DORPSKERK PROTESTANTSE GEMEENTE TE WASSENAAR INFORMATIEGIDS

DORPSKERK PROTESTANTSE GEMEENTE TE WASSENAAR

INFORMATIEGIDS

INHOUD VOORWOORD.................................................................................... 4 HOE ZIT DE GEMEENTE IN ELKAAR? ......................................... 5 PROTESTANTSE GEMEENTE TE WASSENAAR .................................... 5 KERKENRAAD ................................................................................... 6 COLLEGE VAN COLLECTANTEN ........................................................ 8 CLASSIS EN GENERALE SYNODE ....................................................... 9 ROND DE KERKDIENSTEN ........................................................... 10 ZONDAGMORGENDIENSTEN ............................................................ 10 KINDERNEVENDIENSTEN ................................................................. 11 CRÈCHE .......................................................................................... 11 DOOPDIENSTEN ............................................................................... 12 HUWELIJK EN BEGRAFENIS ............................................................. 12 PASTORAAT..................................................................................... 13 HUISBEZOEK ................................................................................... 13 ZIEKENHUISBEZOEK ....................................................................... 13 ACTIVITEITEN ................................................................................ 14 ROND HET GEBOUW VAN DE DORPSKERK ............................. 15 KORTE GESCHIEDENIS KERKGEBOUW ............................................. 15 STICHTING MONUMENT DORPSKERK WASSENAAR ......................... 20 OPENSTELLING DORPSKERK ........................................................... 22 PRAKTISCHE INFORMATIE ......................................................... 23 PREDIKANT ..................................................................................... 23 OUDERLINGEN ................................................................................ 23 DIAKENEN ....................................................................................... 23 KERKRENTMEESTERS ..................................................................... 23 COLLEGE VAN COLLECTANTEN ......................................................... 24 PASTORAAT SOPHIEKEHUIS/HUIZE WILLIBRORD ........................... 24 KOSTER........................................................................................... 24 CANTOR/ORGANIST ......................................................................... 24 VERVOER ........................................................................................ 24 KERK OP INTERNET ........................................................................ 25 KERKWEBRADIO ............................................................................. 25 RINGLEIDING .................................................................................. 25 KERKELIJK BUREAU........................................................................ 25

2

GEMEENTENIEUWS ......................................................................... 27

3

Voorwoord De deuren van de Dorpskerk van Wassenaar staan voor u open! In deze gids vindt u informatie over de Dorpskerk van de Protestantse Gemeente Wassenaar. Zo krijgt u inzicht in wie we zijn, wat we zijn en vooral ook wat we samen voor elkaar kunnen zijn. Onze wijkgemeente bruist, niet alleen in de kersttijd en rond Pasen. In het hele jaar worden activiteiten georganiseerd en zijn er gesprekskringen voor verschillende doelgroepen, catechisatiegroepen en natuurlijk de inmiddels in Wassenaar en daarbuiten goed bekende koorruïne avonden. Ook op muzikaal gebied zijn er vele activiteiten onder andere met medewerking van de cantorij en de commissie kerkconcerten. Met veel energie en inspiratie werken wij met een groot team van enthousiaste vrijwilligers aan de ontwikkeling en de bloei van onze Dorpskerk gemeente. Wij hopen dat ons aanbod u aanspreekt en kijken ernaar uit u te ontmoeten bij ons werk en onze activiteiten! Aarzel vooral niet om ons aan te spreken als u vragen of opmerkingen hebt.

Deodaat van der Boon Predikant Dorpskerk

Jan Aro van Leeuwen Preses kerkenraad

September 2012

4

Hoe zit de gemeente in elkaar? Protestantse Gemeente te Wassenaar De Hervormde Kerk, de Gereformeerde Kerken in Nederland en de Lutherse Kerk in Nederland zijn enige jaren geleden gefuseerd en één kerk geworden. Eén kerk die de naam Protestantse Kerk in Nederland heeft gekregen. Onze Dorpskerk maakt deel uit van deze ene kerk. De Hervormde Gemeente van Wassenaar, de Gereformeerde Kerk Wassenaar en de Gereformeerde Kerk Wassenaar-Zuid zijn op 22 april 2005 ook gefuseerd, onder de naam Protestantse Gemeente te Wassenaar. De plaatselijke protestantse gemeente bestaat uit drie wijkgemeenten: de wijkgemeente rond de Dorpskerk, de wijkgemeente rond de Messiaskerk en de wijkgemeente rond de Kievietkerk. De Protestantse Gemeente te Wassenaar kent een aantal raden, waaronder de algemene kerkenraad. De taken en bevoegdheden van de algemene kerkenraad zijn coördinerend en uitvoerend van aard ter bevordering van een samenhangende ontwikkeling van de drie wijkgemeenten. De algemene kerkenraad vertegenwoordigt de Protestantse Gemeente te Wassenaar in de samenleving. De algemene kerkenraad stelt tevens beleidsplannen vast, die enerzijds gedragen worden door de wijkkerkenraden en anderzijds zijn afgestemd op de door de algemene kerkenraad vastgestelde beleidsplannen van het college van diakenen en het college van kerkrentmeesters, en die de ontwikkeling van de gehele protestantse gemeente ten goede komt. Iedere wijkkerkenraad vaardigt een aantal vertegenwoordigers naar de algemene kerkenraad af: de predikant(en) en twee ambtsdragers, waarvan er tenminste één lid is van het moderamen (zie hierna). Deze afgevaardigden worden ieder jaar gekozen uit de wijkkerkenraad. In de algemene kerkenraad hebben tevens zitting

