gemeente
Montfoort RAADSVOORSTEL ter besluitvorming in de raad Datum Forum vergadering Datum Raadsvergadering
: 1 december 2015 : 14 december 2015
Portefeuillehouder Verantwoordelijk MT-lid
: Mw F. LangerakOostrom
Zaaknummer
:203787
Evaluatiedatum:
Onderwerp: Seksuele gezondheid Montfoort/Linschoten Voorstel • Instemmen met het voorstel voor invoering weerbaarheidstrainingen seksuele gezondheid op de scholen (basis- en voortgezet onderwijs) in Montfoort en Linschoten voor de duur van 2 jaar • De kosten voor deze trainingen bedragen in totaal € 21.500 (verdeeld over 2 jaar), en deze ten laste te brengen van het jaarresultaat. Een begrotingswijziging is bijgevoegd. • In 2018 wordt een proces evaluatie uitgevoerd op basis van de resultaten en de effecten van de weerbaarheidstrainingen • Overleg opstarten met de scholen over aanpak en werkwijze.
Samenvatting In de Nota Volksgezondheid Montfoort (behandeld in de raad van 6 juli 2015) zijn cijfers opgenomen over de seksuele gezondheidssituatie in Montfoort. De door jongeren gerapporteerde cijfers voor grensoverschrijdend gedrag liggen hoger dan in de rest van de provincie. Voor de gemeenteraad was dit aanleiding om daar vragen over te stellen. Want hoe komt het dat de situatie in Montfoort ongunstiger is dan in de omliggende gemeenten? Het voorstel is om voor 2016 en 2017 de lespakketten “Relaties en seksualiteit” (op het basisonderwijs) en “Lang leve de Liefde” (bij het voortgezet onderwijs te (laten) verzorgen. Rondom het uitvoeren van deze interventies op de scholen zal een procesevaluatie (2017/2018) worden uitgevoerd, waarbij onder docenten, ouders en leerlingen wordt nagegaan hoe de interventies ontvangen zijn en wat men er van opgestoken heeft. Op basis van deze procesevaluatie wordt dus na 2 jaar besloten om er wel of niet mee door te gaan. Daarnaast kunnen de resultaten van de project evaluatie worden vergeleken met de uitkomst van de Jeugdmonitor 0-12 jaar die in het najaar 2017 wordt afgenomen. De kosten voor deze trainingen bedragen in totaal € 21.500 (verdeeld over 2 jaar), en deze ten laste te brengen van het jaarresultaat.
Bijlage(n): 1. De situatie in Montfoort 2. Overzicht van het aanbod aan (preventieve) weerbaarheidsprogramma’s
Onderwerp:, datum raadsvergadering: 14 december 2015
1/5
gemeente
Montfoort Aanleiding In de Nota Volksgezondheid Montfoort (behandeld in de raad van 6 juli 2015) zijn cijfers opgenomen over de seksuele gezondheidssituatie in Montfoort. De door jongeren gerapporteerde cijfers voor grensoverschrijdend gedrag liggen hoger dan in de rest van de provincie. Voor de gemeenteraad was dit aanleiding om daar vragen over te stellen. Want hoe komt het dat de situatie in Montfoort ongunstiger is dan in de omliggende gemeenten? Bijgevoegd een voorstel over een aanpak op dit onderwerp. Aan de raad wordt gevraagd hierover een besluit te nemen. In bijlage 1 is aangegeven hoe de situatie in Montfoort is op basis van de cijfers uit het Schoolkrachtonderzoek 2011/2012 en het JGZ-onderzoek 2014/2015. Tevens is daarin een overzicht opgenomen van wat er zoal gebeurt rond het thema seksuele gezondheid vanuit de GGDrll. Doel is om na uitvoering van het voorstel te streven naar (significant) lagere cijfers dan uit de genoemde onderzoeken.
