?VVg kZg h aV\ ' % % -
Denkend aan het jaar 2008 is er één thema dat telkens terugkeert: ‘toegankelijkheid’. Niet zo vreemd natuurlijk. Veel medewerkers, patiënten en bezoekers weten uit o ndervinding hoe lastig het is om een parkeerplaatsje te bemachtigen in de buurt van het ziekenhuis. Reden dat we - jaren geleden al - zijn gaan nadenken over het creëren van meer parkeergelegenheid op ons terrein. We zijn blij dat vorig jaar alle vergunningen rondkwamen en we met de bouw konden beginnen. Maar toegankelijkheid is meer dan het vinden van een parkeerplek. Met de bouw van een nieuwe hoofdingang willen we beter bereikbaar zijn voor patiënten, b ezoekers en voor ambulances, taxi’s en toeleveranciers. Het ontwerp ligt klaar, we hopen met de bouw te beginnen
Y! VVg]Z^ W ` ^ Z g 7Z ]Z^Y ` _ ^ a Z ` idZ\Vc Z^Y c] ZcdeZ
zodra de nieuwe parkeergarage en het nieuwe polikliniekgebouw klaar zijn. Toegankelijkheid is ook voorkomen dat patiënten lang in de wachtkamer zitten of - nog erger - lang op een wachtlijst staan voordat zij geholpen worden. Door patiëntenlogistiek
dagelijks aan moeten blijven werken, met ons hoofd en met
tot speerpunt in ons meerjarenbeleid te maken, werken we
ons hart. Vanuit deze visie hebben we destijds gekozen voor
er aan om steeds meer mensen zo snel mogelijk de zorg te
ons logo, dat werken met hart en handen symboliseert.
geven die ze nodig hebben. Een ziekenhuis kan nog zo efficiënt georganiseerd zijn, als je er
U merkt, toegankelijkheid is een thema met vele facetten.
als patiënt nauwelijks gehoor vindt voor je vragen, je zorgen of
In dit jaarverslag vindt u, zowel in het ontwerp als in de
je angsten, wat is dat dan waard? Toegankelijkheid raakt ook
verschillende interviews, die facetten terug.
aan bejegening en kwaliteit. Kwaliteit die niet alleen gaat over keurmerken en certificaten, hoewel die uitermate belang-
Dit alles kunnen we niet alleen. Wij hopen ook in de
rijk zijn, maar ook over aandacht en b etrokkenheid in het
toekomst Gods zegen en steun bij onze werkzaamheden te
contact met onze patiënten. En contact vraagt om openheid.
mogen ontvangen.
Toegankelijkheid gaat dus ook over ons als mens. Net als kwaliteit is toegankelijkheid niet iets wat we k unnen
Mr. R.P.D. Kievit, arts
realiseren en vervolgens afvinken. Het is iets waar we
algemeen directeur 1
Voorwoord
1
Algemeen directeur
4
Rob Kievit Voorzitter Vereniging Medische Staf
8
Michiel van Rijn SEH-verpleegkundige
11
Peter Visser Staffunctionaris Kwaliteit
13
Marlise Schouten Beveiligingsbeambte
16
Ambulance verpleegkundige
Z de\Vk
h >c]djY
Jacqueline van Toor 18
Hans Arkesteijn Gastvrouw
21
Riet Hettich Huisarts
23
Ron den Besten Balans
26
Resultatenrekening
2
3
2008 was het jaar waarin de omvangrijke renovatie van het
Algemeen directeur mr. R.P.D. Kievit, arts
beddenhuis - gestart in 2004 - werd afgerond. ‘Vanaf eind maart 2008 wordt de volledige capaciteit van het ziekenhuis weer benut’, zegt Kievit tevreden. ‘We zijn content met het resultaat. De kamers zijn ruim en licht en de hele kliniek is opgeknapt. Voor zowel patiënten als medewerkers een plezierige omgeving. Ook beschikken we over een nieuwe polikliniek Dermatologie en Orthopedie.’ Het stof van de renovatie is neergedaald en de interne
:Zcid Z\ YVVgl Vc`Za^_`o^Z` Zc]j^h Zg`Zcl ! ZVVc
verhuizingen zijn voorlopig van de baan, maar dat betekent niet dat het ziekenhuis op zijn lauweren is gaan rusten. ‘De fysieke toegankelijkheid van het ziekenhuis komt hoe langer hoe meer onder druk te staan’, vertelt Kievit. Steeds meer mensen bezoeken jaarlijks ons ziekenhuis en dat juichen we toe. Maar de parkeergelegenheid bij en rond het ziekenhuis is een groot probleem. Gelukkig waren medio 2008 alle vergunningen voor de bouw van een parkeergarage rond en konden we in november de voorbereidingen starten voor het heien. Eind 2009 hopen we de nieuwe parkeergarage in gebruik te nemen met 430 extra parkeerplaatsen voor patiënten en bezoekers.’
Ikazia bouwt aan een toegankelijk ziekenhuis. Letterlijk met bijvoorbeeld de bouw van een nieuwe
binnen Ikazia in 2008 opnieuw toegenomen. Om tegemoet te komen aan de ruimtebehoefte van de specialisten komt
parkeergarage. Maar ook figuurlijk, door op alle
er in het gebouw dat vóór de parkeergarage verrijst nieuwe
fronten te werken aan goede kwaliteit van zorg.
polikliniekruimte. Voor 2010 staan een nieuwe hoofdingang
Want een toegankelijk ziekenhuis is meer dan een
en dito Spoed Eisende Hulp op het programma.
bereikbaar ziekenhuis, aldus Rob Kievit. ‘Het is een
Keurmerken en certificering
ziekenhuis waar je je welkom voelt, waar mede
Op het gebied van kwaliteit en patiëntveiligheid is een
werkers makkelijk benaderbaar zijn en tijd en aandacht voor je hebben als mens.’ 4
Door de toenemende zorgvraag is het aantal specialisten
flinke stap voorwaarts gemaakt in 2008. De officiële CCKL-certificering van het Klinisch Chemisch Laboratorium in mei 2008 was de kroon op het met glans doorlopen 5
certificeringstraject, dat grotendeels in 2007 werd a fgelegd.
er ruimte voor product leadership, een aantal diensten waar
Ambities
In 2008 startte het certificeringstraject voor het Medisch
we als ziekenhuis mee voorop willen lopen. Vóór de gestelde
Ikazia heeft een goede uitstraling in de regio. ‘Dat is dankzij
Microbiologisch Laboratorium en werd de externe v isitatie
deadline 1 maart 2009 waren alle plannen ingediend. Over
de inzet en betrokkenheid van alle specialisten, mede-
aangevraagd. Ook vond afgelopen jaar de v isitatie van
het algemeen ben ik blij verrast door alle innovatieve ideeën.