5

de voorzitters van het college van kerkrentmeesters en het college van diakenen.

Kerkenraad

De kerkenraad van een wijkgemeente – zoals Het Dorp – bestaat uit de predikant, de ouderlingen, de diakenen en de ouderlingkerkrentmeesters, sinds de totstandkoming van de Protestantse Kerk in Nederland de naam voor de vroegere hervormde ouderlingkerkvoogden. Samen zijn dit ongeveer twintig personen, een te groot gezelschap om vergaderingen voor te bereiden en om zich met de uitvoering van besluiten bezig te houden. Daarom is er een dagelijks bestuur, het moderamen. Hierin hebben zitting: de predikant, de voorzitter en de scriba van de kerkenraad. Tevens wordt ervoor gezorgd dat alle drie de ambten, ouderlingen, diakenen en ouderling-kerkrentmeesters vertegenwoordigd zijn. De ouderlingen dragen, zoals in de kerkorde staat verwoord, “medeverantwoordelijkheid voor de bediening des Woords en het rechte gebruik van de sacramenten”. De ouderling-van-dienst is de verpersoonlijking van deze verantwoordelijkheid. Hij of zij leidt de

6

predikant naar de preekstoel en draagt gedurende de dienst de verantwoordelijkheid aan de predikant over en neemt die na afloop weer terug. Dit wordt gesymboliseerd door een handdruk. De wijk rond de Dorpskerk is sinds ingang van medio september 2008 op een nieuwe manier ingedeeld. Er is een pastoraal team gevormd, dat samen met een groep van ongeveer twintig bezoekers en bezoeksters samen de bezoekgroep vormt. Deze bezoekers onderhouden de contacten tussen kerkenraad en gemeenteleden. Elke bezoeker heeft een kleine overzichtelijke wijk, vaak gelegen in de buurt waar hij of zij woont. In de bezoekgroep zitten veel kerkenraadsleden, waardoor het directe contact tussen kerkenraad en de wijkgemeente wordt bevorderd. Naast kerkenraadsleden die werken in de wijk, zijn er ouderlingen met een bijzondere opdracht: de voorzitter (preses) van de kerkenraad, de secretaris (scriba) en ouderlingen die belast zijn met vorming en toerusting. Ouderlingen die belast zijn met, zoals de kerkorde dat noemt, de verzorging van de stoffelijke belangen der gemeente, worden kerkrentmeesters genoemd. Zij zijn verantwoordelijk voor het onderhoud van de gebouwen en het personeel van de kerk. Zij leggen over het door hun gevoerde beleid verantwoording af aan het college van kerkrentmeesters. Het college van kerkrentmeesters is samengesteld uit alle kerkrentmeesters van de wijkkerkenraden. De wijkkerkenraad van Het Dorp heeft vier ouderling-kerkrentmeesters. Sinds 22 april 2005 kunnen er ook kerkrentmeesters worden benoemd die geen ambtsdrager zijn. Zij maken geen deel uit van de kerkenraad. Dat is binnen onze wijkgemeente nieuw. Het college van kerkrentmeesters legt op zijn beurt verantwoording af aan de algemene kerkenraad. Het college van kerkrentmeesters heeft een dagelijks bestuur (moderamen), bestaande uit een president-rentmeester, een secretaris en een penningmeester. Het moderamen wordt bijgestaan door de administrateur van het kerkelijk bureau. Op dit moment is een van de ouderling-

7

kerkrentmeesters van Het Dorp secretaris van het college van kerkrentmeesters. Ten behoeve van de inzameling van collectes waarvan de opbrengsten gebruikt mogen worden door of die bestemd zijn voor het college van kerkrentmeesters, wordt al meer dan drie kwart eeuw gebruik gemaakt van de diensten van de leden van het college van collectanten. Aan de diakenen is toevertrouwd “de dienst der barmhartigheid jegens gemeente en wereld”. Het beheer van de financiële middelen dat hieraan is verbonden, en de keuze van de diaconale doelen is een volledig eigen verantwoordelijkheid van de diaconie. De diakenen van Het Dorp maken, samen met de diakenen uit de andere wijkgemeenten, deel uit van het college van diakenen. De diaconie is verantwoording verschuldigd over het door haar gevoerde beleid aan de algemene kerkenraad. Zoals gezegd zijn er bevoegdheden van de wijkkerkenraad gedelegeerd aan de algemene kerkenraad. Dit betekent overigens niet dat kerkrentmeesters en diakenen geen uitleg over het door hun gevoerde beleid aan wijkkerkenraad en gemeente horen te geven.

