N.)
Ministerie van Economische Zaken
CF.:1
fo1
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag
Directoraat-generaal
RIRP1
Energie, Telecom & Mededinging
Lange Houtstraat 37-39 2511 CV DEN HAAG
Directie Telecommarkt Bezoekadres Bezuldenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres Postbus 20401 2500 EK Den Haag Factuuradres Postbus 16180 2500 BD Den Haag
- 01 AUG. 2013
Overheidsidentificatienr
Datum
00000001003214369000
Betreft Offerteverzoek second-opinion onderzoek naar actuele waarde vergunning voor kavel A7
T 070 379 8911 (algemeen) www.rijksoverheid.nVez o.handeld door
Geachte heer Visser,
Hiermee vraag ik u een offerte uit te brengen voor de eerder door
Ons kenmerk
telefonisch met u besproken second opinion op het onderzoek dat SEO Economisch Onderzoek en IViR momenteel uitvoeren naar de actuele waarde van de vergunning voor kavel A7. De aan u gevraagde werkzaamheden worden nader
Uw kenmerk
uitgewerkt in bijlage 1.
Bijlage(n)
DGETM-TM / 13132152
2
U wordt verzocht om de offerte in te richten op basis van een vast bedrag. De offerte moet inzicht geven in de wijze waarop de prijs tot stand is gekomen. Indien u een onderdeel van de offerteaanvraag niet kunt leveren, dan wordt u verzocht om dit expliciet te vermelden in de offerte.
U wordt verzocht om de mogelijke datum van aanvang te vermelden in de offerte. Mocht u gebruik willen maken van externe experts dan wordt u gevraagd de keuze daarvoor, de verwachte inzet en de daarmee gemoeide kosten in de offerte inzichtelijk te maken.
In de door u op te stellen offerte dient u aandacht te schenken aan: •
een beargumenteerde beschrijving van de uit te voeren werkzaamheden en de manier waarop die worden uitgevoerd;
•
een planning van deze werkzaamheden in de tijd met de data van eventuele (tussen)rapportages;
•
een uitsplitsing van de werkzaamheden naar het niveau waarop ze worden uitgevoerd, de tariefstelling en het aantal uren dat ermee is gemoeid;
•
het totaalbedrag voor de uit te voeren werkzaamheden;
0
lao
• ervaringen met vergelijkbare opdrachten;
0 811•11111111=
• welk personeel van Opdrachtnemer en eventuele onderaannemer kan warden ingezet bij het uitvoeren van de opdracht;
Imemem
• op welke wijze u objectiviteit en vertrouwelijkheid zult waarborgen; • beknopt CV van de medewerkers die de werkzaamheden gaan uitvoeren met informatie bij welke werkgevers de medewerker in dienst is geweest in de
■ *11111111•111111111=1B
afgelopen 2 jaar.
Pagina 1 van 4
Directoraat-generaal Energie, Telecom & Mededinging Directie Telecommarkt
DGETM-TM / 13132152
Uw offerte dient in enkelvoud o.v.v. bovenstaand kenmerk uiterlijk 14 augustus ontvangen te zijn op het adres Ministerie van Economische Zaken, DGETM directie Telecommarkt, Postbus 20401, 2500 EK Den Haag,
Mocht u
van de offerteaanvraag geen gebruik wensen te maken, dan verzoek ik u om dit zo snel mogelijk aan mij te laten weten met een motivering.
Ik streef ernaar binnen 2 weken na de datum van uiterlijke ontvangst van de offerte u te laten weten of ik van uw offerte gebruik wil maken en u de definitieve opdracht doe toekomen.
Op de overeen te komen opdracht, zijn van toepassing de bijgesloten Algemene Rijksvoorwaarden voor het verstrekken van opdrachten tot het verrichten van Diensten 2011 (ARVODI-2011). In afwijking van de ARVODI - 2011 geldt het volgende: •
De artikelen 16, 18, en 25 zijn niet van toepassing;
• 'In afwijking van artikel 4, eerste en vijfde lid, wordt 'een termijn van 10 Werkdagen' vervangen door "een termijn van 20 Werkdagen"; •
De in artikel 19.3 bedoelde aansprakelijkheid is, per gebeurtenis, beperkt tot een bedrag van € 150.000,- voor opdrachten waarvan de waarde kleiner is dan of gelijk aan € 50.000,-. De beperking van de aansprakelijkheid komt te vervallen: a. ingeval van aanspraken van derden op schadevergoeding ten gevolge van dood of letsel; b. indien sprake is van opzet of grove schuld aan de zijde van Opdrachtnemer of ' diens personeel; c. in geval van schending van intellectuele eigendomsrechten als bedoeld in artikel.
Eventueel door u of door uw brancheorganisatie gehanteerde algemene of bijzondere voorwaarden zijn uitdrukkelijk van deze opdracht uitgesloten.
Uw offerte dient in de Nederlandse taal te zijn opgesteld. Uw offerte dient dertig dagen geldig te zijn na de uiterlijke ontvangstdatum en aan te sluiten bij deze aanvraag.
Voor vragen over de specificatie en voorwaarden kunt u zich wenden tot de contactpersoon die deze offerteaanvraag behandelt. Aan deze offerteaanvraag kunnen geen rechten worden ontleend.
Hoogachtend, Den Haag,
De Minister van Economische Zaken, Namens deze.
Pagina 2 van 4
Directoraat-generaal Energie, Telecom & Mededinging Directie Telecommarkt
DGETM-TM / 13132152
Bijlage 1
Aanleidinq Zoals telefonisch met u besproken zal SE0 Economisch Onderzoek in samenwerking met IViR de actuele waarde voor kavel A7 berekenen op basis van de door hen eerder gebruikte methodiek om te komen tot de waarde van de commerciele radiovergunningen (zie de rapporten: waarde co m m erciele ra dio vergun n ingen ' en addendum waa rde co m m erciele ra dio vergun n ing en 2 ) . Belangrijk onderdeel van het proces om tot de actuele waarde voor de vergunning van kavel A7 te komen is de op 19 juli gestarte internetconsultatie. In deze consultatie worden betanghebbende en experts op het gebied van commerciele radio gevraagd hun zienswijze te geven op de voorgestelde conceptmethodiek en de daarbij behorende variabelen om te komen tot een actualisatie van de waarde van kavel A7 (zie www.internetconsultatie.nl/waardeA7). In aanvulling hierop vindt een second opinion plaats die toeziet op de correcte verwerking van gewijzigde objectieve kavelkenmerken en gewijzigde omstandigheden om zo te komen tot een actuele waarde van kavel A7. Belangrijk is hierbij op te merken dat de in 2010 en 2011 gebruikte methodiek om de waarde van de verlengde vergunningen voor commerciele radio geen onderdeel uitmaakt van de consultatie en zodoende geen onderdeel uitmaakt van de second opion. Onderzoeksvragen second-opinion De centrale vraag van de second-opinion is of gegeven de methodiek zoals toegepast in de genoemde SEO-rapporten, met de daaruit volgende waarde voor kavel A7 als startpunt, op een correcte manier rekenschap is gegeven van de eventueel sindsdien gewijzigde objectieve kavelkenmerken en gewijzigde omstandigheden om zo te komen tot een actuele waardebepaling van kavel A7. De second-opinion dient daarbij ten minste de volgende vragen te beantwoorden: •
Is het SEO/IViR onderzoek zorgvuldig uitgevoerd in termen van Iogische en realistische aannames en rekenstappen, nodig om te komen tot een actuele waardebepaling?
• Zijn de ingediende zienswijzen voldoende gewogen en waar nodig op een correcte wijze opgenomen in de uiteindelijke methodiek? • Zijn uiteindelijk gekozen variabelen die mee zijn genomen in de actuele waardebepaling van kavel A7 voldoende kwantitatief en/of kwalitatief onderbouwd?
