Magazine over opleiding en scholing in de bouw en infra
4
19 augustus 2011
Vanaf pagina 13
DOSSIER Social media
Aanmelden voor de Fundeon Relatiedag Rol opleidings bedrijven De directeuren aan het woord
De opleidingsbedrijven zoeken naar nieuwe manieren om hun rol in de bouw- en infrasector te vervullen. Opleidingsroutes voor nieuwe doelgroepen moeten zorgen voor voldoende gekwalificeerde aanwas in de sector.
4
Dossier Social media Ongeveer een derde van de Nederlanders is actief in één of meer social media-netwerken, zoals LinkedIn, Hyves, Facebook en Twitter. Door mee te doen in deze netwerken kan de bouw- en infrasector zichzelf op de kaart zetten en mensen overtuigen om aan de slag te gaan in de sector. Dit dossier biedt de basiskennis die nodig is om zelf actief te worden op social media.
13
Inhoud Erkend leerbedrijf: Aannemingsbedrijf Panco Twan Schiphorst, Guido van Dingenen en Ralph Mooijman bereiden zich voor op Wordskills. Het doel? Winnen van alle jonge metselaars, timmermannen en tegelzetters die in oktober naar Londen komen voor deze beroepenwedstrijden.
11
Rondetafelgesprek over de rol van opleidingsbedrijven Fundeon Relatiedag: programma en aanmelden Fundeon Onderwijsprijzen: alle genomineerden Hemubo benut Bouw Door, Leer Verder! en EVC-centra Leerlingen bouwen mee aan Kulturhus Voorbereiden op Worldskills Leerlingen SSP Amsterdam bouwen eigen onderkomen Gelders Restauratie Centrum naar Openlucht Museum Dossier Social media Eigen school voor aanleg A2-tunnel Rietdekkersbedrijf Jelle Batema: “Weinig ervaren rietdekkers”
Rietdekker Jelle Batema vindt het ontzettend belangrijk om als erkend leerbedrijf nieuwe vakmensen op te leiden. “Veel rietdekkers zijn zzp’ers die niet of nauwelijks investeren in opleiden. Dat gaan we merken.”
26
2
FUNDAMENT - augustus 2011
Nieuwe kansen voor vmbo Bouwen, Wonen, Interieur Beroep in Beweging: Timmerman Ben Fokkens Serviceberichten van Fundeon Adressen Fundeon
3 4 7 8 9 9 10 12 12 13 21 24 26 29 30 32
Erkend Leerbedrijf
Nieuw begin De tijden veranderen. Dat geldt ook voor de manier waarop naar het opleiden van nieuwe vakmensen wordt gekeken. Met de vergrijzing en de ontgroening is het steeds moeilijker om voldoende jonge mensen op te leiden ter vervanging van oudere vakmensen die met pensioen gaan.
De opleidingsbedrijven zijn zich daarvan terdege bewust. Zij zijn daarom aan het kijken hoe zij andere leerroutes kunnen ondersteunen of ontwikkelen. In combinatie met de ervaringen die zijn opgedaan in het project Bouw Door, Leer Verder! en de mogelijkheden die de EVC-centra Bouw & Infra en het Loopbaantraject Bouw & Infra bieden, is er van alles mogelijk. Als kennis- en adviescentrum voor het opleiden en ontwikkelen van personeel, denkt Fundeon daarover mee.
In deze Fundament geven drie directeuren van opleidingsbedrijven een inkijkje hoe zij tegen hun rol in de toekomst aankijken. Daarnaast biedt het dossier inzicht hoe social media ingezet kunnen worden om bedrijven en de sector aantrekkelijk te houden voor nieuwe instromers. Dat het in onze sector draait om mensen en vakmanschap, dat verandert niet. Maar alleen als we met de tijd meegaan, kunnen we zorgen dat er over twintig of veertig jaar voldoende mensen zijn die in onze sector vakkundig werk afleveren.
“Diversiteit in leeftijd is belangrijk voor continuïteit van bedrijf” Aannemingsbedrijf Panco werd in 1958 opgezet door de vader van Michel Pantekoek, de huidige directeur. Het familiebedrijf uit Noordeloos houdt zich bezig met nieuwbouw, woningaan passingen, restauratie en utiliteitsbouw. Hoeveel leerlingen hebben jullie? “Van de 24 werknemers binnen ons bedrijf zijn er vijf leerling. Twee leerlingen zijn bijna klaar met school en komen straks bij ons in dienst. Ons personeel bestaat voornamelijk uit timmerlieden. Daarnaast werken er een metselaar, een leerling-metselaar en twee mensen op kantoor.” Waarom zijn jullie erkend leerbedrijf? “Als erkend leerbedrijf kun je het vakmanschap van ervaren collega’s overbrengen op jonge leerlingen. Zo zorg je dat er kennis blijft binnen je bedrijf. Wij hebben ook te maken met de gevolgen van de vergrijzing. Aan de andere kant zorgt het er ook voor dat mensen plezier houden in hun werk. Onze vijf leermeesters doen hun werk met veel enthousiasme. Eén van hen, Ruud de Jong, werd in 2009 zelfs genomineerd voor de titel 'Beste Leermeester Bouw & Infra'. Hij werd uiteindelijk tweede.” Heeft het nog andere voordelen? “Door je leerlingen zelf op te leiden, kun je selecteren op kwaliteit en beoordelen of iemand bij het bedrijf past. Verder heb je verschillende leeftijden in huis. Jongere werknemers hebben weer andere kennis dan oudere vakmensen. Diversiteit in leeftijd, en dus ook ervaring en kennis, is zeer belangrijk voor de continuïteit van elk bedrijf. Het vakmanschap blijft zo behouden, ook voor de branche. Dat is van groot belang.” ←
i www.panco.nl
Jolanda de Vries
[email protected]
FUNDAMENT - augustus 2011
3
Nieuwe toekomst voor opleidingsbedrijven i www.bouwendnederland.nl/ opleidingsbedrijven
4
FUNDAMENT - augustus 2011
De rol van de opleidingsbedrijven in de bouw en infra verandert. Het aanbod van nieuwe leerlingen loopt terug. De bedrijfstaksubsidies worden minder en opleidingsbedrijven hebben steeds meer te maken met zijinstromers. Hoe zien de opleidingsbedrijven hun rol in de toekomst? En wat doen ze om die rol waar te maken? Een gesprek met de directeuren van ReVaBo Oosterbeek, S.B.R. Amersfoort en Stivako infraopleidingen uit Oss.
Mening
“De opleidingsbedrijven zitten in een overgangsperiode”, zegt Peter Postma van Stivako. “We hebben 25 jaar hetzelfde gedaan. Maar de instroom- en uitstroomniveaus worden steeds gedifferentieerder. De bedrijfstaksubsidies staan ter discussie. Over enkele jaren ziet alles er echt heel anders uit. We moeten moderniseren en flexibiliseren. Meer samenwerken met de opleidingsbedrijven in andere sectoren en de regionale opleidingencentra (roc’s). Op steeds meer plaatsen zitten het opleidingsbedrijf en het roc al in één gebouw. De theorie op locatie; het lijkt bijna een voorwaarde voor nieuwe ontwikkelingen.” Breder kijken Harry Roncken van ReVaBo Oosterbeek vult aan: “We hebben ons altijd gericht op de traditionele vmbo schoolverlaters. Nu kijken we veel breder. Bij ons komen de derdejaars vmbo-leerlingen al in de werkplaats voor een stukje praktijktraining. We hebben de kennis, materialen en ruimte en stellen die nu als pilot ‘om niet’ beschikbaar. We organiseren ook graag alle bouwpraktijklessen voor het vmbo. Dan nemen we vast een voorschot op de vervolgopleiding. De leerlingen die nu van school komen, zijn vaak nog niet rijp voor de arbeidsmarkt. Daarom organiseren we samen met het roc ook een praktisch tussenjaar.” Timo Jansen van S.B.R. Amersfoort meent dat bijna iedere deelnemer tegenwoordig een individueel opleidingstraject nodig heeft. “Het vmbo is anders geworden. Niemand kan meer klakkeloos instromen. Op basis
van een assessment stellen we een individueel traject samen. Misschien eerst wat werkplaatsdagen, dan stage, een leer- en werktraject, op termijn misschien het vakstappenplan. Hierdoor kunnen we voor een brede doelgroep, waaronder schoolverlaters en anders vooropgeleiden, toch een traject op maat aanbieden. De opleidingsbedrijven proberen zo een goede invulling aan ‘een leven lang leren’ te geven.” Techniekbrede campagne De bedrijfstakcampagne ‘The Skyline is Yours’ - die in opdracht van de sector werd uitgevoerd door Fundeon is gestopt. Deze instroomcampagne richtte zich vooral op kaderfuncties. “We hebben de campagne aangegrepen om contact te zoeken met de theoretische leerweg van het vmbo en het havo. De eerste stappen zijn gezet om ook daar belangstelling te wekken voor de bouw”, zegt Postma. De drie directeuren willen dat er wel een vervolg komt op ‘The Skyline is Yours’. Ze pleiten voor een techniekbrede campagne waarin verschillende sectoren samenwerken. Te beginnen op de basisscholen, maar ook in de onderbouw van het vmbo en op havoscholen. Wellicht kan dat vanuit Techniektalent worden opgepakt. Aan dit sectoroverstijgende samenwerkingsverband neemt de bouw- en infrasector al deel. Voorlichtingsproducten De vakgroep Opleidingsbedrijven werkt samen met Fundeon aan nieuwe communicatiemiddelen om meer
↑ De opleidings bedrijven zoeken naar hoe zij hun opleidingsrol in de sector goed kunnen vervullen. Peter Postma: “De initia tieven die nu lopen zijn bouwsteentjes voor een nieuw opleidingssysteem. Dat gaat zeker iets opleveren.”
→
FUNDAMENT - augustus 2011
5
Mening rubriek
↑ Harry Roncken, directeur ReVaBo Oosterbeek.
