Dispensationalisme vs Verbondstheologie

Dispensationalisme vs Verbondstheologie

Dispensationalisme(bedelingenleer) vs. Verbondstheologie Waarom dit overzicht? • • • • • • •

Het is belangrijk, want als men zich verdiept in het detail, onderscheidt men straks de bomen van het bos niet meer. Waarheen leidt een leer (wat is het uiteinde) kan snel jou de indruk geven dat je meer op jouw hoede moet zijn. – (Voorbeeld van de waterdruppel die in 2 oceanen eindigt. ) Dit confronteert je met – wat geloof ik en waarom? Dit stimuleert je om onderzoek te doen en duidelijkheid te krijgen. Gebalanceerd en evenwichtig onderzoek te doen van beide kanten is belangrijk. (Niet 5 boeken met hetzelfde standpunt.) Doel van de lezing is niet om in te gaan op wie gelijk heeft. Het doel is om zo objectief mogelijk de 2 standpunten naast elkaar te plaatsen, zodat u inzicht krijgt wat zijn de verschillen zijn. Er zijn nuance verschillen in beide stromingen onderling, maar de hoofdlijnen van beide groepen worden hier weergegeven. Ik heb gebruik gemaakt van verschillende bronnen uit beide richtingen.

Overzicht van de verschillen in de leer en de uitgangspunten van de 2 stromingen. Onderwerp

Dispensationalisme

Verbondstheologie

1)Schriftuitleg

Sleutel tot verklaring van de profetieën is de letterlijke vervulling.

Verklaart de Bijbel vanuit een grammatisch historisch perspectief - letterlijk - dus met in achtneming van het soort literatuur. (2 voorbeelden: beer die Afrika vasthoudt en man die zijn zoon een paard beloofde in 1900 en 50 jaar later een auto geeft).

Verklaart de geschiedkundige boeken letterlijk, maar gebruikt ook allegorie en typologie (vergeestelijking) voor de geschiedkundige boeken. (Hooglied, rode koord van Rachab, Jozef, geschiedenis van Israël) Gelooft dat er geen voorwaardelijke karakter aan beloften voor Israël is. Openbaring van Johannes heeft in grote mate het karakter van een chronologische kalender/almanak. (Tijd) De werkelijkheid van de beelden in Openbaring is hoe dit werkelijk is. Dit © J Marius Storm Nederland 2010

Het NT is de sleutel tot het verstaan van OT. Geloof niet dat profetie altijd letterlijk is, maar kijkt ook hoe NT profetieën verklaart. (Joël 2 – Hand 2 – Open 6:12-17) Het NT heeft het laatste gezag over hoe profetieën in OT moeten worden verklaard. Gelooft wel dat er een voorwaardelijk karakter van de beloften voor Israël is. Openbaring van Johannes heeft het karakter van beeldentaal – niet chronologisch - om

[email protected]

Pagina 1


wat hij gezien heeft, bestaat ook zo in de werkelijkheid.

inzicht te geven van wat achter de gebeurtenissen in de geschiedenis van de wereld plaatsvindt ter bemoediging van de gelovigen. De werkelijkheid is veel heerlijker dan de beelden die Johannes gezien heeft.

2) Raadsplan van God

Kijkt naar de wereld en mensheid als een “huisgezin” door wie God Zijn wil en doel uitwerkt. Het uitwerken van Zijn doel en wil kan gezien worden in verschillende tijden of economieën (dispensaties). Over hoeveel er zijn wordt verschillend gedacht. Voorbeelden zijn: de dispensatie van onschuld (Eden), geweten (zondeval), menselijke regering (tot Abram), belofte (Abraham), wet (Mozes), genade (Jezus Christus) en van het koninkrijk (Millennium). (Schofield)

3) Volk van God

Gelooft ook in verschillende bedelingen MAAR binnen hetzelfde verbond. (Voor Mozes was er bijv. geen tempeldienst en na Christus zal er ook niet weer een tempeldienst zijn.)

God heeft 2 volken – Israël en de kerk. Israël is Zijn aardse volk en de kerk is Zijn hemelse volk.

God heeft één volk. Dat zijn de gelovigen van alle tijden – dus OT, NT en tot heden. Dit is de ware Israël van God (geestelijke volk).

“Israël heeft altijd de letterlijke betekenis van een lichamelijk/etnisch Israël of het letterlijke nageslacht van Jacob.

Israël heeft de betekenis van of een etnisch Israël of geestelijk Israël – degenen die gelovig zijn afhangend van de context.

Israël van God in Galaten 6:16 heeft de betekenis van een etnisch Israël

4) Gods plan voor Zijn volk

Gelooft in één (eeuwige) genadeverbond die door de Drie-enige God voor de grondlegging der wereld onderling gemaakt is. Dit sluit in 1) De Vader heeft een volk uit alle volken voor Zich gekozen, 2) De Zoon is bestemd om de straf voor de zonden te betalen en 3) de Heilige Geest maakt het verlossingswerk waar in het leven van de uitverkoren kinderen van God.