College van collectanten Historie Het college van collectanten is opgericht op 16 oktober 1933, Voor de oprichtingsdatum werden de collectes verzorgd door leden van het CJV. De collecte opbrengsten zijn bedoeld voor gebruik in de eigen gemeente. De heren A. van der Lee (oprichtingsvoorzitter) en P. Spanjaard, komend vanuit den Haag, waar de kerkvoogdij al gebruik maakte van de diensten van een college van collectanten, introduceerden dit college in de Hervormde gemeente van Wassenaar. Uiteraard werden de leden van het eerste uur gerekruteerd uit de gelederen van de CJV (Christelijke Jongeren Vereniging). Een paar namen uit die tijd zijn o.m.: H. van Leeuwen, J.J. Ket, J.M. de Wit, G.A. Henkes, J. van Delft, L.J. van Deutekom en J. van Tol. Het college van collectanten biedt zijn diensten aan aan het college

8

van Kerkrentmeesters en telt op dit moment 17 leden, verdeeld over de drie kerken van de Protestantse Gemeente Wassenaar. Het heeft zijn eigen reglement en de leden betalen contributie, waarvan attenties worden bekostigd bij blijde en minder blijde gebeurtenissen bij de leden. Ook de traditionele barbecue op het terrein van collega collectant Jan v,d, Dool wordt hieruit bekostigd. Een keer per jaar heeft het college zijn algemene jaarvergadering waar wordt teruggekeken op het afgelopen jaar en vooruit naar het nieuwe jaar. De meeste leden hebben en hadden een groot aantal dienstjaren achter de naam staan. Word je lid dan blijf je dat voor het leven zonder dat daar een verplichting voor bestaat. De leden van het college doen hun werk rustig, integer en met veel plezier en zullen dat in lengte van dagen blijven doen. Mochten er nog gemeenteleden zijn die de helpende hand willen bieden en toe willen treden tot dit geacht college bent u van harte welkom.

Classis en generale synode Iedere wijkkerkenraad vaardigt een tweetal leden af naar de classicale vergadering. Wassenaar maakt deel uit van de classis Leiden. De classis is een college dat staat tussen de wijkgemeenten en de hoogste vergadering binnen de Protestantse Kerk in Nederland: de generale synode. De synode stelt de algemene regels vast die gelden binnen de kerk: de zogeheten kerkorde en de ordinantiën. De secretaris-generaal van de synode stuurt ook het landelijk dienstencentrum in Utrecht aan. Het landelijk dienstencentrum staat – samen met de regionale dienstencentra – de (wijk)gemeenten bij in hun werk.

9

Rond de kerkdiensten

Zondagmorgendiensten Iedere zondagochtend is er een dienst in de Dorpskerk. De kerkdiensten beginnen om 10.00 uur. De kerkgangers worden welkom geheten bij de ingang door ambtsdragers, die de orde van dienst uitdelen. Een kerkganger die geen eigen liedboek heeft meegenomen, kan gebruik maken van de liedboeken die in het kerkgebouw aanwezig zijn. In de dienst wordt driemaal een beroep gedaan op de offervaardigheid van de gemeente: eenmaal voor een diaconaal doel (bordeauxrode collectezak met een D), eenmaal ten behoeve van het werk in onze eigen gemeente (groene collectezak met een K) en tenslotte een collecte voor een speciaal doel (zwarte collectezak). De doelen worden steeds in het kerkblad,de krant van de Protestantse Gemeente Wassenaar, vermeld en staan vermeld in de orde van dienst. Verantwoording van de collectes in de drie wijkgemeentes vindt eveneens plaats in de krant van de Protestantse Gemeente Wassenaar.

10

Kindernevendiensten De kindernevendienst is bedoeld voor kinderen in de leeftijd van 5 tot en met 12 jaar. Iedere zondag, ook in de vakanties, hebben de kinderen een eigen plek binnen de dienst. De predikant of de ouderling van dienst (als er een gastpredikant is) roept de kinderen meestal aan het begin van de dienst naar voren. Het aansteken van de kaars in hun lantaarn aan de paaskaars, symboliseert het meenemen van het Licht van Pasen. Na de collecte vertellen zij wat zij hebben (mee)gemaakt in hun dienst. Tijdens de kindernevendienst vertelt een vrijwilligster het bijbelverhaal. Dat verhaal sluit aan bij het thema van de preek en wordt verteld aan de hand van informatie uit het blad Kind op Zondag. Blijkt het thema voor kinderen te moeilijk te zijn, dan is er de beschikking over een spiegelverhaal. Dit zijn verhalen waarin een bijbels thema wordt vertaald naar het heden. De nevendienst wordt gehouden in één van de ruimten in de Koorruïne. Ouders hebben zo de mogelijkheid om samen met

hun kinderen naar de kerk te komen. Crèche Elke zondagmorgen is er opvang voor de allerjongsten (0-4 jaar). De kindercrèche is in één van de ruimten van de Koorruïne. Er zijn spelmateriaal, een box en kindermeubilair aanwezig. Een kinder- of wandelwagen plaatsen is mogelijk. De leiding is vanaf 9.45 uur aanwezig.