Poort, I., Kerste, M., Scavenius, E., Prins, J., Akker, I., Ende, B. van den (TNO), Trommelen, P. (TNO), Coen de Vos, F. (Hulsbergen-Sletering), Doeven, J. (Doeven Radiocommunication Consultancy),Eijk, N. van (Instituut voor Informatierecht) & Rutten, P. (Universiteit Leiden/TN0)(2010). Waarde co m me rciele ra dio verg unn in gen . SEO-rapport 2010-06. Amsterdam 2 Poort,
J., Kerste, M., Akker, I. & Prins, J. (2011). A dden dum wa arde com merciele
ra dio vergun ningen . SEO-rapport 2011-09. Amsterdam
Pagina 3 van 4
Directoraat-generaal Energie, Telecom & Mededinging
Directie Telecommarkt
DGETM-TM / 13132152
•
Is zadoende de aanpak voor het berekenen van de actuele waarde van kavel A7, gegeven de eerder gekozen methodiek, zorgvuldig, transparant en controleerbaar uitgewerkt?
•
Kan het ministerie, naar het oordeel van de Opdrachtnemer, op basis van
het voorliggende adviesrapport van SEO/IViR de actuele waarde van kavel A7 vastste0en?
Indien u zelf aanvullende vragen wilt toevoegen die in uw ogen de kwaliteit van de second Opinion ten goede komen vraag ik u deze, voorzien van een onderbouwing, in uw offerte op te nemen.
Planning . • • De'consultatie eindigt op 20 september 2013. •. be ingebrachte zienswijzen zullen direct na sluiting van de consultatie met • SEO/IViR en de Opdrachtnemer worden gedeeld. SEO/IViR zal binnen drie tot vijf weken (afhankelijk van de ingebrathte zienswijzen) haar conceptadviesrapport zal uitwerken. EZ legt vervolgens alle ingebrachte zienswijzen en het door SEO/IVIR. • opgestelde advies over de methodiek voor de geactualiseerde waardering, voorzien van een verantwoording over hoe de zienswijzen zijn betrokken bij .
de totstandkoming van de actualiseringmethodiek, voor aan de Opdrachtnemer voor een second opinion. We hebben voor deze stap nu 2 ' weken ingepland, indien u zeif een andere termijn in gedachten heeft vraag ik u dit expliciet te vermelden in de offerte. Na beoordeling van de methodiek door de Opdrachtnemer en eventuele aanpassing van de methodiek door SEO/IViR zal de actuele waarde van de vergunning voor kavel A7 worden berekend door SEO/IViR met behulp van de actualiseringmethodiek. ,Het ministerie van Economische Zaken is voornemens de uitkomst van het onderzoek, de actuele waarde van kavel A7, eind oktober/begin november bekend te maken.
Vertrouwelijkheid Gelet op de financieie belangen van betrokken partijen is objectiviteit' en. vertrouwelijkheid van de bij de second opinion betrokken. partijen een zeer belangrijke randvoorwaarde. Ter illustratie, bedrijfsvertrouwelijk gegevens die tijdens de consultatie als zienswijze worden ingediend dienen ook als zodanig ' behandeld te worden. Ik wil u daarom vragen in de offerte op te nemen hoe u objectiviteit en vertrouwelijkheid gedurende dit proces en na afronding van de "•;second opinion zult waarborgen.
Samenwerkinci SEDAN/Al
-
Gedurende de second'opinion zullen de betrokken medewerkers van SEC en IVIR beschikbaar zijn voor het beantwoorden van verdiepende vragen. Na eventuele opdrachtverlening zal een start- en kennismakingsbijeenkomst worden georganiseerd om dit voter te faciliteren.
•
Pagina 4 van' 4
PRIVILEGED & CONFIDENTIAL
RBB
Economics Sman Register Valuators Bureau voor Onderre-1.ngss,vaardering
Actuele waarde vergunning voor kavel A7 Een offerte voor het Ministerie van Economische Zaken van RBB Economics en Sman Register Valuators
RBB Economics, 12 augustus 2013
RBB Economics
Page
1
PRIVILEGED & CONFIDENTIAL
1. Inleiding Deze gezamenlijke offerte van RBB Economics en Sman Register Valuators wordt uitgebracht naar aanleiding van het offerteverzoek van het Ministerie van Economische Zaken (hierna 'het Ministerie' en de 'Minister') van 1 augustus 2013.1 Het offerteverzoek van het Ministerie heeft betrekking op het mogelijk uitvoeren van een second-opinion onderzoek naar de actuele waarde van de vergunning voor kavel A7.
Kavel A7 is een commerciele radiovergunning en onderdeel van in totaal negen landelijke FMvergunningen voor commerciele radio. Daarnaast bestaan er niet-landelijke
en
middengolfvergunningen voor commerciele radio. De waarde van deze vergunningen is in 2011 bepaald op basis van onderzoek uitgevoerd in opdracht van het Ministerie."
Aan de hand van deze waardering is op 1 september 2011 een aantal vergunningen verlengd. Kavel A7 was voorafgaand aan deze verlenging niet in gebruik en er is destijds middels een afzonderlijke procedure getracht de vergunning voor kavel A7 te verlenen. Echter, geen van de aanvragers voldeed aan de voorwaarden, waardoor er uiteindelijk geen vergunning is verleend voor dit kavel.4
In 2013 is besloten om alsnog een vergunning voor kavel A7 uit te geven. Deze vergunning is verleend door middel van een door het Agentschap Telecom georganiseerde veiling.5 Voor de veiling van kavel A7 waren zeven aanvragen ingediend. 100% NL (Ad Venture Radio B.V.) voldeed als enige aan de gestelde eisen volgens de Minister. De vergunning is voor € 828.819, aan 100% NL verleend.6
Voorafgaand aan de veiling en de verlening van een vergunning voor kavel A7 heeft de Minister een onderzoek aangekondigd naar de actuele waarde van kavel A7.7 Op basis van dit onderzoek zal besloten worden of er al dan niet een correctie dient plaats te vinden op de eerder bepaalde waarde (en daarmee de prijs) van de reeds verlengde vergunningen. Uitgangspunt hierbij is het streven naar een gelijk speelveld tussen commerciele radiostations. Het onderzoek naar de actuele waarde van de vergunning voor kavel A7 zal worden uitgevoerd door SEO Economisch Onderzoek (hierna `SE0') en het Instituut voor Informatierecht (hierna `IViR'). SEO/IViR waren ook onderdeel van het consortium dat in opdracht van het Ministerie onderzoek deed naar de waarde van commerciele radiovergunningen in 2010 en 2011.
