Door brand verwoeste winkel C&A verandert in een ijspaleis

Dinsdag 7 februari 2012

C&A schenkt ontdekkers brand rode kostuums Als erkenning voor hun kordate optreden kregen de ontdekkers van de brand van C&A, Dirk Boogaard, Hans Klockenbrink en Fred Cornelisse, ieder een mooi kostuum, overhemd, das en sok-

ken. De drie kozen voor een kostuum in de opvallende kleur rood. Waarom eigenlijk? “Dat was de kleur van een pak dat Cliff Richard & The Shadows droegen en dat vonden we schitterend”,

verklaart Dirk Boogaard. Bij de uitreiking zei toenmalig manager van C&A J. van der Laan dat door hun ingrijpen andere panden aan de Nieuwendijk gespaard zijn gebleven.

Deze week onder meer: • ‘Iedere plaats heeft zijn dorpsgek’ Dirk, Henk en Freddy met hun kostuum.

Door brand verwoeste winkel C&A verandert in een ijspaleis Oververhitting in een koker met talloze elektrische draden. Dit is de oorzaak van de grote brand van de winkel van C&A tussen Damrak en Nieuwendijk in de nacht van 15 op 16 februari 1963. De gabbers Hans Klockenbrink, Freddy Cornelisse en Dirk Boogaard ontdekten de brand, die bij menigeen in het geheugen is gegrift omdat de resten de dag erna op een ijspaleis leken. Met onder anderen Dirk Boogaard blikken we terug op die gedenkwaardige nacht.

• Amsterdam slaat

www.deoudamwél munt uit de parkeernood!

sterdammer.nl

pagina 9

• Genieten van de schaatsers pagina 13 • Een sentimentele Ajacied van 36 pagina 15

www.deoudamsterdammer.nl

Het pand recht tegenover de Beurs van Berlage, waar in 1912 C&A Brenninkmeijer de mooiste winkel van het land, plus hoofdkantoor en opleidingscentrum had gevestigd, stamt uit 1893. Het is een van de gebouwen waar architect Berlage zijn latere faam aan zou ontlenen. Zodat maar vastgesteld is dat het een monumentaal pand was dat in de ijskoude nacht van 15 op 16 februari in vlammen op ging. Avondje stappen Het is even na half 3 ’s nachts wanneer de dan 16-jarige leerling-stratenmaker Hans Klockenbrink, Freddy Cornelisse (dan 18, op dat moment leerling-metselaar. Later zou hij beroemd worden als de zingende ijscoman Fred Cornell) en Dirk Boogaard (eveneens 18 en actief als zogeheten

pagina 3

Volgende editie dinsdag 21 februari

The day after. Vanaf het Damrak wordt er nageblust. Foto: Brandweer Amsterdam\Gerard Koppers bakkenschipper bij de Stadsreiniging van Amsterdam. Boogaard en Cornelissen, die in Spanje woont, zijn nog steeds gezworen

kameraden) na een avondje stappen naar huis wandelen. “We waren bij mijn tante geweest die een café met logement dreef op de hoek van de Stoofsteeg en de Oudezijds Achterburgwal. Even een paar slokkies genomen, je kent dat wel”, blikt Dirk Boogaard terug op die gedenkwaardige avond. Als ze teruglopen naar de Jordaan waar ze wonen, lopen ze door de Passage onder het

gebouw van C&A van het Damrak naar de Nieuwendijk als Dick Boogaard het niet meer houdt: hij moet plassen en schiet een donker hoekje in. “Toen zag ik achter een paar schotten een vreemd schijnsel, net of er vuur was. We bleven staan en het bleken inderdaad vlammen te zijn.” Lees verder op pagina 7 en 8.

Adverteren in De Oud-Amsterdammer? Neem contact op via 020-716 39 79 of kijk op www.deoudamsterdammer.nl.

Lever uw (oude) gouden/zilveren sieraden of munten NU in!!

uari r b e 14 f g a d tijns n e l Va

NU extra aantrekkelijk. Al jaren uw VERTROUWDE adres!

Winkelcentrum Diemerplein Diemen 020-6903727

www.puttmann.nl

Casa 400 Op 18 april 1957 werd Stichting Casa Academica opgericht. Gaat er niet meteen een belletje rinkelen? Misschien zegt Casa 400, het studentenhotel in AmsterdamOost, u dan meer. Casa 400 is negen maanden per jaar grotendeels een studentenhotel en drie maanden per jaar een gewoon hotel. Aan het eind van dit studiejaar wordt het oude markante gebouw dat zo zichtbaar is vanaf de Gooiseweg gesloopt. Het is een mooie aanleiding voor een verhaal over Casa 400. Heeft u hier gewoond of gefeest (want dat gebeurde nogal) of bewaart u andere herinneringen aan Casa 400? Bel, schrijf of mail het ons. De adresgegevens staan rechtsonder op pagina 3.

dinsdag 7 februari 2012

pagina 2

dé gratis krant voor de echte Amsterdammer - De Oud-Amsterdammer

(advertorial)

Wanneer doet u de gratis netvliescheck? ruim 50.000 mensen gingen u al voor!

voucher

Vanaf de leeftijd van ongeveer 45 jaar komen bepaalde oogziektes vaker voor. Deze kunnen vaak ongemerkt ontstaan en tegen de tijd dat de eerste symptomen merkbaar worden, is het proces al even aan de gang. Met de preventieve NetvliesCheck van Specsavers kunnen mogelijke netvliesafwijkingen vroegtijdig worden gesignaleerd en maatregelen worden genomen. Het is een extra controle van de gezondheid van uw ogen waarbij met een netvliescamera foto’s worden gemaakt van de binnenkant van uw oog, het netvlies. De foto’s worden altijd beoordeeld door oogartsen en optometristen. zoek, beoordeeld door oogartsen en optometristen van oogheelkundig cen­ trum Best Eye Care. Na maximaal een week krijgt u de uitslag van de beoor­ deling van uw foto’s. Indien na zorg­ vuldige beoordeling blijkt dat verder onderzoek van uw ogen raadzaam is, ontvangt u hierover een brief met ver­ dere informatie en zult u tevens een verwijsbrief ontvangen waarmee u een afspraak kunt maken bij uw oogarts.

Wat is de preventieve NetvliesCheck? Met de preventieve NetvliesCheck maken we een foto van het netvlies (de binnenkant van het oog waar beel­ den op binnenkomen en worden door­ gestuurd naar de hersenen) en de ade­ ren in het oog. Zo kunnen we bepaalde aandoeningen ontdekken die zouden kunnen wijzen op bijvoorbeeld hoge oogdruk, netvliesslijtage of complica­ ties door suikerziekte. Wanneer deze afwijkingen op tijd gesignaleerd wor­ den, is het mogelijk dat een behan­ deling van de oogarts of oogchirurg de aandoening kan verhelpen of ver­ dere verslechtering kan voorkomen.

Oogartsen en optometristen Best Eye Care is een oogheelkundig centrum dat gespecialiseerd is in oogzorg en met name netvlies­

Hoe werkt het? Als onderdeel van het uitgebreide oog­ onderzoek in de Specsavers­vestiging wordt met een speciale camera van ieder oog één netvliesfoto gemaakt. Wanneer we de foto’s maken, ziet u een flits in de ogen, net als bij het maken van een gewone foto. Dit is pijn­ loos en geheel onschadelijk. Het is niet nodig de ogen te druppelen en u kunt direct weer goed zien. De netvliesfo­ to’s worden vervolgens, samen met de overige resultaten van het oogonder­

 

Met deze voucher kunt u bij Specsavers gratis een compleet oogonderzoek inclusief NetvliesCheck laten uitvoeren.

checks. Deze organisatie verzorgt voor Specsavers de beoordeling van de foto’s, eventuele verwijzing en klantenservice. Best Eye Care werkt met gekwalifi­ ceerde oogartsen en optometristen en heeft een netwerk van academisch geschoolde oogartsen en oogklinieken waarnaar doorverwezen kan worden.

NetvliesCheck UW SpeCSaverS-WiNkel iN de BUUrt! amsterdam Bijlmerplein Bijlmerplein 147 (Schuin tegenover Intertoys) 020 696 6700 amsterdam Noord Buikslotermeerplein 286 (tussen C&A en Etos) 020 494 2828 amsterdam Ferdinand Bol Ferdinand Bolstraat 130 (tegenover Sacha) 020 662 5476 amsterdam kinkerstraat Kinkerstraat 193 (tegenover Etos) 020 616 5122 amsterdam koninginneweg Koninginneweg 224 (tegenover ABN AMRO) 020 662 2651 amsterdam Osdorp Tussen Meer 58 (naast Multivlaai) 020 619 3001 amsterdam Slotermeer Joop van Weezelhof 20 (Plein 40­45) 020 411 8729 amstelveen Binnenhof 53/54 (naast Boekhandel Venstra) 020 345 2521

Specsavers ontvangt geen inhoudelijke uitslag van de beoordeling van de gemaakte netvliesfoto’s.

1 voucher per persoon. De netvliesfoto’s worden beoordeeld door oogartsen en optometristen van oogheelkundig centrum Best Eye Care en zijn een moment­ opname van de gezondheid van uw ogen waaraan geen garanties kunnen worden gekoppeld. © 2012 Specsavers Optical Group. All rights reserved.

Bezoek nu uw Specsavers-winkel of naar www.specsavers.nl.

Drs. R. Zandbergen, één van de oprich­ ters van Best Eye Care, is een van de meest ervaren oogartsen in Nederland. Zandbergen wordt daarnaast gezien als een vooraanstaand refractiechirurg in Nederland. Zandbergen beschikt over een uitgebreid netwerk van oogspecia­ listen. Drs. R. Zandbergen Oogheelkundig centrum Best Eye Care Oogarts

gratis netvliescheck!

Zandbergen: “De preventieve Netvlies­ Check ligt mij al jaren na aan het hart

en ik ben hier ontzettend gepassio­ neerd over. Het oog is een van de wei­ nige plekken in het menselijk lichaam waar je zonder te snijden als het ware in het lichaam kunt kijken. Op deze manier kunnen dus vrij eenvoudig net­ vliesafwijkingen vroegtijdig gesigna­ leerd worden. Daarnaast is deze ser­ vice laagdrempelig; mensen hoeven niet naar een ziekenhuis te gaan, maar kunnen in hun eigen winkelstraat een

netvliesfoto laten maken.” Wie komen er in aanmerking voor de preventieve NetvliesCheck? In principe komt iedereen in aanmer­ king voor deze service, maar omdat de oogafwijkingen waar op gecontroleerd wordt veel vaker voorkomen op latere leeftijd adviseren we met name men­ sen vanaf 45 jaar om deze check te laten doen.

SpecialeActie 

DeOudAmsterdammer  ‘AllesInclusief’ 5daags‘AllesInclusief’arrangementVeluwe   

10%   korting

Denkt u dat dit Amsterdam is?...

Op het meest gevarieerde stukje Veluwe ligt BTR Senior Hotel Dennenhoeve ***. Het hotel in Nunspeet is een prima uitvalsbasis om te genieten van al het moois dat de Veluwe u te bieden heeft. U vindt er een restaurant, Ierse Pub, lounge met open haard, een terras, binnenzwembad, sauna en lift. De kamers zijn voorzien van douche, toilet, tv en telefoon.

5-daags ‘Alles Inclusief’ arrangement Lezers van de Oud Amsterdammer ontvangen 10% korting op de normale prijs van € 229,Inclusief • verblijf van maandag t/m vrijdag • 4 x logies in tweepersoonskamer • 4 x een uitgebreid ontbijtbuffet • 4 x een lunch of lunchpakket • 4 x een 3-gangen diner • GRATIS: GRATIS van 18.00 - 23.00 uur drankjes: koffie, thee, fris, tapbier, jenever, huiswijn Exclusief • toeslag éénpersoonskamer € 45,00 • reserveringskosten € 15,00 • calamiteitenfonds € 2,50 Geef bij het reserveren de volgende speciale boekingscode op: BTR001

0555059500—WWW.BTRREIZEN.NL

Dan heeft u het mis! Bent u ook zo gek op de grachten van Amsterdam, maar vindt u het toch een beetje te druk, te groot of te duur om daar te wonen? Dan moet u niet in Amsterdam zijn, maar in het prachtige oude Weesp! In Weesp wordt in het hart van de stad een nieuwbouwproject gerealiseerd met royale appartementen en woningen. Maak kennis met Weespergilde en kom tot de ontdekking wat Weesp u te bieden heeft, hoe snel u in Amsterdam kunt zijn, maar vooral hoe u al uw woonwensen kunt vervullen in Weespergilde!

www.weespergilde.nl Groen Makelaars Herengracht 26 1382 AG Weesp Tel 0294 417118

Fris Woningmakelaars Buitenveldertselaan 42 1081 AA Amsterdam Tel 020 3017700

De Oud-Amsterdammer - dé gratis krant voor de echte Amsterdammer

dinsdag 7 februari 2012

pagina 3

‘Iedere plaats heeft zijn dorpsgek’

Grote Amsterdammers

Belofte maakt schuld, dus ook in deze editie van De Oud-Amsterdammer staan we weer stil bij een aantal belangrijke ijkmomenten in de Provobeweging. Dit keer de oorsprong. De ‘voorbeweging’ van Provo waren de zogenoemde Pleiners en Dijkers. Pleiners hadden hun plek op het Leidseplein (meer in het bijzonder bij de cafés Reijnders en Eijlders) en de Dijkers troffen elkaar op de Nieuwendijk. Ze reden op ‘buikschuivers’ zoals Zundapp en Kreidler Florett, en gedroegen zich dwars.

