Bedrijfsadministratie niveau 5
Examenopgaven voorbeeldexamen
Belangrijke informatie Dit voorbeeldexamen bestaat uit 26 vragen. De opbouw en het aantal vragen komt overeen met het online examen. Dit voorbeeldexamen bestaat uit de volgende documenten: examenopgaven correctiemodel rekeningschema bijlagen Het aantal te behalen punten is 57. Bij elke vraag staat aangegeven hoeveel punten er behaald kunnen worden. De beschikbare examentijd is 2 uur. De toegestane hulpmiddelen bij dit examen zijn: woordenboek rekenmachine
© 2015 Nederlandse Associatie voor Examinering
Vraag 1
1 punt Welke resultaten uit rubriek 5 (kostenplaatsen) kunnen worden overgeboekt? Let op, er zijn meerdere antwoorden juist. a b c d
Vraag 2
1 punt Wat is het doel van een internal order binnen een ERP-systeem? a b c d
Vraag 3
prijsresultaten efficiencyresultaten budgetresultaten bezettingsresultaten
Met een internal order kan de winstgevendheid van een order worden gemeten. Met een internal order kunnen indirecte kosten tijdelijk worden bewaakt. Met een internal order kunnen interne kostentarieven worden berekend. Met een internal order kunnen directe kosten worden doorbelast aan een cost center.
1 punt Welke van onderstaande kenmerken heeft het Referentie Grootboekschema? Let op, er zijn meerdere antwoorden juist. a b c d
Vraag 4
Het Referentie Grootboekschema kent uitsluitend een numerieke codering. In het Referentie Grootboekschema ontbreekt rubriek 5 (kostenplaatsen). In het Referentie Grootboekschema worden geen doorberekende kosten geboekt. In het Referentie Grootboekschema komen geen rekeningen voor cumulatieve afschrijvingen voor.
2 punten Onderneming Van Koten handelt onder andere in tuinaarde. De tuinaarde wordt geadministreerd tegen een vaste verrekenprijs van € 2,80 per zak van 40 liter. De vaste verrekenprijs is de geschatte gemiddelde inkoopprijs voor het komende jaar. Op 8 januari ontvangt de onderneming de factuur van de inkoop van 10.000 zakken tuinaarde tegen een inkoopprijs van € 2,60 per zak exclusief 21% omzetbelasting. De tuinaarde en de factuur worden tegelijk op 8 januari ontvangen. De onderneming gebruikt naast de in de voorinformatie gegeven grootboekrekeningen, de volgende grootboekrekening: Nummer Naam 706 Voorraad tuinaarde Journaliseer de op 8 januari ontvangen factuur van de tuinaarde en de ontvangst van de tuinaarde.
Bedrijfsadministratie niveau 5
3 / 11
Vraag 5
2 punten Onderneming De Vries handelt onder andere in compost. De voorraad compost wordt geadministreerd tegen een vaste verrekenprijs van € 2,-- per zak van 25 liter. De vaste verrekenprijs is de geschatte gemiddelde inkoopprijs voor het komende jaar. Op 10 januari verkoopt de onderneming 1.000 kg compost voor € 3,-- per zak exclusief 21% omzetbelasting. De factuur en de compost worden tegelijk op 10 januari verzonden. De onderneming gebruikt naast de in de voorinformatie gegeven grootboekrekeningen, de volgende grootboekrekening: Nummer Naam 707 Voorraad compost Journaliseer het verzenden van de factuur en van het verzenden van de compost op 10 januari.
Vraag 6
2 punten Onderneming De Jong handelt in huishoudelijke apparaten. De voorraad wordt geadministreerd tegen consumentenprijs inclusief 21% omzetbelasting. Op 1 juni koopt de onderneming voor € 12.000,-- staafmixers exclusief 21% omzetbelasting. De consumentenprijs inclusief 21% omzetbelasting is € 21.780,--. De vaste verrekenprijs is de geschatte gemiddelde inkoopprijs voor het komende jaar. De factuur en de staafmixers worden tegelijk op 1 juni ontvangen. De onderneming gebruikt naast de in de voorinformatie gegeven grootboekrekeningen, de volgende grootboekrekening: Nummer Naam 712 Voorraad staafmixers Journaliseer de ontvangst van de factuur en de ontvangst van de staafmixers op 1 juni.
