'(#!)* horeca
!""!#$%!#"!&
%&+%*#-0#1--&2"31%&%*
toerisme & recreatie
De horeca is een mooi, maar zwaar vak. Aan de ene kant maak je smakelijke gerechten, sta je beleefd de gasten te woord en zorg je elke dag weer voor een goede sfeer. Aan de andere kant moet je hard werken op onregelmatige tijden, grote drukte aankunnen en met lastige klanten omgaan. Vervelend? Nee, dat is juist de uitdaging!
Een baan vinden na je horeca-opleiding was de afgelopen jaren redelijk goed te doen. De prognoses voor de komende jaren zien er door de crisis echter minder goed uit. De verwachte achteruitgang is daarentegen minder ernstig dan in het toerisme. Het uurloon in de horeca is ook wat lager dan gemiddeld. Je zult de voldoening dus vooral moeten halen uit het plezier in je werk. Gelukkig vinden de meeste van je voorgangers wel dat hun opleiding goed aansluit op het werk dat ze nu doen. Zoek je aansluitende hbo-studies, dan kun je denken aan de hogere hotelschool of aan small business and retail management.
!"#(2#'%#1(4$-.!#
© CHOI 2012
88
Bij het vak van kok kan iedereen zich wel iets voorstellen. Tijdens de opleiding tot kok (niveau 2) leer je wat je met verschillende ingrediënten moet doen voordat je het in een pan legt (schoonmaken, snijtechnieken, etc.), welke manieren er zijn om een gerecht te bereiden en hoe je die gerechten aantrekkelijk kunt presenteren. Ook het bijhouden van de voorraad, hygiëne in de keuken en veiligheid komen aan bod. Je kunt natuurlijk aan de slag in de keuken van een restaurant of bij een cateringbedrijf. Maar koks zijn op meer plekken nodig: denk aan de eettentjes van een recreatiepark, of bijvoorbeeld de keuken van een school.
OORDEEL
Direct aan het werk? Gemiddelde werkweek
52% 35
Bruto uurloon
€9,00
!!!
Oordeel: nuttig diploma? Baankans tot 2016
7,1 matig
!!!
Bron: ROA 2011, bewerkt.
(+#+-.#/('#'%#%"%*
Tijdens de opleiding tot kok (niveau 3) leer je meer over de samenstelling van een menukaart, de administratie en in- en verkoop. Als zelfstandig werkend kok werk je – zoals de naam al aangeeft - zelfstandig, maar wel onder een leidinggevende. Instellingskok is echt een vak apart; in een ziekenhuis of verzorgingstehuis bijvoorbeeld wordt eten in grote hoeveelheden bereid, vaak volgens een bepaald dieet.
!!&1,
HORECA
!"#$%%&#'%#%()%*$('+,
!! !
!
Voor een baan als gespecialiseerd restaurantkok koksopleiding (niveau 4) moet je natuurlijk eerst de basis van het koken onder de knie hebben: voorbereiden van ingrediënten, snijtechnieken, verschillende manieren van bereiden en het aantrekkelijk presenteren van je gerechten. Ook zul je tijdens deze opleiding leren hoe je recepten en allerlei gangen en verschil-
KEUZEGIDS mbo studies • horeca & toerisme • 2012
Instroom niveau 3+4
Ondernemer/ manager
Kok
Bediening/ keuken
Fastfood
21 55 55 53 106
6 9 33 26 283
4 4 4 4
2-3 2 2 2 2-3-4
2-3 1-2 1-2 1-2 1-2-3
2-3
83 34 67 231
38 18 108 294
4 4 4 4
2 2 2 2
1-2 1-2 2 2-3
42 62 65 27
23 84 131 83
4 4 4 4
2 2 2-3 2-3-4
1-2 2-4 1-2 2-3
33 82 28 24 13 30 15 92 46
125 7 44 32 16 88 15 184 75
4
4 4 4 4 4
2 2-3 2-3 2-3 2-3-4 2-3 2-4 2-3-4 2
