwezen naar REC IV Traject beeindigd naar RETOUR Traject beeindigd wegens thuissituatie Traject beeindigd ten gevolge van zwangerschap Traject beeindigd wegens ernstig sociaal-emotionele problematiek Traject beeindigd wegens ontbrekende motivatie Traject beeindigd vanwege verhuizing buiten Parkstad Traject beeindigd, overgedragen aan Raad voor de Kinderbescherming Traject beeindigd, overgedragen aan Bureau VSV Traject beeindigd wegens detentie Traject beeindigd wegens verhuizing land van herkomst Traject niet gestart in verband met ongeval Naar Glenn Mill MEE- project Geplaatst, maar plaatsing op verzoek VSV niet geconcretiseerd Retour plaatsingscommissie na intake Uitstroom onbekend Landmacht Niet geplaatst retour aanmelder Totaal Totaal Totaal Totaal
schooljaar schooljaar schooljaar schooljaar
2002-2003 2003-2004 2004-2005 2005-2006
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 9 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 9 1 0 0 0 0
0 3 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 1 1 0
0 0 0 2 0 0 0
0 0 0 0 1 2 0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 2 0
2 0 0 0 0 0 1
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 1 0 0 0 0 1
0 0 0 0 0 2 0
2 0 0 0 1 1 1
0 9 1 2 0 0 0
0 13 0 0 1 2 1
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 7 1 0 0 0 0 0 1 7 1 0 1 0 0 0 0 0 1 0 0 1 0 2 0 0 2 2 0 0 0 0 0 0 3 3 2 0 0 0 0 0 1
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1
0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0 7 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 7 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 1 0 0 1 0 0 0 0 1 0 0 2 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0
0 0 0 0
0 0 0 0
0 0 0 0
0 0 0 0
0 0 0 0
0 0 0 0
0 0 0 0
0 0 0 0
0 1 0 0
0 0 0 0
0 0 1 0
0 0 0 0
0 0 0 1
0 0 0 0
1 0 1 0
0 0 0 0
0 0 0 0
0 0 0 0
0 0 0 0
0 0 0 0
0 0 0 1
0 1 0 0
1 0 1 0
0 0 1 0
0 0 0 0
0 0 0 0
0 0 0 0
0 0 0 0
0 0 0 0
0 0 0 0
0 3 0 0
0 1 0 0
0 0 0 0
7 1 0 0
0 0 2 2
0 2 0 0
0 0 0 0
0 0 0 0
0 0 0 0
0 2 0 5
0 1 0 0
0 0 0 0
0 0 0 0
0 0 0 4
0 0 0 6
0 0 0 0
7 1 0 0
0 5 2 17
0 4 0 6
8
13 7
121 24
5
33 11
55 125 121
14
0 55 44
100 5
194 0
211 4
33
217 15
178
* In doorstroom naar MBO zijn 9 leerlingen opgenomen die doorgestroomd zijn naar Leeuwenborgh, 1 naar ROC in Den Bosch en 1 naar Gilde in Roermond ** Doorstroom naar VMBO niet gelijk aan school van herkomst
• Het totaal aantal deelnemers binnen de vier RETOUR-trajecten (BASTA, COS, AKA (voorheen Toeleidingstraject RETOUR) en Trainingstraject RETOUR) steeg gestaag tussen 2002 en 2005. In het schooljaar 2005-2006 is er echter een flinke daling te zien: absoluut van 217 naar 178 = 18% . Hiermee komt het aantal deelnemers zelfs op een lager niveau dan in het jaar dat RETOUR startte, namelijk in het jaar 2002-2003. • Het aantal deelnemers in 2005-2006 dat uitstroomt naar een vorm van MBO bedraagt absoluut 62 deelnemers. Dit is 45%. Dit aantal was in 2004-2005 ook 64 deelnemers, maar procentueel bedroeg dit toen 40%. • Doorstoom naar werk (al of niet gecombineerd met opleiding) bedroeg in 2005-2006 7 deelnemers. Dit is 5%. In 2004-2005 waren dit 24 deelnemers. Dit is 14%. • In 2002-2003 waren er 5 deelnemers die bij afsluiting van het schooljaar nog niet of nooit gestart waren. In de twee daaropvolgende schooljaren is dat aantal gestegen tot respectievelijk 18 en 13. In 2005-2006 daalde dit aantal naar 12 (procentueel stijgt het iets). Deze 12 zijn nooit gestart. • Dit betekent tevens dat het aantal daadwerkelijke deelnemers aan de RETOUR-trajecten iets lager lag dan het aantal aanmeldingen in een specifiek schooljaar. • Opvallend bij BASTA is, dat de uitstroom in 2005-2006 bijna helemaal gerealiseerd wordt richting daghulp St. Xonar (zie verder uitleg tabel 2). Dit was in 2004-2005 het geval bij COS. • Het totaal aantal dat in traject blijft in het nieuwe schooljaar daalt licht met 2,5%. • Het totaal aantal dat in september volgend schooljaar start stijgt met bijna 7%. • Opvallend is, dat in het schooljaar 2004-2005 17 deelnemers = 10%, nadat ze door de plaatsingscommissie waren voorgedragen voor plaatsing, niet gestart zijn. In het schooljaar 2005-2006 is dit teruggelopen naar 6 deelnemers = 4%.
4
2.1.1 Centrale Opvang Schoolverlaters (COS).
Tabel 2 Het traject Centrale Opvang Schoolverlaters
Blijft in traject in het nieuwe schooljaar Start september nieuwe schooljaar Doorstroom naar MBO Doorstroom naar TMBO Doorstroom naar Toeleidingstraject Toegankelijkheid (AKA) Doorstroom Trajectbureau Niv. 1 Terug naar VMBO Terug naar VMBO niet gelijk aan school van herkomst Terug naar VSO Doorverwezen naar daghulp Xonar Naar ZMOK onderwijs Doorverwezen naar Jeugdhulpverlening/dagbehandeling Doorverwezen naar psychiatrie Doorverwezen naar REC IV Naar trainingstraject RETOUR Overgedragen aan Raad voor de Kinderbescherming Verhuizing buiten Parkstad Nooit gestart Niet geplaatst retour aanmelder Uitstroom onbekend Rebound
2002-2003
2003-2004
2004-2005
1 3 1 0 2 0 3 0 1 0 0 1 0 0 0 1 0 0 0 0
8 1 0 1 1 0 5 0 0 0 0 5 1 0 0 0 1 1 0 0
0 0 1 0 1 0 11 1 0 0 1 9 0 1 4 0 0 1 0 3
13
24
33
2005-2006 0 0 1 0 0 1 3 2 1 3 0 0 0 0 0 0 0 1 0 1 1 14
• Het COS-traject kent in 2005-2006, na een gestage groei in de voorafgaande 3 jaar, een forse daling. Het aantal deelnemers is dit jaar teruggevallen naar 35% van de totaal in te vullen 40 plaatsen. Ten opzichte van het jaar 2005-2006 is er een daling van 42%.Het aantal deelnemers is weer terug op het niveau van het begin. Er is dus sprake van een sterke onderbezetting van het totaal aantal plaatsen. • Er waren bij dit aantal geen geplaatsten vanuit het voorafgaande jaar. De deelnemers maken in elk geval hun traject af en er volgt voor allen, op 1 na, een vervolgtraject. • Na een verwijzing of aanmelding voor COS is op 1 na, iedereen gestart. • De helft van de deelnemende jongeren keert na COS terug in onderwijsvoorzieningen (7 jongeren). De overigen maken aansluitend gebruik van een ander traject van RETOUR of worden geïndiceerd voor de jeugdzorg, ondermeer de daghulp.
5
2.1.2 Arbeidsmarkt geKwalificeerd Assistent (AKA, voorheen Toeleidingstraject RETOUR). Tabel 3 Blijft in traject in het nieuwe schooljaar Start traject in september volgend schooljaar Geplaatst maar nooit gestart Doorstroom naar MBO dagonderwijs Werken + deeltijd MBO onderwijs Doorstroom Trajectbureau Niv. 1 Naar TMBO Naar particuliere kappersopleiding Naar VMBO Naar reguliere arbeid Naar betaald werk via CWI Naar WIW-dienstverband Landmacht Geplaatst bij Licom Geplaatst binnen Centrum Vakopleiding Naar MEE Naar Maecon Doorverwezen naar Jeugdhulp Dagbehandeling Naar trainingstraject RETOUR Traject beeindigd wegens detentie Traject beeindigd ten gevolge van zwangerschap Traject beeindigd, overgedragen aan Bureau VSV Traject beeindigd naar RETOUR Naar Glenn Mill Traject beeindigd wegens verhuizing* Traject beeindigd wegens thuissituatie Niet geplaatst retour aanmelder Uitstroom onbekend
2002-2003 13 0 0 37 17 0 6 0 1 14 0 2 0 0 1 0 0 3 4 0 0 7 0 0 1 0 0 0 106
2003-2004 11 0 0 48 0 0 3 1 0 13 0 0 0 0 1 0 0 1 7 0 1 0 0 1 0 1 0 1 89
2004-2005 12 10 11 51 1 0 7 0 0 9 6 0 2 1 1 0 1 0 2 0 0 0 2 0 3 0 2 0 121
2005-2006 14 17 8 47 0 0 1 0 1 4 0 0 0 0 0 1 0 0 1 1 2 0 0 0 0 1 0 2 100
* 1 verhuizing naar land van herkomst
• Het traject AKA heeft van de vier trajecten in RETOUR verreweg de meeste deelnemers, maar ook hier is een daling te zien van 17,5% ten opzichte van het jaar 2004-2005. Rekening houdend met 25 deelnemers die dat jaar niet zijn gestart, zien we een nog grotere daling. Dan gaat het eigenlijk om een verschil van 30%. • Het aantal deelnemers dat het traject voortzet in het nieuwe schooljaar blijft in alle jaren ongeveer gelijk. Het betreft deelnemers, die gedurende het schooljaar gestart zijn, maar aan het einde van het schooljaar het traject nog niet hebben afgerond. Het betreft geen jongeren, die langer dan 1 jaar over AKA doen. • Een relatief klein aantal deelnemers beëindigt het traject ook het afgelopen schooljaar voortijdig. • Opvallend is de stijging van het aantal deelnemers dat pas volgend schooljaar in het traject start. Dit was de eerste twee jaar 0 deelnemers en steeg in 2004-2005 naar 10. In 2005-2006 bedroeg dit aantal inmiddels 17. Deze stijging wordt veroorzaakt doordat Bureau VSV en Trajectbureau aan het einde van het schooljaar jongeren in het traject AKA plaatsen als blijkt, dat ze bijvoorbeeld niet toegelaten worden tot MBO-niveau 2. Dit is dus het resultaat van een preventieve aanpak. • Op basis van deze laatste cijfers kunnen we zien dat de uitstroom naar een vorm van onderwijs zich positief heeft ontwikkeld. Inmiddels is dit percentage 80%. • De doorstroom naar werk daalde. Een gedeelte hiervan heeft te maken met de nieuwe variant van AKA, namelijk AKA JW (zie tabel 3A). Personen die zich niet willen of kunnen richting op doorstroom naar scholing kunnen hiervoor aangemeld worden.