Voorstel aanpak seksuele weerbaarheid in Montfoort Hoe kun je jongeren weerbaar maken op seksueel gebied en grensoverschrijdend gedrag voorkomen? Hoe komen we tot een aanpak in de gemeente waarbij het aanbod voor jongeren sluitend is? Het voorstel kan zijn om de aandacht voor seksuele gezondheid uit te breiden met nadrukkelijkere aandacht voor dit thema binnen de lessen op het basisonderwijs en het VMBO. Hiervoor worden scholen actief benaderd en wordt op maat een aanpak met hen uitgewerkt. Relaties en seksualiteit in het basisonderwijs Relaties en seksualiteit zijn belangrijke thema’s die al vanaf groep 1 van de basisschool thuishoren in het onderwijs. Immers, kinderen ontdekken al vanaf jonge leeftijd hun eigen lichaam, ontwikkelen hun seksuele identiteit. Ze gaan relaties en vriendschappen aan, worden verliefd, komen in de puberteit en doen eerste ervaringen op met seksualiteit. Kinderen hebben veel vragen over relaties en seksualiteit: “Waar komen kinderen vandaan? Waarom hebben jongens een piemel en meisjes niet? Wanneer ben je homo?” Door al op jonge leeftijd te starten met seksuele en relationele vorming raken kinderen vertrouwd met het thema. Ze krijgen hierdoor betrouwbare informatie, durven eerder vragen te stellen over seksualiteit, ontwikkelen waarden en normen, worden weerbaar en leren respectvol met elkaar om te gaan. Bovendien maken de thema’s seksualiteit en seksuele diversiteit expliciet deel uit van kerndoel 38 voor het basisonderwijs . Scholen kunnen aandacht besteden aan relationele en seksuele ontwikkeling met behulp van het lespakket 'Relaties en seksualiteit’. Dit lespakket is ontwikkeld door Rutgers, kenniscentrum seksualiteit. Het bestaat uit een doorlopende leerlijn voor de hele basisschool en bevat lessuggesties over verschillende onderwerpen, aansluitend bij de belevingswereld van kinderen van verschillende leeftijden, http://www.weekvandelentekriebels.nl/leerkrachten/lesmaterialen/lespakket/ Sommige scholen gaan zelf aan de slag met deze lesmethodes, anderen vinden ondersteuning vanuit de GGD erg prettig. De GGD kan de aanschaf van de lesmethode verzorgen en een train-detrainer cursus geven voor leerkrachten. Tijdens de training krijgen leerkrachten informatie over de seksuele- en relationele ontwikkeling van hun leerlingen. Daarnaast wordt de lesmethode toegelicht en een aantal lesideeën nader besproken. Ook wordt besproken hoe kan worden omgegaan met verschillende vragen van leerlingen en ouders. Doel van de training is dat leerkrachten na het volgen van de training beter met de methode aan de slag kunnen/durven gaan. Daarnaast kan de GGD ondersteuning bieden bij de uitvoering van een ouderavond waarbij ouders geïnformeerd worden over het project en over hoe ouders met hun kinderen in gesprek kunnen gaan over relationele en seksuele vorming. Zo worden de ouders zich bewust van hun rol als opvoeder bij de seksuele ontwikkeling van hun kinderen. Onderzoek bevestigt dat de rol van ouders erg belangrijk is. Natuurlijk zal de ene school meer begeleiding nodig hebben dan de andere. Soms is het ook mogelijk om meerdere scholen, die samenwerken in een schoolverband, in één keer te trainen. Relaties en seksualiteit op het VMBO Lang Leve de Liefde is een lesmethode over liefde, relaties en seksualiteit voor het voortgezet onderwijs en MBO. Deze methode bestaat uit drie lespakketten. De lesmethode sluit aan bij de
Onderwerp:, datum raadsvergadering: 14 december 2015
2/5
gemeente
Montfoort belevingswereld van jongeren. Het besteedt aandacht aan het goed voorbereiden op en het leuk maken van de eerste keer, seksuele diversiteit en het aangeven van grenzen. Uit het onderzoek Seks onder je 25e blijkt dat jongeren die voor hun 14e hun eerste seksuele ervaring opdoen, hiertoe vaker zijn overgehaald of zijn gedwongen en zich minder goed beschermen. Lang Leve de Liefde leert jongeren zich hier goed op voor te bereiden. Naast het leren voorkomen van soa’s en ongewenste zwangerschap, is er veel aandacht voor hoe je seks leuk maakt en hoe je voorkomt dat iemand over je grenzen gaat. De lessen stimuleren de leerlingen te communiceren over hun eigen wensen en grenzen en die van de ander te respecteren. Ook is er in de lessen aandacht voor homoseksualiteit. Dit wordt geïntegreerd behandeld: zo komen bij de meeste onderwerpen heel vanzelfsprekend ook homojongeren aan het woord. Alle onderwerpen houden rekening met verschillende culturele achtergronden, en verschillende waarden en normen rond seksualiteit. Voorstel is om op