werkers en - niet te vergeten - de vele vrijwilligers in ons
het NIAZ plaats en volgde in september 2008 de o fficiële
We hopen medio 2009 het hele meerjarenbeleidsplan voor
ziekenhuis’, vindt Kievit. ‘Gezamenlijk verzetten we elk jaar
accreditatie. Kievit: ‘De officiële uitreiking hiervan vond
Ikazia vast te kunnen stellen, zodat we in 2009 met de
meer werk. Samen moeten we er ook voor zorgen dat we de
plaats tijdens onze tweejaarlijkse Quality Street: een dag
implementatie kunnen starten.’
kwaliteit van ons werk borgen en continueren. Operational excellence, daar gaat het om. Goed zijn in wat we doen. Met
waarop afdelingen hun verbeterplannen presenteren. Overigens ging de Quality Street-award dit jaar naar het
Herschikking management
project ‘telefonische bereikbaarheid’ van de afdeling
Op managementniveau heeft er in 2008 een h erschikking
Automatisering.’
van functies plaatsgevonden. Kievit: ‘We zijn van een
aandacht voor de patiënt.’
hoofd Klinische zorg en een hoofd Ambulante zorg naar De vaatchirurgen hebben dit jaar het ‘keurmerk vaatzorg‘
één hoofd Zorg gegaan voor alle klinische, poliklinische en
ontvangen. Dit keurmerk van de Vereniging van Vaat
gerelateerde afdelingen. Het hele primaire proces wordt nu
patiënten is te zien op de polikliniek Chirurgie.
door éénm anager, de heer Karl Foets, aangestuurd. De heerJannes Aman is hoofd Ondersteuning geworden
Meerjarenbeleidsplan
en stuurt alle facilitaire en ondersteunende afdelingen aan.
Maatschappen en afdelingen hebben het meerjaren
De functie hoofd Facilitaire dienst is komen te vervallen. Op
beleidsplan, waarvoor in 2007 de contouren zijn geschetst,
middle m anagement-niveau worden drie nieuwe managers
• In 2008 is de bouw van de buitenpolikliniek in
Klaaswaal van start gegaan. Naar verwachting zal de buitenpolikliniek september 2009 gereed zijn.
• Het aantal opnamen nam toe van 14.419 in 2007 tot
in 2008 vertaald naar hun eigen praktijk. ‘In het voorjaar
aangesteld: een manager intensieve zorg, een manager
van 2008 was de kick-off van het meerjarenbeleidsplan
verpleging en een manager polikliniek.’
• Het aantal dagverplegingpatiënten nam ook toe tot 13.552 in 2008 tegen 12.787 in 2007.
en zijn de randvoorwaarden vastgesteld’, vertelt Kievit. ‘Nadat eerst de maatschappen zelf aan de slag zijn gegaan,
Positief saldo
zijn er werkgroepen - bestaande uit een specialist, een
Het negatieve saldo waarmee 2007 werd afgesloten
vertegenwoordiger van de kliniek en een vertegenwoordiger
is gelukkig in 2008 weer naar een positief resultaat
van de polikliniek - samen met externe deskundigen aan
omgebogen. ‘ Uiteraard zijn we heel kritisch naar ons
de slag gegaan met een vertaling naar de eigen toekomst.
uitgavenpatroon gaan kijken’, legt Kievit uit. ‘Een werkgroep
Deze werkgroepen hebben antwoorden geformuleerd op
Financiële taakstelling heeft voorstellen gedaan om uit de
vragen als: Waar willen we over vijf jaar staan? Wat willen we
rode cijfers te komen. En dat is gelukt. Belangrijkste resultaat
behouden, uitbreiden, verbeteren of misschien afstoten? Dat
is dat we veel geld hebben bespaard door het inkoopproces
was soms lastig, want velen zijn ingesteld op het heden en
te professionaliseren. Daarnaast hadden we in 2008 opnieuw
het dagelijkse gebeuren en niet altijd gewend ver vooruit te
een recordproductie. Samen met gunstiger meerjarige
kijken. Uitgangspunt van Ikazia is dat we willen uitblinken in
contracten en een structurele besparing op de uitgaven
de basis: operational excellence noemen we dat. Daarnaast is
hebben we 2008 met een positief saldo kunnen afsluiten.’
6
15.703 in 2008.
• Het aantal eerste polikliniekbezoeken dat we
registreerden in 2008 was 84.993 tegen 81.412 in 2007. Het totaal aantal polikliniekbezoeken bedroeg in 2008 215.537 tegen 206.481 in 2007.
• De gemiddelde verpleegduur nam verder af. Was het
in 2007 nog 6,14 dagen, in 2008 was de gemiddelde verpleegduur gedaald tot 5,74 dagen.
• Op de buitenpolikliniek in Barendrecht-Carnisselande
liep het aantal eerste polikliniekbezoeken op van 2442 in 2007 tot 3078 in 2008. Het totaal aantal polikliniekbezoeken in Carnisselande was in 2008 7655 tegen 6398 in 2007.
• In 2008 was er landelijke onrust over de kwaliteit van
de Intensive Care afdelingen in ziekenhuizen. Naar aanleiding daarvan heeft Ikazia onderzoek gedaan naar de kwaliteit van de eigen IC. Daarbij kwamen geen bijzonderheden aan het licht. Onlangs bevestigde de Inspectie Gezondheidszorg dat de IC van het Ikazia Ziekenhuis goed op orde is en dat we volledig voldoen aan level 1. Het is onze ambitie om door te groeien naar level 2 Intensive Care.
• In 2008 is mevrouw ds. A.H. Tamminga aangesteld als nieuwe predikant in Ikazia. Zij volgt daarmee ds.Oldenhuis op die in 2008 met pensioen ging. Wij vertrouwen er op dat zij samen met ds. Vlasblom een waardevolle bijdrage levert aan het geestelijk welzijn van onze patiënten.