6
Tabel 3A AKA Jeugdwerkeloosheid 2005-2006 Blijft in traject in het nieuwe schooljaar Start traject in september volgend schooljaar Geplaatst maar nooit gestart Doorstroom naar MBO dagonderwijs Werken + deeltijd MBO onderwijs Doorstroom Trajectbureau Niv. 1 Naar TMBO Naar particuliere kappersopleiding Naar VMBO Naar reguliere arbeid Naar betaald werk via CWI Naar WIW-dienstverband Landmacht Geplaatst bij Licom Geplaatst binnen Centrum Vakopleiding Naar MEE Naar Maecon Doorverwezen naar Jeugdhulp Dagbehandeling Naar trainingstraject RETOUR Traject beeindigd wegens detentie Traject beeindigd ten gevolge van zwangerschap Traject beeindigd, overgedragen aan Bureau VSV Traject beeindigd naar RETOUR Naar Glenn Mill Traject beeindigd wegens verhuizing* Traject beeindigd wegens thuissituatie Niet geplaatst retour aanmelder Uitstroom onbekend
4 0 0 0 0 0 0 0 0 *1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
* via uitzendbureau gestart bij een drukkerij voor reclamefolders
In het kader van de pilot Jeugdwerkloosheid, die in schooljaar 2005-2006 in Parkstad Limburg is gestart rond uitvoeringslocaties CWI Heerlen en CWI Kerkrade, zijn de jongeren die aangemeld werden voor AKA en ouder waren dan 18 jaar in een apart AKA-traject geplaatst. Deze jongeren hebben vaak een bepaalde periode van jeugdwerkloosheid achter zich. Voor deze aanpak is gekozen, omdat deze jongeren zich minder thuis voelen in de reguliere groepen (leerlingen jonger dan 18 jaar) en omdat ze vaak specifieke begeleiding nodig hebben.
7
2.1.3 BASTA: leerstraf voor langdurige spijbelaars. Tabel 4 Het Traject BASTA Start traject volgend schooljaar Blijft in traject bij start nieuwe schooljaar Doorstroom naar het MBO (AOC) Naar arbeid Naar Toeleiding Toegangkelijkheid (AKA) Naar Trainingstraject RETOUR Doorverwezen naar Jeugdhulpverleningstraject Retour naar school van herkomst Naar VMBO niet gelijk aan school van herkomst Doorverwezen naar daghulp Xonar
2002-2003 1 0 0 0 1 1 5 0 0 0 8
2003-2004 0 0 2 1 0 0 4 0 0 0 7
2004-2005 0 1 1 0 0 0 0 2 1 0 5
2005-2006 0 1 0 0 0 0 1 0 0 9 11
* conclusie daghulp 2005-2006 wordt voor een groot gedeelte via COS/BASTA
• Het traject BASTA liet in de 3 jaren voorafgaand aan 2005-2006 steeds een afname van het aantal deelnemers uit de regio Parkstad Limburg zien. In het schooljaar 2005-2006 zien we ongeveer een verdubbeling t.o.v. voorgaande jaren. • Aan dit traject nemen ook jongeren uit de regio's Maastricht en Sittard-Geleen deel. Deze zijn uiteraard niet in deze evaluatie meegenomen. • Een groot gedeelte van de jongeren, die deel hebben genomen aan COS of BASTA stromen uit naar daghulp van St. Xonar (44%). • In 2004-2005 keerde nog bijna iedereen terug naar een vorm van onderwijs. Nu was dit nog slechts 1 deelnemer. • Het is voor het eerst binnen het traject BASTA, dat 11 van de 15 plaatsen bezet zijn. Dit is meer dan een verdubbeling t.o.v. het jaar ervoor. Een mogelijke oorzaak hiervoor ligt in het feit, dat Bureau VSV in het kader van de leerplichtwet meer verbaliserend heeft opgetreden en de rechter het instrument BASTA heeft ingezet als maatregel. • Van de 11 stomen 10 door naar daghulp.
2.1.4 Het Trainingstraject RETOUR. Tabel 5 2002-2003 Start traject in september volgend schooljaar Geplaatst maar nooit gestart wegens ontbreken accordering gemeente Blijft in traject bij start nieuwe schooljaar Start in AKA volgend schooljaar Start in Basta volgend schooljaar Doorstroom TMBO Doorstroom MBO Doorstroom MBO in combinatie met arbeid Naar arbeid Naar Work-first Arbeidstoeleiding Geplaatst bij Licom Hulpverlening via dagbehandeling Doorverwezen audiologisch centrum Retour bureau Jeugdzorg Traject verlaten wegens verhuizing Traject verlaten wegens zwangerschap Traject verlaten wegens detentie traject niet gestart wegens ongeval Vertrek wegens ontbreken motivatie Niet geplaatst retour aanmelder Uitstroom onbekend Naar CWI Naar psychiatrie Naar MEE-project Naar SWV
8
%
2003-2004
%
2004-2005 %
0 0 0 0 0 0 0 3 9 0 2 0 2 0 0 2 2 1 0 7 0 0 0 0 0 0
0 0 0% 0% 0% 0% 0% 11% 32% 0% 7% 0% 7% 0% 0% 7% 7% 4% 0% 25% 0% 0% 0% 0% 0% 0%
1 1 0 0 0 0 6 0 9 0 6 0 4 2 0 2 0 0 0 2 0 0 0 0 0 0
0% 0% 0% 0% 19% 0% 29% 0% 19% 0% 12% 7% 0% 7% 0% 0% 0% 7% 0% 0% 0% 0% 0% 0%
13 0 0 0 10 1 6 1 0 1 0 0 1 0 0 0 1 0 2 2 1 1 1 1
31% 0% 0% 0% 24% 2% 14% 2% 0% 2% 0% 0% 2% 0% 0% 0% 2% 0% 5% 5% 2% 2% 2% 2%
28
100%
31
100%
42
100%
• In totaal zijn er 33 aangemelde jongeren voor dit traject in 2005-2006. Hiervan starten er 25 in het genoemde jaar. Hiervan zijn 13 afkomstig uit het voorafgaande schooljaar. Dus bijna de helft. • In totaal stromen 11 deelnemers = 44% door naar één of andere vorm van beroepsonderwijs. En 12% stroomt door naar een vorm van werk. • Na een gestage stijging van het aantal deelnemers in de afgelopen 3 schooljaren, is er een flinke daling opgetreden; zelfs tot onder het aantal van 2002-2003. Dit verschijnsel doet zich niet alleen voor bij het Trainingstraject RETOUR, maar is ook te zien bij het aantal cliënten van de voorziening daghulp van St. Xonar. • Ook in dit traject is er een opvallende stijging van het aantal deelnemers dat volgend jaar pas gaat deelnemen. • Het aantal deelnemers dat uitstroomt naar hulpverlening stijgt van bijna niets naar 28%. Dit zijn vooral jongeren, waarbij tijdens het RETOUR-traject de hulpvraag beter geformuleerd kon worden en/of jongeren en hun ouders een vorm van hulpverlening hebben geaccepteerd. Dit mag een positieve ontwikkeling worden genoemd. • Als we deze (gespecialiseerde) hulpverlening meenemen in de telling van positieve externe uitstroom dan is het succespercentage 68%. Ten opzichte van de andere jaren is dit een daling. Dit heeft m.n. te maken met de doorstroom binnen RETOUR. • Er stoppen nauwelijks deelnemers voortijdig met het traject. Dit is een sterke verbetering t.o.v. de voorgaande jaren. Vooral als het gaat om motivatieproblemen. Dit is een positieve ontwikkeling. • Tot slot dient opgemerkt te worden dat van 1 deelnemers in 2005-2006 niet te achterhalen is waarnaar ze zijn uitgestroomd.
3. SPECIFIEKE GEGEVENS TRAJECTEN RETOUR schooljaar 2002-2003 tot en met 2005-2006 3.1
Aantal jongeren van 12-23 jaar woonachtig in Parkstad Limburg, gespecificeerd naar gemeente.
Tabel 6 Gemeente Brunssum Heerlen Kerkrade Landgraaf Nuth Onderbanken Simpelveld Voerendaal Totaal
Aantal in traject ‘04-‘05 ‘05-‘06 28 17 80 78 41 30 24 22 3 4 4 6 6 2 2 2 188
161
Percentage ‘04-‘05 ‘05-‘06 15% 11% 43% 48% 22% 19% 13% 14% 2% 2% 2% 4% 3% 1% 1% 1% 100%
100%
Aantal ‘02-‘03 ‘03-‘04 ‘04-‘05 ‘05-‘06 3630 3552 3659 3615 11844 11915 11725 11561 6156 6131 6021 5950 5111 4944 4897 4839 1808 1733 1783 1821 1008 1027 1042 1045 1356 1383 1408 1383 1588 1562 1566 1578 32501
32247
32101
31792
Percentage ‘02-‘03 ‘03-‘04 ‘04-‘05 ‘05-‘06 11% 11% 11% 11% 36% 37% 37% 36% 19% 19% 19% 19% 16% 15% 15% 15% 6% 6% 6% 6% 3% 3% 3% 3% 4% 4% 4% 4% 5% 5% 5% 5% 100%
100%
100%
100%
• In tabel 6 staat aangegeven hoeveel jongeren van 12 tot 23 jaar woonachtig zijn in de verschillende Parkstad-gemeenten. De trajecten die binnen RETOUR worden aangeboden richten zich op de risicojongeren uit deze leeftijdscategorie. • De gemeente Nuth maakt op basis van een overeenkomst gebruik van het Bureau Voortijdig Schoolverlaten Parkstad Limburg. Hoewel ze formeel geen onderdeel zijn van Parkstad Limburg, worden de cijfers van Nuth in deze evaluatie dus wel meegenomen. Hierdoor blijven vergelijkingen met de cijfers van alle gemeenten uit de voorgaande jaren mogelijk. • Ten opzichte van voorgaande jaren neemt het totaal aantal jongeren in de leeftijdscategorie 12-23 jaar binnen Parkstad Limburg verder af. Nuth laat absoluut echter een redelijk flinke stijging zien, na een aantal jaren van daling. Onderbanken stijgt de laatste 4 jaar gestaag. Voerendaal stijgt licht. Opvallend is dat bij 3 van de 4 niet-stedelijke gemeentes het aantal jongeren toeneemt t.o.v. de daling in heel Parkstad. • Opvallend aan het aantal aanmeldingen per gemeente is dat Brunssum, Kerkrade en Simpelveld een daling laten zien; zowel absoluut als procentueel. Landgraaf is in aantal gedaald, maar procentueel gestegen. Dit heeft te maken met de daling in het aantal jongeren. Hierbij moet wel opgemerkt worden, dat de absolute daling mede te maken heeft met herhaaldelijke afwijzingen door de gemeente van reeds door de plaatsingscommissie geaccordeerde plaatsingen binnen RETOUR. In deze neemt de gemeente Landgraaf een unieke plaats in binnen Parkstad Limburg. • Het aantal jongeren woonachtig in Parkstad Limburg is gedaald met 1% t.o.v. 2004-2005. Het aantal aanmeldingen daalde met 15%. • Heerlen neemt het grootste gedeelte van het aantal aanmeldingen voor haar rekening. Dit is redelijk congruent met haar percentage van de jongeren van alle gemeentes.