Vraag 7
2 punten Onderneming Hansen handelt onder andere in zand. Op 1 juli sluit de onderneming met een leverancier een contract af voor de levering van 1.000 kuub straatzand voor € 10,-per kuub exclusief 21% omzetbelasting. Op 15 juli wordt 600 kuub straatzand geleverd. De factuur wordt op 20 juli ontvangen. De onderneming gebruikt naast de in de voorinformatie gegeven grootboekrekeningen, de volgende grootboekrekening: Nummer Naam 705 Voorraad straatzand Journaliseer de ontvangst van de factuur en het storneren van het contract op 20 juli.
Bedrijfsadministratie niveau 5
4 / 11
Vraag 8
2 punten De loonadministrateur van onderneming Rootz heeft over de maand juli de volgende loonlijst opgesteld:
Bruto maandloon Pensioenpremie, deel werkgever Pensioenpremie, deel werknemer Grondslag premies werknemersverzekeringen WIA/WW Premie ZVW Grondslag loonheffingen Loonheffing Nettoloon werknemers Loonkosten werkgever
berekening kosten berekening grondslagen werkgever nettoloon € 315.000,-- € 315.000,-€ 315.000,-€ 17.000,--/- € 17.000,--/- € 17.000,-€ 300.000,-€ €
21.000,-321.000,--
€ €
33.000,-21.000,--/- € €
€
99.000,-199.000,--
386.000,--
Voor de vakantietoeslag wordt door de loonadministrateur de volgende berekening gemaakt: 8% van € 315.000,-- = € 25.200,--, verhoogd met € 2.700,-- werkgeverslasten en € 1.800,-- premie zorgverzekeringswet. De onderneming gebruikt naast de in de voorinformatie gegeven grootboekrekeningen, de volgende grootboekrekeningen: Nummer Naam 163 Te betalen sociale lasten 405 Brutolonen Journaliseer de loonlijst en de vakantietoeslag over juli. Vraag 9
2 punten Onderneming Santbrink heeft een zaagmachine buiten gebruik gesteld en verkocht. De zaagmachine heeft een aanschafprijs van € 30.000,-- . De geschatte economische gebruiksduur is zes jaar. De restwaarde is begroot op € 6.000,--. De zaagmachine wordt in gelijke bedragen per jaar afgeschreven. Aan het eind van jaar 5 wordt de zaagmachine voor de boekwaarde buiten gebruik gesteld en voor € 7.500,-- exclusief 21% omzetbelasting per ING Bank verkocht De onderneming gebruikt naast de in de voorinformatie gegeven grootboekrekeningen, de volgende grootboekrekening: Nummer Naam 028 Buitengebruikgestelde machines Journaliseer de buitengebruikstelling en verkoop van de zaagmachine.
Bedrijfsadministratie niveau 5
5 / 11
Vraag 10
2 punten Onderneming SOK heeft een machine in gebruik voor het verpakken van diverse soorten artikelen. De machine heeft een aanschafprijs van € 50.000,-- . De geschatte economische gebruiksduur is tien jaar. De restwaarde is nihil. De machine wordt in gelijke bedragen per jaar afgeschreven. Aan het begin van jaar 6 vindt een revisie plaats waardoor de volgtijdige capaciteit met 20% toeneemt en de gelijktijdige capaciteit van de vulmachine met 10% toeneemt. De per Rabobank betaalde revisiekosten zijn € 11.000,--. Journaliseer de revisie van de machine aan het begin van jaar 6.
Vraag 11
2 punten Onderneming Ten Hove heeft op 1 maart van het lopend boekjaar een brandverzekering afgesloten op het nieuwe bedrijfspand. De premie is € 3.000,-- per jaar en moet steeds op 1 maart en 1 september voor de helft vooruit worden voldaan. De onderneming past permanence de l’inventaire toe met resultaatbepaling per kwartaal. Journaliseer de assurantiekosten van de brandverzekering over het 1e kwartaal van het lopend boekjaar.