7
Huisartsen zijn de belangrijkste verwijzers naar een zieken-
voorzitter Vereniging Medische Staf Dr. M. van Rijn
huis. De meeste patiënten worden door hen doorverwezen en huisartsen kennen de medische geschiedenis van een patiënt als geen ander. Om zorg toegankelijker te maken voor patiënten is goed contact met huisartsen dan ook onontbeerlijk voor een ziekenhuis. De Vereniging Medische Staf, die de maatschappen van de specialisten in Ikazia vertegenwoordigt, maakte zich er in 2008 hard voor om de relatie met deze belangrijke doelgroep op een hoger
]j^h c Z ` Z ^ Zo iZZghi ZX^Va^hi Z ] c _ ^ L^_o WjYhhe b d c Z bZiZ
niveau te brengen. Van Rijn: ‘Heeft een patiënt een klacht dan kan hij of zij bij een klachtencommissie terecht. Maar als huisartsen zich onbegrepen of onjuist behandeld voelen, kunnen zij hun frustraties nergens kwijt. Wij hebben daarom besloten een ombudsspecialist voor huisartsen in het leven te roepen. Deze ombudsspecialist biedt huisartsen die daar behoefte aan hebben een luisterend oor en bemiddelt waar nodig.’
Twee vliegen in één klap Een andere stap die de medische staf gaat zetten om Ikazia laagdrempeliger te maken voor huisartsen, is de participatie van Ikazia in de website Zorgdomein.nl. Van Rijn: ‘Deelname aan Zorgdomein is een flinke investering, maar het scheelt de huisarts én de patiënt veel tijd en ongemak. De huisarts kan, zodra hij of zij een patiënt doorverwijst, direct de benodigde onderzoeken boeken en een afspraak met een
Een mediator die specialisten en huisartsen dichter bij elkaar brengt en misverstanden in ‘no time’ uit de lucht helpt? Ikazia heeft sinds 2008 – als eerste ziekenhuis van Nederland – een ombudsspecialist aangesteld. En dat
specialist maken. Zo is de patiënt eerder aan de beurt én zijn bij het consult met de specialist de eerste onderzoeken al achter de rug. Twee vliegen in één klap dus.’
is niet het enige wat de Vereniging Medische Staf in 2008 deed om het ziekenhuis toegankelijker te maken voor huisartsen. Michiel van Rijn, arts-microbioloog en voorzitter van de Vereniging Medische Staf: ‘Dankzij onze deelname aan Zorgdomein zullen huisartsen eenvoudig online zowel een specialist als onderzoeken kunnen ‘boeken’. 8
Korte lijnen Ook de letterlijke toegankelijkheid heeft prioriteit voor de medische staf. Van Rijn: ‘Korte lijnen met doorverwijzers zijn belangrijk. Daarom kiezen wij voor onze buitenpoliklinieken 9
altijd een locatie bij een huisartsenpost. Zo is overleg voor
Rijn: ‘Wij zijn, dankzij de afspraken die we in 2008 maakten,
huisartsen laagdrempelig. Sinds 2004 hebben we een
in 2009 ‘prefered partner’ van verschillende verzekeraars
buitenkliniek in Carnisselanden en in 2009 opent de nieuwe
voor diverse aandoeningen. Bijvoorbeeld bij chirurgische
locatie in Klaaswaal.’ Aan die korte lijnen wordt ook gewerkt,
liesbreukoperaties, behandeling van incontinentie door de
door de bijscholingen die de specialisten van het Ikazia eens
gynaecoloog en kruisbandoperaties door onze orthopeden.
per zes weken organiseren, anders in te richten. Van Rijn: ‘De
Dat betekent in de praktijk dat een patiënt voordeel heeft
bijscholingen zijn dankzij een hapje en een drankje ook een
van de verzekeraar, als hij of zij voor ons kiest. De patiënt
informeel ontmoetingsmoment geworden. Er is daardoor
hoeft dan bijvoorbeeld geen eigen risico te betalen.’
SEH-verpleegkundige Peter Visser
meer tijd om van gedachten te wisselen.’
Prefered partner Ikazia heeft dankzij het beleid van de medische staf niet
:Zc\d ZY]jb Zjg^h dcb^h WVVg
alleen een uitstekende relatie met huisartsen, maar kan ook rekenen op de voorkeur van menig zorgverzekeraar. Van
• De Vereniging Medische Staf werd in 2008
de kwaliteit van zorg aan MDL-patiënten te bevorderen
uitgebreid met diverse specialisten:
door betere informatie en begeleiding. Er is tevens een
Mevrouw dr. F. Croon-de Boer, internist.
IBD-spreekuur (Inflammatory Bowel Disease) ingesteld
De heer dr. M. Kliffen, patholoog anatoom.
en een telefonisch spreekuur (vier dagen per week) met
Mevrouw L. Kuiper, ziekenhuisapotheker.
de MDL-verpleegkundige. Ook is gestart met
Mevrouw C.W.H.M. Kroese-Bovée, longarts.
pre-poliklinische screening (PPS). Daarbij wordt de tijd
Mevrouw K.A. Schuitevoerder, kinderarts.
tot het eerste polikliniekbezoek benut om de nood-
De heer R. Tjong, plastisch chirurg.
zakelijke onderzoeken af te spreken.
De heer E. Vervloet, ziekenhuisapotheker.
• Nieuwe aanwinst
Van een klein meisje met een flinke snee in haar
• In 2008 zijn de volgende maatschappen gevisiteerd: Neurologie
vinger tot een Bulgaar met een hartinfarct. Elke patiënt op de Spoedeisende hulp (SEH) is anders.
Mevrouw dr. A.A.M. Zandbergen startte in 2008 haar
KNO
werkzaamheden als internist.
Gynaecologie
Toch hebben ze één ding gemeen: angstgevoelens.
Klinische psychologie
‘Daarom is het belangrijk je toegankelijk op te stellen
• In juli 2008 is een verpleegkundig maag- , darm- en lever(MDL-) spreekuur gestart. Doel hiervan is om
Kindergeneeskunde
en mensen direct te informeren’, zegt SEH-verpleeg kundige Peter Visser.