11

Doopdiensten

Aan de doopdienst wordt veel aandacht besteed. Voorafgaand aan de doop vindt er een gesprek met de ouders plaats. Na de doop worden de ouders uitgenodigd om deel te nemen aan een gespreksgroep. De kinderen in de kerk worden in samenwerking met de leiding van de kindernevendienst zoveel mogelijk betrokken bij de doop. Voor het opgeven voor de doop kunnen de doopouders zich wenden tot de predikant, wanneer nog geen contact is gelegd bij het bezoek rond de geboorte. In principe vindt het doopgesprek veertien dagen voorafgaand aan de doopdienst plaats.

Huwelijk en begrafenis Deze twee gebeurtenissen nemen we samen, omdat ze buiten de reguliere zondagse kerkdienst – maar wel in de Dorpskerk – plaatsvinden. Sinds de Koorruïne in gebruik is, is er de mogelijkheid om rouw- en trouwdiensten ook daar te laten plaatsvinden. Het maximale aantal kerkgangers in de Koorruïne ligt rond de veertig personen.

12

Voor een huwelijksbevestiging dient u zich eerst in verbinding te stellen met de predikant, tenzij u zelf voor een predikant zorgt. Vervolgens neemt u contact op met het kerkelijk bureau om te informeren of het kerkgebouw op de door u gewenste datum beschikbaar is en om op de hoogte te worden gebracht van de in onze Dorpskerk gebruikelijke gang van zaken, waaronder de verschuldigde financiële bijdrage. In een later stadium neemt u contact op met de organist (voor de muziek) en de koster voor onder andere de versiering en de bloemen. Bij een begrafenis is het de begrafenisondernemer die de zaken met en voor de nabestaanden regelt. Deze neemt – in beginsel – contact op met de predikant en het kerkelijk bureau. In onderling overleg worden dag en tijdstip van de uitvaart vastgesteld.

Pastoraat Huisbezoek Het huisbezoek vormt de basis van het contact tussen kerkenraad, predikant en gemeente. Veranderingen in kerk en samenleving en de daarmee samenhangende veranderde opstelling van gemeenteleden ten aanzien van de kerk hebben ertoe geleid dat huisbezoek door ouderlingen, diakenen en predikant meer selectief plaatsvindt. Bovenstaande neemt niet weg dat iedereen ten alle tijde met de predikant een afspraak kan maken voor bezoek. Om het contact tussen kerkenraad en gemeenteleden te onderhouden is er sinds medio september 2008 een bezoekgroep actief. Deze bezoekgroep komt maandelijks bij elkaar om contact te houden over het wel en wee in de gemeente. Een kerkenraadslid is voorzitter van deze bezoekgroep.

Ziekenhuisbezoek Mevrouw J.G. Taal-Hollema komt wekelijks in het Bronovoziekenhuis om daar de zieken uit de Protestantse Gemeente te

13

Wassenaar te bezoeken. Als u haar daar wilt ontmoeten, kunt u haar bereiken onder telefoonnummer (070) 5111249. Natuurlijk is het prima wanneer u haar even attent maakt op gemeenteleden die een bezoek in het ziekenhuis op prijs stellen.

Activiteiten De activiteiten in de drie wijkgemeenten van de Protestantse gemeente Wassenaar staan vermeld in de tweemaandelijks uitgegeven krant van de Protestantse Gemeente Wassenaar. Los daarvan is er ook nog de apart uitgegeven Koorruïnegids. Op de website www.pkn-wassenaar.nl kunt u eveneens informatie vinden. Gesprekskringen Bijna elke kerkelijke gemeente heeft er wel een paar. Voor sommige gemeenteleden een aanvulling op de zondagse kerkdienst. Voor heel veel mensen niet zozeer een aanvulling op de kerkdienst, maar dé plek waar je in gesprek met anderen uitgedaagd wordt om op zoek te blijven naar wat er in mijn leven toe doet: ‘(van) wie ben ik’, ‘vanwaar kom ik’, ‘waarheen ben ik op weg’, ‘waarom?’,’hoe?’. Kringen zijn bij uitstek plaatsen, waar mensen komen voor goede informatie. Met de vinger bij de tekst lezen we de bijbelverhalen, vergelijken we vertalingen vergelijken, zoeken we een verhaal vanuit zijn context te verstaan en proberen we ons te verdiepen in de vraag waarom de schrijver zijn verhaal vertelt zoals hij dat doet. Zo groeit niet alleen inzicht, maar niet zelden gaan we tegelijk snappen dat onze vragen over wie God voor ons is, vragen van alle tijden zijn. Vragen waarbij het antwoord er vaak minder toe doet, dan de manier waarop we met de vraag aan de slag kunnen gaan. ‘Niet het doel, maar de weg’ zou het ‘credo’ van gespreksgroepen kunnen zijn. Als u geïnteresseerd bent om deel te nemen aan een gespreksgroep kunt u contact opnemen met Ds Deodaat van der Boon.

