Innovaties in de technische installatiesector 2015 Kansen en knelpunten OTIB laat jaarlijks onderzoek uitvoeren naar de belangrijkste innovaties waar installatiebedrijven zich mee bezig houden. Op basis van dit onderzoek zijn er in zeven vakgebieden 55 innovaties geïdentificeerd die de toekomst van de technische installatiebranche zullen bepalen. Voor dit onderzoek wordt jaarlijks een netwerk van deskundigen geraadpleegd. De resultaten geven een beeld van de behoefte die zal ontstaan op het gebied van scholing en ontwikkelingen in de branche. Met OTIB Skillsmanager kunt u zelf nagaan wat de gevolgen zijn van deze innovaties voor uw bedrijf.
• Domotica, ICT en Beveiligingsinstallaties • Elektrotechniek en Verlichtingstechniek • Infratechniek • Klimaattechniek en/of Duurzaam • Koudetechniek, Luchtbehandeling en Airco • Management en Bedrijfsvoering • Sanitair
Domotica, ICT en Beveiligingsinstallaties
Innovaties
Toepassing
Steeds meer systemen zijn straks digitaal, gekoppeld en draadloos. In huis, op het werk en eigenlijk overal. Deze acht innovaties worden in de toekomst alleen maar belangrijker voor de technische installatiebranche.
• Verschuiving omzet elektronische componenten
De mate waarin bedrijven in 2014 bepaalde innovaties binnen het vakgebied Domotica, ICT en Beveiligingsinstallaties daadwerkelijk aanbieden verschilt per innovatie. Uitschieter is Digitale hulpmiddelen dat door 62% van de respondenten wordt toegepast. Een stijging van 12% in 2013.
• Total Room Automation • Draadloos
62%
Digitale hulpmiddelen (+12%)
53%
Integratie en koppelingen IT-systemen (+5%)
42%
Zorgtechnologie (-3%)
38%
Cloud computing (+1%)
37%
Draadloos (+11%)
30%
Total Room Automation (+12%)
29%
IP-techniek in hotelsector (+12%)
20%
Verschuiving omzet elektronische componenten (-1%)
• IP-techniek in hotelsector • Cloud computing • Digitale hulpmiddelen • Integratie en koppelingen IT-systemen • Zorgtechnologie
Knelpunten
De cijfers laten zien dat het voornaamste knelpunt Onvoldoende kennis is (24%). In combinatie met Onvoldoende scholing/personeel loopt dit percentage zelfs op tot 40%. Combineren we het percentage van de vraag (16%) en de grootte van de markt (10%), dan ziet 26% van de respondenten de mogelijkheden in Domotica, ICT en Beveiligingsinstallaties nog niet, of in elk geval niet voldoende.
Wet- en regelgeving
8%
Onvoldoende kennis
24%
Onvoldoende scholing/personeel
16%
Te weinig vraag naar
16%
Te weinig rendement
1%
Te kleine markt Te duur Te veel concurrentie Te grote ketenafhankelijkheid
10% 5% 1% 15%
Meer weten over kansen en knelpunten in het vakgebied Domotica, ICT en Beveiligingsinstallaties: innovaties.otib.nl Voor algemene ontwikkelingen in de branche en kerngegevens: trendfiles.otib.nl
Innovaties in de technische installatiesector 2015 Kansen en knelpunten OTIB laat jaarlijks onderzoek uitvoeren naar de belangrijkste innovaties waar installatiebedrijven zich mee bezig houden. Op basis van dit onderzoek zijn er in zeven vakgebieden 55 innovaties geïdentificeerd die de toekomst van de technische installatiebranche zullen bepalen. Voor dit onderzoek wordt jaarlijks een netwerk van deskundigen geraadpleegd. De resultaten geven een beeld van de behoefte die zal ontstaan op het gebied van scholing en ontwikkelingen in de branche. Met OTIB Skillsmanager kunt u zelf nagaan wat de gevolgen zijn van deze innovaties voor uw bedrijf.
• Domotica, ICT en Beveiligingsinstallaties • Elektrotechniek en Verlichtingstechniek • Infratechniek • Klimaattechniek en/of Duurzaam • Koudetechniek, Luchtbehandeling en Airco • Management en Bedrijfsvoering • Sanitair
Elektrotechniek en Verlichtingstechniek
Innovaties
Toepassing
De meeste innovaties vinden plaats in de elektrotechniek. Deze zullen direct invloed hebben op het werk van de monteur. Tools zijn steeds vaker geautomatiseerd en de meet- en testinstrumenten worden complexer, dus ook in gebruik.