Offerteverzoek second-opinion onderzoek naar actuele waarde vergunning voor kavel A7, Ministerie van Economische Zaken (DGETM-TM / 13132152). Waarde commerciele radiovergunningen, SEO-rapport, juni 2010. 3 Addendum waarde commerciele radiovergunningen, SEO-rapport, september 2011. 4 Uitkomst verkenning voor- en nadelen van het opknippen van kavel A7, Ministerie van Economische Zaken, Brief aan de Tweede Kamer 30 januari 2013. (DGETM-TM / 13005301) Uitkomst veiling van de kavels voor commerciele radio A7, B38 en 008, Ministerie van Economische Zaken, Brief aan de Tweede Kamer 4 juli 2013. (DGETM-TM / 13114441) 6 Idem Uitkomst verkenning voor- en nadelen van het opknippen van kavel A7, Ministerie van Economische Zaken, Brief aan de Tweede Kamer 30 januari 2013. (DGETM-TM / 13005301)
RBB Economics
Page
2
PRIVILEGED & CONFIDENTIAL
De actuele waarde van de vergunning voor kavel A7 zal worden vastgesteld op basis de bestaande en eerder toegepaste methodiek uit 2010 en 2011 op basis waarvan een aantal vergunningen op 1 september 2011 is verlengd. Deze methodiek zal worden geactualiseerd en aangepast met het oog op eventueel gewijzigde objectieve kavelkenmerken zoals de (kortere) looptijd van de vergunning, andere gewijzigde omstandigheden sinds de vorige waardering en andere voor de waarde relevante verschillen tussen kavel A7 en de verlengde vergunningen. Voor de aanpassing van de bestaande methodiek uit 2010 en 2011 zullen SEO/IViR eerst een conceptadviesrapport uitbrengen met daarin hun advies voor de actualiseringsmethodiek voor de berekening van de actuele waarde van de vergunning voor kavel A7.6
Bij het advies voor deze actualiseringsmethodiek zullen ook de zienswijzen van belanghebbenden en experts in overweging worden genomen. Teneinde hiervan is op 19 juli 2013 een internetconsultatie van start gegaan, waarin belanghebbenden en experts wordt gevraagd naar hun zienswijze op de voorgestelde conceptmethodiek en de bijbehorende variabelen om te komen tot een actualisatie van de waarde van kavel A7.9 Het conceptadviesrapport van SEO/IViR ten aanzien van de actualiseringsmethodiek zal worden onderworpen aan een second-opinion onderzoek. Na dit second-opinion onderzoek en eventuele aanpassingen van de actualiseringsmethodiek zal de actuele waarde van kavel A7 worden berekend. Op basis van het resultaat hiervan zal worden besloten of er al dan niet een correctie dient plaats te vinden van de waarde (en daarmee de prijs) van de reeds verlengde vergunningen.
RBB Economics en Sman Register Valuators gaan graag in op het offerteverzoek van het Ministerie voor het second-opinion onderzoek.
Wij menen dat een combinatie van RBB Economics en Sman Register Valuators het Ministerie een zeer brede en diepgaande economische en financiele expertise biedt waardoor het secondopinion onderzoek serieus en gedegen uitgevoerd kan worden.
Mochten er vragen zijn naar aanleiding van deze offerte dan zijn wij vanzelfsprekend graag bereid om de offerte nader toe te lichten en te bespreken.
Deze offerte is als volgt opgebouwd:
• In hoofdstuk 2 geven wij een voorstelling van de invulling van het second-opinion onderzoek binnen de hierboven geschetste context.
• Hoofdstuk 3 bevat de planning van de werkzaamheden.
• In hoofdstuk 4 geven wij de voorstelling van de onderlinge samenwerking tussen RBB en Sman en bezetting van het projectteam (inclusief beknopte CV's).
Offerteverzoek second-opinion onderzoek naar actuele waarde vergunning voor kavel A7, Ministerie van Economische Zaken (DGETM-TM / 13132152). 9 htto://internetconsultatie.nl/waardeA7
RBB Economics
Page
3
PRIVILEGED & CONFIDENTIAL
•
Een uitsplitsing van de werkzaamheden, het budget en het vaste offertebedrag zijn opgenomen in hoofdstuk 5.
• Hoofdstuk 6 geeft een overzicht van relevante eerdere opdrachten van RBB en Sman.
• Hoofdstuk 7 geeft een toelichting op het waarborgen van de objectiviteit en de vertrouwelijkheid bij het uitvoeren van de opdracht alsmede een toelichting op de voorwaarden van de offerte.
RBB Economics
Page
4
PRIVILEGED & CONFIDENTIAL
2. Invulling second-opinion onderzoek Het second-opinion onderzoek zal primair dienen als toets van de door SEO/IViR voor te stellen actualiseringsmethodiek voor de berekening van de waarde van de vergunning voor kavel A7. Uitgangspunt voor deze actualiseringsmethodiek is de bestaande methodiek uit 2010 en 2011 op basis waarvan een aantal vergunningen op 1 september 2011 is verlengd. Deze bestaande methodiek uit 2010 on 2011 staat als zodanig niet ter discussie en maakt dan ook op zichzelf geen onderdeel uit van het onderzoek waarvoor een second opinion gevraagd wordt.
Zoals in het offerteverzoek is beschreven zal het second-opinion onderzoek in moeten gaan op een aantal vragen:
• Is het SEO/IViR onderzoek zorgvuldig uitgevoerd in termen van logische en realistische aannames en rekenstappen, nodig om te komen tot een actuele waardebepaling?
• Zijn de ingediende zienswijzen voldoende gewogen en waar nodig op een correcte wijze opgenomen in de uiteindelijke methodiek?
• Zijn uiteindelijk gekozen variabelen die zijn meegenomen in de actuele waardebepaling van kavel A7 voldoende kwantitatief en/of kwalitatief onderbouwd?
• Is zodoende de aanpak voor het berekenen van de actuele waarde van kavel A7, gegeven de eerder gekozen methodiek, zorgvuldig, transparant en controleerbaar uitgevoerd?
•
Kan het ministerie, naar oordeel van de Opdrachtnemer, op basis van het voorliggende adviesrapport van SEO/IViR de actuele waarde van kavel A7 vaststellen?
Onderstaand zullen wij concreet aangeven op welke manier wij aan deze opdracht tegemoet zullen komen.
In een conceptrapport hebben
SEO/IViR reeds een aanloop genomen naar de
actualiseringsmethodiek voor het vaststellen van de waarde van kavel A7.1° Hierop kunnen belanghebbenden on experts tevens reageren in de internetconsultatie.
SEO/IViR onderscheiden in hun conceptrapport alvast een objectief verschil in de kavelkenmerken van kavel A7 en de verlengde vergunningen; de latere startdatum van de vergunning en de hieruit resulterende kortere looptijd (de einddatum van kavel A7 is gelijk aan die van de andere vergunningen).
Zonder hier reeds in te gaan op de daadwerkelijk benodigde aanpassingen ten aanzien van dit en mogelijke andere objectieve verschillen, zullen wij in het second-opinion onderzoek allereerst de wijze beoordelen waarop objectieve, en mogelijke andere verschillen, zijn verwerkt in de bestaande methodiek. Uitgangspunt hierbij is dat alle aanpassingen transparant,
10 Update waarde kavel A7, SEO-rapport, juli 2013.
RBB Economics
Page
5
PRIVILEGED & CONFIDENTIAL
realistisch en methodologisch verantwoord zijn en aansluiten bij de verantwoording van de bestaande methodiek uit 2010 en 2011. Mede op basis hiervan zullen wij beoordelen of de aangepaste methodiek consistente en betrouwbare resultaten oplevert die tevens vergelijkbaar zijn met die van de vorige waardering.
Daarnaast zullen wij beoordelen of SEO/IViR de resultaten van de internetconsultatie ten aanzien van de aanpassingen van de bestaande methodiek op een zorgvuldige en gewogen manier meenemen in hun conceptadviesrapport. Hierbij zal een gedegen onderbouwing om zienswijzen al dan niet mee te nemen in de actualiseringsmethodiek belangrijk zijn. Dit geldt zowel ten aanzien van de vraag welke verschillen wel en niet meegenomen worden en waarom, alsook ten aanzien van de wijze waarop eventuele verschillen moeten worden meegenomen en waarom.
SE0/1ViR gaan in hun conceptrapport ook in op afwijkende omstandigheden ten opzichte van de omstandigheden van de initiele waardering van kavel A7 en de prijs die thans (lees: inmiddels) volgt uit de veiling. SEO/IViR geven aan dat deze afwijkende omstandigheden kunnen bestaan uit (deels) te kwantificeren omstandigheden en uit omstandigheden die niet of zeer moeilijk te kwantificeren zijn.