het Wellantcollege het lespakket Lang Leve de Liefde te introduceren. Docenten kunnen op een speciale trainingsdag getraind worden in het gebruik van het pakket over relaties en seksuele gezondheid. Tijdens deze dag gaan de trainers in op lastige situaties en thema's die voor het vmbo relevant zijn. Vervolgens voeren de docenten zelf de lessen uit in klas 2. Hierbij is het mogelijk dat de GGD een gastles verzorgt. Natuurlijk kan het ook dat de GGD en het Wellantcollege in samenspraak tot een andere insteek komen. Uitwerking voorstel aanpak seksuele weerbaarheid in Montfoort Het voorstel is om voor 2016 en 2017 de lespakketten “Relaties en seksualiteit” (op het basisonderwijs) en “Lang leve de Liefde” (bij het voortgezet onderwijs te (laten) verzorgen. Rondom het uitvoeren van deze interventies op de scholen zal een procesevaluatie (2017/2018) wordenuitgevoerd, waarbij onder docenten, ouders en leerlingen wordt nagegaan hoe de interventies ontvangen zijn en wat men er van opgestoken heeft. Op basis van deze procesevaluatie wordt dus na 2 jaar besloten om er wel of niet mee door te gaan. Daarnaast kunnen de resultaten van de project evaluatie worden vergeleken met de uitkomst van de Jeugdmonitor 0-12 jaar die in het najaar 2017 wordt afgenomen. Financiën Bij de behadeling van de Nota Volksgezondheid in de raadsvergadering van 6 juli 2015 is een motie (ingediend door 5 politieke partijen) aangenomen waarin aan het college gevraagd is nader onderzoek te doen naar de onderliggende problematiek en met een uitgewerkt voorstel te komen. Financiële consequenties zijn daarbij niet aangegeven. Voor 2016 e.v. worden de kosten geraamd, zoals in onderstaand schema zijn opgenomen. Hierbij is er van uitgegaan dat alle onderwijsinstellingen aan de betreffende programma’s deelnemen. Inzet
Kosten
Inzet op Wellant College en training op 3 basisscholen
€ 8.000
2017/2018 Inzet op Wellant College en training op 4 basisscholen Procesevaluatie
€ 9.500 €4.000
T otaal
€21.500,-
Jaar 2016
Tijdpad / relatie met projectmatig werken Na besluitvorming door de raad vindt er overleg plaats met de scholen over de meest effectieve en efficiënte invoering van de weerbaarheidsprogramma’s. Het streven is om deze in 2016 en 2017 uit te voeren. Communicatie Na besluitvorming door de raad zullen de scholen hierover geïnformeerd worden.
Onderwerp:, datum raadsvergadering: 14 december 2015
3/5
gemeente
Montfoort Monitoring en evaluatie Het voorstel is om voor 2016 en 2017 de lespakketten "Relaties en seksualiteit” (op het basisonderwijs) en “Lang leve de Liefde” (bij het voortgezet onderwijs te (laten) verzorgen. Rondom het uitvoeren van deze interventies op de scholen zal een procesevaluatie (2017/2018) worden uitgevoerd, waarbij onder docenten, ouders en leerlingen wordt nagegaan hoe de interventies ontvangen zijn en wat men er van opgestoken heeft. Op basis van deze procesevaluatie wordt dus na 2 jaar besloten om er wel of niet mee door te gaan. Daarnaast kunnen de resultaten van de project evaluatie worden vergeleken met de uitkomst van de Jeugdmonitor 0-12 jaar die in het najaar 2017 wordt afgenomen. Bestuurlijke samenwerking Met betrekking tot dit voorstel is samengewerkt met de GGDrU. Zowel ambtelijk als bestuurlijk zijn de overige gemeenten binnen de regio Utrecht West geïnformeerd over het voornemen van de gemeente Montfoort. Met name geldt dit voor de gemeente Woerden, waar leerlingen vanuit Montfoort/Linschoten naar het voortgezet onderwijs gaan. De overige gemeenten beraden zich nog of zij mogelijk zullen aanhaken bij de initiatieven die in Montfoort worden genomen.
Burgemeester en wethouders,
De heer F.J. Henseler gemeentesecretaris
Onderwerp:, datum raadsvergadering: 14 december 2015
4/5
gemeente
Montfoort In de openbare vergadering van 14 december 2015 heeft de gemeenteraad besloten:
• • •
♦ In te stemmen met het voorstel voor invoering weerbaarheidstrainingen seksuele gezondheid op de scholen (basis- en voortgezet onderwijs) in Montfoort en Linschoten voor de duur van 2 jaar De kosten voor deze trainingen bedragen in totaal € 21.500 (verdeeld over 2 jaar), en deze ten laste te brengen van het jaarresultaat. Een begrotingswijziging is bijgevoegd. In 2018 wordt een proces evaluatie uitgevoerd op basis van de resultaten en de effecten van de weerbaarheidstrainingen Overleg opstarten met de scholen over aanpak en werkwijze..
De griffier,
De voorzitter,
mevrouw Drs. E.C.M. van der Klauw de heer Th. van Eijk
Onderwerp:, datum raadsvergadering: 14 december 2015
5/5