1-2 1-2 2-3 1-2-3 2-3 2 2 1-2-3 1-2
116 nb 208 22 32 58 40 15 11
87 nb 566 36 34 28 42 5
4 4 4 4 4 4 4 4
2-3-4 2-3 2-3 2-3 2 2 2 2
1-2-3 1-2-3 1-2-3 2-3 1-2 1-2 1-2 2 2
180 nb 45 18 91 36
28 nb 76 12 89 41
4 4 4
2
1-2
2-3 2-3 2 2
1-2-3 1-2-3 1-2 1-2
nb nb
nb nb
4 4
4
4 4
5 2
4
2
© CHOI 2012
SCHOOL STAD MIDDENWEST ID College Zoetermeer ROC Flevoland Almere ROC Leiden Leiderdorp ROC Midden-Nederland Utrecht ROC Mondriaan Den Haag NOORDWEST Horizon College Alkmaar Nova College Haarlem ROC ASA Amsterdam ROC van Amsterdam Amsterdam NOORD Alfa-College Groningen Friesland College Leeuwarden Noorderpoortcollege Groningen ROC Friese Poort Leeuwarden OOST Deltion College Zwolle Drenthe College Emmen Graafschap College Doetinchem Landstede Zwolle ROC A12 Ede ROC Aventus Apeldoorn ROC Nijmegen Nijmegen ROC Rijn IJssel Arnhem ROC van Twente Hengelo ZUIDOOST Arcus College Heerlen Europrof (p) Moergestel De Rooi Pannen Tilburg Gilde Opleidingen Roermond Koning Willem I College Den Bosch ROC de Leijgraaf Veghel ROC Eindhoven Eindhoven ROC Ter AA Helmond ROC Tilburg Tilburg ZUIDWEST Albeda College Rotterdam Eurocollege (p) Rotterdam ROC West-Brabant Etten-Leur ROC Westerschelde Terneuzen ROC Zadkine Rotterdam ROC Zeeland Vlissingen PARTICULIER, IN MEERDERE REGIO’S Instituut Notenboom (p) Eindhoven Tio (p) Hengelo
Instroom niveau 1+2
-5%&6(78"#278-$%*
'(#!)*
Stad = hoofdvestiging van de betreffende instelling. (p) achter de schoolnaam geeft aan dat het een particuliere instelling betreft. De codes 1-2-3-4 geven aan op welk(e) niveau(‘s) een school opleidingen aanbiedt in betreffende richting. De instroom is het aantal BOL-leerlingen op die school. Vijf scholen hebben uitsluitend BBL-instroom in deze sector: Da Vinci College, ROC Kop van NoordHolland, ROC Leeuwenborgh, Regio College, en SVO opleidingsinstituut. Een overzicht van de BBL-instromen staat op pagina 178 van de gids. nb = exacte leerlingenaantallen en/of uitstroomniveau(s) niet bekend. Bron opleidingsaanbod en leerlingenaantallen: CFI 2011. Voor actuele informatie, zie ook www.keuzegids.nl
KEUZEGIDS mbo studies • horeca & toerisme • 2012
89
+
7,3
7,9
7,4
7,5
7,4
7,3
7,4
++
+
+
7,0
8,0
7,2
8,2
7,2
6,7
7,3
++
ZO
o
o
7,3
7,7
7,2
7,4
8,0
6,7
7,0
+
ROC West-Brabant
ZW
o
+
7,1
7,6
6,9
6,8
7,7
6,7
7,0
+
De Rooi Pannen
ZO
+
nb
7,1
7,5
6,7
7,2
6,9
6,6
6,9
+
ROC Friese Poort
N
o
o
7,1
7,4
7,2
7,3
7,2
6,5
6,8
+
Graafschap College
O
+
o
6,7
7,4
6,6
7,5
7,1
6,3
6,8
+
Deltion College
O
+
o
6,9
7,4
6,6
7,3
6,6
6,1
6,7
o
ROC Aventus
O
+
o
6,5
7,2
6,5
7,3
6,9
6,2
6,7
o
ROC A12
O
o
o
6,9
7,0
6,7
6,5! 7,3
6,5
6,6
o
ROC Midden-Nederland
MW
o
-
7,2
7,3
6,7
7,2
7,1
6,3
6,6
o
ROC van Amsterdam
NW
o
-
6,8
7,3
6,2
7,0
7,1
6,2
6,5
o
ROC Eindhoven
ZO
-
o
6,9
7,1
6,4
7,1
6,9
6,1
6,4
o
ROC Rijn IJssel
O
o
o
6,4
6,9
6,3
6,9
6,8
5,9
6,4
o
Noorderpoortcollege
N
2
o
-
6,7
7,1
6,5
6,8
7,1
6,1
6,4
o
Landstede
O
1
-
nb
6,2 ! 7,1
6,3
7,2 ! 6,4
6,0
6,3
-
ROC Zeeland
ZW
-
o
6,5
6,6 ! 6,4
6,9
7,1
5,9
6,3
-
ROC Nijmegen
O
-
-
6,7
7,3
6,5
7,0
6,9
6,0
6,3
-
ROC van Twente
O
o
o
6,6
6,9
6,1
7,0
6,3 ! 5,7!