Gerard (van het) Reve

Een ‘diehard’ Pleiner was Robert Jan Grootveld. Grootveld was er al aan het einde van de jaren vijftig achtergekomen dat je van roken kanker kunt krijgen. In 1961 bekladde hij daarom affiches van sigarettenfabrikanten met het woord kanker of alleen maar k. Hij werd daarvoor opgepakt en kreeg een voorwaardelijke

Provo City als dekmantel Peter Bronkhorst was actief binnen Provo. Provo had in die tijd (1966) een girorekening nodig, maar die werd geweigerd. Niet getreurd, want Huibert Bronkhorst (Peters vader) was best bereid om dit te regelen. Hij richtte Boek-en Lectuurhandel “Provo City” op, waarvan dit de inschrijving is bij de Kamer van Koophandel. Vervolgens is op deze naam een girorekening aangevraagd, waarvan Provo tot het einde gebruikmaakte. Bron: Verhalenvanvroeger.nl

Machtig Mooi Mokum

De in 2009 overleden rookmagiër Robert Jan Grootveld voerde een niet aflatende strijd tegen roken en verdient daarom volgens velen een standbeeld. straf die later werd omgezet in zestig dagen in het gevang. Anti-rooktempel Na zijn vrijlating kreeg hij via een geestverwant de beschikking over een kelder in de Korte Leidsedwarsstraat 29. Deze werd de ‘anti-rooktempel’ of ‘k-tempel’ genoemd. Grootveld werd hier ‘De rookmagiër’ en hing er een vooruitziende filosofie op na. Volgens hem “leven wij in een asfaltjungle van koelkasten en roomkloppers” en “de misselijkmakende Beginsel verklaring van Provo: ‘Provo ziet zich voor de keus gesteld: desperaat verzet of lijdzame ondergang. Provo roept op tot verzet waar het kan. Provo ziet in dat het de uiteindelijke verliezer zal zijn, maar de kans deze maatschappij nog eenmaal hartgrondig te provoceren, wil het zich niet laten ontgaan.’

Column Harry Slinger

Sterker dan Haantje Pik Om me bij de waterkant vandaan te houden vertelden mijn zussen mij van jongs af aan het verhaal van Haantje Pik. Die schurk had het vooral gemunt op kleine kinderen. Als je te dicht bij het water kwam en je lette even niet op dan kwam hij omhoog uit de gracht en trok je aan je enkel zo het water in. Nou, als driejarige had ik al snel kennis met hem gemaakt. In 1952 ging je nog niet op vakantie. Je ging hooguit met een groep kinderen naar de vakantieschool van Licht en Lucht. Je speelde op straat, bij buurkinderen thuis of je logeerde bij een oom en tante. Met heel mooi

weer ging je met het hele gezin plus een aantal buurkinderen een daggie weg. Zo mocht ook Bappie uit de poort van Bloemgracht 127 vaak mee. Hij was het Amsterdamse Lievertje van onze gracht, u kent dat wel, zo’n klerelijertje met een platte bek en het hart op de juiste plaats. Bappie was als tienjarige gek op dat kleine Slingertje; zo’n broertje had hij ook wel gewild. Het was op een mooie zomerse dag in 1953 dat Bappie met de familie Slinger mee ging picknicken in het gras van de Buiksloterweg aan het Noordhollands Kanaal. De kleintjes konden er heerlijk spelen en de groteren konden verkoeling zoeken in het water. Bappie was in mijn ogen een grote stoere bink, die de raarste

sprongen maakte en diep durfde te duiken. Vanaf de waterkant sloeg ik zijn capriolen gade. Ik weet nog goed dat ik daar stond en plotseling wankelde. Voor ik het wist was daar opeens Haantje Pik en lag ik spartelend in het water. Bappie had het gezien. Hij twijfelde geen moment, zwom met krachtige slagen naar me toe en redde mij van een wisse dood. In een beweging zette hij me veilig op de kant. De rest van de dag is hij druk bezig geweest af te rekenen met die vreselijke Haantje Pik. ’s Avonds kwam hij als held terug in de Jordaan. Zou Bappie nog wel eens aan zijn heldendaad terug denken als hij mij op de televisie ziet?

middenstand heeft het voorzien op de verslaafde consument van morgen” alsook “wanneer we een sigaret opsteken, brengen we als primitieve volksstam rookoffers aan God Jan-Publiek.” Grootveld was trouwens zelf een groot gebruiker van wiet, maar dat terzijde. De Amsterdamse politie hield Grootveld in de gaten, maar vond hem verder onschadelijk. “Iedere plaats heeft zijn dorpsgek”, liet officier van justitie Van Renesse optekenen. Lang bestond de rooktempel niet: op 18 april 1962 ging de kelder in vlammen op. Grootveld had echter al een nieuwe plek gevonden om zijn pijlen op te richten: Het Lieverdje op het Spui. Dit beeld is namelijk door sigarettenfabriek Hunter aangeboden aan de gemeente. Al snel had Grootveld een grote schare aanhangers. Ban de Bom Ook in Den Haag was het inmiddels onrustig, onder de noemer Ban de Bom. Dit sloeg echter niet aan in het keurige Den Haag, waarna in ’63 de grondlegger Roel van Duijn naar Amsterdam verhuisde om te gaan studeren, maar vooral om in actie te komen. Roel van Duijn is de eerste die het woord Provo als geuzennaam gebruikte. Hij had het woord gepikt van Wouter Buikhuizen, die in zijn proefschrift ‘Achtergronden van nozemgedrag’ nozems als provo - van provoceren - omschreef. Grootveld hield intussen bij Het Lieverdje nog steeds zogeheten ‘happenings’ en langzaam maar zeker ‘infiltreerde’ Van Duijn en consorten in deze bijeenkomsten. Ook Luud Schimmelpennink en Rob Stolk hadden zich inmiddels aangesloten en gevieren staan zij te boek als oprichters van Provo. Ook in de volgende editie komen we weer terug op Provo.

Gerard Kornelis van het Reve (1923-2006) is geboren in de Van Hallstraat. Zijn vader was de journalist Gerard van het Reve senior, die onder het pseudoniem Gerard Vanter publiceerde. Zijn broer was Karel van het Reve (1921-199). Het gezin, dat overtuigd communistisch was, groeide op in Betondorp. Later verhuisde het gezin naar de Jozef Israëlskade in de Diamantbuurt, waar Gerard de Avonden zou schrijven. Gerard bezocht het Vossius Gymnasium, maar rondde deze opleiding niet af. Hij ging erna naar de Grafische School in Amsterdam-Zuid, die hij afsloot als typograaf. Deze school bezocht hij tussen 1936 en 1940. Tot 1952 leidde Van het Reve, die als jongen veel psychische problemen had, een leven volgens het principe ‘twaalf ambachten, dertien ongelukken’. Op 1948 trouwde hij met dichteres Hanny Michaelis, met wie hij in 1952 naar Londen verhuisde. In 1957 keerde hij terug naar Amsterdam, waar in 1959 zijn huwelijk werd ontbonden. Hij begon een relatie met Wim Schumacher. In 1964 verhuisde hij naar het Friese dorp Greonterp, vervolgens naar Veenendaal en Weert, om vanaf 1975 met zijn nieuwe partner Joop Schafthuizen in Le Poët-Laval in Frankrijk rust vindt. Hij hoort dan samen met Harry Mulisch (19272010) en Willem Frederik Hermans (1921-1995), tot ‘De Grote Drie’ van de naoorlogse Nederlandse literatuur. Vooral zijn betekenis voor de vrijmaking van de homo’s in Nederland is groot. In 1968 krijgt hij voor zijn werk de P.C. Hooftprijs. In 1973 besluit hij plotsklaps door het leven te gaan als Gerard Reve. Na 18 jaar vestigt Reve zich in het Vlaamse Machelen-aan-de-Leie. In 1997 lijdt Reve aan de ziekte van Alzheimer. Daar komt in 1989 een hartoperatie overheen, waar hij nooit meer helemaal van zou herstellen. In 2006 overlijdt hij in een verpleeghuis in Zulte.

Colofon De Oud-Amsterdammer is een uitgave van De Oud-Amsterdammer BV. Verschijning is elke twee weken. Distributie vindt plaats via ruim 400 verspreidpunten in Amsterdam en regio. Hoofdredacteur: Hans Peijs De Oud-Amsterdammer BV Postbus 5003, 1380 GA Weesp T 020 – 716 39 79 E [email protected] I www.deoudamsterdammer.nl

Copyright Op de teksten, foto’s en het ontwerp van De Oud-Amsterdammer rust copyright. Niets mag op welke wijze dan ook worden overgenomen, verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt zonder toestemming van de uitgever.

dinsdag 7 februari 2012

pagina 4

Afhaaladressen staan op website Regelmatig wordt ons de vraag gesteld waar De Oud-Amsterdammer verkrijgbaar is. Om deze vraag te beantwoorden, verwijzen wij u graag naar de website www. deoudamsterdammer.nl. Onder het kopje afhaaladressen staat een kaart van Amsterdam. Hier kunt u uw postcode invullen, waarna u een lijst krijgt met de afhaaladressen in uw directe omgeving. En u zult merken: dat zijn er veel. Maar er kunnen er best nog meer bij. Weet u een adres waar lezers De Oud-Amsterdammer kunnen afhalen of beter nog: heeft u zelf een locatie (winkel, kantoor of anderszins) waar De Oud-Amsterdammer toegevoegde waarde heeft? Mail, bel, schrijf ons (de adresgegevens staan op pagina 3 rechts onderaan) en wij zorgen dat er een bakje wordt geplaatst waar elke veertien dagen De Oud-Amsterdammer wordt ververst.

dé gratis krant voor de echte Amsterdammer - De Oud-Amsterdammer

De Oud-Amsterdammer is krant voor 50-plusser Zet twee 50-plussers bij elkaar en binnen vijf minuten gaat het over vroeger. Weet je nog, toen en toen? Ken je die en die nog? Heb jij daar óók gewoond? Hoe vaak zeggen we het niet tegen elkaar en vertellen we elkaar de verhalen uit onze jeugd? Dat zijn vaak prachtige verhalen, waarbij we allemaal onze eigen herinneringen hebben. In de Oud-Amsterdammer kunt u uw hart ophalen, want de nostalgie staat in deze krant centraal. De Oud-Amsterdammer vindt namelijk dat deze nostalgische verhalen een veel breder podium verdienen. Want er zijn zoveel meer mensen die hiervan kunnen genieten en er hun eigen herinneringen bij kunnen plaatsen. Dat podium willen wij bieden. Even heerlijk wegdromen naar vroeger en het eigen geheugen weer wat opfrissen. Met uw eigen verhalen en die van de andere lezers. Maar zonder oorlogen, economische malaise, politiek gekonkel en andere narigheid die dagelijks over ons wordt uitgestort. De Oud-Amsterdammer verschijnt eenmaal per veertien dagen en wordt via 400 adressen verspreid. 50-plussers kunnen de krant onder meer vinden in winkelcentra en supermarkten in de regio Amsterdam en gratis meenemen. En als u wilt reageren op artikelen in de krant, bent u uiteraard ook van harte welkom. Wij staan open voor uw verhalen, foto’s, suggesties, of wat dan ook. De Oud-Amsterdammer is namelijk een krant voor u, maar ook door u.

Dinsdag 24 januari 2012

Zwanen en ganzen werden naar één

IJspret wordt het genoemd en iedereen weet wat dat voorstelt: natuurijs waarop je kunt schaatsen. Daar kan geen kunstijs tegenop. Maar niet alles en iedereen beleefde lol aan de bevroren Sloterplas.

Op 8 april 1959 waren er zwanen en ganzen uitgezet en deze vogels hadden het zwaar. Er werd besloten de dieren naar één bijt ter grootte van 250 m2 aan de zuidoever te drijven om een zwanenzang

bijt gedreven

te voorkomen. De vogels - er waren naar schatting honderd zwanen en tientallen ganzen - konden bescherming vinden achter speciale rieten matten. Elke dag werden ze bijgevoed.

Deze week onder meer:

Het wak vol ganzen en zwanen.

• ‘Ik duld hier geen demonstratie’

Sloterplas was in extreem strenge winter van ’63 één grote ijsbaan

Deze voorspelling durven we wel aan: van een Elfstedentocht gaat het niet meer komen deze winter. Hoe anders was dat in in de winter van ‘63, die te boek staat als de strengste winter van de vorige eeuw. Het is dan ook de enige winter dat de Sloterplas bevroren is geweest.

pagina 7

pagina 9 • Teveel sociale controle in Betondorp pagina 11

www.deoudamsterdammer.nl

Volgende editie dinsdag 7 februari De Sloterplas is één grote ijsbaan. Dit FOTO’S: MW WANDERS

is het haventje aan de Noordzijde.

en januari en februari ‘63 mat de KNMI een gemiddelde temperatuur van -3,1 graden, terwijl +2,6 graden normaal is. De laagste temperaturen die werden gemeten, lagen rond 20 graden onder het vriespunt. En dan te bedenken dat de maand december eigenlijk kwakkelde. De kou begon pas goed rond de kerstdagen en hield ruim twee maanden, tot 3 maart, aan. Het IJsselmeer was in januari dan ook al voor een flink deel bevroren en hier werd zelfs een autorally op gehouden waaraan ongeveer vijfduizend auto’s deelnamen. Maar de Sloterplas bleef maar een plas. In de nacht van 9 op 10 januari veranderde echter het weer. De wind ging weg en de lucht werd helder, waardoor het kwik opeens daalde tot 13 graden onder het vriespunt. In één nacht ontstond een spiegelgladde ijsvloer die de dagen erop alleen maar dikker werd.