10
11
Een dag niet gelachen is een dag niet geleefd, is het motto
komen we er met wat Engels en handen en voeten wel uit,
van SEH-verpleegkundige Peter Visser. ‘Een goed humeur
maar als het nodig is, schakelen we de hulp van een tolk in.’
is onmisbaar op de SEH’, zegt hij. ‘Patiënten komen vaak gestrest binnen. Omdat ze zelf lichamelijke klachten hebben
Uitstekende samenwerking
of omdat hun kind bijvoorbeeld gewond is. Wij proberen
Om als SEH goede dienstverlening te kunnen bieden, is
angst weg te nemen en patiënten een prettig en welkom
samenwerking met andere disciplines essentieel.
gevoel te geven. Door rustig te blijven, een vrolijke noot
Visser: ‘ Patiënten die via de ambulancedienst binnen
toe te voegen en patiënten te informeren, stel je mensen
komen moeten bijvoorbeeld zo vlot mogelijk een plek
op hun gemak. Wij bepalen direct na binnenkomst aan de
krijgen. De ambulances moeten immers weer snel i nzetbaar
hand van een anamnese, metingen – zoals bloeddruk- en
zijn. Ambulances hebben daarom een eigen ingang.
polsslagmetingen – en klinisch inzicht de ernst van de
Wij staan met onze snelle service goed bekend bij de
klachten. Vervolgens delen we patiënten aan de hand van
ambulancedienst.’ De SEH is daarnaast sterk afhankelijk van
hun symptomen in volgens een triagesysteem, waarbij ze
het radiodiagnostisch l aboratorium en het klinisch c hemisch
aflopend naar de ernst van de klachten de indicatie rood,
laboratorium. Hoe vlotter wij de röntgenfoto’s en de
oranje, geel, groen of blauw krijgen. Wie indicatie rood
uitslagen van bloed- en urineonderzoeken binnen hebben,
heeft, is direct aan de beurt. Wie blauw krijgt, moet w achten
hoe sneller we het beleid voor een patiënt kunnen bepalen.
tot de meer urgente patiënten zijn geholpen. Wij geven
Wij maken daarom gebruik van een buizenpostsysteem.
direct aan wat de wachttijd is. Dat voorkomt frustratie.’
Zodra we bijvoorbeeld bloed gaan afnemen geven we het lab een belletje dat het er zo aankomt met de buizenpost.
Méér patiënten
staffunctionaris Kwaliteit Marlise Schouten
iodg\
` ^ZbVV i c V g V IgVche Za^_`Zg ` c V \ idZ
Zo kunnen zij er direct mee aan de slag.’
Visser is al veertien jaar werkzaam op de SEH en heeft het er door de jaren heen steeds drukker zien worden. ‘De SEH is
Nieuwe SEH
met drie behandelkamers, één traumakamer en een SEH-
Om de toenemende drukte het hoofd te bieden wordt begin
plein, waar twee bedden kunnen staan, gebouwd op 6.000
2010 gestart met de verbouw van de SEH. De nieuwe SEH is
patiënten per jaar. Maar tegenwoordig kun je jaarlijks op
groter, veiliger en continueert de state of art. Er komen tien
17.000 p atiënten rekenen. Vroeger stond je ’s nachts a lleen.
behandelkamers en twee traumakamers. Tegelijkertijd komt
van kwaliteit en patiëntveiligheid. Zo werd het
Nu staan we overdag altijd met z’n drieën en ’s nachts met z’n
er een nieuwe hoofdingang, wat de druk op de SEH sterk zal
tweeën.’ Ook de apparatuur en de bezoekers zijn veranderd. ‘In
verminderen. De verbouwing gaat naar verwachting één tot
felbegeerde NIAZ-keurmerk binnengesleept en werd
2008 is vooral het aantal Roemenen, Bulgaren en Polen sterk
anderhalf jaar duren.
komen direct naar het ziekenhuis. Maar vaak zijn hun klachten
• Het aantal bezoekers van de Spoed Eisende Hulp
eigenlijk niet ernstig genoeg voor de SEH. Omdat deze mensen
bedroeg 16.528. In 2007 werden 15.840 patiënten
over het algemeen de Nederlandse taal niet spreken, zijn we
geregistreerd.
12
de decubitus-monitor ingevoerd. Daarnaast maakte Ikazia een eerste start met het landelijke project
toegenomen. Zij zijn het huisartsensysteem niet gewend en
extra alert dat we geen symptomen over het hoofd zien. Vaak
In 2008 maakte Ikazia grote stappen op het gebied
Zichtbare Zorg. Cliënten kunnen straks, dankzij dit project, ziekenhuizen op aandoeningen met elkaar vergelijken. Dát maakt zorg toegankelijker. 13
De afdeling Kwaliteit en Patiëntveiligheid ondersteunt
doorligwonden te voorkomen.’ De aanpak werkt: het aantal
Patiëntveiligheid’. Ook de samenstelling is iets gewijzigd,
een veiligheidsmanagementsysteem en IGZ-rapporten,
de verschillende afdelingen dagelijks bij het borgen en
patiënten met decubitus is dankzij de monitor in korte tijd
zodat we alle functionarissen in één overleg hebben die een
zoals TOP 1 (Toezicht Operatief Proces, pré-operatief).’
verbeteren van het ziekenhuisbrede kwaliteitsbeleid. Dit
teruggedrongen.
inbreng k unnen geven over kwaliteit en patiëntveiligheid.
De afdeling Kwaliteit en Patiëntveiligheid ondersteunt
Zo kunnen we nog beter sturen en monitoren.’ De Stuur-
het uit te zetten beleid in de praktijk. ‘Maar uiteindelijk
gebeurt onder coördinatie van de gelijknamige Stuurgroep, waarin diverse disciplines uit het ziekenhuis zijn vertegen-
Toegankelijke zorg
groep komt eens per maand samen. Schouten: ‘Belangrijke
moeten de medewerkers het doen. Wat dat betreft zijn alle
woordigd. In 2008 werd duidelijk dat deze multidiscipliniaire
Kwaliteit moet ook zichtbaar zijn, zodat patiënten een goede
onderwerpen die besproken worden zijn het opzetten van
medewerkers van Ikazia k waliteitsmedewerker.’
aanpak haar vruchten afwerpt. Marlise Schouten, staf
keuze kunnen maken. Daarom meet het Ikazia sinds 2003
functionaris Kwaliteit: ‘Wij hebben de afgelopen vier jaar
verschillende indicatoren. Bijvoorbeeld de zorg rondom staar
hard gewerkt aan ons kwaliteitssysteem. We hebben werk-
of de zorg rond borstkanker. Schouten: ‘Patiënten moeten
zaamheden geprotocolleerd en processen beschreven en
een goed beeld van de resultaten van de behandelingen
geanalyseerd. In juni ontvingen we daardoor, na een externe
hebben. Ze moeten op basis van meetgegevens zélf een
van de NIAZ-accreditatie. In september 2008
k waliteitsprojecten hun resultaten. De wisselbeker,
audit, het NIAZ (Nederlands Instituut voor Accreditatie van
weloverwogen keuze kunnen maken voor een ziekenhuis.’