In Gal 6:16 verwijst Israël van God naar het geestelijke Israël parallel aan Gal 3:29, Rom 2:28-29, Gal 9:6 en Fil 3:3

De OT profetieën over “Israël” zijn alleen van toepassing op het etnische Israël en niet op de kerk.

Sommige profetieën zijn voor een etnisch Israël en anderen voor een geestelijk Israël.

God heeft 2 volken en 2 verschillende plannen (bedoelingen met Israël en de kerk.) Hij wil een aards koninkrijk voor Israël. Het aardse koninkrijk is

God heeft één volk – de kerk (OT en NT) – voor wie Hij één plan heeft sinds de tijd van Adam. Dit is om Zijn volk (gelovigen – het ware Israël) uit te roepen en ze te verenigen

© J Marius Storm Nederland 2010

[email protected]

Pagina 2


uitgesteld, omdat Israël dit verworpen heeft bij de 1e komst van Christus. In deze tussentijd kiest God een hemels volk (kerk) uit de heidenen. Hij komt weer om een aards koninkrijk voor Israël te scheppen. Ze verschillen of Israël en de kerk ooit 1 zullen worden. De hoofderfgenaam van de beloften aan Abraham en Gods verbond met hem was Izaäk en het etnische Israel. 5) Gods plan van Verlossing

Hier zijn verschillen. God heeft één plan van verlossing. In het verleden geloofden ze dat OT gelovigen gered worden door offers en werken. Nu (Progressieve dispensationalisme) gelooft men dat verlossing in genade door het geloof is, maar dat de inhoud van het geloof in de verschillende dispensaties verschilt.

in één Lichaam onder het hoofd - Christus. Dit gebeurde in OT en NT en vandaag de dag nog.

De hoofderfgenaam van de beloften aan Abraham en Gods verbond met hem was Christus, het Zaad en het geestelijke Israel dat in Christus is. God heeft één volk – de kerk – voor wie Hij één plan heeft sinds de tijd van Adam. Het plan is één van genade, die komt door geloof in Jezus Christus de Messias. (zelfs in het OT). Christus is de hoofdfocus van alles en in Hem zijn alle beloften vervuld. Gods openbaring is een ontvouwende openbaring. Het geloof in de komende Messias groeide en de kennis werd meer, maar het belangrijkste is dat het offer van Christus ook de OT gelovigen van hun zonden verlost. (Sola scriptura, sola gratia, sola fidé, sola Deo gloria en sola Christos)

6)TULIP

Over het algemeen wordt er meer ruimte gegeven over de vrije wil van de mens in de verlossing. Er zijn uitzonderingen en er wordt steeds meer op terug gekomen. Dit verschilt wel in meerdere of mindere mate van sommige punten van de 5 TULIP uitgangspunten in de Verbondstheologie. Vooral 3 en 4 geeft weerstand.

Geloof in 1) Totale verdorvenheid van de mens die DOOD is in de zonden. 2) Onvoorwaardelijke verkiezing. God maakt levend. Hyper - Calvinisten geloven dat men eerst moet weten of men uitverkoren is voordat je kan geloven. 3) Christus sterft voor Zijn kinderen (werkelijke verlossing bewerkstelligd) en niet alleen de mogelijkheid ervan.


[email protected]

Pagina 3


4) Inwendige of effectieve roeping (wat onweerstaanbaar is) onderscheid zich van de uitwendige of algemene roeping. 5) Zekerheid van de bewaring van de gelovigen. (Kan niet weer verloren gaan.) 7) De wet

Is aan het volk Israël gegeven en dat de wet (ceremoniël, burger en morele wet – of 10 geboden) weggedaan is voor de gemeente of kerk toen Christus kwam. De wet is voornamelijk uiterlijk. Sommige hebben geloofd dat de bergrede alleen voor de millenium bedoeld is.

Is een weerspiegeling van het karakter van wie God is en dit verandert niet. De morele wet is nog van toepassing, de ceremoniële wetten zijn in Christus vervuld en heeft wel betekenis voor ons, de burgerlijke wetten is de toepassing van de morele wet op het dagelijks leven en bevatten praktische waarde als het principe begrepen wordt. Gehoorzaamheid aan de geboden van God wordt in de NT geëisd als bewijs van liefde voor Christus. De wet is uiterlijk en innerlijk, maar nu ook in het hart van de gelovige.

8) De eeuwige bestemming van Gods volk

Verschil onderling over waar kerk en Israël gaan zijn in de toekomst. De meeste geloven dat Christus met Zijn kerk op de troon zal zitten in het Nieuwe Jeruzalem gedurende het millennium koninkrijk, wanneer Hij over de naties gaat regeren. Israël zal het hoofd zijn van de naties op de aarde. Na het millennium komt het eindoordeel en de eeuwigheid.

God heeft maar één plaats voor Zijn volk. Er is een wederkomst en dan zal Zijn volk eeuwig met Hem zijn.

9) Ontstaan van de kerk

De kerk is pas ontstaan met Pinksteren en heeft niet bestaan in de geschiedenis voor die dag. Die kerk (vergadering/lichaam van Christus) is geen deel en terug te vinden in de OT en de OT gelovigen zijn geen deel van het Lichaam van Christus.