In het second-opinion onderzoek zullen wij de relevantie van individuele afwijkende omstandigheden beoordelen en in welke mate deze afwijkende omstandigheden al dan niet middels de bestaande methodiek (inclusief aanpassingen) worden meegenomen. Opname van aanvullende afwijkende omstandigheden binnen de actualiseringsmethodiek zal dus mede beoordeeld worden op een afdoende motivering voor wat betreft relevantie en noodzaak. Voorts zullen wij met nadruk beoordelen of de effecten van afwijkende omstandigheden op een juiste en robuuste manier zijn gekwantificeerd, mogelijk binnen een bepaalde bandbreedte en mogelijk met behulp van de bestaande methodiek (al dan niet met de nodige aanpassingen).
Voor zover afwijkende omstandigheden niet of niet in voldoende mate kunnen worden gekwantificeerd, en het kwantitatieve effect niet eenduidig is, zullen wij beoordelen of een gedegen alternatieve kwalitatieve onderbouwing aanwezig is. Hieruit zal moeten blijken of de aanwezigheid van deze afwijkende omstandigheden voldoende zeker is en of er voor wat betreft het effect duidelijk gemotiveerd is of dit positief of negatief is voor de waarde.
Hierbij stellen wij voor dat ook de samenhang tussen de aangepaste (bestaande) methodiek uit 2010 en 2011 en de aanvullende afwijkende omstandigheden die door SEO/IViR zijn opgenomen in de actualiseringsmethodiek meer in zijn algemeenheid beoordeeld moet worden. Mede op basis hiervan zullen wij beoordelen of de uiteindelijke actualiseringsmethodiek toereikend is voor het Ministerie om de actuele waarde van de vergunning voor kavel A7 vast te stellen. Wij venmijzen in dit verband naar de in het offerteverzoek geformuleerde laatste vraag.
Aanvullend op de vragen van het Ministerie merken wij reeds op dat de geactualiseerde waarde van kavel A7 niet noodzakelijkerwijs overeen hoeft te komen met de uitkomst van de veiling. Wij zullen binnen het second-opinion onderzoek dan ook beoordelen of er op een transparante manier onderscheid wordt gemaakt tussen enerzijds de variabelen en afwijkende omstandigheden die een mogelijk verschil tussen de waarde uit 2010 en 2011 en de actuele
RBB Economics
Page
6
PRIVILEGED & CONFIDENTIAL
waarde tot gevolg hebben, en anderzijds factoren die een mogelijk verschil tussen de actuele waarde en de veilinguitkomst zouden kunnen verklaren.
Zoals gezegd dient het second-opinion onderzoek primair als toets van de to hanteren actualiseringsmethodiek en niet van de uiteindelijke berekening van de actuele waarde van de vergunning voor kavel A7. Ons inziens zou het passend zijn om in tweede instantie, na afronding van de daadwerkelijke berekening van de actuele waarde van kavel A7 met behulp van de (mogelijk aangepaste) actualiseringsmethodiek door SEO/IViR, een feitelijke verificatie van de uiteindelijke berekening to plegen. Deze verificatie kan plaatsvinden doormiddel van overlegging van het relevante cijfermateriaal in combinatie met de actualiseringsmethodiek (en onderliggende modellen) on daarbij mogelijke aanvullende toelichting door SEO/IViR. In het resterende gedeelte van deze offerte volgt informatie over de planning, het projectteam, budget en het hieraan verbonden vaste offertebedrag. Tevens volgt het profiel van de beide partijen die onderdeel zijn deze offerte en tot slot de relevante waarborgen on voorwaarden.
RBB Economics
Page
7
PRIVILEGED & CONFIDENTIAL
3. Planning en doorlooptijd Onderstaand zullen wij de planning van het second-opinion onderzoek voorstellen. In het offerteverzoek is aangegeven dat de termijn voor het second-opinion onderzoek twee weken bedraagt. Concreet stellen wij de volgende planning voor:
1.
Na de opdrachtverlening en voor het einde van de internetconsultatie vindt een start- en kennismakingsbijeenkomst plaats met de betrokken medewerkers van SEO/IViR. Tijdens deze bijeenkomst zullen wij verdiepende vragen stellen ten aanzien van de bestaande methodiek uit 2010 en 2011.
2.
Na ontvangst van de ingebrachte zienswijzen tijdens de internetconsultatie zullen wij een inventarisatie maken van de verschillende aandachtpunten en opvattingen als voorbereiding op de ontvangst van het conceptadviesrapport van SEO/IViR.
3.
Na ontvangst van het conceptadviesrapport zullen wij starten met de beoordeling van de voorgestelde actualiseringsmethodiek. Hierbij zullen wij de hierboven genoemde nadere uitleg van de bestaande methodiek uit 2010 en 2011 door SEO/IViR en inventarisatie van de zienswijzen uit de internetconsultatie in overweging nemen.
4. Tussentijds zullen wij een conceptrapportage uitbrengen aan het Ministerie en SEO/IViR. Dit biedt SEW ViR de mogelijkheid om op eventuele vragen in te gaan en/of keuzes nader toe te lichten.
5.
Op basis van de nadere toelichting door SEO/IViR zullen wij een eindrapportage opstellen ten aanzien van het conceptadviesrapport
en
de voorgestelde
actualiseringsmethodiek.
6. Hierna zal een feitelijke verificatie worden uitgevoerd van de door SE0/1ViR uitgevoerde berekening ten aanzien van de actuele waarde van de vergunning voor kavel A7.
RBB Economics
Page
8
PRIVILEGED & CONFIDENTIAL
Week:
1
2
3
4
5
Start- en kennismakingsbijeenkomst (inclusief voorbereiding)
Ontvangst en inventarisatie zienswijzen intemetconsultatie
Ontvangst en beoordeling van het conceptadviesrapport SEO/IVIR
Tussenrapportage aan het Ministerie en SEO/IVIR en nadere toelichting
Verwerking tot eindrapportage
Eventuele verificatie berekeningen SEO/I VIR
De aangegeven doorlooptijd is lets langer dan de twee weken die daarvoor in het offerteverzoek is voorzien. De verlenging houdt met name verband met onze wens om, in het kader van zorgvuldigheid en toepassing van hoor/wederhoor, onze bevindingen in concept in een tussenrapportage te kunnen rapporteren aan het Ministerie en SEO/IViR en eventuele opmerkingen te kunnen verwerken in ons definitieve advies. Voor de realisatie van de doorlooptijd en tijdige afronding is van belang dat gesprekspartners bij het Ministerie en SEO/IViR gedurende de onderzoeksperiode beschikbaar zijn voor overleg en dat op informatieverzoeken tijdig en adequaat zal worden gereageerd. De aangegeven periode (week 1) start op het moment van de ontvangst van het conceptadviesrapport van SEO/IViR. Gelet op de planning van overige werkzaamheden en beschikbaarheid van medewerkers stellen RBB Economics en Sman Register Valuators het op prijs om enkele weken tevoren een indicatie te ontvangen van de verwachte opleveringsdatum van het conceptadviesrapport.
RBB Economics
Page
9
PRIVILEGED & CONFIDENTIAL
4. Voorstel onderzoeksteam en bijhorende CV's Het onderzoek zal worden geleid door
r, die tevens het aanspreekpunt zal ziin
voor het Ministerie en SEO/IViR. Het onderzoeksteam zal daarnaast primair bestaan uit n Sman Register Valuators. Aanvullend zullen Economics en F
van RBB
n SMAN Register Valuators ondersteunen.
Onderstaand volgen beknopte CV's van de medewerkers.
4.1. RBB Economics •
_
I
;er is partner bij RBB Economics en hoofd
van de Nederlandse vestiging.
is werkzaam als economisch consultant bij RBB
Economics sinds 2004. Hiervoor was hij lagere tijd werkzaam bij de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) en de Europese Commissie (Mededinging).
ft talrijke clienten geadviseerd op het gebied van mededingingskwesties in EU- en nationaal verband. Hiertoe behoren ondermeer fusies en overnames, misbruik van economische machtsposities, kartels, staatssteun en geschillen waaronder ook schadeclaims. Tevens heeft
ecifieke ervaring met economische advisering in
gereguleerde sectoren zoals telecommunicatie, energie, post en luchtvaart. Naast het adviseren van private partijen heeft
'erschillende autoriteiten en
overheden geadviseerd, waaronder de Autoriteit Consument en Markt (ACM, voorheen de Nederlandse Mededingingsautoriteit), de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) en het Ministerie van Economische Zaken.