overhandigde de directeur van het NIAZ het
de Quality Award Ikazia 2008, ging naar het p roject
Ziekenhuizen)-keurmerk: hét bewijs dat we verantwoorde
In 2008 heeft Ikazia er voor gekozen om mee te doen aan
accreditatiebewijs tijdens de kwaliteitsdag
‘telefonische bereikbaarheid’. De aanmoedigingsprijs
zorg leveren.’ Maar dat betekent niet dat Ikazia op haar
het project Zichtbare Zorg. Dit project is onder andere
‘QualityStreet’. V erbeterpunten, zoals benoemd in het
‘Het Zilveren Spuitje’ werd uitgereikt aan het project
lauweren kan rusten. Schouten: ‘Kwaliteit is een continu
geïnitieerd door het ministerie van VWS, de I nspectie voor
auditrapport, zijn opgepakt en in de zomer van 2009
‘Delier’.
proces. We werken sinds de accreditatie aan de verbeter
de Gezondheidszorg (IGZ) en de N ederlandse Vereniging
vindt een herbezoek van het NIAZ plaats.
punten die we van het NIAZ meekregen. We zetten de
van Ziekenhuizen. Zij hebben tot nu toe 23 indicatoren
puntjes op de ‘i’. In de zomer van 2009 worden we opnieuw
ontwikkeld waarop ziekenhuizen vergeleken kunnen worden.
getoetst. We zijn er klaar voor.’
Voorbeelden zijn de zorg voor vrouwen met b orstkanker
Laboratorium het accreditatiebewijs van het CCKL in
COPD-patiënten. Een spiegelbijeenkomst is een
of de ICT-mogelijkheden die een ziekenhuis biedt. In 2011
ontvangst genomen.
kringgesprek met patiënten over hoe de zorgverlening
• In april 2008 vond het auditbezoek plaats in het kader
• In juli 2008 heeft het Klinisch Chemisch
presenteerden deelnemers van multidisciplinaire
• In 2008 zijn er twee pilot spiegelbijeenkomsten gehouden; één met oncologiepatiënten en één met
Voorkomen is beter dan genezen
moeten alle indicatoren, in totaal 80, i ngevoerd zijn. Tegen
Een ander ‘kwalitatief’ hoogtepunt uit 2008 is de i nvoering
die tijd zullen de meetgegevens via een website e envoudig
van de decubitus-monitor. Schouten: ‘Decubitus’ ofwel
te raadplegen zijn.’ De i ndicatoren w orden vanaf 2009
Laboratorium de accreditatie aangevraagd bij CCKL.
medewerkers en behandelend medisch specialist(en)
een doorligwond is een belangrijke indicator voor de
geïmplementeerd in het Ikazia Z iekenhuis. De stuurgroep
Het auditbezoek vindt naar verwachting in het najaar
zijn als toehoorder aanwezig. Na afloop wordt de
kwaliteit van de verpleegkundige zorg. Uit de landelijke
Kwaliteit en Patiëntveiligheid monitort en stuurt daar waar
van 2009 plaats.
bijeenkomst met de zorgverleners geëvalueerd en
prevalentiemeting zorgproblemen (LPZ) blijkt dat decubitus
nodig bij.
vaak voorkomt in ziekenhuizen. Decubitus veroorzaakt veel
is ervaren. Het gesprek vindt plaats onder leiding
• In 2008 heeft het Medisch Microbiologisch
van een onafhankelijk gespreksleider. Betrokken
worden verbeterplannen opgesteld.
• In april 2008 ontving het Ikazia Ziekenhuis de tweede
• In 2008 zijn twee pilots georganiseerd met instant
pijn en ongemak en kan soms levensbedreigend zijn. Daar
Beter sturen en monitoren
willen wij natuurlijk wat aan doen.’ Ikazia is daarom in 2008
Kwaliteit en patiëntveiligheid staan bij Ikazia blijvend
Smiley is een kwaliteitskeurmerk van de stichting Kind
feedback interviews op de poliklinieken Chirurgie en
gestart met het maandelijks monitoren van decubitus. ‘We
hoog op de agenda. Daarom is de doelstelling van de
en Ziekenhuis.
Day-care. Instant feedback is een methodiek waarbij in
gaan na of patiënten bij opname al doorligwonden hebben
Stuurgroep Kwaliteit en Patiëntveiligheid in 2008 iets
of dat ze deze in het ziekenhuis hebben opgelopen. Door dit
aangepast. S chouten: ‘We richten ons meer op patiënt-
goed te meten, weten we waar we als ziekenhuis kunnen
veiligheid. De naam is om deze reden in 2008 veranderd
verbeteren en kunnen we gericht acties ondernemen om
van ‘Stuurgroep Kwaliteit’ in ‘Stuurgroep Kwaliteit en
14
Smiley. Dit keer voor de afdeling Dagbehandeling. De
een kort, gestructureerd gesprek met de patiënt wordt
• In 2008 vond wederom het tweejaarlijks kwaliteitsevenement ‘QualityStreet’ plaats. Tijdens deze dag
nagegaan hoe deze de zorgverlening heeft ervaren en wat verbeterd kan worden.
15
Beveiligingsbeambte Jacqueline van Toor
6ah^`^ Zi ^hb^_c hZmigVÉh`Vc YdZc! YV\\d ZY
De werkzaamheden van beveiligingsbeambte Jacqueline van
opgenomen en ontslagen, en ik registreer de geboortes.’
Toor beginnen al vóór de ingang. ‘Het terrein moet goed
Tijdens elke avonddienst en aan het begin van iedere nacht-
toegankelijk zijn voor ambulances en de brandweer, maar
dienst maakt ze een ‘brand- en sluitronde’ waarbij het gehele
ook voor patiënten, personeel en hulpdiensten zoals de
ziekenhuis gecontroleerd wordt. Tijdens haar diensten
bloedbank, koeriers en zorgtaxi’s. Er is veel aanloop, maar
bedient ze ook de lift voor spoedtransport. ‘Als a mbulances
de ruimte is beperkt. Daarom moet ik soms automobilisten
bellen dat er een patiënt aankomt die direct naar de
weigeren op het parkeerterrein en hen vragen buiten de
operatiekamer moet, zet ik de lift voor spoedtransport klaar.
slagbomen te parkeren. Als je vriendelijk uitlegt waarom het
Deze lift blijft geblokkeerd tot ik hem, in opdracht van de
terrein toegankelijk moet zijn, is dat geen probleem. Maar
SEH, vrijgeef.’
gelukkig is er een parkeergarage in aanbouw, die eind 2009 af is. Er komen daar ruim 400 parkeerplaatsen.’