14

Rond het gebouw van de Dorpskerk

Korte geschiedenis kerkgebouw Het is niet bekend wanneer de eerste steen voor de Dorpskerk is gelegd. Documenten daarover – als ze al bestaan hebben – zijn verloren gegaan. In 1276 wordt de Dorpskerk voor het eerst in officiële papieren genoemd. Het kerkgebouw geeft duidelijke aanwijzingen over de ouderdom ervan. De noordgevel van het schip van de kerk is opgetrokken uit blokken tufsteen, er is een rondboogingang en er zijn resten van drie hoog in de gevel geplaatste kleine rondboogvensters. Dit zijn restanten van een Romaans kerkje uit de 11e of 12e eeuw. De Dorpskerk ligt op een noordwestelijke rand van een strandwal. De kerk staat op een heuvel, in feite een oud binnenduin. Toen de kerk gebouwd werd, was de heuvel lager. De drempel van de Romaanse ingang van het oudste stenen kerkje ligt namelijk ongeveer 70 cm lager dan het tegenwoordige maaiveld. Waarschijnlijk lag er vroeger een gracht rondom de kerk. In 1991 werden sporen van deze gracht gevonden in de achtertuin van het

15

pand Plein 10. Een deel van de gracht is nog te zien op de kaart van het Hoogheemraadschap Rijnland door Floris Balthasars uit 1615. De gracht liep langs de huidige Duinrellweg en de Kerkhoflaan en kwam uit in de Kaswatering. Haarlem werd in juli 1573 door de Spanjaarden ingenomen. In Leiden vreesde men dat de Spaanse troepen ook Leiden wilden innemen. Inwoners van Leiden zochten in de omgeving van de stad stenen gebouwen om die af te breken. Met die stenen werd Leiden versterkt. Tevens wilde men voorkomen dat de Spanjaarden zich zouden verschansen in die gebouwen. Op zondag 26 juni 1573 verwoestten inwoners van Leiden de Dorpskerk, de molen en omliggende huizen. Leiden werd op 3 oktober 1573 ontzet. Van de Dorpskerk was weinig meer over. Op 6 december 1594 was de Dorpskerk weer hersteld. Rond 1600 telde de Hervormde Gemeente te Wassenaar slechts 18 lidmaten. Daarom moest de kerk om aan de financiële verplichtingen te kunnen voldoen, een aanzienlijk deel van de kerkelijke landerijen verkopen. Na de restauratie was de kerk kleiner dan nu: iets voor de huidige preekstoel was een houten wand opgetrokken. In 1640 werd deze wand verder naar het oosten, in de richting van het koor, verplaatst en in steen opgetrokken. Tijdens de restauratie van 1938-1940 werd de muur opnieuw enkele meters opgeschoven. In de 18e en 19e eeuw werd er aan het verdere behoud van de kerk gewerkt. In 1739 werd de spits van de toren gehaald om een deel van het metselwerk eronder te vernieuwen. Het metselwerk aan buiten- en binnenkant van de kerk en de toren moest worden hersteld omdat er gaten in zaten. De binnenkant van de kerk moest worden gestuct. Het portaal onder de toren kreeg een nieuwe muur met deuren. In dit portaal kwam een nieuwe vloer. Aan de zuidkant van de kerk werd aan de buitenzijde een nieuw portaal gebouwd: de tegenwoordige hoofdingang.

16

Tussen september 1938 en maart 1940 werd de Dorpskerk opnieuw gerestaureerd. Muren en bekappingen werden hersteld en voor een groot gedeelte vernieuwd. Dichtgemetselde vensters werden opengemaakt en van glas voorzien. In het jaar 2002 werd in de Koorruïne een ‘glazen doos’ geplaatst. Door gebruik van glas als bouwmateriaal blijft de bouwgeschiedenis van het kerkgebouw zichtbaar, evenals de historische achtergrond, de herinnering aan de Tachtigjarige Oorlog. In september 2005 is de Noorderkapel weer opengesteld voor het publiek. De stichting “Steun Wijkwerk het Dorp” heeft de renovatie van de Noorderkapel mogelijk gemaakt. Deze kapel is nu in gebruik als stiltecentrum en kan worden gebruikt als chapelle ardente.