↑ Peter Postma, directeur Stivako infra-opleidingen en Revabo bouw opleidingen in Oss.
en andere doelgroepen te benaderen. De opleidingsbedrijven bezoeken nu zelf de scholen om voldoende leerlingen te vinden. Een taak die tot enkele jaren geleden door de mensen van Fundeon werd uitgevoerd. Daar schuilt wel het gevaar van verschraling, signaleert Roncken. “Fundeon vertelde over alle bouwberoepen; wij alleen over de beroepen waarvoor we opleiden. Zo komen de gespecialiseerde beroepen in het gedrang. Misschien kunnen we nog beter samenwerken en streven naar een netwerk met een goede spreiding van de opleidingen. Niet elk opleidingsbedrijf kan alles aanbieden. Daarvoor zijn de aantallen te klein.” Bedrijfstaksubsidies Postma noemt de bedrijfstaksubsidies ‘een aflopende zaak’. Hij geeft als voorbeeld de subsidie voor niveau 3, die fors is verlaagd. Tegelijk is in de cao voor deze leerlingen een hoger loon afgesproken. De directeuren spreken van een ‘hapering in de communicatie’. Postma: “Het loon van sommige voortgezette leerlingen is nu zo hoog, dat ze in salaris achteruit gaan na afronding van hun opleiding. Dat is geen wenselijke situatie. Je moet dus creatief zijn, de dingen anders doen. De bbl-opleiding niveau 2 valt nog onder de minimale kwalificatieplicht. De vakopleidingen op niveau 3 kunnen ook anders worden ingevuld. Na niveau 2 kan het opleidingsbedrijf voor degenen die verder willen, zelf een stukje scholing invullen via flexibele varianten, waarbij het onderscheid tussen bol en bbl vervalt.” Omgekeerde evc-route Postma schetst een andere structuur en noemt die de ‘omgekeerde evc-route’. Bij evc wordt afgekruist wat nog niet is gedaan. Voor iemand met een bbl-diploma niveau 2 kun je dat omkeren: wat is nodig om niveau 3 te
Belangenbehartiger voor opleidingsbedrijven De vakgroep Opleidingsbedrijven van Bouwend Nederland heeft zich ontwikkeld tot een belangenbehartiger voor de opleidingsbedrijven in relatie tot de verschillende partijen en organisaties in de bedrijfstak bouw. Opleidingsbedrijven profiteren van de ideeën en initiatieven die uit de vakgroep voortkomen.
6
FUNDAMENT - augustus 2011
↑ Timo Jansen, directeur S.B.R. Amersfoort.
bereiken? Een deelnemer volgt dan geen reguliere opleiding. De leerling wordt uitgeplaatst, krijgt theorie op maat, doet gericht ervaring op en weet welke stations moeten worden gepasseerd om niveau 3 te bereiken. De opleiding kan eigentijds worden ingericht en je zit niet vast aan een tijdspanne van twee jaar tot het examen. Dat
“We moeten moderniseren en flexibiliseren” kunnen er ook vier zijn. Deelnemers zijn dan niet in dienst van het opleidingsbedrijf, maar van een andere rechtspersoon. Er komen langere trajecten met meer flexibele mogelijkheden. Opleidingsbedrijven in het hele land zijn enthousiast over dit idee. Maar niet iedereen heeft direct na de vakantie de zaken geregeld. Zo moet er nog met de roc’s worden overlegd. Vijf zuidelijke opleidingsbedrijven beginnen er in het nieuwe schooljaar mee. Opleidingsbedrijven leveren ook een bijdrage aan een doorlopende leerlijn. Ze willen met flexibele trajecten niet alleen in de breedte wat doen, maar structureel ook betrokken zijn bij de niveau 4-opleidingen met goede doorstroommogelijkheden naar niveau 5. Er lopen al verschillende trajecten, deels in samen werking met BouwTalent. “De initiatieven die nu lopen zijn bouwsteentjes voor een nieuw opleidingssysteem. Dat gaat zeker iets opleveren”, stelt Postma. Optimisme Er heerst optimisme over de toekomst. Opleidings bedrijven richten zich deels op andere doelgroepen met andere leeftijden. In de infra is dit overigens al jaren zo. Ze vullen de opleidingstrajecten zo flexibel mogelijk in. Met liefst wat ruimte in de kwalificatiedossiers voor individuele invulling. Al is het maar omdat steeds meer mensen bij onderaannemers werken. Opleidingstrajecten moeten vier of vijf jaar kunnen duren, zonder dat zij door subsidieregels worden gedwarsboomd. “En laten we ook naar de ‘achterkant’ van de opleiding kijken”, zegt Jansen. “Ik wil mijn deelnemers graag aan de bedrijfstak binden door ze na afloop van de opleiding extra scholing te geven, zeker als er geen direct dienstverband bij een regionale aannemer mogelijk is.” ←
Relatiedag Fundeon
29 september 2011 14.30-20.00 uur Vredenburg Leidsche Rijn Presentatie: Harm Edens
Verbindend Inspirerend Motiverend
Verbindend De jaarlijkse Fundeon Relatiedag vindt donderdag 29 september plaats. Tijdens deze dag ontmoeten werkgevers, opleiders en andere relaties van Fundeon uit de bouw- en infrasector elkaar. Een verbindend evenement!
Inspirerend ↑ Harm Edens
De Fundeon Relatiedag heeft een afwisselend programma. Het dagthema is: ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en binnen het beroepsonderwijs. Trendwatcher en gastspreker Adjiedj Bakas geeft op ludieke wijze zijn visie hierover. Ook is er aandacht voor recente ontwikkelingen bij Fundeon.
Motiverend
↑ Adjiedj Bakas
Verspreid over de Relatiedag reikt Fundeon de Onderwijsprijzen Bouw & Infra 2011 uit aan de Beste Leerbedrijven, de Beste Leerlingbouwplaats en de Beste Leermeester. De uitreiking van deze zeergewaarde titels zijn hoogtepunten van de Relatiedag.
Het belooft een afwisselende dag te worden, waaraan u een actieve bijdrage kunt leveren. Op www.fundeon.nl vindt u meer informatie over de Relatiedag. Op de website kunt u zich ook aanmelden.
FUNDAMENT - augustus 2011
7
Fundeon
Onderwijsprijzen 2011 Tijdens de Relatiedag reikt Fundeon de Onderwijsprijzen Bouw & Infra 2011 uit.
De genomineerden zijn:
Beste Leerbedrijf Bouw & Infra 2011 kennis op ouw
Beste Leerling bouwplaats 2011
Beste Leermeester Bouw & Infra 2011
Categorie Bouw › Van Dijk Bouw B.V. uit Hardenberg › Bouwbedrijf M.J. de Nijs en Zonen B.V. uit Warmenhuizen › Huybregts Relou BV uit Son
› Restauratieproject Abdij Onze Lieve Vrouwe van Sion in Diepenveen met als aannemer Nossent Bouw B.V. uit Winterswijk
› John Bruining, van Bimo Bouw uit Harderwijk
Categorie Infra › Van Dusschoten Bestrating en Bouw uit Enschede › Van Vulpen uit Gorinchem › Talboom Bestratingen BV uit Etten-Leur
› Nieuwbouwproject 'Waterland' in Roosendaal met als aannemer BVR Bouw uit Roosendaal
8
FUNDAMENT - augustus 2011
›T hieu van Koolwijk, van Standvast Wonen uit Nijmegen
› Project Nieuw Crooswijk in Rotterdam met als aannemer ERA Contour B.V. uit Zoetermeer
Categorie Gespecialiseerde Aannemerij › Frans Nooren B.V. uit Stadskanaal › Metselbedrijf Slingerland uit Schoonhoven › Jacobs Dakbedekkingen B.V. uit Wanssum Categorie Middenkader › Bouwbedrijf Salverda BV uit 't Harde › Klunder Architecten uit Rotterdam › Thuisvester uit Oosterhout
› Martijn Terlouw, van Groenendijk PGN Bouw uit Dordrecht
29 september 2011 14.30-20.00 uur ←U it de winnaars van de vier categorieën wordt het Beste Leerbedrijf Bouw & Infra 2011 gekozen.
Vredenburg Leidsche Rijn
Kort nieuws
Hemubo benut Bouw Door, Leer Verder! en EVC-centra Bouw & Infra
Alle betonreparateurs gediplomeerd Alle betonreparateurs van Hemubo Betontechniek hebben sinds juli een vakdiploma op mbo-niveau 2. 35 van hen hebben dit gehaald door de afgelopen winter vakmodules te doorlopen via het project Bouw Door, Leer Verder!, aangevuld met een evc-traject via de EVC-centra Bouw & Infra. Via Bouw Door, Leer Verder! kunnen vakmodules voor diverse beroepen doorlopen worden. Voor betonreparateurs zijn er vijf verschillende vakmodules op mbo-niveau 2. Deze vakmodules worden gegeven door ervaren mensen uit de praktijk, werkzaam bij het eigen bedrijf of collega-bedrijven. Elke vakmodule wordt afgesloten met een certificaat op mbo-niveau 2 of 3. Door daarnaast in een evc-traject vast te leggen welke kennis en ervaring de werknemer in de praktijk heeft
opgedaan, toont de werknemer aan over alle kennis en vaardigheden te beschikken die nodig is om het vakdiploma betonreparateur te ontvangen. Trotse werkgever Ed van den Bosch, directeur van Hemubo Beton techniek is trots op zijn personeel. "Zeker voor oudere werknemers is een leven lang leren niet vanzelf sprekend. Toch is het ook voor hen belangrijk om goed te worden bijgeschoold. Door dit opleidings traject beheerst iedereen alle relevante technieken. De betonreparatiesector kan alleen kwaliteit leveren, als we nu en in de toekomst over goed opgeleid personeel kunnen beschikken”, vervolgt Van den Bosch. “Daarom hebben wij als eerste bedrijf ervoor gekozen alle medewerkers een dergelijke opleiding te bieden.” Naast een technisch inhoudelijk programma, was er aandacht voor burgerschap. Een aantal nietNederlandse werknemers kon zo voldoen aan de vereisten voor inburgering. ←
Bouw Door, Leer Verder! stopt Eind dit jaar eindigt het project Bouw Door, Leer Verder! Tot 15 november kunnen bedrijven opleidingsplannen indienen om medewerkers via dit project, op kosten van de sector, bij te scholen. Kijk voor meer informatie op pagina 30 of www.fundeon.nl/aco.