9
3.2 Individuele jongeren bij RETOUR, gespecificeerd naar gemeente.
2 3 12 31 65 28 21 8 6 2 0 0
1% 2% 7% 17% 37% 16% 12% 4% 3% 1% 0% 0%
17
78
30
22
4
6
2
2
17
178 100% 211 100% 225 100% 161 100% 197 100% 205 100%
28
89
40
24
4
3
7
2
14
211
197
21
95
48
24
7
3
4
3
20
225
205
16
102
48
18
6
2
4
0
8
204
196
10% 44% 17% 12%
2%
3%
1%
1% 10% 100%
13% 42% 19% 11%
2%
1%
3%
1%
7% 100%
10% 42% 21% 11%
3%
1%
2%
1%
9% 100%
8% 50% 23% 9%
3%
1%
2% 0%
4% 100%
8 4% 5 2% 16 8% 52 25% 68 32% 36 17% 14 7% 9 4% 2 1% 1 0% 0 0% 0 0%
3 1% 7 3% 20 9% 46 20% 86 38% 40 18% 10 4% 7 3% 2 1% 3 1% 0 0% 1 0%
2 1% 3 2% 11 7% 26 16% 61 38% 27 17% 18 11% 7 4% 4 2% 2 1% 0 0% 0 0%
8 4% 5 3% 15 8% 51 26% 66 34% 31 16% 12 6% 7 4% 2 1% 0 0% 0 0% 0 0%
Tot % PS 3-4
0 0 1 5 4 1 3 1 2 0 0 0
Tot PS 3-4
Tot % 5-6
0 0 0 0 1 1 0 0 0 0 0 0
Tot % PS 4-5
Tot 5-6
0 0 0 1 1 0 0 0 0 0 0 0
Tot PS 4-5
Overig
0 0 0 1 4 1 0 0 0 0 0 0
Tot %PS 5-6
Voerendaal
0 0 3 0 0 0 1 0 0 0 0 0
Tot PS 5-6
Simpelveld
0 2 1 3 7 4 3 2 0 0 0 0
Tot % 3-4
Onderbanken
0 0 2 3 13 6 2 3 1 0 0 0
Tot 3-4
Nuth
2 1 4 15 27 10 12 2 3 2 0 0
Tot % 4-5
Landgraaf
0 0 1 3 8 5 0 0 0 0 0 0
Tot 4-5
Kerkrade
Tot. schooljaar 2005-2006 Tot. schooljaar 2004-2005 Tot. schooljaar 2003-2004 Tot. schooljaar 2002-2003 % schooljaar 2005-2006 %schooljaar 2004-2005 %schooljaar 2003-2004 %schooljaar 2002-2003
Heerlen
Leeftijd 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23
Brunssum
Tabel 7
3 1% 6 3% 20 10% 44 21% 75 37% 35 17% 9 4% 7 3% 2 1% 3 1% 0 0% 1 0%
Tabel 7 geeft een overzicht van het aantal aangemelde jongeren bij RETOUR, gedifferentieerd naar de woonplaats van de betrokkene. Tevens is er een verdeling over de verschillende leeftijden van 12 tot en met 23 jaar zichtbaar. • In deze tabel zijn in tegenstelling tot tabel 6 ook aanmeldingen meegenomen uit overige gemeenten (17 voor het jaar 2005-2006). Het betreft over het algemeen jongeren die vanuit het Arcus College of vanuit het VMBO zijn uitgestroomd naar een traject van RETOUR. Zij beschikken in de regel over te weinig (sociale) basisvaardigheden om zich te handhaven in de onderwijsvorm van waaruit ze verwezen worden. In deze gevallen vindt overigens bekostiging vanuit de onderwijsinstellingen plaats. • Het totaal aantal aanmeldingen in het schooljaar 2005-2006 vertoont in deze tabel een afname van 33 jongeren. Dit is een daling van 16% (het dalingspercentage van het aantal woonachtige jongeren in de kolom overige is niet bekend). Er was vorig jaar al een daling van 6% geconstateerd, na een stijging in de eerste twee jaren. Nu blijkt er in twee achtereenvolgende jaren sprake te zijn geweest van een daling. • De aanmeldingen van jongeren bij RETOUR verdeeld naar leeftijd kent in alle jaren van deze evaluatie een piramidale opbouw. In het schooljaar 2005-2006 ligt de piek van deze piramide tussen 15 en 17 jaar. Het absolute maximum ligt bij de 16-jarigen (65 aanmeldingen = 37%). Het aantal 16-jarige is wederom gegroeid met 5%. Er is een afname van de leerlingen van 15 jaar en jonger met 12%. Het aandeel van de volledig leerplichtige jongeren met 7% gedaald is. Het aantal 18-jarige is gegroeid. • Uit deze gegevens is af te leiden dat de RMC-functie - aandacht focussen op de partieel en leerplichtvrije jongeren – dit jaar blijkbaar verbeterd is. De doelgroep binnen de vier RETOUR-trajecten richt zich voor een gedeelte nog steeds op jongeren in de leerplichtige of partieel leerplichtige leeftijd, maar ook de zorg voor voortijdig schoolverlaters, die niet meer leerplichtig zijn neemt toe met 8%. Procentueel blijkt dat de groep tussen 12 en 16 jaar, de groep van de volledig en partieel leerplichtige jongeren ruim 80% van het aantal aanmeldingen bij RETOUR betreft.
10
3.3 Risicofactor gespecificeerd naar gemeente.
Tabel 8
pos ris
neg ris
pos ris
neg ris
pos ris
neg ris
pos ris
neg ris
%2-3
%3-4
5/6
%4-5**
nw PS 12-23
4/5
%5-6**
%*
4/5
R***
Inw PS 12-23
3/4
R***
%*
3/4
R***
Inw PS 12-23
2/3
R***
%*
2/3
%*
Inw PS 12-23
Risicoj
Gemeente 5/6 2/3 3/4 4/5 5/6
Brunssum 3630 11% 3552 11% 2118 11% 3615 11% 16 20 28 17 11% Heerlen 11844 36% 11915 36% 7576 38% 11561 36% 102 95 80 78 48% Kerkrade 6156 19% 6131 19% 3636 18% 5950 19% 48 48 41 30 19% Landgraaf 5111 16% 4944 16% 3014 15% 4839 15% 18 24 24 22 14% Nuth 1808 6% 1733 6% 1187 6% 1821 6% 6 7 3 4 2% Onderbanken 1008 3% 1027 3% 687 3% 1045 3% 2 3 4 6 4% Simpelveld 1356 4% 1383 4% 841 4% 1383 4% 4 4 6 2 1% Voerendaal 1588 5% 1562 5% 1008 5% 1578 5% 0 3 2 2 1% Overigen*** 8 Totaal %
*** R* R** R***
2/3 2/3 3/4 3/4 4/5 4/5 5/6 5/6 15% 43% 22% 13% 2% 2% 3% 1%
10% 47% 22% 12% 3% 2% 2% 2%
8% 50% 23% 9% 3% 1% 2% 0% 4%
3 14 4
2 10 3
7 3 2 2 5
3 3 1 2 3
4 5 3
0 12 0 2 4 1 1 4
0 0 1 4
1 3 4
32501 100% 32247 100% 20067 100% 31792 100% 204 204 188 161 100% 100% 100% 100% 100 100 100 100 100 100 100 100
Jongeren niet woonachtig in Parkstad Limburg Percentage van het totaal aantal inwoners in Parkstad in de leeftijd van 12 tot 23 jaar Percentage van het totaal aantal risicojongeren bij RETOUR schooljaar 2004-2005 en 2005-2006 Onder risicojongeren verstaan we in deze tabel alle jongeren die betrokken waren bij één of meerdere trajecten van RETOUR in de genoemde jaren.
• Door het percentage risicojongeren (= deelnemers aan RETOUR) af te zetten tegen het percentage jongeren per gemeente, wordt een risicofactor bepaald. In tabel 8 trachten we middels deze risicofactor te achterhalen of het aantal jongeren dat per gemeente deelneemt aan één of meerdere trajecten van RETOUR overeenstemt met het aandeel jongeren per gemeente op het totaal aantal jongeren in de leeftijd van 12 tot en met 23 jaar in Parkstad Limburg. Wanneer binnen een gemeente het percentage risicojongeren hoger is dan het percentage jongeren van die gemeente op het totaal aantal jongeren in Parkstad Limburg, is er sprake van een negatieve risicofactor. Wanneer de tegenovergestelde bewering waar is, als dus het percentage risicojongeren lager is dan het percentage jongeren van die gemeente op het totaal aantal jongeren in Parkstad Limburg, is er sprake van een positieve risicofactor. • In het schooljaar 2004-2005 wordt er een negatieve risicofactor gemeten voor drie gemeenten, te weten Heerlen, Brunssum en Kerkrade. Daar staat tegenover dat de resterende gemeenten een positieve risicofactor kennen, variërend van -1 tot -4. Dit betekent dat jongeren in dat jaar het grootste risico op voortijdige schooluitval lopen in Heerlen, Brunssum en Kerkrade. In 2005-2006 zien we dat de twee laatstgenoemden op een neutrale risicofactor uitkomen, maar dat voor Heerlen de negatieve factor 2,5 keer zo groot is geworden. Dit terwijl er in de jaren ervoor een flinke daling was waargenomen. De jongeren in Heerlen hebben veruit de hoogste risicofactor. • Deze risicofactor kan echter worden beïnvloed door de beschikbaarheid van financiële middelen ingezet voor trajecten voor voortijdige schoolverlaters bij de afzonderlijke gemeenten (waaronder de RETOUR-trajecten zijn te rangschikken) en, daarmee samenhangend, de bereidheid tot het aanmelden van jongeren bij RETOUR vanuit de verschillende gemeenten. Het cijfer toegekend aan een gemeente levert dus een indicatie van het risico op een geen absoluut vaststaand gegeven.