•
"t studeerde economie aan de Universiteit van Tilburg (BSc) en aan het University College London in het Verenigd Koninkrijk (MSc). Tevens studeerde hij korte tijd aan de Hong Kong University of Science and Technology in Hong Kong.
sinds 2011 werkzaam bij RBB Economics en heeft sindsdien aan uiteenlopende opdrachten gewerkt op het gebied van kartels, fusies en overnames, misbruik van economische machtsposities en staatssteun als onderdeel van procedures bij de Europese Commissie, nationale mededingingsautoriteiten en rechtbanken in o.a. Nederland, Belgie, Duitsland, Frankrijk en Finland.
Hiervoor was
terkzaam bij de Europese Commissie (Economische en
Financiele Zaken) en was tevens stagiair bij de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa), Monitor Financiele Sector.
4.2.
SMAN Register Valuators
•
studeerde financiele bedrijfseconomie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. In 1995 trad hij in dienst bij
RBB Economics
Page
10
PRIVILEGED & CONFIDENTIAL
R. Sman Advies B.V. en is sindsdien betrokken geweest bij een groot aantal opdrachten. Sedert 2002 is hij partner in de maatschap Sman Register Valuators.
In 1998 rondde
ors de postdoctorale opleiding tot registercontroller of
aan de Universiteit van Amsterdam. In 2001 werd de kwalificatie Register Valuator behaald na voltooiing van de opleidina Biminocc v9.1uation aan de Rotterdam School of Management. In 2006 voltooide
de opleiding tot gerechtelijk
deskundige aan de Universiteit van Leiden en is sedertdien ingeschreven in het Landelijk Register van Gerechtelijk Deskundigen.
Hij was van 2006 tot en met 2012 tevens secretaris van de beroepsvereniging Nederlands Instituut voor Register Valuators.
Jedt regelmatig op als deskundige voor de rechterlijke macht. Afgelopen jaar is hij onder andere door de Ondernemingskamer benoemd als deskundige in uitkoopprocedures inzake Gucci Group N.V. (omzet € 4,9 miljard) en IFCO Systems N.V. (omzet € 1,0 miljard). Hij heeft daarnaast opgetreden in vele andere gerechtelijke procedures inzake waardering van ondernemingen en aandelen, alsmede schadebepaling, zowel als gerechtelijk deskundige maar ook in de hoedanigheid van partij-adviseur. •
studeerde economie, met als afstudeerrichting accountancy, aan de Rijksuniversiteit Groningen, waaraan hij ook als student-assistent verbonden was. Daarvoor studeerde hij een periode aan de Fudan University to Sjanghai, China.
Vanaf 2009 is hij werkzaam als consultant bij Sman Register Valuators. Voor die tijd was hij als executive verbonden aan het midmarket team Fusies & Overnames bij KPMG Corporate Finance.
behaalde de kwalificatie Register Valuator
na voltooiing van de opleiding Business Valuation aan de Rotterdam School of Management.
RBB Economics
Page
11
PRIVILEGED & CONFIDENTIAL
5. Vast offertebedrag en gedetailleerde onderbouwing De werkzaamheden worden primair uitgevoerd door Afhankelijk van de werkzaamheden, en wanneer dit efficient is, worden een of beide junior medewerkers ingezet. Dit zal met name het geval zijn bij de voorbereiding van de start- en kennismakingsbijeenkomst en de inventarisatie van de zienswijzen uit de internetconsultatie. Daarnaast zal dit ook het geval zijn bij het opstellen van de tussenrapportage in eerste aanleg en eventueel bij de verificatie van de daadwerkelijke berekening van SEO/IViR.
Onderstaande tabel geeft een overzicht van de geschatte tijdsbesteding voor de verschillende stappen in het proces.
Week:
Niveau
Aantal Uren
Kennisname waardering en methodieken rapportages 2010 en 2011
Start- en kennismakingsbijeenkomst
Inventarisatie zienswijzen internetconsultatie
Beoordeling van het conceptadviesrapport SE0/1ViR
Tussenrapportage aan het Ministerie en SEO /IViR en nader over overleg/toelichting
Verwerking tot eindrapportage
11
S..
Totaal
RBB Economics
Page
12
PRIVILEGED & CONFIDENTIAL
Dit bedrag en blended ra te zijn als volgt opgebouwd:
Uitsplitsing kosten en uurtarieven
Uren
Tarief
Kosten
Partner RBB Economics
Medewerker RBB Economics
Partner SMAN
Medewerker SMAN
Totaal
Daarnaast dient nog een feitelijke verificatie van de door SEO/IViR uitgevoerde berekeningen uitgevoerd te worden. Het voorstel is om hier een stelpost op te nemen van maximaal omdat thans moeilijk is vast te stellen hoeveel tijd hiermee gemoeid zal zijn. Op basis van nader inzicht in het model, de berekeningen van SE0/1ViR en de eventuele aanpassingen die dienen plaats te vinden zal hiervoor een aanvullende urenbegroting worden opgesteld ter goedkeuring door het ministerie.
Met opname van deze stelpost is de geoffreerde vaste prijs maximaa BTW), waarbij het te factureren bedrag eventueel lager zal liggen indien het budget voor de verificatie van A
RBB Economics
Page
13
PRIVILEGED & CONFIDENTIAL
6. Profielen RBB Economics, Sman Register Valuators RBB Economics is gespecialiseerd in de economische aspecten van de toepassing van het mededingingsrecht en sectorspecifieke regulering. Sman Register Valuators houdt zich bij uitstek bezig met waarderingsvraagstukken. Beide partijen werken reeds langdurig samen in het kader van een gerechtelijke procedure waarin de economische en financiele kennis van beide partijen wordt gebundeld en zij als deskundigen zijn aangewezen.
Partijen zullen, mede ook gezien het korte tijdsbestek, ook Kier in nauwe samenwerking treden. Hierdoor is er geen sprake van een onderlinge taakverdeling tussen medewerkers van beide partijen, maar zal de opdracht juist in teamverband worden uitgevoerd. Binnen dit teamverband zullen individuele medewerkers van beide partijen verdiepend to werk gaan op basis van individuele expertise.
Onderstaand volgt een nadere omschrijving van RBB Economics en Sman Register Valuators.
6.1. RBB Economics RBB Economics is een toonaangevende internationale consultancy, gespecialiseerd in het adviseren van clienten over de economische aspecten van de toepassing van het mededingingsrecht.
Met ruim 50 economen en econometristen die werkzaam zijn vanuit onze kantoren in Londen, Brussel, Den Haag, Johannesburg en Melbourne is RBB Economics een van de grootste gespecialiseerde kantoren op haar gebied in Europa, en de enige van de internationale consultancies met een volwaardige vestiging in Nederland. Het Nederlandse kantoor in Den Haag bestaat sinds 2004.
RBB ondersteunt clienten en hun juridische adviseurs in procedures bij de Europese Commissie, nationale autoriteiten en voor de rechter. Door de toepassing van inzichten uit de economische theorie in combinatie met gedegen empirische analyses dragen wij, voor onze clienten, bij aan de identificatie van en het onderzoek naar de relevante vraagstukken in mededingingsprocedures.
De ruim 1.500 projecten die RBB in de afgelopen 10 jaar heeft uitgevoerd bestrijken een groot aantal sectoren van de economie in een groot aantal landen. Tot de internationale clienten van RBB behoren ondernemingen als Google, Oracle, Amazon, Unilever, Heineken, Coca-Cola, Shell en British Airways, maar zeker ook kleinere ondernemingen die binnen de sector waarin zij actief zijn een belangrijke rol spelen.