Leerlingen bouwen mee aan Kulturhus in IJsselmuiden Davy Hollander en Jeffrey Spijker werken als leerling mee aan de bouw van het Kulturhuis in IJsselmuiden. Trebbe Bouw investeert daarmee in de toekomst van het vakmanschap. “We willen niet alleen nu goede mensen aan het werk hebben, maar ook over twintig jaar”, stelt uitvoerder Erik Kleen. Davy Hollander zit er helemaal op zijn plek: “Een grote, hoge bouw; dat vind ik mooi. Er gebeurt veel en je leert er dan ook van alles.” Jeffrey Spijker houdt van het fijne aftimmerwerk. Zijn oorspronkelijke voorkeur ging daarom uit naar een werker varingsplek bij een kleine aannemer. “Gelukkig blijkt er ook heel veel timmerwerk aan het Kulturhus te zitten. Dus tot mijn verrassing kom ik bij een groot bedrijf als Trebbe en een bouwproject van deze omvang ook goed aan mijn trekken.” ←
Jeffrey Spijker (links) en Davy Hollander. →
FUNDAMENT - augustus 2011
9
Praktijk
Voorbereiden op Worldskills 2011
Bouwkampioenen timmeren aan de weg
Als voorbereiding op Worldskills 2011 volgen de Nederlandse bouwkampioenen een trainingscarrousel. Van 11 tot en met 14 juli waren Twan Schiphorst, Guido van Dingenen en Ralph Mooijman te gast bij opleidingsbedrijf BouwBasic in Deventer.
i www.worldskills-team.nl
Op maandagochtend 11 juli melden de bouwkampioenen zich bij opleidingsbedrijf BouwBasic in Deventer. Van de Fundeon-experts krijgen de deelnemers de officiële opdracht voor Worldskills in Londen. Aan alles is gedacht. Voor de metselaar zijn er bijvoorbeeld speciale Engelse stenen, zodat hij straks in Londen niet voor verrassingen komt te staan. Ook is er onder tijdsdruk gewerkt. Winnaarmentaliteit Als tegelzetter Guido van Dingenen klaar is met zijn werkstuk, schuift hij aan en vertelt over de afgelopen
10
FUNDAMENT - augustus 2011
tijd. “Ik heb ontzettend veel positieve reacties gehad op het winnen van de Nederlandse Bouwkampioenschappen. Mijn werkgever en opleidingsbedrijf steunen mij op weg naar Londen. De afgelopen maanden heb ik naast mijn werk ontzettend veel getraind.” Guido oefende onder meer oude werkstukken van de Worldskills. In Deventer ging hij aan de slag met de officiële opdracht. Zijn tactiek is helder: “In Londen is de opdracht voor 70 procent hetzelfde, er verandert 30 procent. Ik wil de opdracht zo beheersen dat ik hem in 19 uur kan maken, in plaats van de 22 uur die ervoor staat. Dan
De deelnemers Tegelzetten: Guido van Dingenen (links) van S.P.T. Noord-Brabant en Woonbedrijf uit Eindhoven. Timmeren: Ralph Mooijman (midden) van Bouwbedrijf H. Klein Poelhuis en Bouwopleidingen Berkelstreek. Metselen: Twan Schiphorst (rechts) van Bouwbedrijf Vosman uit Raalte en opleidingsbedrijf BouwBasic uit Deventer.
De experts aan het woord Vanuit Fundeon begeleiden Jan van der Kolk, Maup Ruijsbroek en Michel van Erkelens als experts de Nederlandse bouwkampioenen. “De deelnemers zijn bloedfanatiek”, vertelt Ruijsbroek. “Ze willen steeds beter worden. Dat is mooi om te zien.” Jan van der Kolk vult aan: “We hebben nu nog tien trainingsdagen. Die dagen gebruiken we om verder te verbeteren. Ook aan het mentale aspect wordt aandacht besteed.” Michel van Erkelens is trots op het vakmanschap dat de deelnemers in zich hebben. “De deelnemers hebben ontzettend veel talent. We kunnen op deze manier laten zien hoe mooi vaktechniek is.”
heb ik nog drie uur voor de extra moeilijkheidsgraad. Deze tip heb ik van Michel, de expert die mij begeleidt, gekregen. Ook oud-deelnemers hebben ons goede adviezen gegeven. Ik ga naar de Worldskills om te winnen, daar zet ik mij volledig voor in!” Scoren met secuur werken Voor metselaar Twan Schiphorst kwam het als een verrassing dat hij naar de Worldskills mocht. Hij werd tweede tijdens de Nederlandse Bouwkampioenschappen, maar mag nu toch aantreden. Bij opleidingsbedrijf BouwBasic in Deventer en bouwbedrijf Vosman uit Raalte werd er
“Ik moet mij onderscheiden door secuur te werken” enthousiast gereageerd. Bij Vosman werden zelfs de auto’s beplakt met stickers van Twan en hij heeft een prominente plek op de website. “Ik vind het hartstikke mooi om mee te doen. Dit is een ervaring voor het leven, waar je ook veel van leert. Mijn opdracht voor Londen is niet extreem moeilijk. Ik moet mij onderscheiden door secuur te werken. Op de maatvoering en afwerking kan ik punten scoren. Dat is mijn doel, ik ga mijn best doen!” Een droom “Voor mij zijn de Worldskills een doel en een droom die uitkomt”, begint timmerman Ralph Mooijman. “Na de Nederlandse Bouwkampioenschappen ben ik direct weer
aan het werk gegaan. We hebben naast de trainingsweken ook trainingsdagen gehad van Skills Netherlands. We leerden de andere deelnemers kennen en kregen onder meer mediatraining. De officiële opdracht voor timmeren is moeilijk. Ik heb een dag hulp gehad van Bouke Koopman, hij deed in 1999 mee aan de Nederlandse Bouwkampioenschappen. Ik heb veel van hem geleerd. De aankomende tijd ga ik extra oefenen voor de Worldskills. Ik ga namelijk voor de winst!” ←
Goede promotie voor de bouw “Met de Worldskills en de Nederlandse Bouwkampioenschappen laten we zien hoe mooi het vak is.” Aan het woord is Anton Sibelt, coördinator opleidings bedrijf BouwBasic in Deventer. “Op deze manier kunnen we jongeren interesseren voor bouwtechniek. Daarom werken we als opleidingsbedrijf graag mee aan de deelname van Twan Schiphorst aan de Worldskills. Het is mooi om te zien hoe gepassioneerd deze jongens met hun vak bezig zijn.”
FUNDAMENT - augustus 2011
11
Kort nieuws
Leerlingen SSP Amsterdam bouwen eigen onderkomen Begin juli hebben de leerlingen van het opleidingsbedrijf SSP Amsterdam het hoogste punt bereikt van hun eigen nieuwe onderkomen in Diemen. Halverwege 2012 moeten de leerlingen het gebouw opleveren en in gebruik nemen. “Het is niet zomaar een bouwproject”, stelt René Cossé, directeur van SSP Amsterdam. “Dit gebouw wordt door en voor leerlingen gebouwd. Ook de onderaannemers, zoals de loodgieter, de elektromonteur en de schilder, moeten leerlingen inzetten om het werk te mogen maken.” Opleidingsmogelijkheden vergroten Cossé: “In 2009 merkten we dat de bouwproductie in Amsterdam begon te stagneren en dat zette zich in 2010 sterk door. Wij hadden daardoor gedurende lange tijd geen werk voor onze leerlingen en moesten hen opvangen in onze werkplaats. Dat werkte natuurlijk niet.
Onze jongens wilden echt bouwen en niet alleen maar oefenopdrachten maken.” Daarom besloot het SSP om de vervanging van units op het eigen terrein naar voren te halen. “Door nu een permanent gebouw te plaatsen, sloegen we meerdere vliegen in een klap. In de eerste plaats hebben we nu ‘echt’ werk voor onze leerlingen, ten tweede hebben we straks een prachtig nieuw gebouw dat voldoet aan alle moderne eisen. Bovendien leveren we straks enthousiaste jonge vaklieden af aan de bouwbedrijven, die beretrots zijn op hun werk.” Het bouwwerk wordt halverwege 2012 in gebruik genomen. De bouwtijd is hiermee langer dan gebruikelijk. Dat komt doordat het leerelement bij de bouw voorop staat. ←
SSP Amsterdam →
Gelders Restauratie Centrum naar Openlucht Museum Het Gelders Restauratie Centrum (GRC) geeft komend schooljaar de restauratieopleidingen op niveau 3 voor timmermannen en metselaars nabij het Nederlands Openlucht Museum in Arnhem. In het vernieuwde concept wordt optimaal gebruik gemaakt van de restauratieprojecten in de regio.
12
FUNDAMENT - augustus 2011
De begeleiding van de leerlingen wordt gegeven door restauratiedeskundigen uit de praktijk. Op de opleidingslocatie zijn bovendien een practicumruimte en documentatieruimte voorhanden. Het GRC wordt ondersteund door alle roc’s en opleidingsbedrijven in Gelderland. Voor de start van het GRC wordt nauw samengewerkt met opleidingsbedrijf Doetinchem en het Graafschap College en uiteraard de andere samenwerkende partners van het GRC (Monumentwacht Gelderland, Nederlands Openluchtmuseum, Geldersche Kasteelen. Provincie Gelderland, Bouwend Nederland en enkele restauratiebedrijven). ←
Social media Dossier behorend bij Fundament 4, augustus 2011
“Laat zien dat je bestaat”
Werkt social media in de bouw- en infrasector? “Binnen afzienbare tijd zijn social media de belangrijkste communicatiemiddelen.” Dat denkt Geoffrey van Rosmalen (41), directeur van Rosmalen Bouw bv. Bijna iedereen heeft weleens gehoord van Twitter, LinkedIn, Hyves of Facebook. Maar niet iedereen is er daadwerkelijk actief mee. Van Rosmalen: “De bouw- en infrasector loopt op dit gebied zeker niet voorop. Maar het wordt de toekomst. Ook onze sector moet eraan geloven.”
i @rosmalenbouw
Van Rosmalen heeft een voorliefde voor internet en digitale ontwikkelingen. “Het is puur interesse dat ik mij elke nieuwe ontwikkeling eigen wil maken, een echte hobby. In december heb ik een iPhone gekocht en ben ik mij gaan verdiepen in social media, zoals Twitter, LinkedIn en Facebook. Ik heb een week op internet gezeten en social media bijeenkomsten bezocht. Zo ben ik erachter gekomen welk medium voor welk doel geschikt is. De mogelijkheden en kansen zijn talrijk.”
@geoffvrosmalen www.rosmalenbouw.nl
Twitter Van Rosmalen vervolgt: “Ik wilde onze naamsbekendheid vergroten, optimaal op
de hoogte zijn van de ontwikkelingen in de sector en anderen op de hoogte stellen van nieuws en ontwikkelingen over de sector en specifiek over Rosmalen Bouw.” Volgens de directeur is Twitter het ideale medium om deze doelstellingen te bereiken. Daarvoor zijn meerdere zaken van belang. “Je moet er tijd en energie insteken, anders werkt het niet”, benadrukt Van Rosmalen. “Twitteren heeft alleen zin als je volgers hebt. Daar ben ik actief mee aan de slag gegaan. Ik heb mijn doelgroep gezocht met TweetAdder. Hiermee selecteer je automatisch een groep die interessant is. Ik heb gekeken wat interessant is voor mij en voor wie Rosmalen Bouw interessant kan zijn.