11
3.4 Individuele jongeren bij RETOUR, gespecificeerd naar leerplichtstatus en gemeente. Tabel 9 Status
Brunssum 2/3 3/4 4/5
5/6
Heerlen 2/3 3/4
4/5
5/6
Kerkrade 2/3 3/4 4/5
5/6
Landgraaf 2/3 3/4 4/5
5/6
Nuth 2/3 3/4
4/5
5/6
Volledig leerplichtig Partieel leerplichtig Niet Leerplichtig
7 5 4
4 8 5
24 35 43
41 24 24
22 27 29
20 18 10
5 13 12
8 8 2
5 9 8
2 3 1
1 0 2
3 0 1
Tot. schooljaar ‘02-’03 Tot. schooljaar ‘03-’04 Tot. schooljaar ‘04-’05 Tot. schooljaar ‘05-‘06
16
% % % %
8%
schooljaar schooljaar schooljaar schooljaar
‘02-’03 ‘03-’04 ‘04-’05 ‘05-‘06
Status
11 8 2
12 12 4
29 37 29
102 21
14 19 15
12 17 11
48 95
28
89
40
50%
23%
13%
3 22
9% 21%
42% 10%
7 24
30
42%
4 3%
11% 19%
44%
3 2 2
6 24
78
10%
9 7 8
18 48
17
9 8 7
3% 11%
17%
1% 12%
2%
Onderbanken 2/3 3/4 4/5
5/6
Simpelveld 2/3 3/4 4/5
5/6
Voerendaal 2/3 3/4 4/5
5/6
Overig 2/3 3/4
4/5
5/6
Totaal 2/3 3/4
4/5
5/6
Volledig leerplichtig Partieel leerplichtig Niet Leerplichtig
0 1 1
1 4 1
2 1 1
1 1 0
0 0 0
0 1 1
4 3 1
2 2 10
6 4 7
65 76 63
84 67 60
47 67 64
Tot. schooljaar ‘02-’03 Tot. schooljaar ‘03-’04 Tot. schooljaar ‘04-’05 Tot. schooljaar ‘05-‘06
2
% % % %
1%
schooljaar schooljaar schooljaar schooljaar
‘02-’03 ‘03-’04 ‘04-’05 ‘05-‘06
Status
1 1 1
2 2 0
4
2
2%
0%
2%
4%
3%
1%
Tot. schooljaar ‘02-’03 Tot. schooljaar ‘03-’04 Tot. schooljaar ‘04-’05 Tot. schooljaar ‘05-‘06
100%
72 76 57
80 64 43
5/6
Totaal % PS 2/3 3/4 4/5
41 63 57
30% 35% 43% 25,5% 38% 37% 34% 39,1% 32% 28% 23% 35,4%
196 100%
100%
5/6
100% 187
100%
100% 10%
100% 205
100%
100% 7%
1%
178 100%
9%
1%
Totaal PS 2/3 3/4 4/5
211 17
1%
3%
225 14
2
2%
75 86 64
204 20
2
1%
3 10 7
8
6
5/6
2 0 0
3
6
Totaal % 2/3 3/4 4/5
3 0 0
0 4
32% 33% 40% 26% 61 37% 38% 32% 38% 73 31% 29% 28% 36% 62
schooljaar schooljaar schooljaar schooljaar
2 3 1
4 3
Volledig leerplichtig Partieel leerplichtig Niet Leerplichtig
% % % %
2 1 1
100% 161
100%
‘02-’03 ‘03-’04 ‘04-’05 ‘05-‘06
• De absolute aantallen van de volledig leerplichtige, partieel leerplichtige en leerplichtvrije jongeren uit Parkstad Limburg die deelnemen aan een RETOUR-traject, vertoonde tussen 2002 en 2005 een fluctuerend beeld. In 2005-2006 is er een duidelijke afname te zien (afname van 33 leerlingen; inclusief de aanmeldingen van overige gemeenten) • In de eerdere jaren was er een stijging te zien van volledig leerplichtige leerlingen. Dit aantal is echter in 2005-2006 flink gedaald. De absolute getallen verminderen met meer dan de helft. Alleen Nuth kent een stijging, maar het aantal deelnemers hiervan is maar een klein percentage van het totaal. Het percentage deelnemers totaal die nog volledig leerplichtig zijn daalt met 18%. • De in de vorige evaluatie geconstateerde verhouding van 1/3 volledig leerplichtig - 1/3 partieel leerplichtig - 1/3 leerplichtvrij tussen de verschillende groepen in de beginjaren was in 2004-2005 niet meer te herkennen in negatieve zin (groei aantal volledig leerplichtigen) in 2005-2006 heeft zich deze verhouding gekenterd in positieve zin.Het aantal leerplichtigen heeft een lager percentage dan de twee andere groepen • Deelname van het aantal leerplichtvrijen is in het laatste meetjaar met 12,4% toegenomen.
12
3.5 Aantallen en percentage jongeren RETOUR naar leerplichtstatus, vergeleken met aantallen en percentages jongeren bij RETOUR per gemeente. Tabel 10 Status
Bru %
Hrl %
Volledig leerplichtig Partieel leerplichtig Niet leerplichtig
4 8 5
24% 22 47% 27 29% 29
28% 5 35% 13 37% 12
17% 7 43% 7 40% 8
32% 3 32% 0 36% 1
75% 1 0% 4 25% 1
17% 1 67% 1 17% 0
50% 0 50% 1 0% 1
0% 6 50% 4 50% 7
35% 49 24% 65 41% 64
Totaal schooljaar 2005-2006 %‘05-‘06
17
100
100
100
100
100
100
100
100
100
10%
Status Volledig leerplichtig Partieel leerplichtig Niet leerplichtig
Tot% 4-5 38% 32% 29%
Tot% 3-4 33% 38% 29%
Tot% 2-3 32% 37% 31%
Tot PS 3-4 75 86 64
Tot PS 4-5 80 64 43
Tot Ps 5-6 38 36 52
Tot%PS 3-4 35% 37% 28%
Tot%Ps 4-5 43% 34% 23%
Tot% 5-6 30% 29% 41%
Totaal schooljaar 2005-2006 %‘05-‘06
99%
100%
100%
225
187
126
100%
100%
100%
78 44%
Kerk %
30 17%
Lan %
22 12%
Nut %
4 2%
Ond %
6 3%
Sim %
2 1%
Voe %
2 1%
Ov
17
%
10%
Tot Tot%5-6 28% 37% 36%
178 100% 100%
• Het totaal aantal jongeren per gemeente die geplaatst worden binnen een traject van RETOUR wordt op 100% gesteld. Uit de tabel blijkt vervolgens hoe de percentages verdeeld zijn naargelang de leerplichtstatus van de deelnemers. • Net zoals bij de vorige tabel al opgemerkt, kunnen we ook uit deze tabel afleiden dat het aantal leerplichtigen in 2005-2006 met 10% is gedaald t.o.v. het jaar ervoor. Het aantal partieel leerplichtigen stijgt met 5% en de leerplichtvrijen verhogen hun percentage met 7%. • Als we de verhoudingen bekijken bij de individuele gemeenten valt opnieuw op dat het hierboven geschetste beeld niet voor iedere gemeente afzonderlijk geldt. Behalve Landgraaf laten de andere drie grote gemeenten zien, dat in elk geval het aantal leerplichtigen flink gedaald is en zeker niet meer het grootste gedeelte van de aanmeldingen vormt. • De percentages van de kleinere gemeentes zijn niet representatief omdat de absolute getallen hier heel klein zijn. • Opvallend blijft dat buiten de vier grotere gemeenten de categorie ‘Overigen’ een relatief groot aandeel van verwezen jongeren naar RETOUR kent. Bij deze groep is net weer het aantal leerplichtige deelnemers relatief groot. Bij tabel 7 viel al te lezen dat dit wordt veroorzaakt door verwijzingen van jongeren die reeds zijn ingeschreven bij het Arcus College of het VMBO, bij wie een tekort aan (sociale) vaardigheden wordt geconstateerd. Hierdoor kunnen deze jongeren zich niet op de opleiding van hun eerste keuze handhaven.
13
3.6 Jongeren bij RETOUR gespecificeerd naar meldende partner bij RETOUR, gemeente en leerplichtstatus.
Kerkrade
Landgr
Nuth
Onderb
Simpelv
Voerend
Overig
Tot 5-6
Tot 4-5
Tot 3-4
Tot 2-3
% 5-6
% 4-5
% 3-4
% 2-3
VL PL NL TRB VL PL NL BJZ VL PL NL RVK VL PL NL MAE VL PL NL MIJN VL PL NL XONAR VL PL NL ZORGM VL PL NL OVERIG VL PL NL ONBEK VL PL NL TOTALEN VL PL NL
Heerlen
VSV
Brunssum
Tabel 11
3 1 0 0 6 4 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 4 8 5 17
16 17 13 4 10 16 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2 0 0 23 27 29 79
3 4 7 2 2 4 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 3 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 5 10 11 26
5 4 3 0 3 3 0 0 2 0 0 1 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 6 7 9 22
3 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 3 0 1 4
1 1 0 0 2 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 1 4 1 6
0 1 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 0 2
0 0 0 0 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 2
1 2 0 3 4 8 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 5 7 8 20
32 30 23 10 28 38 1 0 2 2 1 1 0 0 0 0 0 0 1 5 0 0 1 0 0 0 0 2 0 1 48 65 65 178
65 36 25 13 27 33 0 3 3 0 0 0 0 0 0 0 0 1 4 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 82 66 63 211
51 48 21 21 32 35 3 5 3 1 0 0 0 0 2 0 0 4 2 3 1 0 0 0 0 2 1 3 1 0 81 91 67 239
47 47 24 12 24 10 5 5 5 6 1 1 0 0 9 0 0 11 3 1 0 0 0 2 0 0 0 0 0 1 65 76 63 204
18% 17% 13% 6% 16% 21% 1% 0% 1% 1% 1% 1% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 1% 3% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 98%
60 0 0 35 0 0 3 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 100
0 50 0 0 37 0 0 5 0 0 0 0 0 1 0 0 2 0 0 2 0 0 0 0 0 1 0 0 2 0 0 0 0 100
0 0 55 0 0 21 0 0 7 0 0 4 0 0 4 0 0 5 0 0 2 0 0 1 0 0 0 0 0 1 0 0 0 100
• Bureau VSV en Trajectbureau zijn in 2005-2006 veruit de grootste aanmelders voor RETOUR-trajecten. In het begin van de metingen (2002-2003) waren er meer aanmeldingen van de diverse andere spelers op de markt. De aanmeldende rol van VSV t.o.v. Trajectbureau is steeds kleiner geworden. • Als we kijken naar de aanmeldingen van Bureau VSV valt op, dat de volledig en partieel leerplichtigen het grootste gedeelte vormen van de aanmeldingen van deze organisatie. Het aantal leerplichtigen van deze aanmelder is wel sterk gedaald t.o.v. 2004-2005 (van 65 naar 32 absoluut en van 31% naar 18% relatief). • Als we naar dezelfde cijfers kijken bij het Trajectbureau zien we juist het tegenovergestelde: het aantal leerplichtvrije deelnemers vormt hierbij de grootste groep. Deze groep stijgt t.a.v. 2004-2005 van 16% naar 21%. Het aantal aangemelde leerplichtigen en partieel leerplichtigen daalde procentueel substantieel. • Kijkend naar het totaal aantal aanmeldingen, dat zien we dat het aantal volledig leerplichtigen in 2005-2006 afnam met 12%, het aantal partieel leerplichtigen steeg met 5,5% en het aantal leerplichtvrijen steeg met 7%. • Kijkend naar de aanmeldingen per gemeente, dan vormt eigenlijk overal de groep partieel leerplichtigen de boventoon. Alleen bij de gemeente Heerlen komt het aantal leerplichtvrijen er bovenuit.
14
3.7
Aantal plaatsingen per traject, gespecificeerd naar gemeenten van Parkstad Limburg.
