Directie Reglementering tijdskrediet en Buurtdiensten Afdeling Buurtdiensten
Directeur van het Werkloosheidsbureau Adviescommissie erkenningen
Uw nota van Uw kenmerk Ons kenmerk 32030/AMM/130432 Contactpersoon Annemie Mercelis, Adviseur Telefoon 02/515.44.27 Fax 02/515.44.39 E-mail
[email protected] Bijlage(n) Datum 17/06/2013
Betreft: Dienstencheques – Overzicht van de recente maatregelen
Bestemmeling: Directeurs van de werkloosheidsbureaus, Diensten controle en Betwiste Zaken, Terugvorderingen, Leden van de adviescommissie erkenningen (AC) Samenvatting: Deze nota geeft een overzicht van de maatregelen inzake dienstencheques die werden genomen in de periode eind 2011 tot nu. Inhoud: Inleiding ..................................................................................................................... 2 Professionalisering van het dienstencheque-systeem ........................................... 3 Opsomming van de maatregelen ................................................................. 3 Overzichtstabel ............................................................................................ 3 Heroriëntatie naar de oorspronkelijke doelgroepen ............................................... 4 Inhoud van de maatregel ............................................................................. 4 Overzichtstabel ............................................................................................ 4 Efficiënte controle van de dienstencheque-ondernemingen.................................. 5 Opsomming van de maatregelen ................................................................. 5 Overzichtstabel ............................................................................................ 5 Effectieve sanctionering van onderneming, werknemer en gebruiker .................. 6 Maatregelen tegenover de onderneming ..................................................... 6 Maatregelen tegenover de werknemer ........................................................ 7 Maatregelen tegenover de gebruiker ........................................................... 7 Overzichtstabel ............................................................................................ 7 Maatregelen om de kostprijs af te remmen met sociale correcties ....................... 8 Opsomming van de maatregelen ................................................................. 8 Overzichtstabel ............................................................................................ 8 Conclusie ................................................................................................................... 9
Inleiding Sinds eind 2011 tot nu werden er verschillende maatregelen genomen om het stelsel van de dienstencheques te professionaliseren en te heroriënteren. Tevens werden de controles en de sancties binnen het systeem uitgebreid. Tenslotte werd er naar gestreefd de stijgende kostprijs van het systeem af te remmen met behoud van het sociaal karakter. Het is de bedoeling van deze nota om een overzicht te geven van deze maatregelen en hun onderlinge samenhang. Voor elke maatregel zal in een tabel vermeld worden welk(e) artikel(en) in de dienstencheque-wetgeving het betreft, de datum van inwerkingtreding, de uitvoerende instantie en de onderrichting of andere documenten die de details bevatten van de betrokken maatregel en kunnen geraadpleegd worden op Riodoc. Met de dienstencheque-wetgeving wordt bedoeld: -
de Wet van 20.07.2011 tot bevordering van buurtdiensten en –banen, hierna aangeduid als “Wet”;
-
het K.B. van 12.12.2001 betreffende de dienstencheques, hierna aangeduid als “KB”;
-
art. 177/1 van het Sociaal Strafwetboek van 06.06.2010, hierna aangeduid als “Soc.Swb”.
2
Professionalisering van het dienstencheque-systeem Opsomming van de maatregelen - Bij elke erkenningsaanvraag moet een ondernemingsplan gevoegd worden dat werd goedgekeurd door een erkend boekhouder of accountant en waarvan de inhoud is vastgelegd in het KB (1). - Elke sui-generisafdeling moet een afzonderlijke boekhouding bijhouden voor de dienstencheque-activiteiten (2). - Bij de erkenningsaanvraag moet de onderneming een borgsom van 25 000 EUR betalen. Bij een vrijwillige stopzetting van de activiteiten of bij intrekking van de erkenning wordt deze borgsom teruggestort na aanzuivering van de eventuele schulden bij de RSZ, de RVA en/of de belastingen (3). - Een strengere erkenningsvoorwaarde inzake schulden werd ingevoerd: de onderneming mag geen enkele schuld hebben bij de RSZ, de RVA en/of de belastingen (4). De onderneming verliest ambtshalve haar erkenning indien de schuld 2.500 EUR of meer bedraagt en er geen afbetalingsplan bestaat of dit afbetalingsplan niet wordt nageleefd. - Strengere erkenningsvoorwaarden inzake faillissement werden ingevoerd: de onderneming mag de voorbije drie jaar niet verwikkeld zijn in een faillissement en onder de verantwoordelijken geen natuurlijke noch rechtspersonen hebben die betrokken waren bij een faillissement (5).