FUNDAMENT - augustus 2011
→
13
dossier: Social media rubriek
Daarvoor heb ik selectietermen zoals bouwkunde, architectuur en makelaars gekozen. Ik heb nu al honderden volgers.” Positief nieuws Van Rosmalen vindt dat je met social media elkaar kunt ondersteunen, promoten en versterken. “Ik heb onlangs een goed gesprek gehad met een adviseur Personeelsontwikkeling van Fundeon. Twee medewerkers starten met een loopbaantraject. Dat is goed nieuws voor op Twitter. Aan de ene kant informeer ik mijn volgers over het loopbaantraject van Fundeon. Aan de andere kant zien zij dat Rosmalen Bouw investeert in haar personeel.” Van Rosmalen ziet dit ook als belangrijke taak van de sector. “Onlangs was de Dag van de Bouw. Dat Twitter ik, want op dat soort werving- en promotieactiviteiten moeten we als sector trots zijn. Hoe meer bedrijven daar aan mee doen, hoe breder het uitgedragen wordt. Door actief te zijn met dit soort nieuws zetten we de sector in een goed daglicht, dat draagt bij aan een beter imago. In de toekomst hebben we veel goede vakmensen nodig en juist de toekomstige instroom zit steeds meer op social media.” Handige tools Van Rosmalen kan zich voorstellen dat veel bedrijven denken dat het te veel tijd kost. Het gaat ook niet vanzelf. “Een tip, wijs als bedrijf iemand aan die affiniteit heeft met social media en zeer bewust daarmee omgaat. Dan pas werkt het.” Van Rosmalen wijst ook op diverse handige tools waarmee je volgers en nieuws kunt selecteren en automatiseren en daarmee effectiever kunt communiceren. “Met Twitterfeed wordt bouwgerelateerd nieuws, bijvoorbeeld van Cobouw, automatisch naar mijn volgers gestuurd, daar hoef
14
FUNDAMENT - augustus 2011
ik zelf niets voor te doen. Je kunt zelf de frequentie hiervan bepalen. Daarnaast selecteer ik met TweetDeck het nieuws van degenen die ik volg. Door kolommen aan te maken kun je nieuws van hetzelfde onderwerp selecteren. Bijvoorbeeld nieuwbouw, renovatie, verbouw of onderhoud. Zo hoef je niet alles te lezen maar alleen wat je op dat moment interessant vindt. Dit soort tools maken twitteren makkelijker en effectiever.” Toekomst Rosmalen verkent ook andere social media. “Ik heb onlangs een profiel aangemaakt op LinkedIn. Met dit virtueel netwerk voor vakmensen wil ik mijn netwerk uitbreiden en lid worden van bepaalde groepen, zoals Bouwend Nederland. Zo kan ik deelnemen aan discussies, vragen stellen en opmerkingen maken. Dit vergroot je betrokkenheid bij de sector.” De laatste stap die Van Rosmalen wil maken is YouTube. “YouTube is de op twee na grootste zoekmachine van de wereld. Ook daarop wil ik gevonden worden. Met bijvoorbeeld een mooie bedrijfsfilm of juist projectgebonden materiaal.” Ik twitter, ik besta “Ik wil laten zien dat wij bestaan. Gevonden worden. Zoekt men op Google onze naam, dan wijst alles naar ons bedrijf. In deze tijd moet je zichtbaar zijn. Het werk komt niet zomaar aanwaaien, mensen zijn steeds kritischer in hun keuze van aannemers. Een goede, onderscheidende presentatie in onder meer de social media kan in je voordeel werken. Maar uiteraard blijft goed vakwerk van hoge kwaliteit het voornaamste. Want je hebt er niets aan om op Twitter terug te lezen dat je slecht werk hebt geleverd.”
qr-code, prachtig fenomeen Het valt officieel niet onder social media, maar is een ontwikkeling die we steeds meer zien. De qr-code. Dat is een link die is omgezet in een soort streepjescode. Met een qr-code scanner op je telefoon kun je een foto maken van de code en ga je rechtstreeks naar de link. “Dat is een prachtig fenomeen”, vindt Van Rosmalen. “Op mijn visitekaartjes heb ik drie qr-codes staan die doorlinken naar de site, onze locatie en onze contactgegevens. Van deze codes heb ik tevens stickertjes laten drukken. Op verschillende evenementen en bijeenkomsten plak ik deze stickertjes. Mensen zijn nieuwsgierig en willen weten waar de code heenleidt. Aan het bezoekersaantal van de mobiele website, de site die via de mobiele telefoons wordt bezocht, zie ik dat het bezoekersaantal enorm is gestegen.”
Social media Miljoenen gebruikers en oneindig veel mogelijkheden. Ongeveer een derde van de Nederlanders is actief in één of meer social media-netwerken. Daar zitten ook – toekomstige – werknemers in de bouw en infra bij. Dit dossier geeft inzicht in wat social media zijn en wat organisaties in de bouw- en infrasector ermee kunnen op het gebied van werving, ontwikkeling en behoud van personeel.
Social media? Wat zijn dat? Social media is een verzamelterm voor alle diensten op internet die het mogelijk maken om informatie te delen zonder tussenkomst van een redactie. Bezoekers kunnen relaties met elkaar aangaan en reageren op elkaars berichten. In principe gelden ook weblogs en forums als social media. De meeste aandacht gaat inmiddels echter uit naar sociale netwerken, zoals Hyves, LinkedIn, Facebook en Twitter. Maar ook sites waar vooral filmpjes, foto's en presentaties gedeeld worden, zoals YouTube, Flickr en Slideshare, behoren tot de social media.
Altijd zichtbaar in de social media Social media zijn democratisch en ongenadeloos eerlijk. Veel bedrijven hebben daarom de neiging om zichzelf niet te presenteren op social media. Echter, niet actief meedoen, betekent niet dat er niet online over je wordt gesproken. Mensen delen hun mening met iedereen in hun netwerk. Als ze een huis hebben gekocht en er zijn veel opleverpunten, dan melden ze dat op Twitter of Facebook. Inclusief de naam van het bedrijf dat de woning heeft gebouwd. Heeft iemand gesolliciteerd, maar daar geen reactie op gekregen? De kans is groot dat hij daarover een negatieve opmerking schrijft op LinkedIn of Hyves. Andersom delen mensen ook graag positieve berichten met elkaar. Bijvoorbeeld dat ze zich hebben aangemeld voor een bouwopleiding, een leuk sollicitatiegesprek hebben gehad of beginnen aan een opleiding die de werkgever betaalt. Zelf meedoen Door een bedrijfsprofiel aan te maken op verschillende social media, presenteert een
bedrijf zich daar zoals het dat wil. Belangrijker is echter om je als bedrijf, of als werknemer van een bedrijf, actief te mengen in de gesprekken die op social media worden gevoerd. Hoe mensen - namens het bedrijf - aan de gesprekken deelnemen, bepaalt hoe het bedrijf en zijn mensen, worden gewaardeerd op social media. Bedrijven die alleen twitteren over hoe goed ze zijn, worden minder serieus genomen dan bedrijven die reageren op tweets van
anderen met relevante informatie. Door gebruik te maken van programma’s als Hootsuite of Tweetdeck kun je monitoren wat er over je bedrijf in de social media wordt gezegd. Door daar adequaat op te reageren, houd je de beeldvorming over het bedrijf zoveel mogelijk in eigen hand. Een bedrijf dat wordt gewaardeerd in de social media is betrouwbaar, reageert snel en is goed bereikbaar.
Tips om succesvol te twitteren 1. Personen spreken meer aan dan bedrijven. Stimuleer medewerkers daarom om te twitteren. Iemand die werkgerelateerde tweets afwisselt met persoonlijke krijgt vaak de meeste volgers. 2. Wees eerlijk. Zaken positiever voorstellen dan ze zijn, wordt afgestraft. 3. Reageer op anderen. Twitteren is tweerichtingsverkeer. Ook het retweeten van berichten van anderen maakt jouw account interessanter en relevanter om te volgen. 4. Geef cadeautjes. Door het geven van cadeautjes aan jouw volgers kun je op korte termijn een flink aantal extra volgers krijgen. Let op: ben je daarna niet relevant, dan zijn al die volgers ook weer heel snel vertrokken.
FUNDAMENT - augustus 2011
15
dossier: Social media
“Je moet ook reageren” Jolanda van Hogeloon is hoofd personeelszaken bij de bouwende ontwikkelaar Heilijgers. Ze is actief op LinkedIn, Facebook en Twitter. “Wij communiceren intern vooral via intranet. Van actueel nieuws tot de verjaardagen van alle medewerkers. Onze medewerkers houden in de gaten of er nieuws op staat. Voor onze buiten medewerkers gebruiken we de prikborden op de bouwplaatsen. Voor diverse projecten hebben we facebookpagina’s. Iedereen die de ontwikkelingen van een project wilt volgen kan daarbij aanhaken. Zowel potentiële huizenkopers als medewerkers en leerlingen van Heilijgers die bij het project betrokken willen zijn. Onze mensen maken daar zeker gebruik van. Ik heb voorgesteld om als bedrijf te gaan twitteren. Zelf doe ik dat al een tijdje en ik vind dat we mee moeten gaan met onze tijd. Juist met het oog op onze jonge en toekomstige medewerkers. Ik vind wel dat wanneer je een twitteraccount hebt, je geregeld relevante bood schappen moet verzenden. Je moet er goed over nadenken welke informatie geschikt is voor Twitter. Bovendien is het verstandig om niet alleen te zenden, maar ook te reageren op andere twitteraars. Zo krijg je ook steeds meer volgers.” @j_van_loon
Werven via social media Een derde van de Nederlanders maakt gebruikt van social media en dat aantal neemt alleen maar toe. Met name Facebook, Twitter en LinkedIn zijn het afgelopen jaar in Nederland enorm gegroeid.
Overzicht gebruikers van 15 jaar en ouder per netwerk in Nederland (bron: comScore Media Metrix)
Hyves lijkt met 7,5 miljoen bezoekers echt aan de top te zitten, maar is daarmee nog wel het grootste sociale netwerk van Nederland. Voor de werving van jongeren voor banen en opleidingen is dit bovendien een zeer interessant medium. De helft van de gebruikers is namelijk jonger dan 25 jaar. Ter vergelijking: op LinkedIn is 48 procent van de gebruikers tussen de 25 en 34 jaar oud.
media een nieuwe baan, opdrachtgever of een vriend(in) hebben gevonden. Via de netwerken bereik je namelijk niet alleen de mensen in je eigen netwerk. Gemiddeld heeft een gebruiker in een sociaal netwerk 139 contacten. Door een vacature te delen met de mensen in je eigen netwerk, bereik je ook het netwerk van je netwerk.
Volgens onderzoek van KPN zou inmiddels één op de vijf Nederlands via social
16
FUNDAMENT - augustus 2011
Maart 2010
Maart 2011
Totaal in social media
9.742.000
11.490.000
Hyves
7.692.000
7.650.000
Facebook
3.717.000
6.556.000
Twitter
1.923.000
3.207.000
LinkedIn
1.830.000
3.118.000
Adverteren in social media Behalve door informatie te delen via het eigen netwerk, kunnen in alle social media
ook advertenties worden geplaatst. Vaak kan dit heel gericht naar een specifieke doelgroep. In Hyves is het bijvoorbeeld mogelijk om de vacature alleen te tonen aan gebruikers in een postcodegebied van een bepaalde leeftijd en geslacht. Een opleidingsbedrijf kan er dus voor kiezen om een advertentie uitsluitend te tonen aan jongeren van 15 tot 18 jaar in het eigen werkgebied.
De grootste sociale netwerken Wat is wat?