• Steeds meer geïntegreerde Plug & Play-systemen
Hoe zat het in 2014 met de toepassing van innovaties door de technische installatiebranche in Elektrotechniek en Verlichtingstechniek? De Plug & Play-systemen en Meer oplaadpunten voor elektrisch vervoer scoren beide goed met 45 respectievelijk 46%. Bijna de helft van alle respondenten is hier dus actief.
• Controle kleurtemperatuur fluorescerende lamp • Energiedak
50%
E- en W-installateur moeten meer samenwerken (-8%)
46%
Meer oplaadpunten elektrisch vervoer (-11%)
45%
Steeds meer geïntegreerde Plug & Play-systemen (-6%)
41%
Meer automatisering tools monteurs (+15%)
40%
Uitfasering gloeilampen (-9%)
34%
Controle kleurtemperatuur fluorescerende lamp (+15%)
35%
Snellere installatie pv-panelen (-11%)
30%
Meet- en testinstrumenten complexer (-2%)
21%
Energiedak (+2%)
• Snellere installatie pv-panelen • Uitfasering gloeilampen • Meer oplaadpunten elektrisch vervoer • E- en W-installateur moeten meer samenwerken • Meet- en testinstrumenten complexer • Meer automatisering tools monteurs
Knelpunten
De combinatie Onvoldoende kennis en Onvoldoende scholing/ personeel is goed voor 37% van de genoemde knelpunten. Dit is daarmee het grootste struikelblok binnen dit vakgebied, gevolgd door Afhankelijkheid van andere partijen in de keten (16%).
Wet- en regelgeving
10%
Onvoldoende kennis
23%
Onvoldoende scholing/personeel
14%
Te weinig vraag naar
7%
Te weinig rendement
7%
Te kleine markt Te duur Te veel concurrentie Te grote ketenafhankelijkheid
5% 11% 7% 16%
Meer weten over kansen en knelpunten in het vakgebied Elektrotechniek en Verlichtingstechniek: innovaties.otib.nl Voor algemene ontwikkelingen in de branche en kerngegevens: trendfiles.otib.nl
Innovaties in de technische installatiesector 2015 Kansen en knelpunten OTIB laat jaarlijks onderzoek uitvoeren naar de belangrijkste innovaties waar installatiebedrijven zich mee bezig houden. Op basis van dit onderzoek zijn er in zeven vakgebieden 55 innovaties geïdentificeerd die de toekomst van de technische installatiebranche zullen bepalen. Voor dit onderzoek wordt jaarlijks een netwerk van deskundigen geraadpleegd. De resultaten geven een beeld van de behoefte die zal ontstaan op het gebied van scholing en ontwikkelingen in de branche. Met OTIB Skillsmanager kunt u zelf nagaan wat de gevolgen zijn van deze innovaties voor uw bedrijf.
• Domotica, ICT en Beveiligingsinstallaties • Elektrotechniek en Verlichtingstechniek • Infratechniek • Klimaattechniek en/of Duurzaam • Koudetechniek, Luchtbehandeling en Airco • Management en Bedrijfsvoering • Sanitair
Infratechniek
Innovaties
Infrastructuur – het realiseren en onderhouden van objecten die in de grond vastzitten – is een klein vakgebied. De innovatie vindt vooral plaats in kabels en glasvezel. Vijf innovaties die kansen bieden aan de technische installatiebranche.
• Opkomst brandveilige halogeenvrije
Toepassing
Opvallend is hier de rol van glasvezel. Installatie glasvezelkabel zonder graven en ICT-netwerken en infrastructuur glasvezel zijn samen goed voor 66% van alle toepassingen.
33%
Installatie glasvezelkabel zonder graven (+5%)
33%
ICT-netwerken en infrastructuur glasvezel (-10%)
17%
Opkomst brandveilige halogeenvrije elektriciteitskabels (-26%)
11%
Standaard voor verbindingsdozen voor geoptimaliseerde databekabeling (-3%)
elektriciteitskabels • Installatie glasvezelkabel zonder graven • Standaard voor verbindingsdozen voor geoptimaliseerde databekabeling • ICT-netwerken en infrastructuur glasvezel • Nieuwe buigbestendige kabel
Knelpunten
18% van de respondenten in de Infratechniek ondervindt veel last van Wet- en regelgeving. Onvoldoende scholing/personeel en Te veel concurrentie zijn met 0% de opvallendste scores, terwijl 18% van de respondenten aangeeft dat Onvoldoende kennis een probleem is.