RBB is betrokken geweest bij een groot belangrijk aantal projecten voor Nederlandse clienten, zowel in procedures bij de ACM (thans NMa) als bij de Europese Commissie als daarbuiten. Daarnaast heeft RBB in Nederland ook geadviseerd bij vergelijkbare zaken die betrekking hadden op procedures ten aanzien van geschillen en schadeclaims:
• Diverse kartelschadeclaims:
RBB is betrokken bij een aantal procedures in
Nederland met betrekking tot de vaststelling van de schade die is veroorzaakt door
RBB Economics
Page
14
PRIVILEGED & CONFIDENTIAL
kartels. Daarbij gaat het ondermeer om het GIS-kartel, het liftenkartel en het luchtvrachtkartel. Ook internationaal is RBB betrokken bij meerdere kartelschade procedures.
• Mediafusies: RBB heeft opgetreden voor meerdere partijen in fusies van radiostations buiten Nederland, muziekmaatschappijen (waaronder Sony/BMG), bedrijfsgidsen (waaronder De Telefoongids/Gouden Gids) en kranten.
• Vergunningen/licenties: in meerdere procedures heeft RBB to maken gehad met de waarde en invloed van licenties en vergunningen en de bepaling van de waarde van bijvoorbeeld patenten.
6.2. Sman Register Valuators Sman Register Valuators is een professionele, onafhankelijke dienstverlener op het gebied van ondernemingswaardering, bedrijfsoverdracht en economische schadebepaling. Sinds de oprichting van Sman Register Valuators, meer dan 20 jaar geleden, heeft ons bureau vele opdrachten uitgevoerd voor middelgrote
en grote (beursgenoteerde, multinationale)
ondernemingen, en voor het midden- en kleinbedrijf. Onze opdrachtgevers zijn afkomstig uit vrijwel alle branches.
Wij werken voor ondernemers en aandeelhouders. Maar vaak zijn ook de adviseurs van het bedrijfsleven onze opdrachtgevers en verwijzers, zoals vooraanstaande advocaten- en accountantskantoren. Daarnaast treden wij op als deskundige voor de rechterlijke macht. Onze partners zijn persoonlijk en blijvend betrokken bij de uitvoering van de opdrachten. Die continue aandacht biedt onze opdrachtgevers de zekerheid van kwaliteit. Partners van Sman Register Valuators worden als deskundige benoemd door de rechterlijke macht, onder andere door de Ondernemingskamer van het gerechtshof Amsterdam. Ook vinden benoemingen plaats door Kamers van Koophandel en het Nederlands Arbitrage Instituut. Zij staan als deskundige ingeschreven in de desbetreffende registers zoals het Landelijk Register Gerechtelijk Deskundigen en DIX, het deskundigenregister van en voor de rechterlijke macht voor civielrechtelijke en bestuursrechtelijke rechtspleging. Voor de Ondernemingskamer heeft Sman Register Valuators waarderingen uitgevoerd in het kader van diverse omvangrijke uitkoopprocedures zoals Gucci Group N.V. en IFCO Systems N.V.. Voorts adviseert Sman Register Valuators een twaalftal advocatenkantoren bij de voor de Ondernemingskamer gevoerde procedure inzake de schadeloosstelling van onteigende houders van effecten en overige vermogensbestanddelen van SNS REAAL. Sman Register Valuators hanteert een strikt beleid betreffende vertrouwelijkheid. Dit betekent dat referenties en clientnamen, behoudens van zaken die in de openbaarheid zijn, niet genoemd kunnen worden. In algemene zin kan worden aangegeven dat ons bureau heeft geadviseerd in opdrachten waarin werd samengewerkt met vele kantoren uit de landelijke advocatuur alsmede met vele grote en middelgrote accountantskantoren.
RBB Economics
Page
15
PRIVILEGED & CONFIDENTIAL
7. Waarborgen en voorwaarden
7.1. Waarborg van vertrouwelijkheid en objectiviteit Voor beide partijen geldt dat hun werkzaamheden vrijwel uitsluitend plaatsvinden op strikt vertrouwelijke basis. Beide partijen adviseren clienten binnen juridische procedures bij rechtbanken, overheden en marktautoriteiten. Concreet zullen in het kader van het secondopinion onderzoek de gegevens die door ons worden ontvangen beperkt verspreid worden aan enkel de leden van het onderzoeksteam. Na afronding van het onderzoek zullen deze gegevens worden vernietigd.
Al le medewerkers van partijen zijn onderworpen aan vertrouwelijkheidsbepalingen. Mocht dat door opdrachtgever wenselijk worden geacht, dan zijn partijen gaarne bereid om een specifiek voor deze opdracht opgestelde geheimhoudingsverklaring te tekenen.
Ten overvloede merken we op dat wij thans geen opdrachten uitvoeren of in het verleden hebben uitgevoerd die zouden kunnen leiden tot een belangenconflict ('conflict of interest'). Het staat ons met andere woorden vrij om het second-opinion onderzoek uit te voeren.
7.2. Acceptatie Algemene Rijksvoorwaarden RBB Economics en Sman Register Valuators accepteren de Algemene Rijksvoorwaarden voor het verstrekken van opdrachten Diensten 2011 (ARVODI-2011) en de afwijkingen beschreven in het offerteverzoek.
Deze offerte is geldig tot 30 dagen na de uiterlijke ontvangstdatum van 14 augustus 2013.
RBB Economics, Sman Register Valuators 12 augustus 2013
RBB Economics
Page
16
RBB
Economics
RBB Economics Lange Houtstraat 37 - 39 2511 CV The Hague Telephone +31 (0)70 302 3060
Ministerie van Economische Zaken KlanttlirPrttiP TPIRCOMmarkt
Postbus 16180 2500 BD Den Haag
25 September 2013
Betreft: Verplichtingennummer 1300015158
Hierbij stuur ik een getekend exemplaar van de overeenkomst voor een second opinion op het actualiseringsonderzoek naar de actuele waarde van de vergunning voor kavel A7.
Hartelijk dank voor de verlening van de opdracht en wij zien uit naar een goede samenwerking!
Met vriendelijke oroet.
*
RBB Netherlands BV KvK Den Haag 27271323 Lange Houtstraat 37 — 39, 2511 CV Den Haag
.yan i (mom
he Liken
Directoraat-generaal
RBB E.c.nn()i
Energie, Telecom & Mededinging
Lange Hotitst.--,-
-d-JV
2511 CV Den 1-
0,,,,?rheithidentlficdtient
Datum Betreft Overeenkomst second opinion actuele waarde vergunning voor AT Verplichtingennurnrner 13000151' relatienummer 132753, Behandeld door
Overeenkoms1 betrerrencle: second opinion actuele waarde veretunning year kavel Al, verpirchtingnummer: 130001'4::
PARTIJEN:
Ons kenmerk
5:enmerk
e zetel is geyestigri to rdigd
Economist Lul,ije(n)
trorna to noernen: "OprIrc'n itgeyer";
2. 1'71-(1(-,--,,i1",imics, geyes':igd to Den Haag, to (lezen rectigeld. ',"'irteci,„,11,,Noordigd doe'
nierna to roemen:
"Ovr,,-ichtnemer",
VERKLAREN TE ZIJN OVF-REENGEKOMEN ALS VOLGT:
In doze Overeenkomst is c Trantal begrippen met con hoolcIletter gebruikt, Aan begrippen komt de b:71,.-,,,en e-, toe die hieraan wordt gegeyen in artikel 1 van (I,, mene RijksvoorwaarLicii year het ',,c'i'r,r.:kken van opdrachten tot het n van diensten 2011 (ARVOD1 2011',
Voorwerp van de Overeenkomst
1 Opdrachtgever verleent aan Opcirartti,, ler (-Lipdracht tot het yerri 11.011 van Diensten van de werkzaamheden t actilctle
waarde
opinion naar hot onderzoek
vergunning veer` ,-(cei (con1,.omstig de op basis \JAI! r,1e
offerieaanvraag van Opdrachtgeve,
"Igustus 2013, kenmerk 7)C,ETm
TM/13132152, door Ondrochtnemer uitgebrachte offerte d,d,, 27 augustus 2013, kenmerk 13150074, welke opdracht Opdrachtnemer hij doze aanvaardt, eon en ander your zover daarvan Met in cleze Overecnkomst wordt afgeweken.