Eigen werknemers in de social media In social media is geen onderscheid tussen privé en zakelijk. Mensen hebben in hun netwerk familieleden, vrienden, collega’s en zakelijke relaties. Dat betekent dat hoe een werknemer zich presenteert in de social media, afstraalt op de werkgever. Een bedrijf kan werknemers niet verbieden om actief te zijn op social media. Dat is ook niet wenselijk; mensen maken een bedrijf. Werknemers die actief zijn op social media zijn ambassadeurs van het bedrijf. Door werknemers te stimuleren zich te mengen in discussies op LinkedIn, te tweeten over het werk of foto’s en filmpjes over werkzaamheden te plaatsen, komt het bedrijf bij meer mensen in beeld. Reden voor ontslag De meeste werknemers zullen die ambassadeursrol goed kunnen waarmaken. De meeste mensen zijn namelijk trots op hun werk en delen graag de
mooie momenten uit het werk met anderen. De afgelopen tijd zijn er echter ook berichten in het nieuws geweest dat mensen zijn ontslagen, omdat ze ongepaste of beschadigende uitingen hadden gedaan via social media. In zo’n situatie moet een werkgever overigens duidelijk kunnen aantonen dat het bericht daadwerkelijk schadelijk is geweest voor het bedrijf. Voorkomen is beter. Door werknemers bewust te maken van de invloed die uitingen via social media kunnen hebben en dat deze berichten een negatieve uitstraling op het bedrijf hebben, kan veel leed worden voorkomen.
Richtlijnen gebruik social media Voor communicatie via social media gelden dezelfde richtlijnen als in overige vormen van communicatie. Als bedrijf is het belangrijk dat werknemers beseffen dat wat zij in de social media melden, gevolgen heeft voor het bedrijf waarvoor de werknemers werken. Soms kan het daarom aan te raden zijn om richtlijnen voor gebruik van social media op te stellen. De volgende richtlijnen kunnen als voorbeeld dienen. › Vertrouwelijke informatie blijft intern en deel je niet via social media. › Wat je schrijft blijft altijd online, ook als je je profiel hebt afgeschermd. › Publiceer niets wat in strijd is met waarvoor het bedrijf staat of schadelijk is voor het bedrijf. › Behandel het bedrijf en de collega’s met respect, ook online. › Respecteer copyrights; vermeld altijd bronnen. › Iedereen is zelf verantwoordelijk voor wat hij of zij op internet plaatst.
Twitter In maximaal 140 tekens (de lengte van een sms-bericht), geven mensen hun mening of delen ze hun gedachten of bezigheden met al hun volgers op Twitter. Iedereen kan deze berichten bekijken via www.twitter.com. Door een twitteraccount aan te maken, kun je zelf berichten plaatsen en mensen die je interessant vindt volgen. De accounts die je volgt, komen in een timeline te staan. Als je inlogt, zie je meteen wat de mensen in jouw timeline hebben getweet. LinkedIn Bij het aanmaken van een account op www.linkedin.com vul je in waar je momenteel werkt, waar je vroeger hebt gewerkt en wat voor opleidingen je hebt gevolgd. Je zoekt mensen op LinkedIn die je kent, zowel zakelijk als privé en voegt deze mensen toe aan je netwerk. Tot enkele jaren geleden fungeerde LinkedIn op deze manier vooral als een online vergaarbak van cv’s. Daarnaast biedt LinkedIn echter ook groepen waarbij je je kunt aansluiten of die je kunt maken. In deze groepen worden discussies gevoerd en vragen gesteld. Mensen die bijvoorbeeld werkzaam zijn in eenzelfde functie kunnen op deze manier kennis uitwisselen. Hyves Hyves is een Nederlands product. Net als Facebook en LinkedIn maak je een profiel aan en voeg je mensen die je kent toe aan je netwerk. Met de mensen in je netwerk kun je via korte berichten - de wiewatwaar - delen wat je momenteel bezighoudt of waar je bent. Je kunt langere berichten delen met je netwerk via het maken van blogs, je kunt filmpjes en foto’s toevoegen en korte berichten achterlaten op het ‘prikbord’ van je vrienden. Facebook Facebook is een internationale variant van Hyves. Ook hier kun je met je netwerk delen wat je bezighoudt en je kunt films en foto’s delen met je vrienden. Via de ‘vind ik leuk’ button kun je heel snel laten weten dat je een merk of een bericht van iemand in lees verder op pagina 19 →
FUNDAMENT - augustus 2011
17
dossier: Social media
“Traditionele media werken niet meer”
Hans van Gestel is directeur van opleidingsbedrijf 100%BOUW. Hij is actief op Twitter en LinkedIn. “Je kunt nog zoveel advertenties zetten en participeren in onderwijsbijlagen, maar traditionele vormen van communi catie werken nauwelijks meer. Wil je met jongeren in contact komen, dan kom je al gauw uit op social media. 100%BOUW staat op LinkedIn. Sinds kort hebben we ook een twitteraccount. In 140 tekens vertellen we bijvoorbeeld dat we 35 jongeren zoeken die we willen opleiden in de bouw. Ons getwitter is nog pril. Elke dag dienen zich ondernemers als nieuwe volger aan, die ik dan ook ga volgen. Ik hoop natuurlijk dat ook steeds meer jongeren ons zullen volgen. Zaak is om onze tweets voor hen zo interessant mogelijk te maken. Groot voordeel is dat je niet afhankelijk bent van intermediairs. Je communiceert rechtstreeks met je doelgroepen. Bovendien zijn social media bij uitstek interactief. Iedereen kan op alles reageren. Onze tweets laten we binnenkort zien op onze website. Onze accountnaam vermelden we in al onze uitingen, zodat iedereen ons kan volgen.” @100procentbouw
Imago van de sector De werkzaamheden in de bouw en infra lenen zich voor boeiende filmpjes. Door op bouw- en infralocaties te filmen en deze filmpjes te verspreiden via social media, kan de sector laten zien hoe afwisselend en boeiend het werk in de sector is. Dat heeft ook effect buiten de social media. Bouwbedrijf Huybregts Relou uit Son heeft bijvoorbeeld het afgelopen half jaar stagiair Kevin Monse de kans gegeven om over zijn werkzaamheden te bloggen en te tweeten. Monse won daarmee het Cobouw Talententraject. Dat leverde een paginagroot artikel op in Cobouw. Door op social media in beeld te brengen wat het werken in de bouw en infra inhoudt, kunnen jongeren een beter beeld krijgen van de functies die er in de sector zijn.
18
FUNDAMENT - augustus 2011
“De bouw bekender maken bij vmbo-leerlingen” Marc van der Wal is docent aan het Friesland College. Hij en het roc zijn actief op Hyves, LinkedIn en Twitter. “Als unit Bouw zijn we nog erg zoekende hoe je social media effectief in kunt zetten als communicatiemiddel. Onze cursisten en potentiële cursisten zijn geen jongens die de hele dag online zijn. Ze zitten hooguit op Hyves. Nog maar twee van mijn leerlingen zitten op Twitter. Ik vermoed wel dat dat er snel meer zullen worden. Onlangs, bij de metselkampioenschappen, heb ik wat tweets de wereld in gestuurd. Ook twitter ik regelmatig foto’s van mooie producten die hier gemaakt worden. Ik denk dat we social media zeker in kunnen zetten om de bouw bekender te maken bij vmbo-leerlingen. Laatst heb ik met Layar, een programma waarmee je digitaal je omgeving scant, bij een vmbo-school gestaan om te kijken wie er op Twitter actief waren. Die accounts zou je gericht een berichtje kunnen sturen, met de bedoeling dat ze je gaan volgen. Ook het opleidingsbedrijf is zich op social media aan het oriënteren. Misschien gaan we wel samen dingen doen op dit gebied.” @m_a_r_c74
← vervolg van pagina 17
Fundeon in de social media Ook Fundeon heeft haar eerste stappen met social media gezet. Via Twitter, Facebook, LinkedIn en YouTube wil Fundeon een bijdrage leveren aan de kennis over de mogelijkheden voor het opleiden en ontwikkelen in de bouw- en infrasector. Fundeon stimuleert haar medewerkers om zich te mengen in de discussies die online worden gevoerd. Gebruik social media in voorlichtingsproducten In september heeft Fundeon nieuwe voorlichtingsproducten gereed over opleidingen en beroepen in de sector. Op de posters en flyers staan qr-codes die verwijzen naar de beroepeninformatie op www.fundeon.nl/beroepen. Mensen met een smartphone kunnen een speciaal programmaatje downloaden waarmee deze qr-codes gelezen kunnen worden. Door de qr-code voor het cameraatje te houden, wordt automatisch de website geopend waarnaar de qr-code verwijst. Op YouTube en Vimeo plaatst Fundeon beroepenfilms om jongeren een goed beeld te geven van de mogelijkheden in de sector. Roc’s, opleidingsbedrijven, werkgevers en andere geïnteresseerden kunnen verwijzen naar deze filmpjes of de website van Fundeon.
Kijk op: www.twitter.com/Fundeon (@fundeon) www.facebook.com/fundeon www.linkedin.com > Companies > Fundeon www.youtube.com/user/Fundeontube
In bezit van smartphone? Download een qr-reader applicatie (bijvoorbeeld QR Droid of QR Reader) op de telefoon en houdt deze qr-code voor de camera. De telefoon opent dan automatisch www.fundeon.nl.
je netwerk op prijs stelt. Door in je profiel aan te geven welke pagina’s op Facebook je interessant vindt, zie je op je eigen pagina de berichten die op deze pagina’s zijn geplaatst. Bedrijven proberen daarom facebookpagina’s te maken die veel mensen interessant vinden. Berichten die op de bedrijvenpagina’s worden geplaatst, komen daardoor niet alleen in beeld bij alle volgers van die pagina’s, maar ook bij de mensen die deze volgers volgen. Google+ In juli heeft het bedrijf Google (van de zoekmachine) een eigen social netwerk gelanceerd, om de concurrentie aan te gaan met Facebook. Het grootste verschil met andere netwerken is dat Google+ de mogelijkheid heeft om het netwerk in te delen in kringen. Zo kun je onderscheid maken welke berichten bijvoorbeeld collega’s zien en welke je familieleden. Google+ biedt geen faciliteiten voor bedrijven om een pagina aan te maken. YouTube Via YouTube kun je filmpjes delen en bekijken. Filmpjes die je zelf op YouTube plaatst, kun je voorzien van trefwoorden. Via de zoekfunctie kunnen mensen bijvoorbeeld de term ‘metselaar’ invullen. Zij krijgen dan alle filmpjes te zien met die zoekterm. Hoewel het niet als zoekmachine is opgezet, fungeert YouTube wel als zodanig. Na Google wordt YouTube het meest gebruikt om informatie over onderwerpen te vinden. Een vergelijkbare site is Vimeo. Vimeo heeft minder gebruikers, maar biedt filmpjes van hogere kwaliteit. Slideshare en Flickr Via Slideshare kun je (powerpoint)presentaties delen, via Flickr foto’s. De diensten werken verder op dezelfde manier als YouTube. Combinaties van sociale netwerken Veel sociale netwerken kunnen aan elkaar worden gekoppeld. Zo kan automatisch worden ingesteld dat berichten die op Twitter worden geplaatst, ook zichtbaar zijn op Hyves, LinkedIn en Facebook en andersom. Het uploaden van filmpjes, foto’s en presentaties in deze sociale netwerken gebeurt via YouTube, Flickr en Slideshare, of vergelijkbare media. Om overzicht te houden van wat er gebeurt in de diverse sociale media, zijn speciale programma’s ontwikkeld. Via programma’s als Tweetdeck en Hootsuite zijn alle social media vanaf één plek te onderhouden en te volgen. FUNDAMENT - augustus 2011
19
dossier: Social media
Termen in de social media
@martienvanrheen Bouwstarters plaatst eerste leerling via Twitter! #trotsop Martien van Rheen directeur opleidingsbedrijf Bouwstarters, 24 juni
Posten: je post een bericht op een social media. Dit kan een tweet, krabbel of statusupdate zijn.