IJs keuren Barteld Plenter was in 1963 agent aan het bureau aan de Lodewijk van Deijsselstraat. Plenter was ook een goede schaatser. In 1956 was hij tweede geworden bij de korpskampioenschappen korte baan en hij had, zoals dat werd genoemd, een paar echte Noren, dus geen Friese doorlopers Die combinatie kwam prachtig van pas toen Plenter werd gevraagd het ijs te keuren. Dat deed hij maar wat graag. Zijn relaas: “Ik was nog niet lang agent aan het Bureau Lodewijk van Deijsselstraat toen ik in de strenge winter de opdracht kreeg om met een ambtenaar van de gemeente de Sloterplas op te gaan om de dikte van de ijsvloer te meten.” Vervolg op pagina 9.

Lever uw (oude) gouden/zilve ren sieraden of munten NU in!!

IJskraam bij het CS.

Meer dan 1 miljoen lezers!

sterdammer.nl

• Een enorm sneeuwkasteel

De Sloterplas was al in 1934 op de tekentaontstond door de zandwinning die nodig fels bedacht. In het Algemeen Uitbreidingswas voor aanleg van de nieuwe tuinsteden plan van 1934 was de Sloterplas ingetekend Slotermeer, Geuzenveld, Slotervaart en als recreatiegebied, als waterrijk middelOsdorp. Er was veel zand voor nodig en punt van de Westelijke Tuinsteden. Het is daardoor is de Sloterplas in het midden een plas om u tegen te zeggen: tweeduizend liefst veertig meter diep, waardoor de plas meter lang, vijfhonderd meter breed en – alsook door de stromingen – nauwelijks veertig meter diep zijn de officiële maten. bevriest. Maar in 1963 was het wel zover, zij Voor watersporters kwamen er twee jachthet dat het nog lang duurde in verhouding havens en in 1957 werd het Sloterparkbad tot andere plassen en meren. Tijdens de geopend. Dit was een druk stadsstrand – het winter van ‘62\’63 vroor het al in december eerste in Amsterdam – waar het vaak net en dat hield aan tot en met februari. Ter zo druk was als in Zandvoort. De Sloterplas illustratie: over de maanden december ‘62

Met op de achtergrond de contouren van de Westelijke Tuinsteden waagt menigeen zich op het gladde ijs.

pagina 3 • Van Nee City naar www.deou damGay City was een strijd van jaren

NU extra aantrekkelijk. Al jaren uw VERTROUWDE adres!

Winkelcentrum Diemerplein Diemen 020-6903727

www.puttmann.nl

Brand C&A De nacht van 15 op 16 februari 1963 wordt door C&A bijgeschreven met een rouwrand. Die dag ging het filiaal tussen Kalverstraat en Rokin geheel in vlammen op. Er vallen geen gewonden en doden, maar de schade is groot en bedraagt 18 miljoen gulden. Het was een brand om nooit te vergeten en om die reden besteedt de OudAmsterdammer er in de volgende editie ruim aandacht aan. Kunt u zich de brand nog herinneren, was u erbij, heeft u misschien staan blussen of was u een van de vele ramptoeristen (dat woord bestond toen nog niet) de dag erna? Bel of schrijf het ons (de adresgegevens staan op pagina 3).

Adverteren in De Oud-Amsterdammer?

Neem contact op via 020-716 39 79 of kijk op www.deoudamsterdammer.nl .

Dus kom maar op!

Bel voor een brochure of meer informatie

010 888 22 15 Wij onderscheiden ons door onze volledige manier van werken. U ervaart zo min mogelijk van uw verhuizing; uw plantjes weer op de vensterbank, de kasten nagenoeg identiek ingericht, schilderijen aan de muur en uw televisie geïnstalleerd. Bij ontruimingen werken we met een garantie: de woning wordt gegarandeerd geaccepteerd door de woningbouwmaatschappij of makelaar. Bruikbare goederen krijgen een nieuwe bestemming via diverse stichtingen Seniorenverhuizingen |Woningontruimingen www.seniorenhulp.com | [email protected]

€ 99,- voor 2 personen ALL INCLUSIEF • 1x overnachting in een standaard 2-persoonskamer • Onbeperkt Hollands gedestileerd (frisdrank, huiswijn, bier) van 10:00 tot 23:00 • 1x uitgebreid ontbijtbuffet • 1x lunch van de kaart • 3-gangen keuze diner bij de dag van aankomst • gratis gebruik van jacuzzi

Let op!

U betaald slechts € 99,- per kamer per nacht! Heeft u klachten over de kwaliteit van zorg? Laat het ons weten!

Het genoemde tarief is exclusief gemeentelijke heffingen á € 1,50 p.p.p.n. bittergarnituur, gebak en fietshuur. Dit arrangement loopt tot 30 april 2012

Onze afdeling Informatie & Klachtenopvang is bereikbaar op ma t/m vrij tussen 10.00 – 14.00 uur, t (020) 57 77 999 E [email protected] U kunt bij ons terecht voor: Informatie over uw rechten als patiënt. Advies over het indienen van klachten. Bijstand bij het schrijven van een brief over uw klacht. Voor meer informatie: www.clientenbelangamsterdam.nl

Gortelseweg 8 8076 PS Virehouten tel: 0577-411323 www.foreesten.nl

De Oud-Amsterdammer - dé gratis krant voor de echte Amsterdammer

dinsdag 7 februari 2012

pagina 5

Onverwoestbare winkels Er zijn van die winkels waar hele generaties Amsterdammers voor omrijden. De Oud-Amsterdammer portretteert in deze rubriek iconen uit de winkelstraat.

Automatiek Haentje is een begrip in Oost Gebroeders Haen, banketbakkerij/automatiek, Galileïplantsoen/hoek Radioweg, sinds 1933 door Els Haen ‘Haentje’ is al jarenlang een begrip in de Watergraafsmeer. Vooral als Ajax in de Meer thuis speelde, liepen er hele hordes supporters langs de snackbar om ‘een heerlijk kroketje uit de muur te trekken’. In 1933 is de zaak als banketbakkerij door mijn grootouders opgericht op het Galileïplantsoen/hoek Radioweg onder de

naam Maison Haen. Al snel begon opa met de productie en verkoop van kalfsvleeskroketten vanuit een automaat. In 1965 is de zaak overgenomen door zijn zoons Dolf (mijn vader) en Jos (Gebr. Haen). Zij lieten de zaak verbouwen tot automatiek. Later kwam daar de catering bij. Als tienjarige hielp ik al mee: eerst alleen krokettenzakjes openmaken en waarschuwen als er een klant in het ijsbuffet stond (ondertussen

Eerste baantje bij Haentje Voormalig theatermaker en imitator Robert Paul (hij stopte met zijn carrière in 2003) had zijn eerste baantje bij Haentje. Zijn verhaal: “Wegens nijpend geldgebrek moest ik een baan hebben. Ik las een advertentie van “Haentje”, een ijssalon annex automatiek in Amsterdam. Ik ben erop afgestapt en werd aangenomen. Zo heb ik jarenlang, want het betaalde goed, op doordeweekse avonden van zeven tot één ijs geschept, kroketten, frikadellen, frites en hamburgers staan bakken. Dan deed ik heel zorgvuldig. Haentje had een goede naam dus je mocht geen stationskroketten verkopen. Alles moest helder zijn. IJs maken was een vak apart, hoor. Ik vond het leuk om met (hongerige) mensen om te gaan. We hadden veel vaste klanten. Ik herinner me een vrachtwagenchauffeur die echt grof was. Hij kocht hele grote bekers ijs (waar hij het liet, was een raadsel). ‘Welke smaak, meneer ?’ vroeg ik dan. Dan zei hij weer: ‘Nou, pleur d’r maar wat van die vuiligheid in!’ Ik heb in die periode heel veel inspiratie en tekstideeën opgedaan. In zo’n automatiek loop je vaak de meest fantastische types tegen het lijf. Als ik alleen al denk aan de manier waarop ze bestelden. Soms observeerde ik mensen door het spiekluikje. Dan zat ik echt als een voyeur te kijken naar de manier waarop ze een kroket aten. De een als vorst, met een pink omhoog. Anderen frommelden hem zo, hup, in hun strot. Zelf eet ik met smaak een kroket. Ik pak hem beet, bekijk hem, neem een hap en kijk onmiddellijk naar de binnenkant, omdat de kleur en de samenstelling ook de smaak bepalen. Nee, ik heb daar een grandioze tijd gehad. En, zonder dat ik het me bewust was, een onuitputtelijke bron voor mijn werk aangeboord. Maar toen was het geld een belangrijke drijfveer. Ik had het nodig om heel intensief uit te kunnen gaan naar discotheken en restaurants. Of om te leven. Want ik werkte, en dat doe ik nog steeds, om te leven.” Bron: Geheugenvanoost.nl

van het ijs snoepen!), maar al snel moest ik meehelpen bij drukke periodes. Oliebollen bakken, gevulde eieren maken, peterselie hakken, garnalen uitzoeken enz. Na een horeca-opleiding bij het KMBO en een jaar middelbare hotelschool trad ik in 1987 in dienst bij de Gebroeders Haen. Op dinsdag werden de kroketten ‘doorgehaald’ (eiwit en paneermeel), vaak met duizenden tegelijk. Toen nog allemaal met de hand, later kwam er een machine voor. Het werk was verder heel afwisselend. Ik hielp mee met het maken van de koude buffetten en borrelhapjes, bracht bestellingen weg onder andere naar de VU, ging naar de Makro en de Ven en hielp ook mee in de verkoop. Ook werd ik ingezet als serveerster bij koude buffetten. Zo heb ik helpen bedienen bij Paul Huf en het eeuwfeest van het elektronicabedrijf Breedveld en Schröder. Later mocht ik ook bestellingen aannemen, de administratie daarvan bijhouden, meehelpen bij de inkoop van de grondstoffen enzovoort. In 1981 bezocht koningin Beatrix het PTT-gebouw aan de Oosterdokskade. Gebr.

Haen mocht het koud buffet verzorgen! Wat waren ze trots! Het was een geweldige uitdaging, vooral voor mijn vader Dolf, die heel creatief was en zich echt kon uitleven. Het was een prachtig koud buffet. De koningin heeft ervan genoten! Bijzondere bestellingen Ik moest eens een bestelling van schalen met salades wegbrengen: ik was de straat nog niet uit toen ik via de achteruitkijkspiegel merkte ik dat er een schaal was verdwenen. Die bleek van de plank gegleden en op een andere salade terechtgekomen te zijn! Wat een ramp! Alles moest helemaal opnieuw worden opgemaakt. Een andere bestelling was bestemd voor een flat in de Bijlmer. Met moeite bereikten we de lift. De deuren vielen steeds achter je dicht. Er zaten bloedspetters op de zijwanden van de lift, terwijl alle ramen van de galerijflats met ijzeren hekken gebarricadeerd waren. In de flat zelf was het bloedheet. De trouwjurk van de toekomstige bruid hing aan het plafond. De salades verdwenen onder de salontafel! Of de salades het door die hitte hebben

Bij Haentje was het eigenlijk nooit rustig.

Rijen dik voor het ijsbuffet. overleefd, weet ik niet. Het was allemaal erg armoedig, maar de rekening werd gelukkig wel keurig betaald. Een van de werknemers is zich eens rot geschrokken. Hij stond beneden in de verkoop en had naar boven geroepen dat hij kaas nodig had. Het goederenliftje werd naar beneden gestuurd en iemand riep dat de kaas eraan kwam. Onze werknemer opende de liften en kreeg de schrik van zijn leven. Er kwam een uitgestoken hand uit met de kaas. Een van onze andere medewerkers was in de lift gekropen! De hele avond is Piet van slag geweest, zo was hij geschrokken! Klanten kunnen soms raar reageren. Mijn moeder heeft eens meegemaakt dat er in de automatiek gebeld werd. Mijn moeder deed het wisselluikje in de deur open. Niemand te zien, er lag alleen een half opgegeten kroket op het plankje. Mijn moeder gooide het weg. Even later ging de telefoon. Een vrouwenstem vroeg: “Heeft u zojuist die kroket gevonden? Ik wou even zeggen, dat er een zeentje in zat.” Verder niks. Ze had het niet rechtstreeks durven zeggen.