Nuth
Onderbanken
Simpelveld
Voerendaal
Overige
Tot 5-6
Tot 4-5
Tot 3-4
Tot 2-3
Tot PS 5-6
Tot PS 4-5
Tot PS 3-4
Tot PS 2-3
Tot PS%5-6
Tot PS%4-5
Tot PS% 3-4
Tot PS% 2-3
17
Landgraaf
Tot. schooljaar 2005-2006 % schooljaar 2005-2006 Tot. schooljaar 2004-2005 % schooljaar 2004-2005 Tot. schooljaar 2003-2004 % schooljaar 2003-2004 Tot. schooljaar 2002-2003 % schooljaar 2002-2003
Kerkrade
Basta 2 COS 1 AKA 13 AKA JW 0 TrainingstrajectRETOUR 1 Daghulp 0 Overig 0
Heerlen
Trajecten
Brunssum
Tabel 12
5 5 40 2
2 2 13 3
1 3 9 0
1 2 1 0
0 1 5 0
0 0 2 0
0 0 2 0
0 0 15 0
11 14 100 5
5 33 121 0
7 24 125 0
8 13 121 0
11 14 85 5
5 31 102 0
6 24 110 0
8 13 121 0
7% 9% 53% 3%
3% 16% 54% 0%
2% 11% 51% 0%
4% 6% 57% 0%
19 0 7
7 0 3
5 0 4
0 0 0
0 0 0
0 0 0
0 0 0
1 0 1
33 0 15
44 3 5
55 10 18
55 3 14
32 0 14
42 3 5
54 10 15
55 3 14
20% 22% 25% 26% 0% 2% 4% 1% 9% 3% 7% 6%
78
30
22
4
6
2
2
17
178
10% 44% 17%
12% 2%
3%
1%
1%
10% 100%
28
24
4
7
2
14
211
13% 42% 19% 11% 1%
2%
3%
1%
7%
100%
22
101
3
4
3
20
239
9%
42% 22% 11% 3%
1%
2%
1%
8%
100%
17
107
2
4
0
10
8%
50% 23% 8% 3%
1%
2%
0% 5%
89
40
53
50
26
18
3
7
6
161
100% 188
100%
219
100%
214 100%
214
100%
• Als we de ontwikkelingen van de afzonderlijke trajecten bekijken - zoals die uitvoerig zijn beschreven in hoofdstuk 2 van deze evaluatie - valt op dat de daling bij BASTA van de afgelopen jaren zich heeft gekeerd. Voor de eerste keer zijn er nu 11 van de 15 plaatsen bezet. Er is een 2005-2006 bijna een verdubbeling van het aantalaanmeldingen. Deze aanmeldingen komen voor het grootste gedeelte uit Heerlen. Bij COS zien we eerder het omgekeerde beeld: na een stijging in de afgelopen jaren, is het aantal plaatsingen in 2005-2006 meer dan gehalveerd. Bij COS zijn nog maar 14 van de 40 plaatsen bezet. Er blijven bij beide trajecten echter een proportioneel aantal capaciteitsplaatsen onbenut. • AKA daalde van 121 naar 100; AKA-JW kwam er als bijzondere vorm van AKA bij. Laatstgenoemde heeft absoluut echter nog steeds weinig bezetting. De daling van AKA kwam voor rekening van alle gemeenten. • Ook het Trainingstraject RETOUR daalde. Hier werd vooral door Kerkrade minder aangeleverd. • Heerlen kent net als voorgaande jaren in absolute cijfers de grootste vertegenwoordiging van aanmeldingen bij RETOUR (78 jongeren). Relatief gezien blijft dit aandeel de laatste drie jaar redelijk gelijk. • Opvallend is wel, dat het aantal aanmeldingen vanuit Kerkrade de 4 laatst gemeten periodes blijft dalen. We vragen ons af waardoor dit veroorzaakt wordt, gezien de problematiek van de jongeren binnen deze gemeente. • In de verdeling naar trajecten steken AKA en Trainingstraject Toeleiding er ver bovenuit. • Het aandeel van Brunssum, Heerlen, Kerkrade en Landgraaf samen bedraagt 147 aanmeldingen, wat overeenkomt met 83% van het totaal aantal meldingen bij RETOUR. Het aantal aanmeldingen van jongeren uit de overige gemeenten stijgt gestaag. Voor deze jongeren lijkt de weg naar de trajecten van RETOUR dus toegankelijker te zijn geworden. • Het absolute aantal meldingen uit overige gemeenten van buiten de regio Parkstad Limburg bedroeg het afgelopen jaar 17 (= 10%). Hiermee is er een stijging te zien van 3% t.o.v. het jaar ervoor. Het betreft over het algemeen jongeren die vanuit het Arcus College of vanuit het VMBO zijn uitgestroomd naar een traject van RETOUR.
15
3.8
Jongeren bij RETOUR, gespecificeerd naar leeftijd, inbreng plaatsingscommissie RETOUR en plaatsing bij traject RETOUR.
Tabel 13
0 5 4 4 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 5 30 66 16 3 1 0 0 0 0
0 0 0 0 1 0 1 2 1 0 0 0
0 0 0 10 14 9 10 7 3 1 1 0
0 0 2 1 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 1 3 1 4 0 3 2 0 0 0
0 5 14 56 82 29 13 11 5 1 1 0
2002-2003 2003-2004 2004-2005 2005-2006
0 0 2 5 1 0 0 0 0 0 0 0
Niet PLC
2002-2003 2003-2004 2004-2005 2005-2006
In PLC
2002-2003 2003-2004 2004-2005 2005-2006
Totaal
2002-2003 2003-2004 2004-2005 2005-2006
Overig
2002-2003 2003-2004 2004-2005 2005-2006
Daghulp
2002-2003 2003-2004 2004-2005 2005-2006
Train.RETOUR
2005-2006
JW
2002-2003 2003-2004 2004-2005 2005-2006
AKA
2002-2003 2003-2004 2004-2005 2005-2006
COS
2002-2003 2003-2004 2004-2005 2005-2006
Basta
leeftijd 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 tot tot tot tot
5-6 4-5 3-4 2-3
0 1 2 2 1 1 0 0 0 0 0 0
0 1 2 2 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 2 6 2 1 0 0 0 0 0 0
2 5 9 5 3 0 0 0 0 0 0 0
6 4 11 12 0 0 0 0 0 0 0 0
11
0 0 0 0 2 3 25 27 59 47 25 26 8 9 6 7 0 1 0 1 0 0 0 0
14
5
0 0 0 12 21 15 1 1 2 2 0 1
0 0 0 8 20 10 3 2 1 0 0 0
0 1 1 6 2 0 0 0 0 0 0 0
1 0 0 1 0 0 1 0 0 0 0 0
1 0 5 2 5 3 1 0 0 1 0 0
1 0 0 2 1 0 1 0 0 0 0 0
3 8 2 0 3 8 2 0 0 0 0 7 5 3 5 4 5 3 0 3 0 0 20 16 11 14 17 16 11 0 3 0 0 51 52 32 40 41 52 32 13 10 0 0 91 68 64 28 67 68 64 54 24 0 1 44 36 28 9 26 36 28 20 18 0 0 10 14 20 1 7 14 21 12 3 0 0 7 9 6 1 3 9 7 10 4 0 0 2 2 5 2 1 2 5 3 1 0 1 3 1 2 0 2 1 2 1 1 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 173
5
10 3
1 2 0 1 3 2 1 2 0 1 0 0 13
3
55 55
1 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 2
44
125 121
0 0 1 1 15 9 5 0 1 1 0 0 33
121
24 13
0 0 1 19 43 15 14 4 4 0 0 0
100 5
33
7 8
0 1 7 5 1 0 0 0 0 0 0 0
18 4
14
176
211 239 217
2
211
0
171 101
68 113
• Opvallend is, dat de laatste twee schooljaren bijna alle jongeren aangemeld worden via de plaatsingscommissie. Dit is een groot verschil met de jaren hiervoor, toen kwam een gedeelte via andere kanalen binnen. Het mag als een positieve ontwikkeling worden gezien, dat de betrokken partijen zich steeds meer houden aan de afgesproken procedures. • In 2005-2006 zijn zelfs 3 personen wel besproken in de plaatsingscommissie, maar niet geplaatst in een traject. • De leeftijd van de aangemelde jongeren bij BASTA varieerde het afgelopen schooljaar van 14 tot 17 jaar. De grootste groep hierin vormt de 15-jarige. Dit aantal is significant gestegen t.o.v. de voorgaande jaren. Dit beeld komt overeen met de doelgroep zoals beschreven in het projectplan, namelijk langdurige spijbelaars in de volledig leerplichtige leeftijd. Het aantal deelnemers in totaal aan BASTA is meer dan verdubbeld. • De bij COS aangemelde jongeren nam hiertegen met meer dan de helft af. De deelnemers varieerden het afgelopen jaar in leeftijd van13 tot 16 jaar. De piek van de aanmeldingen lag bij de 14-jarigen. Opvallend is de afname van het aantal 12-jarigen naar 0. • De aangemelde jongeren voor het traject AKA variëren in leeftijd van minimaal 15 tot maximaal 20 jaar. Van belang is hierbij om aan te tekenen dat de 14-jarigen gedurende hun plaatsing 15 zijn geworden. Bij dit traject valt op dat met name het absolute aandeel van de 16-jarigen redelijk stabiel blijft en de 15 jarigen dalen. Procentueel is er echter maar een daling van minder dan 5% bij beiden groepen. De 17 jarigen dalen procentueel met 13%, terwijl het aantal 18-jarigen met 7% stijgt. • Bij het Trainingstraject RETOUR valt de absolute daling van het totaal aantal aanmeldingen op. M.b.t. de leeftijdsopbouw van de aanmeldingen zien we een stijging van respectievelijk 5 en 9% van de 17 en 18-jarigen. De rest blijft redelijk gelijk. • De variatierange voor de leeftijd van de jongeren die totaal zijn aangemeld bij het RETOUR, kent de uitersten 12 en 20 jaar met een piramideachtige opbouw in het schooljaar 2005-2006. De piek ligt bij de 16-jarigen (64 aanmeldingen = 37%). • Kijkend naar de afgelopen 4 jaar zijn er niet erg grote verschillen te zien in de leeftijdsopbouw van de aanmeldingen. Opvallend zijn 2 zaken: een daling van de 12 en 13-jarigen van 2004-2005 naar 2005-2006 en een toename van de 18 en 20-jarigen in vergelijking met dezelfde jaren. • Het is niet erg zinvol om het beeld van de aanmeldingen bij de Daghulp van ST. XONAR hier te schetsen. In deze tabel zijn alleen de aanmeldingen opgenomen die via RETOUR op de daghulp belanden. Omdat het overgrote deel van de aanmeldingen bij de daghulp rechtstreeks worden geïndiceerd door Bureau Jeugdzorg conform de Wet op de Jeugdzorg, geeft dit overzicht weinig tot geen informatie over de populatie die de daghulp heeft bevolkt in de afgelopen schooljaren.