@kevinmonse
Tweet: een bericht van maximaal 140 tekens dat je plaatst op Twitter.
Kevin Monse, bouwkundestudent Hogeschool Zuyd, 21 juni
Wiewatwaar: korte mededeling die je doet op Hyves. Statusupdate: korte mededeling die je doet op Facebook. Retweet: bericht van een ander dat je doorstuurt op Twitter. Hashtag: plaatsen van een # voor een woord. Op Twitter wordt dit woord meteen een zoeklink naar andere berichten waar dit woord in voor komt. Timeline: overzicht van berichten op Twitter die geplaatst zijn door de mensen die jij volgt op Twitter. Krabbel: een bericht dat je op andermans Hyves-pagina achterlaat.
i Meer weten?
Voortgang Poort van Limburg: wp.me/p1oWP4-14B
@m_a_r_c74 @arievds site gezien, mooi. Overigens BOL is evenveel praktijk als BBL (stage en simulatie). Info op site klopt dus niet. Succes in #058! Marc van der Wal, docent ROC Friesland College, 20 juli 2011
@huybregstsrelou Leuk! Vandaag de jury van @fundeon op bezoek gehad voor de verkiezing van #leerbedrijfvanhetjaar #bouweninfra. We wachten in spanning af! Bouwbedrijf Huybregts Relou, 16 juni
@vannorelbouw Leuke opdracht gekregen voor remodelling van het interieur van McDonald’s in het centrum van Zwolle. Van Norel Bouw, 18 juli
@sslotboom
www.hyves.nl
Gisteren cursus #praktijkbegeleider met succes afgerond. Laat de #stageloper maar komen. #boltonbouw is weer #erkend leerbedrijf
www.facebook.com
Stefan Slotboom, bedrijfsleider Bolton Bouw, 20 mei
www.internetindebouw.nl www.internetmarketingeffect.nl www.frankwatching.com www.twitter.com
www.linkedin.com www.igoogle.nl
@LBGInfra Volgende week nog op zoek naar test locatie voor onze nieuwe “mini” gondzuigwagen, kijk op www.grondzuigtechniek.nl voor contactgegevens Leon Bastiaans Graafwerkzaamheden, 17 juni
20
FUNDAMENT - augustus 2011
praktijk
Eigen school voor aanleg tunnel
Voorzichtig optimisme bij A2school In Maastricht zijn de voorbereidingen voor de aanleg van de A2-tunnel, dwars door de stad, in volle gang. Voor dit enorme bouwproject, dat tien jaar gaat duren, hebben de gemeente en bouwconsortium Avenue2 de A2school opgericht. Het doel is om tijdens de looptijd van het project jaarlijks 75 leerwerkplaatsen te realiseren. De eerste ervaringen stemmen voorzichtig optimistisch. De leerlingen die vandaag aan het werk zijn in het toekomstige gebouw van de A2school boffen. De wethouder komt op bezoek en trakteert op Limburgse vlaai. Hij schuift aan en legt nog maar eens uit waarom de gemeente Maastricht zoveel belang hecht aan de A2school. De jongeren knikken en eten zwijgend door. Even later wordt er weer flink getimmerd, geschilderd en gezaagd. Binnenkort moeten de werkruimtes in stadion De Geusselt niet alleen huisvesting bieden
aan de A2school, maar ook aan het projectbureau A2, bouwconsortium Avenue2 en het informatiecentrum A2 Maastricht. Zo lang er werk is, wil ik blijven Leerling timmerman Vincent Essers (19) is druk in de weer met het maken van plinten, onder toeziend oog van leermeester Frans Sluijsmans. Vincent volgt het bbl-traject (beroepsbegeleidende leerweg) niveau 2 en
i www.a2school.nl
→
FUNDAMENT - augustus 2011
21
Praktijk
is via SWV Bouwopleidingen Zuid bij hoofdaannemer LAUDY Bouw & Ontwikkeling terechtgekomen. Hij werkt vier dagen per week en gaat één dag per week naar school. Dat hij deel uitmaakt van de A2school, ervaart Vincent niet als speciaal. “De opleiding kijkt wie bij welk bedrijf past. Zo ben ik bij LAUDY terechtgekomen. Het bevalt me hier goed. Zo lang er werk is, wil ik graag blijven”, vertelt hij. “Het liefste doe ik binnenwerk. Ik houd van secuur werk, daarom heb ik ook een voorkeur voor renovatie.” Ook Ricky Rijcks (17), bezig met een bbl-opleiding op niveau 1, leert alle kneepjes van het timmervak. Waarom hij voor de bouw heeft gekozen? Omdat zijn vader ook in de bouw werkte. Niet vanwege de A2school. “Maar het is wel fijn dat ik een contract kan krijgen als ik mijn opleiding goed afsluit.” Vincent leert van leermeester Leermeester Sluijsmans, al jaren in dienst bij LAUDY, staat vandaag samen met Vincent op de bouw. Hij is tevreden over zijn leerling. “Regelmatig beoordeel ik, door middel van een toets, de prestaties van Vincent in de praktijk. Ter plekke kan ik zien hoe hij gewerkt heeft, maar ook of hij bijvoorbeeld de veiligheidsvoorschriften in acht neemt. Als het goed is, leert Vincent van mij. Ik vind het zelf ook fijn om mijn kennis te kunnen overdragen.” Begeleiding Het systeem van leermeester-gezel is kenmerkend voor de A2school, legt Gaston Honings van Laudy uit. Niet alleen voor jongeren, ook voor oudere zijinstromers. “Bij de A2school kunnen werkzoekenden en leerlingen leren en werken combineren. Deelnemers worden begeleid door jobcoaches die ervaring hebben met leerwerktrajecten. We merken dat de leermeesters het leuk vinden om de fijne kneepjes van het vak over te brengen op hun leerlingen. Voor de leerlingen biedt het systeem structuur en houvast. Binnen ons bedrijf werken leermeester en gezel heel veel samen. Gaandeweg het traject krijgt de leerling meer vrijheid.
“Social return vergt veel overtuigingskracht” Wel blijven beiden minimaal één keer per week samen om tafel zitten. Vaak is de begeleiding een kwestie van aandacht, goed luisteren. En soms wordt iemand ook geholpen met vragen buiten het werk, bijvoorbeeld met het op orde krijgen van zijn geldzaken of het zoeken naar huisvesting.” Social return LAUDY heeft via de A2school op dit moment zes leerlingen aan het werk. Naast de timmermannen zijn
22
FUNDAMENT - augustus 2011
dat stukadoors, een schilder en een elektromonteur. Al deze leerlingen volgen een regulier bbl-traject. Dat lijkt opmerkelijk, want de A2school trok bij aanvang vooral aandacht vanwege de werving van mensen uit de regio met weinig kansen op de arbeidsmarkt. Via social return zouden ook werkloze jongeren perspectief moeten krijgen op een vaste baan, onder meer in de bouw. “Het streven is om 75 leerwerkplekken per jaar te realiseren”, zegt Riëtte Winkens, projectmanager social return bij de gemeente Maastricht. “Die 75 plaatsen worden breed ingezet, op alle niveaus. Dus net zo goed in de schoonmaak, de catering, de groenvoorziening als in de samenwerking met Hogeschool Zuyd.” Laagste niveau Winkens vervolgt: “In de bouw zijn we op het laagste niveau met acht jongens begonnen. Daarvan krijgen er zes binnenkort het diploma assistent infra, behaald bij Leeuwenborgh Opleidingen. Drie van de zes stromen
daarna door naar niveau 2, met begeleiding vanuit de gemeente en een jobcoach.” Een sterk punt van de A2school vindt Winkens de detachering van de leerlingen bij de aannemers. “Het mes snijdt zo aan twee kanten: de aannemers lopen geen risico en de leerlingen krijgen begeleiding van goede jobcoaches. Daarnaast is het ook mooi om te zien hoe de jongeren groeien tijdens hun opleiding. Voor sommigen is het VCA-diploma het eerste diploma dat ze ooit gehaald hebben. Daar zijn ze supertrots op.” Argwaan overwinnen De gemeente heeft alles in het werk gezet om het beroep van medewerker in de bouw te promoten en jongeren over de streep te trekken om zich aan te melden. Toch weet Winkens niet of ze de 75 leerwerkplaatsen gaan halen. “Het lastige is dat wij voor de planning van de werkzaamheden afhankelijk zijn van derden. Wij kunnen wel leerlingen aantrekken, maar er moet op dat moment ook werk voor ze zijn. Het is zaak
dat we geen valse verwachtingen wekken. Voor mij is het project desondanks geslaagd als de leerlingen een contract krijgen en de aannemers inzien dat het voordelen biedt om jongeren uit de buurt aan te nemen.” “Social return vergt veel overtuigingskracht”, vult Gaston Honings aan. “Zowel werknemers als bedrijven staan er vaak argwanend tegenover. Als je die argwaan kunt overwinnen, dan geeft dat enorme voldoening.” ←
FUNDAMENT - augustus 2011
23
praktijk
↑ Leermeester Ronald Dortmond (rechts) werkt dagelijks zij aan zij met leerling Jelmer Stielstra. “Ik houd ze goed in de gaten, maar laat ze steeds meer zelfstandig doen.”
24
FUNDAMENT - augustus 2011
Investeren in opleiden noodzakelijk voor voortbestaan beroep
“Er zijn weinig echt ervaren rietdekkers” Jelle Batema staat aan het roer van het gelijknamige rietdekkersbedrijf in Sumar. Het familiebedrijf bestaat al sinds 1840 en Jelle Batema zit zelf ruim dertig jaar in het vak. “Een prachtig mooi vak. Mijn vakkennis geef ik graag door aan de volgende generatie.”