Wet- en regelgeving
18%
Onvoldoende kennis
18%
Onvoldoende scholing/personeel
0%
Te weinig vraag naar
9%
Te weinig rendement
18%
Te kleine markt
9%
Te duur
9%
Te veel concurrentie Te grote ketenafhankelijkheid
6%
0% 18%
Meer weten over kansen en knelpunten in het vakgebied Infratechniek: innovaties.otib.nl Voor algemene ontwikkelingen in de branche en kerngegevens: trendfiles.otib.nl
Nieuwe buigbestendige kabel (-9%)
Innovaties in de technische installatiesector 2015 Kansen en knelpunten OTIB laat jaarlijks onderzoek uitvoeren naar de belangrijkste innovaties waar installatiebedrijven zich mee bezig houden. Op basis van dit onderzoek zijn er in zeven vakgebieden 55 innovaties geïdentificeerd die de toekomst van de technische installatiebranche zullen bepalen. Voor dit onderzoek wordt jaarlijks een netwerk van deskundigen geraadpleegd. De resultaten geven een beeld van de behoefte die zal ontstaan op het gebied van scholing en ontwikkelingen in de branche. Met OTIB Skillsmanager kunt u zelf nagaan wat de gevolgen zijn van deze innovaties voor uw bedrijf.
• Domotica, ICT en Beveiligingsinstallaties • Elektrotechniek en Verlichtingstechniek • Infratechniek • Klimaattechniek en/of Duurzaam • Koudetechniek, Luchtbehandeling en Airco • Management en Bedrijfsvoering • Sanitair
Klimaattechniek en/of Duurzaam
Innovaties
Veel innovaties in Klimaattechniek en/of Duurzaam hebben op een of andere manier te maken met de opslag en het transport van warmte in het kader van energiemanagement. Ook de zelfstandige energievoorziening is een blijvende trend.
• Toename industrieel energiemanagement • APK-keurmerk voor installaties in gebouwen
Toepassing
Waar vonden de toepassingen van innovaties in 2014 plaats? Ontwikkeling vakmanschap warmtepompen en Meer gebruik hybride warmtepomp scoren beide 43%, waarbij de laatste met 13% stijgt ten opzichte van 2013. Een toename zien we ook in APK-keurmerk voor installaties in gebouwen en Warmtekoudeopslag (WKO). Biogas keldert met 57%.
• Ontwikkeling vakmanschap warmtepompen (water/water + lucht/water)
43%
Ontwikkeling vakmanschap warmtepompen (water/water + lucht/water) (-3%)
43%
Meer gebruik hybride warmtepomp (+13%)
36%
APK-keurmerk voor installaties in gebouwen (+11%)
30%
Steeds meer zelfstandige energievoorziening (-1%)
28%
Warmte-koudeopslag (WKO) (+1%)
27%
Nieuwe norm (NEN) voor verwarming (+8%)
23%
Meer integrale duurzaamheid (-12%)
23%
Zonne-energiesector Nederland doet het niet goed (-4%)
13%
Toename industrieel energiemanagement (-1%)
13%
GeoThermic (GT) (-2%)
• Nieuwe norm (NEN) voor verwarming • Meer integrale duurzaamheid • Zonne-energiesector Nederland doet het niet goed • Warmte-koudeopslag (WKO) • GeoThermic (GT) • Meer gebruik hybride warmtepomp • Steeds meer zelfstandige energievoorziening • Biogas als energiebron
Knelpunten
Ook in dit vakgebied scoren Onvoldoende kennis en Onvoldoende scholing/personeel samen hoog. 36% van de deelnemende bedrijven ziet hier een probleem.
Wet- en regelgeving
15%
Onvoldoende kennis
22%
Onvoldoende scholing/personeel
14%
Te weinig vraag naar Te weinig rendement Te kleine markt Te duur Te veel concurrentie Te grote ketenafhankelijkheid
12% 8% 5% 11% 5% 7% 7%
Biogas als energiebron (-57%)
Meer weten over kansen en knelpunten in het vakgebied Klimaattechniek en/of Duurzaam: innovaties.otib.nl Voor algemene ontwikkelingen in de branche en kerngegevens: trendfiles.otib.nl
Innovaties in de technische installatiesector 2015 Kansen en knelpunten OTIB laat jaarlijks onderzoek uitvoeren naar de belangrijkste innovaties waar installatiebedrijven zich mee bezig houden. Op basis van dit onderzoek zijn er in zeven vakgebieden 55 innovaties geïdentificeerd die de toekomst van de technische installatiebranche zullen bepalen. Voor dit onderzoek wordt jaarlijks een netwerk van deskundigen geraadpleegd. De resultaten geven een beeld van de behoefte die zal ontstaan op het gebied van scholing en ontwikkelingen in de branche. Met OTIB Skillsmanager kunt u zelf nagaan wat de gevolgen zijn van deze innovaties voor uw bedrijf.