Overzichtstabel
Wetgeving
IW
Uitvoering
Documenten
(1) art. 2sexies, §1, 2de lid, 4° KB
1.7.2012
RVA Secretariaat AC
Erkenningsaanvraag p.13 Riodoc 063093
(2) art. 2quater, §2, 4° KB
1.7.2012
Controlediensten van de RVA, TSW,Sociale Inspectie,RSZ en RSZPPO
Vragenlijst controle (niet gepubliceerd)
(3) art. 2bis, §1 Wet art. 10 KB
24.12.2012 RVA Secretariaat AC en Financiële diensten
Onderrichting Riodoc 120774
ste
24.12.2012 RVA Secretariaat AC
Erkenningsaanvraag p.9-10 Riodoc 063093
ste
24.12.2012 RVA Secretariaat AC
Erkenningsaanvraag p.11 Riodoc 063093
(4) Art. 2, §2,1 lid, e) Wet Art. 2nonies, §1, a) KB (5) Art. 2, §2,1 lid, f) Wet Art. 2nonies, §1, b) KB
3
Heroriëntatie naar de oorspronkelijke doelgroepen Inhoud van de maatregel Per kwartaal moet 60 procent van de door elke exploitatiezetel van de erkende onderneming nieuw aangeworven werknemers met een arbeidsovereenkomst dienstencheques uitkeringsgerechtigde volledig werkloze en/of gerechtigde op leefloon zijn. Slechts uitzonderlijk wordt de mogelijkheid van vrijstelling voorzien. (6) Het is de bedoeling van deze maatregel om de aanwervingen die gebeuren binnen het dienstencheque-systeem opnieuw te richten op de oorspronkelijke doelgroepen, met name de vergoede werklozen en de leefloners.
Overzichtstabel
Wetgeving de
(6) Art. 3, 3 lid Wet Art. 2bis KB
IW 1.7.2012
Uitvoering RVA Werkloosheidsbureau bevoegd voor de exploitatiezetel Controlediensten van de RVA, TSW,Sociale Inspectie,RSZ en RSZPPO
Documenten Onderrichting Riodoc 120707
4
Efficiënte controle van de dienstencheque-ondernemingen Opsomming van de maatregelen De sector van de dienstencheques is een sector die door de overheid zwaar gesubsidieerd wordt. Het is dan ook zeer belangrijk dat de correcte toepassing van de reglementering in deze sector sterk gecontroleerd wordt. De volgende controlemaatregelen worden thans toegepast (7): - Uitvoeren van controles bij alle dienstencheque-ondernemingen die voor de eerste maal cheques indienen bij de uitgiftemaatschappij. Deze controles hebben vooral een preventief karakter. - Uitvoeren van grondige controles bij dienstencheque-ondernemingen op basis van verschillende knipperlichten en klachten, met als doel eventuele fraudemechanismen op te sporen en te bestrijden. - Uitvoeren van ad hoc controles op basis van één enkel knipperlicht of klacht of op basis van en een specifieke reglementaire verplichting, bijvoorbeeld controles op de 60% tewerkstellingsverplichting. - Controles op het bestaan van schulden bij de RSZ, RVA en belastingen via elektronische en systematische gegevensfluxen (zie punt (4)) - De multifunctionele aangifte (DMFA) moet gebeuren in uren zodat vergelijking met het aantal ingediende dienstencheques mogelijk is (8). De controles gebeuren via het opstellen van een profielschets van de ondernemingen op basis van alarmindicatoren aanwezig in de gegevens waarover RVA en RSZ beschikken. De RVA heeft ook tegenover de uitgiftemaatschappij de eisen en verwachtingen in verband met de controle verstrengd.