“Je merkt het nu nog niet heel sterk, maar ik verwacht zeker krapte op de arbeidsmarkt als het om rietdekkers gaat. De vergrijzing speelt daarbij een rol, maar ook het feit dat je steeds meer kleine rietdekkersbedrijven ziet. Vaak zijn dit zzp’ers die niet of nauwelijks investeren in opleiden. Hier gaan we op een gegeven moment de gevolgen van zien. Doordat er weinig echt ervaren rietdekkers zijn, is investeren in opleiden noodzakelijk. Jongeren moeten goed worden voorgelicht op de basisschool en op de middelbare school. Na het vmbo moeten ze terecht kunnen bij een erkend leerbedrijf, zoals het onze. Hier kunnen ze dan de kneepjes van het vak leren”, zegt Batema. Werklozen ook een kans “Als een jongen bij ons komt is de eerste dag heel belangrijk, je ziet dan direct wat de houding van een leerling is en hoe gemotiveerd hij is. Hij moet wel willen”, vertelt Batema. “Overigens leiden we niet alleen jongeren op. Laatst
hebben we iemand van 40 aangenomen die werkloos was en geen ervaring of diploma op het gebied van rietdekken had. We hebben hem een kans geboden en die kans heeft hij gegrepen. Hij wilde graag, zag het werk en vindt het tot op heden prachtig en heeft veel plezier. Mooi toch?”
i www.jellebatema.nl
Zo snel mogelijk het dak op Nadat de leerling een rondleiding op het bedrijf heeft gehad neemt de leermeester hem mee naar de bouwplaats. Leermeester Ronald Dortmond: “Ik wil dat hij zo snel mogelijk het dak op gaat. Daar moet hij het immers leren en dat vinden de jongens ook het mooiste. Zo maak je ze enthousiast. Dat enthousiasme en ze echt warm maken voor het vak vind ik heel belangrijk. Ik vertel daarom veel, laat ze zien hoe leuk het kan zijn en wijs ze op mooie dingen, zoals hun eigen prestaties. Zo creëer je een fijne sfeer, een prettige samenwerking en kan ik op een goede manier vakkennis overdragen.” Intensieve begeleiding De begeleiding van de leerlingen laat Batema volledig over aan zijn leermeester. “De leerlingen kunnen altijd op hem terugvallen. De leermeester is constant bij ze en houdt ze goed in de gaten.” Dortmond voegt daaraan toe: “In het begin kijk ik goed naar hun karakter. Aan de hand daarvan bepaal ik hoe ik ze het beste de dingen kan leren. Ik heb voor mijn tijd als rietdekker in de jeugdzorg gewerkt. Die kennis komt bij de begeleiding van leerlingen zeker goed van pas. Hoewel ik ze altijd goed in de gaten houd, laat ik ze wel steeds meer zelfstandig doen, zodat ze vertrouwen krijgen in hun eigen kunnen. Mijn doel is dat het vakbekwame mannen worden die wellicht in de toekomst zelf leermeester worden en de vakkennis overdragen aan nieuwe leerlingen.” ←
↓ Rietdekker Jelle Batema (rechts) investeert in het opleiden van vakmensen. “Er komt krapte. Bij ons kunnen ze de kneepjes van het vak leren.”
Rietdekkersbedrijf Jelle Batema Rietdekkersbedrijf Jelle Batema is een allround rietdekkersbedrijf. Het bedrijf brengt nieuwe rieten daken aan en vernieuwt, repareert en onderhoudt bestaande rieten daken. Het bedrijf heeft kwaliteit hoog in het vaandel staan. Zo zijn ze volledig VCA gecertificeerd en zijn ze lid van de Rietmeesters; een organisatie die streeft naar topkwaliteit. Naast het rietdekken verhandelen ze riet, vernieuwen ze kapconstructies en vervaardigen ze uilenborden. Een uilenbord (ûleboerd in het Fries) is een plaat op de plek waar de drie zijden van het dak van een boerderij of schuur bijeenkomen. Zo wordt al eeuwen in Friesland de nokbalk tegen regen en wind beschermd. Het gat dat erin zit is bedoeld voor uilen om te nestelen. Elke streek in Friesland kent zijn eigen type ûleboerd.
FUNDAMENT - augustus 2011
25
achtergrond
Producten Platform vmbo BWI breed gewaardeerd
Nieuwe kansen voor extra instroom Bouwen, Wonen en Interieur i www.vmbo-bwi.nl
↓ Leon Bakker: “Laten zien dat je kunt doorstromen naar kaderopleidingen.”
26
FUNDAMENT - augustus 2011
Het aantal mbo-leerlingen bouw en infra daalt dramatisch. Net nu vanaf 2012 een groot tekort aan gekwalificeerde vakmensen verwacht wordt. Op het vmbo, van oudsher de hofleverancier van deze opleidingen, winnen techniekbrede varianten terrein. De afdeling Bouwen, Wonen en Interieur (BWI) zal ondersneeuwen, is de verwachting. Bovendien daalt het aantal vmbo-leerlingen dat voor techniek kiest. Drie vmbo-docenten geven hun kijk op de ontwikkelingen. “Met ons bevlogen team hebben we het aantal leerlingen dat voor Bouwen, Wonen en Interieur kiest de afgelopen tien jaar stabiel kunnen houden”, vertelt Leon Bakker, docent bouwtechniek op het Mondial College in Nijmegen. Tachtig procent van Bakkers leerlingen gaat door in de bouw. Ook op het Nuborgh College in Elburg kiezen de vmbo-leerlingen nog in ruime mate voor Bouwen, Wonen en Interieur. “Dat gaat ten koste van afdelingen als metaal, elektro en motorvoertuigen”, weet docent bouwtechniek Gert Kramer. “Ook bij ons komt dat vooral door het enthousiasme dat we als team uitstralen.” In Elburg
gaat eveneens zo’n tachtig procent van de leerlingen Bouwen, Wonen en Interieur verder in de bouw. Het Nuborgh College is pilotschool vmbo-infratechniek. “Dat promoten we flink”, zegt Kramer. “Vanuit de hele regio weten leerlingen ons te vinden. We laten ze veel buitenschoolse projecten doen. Daardoor zijn we behoorlijk aanwezig in de regio en laten we zien waar we mee bezig zijn. Dat trekt leerlingen.” Meisjes naar BWI Het Dr. Nassaucollege in Assen kampte jarenlang met een dalende instroom. Docent bouwtechniek Luut
↑ Luut Feunekes: “Meer ruimte voor creatieve leerlingen.”
Feunekes: “Op advies van het Platform vmbo BWI hebben ook wij de naam van onze afdeling veranderd in Bouwen, Wonen en Interieur. Ook de lesinhoud is aangepast. We hebben meer ruimte gecreëerd voor onze creatieve leerlingen. Inmiddels vertoont onze instroom een stijgende lijn. Vooral fijnhout en meubelen trekt veel meisjes.” Voorlichtingsmateriaal Alle drie de scholen maken voor de werving van nieuwe leerlingen gebruik van de nieuwe voorlichtingsmaterialen van het Platform vmbo BWI. Bakker neemt, als hij en zijn collega’s naar basisscholen gaan, graag de BWI-ballon met bijbehorende lesbrieven mee. “Hiermee proberen we een nieuwe generatie enthousiast te maken voor techniek.” In de opleiding werkt Bakker met lesmaterialen van het platform. “Komend schooljaar gaan we de cursus Basisveiligheid introduceren. Met het kaderprogramma werken we al langer.” Het Dr. Nassaucollege ontvangt om de week een basisschool. Ook dan worden de materialen van het platform ingezet. Bovendien maakt de school gebruik van de PSO-box van het platform. In Elburg worden de BWI-ballon, flyers en lesbrieven tijdens open dagen ingezet, “en ook in mijn lessen gebruik ik regelmatig producten van het platform”, vertelt docent Kramer. Techniekbreed Het Nijmeegse Mondial College gaat de komende jaren naar techniekbreed. Docent Bakker ziet dat met lede
De producten van het platform PSO-box: de Praktische Sector Oriëntatie bestaat uit een box met honderd kaarten. Dit is bedoeld om in de onderbouw van het vmbo techniekbreed loopbaanoriëntatie te bieden aan de leerling door het uivoeren van deze doeopdrachten. Individueel en in groepsverband. BWI-ballon: Een echte luchtballon is het voorlichtingsmiddel dat bijvoorbeeld gebruikt kan worden op open dagen. Er zijn opdrachtkaarten aan gekoppeld en lesbrieven.
ogen aan. “Dat is niets voor onze leerlingen. Degenen die de bouw in willen, willen niet met elektro of metaal aan de slag.” Bakker begrijpt dat veel vmbo-scholen overgaan op een intersectoraal programma. “Natuurlijk, ze moeten de school rendabel houden. Maar ik vind het voor de instroom bij Bouwen, Wonen en Interieur geen goede ontwikkeling. Techniekbreed is veel te algemeen voor onze bouwleerlingen. Straks weten ze van alles een beetje als ze bij ons uitstromen. En de stages: dat wordt alleen maar snuffelen.” Docent Kramer ziet nu al dat stages ook demotiverend kunnen werken. “De begeleiding bij sommige bedrijven is echt onder de maat. Blijkbaar wil men daar niet in
→
FUNDAMENT - augustus 2011
27
↑ Gert Kramer: “Vanuit de hele regio weten leerlingen ons te vinden.”