17

De orgels Hinsz-Van Dam-orgel

Het hoofdorgel van de Dorpskerk is in 1769 gebouwd door A.A. Hinsz als een zogeheten eenklaviersorgel met aangehangen pedaal (dit is gekoppeld aan het manuaal en bezit geen eigen registers). In 1792 werd het instrument uitgebreid met een rugwerk door L. van Dam. In die tijd was het gebruikelijk een grotere klavieromvang te bouwen: het rugwerk heeft dan ook meer klinkende toetsen dan het hoofdwerk. In de loop van de tijd werd het orgel aangepast aan de smaak van de tijd. Veel registers schoven op of werden vervangen. Ook werden nieuwe stemmen toegevoegd, met name aan het pedaal. In 1974 is het orgel grondig gerestaureerd door de firma Metzler (Zwitserland) onder leiding van Bernhardt Edskes. Adviseur bij deze restauratie was Jan van Biezen. Bij deze restauratie is getracht de situatie van 1792 te reconstrueren. De pijpen werden op hun oorspronkelijke plaats teruggezet, de verdwenen registers werden nieuw gemaakt volgens de maten van Hinsz respectievelijk Van

18

Dam en de toonhoogte hersteld. Dit laatste is niet zo eenvoudig: alle pijpen moesten verlengd worden. De restauratie heeft veel bewondering geoogst, zowel in binnen- als buitenland. Het instrument heeft dan ook een internationale reputatie. Mutin-Cavaillé Coll-orgel Sinds 1999 staat er een tweede instrument in de Dorpskerk: een zogeheten salonorgel, gebouwd door de meesterknecht van de beroemde Franse orgelbouwer Aristide Cavaillé Coll: Charles Mutin. Deze had het bedrijf na diens dood overgenomen. Voor wie het orgel oorspronkelijk gebouwd werd, is nog bron van onderzoek. Het zal rond 1905/1910 gebouwd zijn. Bijzonder is dat de salonorgels geen kamermuziekinstrumenten zijn, maar eigenlijk kleine kerkorgels. Het volume is weliswaar bescheiden, maar er zijn aanwijzingen dat ook de grote orgelwerken erop gespeeld werden. In de jaren dertig verhuisde het orgel naar de kapel van de Ursulakliniek te Wassenaar. Toen de kliniek in 1998 haar deuren sloot, schonk de Sint Jacobus Stichting, eigenaresse van de kliniek, het orgel aan de toenmalige Hervormde Gemeente te Wassenaar. De firma Flentrop Orgelbouw te Zaandam heeft het instrument geheel nagezien en waar nodig gerepareerd. Het ging hier om kleine ingrepen. Het orgel is bij plaatsing in de Dorpskerk voorzien van een nieuwe achterwand: in de kapel stond het orgel tegen een muur en was de achterzijde open. Met dit instrument is het mogelijk ook muziek uit de rijke Franse romantische periode goed tot zijn recht te laten komen. Het instrument wordt gebruikt bij doopdiensten, avondmaalsvieringen, als begeleidingsinstrument van de cantorij en uiteraard tijdens orgelconcerten.

Kistorgel Sinds april 2006 is de Dorpskerk een derde orgel rijker: een zogenoemd kistorgel van de firma Klop. Het instrument heeft 1 klavier en daarop 3 registers voor zowel bas als discant (Holpijp 8’, Roerfluit 4’ en Octaaf 2’) en 1 register voor alleen de discant (Quint 2 2/3).

19

Het bijzondere is dat alle pijpen van hout zijn. Daarnaast is het mogelijk om vanuit drie verschillende toonhoogtes te werken door het klavier te verschuiven. Zodoende kan men het orgel gebruiken met zowel barokinstrumenten als met moderne instrumenten. Functie van het orgel: begeleidingsinstrument bij diensten in de koorruïne, continuo-instrument bij de cantatediensten en koorconcerten en uiteraard als begeleiding van de cantorij. Daarnaast is het nu ook mogelijk om werken voor bijvoorbeeld twee orgels uit te voeren: qua karakter sluit het Klop-orgel goed aan bij het hoofdorgel van Hinsz-Van Dam.

Stichting Monument Dorpskerk Wassenaar

De Stichting Monument Dorpskerk Wassenaar werd in 1984 opgericht door Wassenaarse ingezetenen met als doelstelling een praktische bijdrage te geven aan behoud en restauratie van het cultuurmonument de Dorpskerk. Onafhankelijk van de Protestantse Gemeente te Wassenaar, eigenaar van het gebouw, is statutair ruimte gegeven aan een bestuur dat een weerspiegeling beoogt te zijn van vele geledingen