Overzichtstabel
Wetgeving de
(7)
Art. 7, 3 lid Wet Art. 10bis, §1 KB
(8)
Art. 2quater, §4,1 16° en 18° KB
ste
lid,
IW
Uitvoering
Documenten
24.12.2012
Controlediensten van de RVA, TSW,Sociale Inspectie,RSZ en RSZPPO
Syllabus controle (gepubliceerd als “volume” op Riodoc) Vragenlijsten controle (niet gepubliceerd)
1.7.2012
RSZ
5
Effectieve sanctionering van onderneming, werknemer en gebruiker Maatregelen tegenover de onderneming - Een nieuw systeem van inhoudingen werd ingevoerd: de gedeeltelijke inhouding van 5 EUR en de gehele inhouding (volledig bedrag van de aanschafprijs gebruiker en federale tegemoetkoming) in geval van zware inbreuken. Deze inhoudingen worden beheerd door de RVA. Na opheffing van de inhouding, intrekking van de erkenning of vrijwillige stopzetting van de activiteiten worden de ingehouden bedragen in de eerste plaats gebruikt voor de aanzuivering van schulden die de onderneming heeft bij RSZ, RVA en belastingen. (9) - Bij een vrijwillige stopzetting van de activiteiten of bij intrekking van de erkenning wordt ook de borgsom van 25.000 EUR in de eerste plaats gebruikt voor de aanzuivering van schulden die de onderneming heeft bij RSZ, RVA en belastingen (zie punt (3)) - Er werd een hoofdstuk “ De dienstencheques” ingevoerd in het Sociaal Strafwetboek waarin de werkgever, zijn aangestelde of zijn lasthebber wordt bestraft met een sanctie van niveau 4 (3 inbreuken), niveau 3 (7 inbreuken) en niveau 2 (5 inbreuken). (10) - De ambtshalve intrekking werd ingevoerd voor de ondernemingen die onder haar leidinggevenden natuurlijke of rechtspersonen hebben die leidinggevende zijn geweest in een dienstenchequebedrijf waarvan de erkenning werd ingetrokken ingevolge een beslissing van de Minister of een ambtshalve intrekking (met uitzondering van de vrijwillige intrekking of de intrekking wegens inactiviteit). (11) - In geval van de niet-naleving van de 60%-regel zullen de volgende maatregelen toegepast worden:
Inbreuk op 60% regel
Actie
Eerste inbreuk
Verwittiging naar de exploitatiezetel én naar de maatschappelijke zetel
Lichte inbreuk
Verwittiging naar exploitatiezetel én naar maatschappelijke zetel
Ernstige inbreuk
Forfaitaire terugvordering van 2000 euro per werknemer in overtreding
Alle inbreuken op de 60%-regel
Nota aan adviescommissie erkenningen – advies commissie
6
Maatregelen tegenover de werknemer - Er werd een hoofdstuk “ De dienstencheques” ingevoerd in het Sociaal Strafwetboek waarin de werknemer die opzettelijk heeft deelgenomen aan een inbreuk gepleegd door de werkgever, zijn aangestelde of zijn lasthebber wordt bestraft met een sanctie van niveau 2 of niveau 3.(12)