16
3.9 Maand dat jongere met traject van RETOUR is gestart Tabel 14 Schooljaar 2/3 3/4 4/5 5/6 aug aug aug aug
Schooljaar 5/6 augustus 2/3 3/4 4/5 5/6
september 2/3 3/4 4/5 5/6
oktober 2/3 3/4 4/5 5/6
november 2/3 3/4 4/5 5/6
december 2/3 3/4 4/5 5/6
januari 2/3 3/4 4/5 5/6
0 0 0 0
1 0 1 0
0 0 0 0
0 0 0 0
0 0 1 0
0 0 0 0
0 0 66 0
3 2 46 0
0 5 47 0
2 3 41 0
0 0 7 0
1 0 2 0
0 2 5 0
2 1 0 0
1 0 1 0
1 2 2 0
0 1 7 0
0 0 4 0
2 0 1 0
0 0 2 0
0 2 1 0
0 1 1 0
1 1 11 0
0 3 8 0
0 5 13 0
0 3 9 0
14 24 13 0
1
0
0
0
1
4
7
1
13 2
1
1
6
0
0
4
0
1
1
1
4
2
2
2
Traject Basta COS AKA AKA JW Train. RETOUR Tot Tot Tot Tot
0 0 6 0
0 1 2 0
05-06 2 04-05 16 03-04 30 02-03 14
0
47
1
4
59
0
55
1
8
8 5
67
3
8 5
20
14
4
20
3
8
13
3
17
Schooljaar 5/6 februari maart april mei juni september niet gestart totaal 2/3 3/4 4/5 5/6 2/3 3/4 4/5 5/6 2/3 3/4 4/5 5/6 2/3 3/4 4/5 5/6 2/3 3/4 4/5 5/6 2/3 3/4 4/5 5/6 2/3 3/4 4/5 5/6 2/3 3/4 4/5 5/6 Traject Basta COS AKA AKA JW Train. RETOUR Tot Tot Tot Tot
0 2 3 0
0 2 10 0
1 1 0 0
2 1 5 3
2 2 6 0
0 4 11 0
0 4 11 0
3 2 8 2
0 1 9 0
1 2 5 0
2 3 4 0
1 0 3 0
0 2 1 0
1 4 3 0
1 6 8 0
0 1 2 0
0 1 0 0
0 4 1 0
1 2 0 0
0 1 0 0
0 3 14 0
0 1 16 0
0 0 11 0
0 0 18 0
0 0 2 0
0 0 13 0
0 1 11 0
0 1 8 0
6 12 121 0
2
3
1
3
3
5
3
3
1
5
4
1
3
5
7
6
2
0
1
2
1
0
1
5
4
4
2
4
55 55 44 33
05-06 04-05 03-04 02-03 7
14
18
3
5
18
15
20 13
9
13 13 11
3
22 13 6
23
4
203
17 6
11 14 100 5
163
14
17 18
5 33 121 0
13
12
5 3
7 24 125 0
211 194
• BASTA kende in de afgelopen schooljaren te weinig deelnemers om überhaupt van een duidelijk beeld van aanmeldingen, afgezet tegenover de startmaand van deelnemers, te kunnen spreken. Dit traject blijft in deze beschrijving daarom buiten beschouwing. • Bij de genoemde percentages in deze beschouwing is rekening gehouden met het feit dat in het afgelopen schooljaar de verschillende trajecten ook aanmeldingen hebben gehad van jongeren die niet gestart zijn. • Als we de aanmeldingen voor de verschillende trajecten van RETOUR afzetten tegen de maand waarin een deelnemer is gestart, blijken voor de trajecten COS, AKA en Trainingstraject RETOUR met name de maanden september, januari en maart de meeste starters op te leveren. Dit duidt op een direct verband met het starten van een traject na afloop van een bepaalde vakantie (zomer-, kerst-, voorjaars- en meivakantie). Tevens blijkt hieruit een verband met het einde van een afgebakende onderwijsperiode, waardoor de start na afloop van een vakantieperiode samenvalt met het begin van een nieuw onderwijsblok. • De piek van het aantal starters AKA ligt duidelijk in september (47 startes = 29%). Dit wordt vooral veroorzaakt doordat het jongeren zijn die vooral door Trajectbureau en bureau VSV omdat ze over onvoldoende basisvaardigheden en/of motivatie niet kunnen starten aan een beroepskwalificerende opleiding. Tevens kunnen dit jongeren zijn, die het maximaal aantal jaren voor deelname aan het voortgezet onderwijs overschrijven. Voorts in januari, februari en maart. Het aantal starters in februari voor AKA in 2005-2006 is toegenomen en in mei afgenomen. • Wat opvalt als je de beelden vergelijkt van de starters in de verschillende maanden in de verschillende trajecten, is dat COS en het Trainingstraject RETOUR een meer evenredige instroom van starters kennen dan AKA. Ongeveer een derde van de deelnemers aan AKA start reeds in september, waardoor het grootste deel van de jongeren het programma ook het gehele schooljaar kan volgen. Van groot belang is ook hierbij op te merken dat jongeren die voor de teldatum in het onderwijs starten in AKA, worden bekostigd door de vergoeding van het Ministerie van OC&W. Hierdoor drukken de kosten van deze groep jongeren voor deelname aan dit traject niet op de gemeentelijke budgetten of op het budget van de jeugdzorg. Dat is van belang voor het beheersbaar houden van de aanvullende bekostiging van deze trajecten voor voortijdige schoolverlaters. • Als wij uitgaan van een geleidelijke start van alle deelnemers over de verschillende maanden (10 maanden in totaal omdat in juli en augustus geen jongeren starten), kom je op een gemiddelde van 16 starters per maand. Zo te zien zit alleen de maand september ruim boven dit gemiddelde en maart enigszins erboven. December, oktober, april en juni zitten er ruim onder.
17
Tabel 15 Niet geplaatst
Niet gestart AKA
Niet gestart Train.
‘03-‘04 ‘04-‘05 ‘05-‘06
‘03-‘04 ‘04-‘05 ‘05-‘06
‘03-‘04 ‘04-‘05 ‘05-‘06
RETOUR
Doorverwezen herstart VSO Woonachtig buiten PS, geen bekostiging Doorgeleid naar arbeid Doorgeleid naar Beroepsbegeleidende leerweg Doorverwezen naar REC4 Doorgeleid naar loopbaancentrum Arcus College Doorgeleid naar TMBO Geen motivatie, leerplichtvrij Doorverwezen naar HIT Doorverwezen naar Trainingstraject RETOUR Doorverwezen naar Daghulp Doorverwezen naar AKA maar geweigerd Doorverwezen naar COS maar niet gestart Doorverwezen naar hulpverlening SWN Nuth Naar taakstraf Retour verwijzer Niet gestart wegens ontbreken accordering gemeente
2 2 4 2 1 2 0 5 0 0 10 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 2 0 3 3 1 1 0
0 1 1 1 0 0 0 1 4 0 2 0 1 0 0 0 4
0 2 1 0 0 0 0 8 0 2 0 0 0 0 0 0 0
0 0 1 1 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 9
2 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 5
0 0 0 0 0 0 0 3 0 0 0 1 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 4
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 1
0
0
1
0
0
0
0
0
1
Totaal 203-2004 Totaal 2004-2005 Totaal 2005-2006
28
13 11
4 12
16
4 8
3
• Het aantal jongeren dat wordt aangemeld in de plaatsingscommissie van RETOUR, maar niet wordt geplaatst in één van de trajecten van RETOUR, is het afgelopen jaren verminderd in vergelijking tot 2003-2004. Weliswaar steeg 2005-2006 het aantal weer iets, maar nog lang niet tot het niveau van eerstgenoemde jaar. Dit kan duiden op een toenemende helderheid van het beeld dat bij de aanmelders bestaat over welke jongeren wel en welke niet worden opgenomen in de RETOUR-trajecten en duidelijke afspraken m.b.t. rapportage. • Opvallend is dat in 2003-2004 van de 28 niet geplaatste jongeren er 10 zijn doorgestroomd naar daghulp, terwijl dit in 2004 t/m 2006 in beide jaren nog maar in twee gevallen is gebeurd. • Bij het traject AKA constateren we een lichte daling van de niet gestarte jongeren, dat wordt terugverwezen naar de aanmelder. Voor het Trainingstraject RETOUR is de daling van het aantal van de niet gestarte jongeren dat het afgelopen schooljaar is terugverwezen naar zijn of haar aanmelder verder. • De reden om niet in deze trajecten te starten, ondanks verwijzing door de plaatsingscommissie RETOUR, door gebrek aan motivatie is nauwelijks meer terug te vinden in 2005-2006. Dat is uiteraard een positieve ontwikkeling.
18
3.10 Data bijeenkomsten plaatsingscommissie RETOUR, gespecificeerd naar aantal ingebrachte jongeren per partner. Tabel 16 Datum In traject schooljaar 2005-2006 23-08-2005 30-08-2005 06-09-2005 13-09-2005 20-09-2005 27-09-2005 11-10-2005 15-11-2005 29-11-2005 13-12-2005 17-01-2006 31-01-2006 14-02-2006 07-03-2006 21-03-2006 04-04-2006 25-04-2006 16-05-2006 27-06-2006 Totaal %
VSV
TRB
BJZ
Ingebracht door: RvdK
XON
MAECON
OVERIG*
Totaal
3 3 3 1 0 2 4 4 1 4 5 5 6 4 3 3 5 5 5
11 1 1 4 3 4 1 1 0 5 5 4 4 3 3 2 2 3 10
2 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1
0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 2 0 1 0 0 0 0 0
1 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 3
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
17 4 4 5 4 6 5 6 2 9 10 12 10 8 6 5 7 8 19
66 45%
67 46%
3 2%
4 3%
6 4%
0 0%
1 1%
147 100%
aantal vergaderingen schooljaar 2005-2006: 19 waarbij 147 plaatsingen aantal vergaderingen schooljaar 2004-2005: 24 waarbij 211 plaatsingen aantal vergaderingen schooljaar 2003-2004: 22 waarbij 171 plaatsingen
• In 2005-2006 zijn 19 bijeenkomsten georganiseerd door de plaatsingscommissie. In totaal heeft dat 147 aanmeldingen van jongeren opgeleverd voor de vier trajecten van RETOUR. De meeste aanmeldingen geschieden aan het begin en het einde van het schooljaar (respectievelijk 17 en 19). Tevens zijn er meer dan gemiddelde aanmeldingen, in de eerste drie bijeenkomsten na de kerstvakantie. Gemiddeld zijn er een kleine 8 aanmeldingen per bijeenkomst besproken. • We wijzen erop, dat er bij de evaluatie voor 2005-2006 sprake is van 178 deelnemers. Hiervan is bij 27 deelnemers sprake van doorstart. Dit betekent, dat 4 deelnemers niet in de plaatsingscommissie zijn geweest. • Opvallend is de enorme daling van het aantal aanmeldingen van Bureau VSV. Dit loopt terug van 126 naar 66. Voor het eerst is VSV niet meer de grootste aanmelder van jongeren voor de RETOUR trajecten. Deze plaats wordt nu overgenomen door het Trajectbureau. • Het valt op, dat het aantal meldingen door Maecon nog steeds 0 is. Deze daling had in 2004-2005 al ingezet. Het aantal aanmeldingen van de Raad voor de Kinderbescherming is weer licht toegenomen. • Het aantal aanmeldende instellingen is gedaald sinds de start van de evaluaties in 2002-2003. Mogelijk is het interessant om bij deze netwerkpartners na te gaan wat de reden is om jongeren niet meer aan te melden bij RETOUR.
19
3.11 Laatst bezochte onderwijssoort voordat jongeren bij RETOUR gemeld worden. Tabel 17 Onderwijsvorm VSO VMBO (MAVO, VBO) MBO HAVO/VWO/Brugklas AVO XONAR Daghulp Traject RETOUR Onbekend* Overigen** Totaal schooljaar 2002-2003 Totaal schooljaar 2003-2004 Totaal schooljaar 2004-2005 Totaal schooljaar 2005-2006
2/3 24 77 12 3 4 1 0 0 121
AKA 3/4 4/5 24 14 61 40 28 45 1 5 3 6 7 2 0 0 1 9
5/6 21 24 42 0 4 5 2 2
AKA JW 5/6 0 0 1 0 0 0 4 0
125
Training 3/4 4/5 5/6 13 8 9 20 11 6 13 11 5 0 5 0 2 3 1 4 6 2 0 0 8 3 0 2 55
121 100
Niet geplaatst 2/3 3/4 4/5 5/6 VSO 4 3 0 1 VMBO (MAVO, VBO) 3 8 7 3 MBO 0 1 4 6 HAVO/VWO/Brugklas AVO 0 0 0 0 XONAR Daghulp 0 1 2 1 Traject RETOUR 0 0 0 0 Onbekend* 6 0 3 0 Overigen** 1 5 1 2 Totaal schooljaar 2002-2003 14 Totaal schooljaar 2003-2004 18 Totaal schooljaar 2004-2005 17 Totaal schooljaar 2005-2006 13
5
2/3 45 116 23 4 7 4 12 3 214
COS 3/4 4/5 1 0 20 20 0 10 2 2 0 0 0 0 0 1 1 0
5/6 1 8 4 0 0 1 0 0
2/3 2 5 0 0 1 0 0 0 8
Basta 3/4 4/5 0 2 4 2 1 1 0 0 0 0 0 0 2* 0 0 0
5/6 2 4 1 0 0 1 2 1
7 33
33
Totaal 3/4 4/5 44 22 118 80 44 68 3 12 6 8 12 9 2 27 10 9
2/3 0 12 0 1 0 0 0 0 13
24 44
Onderwijsvorm
* **
2/3 12 19 11 0 2 3 6 2 55
Daghulp 3/4 4/5 5/6 3 2 0 5 8 0 1 3 2 0 0 0 0 0 0 1 1 0 0 1 0 0 0 0 10
5 14
2/3 3 0 0 0 0 0 0 0 3
15 11
2
5/6 34 45 60 0 6 9 12 7
239 235 173
Van deze deelnemers waren de gegevens niet tijdig of helemaal niet beschikbaar. Overigen = Internationale Schakelklas (ISK), gespecialiseerde hulpverleningsvormen, Justitiële Instellingen, buitenlandse scholen of instellingen.