In Bonebakker Juweliers zit nog steeds muziek Bonebakker Juweliers, Van Baerlestraat 27 (Conservatorium Hotel Amsterdam), sinds 1792 In het voormalige Sweelinck Conservatorium aan de Van Baerlestraat 27 is eind november 2011 het nieuwe Conservatorium Hotel geopend. Volgens velen is dit nu het mooiste hotel van Amsterdam, op een steenworp afstand gelegen van de

Het interieur ademt rust.

belangrijke musea en nabij de P.C. Hooftstraat. In elk geval zal het aan de salons in het hotel niet liggen. Eén is ingericht door Bonebakker Juweliers dat al meer dan twee eeuwen bestaat. Zilversmid Adrianus Bonebakker (1767–1842) legde in 1802

samen met collega Diederik Bennewitz de basis voor wat zou uitgroeien tot de vermaarde juwelierszaak. Tussen 1816 en 1818 werkten de twee aan het huwelijksgeschenk voor Prins Willem (de latere koning Willem II) en Anna Pavlovna: een 419-delig tafelservies. Maar het kon nog mooier: in 1840 vervaardigt Bonebakker de koningskroon voor koning Willem II. Na een lange periode verhuist Bonebakker in 1954 van de Herengracht naar Rokin 88-90, waar tot dan toe American Express zijn kantoor had. De winkel werd een blikvanger, met groen en grijsbruin marmer en bronzen raamomlijstingen en deuren. In het begin ging het – natuurlijk – ook goed, maar de laatste jaren kwam de klad erin. Zowel de economische crisis als de bouwactiviteiten voor de deur ten behoeve van de Noord-Zuidlijn deden Bonebakker – dat sinds het begin van

De pui van Bonebakker was een blikvanger. de vorige eeuw ook juwelen en parels verkocht – geen goed. De winkel ging in april 2010 dicht, nadat besloten was de intrek te nemen in het nieuwe hotel dat pas anderhalf jaar later zou worden

opgeleverd. Inmiddels zijn de pui en het interieur van de winkel gesloopt. Maar omdat Bonebakker weer helemaal terug is, past deze zaak toch in Onverwoestbare winkels.

dinsdag 7 februari 2012

pagina 6

dé gratis krant voor de echte Amsterdammer - De Oud-Amsterdammer

Puzzel mee en win cadeaubon van Intratuin Amsterdam 1 1

2 2

3 3

4 4

5 5

12 12 15 15

16 16

22 22

23 23

19 19

29 29

25 25

34 34

39 39

35 35

21 21

32 32 37 37

41 41

42 42

43 43

46 46

48 48 50 50

54 54

49 49

51 51

52 52

55 55

56 56

61 61

57 57

62 62

66 66

58 58

68 68

73 73

77 77

53 53

63 63

67 67

72 72

59 59

69 69

70 70 75 75

78 78

79 79

71 71 76 76

80 80

83 83

84 84

86 86

60 60

64 64

74 74

82 82

11 11

27 27

36 36

45 45

47 47

10 10

20 20

31 31

40 40

9 9

26 26

30 30

44 44

65 65

8 8 14 14

18 18 24 24

33 33 38 38

7 7

13 13 17 17

28 28

6 6

81 81 85 85

87 87

2 2

29 29

50 50

8 8

68 68

43 43 39 39

4 4

20 20

61 61

73 73

37 37 35 35

66 66

13 13

44 44

19 19

3 3

36 36

25 25

6 6

59 59

74 74

56 56

71 71

Horizontaal

Verticaal

1. lid van een kloosterorde die geen priesterwijding ontvangen heeft; 7. in dichterlijke stijl opgesteld stuk; 12. jongensnaam; 13. persoon van adel; 14. doorschijnend (ijl); 15. internationale betrekkingen (afk.); 17. spijskaart; 19. wederom; 21. personal computer (afk.); 22. scheepstype (van tiende tot vijftiende eeuw); 24. soort van meloen; 27. uitroep van afkeer; 28. vrouw van Abraham; 30. Chinese vermicelli; 31. gehoororgaan; 32. plaats in België; 33. alstublieft (afk.); 35. plaats in Duitsland; 37. reuzel (ongel); 38. schelpdier; 41. fooi; 42. muurbedekking; 44. meisjesnaam; 46. geparachuteerde soldaat (afk.); 47. boomvrucht; 48. dood lichaam (met name van dieren); 49. alles goed (Jidd.); 50. bloedvat; 52. meubelstuk; 54. artistieke figuurdans; 56. belemmering; 58. een grijsachtig metaal met sterke glans; 61. nachtroofvogel; 62. logement; 64. huisdier; 65. lichtrode lichte wijn; 67. kippenloop; 68. belofte; 70. inwendig orgaan; 72. tennisterm; 73. Schots blaasinstrument; 76. watering; 77. titanium (scheik. afk.); 78. matig koud; 79. land in Azië; 81. poste restante (afk.); 82. deel van hals; 83. plaats in Drenthe; 84. plezier; 86. tekengerei; 87. stel muziekinstrumenten der Javanen.

1. natuurverschijnsel bij onweer; 2. oosterlengte (afk.); 3. rivier in Utrecht; 4. schilderslinnen; 5. bijeenkomst van personen (hereniging); 6. familietwist; 7. gewend aan (vertrouwd met); 8. vaart (kanaal); 9. Europeaan; 10. inhoudsmaat (afk.); 11. telwoord; 16. reuzenslang; 18. Nederlandse aardoliemaatschappij (afk.); 20. alvorens; 21. kookgerei; 23. gewas dat gazons vormt; 25. tentamen; 26. vergrootglas; 27. letter van het Griekse alfabet; 29. werelddeel; 32. meest gegeten stukje vlees van ons land; 34. Indische praatvogel; 36. rookgerei; 37. op grote afstand; 39. gezongen toneelspel; 40. deurraampje; 42. loods (veldhospitaal); 43. stekelige plant; 45. plaaggeest; 46. zwarte kleverige stof; 51. duinvallei; 53. kledingstuk; 54. schoonmaakgerei; 55. begeerte; 56. cirkelvormig; 57. gemalen graan; 59. koraaleiland; 60. vrouwelijk roofdier; 62. kosmos (universum); 63. het houden van een voordracht; 66. uitroep van schrik; 67. gard; 69. mannetjesbij; 71. namaak; 73. donkere kamer (afk.); 74. (bak)oven; 75. rustig; 78. steen; 80. herkauwend zoogdier; 82. de onbekende (Lat. afk.); 85. laatstleden (afk.).

En er kwamen weer tientallen oplossingen binnen van de vorige puzzel in De Oud-Amsterdammer, zoals we inmiddels gewend zijn.

We hebben weer een nieuwe puzzel en traditiegetrouw is het er één waarbij een slagzin die op Amsterdam slaat, moet worden opgelost.

De oplossing van de vorige puzzel is ‘Er is een Amsterdammer doodgegaan.’

Stuur uw oplossing met uw naam en adres naar (e-mail) [email protected] of naar: De Oud-Amsterdammer, Postbus 5003, 1380 GA Weesp.

De winnaars zijn: H  ans Brans, M.J. Timmermans, J.H. Mulder,

J. de Vries Plas, Henk Standaar

Onder de goede inzenders verloten we vier cadeaubonnen ter waarde van 30 euro van Intratuin Amsterdam.

De Oud-Amsterdammer - dé gratis krant voor de echte Amsterdammer

dinsdag 7 februari 2012

pagina 7

Drie autospuiten en twee autoladders Vervolg van de voorpagina. Het drietal rende direct de trap op naar lunchroom Harkema op de Nieuwendijk waar nog licht brandde. “Daar maakten ze de tent schoon. Toen wij binnenkwamen riepen we dat ze de brandweer moesten bellen, maar dat ging niet meteen want we hadden een slok op en ze dachten dat

‘Grote beelden kwamen naar beneden’ Mevrouw A. Pruis: “Ik was die ochtend op het Damrak en ik was getuige van het nablussen van het pand. De grote beelden van vogels die op het pand stonden, kwamen met grote vaart naar beneden. Er is een tijd lang een noodgebouw van C&A geweest op het Damrak, naast de Beurs van Berlage, boven het water van het Damrak. Al jaren is er weer een nieuwe C&A op de oude plek gebouwd tussen de Nieuwendijk en Damrak.”

we een geintje maakten. Pas nadat de nachtwaker ging kijken en de vlammen zag, werden we geloofd.” Drie autospuiten en twee autoladders Om exact 2.49 uur komt bij de zogeheten Centrale Seinzaal van de Amsterdamse brandweer de brandmelding binnen en er wordt meteen met groot materieel uitgerukt: drie autospuiten en twee autoladders racen de kazerne uit. De brandweerlieden treffen even later een felle brand aan op de eerste en tweede etage van de winkel. Ze proberen het vuur te blussen, maar vanaf de roltrap komen brandende stukken naar beneden waardoor ze er niet bij kunnen. Om 2.56 uur klinkt, zoals dat heet, het ‘nader bericht’ Grote Brand, dat aangeeft dat het serieus is. “Stuur alles maar wat we hebben...”, voegt de brandweercommandant van dienst nog toe. Er rukken nog zes autospuiten en twee autoladders alsmede de blusboot Jan van der Heijde uit. De auto’s waren snel ter plaatse, maar de Jan van der Heijde zou er bijna drie uur over doen, want de grachten waren stijf bevroren. Geen schijn van kans Met alle materiaal en manschappen die

‘Je suède jasje is verbrand’ Yvonne Wassenaar: “Ik ben op 17 februari jarig en had voor mijn 16de verjaardag een suède jasje op mijn verlanglijstje gezet. Als 16-jarige móest je in een suède jasje lopen; alleen dan telde je mee. Ik was enig kind en ik werd verwend, dus ik had goede hoop. Bij het horen van het nieuws van de grote brand bij C&A begon mijn vader: “Nou, dat is lekker! Dan is jouw jasje nu verbrand en bevroren. Dan heb ik dus geen cadeautje voor jou, morgen. Jammer, maar dan moet je het maar tegoed houden, of zo.”

Het gapende gat tussen Damrak en Nieuwendijk na de brand. Foto: banketbakkerij Van der Linde

brandweer wordt daarom de belendende percelen te redden. Voor het pand van hoedenfabriek Gieskes is het dan al te laat. Maar een beginnend brandje op het dak van de Nieuwe Kerk – ontstaan door de felle oostenwind die zorgt voor vliegvuur van brandende kledingstukken boven het centrum – wordt door de te hulp geroepen brandweer van Zaandam in de kiem gesmoord. Ook het aanpalende pand van banketbakkerij Van der Linde wordt gered, niet in de laatste plaats omdat eigenaar Bob van der Linde zo goed en zo kwaad als het Een Mokums weetje gaat het dak nat houdt. Tegen die tijd is ook In totaal komen in totaal 142 brandweerlieden uit Amsterdam de Bescherming Bevolking (BB) in actie bij de brand van C&A. Er opgeroepen om worden 33 lage druk-stralen en 5 waterkanonnen ingezet, die meer dan andere daken, 6,5 miljoen liter water in de brand waaronder dat van spuiten. De schade bedraagt het Koninklijk Paleis 18 miljoen gulden. op de Dam, te beschermen. En bewoners van

kunnen worden opgetrommeld, wordt geprobeerd het vuur vanaf de Nieuwendijk te bedwingen, maar het is een ongelijke strijd. De brand breidt zich door de zeer brandbare kleding razendsnel uit en brandweerlieden die het pand binnengaan, weten niet hoe snel ze weer uit de kokende hitte moeten wegwezen. Het gebouw is - zo luidt de conclusie al snel - reddeloos verloren en het doel van de

“En er volgde een hele beschrijving van het jasje, telkens weer. Uiteindelijk kreeg hij mij natuurlijk op de kast. Ik had beter moeten weten; ik kende zijn humor toch! Ik kreeg op een ludieke manier 150 guldens, genoeg voor een mooi jasje, en mocht zelf winkelen, zoals mijn ouders steeds van plan waren geweest (dat is trouwens precies het bruto maandloon dat ik toen verdiende). In de lunchpauze van het kantoor waar ik toen werkte ben ik wel gaan kijken. Vanaf het Beursplein was het een prachtig gezicht, dat ijspaleis. Het suède jasje heb ik overigens toch nog gekocht bij C&A, bij de noodwinkel die er al heel snel was.” woningen in de omgeving houden met emmers water hun daken nat. Inmiddels verbranden de brandweerlieden van voren en ze bevriezen van achteren. Lees verder op pagina 8.