20

in Wassenaar. Zo zitten in het bestuur vertegenwoordigers van de Wassenaarse pers, de historische vereniging “Oud Wassenaar”, de winkeliersvereniging, de bankwereld, de kerkgemeente en de kring van architecten. De Dorpskerk wordt, behalve voor kerkelijke diensten, ook gebruikt voor culturele en openbare manifestaties, zoals lezingen, concerten, uitvoeringen en herdenkingen van plaatselijke of nationale aard. Waarom is de Stichting Monument Dorpskerk Wassenaar noodzakelijk? Bijdragen van kerk en overheid zijn onvoldoende om dit prachtige gebouw in stand te houden. Sinds het bestaan van de stichting werden ondermeer forse bijdragen gegeven voor:             

restauratie van keermuren en hekwerk langs de Duinrellweg; restauratie van een 17e eeuws schilderij “Ester voor Achasjwerosj”; restauratie van de gebrandschilderde ramen (“Moederraam” en “De Engelenzang”); restauratie zonnewijzer aan buitenmuur consistorie; restauratie van kapbinten; aanbrengen zogenaamde klimijzers op de daken; restauratie van meubilair en betimmering; volledige vernieuwing van binnenpleisterwerk van muren; restauratie en vervanging van muren, dak en houtwerk van de voormalige politiepost (cachot) in de Koorruïne; herstel van muren Noorderkapel (vroegere sacristie); hijsinrichting kaarsenkronen; onderzoek luchtbevochtiging Hinsz-Van Dam-orgel; vervangen van de galmborden in de toren.

In totaal droeg de stichting inmiddels, dankzij giften en praktische steun, sinds de oprichting meer dan € 400.000,- bij aan dergelijke, vaak meerjarige projecten. Daarnaast werden ook bijdragen in natura geschonken, terwijl in 1992 een lezenswaardig boekwerk onder de titel Uit de geschiedenis van de Dorpskerk Wassenaar door de stichting kon worden uitgegeven. Ook hiervoor werden sponsorbijdragen verworven. In de komende jaren hoopt de

21

stichting, op basis van meerjarenplannen voor de verdere restauratie (onder andere de buitenzijde van de Dorpskerk), jaarlijks een bedrag van € 15.000,- tot € 20.000,- beschikbaar te kunnen stellen. Voor nadere informatie: de heer E.A. van Hoek, telefoon (070) 5110376 e-mail: [email protected] Stichting Monument Dorpskerk Wassenaar p.a. Schoolstraat 4 2242 KH Wassenaar telefoon (070) 5114068 Bankrelaties: Postbank nummer 578.24.94 of Rabobank Wassenaar nummer 36.80.54.144 (gironummer van de bank: 147.104)

Openstelling Dorpskerk Wist u dat de Dorpskerk op dinsdagmorgen van 10.30-12.30 uur geopend is om te bezichtigen? Maar niet alleen daarvoor kunt u dan in de Dorpskerk terecht. De Noorderkapel is open en u kunt daar even op adem komen in de stilte van deze prachtige ruimte. Zeker de moeite waard, wanneer u komend van de markt of de begraafplaats uw gedachten even wilt ordenen, in rust wilt nadenken of een plek zoekt om juist even nergens aan te denken. Weet u welkom! Gedurende de zomermaanden juli en augustus is de Dorpskerk iedere zaterdagmiddag van circa 13.00 tot 16.00 uur opengesteld voor bezoekers/toeristen. Een lid van de Stichting Monument Dorpskerk Wassenaar en een gemeentelid van de Dorpskerk zijn dan beschikbaar om uitleg te geven over de historie van het monument Dorpskerk. Tevens worden op een aantal middagen korte concerten gegeven

22

Praktische informatie Predikant De predikant van de wijkgemeente Het Dorp is: ds J.A.D. (Deodaat) van der Boon, Schoolstraat 2, 2242 KH Wassenaar, telefoon (070) 5171148. De predikant heeft geen spreekuur. Doorgaans kunt u hem het beste bereiken 's morgens tussen 08.30 en 9.30 uur, e-mail [email protected] of via het contactformulier op de website www.pkn-wassenaar.nl.

Ouderlingen J.K. Fokkens (Jan Kees) mevr. M. Karman (Marianne) J.A. van Leeuwen (Jan Aro) Preses H.H. Meeldijk (Henk) R. van Keulen (Rick) mevr. E.M. Op ’t Landt (Elly May) mevr. M. Schravenhoff (Marina) mevr. A.C. Tuinstra (Anneke) mevr. P.B van der Vis (Pieta)

Diakenen mevr. M.I. Alberts (Marit) E. Th. van Dijk (Egbert) (scriba) Mevr. R. Haasnoot (Ria) L.H. Hofstra (Lammert) H. Hogewoning (Henk) mevr. W.C. Mensing Wel (Will) B. Weizenbach (Bauke) F. van Wilgen (Frans)

Kerkrentmeesters A. de Bos (Auke) mevr. A.A.G. de Bruin (Annelies) E.J.J. Op ’t Landt (Eduard) H. Mooiman (Henk)

23

College van collectanten D.B.H. de Bruin (Daan) E. van Dongen (Edwin) J.K. van den Dool (Jan) W.C. Maijers (Wouter) mevr. W.C. Mensing (Will) E. van ‘t Slot (Elbert) Voor contact met de kerkenraadsleden kunt u ook gebruik maken van het formulier op de website www.pkn-wassenaar.nl.