Vraag 12
2 punten Onderneming Bronswerk heeft een pand verhuurd voor € 18.000,-- per jaar. De huur wordt aan het begin van elk kwartaal vooruitontvangen per Rabobank. Op 1 juni wordt de huur met 4% verhoogd. De onderneming past de permanence de l’inventaire toe met maandelijkse resultaatbepaling. Journaliseer de ontvangst van de huur over het 2e kwartaal.
Vraag 13
2 punten Onderneming Mul produceert en verkoopt verpakkingsmateriaal. De verkoop vindt plaats op rekening. De financiële gegevens over het lopend boekjaar ten aanzien van debiteuren zien er als volgt uit: De omzet op rekening is € 3.388.000 inclusief € 588.000,-- omzetbelasting. Op 1 januari is € 484.000,-- te vorderen van debiteuren, waarvan € 36.000,-- exclusief 21% omzetbelasting vermoedelijk oninbaar. Op 31 december is € 726.000,-- te vorderen van debiteuren. 3% van de omzet op rekening exclusief omzetbelasting wordt gedurende het boekjaar gedoteerd aan de voorziening dubieuze debiteuren. Op 31 december is op basis van een statische toetsing € 58.000,-- exclusief 21% omzetbelasting vermoedelijk oninbaar. In het boekjaar zijn vorderingen met een totaalbedrag van € 40.000,-- exclusief 21% omzetbelasting definitief oninbaar geworden. De omzetbelasting op deze vorderingen kan worden teruggevorderd bij de Belastingdienst. Journaliseer, naar aanleiding van de statische toetsing, de mutatie in de voorziening debiteuren per 31 december.
Bedrijfsadministratie niveau 5
6 / 11
Vraag 14
14 punten Onderneming Vermeij past de kostenplaatsenmethode toe met maandelijkse resultaatbepaling. De indirecte fabricagekosten worden bewaakt met behulp van de kostenplaats Fabricage. De indirecte fabricagekosten worden voor het komende jaar begroot op € 240.000,--, waarvan € 150.000,-- vast en € 90.000,-- variabel. De indirecte fabricagekosten worden aan de producten toegerekend op basis van een tarief per machine-uur. De standaardtijd per eenheid product is 0,1 machine-uur. Het normale aantal machine-uren is 10.000 per jaar, en het verwachte aantal machineuren is 8.000 voor het komende jaar. Over de maand maart zijn de volgende gegevens bekend: Productie Aantal machine-uren
6.900 stuks 700
Journaliseer de dekking van de kostenplaats Fabricage over de maand maart. Vraag 15
2 punten Onderneming Wieringa past de kostenplaatsenmethode toe. Voor het komende jaar zijn de indirecte verkoopkosten van de kostenplaats Verkoop als volgt begroot: Constant Variabel
€ €
360.000,-300.000,--
De indirecte verkoopkosten worden aan de producten toegerekend op basis van een percentage van de omzet. De normale omzet voor het komende jaar is € 9.000.000 en de verwachte omzet is € 10.000.000. In januari is de omzet € 850.000,--. Journaliseer het gemengd budget van de kostenplaats Verkoop over de maand januari.