‘De brand was onvergetelijk’ Lies van der Vinden: “Ook ik stond ’s morgens vroeg te kijken naar het uitgebrande pand van C&A. Ik was eerder die ochtend vroeg opgestaan, zo nieuwsgierig was ik. Het was om nooit te vergeten, zo mooi zag het eruit met al die ijspegels. Ik herinner mij dat het enorm druk was, want iedereen wilde dat zien. Ik vergat bijna de tijd om naar mijn werk - ik werkte bij NEEF SPORT aan de Raadhuisstraat - te gaan. Daar aangekomen stonden de mensen al in de rij om schaatsen te kopen en dat ging dagen zo door.” Brandweerlieden in de weer tijdens de nabluswerkzaamheden van de grote brand. Foto: Brandweer Amsterdam\Gerard Koppers

Toen en nu: het Mercatorplein Het Mercatorplein is in de loop der tijden nauwelijks veranderd. Het verkeer is natuurlijk veel drukker, in het midden staat tegenwoordig een restaurant, de markante peperbus is er niet meer en er zijn veel meer draden boven het plein gespannen. Maar dan heb je de grootste veranderingen wel gehad. De woningen rondom zijn ontworpen door H.P. Berlage en zijn van ver voor de Tweede Wereldoorlog. Hier is enige geschiedenis geschreven, want in 1942 had Dirk van den Broek hier zijn eerste vestiging die tevens de eerste zelfbedieningswinkel in Amsterdam was. Tussen 1961 en 1995 zag het plein er trouwens wel anders uit. In ’61 werd namelijk de markante noordelijke toren wegens bouwvalligheid gesloopt. Bij de renovatie in 1995 is deze markante blikvanger echter weer in oude glorie hersteld.

dinsdag 7 februari 2012

pagina 8

dé gratis krant voor de echte Amsterdammer - De Oud-Amsterdammer

Nader bericht: ‘Zeer grote brand’ Vervolg van pagina 7. Zeer grote brand Om 4.23 wordt het nader bericht ‘Zeer grote brand’ gegeven en toentertijd was dat, anders dan nu, een zeldzaamheid. Maar pas wanneer de Jan van der Heijde rond 6 uur arriveert en met zijn twee pompen 10.000 liter water per minuut over het vuur uitbraakt, raakt de brand over het hoogtepunt heen. Het eens zo majestueuze pand is dan al verloren. Het enige dat overblijft is de fraaie gevel waar enorme ijspegels zorgen voor een uniek beeld van een ijspaleis. Om 7.58 uur volgt het sein Brand Meester. Het nablussen duurt nog tot 18.30 uur, waarbij duizenden Amsterdammers komen kijken naar de

trieste resten van het eens zo monumentale gebouw. Verhaal halen Dirk Boogaard is zich intussen amper bewust van de omvang van de brand die hij ontdekte. “Wij hebben aan het begin nog wel even gekeken, maar we moesten de volgende dag weer werken en zijn naar huis gegaan.” De volgende dag zagen zij een krantenartikel over de brand waarin stond dat de nachtwaker de brand had ontdekt. Dat was tegen het zere been van het drietal, dat besloot verhaal te halen. Op bureau Warmoesstraat werden ze echter niet geloofd. In Het Parool “We zijn zondagmiddag om vier uur op bureau Warmoesstraat geweest, omdat die zaak

Brandweermannen en politieagenten krijgen vanwege de kou hete soep. Onder andere de bediendes van horecaetablissement Rutex delen de soep uit. Foto: Brandweer Amsterdam\Gerard Koppers

Bij het nablussen werd af en toe iets gevonden dat nog ergens op leek, zoals deze paspop. Foto: zero-meridean.nl

‘Wat hebben wij gewerkt’

ons niet lekker zat”, laten de drie in hun verhaal optekenen. In een ander artikel staat onder andere: “De volgende dag waren zij dan ook stomverbaasd toen zij moesten horen dat politie en brandweer een hele opsporingsactie naar hen op touw had gezet.” Zondagavond nam de speciale dienst van de politie, de zogeheten brandpiket, alsnog contact op met de jongemannen, waarna ze hun verhaal uit de doeken deden en alsnog werden geroemd als de ontdekkers van de brand.

Brandweer heeft handen vol in winter van ‘63 De winter van 1963 was extreem koud, maar dat is niet de belangrijkste reden waarom deze winter in de annalen van de brandweer van Amsterdam in kapitalen is bijgeschreven. Die reden is wél dat er liefst drie grote branden waren in deze strenge winter. Op 18 januari gaat de Luijcks augurkenfabriek in Diemen in vlammen op. Of in vlammen… Het aparte aan deze brand is dat de brand verwoestend is, maar dat er geen vlam te zien is. De vrijwillige brandweer in Diemen kan deze niet mannen en roept de hulp van Amsterdam in. En op 21 januari brandt een enorm complex van showrooms, kantoren en woningen aan de Spuistraat af. Maar de grootste brand van die winter, die van C&A, moet dan nog komen. Bij alle drie de branden vielen overigens geen gewonden.

Gretha van Langen: “Van de brand zelf in februari 1963 heb ik niet veel meegekregen, want ik lag nog in diepe slaap. Maar de dag daarna zal ik nooit vergeten. Ik werkte toen bij C&A op het Damrak op de calculatie- en voorraadafdeling. Toen ik ’s morgens om 9 uur bij het bedrijf arriveerde, schrok ik me natuurlijk rot, al zag het uitgebrande gebouw er prachtig uit met al die ijspegels. Het stond er zwart van de mensen. Voor zover ik me kan herinneren is al het personeel naar huis gestuurd en moesten we daar wachten op nadere instructies.” “Onze afdeling moest zich melden in een leegstaand schoolgebouw in de Kerkstraat. Ons - vijf à zes dames (ik herinner me nog An, Truus en Ellen) werd opgedragen een nieuwe voorraad op te bouwen. Mensen, wat hebben wij gewerkt ! Van ’s morgens 9 uur tot ’s avonds 9 uur. Ontelbare vrachtwagens hebben wij gelost. Er was een soort lift of lier, waar we de kleding in konden ophangen die dan elektrisch werd opgehesen. Maar dat apparaat was steeds defect, dus dan moesten we alles toch nog zelf naar boven slepen. Het was zwaar aanpoten, want de volgende vrachtwagen stond alweer klaar om gelost te worden. Als onze chef, de heer Van de Sluis meen ik me te herinneren, er niet was, lachten we ook veel. We hielden dan hele verkleedpartijen.” “Even een anekdote tussendoor: Ik wilde een middag vrij omdat ik een nieuwe jurk wilde kopen omdat mijn zus Jo op 31 juli ging trouwen, maar ik kreeg daarvoor geen vrij ! In de koffiepauze kwam de chef mij dat vertellen. ‘O, nee’, antwoordde ik, ‘dan werk ik ook niet meer tot 9 uur ’s avonds. Wel veel voor je baas moeten overhebben, maar iets voor het personeel doen, ho maar. Slavenarbeid!’ Nou, ik kreeg uiteindelijk toch vrij, onder veel applaus van mijn collega’s!” “Toen het noodgebouw boven het water bij het Beursgebouw aan het Damrak (waar rederij Kooij zit) klaar was, konden we opnieuw beginnen met onze voorraad uit de Kerkstraat in te richten. Weer vrachtwagens lossen! Daar waren mijn collega’s Truus en An ook weer, maar de namen van de heren weet ik niet meer. Sorry. Ik weet alleen dat de vrachtwagenchauffeur Martin heette. Dus oud-collega’s: als jullie dit lezen, reageer alsjeblieft! Het was een zware, maar leuke tijd, vooral door de saamhorigheid en collegialiteit. Kom daar tegenwoordig nog eens om. Een uurtje langer werken is al te veel.”

De brandmelder bij de beurspassage waarop de brand is gemeld, is een dag later veranderd in een ijspilaar. Inzet: een intense vlammenzee legt het pand in de as. Foto: Brandweer Amsterdam\Gerard Koppers

De Oud-Amsterdammer - dé gratis krant voor de echte Amsterdammer

dinsdag 7 februari 2012

pagina 9

Dit komt nooit meer terug: de parkeermeter

Amsterdam slaat wél munt uit de parkeernood! Er zijn van die dingen die nooit meer terugkomen en niet zelden is dat maar goed ook. Deel 1: de parkeermeter. De opmars van de automobiel zorgt in Amsterdam al ver voor de Tweede Wereldoorlog voor de nodige commotie. In die tijd waren er nog niet veel auto’s en de exemplaren die er waren werden ‘beschermd’ door zogeheten sloebers. Die gingen doodleuk bij een auto staan en of je maar even wilde afrekenen. Zo niet, dan waren een paar krassen op blik of gezicht je lot. Na de oorlog nam het parkeerprobleem hand over hand toe en langzamerhand werd het, dat vond de gemeente, tijd voor regulering. Dat kon overigens pas nadat in 1962 de regering De Quay het middels een parkeerwet mogelijk had gemaakt voor parkeren geld te vragen. Maar toen was de beer ook meteen los. In Nederland verschenen overigens al in 1961 de eerste parkeermeters op Schiphol, dus nog zonder wetgeving. De gemeente Amsterdam maakte zich in 1962 op om vijfhonderd parkeermeters te plaatsen in het centrum van de stad. De parkeermeter was uitgevonden door de Amerikaan Carl C. Magee, die op 16 juli 1935 zijn uitvinding in het straatbeeld van Oklahoma City zag verschijnen.

Rijen klokken op palen Toen de ANWB lucht kreeg van de plannen van de gemeente, reageerde ze direct. In het lijfblad de Kampioen van april 1962 verschijnt een artikel onder de paniekerige kop ‘Amsterdam: sla geen munt uit de parkeernood!’ waarin ferm stelling wordt genomen tegen deze ‘rijen klokken op palen’, zoals ze worden omschreven. We lezen onder andere: ‘De ANWB heeft reeds enkele maanden geleden zijn ernstige verontrusting uitgesproken naar aanleiding van het advies dat een speciale commissie aan het gemeentebestuur van Amsterdam heeft uitgebracht over het parkeervraagstuk in de hoofdstad. Dit advies beoogt plaatsing van 500 parkeermeters in de city, niet als controlemiddel op het

parkeren, maar als kassa-automaat voor betaald parkeren tegen een hoog tarief.’ En verder: ‘De Bond meent dat het niet mogelijk moet zijn dat welgestelden en zij die de kosten op een bedrijf kunnen afwentelen via een parkeermeter bevoordeeld worden.’ Achterhoedegevecht Maar het was een achterhoedegevecht, want de parkeermeter deed in 1964 definitief zijn intrede in het Amsterdamse stadsbeeld. Dat was trouwens ook in een ander opzicht veel gedoe, want niet iedereen wist hoe er met de meter moest worden omgegaan. Terwijl het toch zo makkelijk was, lezen we in een soort handleiding: ‘Wanneer de auto wordt geparkeerd kan, door het inwerpen van munten, de toegestane parkeertijd worden ingesteld. Daarna loopt de tijd terug naar nul. Wanneer de tijd is verstreken, vertoont de meter een rode vlag; als er dan nog een auto staat geparkeerd kan een voorbijkomende parkeerwachter een boete geven. Ook vernemen we uit een krantenbericht uit die tijd: Parkeermeters accepteren een maximaal parkeerbedrag en kunnen dan ook niet worden gebruikt om ongelimiteerd te parkeren. Zogenaamd bijvullen (later munten ingooien om de parkeertijd te verlengen) is veelal verboden. Maximale parkeertijden variëren tussen 15 minuten en twee uur. Ook de tarieven kunnen flink verschillen afhankelijk van de locatie.

Een Mokums weetje Sinds juni 1992 werkt Amsterdam met een zogeheten burgemeestersbesluit dat bepaalt dat in Amsterdam auto’s die verkeerd staan geparkeerd direct mogen worden weggesleept.

Van 500 naar 8.000 Zoals gezegd was er geen houden meer aan. In 1964 waren er vijfhonderd parkeermeters en in 1975

De oproep van de ANWB aan de gemeente om toch vooral geen parkeerautomaten te plaatsen. was dit aantal opgelopen tot achtduizend; en niet alleen in de binnenstad. Er kwamen daarnaast ook andere parkeerfaciliteiten. In 1965 al bouwde warenhuis Vroom & Dreesmann een garage op het dak. En in 1969 bleek voor het eerst dat Amsterdam te klein was om alle auto’s kwijt te kunnen, want voor de eerste megaparkeergarage aan de Marnixstraat – Europarking geheten - moesten oude panden worden gesloopt. Deze parkeergarage had trouwens de jaren erna nog een andere functie, want bij de krakersrellen verzamelden de pelotons ME zich onder deze parkeergarage. In 1980 werd een andere en misschien wel de bekendste parkeergarage in Amsterdam geopend: de Bijenkorfgarage. Parkeerautomaten De parkeermeter is inmiddels voltooid verleden tijd en heeft plaatsgemaakt voor parkeerautomaten. Die zijn er in vele soorten en maten. Sommige zijn zeer irritant. Zoals de automaat met de beruchte draai- en drukknop die je in een aantal stadsdelen (Oost onder andere) nog steeds ziet. Maar steeds vaker zijn het gebruiksvriendelijke automaten waar je kunt pinnen nadat je je kenteken hebt ingetikt, dat dan weer wel. Maar het grote probleem van elke parkeerautomaat is en

blijft, naast natuurlijk de hoogte van het bedrag, dat je er altijd teveel of te weinig ingooit en dat je als gevolg daarvan of op hete kolen zit tijdens een afspraak of de pest in hebt dat je meer hebt betaald dan nodig was. Anders Dat kan anders. Heel anders. Dat kan tegenwoordig namelijk met de gsm, een app op je smartphone of via internet. Yellowbrick is in Amsterdam de belangrijkste aanbieder van deze service, die bricken wordt genoemd. Het systeem werkt eenvoudig. Boven op de parkeerautomaat staat de zonecode vermeld. Deze geef je door aan 088-BRICKEN (088-274 25 36) en je sluit af met een hekje. Via het kenteken of transponderkaart herkent de controleur of je hebt betaald. Er is inmiddels ook een speciale applicatie (app) voor iPhone en Android-toestellen (er is net een nieuwe app gelanceerd, check daarvoor www.

yellowbrick.nl\app). Hiermee bespaart de klant ook nog eens de telefoonkosten. Je kunt ook via een persoonlijke pagina op de website bricken. Normaal gesproken kost registreren eenmalig 10 euro, maar door een speciale actie van De Oud-Amsterdammer kost registreren u niets. Kijk op de voorwaarden op pagina 16.