• In het jaar 2005-2006 bezoekt het merendeel van de jongeren die deelnemen aan de RETOUR-trajecten voorafgaand aan de aanmelding bij RETOUR een VSO, MBO of een VMBO school. In 2005-2006 bezochten 34 jongeren (=19%) het VSO, 45 jongeren (=26%) een VMBO school voor zij van start gingen met een traject van RETOUR. Het percentage dat vooraf een MBO school bezocht, is 34% (= 60 jongeren). • In de afgelopen schooljaren is er een duidelijke verschuiving te zien in dit beeld. Vooral de deelname van het aantal jongeren met een VSO-achtergrond is t.o.v. 2004-2005 met 10% gestegen. In de eerste twee jaar van de metingen was het ongeveer gelijk aan 2005-2006. Er zat een flinke dip in 2004-2005. • Het aantal deelnemers vanuit het VMBO blijft dalen (van 54% via 49 en 34 naar 26%). • Het aantal deelnemers vanuit het MBO laat een tegengestelde ontwikkeling zien: 11% in 2002-2003, gevolgd door een stijging naar 19 en respectievelijk 29% tot 34% in het laatste jaar. • Het aantal deelnemers met een HAVO-achtergrond is gedaald van 5% naar 0%. RETOUR kent namelijk geen trajecten voor jongeren met een cognitie op het niveau HAVO/VWO of MBO Niveau 3 of 4. Uitstroom uit deze scholingsvormen vindt traditiegetrouw plaats naar opleidingen met een lager cognitieniveau of naar de arbeidsmarkt. Met ingang van het schooljaar 2006-2007 RETOUR wordt uitgebreid met een drietal trajecten voor risicojongeren uit het voortgezet onderwijs (zie conclusie). • Alleen het traject COS blijft procentueel gelijk als het gaat om instroom VMBO-scholen.
20
3.12 Specifieke onderwijsinstellingen waarvan jongeren bij RETOUR gemeld worden. Tabel 18 VSO Agrarisch Opleidings Centrum Heerlen Arcus College Brandenberg College College Rolduc DaCapo College Don Bosco Emmacollege Trajectumcollege Maastricht Graaf Huyn College Grotius College Herlecollege Het Keerpunt Leeuwenborgh Opleidingen Mijnzicht Praktijkschool Parkstad Limburg Praktijkschool Simpelveld SBIML RETOUR, Basta RETOUR, COS RETOUR, AKA RETOUR, Trainingstraject RETOUR Romboutscollege Sint Janscollege Sophianum College Stedelijk College Eindhoven Stichting Xonar Trajectum VMBO Sint Ursula VSO de Buitenhof VSO de Linde VSO de Zonnewijzer VSO Sint Jozef ZMOK Xaverius ISK TMBO
VMBO
HAVO/VWO
MBO
Jeugdhulpv
Tr RETOUR
Internaat
Overig*
X X X X X X X X X X X
X
X
X X X X X X X X X X X X
X
X X X X X X X X X X
** Overigen = o.a. Internationale Schakelklas (ISK), TMBO, Cursus Nederlands, Opvangcentrum. Het overzicht in tabel 18 beperkt zich tot het opsommen van de instellingen waarvan jongeren bij RETOUR zijn gemeld. Om verschillende redenen is er niet voor gekozen om het aantal meldingen per van tevoren bezochte instelling te vermelden. De voornaamste reden is het voorkomen van negatieve beeldvorming met betrekking tot de in dit overzicht genoemde instellingen. We wijzen er bovendien op, dat meldingen vanuit het onderwijs maar ook vanuit de andere aanmelders vooral gebeuren vanuit een positieve zorg voor de het toekomstperspectief voor de jongeren. Tevens zegt dit overzicht niets over het traject dat een verwezen jongere voorafgaand aan een plaatsing bij één van de hierboven vernoemde instellingen heeft afgelegd. Mogelijk is de aanleiding voor de verwijzing naar RETOUR ook al op een andere instelling aan de orde geweest en heeft de naar RETOUR verwijzende instelling de betrokkene juist nog een kans proberen te geven. Tot slot hangt een melding bij RETOUR ook af van de zorgstructuur die de verschillende instellingen kennen. Ook hierdoor kan een melding bij RETOUR dan een geheel andere beeldvorming veroorzaken dan dat de betrokkenen (verwijzer en verwezene) zelf hebben ervaren.
21
3.13 Jongeren bij RETOUR, op 01-10-2005 ingeschreven aan een onderwijsinstelling en traject RETOUR. Tabel 19 Traject
01-10-02 01-10-03 01-10-04 in in in Basta 3 6 5 COS 9 22 28 AKA 94 88 99 AKA JW 0 0 0 Trai RETOUR 10 26 27 Totaal Totaal Totaal Totaal
02-03 116 03-04 04-05 05-06
Traject Basta COS AKA AKA JW Trai RETOUR Tot. Tot. Tot. Tot.
02-03 03-04 04-05 05-06
Traject Basta COS AKA AKA JW Trai RETOUR Tot. Tot. Tot. Tot.
02-03 03-04 04-05 05-06
Traject Basta COS AKA AKA JW Trai RETOUR Tot. Tot. Tot. Tot.
22
02-03 03-04 04-05 05-06
01-10-05 01-10-02 in uit 9 5 13 4 73 27 1 0 15 45
01-10-03 01-10-04 01-10-05 Tot. 02 uit uit uit 1 0 2 8 2 5 1 13 24 16 27 121 0 0 4 0 25 4 18 55
81 52 25
13
uit uit 03 04 0 0 0 2 0 4 0 0 1 0
uit 05 0 0 0 0 0
3 18
in 04 0 5 11 0 3
in in 03 04 4 4 8 11 33 35 0 0 12 12
uit uit 03 04 0 0 0 0 2 3 0 0 2 0
4 16
in 03 0 2 4 0 0
19 11
Voerendaal in in uit uit uit 04 05 02 03 04 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2 2 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
uit 05 0 0 0 0 0
2
in 02 0 0 1 0 0
0
in 02 0 0 2 0 0
in 03 0 0 3 0 1
in 04 0 0 3 0 1
10
Simpelveld in uit uit 05 02 03 0 0 0 0 0 0 1 1 1 0 0 0 0 0 0
1
0
uit uit 04 05 0 0 1 0 1 1 0 0 0 0
0 1
in 02 0 0 6 0 1
in 03 1 0 6 0 1
in 04 0 2 15 0 1
uit uit 04 05 0 0 0 0 3 6 0 0 0 1
2 8
4 18
1
1
Overig in uit uit 05 02 03 0 0 0 0 0 0 9 2 4 0 0 0 0 0 0
7 2
uit uit 04 05 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0
1 4
0 5
4 17
4
1 2
15
2
Onderbanken in in in uit uit 03 04 05 02 03 0 0 0 0 0 0 1 1 0 0 1 1 4 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0
uit uit 04 05 0 0 1 0 1 3 0 3 2 4
25
1
1 0
uit uit 04 05 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0
4
uit 03 1 2 7 0 5
29
0
1 0
2
uit 03 0 0 0 0 0
2
0 2
Nuth in uit 05 02 1 1 2 0 1 1 0 0 0 1
Kerkrade in uit 05 02 2 1 2 3 10 11 0 0 3 10
30
3
7
in 04 0 3 18 0 8
22
6 3
in 03 0 4 20 0 6
6
3 4
0
in 04 0 1 1 0 0
163
21
49
in 02 0 1 2 0 0
in 02 1 1 18 0 1
27 62
uit 05 1 0 1 0 5
uit uit 04 05 0 1 1 1 3 11 0 1 2 8
42
0
Landgraaf in uit 05 02 0 0 2 0 9 3 0 0 0 1
Heerlen in uit uit 05 02 03 4 3 0 4 1 0 29 8 10 1 0 0 11 30 17
57 6
13
in in 02 03 0 1 0 1 0 0 0 0 0 0
in 02 1 3 46 0 6 56
17
in in 02 03 0 0 2 3 10 11 0 0 1 2
52
1 21
11 14 100 5 33
184
111
Brunssum in uit 05 02 2 0 1 0 13 1 0 0 1 2
5 33 115 0 31
194
159
in 04 1 5 13 0 2
7 24 112 0 51
Tot. 04 Tot. 05
197
142
in in 02 03 1 0 2 4 9 10 0 0 1 4
Tot. 03
3 9
7
De totalen in dit overzicht betreffen de aanmeldingen bij RETOUR in de afgelopen vier schooljaren, met uitzondering van: • de jongeren, die wel gemeld zijn, maar vervolgens niet aan een traject zijn toegewezen; en • de jongeren, aan wie wel een traject is toegewezen door de plaatsingscommissie van RETOUR, maar die om diverse redenen (nog) niet gestart zijn. • De positieve ontwikkeling van de eerste drie meetjaren, waarin het aantal niet ingeschreven jongeren behoorlijk daalde is volledig tenietgedaan. Het aantal is dit jaar gestegen van 14% in 2004 naar 32% in 2005. • Op 1 oktober 2005 waren 111 (= 68%) van de 163 deelnemers aan de RETOUR-trajecten in het afgelopen schooljaar ingeschreven aan een onderwijsinstelling. Er waren 52 jongeren (= 32%) die een RETOUR-traject hebben gevolgd in het voorbije schooljaar en op de voornoemde datum niet stonden ingeschreven. • Deze stijging in het aantal niet-ingeschrevenen komt vooral voor rekening van AKA en Trainingstraject RETOUR. • Kijkend naar de diversen gemeenten komt het aantal niet ingeschreven jongeren vooral voor bij jongeren uit de Gemeente Heerlen. Hierin is vooral weer een stijging te zien bij de hiervoor genoemde twee trajecten. Het aantal inschrijvingen is echter procentueel ook gestegen. • Er is tevens een stijging niet-ingeschrevenen voor de gemeente Landgraaf, terwijl het aantal welingeschrevenen daalde. • Kerkrade en Brunssum laten een daling zien van het aantal niet-ingeschreven jongeren in het jaar 2005-2006.