Bedrijfsadministratie niveau 5
7 / 11
Vraag 16
2 punten Onderneming Van der Elzen vervaardigt stofzuigers die tegen een normale verkoopprijs van € 90,-- per stuk wordt verkocht. Tijdens het productieproces treedt uitval op. De afgekeurde stofzuigers worden voor € 42,-- per stuk verkocht. De standaardkostprijs van 10 goedgekeurde stofzuigers ziet er als volgt uit. Direct grondstoffenverbruik: 40 kg à € 2,-Direct loon: 10 arbeidsuren à € 40,-Opslag indirecte fabricagekosten: 25% van € 480,-Standaardkostprijs 10 ongekeurde stofzuigers Opbrengst uitval: 10% van 10 à € 42,-Toeslag uitval 10%: 10/90 x € 558,-Standaardkostprijs van 10 goedgekeurde stofzuigers
€ € € € € € € €
80,-400,-120,-- + 600,-42,-- 558,-62,-- + 620,--
Het productierapport over augustus vermeldt onder andere de volgende gegevens. Productie Afgekeurd Afgeleverd aan magazijn goedgekeurd product Afgeleverd aan magazijn afgekeurd product
10.000 stuks stofzuigers 1.100 stuks stofzuigers 8.900 stuks stofzuigers 1.100 stuks stofzuigers
De onderneming gebruikt naast de in de voorinformatie gegeven grootboekrekeningen, de volgende grootboekrekening: Nummer Naam 705 Voorraad afgekeurde stofzuigers Journaliseer het productierapport van de stofzuigers over de maand augustus. Vraag 17
2 punten Onderneming Van Vliet past de kostenplaatsenmethode toe. Voor het komende jaar zijn de indirecte verkoopkosten van de kostenplaats Verkoop als volgt begroot: Constant Variabel
€ €
450.000,-300.000,--
De indirecte verkoopkosten worden aan de producten toegerekend op basis van een percentage van de omzet. De normale omzet voor het komende jaar is € 9.000.000 en de verwachte omzet € 10.000.000. In januari is de omzet € 600.000,--. De werkelijke indirecte verkoopkosten in januari zijn € 49.000,--. Het budget over januari is € 55.500,--. Journaliseer de overboeking van het bezettingsresultaat van de kostenplaats Verkoop naar rubriek 9 over de maand januari.
Bedrijfsadministratie niveau 5
8 / 11
Vraag 18
2 punten Onderneming HG schaft op 1 mei een machine aan op basis van financial lease. De contante prijs van de machine is bij aankoop € 80.000,--. De jaarlijkse leasetermijn is € 21.104,-- gedurende 5 jaar. De betaling vindt ieder jaar plaats op 1 mei. De door de lessor berekende interest is 10%. De lessor brengt eenmalig € 1.000,-- aan afsluitkosten in rekening. Bij levering van de machine betaalt HG aan de lessor € 18.010,-- per ING bank voor omzetbelasting en afsluitkosten. Journaliseer voor HG het sluiten van de leaseovereenkomst en de levering van de machine.
Vraag 19
2 punten Onderneming Pauw gebruikt een ERP-systeem. De onderneming verricht in het kader van het inkoopproces de volgende activiteiten: het creëren van een crediteur het boeken van een budget het aanvragen van een offerte het afsluiten van een contract het plaatsen van een bestelling het ontvangen van grondstoffen het ontvangen van een inkoopfactuur het betaalbaar stellen van een inkoopfactuur het betalen van een inkoopfactuur Bij welke 2 onderdelen van het inkoopproces in de module Finance moet een controlerende tussenrekening worden gebruikt? Motiveer het antwoord.
Casus
Onderneming Donkersloot voert projecten uit. De onderneming werkt in december aan drie projecten met respectievelijk de projectnummers 1441, 1442 en 1443. Met project 1441 is in november begonnen en met project 1442 en 1443 in december. Project 1441 en 1442 worden in december opgeleverd en afgeleverd aan de opdrachtgevers. De voorcalculatorische en nacalculatorische kosten van de projecten en andere informatie staat in de bijlage. De onderneming administreert de voorraad onderhanden projecten en de opgeleverde projecten tegen voorcalculatorische kosten op basis van methode 3 in het rekeningenschema (voorinformatie). De onderneming gebruikt naast de in de voorinformatie gegeven grootboekrekeningen, de volgende grootboekrekening: Nummer Naam 705 Opgeleverde projecten
Vraag 20
2 punten Gebruik voor het beantwoorden van deze vraag bijlage 1. Journaliseer op 30 november de onderhanden projecten.
Bedrijfsadministratie niveau 5
9 / 11
Vraag 21
2 punten Gebruik voor het beantwoorden van deze vraag bijlage 1. Journaliseer op 31 december de onderhanden projecten.