De eerste parkeerautomaat op Schiphol.

Dienst Parkeerbeheer In 1983 is de Dienst Parkeerbeheer opgericht die het parkeren en alles wat er omheen hing regelde. In 1996 ging deze dienst op in Stadstoezicht en sinds 2010 is Cition verantwoordelijk voor de uitvoering van het parkeerbeleid in het grootste deel van de stad. In een ambtelijke notitie die leidde tot de Dienst Parkeerbeheer staat de reden: “Begin jaren ‘80 kon geconstateerd worden dat veel parkeerplaatsen in de binnenstad overdag bezet werden gehouden door forensen die van buiten Amsterdam kwamen en pas aan het einde van de dag weer vertrokken. Kortom: het systeem werkte niet meer zo goed.”

dinsdag 7 februari 2012

pagina 10

dé gratis krant voor de echte Amsterdammer - De Oud-Amsterdammer

Eropuit! Kalender... Passieweekend in Tropentheater

Land of Hope and Glory

Het Tropentheater (Linnaeusstraat 2, onderdeel van het Tropenmuseum) heeft aankomend weekend (10, 11 en 12 februari) een weekend vol muziek met passie uit Ghana, Cuba en Argentinië, bij wijze van aanloop naar Valentijnsdag op 14 februari. Het Passieweekend start vrijdag 10 februari met funky highlife grooves uit Ghana door Ghana Funk Project featuring Gyedy-Blay Ambolley. Ambolley wordt wel de Ghanese James Brown genoemd. Vanwege zijn stem en de soms nogal erotische inhoud van zijn teksten.

Het Nederlands Komedie Theater houdt muzikale voorstellingen waar het sentiment van afdruipt. Zoals de productie Land of Hope and Glory, die woensdag 25 en donderdag 26 april in het Ostadetheater in de Van Ostadestraat Amsterdam wordt gespeeld. Het Nederlands Komedie Theater kunt u misschien kennen van de recente succesvolle productie ‘Liedjes van Louis Davids’ en richt zich op het maken van komedies, kluchten en andere komische voorstellingen. Het gezelschap bestaat uit jonge, veelbelovende theatermakers die met en voor elkaar voorstellingen maken.

Op zaterdag 11 februari spelen Luis Diaz y los 5 del Son en Mayelin Pérez warme en swingende Cubaanse son, maar ook romantische bolero’s. Na afloop kan er tot in de kleine uurtjes gedanst worden tijdens de Latin Dance Party in de Marmeren Hal. Zondagmiddag 12 februari brengt de Argentijnse groep Rascasuelos een concert met hedendaagse tango met rockinvloeden. Romantiek en passie met een rauw randje. Aansluitend kan men lekker nagenieten tijdens de Tango Dans Salon in de Marmeren Hal.

Design Icons (vintage) in Amsterdam-Noord Vintage is een mooi woord voor opgekalefaterde oude spullen die in elk geval op het gebied van design boven de massa uitschieten. Komend weekend is er heel veel vintage te zien tijdens de eerste Design Icons in AmsterdamNoord. Rond zestig handelaren bieden tijdens deze koopbeurs vintage interieuritems aan. De Design Icons wordt zaterdag tussen 14.00 en 19.00 uur gehouden en zondag tussen 10.00 en 18.00 uur. Plaats van handeling is gebouw ‘De Overkant’ aan de Ketelstraat in Noord.

Hoe ervaren blinde mensen kleur? Hoe ervaren blinde mensen kleur? Hoe kan het maken van grappen oorlogen helpen voorkomen? Wat is emotie? De Mexicaanse kunstenaar Erick Beltrán is de drijvende kracht achter het kunstproject The World Explained dat antwoord probeert te geven op deze en veel andere vragen.

In Land of Hope and Glory zijn er liedjes uit de bange oorlogsjaren. In die tijd maakte het amusement er een gewoonte van om het publiek tot bezinning te brengen dan wel tot tranen toe te bewegen. Tussen alle extremen in hield het amusementsgenre zichzelf en zijn naar ontspanning hunkerende publiek staande met liedjes waarin het optimisme overwon. Het is een voorstelling met Nederlandse hits, maar ook het naoorlogse Amerikaanse repertoire zoals dat van Glenn Miller, the Andrew Sisters en Marlène Dietrich wordt ten gehore gebracht. En verder zijn er verboden muziek uit bezet Nederland, muziek uit de kampen, strijdliederen, amusementsmuziek en propagandaliederen uit de oorlogsjaren. Meer informatie: www.allemaalkomedie.nl.

Jeugdherinneringen in Carré Maandag 13 februari staat in Koninklijk theater Carré andermaal de voorstelling ‘Jeugdherinneringen’ van Danny de Munk en Henk Poort op het programma. Eerder stond deze voorstelling op 24 januari op het programma, maar deze is wegens ziekte van Danny de Munk verschoven. ‘Jeugdherinneringen’ is een voorstelling waarin zang en meer specifiek het Amsterdamse repertoire centraal staat. Natuurlijk komen liedjes van Willy Alberti, Johnny Jordaan, Manke Nelis en André Hazes voorbij, maar ook worden een paar ‘moppies’ niet al te zware belcanto’s gezongen. Tussendoor dollen de twee elkaar op het podium in plat Amsterdams, zoals Mokumse gabbers dat doen. ‘Jeugdherinneringen’ is daarmee een luchtig (er mag worden meegezongen en de polonaise mag ook worden gelopen, graag zelfs) theater vol sentiment.

Deze tentoonstelling is nog tot en met 12 maart te zien in de Parkzaal van het Tropenmuseum. Sinds september 2011 houdt Beltrán samen met een team van jonge antropologen interviews met inwoners van Amsterdam, die gebundeld worden in een hedendaagse encyclopedie. De resultaten van deze interviews zijn tot en met 11 maart 2012 te zien in de Parkzaal van het museum.

Bijzondere tekeningen in Het Rembrandthuis In Het Rembrandthuis in Amsterdam is tot en met 22 april een tentoonstelling met tekeningen van 17de eeuwse Nederlandse kunstenaars uit de collectie van de Hamburger Kunsthalle.

Muziektour LAND Frédérique Spigt & Band Frédérique Spigt is een nogal eigenzinnige zangeres, die zondag 12 februari begint met een toer langs een aantal theaters in Nederland. Dinsdag 21 en woensdag 22 februari doet ze De Kleine Komedie in Amsterdam aan. Wat u kunt verwachten? Typisch Spigt. Zij stort zich in een wildwestavontuur vol eigenzinnige muziek. Hartverscheurend, blues en rock-’n-roll in een adem, maar nu is de muziek gehuld in een verse kruitdamp van onvervalste Spigtiaanse country. Heeft u deze datum al wat te doen, maar wilt u Spigt niet missen? Dan zijn er ook kansen op zondag 12 en maandag 13 maart in de Rotterdamse Schouwburg, zaterdag 18 februari in Stadsschouwburg Utrecht, een dag later in Theater De Musketon in Utrecht en tot slot woensdag 14 maart in Diligentia in Den Haag.

Mensen van Noord Vrijdag 3 februari vindt om 17.00 uur de opening plaats van de tentoonstelling Mensen van Noord. Drie fotografen hebben op ieder op hun eigen wijze mensen van Noord gefotografeerd. Keuze zat, want in Noord wonen 90.000 Amsterdammers, met meer dan honderd verschillende moedertalen. Het werk is te zien in Museum Noord aan de Zamenhofstraat in Noord.

Dit museum heeft onder andere twee voorstudies van etsen van Rembrandt van Rijn (van ‘Hieronymus lezend in een Italiaans landschap’ en ‘Christus in de hof van Gethsemane’). Deze komen voor het eerst naar Amsterdam.

Top jazz in BIMHUIS In het BIMHUIS treedt zaterdag 11 februari Hilario Durán met zijn trio op. In de jaren ‘70 was hij de uitverkoren opvolger van Chucho Valdes in Cuba’s modernste bigband, in de jaren ‘80 werkte hij met Arturo Sandoval en Dizzy Gillespie en sindsdien won hij veel prijzen in Canada en de VS. Durán is een gerijpte pianovirtuoos die kiest voor de avontuurlijke en stevige orchestrale aanpak, mede door zijn ruime ervaring als componist en arrangeur. In zijn trio contrabassist Roberto Occhipinti, de spil van vele klassieke, jazz- en Latin ensembles en een van ‘s werelds beste Latin drummers, Horacio ‘El Negro’ Hernandez, bekend van Rubalcaba, Patitucci en Santana. ‘Coming very close to sounding like a Latin jazz big band. This is quite the feat for a trio’.

De Oud-Amsterdammer - dé gratis krant voor de echte Amsterdammer

dinsdag 7 februari 2012

pagina 11

Schrijvende lezers De Oud-Amsterdammer is meer een podium voor echte Amsterdamse 50-plussers dan een krant. Wij stimuleren lezers hun eigen verhalen in te zenden. Hieronder twee verhalen die recht uit het hart van de lezer geschreven zijn. Heeft u ook een bijzonder verhaal dat u met de lezer wilt delen? Mailen kan naar [email protected] en sturen naar De Oud-Amsterdammer, Postbus 5003, 1380 GA Weesp.

Het kruidenierswinkeltje in de 2e Jacob van Campenstraat door Ben Ekeler Kom maar op, schreef uw redactie. Ik ben zo vrij te reageren. Ik ben een onbekende Amsterdammer. Wel een echte, als ik het zo mag zeggen. Geboren 27 december 1924 op de Nieuwe Heerengracht 51 2e etage. Lang geleden dus. De woning - één kamer met een alkoof en een keukenblok in de hoek - was zo klein dat er nog maar net een plekje voor mijn wieg en een kleine kerstboom beschikbaar was.

Die laatste moest er komen, vond mijn moeder: ‘Dan kan hij meteen de kaarsjes zien branden.’ Niet lang na mijn geboorte zijn we verhuisd naar de 1e van der Helststraat en kort daarna om de hoek, naar de 2e Jacob v. Campenstraat nr. 78. Waar ook opa en opoe Ekeler op 82 en een tante en oom op 80 woonden. Zo ging het vroeger vaak: de familie op loopafstand bij elkaar. We waren dus in De Pijp beland, waar ik een

Het kruidenierswinkeltje waar Ben Ekeler (op de foto) is opgegroeid.

groot deel van mijn jeugd heb doorgebracht. In 1930 overleed mijn vader en bleef mijn moeder alleen met mij achter, zonder een cent te makken. Armoe troef dus. Ze moest toch op de een of andere manier aan de kost zien te komen en dat viel niet mee in de crisistijd van de jaren dertig. Het toeval wilde dat er schuin tegenover onze woning, op nummer 83, een klein kruidenierswinkeltje gevestigd was. Zo’n echt buurtwinkeltje, niet groter dan circa 4 x 4 meter! Er woonden twee zusters in het winkeltje en die wilden het wel verkopen. Opoe Ekeler, die een grote rol in mijn leven speelde, hoorde van die plannen en dacht dat het winkeltje wel iets voor mijn moeder zou zijn. Geld om het over te nemen, had mijn moeder niet. De zusters vroegen namelijk 375 gulden voor de goodwill en de voorradige artikelen. In die tijd een enorm bedrag, zeker als je zelf blut bent. Uiteindelijk heeft de hele familie Ekeler gedokt en is mijn moeder in het winkeltje begonnen. Ze had nu tenminste een mogelijkheid om een boterham voor haar en mij te verdienen. Echter, er kwamen nauwelijks klanten. Niemand

Het zilveren huwelijksfeest van Koningin Juliana en prins Bernhard In de vorige editie vroegen wij bij bovenstaande foto met koningin Juliana en prins Bernhard in een prachtige koets of iemand wist wanneer en tijdens welk evenement deze foto was genomen. We kregen veel reacties en de meningen zijn enigszins verdeeld. Eén lezeres meldde dat de rijtoer werd gehouden in 1948. Dat zou dan kunnen zijn geweest vanwege de inhuldiging van Koningin Juliana. Er zijn echter meer lezers die 30 april 1962 opgeven als datum met als reden het zilveren huwelijksfeest van koningin Juliana en prins Bernhard. Mevrouw Pruis weet het zeker en ze schrijft: “Ik zag een oproepje over de koets waarin koningin Juliana zit met prins Bernhard. Deze foto is genomen ter gelegenheid van hun zilveren huwelijk dat werd gevierd op 30 april 1962. Er was een stoet die ging vanaf het Amstelhotel door de stad en daar zijn foto’s van. De stoet ging onder andere over het Rembrandtplein en daar hadden de modinettes (naaisters in een atelier-red.) van de confectieateliers van Amsterdam zich verzameld. Ik was er één van. We stonden in rijen van 3. De dames op de onderste rijen waren in rode jurken gehuld, de middelste rijen in wit en de bovenste dames droegen blauwe jurken. Ik bevond me in een van de bovenste rijen en droeg

een blauwe japon die ik na afloop mocht houden. Die blauwe japon heb ik nog lang gedragen. Er bestaat ook een foto van de hele groep modinettes. Die zag ik later in een tijdschrift, maar die ben ik helaas kwijtgeraakt. De rijtoer ging ook langs de oude RAI. Daar traden onder anderen turnsters en gymnasten op voor het paar. Daar waren wel foto’s van die meerdere malen in de kranten en tijdschriften stonden. Later ging de koningin en prins met een koninklijke sloep over de Amstel weer richting het Amstelhotel.”