Maatregelen tegenover de gebruiker - Er werd een hoofdstuk “ De dienstencheques” ingevoerd in het Sociaal Strafwetboek waarin de gebruiker die opzettelijk heeft deelgenomen aan een inbreuk gepleegd door de werkgever, zijn aangestelde of zijn lasthebber wordt bestraft met een sanctie van niveau 2 of niveau 3.(12) - De RVA kan de gebruiker die opzettelijk deelneemt aan een inbreuk gepleegd door de onderneming verbieden om gedurende een periode van ten hoogste één jaar dienstencheques te bestellen en te gebruiken. De RVA kan ook de federale tegemoetkoming terugvorderen van deze gebruiker.(13)
Overzichtstabel
(9)
Wetgeving
IW
Uitvoering
Documenten
Art. 2bis, §2 Wet Art. 10bis, §2, §3 en §4 KB Art. 10ter KB
24.12.2012
RVA Secretariaat AC en Financiële diensten
Onderrichting Riodoc 120814
24.12.2012
Controlediensten Onderrichting van de RVA, Riodoc 093595 Riodoc 110299 TSW,Sociale Inspectie,RSZ en RSZPPO
(10) Art. 177/1, §1, 2 en 3 Soc.Swb
(11) Art. 2quater, §4, 1ste lid, 17° KB 24.12.2012 Art. 2nonies,§1, d) KB
RVA Voorzitter AC
Onderrichting Riodoc 082852
(12) Art. 177/1, §4 en 5 Soc.Swb
24.12.2012
Controlediensten Onderrichting van de RVA, Riodoc 093595 Riodoc 110299 TSW,Sociale Inspectie,RSZ en RSZPPO
(13) Art. 3bis Wet Art. 3,§4 KB
16.11.2011
Controlediensten Onderrichting Riodoc 120248 van de RVA, TSW,Sociale Inspectie,RSZ en RSZPPO RVA - WB Diensten Betwistingen en terugvorderingen
7
Maatregelen om de kostprijs af te remmen met sociale correcties Opsomming van de maatregelen Vanaf 1.1.2013 werd de prijs van één dienstencheque opgetrokken van 7,50 EUR naar 8,50 EUR (14). Er bestond reeds een plafond van 500 dienstencheques per gebruiker per kalenderjaar. Dit plafond werd aangevuld met: - een plafond van 1000 dienstencheques per gezin per kalenderjaar (15); - per gebruiker: 400 dienstencheques aan 8,50 EUR en 100 dienstencheques aan 9,50 EUR (16); - per gezin: 800 dienstencheques aan 8,50 EUR en 200 dienstencheques aan 9,50 EUR (17); - voor bijzondere categorieën (eenoudergezinnen, mindervaliden): een plafond van 2000 dienstencheques aan 8,50 EUR (18).
Overzichtstabel
Wetgeving ste
(14)
Art. 3,§2,1
(15)
Art. 3, §2, 6
(16)
Art. 3, §2,
(17)
Art. 3, §2, 6
(18)
Art. 3, §2, 4
lid KB
IW
Uitvoering
1.1.2013
Uitgiftebedrijf
Documenten
de
lid KB
1.1.2012
RVA Buurtdiensten en Uitgiftebedrijf
Onderrichting Riodoc 082876
1ste
lid KB
1.1.2013
RVA Buurtdiensten en Uitgiftebedrijf
Onderrichting Riodoc 082876
de
lid KB
1.1.2013
RVA Buurtdiensten en Uitgiftebedrijf
Onderrichting Riodoc 082876
de
lid KB
1.1.2013
RVA Buurtdiensten en Uitgiftebedrijf
Onderrichting Riodoc 082876
8
Conclusie De hierboven opgesomde maatregelen hebben tot doel het dienstencheque-systeem gezond, evenwichtig en betaalbaar te houden, waarbij inspanningen worden gevraagd van alle betrokken partijen, zowel van de ondernemingen, van de werknemers als van de gebruikers. Ook de betrokken administraties en controlediensten moeten hun bijdrage leveren tot een strikte uitvoering van deze maatregelen opdat deze hun doel zouden bereiken. Het belang van een goede opvolging en toepassing van deze maatregelen door de betrokken diensten kan dan ook niet voldoende benadrukt worden.
De Administrateur-generaal,
Georges CARLENS
9