6,3
-
ROC Westerschelde
ZW
o
-
6,7
6,9
6,4
6,7
6,6
5,9
6,3
-
Friesland College
N
--
--
6,7
7,2
6,5
7,4
7,3
6,2
6,2
-
ROC Mondriaan
MW
o
--
6,7
7,2
6,3
7,0
6,5
6,2
6,2
-
Arcus College
ZO
o
o
5,8 ! 6,4! 5,9 ! 6,7
6,8
5,5!
6,1
-
ID College
MW
o
o
6,1! 6,2 ! 5,6 ! 6,4! 6,6
5,5!
6,1
-
REGIO
Koning Willem I College
ZO
Drenthe College
N,O
Gilde Opleidingen
2
1
1
Begeleiding
+ 2
SCHOOL
6,0 ! 6,6 ! 5,7! 6,6 ! 6,3 ! 5,6 ! 6,0 LET OP! ALLEEN OPLEIDINGEN MET LEERLINGENOORDELEN ZIJN OPGENOMEN. VOOR COMPLETE LIJST, ZIE TABEL ‘OVERZICHT’. nb) Geen complete studiestatistieken; opleiding te jong of te klein voor betrouwbare cijfers. 1) Oordeel afkomstig van zowel BOL- als BBL-leerlingen. 2) Oordeel louter van BBL-leerlingen; geen BOL-oordeel beschikbaar. 3) Uitval 1e jaar berekend voor combinatie van verwante studies bij deze school. Voor meer uitleg zie de boekenlegger, de verantwoording achterin deze gids of de website www.keuzegids.org ROC ASA
NW,MW
3
-
lende maaltijden kunt ontwikkelen. Denk aan zaken als: welke smaken passen bij elkaar en welke wijnen horen daarbij? Wil je leidinggevende in de keuken worden, dan moet je veel weten het koken én over leidinggeven. Tijdens je dienst ben je vaak zelf aan het koken en verdeel je
90
nb
daarnaast de taken, houd je toezicht op het werk van je collega’s, zorg je voor de inkoop van producten, het contact met de leveranciers en bewaak je het budget. Jij bent de schakel tussen het personeel in de keuken en de eigenaar van het restaurant.
KEUZEGIDS mbo studies • horeca & toerisme • 2012
© CHOI 2012
EINDOORDEEL
Schoolorganisatie
Praktijkstage
Eerlijke toetsing?
Leer je genoeg?
Docenten & lessen
Naar 2e jaar
TOTAALSCORE
SCORE
OORDEEL LEERLINGEN
Noot
Kans op diploma
FEITEN
1%#/%2"%#./-9-4$%(1(*)%*
toerisme & recreatie
horeca
'(#!)*
)!2"5&('
2*%$$%#2%&5(7%
Veel contact met klanten, gezelligheid, gastvrijheid: dat zijn de dingen die men meestal aantrekkelijk vindt aan een baan in de horeca. Met de opleiding horecaassistent (niveau 1) leer je de basis van het werken in een café of restaurant. Je helpt op allerlei manieren mee. Bijvoorbeeld in de keuken, waar de kok jou goed kan gebruiken bij de voorbereidingen van zijn werk. Of in het restaurant zelf, door spullen klaar te zetten, voorraden te vervangen, schoon te maken of bij te springen in de bediening. Je voert je opdrachten uit die je van een leidinggevende of ervaren collega krijgt.
Heb jij meer met de vlotte sfeer in een hamburgertentje of ijssalon dan met de deftigheid van een luxe restaurant met dure wijnen? Ook in de fastfoodsector (niveau 2, 3 en 4) kun je je talent voor de horeca inzetten. Je leert producten samen te stellen, te bereiden en te verkopen. Ook kom je meer te weten over de verschillen in fastfoodketens. Hygiëne en veiligheid zijn heel belangrijk, net als – het heet niet voor niets ‘fast food’ – snelheid. En niet te vergeten: gastvrijheid en service. Met de opleiding op niveau 2 zul je meestal een baan krijgen waarin je meer ervaren verkopers assisteert. Op niveau 3 kun je eerste verkoper worden. Dan doe je ook coördinerende werkzaamheden en houd je je bezig met voorraad en menu. Als bedrijfsleider draag je verder verantwoordelijkheid voor hoe de zaak ervoor staat. Werkt iedereen nog volgens de bedrijfsformule? Is de voorraad op peil? Heb je genoeg mensen in dienst en hoe staat het met de financiën? Na de opleiding op niveau 4 ben je op al deze taken voorbereid.
