Diversiteitsladder 2007

Diversiteitsladder 2007 - nulmeting -

resultaten van een onderzoek naar de genderdiversiteit in de top van Nederlandse ondernemingen

Mw. W.C.M. van Riet Afdeling Sociologie Universiteit van Amsterdam In opdracht van:

Woman Capital Februari 2008

www.womancapital.nl

Meer informatie verkrijgbaar via Bercan Günel, partner Woman Capital Diversiteitsladder 2007 Tel. (0294) 256 350

1

Over het onderzoek Waarom

Status

Waar

Methoden

Inzicht nodig in de huidige situatie (per sector op alle echelons) om bij te dragen aan betere diversiteit Bedrijfsleven in Nederland

• Ruim 200 grootste werkgevers + AEX-genoteerde bedrijven en enkele toonaangevende bedrijven; geen overheid • Toegevoegd: ziekenhuizen en hoger onderwijs

Namen van bedrijven zijn confidentieel

Wanneer

Peildatum november 2007

Nulmeting in 2007 Eenmetingen in volgende jaren Enquêtes ingevuld door deelnemende bedrijven (80) Openbare informatie

• Met name op RvC- en RvB niveau • Jaarverslagen

Eigen netwerken

Onderzoekers

Wennie van Riet (UvA) Woman Capital

Diversiteitsladder 2007

2

37,4% van de medewerkers(*) is vrouw Percentage vrouwen van totaal aantal werknemers per sector Bo uwnijverheid (N=3)

21,58

Nutsbedrijven (N= 8)

21,94

Vervo er (N =5)

21,94

Industrie (N=5) Co nsumer goo ds (N=7) Overige (N=13) Zakelijke dienstverlening (N=12)

23,33 30,29 32,42 35,55 42,25

Investeringsmaatschappij (N=3)

43,54

Financiële dienstverlening (N=17) Retail (N=3)

48,01

M edia (N=8)

48,43

43,64

Ho ger o nderwijs (N=6)

65,61

Ziekenhuizen (N=5)

To taal (N=95)

37,38


(*) Alle getallen over de medewerkers zijn uitgedrukt in fte’s

3

Percentagecategorie 26% - 50% vrouwen komt het vaakste voor Aantal bedrijven per percentagecategorie vrouwelijke werknemers

Aantal bedrijven (N=95)

50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 0%

1-25%

26-50%

51-75%

76-99%

100%

Percentagecategorieën vrouwelijke werknemers


4

• Ondernemingsraden bestaan gemiddeld voor 24,3% uit vrouwen • Per sector loopt het percentage vrouwen in de OR parallel aan het percentage vrouwen werkzaam in die sector Percentage vrouwen in de ondernem ingsraden B o uwnijverheid (N=7) Nutsbedrijven (N=7)

8,85 12,63

Vervo er (N=6)

13,75

Consumer go o ds (N=8)

13,87

Industrie (N=4) Retail (N=4) Overige (N=12)

16,11 21,53 27,5 29,02

Financiële dienstverlening (N=17)

33,27

Zakelijke dienstverlening (N=11)

34,84

M edia (N=8)

29,54

Ho ger o nderwijs (N=6)

47,71

Ziekenhuizen (N=2)

Totaal (N=92)

24,29


5

• 1-25% vrouwen in de OR komt het vaakste voor • 11% van de bedrijven heeft geen vrouwen in de OR Aantal be drijve n per percentagecate gorie v rouwelijke werkne mers in de ondernemingsraden 45 Aantal bedrijven (N=92)

40 35 30 25 20 15 10 5 0 0%

1-25%

26-50%

51-75%

76-99%

100%

Percentage categorieën vrouwelijke werknemers in ondernemingsraden


6

• Het tweede echelon onder de RvB bestaat gemiddeld voor 21,8% uit vrouwen • Vrouw-manverdeling in dit echelon is in alle bedrijfssectoren (m.u.v. Media) nagenoeg gelijk Percentage vrouwen in het tweede echelon onder RvB Nutsbedrijven (N=4) Vervo er (N=3) Consumer goo ds (N=7) Industrie (N=4) Overige (N=8) B ouwnijverheid (N=2) Financiële dienstverlening (N=13) Retail (N=3)

14,54 15,11 18,25 19,02 20,14 20,44 20,82 22,17 26,39


31,3

M edia (N=6)

22,73

Ho ger onderwijs (N=1)

23,64

Ziekenhuizen (N=3)