De kerk bestaat uit alle verloste mensen sinds Adam. Zoals de LXX (Griekse vertaling van het OT -200 v.C.) het OT volk van God ook gemeente (ecclesia) noemt, zo is de NT gelovige ook de voortzetting van het volk (de kerk of gemeente - ecclesia) van God. Pinksteren is de bekrachtiging van de NT gemeente (kerk).

De kerk is een parenthese (inlassing) Het ontstaan van de hele kerkelijke © J Marius Storm Nederland 2010

De OT verwijst wel naar de kerk (volk van

[email protected]

Pagina 4


era was verborgen voor de OT en geen profetie verwijst daarna.

God) na de komst van de Messias en vele profetieën gaan juist dan ook in vervulling in Christus en Zijn NT kerk. De NT kerk (dat heidenen ook nu deel word) is het hoogtepunt – mysterie van Gods verlossend doel door de jaren heen.

10) Het doel van de 1e komst van Christus

Christus is gekomen om een aards Messiaans koninkrijk te vestigen. Dit is een aards koninkrijk in vervulling van de beloften die God aan Israël maakte. Als Israël de 1e komst van de Heere Jezus zou geloven, zou dit direct toen gevestigd worden. Israël verwierp het aanbod van een aards koninkrijk; toen werd de komst van dat koninkrijk uitgesteld. Christus zal met zijn 2e komst weer komen en dan eerst een aards koninkrijk vestigen voor 1000 jaar en daarna komt de wederkomst.

Christus is gekomen om voor de zonden te sterven met het doel om de gelovigen (OT en NT) te redden en te verenigen tot een nieuw volk van God (verbreedt) waar geen onderscheid meer is tussen Jood en heiden – de ware Israël (de kerk) alle tijden. Deze voortzetting plaatst de kerk onder een beter en nieuw verbond wat een nieuwe, uitbreiding en verdieping is van het Oude verbond. Het koninkrijk dat Jezus beloofd heeft is altijd een geestelijk koninkrijk geweest, die verworpen is door de etnische Israël, maar door het geestelijk Israël aanvaard wordt. (niet allemaal van Israel is Israel) Sommigen geloven dat de kerk Israël vervangt.

11) De vervulling van het nieuwe verbond

Er is een verschil onderling of het Nieuwe verbond (NV) alleen voor Israël is of ook voor de kerk. Andere geloven dat er één NV is met 2 toepassingen – één voor de kerk en één voor Israël. Nog andere geloven dat er 2 NV zijn – één voor de kerk en één voor Israël.

De beloften van het NV zijn vervuld in het NT met name in Christus en alleen die in Christus zijn, hebben deel aan het NV.

12) Pre, post en a – millenium

Gelooft dat het millennium het koninkrijk van God is.

De kerk is het koninkrijk van God.

Zijn allemaal pre-millenniumisten maar niet allemaal (klein groep) geloven dat we door de verdrukking

Zijn a –millenniumisten – geloven dat het koninkrijk heden is - geestelijk (Christus regeert nu vanuit de hemel) of Post- millenniumisten geloven dat Christus


[email protected]

Pagina 5


gaan. OT dieren offers (offerdienst) zal in het millennium weer geofferd worden als herinnering.

13) Wederkomst van Christus

bezig is om Zijn koninkrijk op aarde te vestigen en dat het hoogtepunt zal zijn wanneer Hij weer komt. Enkelen zijn premillenniumisten.

Het is verkeerd om te denken dat premillenniumisten vroeg in de kerkgeschiedenis gelijk staan aan de dispensationalisten.

De OT offerdienst is vervuld in Christus en is voor altijd afgeschaft.

Gelooft dat de opname eerst zal gebeuren, dan de grote verdrukking, (kerk gaat niet door de verdrukking) gevolgd door een 1000 jarig heerschappij van Christus in Israël en daarna het laatste oordeel en eeuwigheid.

Wanneer Christus weer komt brengt Hij zijn laatste oordeel en de eeuwigheid breekt aan. Dan worden de schapen en bokken van elkaar gescheiden. De opname is bij de wederkomst na de verdrukking. Gemeente of kerk gaat door de verdrukking heen.

Waardevolle boeken over dit onderwerp: (Beide kanten) Dispensationalism. Rightly dividing the people of God? Keith a Mathison. Christenen voor Israël? Dr Jochem Douma. Future Israel. Dr Barry Horner Wrongly dividing the word of truth. A critique of dispensationalism. John H Gerstner. Third edition. Die eindtye -Wat is waar en wat ius nie waar nie. Ds Hannan Viljoen (Zuid Afrikaans boek) Dispensationalism. Yesterday, today and tomorrow. Curtis I Crenshaw & Grover E Grunn, 111 The Israel of God. O Palmer Robertson. Dispensationalism, Israel and the church. Craig A. Blaising & Darrel Block (editors) Israel and the church. Ronald E Diprose The case for progressive dispensationalism. Robert L Saucy


[email protected]

Pagina 6

Dispensationalisme vs Verbondstheologie

Recommend Documents