Directoraat-generaal Energie, Telecom & Mededinging Directie Telecommarkt
DGETM-TM / 13148803
1.2 De navolgende documenten maken deel uit van deze Overeenkomst. Voor zover deze documenten met elkaar in tegenspraak zijn, prevaleert het eerder genoemde document boven het later genoemde: 1. deze Overeenkomst; 2. de ARVODI-2011; 3. de in artikel 2.1 genoemde offerteaanvraag; 4. de in artikel 2.1 genoemde offerte die aan de opdracht ten grondsiag ligt; 1.3 De ARVODI-2011, offerteaanvraag en/of de offerte (voor zover onderdeel van de overeenkomst) zijn -ook ongeparafeerd- Bijiagen in de zin van artikel 1.2 ARVODI-2011.
1.4 De resultaten van de Diensten worden geleverd in de vorm van c.q. afgerond door indiening van een eindrapport. Het eindrapport bevat in elk geval een samenvatting van maximaal twee pagina's A-4, waarin opgenomen: de titel van het onderzoek, probleemstelling, doel van het onderzoek, opdrachtgever, opdrachtnemer, onderzoeksmethode, -technieken en -resultaten, aismede de daarop gebaseerde conclusies. Deze samenvatting dient tevens in digitate vorm te worden geleverd. Het eindrapport wordt in 10-voud aangeleverd. Het eindrapport dient zowel in schriftelijke als in digitate vorm te worden opgeleverd en dient door opdrachtgever schriftelijk te warden goedgekeurd. 1.5 Het eindrapport wordt vooraf gegaan door een conceptrapport, dat in 5-voud wordt aangeleverd. Het conceptrapport dient zowel in schriftelijke als in digitate vorm te worden opgeleverd.
1.6 Omtrent de vorm van de eindrapportage, vindt door partijen nog nader overleg plaats. In het eindrapport wordt in ieder geval vermeld, dat Opdrachtgever auteursrechthebbende is.
1.7 Indien de rapportage naar het oordeel van opdrachtgever bedrijfsvertrouwelijke informatie bevat, stelt opdrachtnemer op verzoek van opdrachtgever een openbare en een niet-openbare versie van de rapportage op. In de openbare versie is bedrijfsvertrouwelijke informatie onleesbaar gemaakt. Opdrachtgever beslist welke informatie bedrijfsvertrouwelijk is.
2. Totstandkoming, tijdsplanning of duur van de Overeenkomst 2.1 Deze overeenkomst komt tot stand door ondertekening door beide/alle partijen. De opdrachtnemer is eindverantwoordelijk voor het naleven van door EZ gestelde voorwaarden en tevens verantwoordelijk voor het naleven van
Pagina 2 van 7
Directoraat-generaal Energie, Telecom & Mededinging
Directie Telecommarkt
DGETM-TM / 13148803
deze voorwaarden door de door haar ingehuurde onderaannemer Sman Register Evaluators.
2.2 De overeengekomen diensten moeten uiterlijk op 30/11/13 voltooid zijn.
3. Prijs en overige financiele bepatingen
3.2 Uitdrukkelijk wordt bepaald dat, indien voor (een deel van) de Diensten geen vrijstelling van BTW blijkt te bestaan, het BTW bed rag niet ten laste komt van Opdrachtgever.
3.3 De prijs als bedoeld in artikel 3.1 heeft betrekking op alle door Opdrachtnemer in het kader van deze Overeenkomst te verrichten uit te voeren Diensten, en eventueel daarvoor benodigde materialen.
3.4 De overeengekomen tarieven zijn vast en onveranderlijk gedurende de duur van deze Overeenkomst. Bij contractsverlenging kunnen de overeengekomen tarieven telkens na ommekomst van een periode van minimaal 12 maanden en voor het eerst op 1 januari van het daaropvolgende kalenderjaar, worden gewijzigd met een percentage welk gelijk is aan door het Centraal bureau voor de Statistiek (CBS) in het Statistisch Bulletin in januari gepubliceerde ontwikkeling cao-lonen en contractuele loonkosten. (procentuele mutatie t.o.v. dezelfde periode een jaar eerder) Voor contractuele loonkosten per uur, inclusief bijzondere beloningen, in de zakelijke dienstverlening, kan men zich baseren op de maand december uit het voorgaande kalenderjaar (zie www.cbs.n1).
3.5 In afwijking van hetgeen in artikel 14.2 van de ARVODI-2011 is bepaald over elektronisch factureren, zendt Opdrachtnemer de factuur/facturen op papier aan Opdrachtgever. Opdrachtnemer zendt de factuur/facturen onder vermelding van bovengenoemd verplichtingnummer naar het factuuradres: Ministerie van Economische Zaken t.a.v. Financieel Diensten en Administratie Klantdirectie Telecommarkt Postbus 16180 2500 BD Den Haag
Ik verzoek u wanneer het de eindfactuur betreft dit op de factuur te
Pagina 3 van 7
.0
Directoraat-generaal Energie, Telecom & Mededinging Directie Telecommarkt
DGETM-TM / 13148803
vermelden. Indien een factuur aan een afwijkend adres binnen het ministerie van Economische Zaken wordt gericht, geldt als ontvangstdatum de datum waarop de factuur op het juiste factuuradres is binnengekomen. Onjuiste adressering leidt derhalve tot een vertraging in de afhandeling van de factuur, welke voor rekening en risico van opdrachtnemer komt. Het nalaten van het vermelden van het verplichtingnummer kan er toe leiden dat de factuur niet in behandeling wordt genomen.
3.6 Al le u toekomende bedragen worden overgemaakt op uw bank
4. Contactpersonen
4.1 Contactpersoon van Opdrachtgever is de behandelaar van deze overeenkomst, contactpersoon van Opdrachtnemer iF 4.2 In afwijking van het bepaalde in artikel 8.2 ARVODI-2011 binden de genoemde contactpersonen partijen niet. 5. Uitvoering
5.1 Indien de Diensten worden verricht ten kantore van Opdrachtgever verleent hij het personeel van Opdrachtnemer toegang tot de plaats waar de Diensten worden verricht, en stelt hij dit personeel in Staat de Diensten onder de bij d i e partij gebruikelijke arbeidsomstandigheden te verrichten gedurende de regulier geldende kantoortijden.
6.
Van toepassing zijnde Voorwaarden
6.1 Op deze Overeenkomst zijn uitsluitend van toepassing de "Algemene Rijksvoorwaarden voor het verstrekken van opdrachten tot het verrichten van Diensten 2011 (ARVODI-2011)". Deze zijn reeds in het bezit van partijen en kunnen via www.riiksoverheid.nl/ministeries/ez/contact-met-ez/zaken-doenmet-ez worden geraadpleegd.