Totaal (N=65)

21,82


7

• 5% van de bedrijven heeft geen vrouwen in het tweede echelon onder de RvB Aantal bedrijven per percentagecategorie vrouwelijke werknemers in 2e echelon onder RvB 45


40 35 30 25 20 15 10 5 0 0%

1-25%

26-50%

51-75%

76-99%

100%

Pe rcentagecategorieën vrouw elijk e w e rknem ers in 2e echelon onder RvB


8

• Het eerste echelon onder de RvB bestaat gemiddeld voor 11,6% uit vrouwen • Ten opzichte van het tweede echelon is de vrouwenparticipatie gehalveerd • Vrouw-manverdeling op eerste echelon kent sterke sectorale verschillen Percentage vrouwen in het eerste echelon onder RvB Investeringsmaatschappij (N=4) Bo uwnijverheid (N=10) Co nsumer goo ds (N=10 Industrie (N=9) Retail (N=5) Vervoer (N=9)

0 5,5 7,2 8,48 9,49 10,66

Nutsbedrijven (N=8)

12,25


12,36 12,74


15,38

Overige (N=19)

21,09

M edia (N=8)

19,58

Ho ger onderwijs (N=4) Ziekenhuizen (N=4)

To taal (N=128)

10,3

11,56


9

• 32% van de bedrijven heeft geen vrouwen in het eerste echelon onder de RvB Aantal bedrijven per percentagecategorie vrouwelijke werknemers in het ee rste e chelon onder RvB 80


70 60 50 40 30 20 10 0 0%

1-25%

26-50%

51-75%

76-99%

100%

Percentagecategorieën vrouw elijke w erknem ers in 1e echelon onder RvB


10

Vrouwen groeien naar staffuncties •

•

Op 2e echelon is het percentage vrouwen in staf- en lijnfuncties praktisch gelijk: - 21 vs 19% Op 1e echelon is het percentage vrouwen in staf- en lijnfuncties sterk verschillend, nl - 16 vs 8%

25

20

15

10

5 Tw eede echelon 0

Eerste echelon Staf functies Lijnf uncties


11

• Op RvB-niveau bedraagt het percentage vrouwen 4,8% • Per sector lopen de percentages sterk uiteen Percentage vrouw en in de raden van bestuur Indust rie (N=18 )

0

Nut sbedrijven (N=11)

0

Consumer goods (N=15) B ouwnijverheid (N=15) Zakelijke dienstverlening (N=2 5) Financiële dienstverlening (N=2 7) V ervoer (N=13 )

1,33 1,67 2,29 3,62 5,13 7,14

Invest eringsmaat schappij (N=7)

7,33

M edia (N=10 )

8,33

Ret ail (N=6 )

13,24

Overige (N=22 )

12,38

Hog er onderwijs (N=7)

11,67

Ziekenhuizen (N=5)

Tot aal (N=181)

4,84


12

• 83% van de bedrijven heeft geen vrouwen in de RvB Aantal bedrijven per percentagecategorie vrouwelijke werknemers in raden van bestuur 160


140 120 100 80 60 40 20 0 0%

1-25%

26-50%

51-75%

76-99%

100%

Percentagecategorieën vrouw elijke w erknem ers in raden van bestuur


13

• Op RvC-niveau bedraagt het percentage vrouwen 8,8% • Ook hier zijn grote sectorale verschillen Percentage vrouw en in de raden van commissarissen

Bouw ijverheid (N=15) Investeringsmaatschappij (N=7) Industrie (N=18) Overige (N=18) Consumer goods (N=15) Zakelijke dienstverlening (N=17) Nutsbedrijven (N=11) Retail (N=6)

2,44 2,6 3,9 5,3 6,65 7,18 8,88 9,52


10,99

Vervoer (N=11)

11,25

Media (N=7)

17,73

Hoger onderw ijs (N=7)

29,29

Ziekenhuizen (N=5)

Totaal (N=160)

20,44

8,78


14

• 59% van de bedrijven heeft geen vrouwen in de RvC Aantal bedrijven per percentagecategorie vrouwelijke leden RvC 100


90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 0%

1-25%

26-50%

51-75%

76-99%

100%

Percentagecategorieën vrouw elijke leden in raden van com m issarissen


15

Diversiteitsladder

- what goes up, what goes down? 100 90 80 70 60 50 40

Vrouw en

30

Mannen

20 10 0

Mannen

Tot aal aant al werknemers (N=95)

Onder nemingsraad (N=92)

Vrouw en

Tweede echelon (N=65)

Eer st e echelon (N=129)

Raad van Best uur (N=181)

Raad van Commissarissen (N=160


16

Opmerkelijk! •

Het percentage vrouwen in RvB en RvC en andere managementniveaus ligt bij de bedrijven die aan dit onderzoek deelnamen hoger dan bij de niet-deelnemers.