Vraag 22
2 punten Gebruik voor het beantwoorden van deze vraag bijlage 1. Journaliseer in december het afleveren van project 1441 en 1442 aan de opdrachtgevers.
Vraag 23
2 punten Gebruik voor het beantwoorden van deze vraag bijlage 1. Wat is het fabricageresultaat op de projecten over december? Geef aan of het resultaat voordelig of nadelig is. Geef ook de berekening.
Casus
Onderneming Lensing organiseert evenementen in opdracht van derden. De financiële administratie voert de onderneming met behulp van een ERP-systeem, waarvan onder andere de modules Finance en Controlling worden gebruikt. In de Finance-module is het grootboek ondergebracht en in de Controlling module de profitcenters (winstcentra) en de costcenters (kostenplaatsen) (zie bijlage). Op 15 december sluit de onderneming voor € 300.000,-- exclusief 21% omzetbelasting een contract af voor de organisatie van een kunstbeurs in april van het volgend jaar. Direct na het afsluiten van het contract wordt profitcenter PR123 aangemaakt. De voorcalculatorische en nacalculatorische kosten worden handmatig op het desbetreffende profitcenter geboekt. De voorcalculatorische kosten voor het organiseren van de kunstbeurs zijn € 225.000,--. Op 30 december betaalt de organisator van de kunstbeurs per Rabobank de eerste factuur waarin de onderneming 20% van het contractueel overeengekomen bedrag inclusief 21% omzetbelasting in rekening heeft gebracht. Bij controle van de boekhouding van de onderneming in verband met de jaarafsluiting per 31 december worden de volgende onjuistheden geconstateerd. De voorraad materialen is op 31 december € 145.698,--. Volgens de boekhouding heeft de grootboekrekening Voorraad materialen op 31 december een debetsaldo van € 147.777,--. Het verschil wordt onder meer veroorzaakt door een nog niet geboekt verbruik van € 1.000,-- aan indirecte materiaalkosten. De rest van het verschil is niet verklaarbaar en moet worden afgeboekt. Verder blijkt dat voor € 600,-- aan materialen als indirecte materialen is geboekt, terwijl dat directe materialen zijn geweest voor profitcenter PR122. De op 1 december per Rabobank betaalde assurantiepremie voor de periode tot en met 1 december van volgend het jaar van € 6.000,-- is volledig op de rekening Nog te ontvangen bedragen geboekt. De assurantiepremie betreft de bedrijfsauto's van de directie.
Bedrijfsadministratie niveau 5
10 / 11
Vraag 24
2 punten Gebruik voor het beantwoorden van deze vraag bijlage 2. Geef de boeking van het verzenden van de eerste factuur aan de organisator van de kunstbeurs.
Vraag 25
2 punten Gebruik voor het beantwoorden van deze vraag bijlage 2. Geef de boeking van de ontvangst van de eerste betaling van de organisator van de kunstbeurs.
Vraag 26
2 punten Gebruik voor het beantwoorden van deze vraag bijlage 2. Welk voorlopig resultaat laat het profitcenter PR123 op 31 december zien, als er geen andere kosten en opbrengsten zijn geboekt dan in deze casus gegeven? Geef aan of het resultaat voordelig of nadelig is. Geef ook de berekening.
Vraag 27
2 punten Gebruik voor het beantwoorden van deze vraag bijlage 2. Welk bedrag van de voorcalculatorische kosten van het costcenter Administratie worden maandelijks doorbelast aan het costcenter Organisatie? Geef ook de berekening.
Vraag 28
2 punten Gebruik voor het beantwoorden van deze vraag bijlage 2. Geef de correctiejournaalposten naar aanleiding van de controle van de voorraad materialen per 31 december.
Vraag 29
2 punten Gebruik voor het beantwoorden van deze vraag bijlage 2. Geef de correctiejournaalpost van de per Rabobank betaalde assurantiepremie.
Einde examen
Bedrijfsadministratie niveau 5
11 / 11