6.2 In afwijking van artikel 4, eerste en vijfde lid ARVODI-2011, wordt 'een termijn van 10 Werkdagen' vervangen door "een termijn van 20 Werkdagen". 6.3 Bij schending van de geheimhoudingsverplichtingen die ingevolge artikel 11 ARVODI-2011 op hem en zijn personeel rusten, is Opdrachtnemer aan Opdrachtgever een boete verschuldigd van C 50.000,- per gebeurtenis. 6.4 In afwijking van het bepaalde in artikel 14, vierde lid, ARVODI-2011, behoeven in geval van meerwerk de authentieke bescheiden ter specificatie van de aard en omvang van de verrichte meerwerkzaamheden slechts op verzoek van Opdrachtgever overgelegd te worden en kan worden volstaan met kopieen.
Pagina 4 van 7
:ED
sJ
Directoraat-generaal Energie, Telecom & Mededinging Directie Telecommarkt
6.5 Artikel 16 ARVODI-2011 is niet van toepassing.
DGETM-TM / 13148803
6.6 1. De in artikel 19.3 ARVODI-2011 bedoelde aansprakelijkheid is, per gebeurtenis, beperkt tot een bed rag van: - € 150.000,- voor opdrachten waarvan de waarde kleiner is dan of gelijk aan € 50.000,-; - € 300.000,- voor opdrachten waarvan de waarde meer is dan € 50.000,maar kleiner dan of gelijk aan € 100.000,-; - € 500.000,- voor opdrachten waarvan de waarde meer is dan € 100.000,maar kleiner dan of gelijk aan € 150.000,-; - € 1.500.000,- voor opdrachten waarvan de waarde meer is dan € 150.000,maar kleiner dan of gelijk aan € 500.000,-; - € 3.000.000,- voor opdrachten waarvan de waarde meer is dan € 500.000,-. 2. De beperking van de aansprakelijkheid als hiervoor bedoeld komt te ver vallen: a. ingeval van aanspraken van derden op schadevergoeding ten gevolge van dood of letsel; b. indien sprake is van opzet of grove schuld aan de zijde van Opdrachtnemer of diens personeel; c. in geval van schending van intellectuele eigendomsrechten als bedoeld in artikel 23 ARVODI-2011. 6.7 In aanvulling op artikel 23 ARVODI-2011 geldt dat tot de resultaten van de Diensten ook behoren de in het kader van de opdracht gegenereerde onderliggende informatie, zoals o.a. berekeningen, methodieken en onderzoeksrapportages. Opdrachtnemer verstrekt deze informatie op eerste verzoek van Opdrachtgever in zodanige vorm dat Opdrachtgever en derden in opdracht van Opdrachtgever, deze bij eventuele vervolgopdrachten kunnen gebruiken en/of toepassen. 6.8 In aanvulling op artikel 23 ARVODI-2011 geldt met betrekking tot publicatie dat uitsluitend Opdrachtgever bevoegd is om (delen van) de rapportage openbaar te maken. Indien Opdrachtgever daartoe besluit, vermeldt hij daarbij Opdrachtnemer als uitvoerend bureau. Opdrachtgever is onder meer gerechtigd om de rapportage ten grondsiag te leggen aan een besluit en een samenvatting van de rapportage op te nemen in een persbericht of een brief aan de Staten- Generaal. 7. Integriteitsverklaring
7.1 Opdrachtnemer verklaart dat hij: a. ter verkrijging van de opdracht personeel van Opdrachtgever generlei voordeel heeft geboden, gegeven, doen aanbieden,of doen geven. Hij zal dat ook niet alsnog doen teneinde personen in dienst van Opdrachtgever te bewegen enige handeling te verrichten of na te laten, en b. geen financieel, commercieel of ander belang heeft bij de uitkomst van de uit te voeren second opinion, en
Pagina 5 van 7
Directoraat-gener'aal Energie, Telecom & MededInging Directie Telecommarkt
c. onafhankelijk is vari.SE0 economisch Onderzoek en ondernemingen.die actief zijn op de markt voor Iandelijke commerciele, radio dan wel aandeelhouder!
DGETM-TM / 13148863
zijn van die ondernemingeh of daarin direct of indirect andertzins een cornmercieel belang hebben.
Intellectuele eigendomsreChteu •
,
8.1 (algemeen) a.'In aanvulling op artikel 23 van de ARVODI-2011 maakt Opdrachtgever Zander toestemming,van Opdrachtnemer geen gebruik van door • Opdrachtnemer in eigen beheer,ontwikkelde onderzoeksmethodeh. b. Opdrachtgever kan steeds zelf analyses of andere bewerkingen op de: Onderzoekgegevens uit (doen) vaeren of het onderzoek (doen) yoltooien. • 8.2 (octrooi) a. De i n het kader van het uitvoeren van deze Overeenkomst gedane en voor octrooivatbare uitvindingen brengt Opdrachtnemer onverwijld onder de aandacht van Opdrachtgever. • b. Opdrachtgever heeft het recht om op zijmnaarn octrooi aan teVraben ter zake van de resultaten die voortVioeien uit de Diensten in het kader van deze Overeenkdinst. De kasteri die daarean verbonden zijn kamen voor rekening van Opdrachtgever. Opdrachtnemer wOrdt schriftelijk geInfOrrneerd, indien ' Opdrachtgever overgaat tot het aanvragen van het octrooi. c. Indien Opdrachtgever van het onder .b genoemcle.recht geen gebruik maaktekan.Opdrachtnemer aan Opdrachtgever toestemming vragen'orn op zijn naam en voor zijn rekening octrooi aan tevragen: Opdrachtgever kan aan het verlenen van,tdestemming voorwairden v,erbinden:
•
8.3 (databarikenrecht)Vocir zover OpdraChtnemer bij het uitvoeren van deze Overeenkomst gebruik maakt van. een ten behoeve van het onderzoek vervaardigde databank in de zin.vanartikel onder a,svan Databankenwet, is het bepaaide in artikel 23 van de ARVODI-2011 van oVereenkornstige toepassing. 8.4 (eigendomsoverdracht onderzoeksmaterial) Opdrachtnemer draagt.aan Opdrachtgeverin eigendorn over, gelijk Opdrachtgever in eigendOm,aanvaardt, al het cipor. de Opdrachtnemer ontvangen, aangeSchafte en/of ten behoeve van het onderzoek vervaardigde en bewerkte materiaal,,Voor,zover Opdrachtnemer daarover kan beschikken en voor zover daarop gegevens zijri Vastgelegd die deel uitmaken Van het onderzoek. De levering vindt pliats doordat beide •partijen hierbij verklaren dat Opdrachtnemer bedoeld materiaal voor ppdrachtgever zal houden. Tot het in eigendom over to dragen materiaal behoort niet het materiaal waarop de ten behoeve van het onderzoek gebruikteadressen zijn vastgelegd, tenzij dit materiaal'door tussenkornSt'of in opdratht van Opdrachtgever is verkregen.
Pagina 6 van 7
Directoraat-nerwroat Energie, Tek4com &
Mededinging TriiNommor'.1.
DGETM •Tr-1
9. Slotbepalingen
9.1 In aanvulling dp artikel 21 ARVODI-201
dat in alle gevallen van
voortijdige beeindiging van deze Overcenkornst Opdrachtgever van Opdrachtnemxrkanvedaogondatdcrp de Dienstenopnenzndanigewijze afrondt en de resultaten zodanig overdraagt aan Opdrachtgever of een door hem aan te wnzen derde, dat onbelemmerde voortzetting van de opdracht mogelijk iy
9.2 Afwijkingen van deze Overeenkomst zi) slechts bindend veer zover zij uitdrukkelijk tussen partgen schriftelijk zijn overeengekornerL
9,3 Door onderteke,n1ng van deze Overeenkomst vervallen alle eventueel eerder door partijen gemaakte mondelinge en schriftelijke afspraken omtrent de hierbh overeengekomen Diensten,
Aldus op de iaatste van de twee hierna genoemde data overeengekomen en in
tweevoud oridc,rtr,kend,
Den Haag, d,d,
Den Haag,
De Ministel van Econornische Zaken,
RBB Economics
narnens deze:
namens d o z e :
7