Als medewerker bediening (niveau 2/3) adviseer je over het menu of over de drankjes, je rekent af, houdt de voorraden bij en zorgt voor een schoon en veilig café. Heel belangrijk is gastvrijheid. De gasten moeten zich welkom voelen en jij zorgt ervoor dat ze het naar hun zin hebben als ze wat drinken of een hapje eten. Werken met mensen is natuurlijk erg gezellig, maar als er klachten zijn is het ook belangrijk dat je die goed afhandelt.
5
1%#/%2"%#278-$%* Heb je de opleiding op niveau 3 afgerond, dan kun je zelfstandig je werkzaamheden organiseren of leidinggeven aan anderen. Sommige opleidingen hebben verschillende uitstroomprofielen, zoals medewerker bediening of zelfstandig werkend gastheer of –vrouw. Met een diploma op niveau 4 zullen ook de aansturing van personeel, de inkoop en het in de gaten houden van het budget onderdeel van je takenpakket zijn. Naast leidinggevende in de bediening kun je ook kiezen voor een richting in cateringbeheer.
Je gaat dus voor een carrière in de horeca. Waar kan je die het beste beginnen? In de tabel vind je de betere horecaopleidingen. Misschien heb je allang besloten dat je naar dezelfde school gaat als je vrienden, of naar dat ROC in de buurt. Maar ook dan loont het om even de tabel te checken. Zo weet je wat je kan verwachten en zie je ook hoe andere scholen in de buurt het doen.
Als je graag je eigen baas wilt zijn en de capaciteiten hebt om een bedrijf te runnen, dan kun je ook kiezen voor ondernemer horeca/bakkerij (niveau 4), waarbij je wordt opgeleid om in verschillende sectoren een eigen bedrijf op te richten; de horeca, in de bakkerswereld, een café of bar, of de fastfoodsector (zie paragraaf hierna). Je kunt met dit diploma natuurlijk ook in een leidinggevende functie gaan werken.
• Kom je uit Brabant, dan zit je goed; het Koning Willem I College scoort heel hoog. De school krijgt een pluim voor de organisatie. Maar ook ROC West-Brabant en de Rooi Pannen in Tilburg hebben alles prima geregeld en je krijgt er goed onderwijs. • In Limburg gaven scholieren Gilde Opleidingen ook veel complimenten, vooral voor de hulp bij het zoeken van een stage.
KEUZEGIDS mbo studies • horeca & toerisme • 2012
91
horeca
!"#5(*1"#1%#-*1%& (*24%7"(%,
toerisme & recreatie
('29
De inspectie controleert de kwaliteit van het onderwijs en de examens. Als de kwaliteit niet helemaal op orde is, dan houden de inspecteurs een opleiding extra in de gaten. Bij vier scholen krijgen de koksopleidingen op deze manier extra aandacht. Het gaat om het Horizon College, ROC Leiden, ROC Nijmegen en ROC Zeeland. Bij het Noorderpoort college, ROC ASA en ROC Westerschelde vindt de inspectie alleen de examens onder de maat.
• Je komt er minder goed vanaf als je in het midden van het land woont. ROC Midden-Nederland in Utrecht doet het nog gemiddeld, maar bij ROC Mondriaan en het ID College hebben de scholieren best wat klachten. Het schort er vooral aan goede begeleiding, maar ook op de andere punten zijn ze ontevreden. • Ook het Arcus College in Heerlen en ROC ASA zijn voor horecaopleidingen geen aanrader. Leerlingen vinden dat er te veel lesuitval is en zouden er wel wat meer willen leren.
+('+#--+#%%*2#/(': • Goede horecaopleidingen in het oosten van het land vind je bij het Drenthe, het Graafschap en het Deltion College, en bij ROC Aventus. In het noorden vind je ook bij Friese Poort een opleiding van kwaliteit.
• Facilitaire dienstverlening (Administratie & secretariaat) • Sport & bewegen • Bakker (Voeding) • Toerisme & recreatie
-*2#!15(%2 Er is een aantal goede tot heel goede horecaopleidingen te vinden, met als toppers die bij het Koning Willem I College en het Drenthe College. Sommige opleidingen zijn echter een beetje of zelfs flink onder de maat, en dan kun je overwegen om toch een half uurtje extra te reizen voor beter onderwijs.
92
KEUZEGIDS mbo studies • horeca & toerisme • 2012