• Domotica, ICT en Beveiligingsinstallaties • Elektrotechniek en Verlichtingstechniek • Infratechniek • Klimaattechniek en/of Duurzaam • Koudetechniek, Luchtbehandeling en Airco • Management en Bedrijfsvoering • Sanitair
Koudetechniek, Luchtbehandeling en Airco
Innovaties
In dit vakgebied gaat het om technische oplossingen om een ruimte te koelen door warmte aan die ruimte te onttrekken en elders weer af te geven. In combinatie met energiebesparing levert dit interessante kansen op voor de technische installatiebranche.
• Koudeopwekking met restwarmte • Warmteterugwinning uit afvalwater
Koudeopwekking met restwarmte en Opkomst adiabatisch koelen zijn samen goed voor 72% aan toegepaste innovaties in dit kleine vakgebied. Dit betekent dat 72% van alle respondenten een van deze innovaties toepast, of allebei.
44%
Koudeopwekking met restwarmte (+11%)
28%
Warmteterugwinning uit afvalwater (-11%)
28%
Opkomst adiabatisch koelen (+16%)
22%
Versobering eisen binnenklimaat (+10%)
• Opkomst adiabatisch koelen • Versobering eisen binnenklimaat
Knelpunten
Toepassing
Onvoldoende kennis en Onvoldoende scholing/personen scoren gecombineerd 34%, verreweg het grootste knelpunt, zoals in bijna alle andere vakgebieden. Wet- en regelgeving is hier met 7% het laagste percentage van alle vakgebieden.
Wet- en regelgeving
7%
Onvoldoende kennis
22%
Onvoldoende scholing/personeel Te weinig vraag naar Te weinig rendement Te kleine markt
12% 10% 7% 10%
Te duur Te veel concurrentie Te grote ketenafhankelijkheid
15% 5% 12%
Meer weten over kansen en knelpunten in het vakgebied Koudetechniek, Luchtbehandeling en Airco: innovaties.otib.nl Voor algemene ontwikkelingen in de branche en kerngegevens: trendfiles.otib.nl
Innovaties in de technische installatiesector 2015 Kansen en knelpunten OTIB laat jaarlijks onderzoek uitvoeren naar de belangrijkste innovaties waar installatiebedrijven zich mee bezig houden. Op basis van dit onderzoek zijn er in zeven vakgebieden 55 innovaties geïdentificeerd die de toekomst van de technische installatiebranche zullen bepalen. Voor dit onderzoek wordt jaarlijks een netwerk van deskundigen geraadpleegd. De resultaten geven een beeld van de behoefte die zal ontstaan op het gebied van scholing en ontwikkelingen in de branche. Met OTIB Skillsmanager kunt u zelf nagaan wat de gevolgen zijn van deze innovaties voor uw bedrijf.
• Domotica, ICT en Beveiligingsinstallaties • Elektrotechniek en Verlichtingstechniek • Infratechniek • Klimaattechniek en/of Duurzaam • Koudetechniek, Luchtbehandeling en Airco • Management en Bedrijfsvoering • Sanitair
Management en Bedrijfsvoering
Innovaties
De innovaties in dit vakgebied hebben vaak te maken met nieuwe bedrijfsvormen, zoals de One Stop Shop, het concept waarin een enkele leverancier alle producten levert. Dit heeft ook gevolgen voor de samenwerking in de technische installatiebranche, die zich tevens uit in nieuwe financieringsconstructies en meer geïntegreerde contracten.
Toepassing
Innovaties zijn in dit vakgebied over de hele linie minder vaak toegepast dan in 2013, met uitzondering van Outsourcing van installaties in gebouwen (35%) en Transsectorale innovaties (35%).