investeren. Dan hoort zo’n leerling: ‘Wie neemt hem vandaag mee? Ik heb hem vorige week al meegenomen. Zo’n stagiair wordt té vaak gezien als last. Dat is niet bevorderlijk voor de motivatie van zo’n jongen om verder te gaan in de bouw.” Examen Groot pijnpunt, wat betreft de toestroom naar het mbo, is volgens Bakker het examen. “De vmbo-leerlingen doen in april al examen. De voorbereidingen starten zo rond de jaarwisseling. Eigenlijk leren ze dat laatste halfjaar op het vmbo dus niets nieuws meer. Alleen maar herhalen. Dat is écht weggegooide tijd. Bovendien hebben de leerlingen ruim twee maanden zomer vakantie. Om na zo’n lange tijd weer in een leerritme te komen, valt niet mee. Het gevolg is een te grote uitval aan het begin van het mbo.” Docent Feunekes heeft vooral moeite met de praktijkexamens. “Deze sluiten totaal niet aan bij wat leerlingen willen doen. Laat ze in plaats van een hulpspant voor een dakconstructie een werkstuk maken waar ze wat aan hebben en waar ze trots op kunnen zijn.” Herkenbaar voor Kramer: “Wij hebben nu 35 kozijnen liggen, waar de leerlingen niets mee doen. In het verleden zijn er als examenwerkstuk prachtige tuinbanken gemaakt, met dezelfde verbindingen. Die nemen de leerlingen trots mee naar huis.” Boodschap De leerlingen van Feunekes hebben hun kozijnen omgebouwd tot dartbord. “Zo hebben ze er tenminste
28
FUNDAMENT - augustus 2011
nog wat aan. Maar het kan écht anders. Tijdens de opleiding hebben we onze leerlingen kleine zeilbootjes, piraatjes, laten maken. Daar zitten ook alle hout verbindingen in.” Feunekes is bovendien tegenstander van het bouwbrede examen. “Dan heb je een klas van zestien leerlingen, waarvan er niemand metselaar wil
“De begeleiding bij sommige bedrijven is echt onder de maat” worden en dan moeten ze toch een metselexamen doen. Kijk goed in welke richting de jongens en meisjes verder willen. Dat motiveert ze veel meer. Wij leveren geen vakmensen af. Dat worden ze op de vervolg opleidingen pas. Ik ben al blij als ze veilig kunnen werken en weten hoe ze gereedschap op de goede manier moeten gebruiken. Op de Landelijke Dag hoorde ik dit soort geluiden ook veelvuldig.” Extra instroom Docent Kramer heeft nog een boodschap voor het platform. “We moeten nog meer laten zien dat je met het hoogste niveau op het vmbo, de theoretische leerweg, kunt doorstromen naar kaderopleidingen, waarmee je makelaar, projectontwikkelaar of constructeur kunt worden. Ook interessante opties voor meisjes. Ik zie daar zeker een taak voor het platform weggelegd. Het platform krijgt al veel voor elkaar. Als ze hier hun schouders onder zetten, creëer je extra instroom.” ←
Beroep in Beweging
Naam: Ben Fokkens Leeftijd: 50 jaar Beroep: Timmerman Bedrijf: Vink Bouw Nieuwkoop
“Wat ik vroeger deed, gebeurt nu in de betonfabriek” “In de ruwbouw is er veel veranderd. Toen ik begon met werken, was het een kwestie van profielen stellen, bekistingen maken, vloeren en wanden storten. Alles traditioneel uittimmeren in hout. Nu komt er geen hout meer aan te pas. Dat is een hele vooruitgang. We werken hier met Alvon wanden: twee dunne betonelementen, verbonden met supports. Die wanden storten we geleidelijk vol. We storten een meter en laten dan de wand een dag staan. Zo kan de wand zich zetten. Veel grote betonwanden komen ook direct van de betonfabriek. Ze wegen 14 ton per stuk. Dan is het een kwestie van goed plaatsen op de stalen stekeinden, schoren en aangieten met gietbeton. Ook de kolommen komen kant-en-klaar aan. Kransen is verleden tijd.” Bouwen met ballen “Op het project waar ik nu werk, is veel aandacht voor duurzaam bouwen. We gebruiken beton met betongranulaat. En in de vloeren verwerken we bollen van gerecycled plastic. Met zo’n BubbleDeck bollenplaatvloer heb je minder beton nodig, je hergebruikt plastic en de constructie is een stuk lichter. Met al die nieuwe systemen lever je veel meer productie. Zo ondersteunen we de vloeren met torentjes van vier stempels met aluminium balken. Je hebt geen baddinghout meer nodig en bouwt het snel op. Het gaat ook stukken sneller dan met schroefstempels.” Werken als team Op de werkvloer verandert het werk voortdurend. Ik heb nu profijt van mijn timmerervaring. Ik ondersteun de uitvoerder en ben een tweede aanspreekpunt voor alle mensen op de bouw. We staan voor elkaar klaar. Dat is fijn werken.” ←
FUNDAMENT - augustus 2011
29
Service rubriek
Einde in zicht voor Tot 15 november kunnen werkgevers bedrijfsopleidingsplannen indienen in het kader van Bouw Door, Leer Verder!, het anticyclisch opleidingsplan van de sector. Dit bedrijfsopleidingsplan stelt een bedrijf op samen met de adviseur Personeelsontwikkeling van Fundeon. Werknemers volgen de scholing uit het plan uiterlijk in de winter van 2011-2012, voor 4 maart 2012. In het bedrijfsopleidingsplan staat welke werknemers welke scholing gaan volgen. Dit is beperkt tot veertig scholingsdagen per werknemer. Om in aanmerking te komen voor scholing uit het plan Bouw Door, Leer Verder! moet een bedrijf aan twee voorwaarden voldoen: het bedrijf moet leerlingen opleiden en premie afdragen aan het O&O-fonds. Hoeveel werknemers geschoold kunnen worden, hangt af van het aantal leerlingen dat bij het bedrijf aan de slag kan. Per leerling worden vanuit Bouw Door, Leer Verder! maximaal honderd scholingsdagen vergoed. Meer informatie staat op www.fundeon.nl/aco.
Fundeon.nl vernieuwd: leermeester eigen deel De website van Fundeon is compleet vernieuwd. In de nieuwe opzet is een speciaal gedeelte voor leermeesters ingericht. In dit deel staat informatie over leermeestercursussen, maar ook uitleg over de trajectmap en het invullen van de nodige formulieren. Het is de bedoeling dat de leermeester op www.fundeon.nl/leermeester alle informatie vindt die voor hem van belang is. Mist er informatie? Stuur dan een e-mail naar
[email protected].
Oproep jubileumfeest Worldskills
Evc-traject fiscaal aftrekbaar Voor elke werknemer die een evc-traject volgt, komt de werkgever in aanmerking voor de afdrachtsvermindering onderwijs. Voor 2011 is de afdracht vastgesteld op 329 euro per evc-traject. Ten behoeve van de aanvraag kan de Belastingdienst vragen om de overeenkomst die is afgesloten met de EVC-centra en een bewijs dat de EVC-centra erkend evc-aanbieder zijn. Deze documenten zijn verkrijgbaar via de evc-adviseur van Fundeon.
Kijk op www.fundeon.nl/contact-met-fundeon.
Skills Netherlands zoekt oud-deelnemers en -experts Volgend jaar is het vijftig jaar geleden dat Nederland voor het eerst deelnam aan de Internationale Beroepenwedstrijden, die tegenwoordig Worldskills heten. De bouw is de enige sector die namens Nederland sinds 1962 aan alle wedstrijden heeft meegedaan. Bovendien bestaat Skills Netherlands, de organisatie die in ons land de deelname coördineert, in 2012 tien jaar. Dit dubbele jubileum wordt gevierd met een boekje en een feestelijke
Leermiddelen Kaderfunctionaris gereed Fundeon heeft de boeken, trajectmap en andere onderwijsproducten voor de eerste twee beoordelingseenheden van de vernieuwde opleiding Kaderfunctionaris uitvoering bouw en infra opgeleverd. Deze deels digitale opleiding is tot stand gekomen in samenwerking met
30
FUNDAMENT - augustus 2011
avond in oktober 2012. voor alle deelnemers aan Worldskills. Van de periode tot circa 2000 ontbreken veel gegevens. Daarom is Skills Netherlands op zoek naar zoveel mogelijk namen en adressen van oud-deelnemers en -experts. Ben je zelf een ouddeelnemer of -expert, meld je dan aan via
[email protected]. Ken je iemand anders die heeft deel genomen? Geef zijn of haar naam en (e-mail)adres door!
vertegenwoordigers van roc’s, in afstemming met het bedrijfsleven. Vanaf september ontwikkelt Fundeon ook de leermiddelen voor de overige beoordelingseenheden van de opleiding. De adviseur Beroepsonderwijs weet precies wat de stand van zaken is.
Agenda
Uitgelicht Oproep aan leerbedrijven
29 september 2011
Fundeon Relatiedag Vredenburg Leidsche Rijn Utrecht www.fundeon.nl
29 september 2011
Uitreiking Fundeon Onderwijsprijzen Vredenburg Leidsche Rijn Utrecht www.fundeon.nl
Doe mee aan de Dag van de Stage Op dinsdag 4 oktober staat in heel Nederland de mbo-leerling centraal. Het is dan de Dag van de Stage, een initiatief van de MBO Raad in het kader van de grote campagne ‘Dit is mbo’ om het belang van het middelbaar beroepson derwijs voor het Nederlandse bedrijfsleven te promoten. De Dag van de Stage is bedoeld om leerlingen die stagelopen of een leerbaan hebben, in het zonnetje te zetten. Hoe? Dat kunnen leerbedrijven zelf bepalen. Tips staan op www.ditismbo.nl/dagvandestage. Daar is ook ondersteunend materiaal te downloaden.
4 oktober 2011
Dag van de Stage Erkend leerbedrijven
de stage i.v.m. de dag vanediening vandaag zelfb
www.ditismbo.nl/dagvandestage
VI
P
ON STAG STA IAI GE R
5-8 oktober 2011
WorldSkills
Londen www.worldskills-team.nl
Colofon Fundament is het magazine over het beroepsonderwijs en werken en leren in de bouw, infra en gespecialiseerde aannemerij. Zes keer per jaar wordt dit blad gratis toegestuurd aan bedrijven in de bouwsector, onderwijsinstellingen en andere relaties van kenniscentrum Fundeon. In elke uitgave is ruimte voor nieuws, informatie, achtergronden en opinie. Uitgever Fundeon, kenniscentrum voor de bouw en infra
Vormgeving V1 - Visuele Communicatie, Ermelo
Hoofdredactie Jolanda de Vries, afdeling communicatie Fundeon
[email protected]
Druk Senefelder Misset
Aan deze uitgave werkten mee Linda Blaakmeer, Brigitte Bloem, Nienke van Deuveren, Meyke Houben, Tessa Klooster, Janneke Leenders, Carin de Vries, Elian van ’t Westeinde en Ed Zeelt.
Abonnementen Adreswijzigingen doorgeven, een abonnement aanvragen of stopzetten kan via: Fundeon, afdeling communicatie
[email protected] (0341) 499 315
Fotografie
Beeldredaktie, Robert en Sander Heezen, Elselien van der Wal. FUNDAMENT - augustus 2011
31
Centraal kantoor
Regiokantoor Zuid
Postbus 440 3840 AK Harderwijk Ceintuurbaan 2 3847 LG Harderwijk T (0341) 499 499 F (0341) 499 999 E
[email protected]
Postbus 455 5700 AL Helmond Panovenweg 29A 5708 HR Helmond T (0492) 507 107 F (0492) 553 520 E
[email protected]
Regiokantoor Noordoost
Regiokantoor West
Postbus 30150 8003 CD Zwolle Burgemeester Roelenweg 12 8021 EV Zwolle T (038) 426 83 68 F (038) 423 13 91 E
[email protected]
Korenmolenlaan 1G 3447 GG Woerden T (0348) 490 234 F (0348) 430 540 E
[email protected]
Postbus 440 3840 AK Harderwijk T (0341) 499 378 E
[email protected] I www.loopbaantrajectbouw.nl
Postbus 440 3840 AK Harderwijk T (0341) 499 211 E
[email protected] I www.evc-centra.nl
www.fundeon.nl
Jelmer Stielstra (rechts) leert voor rietdekker bij rietdekkersbedrijf Jelle Batema. Leermeester Ronald Dortmond begeleidt hem daarbij.
Fundeon is het kennis- en adviescentrum voor het opleiden en ontwikkelen van werknemers in de bouw en infra. Vanuit drie regio’s adviseren adviseurs opleidingsbeleid bedrijven en onderwijsinstellingen over het werven, scholen, ontwikkelen en behouden van werknemers. De zelfstandige onderdelen van Fundeon, het Loopbaantraject Bouw & Infra en de EVC-centra Bouw & Infra adviseren werknemers over loopbaanontwikkeling en diplomering in de bouw- en infrasector.