Dorp Verschillende keren per dag verlaat Van Toor haar stek bij de
Altijd bereikbaar
hoofdingang om haar rondes te lopen op het terrein buiten het
Net achter de voordeur van de hoofdingang ondersteunt Van
ziekenhuis en binnen op de afdelingen. Ze kent Ikazia daardoor
Toor de receptie. ‘Vooral vlak voor het bezoekuur aanvangt,
als haar broekzak. ‘Ikazia is eigenlijk een klein dorp, inclusief
is het hier vaak druk. Als de telefonistes in gesprek zijn, neem
eigen restaurant, winkels en een technische dienst. De meeste
ik de telefoon aan of sta ik bezoekers aan de balie te woord.
collega’s weten alleen de weg op hun eigen afdeling en naar
Weet een patiënt niet hoe hij of zij op een bepaalde afdeling
het restaurant. Ik ken het hele huis door en door.’ Ze is dan ook
moet komen, of heeft iemand erg veel pijn? Dan begeleid
aanspreekpunt voor menig collega. En als er storingen zijn of
ik hem of haar van A naar B. Zo kunnen de telefonistes hun
als er meldingen van agressie binnenkomen, is ze in een mum
werk blijven doen.’ Telefonische bereikbaarheid is voor
van tijd aanwezig om problemen op te lossen.
ons heel belangrijk, verduidelijkt Van Toor. ‘Telefoontjes
Beveiligingsbeambte Jacqueline van Toor kent ‘het
moeten direct beantwoord worden. Daarom hebben alle
Visitekaartje
poliklinieken een eigen receptie met een telefoniste. Bij ons
Hoewel mijn werkzaamheden heel breed zijn, is de kern
komen de meer algemene telefoontjes binnen – bezoekers
altijd goede dienstverlening, vertelt Van Toor. ‘Je zou mij
die informeren wanneer het bezoekuur is of mensen die
en mijn directe collega’s het visitekaartje van het zieken-
willen weten of een naaste in Ikazia is opgenomen. Daarnaast
huis kunnen noemen.’ Ze legt uit: ‘Patiënten en bezoekers
bellen veel huisartsen, verloskundigen en andere zieken
zijn vaak gestrest als ze naar Ikazia komen. Alles kan dat
huizen voor intercollegiaal overleg met onze specialisten.’
verhogen: chaos op de parkeerplaats, je een nummer voelen.
huis’, zoals ze Ikazia liefkozend noemt, als geen ander en zorgt voor orde en veiligheid in de meest brede zin van het woord. ‘Goede dienstverlening is daarbij het sleutelwoord.’ 16
Door wanorde op het parkeerterrein te voorkomen, mensen
Spoedtransport
vriendelijk te woord te staan en ze op pad te helpen, neem ik
Als Van Toor avonddienst heeft, neemt ze de administratieve
spanning weg en zorg ik dat korte lontjes niet ontbranden.’
taken van Bureau Opname en de telefooncentrale van de
Ze doet haar werk al zeventien jaar met liefde. ‘Als ik iets
telefonistes over. ‘Ik verwerk in het systeem wie er worden
extra’s voor iemand kan doen, is mijn dag goed.’ 17
‘Veel ziekenhuizen in de regio zijn momenteel (voorjaar
Ambulance verpleegkundige Hans Arkesteijn
2009) bezig met verbouwen. We treffen het wel’, zegt Arkesteijn. ‘Om de haverklap zijn toegangswegen g ewijzigd en moet je via andere wegen het ziekenhuis bereiken, soms via heel smalle straatjes. Gelukkig hoeven we zelf geen locaties meer te zoeken, dat doet ons navigatiesysteem. Dat scheelt.’ Ook het Ikazia Ziekenhuis ondergaat momenteel een
c]j^h Z ` Z ^ o Zi glZ] Z a a Z ZWZiZg c d h ] Z ! d c = ^`Z cWZgZ Z c c j `
verbouwing. Er worden dit jaar onder meer nieuwe parkeerdekken gebouwd en de spoedeisende hulp werkt aan meer bedden op de traumakamers. ‘Dat zijn positieve ontwikkelingen’, zegt Arkesteijn. ‘Nu moet al het verkeer langs één toegangsweg naar het ziekenhuis. Alle auto’s moeten door een slagboom naar de ingang, wij ook. De portier schiet wel te hulp om het verkeer te regelen, toch zijn er weleens opstoppingen. De ingang van de spoedeisende hulp is straks beter bereikbaar.’
Toename patiënten Arkesteijn is bovendien blij met meer bedden bij de spoedeisende hulp. ‘Er komen steeds meer patiënten bij, ook voor
Ambulance verpleegkundige Hans Arkesteijn werkt bij de AmbulanceZorg Rotterdam-Rijnmond. Samen
het Ikazia Ziekenhuis’, zegt hij. ‘In 2007 zat A mbulanceZorg Rotterdam-Rijnmond nog op 69.000 ritten per jaar. Vorig jaar al op 72.300. Alle ziekenhuizen hebben ermee te m aken.
met zijn collega’s biedt hij hulp aan mensen in acute,
Overigens doen de collega’s van Ikazia het heel goed,
levensbedreigende situaties. ‘De toegankelijkheid
ondanks de toegenomen drukte. Als we binnenkomen met
van een ziekenhuis is voor ons enorm belangrijk’,
patiënten hoeven we bijna nooit te wachten. Dat is in andere ziekenhuizen weleens anders. Daar sta je soms een kwartier
zegt hij. ‘Hoe sneller wij met onze ambulance een
of wat in de gang, voordat iemand zijn handen vrij heeft
ziekenhuis bereiken, hoe eerder we de patiënt
om de patiënt van je over te nemen. Niks is de artsen en
kunnen overdragen aan het ziekenhuispersoneel en
verpleegkundigen van Ikazia te veel. De sfeer is goed.’
hoe sneller hij kan worden geholpen.’ 18
19
‘Naar welk ziekenhuis we een patiënt vervoeren, hangt van
Arkesteijn: ‘Naast de urgente gevallen rijden onze
een aantal zaken af’, vertelt de ambulance verpleegkundige.
ambulances ook op bestelling. We brengen bijvoorbeeld
Welk ziekenhuis is het dichtst in de buurt van de patiënt?
mensen thuis die in het ziekenhuis zijn behandeld aan een
Waar is er plek? Is hij al bekend bij een bepaalde specialist?
gebroken been. Soms zijn al onze 34 ambulances overdag
Om welk soort verwonding of ziektebeeld gaat het? Dat
bezet en lukt het niet op het afgesproken tijdstip ter plekke
soort vragen moet eerst worden beantwoord. Dat doen de
te zijn. Deze patiënten moeten vaak wachten. Daarom werkt
centralisten van de Meldkamer Ambulancezorg (MKA). Zij
AmbulanceZorg Rotterdam-Rijnmond nu aan vervoers
behandelen de inkomende gesprekken (meldingen via 112
differentiatie. Binnenkort is er voor deze patiënten een
of door huisarts) en bepalen aan de hand van het gesprek
speciale voorziening.’
de urgentie en of het noodzakelijk is om een ambulance te sturen. Ook zorgt de MKA voor de vastlegging van alle communicatie en informatie rond een melding.’