•

De realiteit zal derhalve nog minder rooskleurig zijn dan dit onderzoek aangeeft…

Een vergelijking van bedrijven die wel of niet hebben deelgenomen aan dit onderzoek 12 10 8 % vrouwen in de RvB

6

% vrouwen in de RvC

4 2 0 Wel deelgenomen

Niet deelgenomen


17

Conclusie I: Ladder naar beneden •

Hoe hoger het managementniveau, des te lager het percentage vrouwen

•

Het procentuele aandeel vrouwen in de top is ten opzichte van de totale vrouwmanverhouding gedecimeerd

•

Het zogenaamde ‘glazen plafond’ bevindt zich niet alleen onder de RvB; het minder toegankelijk houden van managementfuncties voor vrouwen is een selectiemechanisme dat nog steeds overal in bedrijven bestaat. Kennelijk is dit zeer hardnekkig en bijzonder moeilijk te doorbreken


18

Conclusie II: Huidige selectiemechanismen remmen diversiteit •

Ook tussen voordeur en 2e echelon bevindt zich een selectiemechanisme dat de doorgroei van vrouwen afremt

•

Tussen 2e en 1e echelon, tussen 1e echelon en RvB, alsmede tussen staf en lijn is dit selectiemechanisme eveneens werkzaam – –

Lijn/staf verhouding in tweede echelon is gelijk. Promotie van vrouwen naar eerste echelon betreft m.n. staffuncties Promotie vanuit de staffuncties naar RvB gebeurt zelden, met uitzondering van de financiële functies (CFO)

Tweede echelon

Eerst e echelon St af f unct ies


Lijnf unct ies

19

Conclusie III: Vrouwen willen bijdragen vanuit de machtstructuur •

Het percentage vrouwen in de OR (24,3%) wijst op de behoefte/ambitie (en kennelijk ook erkende vaardigheden) van vrouwen om ook vanuit de formele machtstructuur bij te dragen aan de onderneming

100 90 80 70 60 50 40

Vrouw en

30

Mannen

20 10 0

Mannen

Tot aal aant al werknemer s (N=95)

Ondernemingsraad (N=92)

Vrouw en

Tweede echelon ( N=65)

Eer st e echelon ( N=129)

Raad van Best uur (N=181)

Raad van Commissarissen (N=160


20

Eindconclusie De doelstelling(*) dat ondernemingen op korte c.q. middellange termijn (2010) bij ongewijzigd beleid 25% vrouwen in topfuncties hebben (RvB en 1e echelon) en overall 33% bestuurders en managers is onrealistisch. (*) Minister Plasterk – Toespraak 15 maart 2007 voor Congres Captains of HRM


21

Wat nu? •

Emancipatie en diversiteit beginnen bovenaan – zowel voor vrouwen als mannen –

Meer aandacht vanuit top nodig voor benoeming van meer vrouwen aan de top • • • •

Is belangrijk signaal – zowel intern als aan externe stakeholders Cultuur in de boardrooms en rest onderneming verandert ‘vanzelf’ Zo ontstaan tevens rolmodellen voor de kweekvijfers van de volgende generatie Een kritische massa (minimaal 25%) is nodig; met één vrouw ben je er niet

•

Verplichting selectiecommissies RvC/RvB tot gemengde samenstelling

•

Meer realistische doelstellingen diversiteit en verplichte verantwoording

•

De vrouwen zijn er wél

•

Aandacht voor ‘diversiteitsnetwerken’, niet de ‘vrouwennetwerken’

– –

Zowel korte- als lange-termijndoelstellingen zijn nodig Bevoegd bestuurder moet veranwoording afleggen

–

Woman Capital heeft meer dan 5.000 vrouwen in haar netwerk. Zij allen zijn zeer ervaren en talentvolle managers en leiders

– –

Diversiteit bereik je samen – vrouwen en mannen met elkaar Mannen zullen eerst ruimte moeten maken en mogen dan volop meedoen


22

Diversiteitsladder 2007

Recommend Documents