45%
Opkomst gebruik social media (-28%)
40%
Meer advies en ontwerpen (-10%)
35%
Outsourcing van installaties in gebouwen (+12%)
35%
Transsectorale innovaties (+17%)
30%
Opkomst Total Cost of Ownership (TCO) (-6%)
25%
Afname investeringen duurzame energie (-11%)
20%
Duurzame toepassingen (MVI) (-21%)
20%
Bestaande bouw (renovatie) (-25%)
20%
Opkomst One Stop Shop (-25%)
20%
Toename geïntegreerde contracten (bouwkundig en installatietechnisch) (-21%)
15%
Grotere invloed eindgebruiker (-44%)
15%
Meer nieuwe financieringsconstructies (-35%)
10%
Prefab maakt installateur in woningen overbodig (-4%)
• Opkomst Total Cost of Ownership (TCO) • Outsourcing van installaties in gebouwen • Afname investeringen duurzame energie • Prefab maakt installateur in woningen overbodig • Opkomst gebruik social media • Duurzame toepassingen (MVI) • Bestaande bouw (renovatie) • Transsectorale innovaties • Meer advies en ontwerpen • Grotere invloed eindgebruiker • Meer nieuwe financieringsconstructies • Opkomst One Stop Shop • Toename geïntegreerde contracten (bouwkundig en installatietechnisch)
Knelpunten
Onvoldoende kennis scoort laag met 3%, dus slechts 3% van de respondenten heeft met dit knelpunt te maken. Het percentage Afhankelijkheid van andere partijen in de keten is hier het hoogst van alle vakgebieden met 25%. Dat geldt ook voor Te veel concurrentie (13%) en Te duur (21%).
Wet- en regelgeving Onvoldoende kennis Onvoldoende scholing/personeel Te weinig vraag naar Te weinig rendement Te kleine markt Te duur Te veel concurrentie Te grote ketenafhankelijkheid
7% 3% 8% 3% 7% 14% 21% 13% 25%
Meer weten over kansen en knelpunten in het vakgebied Management en Bedrijfsvoering: innovaties.otib.nl Voor algemene ontwikkelingen in de branche en kerngegevens: trendfiles.otib.nl
Innovaties in de technische installatiesector 2015 Kansen en knelpunten OTIB laat jaarlijks onderzoek uitvoeren naar de belangrijkste innovaties waar installatiebedrijven zich mee bezig houden. Op basis van dit onderzoek zijn er in zeven vakgebieden 55 innovaties geïdentificeerd die de toekomst van de technische installatiebranche zullen bepalen. Voor dit onderzoek wordt jaarlijks een netwerk van deskundigen geraadpleegd. De resultaten geven een beeld van de behoefte die zal ontstaan op het gebied van scholing en ontwikkelingen in de branche. Met OTIB Skillsmanager kunt u zelf nagaan wat de gevolgen zijn van deze innovaties voor uw bedrijf.
• Domotica, ICT en Beveiligingsinstallaties • Elektrotechniek en Verlichtingstechniek • Infratechniek • Klimaattechniek en/of Duurzaam • Koudetechniek, Luchtbehandeling en Airco • Management en Bedrijfsvoering • Sanitair
Sanitair
Innovaties
De keurmerken en richtlijnen in dit vakgebied zijn vernieuwd. Verder is er een trend in de richting van prefab. Vloeren of zelfs gehele badkamers worden elders geassembleerd en als een geheel geplaatst. Dit heeft gevolgen voor de technische installatiesector.
• Volledig afgewerkte vloeren met installatiecomponenten
Toepassing
Het meest in het oog springt de sterke score voor Legionella voorkomen met temperatuurbewakingsapparatuur. 62% van de respondenten heeft deze innovatie toegepast, een stijging van 12% ten opzichte van 2013.
62%
Legionella voorkomen met temperatuurbewakingsapparatuur (+12%)
46%
Keurmerk drinkwaterinstallaties (nieuw) (+6%)
28%
NTR 3216 (nieuwe richtlijn) (0%)
• Prefab badkamers • Legionella voorkomen met temperatuurbewakingsapparatuur • NTR 3216 (nieuwe richtlijn) • Keurmerk drinkwaterinstallaties (nieuw)
Knelpunten
Wet- en regelgeving lijkt in het vakgebied Sanitair een struikelblok te zijn voor 22% van de respondenten, terwijl ook Onvoldoende kennis en Onvoldoende scholing/personeel samen goed zijn voor 31%. Opvallend is de lage score van Afhankelijkheid van andere partijen in de keten (4%).
Wet- en regelgeving
Volledig afgewerkte vloeren met installatiecomponenten (-9%)
13%
Te weinig vraag naar
15% 0% 4%
Te duur
15%
Te veel concurrentie Te grote ketenafhankelijkheid
8%
18%
Onvoldoende scholing/personeel
Te kleine markt
Prefab badkamers (-8%)
22%
Onvoldoende kennis
Te weinig rendement
9%
11% 4%
Meer weten over kansen en knelpunten in het vakgebied Sanitair: innovaties.otib.nl Voor algemene ontwikkelingen in de branche en kerngegevens: trendfiles.otib.nl