Ook mevrouw Zootjes-Roos klom in de pen: “Via kennissen kwam ik in het bezit van het blad De Oud-Amsterdammer van 24 januari. Toen ik de foto op pagina 7 zag met de tekst ‘Weet u wanneer dit was?’ pakte ik een vergrootglas om de foto eens goed te bekijken. Volgens mij is deze foto gemaakt in 1962 tijdens de rondrit in Amsterdam ter gelegenheid van het 25-jarig huwelijk van koningin Juliana en prins Bernhard. In het nationaal fotoalbum: Juliana 75 (samengesteld door Mies Bouwman) is een soortgelijke foto te zien (althans met dezelfde kleding) op pagina 70.”

begreep er iets van. Uiteindelijk kwam de aap uit de mouw: de zusters waren jodinnen en verkochten in hun winkeltje alleen maar koosjere waar! En dat hadden ze er bij de verkoop niet bij verteld. Goede raad was duur, tot mijn moeder bezoek kreeg van een vertegenwoordiger van de Firma Oosterhuis, grossier in Koloniale Waren. Hij had gehoord van het probleem en wilde mijn moeder helpen door haar alles te leveren wat zij in haar winkeltje nodig

had. De dagelijkse levensbehoeften, suiker, thee, koffie, kaas, stroop en noem maar op. Deze man was voor mijn moeder de reddende engel. Het winkeltje werd bevoorraad en betaling kwam wel in orde, dat had geen haast. En dus verhuisden we weer, dit keer naar de overkant van de straat. Alle ooms hielpen mee, de verhuizing was gauw gefikst, want veel meubelen had mijn moeder niet. Bovendien was er achter het winkeltje nauwelijks ruimte om te leven.

Donald Ducks voor vijf cent door A. Hoffschlag Mijn herinneringen gaan terug naar de Staatsliedenbuurt, en wel naar de Van der Duynstraat bij het Van Hogendorpplein, waar mijn school stond. Dat was zo’n 25 meter lopen. Ik woonde boven een Eurekaboekwinkeltje en kocht daar tweedehands Donald Duckboekjes voor vijf cent. Bij inleveren kreeg ik daar twee cent van terug. Op het plein liggen mijn mooiste herinneringen. Er werd veel gevoetbald, met als doelen de lantaarnpalen. Op woensdagmiddag kwam het wel eens voor dat hoofdmeester Tuinstra schoolmelk uitdeelde waar lekkere room op zat. Bij het plein woonde een vrouw die tijdens het voetballen vaak het raam opendeed en zei dat ze 5x8 van de politie ging bellen. Ze was namelijk bang voor haar ramen. Als kind had je nog ontzag voor de politie, maar vaak kwamen ze niet. In die tijd zat er om fietssturen spul dat mica werd genoemd. Dat haalden we dan van het stuur af en we brandden er gaatjes in door de zon op een loep te laten schijnen. Mijn moeder had in de keuken op een schoteltje altijd veel kleingeld liggen. Dat was natuurlijk erg verleidelijk toen de ijscoman eens langskwam. Nietsvermoedend keek ze naar buiten naar de ijscokar, waar het erg druk was. Logisch: ik was zo vriendelijk om ijsjes uit te delen!

Het Hoofddorpplein was het domein van veel spelende kinderen uit de Staatsliedenbuurt.

De Begoniastraat

Het koninklijk paar tijdens de rijtoer.

Op 10 januari was ik in Amsterdam voor een bezoek aan het Rembrandthuis, en zag De Oud-Amsterdammer liggen. Deze heb ik meegenomen. Het artikel dat op de voorpagina staat trok mijn aandacht en ging over ‘Watersnoodramp Tuindorp Oostzaan’. Als oud-Amsterdammer - geboren in Noord in 1949 - kan ik me herinneren dat ik tijdens deze ramp niet naar school – de dr. De Kuijperschool op het Mosplein - hoefde omdat de school werd

gebruikt als opvang. Ik vraag me echter af of die herinnering ook klopt? Ons gezin woonde in de Begoniastraat, in een bovenwoning. We zijn in maart 1960 verhuisd en ben dus al heel wat jaartjes weg uit Amsterdam, maar ik kom nog regelmatig in de stad om musea te bezoeken. Kan iemand mijn herinnering bevestigen of klopt deze niet? Marianne van der Meijde

dinsdag 7 februari 2012

pagina 12

dé gratis krant voor de echte Amsterdammer - De Oud-Amsterdammer

Oplage: 120.000 ex.

Dé gratis krant voor de echte Amsterdammer

Dinsdag 5 oktober 2010 - Jaargang 2, nr. 9

Ontvang voortaan De Oud-Amsterdammer in uw brievenbus

Ja, ik wil een jaarabonnement op De Oud-Amsterdammer Ik ontvang hiervoor een factuur e 49,90 (in Nederland) e 75,00 (buitenland) Dhr./Mevr........................................... Voorletters......................Tussenvoegsel................Achternaam. Adres............................................................................................................................................ Postcode........................ Plaats.................................................................................................... Telefoon....................................................................................................................................... E-mail........................................................................................................................................... Ingangsdatum...........................................................................................................................

De boom uit

Trondheim werd

Dinsdag 13

december

De kerstbo om op de Dam heeft een geschie kestleden konden denis die terugga echter rekenen at tot in elk geval op een warme de periode haar beurt vlak na de ontvangst droeg de Tweede Wereld door de gemeente kerstboom oorlog, maar over aan het in samenw in 1963 Leger des Heils. werd rond de erking met het Leger des boom een mooie Deze traditie hield Heils. ditie gebore stand tot 2000, tran. In dat jaar maar de sleet kwam strandde een jeugdo er in de jaren Als dank rkest uit het gentig in. De neschonk Trondh Noorse bomen Trondheim eim elk jaar trouw in Amsterdam. kariger en hadden werden steeds aan de gemeen De orsteeds vaker te een grote kerstbo gebroken takken. afom. De gemeen De laatste te op jaren komt de kerstbo om uit Duitsla nd.

steeds kar iger

2011 - Jaarga

ng 1, nr. 2

Deze week

Bevroren kerstboomvoopeten bij de de Dam

De meters hoge kerstb oom op stad en wijde omtrek. Heilso de Dam is een begrip bewaren sinds ldaten Henny in de en Koos Tinga neringen aan het eind van de jaren vijftig de boom en terug. de kerstpotten. warme herinHenny blikt

Henny Tinga weet niet beter dan dat er op de Dam een kerstboo m staat en altijd het Leger des was Heils erbij betrokke n. Uit de archieven duiken we een foto op uit 1957 waar al gewag wordt gemaakt van de boom. Henny weet niet wie de boom schonk, ze weet wél dat maar de heilsoldaten er altijd zongen en muziek maakten. Dat was en is nog steeds sfeervol en karakteristiek voor de stad, maar er waren ook belangrijkere dingen: de kerstpott en. Deze collecteb hangen aan een ussen bescheiden stellage (eerst van hout, later van metaal) en zijn er om geld in te zamelen voor het kerstfees t van arme Amsterd ammers. “Jarenlan g stonden we er twee weken achtereen, iedere dag van ‘s morgens vroeg tot ’s avonds laat. Je stond altijd twee uur achter elkaar en daarna werd je afgelost. activiteiten terugged Later werden onze raaid. Onder andere omdat we nu In 1957 stond deze nog maar voor kerstboom op de één week een collectevergunnin Dam. g krijgen. Tegenwo ordig worden we al vroren er zowat na één uur afgelost. vanaf, zo koud Ach ja, tijden verander was het. Ik mocht toen van en.” mijn oma bij een restaurant op de Nieuwen dijk een kop erwtenso Een van de ep halen. Volgens mij koudste winter heette het restauran s Toen Henny een t Heck en volgens mijn jaar of 13 jaar man Ruteks of was (“dat moet in 1957 zoiets, weten dat niet we of ‘58 zijn geweest” zo goed meer. ), beleefde ze een van de Dat restauran was een begrip koudste winters t in Amsterdam, rond de kerstboom. “Die zal dat weet ik nog wel. Hier me altijd bijblijven zaten mensen ”, zegt ze. “In dat jaar niet, maar ze stonden aan hoge heb ik voor het tafels eerst met een formica samen met mijn oma bovenblad. Voor bij de kerstpot mijn oma was gestaan. Ik kom uit een gezin dat echt een rib uit haar lijf, waar niet veel maar ze had zo geld was en bovendien met me te doen. Dat soort waren de kleren herinneringen van toen veel minder warm neem je voor altijd mee.” dan die van nu. Ik had een paar rubberen laarzen aan en mijn tenen Lees verder op pagina 3.

Wilt u dit abonnement cadeau geven? Vul dan hieronder de gegevens in van de ontvanger. Dhr./Mevr........................................... Voorletters......................Tussenvoegsel................Achternaam. Adres............................................................................................................................................ Postcode........................ Plaats.................................................................................................... Samenzang rond de kerstpot

Deze bon kunt u opsturen naar: De Oud-Amsterdammer, Postbus 5003, 1380 GA Weesp of ga naar www.deoudamsterdammer.nl en vul de bon digitaal in.

op de Dam. Foto:

Leger des heils.

Lever uw (oude) gou den/zilveren sieraden of munten NU in!!

IJskraam bij het

CS.

Meer dan

1 miljoen

NU extra aantrekkeli jk. Al jaren uw VERTROUW DE adres!

lezers!

Winkelcentru m Diemer Diemen 020-69 plein 03727 www.p

uttmann.nl

onder meer:

• Onverwoestbare winkels pagina 5 • Feestver

lichting www.d eouda in de hele stadmpagina 7 sterda mmer.nl • Spekkoper in de Westelijke Tuinsteden

pagina 9 • Koningin Juliana bezoekt schooltuintjes in Noord

pagina 11

www.deouda msterdamme r.nl

De brand

erin

Kerstboomverb randingen. In Amsterdam-Noord waren de meest kende (beruch bete zelfs), maar ook in de rest van de stad zijn in de loop der decennia heel wat kerstbo men de brand gegaan . Want niets mooier dan een mooi begin van het nieuwe jaar. Heeft u herinneringen aan de kerstboomverb randingen in Noord of ergens anders en wilt u dat delen met de lezers? Schrijf of mail ons (de adresgegevens staan in het colofon onderaan pagina 3). De mooiste halen belonen verwe met de DVD ‘Een eeuw Amsterd am.’

Let op: volgende editie dinsdag 10 januari

Adverteren in De Oud Amsterdam mer Neem contact ? op met 020 – 716 39 79 of kijk op

De Oud-Amsterdammer is een uitgave van: De Oud-Amsterdammer bv

www.deouda msterdammer .nl.

Adres: Postbus 5003, 1380 GA Weesp Telefoon: (020) 7163979

Hierbij machtig ik De Oud-Amsterdammer om jaarlijks een bedrag van € 49,90 van onderstaand bank- of girorekening af te schrijven t.n.v. Enter Media Weesp:

Redactie: Hans Peijs, André Verheul



Advertenties: Irene Venneker, Myrna Bos

Handtekening............................................

Productie: Enter Media BV

Oplage: 105.000 ex.