4. SAMENVATTING EN CONCLUSIES 4.1
Inleiding.
In dit laatste hoofdstuk wordt deze evaluatie van ‘RETOUR vanuit Voortijdig Schoolverlaten’, schooljaar 2005-2006 samengevat en worden de belangrijkste conclusies overzichtelijk op een rij gezet. De indeling van dit hoofdstuk correspondeert met de indeling van de hoofdstukken twee en drie.
4.2 De uitstroomresultaten per traject van RETOUR in 2005-2006 ten opzichte van de voorgaande schooljaren. • Het aantal aanmeldingen voor de vier trajecten van RETOUR steeg gestaag tussen 2002 en 2005. In het schooljaar 2005-2006 is er echter een flinke daling te zien van 217 naar 178. De daling van het aantal deelnemers binnen de trajecten van RETOUR is dus toegenomen. De vraag is of het als een positieve ontwikkeling gezien mag worden, dat nu voor het tweede jaar het aantal jongeren binnen RETOUR daalt. Het is een positieve daling als het veroorzaakt wordt door een betere aanpak van risicojongeren binnen het onderwijs. Maar als de daling het gevolg is van het plaatsen van jongeren in trajecten buiten RETOUR of het niet-accorderen van voorgedragen plaatsingen door een participant binnen RETOUR, zoals bijvoorbeeld de Gemeente Landgraaf, dan is het trekken van een positieve conclusie voorbarig. Zorgpunt is, dat in 2002 op uitdrukkelijk verzoek van de wethouders Onderwijs in Parkstad Limburg RETOUR is gebouwd, met als doel: bundeling en beperking van trajecten voor risicojongeren om aldus via samenvoeging van financiële middelen en expertise succesvolle doorstroom van deze jongeren naar onderwijs en arbeid te verstevigen. Inmiddels lijkt er binnen Parkstad Limburg een tendens te ontstaan om buiten RETOUR ook weer in zee te gaan met uiteenlopende trajecten voor risicojongeren. • Wat betreft het aantal aanmeldingen voor de afzonderlijke trajecten valt op dat COS en BASTA wat betreft het aantal aanmeldingen stuivertje wisselden. Bij COS daalde het aantal in 2005-2006 van 33 naar 14 en bij BASTA steeg het aantal in 2005-2006 van 5 naar 11. Een groot gedeelte van de jongeren, dat deel heeft genomen aan COS of BASTA stromen uit naar daghulp van St. Xonar (44%). De vraag rijst of Justitie, Bureau VSV en Jeugdzorg niet op een eerder moment het instrument hulpverlening kunnen inzetten? • Het traject Arbeidsmarkt Gekwalificeerd Assistent (AKA) – het voormalige Toeleidingstraject RETOUR – kent van de vier afzonderlijke trajecten verreweg de meeste aanmeldingen (178 in het schooljaar 2005-2006). Ook hier is een daling te zien van 17,5% ten opzichte van het jaar 2004-2005. Positief is de ontwikkeling in doorstroom naar een vorm van onderwijs vanuit AKA. Dit percentage is gesteven naar 80%. • Het Trainingstraject RETOUR, laat voor 2005-2006 een daling zien van het aantal aanmeldingen. Positief is wel dat 66% van de jongeren uitstromen naar een vorm van onderwijs of werk. Het aantal deelnemers dat uitstroomt naar hulpverlening stijgt van bijna niets naar 28%. Dit zijn vooral jongeren, waarbij tijdens het RETOUR-traject de hulpvraag beter geformuleerd kon worden en/of jongeren en hun ouders een vorm van hulpverlening hebben geaccepteerd. Dit mag een positieve ontwikkeling worden genoemd.Geconcludeerd mag worden, dat de uitstroom van het Trainingstraject RETOUR nog steeds een positieve ontwikkeling laat zien. Dit bevestigt de toegevoegde waarde van het traject; vooral omdat hoog-risico-jongeren betreft, waarbij in vergelijkbare landelijke projecten een duidelijk lager resultaat wordt gescoord. Er mag echter ook geconcludeerd worden, dat van een traject met deze toegevoegde waarde voor risicojongeren nog niet optimaal gebruik wordt gemaakt.
4.3 Specifieke gegevens trajecten RETOUR, schooljaar 2002 tot en met 2005-2006. • Het aantal jongeren woonachtig in Parkstad Limburg is gedaald met 1% t.o.v. 2004-2005. Het aantal aanmeldingen daalde met 15%.
23
• Ten opzichte van voorgaande jaren neemt het totaal aantal jongeren in de leeftijdscategorie 12-23 jaar binnen Parkstad Limburg verder af. Nuth laat absoluut echter een redelijk flinke stijging zien, na een aantal jaren van daling. Onderbanken stijgt de laatste 4 jaar gestaag. Voerendaal stijgt licht. Opvallend is dat bij 3 van de 4 niet-stedelijke gemeentes het aantal jongeren toeneemt t.o.v. de daling in heel Parkstad. • Opvallend aan het aantal aanmeldingen per gemeente is dat Brunssum, Kerkrade en Simpelveld een daling laten zien; zowel absoluut als procentueel. Landgraaf is in aantal gedaald, maar procentueel gestegen. Dit heeft te maken met de daling in het aantal jongeren. Hierbij moet wel opgemerkt worden, dat de absolute daling mede te maken heeft met herhaaldelijke afwijzingen door deze gemeente van reeds door de plaatsingscommissie geaccordeerde plaatsingen binnen RETOUR. In deze neemt de gemeente Landgraaf een unieke plaats in tussen de participanten van RETOUR. • Heerlen neemt het grootste gedeelte van het aantal aanmeldingen voor haar rekening. Dit is redelijk congruent met haar percentage van de jongeren van alle gemeentes. • De geringe daling van het aantal jongeren tussen 12 en 23 jaar in Parkstad Limburg in relatie tot de forsere daling van het aantal plaatsingen bij RETOUR kan wellicht een gevolg zijn van een aantal zaken, zoals: De daadwerkelijk uitgevoerde drempelloze instroom binnen de niveau 1 beroepsopleidingen van het Arcus College en de intensieve begeleiding hierin, waardoor deze voor risicojongeren succesvoller verlopen. De verbeterde zorgstructuur binnen het VMBO. De ondersteunende trajecten, zoals Herstart, Rebound en Op de Rails, die het VMBO heeft gerealiseerd met extra middelen van de overheid.De preventieve maatregelen van Bureau VSV in het VMBO. • In 2005-2006 zien we dat voor Heerlen de negatieve factor 2,5 keer zo groot is geworden. Dit terwijl er in de jaren ervoor een flinke daling was waargenomen. De jongeren in Heerlen hebben veruit de hoogste risicofactor. De in de vorige evaluatie geconstateerde verhouding van 1/3 volledig leerplichtig - 1/3 partieel leerplichtig - 1/3 leerplichtvrij tussen de verschillende groepen in de beginjaren was in 2004-2005 niet meer te herkennen in negatieve zin (groei aantal volledig leerplichtigen) in 2005-2006 is deze verhouding gekenterd in positieve zin. Het aantal leerplichtigen heeft een lager percentage dan de twee andere groepen. Het aantal leerplichtigen onder de aanmeldingen is in totaal met 10 % gedaald. • In de verdeling naar trajecten steken AKA en Trainingstraject RETOUR er qua deelnemersaantallen ver bovenuit. Het aandeel van Brunssum, Heerlen, Kerkrade en Landgraaf samen bedraagt 147 deelnemers, wat overeenkomt met 83% van het totaal aantal deelnemers bij RETOUR. Het aantal deelnemers van jongeren uit de overige gemeenten stijgt gestaag. Voor deze jongeren lijkt de weg naar de trajecten van RETOUR dus toegankelijker te zijn geworden. • Opvallend is, dat de laatste twee schooljaren bijna alle jongeren aangemeld worden via de plaatsingscommissie. Dit is een groot verschil met de jaren hiervoor, toen kwam een gedeelte via andere kanalen binnen. We zien een ontwikkeling, dat aanmeldingen voor de RETOUR-trajecten steeds meer volgens de afgesproken procedures lopen. Dit is positief en vooral in het belang van een goede instroom en begeleiding van de jongeren in de trajecten. Een voorbeeld hiervan is de aangescherpte regels voor het aanleveren van een duidelijke rapportage. Op verzoek van de plaatsingscommissie is aan het format voor de rapportage het item hulpverleningshistorie toegevoegd, omdat de commissie van mening is, dat inzicht hierin voor de begeleiding van de deelnemer van groot belang is. Op basis van deze gegevens toetst het lid van de plaatsingscommissie afkomstig van de bureaus Jeugdzorg de feitelijke hulpverleningshistorie. • De aanscherping van de kwaliteitseisen van de aangeleverde rapportages heeft er in 2005-2006 toe geleid, dat de plaatsingscommissie diverse malen rapportages niet aan de kwaliteitseisen vond voldoen. In deze gevallen is de deelnemer pas besproken, nadat een geschikte rapportage beschikbaar was. Ondanks dat dit ongenoegen oproept bij de auteur van de rapportages, willen wij toch het belang van rapportages van voldoende kwaliteit benadrukken. • Als we de aanmeldingen voor de verschillende trajecten van RETOUR afzetten tegen de maand waarin een deelnemer is gestart, blijken voor de trajecten COS, AKA en Trainingstraject RETOUR met name de maanden september, januari en maart de meeste starters op te leveren. Dit duidt op een direct verband met het starten van een traject na afloop van een bepaalde vakantie (zomer-, kerst-, voorjaars- en meivakantie). Tevens blijkt hieruit een verband met het einde van een afgebakende onderwijsperiode, waardoor de start na afloop van een vakantieperiode samenvalt met het begin van een nieuw onderwijsblok. • Opvallend is dat Bureau VSV steeds minder gebruik maakt van het instrument RETOUR. Het is niet bekend wat hier de reden van is. Het aantal deelnemers met een HAVO-achtergrond is gedaald van 5% naar 0%. RETOUR kent namelijk geen trajecten voor jongeren met een cognitie op het niveau HAVO/VWO of MBO Niveau 3 of 4. Uitstroom uit deze scholingsvormen vindt traditiegetrouw plaats naar opleidingen met een lager cognitieniveau of naar de arbeidsmarkt. Op verzoek van de stuurgroep RETOUR zijn vanaf het schooljaar 2006-2007 de trajecten RETOUR uitgebreid met een drietal trajecten, te weten: HAVO, VMBO-T, TMBO. Deze trajecten maken onderdeel uit van de productovereenkomsten tussen enerzijds het Arcus College en Parkstad Limburg en de Gemeente Heerlen anderzijds. Door deze uitbreiding biedt RETOUR vanaf schooljaar 2006-2007 ook trajecten voor jongeren vanuit het theoretisch voortgezet onderwijs. • De positieve ontwikkeling van de eerste drie meetjaren, waarin het aantal niet ingeschreven jongeren behoorlijk daalde lijkt teniet gedaan. Dit aantal is in het schooljaar 2005-2006 gestegen van 14% in 2004-2005 naar 32% in 2005-2006. Deze stijging betekent echter niet dat het onderwijs in Parkstad Limburg in toenemende mate leerplichtige jongeren uitschrijft. Deze stijging komt voort uit het gegeven, dat vanuit de pilot Jeugdwerkloosheid Parkstad Limburg ook jongeren via Bureau Voortijdig Schoolverlaten aangemeld worden.
24