Pastoraat Sophiekehuis/Huize Willibrord In het Sophiekehuis en voor de protestantse bewoners van Huize Willibrord is werkzaam mevr. H. Middel telefoon (070)5121362.

Koster De heer R.M. van der Laan, mobiel 06-43540294, e-mail [email protected].

Cantor/organist De heer R.H.P. Jansen, Chopinlaan 17, 2215 SL Voorhout, telefoon (0252) 222259.

Vervoer Voor diegenen die moeilijk ter been zijn en zelf niet voor vervoer kunnen zorgen van en naar de kerk, kan vervoer geregeld worden. Hiervoor kunt u contact opnemen met mevrouw R. Haasnoot telefoon (070) 5116802

Cd dienst Alle zondagse kerkdiensten worden opgenomen op minidisk. Wilt u een cd bestellen, dan kan dat via de koster. Hij kan u tevens vertellen welke kosten hieraan zijn verbonden.

24

Kerk op internet De Dorpskerk heeft een eigen plek op internet. Het adres is www.pkn-wassenaar.nl. U kunt de diensten ook via internet beluisteren. Het adres is www.kerkomroep.nl. Kies achtereenvolgens ‘Zuid-Holland’,‘Wassenaar’ en ’Dorpskerk’ en u kunt de diensten via het wereldwijde web volgen, ongeacht waar u zich bevindt.

Kerkwebradio De zondagse diensten zijn ook te volgen via kerkwebradio. Als u dit wenst, kunt u dit kenbaar maken bij de diaconie, die voor een aansluiting bij u thuis zorgt. Informatie bij de heer A.H.P. van den Berg, telefoon (070) 5111386.

Ringleiding Er is in de kerk een ringleiding voor slechthorenden aanwezig. Deze ringleiding bevindt zich in het middenschip.

Kerkelijk bureau Het kerkelijk bureau is gevestigd in de Schoolstraat 4, 2242 KH Wassenaar, telefoon (070) 5114068, fax (070) 5177813, e-mail [email protected]. De medewerkers mevrouw A. Keukenmeester en mevrouw E. van der Vis zijn daar iedere werkdag (behalve woensdag) de gehele dag telefonisch te bereiken. De openingstijden voor persoonlijk bezoek zijn maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag van 09.00 tot 12.00 uur. Bij het kerkelijk bureau kunt u terecht voor informatie over:  huur/gebruik van de kerkgebouwen  de begraafplaats bij de Dorpskerk  aanschaf collectebonnen  en allerlei andere zaken op het gebied van kerkelijk werk

25

Rekeningnummers Hieronder vindt u een overzicht van de rekeningnummers van de Protestantse Gemeente te Wassenaar en het doel waarvoor de rekeningen bestemd zijn. Rekeningnummer 69.98.41.119

12.80.85.002

P 253645 P 9434804

63.58.16.725

69.98.42.034

69.97.42.048

Tenaamstelling Protestantse Gemeente te Wassenaar Diaconie Prot Gem Wassenaar Zendingscommissie Prot Gem Wassenaar Protestantse Gemeente Wassenaar

Protestantse Gemeente Wassenaar inzake kerkblad Protestantse Gemeente Wassenaar Solidariteitskas Protestantse Gemeente Wassenaar quotumcollecten

Bestemming kerkelijke bijdrage

diaconale giften; giften kerkwebradio zending Collectebonnen; wijkwerk Dorpskerk; bloemendienst Dorpskerk Gemeentenieuws en Wassende Aar Solidariteitskas

paascollecte, oudejaarscollecte

Collectebonnen In de Dorpskerk, Kievietkerk en Messiaskerk kunt u voor alle collectes gebruikmaken van collectebonnen. Deze bonnen zijn er in de waarden € 0,50, € 1,00, € 2,00 en € 4,00. De bonnen worden geleverd op vellen van 20 stuks en zijn verkrijgbaar bij het kerkelijk bureau. De bonnen kunnen ook besteld worden door het verschuldigde bedrag over te maken op postbanknummer 9434804 ten name van “Protestantse Gemeente Wassenaar, Schoolstraat 4,

26

2242 KH Wassenaar” onder vermelding van het aantal gewenste bonnen.

Gemeentenieuws De Protestantse Gemeente te Wassenaar geeft eens per twee maanden een kerkblad uit. Daarin vindt u allerlei activiteiten en bijzonderheden vermeld van elke wijkgemeente afzonderlijk, maar ook van wijkoverstijgende zaken. Het kerkblad is eigenlijk onmisbaar als gids het gehele jaar door en bevat alle informatie over activiteiten van dat moment. U kunt zich als abonnee aanmelden bij de eigen wijkgemeente of bij het kerkelijk bureau. Een jaarabonnement kost minimaal € 25,voor het lopende kalenderjaar, te voldoen door middel van de toegezonden acceptgirokaart.

27