Gastvrouw Riet Hettich
Kg^_l^ aa^\ W^ZYZc ZghkVcYZD e Vh aj^hiZg Vi^
ciZcZZc Z ZcYdd g
Alarmering Nadat de MKA een melding heeft ontvangen, zoekt de centralist uit welke vrije ambulance het dichtst bij de plaats van de melding is. De ambulancebemanning krijgt vervolgens via de portofoon/mobilofoon de relevante gegevens te horen over het adres, de aard van het letsel of het ziektebeeld en de toestand van de patiënt. ‘Eenmaal op de plek aangekomen, schatten we de situatie eerst goed in’, zegt Arkesteijn. Soms blijkt het toch alleen
‘Onze deur staat open voor alle patiënten van het
om een hyperventilatieaanval te gaan. Andere keren is het
Ikazia Ziekenhuis en hun naasten’, zegt Riet Hettich.
bijvoorbeeld een hartinfarct en maken we ter plekke een hartfilmpje. Dan stabiliseren we de patiënt en maken hem
Ze is één van de veertien gastvrouwen van inloop
vervoersgereed. Zodra we dat hebben gedaan, geven we dit
huis de Oase. De voorziening draait op vrijwilligers
door aan de meldkamer.’
en bevindt zich op de eerste verdieping van het
Als sprake is van ernstig letsel of een levensbedreigend
ziekenhuis. ‘Mensen kunnen bij ons terecht na een
ziektebeeld, kan de centralist eventueel een voorwaar
slecht nieuwsgesprek, als ze waken bij een patiënt en
schuwing geven aan het ziekenhuis. Bij ernstig gewonde
hun verhaal kwijt willen of gewoon voor “een praatje
ongevalpatiënten kan bijvoorbeeld een spoedoperatie nodig zijn. Het behandelend team in het ziekenhuis kan zich hier dan alvast op voorbereiden. 20
pot”. Maar ze kunnen hier ook alleen een kopje koffie drinken en lekker wat lezen.’ 21
In april 2006 opende de Oase de deuren. Bezoekers k unnen
Laagdrempelige voorziening
er terecht op werkdagen tussen 9.00 en 17.00 uur. ‘Het
De Oase is een laagdrempelige voorziening, je kunt er zo
inloophuis is een initiatief van de predikant van het zieken-
naar binnen lopen. De ruimte oogt als een huiskamer, met
huis en maatschappelijk werk’, vertelt Hettich. ‘Zij merkten
vrolijke en warme kleuren. ‘In 2008 mochten we weer meer
dat er behoefte was aan een dergelijke voorziening. Een plek
gasten ontvangen dan in 2007. Toch zijn er nog veel mensen
waar mensen even tot zichzelf kunnen komen en hun verhaal
die ons niet weten te vinden’, zegt Hettich.
kwijt kunnen, zonder dat ze gelijk allerlei goedbedoelde
‘We zitten enigszins buiten de looproute van de patiënt en
adviezen meekrijgen. De vrijwilligers zijn anoniem. Dat kan
bezoekers. Het is dan ook niet de meest logische plek in het
prettig zijn. Patiënten willen hun familie en vrienden niet
ziekenhuis. We hebben daarom het afgelopen jaar flyers in
altijd opzadelen met hun verdriet. Wij zijn er om naar hun
het ziekenhuis opgehangen, onder meer bij de hoofdingang.
verhaal te luisteren.’
Ook hebben we de afdelingsleiders enkele malen gevraagd of zij hun teamleden willen informeren over de Oase. Zo
Het inloophuis ontlast tevens de medewerkers. ‘De verpleging
kunnen zij patiënten en hun familie weer inlichten. We
heeft vaak geen tijd om de ervaringen van p atiënten aan
hopen dat dit vruchten afwerpt en dat we in 2009 nog meer
te horen. Een kort praatje lukt meestal nog wel, maar voor
bezoekers mogen verwelkomen.’
langere gesprekken is geen ruimte’, zegt Hettich. ‘Wij zijn er om die mentale ondersteuning te bieden.’
Huisarts Ron den Besten
g Zckdd e d i V iV >`Vo^Vh ckVcb^_c hZ YZlZc gdZe h\ WZgdZe
Ontladen De meeste vrijwilligers van de Oase hebben een zorgachtergrond. ‘Het zit een beetje in je bloed, dit soort werk’, zegt Hettich. Ze werkte zelf jarenlang als verpleegkundige in het Ikazia Ziekenhuis. Ze is nu in dienst van een zorgbureau en ondersteunt dementerende ouderen aan huis. Eens in de twee weken is ze gastvrouw in de Oase.
Vorig jaar vierde huisarts Ron den Besten het 25-jarig bestaan van zijn praktijk in Rotterdam-Zuid. In die kwart eeuw heeft hij met het Ikazia Ziekenhuis
Hettich: ‘Ik vind het heerlijk om te doen. Je merkt gewoon dat mensen zich hier ontladen. Ze zeggen vaak dat ze zich een stuk opgeluchter voelen na een gesprek met ons. Het
een intensieve en prettige samenwerkingsrelatie opgebouwd. ‘Ik onderhoud goede contacten met
is fijn dat je op die manier iets voor hen kunt betekenen.