U

De Oud-Amsterdammer - dé gratis krant voor de echte Amsterdammer

dinsdag 7 februari 2012

pagina 13

Mijn straat: Westlandgracht

De tafel voor het raam en genieten van de schaatsers door Frans Steenwinkel Ik woonde met mijn ouders op de Westlandgracht, hoek Heemstedestraat schuin boven de kapperszaak, op nummer 137, 3 hoog. Als het stevig gevroren had werd de eettafel voor het raam gezet en zo konden we tijdens het eten genieten van het uitzicht op de schaatsers voor de deur. Wat een feest. Ik heb ook altijd enorm genoten van het prachtige uitzicht dat we hadden over het hele tuindersgebied ten westen van de Westlandgracht. En later, toen alles met zand werd opgespoten en er huizen werden gebouwd. Dat was een gigantisch speelterrein voor ons. We konden uit huis enorm ver kijken want m’n vader had een verrekijker geritseld van een tante en die mochten wij gebruiken. Ik heb nog een paar leuke foto’s gevonden waarop ik, samen met de buurkinderen, me op het ijs en in de sneeuw vermaak. Er was toen van de hele nieuwbouwwijken nog niets te zien en we speelden op de vele slootjes tussen de tuinderijen. Op de eerste foto (links) zien we een

‘treintje’ met van links naar rechts: Ineke Terpunt – Johnny Heygemer – Bert Mittelhauser en Frans Steenwinkel. We schaatsen hier ‘voor de deur”, zoals dat toen heette, op de Westlandgracht/hoek Katwijkstraat. Op de tweede foto (boven) is de hut te zien die we welke keer bouwden als er genoeg sneeuw was gevallen. Die werd als een fort verdedigd tegen kinderen uit andere stra-

ten. Hier werden dan de sterke verhalen uitgewisseld en we hebben hier vele uren met elkaar doorgebracht. We zien hier vlnr: onbekend – Jan Terpunt – onbekend – Frans Steenwinkel – mijn neefje Leo de Groot – onbekend. Op de achtergrond staat het schuurtje van boer Mulder. Bron: Geheugenvanwest.nl\Foto’s: Geheugenvanwest.nl\ Henk Steenwinkel

Het Mokumgevoel van René Froger ‘Nico Jansen, de spits van FC Amsterdam, was de held van onze familie’ René Froger (van 1960) mag dan al ruim 17 jaar in Blaricum wonen, hij blijft natuurlijk - hoorbaar ook - een ras-Mokumer. Verhuizen “We woonden in de Anjeliersstraat, in het huis dat mijn ouders hadden overgenomen van mijn oma. Ons huis had een badcel en dat was wat in die tijd. We waren een van de eersten. Onder ons zat een kolen- en oliehandel. De eigenaar had een loods waar hij zijn spullen opsloeg en via een trapje hadden wij toegang tot onze woning. Om de trap te bereiken, moesten we wel een paar kippen omzeilen, want die liepen daar gewoon los rond. Later zijn we naar de Eerste Anjeliersdwarstraat 7 verhuisd. Vlakbij café Nol en de Westerstraat waar operazanger Henk Poort woonde. Op mijn achtste gingen we op stand wonen in West: de Lodewijk Tripstraat. In 1971 zijn we voor de variatie naar het dorpje Schagerbrug verhuisd, waar mijn vader een hotel had. Op mijn veertiende zijn we naar Zwaag verhuisd en op mijn zestiende belandden we aan de Admiralengracht, daar heb ik tot 1984 gewoond. Mijn dochter Natascha werd geboren en toen zijn we gaan wonen in Bos en Lommer in de Lucellestraat. Vanuit dat adres ben ik ingetrokken bij Natasja, op Zonnestein in Amstelveen. Sinds

1994 wonen we in Blaricum.” Jordaan “Ik heb een ongelooflijke fijne en zorgeloze jeugd gehad. Mijn hele familie woonde in de Jordaan. Ik ben met normen en waarden opgevoed. Ondanks dat mijn ouders het druk hadden met de kroeg gaven ze me veel aandacht en liefde. Op zondag hingen de mensen in de nauwe straatjes van de Jordaan met een kussen onder hun buik en armen uit het raam, om zo met elkaar te kletsen. En overal hoorde je operamuziek uit de ramen schallen.” Voetballen “Als kind rolschaatste ik veel en met vriendjes speelden we in de Noorderspeeltuin. Op de plek waar nu het zwembad Het Marnix is,

René Froger

was een echte ijsbaan. Daar vlakbij voetbalden we ook, wat een vermogen aan ballen kostte want de Nassaukade lag ernaast.” “Mijn eerste jaar heb ik gevoetbald bij Goldstar, op sportpark Sloten. Op mijn achtste of negende ben ik naar DWS gegaan, de club die toen nog in de eredivisie uitkwam. DWS betekent Door Wilskracht Sterk, maar in de volksmond sprak men van Dikke Wijven Stinken. Als DWS-lid mochten we met de lidmaatschapskaart het Olympisch Stadion in waar DWS zijn thuiswedstrijden speelde. In 1972 volgde de fusie met Blauw-Wit tot FC Amsterdam. Een nichtje van mij was toentertijd getrouwd met Nico Jansen, de spits die Snoetje en de Beuker van de Jordaan werd genoemd. Nico was de held van onze familie.” “Ik heb nog een paar jaar horecazaalvoetbal gespeeld bij La Bastille. Dat café was een soort tweede huis voor mij. De toenmalige eigenaren, Henk en Karel Vrolijk, voetbalden ook mee. Hadden we een jaarlijkse wedstrijd op de camping in Bakkum bijvoorbeeld, dan werd ons team versterkt met Sjaak Swart, John Rep en Koos Alberts. Met La Bastille reisden we regelmatig Ajax met Europacupwedstrijden na.” Zingen “Toen ik vier was, stond ik al te zingen op feestjes. Mijn vader

begeleidde me op de accordeon. Van mijn zevende tot mijn twaalfde zat ik op Circus Elleboog. Clown, ballenloper, acrobaat, de sterke man, ladderlopen, ik ben zelfs stalknecht geweest. Wat mij toen al trok, was het publiek en het applaus. Drie maanden voor

mijn eindexamen op de Jacob van Lennepmavo aan de Da Costakade ben ik gestopt. Ik erkte bij mijn vader in de zaak en begon daar al te zingen. Die combinatie ging niet goed samen.” Bron: Amsterdam Bevalt!

Lezersactie De Oud-Amsterdammer Amsterdam Bevalt! is een uitgave van Uitgeverij Kapstok en bevat verhalen van een groot aantal bekende Amsterdammers die vertellen waarom Amsterdam hen zo lief is. Onder anderen John Kraaijkamp, Ed van Thijn, Hans Wiegel, Frits Barend, Matthijs van Nieuwkerk, René Froger, Jaap van Zweden en Danny de Munk vertellen over hun leven in de hoofdstad. In de winkel kost Amsterdam Bevalt! 22,50 euro. Lezers van De Oud-Amsterdammer kunnen het boek kopen voor 5 of 8 euro*. *5 euro als het boek tegen inlevering van deze bon wordt opgehaald bij Uitgever Kapstok, Van Bossestraat 28-huis, 1051 JZ Amsterdam. Wel even bellen van tevoren naar 020-427 82 39. Het boek kost 8 euro als het wordt opgestuurd. Stuur dan onderstaande gegevens naar bovenstaand adres. Naam Adres Woonplaats wil … exemplaren bestellen van het boek Amsterdam Bevalt! Deze gegevens mailen naar [email protected]  is ook een mogelijkheid. Bij het boek (of de boeken) zit een factuur van 8 euro.

pagina 14

dinsdag 7 februari 2012

dé gratis krant voor de echte Amsterdammer - De Oud-Amsterdammer

morgen zijn we er nog dichterbij

Eén op de drie Nederlanders krijgt kanker. KWF Kankerbestrijding investeert daarom in wetenschappelijk onderzoek. En met resultaat. In 1949 overleefde slechts 25% van de patiënten de eerste vijf jaar en inmiddels is dat al 60%. Samen met uw hulp komen we steeds een stapje dichterbij. Kijk vandaag nog op kwfkankerbestrijding.nl om te zien wat ú kunt doen.

iedereen verdient een morgen

De Oud-Amsterdammer - dé gratis krant voor de echte Amsterdammer

dinsdag 7 februari 2012

pagina 15

Sport: Herinneringen aan Ajax

Een sentimentele Ajacied van 36 door Henk Zonderland De Meer. Of gewoon het Ajaxstadion, zoals wij dat noemden. De Meer is het enige echte stadion van Ajax, daar kan de Arena nooit tegenop, hoe modern ook. Als kleine jongen – ik ben van 22 april 1960 - mocht ik op mijn achtste als verjaardagscadeautje voor het eerst met mijn vader mee naar Ajax. Ik zal nooit vergeten dat ik op mijn verjaardag ook al een paar Ajax-voetbalkousen had gekregen. Dat was trouwens best een teleurstelling: ik had witte kousen met rode banden in mijn hoofd, maar ik kreeg zwarte met rood-witte strepen. Maar mijn ouders hadden het goed gedaan, want dat bleken Ajax-kousen van voor die tijd! Vanaf de Transvaalbuurt waar wij woonden, via de Middenweg op weg naar het Ajaxstadion. We namen bij de Hema de tram, waarmee je normaal gesproken de andere kant op ging, richting centrum en richting Artis. Dat wist ik wel, maar die eerste keer gingen we richting Diemen. De tram stopte naast het stadion, vlak bij een bloemenstal die er volgens mij nog steeds staat, en dan zag je de mensen op een breed pad richting stadion lopen. Met links naast je het trainingsveld, waar Ajax voor de wedstrijd een soort warming up deed. Dat kon je gewoon zien, fantastisch! Daarna liepen de spelers door een haag van toeschouwers richting kleedkamers.

Mijn vader was geen vaste supporter en daarom moesten we eerst kaartjes kopen bij een van de twee loketten vlak naast het trainingsveld. We stonden in een rij en de wereld was heel overzichtelijk: of je liep door want je had al een kaartje, of je sloot achteraan in de rij. Staanplaatsen Wij hadden het niet breed en daarom werden het staanplaatsen. Ik las Reynoldstribune en wilde weten wat dat was want die naam was zo mooi. “Nou”, zei mijn vader, “Dat is de tribune voor als je geld hebt.” Mijn vader kocht twee kaartjes aan de Diemenzijde. We waren ruim op tijd en liepen eerst nog een rondje langs het hele stadion. Wat dat voor impact heeft gehad op mijn jonge leven, enorm! De gore pislucht bij een of ander bouwvallig plasmuurtje, de kramen met rookworsten en sjaaltjes en petjes, de mensen die rusteloos liepen, het door een deurtje met prikkeldraad afgesloten bruggetje naar de voetbalvelden waar de jeugd speelde, de huisjes in de hoeken waar, dacht ik, toch zeker wel voetballers woonden! En dan de wedstrijd. Tegen MVV, uit Maastricht. Die eindigde in een zege (volgens mij 2-1, maar dat kan ik mis hebben). Wie er gescoord hebben? Ik weet het echt niet meer. Ik weet wel dat Ajax dat jaar geen kampioen werd. Dat werd Feijenoord, dat toen nog met een lange ij werd geschreven. Die sfeer, het

De Meer in vol ornaat. Foto: geheugenvanoost.nl/Ton van Rijn feit dat je de spelers zowat kon aanraken (we stonden helemaal beneden, zowat tegen het hek gedrukt) en alles wat er omheen hing, waren verpletterende indrukken. Ik weet nog dat ik in de pauze moest plassen en bij het vak kregen wij van een man een kaartje waar sortie op

stond. Dat betekende dat je een geldig kaartje had, vertelde mijn vader. Plassen bij het muurtje was geen optie want daar stonk het te veel. Maar er was ook een sloot beschikbaar en van de term wildplassen had niemand gehoord: dat deed je gewoon. Arena Ik ben supporter gebleven (ik beschik over een seizoenkaart voor vak 119) en heb de Arena gebouwd zien worden.

Diemenzijde was één van de korte zijden van stadion De Meer. Journalist Oscar Borghardt schrijft over zijn warme herinneringen.

Sterker, toen de Arena in aanbouw was, heb ik er eens een avondje gezeten, om te kijken hoe groot en mooi het allemaal werd. Maar het gevoel van De Meer heeft de Arena nooit kunnen benaderen. Toen de Meer gesloopt werd, heb ik nog staan kijken hoe dat allemaal ging, als sentimentele Ajacied van een jaar of 36. Ik heb niks meegenomen, want zo zit ik niet in elkaar. Stom van me.

Ajax-Feyenoord De klassiekers tussen Ajax en Feyenoord zijn de laatste jaren alleen nog toegankelijk voor het thuispubliek. Dit onderstreept nog eens dat de rivaliteit tussen de supporters van de twee clubs is doorgeslagen. De rivaliteit tussen de twee clubs dateert al van lang geleden. In de jaren ’60 waren Ajax en Feyenoord toonaangevend in Nederland en zorgden zij voor de doorbraak van het Nederlandse clubvoetbal op het internationale podium. Dat doelman Eddy Pieters Graafland (in de jaren’ 50) en goalgetter Henk Groot (jaren ’60) van De Meer naar De Kuip verhuisden vonden veel Ajaxsupporters jammer, maar tot grote emoties leidde dit niet. Groot keerde na twee seizoe-

nen in Rotterdam weer terug naar de hoofdstad. De latere overgang van Johan Cruijff van Ajax naar Feyenoord was vanuit het standpunt van de maestro nog wel te begrijpen. Hij wilde immers zijn gram halen op het bestuur van Ajax waarmee hij was gebrouilleerd (JC is opvallend vaak met mensen gebrouilleerd). Toch was het een steek in de rug van veel Ajaxsupporters. Dat Wim Jansen voor Ajax ging spelen vonden ze in Rotterdam niet leuk. Veel supporters van Ajax evenmin. Toen Jansen in het shirt van Ajax terugkeerde in De Kuip werd hij geveld met een ijsbal. Tot midden jaren ’70 kon je als supporter van Feyenoord nog zonder gevaar voor lijf en leden naar de klassieker in

Amsterdam. Omgekeerd was dat ook het geval. Wij waren aanwezig bij de wedstrijd AjaxFeyenoord in november 1975. Het werd een memorabel duel. Ajax won met 6-0 en Ruud Geels maakte vijf doelpunten. Geels speelde eerder in zijn loopbaan overigens voor Feyenoord. Wij zaten die zaterdagavond op een houten tribune achter een van de doelen in het Olympisch Stadion. Rond ons zaten een paar Rotterdammers van middelbare leeftijd. Wij hadden de grootste lol en de supporters van Feyenoord toonden zich sportieve verliezers. Al verlieten zij hun zitplaatsen op het moment dat de 5-0 op het scorebord verscheen. Toch een prettiger sfeer dan tijdens een hedendaagse klassieker. Bij het afscheid van De Meer in april 1996 werden er genummerde certificaten met een origineel stukje doelnet verkocht.

pagina 16

dinsdag 7 februari 2012

Voordelig bricken, makkelijk parkeren

dé gratis krant voor de echte Amsterdammer - De Oud-Amsterdammer