zowel de medisch specialisten als de directie. Het is
Veel mensen die hier komen krijgen behoorlijk wat voor
altijd prettig om de persoon achter een functie te
hun kiezen. Zo is er bijvoorbeeld een mevrouw die al meer dan een jaar naar het ziekenhuis komt voor chemokuren. Ze komt altijd even bij ons langs om haar hart te luchten.’ 22
kennen. Daar hebben mijn patiënten uiteindelijk ook baat bij.’ 23
Den Besten verwijst ongeveer drie kwart van zijn patiënten
Daarom is hij lid van een klankbordgroep van huisartsen, die
door naar de specialisten in Ikazia. Daarnaast is hij bij het
regelmatig met de directie en het stafbestuurvan het Ikazia
ziekenhuis betrokken door zijn plaats in de nascholings
Ziekenhuis b ijeenkomt om de werkrelatie te evalueren en
commissie voor huisartsen en de klankbordgroep van
te brainstormen over nieuwe ontwikkelingen. Den Besten:
huisartsen. Den Besten: ‘Op de nascholingsavonden is er
‘Onderwerpen die aan de orde komen zijn bijvoorbeeld de
naast scholing ruimte voor een informeel praatje. Dat leidt
afstemming van automatiseringsprocessen, de uitwisseling
tot een ander soort contact. Als huisarts vind ik het p rettig
van informatie, de nascholing en de samenwerking tussen
om de mens achter de medisch specialist te kennen: hoe
huisartsen en de verschillende specialistengroepen. De
is iemand in de omgang, hoe staat hij in zijn werk? Een
directie staat open voor de behoeften van onze beroeps-
patiënt gaf op het spreekuur eens aan dat hij de dokter in het
groep. Zo is bijvoorbeeld ons verzoek ingewilligd om zelf in
ziekenhuis “stug” vond. Ik kende die specialist inderdaad als
het ziekenhuis MRI-scans te kunnen maken. Dat heeft als
een man van weinig woorden, maar wist ook dat hij zijn werk
voordeel dat we sneller een diagnose kunnen stellen en het
heel zorgvuldig en accuraat uitvoert. Die kennis hielp me
vooronderzoek zelf kunnen afronden.’
om het verhaal van de patiënt te plaatsen en er goed op in te spelen.’
Wederzijds vertrouwen ‘Op het laatste overleg met de directie kwam voor de
Beoogde effect
tweede keer de invoering van een nieuw geautomatiseerd
Ikazia is een ziekenhuis waar je hout mee kan snijden, stelt
verwijssysteem ter sprake,’ vervolgt den Besten. ‘Dit systeem
den Besten. ‘In sommige ziekenhuizen is alleen de dienst-
maakt het mogelijk voor huisartsen om patiënten gerichter
doende arts een aanspreekpunt voor de huisarts. In Ikazia
door te verwijzen en meer invloed uit te oefenen op het
kan ik bijna altijd de specialist in kwestie spreken. En anders
verloop van de behandeling in het ziekenhuis. Eerder was de
laat ik een boodschap achter bij de afdelingsassistent en kan
directie terughoudend over invoering van dit systeem, maar
ik er op rekenen dat ik zo snel mogelijk word teruggebeld.
nu blijkt dat de helft van de huisartsen in de klankbordgroep
Die korte lijnen met het ziekenhuis zijn belangrijk in een
er voorstander van is, wordt het voorstel uitgewerkt. Er
drukke huisartsenpraktijk. Het mag niet zo zijn dat je als
bestaat een wederzijds vertrouwen in elkaars professionele
huisarts aarzelt om de specialist te bellen, omdat het teveel
mening. Mijn ervaring is dat er altijd overleg mogelijk is met
tijd in beslag neemt om iets te regelen. Als ik naar Ikazia bel,
de directie of medische staf. Bijvoorbeeld over het geven van
weet ik van te voren dat ik met mijn telefoontje het beoogde
voorrang aan een patiënt op de wachtlijst als ik dat nodig
effect scoor: de afspraak staat of ik heb het antwoord op
acht. Ikazia heeft toegankelijkheid hoog in het vaandel staan
mijn vraag.’
en dat komt tot uiting in een open houding, de bereidheid
;^cVcX
^
c
tot overleg, het serieus nemen van de wensen van onze
Huisarts als klankbord
beroepsgroep en een goede bereikbaarheid. Mijn indruk
Het creëren van een goede werkomgeving ziet den B esten
is dat ook de patiënten dit zo ervaren; er vraagt zelden een
ook als een verantwoordelijkheid van huisartsen zelf.
patiënt om doorverwijzing naar een ander ziekenhuis.’
24
25
Balans per 31 december 2008 Activa x € 1.000
Resultatenrekening over 2008 31-12-2008
31-12-2007
Begroting 2008
Uitkomst 2007
- wettelijk budget aanvaardbare kosten
55.320
60.620
61.441
21.083
8.650
8.632
Bedrijfsopbrengsten:
Vaste activa Immateriële vaste activa
Uitkomst 2008
x € 1.000
-
-
Materiële vaste activa
61.712
61.872
- opbrengst DBC’s
Totaal vaste activa
61.712
61.872
- honorarium specialisten in loondienst
2.974
1.295
182
- opleidingsfonds
3.223
2.680
3.100
- overige bedrijfsopbrengsten
1.046
685
812
83.646
73.930
74.167
45.929
41.555
42.165
6.914
7.115
6.266
24.460
24.751
Vlottende activa Voorraden Onderhanden werk Vorderingen Liquide middelen Totaal vlottende activa
825
759
9.226
5.779
19.012
21.818
5
1
29.068
28.357
Som der bedrijfsopbrengsten Bedrijfslasten: - personeelskosten - afschrijvingen immateriële
Totaal
90.780
90.229
en materiële vaste activa
26.162
- overige bedrijfskosten Passiva x € 1.000
31-12-2008
31-12-2007
Eigen vermogen Kapitaal
781
781
Collectief gefinancierd gebonden vermogen
14.395
11.663
Totaal eigen vermogen
15.176
12.444
Som der bedrijfslasten
-/-
79.005
-/-
73.130
-/-
73.182
Financiële baten en lasten
-/-
2.046
-/-
1.800
-/-
1.528
2.595
-/-
1.000
-/-
543
Exploitatieresultaat Bijzondere baten
Voorzieningen
1.519
1.242
Langlopende schulden
34.122
39.605
Kortlopende schulden
30.520
28.729
Financieringsoverschot
9.443
8.209
Bijzondere lasten Bijzonder resultaat Resultaat
Totaal
90.780
-/-
431
-
200
294
-
-
137
-
200
2.732
-/-
1.000*
-/-
343
90.229 * Intern was een taakstelling (verhoging van de opbrengsten en besparing op de kosten) opgenomen van in totaal € 1.250.000, zodat het verwachte resultaat in de begroting € 250.000 was.
26
27
Ikazia Ziekenhuis Montessoriweg 1 Postbus 5009 3083 AN Rotterdam t 010-2975000 i www.ikazia.nl e
[email protected] f 010-2975400
Fotografie Oscar Seijkens Fotografie, Rotterdam
Tekst De Nieuwe Lijn
Concept & Vormgeving De Zaak Launspach, Moordrecht
Ons Jaardocument 2008 kunt u vinden op onze website www.ikazia.nl 28
IdZ\Vc
`Za^_`] Z
Monte ss Postb orieweg 1 us 50 09 3083 AN Ro tterd am
^Y
Telef oo E-mai n 010-2975 l pos 000 t@ Inter net w ikazia.nl ww.ik azia. nl
